‫‪SAZE90‬‬

‫‪USER REFERENCE MANUAL‬‬

‫راهنماي سازه‪09‬‬

‫كليه حقوق مادي و معنوي نرمافزار سازه‪ 09‬و متعلقات آن در اختيار گروه نرمافزاري سازه به سرپرستي مهندس محمدرضا جمشييداان‬
‫ميباشد و هرگونه كپي برداري‪ ،‬تغيير اا اقتباس از اان نرمافزار بدون مجوز از ناشر بر خالف قانون حي ماکیييم معنيوي در جمهيوري‬
‫اسالمي ااران بوده و موجب پيگرد قانوني متخلفين ميگردد‪.‬‬

‫آدرس ساام‪www.SAZE90.com :‬‬

‫پسم اکیترونيک‪[email protected] :‬‬

‫زمستان ‪06‬‬
 ‫پیشگفتار‬
‫براي آنياکيز و طيراحي سازهها نرمافزارهاي شناخته شده اي وجود دارند كه شاخص تران اان نرمافزارهيا‬
‫مجموعههاي ‪ SAP ,ETABS‬از محصوالت شركم ‪ CSI‬ميباشد‪ .‬اان دو مجموعه خصوصاً در كشيور عزازميان‬
‫ااران از ‪ 09‬سال پيش طرفيداران بسييار زايادي داشيته اسيم‪ .‬مهندسيين‪ ،‬مشياوران و دفياتر فنيي ادارات‪،‬‬
‫سازمانها و ارگانها با تسلط كامل به اان نرمافزارها براي آناکيز و طراحي سازهها از آنها استفاده ميكننيد و‬
‫مجموعههاي نظارتي‪-‬كنترکي مانند شهرداريها و سازمانهاي نظام مهندسي ساختمان پروژههاي ساختماني‬
‫كار شده با اان نرمافزارها را به سادگي كنترل و بررسي مينمااند‪.‬‬
‫هنگامي كه مهندس طراح از ‪ SAP, ETABS‬براي آناکيز و طراحي سازهها استفاده ميكند‪ ،‬پس از تعييين‬
‫سيستم باربر و ساخم هندسه سازه‪ ،‬زمان زاادي را صرف پروسههاي تیراري آناکيز‪ ،‬طراحي‪ ،‬كنتيرل ضيوابط‬
‫آئين نامه‪ ،‬تهيه نقشه هاي اجرائي و برآورد مصاکح مصرفي مينمااد‪ .‬عليرغم آن كه الزم اسم مهندس طيراح‬
‫بر اان روند نظارت كافي داشته باشد‪ ،‬اما انجام امور تیراري گاه بسيار وقم گير و خسته كننده ميگيردد‪ .‬بيا‬
‫توجه به اانیه همیاران شما درگروه نرمافزاري سازه از سال ‪ 8631‬تاكنون به طور ملموس با اان روند آشينا‬
‫بودهاند از همان زمان شروع به توسعه نرم افزاري نمودند كه بتواند ااين مراحيل دسيم و پياگير را از سير راه‬
‫بردارد تا مهندس طراح سازه با آسودگي خاطر به مسائل مهمتر بپردازد‪.‬‬
‫در اان رابطه كار روي نرمافزار سازه‪ ،19‬وارااش قبلي سازه‪ ،09‬از هنگامي آغاز شد كه مهندسيين سيازه‬
‫با نرمافزارهاي ‪ SAP90, SAPCON‬كار آناکيز و طراحي سازهها را طي پروسه بسيار وقم گير تهيه اک فاايل‬
‫متني انجام ميدادند‪ .‬سازه‪ 19‬در اوکين وارااش خود (وارااش ‪ )8/91‬كه در سال ‪ 8619‬ارائه شيد‪ ،‬بيا ااجياد‬
‫اک محيط گرافيیي براي تبادل اطالعات اان نقيصه را رفع نمود‪ .‬ضمن آنیه ابزارهااي براي بارگذاري مطاب‬
‫آئين نامه ‪ 0199‬ااران‪ ،‬طراحي به روش سعي و خطا با ‪ ،SAPCON‬بارگذاري سقفهاي تيرچه و بلوک و ‪......‬‬
‫در اختيار كاربران قرار ميداد تا بتوانند فاالهاي متني را سراعتر آماده نمااند‪.‬‬
‫با ورود وارااش ‪ 0999‬از محصوالت ‪ CSI‬كار روي نسخه جدايد سيازه‪ 19‬بيا اهيداف تيازه آغياز شيد‪ .‬بيا‬
‫استفاده از سازه‪ 19‬وارااش ‪ 8/16‬كه در سال ‪ 8616‬وارد بازار شد‪ ،‬مهندس طراح ميتوانسم پس از آناکيز و‬
‫طراحي سازه‪ ،‬ستونها را تيپ بندي نمااد‪ ،‬نقشه ستونها را در پالن‪ ،‬ارتفاع و مقياطع ترسييم نماايد‪ ،‬نقشيه‬
‫تيرها را در پالن و مقاطع طوکي و عرضي ترسيم نمااد‪ ،‬کيسم مقادار ميلگردها را همراه با طول وصله و قطع‬
‫و خم تهيه نمااد و توانائيهاي متعدد داگر از شاخصههاي اان نرمافزار بود‪.‬‬
‫اكنون پس از ‪ 80‬سال كار مداوم براي توسعه‪ ،‬وارااش‪ ،‬بازاراابي‪ ،‬فروش و خيدمات پيس از فيروش و بيا‬
‫كوکهباري از تجربه در همه اان زمينهها با دراافم نظرات و پشتيبانيهاي كاربران صبور سيازه‪ ،19‬دوبياره در‬
‫خط شروع اک كار تازه هستيم‪ .‬اان بار نرمافزار سازه‪ 09‬عالوه بر همه توانائيهاي سازه‪ ،19‬بيا دايوار برشيي‬
‫پيشرفته‪ ،‬بهينه ساز طراحي‪ ،‬فونداسيون پيشرفته‪ ،‬دتاالر سقفهاي تيرچه و بلوک‪ ،‬دتاالر پله‪ ،‬تهييه گيزارش‬
‫از اکمانهاي نقشهها‪ ،‬متدکوژي جداد ‪ SED‬در وارااش نقشههيا‪ ،‬پشيتيباني از سيسيتمهياي ‪ 64bit‬و امیيان‬
‫نصب روي شبیه در اختيار شماسم و بدون شک در سيالهياي پييش رو شياهد گسيترش توانيائيهياي آن‬
‫خواهيم بود‪.‬‬
‫بخش عمدهاي از توسعه سازه‪ 09‬مداون پشتيباني و راهنمائيهياي كياربران سيازه‪ 19‬بيوده اسيم‪ .‬تنهيا‬
‫گوشهاي از راهنمائيهاي كاربران ما در بخش توسعه نرمافزار از وبساام ‪ www.SAZE90.com‬منعیس‬
‫گرداده اسم‪ .‬چنانچه شما نيز در طول كار با سازه‪ 09‬به ااده تازهاي براي توسعه دسم اافتيد و ايا نيازمنيد‬
‫خدمات تازهاي بوداد ميتوانيد در همين بخش از وبسياام مينعیس نمااييد‪ .‬همچنيين بخيش خيدمات و‬
‫پشتيباني ما به عنوان كمتران وظيفه همواره آماده جوابگوئي براي راهنمائي و حل مشیالت كاربران اسم‪.‬‬
‫براي ما سازه‪ 09‬تنها اک نرمافزار نيسم‪ .‬سازه‪ 09‬پرچم توانائي فرزندان ااران اسم‪ .‬پرچمي كه ‪ 80‬سال‬
‫اسم بدون كوچکتران پشتيباني از طرف نهادهاي رسمي و تنها به كمک خداوند و با پشتيباني دسيمهياي‬
‫مبارک كاربران خود در اهتزاز مانده اسم‪ .‬ما كامالً آگاهيم كه كاربران فهيم سازه‪ 09‬توقعات بسيار بياالئي از‬
‫گروه نرمافزاري سازه و نرمافزار سازه‪ 09‬دارند؛ کذا نهاام تالش ما و همیارانمان در گروه نرمافزاري سيازه بير‬
‫اان اسم كه بتوانيم خدماتي در سطح همين توقعات به شما عزازان ارائه نماايم‪.‬‬

‫محمدرضا جمشيداان‬
‫مرداد ماه ‪8609‬‬
 ‫درباره کتاب ‪:‬‬
‫كتاب آموزش مجموعه نرمافزار سازه‪ 09‬به ‪ 4‬قسمم تقسيم شده اسم‪:‬‬
‫‪ -8‬آموزش گام به گام سازه‪09‬‬
‫در اان فصل سازه‪ 09‬به صورت گام به گام و براساس تنظيمات پيش فرض آموزش داده ميشود‪.‬‬

‫‪ -0‬آموزش فرمانهاي سازه‪.09‬‬

‫در اان فصل كليه دستورات سازه‪ 09‬و توضيحات كامل پنجرههاي آن آورده شده اسم‪.‬‬

‫‪ -6‬آموزش نرمافزار ‪( Design Optimizer‬بهینه ساز طراحی)‬

‫در اان فصل با كليه امیانات ‪ DesignOptimizer‬آشنا خواهيد شد‪.‬‬

‫‪ -4‬پیوستها‬

‫كاربر ميتواند هركدام از فرمانها را از روي صفحه كليد‪ ،‬از روي منوها اا از روي كليدهاي تصواري اجيرا‬
‫نمااد‪ .‬اان روشها به صورت جداگانه به شیل زار نمااش داده شدهاند‪.‬‬

‫از طریق صفحه کلید‬

‫از طریق منوها‬

 ‫فهرست‬

‫نصب و راه اندازي ‪1 .....................................................................................................................‬‬

‫نصب قفل سخم افزاري ‪6 ..................................................................................................................................‬‬
‫نصب نرمافزار ‪4 ......................................................................................................................................................‬‬
‫نصب روي ‪7 ............................... ................................ ................................ ................................ Windows Vista‬‬
‫نصب روي ‪7 ....................................... ................................ ................................ ................................ Windows 7‬‬

‫فصل اول آموزش گام به گام سازه‪0 ..................................................................................... 09‬‬

‫گام اول‪ :‬ساختن فاالهاي ورودي مورد نياز سازه‪88 ........................................................................... 09‬‬
‫ساختن فاالهاي خروجي پروژه ‪( ETABS‬نسخههاي قبل از ‪88 ....................... ................................ : )0986‬‬
‫ساختن فاالهاي خروجي پروژه ‪( ETABS‬نسخههاي ‪ 0986‬و باالتر)‪84 ...................... ................................ :‬‬
‫پروژه ‪83 .................. ................................ ................................ ................................ ................................ :SAP2000‬‬
‫پروژه ‪87 ....................... ................................ ................................ ................................ ................................ :SAFE8‬‬
‫گام دوم‪ :‬اجراي سازه‪ 09‬و معرفي فاال ورودي ‪81 ......................................................................................‬‬
‫گام سوم‪ :‬انجام تنظيمات اوکيه ‪80 ...................................................................................................................‬‬
‫گام چهارم‪ :‬ترسييم ستونها ‪09 .......................................................................................................................‬‬
‫گام پنجم‪ :‬ترسييم تييييرهيا ‪06 .......................................................................................................................‬‬
‫تيپ كردن طبقات بر اساس بيشتران مقدار ميلگرد ‪02 ................... ................................ ................................‬‬
‫ترسيم تيرها به صورت آبشاري ‪03 ........................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫ترسيم تيرها به صورت تراز به تراز ‪01 .................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫ترسيم تيرها به صورت قاب به قاب ‪01 ................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫ترسيم پالن آكس بندي و تيررازي ‪00 ................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫گام ششم‪ :‬ترسييم داوارهاي برشي ‪68 ...........................................................................................................‬‬
‫گام هفتم‪ :‬تهيه کيستوفر ‪60 ...............................................................................................................................‬‬
‫گام هشتم‪ :‬چيدن نقشهها در شيمهاي استاندارد ‪66 ................................................................................‬‬
‫گام نهم‪ :‬ترسيم فونداسيونها ‪64 .....................................................................................................................‬‬
‫اورکپ كردن دستي ‪62 ........................................................................................................................................‬‬
‫اورکپ در نقاط دکخواه ‪62 ........................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫اورکپ با اندازههاي مشخص ‪62 .............................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫وارااش نقشه و كار با راكتورها (نقشههاي هوشمند) ‪63 ............................................................................‬‬

‫فصل دوم آموزش فرمانهاي سازه‪83 ................................................................................. 09‬‬

‫تنظيمات سازه‪61 ........................................................................................................................................... 09‬‬
‫شاخه ‪60.................... ................................ ................................ ................................ ................................ General‬‬
‫شاخه ‪46............................ ................................ ................................ ................................ ................................ Plan‬‬
‫ترسيم تيرها و پالن آكس بندي ‪42 ................................................................................................................‬‬
‫تنظيمات تيرها ‪28..................... ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫ترسيم مقطع عرضي تير ‪39 .................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ترسيم ستونها و پالن تيپ بندي ستونها ‪36 .............................................................................................‬‬
‫تنظيمات ستونها ‪30 ................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫ترسيم داوار برشي (پيشرفته) ‪73 .....................................................................................................................‬‬
‫نیات قابل توجه در مدل سازي و طراحي داوارهاي برشي در ‪77.................... ................................ ETABS‬‬
‫مش بندي داوارها ‪77 ........................................................................................................................................................‬‬
‫نسبم دادن ‪ pier‬به داوارها‪77 ........................................................................................................................................‬‬
‫نسبم دادن ‪ Spandrel‬به داوارها ‪71 ..............................................................................................................................‬‬
‫نسبم دادن مقطع اوکيه ‪71 ..............................................................................................................................................‬‬
‫تعراف مقطع طراحي براي داوارهاي ‪71 ....................................................................................................... General‬‬
‫نسبم دادن مقطع ‪ General‬به داوارها‪70 ....................................................................................................................‬‬
‫نسبم دادن مقطع ‪ Uniform‬به داوارها ‪70 ...................................................................................................................‬‬
‫نحوه ساختن فاال نتااج طراحي‪19 ................................................................................................................................‬‬
‫تنظيمات داوار برشي ‪10......................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ترسيم فونداسيون (پيشرفته) ‪17 ......................................................................................................................‬‬
‫نیات قابل توجه در مدل سازي و طراحي ‪11..................... ................................ ................................ SAFE12‬‬
‫ساختن فاالهاي مورد نياز ‪10.................................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫ساختن فاال هندسه اصلي ‪10 ................................................................................................... ).F2K file ( SAFE12‬‬
‫ساختن فاال نتااج طراحي‪10 .................................................................................................... ).mdb file( SAFE12‬‬
‫معرفي پروژه فونداسيون اا دال ‪09......................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫مشخصات چاکه آسانسور ‪00.................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ميلگردهاي گوشه ‪06................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫استخراج ميلگردها ‪02............... ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫رسم پالنهاي آرماتورگذاري ‪01............................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫رسم مقطع عرضي فونداسيون ‪898 ........................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫رسم جزئيات برش منگنهاي ‪896 .......................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫تنظيمات فونداسيون پيشرفته ‪894 ....................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫روند محاسبه خاموت مورد نياز براي برش منگنهاي ‪888 ................ ................................ ................................‬‬
‫ترسيم داوار برشي(نسخه استاندارد)‪880 ......................................................................................................‬‬
‫ترسيم فونداسيون (نسخه استاندارد) ‪882 .....................................................................................................‬‬
‫اضافه كردن هندسه فونداسيون به اک پروژه ‪882 ............................ ................................ ................................‬‬
‫ترسيم پالن آرماتورگذاري و مقطع فونداسيون ‪883.......................... ................................ ................................‬‬
‫تهيه کيستوفر‪ ،‬پالن و جدول تيرچهها ‪809 ...................................................................................................‬‬
‫ترسيم دستگاه پله‪801 .......................................................................................................................................‬‬
‫ترسيم مقطع عرضي ستون مستقل از پروژه ‪866 ........................................................................................‬‬
‫تهيه کيسم مقادار مصاکح ‪862 .........................................................................................................................‬‬
‫کيستوفر ميلگردها ‪862 ............ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫کيستوفر خاموتها ‪860 ............ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫محاسبه حجم بتن ‪840 ........... ................................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫وارااش نقشهها با استفاده از متدکوژي ‪844 ........................................................................................ SED‬‬
‫عمليات چيدن شيمها ‪843 ..............................................................................................................................‬‬
‫اورکپ كردن ميلگردها ‪840 ................................................................................................................................‬‬
‫ثبم ميلگردهاي ترسيم شده توسط كاربر ‪828 ............................................................................................‬‬
‫مدوالر كردن طول ميلگردها ‪824 ....................................................................................................................‬‬
‫ذخيره و بازاابي تنظيمات كاربر ‪822 ..............................................................................................................‬‬
‫مدارام کيسم ميلگردها ‪823 ...........................................................................................................................‬‬
‫گزارش گيري ‪827 ...............................................................................................................................................‬‬
‫گزارش نحوه محاسبه خاموت تير توسط سازه‪827 ..................... ................................ ................................ 09‬‬
‫گزارش نحوه محاسبه خاموت ستون توسط سازه‪839................. ................................ ................................ 09‬‬
‫فرمانهاي عمومي سازه‪834 ....................................................................................................................... 09‬‬

‫بهینهساز طراحی نسخه چهار (‪166 .................................................. :)Design Optimizer 4th‬‬

‫نصب نرمافزار ‪831 ................................................................................................................................................‬‬
‫نصب قفل سخم افزاري ‪830.................................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫بخش اول‪ :‬آموزش گام به گام ‪878 ............................................................................ Design Optimizer‬‬
‫گام اول‪ :‬آمادهسازي مدل در نرمافزار ‪870 ....................... ................................ ................................ SAP2000‬‬
‫گام دوم‪ :‬اجراي ‪872 ............ ................................ ................................ ................................ Design Optimizer‬‬
‫گام سوم‪ :‬تنظيمات ‪ Define‬در ‪873.................. ................................ ................................ Design Optimizer‬‬
‫گام چهارم‪ :‬تنظيمات نهااي در ‪817 .................................. ................................ ................................ SAP2000‬‬
‫گام پنجم‪ Assign :‬و تنظيم روشها و قيود در ‪810 ...................... ................................ Design Optimizer‬‬
‫گام ششم‪ :‬عمليات بهينه سازي در ‪098 .......................................... ................................ Design Optimizer‬‬
‫گام هشتم‪ :‬گرفتن خروجي ‪ ETABS‬و ‪097 ............................... ................................ ................................ SAFE‬‬
‫بخش دوم‪ :‬معرفي واسط كاربري ‪091 ....................................................................... Design Optimizer‬‬
‫شاخه تعرافات )‪089 .............................. ................................ ................................ ................................ : (Define‬‬
‫شاخه نسبم دادن )‪063 .......................... ................................ ................................ ................................ :(Assign‬‬
‫شاخه تحليل )‪041 ................................ ................................ ................................ ................................ :(Analysis‬‬
‫شاخه طراحي )‪022 ................................. ................................ ................................ ................................ :(Design‬‬
‫شاخه نتااج )‪030 ...................................... ................................ ................................ ................................ :(Result‬‬
‫شاخه ابزارها )‪032 ..................................... ................................ ................................ ................................ : (Tools‬‬
‫شاخه درباره نرمافزار )‪031 ..................... ................................ ................................ ................................ : (About‬‬

‫پیوست‪ :1‬ضوابط آیین نامه و فرمولهاي مورد استفاده ‪960....................................................‬‬

‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول ‪972 .................................................................................................‬‬

‫پیوست‪ :8‬تعیین ضخامت قلمها و چاپ نقشهها در اتوکد‪811.................................................‬‬

‫پیوست‪ :4‬پیغامهاي موجود در سازه‪812 ............................................................................. 09‬‬

‫پیوست‪ :2‬پیغامهاي موجود در ‪892 ........................................................... Design Optimizer‬‬

‫نصب و راه اندازي‬

‫سیستم مورد نیاز براي راه اندازي سازه‪09‬‬

‫‪ -‬پردازنده ‪ Intel Dual core‬اا ‪AMD Athlon‬‬
‫‪ -‬حداقل ‪ 4GB‬حافظه ‪RAM‬‬
‫‪ -‬حداقل ‪ 10GB‬هارد داسک‬
‫‪ -‬سيستم عامل ‪Windows XP / Vista / 7 / 8‬‬
‫‪AutoCAD 2010 -‬‬
‫‪ -‬درگاه ‪USB‬‬
‫‪ CD-Drive -‬براي نصب سازه‪09‬‬

‫سیستم ایده آل براي راه اندازي سازه‪09‬‬

‫‪ -‬پردازنده ‪ Intel core i7‬اا ‪AMD Phenom II‬‬
‫‪ -‬حداقل ‪ 16GB‬حافظه ‪RAM‬‬
‫‪ -‬حداقل ‪ 160GB‬هارد داسک‬
‫‪ -‬سيستم عامل ‪Windows 7 / 8 - 64bit‬‬
‫‪ AutoCAD 2010 -‬و اا نسخه باالتر‬
‫‪ -‬درگاه ‪USB‬‬
‫‪ CD-Drive -‬براي نصب سازه‪09‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪0‬‬

‫سیستم مورد نیاز براي راه اندازي ‪Design Optimizer‬‬

‫پردازنده ‪Intel Dual core‬اا ‪AMD Athlon‬‬
‫حداقل ‪ 4GB‬حافظه ‪RAM‬‬
‫حداقل ‪ 2GB‬هارد داسک‬
‫سيستم عامل ‪Windows Vista / 7‬‬
‫درگاه ‪USB‬‬
‫‪Microsoft .net Framework v3.5‬‬
‫نرمافزار ‪ Sap2000‬ورژن ‪*844044‬‬

‫سیستم ایده آل براي راه اندازي ‪Design Optimizer‬‬

‫پردازنده ‪Intel core i7‬اا ‪AMD Phenom II‬‬
‫‪ 8GB‬حافظه ‪RAM‬‬
‫‪ 8GB‬هارد داسک‬
‫سيستم عامل ‪Windows 7‬‬
‫درگاه ‪USB‬‬
‫‪Microsoft .net Framework v4.5‬‬
‫نرمافزار ‪ Sap2000‬ورژن ‪*844044‬‬

‫* بهينه ساز طراحي فقط روي ااين نسيخه كيار ميینيد‪ .‬ورژن هياي جدايدتر داراي قابلييم‬
‫مفيدي براي هدف بهينهسازطراحي نيستند و بعضا عملیردي همراه با خطا دارند‪.‬‬
‫نیته‪ :‬براي به كاربردن خروجي ‪ MDB‬از ‪ Design Optimizer‬و استفاده از سازه ‪ 09‬در ترسيم‬
‫آن‪ ،‬الزم اسم نرم افزارهاي ‪AutoCAD‬و ‪Microsoft Office‬قبالً نصب شده باشند)در سيستم‬
‫عامل ‪ ، 64bit‬نسخه ي ‪ Office 64bit‬نصب شود‪(.‬‬

‫فرااند نصب بهينهساز طراحي در فصل مربوطه شرح داده خواهد شد‪.‬‬
 ‫‪6‬‬ ‫نصب و راه اندازي‬

‫نصب قفل سخت افزاري‬

‫قبل از نصب برنامه الزم اسم قفل سخم افزاري بر روي سيستم شما نصب گردد‪ .‬طراقه نصب بسته بيه‬
‫نوع قفل متفاوت ميباشد‪.‬‬
‫قفلهاي ‪ USB‬در دو نوع ‪ Smartkey‬و ‪ SafeNet‬ارائه ميشوند‪.‬‬

‫‪Smartkey‬‬ ‫‪SafeNet‬‬

‫بييراي نصييب قفييلهيياي ‪ SafeNet‬بييه فوکييدر ‪ SafeNET Driver‬موجييود در ‪ CD‬سييازه‪ 09‬رفتييه و‬

‫‪ Sentinel Protection Installer.exe‬را اجرا كنيد‪.‬‬
‫براي نصب قفلهاي ‪Smartkey‬به فوکيدر ‪ USB Driver‬رفتيه و ‪ SmartKeyDriversInstaller.exe‬را‬
‫اجرا كنيد‪.‬‬
‫در صورتيیه كه هيچ اک از فوکدرهاي ذكر شده براي نصب قفل بر روي ‪ CD‬موجود نبودند‪ ،‬قفل شيما از‬
‫نوع ‪ Driverless‬بوده و نيازي به نصب ندارد‪.‬‬
‫نكته‪ :‬در صورتي كه مجميوعه نرم افزاري سيازه ‪ 09‬تهيه شده شامل ‪ Design Optimizer‬هم باشد و قفل‬
‫براي سازه‪ 09‬نصب شده باشد‪ ،‬نياز به نصب جداگانهاي براي قفل ‪ Design Optimizer‬نميباشد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪4‬‬

‫نصب نرمافزار‬
‫با اجراي فرمان ‪ SETUP.EXE‬از روي ‪ ،CD‬نرمافزار روي سيستم شيما نصيب مييشيود‪ .‬پيس از اجيراي‬
‫‪ SETUP.EXE‬در صورتيیه بيش از اک ‪ AutoCAD‬بر روي سيستم شما نصب شده باشد پنجره اي به شيیل‬
‫زار باز ميشود‪:‬‬

‫كاربر بااد ‪ AutoCAD‬هااي را كه قصد دارد سازه‪ 09‬روي آنها نصب شود را انتخاب كند‪.‬‬
 ‫‪2‬‬ ‫نصب و راه اندازي‬

‫پس از كليک كردن كليد ‪ Next‬پنجره اي به شیل زار باز ميشود‪ .‬كاربر بااد به ترتييب نيام‪ ،‬نيام شيركم و‬
‫شماره سراال مندرج در قرارداد را وارد نمااد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪3‬‬

‫پس از كليک كردن كليد ‪ Next‬پنجره اي به شیل زار باز ميشود‪.‬‬

‫كاربر به كمک كليد ‪ Browse‬محل نصب نرمافزار را مشخص ميينماايد‪ .‬بيا كلييک كيردن كلييد ‪Next‬‬
‫پنجره اي باز مي شود كه نشان دهنده روند نصب برنامه اسم‪ .‬چنانچه كاربر ماال به ادامه نصب برنامه نباشد‬
‫ميتواند با كليک كردن ‪ Cancel‬روند نصب را متوقف نمااد‪.‬‬
‫فرااند نصب بهينهساز طراحي در فصل مربوطه شرح داده خواهد شد‪.‬‬
 ‫‪7‬‬ ‫نصب و راه اندازي‬

‫نصب روي ‪Windows Vista‬‬

‫پس از نصب كامل نرمافزار‪ ،‬از ‪ ،Control Panel\User Account‬گزانيه ‪ User Account Control‬را‬
‫غير فعال كنيد الزم اسم پس از اان كار ایبار سيستم خود را راه اندازي مجدد نماايد‪.‬‬

‫نصب روي ‪Windows 7‬‬

‫پيس از نصيب كاميل نيرمافيزار‪ ،‬از ‪Control Panel\User Accounts and Family Safety\User‬‬
‫‪ ،Accounts‬گزانه ‪ Change User Account Control Settings‬را در حاکم ‪ Never notify‬قرار دهيد‪.‬‬
‫الزم اسم پس از اان كار ایبار سيستم خود را راه اندازي مجدد نماايد‪.‬‬

‫براي نصب واستفاده از سازه ‪ ،09‬به كاربردن خروجي‪ MDB‬و‪،DesignOptimizer‬‬

‫الزم اسم نرمافزارهاي ‪ Microsoft Office ،AutoCAD‬و ‪ SAP2000‬قبالً نصب‬
‫شده باشند(در سيستم عامل ‪ ،64bit‬نسخهي ‪ Office 64bit‬نصب شود)‪.‬‬
 ‫فصل اول آموزش گام به گام سازه‪09‬‬

‫در گذشته مهندسين طراح پس از اتمام آناکيز و طراحي سازه ها‪ ،‬با ترسيم اوکيه نقشه ها اطالعيات را بيه‬
‫گروههاي ترسيم نقشه منتقل ميكردند و اان گروه ها اطالعات دراافتي را به نقشه تبدال ميينمودنيد‪ .‬ااين‬
‫كار پرهزانه و خسته كننده كه معموال با اشتباه هميراه بيود اكنيون توسيط برناميه سيازه‪ 09‬براحتيي انجيام‬
‫ميگيرد‪.‬‬
‫اگرچه ميتوان با تمهيداتي سازه‪ 09‬را براي سازههاي غيرساختماني نيز بیار برد وکي اان برنامه مشخصيا‬
‫براي نقشه كشي سازههاي بتن آرمه ساختماني ساخته شده اسم‪.‬‬
‫توسط اان برنامه ميتوان نقشههاي تيرها و ستونهاي سيازه را براسياس اطالعيات درايافتي از خروجيي‬
‫برنامههاي ‪ SAP2000 ،ETABS‬ترسيم نمود و براي آنها کيسم مقادار مصاکح تهيه كيرد‪ .‬همچنيين ضيوابط‬
‫شیل پذاري سازههاي بتن آرمه نيز مطاب آئين نامه بتن اايران و ايا آايين ناميه بيتن آمرایيا ‪ ACI‬كنتيرل‬
‫ميگردد‪ .‬براي ‪ ETABS‬ترسيم نقشه داوارهاي برشي نيز در نظر گرفته شيده اسيم‪ .‬بيراي سياار نقشيههياي‬
‫ترسيم شده در ‪ AUTOCAD‬كه ضوابط نقشه كشي سازه‪ 09‬را رعاام كرده باشند نيز ميتوان کيسم مقيادار‬
‫مصاکح تهيه نمود‪ .‬نقشههاي سازه‪ 09‬شامل پالنها‪ ،‬برشهاي طوکي‪ ،‬مقاطع‪ ،‬تذكرات شیل پيذاري و کيسيم‬
‫مقادار مصاکح براي تيرها و ستونها ميباشد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪89‬‬

‫در اايين فصييل سييعي شييده تييا طييي ‪ 0‬گييام عييالوه بيير تشييراح رونييد كييار بييا سييازه‪ ،09‬نیييات و‬
‫تینيکهااي نيز به كاربر آموزش داده شود كه با رعاام آنها بتواند براحتي از نرمافزار اسيتفاده نماايد‪ .‬ااين‬
‫گامها روند ترسيم نقشههاي اک سازه بتني اسم كه به صورت قدم به قدم دنبال ميشود‪.‬‬

‫گام اول‪ :‬ساختن فاالهاي مورد نياز‬

‫گام دوم‪ :‬اجراي سازه‪ 09‬و معرفي فاال ورودي‬
‫گام سوم‪ :‬تنظيم جدول قطع و خم ميلگردها‬
‫گام چهارم‪ :‬ترسيم مقطع ارتفاعي ستونها‬
‫‪ -‬ترسيم مقطع عرضي ستونها‬
‫گام پنجم‪ :‬ترسيم مقطع طوکي تيرها‬
‫‪ -‬ترسيم پالن آكس بندي و تيررازي‬
‫‪ -‬نحوه مقطع زدن از تيرها‬
‫گام ششم‪ :‬ترسيم داوارهاي برشي‬
‫گام هفتم‪ :‬تهيه کيستوفر‬
‫گام هشتم‪ :‬چيدن نقشه ها در شيمهاي استاندارد‬
‫گام نهم‪ :‬ترسيم فونداسيون‬
‫نحوه اورکپ كردن دستي‬
‫وارااش نقشه و كار با راكتورها‬
 ‫‪88‬‬ ‫فصل ‪ / 1‬آموزش گام به گام سازه‪09‬‬

‫گام اول‪ :‬ساختن فایلهاي ورودي مورد نیاز سازه‪09‬‬

‫ساختن فایلهاي خروجی پروژه ‪( ETABS‬نسخههاي قبل از ‪: )9918‬‬

‫ابتدا مطمئن شواد كه نیات زار در فاال ‪ ETABS‬رعاام شده باشد‪:‬‬
‫‪ -1‬نسخههااي كه توسط برنامه ‪ SAZE90‬پشتيباني ميشوند‪:‬‬
‫نقشه كشي داوارهاي برشي‪ ETABS2000 ver 8.01 :‬و باالتر‬
‫نقشه كشي ساار اعضا ‪ :‬كليه نسخه ها‬
‫‪ -0‬همه ستونها در حاکم ‪ Check‬و اا همه ستونها در حاکم ‪ Design‬مدل شده باشند‪.‬‬
‫‪ -6‬هنگام تعراف داوارهاي برشي به محدودامهاي ذكر شده در قسمم ترسيم داوارهاي برشي توجه داشته‬
‫باشيد‪.‬‬
‫‪ -4‬در صورتي كه از ‪ Section Designer‬براي طراحي داوارهاي برشي استفاده كردهااد‪ ،‬حتما از گزانه‬
‫‪ Edit> Change Shape to Poly‬در منوي‪ Section Designer‬استفاده كنيد‪ .‬ابتدا كل مقطع را انتخاب‬
‫كنيد و سپس دستور مذكور را اجرا نماايد‪ .‬همچنين در صورتيیه از آرماتورگذاري خودكار‬
‫‪ SectionDesigner‬استفاده كردهااد‪ ،‬دستور ‪ Edit> Change Bar Shape to Single Bars‬را براي تیي‬
‫كردن ميلگردها اجراكنيد‪ .‬اما اگر از ابزارهاي ترسیم میلگرد به صورت تكی‪ ،‬خطی و یا مستطیلی‬
‫در محیط ‪ SectionDesign‬استفاده کردهاید نیازي به تكی کردن میلگردها نیست‪.‬‬
‫‪ -2‬اسم مقاطع از ‪ 0‬كاراكتر بيشتر نباشد‪.‬‬
‫‪ -3‬در كليه نامگذاريها (اعم از نام مقاطع و ‪Story‬ها) از بیار بردن كاراكترهاي ‪(Space‬فاصيله) و ‪( .‬نقطيه)‬
‫خودداري نماايد‪.‬‬
‫‪ -7‬اسم ‪ Combo‬ها از ‪ 7‬كاراكتر بيشتر نباشد‪.‬‬
‫‪ -1‬اسم ‪ Story‬ها ميتواند از حروف و اا تركيبي از حروف و اعداد باشد اما حتما با حروف شروع شود‪.‬‬
‫‪ -0‬در منوي ‪ Option > Preferences> Dimentions/telorances > Auto merge telorance‬مقدار‬
‫‪ 2‬سانتي متر را وارد كنيد‪.‬‬
‫‪ -89‬قبل از گرفتن خروجيها از منوي ‪ Edit > Auto Relabel All‬را اجرا كنيد‪.‬‬
‫ساختن فایل ‪( E2k‬خروجی ‪ ETABS‬و ورودي سازه‪: )09‬‬
‫براي ساختن فاال ‪ e2k‬در ‪ ETABS‬مراحل زار را انجام دهيد‪.‬‬
‫‪ -8‬واحد را بر روي ‪ Kg,m‬قرار دهيد‪.‬‬
‫‪ -0‬از منوي ‪ File‬گزانه ‪ Export‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -6‬از دااکوگ باز شده گزانه ‪ Save Model as ETABS8 .e2k text file‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪80‬‬

‫ساختن فایل نتایج طراحی تیرها و ستونها (خروجی ‪ ETABS‬و ورودي سازه‪:)09‬‬
‫براي ساختن فاال نتااج طراحي تيرها و ستونها دو روش وجود دارد كيه اکبتيه بيراي ‪ ETABS‬ورژن ‪0409‬‬
‫بااد حتما از روش دوم استفاده شود‪:‬‬

‫روش اول‪ :‬ساختن فایل متنی ‪TXT‬‬

‫‪ -8‬واحد ‪ ETABS‬را بر روي ‪ Kg,cm‬قرار دهيد‪.‬‬
‫‪ -0‬از منوي ‪ File‬گزانه …‪ Print Tables‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -6‬از دااکوگ باز شده گزانه …‪ Concrete Frame Design‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -4‬فقط گزانههاي ‪ Output Summary‬و ‪ Print to File‬را فعال كنيد‪.‬‬
‫‪ -2‬نام و محل فاال را با زدن دكمه ‪ File Name‬مشخص كنيد‪ .‬دكمه ‪ Ok‬را بزنيد‪.‬‬

‫در صورتي كه ستونها در حاکم ‪ Design‬مدل شده باشند‪ ،‬الزم اسم از خروجي‬
‫‪ MDB‬استفاده شود‪.‬‬

‫روش دوم‪ :‬ساختن فایل اکسس ‪MDB‬‬

‫‪ -8‬واحد ‪ ETABS‬را بر روي ‪ Kg,cm‬قرار دهيد‪.‬‬
‫‪ -0‬از منوي ‪ File‬گزانه …‪ Export‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -6‬از دااکوگ باز شده گزانه ‪ Save Input/Output as Access Database file‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -4‬گزانيههياي ‪ Model Definitions\Building Data‬و ‪ Design Data\Concrete Frame Design‬را‬
‫انتخاب كنيد دكمه ‪ Ok‬را بزنيد‪ .‬نام و محل فاال را مشخص و دكمه ‪ Save‬را بزنيد‪.‬‬

‫در صورت به كاربردن خروجي ‪ MDB‬الزم اسم نرمافزار ‪ Microsoft Office‬قبالً‬

‫نصب شده باشد(در سيستم عامل ‪ ،64bit‬نسخهي ‪ Office 64bit‬نصب شود)‬
‫‪86‬‬ ‫فصل ‪ / 1‬آموزش گام به گام سازه‪09‬‬

‫ساختن فایل نتایج طراحی دیوارهاي برشی پیشرفته‪:‬‬

‫براي ساختن فاال طراحي داوار برشي پيشرفته در ‪ ETABS‬مراحل زار را انجام دهيد‪.‬‬
‫‪ -8‬واحد را بر روي ‪ Kg,cm‬قرار دهيد‪.‬‬
‫‪ -0‬از منوي ‪ File‬گزانه …‪ Print Tables‬را انتخاب كنيد‬
‫‪ -6‬از منوي باز شده گزانه …‪ Shear Wall Design‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -4‬فقط گزانههاي ‪ Detail Output‬و ‪ Print to File‬را فعال كنيد‪.‬‬
‫‪ -2‬نام و محل فاال را با زدن دكمه ‪ File Name‬مشخص كنيد‪ .‬دكمه ‪ Ok‬را بزنيد‪.‬‬

‫ساختن فایل نتایج طراحی دیوارهاي برشی استاندارد‪:‬‬

‫براي ساختن فاال طراحي داوار برشي در ‪ ETABS‬مراحل زار را انجام دهيد‪.‬‬
‫‪ -8‬واحد را بر روي ‪ Kg,cm‬قرار دهيد‪.‬‬
‫‪ -0‬از منوي ‪ File‬گزانه …‪ Print Tables‬را انتخاب كنيد‬
‫‪ -6‬از منوي باز شده گزانه …‪ Shear Wall Design‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -4‬فقط گزانههاي ‪ Output Summary‬و ‪ Print to File‬را فعال كنيد‪.‬‬
‫‪ -2‬نام و محل فاال را با زدن دكمه ‪ File Name‬مشخص كنيد‪ .‬دكمه ‪ Ok‬را بزنيد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪84‬‬

‫ساختن فایلهاي خروجی پروژه ‪( ETABS‬نسخههاي ‪ 9918‬و باالتر)‪:‬‬

‫ابتدا مطمئن شواد كه نیات زار در فاال ‪ ETABS‬رعاام شده باشد‪:‬‬
‫‪ -1‬نسخههااي كه توسط برنامه ‪ SAZE90‬پشتيباني ميشوند‪:‬‬
‫‪ ETABS 2013 ver 13.2.2‬و باالتر‬
‫‪ -0‬همه ستونها در حاکم ‪ Check‬و اا همه ستونها در حاکم ‪ Design‬مدل شده باشند‪.‬‬
‫‪ -6‬هنگام تعراف داوارهاي برشي به محدودامهاي ذكر شده در قسمم ترسيم داوارهاي برشي توجه داشته‬
‫باشيد‪.‬‬
‫‪ -4‬در صورتي كه از ‪ Section Designer‬براي طراحي داوارهاي برشي استفاده كردهااد‪ ،‬الزم اسم دستور‬
‫‪ Edit> Change Shape to Poly‬در منوي‪ Section Designer‬را روي تک تک مقاطع اجرا كنيد‪ .‬ابتدا‬
‫كل مقطع را انتخاب كنيد و سپس دستور مذكور را اجرا نماايد‪ .‬در ‪ ETABS2013‬و نسخههاي باالتر نيازي‬
‫به تیي كردن ميلگردها (‪ )Single Bar‬نيسم‪.‬‬
‫‪ -2‬اسم مقاطع از ‪ 0‬كاراكتر بيشتر نباشد‪.‬‬
‫‪ -3‬در كليه نامگذاريها (اعم از نام مقاطع و ‪Story‬ها) از بیار بردن كاراكترهاي ‪(Space‬فاصيله) و ‪( .‬نقطيه)‬
‫خودداري نماايد‪.‬‬
‫‪ -7‬اسم ‪ Combo‬ها از ‪ 7‬كاراكتر بيشتر نباشد‪.‬‬
‫‪ -1‬اسم ‪ Story‬ها ميتواند از حروف و اا تركيبي از حروف و اعداد باشد اما حتما با حروف شروع شود‪.‬‬
‫‪ -0‬در منوي ‪ Option > Telorances > Auto merge telorance‬مقدار ‪ 2‬سانتي متر را وارد كنيد‪.‬‬
‫‪ -89‬از منييوي ‪ Design > Shear Wall Design > View/Revise Preferences‬گزانييههيياي‬
‫‪ Rebar Material‬و ‪ Rebar shear material‬را مشخص كنيد‪.‬‬
‫‪ -89‬قبل از گرفتن خروجيها از منوي ‪ Edit > Auto Relabel All‬را اجرا كنيد‪.‬‬

‫ساختن فایل ‪ ETABS 2013( E2k‬و باالتر) ‪:‬‬

‫براي ساختن فاال ‪ e2k‬در ‪ ETABS‬مراحل زار را انجام دهيد‪.‬‬
‫‪ -8‬از منوي ‪ File‬گزانه ‪ Export‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -0‬از دااکوگ باز شده گزانه ‪ ETABS .e2k text file‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -6‬نام و مسير فاال خروجي را مشخص كنيد‪.‬‬
‫‪ -6‬بعد از ظاهر شدن پنجره ‪ Consistent Units‬واحد را ‪ Kg,m‬انتخاب كنيد‪.‬‬
 ‫‪82‬‬ ‫فصل ‪ / 1‬آموزش گام به گام سازه‪09‬‬

‫ساختن فایل نتایج طراحی تیر‪،‬ستون و دیواربرشی (خروجی ‪ Etabs2013‬و باالتر)‪:‬‬

‫‪ -8‬واحد ‪ ETABS‬را ابتدا بااد روي ‪ Kg,cm‬قراردهيد‪ .‬اان كار در دو مرحله انجام ميشود‪.‬‬
‫(گوشييه پييااين سييمم راسييم پنجييره) كليييک كنيييد‪ .‬سييپس گزانييه‬ ‫ابتييدا روي دكمييه‬
‫…‪ Consistent Units‬را انتخاب كنيد‪ .‬در پنجره ظاهر شده واحيد را ‪ kg,cm‬انتخياب كنييد‪ .‬مجيددا روي‬
‫كليييک كنيييد و اايين بييار گزانييه …‪ Show units form‬را انتخيياب كنيييد‪ .‬در پنجييره‬ ‫دكمييه‬
‫‪ Display Units‬واحد مربوط به ‪ Rebar Area / Length‬را روي ‪ cm2/m‬قرار دهيد‪.‬‬
‫‪ -0‬از منوي ‪ File‬گزانه …‪ Export‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -6‬از دااکوگ باز شده گزانه ‪ ETABS Tables to Access‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -4‬گزانههاي ‪ Model‬و ‪ Design‬را انتخاب كنيد(با در نظر گرفتن استثناي زار) دكمه ‪ Ok‬را بزنيد‪.‬‬
‫‪ -2‬مجددا واحد را ‪ kg,cm‬انتخاب كنيد‪ .‬دكمه ‪ OK‬را بزنيد‪ .‬نام و محل فاايل را مشيخص و دكميه ‪ Save‬را‬
‫بزنيد‪.‬‬
‫استثنا‪ :‬در صورتيیه در پروژه‪ ،‬داوار برشي از نوع ‪ Uniform‬وجود ندارد گزانه زار‬
‫را از حاکم انتخاب خارج كنيد‪ .‬در غير اانصورت فاال خروجي به طور كامل ساخته‬
‫نخواهد شد‪ .‬وکي اگر هر دو نوع ‪ General‬و ‪ Uniform‬وجود دارد حتما اان گزانه‬
‫انتخاب شود‪.‬‬
‫‪Design-> Overwrites-> Shearwall pier overwrites-‬‬

