Strategic Management

‫مدیریت استراتژیک‬

By: Mohammad Khatibi

 ‫فرآيند مديريت استراتژيک‬

‫‪Strategic Management process‬‬

‫تحليل خارجي‬
‫)فرصت‪،‬تهديد(‬

‫انتخاب گزينه ها تعيين گزينه ها‬

‫ارکان‬ ‫كنترل و‬
‫و‬ ‫و‬ ‫اجرا‬
‫جهت ساز‬ ‫ارزيابي‬
‫راهكارها‬ ‫راهكارهاي بهينه‬
‫‪Mission‬‬
‫‪Vision‬‬ ‫تحليل داخلي‬
‫)قوت‪،‬ضعف(‬
‫‪Values‬‬

‫‪© Compiled‬‬ ‫‪by: Mohammad‬‬

 ‫تعیین ماهیت استراتژی‬

‫‪ ‬ماتریس داخلی ‪ -‬خارجی (‪)IEM‬‬

‫برای تدوین ماتریس ‪ ، IEM‬سه گام زیر می بایست طی شود‪:‬‬

‫‪ .1‬نمره یا جمع امتیاز حاصل از ارزیابی عوامل داخلی شرکت را روی محور افقی این‬
‫ماتریس وارد نمایید‪( .‬الزم به ذکر است که این نمره جمع امتیازات وزن دار حاصل‬
‫از ماتریس ‪IFE‬است که مستقیمًا بر مبنای مقیاس ‪ 1‬تا ‪ 4‬یا ‪ 0‬تا ‪ 100‬روی محور‬
‫افقی وارد می شود‪).‬‬
‫‪ .2‬نم ره ی ا جم ع امتی از از ارزی ابی عوام ل خ ارجی ش رکت را روی مح ور عم ودی این‬
‫ماتریس وارد نمایید‪( .‬جمع امتیازات وزن دار حاصل از ماتریس ‪ EFE‬که مستقیمًا بر‬
‫مبنای مقیاس ‪ 1‬تا ‪ 4‬یا ‪ 0‬تا ‪ 100‬روی محور عمودی وارد می شود‪).‬‬
‫‪ .3‬تعیین نقطه برخورد نمرات محور های ‪ X‬و ‪ Y‬و جایگاه استراتژیک شرکت از نظر‬
‫جنس استراتژی بر حسب خانه های ‪ 9‬گانه ماتریس ‪. IEM‬‬

‫‪© Compiled‬‬ ‫‪by: Mohammad‬‬

 ‫تعیین ماهیت استراتژی‬

IFE Score
4 3 2 1

Weak Middle Strong

(0 to 33.3%) (33.3% to 66.6) (66.6% to 100%) IEM
4
High
III II I (66.6% to 100%)

3
Middle
VI V IV (33.3% to 66.6% )
2

Low
IX VIII VII (0 to 33.3%)
1

© Compiled by: Mohammad

 ‫انواع استراتژي‌ها‬

© Compiled by: Mohammad

 )‫استراتژی توسعه (رشد‬

‫استراتژيهاي‬
‫يكپارچه‌ساز‬
Integration Strategies
Forward ‫• يكپارچه‌سازي رو به جلو‬
integration
Backward ‫• يكپارچه‌سازي رو به عقب‬
integration
Horizontal ‫• يكپارچه‌سازي افقي‬
integration

