Visit https://testbankfan.

com to download the full version and

explore more testbank or solution manual

Comprehensive Introduction to Object Oriented

Programming with Java 1st Edition Wu Solutions
Manual

_____ Click the link below to download _____

https://testbankfan.com/product/comprehensive-
introduction-to-object-oriented-programming-with-
java-1st-edition-wu-solutions-manual/

Explore and download more testbank at testbankfan.com

Here are some suggested products you might be interested in.
Click the link to download

Introduction to Java Programming Comprehensive Version

10th Edition Liang Solutions Manual

https://testbankfan.com/product/introduction-to-java-programming-
comprehensive-version-10th-edition-liang-solutions-manual/

Introduction to Programming with Java 2nd Edition Dean

Solutions Manual

https://testbankfan.com/product/introduction-to-programming-with-
java-2nd-edition-dean-solutions-manual/

Object-Oriented Approach to Programming Logic and Design

4th Edition Joyce Farrell Solutions Manual

https://testbankfan.com/product/object-oriented-approach-to-
programming-logic-and-design-4th-edition-joyce-farrell-solutions-
manual/

Engineering Economics Financial Decision Making for

Engineers Canadian 5th Edition Fraser Test Bank

https://testbankfan.com/product/engineering-economics-financial-
decision-making-for-engineers-canadian-5th-edition-fraser-test-bank/
Human Sexuality in a World of Diversity Fourth Canadian
Canadian 4th Edition Rathus Solutions Manual

https://testbankfan.com/product/human-sexuality-in-a-world-of-
diversity-fourth-canadian-canadian-4th-edition-rathus-solutions-
manual/

Illustrated Microsoft Office 365 and Access 2016

Comprehensive 1st Edition Friedrichsen Solutions Manual

https://testbankfan.com/product/illustrated-microsoft-office-365-and-
access-2016-comprehensive-1st-edition-friedrichsen-solutions-manual/

Navigating Through Mathematics 1st Edition Collins Test

Bank

https://testbankfan.com/product/navigating-through-mathematics-1st-
edition-collins-test-bank/

Introduction to Food Science and Food Systems 2nd Edition

Parker Solutions Manual

https://testbankfan.com/product/introduction-to-food-science-and-food-
systems-2nd-edition-parker-solutions-manual/

Management 7th Edition Robbins Solutions Manual

https://testbankfan.com/product/management-7th-edition-robbins-
solutions-manual/
Human Anatomy and Physiology Laboratory Manual Fetal Pig
Version Update 10th Edition Marieb Test Bank

https://testbankfan.com/product/human-anatomy-and-physiology-
laboratory-manual-fetal-pig-version-update-10th-edition-marieb-test-
bank/
Solutions to Chapter 8

1. Determine the output of the following code when the input is (a) –1, (b) 0, and (c) 12XY

try {
number = Integer.parseInt(
JOptionPane.showInputDialog(null, "input"));
if (number != 0) {
throw new Exception("Not Zero");
}
} catch (NumberFormatException e) {
System.out.println("Cannot convert to int");
} catch (Exception e) {
System.out.println("Error: " + e.getMessage());

a) Error: Not Zero

b) no output
c) Cannot convert to int

2. Determine the output of the following code when the input is (a) –1, (b) 0, and (c) 12XY.
This is the same question as Exercise 1, but the code here has the finally clause.

try {
number = Integer.parseInt(
JOptionPane.showInputDialog(null, "input"));
if (number != 0) {
throw new Exception("Not Zero");
}
} catch (NumberFormatException e) {
System.out.println("Cannot convert to int");
} catch (Exception e) {
System.out.println("Error: " + e.getMessage());
} finally {
System.out.println("Finally Clause Executed");
}

a) Error: Not Zero

Finally Clause Executed
b) Finally Clause Executed
c) Cannot convert to int
Finally Clause Executed

3. Why is the following code not a good use of the assertion?

public void compute(int size) {

assert size > 0;
//computation code comes here
 }

We should throw an exception because the argument is invalid instead of using an assertion.
Remember: use assertions to detect internal errors and use exceptions to notify the client
programmers of the misuse of our class.

4. Modify the following code by adding the assert statement. The value of gender is either
MALE or FEMALE if the program is running correctly.

switch (gender) {
case MALE: totalFee = tuition + parkingFee;
break;
case FEMALE: totalFee = tuition + roomAndBoard;
break;
}

We can add a control flow invariant as follows:

switch (gender) {
case MALE: totalFee = tuition + parkingFee;
break;
case FEMALE: totalFee = tuition + roomAndBoard;
break;
default: assert false:
"Value of gender " +
"is invalid. Value = " +
gender;
}

5. Modify the following method by adding the assert statement. Assume the variable factor is
a data member of the class.

public double compute(double value) {

return (value * value) / factor;
}

We can add a precondition assertion as follows:

public double compute(double value) {

assert factor != 0 :
"Serious Error – factor == 0, which will lead "
"to a division by zero";
return (value * value) / factor;
}

6. Modify the getInput method of the InputHandler class from Section 8.7 so that the
method will throw an exception when an empty string is entered for the name, room, or
password. Define a new exception class EmptyInputException.
 public void getInput( ) {
throws new EmptyInputException
name = JOptionPane.showInputDialog(null, "Enter Name:");
if (name.trim().equals(""))
throw new EmptyInputException("Name should not be empty");
room = JOptionPane.showInputDialog(null, "Enter Room No.:");
if (room.trim().equals(""))
throw new EmptyInputException("Room should not be empty");
pwd = JOptionPane.showInputDialog(null, "Enter Password:");
if (pwd.trim().equals(""))
throw new EmptyInputException("Password should not be
empty");
}

class EmptyInputException extends Exception {

private static final String DEFAULT_MESSAGE = "Empty input
string";

public EmptyInputException (String msg) {

super(msg);
}
}

7. The user module of the keyless entry system in Section 8.7 does not include any logic to
terminate the program. Modify the program so it will terminate when the values Admin,
X123, and $maTrix%TwO$ are entered for name, room, and password, respectively.

This only requires changing the validate method in Ch8EntranceMonitor, and possibly
adding some new constants.
See Ch8EntranceMonitor.java

Development Exercises
8. In the sample development, we developed the user module of the keyless entry system. For
this exercise, implement the administrative module that allows the system administrator to
add and delete Resident objects and modify information on existing Resident objects. The
module will also allow the user to open a list from a file and save the list to a file. Is it
proper to implement the administrative module by using one class? Wouldn’t it be a better
design if we used multiple classes with each class doing a single well-defined task?

The solution here splits the problem into two classes, one to handle functionality and one to
handle the interface.
See files AdminHandler.java and Ch8EntranceAdmin.java

9. Write an application that maintains the membership lists of five social clubs in a dormitory.
The five social clubs are the Computer Science Club, Biology Club, Billiard Club, No Sleep
Club, and Wine Tasting Club. Use the Dorm class to manage the membership lists.
Members of the social clubs are Resident objects of the dorm. Use a separate file to store
the membership list for each club. Your program should be able to include a menu item for
each social club. When a club is selected, open a ClubFrame frame that will allow the user
to add, delete, or modify members of the club. The program can have up to five ClubFrame
frames opened at the same time. Make sure you do not open multiple instances of
ClubFrame for the same club.

See files ClubFrame.java, ClubKeeper.java, Dorm.java, DormAdmin.java, and

Resident.java
Discovering Diverse Content Through
Random Scribd Documents
kwalijk nemen. Zoo’n gezicht! Ze wacht zeker nog tot op den
huidigen dag.

Intusschen scheen zij wel eenig voorgevoel te hebben van haar

eeuwigdurend onbestorven weduwschap, want ze schold ons na,
toen wij reeds op weg naar Meester-Cornelis waren. Daar werden
wij in de bamboekazerne aan den adjudant van het Suppletie-depot
overgeleverd, een 1sten luitenant met een Hunnengestalte, bij wien
vergeleken de lange plaatselijke adjudant in Batavia nog maar een
dwerg was. In zijn gevolg bevond zich een [30]sergeant, het
zuiverste wandelende lexicon voor gepeperde
K a s e r n h o f b l ü t h e n . Een proeve van zijn talent genoten wij den
tweeden dag.