‫براي ساختن فاال ‪ MDB‬الزم اسم نرمافزار ‪ Microsoft Office‬قبالً بر روي‬

‫سيستم نصب شده باشد(در سيستم عامل ‪ ،64bit‬نسخهي ‪ Office 64bit‬نصب‬
‫شود)‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪83‬‬

‫پروژه ‪:SAP2000‬‬
‫ابتدا مطمئن شواد كه نیات زار در پروژه مورد نظر رعاام شده باشند‪:‬‬
‫‪ -8‬نام مقاطع از ‪ 0‬كاراكتر بيشتر نباشد‪.‬‬
‫‪ -0‬نام ‪ Combo‬ها از ‪ 7‬كاراكتر بيشتر نباشد‪.‬‬
‫‪ -6‬از بیاربردن كاراكترهاي غيرمجاز(‪ space‬و”‪ ) “.‬در نامگذاريها خودداري نماايد‪.‬‬
‫‪ Label -4‬اجزاي سازه (تير‪ ،‬ستون و ‪ )...‬حتميا عيدد باشيند و از بیيار بيردن كاراكترهياي داگير خيودداري‬
‫كنيد‪(.‬به طور پيش فرض كليه ‪ Label‬ها به صورت عدد ميباشد)‪.‬‬
‫ساختن فایل ‪( S2k‬خروجی ‪ SAP2000‬و ورودي سازه‪:)09‬‬
‫براي ساختن فاال ‪ s2k‬در ‪ SAP‬مراحل زار را انجام دهيد‪.‬‬
‫‪ -8‬واحد را بر روي ‪ Kg,m‬قرار دهيد‪.‬‬
‫‪ -0‬از منوي ‪ File‬گزانه ‪ Export‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -6‬از دااکوگ باز شده گزانه ‪ SAP2000 V9 .s2k text file‬را انتخاب كنيد‪(.‬در نسخههاي مختليف انيدكي‬
‫تفاوت وجود دارد)‬
‫‪ Model Definition -4‬را فعال كنيد‪( .‬بااد همه گزانه ها فعال شوند)‬
‫‪ Ok -2‬را زده‪ ،‬نام فاال را نوشته و ‪ Save‬را بزنيد‪.‬‬

‫ساختن فایل نتایج طراحی تیرها و ستونها(خروجی ‪ SAP2000‬و ورودي سازه‪:)09‬‬

‫‪ -8‬واحد را بر روي ‪ Kg,cm‬قرار دهيد‪.‬‬
‫‪ -0‬از منوي ‪ File‬گزانه …‪ Print Tables‬را انتخاب كنيد‬
‫‪ -6‬گزانههاي ‪ TXT File W/O Splits ،Design Data‬و ‪ Print to File‬را فعال كنيد‪.‬‬
‫‪ Ok -4‬را زده‪ ،‬نام فاال را نوشته و ‪ Save‬را بزنيد‪.‬‬
‫نیته‪ :‬نحوه تهيه فاال خروجي در نسخههاي مختلف ‪ SAP2000‬متفاوت اسم‪ .‬در نسخههياي قبيل از ‪1498‬‬
‫باايد از منيوي ‪ File\Print Tables\Concrete Frame Design‬و سيپس فعيال كيردن گزانيه ‪Output‬‬
‫استفاده نماايد‪ .‬در نسخههاي بين ‪ 1498‬تا ‪ 0‬باايد از منيوي ‪ File\Print Tables\Design Result‬وسيپس‬
‫فعال كردن گزانههاي ‪ Beam Summary ،Column Summary‬و‪ TXT File W/O Splits‬استفاده نماايد‪.‬‬
‫درنسخههاي ‪ 0‬و باالتر بااد از منوي ‪ File\Print Tables‬و فعال كردن گزانيههياي ‪ Design Data‬و ‪TXT‬‬
‫‪ File W/O Splits‬استفاده نماايد‪.‬‬
‫‪87‬‬ ‫فصل ‪ / 1‬آموزش گام به گام سازه‪09‬‬

‫پروژه ‪:SAFE8‬‬
‫ابتدا مطمئن شواد كه نیات زار در پروژه مورد نظر رعاام شده باشند‪:‬‬
‫‪ -8‬نوارهاي طراحي در هر دو جهم ‪ x , y‬تعراف شده باشند‪.‬‬

‫ساختن فایل ‪(f2k‬خروجی ‪ SAFE8‬و ورودي سازه‪: )09‬‬

‫براي ساختن فاال ‪ f2k‬در ‪ SAFE‬مراحل زار را انجام دهيد‪.‬‬
‫‪ -8‬واحد را بر روي ‪ Kg,m‬قرار دهيد‪.‬‬
‫‪ -0‬از منوي ‪ File‬گزانه ‪ Export‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -6‬از منوي باز شده گزانه ‪ SAFE .f2k‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -2‬نام و محل فاال را مشخص كنيد‪.‬‬
‫‪ -3‬دكمه ‪ Save‬را بزنيد‪.‬‬

‫ساختن فایل نتایج طراحی‪:‬‬

‫‪ -8‬واحد را بر روي ‪ Kg,cm‬قرار دهيد‪.‬‬
‫‪ -0‬از منوي ‪ File‬گزانه …‪ Print Design Tables‬را انتخاب كنيد‬
‫‪ -6‬گزانههاي ‪ Slab Strip Reinforcing‬و ‪ Print to File‬را فعال كنيد‪.‬‬
‫‪ -4‬نام و محل فاال را با زدن دكمه ‪ Browse‬مشخص كنيد‪.‬‬
‫‪ -2‬دكمه ‪ Ok‬را بزنيد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪81‬‬

‫گام دوم‪ :‬اجراي سازه‪ 09‬و معرفی فایل ورودي‬

‫شروع پروژه جدید‪:‬‬

‫‪ AutoCAD-8‬را اجرا كرده و در جلوي خط فرمان دستور ‪ saze‬را اجرا نماايد‪.‬‬

‫‪ -0‬در پنجره ظاهر شده گزانه مورد نظر را انتخاب كنيد‪( .‬به عنوان مثال ‪ ETABS‬را انتخاب كنيد)‬
‫‪ -6‬با كليک روي دكمه … فاال ‪ e2k‬را انتخاب كرده و ‪ Ok‬را بزنيد‪.‬‬
‫‪ -2‬منتظر بمانيد تا ‪ Command‬در ‪ AutoCAD‬ظاهر شود‪.‬‬
‫پس از ‪ Import‬شدن كامل هندسه سازه‪ ،‬منوي ‪ SAZE90‬به منوهاي ‪ AutoCAD‬اضافه ميشود‪.‬‬
‫‪ -2‬از منوي ‪ File‬گزانه ‪ Save‬را انتخاب كرده و فاال را در محل مناسبي ذخيره كنيد‪.‬‬

‫ادامه پروژه قدیمی‪:‬‬

‫در صورتيیه فاالي را از قبل ذخيره نموده ااد‪ ،‬آن را باز كرده و در جليوي خيط فرميان دسيتور ‪ saze‬را‬
‫اجرا نماايد؛ و اا از منوي ‪ SAZE90‬دستور ‪ Load SAZE90‬را اجرا نماايد‪.‬‬
‫پس از ظاهر شدن ‪ Command‬در ‪ AutoCAD‬ميتوانيد كار خود را ادامه دهيد‪.‬‬
 ‫‪80‬‬ ‫فصل ‪ / 1‬آموزش گام به گام سازه‪09‬‬

‫گام سوم‪ :‬انجام تنظیمات اولیه‬

‫تنظيمات برنامه شامل آاين نامه‪ ،‬شیل پذاري‪ ،‬مشخصات قطع و خم ميلگردها و ‪ ...‬ميباشد كيه توسيط‬
‫فرمان ‪ settings‬اا از منوي ‪ SAZE90>Settings>Settings‬در سازه‪ 09‬انجام ميشود‪.‬‬
‫اان فرمان داراي اک ساختار درختي در سمم چپ پنجره‪ ،‬كه شيامل زارشياخههيااي بيراي تنظيميات‬
‫قسممهاي مختلف برنامه ميباشد‪.‬‬
‫‪ -8‬در شاخه ‪ General>>Code-Ductility‬آاين نامه و شیل پذاري را مشخص كنيد‪.‬‬
‫‪ -0‬در شاخه ‪ General>>Development & splices‬تنظيمات مربوط به طول مهار مستقيم(‪ ،)Ld‬طيول‬
‫مهار خم (‪ ،)Ldh‬طول اورکپ(‪ )Overlap‬و طول خم(‪ )Hook‬براي ميلگردهاي بياال و پيااين وجيود دارد‪.‬‬
‫در اان زار شاخه دو گزانه ‪ Automatically‬و ‪ Custom‬در اختيار كاربر قرار ميگيرد‪.‬‬
‫گزینه ‪: Automatically‬‬
‫در اان حاکم كليه طولها بر اساس آئين نامه انتخابي كاربر به طور اتوماتيک و بر اسياس ‪ Fy‬و ‪f’c‬‬
‫مشخص شده در برنامه ‪ ETABS‬اا ‪ ،SAP2000‬محاسبه ميشيود‪ .‬فرميولهياي مربوطيه در پيوسيم‪:8‬‬
‫ضوابط آاين نامه و فرمولهاي مورد استفاده آمده اسم‪.‬‬
‫گزینه ‪: Custom‬‬
‫در اان حاکم كليه طولها بر اساس ‪ Fy‬و ‪ f’c‬مشخص شيده در هميين پنجيره بيراي ميلگردهيا و‬
‫طب فرمولهاي حاکم قبل محاسبه ميشود‪ .‬تفاوت اان حاکم با حاکم قبل در اان اسم كيه اوال بيراي‬
‫همه اعضاء از اک مقدار ‪ f’c, Fy‬استفاده مينمااد‪ .‬ثانيا مقادار قابل وارااش هستند‪ .‬براي اان كيار روي‬
‫عدد مورد نظر كليک كرده و مقدار دکخواه خود را وارد كنيد‪.‬‬
‫طول خم ميلگردها نيز در هر دو حاکم براساس }‪ max{150mm, 17d‬محاسبه ميشود‪.‬‬

‫‪ -6‬در شاخه ‪ General>>Axis‬نوع آكس بندي را مشخص كنيد‪.‬‬

‫‪ -4‬ساار تنظيمات را بسته به نياز انجام دهيد‪.‬‬
‫‪ -2‬در نهاام براي تاايد تنظيمات انجام شده دكمه ‪ OK‬را بزنيد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪09‬‬

‫گام چهارم‪ :‬ترسیـم ستونها‬

‫تنظیمات پیش فرض‪:‬‬

‫آاين نامه‪ :‬آبا‬
‫شیل پذاري‪ :‬متوسط‬
‫ارتفاع فونداسيون‪60cm :‬‬
‫ميلگرد خاموتها‪ 10 :‬و ‪12‬‬
‫‪ -8‬منوي ‪ SAZE90>Drafting>Draw Columns‬را اجرا كنيد‪.‬‬
‫‪ -0‬در قسمم ‪ Concrete Design Output File‬دكمه ‪ Browse‬را زده و فاايل نتيااج طراحيي را معرفيي‬
‫كنيد‪ .‬منتظر بمانيد تا عمليات خواندن فاال تمام شود‪ .‬اان كار ممین اسم با توجه به اندازه پيروژه چنيد‬
‫دقيقه طول بیشد‪.‬‬
‫‪ -6‬در صورتي كه فاالهاي داگري مثل ‪ %02‬نييروي زکزکيه‪ ،‬زکزکيه سيطح بهيره بيرداري و ‪ ...‬داشيته باشييد‬
‫ميتوانيد در قسمم ‪ More Files‬آنها را معرفي كنيد‪ .‬در قسمم ‪ More Design Output Files‬و بيا‬
‫زدن دكمه ‪ Add‬هر تعداد فاال نتااج طراحي كه ميخواهيد اضافه كنيد‪.‬‬
‫‪ -4‬حاکم طراحي ستونها (‪ Check‬اا ‪ )Design‬را مشيخص كنييد‪ .‬در صيورتيیه در برناميه اصيلي طراحيي‬
‫سيتونهيا در حاکيم ‪ Check Mode‬باشيد‪ ،‬گزانيه ‪ By Source Program‬را انتخياب كنييد‪ .‬در غيير‬
‫اانصورت گزانه ‪ By SAZE90‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -2‬در صورت انتخاب گزانه ‪ ،By SAZE90‬ميلگردهاي مورد نظر را از قسمم ‪ Bars Catalog‬انتخاب كرده و‬
‫دكمه ‪ Select‬را بزنيد‪ .‬مقدار حداقل فاصله مركز تا مركز ميلگردها را نيز مشخص كنيد‪.‬‬
‫‪ -3‬دكمه ‪ Settings‬را بزنيد‪.‬‬
‫‪ -7‬در شاخه ‪ General>>Code - Ductility‬آاين نامه مورد نظر و نوع ضوابط شیل پذاري كه بااد اعميال‬
‫شود را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -1‬در شاخه ‪ General>>Miscellaneous‬ارتفاع فونداسيون را براي ميلگردهاي راشه مشخص كنيد‪ .‬ساار‬
‫موارد را بسته به نياز خود تغيير دهيد‪.‬‬
‫‪ -0‬در شاخه ‪ Column>>Lateral Reinf.‬ميلگردهاي مورد نظر و استراتژي محاسبه خاموتها را مشيخص‬
‫كنيد‪ .‬پيشنهاد ميشود حداقل‪ 0‬سااز ميلگرد انتخاب كنيد‪.‬‬
‫ساار تنظيمات را بسته به نياز خود انجام دهيد‪.‬‬
‫‪ -89‬براي تاايد تنظيمات دكمه ‪ Ok‬را بزنيد‪.‬‬
 ‫‪08‬‬ ‫فصل ‪ / 1‬آموزش گام به گام سازه‪09‬‬

‫‪ -88‬در قسمم ‪ Extract‬دكمه ‪ Check Ductility‬را بزنيد‪ .‬ضوابط شیل پذاري بير اسياس آئيين ناميه و در‬
‫سطح انتخابي كاربر‪،‬متوسط اا زااد‪ ،‬كنترل ميگردد‪ .‬پس از آنیه ضوابط شیل پيذاري كنتيرل گردايد‬
‫پيامي ظاهر ميگردد كه نشان ميدهد كار كنترل ضوابط شیل پذاري انجام شده اسيم‪ .‬ممیين اسيم‬
‫اان پيام نشان دهد كه در بعضي از ترازها سازه‪ 09‬نتوانسته اسم ضوابط شیل پذاري هندسي را كنترل‬
‫نمااد‪ .‬علم اان مسئله مختصرا بشرح ذال اسم‪ :‬سازه‪ 09‬براي كنتيرل ضيوابط هندسيي شيیل پيذاري‬
‫سازه الزم اسم ستونهاي كناري را از ستونهاي مياني تشخيص دهد‪ .‬براي حل اان مسئله سيازه‪ 09‬از‬
‫اکگوراتمي استفاده مينمااد كه هنگام برخورد با ستونهائي كه تنها اک تير به آنها متصل اسم متوقف‬
‫ميگردد‪ .‬در نتيجه در چنين حاکتي ضوابط هندسي آاين نامه در تراز مورد اشاره كنتيرل نخواهيد شيد‪.‬‬
‫براي رفع اان نقيصه‪ ،‬در تراز مورد اشاره‪ ،‬ميتوانيد به ستوني كه تنها اک تير متصل اسم‪ ،‬اک اا چنيد‬
‫تير داگر از جنس ‪ None‬وصل نمائيد‪.‬‬
‫‪ -80‬دكمه ‪ Extract‬را بزنيد‪ .‬به محض مشاهده پيغيام ‪ Pick insertion point (Column Plan):‬نقطيهاي‬
‫در صفحه ترسيم انتخاب كنيد‪ .‬پالن تيپ بندي ستونها و ستونهاي تيپ شده به صورت خطي (پيش‬
‫نقشه كشي) ترسيم مي شوند‪ .‬كنار هر ستون عالوه بر مشخصيات مقطيع و كيد ارتفياعي‪ ،‬ممیين اسيم‬
‫‪ warning‬وجود داشته باشد كه به بندهاي آئين نامهاي كه ضوابط شیل پذاري بير اسياس آن كنتيرل‬
‫شده اسم اشاره ميكند‪ .‬بند مربوطه به شما توضيح ميدهد كه در اان قسمم چه مشیلي وجود دارد‪.‬‬
‫‪ -86‬دكمه ‪ Ok‬را زده و فاال را ذخيره كنيد‪.‬‬

‫تا اانجا مرحله پيش نقشه كشي ستونها انجام شده اسم‪ .‬تيپ بندي انجام شده بر اساس مقاطع نرمافزار‬
‫آناکيز و طراحي اسم‪ .‬چنانچه كاربر بخواهد ستونها را به دکخواه خود تيپ بنيدي نماايد‪ ،‬مييتوانيد بيا‬
‫استفاده از دستور ‪ ce‬در جلوي خط فرمان و انتخاب خط ستون مربوطيه مقطيع سيتون ميورد نظير را‬
‫تغيير دهد‪ .‬كليه مقاطع تعراف شده در نرمافزار آناکيز و طراحي براي انتساب به ستون مربوطه با فرميان‬
‫‪ ce‬در اختيار كاربر قرار ميگيرد ضمن آنیه كاربر ميتواند مقاطع جدادي نييز بيه كميک كلييد ‪Add‬‬
‫‪ New Section‬دراان فرمان تعراف نمااد‪ .‬چنانچه با تغيير بعضي مقياطع بعضيي از سيتونهيا ایسيان‬
‫گردند‪ ،‬در مرحله نقشه كشي ایي از ستونها باقي مانده و ساار ستونهياي مشيابه حيذف مييگردنيد‪.‬‬
‫شماره بندي تيپها نيز با توجه به اان تغييرات به صورت جداد مرتب ميگردد‪.‬‬
‫‪ -84‬براي ادامه كيار دسيتور ‪ Column‬را اجيرا كنييد‪ .‬در قسيمم ‪ Drafting‬دكميه ‪ Elevations‬را زده و‬
‫ستونهااي كه به صورت خطي در مرحله قبلي ترسيم شده اند را انتخاب كنيد‪ .‬بيا ظياهر شيدن پيغيام‬
‫‪ Select base point to draw columns:‬نقطيييهاي در صيييفحه ترسييييم انتخييياب كنييييد‪.‬‬
‫نقشههاي نهائي ستونها ترسيم ميگردد‪ .‬منتظر بمانيد تا دوباره پنجره ترسيم ستونها ظاهر شود‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪00‬‬

‫‪ -82‬دكمه ‪ Sections‬را زده و مقطع ستونها (مقطع ستونها به صورت شماره از ‪ 8‬اکي آخير در بيين تيراز‬
‫هر طبقه نوشته شده اسم) را انتخاب كنيد‪ .‬سپس بر روي صفحه ترسيم كليک كنييد‪ .‬بيه ااين ترتييب‬
‫مقطع ستونها نيز ترسيم ميشوند‪.‬‬
‫‪ -83‬براي ترسيم پالن تيپ بندي ستونها دكمه ‪ Column Layout‬را زده‪ ،‬سيپس بير روي صيفحه ترسييم‬
‫كليک كنيد‪.‬‬
‫‪ -87‬براي ترسيم ستونها به صورت جدوکي‪ Table ،‬و ايا ‪ Table Summary‬را زده و سيتونهيااي كيه بيه‬
‫صورت خطي در مرحله پيش نقشه كشي ترسيم شده را انتخاب كنيد‪ .‬سيپس بير روي صيفحه ترسييم‬
‫كليک كنيد‪ .‬چنانچه ستونها را به صورت جدوکه ترسيم مينمائيد امیان استخراج کيسيتوفر در مراحيل‬
‫بعد را نخواهيد داشم‪.‬‬
‫‪ -81‬دكمه ‪ Ok‬را بزنيد‪.‬‬
 ‫‪06‬‬ ‫فصل ‪ / 1‬آموزش گام به گام سازه‪09‬‬

‫گام پنجم‪ :‬ترسیـم تـیــرهـا‬

‫تنظیمات پیش فرض براي تراز آخر‪:‬‬ ‫تنظیمات پیش فرض براي کلیه طبقات‪:‬‬
‫آاين نامه‪ :‬آبا‬
‫شیل پذاري‪ :‬متوسط‬
‫ميلگردهاي اصلي باال و پااين‪ 6 :‬تا ‪83‬‬ ‫ميلگردهاي اصلي باال و پااين‪ 6 :‬تا ‪81‬‬
‫ميلگردهاي تقواتي‪81 ،84 :‬‬ ‫ميلگردهاي تقواتي‪ 81 ،84 :‬و ‪00‬‬
‫ميلگرد خاموتها‪ 89 :‬و ‪80‬‬
‫از منوي‪ SAZE90> Drafting >Draw Beams ،‬را اجرا كنيد‪.‬‬ ‫‪-8‬‬
‫در قسمم ‪ Concrete Design Output File‬دكمه ‪ Browse‬را زده و فاال نتيااج طراحيي را معرفيي‬ ‫‪-0‬‬
‫كنيد‪ .‬منتظر بمانيد تا عمليات خواندن فاال تمام شود‪ .‬اان كار ممین اسم با توجيه بيه بزرگيي پيروژه‬
‫چند دقيقهاي طول بیشد‪ .‬اگر قبالً فاال نتااج طراحي را در قسمم ستونها معرفي كرده ااد نيازي بيه‬
‫معرفي مجدد نيسم‪.‬‬
‫در صورتي كه فاالهاي داگري مثل ‪ %02‬نيروي زکزکه‪ ،‬زکزکيه سيطح بهيره بيرداري و ‪ ...‬داشيته باشييد‬ ‫‪-6‬‬
‫ميتوانيد در قسمم ‪ More Files‬آنها را معرفي كنيد‪ .‬در قسمم ‪ More Design Output Files‬و با‬
‫زدن دكمه ‪ Add‬هر تعداد فاال نتااج طراحي كه خواستيد ميتوانيد اضافه كنييد‪.‬اگر قيبالً فاايل نتيااج‬
‫طراحي را معرفي كرده ااد نيازي به معرفي مجدد نيسم‪.‬‬
‫در قسمم ‪ Bar Size Selection‬ميلگردهاي مورد نظير را از قسيمم ‪ Bars Catalog‬انتخياب كيرده و‬ ‫‪-4‬‬
‫دكمه ‪ Select‬را بزنيد‪ .‬اان ميلگردها به عنوان ميلگردهاي اصلي و تقواتي در نقشه ها کحاظ ميگردنيد‪.‬‬
‫اکبته اگر ميلگردهاي اصلي را كه در مرحله ‪ 1‬توصيح داده شده بصيورت جداگانيه انتخياب كنييد‪ ،‬ااين‬
‫ميلگردها فقط به عنوان ميلگرد تقواتي به كار برده خواهند شد‪.‬‬
‫دكمه ‪ Settings‬را بزنيد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫در شاخه ‪ General>>Code - Ductility‬آاين نامه ميورد نظير و شيیل پيذاري را انتخياب كنييد‪ .‬در‬ ‫‪-3‬‬
‫صورتيیه در قسمم ستونها‪ ،‬آاين نامه و شیل پذاري را مشخص كردهااد داگر نيازي به تعراف مجدد‬
‫نميباشد‪.‬‬
‫در شاخه ‪ Beam>>Longitudinal Reinf.‬تعداد و سيااز ميلگردهياي اصيلي بياال و پيااين را انتخياب‬ ‫‪-7‬‬
‫كنيد‪(.‬مثال ‪ 3T18‬باال و ‪ 3T18‬پااين) در صورت انتخاب نیردن سيااز ميلگردهياي اصيلي‪ ،‬ميلگردهياي‬
‫اصلي از ميلگردهااي كه در مرحله ‪ 4‬انتخاب شده اند‪ ،‬به صورت آرااش تركيبي اا ساده انتخاب خواهند‬
‫شد‪ .‬ساار موارد را نيز بسته به نياز خود تنظيم نماايد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪04‬‬

‫‪ -1‬در صورتيیه ميخواهيد عمل اورکپ شدن ميلگردهاي باالي ‪ 80‬متر به صيورت اتوماتييک انجيام شيود‪،‬‬
‫گزانه ‪ Automatically overlap‬را فعال كنيد‪ .‬در صورت غير فعيال كيردن ااين گزانيه ميلگردهياي‬
‫باالي ‪ 80‬متر به رنگ آبي نمااش داده خواهند شد كه ميتوانيد آنها را به صورت دسيتي اورکيپ و بيه‬
‫كمک دستور ‪ ov‬اورکپ نمااد‪ .‬در اان باره در دستور اورکپ توضيح داده خواهد شد‪.‬‬
‫‪ -0‬در شاخه ‪ Beam>>Lateral Reinf.‬ميلگردهاي مورد نظر و استراتژي محاسبه خاموتها را مشيخص‬
‫كنيد‪( .‬پيشنهاد ميشود حداقل ‪ 0‬ساازميلگرد انتخاب كنيد) براي عوض كردن اوکوامها آاتم مورد نظر‬
‫را انتخاب كرده و از دكمههاي ‪ Up‬و ‪ Down‬استفاده كنيد‪ .‬در صيورت غيير فعيال كيردن هير كيدام از‬
‫آاتمها‪ ،‬آاتم مورد نظر از روند محاسبه خاموتها حذف خواهد شد‪ .‬ميثال اگير‪ By Adding Crosstie‬را‬
‫غير فعال كنيد‪ ،‬درمحاسبه خاموتها از سنجاقي استفاده نخواهد شد‪.‬‬
‫‪ -89‬محل قرار گيري نوشته خاموت تيرها را كه در قسمم ‪ Stirrup Line Position‬به صيورت درصيدي از‬
‫ارتفاع تير مشخص ميشود تنظيم نماايد‪ .‬ميتوانيد با دادن عدد صفر محيل قيرار گييري نوشيته هيا را‬
‫خارج از تير قرار دهيد‪ .‬ساار موارد را نيز بسته به نياز خود تنظيم نماايد‪.‬‬
‫‪ -88‬چنانچه در قسمم ترسيم ستونها ضوابط شیل پذاري را كنترل نیرده ااد‪ ،‬در قسمم ‪ Extract‬دكمه‬
‫‪ Check Ductility‬را بزنيد‪ .‬ضوابط شیل پذاري بر اساس آئين نامه و در سطح انتخابي كاربر‪ ،‬متوسيط‬
‫اا زااد‪ ،‬كنترل ميگردد‪ .‬پس از آنیه ضوابط شیل پذاري كنترل گرداد‪ ،‬پيامي ظاهر ميگردد كه نشيان‬
‫مي دهد كار كنترل ضوابط شیل پذاري انجام شده اسم‪ .‬ممین اسم اان پيام نشان دهد كه در بعضيي‬
‫از ترازها سازه‪ 09‬نتوانسته اسم ضوابط شیل پذاري هندسي را كنترل نمااد‪ .‬علم اان مسئله مختصرا‬
‫بشرح ذال اسم‪ :‬سازه‪ 09‬براي كنترل ضوابط هندسي شیل پذاري سازه الزم اسم ستونهياي كنياري‬
‫را از ستونهاي مياني تشخيص دهد‪ .‬براي حل اان مسئله سازه‪ 09‬از اکگوراتمي استفاده مينماايد كيه‬
‫هنگام برخورد با ستونهائي كه تنها اک تير به آنها متصل اسم متوقف ميگردد‪ .‬در نتيجيه در چنيين‬
‫حاکتي ضوابط هندسي آاين نامه در تراز مورد اشاره كنترل نخواهد شد‪ .‬براي رفع اان نقيصيه‪ ،‬در تيراز‬
‫مورد اشاره‪ ،‬ميتوانيد به ستوني كه تنها اک تير متصل اسم‪ ،‬اک اا چنيد تيير داگير از جينس ‪None‬‬
‫وصل نمائيد‪.‬‬
‫‪ -80‬دكمه ‪ Extract‬را بزنيد و منتظر بمانيد تا مجددا پنجره ترسيم تيرها ظياهر شيود‪ .‬ااين مرحليه بيراي‬
‫استخراج ميلگردها و آماده كردن تيرها به منظور نقشه كشي نهااي ميباشد‪.‬‬
 ‫‪02‬‬ ‫فصل ‪ / 1‬آموزش گام به گام سازه‪09‬‬

‫‪ -86‬در صورتيیه بخواهيد طبقات مختلف را با ميلگردگيذاراهاي مختليف نقشيه كشيي كنييد‪ ،‬بيراي مثيال‬
‫ميلگردهاي اصلي متفاوت در طبقات مختلف بیاربراد اا به دالالي نميخواهيد از ميلگرد ‪ 00‬در طبقات‬
‫باالتر استفاده كنيد‪ ،‬تراز طبقه مورد نظر را از قسمم ‪ Views‬انتخاب كنييد‪ .‬پيس از ظياهر شيدن تيراز‬
‫مورد نظر دكمه ‪ Enter‬را بزنيد‪ .‬تغييرات مورد نظر خود را انجام دهيد‪ .‬مثال ‪ 3T16‬را به عنوان ميلگرد‬
‫اصلي باال و پااين انتخاب كنيد و براي تقواتيها ‪ 84‬و ‪ 81‬را انتخاب كنييد‪Auto select all beams .‬‬
‫را غير فعال كرده دكمه ‪ Extract‬را بزنيد و كل تيرهاي تراز مورد نظر را انتخاب كنيد‪ .‬تيرهاي انتخياب‬
‫شده براساس تنظيمات شما تصحيح ميشوند‪ .‬به همين ترتيب مييتوانييد سياار ترازهيا را نييز اصيالح‬
‫نماايد‪ .‬توجه كنيد كه تنظيمات خاموت گذاري در اان مرحله بدون تاثير بوده و اان تنظيميات درسيم‬
‫قبل از شروع نقشه كشي مالک عمل قرار ميگيرد‪.‬‬

‫تیپ کردن طبقات بر اساس بیشترین مقدار میلگرد‬

‫‪ -84‬دكمه ‪ Similar Story‬را بزنيد‪ .‬پنجرهاي ظاهر خواهد شد كه داراي سه ستون اسم‪ .‬ستون سمم چپ‬
‫تراز طبقههاي مختلف و ستون وسط شماره تيپ طبقه اسم‪ .‬ترازهااي كه شيماره تييپ ایسيان دارنيد‬
‫فقط تيرهاي اک تراز به نمااندگي از بقيه ترازها ترسيم ميگردد‪.‬‬
‫‪ -82‬ترازهاي مورد نظر را با نگه داشتن كليد ‪ Ctrl‬انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -83‬دكمه ‪ Make Similar‬را بزنيد‪ .‬در صورتيیه ترازهاي انتخاب شده كامال مشابه ایداگر باشيند‪ ،‬شيماره‬
‫تيپ آنها ایي خواهد شد در غير اان صورت پيغامي مبني بير اانیيه "ترازهياي انتخياب شيده مشيابه‬
‫نيستند" ظاهر ميگردد‪ .‬چنانچه كاربر عليرغم عدم تشابه اان طبقات تيپ كردن آنها را تائييد نماايد‪،‬‬
‫عمل تيپ كردن انجام ميگيرد‪.‬‬
‫‪ -87‬با فعال كردن هركدام از گزانه‌هاي ‪ Added bar ،Main bar‬و ‪ Dimension‬عبارت ‪ MAX‬در جليوي‬
‫هركدام ظاهر خواهد شد‪.‬‬
‫‪ -81‬هنگام ترسيم تيرها كافي اسم فقط ایي از ترازهاي هم تيپ را انتخاب كنيد‪ .‬مثال اگر ترازهاي ‪ 6409‬و‬
‫‪ 344‬باهم تيپ شده باشند كافي اسم فقط تيرهاي تراز ‪ 6409‬ترسييم شيود‪ .‬سيازه‪ 09‬در هير موقعييم‬
‫حداكثر آرماتور بين طبقات تيپ شده را انتخاب مينماايد‪ .‬در نهاايم دكميه ‪ Ok‬را بيراي بازگشيم بيه‬
‫پنجره ترسيم تيرها بزنيد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪03‬‬

‫ترسیم تیرها به صورت آبشاري‬

‫‪ -80‬دكمه ‪ Similar Story‬را بزنيد‪ .‬پنجرهاي ظاهر خواهد شد كه داراي سه ستون اسم‪ .‬ستون سمم چپ‬
‫تراز طبقه هاي مختلف و ستون وسط شماره تيپ طبقه و ستون سمم راسم نمااانگر اسيم تيراز اسيم‪.‬‬
‫تراز هااي كه شماره تيپ ایسان دارند فقيط تيرهياي ايک تيراز بيه نماانيدگي از بقييه ترازهيا ترسييم‬
‫ميگردد‪ .‬وکي ميلگردهاي هر تراز به طور جداگانه نمااش داده ميشوند‪( .‬شیل زار)‬

‫‪ -09‬ترازهاي مورد نظر را با نگه داشتن كليد ‪ Ctrl‬انتخاب كنيد‪.‬‬

‫‪ -08‬دكمه ‪ Make Similar‬را بزنيد‪ .‬در صورتيیه ترازهاي انتخاب شده كامال مشابه ایداگر باشيند‪ ،‬شيماره‬
‫تيپ آنها ایي خواهد شد در غير اان صورت پيغامي مبني بير اانیيه "ترازهياي انتخياب شيده مشيابه‬
‫نيستند" ظاهر مي گردد‪ .‬چنانچه كاربر عليرغم عدم تشابه اان طبقات تيپ كردن آنها را تائييد نماايد‪،‬‬
‫عمل تيپ كردن انجام ميگيرد‪.‬‬
‫‪ -00‬در ستون (‪ ) Symbol‬ميتوانيد اسم ترازي را كه در جلوي هر ميلگرد نمااش داده ميشيود را مشيخص‬
‫نماايد‪.‬‬
‫‪ -06‬با غير فعال كردن هركدام از گزانه‌هاي ‪ Added bar ،Main bar‬و ‪ Dimension‬عبارت ‪Separately‬‬
‫در جلوي هركدام ظاهر خواهد شد‪ .‬امیان تركيب هر دو حاکم ‪ MAX‬و ‪ Separately‬نيز وجود دارد‪ .‬به‬
‫عنوان مثال بهتر اسم در صورتيیه ميلگردهاي اصلي را ثابم در نظر گرفتهاايد بيراي خليوتتير شيدن‬
‫نقشه‪ ،‬ميلگردهاي اصلي را در حاکم ‪ MAX‬قرار دهيد‪.‬‬
 ‫‪07‬‬ ‫فصل ‪ / 1‬آموزش گام به گام سازه‪09‬‬

‫‪ -04‬هنگام ترسيم تيرها كافي اسم فقط ایي از ترازهاي هم تيپ را انتخاب كنيد‪ .‬مثال اگر ترازهاي ‪ 6409‬و‬
‫‪ 344‬باهم تيپ شده باشند كافي اسم فقط تيرهاي تراز ‪ 6409‬ترسيم شود‪ .‬سازه‪ 09‬آرماتور هر طبقيه را‬
‫به صورت جداگانه روي اک تير نمااش خواهد داد‪ .‬در نهاام دكميه ‪ OK‬را بيراي بازگشيم بيه پنجيره‬
‫ترسيم تيرها بزنيد‪.‬‬
‫‪ -02‬دكمه ‪ OK‬را بزنيد و فاال را ذخيره نماايد‪ .‬اان كار باعث ميشود هميه عمليياتي را كيه تياكنون انجيام‬
‫داده ااد ذخيره گردد‪ .‬چنانچه بدون انجام اان عمل به كار خود ادامه دهيد بااد راسيک از دسيم رفيتن‬
‫عمليات انجام شده را به هردکيل نامشخص (قطع برق و‪ )....‬بپذاراد‪.‬‬

‫مجددا دستور ‪ beam‬را اجرا نماايد‪.‬‬

‫‪ -03‬نحوه قطع ميلگردها را انتخاب كنيد‪ Exact( .‬اا ‪)Approximate‬‬
‫در روش تقرابي )‪ (Approximate‬محل قطع ميلگردهياي تقيواتي تيرهيا در ‪ 1/3‬فاصيله آزاد بيين دو‬
‫ستون مشخص ميگردد‪ .‬در اان حاکم كه براي بارقائم توسط ‪ ACI‬توصيه شده اسم‪ ،‬در بارگذاريهاي شامل‬
‫بار زکزکه براي تيرهاي بلند طول ميلگرد تقواتي ‪ Overdesign‬و براي تيرهاي كوتاه طيول ميلگيرد تقيواتي‬
‫‪ Underdesign‬ميگردد‪.‬‬
‫با توجه به اان مسئله در سازه‪ 09‬اک روش دقي )‪ (Exact‬نيز پيش بيني شده اسم‪ .‬در اان روش محل‬
‫قطع ميلگردهاي تقواتي بر اساس نياز مقطع و عالوه بير آن كنتيرل ضيوابط آئيين ناميه تعييين مييگيردد‪.‬‬
‫چنانچه كاربر از اان روش براي ترسيم تيرها استفاده مينمااد توصيه ميشود فاصله نقياط محاسيبه ميلگيرد‬
‫در طول تير)‪ (Stations‬در نرمافزار آناکيز و طراحي را به اندازه كيافي كيم در نظير گرفتيه شيود‪ .‬فاصيله ‪09‬‬
‫سانتيمتر اا كمتر به كاربران توصيه ميشود‪.‬‬

‫در نرم افزار ‪ Etabs‬مييتوانييد پيس از انتخياب اکميانهياي ‪ Frame‬ااين پيارامتر را بيه كميک منيوي‬
‫َ‪ Assign>Frame/Line>Frame Output Stations…>Max Station Spacing‬تعيييين نمائيييد‪ .‬در‬
‫نييرمافييزار ‪ Sap2000‬ميييتوانيييد پييس از انتخيياب اکمييانهيياي ‪ Frame‬اايين پييارامتر را در منييوي‬
‫َ‪ Assign>Frame/Cable>Output Stations…>Max Station Spacing‬تعيين نمائيد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪01‬‬

‫سازه‪ 09‬مقطع طوکي تيرها را به دو روش ترسيم مينمااد‪.‬‬

‫ترسیم تیرها به صورت تراز به تراز‬

‫‪ -07‬اوکين تراز را براي ترسيم تيرها از قسمم ‪ Views‬انتخاب كنيد‪ .‬پس از ظاهر شدن تراز‪ ،‬دكميه ‪Enter‬‬
‫را بزنيد‪.‬‬
‫‪ -01‬برروي دكمه ‪ Beams, Selecting Elements‬كليک كنيد‪ .‬تيرهاي مورد نظير را انتخياب و نقطيهاي‬
‫روي صفحه ترسيم انتخاب كنيد‪ .‬به اان ترتيب ابتدا تيرهاي افقيي و سيپس تيرهياي عميودي ترسييم‬
‫ميشوند‪.‬‬
‫‪ -00‬به همين ترتيب براي ساار ترازها نيز مراحل ‪ 87‬و ‪ 81‬را انجام دهيد‪ .‬توجه داشته باشييد در صيوراتیه‬
‫طبقات را تيپ كرده باشيد نيازي نيسم كليه طبقات ترسيم شوند‪ ،‬كافي اسم از هر تيپ فقط اک تراز‬
‫به عنوان نماانده ترسيم شود‪.‬‬

‫ترسیم تیرها به صورت قاب به قاب‬

‫‪ -69‬مطمييئن شييواد صييفحه نمييااش روي هيچیييدام از ترازهييا متمركييز نشييده باشييد‪ .‬در صييورتيیه‬
‫عبارت ‪ CLIPPED VIEW‬در قسمم ‪ AutoCAD Status bar‬ظاهر شيده باشيد‪ ،‬صيفحه روي ایيي از‬
‫ترازها متمركز شده اسم در اان صورت پنجره ترسييم تيير را بسيته و فرميان ‪ beam‬را مجيددا اجيرا‬
‫نماايد‪.‬‬
‫‪ -68‬برروي دكمه ‪ Beams, Selecting Elements‬كليک كنيد‪ .‬فقط تيرهااي كه در اک قاب قرار دارند را‬
‫انتخاب نماايد(مانند شیل زار)‪ .‬بر نقطهاي روي صفحه ترسيم كليک كنيد‪ .‬تيرهاي مربوط به اان قياب‬
‫در ترازهاي مختلف روي هم كشيده ميشوند‪.‬‬
‫‪ -60‬به همين ترتيب براي ساار قابها نيز اان روش را تیرار كنيد‪.‬‬
 ‫‪00‬‬ ‫فصل ‪ / 1‬آموزش گام به گام سازه‪09‬‬

‫‪ -66‬پس از اتمام ترسيم پنجره ترسيم تيرها ببنداد و فاال را ذخيره كنيد‪.‬‬

‫ترسیم پالن آکس بندي و تیرریزي‬

‫‪ -64‬دستور ‪ Beam‬را اجرا كنيد‪.‬‬
‫‪ -62‬در قسمم ‪ Include Beams Layout ،Axis Layout‬و ‪ Include Column Layout‬را فعال كنيد‪.‬‬
‫‪ -63‬ارتفاع تراز مورد نظر را در قسمم =‪ At Z‬وارد كنيد‪ .‬براي ايافتن ترازهيا مييتوانييد از قسيمم ‪Views‬‬
‫كمک بگيراد‪.‬‬
‫‪ -67‬بر روي ‪ Axis Layout‬كليک كنيد؛ و نقطهاي روي صفحه ترسييم انتخياب كنييد‪ .‬پيالن تيراز مربوطيه‬
‫ترسيم خواهد شد‪.‬‬
‫به همين ترتيب پالن ساار ترازها را نيز ترسيم نماايد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪69‬‬

‫ترسیم مقطع تیرها‪:‬‬

‫‪ -61‬دستور ‪ Beam Section‬را از منوي ‪ Drafting‬اجرا كنيد‪.‬‬
‫‪ -60‬ميتوانيد ‪ Pick beam dimension on screen‬را فعال كنيد‪ .‬در صورت فعال كردن اان گزانيه الزم‬
‫اسم ابعاد تير را روي صفحه انتخاب كنيد‪ .‬در غير اان صورت ابعاد خودبخيود در نظرگرفتيه مييشيود‪.‬‬
‫چنانچه تعداد تيرهاي ترسيم شده زااد باشند‪ ،‬در حاکم انتخاب خودبخود ممیين اسيم ترسييم مقطيع‬
‫اندكي زمانبر باشد‪.‬‬
‫‪ -49‬در قسيمم ‪ Minimum clear distance of bars‬حيداقل فاصيله آزاد مجياز ميلگردهياي طيوکي را‬
‫مشخص كنيد‪ .‬در صورتي كه فاصله آزاد ميلگردهاي طوکي از اان مقدار حداقل كمتر گيردد‪ ،‬ميلگردهيا‬
‫در مقطع به صورت گروه شده ترسيم ميگردد‪.‬‬
‫‪ -48‬دكمه ‪ Make Section‬را بزنيد‪.‬‬
‫‪ -40‬خط برش را مانند شیل زار مشخص كنيد‪ .‬اان خط بااد خط زار نوشته خاموت را نيز قطيع نماايد در‬
‫غير اان صورت مقدار خاموت در مقطع نمااش داده نخواهد شد‪.‬‬

