Lutzville

Lutzville is 'n klein maar groeiende dorp in die Matzikama munisipaliteit in die noordweste van die Wes-Kaap. Dit is 22 km noordwes van Vredendal en 45 km wes van Vanrhynsdorp geleë.

Lutzville
Dorp
Lutzville  Lutzville se ligging in Wes-Kaap
Koördinate: 31°33′S 18°21′O
Land	Suid-Afrika
Provinsie	Wes-Kaap
Distrik	Weskus
Munisipaliteit	Matzikama
Oppervlak
• Totaal	2,33 km2 (0,90 vk. myl)
Bevolking  (2011)
• Totaal	5 232
• Digtheid	2 245/km2 (5 810/vk. myl)
Rasverdeling (2011)
• Wit mense	13.4%
• Indiërs/Asiërs	0.5%
• Bruin mense	75.5%
• Swart mense	10.0%
• Ander	0.5%
Taal (2011)
• Afrikaans	91.4%
• Xhosa	4.1%
• Engels	1.8%
• Ander	2.6%
Poskode (strate)	8165
Poskode (posbusse)	8165
Skakelkode	027

Johann Lutz, seun van die bekende Japie Lutz, het in Augustus 1923 as verteenwoordiger van die Departement van Grondsake by Vlermuisklip aangekom met die opdrag om 'n dorp aan te lê en 'n besproeiingskema te begin. Die dorp is later na hom vernoem.

Die dorp is aan die benedeloop van die Olifantsrivier geleë in 'n landbougebied waar lusern en ander gewasse verbou word. Die naam van die dorp was eers Vlermuisklip, maar mettertyd gewysig om dieselfde as die plaaslike NG gemeente Lutzville te wees. Die naam van die spoorwegstasie, ook voorheen Vlermuisklip, is eers in 1950 na Lutzville verander.

Wapen

Lutzville het op 'n stadium sy eie munisipaliteit gehad. Die raad het in 1980 'n wapen by die Buro vir Heraldiek geregistreer.

Die wapen is : In blou, drie golwende versmalde silwer dwarsbalke en 'n goue paal, in die skildhoof belaai met 'n kampvuur en in die skildvoet met 'n gestingelde en geblaarde druiwetros, alles van natuurlike kleur. Die helmteken is 'n goue ring tussen twee rooi vleuels, en die wapenspreuk is Absque labore nihil.

Opvoeding

Daar is vier skole op en om Lutzville. Die Hoërskool Lutzville het in 2008 411 leerders van gr. 1 tot gr. 12 gehad en in 2016 424. Daar was 25 in die laagste graad en 36 in die hoogste graad in 2008 en in 2016 onderskeidelik 28 en 42. Die NGK primêre skool het in 2008 172 leerders van gr. 1 tot gr. 7 gehad, die Uitkyk Primêre Skool 714 van gr. 1 tot gr. 9 en die Klipheuwel Primêre Skool 30 van gr. 1 tot gr. 6. In 2016 het Uitkyk 838 leerders van gr. R tot 9 gehad, Klipheuwel 28 en die NGK Primêre Skool 270 van gr. R tot 7.

NG gemeente

Lutzville is in 1937 as die 200ste gemeente van die indertydse Kaapse Kerk gestig as 'n gedeelte van die gemeente Olifantsrivier. Die moedergemeente is nou Vredendal. Met die stigting van die gemeente was daar geen dorp nie, alhoewel die huise van die besproeiingskema plek-plek so na aan mekaar geleë was dat dit die indruk van dorpies geskep het. Op 17 Januarie 1939 is 'n besluit deur die Kaapse Dorpsraad geneem om 'n dorp aan te lê. Die eerste erwe is op 17 Januarie 1946 verkoop en op die terrein waar geen huise gestaan het nie, het die geboue stadig begin verrys.

Omdat alles feitlik van niks af opgebou moes word en die gemeenskap nie besonder vermoënd was nie, het die gemeente op geldelike terrein nie vinnig gevorder nie.

Die sendinggemeente Ebenezer is net meer as 10 km van die dorp geleë, binne die grense van die moedergemeente, wat verder uitstrek tot aan die see en die gehuggies Doringbaai, Strandfontein en Papendorp en wat sowat 10 skaapplase insluit.

Sien ook

• Lys van dorpe in Suid-Afrika

Bronne

• Olivier, ds. P.L. (samesteller), Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers, 1952.
• Raper, P.E., Dictionary of South African Place Names, Lowry Publishers, Johannesburg, 1987.