Op den eersten dag mochten wij nog ongestraft onder palmen

wandelen. O, hoe heerlijk was het toch onder de palmen! Daar zaten
bruine mannen, die ons voor twee cent een geheele cocosnoot
verkochten, voor drie cent een ananas en voor 5 cent de geheele
muts vol smeerproppen. Men zou gewenscht hebben een
olifantsmaag te bezitten, om al die bekende en onbekende
lekkernijen te gelijk te genieten. Hoofd en maag dreigden mij bijna
te bersten van al de nieuwigheden, die ik er in had opgestapeld.
Ronggengs (danseressen), Chineezen, karbouwen, kokosnoten,
ananas, een biefstuk van een vliegenden hond, versch toebereid
„door den landsman van den Moezel”, een sluwe Chinees, alles en
alles danste in dolle vaart voorbij mijn geestesoog, toen ik
doodmoede van het zien, op mijn stroozak lag uitgestrekt, en de
muskieten maakten er de muziek bij.

Hu! wat liep daar voor een beest over den balk boven mij? Zeker
een schorpioen, een duizendpoot, een vergiftige slang, een …! Nu
bleef het stil zitten en sperde den muil open. De tong schoot als een
pijl tusschen de kaken te voorschijn en trok een langbeenige, niets
kwaads vermoedende vlieg in den afzichtelijken strot. [31]

Bah! welk een afschuwelijk dier! Het slokte nog een vlieg op, nog
één, nog een half dozijn.

Nu moest het monster bersten; het zwol op als een ballon. Neen!
het berstte niet, maar het viel naar beneden, op mijn gezicht,
midden op den mond, waaraan een pijnlijke kreet ontsnapte.
„Domkop”, bromde mijn slaapkameraad „het is maar een „tjitjak”.”

M a a r een „tjitjak”! En dat tegen een hagedis met ijskouden,

opgezwollen buik! Brr! Het ondier vervolgde mij in mijn diepsten
droom. Het verscheen mij als een draak met meters lange tong, die
het schuimend naar mij uitstak. Nu lekte het mij de beenen, nu het
lijf, telkens verder zoog het mij op. Alleen het hoofd staarde nog
bevend de vingerlange tanden aan en de vuisten sloegen in
doodsangst tegen de bloedroode, bliksemende oogen. Daar klonk
mij als een bazuin van het jongste gericht de krachtige stem van den
reeds genoemden sergeant in het oor: „Nu uit de wol; het is vijf
uur!” Hij was het, die mij aan de beenen getrokken had en daardoor
mij het gevoel had gegeven, alsof ik bij stukken in den drakenmuil
verdween.

O, heerlijk, onvergetelijk was deze eerste morgen in Indië! Nog

steeg de damp uit het dal van de Tjilewong. Reusachtige
pisangstammen, en nog hoogere slanke palmen doemden uit de
nevelen op, die onder de stralen der opgaande zon [32]langzaam in
de oneindige ruimte vervloeiden.

Heerlijk geurden de met bloesems beladen twijgen van de

„tjampakka”, maar nog heerlijker geurde de koffie, die ik in den
menageketel huiswaarts droeg. „O, wat een lust, soldaat te zijn”,
zongen eenige kameraden, onder het poetsen hunner knoopen. De
illusionisten; zij waren nog lang geen soldaten! Eerst een half uur
later zouden zij tot den doop worden voorbereid door eene
predicatie, welke de reeds meermalen vermelde sergeant afstak. Zij
luidde: „Geeft acht!—Stommerikken! Je moet niet denken, dat je
nog in dat voddige Harderwijk bent. Daar kon je, als je bezopen
waart, ongestraft in de straatgoot gaan liggen; daar is hier geen
denken aan. Hier verlangt men van ieder die uit de kantine komt,
dat hij driemaal achter elkaar rechtsomkeert maakt en kan hij het
niet, dan gaat hij in Zijner Majesteits snuifdoos. Dat kan vandaag
misschien een half dozijn van jelui gebeuren, die gisteren toen ze
thuis kwamen, niet meer wisten, wat rechts- of linksom was.—Op de
plaats rust!” Diepe, eerbiedige stilte heerschte er na deze geharnaste
woorden. Maar lang duurde zij niet, want de luitenant kwam, om de
nieuwe uniformen van den troep in oogenschouw te nemen. Nooit
heb ik later zulk een angst uitgestaan als bij deze eerste inspectie.
Zij begon bij den linkervleugelman. Die kromp letterlijk ineen onder
[33]den handgreep van den luitenant, wiens bruine vingers zich als
vijf cervelaatworsten om hoofd en hals van den ongelukkigen
recruut kromden. „Dat noemt zich soldaat,” riep hij met dreunende
stem en hief den kerel als een veer in de lucht. „Sergeant, haal een
min! Wat moeten we met dat dwergengebroed aanvangen, dat niet
eens de uniform past?” Daarbij stak hij den armen vent twee zijner
cervelaatworsten—vingers wilde ik zeggen—tusschen rokskraag en
hals, zoodat den delinquent de oogen uitpuilden en de tong uit den
mond hing. Op die manier inspecteerde hij den geheelen troep. Hier
tilde hij er een van den grond, terwijl hij ’s mans hoofd tusschen de
palmen zijner handen nam, „om den langen hals nog langer te
maken”, zooals hij zich uitdrukte. Ginds drukte hij een ander de
schouders naar achteren, zoodat het slachtoffer de knoopen van de
uniform sprongen. Kortom, allen ondervonden de reuzenkrachten
van den luitenant.
Nu ja, ieder die wat lang in Indië geweest is, heeft van luitenant D.
gehoord, die eens een Javaansch koetsiertje, dat ongelukkig in volle
vaart tegen hem aanreed, met paard en wagen in de straatgoot
wierp.

Eindelijk was de inspectie afgeloopen en de manschappen werden

ondervraagd naar de wenschen, die zij voor de toekomst
koesterden. De luitenant [34]begon daarmee bij den linkervleugel.
„Wat wil je worden?” vroeg hij den kleinen kerel, wien de uniform
niet paste.

„Officier, luitenant,” was het antwoord.

„Zoo-o-o! En jij?” vroeg hij een ander.

„Ook officier, luitenant.”

„En jij?”

„Stafmuzikant, luitenant.”

„Wat speel je voor instrument?”

„Ocarina, luitenant.”

Ik dacht, dat het op dat oogenblik met den armen kerel gedaan was;
geen duit gaf ik meer voor hem, toen de luitenant hem bij den kraag
pakte en hem toebulderde: „Jij, lummel, zou je me misschien voor
den gek willen houden? In de provoost kun je ocarina blazen,
brutale kerel. Dan kon-je iederen orgeldraaier wel stafmuzikant
maken!”

Het arme kereltje werd bij de bedreiging doodsbleek. Hij had op de

lange reis van passagiers en kameraden zooveel lof ingeoogst voor
zijn schoon spel, en in de vaste meening verkeerd, dat hij er bij de
stafmuziek wel de andere instrumenten zou bijleeren. Nu was de
illusie vervlogen.

De luitenant ging verder.

„Wat wil je worden?” was het tot een mageren ex-candidaat in de

theologie.

„Ook officier, luitenant.”

„En jij, en jij, en jij.…?” [35]

„Officier, officier, officier.…!”

Nu barstte hij in bulderend gelach uit: „Ha, ha, ha, maar dat is een
bescheidenheid, die roerend is. Daar hebben we dus onder de dertig
kerels 21 adspirant-officiers, twee sergeants-candidaten, een blazer
en zes soldaten. Jelui kunt allemaal … ha, ha, ha! Rechtsomkeert,
marsch!”

Goddank, ook deze kelk was aan mij voorbijgegaan. Nu kwam echter
nog een moeilijk oogenblik. Allen, die zich als toekomstige officieren
hadden opgegeven, hadden voor den luitenant een soort examen af
te leggen, waarmee ze het bewijs moesten leveren, dat ze werkelijk
iets geleerd hadden, om later eens op de kaderschool te komen en
m i s s c h i e n , na jaren, op de militaire school.