‫‪ -46‬در صورت فعال بودن ‪ Pick beam dimension on screen‬ابعاد تير را از روي تير انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -44‬نقطهاي روي صفحه ترسيم انتخاب كنيد تا مقطع مورد نظر ترسيم شود‪.‬‬
 ‫‪68‬‬ ‫فصل ‪ / 1‬آموزش گام به گام سازه‪09‬‬

‫گام ششم‪ :‬ترسیـم دیوارهاي برشی‬

‫‪ -42‬دستور ‪ Shear Wall‬را از منوي ‪ Drafting‬اجرا كنيد‪.‬‬

‫‪ -43‬در قسمم ‪ Output File‬دكمه ‪ Browse‬را زده و فاال نتااج طراحي داوارها را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -6‬دكمه ‪ Extract Wall‬را زده و روي نقطهاي در صفحه كليک كنيد‪ .‬به اان ترتيب پالن داوارهيا و مقطيع‬
‫ارتفاعي داوار ها به صورت خطي ترسيم خواهد شد‪.‬‬
‫‪ -4‬دكمه ‪ Draw Wall‬را زده و داوارهاي مورد نظر را انتخاب و روي صفحه ترسيم كليک كنييد تيا مقطيع‬
‫ارتفاعي داوار كشيده شود‪.‬‬

‫‪ -3‬دكمه ‪ Wall Section‬را زده‪ ،‬مقطع داوارها را انتخاب و روي صفحه ترسيم كليک كنيد تا مقطع عرضي‬
‫داوار ترسيم گردد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪60‬‬

‫گام هفتم‪ :‬تهیه لیستوفر‬

‫‪ -8‬از منوي ‪ Bars List Editor ،List of Materials‬را اجرا كنيد‪.‬‬

‫‪ -0‬در قسمم ‪ List‬جلوي ‪ ،Make‬اسم کيسم خيود را وارد كنييد(مثال ‪ )Beams‬و سيپس دكميه ‪ Make‬را‬
‫بزنيد‪ .‬به همين ترتيب کيسمهاي ‪ Columns‬و ‪ Wall‬را هم بسازاد‪.‬‬
‫‪ -6‬در قسمم ‪ Beams ،Current list‬را انتخاب كنيد تا به عنوان کيسم جاري قرار بگيرد‪.‬‬
‫‪ -4‬در قسمم ‪ ،Actions‬دكمه ‪ Put in List‬را بزنيد‪.‬‬
‫‪ -2‬تيرهاي ترسيم شده را به صورت پنجرهاي انتخاب كنيد‪ .‬به ااين ترتييب بيه كلييه ميلگردهيا ‪Pos‬هيااي‬
‫اختصاص داده خواهد شد‪ .‬منتظر بمانيد تا پنجره کيستوفر دوباره ظاهر شود‪.‬‬
‫‪ -3‬دكمه ‪ Write list‬را بزنيد و نقطهاي روي صفحه ترسيم انتخاب كنيد‪ .‬به ااين ترتييب جيدول کيسيتوفر‬
‫ميلگردها ترسيم خواهد شد‪.‬‬
‫‪ -7‬دكمه ‪ Write Bars‬را بزنيد و نقطهاي روي صفحه ترسيم انتخاب كنيد‪ .‬به اان ترتييب جيدول کيسيتوفر‬
‫ميلگردها به تفیيک سااز ترسيم خواهد شد‪.‬‬
‫‪ -1‬دكمه ‪ Cut Order‬را بزنيد و نقطهاي روي صفحه ترسيم انتخاب كنيد‪ .‬بيه ااين ترتييب جيداول دسيتور‬
‫برش ميلگردها به تفیيک سااز ميلگرد براساس كمتران دورراز ترسيم خواهد شد‪.‬‬
‫‪ -0‬براي بقيه کيسمها هم به همين ترتيب عمل كنيد‪ .‬ابتدا کيسم مورد نظر را فعال و سپس مراحل ‪ 4‬تيا ‪1‬‬
‫را انجام دهيد‪.‬‬

‫حذف میلگرد از لیستوفر‪:‬‬

‫براي خارج كردن اک اا چند ميلگرد از اک کيسم‪ ،‬دكمه ‪ Remove From List‬را زده و ميلگردهاي مورد‬
‫نظر را انتخاب كرده و مجددا مراحل ‪ 3‬تا ‪ 1‬را انجام دهيد‪.‬‬

‫تهیه لیستوفر خاموتها‪:‬‬

‫اسييتخراج کيسييتوفر خيياموتهييا هييم بييه همييين شييیل ميييباشييد‪ .‬از منييوي ‪ Drafting‬گزانييه‬
‫‪ Stirrups List Editor‬را اجرا كرده و همان مراحل باال را تیرار كنيد‪.‬‬
 ‫‪66‬‬ ‫فصل ‪ / 1‬آموزش گام به گام سازه‪09‬‬

‫گام هشتم‪ :‬چیدن نقشهها در شیتهاي استاندارد‬

‫تا اان مرحله كليه نقشه ها ترسيم شده و آماده چيدن در شيمهاي مربوطه ميباشند‪.‬براي اان منظور‪:‬‬
‫‪ -8‬دستور ‪ Sheet Manager‬را از منوي ‪ Drafting‬اجراي كنيد‪.‬‬
‫‪ -0‬در قسمم ‪ Sheet Size‬اندازه شيم خود را انتخاب كنيد‪(.‬مثالً ‪)A2‬‬
‫‪ -6‬دكمه ‪ Fill by Insert Sheet‬را بزنيد‪.‬‬
‫‪ -4‬موضوعات خود را انتخاب كنيد‪ .‬نقطهاي روي صفحه ترسيم انتخاب كنيد‪.‬‬
‫ترسيمهاي انجام شده داخل شيمها منتقل ميشوند‪ .‬سعي كنييد سيااز شييم را مناسيب انتخياب كنييد و‬
‫موضوعات مرتبط را داخل اک شيم بچينيد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪64‬‬

‫گام نهم‪ :‬ترسیم فونداسیونها‬

‫ترسیم فونداسیون در یک فایل مستقل‪:‬‬

‫‪ -8‬از منوي ‪ File\new‬را اجرا كنيد‪.‬‬
‫‪ -0‬دستور ‪ saze‬را اجرا كنيد‪.‬‬
‫‪ -6‬گزانه ‪ safe‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -4‬دكمه ‪ Browse‬را زده و فاال ‪ F2k‬را انتخاب كنيد‪ .‬منتظر بمانيد تا هندسه فونداسييون بيه طيور كاميل‬
‫‪ Import‬شود‪.‬‬
‫‪ -2‬دستور ‪ Foundation Plan‬را از منوي ‪ Drafting‬اجرا كنيد‪.‬‬
‫‪ -3‬جهم ‪ Strip‬را انتخاب كنيد‪ X .‬اا ‪Y‬‬
‫‪ -7‬صفحه را مشخص كنيد‪ Top .‬اا ‪Bottom‬‬
‫‪ -1‬ميلگردهاي اصلي باال و پااين و فاصله آنها مشخص كنيد‪.‬‬
‫‪ -0‬نوع ميلگردهاي تقواتي را مشخص كنيد‪.‬‬
‫‪ -89‬دكمه ‪ Draw Plan‬را زده و روي صفحه ترسيم نقطهاي را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -88‬پالن فونداسيون را براي ميلگردهاي باال و پااين و در جهم ‪ X‬و ‪ Y‬ترسيم كنيد‪.‬‬
‫‪ -80‬دكمه ‪ Draw Section‬را زده و خط برش خود را ترسيم كنيد‪ .‬هر خط برش باايد ايک ‪ Slab‬را قطيع‬
‫كند‪.‬‬

‫ترسیم فونداسیون در فایل سازه اصلی‪:‬‬

‫‪ -8‬دستور ‪ Import Safe‬را از منوي ‪ Drafting‬اجرا كنيد‪.‬‬
‫‪ -0‬فاال ‪ F2k‬را انتخاب كنيد‪ .‬منتظر بمانيد تا هندسه فونداسيون به طور كامل ‪ Import‬شود‪.‬‬
‫‪ -6‬مراحل ‪ 2‬تا ‪ 80‬قبل را انجام دهيد‪.‬‬

‫نحوه تهيه کيستوفر ميلگردهاي فونداسيون نيز مانند ساار ميلگردها ميباشد‪.‬‬
 ‫‪62‬‬ ‫فصل ‪ / 1‬آموزش گام به گام سازه‪09‬‬

‫اورلپ کردن دستی‬

‫در تيرها عمل اورکپ كردن به طور اتوماتيک انجام ميگيرد فقط تعدادي از ميلگردها ممین اسيم همچنيان‬
‫باالي ‪80‬متر باقي بمانند كه بااستي به صورت دستي آنها را اورکپ كرد‪ .‬همچنين ميلگرد فونداسيونها نييز‬
‫ممین اسم نياز به اورکپ داشته باشند‪.‬‬

‫اورلپ در نقاط دلخواه‬

‫‪ -8‬دستور ‪ Overlap Editor‬را از منوي ‪ Drafting‬اجرا كنيد‪.‬‬
‫‪ By Selecting overlap points -0‬را فعال كرده و دكمه ‪ Select bars and Points‬را بزنيد‪.‬‬
‫‪ -6‬ميلگرد مورد نظر را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -4‬نقطههااي كه ميخواهيد در آنجا اورکپ انجام شود را مشخص كنيد‪ .‬براي اانیه نقطه انتخاب شده حتميا‬
‫روي ميلگرد قرار گيرد از ‪Object Snap‬هاي اتوكد مثل ‪ nea‬استفاده كنيد‪ .‬با تااپ كيردن ‪ nea‬در جليوي‬
‫‪ Pick point‬و زدن ‪ Enter‬ميتوانيد اان كار را انجام دهيد‪( .‬براي آشنااي بيا ‪ Object Snap‬هيا بيه كتياب‬
‫راهنماي اتوكد مراجعه كنيد)‬
‫‪ -2‬در نهاام براي پااان انتخاب كليد ‪ Enter‬را بزنيد تا عمل ‪ Overlap‬انجام شود‪.‬‬

‫اورلپ با اندازههاي مشخص‬

‫‪ -8‬دستور ‪ Overlap Editor‬را از منوي ‪ Drafting‬اجرا كنيد‪.‬‬
‫‪ At Constant Intervals -0‬را فعال كرده و اندازه مورد نظر را در جلوي ‪ Distance‬وارد كنيد‪.‬‬
‫‪ -6‬دكمه ‪ Select Bars‬را زده و ميلگردهاي مورد نظر را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ -4‬براي پااان انتخاب كليد ‪ Enter‬را بزنيد تا عمل ‪ Overlap‬انجام شود‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪63‬‬

‫(نقشههاي هوشمند)‬ ‫ویرایش نقشه و کار با راکتورها‬

‫نقشههاي هوشمند ایي از مزاااي نرمافزار سازه‪ 09‬ميباشد‪ .‬هرگاه كاربر در قسمتي تغييري اعمال كند‬
‫قسممهاي مرتبط با آن به طور خودكار اصالح خواهند شد‪ .‬اان واژگي نقشه ها مربوط به راكتورها‬
‫ميباشند كه كمک زاادي براي وارااش نقشه ها به كاربر ميكند‪.‬‬

‫براي تغيير خواصي مانند رنگ‪ ،‬الاه‪ ،‬ارتفاع نوشته‪ ،‬واحد و ‪ ...‬بااد از دستور ‪SED‬‬
‫استفاده نماايد‪ .‬توضيحات كامل اان دستور در قسمم وارااش نقشهها با استفاده از‬
‫متدکوژي ‪ SED‬صفحه ‪844‬ميباشد‬

‫انواع راکتورها‪:‬‬
‫راکتور نام آکسها‪ :‬هرگاه كاربر نام ایي از آكسها را تغييردهد مثال آكس ‪ A‬را به ‪ X‬تبدال نمااد‪ ،‬در كليه‬
‫نقشههاي ترسيم شده هرجا آكس ‪ A‬وجود داشته باشد به ‪ X‬تبدال ميشود‪ .‬كاربر بااد اان تغييرات را بعد از‬
‫اتمام نقشه كشي انجام دهد زارا اان تغيير بر روي نقشههاي بعدي اعمال نخواهد شد و كياربر مييبااسيتي‬
‫نقشههاي جداد را مجددا وارااش كند‪.‬‬

‫راکتور ‪ Beam Type‬ها‪ :‬هرگاه كاربر اسم تير را از مقطع طوکي ترسيم شده تغيير دهد‪ ،‬اسم تير روي پالن‬
‫تير رازي به طور خودكار تغيير خواهد كرد‪.‬‬
‫راکتور ‪ Text‬تعداد و سایز میلگرد‪ :‬هرگاه كاربر سااز ميلگردي را مثال از ‪ 84‬بيه ‪ 60‬تبيدال كنيد‪ ،‬طيول‬
‫ميلگرد با توجه به اختالف طول خم و اا طول اورکپ بين اان دو سااز‪ ،‬تغيير خواهيد كيرد و در صيورتيیه از‬
‫نقشه کيستوفر تهيه شده باشد‪ pos ،‬آن نيز تغيير خواهيد كيرد‪ .‬اگرچيه ااين تغييير باعيث تغييير در بانيک‬
‫اطالعاتي کيستوفر ميگردد وکي براي اعمال تغيير در جدول کيستوفر الزم اسيم ااين جيدول بيا اسيتفاده از‬
‫فرمان ‪ Write List‬در پنجره کيستوفر مجددا ترسيم گردد‪.‬‬
‫راکتور ‪ Text‬طول میلگرد‪ :‬اگر كاربر طول(=‪ )L‬نوشته شده در زار ميلگرد را تغيير دهد‪ ،‬خط ميلگيرد نييز‬
‫‪ Stretch‬خواهد داد به اان صورت كه ميلگردهاي دو سر خم و مستقيم از دو طرف و ساار ميلگردها از اک‬
‫طرف ‪ Stretch‬ميشوند‪ .‬اان تغييرات در کيستوفر نيز اعمال ميشود‪ .‬اگرچه اان تغيير باعث تغيير در بانيک‬
‫اطالعاتي کيستوفر ميگردد وکي براي اعمال تغيير در جدول کيستوفر الزم اسيم ااين جيدول بيا اسيتفاده از‬
‫فرمان ‪ Write List‬در پنجره کيستوفر مجددا ترسيم گردد‪.‬‬
 ‫‪67‬‬ ‫فصل ‪ / 1‬آموزش گام به گام سازه‪09‬‬

‫راکتور شكل میلگرد‪ :‬اگر كاربر طول ميلگرد ترسيم شده را ‪ Stretch‬نمااد و اا با دسيتور ‪ Scale‬بيزرگ و‬
‫كوچک كند‪ Text ،‬مربوط به طول ميلگرد(=‪ )L‬اصالح ميشود‪ .‬اان تغييرات در کيستوفر نيز اعمال ميشيود‪.‬‬
‫اگرچه اان تغيير باعث تغيير در بانک اطالعاتي کيستوفر ميگردد وکي براي اعمال تغيير در جيدول کيسيتوفر‬
‫الزم اسم اان جدول با استفاده از فرمان ‪ Write List‬در پنجره کيستوفر مجددا ترسيم گردد‪.‬‬

‫فعال کردن راکتورها‪:‬‬

‫در حاکم عادي راكتورها فعال مي باشند وکي در صورت غير فعال بيودن آن كياربر مييتوانيد بيا دسيتور ‪enr‬‬
‫(مخفف ‪ )Enable Reactors‬آنها را مجددا فعال نمااد‪.‬‬

‫غیر فعال کردن راکتورها‪:‬‬

‫هر گاه كاربر بخواهد هوشمندي نقشه ها را به طور موقم غير فعال كنيد مييتوانيد از دسيتور ‪( disr‬مخفيف‬
‫‪ )Disable Reactors‬استفاده نمااد‪.‬‬
 ‫فصل دوم آموزش فرمانهاي سازه‪09‬‬

‫تنظیمات سازه‪09‬‬

‫‪settings‬‬

‫‪SAZE90 » Settings » Settings‬‬

‫كليه تنظيمات مربوط به سازه‪ 09‬به صورت اک ساختار درختي در اان پنجره مييباشيند‪ .‬ااين سياختار‬
‫درختي به صورت زار ميباشد‪:‬‬
 ‫‪60‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫شاخه ‪General‬‬
‫در اان شاخه تنظيمات عمومي سازه‪ 09‬وجود دارد‪ .‬اان تنظيمات شامل ‪:‬‬

‫‪Code – Ductility‬‬

‫‪ : Code‬سييازه‪ 09‬بييا آاييين نامييه آبييا(آاين نامييه بييتن ااييران)‪ ،‬مبحييث ‪ 0‬مقييررات ملييي‪، ACI318-95،‬‬
‫‪ ACI318-2005 ،ACI318-2002‬و ‪ ACI318-2008‬سازگار اسم‪.‬‬
‫)‪ : Design Provisions Against Fire (Chapter 9‬تنظميات مربوط مقاومم در برابر حرا مربيوط بيه‬
‫فصل ‪ 0‬مبحث ‪ 0‬مقررات ملي ميباشد‪.‬‬
‫‪ : Ductility‬كاربر ميبااسم قبل از انجام هرگونه عمليات نقشه كشي‪ ،‬شیل پذاري سازه را مشخص نماايد‪.‬‬
‫در حال حاضر سازه‪ 09‬در حاکم شیل پذاري متوسط (‪ )Intermediate‬و باال (‪ )High‬كار ميكند‪.‬‬

‫‪Development and splices of reinforcement‬‬

 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪49‬‬

‫در اانجا طول گيرااي مستقيم و قالبدار و طول وصله براساس كشش محاسبه‬
‫ميشوند‪.‬‬

‫‪ : Coating factor‬ضراب اندود ميلگرد ‪ ،‬براي ميلگردهااي كه اندود اپوكسي نشدهاند برابر ‪8‬ميباشد‪.‬‬
‫‪ : Lightweight concrete factor‬ضراب نوع بتن‪ ،‬براي بتنهاي سبک ‪ 846‬و براي بتنهاي معميوکي‬
‫برابر با اک ميباشد‪.‬‬
‫‪ : Ktr‬ضرابي اسم كه با توجه به مقدار آ رماتور عرضيي موجيود در طيول گيراايي از رابطيه زاير بدسيم‬
‫ميآاد‪:‬‬

‫در اان رابطه ‪ n‬تعداد ميلگردهااي اسم كه در اک محل مهار اا وصله ميشوند‪.‬‬
‫براي سهوکم در محاسبات‪ ،‬ميتوان ‪ Ktr‬را برابر با صفر در نظر گرفم‪.‬‬

‫‪ : C Factor‬ضراب فاصله ميلگردهيا از بیيداگر و از روايه قطعيه كيه طيي آايين ناميه برابير کسيم بيا‬
‫كوچکتران دو مقدار فاصله مركز ميلگرد از نزداکتران رواه بيتن (كياور) و نصيف فاصيله مركيز تيا مركيز‬
‫ميلگردهااي اسم كه در اک محل قطع و اا وصله ميشوند‪.‬‬

‫براي سهوکم در محاسبات و اجراايتر شدن طولهاي گيرااي و وصله‪ ،‬به جاي‬
‫محاسبه ضراب ‪ C‬براي موقعيمهاي مختلف ميلگرد‪ ،‬عددي به عنوان حداقل مقدار ‪C‬‬
‫(در جهم اطمينان) در نظر گرفته ميشود‪.‬‬

‫‪ : Ldh decreasing factor‬ضراب كاهش طول گيرااي قالبدار در كشيش مييباشيد‪ .‬طبي آايين ناميه‬
‫ضراابي براي كاهش طول گيرااي وجود دارند كه كاربر ميتوانيد حاصلضيرب تميام ااين ضيرااب را در ااين‬
‫قسمم وارد نمااد‪.‬‬
‫‪ : Automatically calculate lengths‬در صورت فعال بودن اان گزانيه كلييه طيولهياي گيراايي و‬
‫وصله براساس فرمولهاي آاين نامه انتخابي كاربر و براساس ‪ Fy‬و ‪ F’c‬تعراف شيده در فاايل اصيلي محاسيبه‬
‫ميشوند‪.‬‬
 ‫‪48‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪ : Custom‬با انتخاب اان گزانه كاربر ميتواند كليه طولهاي گيرااي و وصله را براي سياازهاي مختليف‬
‫ميلگرد و براساس ‪ fy‬و ‪ f’c‬جداد تعيين كند‪ .‬با كليک روي دكمه ‪ Calculate‬مقادار براسياس فرميولهياي‬
‫آايننامه محاسبه ميشوند همچنين كاربر اان امیان را دارد كه مقادار جدول را به طور دکخواه تغيير دهد‪.‬‬

‫‪Axis‬‬

‫‪ : Axis Mode‬كاربر بااد قبل از شروع نقشه كشي نوع آكس بنيدي را مشيخص كنيد‪ ،‬در اانجيا امیيان‬
‫انتخاب دو نوع آكس بندي وجود دارد‪ Source Program Axis :‬و ‪SAZE90 Axis‬‬
‫‪ : Source Program Axis‬با انتخاب اان گزانه آكس بندي نقشهها مطاب آكسهاي تعرايف شيده در‬
‫نرمافزار آناکيز و طراحي(‪ ETABS‬اا ‪ )SAP2000‬خواهد شد‪.‬‬
‫‪ : SAZE90 Axis‬با انتخاب اان گزانه آكس بندي نقشهها به طور خودكار توسط سازه‪ 09‬انجيام خواهيد‬
‫شد‪ .‬در اان حاکم در محل هر ستون اک آكس در جهم ‪ X‬و اک آكس در جهم ‪ Y‬ساخته ميشود‪.‬‬
‫در صورتيیه پروژه فاقد ستون باشد و فقط از تير و داوار تشیيل شده باشد‪ ،‬ابتدا و انتهاي تيرهيا ميالک‬
‫تشیيل آكسهاي جهم ‪ X‬و ‪ Y‬خواهد بود‪.‬‬

‫پس از شروع نقشه كشي گزانههاي ‪ Source Program Axis‬و ‪SAZE90 Axis‬‬
‫غير فعال شده و داگر امیان تغيير حاکم آكس بندي وجود نخواهد داشم‪.‬‬

‫‪ : Axis Linetype‬نوع خط آكسها را مشخص ميكند‪.‬‬

‫‪ : Bubble Size‬قطر دااره آكسها را مشخص ميكند‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪40‬‬

‫‪Miscellaneous‬‬

‫)‪ : Foundation Height (cm‬ارتفاع فونداسيون را مشخص ميكند‪ .‬از اان ارتفاع براي نشان دادن ميلگرد‬
‫راشه در ستون و داوار استفاده ميشود‪.‬‬
‫)‪ : Story Level Offset (cm‬اختالف رقوم ارتفاعي ترازها در معماري و مدل سازي را مشخص ميكند‪.‬‬
‫)‪ : Bar Area Error (cm2‬مقدار دقم مساحم آرماتورها براي تعيين شماره آرماتورها بوسييله ااين گزانيه‬
‫تعيين ميشود‬
‫اان قسمم مربوط به تنظيمات نقشه كشي پالن ميباشد‪ .‬اعداد مشخص شده در پنجره بصورت پيش فيرض‬
‫براي هر پارامتر مشخص شده اند‪.‬‬
 ‫‪46‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫شاخه ‪Plan‬‬
‫تنظيمات مربوط به پالنهاي تيررازي و ستون گذاري در اان شاخه انجام ميگيرد‪.‬‬

‫‪Drafting Parameters‬‬

‫‪: Include Column‬‬

‫‪ : Column with actual size‬با فعال كردن اان گزانه ستونها در پالن با ابعاد واقعي ترسيم خواهند شد‪.‬‬
‫‪ : Column with custom size‬با فعال كردن اان گزانه ستونها در پالن مورد نظر بيا ابعياد ميورد نظير‬
‫كاربر ترسيم خواهند شد‪ .‬به طور پيش فرض ‪ 944‬ميباشد‪.‬‬
‫‪ : Draw columns dimension‬ابعاد ستونها را بر روي پالن ترسيم ميكند‪.‬‬
‫‪ : Draw columns types‬تيپ ستونها را بر روي پالن ترسيم ميكند‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪44‬‬

‫‪: Include Beam‬‬

‫‪ : Beams with actual size‬با فعال كردن اان گزانه تيرها در پيالن ميورد نظير بيا ابعياد واقعيي ترسييم‬
‫خواهند شد‪.‬‬
‫‪ : Beams with custom size‬با فعال كردن اان گزانه تيرها در پالن مورد نظر با ابعاد ميورد نظير كياربر‬
‫ترسيم خواهند شد‪ .‬به طور پيش فرض ‪ 944‬ميباشد‪.‬‬

‫‪: Length‬‬
‫‪ : Joist size‬سااز تيرچه ها را مشخص ميكند‪ .‬اان گزاته فقط در پروژههااي كه با ‪ ETABS‬كار شده‬
‫باشند كاربرد دارد‪.‬‬

‫‪Tie Beams‬‬

‫در اان پنجره كاربر ميتواند ضوابط مربوط به ‪ Tie Beam‬ها را كنترل نمااد‪.‬‬
‫‪ : Range‬طول دهانه را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Tie Beams‬تعداد ‪ Tie Beam‬مورد نياز در دهانه را مشخص ميكند‪.‬‬

‫توضيحات مربوط به شاخههاي ‪ Column ،Beam‬و ‪ Shear Wall‬به ترتيب در‬

‫تنظيمات تيرها صفحه ‪ ،28‬تنظيمات صفحه ‪ 30‬و تنظيمات داوار برشي صفحه ‪10‬‬
‫گفته شدهاند‪.‬‬
 ‫‪42‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫ترسیم تیرها و پالن آکس بندي‬

‫‪beam‬‬
‫‪SAZE90 » Drafting » Draw Beams‬‬

‫اان دستور در تهيه نقشه تيرها و پالنهاي تيررازي مورد استفاده قرار ميگيرد‪ .‬بيا اجيراي ااين دسيتور‬
‫پنجرهاي به شیل زار ظاهر خواهد شد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪43‬‬

‫‪: Concrete Design Output File‬‬

‫در اان قسمم فاال نتااج طراحي (خروجيي ‪ Design Table‬برناميههياي ‪‌SAP2k‌،ETABS‬و‌‪‌)SAP90‬‬
‫كه شامل اطالعات طراحي تيرها و ستونها ميباشد با اسيتفاده از كلييد ‪ Browse‬انتخياب مييشيود‪ .‬نحيوه‬
‫ساختن فاال نتااج طراحي در گام اول‪ :‬ساختن فاالهاي ورودي مورد نياز سازه‪ 09‬صيفحه ‪ 88‬آميوزش داده‬
‫شده اسم‪.‬‬
‫با زدن دكمه ‪ More Files‬كاربر ميتواند عالوه بر فاال نتااج طراحي به دکخواه فاالهياي داگيري مثيل‬
‫نتيجه طراحي براساس دو برابر نيروي زکزکه كه فقط در برش مد نظر قيرار خواهيد گرفيم و داگيري نتيجيه‬
‫طراحي براساس ‪ %02‬نيروي زکزکه را نيز انتخاب نمااد‪.‬‬

‫كاربر بااد توجه داشته باشد كه تيرها و ستونها قبالً طراحي شده باشند و هيچ‬
‫پيغامي مبني بر عدم طراحي تيرها و ستونها در فاالهاي خروجي نباشد‪ .‬در غير‬
‫اانصورت هنگام آماده سازي تيرها (‪ )Extract Beam‬با پيغامي مشابه پيغام زارروبرو‬
‫خواهند شد‪ .‬كه عمليات آماده سازي در مورد بعضي از تيرها انجام نشده اسم‪ .‬شماره‬
‫اان تيرها در فاال با پسوند ‪ WRN‬ثبم ميشود‪.‬‬

‫كاربر بااد به اان نیتهً توجه داشته باشدكه نحوه تهيه فاال خروجي در نسخههاي‬
‫مختلف ‪ SAP2000‬متفاوت اسم‪ .‬در نسخههاي قبل از ‪ 1498‬بااد از گزانه‬
‫‪ File\Print Tables\Concrete Frame Design‬و سپس فعال كردن گزانه‬
‫‪ Output‬استفاده نمااد‪ .‬وکي در نسخههاي باالتر از ‪ 1498‬بااد از گزانه ‪File\Print‬‬
‫‪ Tables\Design Result‬و سپس فعال كردن گزانههاي‪ Column Summary‬و‬
‫‪ Beam Summary‬و ‪ TXT File W/O Splits‬استفاده نمااد‪.‬‬
 ‫‪47‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪: Bar Size Selection‬‬

‫‪ : Mixed Bar‬در صورت فعال بودن اان گزانه‪ ،‬هنگام محاسبه ميلگردهاي اصلي اا تقواتي از ميلگردهيا بيه‬
‫صورت تركيبي استفاده ميشود‪ .‬وکي در صورت غير فعال بودن فقط از اک سيااز در هير موقعييم اسيتفاده‬
‫ميشود‪.‬‬

‫‪ : Bars Catalog‬کيستي از سااز آرماتورهاي ارائه شده اسم كيه كياربر ميتوانيد سياازهاي دکخيواه خيود را‬
‫بمنظور طراحي تيرها را انتخاب (انتخاب چند مورد بوسيله كليد ‪ Ctrl‬امیان پذار اسم) و سيپس بيا كميک‬
‫كليک كردن كليد >…‪ Select‬كاربر ميتواند ساازهاي انتخابي را تاايد و به پنجره ‪ Selected Bars‬منتقيل‬
‫كند‪ .‬همچنين در صورتيیه كاربر ماال باشد ميتواند سااز و تعداد ميلگرد اصلي خود را به طور مجزا انتخاب‬
‫نمااد‪ .‬براي اان منظور به قسمم توضيحات …‪ settings‬مراجعه نماايد‪.‬‬
‫* ‪ : Delete…X‬به كمک اان فرمان كاربر ميتوانيد ايک و ايا چنيد سيااز آرمياتور انتخياب شيده از پنجيره‬
‫‪ Selected Bars‬را حذف نمااد‪.‬‬
‫‪: Cutting Style‬‬
‫محل قطع ميلگردها را مشخص ميكند‬
‫‪ :Exact‬با انتخاب اان گزانه قطع ميلگردها به صورت دقي انجام خواهد شد‪.‬‬
‫)‪ :Approximate (Based on ACI‬با انتخاب اان گزانه قطع ميلگردها به صورت تقرابي طب آايين ناميه‬
‫‪ ACI‬اعني در محل اک سوم دهانه صورت خواهد گرفم‪.‬‬
‫‪: Views‬‬
‫با انتخاب هر اک از گزانههاي ‪ View‬پالن تراز مورد نظر نمااش داده ميشيود‪ .‬در ااين حاکيم در خيط‬
‫وضعيم (‪ )STATUS LINE‬اتوكد‪ )CLIPPED VIEW) ،‬حک ميشود‪ .‬كه بعد از استن پنجره ترسيم تيرها به‬
‫حاکم اوکيه باز ميگردد‪.‬‬
‫‪:Axis Layout‬‬
‫‪ :Axis Layout‬جهم ترسيم پالن آكس بندي تراز مشخص شيده در قسيمم =‪ At Z‬ميورد اسيتفاده قيرار‬
‫ميگيرد‪ .‬بهتر اسم از اان گزانه پس از ترسيم تيرهاي هر تراز استفاده شود‪.‬‬
‫‪ :Include Beams Layout‬با فعال كردن اان گزانه قبل از كشبدن پالن آكس بندي‪ ،‬ميتوان تيرها را نيز‬
‫در پالن آكس بندي مشاهده كرد‪ .‬عرض تيرها را ميتوان در قسمم …‪ Settings‬تنظيم كرد‪.‬‬
‫‪ :Include Columns Layout‬با فعال كردن اان گزانه قبل از كشبدن پالن آكس بندي ميتوان موقعييم‬
‫ستونها را نيز در پالن آكس بندي مشاهده كرد‪ .‬اندازه ستونها را ميتيوان در قسيمم …‪ Settings‬تنظييم‬
‫كرد‪.‬‬
‫=‪ : At Z‬تراز ترسيم پالن آكس بندي را مشخص ميكند‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪41‬‬

‫‪:Extract‬‬
‫* ‪ :Check Ductility‬با زدن اان دكمه ضوابط شیل پذاري كنترل مييشيود‪ .‬ااين ضيوابط شيامل ضيوابط‬
‫هندسي و ضوابط آرماتور گذاري مقاطع ميباشد‪ .‬ضوابط آرماتور گذاري هنگام آماده سازي تيرها و ستونهيا‬
‫اعمال ميشوند وکي ضوابط هندسي كه رعاام نشده اند هنگام نقشه كشي به صورت اخطار در كنار نقشه هيا‬
‫ظاهر خواهند شد كه كاربر بااد با بررسي مجدد آن قسممها اقدام بيه رفيع خطيا هيا نماايد‪ .‬شيرط صيحم‬
‫كنترل اان ضوابط بسته بودن كليه پانلهاي هر طبقه ميباشد‪.‬‬
‫‪ :Auto select all beams‬با فعال بودن اان گزانه عمليات ‪ Extract‬براي كليه تيرها انجيام خواهيد شيد‪.‬‬
‫غير فعال كردن اان گزانه اان امیان را به كاربر ميدهد تا عملييات ‪ Extarct‬فقيط بيراي تيرهياي انتخيابي‬
‫كاربر انجام شود‪ .‬اان عمل زماني كاربرد دارد كه كاربر بخواهد مثال در طبقيات مختليف ميلگردهياي اصيلي‬
‫متفاوت داشته باشد‪( .‬مراجعه كنيد به فصل آموزش گام به گام‪ ،‬گام ترسيم تيرها)‬
‫‪ : Extract Beams‬به كمک اان فرمان ميلگردهاي اصلي و تقواتي هر تير بيا براسياس ميلگردهيا انتخياب‬
‫شده‪ ،‬فاال نتااج طراحي و با رعاام ضوابط آرماتور گذاري آاين نامه انتخابي‪ ،‬محاسبه و روي مدل سه بعدي‬
‫نشان داده ميشود‪ .‬نمونه اان خروجي در شیل زار آورده شده اسم‪.‬‬

‫‪ :Similar Stories‬با زدن اان دكمه پنجرهاي به شیل زار باز خواهد شد‪ .‬كاربر ميتواند طبقههاي مورد‬
‫نظر خود را تيپ نمااد‪ .‬همچنين اان امیان وجود دارد كه ميگردهاي اصلي‪ ،‬تقواتي و ابعاد تير به صورت‬
‫ماكزامم(‪ )MAX‬اا به صورت مجزا (‪ )Separately‬براي هر طبقه در نظر گرفته شوند‪.‬‬
 ‫‪40‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫با انتخاب ترازهياي ميورد نظير از قسيمم ‪ Levels‬و زدن دكميه ‪ Make Similar‬شيماره )‪ (Index‬طبقيات‬
‫انتخاب شده ایي خواهد شد‪ .‬اکبته بااد توجه داشته باشيد كه طبقات كامال مشابه باشيند‪ .‬بيا كلييک كيردن‬
‫روي آاتمهاي ستون ‪ Symbol‬ميتوانيد سمبل طبقه را به دکخواه خود تغيير دهيد‪ .‬اان سمبل موقع ترسييم‬
‫به صورت آبشاري در جلوي ميلگرد هر طبقه نوشته ميشود‪.‬‬

‫نمونه نقشه تيرها به صورت آبشاري (‪: )Separately‬‬

 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪29‬‬

‫نكته‪ :‬براي آشنااي با نحوه تيپ كردن طبقات و ترسيم تيرها بيه صيورت ‪ MAX‬ايا ‪ Separately‬بيه فصيل‬
‫آموزش گام به گام‪ ،‬گام ترسيم تيرها‪ ،‬نحوه تيپ كردن طبقات مراجعه نماايد‪.‬‬

‫‪:Drafting‬‬
‫‪ : Beams, Selecting Elements‬براي ترسيم تيرها مورد استفاده قيرار مييگييرد‪ .‬بيا زدن ااين دكميه و‬
‫انتخاب تيرها از روي سازه اصلي‪ ،‬تيرها ابتدا تيپ بندي شده و سپس در نقطه انتخيابي ترسييم مييشيوند‪.‬‬
‫نحوه ترسيم به دو صورت خواهد بود‪:‬‬
‫‪ -8‬در صورتي كه كاربر تراز ایي از طبقات را فعال كرده باشد (با انتخاب ایي ازترازها از قسمم ‪ Views‬كه‬
‫در اان حاکم ‪ CLIPPED VIEW‬در قسمم خط وضعيم ‪ STATUS LINE‬حک ميشود)‪ ،‬ميتوانيد فقيط‬
‫تيرهاي آن طبقه را انتخاب و به دنبال هم ترسيم نمااد‪.‬‬
‫براي آشنااي با اان روش به فصل آموزش گام به گام‪ ،‬گام ترسيم تيرها‪ ،‬ترسيم تيرها به صورت تيراز بيه‬
‫تراز مراجعه نماايد‪.‬‬
‫‪ -0‬در صورتي كه حاکم نمااش عادي اتوكد (‪ )Plan‬باشد و فقط ایي از تيرها را به صورت پنجرهاي انتخاب‬
‫نماايد‪ ،‬تيرهاي اک قاب از پااين تران تراز تا باالتران تراز روي هم ترسيم ميشوند‪.‬‬
‫براي آشنااي با اان روش به فصل آموزش گام به گام‪ ،‬گام ترسيم تيرها‪ ،‬ترسيم تيرها به صورت قاب بيه‬
‫قاب مراجعه نماايد‪.‬‬

‫‪ : Beams, Exclude Drafting‬به منظور خارج كردن برخي تيرها از روند ترسيم اسيتفاده ميشيود‪ .‬از ااين‬
‫گزانه ب راي تيرهااي كه به منظور تسهيل در امر مدل سازي ترسيم شده و اجرا نميشوند مانند تيرهاي کبيه‬
‫كنسولها استفاده ميشود‬
‫‪ : Beams, Include Drafting‬تيرهااي كه با دستور ‪ Exclude‬از روند ترسيم خارج شده اند با اان دسيتور‬
‫مجددا وارد روند ترسم سازه‪ 09‬ميشوند‪.‬‬
 ‫‪28‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫تنظیمات تیرها‬
‫‪Settings >> Beam‬‬
‫اان قسمم مربوط به تنظيمات نقشه كشي تيرها ميباشد‪ .‬اعداد مشخص شده در پنجره بصورت پيش فرض‬
‫براي هر پارامتر مشخص شده اند‪.‬‬
‫‪Settings >> Beam >> Drafting Parameters‬‬

‫در اان شاخه تنظيمات ترسيمي انجام ميگيرد‬

‫‪ : Horizontal Scale‬مقييياس افقييي ترسيييم تيرهييا را مشييخص ميييكنييد‪ .‬در حاکييم پيييش فييرض‪8:29‬‬
‫ميباشد‪.‬‬
‫‪ : Vertical Scale‬مقياس عمودي ترسيم تيرها را مشخص ميكند‪ .‬در حاکم پيش فرض بيراي تيرهيا ‪8:09‬‬
‫ميباشد‪.‬‬
‫‪ : Main Bars Visual Cover; Vertical‬مقييدار ظيياهري پوشييش عمييودي بييتن در تيرهييا را مشييخص‬
‫ميكند‬
‫‪ : Added Bars Visual Offset‬فاصله ظاهري آرماتورهاي اضافي (تقواتي) را مشخص ميكند‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪20‬‬

‫‪ : Visual Hook Length‬طول ظاهري خم آرماتور در انتهاي تير را مشخص ميكند‪.‬‬

‫‪ : Main Bars Leader Height‬ارتفاع ‪ Leader‬ميلگردهاي اصلي را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Main Bars Leader Position‬محل ‪ Leader‬ميلگردهاي اصلي را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Added Bars Leader Height‬ارتفاع ‪ Leader‬ميلگردهاي تقواتي را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Middle top and bottom added bars leader position‬محل ‪ Leader‬ميلگردهاي تقواتي باال و‬
‫پااين وسط دهانه را مشخص ميیند‪.‬‬
‫‪ : Draw key plan‬با فعال بودن اان گزانه در كنار هر تير اک پالن با مقياس كوچک ترسيم ميشيود كيه‬
‫موقعيم آن تير را در پالن نشان ميدهد‪.‬‬
‫‪ : Gap of dimensions‬فاصله خط اندازه گذاري بين آكسها تا حباب آكس ميباشد‪.‬‬
‫‪ : Draw column dimension‬ابعاد ستون باال و پااين تير را ترسيم ميكند‪.‬‬
‫‪ : Draw splice point dimension‬در صورت فعال كردن اام گزانه اندازه محل اورکپ تا آكس تير را بر‬
‫روي تير مشخص مينمااد‪.‬‬
‫‪ : Axis‬نحوه نمااش آكسها در اان قسمم مشخص ميشود‬
‫‪ : Minimum length of axis line‬حداقل طول خط آكس را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Show maximum …. axis crossing one point‬بيشتران تعداد آكسي كه در هر نقطه نشان داده‬
‫خواهد شد را مشخص ميكند‪( .‬به طور معمول در محل تقاطع تير با ستون ‪ 0‬محور وجود دارد كه اگر از‬
‫چند سيستم مختصاتي متفاوت در سازه استفاده شده باشد ممین اسم اان تعداد بيشتر شود)‬
‫‪ : Concatenate axe names by separator‬ایي از حاکمهاي نمااش آكسها در تيرها ميباشد كه در‬
‫صورت انتخاب اان گزانه‪ ،‬اسم آكسها با ایي از جداكنندههاي زار نشان داده خواهند شد‪.‬‬
‫‪ : None‬بدون جداكننده‬
‫‪ : Dot‬نقطه‬
‫‪ : Dash‬خط تيره‬
‫‪ : Put multiple axe names above‬ایي داگر از حاکمهاي نمااش آكسها در تيرها ميباشد‪.‬‬
 ‫‪26‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪Settings >> Beam >> Longitudinal Reinforcement‬‬

‫‪:Reinforcement‬‬
‫)‪ : Number of main bars(Top‬تعداد آرماتورهاي اصلي باالي تير را كه بصورت سراسيري در كيل تيير‬
‫ادامه اابد را مشخص ميكند‪.‬‬
‫)‪ : Main bar size(Top‬سااز ميلگرد اصلي باالي تيرها را مشخص ميكند‪.‬‬
‫)‪ : Number of main bars(Bottom‬تعداد آرماتورهاي اصلي پااين تير را كه بصورت سراسيري در كيل‬
‫تير ادامه اابد را مشخص ميكند‪.‬‬
‫)‪ : Main bar size(Bottom‬سااز ميلگرد اصلي پااين تيرها را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Web bar size‬سااز ميلگرد گونه را مشخص ميكند‪ .‬آرماتور گونه طب آاين نامه ‪ ACI‬بيراي تيرهياي بيا‬
‫ارتفاع بيشتر از ‪ 09‬سانتيمتر و بر اساس آاين نامه آبا براي تيرهاي با ارتفاع بيش از ‪39‬سيانتيمتر و براسياس‬
‫مبحث ‪ 0‬براي تيرهاي با عم موثر )‪ (d‬بيشتر از ‪ 72‬سانتيمتر کحاظ ميگردد‪ .‬فاصله آرماتورهاي گونه طب‬
‫فرمول زار محاسبه ميگردد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪24‬‬

