Verhaal van Ragnar se seuns
Die Verhaal van Ragnar se seuns (Oudnoors: Ragnarssona þáttr) is 'n Oudnoorse storie oor Ragnar Lodbrok en sy seuns.
Opsomming
[wysig | wysig bron]Ragnar Lodbrok
[wysig | wysig bron]Toe Sigurd Ring sterf, volg Ragnar Lodbrok hom op as koning van Swede en Denemarke. Baie buitelandse konings neem dele van sy koninkryk oor omdat hulle dink Ragnar is te jonk om dit te verdedig.
Herraudr, die graaf van Götaland en een van Ragnar se vasalle, het 'n pragtige dogter met die naam Thora Borgarhjortr. Hy het vir haar 'n lintwurm ('n mitiese slang of draak) gegee, maar ná 'n ruk omsingel dit haar toring en bedreig almal wat naby kom, buiten die diensknegte wat dit elke dag met 'n os voer. Herraudr belowe sy dogter op 'n fees aan enige man wat die slang doodmaak.
Wanneer Ragnar daarvan hoor, gaan hy na Götaland vermom as 'n arm man. Hy neem 'n spies en nader die slang, wat gif na hom blaas. Ragnar beskerm homself met sy skild en steek die slang deur sy hart. Hy sny die kop af en toe die mense uitvind wat gebeur het, trou hy met Thora. Daarna bevry hy sy koninkryk.
Ragnar en Thora het twee seuns, Erik en Agnar, voordat Thora siek word en sterf wanneer die seuns nog jonk is. Ragnar trou daarna met Aslaug, ook bekend as Randalin. Hulle het vier seuns, Ivar die Beenlose, die oudste; Björn Ysterkant; Hvitserk; en Sigurd Slang-in-die-oog, wat so genoem is omdat hy 'n merk soos 'n slang om die een pupil gehad het.[1]
Die dood van Erik en Agnar
[wysig | wysig bron]Ragnar se seuns word groot en om te bewys hulle is hulle pa se gelykes, maak hulle oor groot gebiede oorlog. Hulle verower Seeland, Jutland, Gotland, Öland en al die klein eilande. Ivar, die oudste en slimste, is hulle leier en hy word koning in Lejre.
Omdat Ragnar nie wil hê sy seuns moet hom oorskadu nie, stel hy Eysteinn Beli as koning van Swede aan en gee hom opdrag om die land teen sy seuns te beskerm. Ragnar se seuns Erik en Agnar stuur 'n boodskap aan koning Eysteinn dat hy hom aan hulle moet onderwerp. Hy vra die raad van sy opperhoofde, wat die eis verwerp. Swede val toe die seuns aan, en Erik en Agnar word oorrompel. Agnar word gedood en Erik gevange geneem. Eysteinn bied Erik soveel van Uppsala öd aan as wat hy wil hê, asook sy dogter as bruid. Erik sê ná so 'n groot nederlaag wil hy niks anders hê as om te sterf nie. Hy vra om met spiese deurboor te word en sy wens word toegestaan.
Erik se stiefmoeder, Aslaug, en sy ander broers Björn en Hvitserk seil daarop met 'n groot leër na Swede. Die daaropvolgende geveg eindig met Eysteinn se dood.[2]
Ragnar is nie gelukkig met die toedrag van sake nie en besluit om Engeland met net twee bote te verower om te bewys hy is 'n beter vegter as hulle. Ragnar kom in Engeland aan en begin plunder en plekke afbrand.
Ragnar se dood en sy seuns se wraak
[wysig | wysig bron]Toe koning Aelle van Northumbria hoor van die plunderende leër, bring hy 'n groot mag op die been en oorrompel Ragnar se leër. Ragnar het 'n syjas aan wat Aslaug vir hom gemaak het en niks kan daardeur dring nie. Eindelik laat koning Aelle hom in 'n slangput gooi. Omdat die slange nie deur die syjas kan byt nie, word dit uitgetrek, en toe sterf Ragnar.
Ragnar se drie seuns by Aslaug (volgens die Angel-Saksiese Kroniek en ander Middeleeuse bronne), Halfdan, Inwaer (Ivar) en Hubba (Ubbe), reël in 865 'n Wikinginval in Oos-Anglië. Hulle wil óf Ragnar se dood wreek óf land opeis wat voorheen deur Ragnar verower is.
Niks van dié gebeure is seker nie, nes in die meeste van die geskrifte oor die Noorse mitologie. In die Gesta Danorum (omstreeks 1185) deur die Deense historikus Saxo Grammaticus is Ragnar byvoorbeeld 'n 9de-eeuse Deense koning wat onder andere teen die Heilige Romeinse keiser geveg het. Volgens Saxo se legendariese geskiedenis is Ragnar deur Aelle gevang en in 'n slangput gegooi, 'n weergawe wat in latere werke soos die Verhaal van Ragnar se seuns herhaal word.
Ragnar se seuns val Engeland aan en neem koning Aelle gevange. Uit wraak vir Ragnar se dood kerf sy seuns die "bloedarend" op sy rug uit. Ragnar se seuns plunder daarna Engeland, Wallis, Frankryk en Italië. Toe hulle terugkeer na Skandinawië deel hulle die koninkryk tusen hulle op.
Sigurd Slang-in-die-oog trou met koning Aelle se dogter Blaeja en hulle het 'n seun, Hartaknoet, wat sy pa opvolg as koning van onder meer Seeland en Skone. Hartaknoet het 'n seun, Gorm, wat groot en sterk is, maar nie so slim soos sy voorouers nie. Sigurd se agterkleindogter trou met koning Halfdan die Swarte en hulle seun word volgens die saga eindelik die eerste koning van Noorweë, Harald Skoonhaar.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- Waggoner, Ben (2009), The Sagas of Ragnar Lodbrok, The Troth, ISBN 978-0-578-02138-6
Skakels
[wysig | wysig bron]- Verhaal van Ragnar se seuns in Engels deur Peter Tunstall, ook met Oudnoorse teks
- Þáttr af Ragnars sonum
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
Normdata  |
|
|---|