Een paar candidaten hadden reeds met hoogroode gezichten het

primitieve examenlokaal in de bamboekazerne verlaten. Thans kwam
de beurt aan mij.

„Zitten,” klonk het kortaf. „Ken je Fransch?”

„Jawel, mijnheer de luitenant.”

„Dat „mijnheer” schenk ik je. Voortmaken.”

Het was eene fabel van Lafontaine, die ik lezen moest; ik deed het
tot tevredenheid van Zijnedelgestrenge.

„Ken je Latijn,” vroeg hij verder. „Jawel luitenant.” Ik wist reeds, wat
er nu kwam. Mijn vriend Sch., die een jaar geleden hetzelfde
examen [36]had doorstaan, had het mij verraden. De luitenant kende
geen Latijn, maar had, aangezien eenige vermetelen hem reeds een
paar maal met hun keukenlatijn wat hadden voorgelogen, een
kapittel uit een Latijnsch boekje uit het hoofd geleerd. Precies, hij
sloeg het zooveelste hoofdstuk op en ik begon vloeiend te vertalen:
Hannibal, postquam Alpes transiisset, in Italiam incidit, enz.

„Goed,” zeide hij.

Nu kwamen wij aan de geographie.

„Noem mij eens een paar zeeën op,” beval hij.

Ik begon natuurlijk het eerst met de „Seeën” van mijn vaderland,

waarop ik zoo vaak aan het spelevaren was geweest, de
Königssee, Chiemsee, Kochelsee,
S t a r e n b e r g e r s e e , enz.

De luitenant zag mij wantrouwend aan en schudde het hoofd.

„Wacht,” dacht ik, „hij wil grootere hebben en ik ging voort:
B a i k a l s e e , L a d o g a s e e .….”

„Zwijg,” donderde hij, „dat zijn geen zeeën.”

Nu brak mij het angstzweet uit. Zouden de genoemde seeën hem

alle onbekend zijn?

„De M ü g g e l s e e ” riep ik in wanhoop; die moest hij toch kennen.

„Wat,” barstte hij uit, „de muggenzee? Ben je wel goed, of wil je mij
voor den gek houden? Waar ligt die zee dan?”

„Bij Berlijn, luitenant,” kreunde ik in mijn angst.

„Wat wil je voor den donder met al die plasjes?” [37]schreeuwde hij.
„Heb je dan nog nooit van de Middellandsche Zee gehoord, of van
de Roode Zee?”

„Maar luitenant, dat zijn immers „Meere” en geen „Seeën”?”

stotterde ik.

„En nu houd je den mond!” donderde hij. „Van de geographie heb je

geen flauw begrip.”

Nog moest ik de stelling van Pythagoras bewijzen; daarop kon ik

gaan.

„Je behoeft nu niet te denken, dat je morgen al de luitenantssterren

op je kraag krijgt,” riep hij mij nog na. Wat wonder!

Tien minuten later stond ik voor mijn gapenden, ledigen stroozak en

verwondde mij den vinger aan de stoppelige rijsthalmen, waarmee ik
hem vullen moest. Welk een onderscheid! Voor weinige
oogenblikken nog was ik met Hannibal over de Alpen getrokken en
had Italië doen sidderen en thans.…. Daarbij kwam nog het
afschuwelijke stof, dat zich uit het stroo, waaraan groote aardkluiten
zaten, losmaakte. „Dat gebeurt opzettelijk,” zei de sergeant, die
goed gemutst scheen te zijn. „Als je ’s nachts op den stroozak klopt,
dan komt er stof uit. De muskieten denken dan: „de kerel rookt” en
bijten je niet.”

Maar niettegenstaande dat beten ze mij toch.

Wat was ik in mijn schik, toen ik den volgenden morgen bij de 1ste
compagnie van het 1ste depot-bataljon [38]werd ingedeeld! Eindelijk
recruut! Wat had dat lang geduurd!

Welk een kranige compagnies-commandant was de kapitein v. V.… n!

Welke illusies wekte de aanblik van den held op, wiens borst gesierd
was met de Willemsorde en twee eervolle vermeldingen en aan
wiens zijde de eeresabel kletterde!

Den een na den ander der recruten riep hij vóór zich, om hem naar
één der verschillende afdeelingen te verwijzen. Er waren er vier. In
de eerste kwamen zij, die nog nooit soldaat geweest waren.

„Wat was je vroeger?” vroeg hij een Duitscher.

„Luitenant bij de dragonders!”

„Tweede afdeeling!”

„En jij?”

„Onderofficier in het Keizerin Augusta-regiment.”

„Derde afdeeling!”

„En jij?”

„Korporaal bij het 7e.”

„Vierde afdeeling!”

Nu naderde een ventje met een zeer gewichtig gezicht.

„En jij?” vroeg de kapitein weer, zonder op te zien.

„Eerste luitenant bij de dienstdoende schutterij,” klonk het in het
volle bewustzijn eener groote waardigheid. [39]

Het mannetje zette een gezicht, of het zijn onmiddellijke indeeling

bij den generalen staf uit den mond van den kapitein dacht te
vernemen.

Hoe verschrok de arme stakkert, toen de kapitein met een

medelijdend lachje, kalmpjes antwoordde: „Eerste klasse.”

In deze klasse kreeg het kereltje niet eens een geweer in handen.
En „schutter” komt toch van „schieten”?

Ja, het is toch merkwaardig, hoe weinig de verdiensten der schutterij

in het leger gewaardeerd worden!

Een uur later hielden wij exercitie in de „Berenlaan.” Eene aardige

bezigheid bij 95° warmte. Daarbij voelt men het Europeesche vet
gram voor gram wegslinken. Maar wat maakt het uit? Daar ginder,
heel, heel in de verte, blinken immers de korporaalsstrepen! [40]

[Inhoud]
 ONDER INLANDSCHE RECRUTEN.

Een korporaal der „zandhazen” in Holland zou zeker een zeer

verbaasd gezicht zetten, als hem bij bataljons-order werd
aangezegd, dat hij zich den volgenden morgen naar een garnizoen
te begeven had, verwijderd van het zijne op een afstand als van
Amsterdam naar New-York of nog verder. Zijn Indische kameraad
zou een dergelijk bevel met de grootste onverschilligheid aanhooren,
misschien vragen: waar ligt die negorij? vervolgens zijn ransel
pakken en dan het oude garnizoensstof van zijne pantoffels
schudden.

Ook ik deed eveneens, toen mij de sergeant-majoor mijne

overplaatsing naar de inlandsche compagnie mededeelde. Wel is
waar was er in dit geval slechts sprake van een afstand van eenige
[41]honderden meters, welken ik van de steenen- naar de bamboe-
kazerne had af te leggen; doch de voorbereidende maatregelen
bleven volkomen dezelfde als voor eene wekenlange zeereis.
Uniformstukken, kousen, hemden en andere onmisbare
toiletartikelen werden in de gapende kalfshuid neergelaten en mijn
geheele meubilair, bestaande uit een spiegel, laarzenknecht, met
nog andere voorwerpen van weelde, in de modelkist gesloten.
Daarna aanvaardde ik den korten marsch, waarvan het einddoel het
bureau van den „dubbele” 1 der derde compagnie was.

Bescheiden, gelijk het een korporaal betaamt, klopte ik aan. Maar ik

moest lang wachten voor de „Sesam” zich opende, want het ging
daarbinnen niet malsch toe. Daar regende het uitbranders,
scheldwoorden en andere liefelijkheden. Nog eenmaal waagde ik
eene poging, om toegang te verkrijgen en thans werd ik verhoord.
„Binnen!” klonk het met donderende stem door de deurreet, en
gevolg gevende aan deze vriendelijke uitnoodiging, trad ik binnen.