‫مبحث نهم‬ ‫آاين نامه آبا‬ ‫‪ACI-95, ACI-02‬‬ ‫‪ACI-05, ACI-08‬‬

‫‪ :Extra bar size for engaging crossties‬كاربرد اان گزانه در شیل پذاري زاياد مييباشيد‪ .‬كياربر بيا‬
‫انتخاب اک ميلگرد حداقل‪ ،‬به عنوان تیيه گاه جانبي سنجاقيها اان امیان را به نيرمافيزار مييدهيد تيا در‬
‫مواقعي كه تعداد ميلگردهاي باال و پااين در تيرها متفاوت اسم‪ ،‬نرمافزار كمبود ميلگرد را در بياال ايا پيااين‬
‫جبران نمااد‪.‬‬
‫‪ : Add longitudinal torsional reinforcement‬با فعال كردن اان گزانه سطح مقطع ميلگيرد طيوکي‬
‫پيچشي ن يز در نقشه كشي کحاظ خواهد شد‪ .‬كاربر بااد توجه داشته باشد كه اان گزانه در پروژههااي كه بيا‬
‫‪( ETABS2000‬نسخه ‪ 1‬و باالتر) و اا ‪( SAP2000‬نسخه ‪ 1407‬و باالتر) كار شده باشند‪ ،‬كاربرد دارد‪.‬‬
‫‪ :Torsional rebar size‬سااز ميلگردهاي پيچشي طوکي كه در ارتفاع مقطيع قيرار مييگيرنيد را مشيخص‬
‫ميكند‪ .‬بخشي از مقدار ميلگرد پيجشي طوکي مورد نياز به ميلگردهاي باال و پااين اضيافه شيده و بخشيي از‬
‫آن در ارتفاع مقطع با فاصله حداكثر ‪ 69‬سانتيمتر توزاع ميشود‪ .‬چنانچه فاصله بين ميلگردهاي باال و پااين‬
‫كمتر اا مساوي ‪ 69‬سانتيمتر باشد‪ %29 ،‬ميلگرد پيجشي طوکي مورد نياز به ميلگردهاي باالي تير و ‪ %29‬به‬
‫پااين اضافه ميشود و به اان ترتيب ميلگردي در ارتفاع تير ترسيم نميشود‪.‬‬

‫در تيرهااي كه همزمان نياز به ميلگرد گونه و ميلگرد پيچشي طوکي دارند‪ ،‬با توجه به‬
‫اانیه آرماتورهاي گونه تحم تنش نيستند و صرفاً نقش آرماتور افم و حرارت را بازي‬
‫ميكنند‪ ،‬ميتوانيم آرماتورهاي طوکي پيچشي را به عنوان آرماتور گونه مورد استفاده‬
‫قرار بدهيم‪ .‬به همين دکيل در اان حاکم ميلگردهاي گونه ترسيم نميشوند‪.‬‬

‫‪ : Positive moment additional rebar coefficient‬ضراب افيزااش ميلگيرد مثبيم وسيط دهانيه را‬
‫مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Negative moment additional rebar coefficient‬ضيراب كياهش ميلگيرد منفيي تیييه گياه را‬
‫مشخص ميكند‪.‬‬

‫‪:Miscellaneous‬‬
‫‪ : Minimum clear distance of bars‬حداقل فاصله آزاد بين ميلگردها را مشخص ميكند‪ .‬در صيورتيیه‬
 ‫‪22‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫اان فاصله در محل مقطع تأمين نشود‪ ،‬ميلگردها به صورت گروهي (دوتااي‪ ،‬سيه تيااي و چهارتيااي) درنظير‬
‫گرفته خواهند شد‪.‬‬
‫‪ :Show extract beam result on 3D-model‬نمااش ايا عيدم نميااش نتيااج اسيتخراج ميلگردهيا‬
‫(ميلگردهاي تقواتي و اصلي) روي مدل ‪6‬بعدي به وسيله اان گزانه كنترل ميشود‪.‬‬

‫‪:Overlap‬‬
‫‪ :Automatically Overlap‬با فعال كردن اان گزانيه عميل اورکيپ ميلگردهيا بيه صيورت خودكيار انجيام‬
‫ميگيرد‪.‬‬
‫‪ : Top bars overlap position‬محل اورکپ ميلگرد باال را مشخص ميكند كه پييش فيرض آن ‪( 0‬وسيط‬
‫دهانه) ميباشد‪ .‬هنگام اورکپ كردن ميلگرد باال وسط اورکپ در اان نقطه قرار ميگيرد‪ .‬در شیل پذاري زاياد‬
‫اان گزانه غير فعال اسم و كاربر امیان تغيير آن را ندارد‪.‬‬
‫‪ : Bottom bars overlap position‬محل اورکپ ميلگرد پااين را مشخص ميكند كه پييش فيرض آن ‪6‬‬
‫(اک سوم دهانه) ميباشد‪ .‬هنگام اورکپ كردن ميلگرد پااين وسط اورکپ در اان نقطه قرار ميگيرد‪ .‬در شیل‬
‫پذاري زااد اان گزانه غير فعال اسم و كاربر امیان تغيير آن را ندارد‪.‬‬
‫نكته‪ :‬در شیل پذاري متوسط براي ميلگردها باال در وسط دهانه و ميلگردهاي پااين اک سيوم دهانيه و در‬
‫شیل پذاري باال براي كليه ميلگردها در وسط دهانه انجام ميگيرد‬

‫‪:Anchorage Length‬‬
‫‪ :Show Anchorage Length Warning‬با فعال كردن اان گزانه‪ ،‬طول مهار ميلگيرد در تیييه گياههياي‬
‫كناري كنترل خواهد شد‪ .‬فرمولهاي مربيوط بيه محاسيبه طيول مهيار در پيوسيم‪ :8‬ضيوابط آايين ناميه و‬
‫فرمولهاي مورد استفاده آمده اسم‪.‬‬
‫)‪ : Anchorage length error(cm‬مقدار دقم كنترل طول مهاري را مشخص ميكند‪.‬‬

‫‪:Cover‬‬
‫‪ : Use source program definitions‬با انتخاب اان گزانه نرمافزار هميان پوشيش بتنيي كيه كياربر در‬
‫برنامه اصلي براي مقطع تير معرفي كرده در نظر ميگيرد‪.‬‬
‫‪ : Custom‬با انتخاب اان گزانه پوشش بتن نهااي (تا روي خاموت) براي ميلگرد باال و پيااين توسيط كياربر‬
‫مشخص ميشود‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪23‬‬

‫‪Settings >> Beam >> Lateral Reinforcement‬‬

‫در اان پنجره كاربر تنظيمات مربوط به آرماتورهاي برشي تيرها را انجام ميدهد‪.‬‬

‫‪: Reinforcement‬‬
‫‪ : Automatically‬با فعال كردن اان گزانه فاصله و سااز خاموتها توسط برنامه محاسبه خواهد شد‪.‬‬
‫محاسبه خاموت تيرها در اان حاکم در اک روند آزمون و خطا صورت ميگيرد به اان صورت كه ابتدا طبي‬
‫ضوابط شیل پذاري‪ ،‬حداكثر فاصله و حداقل سااز خاموت مجاز براي اوکين آزمون محاسيبه مييشيود‪Av/s .‬‬
‫بدسم آمده در اان مرحله با ‪ Av/s‬كه از نرم افزار آناکيز و طراحي بدسم آمده مقااسيه مييشيود‪ .‬در صيورت‬
‫جوابگو نبودن انتخاب اوکيه ‪ ،‬راهیارهااي كه وجود دارنيد عبارتنيد از افيزااش سيااز‪ ،‬كياهش فاصيله و اضيافه‬
‫نمودن سنجاقي (سنجاقي فقط در برش در نظر گرفته ميشود)‪ .‬كاربر ميتواند به دکخيواه هير كيدام از ااين‬
‫موارد را از روند محاسبه خارج و اا تقدم آن را تغيير دهد‪.‬‬
‫با استفاده از دستور ‪ Report‬ميتوانيد روند محاسبه خاموتها را مشاهده نماايد‪( .‬‬
‫گزارش نحوه محاسبه خاموت تير توسط سازه‪ 09‬صفحه ‪)827‬‬
 ‫‪27‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪ : Calculate Torsion Stirrups‬با غير فعال كردن اان گزانه از خاموت پيچشي صرف نظر خواهد‬
‫شد‪.‬‬
‫‪ : By Bar Distance‬با فعال كردن اان گزانه در صورتي كه بيش از حداقل خاموت ميورد نظير آايين‬
‫نامه نياز باشد‪ ،‬فاصله خاموتها تا كمتران مقدار مشخص شده توسط كاربر كاهش مياابد‪.‬‬
‫‪ : By Bar Size‬با فعال كردن اان گزانه در صورتي كه بيش از حداقل خاموت مورد نظر آاين نامه نياز‬
‫باشد‪ ،‬سااز ميلگرد افزابش مياابد‪.‬‬
‫‪ : By Adding Crosstie‬با فعال كردن اان گزانه در صورتي كه بيش از حداقل خاموت مورد نظر آاين‬
‫نامه نياز باشد‪ ،‬به تعداد مشخص شده توسط كاربر سنجاقي اضافه ميشود‪.‬‬
‫‪ : Up‬با اان دكمه ميتوان تقدم موارد ذكر شده در قبل را تغيير داد‪.‬‬
‫‪ : Activate stirrups zone coefficient‬در صورتيیه اان گزانه غير فعال باشد خاموت گذاري ابتدا‬
‫و انتهاي تير (بر ستون) اکزاما در فاصله ‪ 2h‬از بر تیيه گاه انجام خواهد گرفم‪ .‬با فعال كردن اان گزانه‬
‫در صورتيیه برش در نقاط بعد ازفاصله ‪ ، 2h‬بيشتر اا مساوي درصدي از بيرش موجيود در ناحييه ‪2h‬‬
‫باشد‪ ،‬فاصله ‪ 2h‬تا آن نقطه گسترش مياابد‪.‬‬
‫‪ : Minimum Bar Distance‬حداقل فاصله خاموتها را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Bar Distance Round Off‬دقم گرد شدن فاصله خاموتها را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Maximum Number of Crosstie‬حداكثر تعداد سنجاقي را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Rebar size‬ميلگردهاي مورد استفاده در خاموتها را مشخص ميكند‪.‬‬

‫‪ : Custom‬با فعال كردن اان گزانه كاربر ميتواند بدون در نظر گرفتن ضوابط آاين نامه و نتااج خروجي‬
‫نرمافزار آناکيز و طراحي‪ ،‬خاموتهاي ناحيه ‪ 2h‬و مياني تير را به صورت ثابم مشخص نمااد‪.‬‬
‫‪ : Rebar‬ميلگردهاي مورد استفاده در خاموتها را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : L&R Dist.‬فاصله خاموت ناحيه كناري تير را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Middle Dist.‬فاصله خاموت ناحيه مياني تير را مشخص ميكند‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪21‬‬

‫‪: Miscellaneous‬‬
‫)‪ : Stirrup Line position (% of Beam Height‬موقعيم قرار گيري خط و نوشته خاموت را مشخص‬
‫ميكند‪(.‬درصدي از ارتفاع تير)‪ .‬با دادن عدد صفر خط و نوشته خاموتها خارج از تير و در امتداد پااين‬
‫تران نقطه خط آكس ترسيم ميشود‬

‫‪: Text Format‬‬

‫در اان قسمم نحوه نمااش عبارت خاموت مشخص ميشود‪.‬‬
‫‪Settings >> Beam >> Beam Indexing‬‬

‫در اان پنجره نحوه شماره گذاري تيرها مشخص ميشود‪.‬‬

 ‫‪20‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪:Beam Indexing‬‬
‫‪ : Index similar beams the same‬در صورت فعال كردن اان گزانه شماره گذاري تيرهاي مشابه كه از‬
‫نظر مختصاتي در اک موقعيم قرار دارند‪ ،‬ایسان خواهد بود‪.‬‬
‫‪ : Index each beams separately‬در صورت فعال كردن اان گزانه هر تير اک شماره مسيتقل خواهيد‬
‫داشم‪.‬‬
‫‪ : Prefix‬هنگام ترسيم تيرها‪ ،‬تيرها به صورت ‪ B-1‬تا ‪ B-n‬شماره گذاري ميشوند‪ .‬كه پيشيوند نيام گيذاري‬
‫تيرها را ميتوان با اان گزانه تغيير داد‪.‬‬
‫‪ : Start At‬شروع شماره گذاري تيرها را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Beams Distinguish Angle‬زاواه تفیيک تيرها را مشخص ميكند‪ .‬تيرهااي كه زاواه بين آنهيا كمتير‬
‫از اان مقدار باشد اک شماره تيپ خواهند گرفم و به صورت اک تير ترسيم خواهند شد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪39‬‬

‫ترسیم مقطع عرضی تیر‬

‫‪Bs‬‬
‫‪SAZE90 » Drafting » Beam Section‬‬

‫به كمک اان فرمان كاربر ميتواند از تيرهاي ترسيم شده توسط سازه‪ 09‬مقطع عرضي تهيه نمااد‪ .‬با اجراي‬
‫اان فرمان پنجرهاي به شیل زار ظاهر ميشود‪:‬‬
 ‫‪38‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪Section Drafting Parameters‬‬

‫در اان قسمم پارامترهاي موثر بر نقشه كشي تيرها تعراف ميشوند‪:‬‬
‫)‪ :Minimum Clear Distance of Bars (cm‬حداقل فاصله آزاد بين ميلگردها را مشخص ميكند‪ .‬در‬
‫صورتيیه اان فاصله در محل مقطع تأمين نشود‪ ،‬ميلگردها به صورت گروهي (دوتااي‪ ،‬سه تااي و چهارتااي)‬
‫ترسيم خواهند شد‪.‬‬
‫‪ :Distance of Section Sign from Top Border‬فاصله عالمم مقطع تير از خط باالاي تير را مشخص‬
‫ميكند‪.‬‬
‫‪ :Distance of Section Sign from Bottom Border‬فاصله عالمم مقطع تير از خط پاايني تير را‬
‫مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ :Section Scale‬در اان جعبه مقياس ترسيم مقطع مشخص ميشود‪.‬‬
‫‪ :Bar Size Factor‬در اان قسمم ضراب بزرگنمائي ميلگردها در مقطع مشخص ميشود‪.‬‬

‫‪Section Indexing‬‬
‫در اان قسمم نحوه شماره گذاري مقطع تير مشخص ميشود‪ .‬در اانجا كاربر دو انتخاب دارد‪:‬‬
‫…‪ :A,B,C…A1,B1,C1‬در اان حاکم اسم مقاطع براساس حروف التين از حرفي كيه در قسيمم ‪Start at‬‬
‫مشخص شده شروع ميشود‪ .‬بعد از حرف ‪ Z‬مجددا از ابتدا وکي با انداس ‪8‬شروع و به همين ترتييب تيا آخير‬
‫اسم گذاري مقاطع انجام ميگيرد‪.‬‬
‫…‪ :1,2,3,‬در اان حاکم اسم مقاطع از عددي كه در قسمم ‪ Start at‬مشخص شده شروع و تا آخران مقطع‬
‫اان شماره ایي ایي افزااش پيدا ميكند‪.‬‬

‫بعد ا ز ترسيم اوکين مقطع اان قسمم غير فعال شده و كاربر داگر نميتواند نحوه شماره‬
‫گذاري و شروع شماره گذاري را تغيير دهد‪ .‬وکي اگر كاربر به هر دکيلي قصد انجام اان كار را‬
‫داشته باشد ميتواند از دستور ‪ bsreset‬در جلوي خط فرمان اتوكد استفاده نمااد‪.‬‬

‫‪ :Show Stirrup Expression‬با فعال بودن اان گزانه خاموت تير نيز در مقطع نمااش داده ميشود‪.‬‬
‫‪ :Pick beam dimensions on screen‬چنانچه كاربر اان گزانه را فعال نمااد در حين ااجاد مقطع‪ ،‬ابعاد‬
‫تير را خود بصورت دستي از روي مقطع طوکي تير برميدارد‪ .‬در صورت عدم انتخاب اان گزانه ابعاد مقطع به‬
‫صورت خودكار از تصوار استخراج ميشود‪ .‬در روش دوم عملیرد سيستم كمي كندتر ميشود‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪30‬‬

‫‪ :Make Section‬به كمک اان كليد كاربر ميتواند مقطع مورد نظر خود را ااجاد نمااد‪ .‬پس از زدن اان‬
‫كليد پنجره بصورت موقم مخفي ميشود‪ .‬با پيغام ‪ Select section first point:‬كاربر بااد اوکين نقطه خط‬
‫برش مقطع را انتخاب نمااد(‪ .)8‬با پيغام ‪ Select section second point:‬كاربر بااد دومين نقطه خط‬
‫برش مقطع را انتخاب نمااد(‪ .)0‬چنانچه كاربر گزانه ‪ Pick beam dimensions on screen‬را انتخاب‬
‫كرده باشد از وي خواسته ميشود كه ‪ Text‬مربوط به ابعاد تير را انتخاب نمااد(‪ .)6‬در غير اان صورت با‬
‫مدتي تاخير ابعاد تير از روي صفحه بصورت اتوماتيک برداشته ميشود‪.‬‬
‫پس از اان مرحله الزم اسم كاربر در جواب ‪ :Select a point to put the section‬اک نقطه را براي قرار‬
‫دادن مقطع انتخاب نمااد(‪.)4‬‬
‫با انتخاب اان نقطه مقطع ترسيم ميش ود‪ .‬در زار مقطع فاصله آزاد آرماتورهاي موجود در مقطع مشخص‬
‫ميگردد تا كاربر با توجه به آئين نامه ها چيدمان آرماتور را كنترل نمااد‪ .‬در مقطع ترسيم شده ميلگردهاي‬
‫اصلي به صورت توپر و ميلگردهاي تقواتي به صورت تو خاکي ترسيم ميشوند‪.‬‬

‫هنگام مشخص كردن خط برش (نقاط ‪ 8‬و ‪ )0‬بااد دقم شود كه خط برش حتما خط زار‬
‫نوشته خاموتها را قطع نمااد در غير اان صورت در مقطع ترسيم شده نوشته خاموتها‬
‫به طور صحيح نوشته نخواهد شد‪.‬‬
 ‫‪36‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫ترسیم ستونها و پالن تیپ بندي ستونها‬

‫‪column‬‬
‫‪SAZE90 » Drafting » Draw Columns‬‬

‫اان دستور در تهيه نقشه ستونها و پالنهاي تيررازي مورد استفاده فيرار ميگييرد‪ .‬بيا اجيراي ااين دسيتور‬
‫پنجرهاي به شیل زار ظاهر خواهد شد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪34‬‬

‫‪ : Concrete Design Output File‬در اايين قسييمم فااييل نتييااج طراحييي (خروجييي ‪Design Table‬‬
‫برنامههاي ‪‌SAP2k‌،ETABS‬و‌‪ ‌)SAP90‬كه شامل اطالعات طراحي تيرها و ستونها ميباشد با اسيتفاده از‬
‫كليد ‪ Browse‬انتخاب ميشود‪ .‬نحوه ساختن فاال نتااج طراحي در گام اول‪ :‬ساختن فاالهاي ورودي ميورد‬
‫نياز سازه‪ 09‬صفحه ‪ 88‬آموزش داده شده اسم‪.‬‬
‫با زدن دكمه ‪ More Files‬كاربر ميتواند عالوه بر فاال نتااج طراحي به دکخواه فاالهياي داگيري مثيل‬
‫نتيجه طراحي براساس دو برابر نيروي زکزکه كه فقط در برش مد نظر قيرار خواهيد گرفيم و داگيري نتيجيه‬
‫طراحي براساس ‪ %02‬نيروي زکزکه را نيز انتخاب نمااد‪.‬‬

‫كاربر بااد توجه داشته باشد كه تيرها و ستونها قبالً طراحي شده باشند و هيچ پيغامي‬
‫مبني بر عدم طراحي تيرها و ستونها در فاالهاي خروجي نباشد‪ .‬در غير اانصورت هنگام‬
‫آماده سازي ستونها (‪ )Extract Columns‬با پيغامي مشابه پيغام زارروبرو خواهند شد‪ .‬كه‬
‫عمليات آماده سازي در مورد بعضي از ستونها انجام نشده اسم‪ .‬شماره اان ستونها در‬
‫فاال با پسوند ‪ WRN‬ثبم ميشود‪..‬‬

‫كاربر بااد به اان نیتهً توجه داشته باشدكه نحوه تهيه فاال خروجي در نسخههاي‬
‫مختلف ‪ SAP2000‬متفاوت اسم‪ .‬درنسخههاي قبل از ‪ 1498‬باادازگزانه‬
‫‪ File\Print Tables\Concrete Frame Design‬و سپس فعال كردن گزانه ‪Output‬‬
‫استفاده نمااد‪.‬‬
‫وکي درنسخههاي باالتر از‪ 1498‬بااد از گزانه ‪ File\Print Tables\Design Result‬و‬
‫سپس فعال كردن گزانههاي‪ Column Summary‬و ‪ Beam Summary‬و ‪TXT File‬‬
‫‪ W/O Splits‬استفاده نمااد‪.‬‬
 ‫‪32‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪:Reinforcement to be Calculated‬‬
‫)‪ :By Source Program (Check Mode‬در صورت فعال كردن اان گزانه دقيقا مقياطعي كيه در برناميه‬
‫آناکيز و طراحي (‪ ETABS‬اا ‪ )SAP‬توسط كاربر تعراف شده اسيم در نظير گرفتيه مييشيود‪ .‬درااين صيورت‬
‫قسمم انتخاب ميلگردها غير فعال خواهد شد؛ و كاربر احتياجي به انتخاب ميلگرد نخواهد داشم‪.‬‬
‫)‪ : By SAZE90 (Design Mode‬در صورت فعال كردن اان گزانه كليه تعاراف مقاطع كه در برنامه آناکيز و‬
‫طراحي (‪ ETABS‬اا ‪ )SAP‬توسط كاربر تعراف شده اسم در نظر گرفته ميشود به جز سااز ميلگرد‪ .‬دراان‬
‫صورت قسمم انتخاب ميلگرد فعال خواهد شد و كاربر بااد ميلگردهاي مورد نظر خود را انتخاب نمااد‪ .‬اگر‬
‫تعداد ميلگردهاي مقطع كه توسط كاربر تعيين شده متقارن باشد‪ ،‬سازه‪ 09‬با توجه به مساحم ميلگرد مورد‬
‫نياز مقطع‪ ،‬تعداد ميلگردها را بسته به نياز و با رعاام بند زار افزااش ميدهد تا به جواب مطلوب برسد‪.‬‬
‫)‪ :Min Dist of longitudinal bars(c/c‬حداقل فاصله بين آرماتورهاي طوکي ستون را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Bars Catalog‬کيستي از سااز آرماتورهاي ارائه شده اسم كيه كياربر ميتوانيد سياازهاي دکخيواه خيود را‬
‫بمنظور طراحي ستونها انتخاب (انتخاب چند مورد بوسيله كليد ‪ Ctrl‬امیان پذار اسم) و سيپس بيا كميک‬
‫كليک كردن كليد >…‪ Select‬كاربر ميتواند ساازهاي انتخابي را تاايد و به پنجره ‪ Selected Bars‬منتقيل‬
‫كند‪.‬‬
‫‪ : Delete…X‬به كمک اان فرمان كاربر ميتوانيد ايک و ايا چنيد سيااز آرمياتور انتخياب شيده را از پنجيره‬
‫‪ Selected Bars‬حذف نمااد‪.‬‬
‫‪ :If Lower bar area < upper bar area‬رفتار نرمافزار را در صورتي كه سطح مقطع ميلگرد ستون تراز‬
‫باالتر بيشتر از ستون تراز پااينتر باشد‪ ،‬مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ :Do Nothing‬در صورت اتفاق فوق هيچ عملي صورت نميگيرد‪.‬‬
‫‪ :Replace bar area of lower column with bar area of upper column‬در صورت فعيال كيردن‬
‫اان گزانه سطح مقطع آرماتور مورد نياز در ستون زاران را مشابه ستون تراز باالتر در نظر ميگيرد‪.‬‬
‫‪ :Except for last story‬در صورت فعال بودن اان گزانه از اعمال اصالحات فوق در سيتون تيراز زاير بيام‬
‫صرف نظر ميشود‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪33‬‬

‫‪:Extarct‬‬
‫‪ :Check Ductility‬با زدن اان دكمه ضوابط شیل پذاري مطاب آاين نامه انتخابي كاربر كنترل مييشيود‪.‬‬
‫اان ضوابط شامل ضوابط هندسي و ضوابط آرماتور گذاري مقاطع ميباشيد‪ .‬ضيوابط آرمياتور گيذاري هنگيام‬
‫آماده سازي تيرها و ستونها اعمال ميشوند وکي ضوابط هندسي هنگام نقشه كشي به صورت اخطار در كنيار‬
‫نقشه ها ظاهر خواهند شد كه كاربر بااد با بررسي مجدد آن قسممها اقدام به رفع خطا ها نمااد‪.‬‬

‫‪ :Extract Columns‬به كمک اان فرمان‪ ،‬با توجه به آرمانورهاي انتخابي و نتااج طراحي‪ ،‬آرماتورهاي طوکي‬
‫و عرضي ستونها طراحي و سپس تيپ بندي شده و به صورت شیل زاير بيه هميراه پيالن سيتون گيذاري‬
‫ترسيم ميشوند‪ .‬از اان ستونهاي تيپ شده بعداً در ترسيم نهااي نقشه ستونها استفاده ميشود‪.‬‬

‫كاربر ميتواند با استفاده از دستور ‪ )Column Edit( ce‬در جلوي خط فرمان و‬

‫انتخاب هركدام از ستونها درقسمم پيش نقشه كشي‪ ،‬مقطع و سااز ميلگرد‬
‫ستون را به دکخواه تغيير دهد و اا حتي مقطع جداد اضافه نمااد‪..‬‬
 ‫‪37‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪:Drafting‬‬
‫‪ : Elevations‬براي ترسيم مقطع ارتفاعي ستونها استفاده ميشود‪ .‬در صورتيیه كاربر ‪Extract Column‬‬
‫نیرده باشد‪ ،‬اان كليد غير فعال خواهد بود‪ .‬پس از ترسيم ستونها مقاطع براساس ابعاد مجددا از شماره ‪8‬‬
‫نامگذاري ميشوند‪ .‬كاربر ميتواند براي مشاهده اسم مقطع تعراف شده در نرمافزارآناکيز و طراحي از دستور‬
‫‪ inv‬در جلوي خط فرمان و انتخاب ایي از شماره ها‪ ،‬استفاده نمااد‪ .‬براي بازگشم به حاکم قبلي دوباره از‬
‫دستور ‪ inv‬استفاده ميشود‪.‬‬
‫‪ : Sections‬براي ترسيم مقطع ستونها استفاده ميشود‪ .‬با انتخاب شماره مقاطع از روي مقطع ارتفاعي‬
‫ستونها مقاطع مورد نظر ترسيم خواهند شد‪ .‬مقاطع ترسيم شده همان مقاطعي هستند كه كاربر قبالً‬
‫تعراف كرده اسم‪ .‬براي ترسيم اک مقطع جداد به دستور ‪ cs‬مراجعه نماايد‪.‬‬
‫‪ : Column Layout‬براي ترسيم پالن آكس بندي و تيپ بندي ستونها به همراه ابعاد پااين تران ستون‬
‫استفاده ميشود‪.‬‬
‫‪ Table‬و ‪ :Table Summary‬براي ترسيم ستونها به صورت جدوکي استفاده ميشود‪ .‬با انتخاب ستونهاي‬
‫ترسيم شده در مرحله ‪ Extract‬و انتخاب نقطهاي در صفحه‪ ،‬ستونها به صورت جدول ترسيم خواهند شد‪.‬‬
‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪31‬‬
 ‫‪30‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫تنظیمات ستونها‬
‫‪Settings >> Column‬‬
‫اان قسمم مربوط به تنظيمات نقشه كشي ستونها ميباشد‪ .‬اعداد مشخص شده در پنجيره بصيورت پييش‬
‫فرض براي هر پارامتر مشخص شده اند‪.‬‬

‫‪Settings >> Column >> Drafting Parameters‬‬

‫‪:Length‬‬
‫)‪ : Beam height (cm‬ارتفاع نمااشي تيرها را در مقاطع طوکي مشخص ميكند‪.‬‬
‫)‪ : Column width (cm‬عرض نمااشي ستونها را در مقاطع ارتفاعي مشخص ميكند‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪79‬‬

‫‪:Scale‬‬
‫‪ : Horizontal scale‬مقياس افقي ترسيم سيتونهيا را مشيخص مييكنيد‪ .‬در حاکيم پييش فيرض (‪)8:29‬‬
‫ميباشد‪.‬‬
‫‪ : Vertical scale‬مقياس عمودي ترسيم سيتونهيا را مشيخص مييكنيد‪ .‬در حاکيم پييش فيرض (‪)8:29‬‬
‫ميباشد‪.‬‬
‫‪ : Section scale‬مقياس ترسيم مقاطع ستونها را مشخص ميكند در حاکم پيش فرض (‪ )8:09‬ميباشد‬

‫‪: Longitudinal bar line‬‬

‫‪ :Visual cover‬مقدار پوشش بتن را به طور ظاهري مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Visual hook length‬طول ظاهري خم آرماتور در سقف آخر اا در فونداسيون را مشخص ميكند‪.‬‬

‫‪: Dimension‬‬
‫‪ :Draw overlap dimension‬با فعال كردن اان گزانه اندازه اورکپ نيز ترسيم خواهد شد‪.‬‬
‫‪ :Draw L0 zone dimension‬با فعال كردن اان گزانه خط اندازه ناحييه خياموت گيذاري پيااين و بياالي‬
‫ستون ترسيم خواهد شد‪.‬‬

‫‪: Miscellaneous‬‬
‫‪ : Draw column section rebar guide line‬با فعال كردن اان گزانه خيطهياي نميااش ميلگردهيا در‬
‫مقطع عرضي ترسيم خواهند شد‪.‬‬
 ‫‪78‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪Settings >> Column >> Longitudinal Reinforcement‬‬

‫‪: Reinforcement‬‬
‫‪ : Merge first column bar with foundation dowel bar‬با فعال كردن اان گزانيه ميلگيرد راشيه‬
‫طبقه اول ایي خواهند شد‪.‬‬

‫‪:Overlap‬‬
‫)‪ : Overlap Position(%‬محل اورکپ شدن آرماتور ستونها را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Overlap Lag Angle‬زاواه خم ميلگرد را مشخص ميكند‬
‫‪ : Overlap lag Height‬ارتفاع خم را مشخص ميیند‪.‬‬

‫‪:Cover‬‬
‫‪ : Use Source Program Definitions‬با انتخاب اان گزانه نرمافزار هميان پوشيش بتنيي كيه كياربر در‬
‫برنامه اصلي براي مقطع ستونها معرفي كرده در نظر ميگيرد‪.‬‬
‫‪ : Custom‬كاربر اان امیان را دارد كه پوشش خاکص بتن (تا روي خاموت) را مشخص نمااد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪70‬‬

‫‪Settings >> Column >> Lateral Reinforcement‬‬

‫‪:Reinforcement‬‬
‫‪ : Automatically‬با فعال كردن اان گزانه فاصله و سااز خاموتها توسط برنامه محاسبه خواهد شد‪.‬‬
‫محاسبه خاموت ستونها در اان حاکم در اک روند آزمون و خطا صورت ميگيرد به ااين صيورت كيه ابتيدا‬
‫طب ضوابط شیل پذاري‪ ،‬حداكثر فاصله و حداقل سااز خاموت مجاز براي اوکين آزمون محاسيبه مييشيود‪.‬‬
‫‪ Av/s‬بدسم آمده در اان مرحله با ‪ Av/s‬كه از نرم افزار آناکيز و طراحي بدسيم آميده مقااسيه مييشيود‪ .‬در‬
‫صورت جوابگو نبودن انتخاب اوکيه‪ ،‬راهیارهااي كه وجود دارند عبارتند از افزااش سااز و كاهش فاصيله‪ ،‬كيه‬
‫كاربر ميتواند به دکخواه تقدم آن را تغيير دهد‪.‬‬
‫با استفاده ازدستور‪ Report‬ميتوان روند محاسبه خاموتها را مشاهده نمود‪( .‬گزارش‬
‫نحوه محاسبه خاموت ستون توسط سازه‪ 09‬صفحه ‪)839‬‬

‫‪ : Stirrups Increasing priority‬روند محاسيه خاموت ستونها را مشخص ميكند‪ .‬موارد به كيار گرفتيه‬
‫شده در محاسبه دقي خاموتها‪ :‬افزااش سااز و كاهش فاصله ميباشد‪.‬‬
 ‫‪76‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪ : By Bar Distance‬با فعال كردن اان گزانه در صورتي كه بيشتر از حداقل خاموت مورد نظر آايين ناميه‬
‫نياز باشد‪ ،‬فاصله خاموتها تا كمتران مقدار مشخص شده توسط كاربر كاهش اافته سپس در صورت جوابگو‬
‫نبودن سااز ميلگرد افزااش مياابد‪.‬‬
‫‪ : By Bar Size‬با فعال كردن اان گزانه در صورتي كه بيش از حداقل خاموت ميورد نظير آايين ناميه نيياز‬
‫باشد‪ ،‬سااز ميلگرد افزابش اافته سپس در صورت جوابگو نبودن فاصله خاموتها كاهش مياابد‪.‬‬
‫‪ : Custom Stirrup‬با فعال كردن اان گزانه كاربر ميتواند وضعيم خاموتها را در سرتاسير سيتونهيا بيه‬
‫صورت ثابم تعراف نمااد‪.‬‬
‫‪ : Rebar‬انتخاب سااز ميلگرد خاموت‬
‫‪ : Distance‬فاصله بين خاموتها در ناحيه ‪L0‬‬
‫‪ : Middle Distance‬فاصله بين خاموتها در ناحيه مياني ستون‬
‫)‪ : Minimum L0 (cm‬حداقل مقدار ناحيه بحراني ستون (ناحيه ‪ )L0‬را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Apply d/4 maximum Distance‬ضابطه ‪ d/4‬را براي فاصله خياموت سيتونهيا در ناحييه ‪ L0‬كنتيرل‬
‫ميكند‪.‬‬
‫)‪ :Apply 2800 provision for maximum distance (intermediate‬طب آاين نامه ‪ 0199‬حداكثر‬
‫فاصله خاموت ستونها در شیل پذاري متوسط ‪ 82‬سانتيمتر اسيم كيه در صيورت فعيال بيودن ااين گزانيه‬
‫كنترل ميشود‪.‬‬

‫‪: Miscellaneous‬‬
‫‪ : Show Stirrups Completely‬با فعال كردن اان گزانه كليه خاموتهياي ميورد تيياز در ناحييه ميياني‬
‫ستونها ترسيم خواهند شد‪.‬‬
‫‪ : First Stirrup Distance‬فاصله اوکين خاموت از کبه را مشخص ميكند‪.‬‬

‫‪: Text Format‬‬

‫در اان قسمم نحوه نمااش عبارت خاموت مشخص ميشود‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪74‬‬

‫‪: Stirrups Settings‬‬

‫در اان پنجره تنظيمات مربوط مهار جانبي ميلگردهاي قائم ستونها توسط سنجاقي‪ ،‬تنگ بسته‪ ،‬باز و اا‬
‫خاموتهاي کوزي وجود دارد‪ .‬طب آاين نامه ميلگردهاي قائم ستون بااستي به صورت اک در ميان داراي‬
‫مهار جانبي باشند و فاصله ميلگردهاي داراي مهار جانبي نبااد بيش از ‪ 62‬سانتيمتر باشند‪.‬‬
‫‪ : Engage all longitudinal bars in stirrups‬در صورت فعال كردن اان گزانه كليه ميلگردهاي غير‬
‫گوشه داخل اک تنگ باز‪ ،‬بسته و اا سنجاقي قرار مي گيرند‪ ،‬در غير اانصورت ميلگرهاي طوکي به صورت‬
‫اک در ميان توسط اان تنگها نگه داشته خواهند شد‪.‬‬
‫‪ : Number of Bars‬نشان دهنده تعداد ميلگرد در هر ضلع مقطع ستون اسم‪.‬‬
‫‪ : Stirrups Style‬در اان قسمم شیل و نحوه قرار گرفتن خاموتها براي نگه داشتن جانبي ميلگردهاي‬
‫طوکي ستونها (غيرگوشه) مشخص ميشودكه كاربر ميتواند هر اک ازحاکمهاي ‪( Crosstie‬سنجاقي)‪،‬‬
‫‪(Open Stirrup‬ركابي) و اا ‪( Closed Stirrup‬تنگ بسته) را انتخاب كند‪.‬‬
 ‫‪72‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫مثال ‪ :‬اگر در اک مقطع ستون آرااش ‪81( 2*3‬ميلگرد) تعراف شده باشد در جهم ‪ 3‬تااي نياز به ‪ 0‬مهار‬
‫جانبي و در جهم ‪ 2‬تااي نياز به ‪ 8‬مهار جانبي اسم (با فرض رعاام فاصله ‪62‬سانتي)‪ .‬در صورتي كه‬
‫استفاده از ‪ 8‬تنگ بسته اا باز به جاي ‪ 0‬عدد سنجاقي در جهم ‪3‬تااي مد نظر باشد بااد در ستون ‪Stirrup‬‬
‫‪( style‬جلوي عدد ‪ open stirrup )3‬اا ‪ Close stirrup‬را انتخاب كرد‪.‬‬

‫)‪ : Lozenge (If Applicable‬در اان قسمم آرااشهااي كه كاربر امیان استفاده از خاموت کوزي براي‬
‫آنها دارد مشخص شده اسم‪ .‬شرط گذاشتن خاموت کوزي حداكثر زاواه ‪862‬درجه بين بازوهاي آن‬
‫ميباشد‪ .‬در غير اان صورت خاموت گذاري مشخص شده در قسمم ‪ Sturrups Style‬استفاده خواهد شد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪73‬‬

‫ترسیم دیوار برشی (پیشرفته)‬

‫‪wl‬‬
‫‪SAZE90 » Drafting » Shear Wall‬‬

‫توجه‪ :‬این قسمت مربوط به راهنماي دیوار برشی نسخه پیشرفته سازه‪ 09‬مـیباشـد‪ ،‬در صيورتيیه‬
‫ابزار داوار برشي پيشرفته را تهيه ننمودهااد به بخش بعدي مراجعه فرماايد‪.‬‬
‫اان فرمان براي ترسيم داوارهااي كه در حاکم (‪ General )Section Designer‬و ايا ‪ Uniform‬طراحيي‬
‫شده باشند مورد استفاده قرار ميگيرد‪.‬‬
‫امكانات نسخه پیشرفته دیوار برشی‪:‬‬
‫نداشتن محدودام شیل در داوارهاي ‪ Uniform‬و ‪General‬‬
‫ترسيم مقطع ارتفاعي به صورت كامل با در نظر گرفتن بازشو ها‬
‫مشخص كردن آكسهاي داوار در مقطع ارتفاعي‬
‫مشخص كردن ستونهاي هم ‪ Pier‬در مقطع ارتفاعي‬
‫ترسيم مقطع ارتفاعي كليه وجوه داوارهاي چند وجهي‬
‫ترسيم شماتيک داوار به صورت ‪6‬بعدي در كنار مقطع ارتفاعي‬
‫درنظر گرفتن ناحيه اکمان مرزي (اعمال خاموت گذاري واژه در ناحيه اکمان مرزي)‬
‫ترسيم اسپندرلها‬
 ‫‪77‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫نكات قابل توجه در مدل سازي و طراحی دیوارهاي برشی در ‪ETABS‬‬

‫مش بندي دیوارها‬
‫‪ .8‬هنگام مش بندي داوارها بااد دقم شود داوارهاي مش شده كامال مربع مستطيل باشند‪.‬‬
‫‪ .0‬مش بندي بااد طوري باشد كه راس هيچ مشي روي ضلع مش داگر قرار نگيرد‪.‬‬
‫‪.6‬‬

‫نسبت دادن ‪ pier‬به دیوارها‬

‫)…‪(Assign  Shell/Area  Pier Label‬‬

‫اادآوري‪ :‬هنگام نسبم دادن ‪ pier‬ها به داوارها و ستونهاي اک طبقه بااد ‪pier‬هاي هم نيام در مجياور‬
‫ایداگر باشند(توجه به شیل ‪ 4‬غيرمجاز)‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪71‬‬

‫نسبت دادن ‪ Spandrel‬به دیوارها‬

‫)…‪(Assign  Shell/Area  Spandrel Label‬‬

‫قسممهااي از داوار كه به صورت ‪ Spandrel‬تعراف ميشود بااد داراي ‪ Pier Label‬هم باشد‪.‬‬

‫نسبت دادن مقطع اولیه‬

‫)…‪: (Assign  Shell/Area  Wall/Slab/Deck Section‬‬
‫از نسبم دادن مقطعهاي با ضخامم متفاوت در اک طبقه به اک ‪ Pier‬خودداري كنيد‪.‬‬

‫تعریف مقطع طراحی براي دیوارهاي ‪General‬‬

‫(…‪)DesignShear Wall DesignDefine Pier Section for Checking‬‬
‫‪ .8‬در پنجره تعراف مقطع حتما از گزانه ‪ Start From Existing Wall Pier‬استفاده كنيد تا ‪ ETABS‬بيه‬
‫طور خودكار از روي مدل ‪ 6‬بعدي‪ ،‬مقطع را در محيط ‪ Section designer‬ترسيم نمااد‪ .‬تاكييد بير روي‬
‫اان مسئله به علم اهميم تطاب مقطع تعراف شده در ‪ SD‬با ميدل ‪6‬بعيدي مييباشيد‪ .‬در صيورت عيدم‬
‫مطابقم مدل با مقطع روند ترسيم دچار اختالل خواهد شد‪.‬‬
‫‪ .0‬در هر تراز كه تغييري در ابعاد داوار اا ستون وجود دارد بااد اک مقطع جداد مطاب با آن تعراف شود‪.‬‬
‫مقطعي كه در محيط ‪ Section Designer‬كشيده ميشود ميتواند تركيبي از اک اا چند شیل بسته‬
‫باشدكه حتي ممین اسم با هم فصل مشترک هم داشته باشند(شیل‪ )0‬وکي به هيچ عنوان نبااد سطح‬
‫مشترک (شیل‪ )6‬داشته باشند‪.‬‬
 ‫‪70‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫در شیل ‪ 6‬به دکيل وجود سطوح مشترک‪ ،‬اختالفي بين مركز سطح محاسبه شده توسط ‪ ETABS‬و سازه‪09‬‬
‫بوجود ميآاد كه در روند ترسيم اختالل به وجود خواهد آورد‪.‬‬
‫كيياربر ميييتوانييد در محيييط ‪ Section Designer‬مقطعييي مشييابه شييیل ‪ 8‬را تبييدال بييه مقطعييي مشييابه‬
‫شیل ‪ 0‬نمااد وکي اانیار نبااد اختالفي در محاسبه مركز سطح شیل بوجود بياورد‪.‬‬
‫‪ .6‬قبل از ورود به مرحله ترسيم در صورتيیه از آرماتور گذاري اتوماتيک اسيتفاده شيده اسيم حتميا از گزانيه‬
‫‪ Change Bar Shapes to single Bars‬در منوي ‪ Edit‬استفاده كنييد تيا ميلگردهيا از حاکيم گروهيي بيه‬
‫حاکم تیي تبدال شوند‪ .‬اکبته تیي كردن ميلگردها براي ‪ ETABS2013‬و باالتر اکزامي نيسيم‪ .‬در ‪ETABS9‬‬
‫نيز در صورتيیه از ابزارهاي رسم ميلگرد مانند خطي‪ ،‬تیي و مستطيلي اسيتفاده شيده تیيي كيردن اکزاميي‬
‫نيسم‪.‬‬
‫براي دستيابي به نتيجه ااده آل بهتر اسم آرااش و سااز ميلگرد مقاطعِ روي هيم‪ ،‬كيه در ايک طبقيه واقيع‬
‫هستند تاحد امیان مشابه باشند‬
‫‪ .4‬در صورت وجود ‪pier‬هااي در سازه كه از هر کحاظ مشابه هم باشند (طول و ضيخامم دايوار‪ ،‬زاوايه دايوار‪،‬‬
‫ابعاد ستونهاي دوسر و ‪ )...‬ميتوانيد بر اساس ایي از ‪pier‬ها‪ ،‬مقطيع را تعرايف كيرده و بيه هير دو نسيبم‬
‫دهيد‪ .‬در غير اان صورت بااد مقاطع را مجزا تعراف كنيد‪.‬‬