© Compiled by: Mohammad

 ‫استراتژی توسعه (رشد)‬

‫يكپارچه‌سازي رو‬
‫مثال‬ ‫تعريفبه جلو‬

‫شركت جنرال موتورز‬ ‫تملك و يا‬

‫مالكيت ‪ %10‬از‬ ‫افزايش‬

‫واسطه‌هاي‬ ‫كنترل بر‬

‫فروش خودرو را‬ ‫روي‬

‫در اختيار گرفته‬ ‫توزيع‌كنندگا‬

‫است‪.‬‬ ‫ن‬

‫‪© Compiled‬‬ ‫‪by: Mohammad‬‬

 ‫استراتژی توسعه (رشد)‬

‫در چه شرايطي استراتژي يكپارچه‌سازي روبه‬

‫جلو ثمربخش است؟‬

‫‪ ‬توزيع‌كنندگان غير قابل تكيه ‪ ،‬پر هزينه و يا در تامين‬

‫نيازهاي سازمان ناتوان باشند‬

‫‪ ‬توزيع‌كنندگان با کیفیت غير قابل دسترس باشند‬

‫‪ ‬وقتي رشد چشمگيري براي بازار پيش‌بيني مي‌شود‬

‫‪ ‬وقتي ثبات كار بسيار اهميت داشته باشد‬

‫باشد ©‬ ‫‪by:‬داشته‬
‫‪Compiled‬‬ ‫بااليي‬ ‫حاشيه سود‬
‫‪Mohammad‬‬ ‫‪ ‬كار توزيع‬
 ‫استراتژی توسعه (رشد)‬

‫يكپارچه‌سازي رو‬
‫مثال‬ ‫به عقب‬‫تعريف‬
‫کوکاکوال اخیرا یک‬
‫تملك و يا‬
‫تولید کننده بطری‬
‫افزايش‬
‫های ویژه‬
‫كنترل بر‬
‫آشامیدنی را‬
‫روي‬
‫خریداری کرده‬
‫تامین کنندگان‬
‫است‪.‬‬

‫‪© Compiled‬‬ ‫‪by: Mohammad‬‬

 ‫استراتژی توسعه (رشد)‬

‫در چه شرايطي استراتژي يكپارچه‌سازي روبه‬

‫عقب ثمربخش است؟‬

‫‪ ‬تامين‌كنن‪kk‬دگان غيرقاب‪kk‬ل تكي‪kk‬ه‪ ،‬پرهزين‪kk‬ه و ي‪kk‬ا در ت‪kk‬امين‬

‫خواسته‌هاي سازمان ناتوان باشند‬

‫‪ ‬تع‪k‬داد تامين‌كنن‪k‬دگان كم و ش‪k‬ركتهاي درخواس‪k‬ت‌كننده زي‪k‬اد‬

‫باشد‬

‫‪ ‬رشد بسيار باال در بازار‬

‫‪ ‬سازمان داراي من‪k‬ابع انس‪k‬اني و س‪k‬رمايه الزم ب‪k‬راي اداره ي‪k‬ك‬

‫‪© Compiled‬‬ ‫كسب و كار جديد باشد‬

‫‪by: Mohammad‬‬
 ‫استراتژی توسعه (رشد)‬

‫يكپارچه‌سازي‬
‫تعريفافقی‬
‫مثال‬
‫تملك و يا‬
‫شركت هتــل‌هاي‬
‫زنجيـــره‌اي‬ ‫افزايش‬
‫هيلتــون اخيـــرًا‬
‫كنترل بر‬
‫هتل پراموس‬
‫(‪ )Promus‬را‬ ‫روي‬
‫خريـــــداري كرده‬ ‫شرکتهای‬
‫است‪.‬‬ ‫رقیب‬

‫‪© Compiled‬‬ ‫‪by: Mohammad‬‬

 ‫استراتژی توسعه (رشد)‬

‫در چه شرايطي استراتژي يكپارچه‌سازي افقی‬

‫ثمربخش است؟‬

‫‪ ‬شركت بدون مواجهه با محدوديتهاي قانوني به دنبال‬

‫نوعي انحصار در بازار باشد‬

‫‪ ‬رقابت در يك بازار رو به رشد‬

‫‪ ‬جايي كه توليد انبوه (اقتصاد مقياس) مزيت رقابتي ايجاد‬

‫‪© Compiled‬‬ ‫‪by: Mohammad‬‬ ‫نمايد‬

 )‫استراتژی توسعه (رشد‬

‫استراتژيهاي متنوع‬
‫سازی‬
Diversification Strategies
Concentric( ‫• متنوع سازی همگون‬
) diversification
Conglomerate( ‫• متنوع سازی ناهمگون‬
)diversification
Horizontal( ‫• متنوع سازی افقي‬
)diversification