In de schemering, welke in het vertrek heerschte, bemerkte ik de

forsche gestalten van eenige Europeesche onderofficieren, die op de
rij af door den [42]„dubbele” niet zoozeer toegesproken als wel
toegedonderd werden. De „moeder der compagnie” was zeker met
den „vader”—aan gewone stervelingen beter bekend onder den titel:
kapitein—aan het kijven geweest, of beter gezegd de „vader” met de
„moeder”, want in de militaire wereld is het de vader, die „de broek
aan” heeft.

Het spreekt vanzelf dat er nu een bliksemafleider noodig was, om de

spanning te ontladen.

Wie kon daar beter toe dienen dan een korporaal, het laagste punt
der militaire superioriteit, die het wolkje op het voorhoofd van den
bataljonscommandant in den vorm van een donker onweder te
aanschouwen krijgt, nadat het zich aan den horizon van den
kapitein, den luitenant, den sergeant-majoor en de sergeanten tot
eene steeds dreigender massa heeft saamgepakt. Mijne komst
maakte het spel compleet.

„Luiwammes, kun-je nog langer op je laten wachten?” aldus

verwelkomde mij Zijnedelgestrenge. „Je dacht misschien dat je met
een rijtuig gehaald zoudt worden!”

„Neem me niet kwalijk, majoor …!”

„Houd je mond, voor den donder, of ik …!”

De overige woorden slikte hij in, want een spiksplinternieuwe

luitenant verscheen op het tooneel. Als er nu nog gedonderd moest
worden, dan verviel de bevoegdheid daartoe van rechtswege aan
[43]den
in rang hooger geplaatste; maar deze onthield zich er van,
omdat hij daarvoor nog te korten tijd in Indië was.

Het onweder trok dus af, en slechts af en toe schoot nog een
bliksemstraal uit het aangezicht des „dubbelen,” dat zich tot een
bitterzoet glimlachje geplooid had in de richting, waar ik stond.

„Is de korporaal reeds ingedeeld?” vroeg de binnentredende.

„Jawel, luitenant, bij uw peloton in de tweede sectie,” antwoordde

de „moeder” op den onderdanigsten toon.

„Goed, laat hem dan heengaan, want de recruten kunnen ieder

oogenblik van Batavia aankomen.”

Met de meest militaire stijfheid maakte ik rechtsomkeert en haastte

mij weg te komen uit de schotlinie van den „dubbele” waar ik mij
niet weder onder waagde voor zijn gevoelsbarometer op zonneschijn
stond, hetgeen, tusschen haakjes, slechts uiterst zelden gebeurde.

In het „kampement” der derde compagnie, in welker centrum de

sergeant-majoor resideerde, ging het intusschen toe als in een
bijenkorf. Hier gebood de rechterhand van den „dubbele” de fourier,
de „meid-alleen,” wien het lichamelijk welzijn der compagnie
toevertrouwd is, de beheerscher der vertrekken voor de provisie en
de kleeding bestemd. Hij zat juist een aantal Europeesche en
inlandsche [44]korporaals achter de vodden, die heilwenschen (?)
tusschen de tanden mompelend, mij voorbijvlogen. Nauwelijks kreeg
hij mij in ’t oog, of ik werd er ook bijgelapt.

„Hier, jij nieuweling, wees zoo goed en neem de matten voor je

kerels in ontvangst! Als de drommel je ransel af!” bulderde hij me
toe. Ter opheldering moet ik hier bijvoegen, dat den inlandschen
soldaten slechts matten van biezen worden verstrekt, en geen
stroozakken, zooals aan hunne Europeesche krijgsmakkers.
Bovendien krijgen ze een met stroo gevuld hoofdkussen en een
katoenen deken, „sprei” genaamd: een eenvoudig en zeer practisch
leger.

Na weinige oogenblikken was ik reeds druk werkzaam en sorteerde

al de heerlijkheden, waarvoor elken recruut bijzondere zorg wordt
aanbevolen. Midden onder den arbeid werd ik door hoornsignalen
opgeschrikt, die steeds nader en nader klonken. Commando’s
werden hoorbaar, ten slotte eindigend in een langgerekt „halt!” Toen
werd het stil, en men hoorde slechts de barsche stem van den
sergeant-majoor, die de recruten bij hunnen naam riep; terloops
aangemerkt: eene ondankbare, tijdroovende bezigheid, daar de
meeste dezer natuurkinderen òf te verlegen zijn, om hunnen mond
open te doen, als hun naam wordt afgeroepen, òf wel vergeten zijn,
hoe zij heeten. Ik verkneuterde er mij [45]in, den „dubbele” zoo rood
als een kalkoenschen haan voor het front op en neer te zien
stappen, terwijl hij in machtelooze woede de arme drommels geheel
van hun stuk bracht met hun de namen in de ooren te brullen en
daarop slechts zulke onvolledige antwoorden kreeg, dat de „rommel”
niet „kloppen” wilde.

Het was een gezicht om zich den buik vast te houden van het
lachen: al deze kleine, bruine barrevoeters, die tegen elkander
stonden aangedrongen als eene kudde schapen. Ieder oogenblik
verwachtte ik dat zij op de voorpooten—pardon! handen—vallen
zouden en tegen de klapperboomen opklauteren. Daarmede hadden
zij ons werkelijk een grooten dienst bewezen, want het moest een
heidensch werk zijn, eerst menschen en daarna soldaten uit hen te
maken. Deze gedachte baarde mij geen geringe zorg, want ik
verstond absoluut geen woord Maleisch, buiten de hoofdwoorden:
m a k a n : eten; m i n o e m : drinken, en p i s a n g - g o r e n g : 2
smeerproppen of gebakken pisangs. Maar daarmee kon ik toch geen
recruten afexerceeren.

„Heilige Florian, ontsteek mijn geest!” bad ik in stilte, toen ik op mijn

sergeant toetrad, die met een arme-zondaarsgezicht, evenals ik,
tegen een deurpost geleund stond en in diepe verslagenheid den
bruinen menschenvloed gadesloeg, die onafgebroken [46]zijne sectie
binnenstroomde. Hoeveel dagen kamerarrest en politiekamer
stroomden daar wel mede binnen? Dat kon alleen de goede God
weten en de kapitein, de onze-lieve-Heer der compagnie.

Tot deze slotsom scheen ook de sergeant gekomen te zijn, want hij
wendde zich met een zucht af. Eerst toen hij mij bemerkte, herkreeg
hij zijn geestelijk evenwicht.

„De kerels moeten eerst behoorlijk worden afgeschrobd”—d.w.z. zich

baden—„voor ik mij met hen afgeef”, zeide hij en wierp van terzijde
een blik op de recruten, die als eene bende apen dicht op elkaar
zaten neergehurkt. „Daar de vrouwen den weg niet weten, kunnen
zij zich bij den troep aansluiten,” liet hij er nog op volgen.

Het was zoo, er zaten ook nog vrouwen tusschen die knapen in. Zoo
ongeveer het derde deel hadden hunne huishoudsters meegebracht.
Bijeen geleken zij een grooten vuilnishoop, want zij hadden eene
langdurige scheepsreis achter den rug en hadden al dien tijd bijna
geen waschwater bekomen—voor Javanen, die over het algemeen
zeer op reinheid gesteld zijn, eene ware kwelling.

„Neem me niet kwalijk, sergeant, maar ik spreek geen Maleisch. Ik

weet niet hoe ik de menschen in het water en er dan weer uit
krijgen moet,” veroorloofde ik mij in het midden te brengen.

„Mooi zoo! dat wordt eene vroolijke geschiedenis,” [47]riep de

sergeant wrevelig. „Ik ben eerst sedert vier weken bij de apen-
compagnie, de luitenant is kersversch uit Europa aangekomen, en jij
kunt ook al niet anders dan menage lepelen—laat dan de duivel zien,
dat hij de kerels afexerceert! Maak maar dat je wegkomt. Hoe je ’t
met de bende klaar speelt, is me glad onverschillig!”