‫نسبت دادن مقطع ‪ General‬به دیوارها‬

‫‪DesignShear Wall DesignAssign Pier Section for Checking…General Reinforcing Pier Sections‬‬
‫‪ .8‬مقطع ‪ Top‬و ‪ Bottom‬را ایسان تعراف كنيد‪.‬‬
‫‪ .0‬از حاکم ‪ Check mode‬استفاده كنيد‪.‬‬

‫نسبت دادن مقطع ‪ Uniform‬به دیوارها‬

‫‪DesignShear Wall DesignAssign Pier Section for Checking…Uniform Reinforcing Pier Sections‬‬
‫‪ .8‬ميلگرد کبه و گوشه و پوشش بتن را تعراف كنيد‪.‬‬
‫‪ .0‬از حاکم ‪ Check mode‬استفاده كنيد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪19‬‬

‫نحوه ساختن فایل نتایج طراحی‬

‫‪ :ETABS 2000‬واحد را روي ‪ kg/cm‬قرار دهيد از منوي ‪ Shear Wall Design ،FilePrint Tables‬را‬
‫اجرا كنيد و گزانههاي ‪ Detailed Output‬و ‪ Print to File‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫‪ ETABS 2013‬و باالتر‪ :‬به ساختن فاالهاي خروجي پروژه ‪( ETABS‬نسخههاي ‪ 0986‬و باالتر)‪ :‬صفحه ‪84‬‬
‫مراجعه كنيد‪.‬‬
‫ترسیم دیوارهاي برشی در محیط اتوکد‪:‬‬
‫براي كاربراني كه ابزار داواربرشي پيشرفته نرمافزار سازه‪ 09‬را خراداري نموده اند با اجيراي فرميان ‪ wl‬در‬
‫جلوي خط فرمان پنجرهاي به شیل زار ظاهر خواهد شد‪:‬‬

‫‪ :Output File‬در اان قسمم و با استفاده از دكمه ‪ Browse‬ميتوانيد فاال نتااج طراحي را معرفي كنيد‪.‬‬
‫‪:Extract‬‬
‫‪ :Use Columns reinforcement‬در صورتي كه قبال ستونها ترسيم شده باشند‪ ،‬ميتوانيد با انتخاب اان‬
‫گزانه ميلگردهاي طراحي شده در ستونها را در مقطع داوار نمااش دهيد‪.‬‬
‫‪ :Let me select piers before extracting‬در صورتي كه قصد ترسيم برخي از داوارها را داشته باشييد‬
‫اان گزانه را فعال كنيد‪ .‬در اان صورت بعد از كليک كردن روي دكمه ‪ Extract‬پنجرهاي ظاهر خواهيد شيد‬
‫كه کيسم ‪Pier‬هاي موجود در پروژه را نمااش ميدهد‪.‬‬
‫‪ :Extract‬در اان مرحله پيش نقشه كشي داوار ها صورت ميگيرد كه شامل پيالن داوارهيا و نمياي خطيي‬
‫داوارها ميباشد‪( .‬كاربران قبال در ترسيم ستونها مشاهده كرده اند)‬
 ‫‪18‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪ :Wall Section Editor‬با كليک كردن بر روي اان دكمه و انتخاب اسيم (ميثال ‪ )W-1‬ایيي از داوارهياي‬
‫‪ Extract‬شده وارد محيط جدادي براي وارااش مقطع داوار ميشواد كيه در اداميه توضييحات ااين بخيش‬
‫آمده اسم‪.‬‬
‫‪:Drafting‬‬
‫‪ :Elevation‬اان گزانه براي ترسيم مقطع ارتفاعي داوار ميباشد كيه بيا كلييک كيردن بير روي آن پنجيره‬
‫موقتا بسته شده و پيغام زار در جلوي خط فرمان ظاهر ميشود‪:‬‬
‫‪Select Object:‬‬
‫كه بااستي خطوط كشيده شده در مرحله ‪ Extract‬را انتخاب كنيد‪ .‬پس از پااان انتخياب پيغيام زاير ظياهر‬
‫ميشود‪:‬‬
‫‪Wait While Drawing Walls...‬‬
‫‪Select base point to draw walls:‬‬
‫در اان مرحله نقطهاي را روي صفحه ترسيم انتخاب كرده تا عمل ترسيم انجام شود‪.‬‬
‫‪ :Cross Section‬اان گزانه براي ترسيم مقاطع عرضي داوار ها ميباشد‪ .‬در اان مقطع ناحيه اکمان مرزي با‬
‫پس زمينه خاكستري مشخص شده اسم‪ .‬ميلگردهاي عرضي وخاموتهاي ناحيه اکمان مرزي براي خوانيااي‬
‫بيشتر در خارج از مقطع مجددا ترسيم شده اند‪.‬‬

‫‪ :Spandrel Section‬اان گزانه براي ترسيم مقاطع اسپندرلها ميباشد‪.‬‬

 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪10‬‬

‫تنظیمات دیوار برشی‬

‫‪Settings >> Shear Wall‬‬
‫اان قسمم مربوط به تنظيمات نقشه كشي داوارهاي ميباشد‪ .‬اعداد مشخص شده در پنجره بصيورت پييش‬
‫فرض براي هر پارامتر مشخص شده اند‪.‬‬
‫‪Settings >> Shear Wall >> Drafting Parameters‬‬

‫‪: Scales‬‬
‫‪ : Elevation scale‬مقياس مقطع ارتفاعي را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Section scale‬مقياس مقطع عرضي را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Spandrel scale‬مقياس مقطع اسپندرل را مشخص ميكند‪.‬‬

‫‪: Longitudinal bar line‬‬

‫‪ : Visual Hook Length‬طول خم ميلگرد قائم را به صورت ظاهري مشخص ميكند‪.‬‬
 ‫‪16‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪ : B-zone Hatch Pattern‬پس زمينه ناحيه اکمان مرزي را مشخص ميكنيد كيه دو حاکيم دارد‪ Solid :‬و‬
‫‪Ansi31‬‬

‫‪ : Draw 3D Section‬ترسيم اا عدم ترسيم مقطع به صورت ‪ 6‬بعدي در كنيار مقطيع ارتفياعي را مشيخص‬
‫ميكند‬
‫‪Settings >> Shear Wall >> Lateral Reinforcement‬‬

‫‪:Reinforcement‬‬
‫‪ : Automatically‬با فعال كردن ااين گزانيه فاصيله و سيااز خياموتهياي ناحييه اکميان ميرزي و فاصيله‬
‫ميلگردهاي افقي داوار توسط برنامه محاسبه خواهد شد‪ .‬محاسبه خاموت ناحيه اکمان مرزي مطياب ضيوابط‬
‫ستونها انجام ميگيرد‪.‬‬
‫‪ : Increasing priority‬روند محاسبه خاموت داوار را مشخص مييكنيد‪ .‬ميوارد بيه كيار گرفتيه شيده در‬
‫محاسبه دقي خاموتها‪ :‬افزااش سااز و كاهش فاصله ميباشد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪14‬‬

‫‪ : By Bar Distance‬با فعال كردن اان گزانه در صورتي كه بيش از حداقل خاموت ميورد نظير آايين ناميه‬
‫نياز باشد‪ ،‬فاصله خاموتها تا كم تران مقدار مشخص شده توسط كاربر كاهش اافته سپس در صورت جوابگو‬
‫نبودن سااز ميلگرد افزااش مياابد‪.‬‬
‫‪ : By Bar Size‬با فعال كردن اان گزانه در صورتي كه بيش از حداقل خاموت ميورد نظير آايين ناميه نيياز‬
‫باشد‪ ،‬سااز ميلگرد افزابش اافته سپس در صورت جوابگو نبودن فاصله خاموتها كاهش مياابد‪.‬‬
‫‪ : Custom Stirrup‬با فعال كردن اان گزانه كاربر ميتواند خاموتهيا و ميلگردهياي افقيي را در دايوار بيه‬
‫صورت ثابم مشخص نمااد‪.‬‬
‫‪ : Rebar‬انتخاب سااز ميلگرد خاموت اا ميلگرد افقي‬
‫‪ : Distance‬فاصله بين خاموتها اا ميلگردهاي افقي‬
‫‪:Text format‬‬
‫در اانجا دو حاکم براي نحوه نمااش نوشته ميلگردهاي عرضي وجود دارد‪.‬‬
‫‪:Layout‬‬
‫‪ : Show Horizontal Bars on elevation‬با فعال كردن اان گزانه در كنار مقاطع ارتفاعي دايوار مقيدار‬
‫ميلگردهاي افقي و خاموتهاي ناحيه اکمان مرزي(سااز‪ ،‬فاصله و تعداد) نوشته ميشيود و در مقطيع عرضيي‬
‫فقط سااز اان ميلگردها نمااش داده خواهد شد‪.‬‬
‫در صورت فعال بودن اان گزانه در جلوي نوشته خياموت اکميان ميرزي عبيارت ‪ Edge‬و در جليوي نوشيته‬
‫ميلگرد افقي عبارت ‪ Hor.‬نوشته ميشود‪.‬‬
‫‪ : Draw Crossties out of B-Zone‬ترسيم اا عدم ترسيم سينجاقي در خيارج از ناحييه اکميان ميرزي را‬
‫مشخص ميكند كه در صورت تيک زدن آن سنجاقيها به صورت اک در ميان گذاشته ميشوند‪.‬‬
‫‪ :Check if Av(s)<0.01Ag….‬بر اساس آاين نامه در صورتي كه سطح مقطع آرماتورهاي قائم كمتر از ‪%8‬‬
‫مساحم مقطع باشد‪ ،‬آرماتورهاي طوکي نيازي به تیيه گاه جانبي (سنجاقي اک در ميان) ندارند‪ .‬در‬
‫صورتيیه اان گزانه فعال شود اان بند كنترل ميشود و در صورتيیه شرااط برقرار باشد سنجاقي اک در‬
‫ميان گذاشته نميشود‪.‬‬
‫‪12‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪Settings >> Shear Wall >> Spandrel Reinforcement‬‬

‫‪ : Flexure‬انتخاب ميلگردهاي خمشي‬

‫‪ : Diagonal‬انتخاب ميلگردهاي قطري‬
‫‪ : Vertical‬انتخاب ميلگردهاي عمومي‬
‫‪ : Stirrups Bar size‬سااز ميلگردهاي عرض اعضاي قطري‬
‫ميلگردهاي افقي در اسپندرلها با ميلگردهاي افقي داوارها ایي در نظر گرفته شدهاند‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪13‬‬

‫‪:Wall Section Editor‬‬

‫با كليک بر روي اان دكمه پيغام ‪ Select Object:‬به همراه پنجره زار ظاهر ميشود‪ .‬در اان مرحله بااستي‬
‫اسم داوار (مثال ‪ )W-1‬نوشته شده در زار اکمانهاي خطي نشان دهنده داوار را انتخاب كنييد‪ .‬خيط فرميان‬
‫اتوكد به جاي ‪ Command:‬تبدال اه ‪ WSE:‬ميشود و مقطع اوکين طبقه داوار نمااش داده ميشود‪.‬‬
‫در قسمم باالي پنجره ‪ Story ،Pier ،Wall‬و ‪ Elevation‬داوار و مقطع جاري را نشان ميدهند‪.‬‬
‫‪ :‬آخران عمليات را ‪ Undo‬ميكند‪.‬‬
‫‪ :‬كليه تغييرات اعمال شده روي مقطع را کغو كرده و مقطع‬
‫اوکيه را مجددا نمااش ميدهد‪.‬‬
‫‪:Shape Variations‬‬
‫‪ : Align‬براي هم راستا كردن داوار با کبههاي ستون اسيتفاده‬
‫مي شود‪ .‬با كليک كردن روي اان دكمه اک خيط نيارنجي در‬
‫آكس داوار ظاهر ميشود‪ ،‬با انتخاب اان خط و كلييک كيردن‬
‫در ایي از ‪ 0‬سمم‪ ،‬داوار به همان جابهجا ميشود‪.‬‬
‫اگر ميخواهيد اان عمل به طيور خودكيار بيراي تميام ترازهيا‬
‫تیرار شود گزانه ‪ Apply align to all‬را كليک كنيد‪.‬‬
‫‪:Rebar Variations‬‬
‫‪ : Move‬براي جابهجا كردن ميلگردها استفاده ميشود‪.‬‬
‫‪ : Single Bar‬اک ميلگيرد بيا سيااز مشيخص بيه مقطيع در‬
‫نقطهاي كه كاربر مشخص ميكند اضافه ميشود‪.‬‬
‫‪ : Linear Bar‬بين دو نقطهاي كه كاربر مشخص ميكنيد بيه‬
‫صورت خطي ميلگرد با سااز و فاصله مشخص اضافه ميشود‪.‬‬
‫)‪ : Erase Bar(s‬مليگردهاي انتخاب شده را حذف ميكند‪.‬‬
‫‪ : Change Bar Size‬سااز ميلگردهاي انتخاب شده را عوض ميكند‪.‬‬
‫‪ : Done‬ثبم كليه تغييرات و پااان عمليات‬
‫‪ :Cancel‬کغو كليه تغييرات اعمال شده‬
 ‫‪17‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫ترسیم فونداسیون (پیشرفته)‬

‫توجه‪ :‬این قسمت مربوط به راهنماي فونداسیون پیشرفته سـازه‪ 09‬مـیباشـد‪ ،‬در صيورتيیه ابيزار‬
‫فونداسيون پيشرفته را خراداري نیرده ااد به بخش ترسيم فونداسيون (نسخه استاندارد)صفحه ‪ 882‬مراجعه‬
‫فرماايد‪.‬‬
‫براي تحليل و طراحي پي و دال نرمافزارهاي متعددي وجود دارد كه از بين آنها نرمافزار ‪ SAFE‬محصيول‬
‫شركم ‪ ،CSI‬توانسته در دو دهه گذشته جااگاه واژهاي بين مهندسين طراح پيدا كند‪.‬‬
‫ایي از محدوداتهاي نرمافزار ‪ ، SAFE8‬عدم امیان تعراف نوار طراحي مورب و اا شیسته بيود‪ ،‬كيه ااين‬
‫نقيصه در فرااند طراحي ميلگردهاي طوکي مشیالتي را ااجاد ميكرد‪ .‬با ارائه ‪ SAFE12‬توسيط شيركم ‪CSI‬‬
‫عالوه بر اضافه شدن امیانات متعدد به اان نرمافزار اان نقيصه نيز مرتفع گرداد‪.‬‬
‫فونداسيون پيشرفته ابزاري اسم كه با استفاده از خروجيهياي نيرمافيزار ‪ SAFE12‬نقشيههياي اجراايي‬
‫فونداسيون را ترسيم مينمااد‪.‬‬

‫امكانات‪:‬‬
‫مدارام كامل آرماتورگذاري نوارهاي طراحي‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ o‬ام یان فيلتر كردن نوارهاي طراحي براساس نوع نوار(مياني اا ستوني) ‪ ،‬جهم نوار(الاه ‪ A‬اا الايه‪)B‬‬
‫و ‪ ...‬كه به كاربر اان امیان را ميدهد كه آرمارتورگذاريهاي متفاوتي را در قسمتهاي مختلف داشته‬
‫باشد‪.‬‬
‫‪ o‬امیان معرفي آرماتورعرضي براي نوارهاي طراحي‬
‫‪ o‬اکگوراتم بسيار هوشمند براي محاسبه بهينه طول ميلگردهاي تقواتي‬
‫امیان معرفي چاکه آسانسور در فونداسيون‬ ‫‪‬‬
‫ترسيم پالن آرماتورهاي اصلي و تقواتي باال و پااين‬ ‫‪‬‬
‫ترسيم پالن مناط مورد نياز براي تقوام برش اک طرفه و آرماتور گذاري مربوطه‬ ‫‪‬‬
‫ترسيم پالن برش منگنهاي و تقوام به دو روش اجراي گل ميخ و اا خاموت‬ ‫‪‬‬
‫امیان ترسيم فونداسيونهاي داراي اختالف تراز‬ ‫‪‬‬
‫امیان ترسيم فونداسيون با ضخامتهاي متفاوت‬ ‫‪‬‬
‫ترسيم مقطع فونداسيون و چاکه آسانسور با قابليم تشخيص تغيير ضخامم و اا اختالف تيراز و رسيم‬ ‫‪‬‬
‫جزئيات مربوط‬
‫ترسيم پالن آرماتورگذاري دالهاي تخم با آرماتور گذاري كتيبهها‬ ‫‪‬‬
‫ترسيم پالن آرماتور گذاري سيستمهاي دال‪-‬تير‬ ‫‪‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪11‬‬

‫نكات قابل توجه در مدل سازي و طراحی ‪SAFE12‬‬

‫مقطع پيهاي گسترده و نواري از نوع ‪ Mat‬و پيهاي منفرد از نوع ‪ Footing‬باشد‪.‬‬ ‫‪o‬‬
‫مقطع دال از نوع ‪ Slab‬باشد‪.‬‬ ‫‪o‬‬
‫براي معرفي سختي ضخامم معادل محل ستونها از نوع ‪ Stiff‬استفاده گردد‪.‬‬ ‫‪o‬‬
‫از آنجااي كه استفاده از بازشو در ترسيم پيهاي نواري كنترل برش منگنيهاي را تحيم تياثير‬ ‫‪o‬‬
‫قرار ميدهد‪ ،‬توصيه ميشود از روش بدون بازشو در ترسيم عناصر سطحي پي استفاده شود‪.‬‬

‫با بازشو (توصيه نميشود)‬ ‫بدون بازشو‬

‫‪ o‬هنگام ترسيم نوار طراحي هيچ بازشواي نبااد در داخل نوار طراحي قرار بگيرند‪.‬‬
‫‪ o‬نوارهاي طراحي در سه گروه ‪ B ، A‬و ‪ Other‬ترسيم ميشوند براي ميدارام بهتير نقشيههيا‬
‫بهتر اسم قانون ثابتي را مشخص كرده و مثال نوارهاي جهم ‪ X‬را در الاه ‪ A‬و نوارهاي جهيم‬
‫‪ Y‬را در الاه ‪ B‬قرار دهيد‪.‬‬
‫‪ o‬نوارهاي طراحي هرچه با دقم بيشتري ترسيم شيوند در رونيد ترسييم نتيااج بهتيري حاصيل‬
‫خواهد شد‪.‬‬
‫‪10‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫ساختن فایلهاي مورد نیاز‬

‫ساختن فایل هندسه اصلی ‪).F2K file ( SAFE12‬‬

‫از منوي ‪ File‬گزانه ‪ Export Model‬را انتخاب كنيد‪.‬‬ ‫‪-8‬‬
‫از منوي باز شده گزانه ‪ SAFE .f2k‬را انتخاب كنيد‪.‬‬ ‫‪-0‬‬
‫در پنجره باز شده گزانه ‪ MODEL DEFINITION‬را انتخاب كنيد‪.‬‬ ‫‪-6‬‬
‫در قسمم ‪ Export Unit‬واحد را روي ‪ kgf,m‬قرار دهيد‪.‬‬ ‫‪-4‬‬
‫دكمه ‪ OK‬را بزنيد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫نام و محل فاال را مشخص كنيد‪.‬‬ ‫‪-3‬‬

‫ساختن فایل نتایج طراحی‪).mdb file( SAFE12‬‬

‫پس از اتمام مراحل تحليل و طراحي از منوي ‪ File‬گزانه ‪ Export Model‬را انتخاب كنيد‪.‬‬ ‫‪-8‬‬
‫از منوي باز شده گزانه ‪ Access .mdb file‬را انتخاب كنيد‪.‬‬ ‫‪-0‬‬
‫در پنجره باز شده از قسمم ‪ DESIGN RESULTES‬فقط ‪ Concrete Design‬را انتخاب كنيد‪.‬‬ ‫‪-6‬‬
‫در قسمم ‪ Export Unit‬واحد را روي ‪ kgf,cm‬قرار دهيد‪.‬‬ ‫‪-4‬‬
‫دكمه ‪ OK‬را بزنيد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬
‫نام و محل فاال را مشخص كنيد‪.‬‬ ‫‪-3‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪09‬‬

‫معرفی پروژه فونداسیون یا دال‬

‫‪slab‬‬
‫‪Foundation / Slab » Import » Found/Slab‬‬

‫اان دستور براي معرفي پروژه جداد فونداسيون اا دال مورد استفاده قرار ميگيرد‪ .‬با اجراي دستور فيوق‬
‫پنجرهاي به شیل زار ظاهر ميشود‪.‬‬

‫‪:Files‬‬
‫‪ :SAFE12 f2k File‬در اان قسمم فاال ‪ f2k‬معرفي ميگردد‪.‬‬
‫‪ :Design output file‬در اان قسمم فاال ‪ mdb‬نتااج طراحيي معرفيي مييگيردد‪ .‬بعيد از وارد شيدن‬
‫پروژه به محيط در صورت تغيير فاال نتااج طراحي نيز ميتوان فاال نتيااج را دوبياره بيا اسيتفاده از دسيتور‬
‫‪ Safeout‬معرفي نمود‪ .‬براي آشنااي با ساختن فاال نتيااج طراحيي‪ ).mdb file( SAFE12‬بيه صيفحه ‪10‬‬
‫مراجعه كنيد‪.‬‬
‫‌‬
 ‫‪08‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪: Properties‬‬
‫‪ :Title‬در زمان ترسيم پالنها از واژهاي كه در اان قسمم مشخص شده به عنوان تيتر پالنهيا اسيتفاده‬
‫ميشود‪.‬‬
‫‪ :Group Name‬هر پروژهاي كه به محيط معرفي ميشود بااد داراي اک نام گروه منحصر به فرد باشد‪.‬‬
‫معيار تفیيک پروژه توسط نرمافزار همين نام گروه ميباشد‪.‬‬
‫)‪ :Elevation(m‬تراز روي فونداسيون اا دال در اان قسمم مشخص ميشود‪.‬‬

‫پس از زدن دكمه ‪ OK‬پيغام انتخاب نقطه ظاهر مي شيود‪ .‬بيه ااين ترتييب فونداسييون ايا دال در نقطيه‬
‫انتخابي ترسيم ميشود‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪00‬‬

‫مشخصات چاله آسانسور‬

‫‪lift‬‬
‫‪Foundation / Slab » Define/Assign » Lift‬‬
‫با اجراي اان دستور پنجره زار ظاهر ميشود‪.‬‬

‫‪:Properties‬‬
‫‪ :Depth‬عم چاکه آسانسور‬
‫‪ :Thickness‬ضخامم كف چاکه آسانسور‬
‫‪ :Width‬عرض داوار چاکه آسانسور‬
‫‪ :Cover‬پوشش بتن روي ميلگردها‬
‫‪:Reinforcement‬‬
‫‪ :Rebar size‬سااز آرماتورهاي كف چاکه آسانسور‬
‫‪ :Distance‬فاصله بين ميلگردهاي كف چاکه آسانسور‬

‫پس از تعيين شدن مشخصات چاکه آسانسور بااد اان مشخصيات را بيه ایيي از بازشيوها نسيبم داد‪ .‬بيا‬
‫استفاده از دكمه ‪ Assign‬اان كار انجام ميشود‪.‬‬
‫نكته‪ :‬اضالع بازشو حتما باید بر هم عمود باشند‪.‬‬
 ‫‪06‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫میلگردهاي گوشه‬

‫‪Cornerbar‬‬
‫‪Foundation / Slab » Define/Assign » Corner reinf.‬‬
‫با اجراي اان دستور پنجره زار ظاهر ميشود‪.‬‬

‫طب آاين نامه براي سيستمهاي تير‪،‬دال كه در آنها ‪( α‬نسبم سيختي خمشيي مقطيع تيربيه سيختي‬
‫خمشي نواري از دال كه از طرفين به محورهاي مركزي چشمههاي مجاور محدود شيده باشيد) بزرگتير از ‪8‬‬
‫باشد بااد در گوشه هاي خارجي دال آرماتورهاي واژهاي در پااين و باال دال اضافه كرد‪.‬‬

‫نكته‪ :‬تشخیص نیاز به آرماتورهاي گوشه (‪ )α>1‬باید توسط کاربر انجام شود‪.‬‬

‫آرماتورها مي توانند به صورت موازي با کبه هاي دال در دو جهم هم باال و هم پااين قرار گيرند (تصيوار‬
‫سمم چپ) و اا در باال با زاواه ‪ 42‬درجه در امتداد قطر گذرنده از گوشه دال و در پااين دال عميود بير ااين‬
‫قطر (تصوار سمم راسم) قرار گيرند‪.‬‬
‫‪:Reinforcement‬‬
‫‪ :Rebar Size‬سااز آرماتورهاي گوشه‬
‫‪ :Rebar Distance‬فاصله آرماتورهاي گوشه‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪04‬‬

‫‪ :Dimension‬محدوده قرار گيري آرماتورهاي گوشه‪.‬‬

‫‪ :Max corner angle‬در گوشههااي كه داراي زاواهاي بيش از اان مقدار باشند آرماتور گيذاري وايژه‬
‫انجام نخواهد شد‪.‬‬

‫‪:Operations‬‬
‫‪ :Auto generate all corners‬در صورت فعال بودن اان گزانه گوشه هاي دال به صيورت اتوماتييک‬
‫تشخيص داده ميشوند‪.‬‬
‫‪ :Generate‬با زدن اان دكمه محدودههاي آرماتورگذاري در گوشهها ساخته ميشوند‪ .‬بيا فعيال بيودن‬
‫گزانه …‪ Auto generate‬اان كار به صورت خودكار انجام ميشود‪ .‬وکي اكير فعيال نباشيد گوشيههيا باايد‬
‫توسط كاربر به صورت دستي معرفي شوند‪.‬‬
‫‪ :Modify‬با اان دكمه ميتوان حاکم آرماتور گذاري‪ ،‬سااز و فاصله آرماتورهاي گوشه را تغيير داد‪.‬‬
‫‪ :Delete‬با اان دكمه ميتوان محدوده(هاي) آرماتورگذاري گوشه را حذف كرد‪.‬‬
 ‫‪02‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫استخراج میلگردها‬

‫‪extract‬‬
‫‪Foundation / Slab » Define/Assign » Extract‬‬

‫اان امیان براي كاربر فراهم شده تا بتواند نحوه آرماتور گذاري نوارهيا را ميدارام نماايد‪ .‬دو روش بيراي‬
‫آرماتور گذاري نوارهاي طراحي وجود دارد‪:‬‬
‫‪ :Typical Uniform Reinforcement‬در صورت انتخاب اان گزانه كلييه نوارهياي طراحيي بيا ايک‬
‫آرااش اینواخم آرماتور گذاري مي شوند‪ .‬به اان ترتيب كيه سيااز و فاصيله ميلگيرد اصيلي تميام نوارهياي‬
‫طراحي مساوي و سااز ميلگردهاي تقواتي نيز ایسان خواهد بود‪.‬‬
‫‪ :Custom Reinforcement‬در صورت انتخاب اان گزانه پنلي در اختيار كاربر قرار ميگيرد كه امیان‬
‫تعراف مشخصات آرماتور گذاري براي هر نوار به تفیيک وجود دارد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪03‬‬

‫‪:Typical Uniform Reinforcement‬‬

‫‪ :Longitudinal‬سااز و فاصله ميلگرد اصلي و تقواتي در اان قسمم مشخص ميشود‪.‬‬
‫‪ :Crossing Rebar‬اان گزانه براي فونداسيونهاي نواري كاربرد دارد كيه در صيورت فعيال كيردن ااين‬
‫گزانه ميلگرد عرضي براي نوارهاي طراحي در نظر گرفته ميشود‪ .‬اکبتيه ااين ميلگردهياي عيرض در پيالن‬
‫نمااش داده نمي شوند و فقط براي نمااش در مقطع عرضي كاربرد دارند‪ .‬امیان تهييه کيسيتوفر نييز از ااين‬
‫ميلگردها وجود ندارد‪.‬‬
‫روش داگر به جاي استفاده از گزانه ‪ ،Crossing Rebar‬اان اسم كه كاربر در ‪SAFE‬‬
‫نوارهااي در جهم عمود بر نوار طراحي اصلي ترسيم كند‪ .‬مزام اان روش امیان ترسيم‬
‫آرماتورهاي عرضي در پالن و امیان تهيه کيستوفر اسم‪.‬‬
‫در اان روش الزم اسم كاربر به جاي ‪ Typical uniform Reinforcement‬از‬
‫‪ Custom Reinforcement‬استفاده كند‪ .‬بنابراان بهتر اسم اان نوارها در الاه ‪Other‬‬
‫تعراف شوند تا در زمان انتخاب ميلگرد در پنجره ‪ ، Strips Reinforcement Panel‬به‬
‫راحتي قابل شناسااي توسط كاربر باشند‪.‬‬

‫‪Custom Reinforcement‬‬
‫‪ :Strips Reinforcement Panel‬با انتخاب اان گزانيه پنجيره اي ظياهر مييشيود كيه کيسيم تميام‬
‫نوارهاي طراحي در آن وجود دارد‪ .‬با دوبار كليک روي هر رداف ميتوان آن رداف را وارااش نمود‪.‬‬
‫در صورت نياز به وارااش دستهاي نوارها با استفاده از كليدهاي ‪ Ctrl‬و اا ‪ Shift‬ميتوان تعيداد بيشيتري‬
‫رداف انتخاب كرد‪ .‬سپس براي وارااش ردافهاي انتخاب شده بااد روي دكمه ‪ Edit Table‬كليک كنيد‪.‬‬
‫روش داگري نيز براي وارااش دسته اي ردافها وجود دارد‪ ،‬به اان ترتيب كه اگير اسيم ایيي از سيتونها‬
‫(مثال ‪ )Layer‬را به نوار باالي جدول اصطالحا ‪ Drag‬كنيم‪ ،‬نوارهاي طراحي براساس سيتون انتخيابي گيروه‬
‫بندي ميشوند‪ ،‬كه مي توان هرگروه را به طور مجزا وايرااش كيرد‪ .‬ماننيد شيیل زاير كيه نوارهياي طراحيي‬
‫براساس الاه گروه بندي شدهاند‪.‬‬
 ‫‪07‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪ :Impose minimum reinforcement‬مقدار ميلگرد حداقل كه توسط ‪ SAFE‬محاسبه شيده اسيم را در‬
‫تمام طول نوار طراحي اعمال ميكند‪.‬‬
‫‪ :Extract‬در انتها با زدن دكمه ‪ Extract‬عمليات استخراج ميلگردها انجام ميگيرد‪.‬‬

‫‪ :Drop Reinforcement‬در اان قسمم سااز و فاصله آرماتورهاي كتيبه مشخص ميشود‪.‬‬
‫‪ :Connection Wall Reinforcement‬در اان قسمم سااز و فاصيله آرماتورهياي دايواره چاکيه آسانسيور‬
‫مشخص ميشود‪ .‬اکمانهاي قائم كه سطوح داراي اختالف تراز را به ایداگر متصيل مييكننيد نييز در هميين‬
‫قسمم مشخص ميشود‪.‬‬
‫‪ :Connecting Beams Reinforcement‬در اان قسمم تعداد و سااز آرماتورهاي طوکي شيناژهاي رابيط‬
‫كه با اکمان تير مدل شدهاند مشخص ميشود‪ .‬ميلگردهاي طوکي كالفها در پيهاي مياني ممتد باايد باشيند‪.‬‬
‫اان مسئله با پارامتر ‪ Max. joining gap of Beams‬قابل كنترل اسم‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪01‬‬

‫رسم پالنهاي آرماتورگذاري‬

‫‪Plans‬‬
‫‪Foundation / Slab » Drafting » Plan‬‬

‫‪Foundation / Slab‬‬
‫انتخاب فونداسيون و اا دال مورد نظر‬

‫‪:Layout‬‬
‫‪ :Rebar Location‬موقعيم ميلگرد را مشخص مييك نيد‪ .‬در ايک پيالن ايا ميلگردهياي بياال نميااش داده‬
‫ميشوند اا ميلگردهاي پااين‪.‬‬
‫‪ :Strip direction‬در هر پالن ميتواند اک اا چند الاه آرماتورگيذاري نميااش داده شيود‪ .‬منظيور از الايه‬
‫آرماتور گذاري همان الاههاي نواريهاي طراحي ميباشد كه به دسته ‪ Layer B ، Layer A‬و ‪ Other‬دسيته‬
‫بندي مي شوند‪ .‬براي جلوگيري از به هم راختگي و تداخل نوشتهها در پالن و خوانياتر شيدن نقشيه توصييه‬
‫ميشود در هر پالن فقط ایي از الاهها ترسيم شود‪.‬‬
 ‫‪00‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪ :Rebar Type‬پالن ميلگردهاي اصلي و پالن ميلگردهاي تقواتي به طور مجزا ترسيم ميشوند‪.‬‬
‫‪ :Scale‬مقياس ترسيم پالن‬

‫‪:Detailing‬‬
‫‪ :Flexural Reinforcement‬ترسيم پالن ميلگردهاي طوکي‪.‬‬
‫در زمان رسم پالن ميلگردهاي اصلي در هر نوار طراحي اک ميلگرد به نماانيدگي ترسييم مييشيود‪ .‬در‬
‫صورتيیه در اک نوار حاکتي پيش آاد كه طول ميلگردها با هم برابر نباشند‪ ،‬طوکي كه براي ميلگيرد نماانيده‬
‫نشان داده ميشود به صورت ‪ L=min-max‬خواهد بود كه ‪ min‬نشيان دهنيده كوتياهتران طيول ميلگيرد و‬
‫‪ max‬نشان دهنده بلندتران طول ميلگرد موجود در اان نوارطراحي ميباشد(شیل زار)‪ .‬کيستوفر ااين نيوع‬
‫ميلگردها نيز با حرف (‪( )G‬اول كلمه ‪ )Group‬نمااش داده خواهند شد‪ .‬هر گروه شامل چند پوز ميباشد كه‬
‫در دستور کيستوفر جدول آن قابل استخراج ميباشد‪.‬‬

‫‪ :Shear Reinforcement‬ترسيم پالن برش اک طرفه‪.‬‬

‫ميلگردهاي برشي به صورت سنجاقي (حداقل ‪ 0‬ساق) در عرض نوار محاسبه و در پالن ترسيم ميشوند‪.‬‬
‫محدودههااي كه نياز با ميلگرد برشي دارند توسيط ‪ SAFE‬محاسيبه مييشيود‪ .‬در محيدودههياي ميورد نظير‬
‫بيشتران مقدار ‪ Av/s‬در نظر گرفته ميشوند‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪899‬‬

‫‪ :Punching Reinforcement‬ترسيم پالن برش منگنهاي‪.‬‬

‫نقاطي كه مشیل برش منگنهاي دارند به صورتهاي زار نمااش داده ميشوند‪:‬‬
‫‪ :)Not checked( N/C‬در اان نقاط برش منگنهاي كنترل نشده اسم‪.‬‬
‫شده اسم كه طب آاين نامه مجاز نيسم‪.‬‬ ‫‪ :Not Allowed‬در اان نقاط‬
‫‪ :Det.A‬در اانحاکم به طور مختصر جزئياتي از نحوه تقوام نمااش داده ميشود‪ .‬براي مشاهده جزئييات‬
‫كاملتر بااد از دستور ‪ Punch Detail‬استفاده شود‪.‬‬

‫‪ :Forming Layout‬ترسيم پالن قاکب بندي‪.‬‬

‫در پالن قاکب بندي ابعاد ستونها‪ ،‬فاصله کبه بازشوها تا کبه فونداسيون اا دال و مختصات گوشه بازشيوهيا‬
‫نمااش داده ميشود‪.‬‬
‫مختصات کبه بازشوها نسبم به مبدا مختصاتي كه در‪ SAFE‬به عنوان ‪ 0,0‬مشخص شده‬
‫اسم محاسبه ميشوند‪.‬‬
‫با استفاده از دستور ‪ Moveorg‬ميتوان مبدا مختصات را جابجا كرد‪.‬‬

‫‪3D-View‬‬
‫‪ :Viewing Angle from X Axis‬زاواه داد با محور ‪X‬‬
‫‪ :From XY Plan‬زوااه صفحه ‪XY‬‬
‫‪ :3D View‬نماي سه بندي از فونداسيون و اا دال براساس زاواه داد مشيخص شيده‪ ،‬ترسييم مييكنيد‪.‬‬
‫حجم بتن نيز محاسبه شده و در زار نماي سه بعدي نوشته ميشود‪.‬‬
 ‫‪898‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫رسم مقطع عرضی فونداسیون‬

‫‪fs‬‬
‫‪Foundation / Slab » Drafting » Section‬‬

‫براي رسم مقطع اک خط بيرش باايد رسيم شيود‪ .‬خيط بيرش را مييتيوان روي هير كيدام از پالنهياي‬
‫ميلگردهاي طوکي ترسيم نمود‪ .‬تعداد نقاط تالقي خط برش با فونداسيون اا دال بااد زوج باشد در غيير ااين‬
‫صورت با پيغام خطا مواجه خواهيد شد‪ .‬در مقطع فقيط ميلگردهياي اصيلي‪ ،‬تقيواتي و ميلگردهياي عرضيي‬
‫نمااش داده ميشوند‪ .‬حداقل فاصله بين ميلگردها ‪ 89‬سانتيمتر در نظر گرفته شده اسم در صورتيیه فاصله‬
‫آزاد بين ميلگردها كمتر از ‪ 89‬سانتيمتر شود ميلگردها به صورت گروهي ترسيم ميشوند‪.‬‬

‫در صورتيیه در ‪ Safe‬سختي محل ستونها با اکمانهاي ‪ Stiff‬تعراف شده باشند و خط برش آنهيا را قطيع‬
‫كند‪ ،‬ستون نيز در مقطع نمااش داده ميشود‪.‬‬

‫نحوه رسم خط برش‬

‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪890‬‬

‫نمونه مقطع فونداسيون و چاکه آسانسور‬

‫نمونه مقطع دال تخم همراه با كتبه‬

 ‫‪896‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫رسم جزئیات برش منگنهاي‬

‫‪Detail‬‬
‫‪Foundation / Slab » Drafting » Punch Detail‬‬

‫براي رسم جزئيات پانچ‪ ،‬دستور ‪ detail‬را اجرا و سپس از روي پالن پانچ‪ ،‬نوشتههااي كه با عبارت ‪Det.‬‬
‫شروع شدهاند را انتخاب ميكنيم‪ .‬جزئيات به شیل زار ترسيم ميشوند‪.‬‬

‫نمونه جزئيات به صورت خاموت‬

‫نمونه جزئيات به صورت گل ميخ ‌‬

 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪894‬‬

‫تنظیمات فونداسیون پیشرفته‬

‫‪Settings >> Adv. Foundation‬‬
‫اان قسمم مربوط به تنظيمات نقشه كشي فونداسيون پيشرفته ميباشد‪ .‬اعداد مشخص شده در پنجيره‬
‫بصورت پيش فرض براي هر پارامتر مشخص شده اند‪.‬‬
‫‪Settings >> Adv. Foundation >> Detailing Param.‬‬

‫پارامترهاي مربوط به ترسيم پالنها را مشخص ميكند‬

‫‪:Layout‬‬
‫‪ :Include Columns‬با فعال كردن اان گزانه در صورتي كه اکميان خطيي ‪ Column‬در ‪ Safe‬ميدل شيده‬
‫باشد‪ ،‬مقطع ستون در پالن نمااش داده ميشود‪.‬‬
‫‪ :Include point load size‬با فعال كردن اان گزانه ابعاد بار نقطهاي در پالن نمااش داده ميشود‪.‬‬
‫‪ :Include stiffs‬با فعال كردن اان گزانه‪ ،‬اکمانهاي ‪ Slab‬از نوع ‪ Stiff‬كه مربوط بيه سيختي محيل سيتونها‬
‫هستند روي پالن نمااش داده ميشوند‪.‬‬
‫‪ :Include beams‬با فعال كردن اان گزانه تيرها نيز در پالن نمااش داده ميشود‪ .‬كاربرد اان گزانيه فقيط‬
‫در دال اسم‪.‬‬
‫‪ :Include walls‬با فعال كردن اان گزانه در صوتيیه در ‪ Safe‬داوارها مدا شده باشند‪ ،‬مقطع داوار در پالن‬
‫نمااش داده ميشود‪.‬‬
 ‫‪892‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪:Forming layout‬‬
‫‪ :Draw coordinate at opening corners‬با فعال كردن اان گزانه مختصات کبه بازشوها نسيبم بيه‬
‫مبدا مختصات در پالن قاکب بندي نمااش داده مي شود‪ .‬با استفاده از دسيتور ‪ moveorg‬مييتيوان مبيدا‬
‫مختصات را روي پالن ترسيم شده جابه جا كرد‪.‬‬
‫‪ :Draw column dimensions‬با فعال كردن اان گزانه ابعاد ستونها روي پالن قاکب بندي نمااش داده‬
‫ميشود‪.‬‬

‫‪Settings >> Adv. Foundation >> Longitudinal Reinf.‬‬

‫پارامترهاي مربوط به آرماتورهاي طوکي در اان قسمم ميباشند‪.‬‬

‫‪:Reinforcement‬‬
‫‪ :Max Disregarding length‬ميلگردهااي كه طول آنها از اان مقدار كمتر باشيد‪ ،‬از رونيد ترسييم حيذف‬
‫ميشوند‪ .‬اان مقدار در مرحله ‪ Extract‬تاثير گذار اسم‪.‬‬
‫‪ :Max Tolerance bars length‬ميزان برابري دو ميلگرد در اک محدوده را مشخص ميكند‪ .‬در صورتيیه‬
‫اختالف طول دو ميلگرد تقواتي (كه در اک محدوده از اک نوار طراحي قرار دارند) كمتر از اان مقدار باشد‪،‬‬
‫ميلگرد كوتاهتر حذف شده و به تعداد ميلگرد بلندتر اضافه ميشود‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪893‬‬

‫>= ‪if L1-L2 <= Max. Tolerance bars length‬‬

‫‪ :Max Joining gap‬در صورتي كه فاصله بين دو ميلگرد تقواتي كمتر از اان مقدار باشد‪ ،‬دو ميلگرد به هم‬
‫وصل خواهند شد‪.‬‬

‫>= ‪if Gap <= Max. Joining gap‬‬

‫‪Dimension and Leaders‬‬

‫‪ :Draw rebar zone dimension on plan‬با فعال كردن اان گزانه محدوده آرماتور گذاري (عرض نيوار‬
‫طراحي) نمااش داده ميشود‪.‬‬
‫‪ :Show rebar zone dimension text‬با فعال كردن اان گزانه طول محدوده آرماتور گذاري (عرض نوار‬
‫طراحي) نمااش داده ميشود‪.‬‬
‫‪ :Align leader with bar angle‬با فعال كردن اان گزانه‪ ،‬تعداد و طول آرماتور‪ ،‬هم جهم با خط ميلگرد‬
‫نوشته خواهند شد‪ .‬در غير اان صورت به صورت افقي نمااش داده ميشوند‪.‬‬