© Compiled by: Mohammad

 ‫استراتژی توسعه (رشد)‬

‫متنوع سازی‬
‫همگون‬‫تعريف‬
‫مثال‬
‫ارائه محصولی‬
‫‪ BMW‬مدل جدید‬
‫جدید و‬
‫خودروهای خود با‬
‫مرتبط با‬
‫نام ‪i8‬را عرضه کرده‬
‫محصوالت‬
‫است‪.‬‬
‫قبلی شرکت‬

‫‪© Compiled‬‬ ‫‪by: Mohammad‬‬

 ‫استراتژی توسعه (رشد)‬

‫در چه شرايطي استراتژي متنوع سازی همگون‬

‫ثمربخش است؟‬

‫‪ ‬بازار فعلي شركت بدون رشد و يا دارای رشد بسیاركم‬

‫باشد‬

‫‪ ‬محصوالت مرتبط جديد‪ ،‬فروش محصوالت فعلي را‬

‫افزايش دهد‬

‫‪ ‬محصول مرتبط جديد با قيمت رقابتي قابل عرضه باشد‬

‫عمر باشد‬ ‫‪ ‬محصول فعلي در ناحيه سراشيبي چرخه‬

‫‪© Compiled by: Mohammad‬‬
 ‫استراتژی توسعه (رشد)‬

‫متنوع سازی‬
‫ناهمگون‬
‫تعريف‬
‫مثال‬
‫ارائه محصولی‬
‫ورود ‪ LG‬به کسب و‬ ‫جدید و‬
‫کار تولید لوازم‬ ‫غیرمرتبط با‬
‫آرایشی و بهداشتی‬ ‫محصوالت‬
‫قبلی شرکت‬

‫‪© Compiled‬‬ ‫‪by: Mohammad‬‬

 ‫استراتژی توسعه (رشد)‬

‫در چه شرايطي استراتژي متنوع سازی‬

‫ناهمگون ثمربخش است؟‬

‫‪ ‬كاهش مستمر فروش و سود بر روي مجموعه محصوالت‬

‫فعلي‬

‫‪ ‬پتانسيل مالي و مديريتي سازمان براي ورود به كسب‬

‫وكار جديد‬

‫‪© Compiled‬كسب و كار جديد‬

‫كار فعلي و‬ ‫‪ ‬هم‌افزايي مالي بين كسب‬
‫‪ Mohammad‬و‬
‫‪by:‬‬
 ‫استراتژی توسعه (رشد)‬

‫متنوع سازی‬
‫افقی‬
‫تعريف‬
‫مثال‬
‫ارائه محصولی‬
‫ورود زیراکس به‬
‫جدید به‬
‫کسب و کار تولید‬
‫مشتریان‬
‫کاغذ‬
‫فعلی شرکت‬

‫‪© Compiled‬‬ ‫‪by: Mohammad‬‬

 ‫استراتژی توسعه (رشد)‬

‫در چه شرايطي استراتژي متنوع سازی افقی‬

‫ثمربخش است؟‬

‫‪ ‬درآمد حاصل از كسب و كار فعلي با افزودن يك محصول‬

‫جدید تقويت شود‬

‫‪ ‬كسب وكار فعلي كم سود‪ ،‬كم رشد و به شدت رقابتي‬

‫باشد‬

‫مورد تقاضای‬ ‫محصول جديد‬

‫‪© Compiled‬‬ ‫‪ ‬شبكه توزيع فعلي براي‬
‫‪by: Mohammad‬‬
 )‫استراتژی توسعه (رشد‬

‫استراتژيهاي متمرکز‬
Intensive Strategies

Market( ‫• نفوذ در بازار‬

)Penetration
Market( ‫• توسعه بازار‬
)Development
Product( ‫• توسعه محصول‬
)Development

