Organella Komórkowa

Budowa komórki
Powierzchnia komórki
1x1x6=6cm2 2x2x6=24cm2
Objętość komórki
1x1x1=1cm3 2x2x2=8cm3
Stosunek powierzchni do objętości
6:1 3:1
Składniki komórki:
plazmatyczne nieplazmatyczne
- jądro komórkowe - wakuola
- mitochondria - ściana komórkowa
- chloroplasty
- aparat Golgiego
- siateczka śródplazmatyczna
- lizosomy
- peroksysomy
- rybosomy
- centrosomy
Błony biologiczne i transport przez błony
białka integralne i powierzchniowe
białka integralne i powierzchniowe koziołkowanie
właściwości błon biologicznych: płynność błon

Właściwości błon biologicznych: płynność błon, asymetria błon
Właściwości błon biologicznych: płynność błon, asymetria błon,
selektywna przepuszczalność (N2O2CO2 ;))
Funkcje białek błonowych
Transport przez błony biologiczne
Białko kanałowe
Białka nośnikowe
Transport sprzężony
symport antyport
Pompa sodowo-potasowa
endocytoza
egzocytoza
osmoza
osmoza
roztwór hipertoniczny roztwór izotoniczny roztwór hipotoniczny

Jądro komórkowe
Budowa jądra komórkowego
DNA w jądrze komórkowym
Kariotyp
Cytoszkielet
Filamenty aktynowe – mikrofilmenty (7nm)
• włókienka zbudowane z aktyny;

• umożliwiają komórce zmianę kształtu i ruch pełzakowaty
• skurcz włókien mięśniowych
• największa koncentracja pod błoną komórkową
• umożliwiają ruch w obrębie komórki
Filamenty pośrednie (10nm)
• włókienka różnych białek (kreatyna)

• zapewniają wytrzymałość komórki
• otaczają jądro komórkowe
• występują w jądrze
Mikrotubule (25nm)
• rurki zbudowane z tubuliny

• tworzą szlaki transportu wewnątrzkomórkowego
• decydują o rozmieszczeniu organelli w komórce
• tworzą wrzeciono kariokinetyczne
• budują wici i rzęski
Budowa rzęsek i wici
Mitochondrium (1952) – centrum energetyczne
komórki
Plastydy
chloroplasty chromoplasty etioplasty leukoplasty

Chloroplasty
Chloroplasty
- na terenie gran występuje chlorofil

- stroma zawiera DNA, RNA, rybosomy i enzymy uczestniczące w fotosyntezie
- obok chlorofilu występują karotenoidy – pomarańczowo-czerwony karoten
i żółty ksantofil. Wspomagają chlorofil w fotosyntezie
Chromoplasty
- nadają barwę kwiatom i owocom, występują np. w korzeniu marchwi

- żółty ksantofil, pomarańczowo-czerwony karoten, czerwony likopen
Leukoplasty
-Plastydy bezbarwne, np:

- amyloplasty (gromadzą skrobię)
- proteionoplasty (gromadzą białka)
- elajoplasty (gromadzą tłuszcze)
Plastydy – przekształcenia
Endosymbioza
Pochodzenie mitochondriów
Pochodzenie chloroplastów
Siateczka śródplazmatyczna
Siateczka śródplazmatyczna
Rybosomy
[S- svedberg]
Aparat Golgiego (1898)
Zbudowany z :
- spłaszczonych kanalików (woreczki) – diktiosomy
- zgrupowań pęcherzyków
- dużych wakuol umieszczonych na brzegach układu
U roślin i u bezkręgowców występują głównie diktiosomy