‫‪Miscellaneous‬‬
‫‪ :Visual hook length‬طول نمااشي خم انتهاي ميلگرد‪.‬‬
‫‪ :Added bars offset‬فاصله نمااشي ميلگردهاي تقواتي در پالن‬
 ‫‪897‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪Other Reinforcement Layout‬‬

‫‪ :Corner rebar, Draw with‬مشخص ميكند ميگردهاي گوشه مربيوط بيه دال هميراه بيا كيدام ايک از‬
‫آرماتورها نمااش داده شود‪ .‬امیان انتخاب ‪ Main rebar ،Added rebar‬و ‪ Other‬وجيود دارد‪ .‬بيه عنيوان‬
‫مثال در صورت انتخاب ‪ ،Added rebar‬زمان ترسيم پالن آرماتورها تقواتي‪ ،‬آرماتورهيا گوشيه نييز ترسييم‬
‫خواهند شد‪.‬‬
‫‪ :Drop rebar, draw with‬مشخص ميكند ميلگردهاي كتيبه همراه با كدام اک از آرماتورها نمااش داده‬
‫شود‪ .‬امیان انتخاب ‪ Main rebar ،Added rebar‬و ‪ Other‬وجود دارد‪ .‬به عنوان مثال در صيورت انتخياب‬
‫‪ ،Main rebar‬زمان ترسيم پالن آرماتورها اصلي (پااين)‪ ،‬آرماتورها كتيبه نيز ترسيم خواهند شد‪.‬‬

‫‪ :Lift rebar, draw with‬مشخص ميكند ميلگردهاي كف چاکه آسانسور همراه با كيدام ايک از آرماتورهيا‬
‫نمااش داده شود‪ .‬امیيان انتخياب ‪ Main rebar ،Added rebar‬و ‪ Other‬وجيود دارد در صيورت انتخياب‬
‫‪ ،Main rebar‬زمان ترسيم پالن آرماتورها اصلي‪ ،‬آرماتورهاي طوکي كف چاکه آسانسور نيز ترسييم خواهنيد‬
‫شد‪.‬‬

‫‪ :Connecting beams’ reinforcement layer‬در اان قسمم با انتخاب ایي از الاههاي ‪ B ،A‬و ‪Other‬‬
‫مشخص مي شود كه ميلگردهاي طوکي و اا عرضي شناژهاي رابط همزمان با نوارهاي كدام الاه ترسيم شوند‪.‬‬

‫‪:Horizontal cover‬‬
‫در این قسمت مقدار پوشش افقی میلگردها از لبه نوار طراحی تنظیم میشود‪.‬‬
‫‪ :Use source program vertical cover definitions‬با انتخاب این گزینه پوشش افقی با اندازه پوشش‬
‫عمودي در نظر گرفته میشود‪.‬‬
‫‪ :Custom‬با انتخاب این گزینه میتوانید پوشش افقی براي میلگردهاي باال و پایین را به طور مجزا تعریف کنید‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪891‬‬

‫‪Settings >> Adv. Foundation >> Punch Reinf.‬‬

‫پارامترهاي مربوط به تقوام برش منگنهاي در اان قسمم ميباشد‪.‬‬

‫‪ :Priority to increase reinforcement‬براي محاسبه ميلگرد تقوام برش منگنهاي ابتدا حداكثر فاصله‬
‫و حداقل سااز ميلگرد در نظر گرفته ميشود‪ Av/s .‬بدسم آمده در اان مرحله بيا ‪ Av/s‬ميورد نيياز مقااسيه‬
‫مي شود‪ .‬در صورت جوابگو نبودن انتخاب اوکيه‪ ،‬راهیارهااي كه وجود دارند عبارتند از افزااش سيااز‪ ،‬كياهش‬
‫فاصله و اضافه نمودن ساق كه كاربر ميتواند به دکخواه تقدم آن را تغيير دهد‪.‬‬
‫‪ :Min. distance‬حداقل فاصله بين ميلگردها‪ .‬اان مقدار همواره از ‪ d/2‬كمتر در نظر گرفته ميشود‪.‬‬
‫‪ :Distance round off‬دقم گرد شدن فاصله ميلگردها‪.‬‬
‫‪ :Fys‬تنش نهااي ميلگردها براي محاسبه ‪ Av/s‬مورد نياز‬
‫‪ :Reinforcement type‬تقوام برش منگنهاي ميتواند به دو صورت اجراي خاموت ‪ Stirrup‬و ايا اجيراي‬
‫گل ميخ ‪ Stud‬صورت پذارد‪.‬‬
‫‪ :Punch detail scale‬مقياس جزئيات ترسيمي‬
 ‫‪890‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪Settings >> Adv. Foundation >> Shear Reinf.‬‬

‫‪ :Strips‬تنظيمات مربوط به برش اک طرفه در اان قسمم قرار دارند‪ .‬ميلگردهاي برشي به صورت سينجاقي‬
‫(حداقل ‪ 0‬ساق) در عرض نوار محاسبه و در پالن ترسيم ميشوند‪ .‬محدودههااي كه نيياز بيا ميلگيرد برشيي‬
‫دارند توسط ‪ SAFE‬محاسبه ميشوند‪ .‬در محدودههاي مورد نظر بيشتران مقدار ‪ Av/s‬در نظر گرفته خواهيد‬
‫شد‪.‬‬
‫‪ :Priority to increase reinforcement‬براي محاسبه ميلگرد برش اک طرفيه ابتيدا حيداكثر فاصيله و‬
‫حداقل سااز ميلگرد در نظر گرفته ميشود‪ Av/s .‬بدسم آمده در اان مرحليه بيا ‪ Av/s‬ميورد نيياز مقااسيه‬
‫مي شود‪ .‬درصورت جوابگو نبودن انتخاب اوکيه‪ ،‬راهیارهااي كه وجود دارند عبارتند از افيزااش سيااز‪ ،‬كياهش‬
‫فاصله و اضافه نمودن ساق كه كاربر ميتواند به دکخواه تقدم آن را تغيير دهد‪.‬‬
‫‪ :Min. distance‬حداقل فاصله بين ميلگردها‪ .‬اان مقدار همواره از ‪ d/2‬كمتر در نظر گرفته ميشود‪.‬‬
‫‪ :Distance round off‬دقم گرد شدن فاصله ميلگردها‪.‬‬
‫‪ :Max Disregarding zone length‬بازههااي كه طول آنها كمتر ايا مسياوي ااين مقيدار باشيند در نظير‬
‫گرفته نميشوند‪.‬‬
‫‪ :Max Joining gap‬بازه هااي كه فاصله بين آنها كمتر ايا مسياوي ااين مقيدار باشيند بيه ایيداگر متصيل‬
‫ميشوند‪.‬‬
‫‪:Connecting Beams‬‬
‫تنظيمات مربوط به سااز و فاصله آرماتور عرضي شناژهاي رابط در اان قسمم قرار دارند‪.‬‬
‫‪ :Show Stirrups Completely‬مشخص ميكند كه تمام خاموتها در طول شناژ نمااش داده شوند اا خير‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪889‬‬

‫‪Settings >> Adv. Foundation >> Section Param.‬‬

‫تنظيمات مربوط به مقطع پي اا دال در اان قسمم قرار دارند‪.‬‬

‫‪ :Horizontal Scale‬مقياس افقي مقطع‬
‫‪ :Vertical scale‬مقياس عمودي مقطع‬
‫‪ :Lean concrete thickness‬ضخامم بتن مگر‬
‫‪ :Wall Thickness‬ضخامم اکمانهاي قائم كه دو سطح داراي اختالف تراز را به ایداگر متصل ميكنند‪.‬‬
‫‪ :Bar size factor‬ضراب بزرگنمااي ميلگردها در مقطع‬
‫‪ :Dimension offset‬فاصله خطوط اندازه از کبه مقطع‬
‫‪:Layout‬‬
‫‪ :Draw axes‬با فعال كردن اان گزانه زمان ترسيم مقطع‪ ،‬آكسها نيز نمااش داده ميشوند‪.‬‬
‫‪ :Draw Columns‬با فعال كردن اان گزانه زمان ترسيم مقطع‪ ،‬ستونها نيز نمااش داده ميشوند‪ .‬اکبتيه در‬
‫صورتيیه سختي محل ستونها (اکمانهاي ‪ Slab‬از نوع ‪ )Stiff‬در ‪ Safe‬مدل شده باشند‪.‬‬
 ‫‪888‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫روند محاسبه خاموت مورد نیاز براي برش منگنهاي‬

‫‪ -8‬در نقاطي كه نسبم تنش برشي منگنه اي به تنش برشي مجاز بتن بيشتر از ‪ 8‬باشد‪ ،‬مقاومم برشي‬
‫مقطع بدون استفاده از آرماتور برشي كافي نيسم‪ .‬در اان حاکم در صورتي مييتيوان از خاموتهياي‬
‫قائم استفاده كرد كه شرااط زار برقرار باشد‪.‬‬
‫{‬
‫√‬

‫نيروي محوري براساس حداكثر تنش برشي ااجاد شده در محيط برش منگنهاي به دسم مي آاد‪.‬‬

‫‪ :‬حداكثر تنش برشي ااجاد شده (‪)Max. Design Shear Stress‬‬

‫‪ -0‬در صورت برقراري شرااط فوق‪ ،‬مقدار ‪ Av/s‬مورد نياز براي تمام وجهها محاسبه ميگردد‪.‬‬

‫‪ -6‬خاموتها بااد تا جااي امتداد پيدا كنند كه ‪ Vu< Vc‬باشد‪ .‬اعني بيتن بيه تنهيااي بتوانيد بيرش‬
‫منگنهاي را تحمل نمااد‪.‬‬

‫جداد‬ ‫√‬

‫جداد‬

‫√‬

‫√‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪880‬‬

‫ترسیم دیوار برشی(نسخه استاندارد)‬

‫‪wl‬‬
‫‪SAZE90 » Drafting » Shear Wall‬‬

‫توجه‪ :‬این قسمت مربوط به راهنماي دیوار برشی نسخه استاندارد سازه‪ 09‬میباشـد‪ ،‬در صيورتيیه‬
‫ابزار داوار برشي پيشرفته را تهيه نمودهاايد بيه بخيش ترسييم دايوار برشي(پيشيرفته) صيفحه ‪ 73‬مراجعيه‬
‫فرماايد‪.‬‬
‫اان فرمان براي ترسيم داوارهااي كه در حاکم (‪ General )Section Designer‬و ايا ‪ Uniform‬طراحيي‬
‫شده باشند مورد استفاده قرار ميگيرد‪.‬‬
‫در حاکم ‪ Uniform‬فقط داوارهاي مستطيلي شیل قابيل ترسييم مييباشيند‪ .‬محيدودامهيااي در ترسييم‬
‫داوارها با حاکم ‪ General‬وجود دارد و كاربر مجاز به اسيتفاده از حاکيمهياي خياص در داوارهياي برشيي‬
‫نميباشد‪ .‬اان دستور توانااي كشيدن داوارهااي با اشیال زار را دارد‪ .‬زواااي بين داوارهاي مركب برشيي (‪T‬‬
‫شیل‪ U ،‬شیل‪ L ،‬شیل‪ ،‬و ‪ I‬شیل) بااد ‪ 09‬درجه باشد‪.‬‬

‫شیلهاي مجاز در داوارهاي برشي‬

‫شیلهاي غير مجاز در داوارهاي برشي‬

 ‫‪886‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫با اجراي اان دستور پنجرهاي به شیل زار ظاهر خواهد شد‪.‬‬

‫‪: Output File‬‬

‫در اان قسمم فاال خروجي داوارهاي برشي با استفاده از كليد ‪ Browse‬انتخاب ميشود‪.‬‬
‫‪: Elevation Settings‬‬
‫‪ :Roof Height‬ارتفاع سقف را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ :Wall Length‬عرض ظاهري داوار در مقطع ارتفاعي را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Horizontal Scale‬مقياس افقي مقطع ارتفاعي داوارهاي برشي ميباشد‪.‬‬
‫‪ : Vertical Scale‬مقياس عمودي مقطع ارتفاعي داوارهاي برشي ميباشد‪.‬‬
‫‪:Wall Section settings‬‬
‫‪ : Horizontal Scale‬مقياس افقي مقطع داوارهاي برشي ميباشد‪.‬‬
‫‪ : Vertical Scale‬مقياس عمودي داوارهاي برشي ميباشد‪ .‬اکبته در داوارهاي با مقطع ‪ Uniform‬مقيياس‬
‫عمودي كاربرد دارد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪884‬‬

‫‪: Extract Wall‬‬

‫مرحله پيش نقشه كشي داوارهاي برشي مي باشد كه در اان مرحله داوارهاي موجود در سيازه آمياده نقشيه‬
‫كشي ميشده ؛ و به صورت شیل زار به همراه پالن آكس بندي و داوارها ترسيم ميشود‪.‬‬

‫‪:Draw Wall‬‬
‫بعد از عمليات ‪ Extract Wall‬اان دكمه فعال ميشود‪ .‬با زدن اان دكمه و انتخاب داوارهاي ترسيم شده در‬
‫مرحله پيش نقشه كشي‪ ،‬مقطع ارتفاعي داوارها ترسيم ميشوند‪.‬‬
‫‪ : Wall Section‬با انتخاب شماره مقطع داوارها از روي مقاطع ارتفاعي‪ ،‬مقطع داوارها ترسيم ميشوند‪.‬‬
 ‫‪882‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫ترسیم فونداسیون (نسخه استاندارد)‬

‫اضافه کردن هندسه فونداسیون به یک پروژه‬

‫‪is‬‬
‫‪SAZE90 » Drafting » Import SAFE Project‬‬

‫به كمک اان دستور كاربر مي تواند فونداسيوني را كه توسيط ‪ SAFE8‬طراحيي كيرده باشيد را در پيروژه‬
‫جاري خود وارد نمااد‪ .‬با اجراي اان دستور پنجره اي به شیل زار ظاهر خواهد شد‪ .‬كه كاربر بااستي فاالي با‬
‫پسوند ‪ F2k‬را انتخاب و كليد ‪ Open‬را بزند‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪883‬‬

‫ترسیم پالن آرماتورگذاري و مقطع فونداسیون‬

‫‪Safe‬‬
‫‪SAZE90 » Drafting » Foundation Plan‬‬

‫اان دستور براي ترسيم پالن آرماتور گذاري فونداسيونها‪ ،‬دالها و مقاطع مربوطه ميباشد‪ .‬با اجراي اان‬
‫دستور پنجرهاي به شیل زار ظاهر خواهد شد‪.‬‬

‫اوکين قدم در نقشه كشي فونداسيونها و دالها معرفي فاال خروجي ‪ SAFE‬به برنامه ميباشد كه با زدن‬
‫دكمه ‪ Browse‬و انتخاب فاال خروجي صورت ميگيرد‪ .‬هنگام ساخم فاال خروجي در ‪ SAFE‬واحد بااد بير‬
‫روي ‪ Kg,cm‬قرار گيرد‪.‬‬
‫آرماتور گذاري فونداسيونها و دالها با توجه به نوارهاي طراحيي (‪ STRIP‬هيا) تعرايف شيده در ‪SAFE‬‬
‫انجام ميگيرد‪ .‬بنابراان كاربر بااد در تعراف نوارهاي طراحي دقم الزم را داشته باشد‪.‬‬
 ‫‪887‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪: Strip‬‬
‫‪ : X Strips‬با انتخاب اان گزانه نوارهاي طراحي جهم ‪ X‬براي نقشه كشي انتخاب ميشوند‪.‬‬
‫‪ : Y Strips‬با انتخاب اان گزانه نوارهاي طراحي جهم ‪ Y‬براي نقشه كشي انتخاب ميشوند‪.‬‬

‫‪: Surface‬‬
‫‪ : Top‬با انتخاب اان گزانه پالن آرماتورگذاري مربوط به باالي فونداسيون انتخاب ميشود‪.‬‬
‫‪ : Bottom‬با انتخاب اان گزانه پالن آرماتورگذاري مربوط به پااين فونداسيون انتخاب ميشود‪.‬‬
‫‪: Reinforce‬‬
‫‪ : Main Rebar‬با انتخاب اان گزانه آرماتورهاي اصلي در پالن آرماتور گذاري ترسيم ميشوند‪.‬‬
‫‪ : Added Rebar‬با انتخاب اان گزانه آرماتورهاي تقواتي در پالن آرماتور گذاري ترسيم ميشوند‪.‬‬

‫‪: Main Bar‬‬

‫سااز و فاصله ميلگرد اصلي باال و پااين فونداسيون مشخص ميشود‬
‫‪: Added Bar‬‬
‫سااز ميلگرد تقواتي باال و پااين فونداسيون مشخص ميشود‬

‫‪ : Draw Plan‬با زدن اان دكمه و انتخاب اک نقطه بر روي صفحه ترسيم‪ ،‬پالن فونداسيون با توجه به‬
‫تنظيمات انجام شده ترسيم مي شود‪ .‬در پالن ترسيم شده نوارهاي طراحي نيز عالوه بر هندسه اصلي‬
‫فونداسيون ترسيم ميشود‪ .‬از اان نوارها در ترسيم مقاطع فونداسيونها استفاده خواهد شد‪ .‬بنابراان از پاک‬
‫كردن آنها خودداري نماايد‪ .‬امیان ترسيم آرماتورهاي اصلي و تقواتي به صورت همزمان وجود دارد وکي‬
‫آرماتورهاي در جهم ‪ x‬و ‪ y‬و آرماتورهاي باال و پااين به طور جداگانه ترسيم خواهند شد‪.‬‬
‫‪ : Draw Section‬با زدن اان دكمه و انتخاب دو نقطه به عنوان خط برش و اک نقطه درج براي ترسيم‪،‬‬
‫مقطع مربوطه ترسيم خواهد شد‪ .‬كاربر بااد توجه داشته باشد كه پالن آرماتورگذاري باال‪ ،‬پااين‪ ،‬تقواتي و‬
‫اصلي جهم مربوطه ترسيم شده باشند در غير اان صورت در مقطع ترسيم شده فقط آرماتورهاي موجود‬
‫ترسيم خواهند شد‪.‬‬
‫در هنگام انتخاب خط برش به نیات زار دقم داشته باشيد ‪:‬‬
‫‪-8‬خط برش بااستي حداقل اک آرماتور را قطع نمااد‪.‬‬
‫‪-0‬در صورتي كه خط برش بيش از اک ‪ SLAB‬را قطع نمااد كاربر بااستي ‪ SLAB‬مورد نظر خود را مجددا‬
‫انتخاب نمااد‪.‬‬
‫‪-6‬خط برش نبااد کبههاي اک ‪ OPENING‬را دوبار قطع كند‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪881‬‬

‫‪:SETTINGS‬‬
‫با زدن دكمه ‪ Setting‬پنجره اي به شیل زار ظاهر خواهد شد كه مربوط به تنظيمات نقشه كشي‬
‫فونداسيونها ميباشد‪.‬‬

‫‪:BARS Parameters‬‬
‫‪ :BAR area variation‬اان عدد مربوط به نحوه تبدال نتااج خروجي به آرماتور ميباشد‪ .‬به اان معني كيه‬
‫با دادن عددي مثل ‪ ، 89‬تغيير آراايش آرمياتور گيذاري براسياس هير ‪ 89‬سيانتيمتر مربيع در واحيد عيرض‬
‫فونداسيون‌انجام خواهد گرفم‪.‬‬
‫‪ :Minimum length of added bars‬حداقل طول آرماتورهاي تقواتي را براي مشخص ميكند‪ .‬به عبارت‬
‫داگر آرماتورهاي كوتاهتر از اان طول ترسيم نميشوند‪.‬‬
‫‪ : Bar Extra Length‬مقدار افزااش طول از محل قطع تئوراک آرماتور را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Bar distance Round off‬دقم گرد كردن فاصله بدسم آمده بين آرماتورها را مشخص مييكنيد‪ .‬ميثال‬
‫عدد ‪ 2‬فاصله ها را به صورت مضربي از ‪ 2‬گرد خواهد كرد‪.‬‬
 ‫‪880‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪Beam Reinforcing Parameters‬‬

‫‪ :Draw Beam Reinforce with X strip‬اکمانهاي اتصاکي فونداسيونها را همزمان بيا ترسييم نوارهياي‬
‫طراحي جهم ‪ X‬ترسيم نمااد‪.‬‬
‫‪ :Draw Beam Reinforce with Y strip‬اکمانهاي اتصاکي فونداسيونها را همزميان بيا ترسييم نوارهياي‬
‫طراحي جهم ‪ Y‬ترسيم نمااد‪.‬‬
‫‪ :Bar Size‬سااز آرماتور اکمانهاي اتصاکي را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Stirrup Expression‬آرماتور برشي اکمانهاي اتصاکي را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Beam Section Scale‬مقياس مقطع اکمانهاي اتصاکي (تيرها) را مشخص ميیند‪‌ ‌.‬‬
‫‌‬
‫‪Drafting Parameters‬‬
‫‪ : Visual Hook length‬طول خم را به صورت ظاهري جهم نقشه كشي مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Leader Height‬فاصله نوشته آرماتورها را از خط آرماتور مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ :Include Columns‬با فعال شدن اان گزانه ستونها نيز در پالن فونداسيون ترسيم ميشود‪.‬‬
‫‪ :Section Horizontal Scale‬مقياس افقي مقطع فونداسيون را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ :Section Vertical Scale‬مقياس عمودي مقطع فونداسيون را مشخص ميكند‪.‬‬

‫‪:Axis Parameters‬‬
‫‪ : Axis Plan‬با فعال كردن اان گزانه پالن آكس بندي نيز ترسيم خواهد شد‪ .‬در صورتي كيه كياربر ‪SAFE‬‬
‫‪ Axis‬را انتخاب كرده باشد آكسهاي تعراف شده در ‪ SAFE‬ترسيم خواهد شد و در صورت انتخاب ‪SAZE90‬‬
‫‪ Axis‬در صورتي كه سازه اصلي نيز موجود باشد آكس بندي سازه را ترسيم خواهد نمود‪.‬‬
‫‪ :Bubble Diameter‬قطر دااره آكس بندي در حاکم ‪ SAFE Axis‬را مشخص مينمااد‪.‬‬
‫‪ :Axis Extended length‬طول امتداد دادن خطوط آكس را در حاکم ‪ SAFE Axis‬را مشخص مينمااد‪.‬‬

‫‪ :OK‬با انتخاب اان كليد عمليات به پااان ميرسد و پنجره بسته ميشود‪.‬‬
‫‪ :Cancel‬با انتخاب اان كليد عمليات به پااان رسيده و كليه عمليات انجام شده از قبل از فرمان تا اان زمان‬
‫‪ Undo‬ميشود‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪809‬‬

‫تهیه لیستوفر‪ ،‬پالن و جدول تیرچهها‬

‫‪Joist‬‬
‫‪SAZE90 » Drafting » Joist‬‬

‫اان فرمان براي دو منظور به كار برده ميشود‪:‬‬

‫‪ -8‬تهيه کيسم مقادار تيرچههاي به كار رفته در سازه به همراه پالن تيرچه رازي‬
‫‪ -0‬تهيه جدول تيرچه (مستقل از سازه)‬

‫با اجراي اان دستور پنجره زار ظاهر ميشود‪.‬‬

‫با فعال كردن ‪ Model Mode‬كاربر ميتواند کيسم تيرچههاي بهكار رفته در مدل را تهيه و با انتخاب‬
‫حاکم ‪ Table Mode‬اک جدول تيرچه بر اساس مشخصات تعراف شده در همين پنجره توکيد كند‪.‬‬
 ‫‪808‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫تهیه لیست مقادیر تیرچههاي به کار رفته در سازه ‪:‬‬

‫در قسمم ‪ Model Mode‬ارتفاع هر طبقه نوشته شده كه كاربر ميتواند پالن و کيسم مقيادار طبقيههياي‬
‫انتخاب شده را تهيه نمااد‪.‬‬
‫‪ : Draw Plan‬بازدن اان دكمه و انتخاب نقطهاي روي صفحه پالن تيرچيه رايزي طبقيه (طبقيات) انتخياب‬
‫شده ترسيم ميشود كه شامل ‪ POS‬تيرچههاي مربوط به آن طبقه هم ميباشد‪.‬‬
‫‪ : Write List‬با اجراي اان فرمان و انتخاب نقطهاي روي صفحه کيسيم مقيادار ميلگردهياي بیيار رفتيه در‬
‫تيرچهها و مجموع وزن آرماتورها به تفیيک به همراه وزن كل آرماتورها ترسيم ميشود‪.‬‬

‫براي استفاده از کيسم مقادار‪ ،‬ميبااسم نوع سقف در نرم افزار ‪ Etabs‬به صورت ‪Filled‬‬
‫‪ Deck‬تعراف شده باشد و مشخصات آن نظير ( ‪ tc, hr, wr‬و ‪ ) Sr‬همچنين وزن حجمي‬
‫بتن ‪ Deck‬مربوطه به صورت صحيح وارد شده باشند تا نرمافزار به صورت خودكار وزن‬
‫سقف را محاسبه كرده به (مجموع) بار مرده اضافه كند و محاسبات هر تيرچه را بر اساس‬
‫مشخصات آن و با تنظيمات كاربر در پنجره تيرچه انجام داده دهد‪.‬‬

‫تهیه جدول تیرچه‪:‬‬

‫‪ :Table Information‬خالصهاي از تنظيمات‪ ،‬به كاربر نشان داده شده كه در صورت تماال ميتيوان آنهيا‬
‫را در قسمم تنظيمات تغيير داد‪.‬‬
‫‪ : Preview Table‬پيش نمااش جدول تيرچه را جهم مرور قبل از ترسيم‪ ،‬به كاربر نشان ميدهد‪.‬‬
‫‪ : Draw Table‬جدول تيرچه را با استفاده از تنظيمات كاربر ترسيم مينمااد‪.‬‬
‫‪ : Draw Section‬مقطع تيرچه را از دو جهم‪ ،‬مطاب مشخصات تنظيم شده ترسيم مينمااد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪800‬‬

‫‪Material‬‬

‫‪ : Fc‬مقاومم فشاري بتن مصرفي‪ ،‬در حاکم ‪ Table Mode‬را مشخص مييكنيد‪ .‬در حاکيم ‪Model Mode‬‬
‫اان مقدار از مقدار تعراف شده در مدل گرفته ميشود‪.‬‬
‫‪ : Concrete Density‬وزن حجمي بتن براي محاسيبات وزن سيقف در حاکيم ‪ Table Mode‬را مشيخص‬
‫ميكند‪.‬‬

‫در صورتي كه كاربر وزن حجمي بتن را در مدل صفر تعراف كرده باشد (مجموع) بار‬
‫مرده اختصاص اافته به هر پنل به عنوان بار محاسباتي هر تيرچهي آن پنل‪ ،‬در نظر‬
‫گرفته ميشود‪.‬‬

‫‪ : Fy‬مقاومم كششي آرماتورهاي طوکي‪ ،‬در ساخم تيرچيه را مشيخص مييكنيد (در هير دو حاکيم ‪Table‬‬
‫‪ Mode‬و ‪.)Model Mode‬‬
‫)‪ :Modulus of Elasticity (Rebar‬مدول االستيسييته ميلگردهياي مصيرف شيده در تيرچيه را مشيخص‬
‫ميكند (در هر دو حاکم ‪ Table Mode‬و ‪.)Model Mode‬‬

‫در صورتي كه كاربر بار ‪ Super Dead‬هم در مدل تعراف كرده باشد در محاسبات تيرچه‬
‫از مجموع بار مرده و ‪ Super Dead‬استفاده خواهد شد‪.‬‬
 ‫‪806‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪Joist Spec.‬‬

‫اان برگه از پنجره تيرچه فقط در حاکم ‪ Table Mode‬فعال خواهد بود‪.‬‬
‫)‪ : Slab Depth (tc‬ضخامم بتن روي تيرچه براي محاسبات جدول تيرچه را مشخص ميكند‪.‬‬
‫)‪ : Deck Dept (hr‬ارتفاع سقف در قسمم تيرچه را مشخص ميكند‪.‬‬
‫)‪ : Web Width(Bw‬پهنا (عرض) تيرچه را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Block Type‬كاربر ميتواند انواع بلوکهاي بتني‪ ،‬سفاکي و پالسيتوفوم (اونيوکيتي) را صيرفاً جهيم شيیل‬
‫بلوک ترسيم شده در مقطع )از قسمم ‪ ،(Draw Section‬انتخاب كند‪.‬‬

‫‪Loads‬‬

‫اان برگه از پنجره تيرچه فقط در حاکم ‪ Table Mode‬فعال خواهد بود‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪804‬‬

‫‪ : Automatic Dead Load‬بار مرده را از مجموع مقادار تنظيم شده در قسمم ‪Automatic Dead Load‬‬
‫‪ Parameters‬بعالوه وزن سقف ( كه بر اساس ارتفاع سقف و وزن حجمي بيتن بصيورت داخليي در برناميه‬
‫حساب شده) بدسم ميآورد‪.‬‬
‫‪ : Costume Dead Load‬بار مشخص شده در اان قسمم به عنوان بار ميرده در محاسيبات تيرچيه کحياظ‬
‫ميشود‪.‬‬
‫‪ : Live Load‬بار زنده مشخص شده را در محاسبات تيرچه کحاظ ميكند‪( .‬كاربر ميتواند کيسيتي از بارهياي‬
‫زنده مندرج در آاين نامه بارگذاري را از قسمم )‪ Live Load List (Iranian Code‬مشاهده نمااد)‬
‫)‪ : Live Load List (Iranian Code‬کيستي از بارهاي زنده مندرج در آاين نامه بارگذاري جهيم مطاکعيه و‬
‫اطالع كاربر (در صورت تماال استفاده براي بار زنده) نمااش داده ميشود‪.‬‬

‫‪:Automatic Dead Load Parameters‬‬

‫‪ : Walls‬وزن داوارهاي بیاررفته در سازه‪ ،‬بر متير مربيع جهيم اسيتفاده در محاسيبه بيار ميرده را مشيخص‬
‫ميكند‪.‬‬
‫‪ : Flooring‬وزن كف سازي طبقه‪ ،‬بر متر مربع جهم استفاده در محاسبه بار مرده را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Other‬مجموع بارهاي اضاف ي مورد نظر كاربر‪ ،‬بر متر مربع جهم استفاده در محاسبه بار مرده را مشيخص‬
‫ميكند‪.‬‬
‫‪ : Block Length‬طول بلوک به كار رفته جهم محاسبه تعيداد بليوکهيا در پيالن و محاسيبه بيار ميرده را‬
‫مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Block Width‬عرض بلوک به كار رفته جهم محاسبات تيرچه و بار مرده را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Number of Block‬تعداد بلوک به كار رفته در متر مربع‪ ،‬جهم محاسبه بار مرده را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Calculate Dead Load‬مجموع بار مرده محاسبه شده از آاتمها بعالوه وزن سقف ( كه بر اسياس ارتفياع‬
‫سقف و وزن حجمي بتن بصورت داخلي در برنامه حساب شده) را مشخص ميكند‪.‬‬
 ‫‪802‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪Rebars‬‬

‫‪ :Rebars‬كاربر با عوض كردن گزانههاي راداواي ميتواند ميلگرد به كار رفته در هر قسمم را مشخص كند‪.‬‬
‫( اان قسممها به ترتيب عبارتند از ميلگرد اصيلي‪ ،‬ميلگيرد تقيواتي‪ ،‬ميلگيرد بياال‪ ،‬ميلگيرد منفيي‪ ،‬ميلگيرد‬
‫خاموت و ميلگرد تاي بيمها)‬

‫ابزار تيرچه مقدار ميلگرد مصرف شده در هير تيرچيه را بير اسياس وزن‪ ،‬بهينيه مييكنيد‬
‫بنابراان ممین اسم ميلگردهاي اصلي و تقواتي‪ ،‬برخي تيرچه ها از نظر كاربران محترم با‬
‫دتاالهاي مرسوم مغاارت داشته باشد‪.‬‬

‫‪Dimensions‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪803‬‬

‫)‪ : Minimum Depth (Subject 9‬محدودام ارتفاع مجاز تيرچه نسبم به طول آن كه مقدار پيش فيرض‬
‫آن بر اساس آاين نامه مبحث نهم ميباشد‪.‬‬
‫‪ : Minimum Joist Length‬حداقل طول تيرچه براي محاسبه در جدول تيرچه‬
‫‪ :Maximum Joist Length‬حداكثر طول تيرچه براي محاسبه در جدول تيرچه‬
‫‪ : Joist Length Increasing Step‬مقدار گام افزااش طول براي محاسبه جدول تيرچه‬
‫‪ :Bottom Cover‬پوشش بتن ميلگردهاي پااين تيرچه را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ :Minimum Span to Use Double Joist‬حداقل طيول بيراي درنظير گيرفتن تيرچيه دوبيل را مشيخص‬
‫ميكند‪.‬‬
‫‪ :Use double joists automatically in case of insufficient depth‬محاسبه خودكار حيداقل طيول‬
‫براي در نظر گرفتن تيرچه دوبل‬
‫‪ :Never use double joists‬نرمافزار را ملزم كند كه در هيچ شرااطي از تيرچه دوبل استفاده نیند‪.‬‬
 ‫‪807‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪Other‬‬

‫‪ : Allowable Long Term Deflect‬مقدار مجاز خيز در هر تيرچه كه در صورت تأمين نشيدن آن تيرچيه‬
‫در ‪ Model Mode‬طراحي نميشود (در حاکم ‪ Table Mode‬تيرچه طراحي ميشود وکي بهينه نميشود و‬
‫اوکين طراحي جواب گرفته شده نمااش داده ميشود)‪.‬‬
‫‪ : Main Bar Extension‬مقدار طول اضافه شده به ميلگردهاي طوکي تيرچه براي قرار گرفتن روي تيرهاي‬
‫پيرامون‪.‬‬
‫‪ : Joist (Main and Top bars) Length Round Off‬دقم گرد شدن طول تيرچهها (ميلگردهاي اصلي و‬
‫باال) را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Joist (Main and Top bars) Length Round Off‬دقم گرد شدن طول ميلگردهاي منفي و تقواتي را‬
‫مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Stirrup Step Round Off‬دقم گرد شدن گام خاموت تيرچه را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ :Calculate Long-Term Deflection‬در صورت انتخاب اان گزانه خيز دراز مدت در طراحي هير تيرچيه‬
‫کحاظ ميشود‪.‬‬
‫‪ :Number of Pos Per Table‬جدول كلي کيستوفر را بر اساس تعداد ‪pos‬هاي مشخص شيده‪ ،‬كيه در هير‬
‫قطعه از جدول بااد نمااش داده شوند تیه ميكند (اان گزانه در حاکم ‪ Model Mode‬فعال ميباشد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪801‬‬

‫ترسیم دستگاه پله‬

‫‪Stair‬‬
‫‪SAZE90 » Drafting » Stair‬‬

‫با اجراي دستور ‪ Stair‬پنجرهاي به شیل زار ظاهر ميشود‪.‬‬

‫‪:Click to‬‬
‫‪ : First Story‬با فعال كردن اان گزانه مشخص ميشود كيه ااين دسيتگاه پليه از روي فونداسييون شيروع‬
‫ميشود‪.‬‬
‫‪ : Add new ….‬در اان قسمم كاربر نوع دستگاه پله را مشخص ميكند‪.‬‬
‫)‪ : 1 Flight(straight‬پله اک طرفه (منظور از ‪ Flight‬هر اک رشته پلیان اسم)‬
‫)‪ : 2 Flights (L‬پله ‪ 0‬طرفه ‪ L‬شیل‬
‫)‪ : 2 Flights (U‬پله ‪ 0‬طرفه رفم و برگشتي‬
‫‪ : 3 Flights‬پله ‪ 6‬طرفه‬
‫‪ : 4 Flights‬پله ‪ 4‬طرفه‬
 ‫‪800‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪ : Custom‬پله به هر شیل و زاواهاي كه كاربر مد نظر دارد‪.‬‬

‫با كليک كردن بر روي هر كيدام از گزانيه هيا پنجيره ‪ Staircase properties‬ظياهر مييشيود كيه كلييه‬
‫مشخصات طراحي و هندسي پله بااستي توسط كاربر در آن مشخص شوند‪.‬‬
‫‪ :Staircase Name‬نام تعراف شده از طرف كاربر‪ ،‬براي دستگاه پله در اان قسمم تعراف ميگردد‪.‬‬
‫‪ : Add copy of staircase‬اک كپي از دستگاه پله انتخاب شده‪ ،‬با اسم جداد ااجاد ميكند‪.‬‬
‫‪ : Modify / Show‬مشخصات دستگاه پله انتخاب شده ظاهر ميشود كه كاربر امیان وارااش آن را دارد‪.‬‬
‫‪ : Delete‬دستگاه پله انتخاب شده را حذف ميكند‪.‬‬
‫‪ : List of Staircases‬کيسم كليه دستگاه پلههاي تعراف شده توسط كاربر را نشان ميدهد‪.‬‬
‫‪ : Plan Scale‬مقياس ترسيم پالن دستگاه پله را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Section Scale‬مقياس ترسيم مقطع دستگاه پله را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Draw Plan‬پالن دستگاه پله انتخاب شده از قسمم کيسم را ترسيم ميكند‪.‬‬
‫‪ : Draw Section‬مقطع پله را با انتخاب شماره ‪ Flight‬از روي پالن رسم شده‪ ،‬ترسيم ميكند‪.‬‬

‫‪Staircase properties‬‬

‫در اان پنجره مشخصات هندسي و طراحي پله مشخص ميشود‪.‬‬

‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪869‬‬

‫‪:General‬‬
‫‪ :StoryHeight‬ارتفاع طبقه‬
‫‪ :Staircase Width‬عرض پله‬
‫‪ :Slab Thickness‬ضخامم دال پله‬
‫‪ :Flooring Thickness‬ضخامم كف سازي‬
‫)‪ :Distance between 2Flights(u‬فاصله بين دو پله در پلههاي دوطرفه ‪ U‬شیل ميباشد‪(.‬چشم پله)‬

‫‪Design‬‬

‫‪ : Dead Load‬بار مرده طراحي‬

‫‪ : Live Load‬بار زنده طراحي‬
‫‪ : F’c‬مقاومم فشاري بتن‬
‫‪ : Fy‬مقاومم كششي فوالد‬
‫‪ : Cover‬پوشش روي ميلگرد‬
‫‪ : Main Bar Size‬سااز ميلگرد اصلي‬
‫‪ : Thermal Bar Size‬سااز ميلگرد حرارتي‬
‫‪ : Hanger Bar Distance‬فاصله بين آواز ها‬
 ‫‪868‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪Geometry‬‬

‫)‪ : N (Number of steps‬تعداد پله‬

‫‪ : Going‬عرض كف پله‬
‫‪ : Rise‬ارتفاع پله‬
‫‪ : Span‬طول افقي رمپ پله‬
‫‪ : Height‬طول عمومي رمپ پله‬
‫‪ : First Landing Length‬طول پاگرد اول‬
‫‪ : Elevation‬تراز روي پاگرد اول‬
‫‪ : 2nd Landing Length‬طول پاگرد دوم‬
‫‪ : Elevation‬تراز روي پاگرد دوم‬
‫‪ : Specify on screen‬در صورت فعال كردن اان گزانه امتداد ترسييم رشيته پليه (‪ )Flight‬زميان ترسييم‬
‫توسط كاربر با كشيدن اک خط مشخص ميشود‪.‬‬
‫‪ : Absolute angle‬زاواه رسم رشته پلیان جاري در پالن كه به صورت زاواه مطل نسبم به اف ميباشد‪.‬‬
‫‪ : Relative Angle‬زاواه رسم رشته پلیان جاري در پالن كه به صورت زاواه نسبي نسبم به رشيته پلیيان‬
‫قبلي ميباشد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪860‬‬

‫‪Support Conditions‬‬
‫‪ : d‬در صورتي كه گزانه ‪ On Foundation‬انتخاب شده باشد ظاهر ميشود و نشان دهنده فاصله اوکين پله‬
‫تا روي فونداسيون اسم‪.‬‬
‫‪ : h‬در صورتي كه گزانيه ‪ On Foundation‬انتخياب شيده باشيد ظياهر مييشيود و نشيان دهنيده ارتفياع‬
‫فونداسيون اسم‪.‬‬
‫)‪ : Size (BxH‬ابعاد تير تیيه گاه پله را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Hor. Position‬در صورت انتخاب گزانه ‪ Beam‬اان گزانه فعال اسم و كاربر ميتواند محل قيرار گييري‬
‫تیيه گاه را مشخص كند‪ .‬اان عدد بين ‪ 9‬و طول پاگرد ميباشد‪ .‬عدد ‪ 9‬به منزکيه ابتيداي پياگرد و عيدد بيه‬
‫اندازه طول پاگرد به منزکه انتهاي پاگرد ميباشد‪ .‬ابتداي پاگرد براي پاگرد پااين سيمم چيپ و بيراي پياگرد‬
‫باال سمم راسم ميباشد‪.‬‬
‫‪ : Automatically Calculate‬در صورت فعال بودن اان گزانه ارتفاع آواز به طور خودكار محاسبه خواهد‬
‫شد‪.‬‬
‫‪ : Hanger Height‬ارتفاع آواز را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪866‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫ترسیم مقطع عرضی ستون مستقل از پروژه‬

‫‪cs‬‬
‫‪SAZE90 » Drafting » Draw Column Section‬‬

‫با اجراي اان دستور پنجرهاي به شیل زار ظاهر خواهد شد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪864‬‬

‫اان دستور براي ترسيم مقطع ستون به صورت مجزا اسيتفاده مييشيود‪ .‬تفياوت ااين دسيتور بيا گزانيه‬
‫‪ Sections‬در پنجره ‪ Column Drafting‬در اان اسم كه اان دستور مقاطعي كه كاربر قصد ترسيم سيراع‬
‫آنها را دارد و قبالً تعراف نشدهاند را ترسيم ميكند در حاکي كيه ‪ Sections‬فقيط مقياطع از قبيل تعرايف‬
‫شدهاي كه به ستونها نسبم داده شده اسم را ترسيم مينمااد‪.‬‬

‫‪ : Section Style‬مقطع بر اساس ایي از ‪ 6‬حاکم مشخص شده در اان قسمم ترسيم خواهيد شيد‪ .‬حاکيم‬
‫اول‪ :‬مقطع مستطيل با آرااش مستطيل‪ .‬حاکم دوم‪ :‬مقطع مستطيل با آرااش دااره‪ .‬حاکم سوم‪ :‬مقطع دااره‪:‬‬
‫‪ : Section Name‬اسم مقطع را مشخص ميیند‪.‬‬
‫]‪ : Depth(t3) [cm‬اان گزانه ارتفاع مقطع را مشخص ميكند‪.‬‬
‫]‪ : Width(t2) [cm‬اان گزانه عرض مقطع را مشخص ميكند‪.‬‬
‫]‪ : Cover to Rebar Center [cm‬اان گزانه ضخامم پوشش بتن را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Number Of Bars in 3-Dir‬اان گزانه تعداد آرماتورها در جهم محور ‪ 6‬را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Number Of Bars in 2-Dir‬اان گزانه تعداد آرماتورها در جهم محور ‪ 0‬را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Bar Size‬اان گزانه اندازه آرماتور اصلي را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Stirrup Expression‬اان گزانه مشخصات خاموتها را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Draft Section‬پس از مشخص كردن موارد فوق با زدن اان دكمه مقطع مورد نظر ترسيم خواهد شد‪.‬‬
 ‫‪862‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫تهیه لیست مقادیر مصالح‬