© Compiled by: Mohammad

 ‫استراتژی توسعه (رشد)‬

‫در‬ ‫نفوذ‬
‫تعريف‬
‫مثال‬ ‫بازار‬
‫افزايش سهم‬
‫شركت ‪Ameritrade‬‬
‫بازار براي‬
‫با صرف ‪ 200‬ميليون‬
‫محصوالت يا‬
‫دالر‪ ،‬بودجه تبليغات‬
‫خدمات فعلي‬
‫خود را سه برابر كرد‬
‫از طريق‬
‫تا مردم را قانع كند‬
‫تالشهاي‬
‫از طريق اينترنت‬
‫بازاريابي‬
‫سرمايه‌گذاري كنند‪.‬‬
‫‪© Compiled‬‬ ‫‪by: Mohammad‬‬ ‫بيشتر‬
 ‫استراتژی توسعه (رشد)‬

‫در چه شرايطي استراتژي نفوذ در بازار‬

‫ثمربخش است؟‬

‫‪ ‬بازار فعلي اشباع نشده باشد‬

‫‪ ‬ميزان استفاده مشتريان فعلي قابل افزايش باشد‬

‫‪ ‬امکان افزایش سهم بازار از طریق کاهش سهم بازار رقبا‬

‫وجود داشته باشد‬

‫ه‌اي باشد‬ ‫‪Compiled‬‬

‫عمد©‬ ‫‪by:‬رقابتي‬ ‫‪Mohammad‬‬
‫مزيت‬ ‫‪ ‬افزايش مقياس توليد‪،‬‬
 ‫استراتژی توسعه (رشد)‬

‫توسعه بازار‬
‫تعريف‬
‫مثال‬
‫عرضه محصول و‬

‫شرکت خودروسازی‬ ‫يا خدمات‬

‫تویوتا در آمریکای‬ ‫فعلي در‬

‫شمالی دفاتر فروش‬ ‫مناطق‬

‫دایر می کند‪.‬‬ ‫جغرافيايي‬

‫جديد‬

‫‪© Compiled‬‬ ‫‪by: Mohammad‬‬

 ‫استراتژی توسعه (رشد)‬

‫در چه شرايطي استراتژي توسعه بازار‬

‫ثمربخش است؟‬

‫‪ ‬دستيابي به كانالهاي جديد توزيع با كيفيت‪ ،‬هزينه و‬

‫قابليت اطمينان مطلوب‬

‫‪ ‬وقتي محصول با استقبال شديد بازار مواجه مي‌شود‬

‫‪ ‬كشف بازارهاي بكر و يا اشباع نشده جديد‬

‫‪ ‬شركت داراي منابع انساني و مالي اضافه براي توسعه‬

‫عمليات باشد‬

‫‪ ‬ظرفيت توليد مازاد بر مصرف بازار فعلي‬

‫‪© Compiled by: Mohammad‬‬
 ‫استراتژی توسعه (رشد)‬

‫توسعه‬
‫تعريف‬
‫محصول‬
‫افزايش فروش‬
‫مثال‬
‫از طريق‬
‫بهينه‌سازي‬
‫افزايش سرعت و‬
‫محصول و يا‬
‫مدلهاي جديد‬ ‫خدمات فعلي‬
‫‪CPU‬هاي شركت‬ ‫و يا ارائه‬
‫محصول يا‬
‫‪Intel‬‬
‫خدمات جديد‬
‫به بازارهای‬
‫‪© Compiled by: Mohammad‬‬ ‫فعلی‬
 ‫استراتژی توسعه (رشد)‬

‫در چه شرايطي استراتژي توسعه محصول‬

‫ثمربخش است؟‬

‫‪ ‬محصول اصلي شركت در مرحله بلوغ از چرخه عمر باشد‬

‫‪ ‬تحول تكنولوژي در كسب و كار مربوطه زياد باشد‬

‫‪ ‬شركتهاي رقيب محصوالت بهتري با قيمت مشابه ارائه‬

‫داده باشند‬

‫‪ ‬كسب و كار در يك صنعت با رشد سريع باشد‬

‫شركت باال باشد‬

‫‪© Compiled‬‬ ‫تحقيق و توسعه‬
‫‪by: Mohammad‬‬ ‫‪ ‬قابليت‬
 )‫استراتژی ثبات (حفظ وضع موجود‬

