Diesel
Diesel is 'n vloeibare brandstof wat spesifiek ontwerp is vir gebruik in 'n dieselenjin, 'n tipe binnebrandenjin waarin brandstofontbranding sonder 'n vonk plaasvind as gevolg van die samepersing van lug en brandstofinspuiting. Dieselbrandstof het daarom goeie kompressie-ontstekingseienskappe nodig.
Die algemeenste soort diesel is 'n distillaatfraksie van ru-olie, maar daar bestaan ook alternatiewe wat nie van ru-olie vervaardig word nie, soos byvoorbeeld biodiesel, diesel uit biomassa of diesel wat vervaardig word deur aardgas na vloeistof om te skakel. Hierdie ander soorte diesel word toenemend gebruik. Met strenger omgewingstandaarde word ultralae swael diesel deesdae ook vervaardig met 'n baie laer swaelinhoud. Met ingang van 2007 is bykans alle diesel in Europa en die V.S.A. diesel met 'n ultralae swaelinhoud.
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]Etimologie
[wysig | wysig bron]Die woord "diesel" word afgelei van naam van die Duitse uitvinder genaamd Rudolf Diesel wat die dieselenjin in 1892 uitgevind het.
Dieselenjin
[wysig | wysig bron]'n Dieselenjin is 'n soort binnebrandmotor. Rudolf Diesel het die dieselenjin aanvanklik ontwerp om steenkoolstof as brandstof te gebruik. Hy het ook geëksperimenteer met verskeie olies, insluitende verskeie plantolies,[1] soos grondboonolie, wat hy dan ook gebruik het om die enjins aan te dryf wat hy by die Paryse Handelskoue van 1900 en 1911 uitgestal het.[2]
Oorsprong
[wysig | wysig bron]Dieselbrandstof word vervaardig uit ru-olie en verskeie ander bronne.
Petroleumdiesel word vervaardig deur die fraksionele distillasie van ru-olie om 'n snit te verkry wat tussen 200 °C en 350 °C by atmosferiese druk kook. Die koolwaterstofmengsel wat so verkry word bestaan tipies uit molekules met tussen 8 en 21 koolstofatome per molekuul.[3]
Eienskappe en Prysbepaling
[wysig | wysig bron]Die digtheid van petroleumdiesel is ongeveer 0,85 kg/l wat ongeveer 18% meer is as petrol met 'n digtheid van ongeveer 0,72 kg/l. Wanneer diesel verbrand word stel dit ongeveer 38,6 MJ/l vry terwyl petrol slegs sowat 34,9 MJ/l vrystel (dus ongeveer 10% minder in energiedigtheid).[4] Diesel is oor die algemeen makliker om te raffineer uit ru-olie as petrol. Die prys van diesel styg tradisioneel in kouer maande as die aanvraag vir paraffienbrandstof, wat uit soortgelyke petroleumsnitte bestaan, hoër word.
Vanweë die hoër kwaliteitstandaarde wat op diesel van toepassing geword het, het die raffinering van diesel moeiliker geword omdat die swawel daaruit verwyder moet word, wat 'n invloed op die prys het. Die swawelinhoud is in 2006 in Suid-Afrika verlaag tot 500 dpm (dele per miljoen) en daar is ook 'n ultralae swaweldiesel beskikbaar met 'n maksimum swawelinhoud van 50 dpm.[5] In Suid-Afrika word die kleinhandelsprys van diesel anders as dié van petrol nie deur die regering gereguleer nie.[6]
Sien ook
[wysig | wysig bron]Verwysings
[wysig | wysig bron] |
Wikimedia Commons bevat media in verband met Diesel fuel. |
 |
Sien diesel in Wiktionary, die vrye woordeboek. |
- ↑ Alfred Philip Chalkley, Rudolf Diesel (1913). Diesel Engines for Land and Marine Work. Constable & Co. Ltd. pp. 4, 5, 7.
- ↑ Ayhan Demirbas (2008). Biodiesel: A Realistic Fuel Alternative for Diesel Engines. Berlin: Springer. p. 74. ISBN 1-84628-994-7.
- ↑ Chris Collins (2007), “Implementing Phytoremediation of Petroleum Hydrocarbons, Methods in Biotechnology 23:99-108. Humana Press. ISBN 1-58829-541-9.
- ↑ Tabel B4, Appendix B, Transportation Energy Data Book – Center for Transportation Analysis of the Oak Ridge National Laboratory
- ↑ http://www.sapia.co.za/ffuels/journey.htm[dooie skakel] – SAPIA se blad oor skoner brandstowwe
- ↑ http://www.cars4women.co.za/articles/276/1/Rising-cost-of-diesel-as-demand-increases/Page1.html – Women24 artikel oor die prys van diesel in Suid-Afrika