‫لیستوفر میلگردها‬

‫‪lo‬‬
‫‪SAZE90 » List of Materials » Bars List Editor‬‬

‫فرمان ‪ lo‬فرمان اصلي تهيه کيسم ميلگردها اسم‪ .‬به كمک اان فرمان ميتوان براي تمام اا بخشي از‬
‫مجموعه نقشههاي ترسيم شده فهرسمهاي مجزاي ميلگرد تهيه نمود‪ .‬هر ميلگرد ثبم شده را ميتوان به‬
‫تعداد دکخواه به اک اا چند فهرسم اضافه نمود اا از بعضي از فهرسمها حذف نمود‪ .‬ميتوان دستور برش‬
‫براي كم كردن پرت ميلگرد تهيه نمود‪.‬‬

‫‪:Lists‬‬
‫‪ : Current List‬از پنجره آبشاري مجاور اان قسمم ميتوان کيسم جاري را انتخاب نمود‪ .‬كليه عمليات‬
‫بخش ‪ Actions‬و همچنين كليدهاي ‪ Delete, Rename‬در همين بخش روي کيسم جاري كار ميینند‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪863‬‬

‫‪ :Make‬اک کيسم با نام تااپ شده در جعب ه روبروي اان كليد را ااجاد اا چنانچه موجود اسم جاري‬
‫ميیند‪.‬‬
‫‪ :Rename‬نام کيسم جاري را به نام تااپ شده در جعبه روبروي اان كليد تغيير ميدهد‪.‬‬
‫‪ :Delete‬کيسم جاري را حذف مي نمااد‪ .‬چنانچه در اان کيسم اطالعاتي موجود باشد باگرفتن تائيد كاربر‬
‫اان اطالعات نيز حذف ميشوند‪ .‬كاربر نميتواند هم کيسمها را حذف نمااد و حداقل اک کيسم بااد در‬
‫مجموعه موجود باشد ‪.‬‬
‫‪ :Delete all‬كليه کيستوفرهاي موجود در فاال را از بين ميبرد‪.‬‬

‫‪ :Actions‬كليه عمليات اان قسمم روي کيسم جاري روبروي عبارت ‪ Operating On:‬انجام ميگردد‪.‬‬
‫‪ : Start at‬شماره اوکين ‪ Pos‬را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ :Put in List‬با اجراي اان فرمان پنجره موقتا بسته ميشود و پيام ‪ Select Objects:‬ظاهر ميگردد‪ .‬در اان‬
‫زمان كاربر ميلگردهاي ثبم شدهاي را كه ماال اسم در کيسم جاري قراردهد انتخاب مينمااد‪ .‬تعداد‬
‫دفعاتي كه اان ميلگرد در کيسم جاري قرار ميگيرد به عدد تااپ شده در جعبه )‪ Time(s‬بستگي دارد‪.‬‬
‫پس از وارد نمودن ميلگرد در کيسم جاري برچسبي به صورت ‪ POS:n‬در كنار ميلگرد ظاهر ميشود‪ .‬عدد ‪n‬‬
‫شماره مرجع ميلگرد در کيسم ميلگردهاسم كه با فرمان ‪ Write List‬نوشته ميشود‪.‬‬
‫در بعضي از قسممها (مانند پالن ميلگردهاي اصلي فونداسيون پيشرفته) براي خلوتتر شدن نقشهها اک‬
‫ميلگرد به نمااندگي از تعدادي ميلگرد داگر كه طوکهاي متفاوتي دارند ترسيم ميشود‪ .‬در اان نوع ميلگردها‬
‫طول به صورت }‪ L={L1}-{L2‬نمااش داده ميشود‪ L1 .‬كمتران طول موجود و ‪ L2‬بيشتران طول موجود‬
‫در مجموعه ميباشد‪ .‬بنابراان اان نوع ميلگرد پوزهاي مختلفي را شامل ميشود و به جاي نمااش‬
‫…‪ ،POS:n1,n2,n3,‬برچسبي به صورت ‪ Gn‬نمااش داده ميشود‪ .‬حرف ‪ G‬اول كلمه ‪ Group‬و عدد ‪n‬‬
‫شماره گروه پوزها ميباشد‪.‬‬
‫‪ :Write List‬با اجراي اان فرمان پنجره موقتا بسته ميشود و پيام ‪ List of Bars Location:‬ظاهر ميگردد‪.‬‬
‫در اان قسمم كاربر بااد اک نقطه را براي ااجاد کيسم ميلگردها مشخص نمااد‪ .‬اان کيسم از ميلگردها‬
‫حاوي ستونهاي ‪ POS, SHAPE, SIZE, No., L, W, TOTAL‬براي کيسم جاري ميباشد و در انتها جمع‬
‫وزني كل ميلگردهاي موجود در کيسم مورد نظر را مشخص ميیند‪.‬‬
‫‪ :Write Bars‬با اجراي اان فرمان پنجره موقتا بسته ميشود و پيام ‪ List of Bars Location:‬ظاهر ميگردد‪.‬‬
‫در اان قسمم كاربر بااد اک نقطه را براي ااجاد کيسم ميلگردها مشخص نمااد‪ .‬اان کيسم از ميلگردها‬
‫حاوي ستونهاي ‪ SIZE, W‬براي کيسم جاري ميباشد و وزن ميلگردها را براي هر سااز به صورت مجزا‬
‫ارائه مينمااد‪.‬‬
 ‫‪867‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪ :Write Groups List‬با اجراي اان فرمان و انتخاب برچسبهاي گروهي (‪ ، )Gn‬کيسم گروهها نمااش‬
‫داده ميشود‪.‬‬
‫‪ :Cut Order‬با اجراي اان فرمان پنجره موقتا بسته ميشود و پيام ‪ Pick Insertion Point :‬ظاهر ميگردد‪.‬‬
‫در اان قسمم كاربر بااد اک نقطه را براي ااجاد کيسم دستور برش مشخص نمااد‬
‫‪ :Remove From List‬با اجراي اان فرمان پنجره موقتا بسته ميشود و پيام ‪ Select Objects:‬ظاهر‬
‫ميگردد‪ .‬در اان زمان كاربر ميلگردهاي ثبم شدهاي را كه متعل به کيسم جاري هستند و ماال اسم آنها‬
‫را از کيسم حذف نمااد انتخاب مي كند‪ .‬اان امیان و جود دارد كه اک ميلگرد در دوکيسم ثبم شده باشد‬
‫بنابراان با حذف ميلگرد از کيسم جاري کزوما عبارت ‪ POS:n‬حذف نميگردد‪.‬‬

‫‪:POS Format‬‬
‫‪ : Underlined‬در صورت فعال بودن ابن گزانه فرمم نوشتاري ‪ POS‬ها به صورت ‪ POS: 1‬ميشود‪.‬‬
‫‪ : Circulated‬در صورت فعال بودن اان گزانه فرمم نوشتاري ‪ POS‬به صورت داارهاي ميشود‪.‬‬

‫‪ :Length Filter‬هنگام استخراج ميلگردهاي اک کيسم كاربر ميتواند با استفاده از اان قسمم تنها‬
‫ميلگردهائي را کيسم نمااد كه از نظر طوکي در اک محدوده مشخص باشند‪.‬‬
‫‪ :Set Length Filter During Writing‬كاربر با فعال نمودن اان قسمم ميتواند تنها ميلگردهائي را هنگام‬
‫نوشتن جداول منظور نمااد كه در محدوده طوکي مشخص شده توسط ‪Minimum Bar Length,‬‬
‫‪ Maximum Bar Length‬باشد‪.‬‬

‫‪Miscellaneous‬‬
‫‪ :Write All Lists‬با اجراي اان فرمان پنجره موقتا بسته ميشود و پيام ‪ List of Bars Location:‬ظاهر‬
‫ميگردد‪ .‬در اان قسمم كاربر بااد اک نقطه را براي ااجاد کيسم ميلگردها مشخص نمااد‪ .‬اان کيسم از‬
‫ميلگردها حاوي ستونهاي ‪ POS, SHAPE, SIZE, No., L, W, TOTAL‬براي مجموع كليه کيسمها ميباشد‬
‫و در انتها جمع وزني كل ميلگردهاي موجود در کيسم مورد نظر را مشخص ميیند‪.‬‬
‫‪ :Write All Bars‬با اجراي اان فرمان پنجره موقتا بسته ميشود و پيام ‪ List of Bars Location:‬ظاهر‬
‫ميگردد‪ .‬در اان قسمم كاربر بااد اک نقطه را براي ااجاد کيسم ميلگردها مشخص نمااد‪ .‬اان کيسم از‬
‫ميلگردها حاوي ستونهاي ‪ SIZE, W‬براي مجموع كليه کيسمها ميباشد و وزن ميلگردها را براي هر سااز‬
‫به صورت مجزا ارائه مينمااد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪861‬‬

‫‪ :Reset POS No.‬چنانچه كاربر کيسمهاي متفاوتي ااجاد نمااد و سپس بعضي از آنها را حذف كند‬
‫ممین اسم پيوستگي شماره ها روي کيسم ميلگردها به هم برازد‪ .‬در اان حاکم كاربر ميتواند با استفاده از‬
‫اان كليد موقعيم ميلگردها را دوباره شماره گذاري نمااد‪.‬‬
‫)‪ :Steel Density(ton/m3‬در اان قسمم كاربر وزن حجمي فوالد را برحسب تن بر مترمیعب وارد‬
‫مي نمااد‪ .‬اان وزن حجمي مالک محاسبه وزن ميلگردها در کيستوفر قرار ميگيرد‪ .‬به صورت پيش فرض وزن‬
‫حجمي برابر با ‪ 7/12‬تن بر متر میعب ميباشد‪.‬‬
 ‫‪860‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫لیستوفر خاموتها‬

‫‪los‬‬
‫» ‪SAZE90‬‬ ‫‪List of Materials‬‬ ‫‪» Stirrups List‬‬
‫‪Editor‬‬

‫اان فرمان به منظور تهيه کيستوفر خاموتها مورد استقاده قرار ميگيرد‪ .‬پس از اجراي فرمان ‪ los‬پنجيرهاي‬
‫به شیل زار باز ميشود‪:‬‬

‫‪:Lists‬‬
‫‪ :Current List‬از پنجره آبشاري مجاو ر اان قسمم ميتوان کيسم جاري را انتخاب نمود‪ .‬كليه عمليات‬
‫بخش ‪ Actions‬و همچنين كليدهاي ‪ Delete, Rename‬در همين بخش روي کيسم جاري كار ميینند‪.‬‬
‫‪ :Make‬اک کيسم با نام تااپ شده در جعبه روبروي اان كليد را ااجاد اا چنانچه موجود اسم جاري‬
‫ميیند‪.‬‬
‫‪ :Rename‬نام کيسم جاري را به نام تااپ شده در جعبه روبروي اان كليد تغيير ميدهد‪.‬‬
‫‪ :Delete‬کيسم جاري را حذف مي نمااد‪ .‬چنانچه در اان کيسم اطالعاتي موجود باشد باگرفتن تائيد كاربر‬
‫اان اطالعات نيز حذف ميشوند‪ .‬كاربر نميتواند همه کيسمها را حذف نمااد و حداقل اک کيسم بااد در‬
‫مجموعه موجود باشد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪849‬‬

‫‪ :Delete all‬كليه کيستوفرهاي موجود در فاال را از بين ميبرد‪.‬‬

‫‪ :Actions‬كليه عمليات اان قسمم روي کيسم جاري مشخص شده روبروي عبارت ‪ Operating On:‬انجام‬
‫ميگردد‪.‬‬
‫‪ : Start at‬شماره اوکين ‪ Pos‬را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ :Put in List‬با اجراي اان فرمان پنجره موقتا بسته ميشود و پيام ‪ Select Objects:‬ظاهر ميگردد‪ .‬در اان‬
‫زمان كاربر خاموتهااي را كه ماال اسم در کيسم جاري قراردهد انتخاب مينمااد‪ .‬تعداد دفعاتي كه اان‬
‫خاموت در کيسم جاري قرار ميگيرد به عدد تااپ شده در جعبه )‪ Time(s‬بستگي دارد‪.‬‬
‫پس از وارد نمودن ميلگرد در کيسم جاري برچسبي به صورت ‪ POS Sn‬در زار نوشته خاموت ظاهر ميشود‪.‬‬
‫عدد ‪ n‬شماره مرجع خاموت در کيسم خلموتهاسم كه با فرمان ‪ Write List‬نوشته ميشود‪.‬‬
‫‪ :Remove From List‬با اجراي اان فرمان پنجره موقتا بسته ميشود و پيام ‪ Select Objects:‬ظاهر‬
‫ميگردد‪ .‬در اان زمان كاربر خاموتهااي را كه متعل به کيسم جاري هستند و ماال اسم آنها را از کيسم‬
‫حذف نمااد انتخاب ميیند‪ .‬اان امیان و جود دارد كه اک خاموت در دوکيسم ثبم شده باشد بنابراان با‬
‫حذف خاموت از کيسم جاري کزوما عبارت ‪ POS Sn‬حذف نميگردد‪.‬‬
‫‪ :Write List‬با اجراي اان فرمان پنجره موقتيا بسيته ميشيود و پييام ‪ List of Stirrups Location:‬ظياهر‬
‫ميگردد‪ .‬در اان قسمم كاربر بااد اک نقطه را براي ااجاد کيسم خاموتهيا مشيخص نماايد‪ .‬ااين کيسيم از‬
‫ميلگردها حاوي ستونهاي ‪ POS, SHAPE, SIZE, No., L, W, TOTAL‬براي کيسيم جياري مييباشيد و در‬
‫انتها جمع وزني كل ميلگردهاي موجود در کيسم مورد نظر را مشخص ميیند‪.‬‬
‫‪ :Write Bars‬با اجراي اان فرمان پنجره موقتا بسته ميشود و پيام ‪ List of Stirrups Location:‬ظاهر‬
‫ميگردد‪ .‬در اان قسمم كاربر بااد اک نقطه را براي ااجاد کيسم خاموتها مشخص نمااد‪ .‬اان کيسم از‬
‫ميلگردها حاوي ستونهاي ‪ SIZE, W‬براي کيسم جاري ميباشد و وزن ميلگردها را براي هر سااز به صورت‬
‫مجزا ارائه مينمااد‪.‬‬

‫‪ :Set Filter During Writing‬كاربر با فعال نمودن اان قسمم ميتواند تنها خاموتهااي را هنگام نوشتن‬
‫جداول منظور نمااد كه از نظر شیل ایسان باشند‪.‬‬

‫‪Miscellaneous‬‬
‫‪ :Write All Lists‬با اجراي اان فرمان پنجره موقتا بسته ميشود و پيام ‪ List of Stirrups Location:‬ظاهر‬
‫ميگردد‪ .‬در اان قسمم كاربر بااد اک نقطه را براي ااجاد کيسم خاموتها مشخص نمااد‪ .‬اان کيسم از‬
‫ميلگردها حاوي ستونهاي ‪ POS, SHAPE, SIZE, No., L, W, TOTAL‬براي مجموع كليه کيسمها ميباشد‬
‫و در انتها جمع وزني كل ميلگردهاي موجود در کيسم مورد نظر را مشخص ميیند‪.‬‬
 ‫‪848‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪ :Write All Bars‬با اجراي اان فرمان پنجره موقتا بسته ميشود و پيام ‪ List of Stirrups Location:‬ظاهر‬
‫ميگردد‪ .‬در اان قسمم كاربر بااد اک نقطه را براي ااجاد کيسم خاموتها مشخص نمااد‪ .‬اان کيسم از‬
‫ميلگردها حاوي ستونهاي ‪ SIZE, W‬براي مجموع كليه کيسمها ميباشد و وزن ميلگردها را براي هر سااز‬
‫به صورت مجزا ارائه مينمااد‪.‬‬
‫‪ :Reset POS No.‬چنانچه كاربر کيسمهاي متفاوتي ااجاد نمااد و سپس بعضي از آنها را حذف كند‬
‫ممین اسم پيوستگي شماره ها روي کيسم ميلگردها به هم برازد‪ .‬در اان حاکم كاربر ميتواند با استفاده از‬
‫اان كليد موقعيم ميلگردها را دوباره شماره گذاري نمااد‪.‬‬
‫)‪ :Steel Density(ton/m3‬در اان قسمم كاربر وزن حجمي فوالد را برحسب تن بر مترمیعب وارد‬
‫مي نمااد‪ .‬اان وزن حجمي مالک محاسبه وزن ميلگردها در کيستوفر قرار ميگيرد‪ .‬به صورت پيش فرض وزن‬
‫حجمي برابر با ‪ 7/12‬تن بر متر میعب ميباشد‪.‬‬

‫‪ :OK‬با انتخاب اان كليد عمليات به پااان ميرسد و پنجره بسته ميشود‪.‬‬
‫‪ :Cancel‬با انتخاب اان كليد عمليات به پااان رسيده و كليه عمليات انجام شده از قبل از فرمان تا اان زمان‬
‫‪ Undo‬ميشود‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪840‬‬

‫محاسبه حجم بتن‬

‫‪cvl‬‬
‫» ‪SAZE90‬‬ ‫‪List of Materials‬‬ ‫‪» Concrete‬‬
‫‪Volume‬‬

‫اان فرمان به منظور محاسبه حجم بتن سازه مورد استفاده قرار ميگيرد‪ .‬پس از اجراي فرمان ‪ cvl‬در جلوي‬
‫خط فرمان پنجرهاي به شیل زار ظاهر خواهد شد‪:‬‬

‫‪ :Run‬با زدن اان دكمه عمليات محاسبه حجم بتن شروع ميشود كه بسته به ابعاد پيروژه ميدت زمياني بيه‬
‫طول خواهد انجاميد‪ .‬روند محاسبه به اان شیل اسم كه ابتدا كليه اکمانهاي تيير‪ ،‬سيتون‪ ،‬دايوار و دال بيه‬
‫صورت ‪ 6‬بعدي با ابعاد واقعي ترسيم و سپس احجام مشترک بين اان اکمانها از رونيد محاسيبه خيارج و در‬
‫نهاام حجم هر كدام از اجزا به تفیيک محاسبه ميشوند‪ .‬براي مشاهده نتااج آن بااد از دكمه ‪‌Run‬استفاده‬
‫كنيد‪.‬‬
‫‌‬
 ‫‪846‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪ :Delete 3D Objects‬اان فرمان فقط اکمانهاي ‪6‬بعدي ترسيم شده در مرحله قبل را بيه منظيور كياهش‬
‫حجم فاال پاک ميكند وکي نتااج همچنان باقي ميمانند‪.‬‬
‫‪ :Weight Table‬جدول حجم بتن را به صورت وزني نمااش ميدهد‪.‬‬

‫در اان جدول وزن بتن مصرفي در بين هر تراز به تفیيک سقف (شامل تير و دال)‪ ،‬ستون و داوار مشخص‬
‫شده اسم‪.‬‬
‫‪ :Volume Table‬اان فرمان جدول حجم بتن را به صورت متر میعب نمااش ميدهد‪.‬‬

‫‪ :Concrete Unit Weight‬وزن واحد حجم بتن را مشخص ميكند‪.‬‬

‫‪ : Contents Precision‬دقم اعشار اعداد داخل جدول را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Sum Precision‬دقم اعشار جمع ردافها و ستونها را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Total Precision‬دقم اعشار جمع كل را مشخص ميكند‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪844‬‬

‫ویرایش نقشهها با استفاده از متدلوژي ‪SED‬‬

‫‪Sed‬‬
‫‪SAZE90 » Editing » SAZE Editor‬‬

‫با اان شيوه كاربر مي تواند جزئيات ترسيم شده را در سه سطح‪ ،‬خواص عمومي گرافيیيي‪ ،‬خيواص وايژه‬
‫گرافيیي و خواص مهندسي از طرا رابط كاربري دوسم داشتني )‪ (User Friendly‬همگام بيا جدايدتران‬
‫شيوه استفاده شده در ‪ AutoCAD‬با اک كليک تغيير دهد‪.‬‬
‫بييا اجييراي دسييتور ‪ sed‬و انتخيياب موضييوع(اتي) كييه قصييد تغيييير خييواص آنهييا را داراييم پنجييره‬
‫‪ Saze90 Properties‬به شیل زار ظاهر خواهد شد‪ .‬اکبته محتواات اان پنجره بسته بيه موضيوع انتخيابي‬
‫خواص متفاوتي را نشان خواهد داد‪.‬‬

‫در باالي اان پنجره سه شیلک وجود دارد‪:‬‬

‫‪ : Apply to all‬با كليک بر روي اان شیل تغييرات اعمال شده بر روي تميام موضيوعات مشيابه اعميال‬
‫ميشود‪.‬‬
‫‪ : Reset‬با كليک بر روي اان شیل كليه خواص موضوع(ات) انتخابي به حاکم اوکيه باز ميگردد‪.‬‬
‫‪ : Setting‬تنظيمات مربوط به ‪ SED‬ميباشد‪.‬‬
 ‫‪842‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪ : Apply from now on this drawing‬با فعال كردن اان گزانه كاربر مشخص مييكنيد كيه ترسييمات‬
‫بعدي در همين پروژه نيز طب همين خواص ترسيم شوند‪ .‬با غيرفعال كردن اان گزانه فقط موضوعاتي كيه‬
‫در حال حاضر ترسيم شدهاند تغيير ميكنند‪.‬‬
‫‪ : Apply from now on new drawing‬با فعال كردن اان گزانه كاربر مشخص ميكند كه در پروژههاي‬
‫آتي نيز از همين خواص استفاده شود‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪843‬‬

‫عملیات چیدن شیتها‬

‫‪Sheet‬‬
‫‪SAZE90 » Editing » Sheet manager‬‬

‫پس از ترسيم كليه نقشه ها كاربر ميتواند با اان دستور عمليات چيدن شيمها را انجام دهد‪ .‬با اجراي‬
‫اان دستور پنجرهاي به شیل زار ظاهر خواهد شد‪.‬‬

‫چيدن شيم براساس اکوام ترسيم موضوعات صورت خواهد گرفم‪.‬‬

‫‪:Sheet Setting‬‬
‫‪ : Sheet Width‬عرض شيم را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Sheet Height‬ارتفاع شيم را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Stamp Width‬عرض جدول مشخصات شيم را مشخص ميكند‬
 ‫‪847‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪ : Stamp Height‬ارتفاع جدول مشخصات شيم را مشخص ميكند‪.‬‬

‫نكته‪ :‬فاصله كادر داخلي شيم از کبه كاغذ به طور ثابم ‪ 8‬واحد در نظر گرفته شده اسم‪.‬‬
‫‪:Arrangement Setting‬‬
‫‪ : Distance between objects‬فاصله بين موضوعات هنگام چيدن شيم را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ : Left Margin‬حاشيه سمم چپ شيم را مشخص ميكند‬
‫‪ : Right Margin‬حاشيه سمم راسم شيم را مشخص ميكند‬
‫‪ : Top Margin‬حاشيه باالي شيم را مشخص ميكند‬
‫‪ : Bottom Margin‬حاشيه پااين شيم را مشخص ميكند‬

‫‪:Sheet Size‬‬
‫در اان قسمم كاربر ميتواند شيمهاي از قبل آماده شده را در ساازهاي ‪ A4‬تا ‪ A0‬انتخاب نمااد‪ .‬با انتخاب‬
‫ایي از اان ساازها دكمه ‪ Fill By Insert sheet‬فعال خواهد شد‪.‬‬
‫در صورتي كه كاربر از شيمهاي آماده خود استفاده مينمااد باايد از گزانيه ‪ By Window‬در ااين قسيمم‬
‫استفاده نمااد‪ .‬با انتخاب اان گزانه دكمه ‪ Fill By Selected Window‬فعال خواهد شد‪.‬‬
‫‪ : Landscape‬شيم را به صورت افقي قرار ميدهد‪.‬‬
‫‪ : Portrait‬شيم را به صورت عمودي قرار ميدهد‪.‬‬

‫كاربر ميتواند شيمها و جداول داخل آن را به فرم دکخواه خود تبدال نمااد‪ .‬اان‬
‫شيمها به صورت فاال ‪ dwg‬در پوشه ‪Saze oftware\SAZE90\Template‬‬
‫قرار دارند‪.‬‬

‫‪ : Fill By Insert Sheet‬اان دكمه در صورتي فعال خواهد بود كه كاربر ایيي از شييمهياي آمياده برناميه‬
‫‪ SAZE90‬را انتخاب نمااد‪ .‬با زدن اان دكمه كاربر ابتدا نقطه درج شيم را انتخاب و سيپس موضيوعاتي كيه‬
‫قصد دارد در اان شيم بچيند انتخاب مينمااد‪.‬‬
‫‪ : Fill By Selected Window‬اان دكمه در صورتي فعال خواهد بيود كيه كياربر گزانيه ‪ By Window‬را‬
‫انتخاب نمااد‪ .‬با زدن اان دكمه كاربر ابتدا دو نقطه پنجره را انتخاب مينمااد و سپس موضيوعاتي كيه قصيد‬
‫دارد در اان پنجره بچيند انتخاب مينمااد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪841‬‬

‫‪ : Align objects‬هنگام چيدن شيمها موضوعات از باالتران نقطه تراز خواهند شد‪ .‬براي تراز كردن افقي اا‬
‫عمودي موضوعات نسبم به اک خط افقي اا عمودي ميتوان از اان دكمه استفاده نمود‪ .‬با زدن ااين دكميه‬
‫كاربر ابتدا موضوعات را انتخاب نموده سپس خط تراز را انتخاب مينمااد‪ .‬عمليات تيراز كيردن در سيتونهيا‬
‫براساس ارتفاع صفر صورت ميگيرد وکي در بقيه موارد موضوعات نسبم به ‪ Title‬هر موضيوع تيراز خواهنيد‬
‫شد‪.‬‬

‫‪ : Activate Objects‬در صورتي كه كاربر موضوعاتي به غير از موضوعات ترسيم شده توسيط ‪ SAZE90‬در‬
‫صفحه ترسيم داشته باشد بااد قبل از عمليات چيدن شيمها اان موضوعات را فعال نماايد‪ .‬عملييات شييم‬
‫چيني بر روي موضوعات فعال صورت خواهد گرفم‪ .‬با زدن اان دكميه كياربر باايد موضيوعات ميورد نظير را‬
‫انتخاب و در نهاام اک موضوع به عنوان موضوع مبنا انتخاب نمااد(اان موضوع مبنا در عمليات تيراز كيردن‬
‫(‪ )Align objects‬مورد استفاده قرار ميگيرد)‪ .‬با انجام اان كار عمليات فعال سازي انجام خواهد شد‪.‬‬

‫‪ : Activate and Merge Objects‬در صورتي كه كاربر چند موضوع غير فعال را بخواهد بيا ايک موضيوع‬
‫فعال تلفي نمااد ميتواند از اان گزانه استقاده نمااد‪ .‬با زدن اان دكمه كاربر بااد موضوعات غير فعال ميورد‬
‫نظر را انتخاب و در نهاام موضوع فعال مبدا را مشخص نمااد‪.‬‬
‫‪ :OK‬با انتخاب اان كليد عمليات به پااان ميرسد و پنجره بسته ميشود‪.‬‬
‫‪ :Cancel‬با انتخاب اان كليد عمليات به پااان رسيده و كليه عمليات انجام شده از قبل از فرمان تا اان زمان‬
‫‪ Undo‬ميشود‪.‬‬
 ‫‪840‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫اورلپ کردن میلگردها‬

‫‪ov‬‬
‫‪SAZE90 » Editing » Overlap Editor‬‬

‫فرمان ‪ ov‬براي مدارام ‪ overlap‬ميلگردها تنظيم شده اسم‪ .‬به كمک اان فرمان ميتوان ميلگردهياي‬
‫ترسيم شده را در فواصل مساوي اا با انتخاب نقطه مورد نظر ‪ overlap‬نمود‪ .‬همچنيين ميلگردهياي اصيلي‬
‫تيرهائي كه توسط خود برنامه ترسيم شده اند را در نقاط كم تنش بصورت اتوماتيک ‪ overlap‬نمود‪.‬‬
‫تنظيمات مربوط به طول اورکپ در ‪ Settings>>General>>Development and Splices‬قيرار دارد‪.‬‬
‫توضيحات كامل اان بخش در صفحه ‪ 60‬آمده اسم‪.‬‬
‫با اجراي دستور پنجرهاي به شیل زار باز ميشود‪:‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪829‬‬

‫‪Overlap‬‬
‫‪ :At Constant Intervals‬با انتخاب اان گزانه كاربر ميتواند ميلگردها را در فواصل مساوي ‪overlap‬‬
‫نمااد‪ .‬فواصل مورد نظر در جعبه ‪ Distance‬مشخص ميگردند و كاربر ميتواند با استفاده از كليد ‪Select‬‬
‫‪ Bars‬ميلگردها را براي همپوشاني انتخاب نمااد‪.‬‬
‫‪ :By Selecting Overlap Points‬با انتخاب اان گزانه پس از زدن دكمه ‪Select Bars and Points‬‬
‫پنجره موقتا بسته ميشو د و كاربر ميتواند ميلگرد مربوطه و نقاطي راكه قرار اسم اان ميلگرد ‪ overlap‬شود‬
‫انتخاب نمااد‪.‬‬
‫‪ :Beams at Preset Points‬به كمک اان گزانه كاربر ميتواند ميلگردهاي اصلي تيرهائي كه توسط‬
‫سازه‪ 09‬ترسيم شده اند را در نقاط كم تنش ‪ overlap‬نمااد‪ .‬اان نقاط قبل از ترسيم تيرها در‬
‫‪ Setting>>Beam>>Longitudinal Reinf.>>Overlap‬قابل تنظيم هستند‪.‬‬

‫‪:Overlap Style‬‬
‫در اان قسمم فرم ‪ overlap‬توسط كاربر انتخاب ميشود‪ .‬كاربر دوگزانه چپ و راسم را دارد‪ .‬با انتخاب‬
‫گزانه ‪ overlap left‬قسمم همپوشاني شده سمم چپ ادامه ميلگرد قرار ميگيرد و با انتخاب گزانه‬
‫‪ overlap right‬قسمم همپوشاني شده سمم راسم ادامه ميلگرد قرار ميگيرد‪.‬‬
‫‪ :Visual Overlap Gap‬فاصله ظاهري دوميلگرد روي نقشه را هنگام همپوشاني مشخص ميیند‪.‬‬

‫‪ :OK‬با انتخاب اان كليد عمليات به پااان ميرسد و پنجره بسته ميشود‪.‬‬
‫‪ :Cancel‬با انتخاب اان كليد عمليات به پااان رسيده و كليه عمليات انجام شده از قبل از فرمان تا اان زمان‬
‫‪ Undo‬ميشود‪.‬‬
 ‫‪828‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫ثبت میلگردهاي ترسیم شده توسط کاربر‬

‫‪Regbar‬‬
‫‪SAZE90 » Editing » Register Bar‬‬

‫چنانچه كاربر ماال باشد از نقشه هائي كه خود ترسيم مينمااد کيسم مقادار تهيه نمااد باايد ميلگردهيا‬
‫را ثبم ‪ Register‬نمااد‪.‬‬
‫اک ميلگرد ثبم شده )‪ (Registered‬مجموعهاي از اک ‪ Polyline‬از نيوعي كيه توسيط دسيتور ‪Pline‬‬
‫ترسيم ميشود‪ ،‬اک ‪ Leader‬از نوعي كه توسط دستور ‪ Leader‬ترسيم ميشود‪ ،‬اک ‪ Text‬معني دار از نوعي‬
‫كه توسط دستور ‪ Text‬نوشته ميشود و اک عدد به عنوان مقياس طوکي نقشه ميباشد‪.‬‬

‫نیات قابل توجه براي ثبم ميلگرد‪:‬‬

‫‪ -8‬سازه‪ 09‬تنها اشياء ترسيم شده بصورت ‪ 2DPolyline‬را بعنوان ميلگرد شناسائي ميیند‪ .‬اان اشيياء‬
‫را ميتوان توسط فرمان ‪ Pline‬در ‪ AutoCAD‬ترسيم نمود‪.‬‬
‫‪ -0‬با توجه به اانیه ميلگردهاي طوکي سازههاي بتن آرمه شیلهاي محدودي دارنيد‪ ،‬سيازه‪ 09‬تنهيا ‪2‬‬
‫شیل را به عنوان ميلگرد شناسائي ميیند‪ .‬اان شیلها به صورت زار ميباشند‪:‬‬

‫‪ -6‬هر ميلگرد ترسيم شده بااد به كمک اک ‪ Leader‬به ‪ Text‬مربوطه متصل گردد‪ .‬براي ااجاد چنين‬
‫مجموعهاي كاربر بااد از دستور ‪ Leader‬در ‪ AutoCAD‬استفاده نمااد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪820‬‬

‫‪ -4‬در ترسيم ‪ Leader‬كاربر بااد به اان نیته توجه نمااد كه سرفلش‪ Leader‬به ميلگرد متصل باشيد‪.‬‬
‫براي انتخاب دقي نقطهاي روي ‪ Polyline‬ميتيوان از ‪Osnap‬هياي اتوكيد مثيل ‪(nearst) nea‬‬
‫استفاده نمود‪.‬‬
‫‪ Text -2‬مربوطه به عنوان اک ميلگرد بااد معتبر باشد‪Text .‬هاي معتبر براي ميلگردهيا بيه دو فرميم‬
‫‪ ~18@20 n=10‬اا ‪ 4~18‬مورد قبول ميباشند‪.‬‬
‫‪ -3‬با توجه به اانیه فونمهاي ‪ AutoCAD‬فاقدكاراكتر ‪ Ф‬ميباشد‪ ،‬بيه جياي آن در ‪ Text‬مربيوط بيه‬
‫ميلگردها از ~ استفاده ميشود‪ .‬در فونمهاي ‪ Romancp, Romansp‬كه همراه با نرمافزار سازه‪09‬‬
‫نصب ميشود عالمم ~ به صورت ‪ Ф‬نشان داده ميشود‪ .‬از اان فونمهيا در ‪ saze_style‬اسيتفاده‬
‫ميشود‪.‬‬

‫دركليه نقشههااي كه توسط خود سازه‪ 09‬ترسيم ميشوند كليه ميلگردها به همراه‬
‫‪ Leader‬و ‪ Text‬مربوطه از قبل ثبم شده هستند و الزم نيسم كاربر مجددا آنها‬
‫را ثبم نمااد‪.‬‬

‫با اجراي فرمان ‪ regbar‬پنجرهاي به شیل زار ظاهر ميشود‪:‬‬

‫‪ : Bar Type‬در اان قسمم كاربر نوع ميلگرد را مشخص ميكند‬

‫‪ : Unit‬واحد طول ميلگرد را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ :Bar Length Scale‬مقياس ترسيم شده ميلگرد براي محاسبه طول ميلگرد (=‪ )L‬را مشخص ميكند‪.‬‬
 ‫‪826‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪ :Times‬تعداد دفعاتي كه اان ميلگرد بااد در کيستوفر تیرار شود را مشخص ميكند‪.‬‬
‫‪ :Register Bars‬با اجراي اان فرمان پنجره موقتا بسته ميشود و پيام ‪ Select Objects:‬ظاهر ميگردد‪ .‬در‬
‫اان مرحله كاربر بااد مجموعه ‪ Polylines, Leaders, Texts‬از قبل ترسيم شده را انتخاب نمااد‪ .‬چنانچه‬
‫شرااط ذكر شده در ابتداي اان فرمان وجود داشته باشد كليه اطالعات مربوطه ثبم ميگردد و ميلگردها به‬
‫رنگ بنفش براي ميلگردهاي زار ‪ 80‬متر اا آبي براي ميلگردهاي باالي ‪ 80‬متر‪ ،‬کيدر به رنگ زرد و نوشته‬
‫ها به رنگ سبز تغيير رنگ ميدهند‪.‬‬
‫عدد ‪ 80‬متر براساس طول ميلگردهاي موجود در بازار انتخاب شده اسم و كاربر ميتواند اان عيدد را بيا‬
‫استفاده از فرمان ‪ maxl‬تغيير دهد‪ .‬طول ميلگرد درج شده در ‪ Text‬ميلگرد بير اسياس مجميوع طيولهياي‬
‫قسمم اصلي ‪ Polyline‬و طولهاي الزم براي خم و وصله ميلگرد ميباشد‪ .‬براي راحتي كياربران تنهيا طيول‬
‫قسمم اصلي ميلگرد از روي تصوار برداشم ميشود و طول قسممهاي خم و وصله براساس تنظيمات كاربر‬
‫در‪ Settings>>General>>Development and Splices‬مشخص ميشوند‪ .‬توضيحات كامل اان بخيش‬
‫در صفحه ‪ 60‬آمده اسم‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪824‬‬

‫مدوالر کردن طول میلگردها‬

‫‪Modular‬‬
‫‪SAZE90 » Editing » Make Modular‬‬

‫كا ربر اان امیان را دارد كه طول ميلگردهياي تقيواتي تيرهيا كيه توسيط سيازه‪ 09‬ترسييم شيده را بيه‬
‫طولهاي مورد نظر خود تبدال نمااد‪ .‬به اان صورت كه با مشخص كردن کيسم طولهاي ميورد نظير خيود‬
‫(مطاب پنجره زار) و انتخاب ميلگردهاي مورد نظر‪ ،‬طول ميلگردها به طولهااي كه كياربر مشيخص نميوده‬
‫تبدال مي شوند‪ .‬به عنوان مثال در صورتي كه ميلگردهااي داشته باشيم با طول ‪ 8419‬بعد از ميدوالر كيردن‬
‫به دکيل اانیه اان عدد در بازه ‪ 842‬و ‪ 049‬ميباشد طول اان ميلگردها به ‪ 0499‬تبدال مييشيوند‪ .‬اکبتيه ااين‬
‫كار بااد قبل از تهيه کيستوفر انجام بگيرد‪.‬‬
‫‪822‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫ذخیره و بازیابی تنظیمات کاربر‬

‫‪Ssave‬‬
‫‪SAZE90 » Settings » Save Settings‬‬

‫كاربر اان امیان را دارد كه كليه تنظيمات انجام شده را در فاالي با پسوند ‪ .set‬ذخيره نمااد‪.‬‬

‫‪Sload‬‬
‫‪SAZE90 » Settings » Load Settings‬‬

‫تنظيمات ذخيره شده از قبل را ميتوان با استفاده از اان دستور ‪ Load‬كرد‪.‬‬

 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪823‬‬

‫مدیریت لیست میلگردها‬

‫‪Rebar‬‬
‫‪SAZE90 » Settings » Reinforcement Bar Sizes‬‬

‫با اجراي اان دستور پنجرهاي به شیل زار ظاهر خواهد شد كه كاربر ميتواند ميلگرد جداد به کيسم‬
‫ميلگردهاي موجود اضافه كند‪.‬‬
 ‫‪827‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫گزارش گیري‬

‫‪Report‬‬
‫‪SAZE90 » View » Report‬‬

‫با استفاده از اان دستور كاربر ميتواند روند محاسبات انجام شده توسط سازه‪ 09‬را در بخشهاي مختلف‬
‫مشاهده نمااد‪ .‬در حال حاضر امیان گزارش گيريهاي زار در اان دستور وجود دارد‪:‬‬
‫‪-8‬گزارش نحوه محاسبه خاموت تير‬
‫‪-0‬گزارش نحوه محاسبه خاموت ستون‬
‫‪-6‬ترسيم نتااج طراحي هر تير (سطح مقطع ميلگرد مورد نياز) به صورت نمودار‬

‫گزارش نحوه محاسبه خاموت تیر توسط سازه‪09‬‬

‫با اجراي دستور ‪ report‬پيغام ‪ Select object:‬ظاهر ميشود‪ ،‬در صورت انتخياب نوشيته خياموت تيير‬
‫پنجرهاي ظاهر خواهد شد كه حاوي اطالعات زار ميباشد‪:‬‬
‫‪ : Stirrups Calculation for‬در اان قسمم مشخصات تيري كه خاموت آن انتخياب شيده و موقعييم‬
‫خاموت (‪ Middle‬اا ‪ Left‬اا ‪ Right‬اا ‪ )Overlap‬در تير نمااش داده ميشود‪.‬‬

‫‪ :Section Properties‬اان جدول داراي ‪ 6‬ستون ميباشد كه سيتون اول مشخصيات مقطيع و سيتون دوم‬
‫مقادار آن و ستون سوم نشان ميدهد كه اان مقادار چگونه محاسبه شدهاند(توسط كاربر داده شيده‪ ،‬از نيرم‬
‫افزار مرجع خوانده شده و اا طب فرمول خاصي محاسبه شده)‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪821‬‬

‫‪ :User Settings‬اان جدول مربوط به تنظيمات كاربر ميباشد‪.‬‬

‫‪ :Code and ductility provisions‬در اان قسمم ضوابط و فرمولهاي آاين نامه انتخيابي كياربر نميااش‬
‫داده ميشود‪ .‬فرمول مربوط به ‪ Smax‬بسته به موقعيم خاموت متفاوت اسم‪ .‬در اانجا چون موقعيم خياموت‬
‫انتخابي مياني بوده‪ ،‬فرمول مربوط به ناحيه مياني تير نشان داده شده اسم‪.‬‬

‫‪ :Torsional stirrups calculation‬در صورت فعال بودن گزانه اضافه كردن خاموت پيچشي‪ ،‬اان جيدول‬
‫نمااش داده ميشود‪ .‬اان جدول داراي دو ستون اصلي (‪ Current‬و ‪ )Required‬ميباشد‪.‬‬
‫ستون ‪ Current‬مشخصات خاموت را در آزمونهاي مختلف نشان ميدهد‪ .‬كه داراي ستونهياي ‪( Ø‬سيااز)‪،‬‬
‫‪) S‬حداكثر فاصله مجاز طب آاين نامه)‪( Leg ،‬تعداد ساق) و ‪ (a) At/s‬جاري ميباشد‪.‬‬
‫ستون ‪ Required‬مقدار آرماتور عرضي پیچشی مورد نياز را نمااش ميدهد‪ .‬كه داراي زار سيتونهياي‬
‫حداقل مقدار مورد نياز طب آاين نامه)‪ ،(b‬مقدار مورد نياز براساس خروجيي نيرمافيزار اصيلي)‪ output(c‬و‬
‫ستون نتيجه آزمون ميباشد‪.‬‬
‫الزم به ذکر است که در اینجا ‪ 9‬برابر خروجی میلگرد پیچشی (‪ )2At/s‬در نظر گرفته میشود‪.‬‬

‫در صورت برقراري شروط (‪ )a>b , b>c‬نتيجه آزمون ‪ OK‬در غير اانصورت ‪ N.G‬خواهد بود‪.‬‬
 ‫‪820‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪ :Shear stirrups calculation‬اان جدول داراي دو ستون اصلي (‪ Current‬و ‪ )Required‬ميباشيد‪.‬‬

‫ستون ‪ Current‬مشخصات خاموت را در آزمونهاي مختلف نشان ميدهد‪ .‬كه داراي ستونهياي ‪( Ø‬سيااز)‪،‬‬
‫‪) S‬حداكثر فاصله مجاز طب آايين ناميه)‪( Leg ،‬تعيداد سياق) و ‪ (a’) Av/s‬جياري مييباشيد‪( .‬در سيتون ‪S‬‬
‫فاصلهاي كه نوشته شده براساس مقدار ‪ Round Off‬به سمم پااين گرد شده اسم)‬
‫ستون ‪ Required‬مقدار آرماتور عرضي برشي مورد نياز را نمااش ميدهيد‪ .‬كيه داراي زاير سيتونهياي‬
‫حداقل مقدار مورد نياز طب آاين نامه)’‪ ،(b‬مقدار مورد نياز براساس خروجي نيرمافيزار اصيلي)’‪ (c‬و سيتون‬
‫نتيجه آزمون ميباشد‪.‬‬