Dat ziet er lief uit, dacht ik. Maar de nood maakt vindingrijk. Ik zocht
den grootsten uit den troep, wenkte de anderen en marcheerde de
deur uit. Als eene kudde schapen achter den hamel trappelden de
overigen, en ook de vrouwen, hunnen voorman achterop. Voor de
deur maakten wij nog eerst halt. Ik sorteerde het gezelschap naar
de lengte en geraakte daarbij zoo in vuur, dat ik na gedanen arbeid
het commando: „Met verdubbelde rotten!” weerklinken liet. Ik weet
niet wie er op dat oogenblik wanhopiger uitzag: de Javaantjes of
hun korporaal. Onwillekeurig bedacht ik dat zoo een Javaansche
recruut toch stellig nog minder militair begrip heeft, dan een
afgeëxerceerde Amsterdamsche schutter; ik herriep derhalve het
commando, plaatste de luidjes in rijen van vier achter elkander, hief
mijn linkerbeen zoo hoog op, dat het boven de hoofden der recruten
uitstak en kommandeerde: „Marsch!” Ik had net zoo goed „Hu!”
kunnen kommandeeren; misschien hadden zij dat nog eer verstaan.
Nu, de hoofdzaak was: zij zetten zich in [48]beweging. Maar wat mij
niet mocht gelukken, niettegenstaande de waanzinnigste pogingen,
het was om de vier voorsten tot een zelfde marschtempo te
bewegen. De kolonne vertoonde groote gelijkenis met een
kruipenden duizendpoot. Ten slotte gaf ik het op en liet hen loopen
zooals zij wilden. Ik dankte mijnen Schepper, toen wij eindelijk de
steenen kazerne aan de rivier bereikt hadden. Nu plaatste ik mij
voor den troep, strekte den arm uit als een houten wegwijzer en
schreeuwde uit al de kracht mijner longen „Halt!” Wel kregen de
eerste paar rijen nog een geweldigen schok, daar de achter hen
aankomenden met hangende hoofden tegen hunne voorgangers
aanstietten; maar eindelijk stond de geheele troep. Door naar het
water te wijzen en het maken van krachtige zwembewegingen,
trachtte ik mijne bedoeling voor de menschen duidelijk te maken. Dit
gelukte boven alle verwachting. Onder luid gejuich vloog de bende
naar den oever, de vrouwen evenzeer.

„He! dat gaat niet,” riep ik haar toe, „jelui moet naar den anderen
kant!” Maar ik had met engelentong kunnen spreken, zij zouden mij
toch niet verstaan hebben. Gelukkig kwam mij een oude fuselier te
hulp, die de vrouwen begrijpen deed, dat b a i n s m i x t e s in
Indische kazernes niet thuis behooren, maar dat het eene deel der
militaire badkuip voor de mannen, het andere deel [49]voor de
vrouwen bestemd was. De vrouwen gehoorzaamden, en nu
ontwikkelde zich een paradijs-achtig stilleven, waarin dozijnen
Adam’s en Eva’s de stoffeering vormden. „Mama Gouvernement,” die
anders in elk opzicht goed voor hare kinderen zorgt, heeft er
namelijk in het geheel niet aan gedacht hen van zwembroeken te
voorzien. De Tjilewong is daarom ook zoo vriendelijk, hare gele
wateren als een sluier uit te breiden over alles, wat de mensch liefst
voor zijnen evenmensch verborgen houdt. Een kwartiertje lang liet ik
de luidjes in het water spartelen en bracht toen longen en armen
weder in beweging, ten einde mijne kudde weer om mij heen te
verzamelen. Dat duurde tamelijk lang, want de eene natuurknaap
had zijn broek achterste voren toegeknoopt, weer een ander wilde
zich niet met zijne jas verzoenen, daar die hem te warm was, enz.
Ten slotte evenwel kreeg ik hen weer in rij en gelid en overtuigde
mij dat er niet één ontbrak.

Voltallig leverde ik hen weer af aan mijn sergeant.

Weinige minuten later kwam de fourier al weder aangaloppeeren,

die ons in den looppas naar het magazijn bracht. Daar werden al de
fraaiïgheden, die ik kort te voren gesorteerd had, verdeeld en in de
eerste plaats de menageketels naar de keuken geëxpedieerd. Was
het verstand of instinct, dat [50]het volkje in vroolijke groepen naar
de keuken dreef, toen het signaal voor het eten geblazen werd? Zij
hadden het toch nog nooit gehoord. De korporaals hadden heel wat
moeite, om de hongerige bruintjes in toom te houden. Messen en
vorken zijn hun maar ongemakkelijk; de vijf vingers verrichten
denzelfden dienst. Luid gesmak verkondigde weldra de tevredenheid
van het gezelschap, waarbij zich nu ook de vrouwen gevoegd
hadden, die tijdens den dienst hare tenten in den „warong” hadden
opgeslagen. In het voorbijgaan was door mij opgemerkt, met welke
nuttige bezigheid zij zich na het bad onledig hielden. In een kring
gezeten, zoodat geen van het clubje te kort kwam, woelden zij in
elkander’s haren om en bewezen elkaar wederzijds de kleine
diensten, welke onze voorouders, volgens Darwin’s theorie, huns
gelijken zoo gaarne betoonen. ’s Lands wijs ’s lands eer!

Zij die zich in het bezit van bijzonder ontwikkelde reukzenuwen

verheugen en op een fatsoenlijk gedrag aan tafel gesteld zijn, zullen
wel doen met eene dineerende compagnie inlanders te mijden. De
sterk riekende vruchten, welke zij voor dessert gebruiken, als
„doerian’s, zuurzakken”, enz., verpesten den omtrek in die mate, dat
het bijna niet is uit te houden. Buitendien huldigen die
natuurkinderen de onbehaaglijke gewoonte om, zoodra zij zich
aangenaam verzadigd gevoelen, een vocaal [51]concert te beginnen,
dat meer uit de maag dan uit de borst wordt gezongen en
allesbehalve welluidend klinkt.

Deze ondervinding moest ik opdoen, toen ik mij naast onzen

inlandschen sergeant had neergezet. Hij was een merkwaardig heer.
Zijn kameraad had mij naar hem verwezen, omdat hij wat
Hollandsch sprak, en dus in staat was mij in de geheimenissen der
Maleische taal in te wijden. Ik had omtrent zijnen persoon de
volgende inlichtingen ontvangen: „de sergeant is ijdel; hij draagt
laarzen onder voorgeven dat hij gevoelige voeten heeft, in
werkelijkheid echter omdat hij den half-Europeaan zou kunnen
uithangen, wat hij niet is.” Dit alles had ik mij in het oor geknoopt,
en ik nam mij voor op zijne ijdelheid te werken. Ik wachtte
behoorlijk tot mijn meerdere in rang zijnen maaltijd beëindigd had
en zette hem toen het doel mijner komst uiteen. Ik verklaarde hem,
dat mij zijne gelijkenis met een Indo-Europeaan, dien ik eens
ontmoet had, sterk had getroffen en vroeg hem of hij niet een
broeder in Holland had. Hij schudde weemoedig het hoofd, trok aan
de vier of vijf knevelharen, die hij tegen de gewoonte zijner
landslieden liet staan en sprak fluisterend: „Ik helaas niet Hollander,
maar”—voegde hij er op geheimzinnigen toon aan toe—
„grootmoeder van mij was baboe (kindermeisje) bij „toewan”
kolonel.” [52]

„Oei.…!” ontsnapte mij onwillekeurig. Zoo’n opsnijder! Waarom niet

in eens baboe bij den legercommandant? „Jammer,” zeide ik en
reikte hem de hand. Wat jammer was, wist ik eigenlijk zelf niet; hij
denkelijk ook niet; maar desniettemin schudden wij elkander
vriendschappelijk de hand. Nu kwam ik met mijn verzoek voor den
dag: of hij wel zoo goed zou willen zijn, mij wat Maleisch te leeren?
Hij knikte genadig en zeide:

K o s s o k beteekent: poetsen.