‫استراتژيهاي ثبات‬
Stability Strategies

Appraisal &( ‫• ارزیابی و بازنگری‬

)Review
Maintaining the( ‫• حفظ وضع موجود‬
)status quo

© Compiled by: Mohammad

 ‫استراتژی ثبات (حفظ وضع موجود)‬

‫ارزیابی و‬
‫مثال‬ ‫بازنگری‬
‫تعريف‬

‫‪ IBM‬برنامه های‬ ‫اصالحات جزئی‬

‫آموزشی سالیانه خود‬ ‫در فرآیندها و‬

‫را با توجه با‬ ‫روندهای‬

‫اولویتهای شرکت‬ ‫موجود با هدف‬

‫بازبینی و اصالح می‬ ‫جلوگیری از‬

‫کند‪.‬‬ ‫رکود سازمانی‬

‫‪© Compiled‬‬ ‫‪by: Mohammad‬‬

 ‫استراتژی ثبات (حفظ وضع موجود)‬

‫در چه شرايطي استراتژي ارزیابی و بازنگری‬

‫ثمربخش است؟‬

‫‪ ‬زمانی که شرکت به دلیل محدودیتهای بیرونی امکان اجرای‬

‫استراتژی رشد را ندارد‬

‫‪ ‬زمانی که شرکت می خواهد روحیه کارکنان را در شرایط‬

‫رکود بهبود بخشد‬

‫‪© Compiled by: Mohammad‬‬
 ‫استراتژی ثبات (حفظ وضع موجود)‬

‫حفظ وضع‬
‫موجود‬
‫مثال‬ ‫تعريف‬

‫شرکت خودروسازی‬ ‫تثبیت وضعیت‬

‫‪ TOYOTA‬به تولید‬ ‫موجود بدون‬

‫پلت فرم خاص خود‬ ‫تغییر عناصر‬

‫ادامه می دهد‬ ‫کسب و کار‬

‫‪© Compiled‬‬ ‫‪by: Mohammad‬‬

 ‫استراتژی ثبات (حفظ وضع موجود)‬

‫در چه شرايطي استراتژي حفظ وضع موجود‬

‫ثمربخش است؟‬

‫‪ ‬زمانی که موانع موجود کسب و کار اجازه تغییر فناوری یا‬

‫فرآیندها را نمی دهد‬

‫‪ ‬زمانی که شرکت از وضعیت موجود راضی است و نیازی به‬

‫تغییر نمی بیند‬

‫‪© Compiled by: Mohammad‬‬
 )‫استراتژی کاهش(تدافعی‬

‫استراتژيهاي تدافعی‬
Defensive Strategies

‫• سرمایه گذاری مشترک‬

)Joint venture
‫• كاهش‬(

)Divestiture( )Retrenchment (
‫• واگذاري‬
‫• انحالل‬
)Liquidation(

© Compiled by: Mohammad

 ‫استراتژی کاهش (تدافعی)‬

‫سرمایه گذاری‬
‫مشترک‬
‫تعريف‬
‫مثال‬
‫تشكيل يك‬
‫تاسیس سونی‪-‬‬ ‫سازمان جديد‬
‫اریکسون برای تولید‬ ‫با حمايت و‬
‫تلفن همراه‬ ‫همكاري دو يا‬

