BEZPIECZEŃSTWO PAŃSTWA

Martyna Jeńczak, Olga Szpurtacz, Vitalina Shtempel i

Majka Patecka
Bezpieczeństwo – stan dający poczucie pewności i gwarancję jego zachowania
oraz szansę na doskonalenie
Rodzaje bezpieczeństwa:
Wyróżnia się następujące rodzaje bezpieczeństwa:
 ze względu na obszar jaki obejmuje – bezpieczeństwo globalne,
bezpieczeństwo międzynarodowe, bezpieczeństwo regionalne,
bezpieczeństwo narodowe;
 ze względu na stosunek do obszaru państwa – bezpieczeństwo zewnętrzne i
bezpieczeństwo wewnętrzne;
 ze względu na dziedzinę, w jakiej występuje – bezpieczeństwo ekologiczne,
ekonomiczne, energetyczne, fizyczne, informatyczne (cybernetyczne,
teleinformatyczne), kulturowe, militarne, polityczne, socjalne i społeczne[2] oraz
identyfikacyjne[
Biała księga – raport wykonany przez rząd, instytucję lub organizację, zawierający analizę danego
produktu, usługi, technologii lub programu.
 W terminologii Unii Europejskiej biała księga to dokument zawierający opracowane urzędowo,
koncepcyjne propozycje odnoszące się do określonych dziedzin polityki unijnej i zazwyczaj
prezentuje katalog konkretnych propozycji i środków, których realizacja ma służyć urzeczywistnianiu
zadań traktatowych. Często punktem wyjścia dla białej księgi jest zielona księga, a następstwem –
przygotowanie przez Komisję Europejską propozycji szczegółowych aktów prawnych.