„Prachtig!” riep ik met onwillekeurige geestdrift uit. Met dit enkele

woord kon ik de geheele week volstaan, want „poetsen” is het
militaire Alpha en Omega. Het zonlicht, het maanlicht en het licht
der walmende petroleumlamp zien den Indischen soldaat aan het
poetsen en ondanks alle inspanning wordt hij nog dikwerf ter zake
van onvoldoend poetsen: „heruntergeputzt,” zooals de Duitschers
zeggen. Nog drie woorden: m a r i s i n i (kom hier) en l a k a s
(snel)—want onder militairen moet alles snel gaan—leerde ik en
verwijderde mij toen onder duizend dankbetuigingen aan den
sergeant, wiens wederhelft reeds geruimen tijd op de gelegenheid
gewacht had, om den nakomeling der „baboe” van den „toewan”-
kolonel te „pidjetten.” 3 [53]

Niet lang duurde het meer of de eerste dag was ten einde. In de
lange gangen van het „kampement” flikkerden de lampen en
wierpen haar schijnsel op verschillende groepen soldaten, die, blijde
de drukkende uniform te mogen afleggen, in primitief negligé
samenhokten. Boven hunne hoofden zweefde een afschuwelijk
riekende wolk, van den rook der „strootjes” 4 afkomstig en aan hunne
voeten stonden uit sigarenkistjes geïmproviseerde spuwbakken
gereed, om het roode sap der sirihpruim op te vangen. Anderen
hadden zich in hun boudoir teruggetrokken, en rustten op hunne
schatten uit. De gehuwde Javaansche soldaten namelijk, die allen
zonder uitzondering—ook de ongehuwden—zeer veel
schaamtegevoel bezitten, toonen in vele gevallen eene kieschheid,
die den Europeanen vreemd is. Door katoenen gordijnen aan de
brits te bevestigen, scheppen zij zich een gezellig hoekje, waar zij
hunne rijkdommen, enkele kapok-kussens, somtijds zelfs een
matras, verbergen. Daar trekken zij zich na de vermoeienissen des
daags terug en slapen gerust, niettegenstaande het krachtige
gesnork der slapers, die hunne matjes op de brits boven hun hoofd
hebben opgeslagen.

Ook ik volgde dit voorbeeld en ging op éen oor liggen, hoewel het
nog lang geen „taptoe” was. Zacht drong in mijn vertrek een
eentonig door den [54]neus klinkend gezang door, dat door
handgeklap begeleid werd. Waarschijnlijk waren het herinneringen
aan hun tehuis, die de bruine schepsels in hunne liederen bezongen.
Ja, ook deze natuurkinderen lijden aan heimwee; zij zijn niet de
gevoellooze wezens, waarvoor zoo velen hen houden, zij gevoelen
dikwerf veel dieper dan de Europeaan, die zich naar den geest hun
meerdere acht. Het slaperige gezang bracht mij in eenen toestand
tusschen waken en droomen. Het was mij, alsof ook mij uit het lieve,
verre vaderland bekende geluiden toeklonken. Onzichtbare handen
droegen mij derwaarts over. Ik zat in den kring van oude bekenden,
vroolijke drinkliederen weergalmden en de schuimende bierkruik
ging lustig rond, toen … een zacht gegons aan mijn oor, een
doordringende pijnlijke steek in de wang—weg waren vaderland,
weg de vrienden, weg het heerlijke bier. Wat mij stoorde, was de
prik van een muskieten-angel. De steek is nog zoo erg niet, maar de
lange tijd, die er verloopt tusschen het aanvliegen en het steken,
kan een mensch radeloos maken. De vermoeide hand slaat vergeefs
in het rond. Gewoonlijk steekt u het bloedgierige gespuis juist op
eene plaats, waar ge het niet verwacht. Alleen een „klamboe” 5 kan
hier helpen, en die had ik mij, ondanks alle zuinigheid, nog niet
kunnen verschaffen. Doch de [55]goede Morpheus had medelijden.
Hij liet zijn droomensluier op mij nederzinken, en slechts als een
verwijderde echo drong de klagende toon van het taptoesignaal tot
mijn verflauwend bewustzijn door. Ongestoord zwelgden de
muskieten—de kazernevloo is in Indië, Goddank! onbekend—mijn
bloed.

Als den volgenden morgen een oningewijde het „kampement”

betreden had, zou hij zich zeker in eene kleermakerswerkplaats met
een schildersatelier verbonden, verplaatst hebben gemeend.

Al de superieuren, met uitzondering van den „vader” en de „moeder,”

waren bezig hunne beschermelingen een menschelijk aanzien te
geven. Met de pantalons had men gemakkelijk werk, niet echter met
de jassen. Den eenen borst was de snit te ruim, den anderen de
kraag te nauw; den derden hing iedere jas als een meelzak over den
rug. Het was om er wanhopig van te worden. Daarbij kwam nog de
booze luim van den fourier, die telkens woedend werd als hij een
nieuw kleedingstuk uit zijn net geordenden voorraad moest afstaan,
en de vinnige aanmerkingen van den luitenant, wien alles veel te
langzaam ging. Doch dat had zich alleen de sergeant aan te trekken,
want mij was de gewichtige taak opgedragen, alle uniformstukken
van „boezeroen” tot „kapotjas,” met roodgeverfde
stamboeknummers te voorzien. [56]Een geluk was het dat er geen
kousen en schoenen te nummeren waren—de inlandsche troepen
marcheeren barrevoets—dan had het werk zeker nog langer dan een
dag geduurd, ofschoon het vlot van stapel liep.

Voortdurend liet ik mijn Maleischen taalschat schitteren, door het

geroep van: „M a r i s i n i l a k a s ! ” zoodat zelfs de luitenant
opmerkzaam werd en mij vroeg: „Spreekt ge Maleisch?” Met de
grootste koelbloedigheid, antwoordde ik: „Zoo tamelijk, luitenant!”
Dat zou voor mij noodlottig worden, want onmiddellijk liet de
luitenant er op volgen: „Dan kun je later je manschappen eenig
onderricht geven in het militair saluut en dergelijke zaken meer!”
Daar had ik mij aardig ingewerkt. Het was mijn verdiende loon. Ik
had mij zelf eene oorveeg kunnen geven over mijne domheid. Het
was nu te laat om haar te herstellen, en er bleef mij niets anders
over dan bij den nakomeling der „baboe” van den kolonel te biecht
te gaan, die mij uit de moeielijkheid hielp door later zelf het
verlangde onderwijs te geven en mij aan den fourier, met wien hij op
geen goeden voet stond, ter assistentie overleverde.

Toen de uitmonstering der Javaantjes afgeloopen was, begon het

poetsen, want de kapitein zou den volgenden dag eene inspectie
komen houden. Dit woord „inspectie” is een der geduchtste termen
[57]uit de militaire grammatica. Het bezorgt iedereen de nachtmerrie,
van den luitenant tot den soldaat. In het burgerlijke leven is het
ongeveer te vergelijken met een schoonmaak van het geheele huis,
als men voorname gasten wacht. Nu stelle zich eens eene huisvrouw
voor, dat zij uitsluitend „schoonmaaksters” in dienst heeft, die niet
weten hoe zij een bezem moeten hanteeren en niets dan Fransch
kunnen spreken, terwijl zij, als huisvrouw, alleen Hollandsch
verstaat. Zij kan zich dan een zwak begrip vormen van eenen
namiddag bij eene Javaansche recruten-compagnie, vóór den
ochtend eener kapiteins-inspectie.

Men hoorde niets anders roepen dan: K o s s o k ! L a k a s ,

Lakas, Lakas!…

Ja, als het met bevelen alleen te doen was! De kerels wisten immers
niet eens, hoe zij met de knoopenschaar moesten omgaan, en dat
het heft van het kapmes blinken moest als zilver, scheen hun
onverklaarbaar. Bij eene Europeesche compagnie kan men bij
dergelijke gelegenheden zijnen toorn tenminste nog door eenige
kazernevloeken lucht geven, doch dat valt bij eene inlandsche
compagnie uiterst moeilijk, vooral als men de taal niet kent.
Ofschoon ik een bijzonder grooten domoor den eenen o r a n g
o e t a n na den ander naar het hoofd wierp, gaf hij geen blijk het
zich ook maar eenigszins aan te trekken; de kerel verstond niet eens
[58]zijne eigen taal. Er bleef niets anders over dan zelf de hand aan
het werk te slaan, uit den treure knoopen te poetsen, stukken van
uniformen te zoomen, te vouwen en netjes op de „planken” te
schikken. Dit duurde tot laat in den nacht. Nog in den droom hoorde
ik mijnen collega met schorre stem roepen: k o s s o k l a k a s !
kapitein d a t a n g 6.