‫چند شركت‬

‫‪© Compiled‬‬ ‫‪by: Mohammad‬‬

 ‫استراتژی کاهش (تدافعی)‬

‫در چه شرايطي استراتژي سرمایه گذاری‬

‫مشترک ثمربخش است؟‬

‫‪ ‬تركيب هم‌افزايي بين شركتهاي سهامي عام و سهامي‬

‫خاص‬

‫‪ ‬تركيب هم‌افزايي شركتهاي بين‌المللي و شركتهاي محلي‬

‫‪ ‬يكپارچه‌سازي شايستگيهاي مكمل دو شركت‬

‫‪ ‬روي هم گذاشتن منابع و تسهيم ريسك در پروژه‌هاي‬

‫بسيار بزرگ و سودآور‬

‫‪ ‬رقابت چند شركت كوچك با يك رقيب بزرگ‬

‫‪© Compiled by: Mohammad‬‬
 ‫استراتژی کاهش (تدافعی)‬

‫کاهش‬
‫تعريف‬
‫مثال‬
‫تجديد ساختار و‬
‫بانک «ولز فارگو»‬
‫کاهش دامنه‬
‫بین سالهای ‪ 1996‬و‬
‫فعاليتها به‬
‫‪ 1997‬بیش از‬
‫منظور‬
‫‪ 12000‬نفر از‬
‫جلوگيري از‬
‫کارکنان خود را‬
‫كاهش فروش‬
‫کاهش داد‬
‫و سود‬
‫‪© Compiled‬‬ ‫‪by: Mohammad‬‬
 ‫استراتژی کاهش (تدافعی)‬

‫در چه شرايطي استراتژي کاهش ثمربخش‬

‫است؟‬

‫‪ ‬شركت در عين دارا بودن شايستگي طي چندين سال به‬

‫اهداف خود نرسيده است‬

‫‪ ‬شركت مشغول فروش در يك كسب و كار ضعيف باشد‬

‫‪ ‬شركت داراي بهره‌وري پايين‪ ،‬سودآوري كم و فرهنگ كاری‬

‫ضعيف باشد‬

‫‪ ‬استراتژي شركت با شكست مواجه شده باشد‬

‫‪© Compiled by: Mohammad‬‬
 ‫استراتژی کاهش (تدافعی)‬

‫واگذاری‬
‫مثال‬
‫تعريف‬
‫فـــروش بخش‬
‫فروش يك بخش‬
‫وس‪kk‬ايل صـوتي ـ‬
‫و يا جزيي از‬
‫تص‪kkk‬ويري توس‪kkk‬ط‬
‫شركت‬
‫ش‪kkkk‬ركت ج‪kkkk‬نرال‬
‫الكتريك‬

‫‪© Compiled‬‬ ‫‪by: Mohammad‬‬

 ‫استراتژی کاهش (تدافعی)‬

‫در چه شرايطي استراتژي واگذاری ثمربخش‬

‫است؟‬

‫‪ ‬وقتي استراتژي كاهش شركت به سودآوري مورد نظر‬

‫نمي‌رسد‬

‫‪ ‬وقتي اداره يك بخش به منابع بيشتري از حد توانايي‬

‫شركت نياز دارد‬

‫‪ ‬وقتي عملكرد ضعيف يك بخش‪ ،‬عملكرد كلي شركت را تحت‬

‫تاثير قرار دهد‬

‫‪© Compiled by: Mohammad‬‬
 ‫استراتژی کاهش (تدافعی)‬

‫انحالل‬
‫مثال‬ ‫تعريف‬

‫فروش تمامي‬
‫شركت ‪Silicon‬‬
‫دارايي شركت‬
‫‪ Graphics‬تمامــي‬
‫به منظور‬
‫دارايي خود را فروخت‬
‫كسب ارزش‬
‫و فعاليت خود را‬
‫متوقف ساخت‬ ‫ملموس آنها‬

‫‪© Compiled‬‬ ‫‪by: Mohammad‬‬

 ‫استراتژی کاهش (تدافعی)‬

‫در چه شرايطي استراتژي انحالل ثمربخش‬

‫است؟‬

‫‪ ‬وقتي استراتژي كاهش و واگذاري به نتايج مورد نظر‬

‫نرسيده باشد‬

‫‪ ‬وقتي شركت به مرز ورشكستگي رسيده باشد‪ ،‬انحالل نيز‬

‫يك راهكار است‬

‫‪© Compiled by: Mohammad‬‬
THANKS FOR YOUR ATTENTION

© Compiled by: Mohammad