 BIAŁA KSIĘGA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP

 Biała Księga Bezpieczeństwa Narodowego RP to efekt dwuletniej pracy prawie 200 ekspertów,
przeprowadzonej na polecenie Prezydenta RP w ramach Strategicznego Przeglądu Bezpieczeństwa
Narodowego. W przedsięwzięcie zaangażowani byli m.in. przedstawiciele niezależnych ośrodków
analitycznych, uczelni oraz struktur rządowych.
 W skali Polski to pionierskie opracowanie. Po raz pierwszy w jednym dokumencie spójnie
przedstawiony i oceniony został cały system bezpieczeństwa państwa – obejmujący sferę obronną,
ochronną, społeczną i gospodarczą. Ukazuje ona również wzajemne relacje i zależności pomiędzy tymi
elementami.
O bezpieczeństwie człowieka jako wartości.
 Pojawienie się istoty myślącej na Ziemi było cudem niezwykłym. Istota ta nazwana człowiekiem od
razu musiała zmierzyć się z potężnymi siłami natury, które próbowała opanować. Pierwotna wola
przetrwania, ów instynkt, podpowiadał jej jak radzić sobie w trudnych sytuacjach, jak rozpalić ogień,
upolować zwierzę, znaleźć schronienie. Ród ludzki powiększał się i rósł w siłę. Naturalne stało się
zapewnienie sobie i plemieniu bezpieczeństwa, a więc spokoju, ładu, równości, szacunku,
sprawiedliwego podziału pracy. Wraz z rozwojem cywilizacyjnym zmieniało się myślenie człowieka o
bezpieczeństwie, gdyż wciąż stawał on przed nowymi wyzwaniami, szansami i zagrożeniami. Pierwotne
znaczenie bezpieczeństwa jako stanu niezagrożenia, spokoju, pewności okazało się niewystarczające1 .
 Na przestrzeni wieków sposoby rozumienia bezpieczeństwa nieustannie ewoluowały zależnie od
okresów rozwoju ludzkości i warunków społeczno-historycznych. Powstanie państw, narodów, a co za
tym idzie i obrona ich granic poszerzały pojęcie bezpieczeństwa o zachowanie pokoju między narodami
i państwami w aspekcie militarnym i politycznym.
Bezpieczeństwo, będąc naczelną potrzebą człowieka i grup społecznych, jest zarazem podstawową
potrzebą państw i systemów międzynarodowych; jego brak wywołuje niepokój i poczucie zagrożenia”5 .
W przytoczonej definicji bezpieczeństwa ważne jest nie tylko przetrwanie, ale niezależność oraz gwarancja
jakości życia, istotne tak dla jednostki, jak i całych grup społecznych oraz narodów.
Istotny interes bezpieczeństwa państwa
Istotny interes bezpieczeństwa państwa to kluczowe potrzeby państwa bezpośrednio wpływające na jego
bezpieczeństwo. Te kluczowe potrzeby państwa dotyczą: bezpieczeństwa militarnego, bezpieczeństwa
politycznego, bezpieczeństwa publicznego oraz bezpieczeństwa ekonomicznego.
Pojęcie bezpieczeństwa międzynarodowego.
 Bezpieczeństwo można postrzegać negatywnie i pozytywnie. W ujęciu negatywnym bezpieczeństwo międzynarodowe oznacza brak
zagrożenia (stan bierny), natomiast w ujęciu pozytywnym to aktywne przeciwstawienie się zagrożeniom (stan aktywny). Stan bierny
nie musi się wiązać z zachowaniem podmiotu. Wystarczy, że na przykład dane państwo nie będzie miało agresywnych państw
sąsiedzkich. To już zapewnia mu w pewnej mierze bezpieczeństwo zewnętrzne.
Wyodrębnia się wymiary bezpieczeństwa.
-Podmiotowe, gdy pytamy o bezpieczeństwo uczestników stosunków międzynarodowych. Na podstawie bezpieczeństwa
podmiotowego wyróżnia się:
 bezpieczeństwo narodowe, które odnosi się do pojedynczych państw oraz ich społeczeństw i narodów,
 bezpieczeństwo międzynarodowe, które dotyczy relacji między państwami.
-Przedmiotowe, gdy po pierwsze pytamy o to, jaki przedmiot jest chroniony (dobro, zjawisko itp.), a po drugie o treść, środki i sposoby
kształtowania bezpieczeństwa. Według tego kryterium wyodrębnia się różne rodzaje bezpieczeństwa, takie jak:
 bezpieczeństwo polityczne (dobrem chronionym jest ład polityczny, np. demokratyczny, który należy chronić przed zamachami ze
strony radykalnych ugrupowań i populistów),
 bezpieczeństwo militarne,
 bezpieczeństwo ekonomiczne (interes ekonomiczny),
 bezpieczeństwo kulturowe (kultura narodowa),
 bezpieczeństwo humanitarne (istnienie grup etnicznych, społeczności zagrożonych głodem itp.),
 bezpieczeństwo ekologiczne (środowisko naturalne),
 bezpieczeństwo ideologiczne (swoboda wyznania, sumienia, wolność słowa
OBRONA NARODOWA
Obrona narodowa – całokształt sił i środków
państwa i społeczeństwa, a także sposoby
oddziaływania na otoczenie w celu zapobiegania i
przeciwdziałania zagrożeniom, które godzić by
mogły w bezpieczeństwo narodowe. Definicja
funkcjonalna zakłada, iż jest to działalność, mająca
na celu obronę ludności, mienia i środowiska.
Definicja strukturalna zakłada, iż jest to organizacja,
która działa na poziomie państwowym w zakresie
obrony ludności, mienia i środowiska.
 System obrony narodowej dzieli się na dwie
części: cywilną i wojskową. Skuteczny system
obrony narodowej stanowi integralną część
polityki zagranicznej państwa, gdyż świadczy o
jego spójności.
Zagrożenie – zjawisko wywołane działaniem sił natury bądź człowieka, które powoduje, że poczucie
bezpieczeństwa maleje bądź zupełnie zanika.
 naturalne (np. klęski żywiołowe),
 związane z działalnością człowieka, a te dzielimy na:
 zagrożenia cywilizacyjne, np. choroby;
 zagrożenia destrukcyjne, np. terroryzm, przestępczość, sabotaż;
 zagrożenia gospodarcze, np. zanieczyszczenie środowiska, wadliwe konstrukcje.
Zagrożenie możemy jeszcze podzielić ze względu na rozmiary (terytorium) na którym ono zachodzi, tzn.:
 globalne,
 regionalne,
 lokalne.
Zagrożenia bezpieczeństwa narodowego są pogrupowane w 5 głównych kategorii:
 Zagrożenia naturalne; powodzie, nawałnice.
 Zagrożenia cywilizacyjne i powodowane intencjonalną działalnością człowieka;
 Zagrożenia militarne; (broń jądrowa i jej proliferacja, broń konwencjonalna i olbrzymie wydatki
wojskowe).
 Zagrożenia o charakterze terrorystycznym, mogące doprowadzić do wystąpienia sytuacji kryzysowej;
 Zagrożenia w cyberprzestrzeni, mogące doprowadzić do wystąpienia sytuacji kryzysowej.
Dziękujemy za uwagę :)