De gevreesde dag brak aan. Te gelijk met den haan van den
kompagnies-kok kraaide ook de sergeant-majoor, en diens stem
werkte electriseerend. In minder dan geen tijd was ieder op zijnen
post. Nogmaals de knoopenscharen te voorschijn gehaald. Thans
ging het poetsen veel beter. De kereltjes waren leerzaam. Tallooze
bezems deden dichte wolken stof opdwarrelen, welke weder door
zachte stofdoeken onbarmhartig werden weggenomen. De
„kamerwacht”, een oude fuselier, liep met een angstig gezicht ieder
stroohalmpje na, dat de wind door de lange gangen joeg. De
„moeder” liep voor hem uit en voelde in alle hoeken en gaatjes, om
zich te vergewissen dat er geen stofje meer te vinden was. Zij
scheen tevreden. Minder vergenoegd waren de arme sergeanten en
korporaals. Daar had een hunner een recruut onder handen, wiens
kraag steeds weder tegen den langen hals opschoof; ginds wendde
een korporaal vergeefsche pogingen aan om een [59]klein ventje de
muts recht op het hoofd te zetten; de schedel was zoo gebouwd, dat
het hoofddeksel telkens weer in den nek gleed. Ik was haast van
schrik flauw gevallen, toen ik ontdekte dat de een of andere
ellendeling één mijner manschappen twee knoopen van de uniform
had afgesneden; waarschijnlijk om ze aan zijne eigen kapotjas te
zetten. Snel moest in het onheil voorzien worden, want de luitenant
was reeds in aantocht, en een luitenant kan onder zekere
omstandigheden al even onuitstaanbaar wezen als een kapitein.

Eindelijk was alles tot de groote ontvangst gereed. In lange rijen

stonden de recruten vóór hunne slaaptafels en wachtten op de
dingen, die komen zouden. Een gewoon sterveling heeft niet het
minste begrip van het gewicht van een kapitein. Menige pennelikker,
met een jaarlijksch salaris van 600 gulden en eene geborgde jas aan
het lijf, gelooft zich ver verheven boven den „vergulden bedelaar,”
zooals neuswijze heertjes zich gelieven uit te drukken; zij behoefden
slechts ééne inspectie bij te wonen om van hunnen waan genezen te
worden. Er is een reusachtig onderscheid tusschen den kapitein in
dienst en in de samenleving. Wie hem zoo ziet zitten aan het venster
van een der groote café’s in de Kalverstraat, terwijl hij met een
tevreden glimlach naar de menschenmassa kijkt en met een stil
genoegen zijn bittertje slurpt, [60]zou licht op de gedachte kunnen
komen: „dat is een man om omver te loopen!” Jawel, goeden
morgen! Men moet hem in zijn element zien en dan in de eerste
plaats bij eene inspectie: dan is hij Jupiter gelijk. Dan brult zijn
mond als de donder, en zijne oogen schieten bliksemstralen; waar
die inslaan, ligt de getroffene van 8 tot 14 dagen krom. Zoo zijn zij
allen, en zoo was ook onze kapitein, wiens komst wij in duizend
vreezen te gemoet zagen.

Eindelijk klonk het bevel: „Geeft acht!” De luitenants zetten eene

hooge borst, snelden naar den ingang, en wij stonden als stokken
aan den grond genageld. Langzaam naderde het onweder.
Onheilspellend fonkelde de portefeuille van den sergeant-majoor, die
het gevreesde potlood, als eene lans tegen het front van den troep
gericht, droeg. De inspectie begon. Onze sectie was aan de beurt,
en de sergeant volgde met een gezicht, dat wel wat bleek zag. Het
scheen of hem het stereotype: „Sergeant-majoor, schrijf op: zoo en
zooveel dagen arrest!” reeds in de ooren klonk. Ieder oogenblik
verwachte ik een: „Hum, hum!” van den kapitein; onder broeders
beteekende dat eenige dagen kamerarrest. Zeide hij echter:
„Smeerpoes!” dan kwam men er niet zonder „politiekamer” af.
Daarin deelen dan in den regel de berispte, de korporaal en de
sergeant broederlijk. Boven [61]verwachting liep het prachtig voor
ons af. Het onweder trok voorbij, zonder in te slaan. De kapitein was
dien dag niet alleen God, hij was ook mensch, en zag dat het
mogelijke gedaan was. Toen hij zelfs ten slotte zeide: „Goed!”
hadden wij hem van blijdschap wel om den hals willen vliegen, als
dit niet in strijd geweest ware met alle begrippen van subordinatie.

Na afloop der inspectie was het uitbetaling van traktement, en toen

ik mijne 90 cents voor de drie dagen in handen hield, dacht ik bij mij
zelven: „Mama Gouvernement is toch eene brave ziel; zij beloont
steeds naar verdienste.” Daarop vergunde ik mij de weelde van vijf
kop koffie en een dozijn „smeerproppen,” en hiermede waren de
eerste drie dagen ten einde. [62]

Bijnaam voor sergeant-majoor, wegens de dubbele gouden chevrons, die zijne

1
uniform versieren. ↑
Gebakken pisang. ↑
2
 Masseeren. ↑
3
Stroosigaren. ↑
4
Muskieten-gordijn. ↑
5
Komt. ↑
6

[Inhoud]
 MIJN EERSTE RAPPORT.

„Zeg eens, jij lange, je zet zoo’n gewichtig gezicht, alsof je een
conferentie met Bismarck gehad hebt,” riep mij de snerpende stem
van Von Sch. toe, terwijl ik met groote passen naar de
bamboekazerne stapte. Die von Sch. was een aardige kerel.
Nauwelijks twee jaar geleden had zijne sabel nog op het asphalt
U n t e r d e n L i n d e n gekletterd en had zijn ook nu nog
welverzorgde knevel jonge schoonen tot het maken van gedichten
bezield; en thans droeg hij de strepen van den sergeant van het
Indische leger. Een man, Isaäc geheeten en behoorende tot de
wijdvertakte familie van Sem, had hem geld tegen „papiertjes”
gegeven, wat aan de verandering zijner uniform schuld moet hebben
gehad. Doch zoo iets is onder kameraden j a n z e j a l . En hij had
veel kameraden; ik was er één van. Altoos had hij een passenden
kwinkslag tot [63]zijn dienst, als een van zijne voormalige of hem nog
overgebleven kameraden om de eene of andere reden „het land”
had. Zijn humor was tegen alles bestand en leed eenige jaren later
volstrekt niet onder het bericht, dat eene verstandige, oude tante
hem, nevens een stuk of wat smousjes en katten, ook haar vrij
aanzienlijk vermogen had nagelaten.

Sergeant Von Sch. dan riep mij op de bovenbeschreven wijze toe en

plaatste zich wijdbeens vóór mij, in afwachting van eene verklaring.

„Nu, van zooveel belang als een onderhoud met den ouden Bismarck
is het wel niet, maar het scheelt toch niet veel; ik moet mijn eerste
korporaalswacht afsteken en zit duchtig in den brand over het
schriftelijk rapport, ingeval er iets mocht voorvallen,” was mijn
bescheid.
„Och kom, wat kan er nu op zoo’n korporaalswacht gebeuren?”
vroeg hij. „Zou je het misschien willen rapporteeren, als twee
kakkerlakken elkander den kop afbijten of je een t j i t j a k 1 op het
hoofd valt? Op die wacht is er immers nog nooit iets voorgekomen?
En als er werkelijk iets gebeuren mocht en je kunt er geen
Hollandsch woord voor vinden, dan omschrijf je eenvoudig. Maar je
moet je toeleggen op mooi schrift: de inhoud komt er minder op
aan.” [64]

Na deze vaderlijke vermaning verwijderde hij zich lachend, en ik

vervolgde mijnen weg.