Funkcje:
- synteza różnych substancji, np. budujących ścianę komórkową;
- kontrola nad przemieszczaniem się związków w obrębie komórki i na zewnątrz
- miejsce syntezy enzymów
- umożliwiają rozrastanie się błon, uczestniczą w ich przebudowie i odnowie
- umożliwiają regenerację
- gromadzą i kontrolują wydzielanie substancji bogatych w białko
Rozmieszczenie:
- w pobliżu jadra komórkowego
- w szczytowych częściach komórki
- bezładnie rozrzucone w cytoplazmie
Aparat Golgiego
Lizosomy
Lizosomy
Podział lizosomów:
- trawienne
- magazynujące
Rola:
- „grabarze”
- rozkładają związki z wydzieleniem wody
- odizolowują obumarłe składniki cytoplazmy
i rozkładają je za pomocą enzymów
- fagocytują ciała obce znajdujące się w
cytoplazmie
- gromadzą ciała resztkowe, które powstają przez
całe życie danego organizmu
- uniemożliwiają rozprzestrzenianie się zjawisk
nekrotycznych na terenie komórki przyspieszają
procesy regeneracji
- umożliwiają metamorfozę niektórych organizmów
Peroksysomy
- mikrociałka - powstają poprzez odrywanie pęcherzyków

od siateczki śródplazmatycznej.
- posiadające enzymy oksydacyjne (katalaza,

peroksydaza), utleniające m.in. reaktywne formy tlenu
- przyczyniają się do zwolnienia procesów starzenia

komórek
- biorą udział w przemianach nadtlenku wodoru
- w komórkach wątroby i nerek zapewniają detoksykację

etanolu metanolu
Wakuola
A – komórki roślinne
- w młodych komórkach są liczne i drobne
- w komórkach dorosłych jedna leżąca centralnie
- wewnątrz znajduje się sok komórkowy
- na terenie wakuoli gromadzą się wydzieliny i wydaliny
- w skład soku komórkowego wchodzą: kwasy ograniczne, sole kwasów, cukry,
glikozydy (saponina), substancje garbnikowe, alkaloid, barwniki,
sole mineralne (pojedyncze kryształki lub pęczki – rafidy,
zespoły krystaliczne - druzy)
Wakuola cd
B – komórki zwierzęce
- kilka drobnych wakuol
- Odgrywają istotną rolę w procesach odżywczych i wydalniczych
(wodniczki pokarmowe i wodniczki tętniące)
Ściana komórkowa
Zbudowana głównie z pektyny i hemicelulozy tworzące łańcuchy ułożone regularnie
dzięki czemu nadają określoną strukturę.
Zespół łańcuchów tworzą tzw. mikrofibryla
Pomiędzy łańcuchami występują wolne przestrzenie wypełnione wodą i pektynami
Młode komórki posiadają ściany zwane pierwotnymi
W trakcie rozwoju mikrofibryle tworzą pokłady: zewnętrzny, środkowy i wewnętrzny
są to tzw. ściany wtórne;
Ściana komórkowa
Inkrustacja (wysycenie) – odkładanie związków w szkielecie komórki polegający

na umiejscowieniu się ligniny pomiędzy mikrofibrylami, która powoduje drewnienie i
usztywnienie ścian
Adkrustacja (powlekanie) – odkładanie substancji pochodzenia tłuszczowego lub
cukrowego na powierzchni mikrofibrylii, np. kutykula, śluzy, gumy,kutyna,suberyna.
Ściana komórkowa
Funkcje:
- bariera ochronna
- zabezpieczenie przed nadmierną transpiracją
- ochrona przed uszkodzeniem
- nadanie kształtu komórce
- ochrona przed drobnoustrojami chorobotwórczymi
Połączenia międzykomórkowe:
blaszka środkowa
plazmodesma

Organella Komórkowa

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Organella Komórkowa

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Organella Komórkowa

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Budowa komórki

właściwości błon biologicznych: płynność błon

roztwór hipertoniczny roztwór izotoniczny roztwór hipotoniczny

• włókienka zbudowane z aktyny;

• włókienka różnych białek (kreatyna)

• rurki zbudowane z tubuliny

chloroplasty chromoplasty etioplasty leukoplasty

- na terenie gran występuje chlorofil

- nadają barwę kwiatom i owocom, występują np. w korzeniu marchwi

-Plastydy bezbarwne, np:

U roślin i u bezkręgowców występują głównie diktiosomy

- mikrociałka - powstają poprzez odrywanie pęcherzyków

- posiadające enzymy oksydacyjne (katalaza,

- przyczyniają się do zwolnienia procesów starzenia

- biorą udział w przemianach nadtlenku wodoru

- w komórkach wątroby i nerek zapewniają detoksykację

Inkrustacja (wysycenie) – odkładanie związków w szkielecie komórki polegający

You might also like