Een uurtje later betrok ik met mijn drie man de wacht, nam vol
welgevallen het beheer over de ledige arrestlokalen van mijnen
voorganger over en vlijde mij, na gedanen arbeid, behaaglijk in een
matten stoel neder. Het was een heerlijke, zonnige dag. Den nacht
te voren had het geregend, en nu slurpten zonnestralen en planten
het kostelijke nat gretig op. De lucht was helder, zoodat men in de
verte de blauwe omtrekken van het gebergte onderscheiden kon. De
Tjilewong verhaalde zachtkens, in vriendelijk gebabbel, van die
reuzen daarginds, waartoe ik mij zoo machtig voelde aangetrokken
door de herinnering aan mijn bergachtig vaderland. Zoet geurden de
twijgen van den „tjampakka” boven mijn hoofd, en wanneer een zoel
windje van het naburige zeestrand door het gebladerte streek, viel
er een bloesemregen neder en omhulde mij als met eenen mantel
van het teêrste dons.

Het was werkelijk niet noodig Duitscher te zijn, om in eene zoo

paradijsachtige omgeving te dwepen, luchtkasteelen te bouwen en
zich de toekomst in de liefelijkste kleuren af te schilderen.

Het waren stoute droomen, die mijne verbeelding voortbracht. Al de

makke Javaantjes, die daar ginder in den looppas heen en weer
snelden, of, [65]al naar de velddienst het vorderde, als slangen over
den grond kropen, herschiep zij in bloeddorstige oproerlingen, die
het moordende staal ophieven tegen het handjevol Europeanen in
hun midden.

Dezen zag ik met den moed der wanhoop tegen de overmacht

strijden; meer en meer dunde het hoopje mijner kameraden; zij
zouden het onderspit delven! Daar snelde ik toe met mijne drie man,
schoot, hieuw en stak als een bezetene; de kameraden herademden,
keerden zich opnieuw tegen den vijand.

Victorie! de zege was ons.

Wat heerlijke aanblik! Het „Waterlooplein” gevuld met duizenden

toeschouwers.

Het geheele garnizoen opgesteld in parade-orde. Aller blikken zijn

naar het midden van het plein gewend; dáár, namelijk, sta ik en hoor
met vurig oog en duizelend hoofd de krachtige toespraak aan, welke
de legercommandant tot mij richt. Zijne hand rust op mijnen
schouder en met luider stemme zegt hij:

„Het heeft Zijner Majesteit behaagd u tot ridder van de Militaire

Willemsorde …” „Toeloeng! toeloeng!” 2 krijscht op eens eene
vrouwenstem en overschreeuwt de beteekenisvolle slotwoorden,
waarmee mijn fantasie-generaal op het punt stond [66]zijne rede te
besluiten. Uit was mijn droom. Met één sprong was ik op de been,
beval een der soldaten, die dommelend in het gras lag, mij te volgen
en snelde zoo spoedig mijne lange beenen mij dragen konden naar
eene naburige loods, waaruit het hulpgeroep geklonken had. Daar
vond ik een inlandschen soldaat, die de knie op de borst eener
vrouw gedrukt hield en zonder ophouden met een steen op haar
sloeg. Natuurlijk greep ik hem onzacht in den nek en sleepte hem
naar de wacht. De vrouw liet ik naar de ziekenzaal brengen.
Gedurende zijn transport huilde de kerel als een oud wijf en deed
niet de geringste poging om zich te verweren. Geen enkele maal
zelfs beet of krabde hij.

Huilend ging hij het arrestlokaal binnen en huilend beantwoordde hij

mijne vragen. Hij huilde zelfs nog, toen ik met mijn rapport bijna
gereed was, en dat duurde lang, want het Hollandsch wilde mij niet
gemakkelijk uit de pen.

Te langen leste had ik het epistel toch klaar en verdiepte mij met
welgevallen in den inhoud van het dienstbriefje: „De inlander
Sowodrono heeft zijn huishouderesse met een steen geslagen.
Daarom heb ik hem a r r e s t i e r d .”

Reeds maakte zich een fuselier gereed om het rapport naar de

hoofdwacht te brengen, toen de schildwacht door het venster naar
binnen riep: [67]„Ik geloof waarachtig, dat de kerel in de gevangenis
zich heeft opgehangen!”

Deze woorden deden mij zóó ontstellen, dat ik onder de vele

verroeste en overtollige sleutels, die aan mijn zorg waren
toevertrouwd, den juisten niet vinden kon. Het gerochel, dat uit de
cel tot mij doordrong, was niet geschikt mij op mijn gemak te
brengen. Ik bezon mij daarom niet lang, liep met den schouder
tegen den deurpost en wierp de halve gevangenis omver, die,
terloops aangemerkt, uit bamboe was opgetrokken. Ter eere van de
gevangenissen in Indië dient echter verklaard, dat niet alle van zulk
een zwakken bouw zijn. Anders mocht het eene of andere lid van
het edele Europeesche boevengilde eens lust krijgen, het veld zijner
kunstverrichtingen naar dit Dorado te verplaatsen.

Met twee sprongen was ik over de splinters heen, en bij den

ongelukkige, die aan zijnen halsdoek hing te bungelen.
Een fuselier sneed hem af en ik diende den zelfmoord-candidaat een
paar oorvijgen toe, die zijne ademhalingsorganen weder in functie
brachten. Daarna tooide ik hem met ijzeren hand-manchetten en liet
hem naar de hoofdwacht brengen. Maar nu kwam de grootste
moeielijkheid aan; er moest een nieuw rapport worden opgesteld en
dat wel zoo spoedig mogelijk, anders kreeg ik [68]met den
commandant der hoofdwacht te doen. Als gewoonlijk schreef ik
dezen dienstbrief eerst in het Duitsch en vertaalde hem daarna
woord voor woord. Hij luidde: D e r g e f a n g e n e I n l ä n d e r
Sowodrono hat versucht sich aufzuhängen; ich
habe ihn desswegen gefesselt.

Het eerste deel van dit rapport was, meende ik gemakkelijk te

vertalen; maar met de slotwoorden haperde het.

Wat beteekent toch ook weer F e s s e l n in het Hollandsch?

„Fetteln?” Neen.—„Fetseln?”—ook niet! Lieve hemel, er moet toch
een woord voor zijn!

Daar ging mij een licht op. „Omschrijven, als men het juiste woord
niet vindt,” had Von Sch. dien morgen gezegd. Precies! Hoe zou het
zijn, als ik eens schreef: i c h h a b e i h n d e s s w e g e n i n
K e t t e n g e l e g t ? Dat klonk wel wat middeleeuwsch en rook naar
burcht-kelders en pijnigende roofridders, maar het was toch
verstaanbaar.

Doch nu haperde het met de vertaling weer. K e t t e beteekent in

het Hollandsch „ketting,” bijgevolg beteekent i n K e t t e n : „in
kettingen.” Die uitdrukking kwam mij echter verdacht voor, ik had
haar nog nooit gehoord. Het angstzweet brak mij uit! Er wilde mij
niets invallen, ofschoon ik reeds den halven penhouder had
afgeknaagd. Daarbij kwam nog, dat de twee fuseliers vlak [69]naast
me op het geschrift zaten te wachten. Hoe benijdde ik de kerels! Ze
spraken beiden perfect Hollandsch, want het waren Hollanders;
Welcome to our website – the ideal destination for book lovers and
knowledge seekers. With a mission to inspire endlessly, we offer a
vast collection of books, ranging from classic literary works to
specialized publications, self-development books, and children's
literature. Each book is a new journey of discovery, expanding
knowledge and enriching the soul of the reade

Our website is not just a platform for buying books, but a bridge
connecting readers to the timeless values of culture and wisdom. With
an elegant, user-friendly interface and an intelligent search system,
we are committed to providing a quick and convenient shopping
experience. Additionally, our special promotions and home delivery
services ensure that you save time and fully enjoy the joy of reading.

Let us accompany you on the journey of exploring knowledge and

personal growth!

testbankfan.com