‫در صورت برقراري شرطهاي (’‪ )a’-c>b’ , a’-c>c‬نتيجه آزمون ‪ OK‬در غير اانصورت ‪ N.G‬خواهد بيود‪.‬‬
‫دقم كنيد در اانجا ‪ a’-c‬با ’‪ b‬و ’‪ c‬مقااسه مي شود به دکيل اانیيه بخشيي از ااين خياموت باايد بيه عنيوان‬
‫خاموت پيچشي مورد استفاده قرار گيرد‪.‬‬
‫دکيل تفیيک روند محاسبه خاموت پيچشي و خاموت برشي در اان اسم كه در زميان محاسيبه خياموت‬
‫برشي ميتوان در صورت نياز از سنجاقي استفاده كرد در حاکي كه در پيچشي سنجاقي كاربردي ندارد‪.‬‬
‫‪ :Result‬در اان قسمم نتيجه نهااي نمااش داده ميشود‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪839‬‬

‫گزارش نحوه محاسبه خاموت ستون توسط سازه‪09‬‬

‫با اجراي دستور ‪ report‬پيغام ‪ Select object:‬ظاهر ميشود‪ ،‬در صورت انتخاب نوشته خاموت سيتون‬
‫پنجرهاي ظاهر خواهد شد كه حاوي اطالعات زار ميباشد‪:‬‬
‫‪ :Section Properties‬اان جدول داراي ‪ 6‬ستون ميباشد كه سيتون اول مشخصيات مقطيع و سيتون دوم‬
‫مقادار آن و ستون سوم نشان ميدهد كه اان مقادار چگونه محاسبه شدهاند(توسط كاربر داده شيده‪ ،‬از نيرم‬
‫افزار مرجع خوانده شده و اا طب فرمول خاصي محاسبه شده)‬

‫‪ :User Settings‬اان جدول مربوط به تنظيمات كاربر ميباشد‪.‬‬

‫‪ :Code and ductility provisions‬در اان قسمم ضوابط و فرمولهاي آاين نامه نمااش داده ميشود‪.‬‬
 ‫‪838‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫‪ :Shear Output‬در اان جدول نتااج خروجي نرمافيزار اصيلي بيراي سيتون انتخيابي را نميااش مييدهيد‪.‬‬
‫ماكزامم مقدار ستون ‪ shear2-2‬و ‪ Shear3-3‬به عنوان خروجي نرمافزار اصلي در نظر گرفته ميشوند و به‬
‫عنوان )‪ (c‬در جدول مربوط به محاسبه برش ‪0-0‬و ‪ 6-6‬قرار داده ميشود‪.‬‬

‫‪ :Shear2-2 ,3-3 calculation Process‬اان جدولهيا هير كيدام داراي سيه سيتون اصيلي (‪ Current‬و‬
‫‪ Required‬و ‪ )Result‬ميباشد‪ .‬ستون ‪ Current‬مشخصات خاموت را در آزمونهاي مختلف نشان ميدهد‪.‬‬
‫كه داراي ستونهاي ‪( Ø‬سااز)‪) S ،‬حداكثر فاصله مجياز طبي آايين ناميه)‪( Leg ،‬تعيداد سياق) و ‪(a) Av/s‬‬
‫جاري ميباشد‪.‬‬
‫ستون ‪ Required‬مقدار آرماتور عرضي برشي مورد نياز را نمااش ميدهد‪ .‬كه داراي ستونهاي حيداقل‬
‫مقدار مورد نياز طب آاين نامه)‪ (b‬و مقدار مورد نياز براساس خروجي نرمافيزار اصيلي)‪ (c‬و در آخير سيتون‬
‫نتيجه آزمون ميباشد‪( .‬در ستون ‪ S‬فاصلهاي كه نوشته شده براساس مقدار ‪ Round Off‬به سمم پااين گرد‬
‫شده اسم)‬
‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪830‬‬

‫در صورت برقراري شروط (‪ )a>b , a>c‬نتيجه آزمون ‪ OK‬در غير اانصورت ‪ N.G‬خواهد بود‪.‬‬

‫‪ :Result‬در اان قسمم نتيجه نهااي نمااش داده ميشود‪.‬‬

 ‫‪836‬‬ ‫فصل ‪ / 9‬فرمانهاي سازه ‪09‬‬

‫نمودار پوش آرماتور طولی تیرها‬

‫با اجراي دستور ‪ report‬پيغام ‪ Select object:‬ظاهر ميشود‪ ،‬در صورت انتخاب نوشته مربوط به تيپ‬
‫تير (مثال ‪ )Beam Typ. B-5‬پنجرهاي به شیل زار ظاهر خواهد شد‪.‬‬

‫در اان پنجره نمودار(هاي) نمااش داده شده نماايانگر مييزان سيطح مقطيع ميلگيرد ميورد نيياز در هير‬
‫موقعيم از تير مي باشد‪ .‬اان نمودار(ها) براي ميلگرد باال و پااين به صورت مجزا ترسيم ميشيود‪ .‬بيا حركيم‬
‫دادن ماوس روي اان نمودار مقدار سطح مقطع ميلگرد مورد نيياز در هير موقعييم از تيير در سيمم راسيم‬
‫پنجره نمااش داده ميشود‪.‬‬
‫خطوط خط چيني كه به رنگ زرد ترسيم شدهاند محل آكسها را نشان ميدهند كه در باالي هير كيدام‬
‫از اان خطها اسم آكس نمااش داده شده اسم‪ .‬خطي ضخيمي كه به صيورت افقيي ترسييم شيده نماايانگر‬
‫ميزان ميلگرد اصلي استفاده شده در اان تير ميباشد‪.‬‬
‫با استفاده از اان نمودار كاربر به راحتي مييتوانيد مقيدار ميلگردهياي تقيواتي و محيل قطيع آنهيا را‬
‫مشاهده و با نقشههاي ترسيم شده مقااسه نمااد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪834‬‬

‫فرمانهاي عمومی سازه‪09‬‬

‫)‪uc (unclip‬‬
‫نماي موجود را از حاکم برش خورده )‪ (CLIPPED VIEW‬خارج ميسازد‪.‬‬

‫)‪qv (quick view‬‬

‫‪SAZE90 » Miscellaneous » Quick View‬‬

‫بجاي استفاده از فرمان متعارف ‪ view‬كاربر ميتواند براي دسترسي سراع به نماهاي از قبل نامگذاري شيده‬
‫از اان فرمان استفاده نمااد‪ .‬با اجراي فرمان پنجره اي شبيه به پنجره روبرو روي صفحه نمااش داده ميشود‪.‬‬
‫اان پنجره حاوي نام نماهاي موجود در پروژه جاري اسم‪ .‬كاربر ميتواند با انتخاب ایيي از نيامهيا بيه كميک‬
‫موس نماي مربوطه را روي تصوار نشان دهد‪ .‬چنانچه تصميم كاربر براي عوض كيردن نمياي جياري تغييير‬
‫كند‪ ،‬ميتواند با كليک كردن ‪ CLOSE‬پنجره را ببندد‪.‬‬
832 09 ‫ فرمانهاي سازه‬/ 9 ‫فصل‬

Sazesite
SAZE90» Help » SAZE90 Online
.‫ باز ميیند‬Internet Explorer ‫ را در‬09‫ساام مربوط به سازه‬

sazehelp
SAZE90» Help » Help
.‫ را باز ميیند‬09‫ سازه‬help ‫فاال‬
 ‫بهینهساز طراحی نسخه چهار (‪:)Design Optimizer 4th‬‬

‫مقدمه‪:‬‬
‫‌سالهاسم كه مهندسين سازه با بهرهگيري از مجموعههاي مختلفي از بستههاي نرمافزاري روش اجزاء‬
‫محدود‪ ،‬سازه هاي اسیلتي و غير اسیلتي را تحليل و بر اساس نتااج آنها به طراحي ميپردازند‪ .‬در اان بين‬
‫جاي نرمافزارهااي كه به عنوان )‪ DM (Decision Maker‬در كنار مهندسين به مشاوره و تصميم سازي‬
‫بپردازد در صنعم ساختمان خاکي بوده اسم‪ .‬بر اان اساس گروه نرمافزاري سازه پس از مطاکعه كافي در اان‬
‫زمينه اقدام به تهيه بسته نرمافزاري نمود كه ميتواند در اان زمينه راه گشا باشد‪.‬‬
‫‪ ،Design Optimizer‬نرمافزاري اسم كه به عنوان اک ابزار كمیي ميتواند مهندس محاسب را در امور‬
‫‪HCI (Human Computer‬‬ ‫طراحي ااري نمااد‪ .‬در واقع اان نرمافزار در گروه نرمافزارهاي‬
‫)‪ Interaction‬جاي ميگيرد‪ .‬نرمافزار‪ ،Design Optimizer‬با در نظر داشتن معيارهاي اساسي طراحي‬
‫همچون مقاومم و تغيير شیل سعي در ارضا قيود طراحي مدنظر آايننامههاي حاكم را دارد‪ .‬اان نرمافزار‬
‫همچنين سعي در بوميسازي و تسهيل مدلسازي نرمافزار ‪ SAP2000‬داشته و کذا امیاناتي در اان جهم‬
‫براي كاربران در نظر گرفتهشده اسم‪.‬‬
‫براي سادگي ارتباط با محيط اضافهشده به نرمافزار ‪ ، SAP2000‬محيط برنامه شبيه به واسط كاربري‬
‫نرمافزارهاي ‪ CSI‬تهيهشده اسم‪ .‬بانک هاي مقاطع و نيز مصاکح موجود و رااج در ااران درون اان نرمافزار‬
‫تعبيهشده كه ميتواند سرعم و دقم كار محاسب درروند انجام عمليات را افزااش دهد‪.‬‬
‫‪ Design Optimizer‬در واقع از موتور تحليل و طراحي ‪ SAP2000‬جهم طراحي بهينه و ارضا قيود‬
‫آايننامههاي ‪ CSA94 ،ACI99 ،0199‬و ‪ ACI2005‬بهره جسته اسم و توسط اکگوراتمهاي هوش مصنوعي‬
‫فضاي كلي جوابهاي محتمل را جستجو و برازش ميكند‪ .‬در طول اان فرآاند با استفاده از پارامترهاي‬
‫حاكم بر میانيک مسئله مقاطعي را برميگزاند كه سازگاري بيشتري با میانيک پداده دارند‪.‬‬
‫در نسخه فعلي بهينه ساز طراحي(نسخه چهار)‪ ،‬تحليل‪ ،‬طراحي و كليه ضوابط مرتبط با آن بر اساس نسخه‬
‫نهااي آیین نامه ‪ 9399‬ویرایش چهارم پياده سازي شده اسم‪.‬‬
‫اان نرمافزار ایي از اوکين محصوالتي كه به عنوان )‪ CSI Developer Network Solutions (CSIDNS‬به‬
‫نرمافزار ‪ SAP2000‬اضافه شده و اميد اسم بتواند در راستاي ارتقا كيفيم و صرفهجواي در زمان‪ ،‬هزانه و‬
‫مصاکح ساختماني مصرفي‪ ،‬گامي بهپيش نهاده باشد‪.‬‬
‫‪837‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫سیستم مورد نیاز برای راه اندازی ‪rezimi pO igiseD‬‬

‫‪AMD Athlon‬‬ ‫پردازنده ‪ Intel Dual core‬يا‬

‫‪RAM‬‬ ‫حداقل ‪ 4GB‬حافظه‬
‫حداقل ‪ 2GB‬هارد ديسك‬
‫‪Windows Vista / 7‬‬ ‫سيستم عامل‬
‫‪USB‬‬ ‫درگاه‬
‫‪Microsoft .net Framework v3.5‬‬

‫نرمافزار ‪ Sap2000‬ورژن ‪*414.41‬‬

‫سیستم ایده آل برای راه اندازی ‪rezimi pO igiseD‬‬

‫‪AMD Phenom II‬‬ ‫پردازنده ‪ Intel core i7‬یا‬

‫‪RAM‬‬ ‫‪ 8GB‬حافظه‬
‫‪ 8GB‬هارد ديسك‬
‫‪Windows 7‬‬ ‫سيستم عامل‬
‫‪USB‬‬ ‫درگاه‬
‫‪Microsoft .net Framework v4.5‬‬

‫نرمافزار ‪ Sap2000‬ورژن ‪*414.41‬‬

‫* بهينهساز طراحی فقط روی این نسخه کار ميکند‪ .‬ورژن های جدیدتر دارای قابليت‬

‫مفيدی برای هدف بهينهسازطراحی نيستند و بعضا عملکردی همراه با خطا دارند‪.‬‬

‫نکته‪ :‬براي به كاربردن خروجي ‪ MDB‬از ‪ Design Optimizer‬و استفاده از سازه ‪ 09‬در‬
‫ترسيم آن‪ ،‬الزم است نرم افزارهاي ‪ AutoCAD‬و ‪ Microsoft Office‬قبل ا نصب شده‬
‫باشند)در سيستم عامل ‪ ، 64bit‬نسخه ي ‪ Office 64bit‬نصب شود‪(.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪831‬‬

‫‌‬
‫نصب نرمافزار‬
‫نصب ‪ rezsmstgO ngiseD 4th‬در اک فرااند جدا از سازه‪ 09‬انجام ميشود‪ .‬با اجراي فاايل ‪ SETUP‬از روي ‪،CD‬‬
‫نرم افزار روي سيستم شما نصب مي شود‪ .‬ابتدا كاربر بااد به ترتيب نام‪ ،‬نام شركم و شماره سراال نيرم افيزار خيود را‬
‫وارد نمااد‪ .‬بااد شماره سراال مختص نرم افزار متعل به خود را وارد نماايد‪ ،‬در غير اان صورت با خطا مواجه خواهيد‬
‫شد‪.‬‬

‫پس از كليک كردن كليد ‪ Next‬پنجره اي به شیل زار باز ميشود‪.‬‬

‫‌‬
 ‫‪830‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫كاربر به كمک كليد ‪ Browse‬محل نصب نرم افزار را مشخص مينمااد‪ .‬با كليک كردن كلييد ‪ Next‬پنجيرهاي بياز‬
‫مي شود كه نشان دهنده روند نصب برنامه اسم‪ .‬چنانچه كاربر ماال به ادامه نصب برنامه نباشد ميتواند با كليک كردن‬
‫‪ Cancel‬روند نصب را متوقف نمااد‪.‬‬
‫‌‬
‫نصب روي ‪Windows 7‬‬
‫پييس از نصييب كامييل نييرمافييزار‪ ،‬از ‪Control Panel\User Accounts and Family Safety\User‬‬
‫‪ ، Accounts‬گزانه ‪ Change User Account Control Settings‬را در حاکم ‪ Never notify‬قرار دهيد‪.‬‬
‫الزم اسم پس از اان كار ایبار سيستم خود را راه اندازي مجدد نماايد‪ .‬در بقيه سيستم عامل ها نيز فراانيد‬
‫مشابه اسم‪.‬‬

‫نصب قفل سخت افزاري‬

‫اكنون بااد درااور قفل سخم افز اري بر روي سيستم شما نصب گردد تا قفل براي كامپيوتذ قابل شناسااي باشد‪.‬‬
‫قفلهاي ‪ USB‬از نوع ‪ SafeNet‬ارائه ميشوند (قفل هاي قدامي ‪ SmartKey‬از اان پس قابليم اسيتفاده بيراي بهينيه‬
‫ساز طراحي را ندارد)‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪879‬‬

‫‪SafeNet‬‬
‫براي نصب درااور قفلهاي ‪ SafeNet‬بيه فوکيدر ‪ SafeNET Driver‬موجيود در ‪ CD‬نصيب برناميه رفتيه و ‪Sentinel‬‬
‫‪ Protection Installer.exe‬را اجرا كنيد‪.‬‬
‫نكته‪ :‬در صورتي كه مجميوعه نرم افزاري سيازه ‪ 09‬تهيه شده شامل ‪ Design Optimizer‬هم باشيد و دراايور قفيل‬
‫براي سازه‪ 09‬نصب شده باشد‪ ،‬نياز به نصب جداگانهاي براي درااور قفل ‪ Design Optimizer‬نميباشد‪.‬‬
‫نیته‪ :‬نرمافزار ‪ Design Optimizer‬به صورت منواي در نرمافزار ‪ SAP2000‬اضافه خواهد شد‪.‬‬

‫فعالسازي قفل‪ :‬پس انجام مرحله قبل‪ ،‬براي اانیه بتوانيد از نرم افزار بهينه ساز طراحي ايا هير ايک از برناميه‬
‫هاي گروه نرم افزاري سازه استفاده كنيد‪ ،‬بااد آن نرم افزار بر روي قفل شما فعال شود‪.‬‬
‫اگر از نصب صحيح ‪ Sentinel Protection Installer.exe‬مطمين هستيد‪ ،‬اما با اجراي برنامه بهينهسياز طراحيي بيا‬
‫خطاهاي قفل مواجه شداد‪:‬‬
‫‪Design optimizer utility is not activated‬‬
‫اا‬
‫‪Dongle is not present‬‬
‫به اان معني اسم كه بهينه ساز طراحي بر روي قفل شما فعال نشده اسم‪.‬‬
‫در اان صورت بااد از گروه پشتيباني اک فاال فعاکسازي (‪)Activation file or code‬دراافم كنيد‪ .‬براي فعال سازي‬
‫نرم افزار روي قفل خود‪ ،‬بااد از طرا برنامه ‪( Activation‬كه همزمان با نصب نرم افزار بهينه ساز طراحي اا سيازه‪09‬‬
‫نصب ميشود) استفاده كنيد‪.‬‬
‫اان برنامه در پوشه نصب ‪ Saze software‬نصب مي شود و همچنين از منوي اسيتارت وانيدوز هيم قابيل دسترسيي‬
‫اسم‪ .‬با اجراي آن و معرفي فاال فعال سازي دراافتي به آن‪ ،‬فعالسازي انجام ميشود‪.‬‬

‫نكته‪ :‬پس از اجراي بهينه ساز طراحي در دو حاکم پيغام خطاي زار دراافم خواهد شد‪:‬‬
‫‪Dongle is not present‬‬
‫اگر قفل اتصال مناسبي با درگاه ‪ USB‬نداشته باشد (هميشه بهتر اسم از درگاه هاي اصلي ‪ USB‬استفاده كنيد)‬
‫اا درااور قفل نصب نشده باشد‪.‬‬
‫اا قفل همچنان فعال سازي نشده اسم‪.‬‬
 ‫‪878‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫بخش اول‪ :‬آموزش گام به گام ‪Design Optimizer‬‬

‫در اان بخش سعي شده تا به روش گام به گام عالوه بر تشراح روند كار بيا ‪ ،Design Optimizer‬نیيات و‬
‫تینيک هااي نيز به كاربر آموزش داده شود كه با رعاام آنها بتواند به راحتي از نرمافزار استفاده نمااد‪ .‬ااين‬
‫بخش شامل هشم گام ميباشد‪ .‬اان گامها شامل كليه روال بهينهسازي اک سازه بتني اسم كه بيه صيورت‬
‫قدم به قدم دنبال ميشود‪.‬‬

‫گام اول‪ :‬آمادهسازي مدل در نرمافزار ‪SAP2000‬‬

‫گام دوم‪ :‬اجراي ‪Design Optimizer‬‬
‫گام سوم‪ :‬تنظيمات ‪ Define‬در ‪Design Optimizer‬‬
‫گام چهارم‪ :‬تنظيمات نهااي در ‪SAP2000‬‬
‫گام پنجم‪ :‬عمليات ‪ Assign‬و تنظيم روشها و قيود در ‪Design Optimizer‬‬
‫گام ششم‪ :‬عمليات بهينه سازي در ‪Design Optimizer‬‬
‫گام هفتم‪ :‬محاسبه نتااج‬
‫گام هشتم‪ :‬گرفتن خروجي ‪ETABS‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪870‬‬

‫گام اول‪ :‬آمادهسازي مدل در نرمافزار ‪SAP2000‬‬

‫‪ ‬روش اول (ایجاد مدل در ‪:)SAP2000‬‬

‫‪ -1‬ترسیم هندسه سازه در نرمافزار ‪ :SAP2000‬در شروع بااد به ترسيم مدل در نرمافزار ‪ SAP2000‬بپردازاد‬
‫اا در صورتي كه از قبل مدکي در نرمافزار ‪ SAP2000‬تهيه كردهااد از آن استفاده كنيد‪.‬‬

‫‪ -9‬تكیهگاهها‪ :‬پس از ترسيم هندسه (اکمانهاي تير و ستون)‪ ،‬كاربر بااد تنظيمات تیيهگاه را اعمال كند‪.‬‬

‫‪ Import -8‬فایل ‪ :Data.s2k‬براي اان كار به منوي زار برواد‪.‬‬

‫‪SAP2000 >> File >> Import >> SAP2000 .s2k Text File‬‬
‫گزانه ‪ Add to existing model‬را انتخاب كرده و ‪ Ok‬كنيد‪ .‬حال بااد آدرس فاال ‪ data.s2k‬را كه در‬
‫مسير نصب برنامه ‪ Design Optimizer‬موجود ميباشد به ‪ SAP2000‬بدهيد‪ ،‬در پااان كليد ‪ Done‬را‬
‫بزنيد‪.‬‬
‫(مسير نصب ‪)Example: \Program Files\Saze Software \DesignOptimizer :Design Optimizer‬‬

‫در اان كتاب هر جا از … >> ‪ SAP2000‬استفاده شود‪ ،‬منظور گزانهها و منوهاي‬

‫نرمافزار ‪ SAP2000‬اسم و اگر از … >> ‪ Design Optimizer‬استفاده شود‪،‬‬
‫منظور گزانهها و منوهاي موجود در نرمافزار ‪ Design Optimizer‬ميباشد‪.‬‬

‫‪ -4‬غیر فعال کردن تولید خودکار ترکیب بارها در ‪ :SAP2000‬به منوي زار برواد‪.‬‬
‫‪SAP2000 >> Design >> Concrete Frame Design >> Select Design Combos‬‬
‫گزانه "‪‌"Automatically Generate Code-Based Design Load Combination‬را غير فعال كنيد‪.‬‬
‫با اان كار تركيب بارها توسط ‪ SAP2000‬توکيد نخواهد شد و به سرعم عمل ‪ Design Optimizer‬افزوده‬
‫خواهد شد‪ .‬قابل ذكر اسم تركيب بارهاي الزم براي روشهاي مختلف استاتيیي و داناميیي‪ ،‬منظم و‬
‫نامنظم با توجه به آايننامه و‪ ...‬توسط ‪ Design Optimizer‬توکيد خواهد شد‪.‬‬
 ‫‪876‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫‪ -2‬ذخیره فایل‪:‬‬
‫پيش از شروع كار با ‪ Design Optimizer‬اکزاماً بااستي فاال در ‪ SAP2000‬ذخيره گردد‪.‬‬

‫‪ ‬روش دوم (ایجاد مدل در ‪ ETABS‬و تبدیل به ‪:)s2k‬‬

‫در صورتي كه ميخواهيد مدل خود را در نرمافزار ‪ ETABS‬ترسيم كنييد (ايا از ميدکي كيه قيبالً در ‪ETABS‬‬
‫ااجاد نموده ااد استفاده كنيد)‪ ،‬و سپس آن را به ‪ SAP2000‬منتقل كنيد‪ ،‬ميتوانيد از قابليم تبدال ‪ e2k‬به‬
‫‪ s2k‬در ‪ Design Optimizer‬استفاده كنيد كه مراحل آن به اان شرح اسم‪:‬‬

‫‪ -1‬ترسیم هندسه سازه در نرمافزار ‪ :ETABS‬مدل خود را در نرمافزار ‪ ETABS‬ترسيم كرده و تنظيمات‬
‫ابتدااي آن را انجام دهيد‪ .‬تنظيمات ابتدااي ميتوانند شامل تیيهگاهها‪ ،‬تعراف و ترسيم مقاطع داوار‪،‬‬
‫بارگذاري ثقلي باشد (اکبته ميتوانيد اان تنظيمات را بعداً در مدل ‪ SAP2000‬خود اعمال نماايد)‪.‬‬

‫اکمانهاي ‪ Deck‬و هر نوع اکمان ‪ plate ،shell( Slab‬و ‪ )membrane‬كه در‬

‫‪ ETABS‬تعراف ميكنيد (براي استفاده در كفها)‪ ،‬بااد وزن صفر داشته باشد (با‬
‫استفاده از مصاکح با وزن صفر تعراف شود اا ضخامم صفر داشته باشد)‪ .‬نهااتاً بااد‬
‫وزن آنها را به عنوان بار مرده به آنها اعمال نمود‪ .‬اان قاعده براي ایسانسازي‬
‫مدلها در ‪ SAP2000‬و ‪ ETABS‬ميباشد‪.‬‬

‫در ‪ ETABS‬براي تعراف اکمانهاي كف با هدف بارگذاري اکطرفه‪ ،‬فقط از ‪Deck‬‬

‫اا ‪ Membrane‬استفاده نماايد‪.‬‬

‫‪ -9‬تهیه فایل ‪ :e2k‬حال به مسير زار در نرمافزار ‪ ETABS‬برواد و اک خروجي ‪ e2k‬از مدل خود تهيه كنيد‪.‬‬
‫‪ETABS >> File >> Export >> Save Model as ETABS .e2k Text file‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪874‬‬

‫‪ :Design‬حال در نرمافزار ‪ SAP2000‬به مسير زار برواد تا‬ ‫‪Optimizer‬‬ ‫‪ -8‬تبدیل ‪ e2k‬به ‪ s2k‬به کمک‬
‫‪ Design Optimizer‬اجرا شود‪.‬‬
‫‪th‬‬
‫‪SAP2000 >> Tools >> Design Optimizer 4 Edition‬‬
‫پس از اجراي ‪ ،Design Optimizer‬در ستون سمم چپ روي شاخه ‪ Tools‬كليک كنيد‪ ،‬سپس گزانه‬
‫‪ Convert e2k to s2k‬را انتخاب كرده و بر روي دكمه ‪ Generate‬كليک نماايد‪ .‬برنامه ابتدا نام و مسير‬
‫فاال ‪ e2k‬را كه ساختهااد از شما ميگيرد‪ .‬سپس نام فاال و مسير ذخيرهسازي فاال ‪ s2k‬را از شما دراافم‬
‫مينمااد‪ .‬پس از کحظاتي برنامه در پيامي‪ ،‬موفقيمآميز بودن توکيد و ذخيره فاال ‪ s2k‬را اعالم ميكند‪.‬‬

‫‪ Import -4‬فایل ‪ s2k‬در ‪ :SAP2000‬براي اان كار ‪ Design Optimizer‬را ببنداد و به منوي زار برواد‪.‬‬
‫‪SAP2000 >> File >> Import >> SAP2000 .s2k Text File‬‬
‫گزانه ‪ New Model‬را انتخاب كنيد و در نهاام كليد ‪ Done‬را بزنيد‪ .‬حال مدکي ایسان با مدل ‪ETABS‬‬
‫خود را در ‪ SAP2000‬داراد و ميتوانيد عمليات بهينهسازي را روي آن انجام دهيد‪.‬‬

‫استفاده از خروجي ‪ s2k‬كه از نرمافزار ‪ ETABS‬گرفته ميشود‪ ،‬به علم اشیاالت‬

‫فراواني كه دارد به هيچوجه توصيه نميشود‪.‬‬

‫نكته‪:‬‬
‫جهم انجام تنظيمات در ‪ Design Optimizer‬ميتوان از تنظيمات انجام گرفته در پروژههاي پيشين نيز‬
‫بهره جسم‪ ،‬تنها كافي اسم با رفتن به مسير‬
‫)‪Design Optimizer >> Tools >> Design Optimizer Setting ( .dos File‬‬
‫و زدن دكمه ‪ Load‬فاال ‪ dos‬را كه از پروژه پيشين ذخيره نمودهااد به آن معرفي نماايد‪ .‬حال با باز نمودن‬
‫مجدد ‪ Design Optimizer‬تنظيمات پروژه قبل در مدل حاضر پدادار ميگردد‪.‬‬
‫نحوه ذخيره سازي و استفاده از تنظيمات برنامه در قسمم شاخه ابزارها در بخش دوم همين فصل تشراح‬
‫شده اسم‪.‬‬
 ‫‪872‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫گام دوم‪ :‬اجراي ‪Design Optimizer‬‬

‫‪ -1‬اجراي نرمافزار‪:‬‬
‫در صورت نصب كامل ‪( Design Optimizer‬طب بخش نصيب و راهانيدازي در ابتيداي كتياب) منيواي در‬
‫نرمافزار ‪( SAP2000‬ورژن ‪ )844044‬اضافه ميشود‪ .‬در حاکي كه مدل خيود را در نيرم افيزار ‪ SAP2000‬بياز‬
‫كردهااد‪ ،‬براي اجراي ‪ Design Optimizer‬به منوي زار برواد‪:‬‬
‫‪SAP2000 >> Tools >> Design Optimizer‬‬
‫در اان کحظه پيامي نشان داده ميشود كه بااد در پاسخ به آن ‪ Yes‬را بزنيد تا نرم افزار‪Design Optimizer‬‬
‫اجرا شود‪.‬‬

‫اگر قبالً براي اجراي ‪ SAP2000‬از ميانبر آن استفاده ميكرداد‪ ،‬از اان به بعد از‬
‫ميانبر ‪ Design Optimizer‬كهروي ‪ Desktop‬اضافه ميشود ‪(SAP2000 Design‬‬
‫)‪Optimizer‬براي اجراي آن استفاده كنيد‪ .‬فاالهاي ‪ SDB‬را نيز مثل ساب اجرا‬
‫نماايد‪.‬‬

‫نكته ‪ :1‬دفعه اول اجيراي ‪ Design Optimizer‬روي ايک ميدل كيه در ‪ SAP2000‬بياز شيده اسيم‪ ،‬زميان‬
‫بيشتري خواهد گرفم‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬چنانچه قفل سخم افزاري متصل نشده باشد ايا فاايل ‪ SAP‬خيود را ذخييره نیيرده باشييد‪ ،‬برناميه‬
‫‪ Design Optimizer‬پيام هشداري داده و اجرا نخواهد شد‪.‬‬
‫‪ -‬شماي کلی نرمافزار‪ :‬واسط كاربري نيرمافيزار ‪ Design Optimizer‬بيه صيورت درختيي )‪(Tree view‬‬
‫ميباشد‪ .‬به اان صورت كه شاخهها و زارشاخههاي اصلي نرمافزار در ستون سمم چپ به چشم ميخورد كه‬
‫با حركم روي هر شاخه به تنظيمات هر بخش دسترسي خواهيم داشم‪.‬‬
‫‪ -‬شاخههاي نرمافزار‪ :‬شاخههاي اصلي عبارتند از ‪Tools ,Result ,Design ,Analyze ,Assign, Define‬‬
‫و ‪ .About‬كاربرد هر شاخه مطاب با مفاهيم به كار رفته در نرمافزارهاي ‪ SAP2000‬و ‪ ETABS‬ميباشد‪.‬‬

‫در گامهاي بعدي با انجام كليه روال بهينهسازي اک سازه بتني به تشراح قابليمهياي ‪Design Optimizer‬‬
‫ميپردازام‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪873‬‬

‫گام سوم‪ :‬تنظیمات ‪ Define‬در ‪Design Optimizer‬‬

‫پس از طي دو گام قبلي به اان گام كه مربوط به انجام تعرافيات اسيم مييرسييم كيه در نيرمافيزار‬
‫‪ Design Optimizer‬انجام ميشود و شامل مراحل زار ميباشد‪:‬‬
‫‪ -1‬تعریف بتن مصرفی‪:‬‬
‫به دو روش ميتوان مصاکح بتني را تعراف نمود‪ .‬روش نخسم ‪ Import‬از بانک مصاکح ‪Design Optimizer‬‬
‫و روش دوم تعراف در ‪.Sap2000‬‬
‫‪ -‬روش اول (‪ Import‬از بانک مصاکح ‪ :)Design Optimizer‬به شاخه بتن در مسير زار برواد‪.‬‬
‫‪Design Optimizer >> Define >> Material >> Concrete‬‬
‫دكمه ‪ Import‬را بزنيد‪ ،‬بتن مورد نظر خود (مثالً ‪ )C21‬را از موارد موجود در بانک مصاکح انتخاب كرده و‬
‫روي ‪ Ok‬كليک كنيد تا در ‪ Sap2000‬تعراف شوند (واحدها در قسمم ‪ Import‬مصاکح در باالي پنجره ذكر‬
‫ميشود)‪.‬‬
‫‪ -‬روش دوم (تعراف در ‪ :)Sap2000‬به مسير زار در نرمافزار ‪ SAP2000‬برواد‪.‬‬
‫‪Sap2000 >> Define >> Materials‬‬
‫دكمه ‪ Add new Material‬را كليک كرده و مشخصات بتن مصرفي را در منوي ‪Material Property‬‬
‫‪ Data‬وارد كنيد‪.‬‬
‫نكته‪ :‬همه مصاکح موجود در ‪ SAP2000‬در قسمم سمم راسم شاخه بتن قابل مشاهدهاند‪ ،‬فارغ از اانیه‬
‫با كداميک از روشهاي فوق روش تعراف شدهاند‪.‬‬

‫در اان كتاب هر جا گفته ميشود به مسير زار برواد (به عنوان مثال) ‪:‬‬
‫‪Design Optimizer >> Define >> Material >> Concrete‬‬
‫بااد پس از پيدا كردن مسير فوق‪ ،‬روي ‪ Concrete‬كليک كنيد و سپس عمليياتي‬
‫كه توضيح داده ميشود را در سمم راسم پنجره برنامه انجام دهيد‪.‬‬

‫‪ -9‬تعریف میلگردهاي مصرفی‪:‬‬

‫اان عمل دقيقاً مشابه تعراف بتن (در بند فوق) انجام ميگيرد‪ .‬به دو روش ميتوان مصاکح ميلگردهاي‬
‫مصرفي را تعراف نمود‪ .‬روش نخسم ‪ Import‬از بانک مصاکح ‪ Design Optimizer‬و روش دوم تعراف در‬
‫‪.Sap2000‬‬
 ‫‪877‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫‪ -‬روش اول (‪ Import‬از بانک مصاکح ‪ :)Design Optimizer‬به شاخه فوالد (میلگرد) در مسير زار برواد‪.‬‬
‫)‪Design Optimizer >> Define >> Material >> Steel (Rebar‬‬
‫دكمه ‪ Import‬را بزنيد‪ ،‬ميلگرد مورد نظر خود (‪ AIII‬و ‪ )AII‬را از موارد موجود در بانک مصاکح انتخاب كرده‬
‫و روي ‪ Ok‬كليک كنيد تا در ‪ Sap2000‬تعراف شوند (واحدها در قسمم ‪ Import‬مصاکح در باالي پنجره‬
‫ذكر ميشود)‪.‬‬
‫‪ -‬روش دوم (تعراف در ‪ :)Sap2000‬به مسير زار در نرمافزار ‪ SAP2000‬برواد‪.‬‬
‫‪Sap2000 >> Define >> Materials‬‬
‫دكمه ‪ Add new Material‬را كليک كرده و مشخصات ميلگرد را در منوي ‪Material Property Data‬‬
‫وارد كنيد‪.‬‬

‫نكته‪ :‬همه مصاکح موجود در ‪ SAP2000‬در قسمم سمم راسم شاخه فوالد (ميلگرد) قابل مشاهدهاند‪،‬‬
‫فارغ از اانیه با كداميک از روشهاي فوق روش تعراف شدهاند‪.‬‬

‫‪ -8‬انتخاب مصالح‪:‬‬
‫در اان بخش بتن و فوالد تعراف شده در دو بند قبل‪ ،‬براي استفاده در طراحي مدل انتخاب ميشوند‪ .‬روند‬
‫كار به اان ترتيب اسم كه در مسير‪:‬‬
‫‪Design Optimizer >> Define >> Material‬‬
‫از منوي كركره اي ‪ Concrete Material‬ایي از بتنهاي تعراف شده را انتخاب كرده تا به عنوان تنها بتن‬
‫مصرفي در سازه استفاده گردد (مثالً بتن ‪ C21‬كه در بند قبلي تعراف كردهاام)‪.‬‬
‫به همين ترتيب براي ميلگردهاي طوکي در منوي كركرهاي ‪ Longitudinal Rebar Material‬و براي‬
‫خاموتها در منوي كركرهاي ‪ Confinement Rebar Material‬از مصاکح تعراف شده ایي را بااستي‬
‫برگزاد (‪ AIII‬را براي ميلگرد طوکي و ‪ AII‬را براي خاموتها انتخاب كنيد)‪.‬‬

‫مقادار پارامترهاي موجود در ‪ Design Optimizer‬كه به كاربر نشان داده ميشود‬

‫اا كاربر بااد آنها را تعيين كند‪ ،‬همگي بر اساس واحد جاري ‪ SAP2000‬ميباشيد‬
‫كه در گوشه پااين سمم راسم ‪ SAP2000‬داده مي شيود‪ ،‬مگير پنجيره ‪Import‬‬
‫مقاطع و مصاکح كه واحد آنها در باالي پنجره ذكر شده اسم‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪871‬‬

‫‪ -4‬تعریف مقاطع تیرها‪:‬‬

‫به دو روش مي توانيد مقاطع تيرهاي مورد نياز در مدل را تعراف نماايد‪ .‬روش اول ‪ Import‬از بانک مقاطع‬
‫‪ Design Optimizer‬و روش دوم تعراف در ‪.Sap2000‬‬
‫‪ -‬در روش نخسم به شاخه «تعراف مقاطع تيرها» در مسير‬
‫‪Design Optimizer >> Define >> Section >> Beam‬‬
‫برواد و دكمه ‪ Import‬را كليک كنيد‪ ،‬چند عدد از مقاطع تيرهاي موجود در بانک مقاطع را انتخاب كنيد و‬
‫پس از آن دكمه ‪ OK‬را كليک كنيد تا مقاطع در ‪ Sap2000‬تعراف شوند (پس از تعراف‪ ،‬اان مقاطع در‬
‫ستون سمم راسم شاخه «تعراف مقاطع تيرها» نيز داده ميشوند)‪.‬‬
‫نكته ‪ :1‬در اان مرحله فقط مقاطع تعراف ميشوند و انتخاب اانیه كداميک در طراحي استفاده شوند در‬
‫بند بعدي انجام ميشود‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬گزانههاي ‪ Check Selected‬و ‪ Uncheck Selected‬نيز براي به انتخاب درآوردن و اا از انتخاب‬
‫خارج نمودن مقاطعي هستند كه سطر آنها در حال انتخاب باشد‪ .‬توصيه بر اان اسم كه در صورت امیان‬
‫براي تعراف مقاطع با صرف كمي زمان تنها مقاطعي كه مورد نياز هستند را انتخاب نماايد‪.‬‬

‫نكته ‪ :8‬واحدها در قسمم ‪ Import‬مقاطع در باالي پنجره ذكر ميشود‪.‬‬

‫‪ -‬در روش دوم به مسير‬
‫‪Sap2000 >> Define >> Section Properties >> FrameSections‬‬
‫برواد و دكمه ‪ Add New Property‬را بزنيد و سپس در گزانه ‪ FrameSection Property Type‬گزانه‬
‫‪ concrete‬را از منوي كركرهاي انتخاب كنيد و دكمه ‪ Rectangle‬را كليک نماايد؛ پس از آن پارامترهاي‬
‫مربوط به مقطع تيري كه ميخواهيد را وارد نماايد‪.‬‬
‫نكته ‪ :4‬همه مقاطع موجود در ‪ SAP2000‬در قسمم سمم راسم شاخه «تعراف مقاطع تيرها» قابل‬
‫مشاهدهاند‪ ،‬فارغ از اانیه با كداميک از روشهاي فوق تعراف شدهاند‪.‬‬

‫‪ -2‬تعریف دسته بندي مقاطع تیرها‪:‬‬

‫در بخش دستهبندي تيرها كه به منظور تيپبندي مقاطع اضافه شده اسم‪ ،‬ميتوانيد به عنوان مثال اک‬
‫دسته بندي ااجاد نماايد كه مقاطع تيرهاي عضو آن داراي عم اا عرض خاصي باشند‪ .‬در مراحل بعدي شما‬
‫خواهيد توانسم هر كدام از اان دستهبنديها را به تيرهاي موجود در مدل نسبم دهيد تا هر تير با‬
‫دستهبندي مدنظر شما طراحي شود‪.‬‬
 ‫‪870‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫براي تهيه اک دسته بندي به مسير زار برواد‪.‬‬

‫‪Design Optimizer >> Define >> Section >> Beam >> Categories‬‬
‫در قسمم ‪ Category Name‬نام دسته دکخواه خود را وارد نماايد و دكمه ‪ Add‬را بزنيد تا اسم اان‬
‫دستهبندي ثبم شود‪ .‬سپس روي اسم آن دسته كليک كنيد‪ ،‬حال در ستون سمم راسم همه مقاطعي كه‬
‫در بند قبلي تعراف كردهااد را مي بينيد‪ ،‬اانک مقاطعي كه مد نظر اسم تا در اان دسته بندي قرار دهيد را‬
‫تيک كنيد تا ساخم دستهبندي تیميل شود‪.‬‬

‫اگر مي خواهيد تعداد زاادي از مقاطع را انتخاب كنيد‪ ،‬در حياکي كيه كلييد ‪ Ctrl‬را‬
‫فشار داده و نگه داشته ااد‪ ،‬با موس روي مقاطع دکخواه خود رفته‪ ،‬كلييک ميوس را‬
‫فشرده و نگه داراد و روي مقاطع حركم كنيد تا به راحتي انتخاب شوند‪.‬‬
‫براي اانیه مقاطع زاادي را از حاکم انتخاب خارج كنيد‪ ،‬هميين عميل را بيا كلييد‬
‫‪ Shift‬انجام دهيد‪.‬‬

‫نكته ‪ :1‬دسته بندي ‪ Main‬كه در اانجا داده ميشود‪ ،‬دسته پيشفرض و اصلي مقاطع تيرها براي طراحي‬
‫ميباشد‪ .‬چنانچه در گام پنجم به چند تير هيچ دستهبندي براي طراحي نسبم ندهيد‪ ،‬از دسته بندي‬
‫‪ Main‬براي طراحي آنها استفاده ميشود‪ .‬در دستهبندي ‪ Main‬حتماً بااد چند مقطع انتخاب شود وگرنه‬
‫برنامه در شروع بهينهسازي طي پيامي اان را از شما ميخواهد‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬براي پاک كردن دستهبنديها از گزانه ‪ Delete‬استفاده كنيد‪ ،‬اکبته اان عمل براي دسته ‪Main‬‬
‫امیانپذار نيسم‪.‬‬
‫نكته ‪( :8‬استفاده از ‪ )Auto Category‬براي تهيه دسته بندي در تير ميتوان از گزانه ‪Auto Category‬‬
‫نيز استفاده كرد‪ ،‬بدان منظور به مسير ‪Define>>Section>>Beam>>Categories>>Auto Category‬‬
‫برواد‪ ،‬سپس اک نام براي دسته بندي انتخاب نموده‪ ،‬به طور مثال(‪ )B30‬در ستون ‪ Width‬عرضهاي‬
‫مطلوب را انتخاب نماايد (مثالً ‪42 ،49‬و ‪ 29‬سانتي متر) و از ستون ‪ Depth‬گزانه ‪ 49‬سانتي متر را‬
‫برگزانيد‪ ،‬حال دكمه ‪ Generate‬را بزنيد تا دستهبندي كه در آن تيرهااي با عم ‪ 49‬سانتي متر وجود‬
‫دارند‪ ،‬بدسم آاد‪.‬‬
‫نكته ‪ :4‬استفاده از دسته بندي تيرها كه بیش از دو عمق را در خود جاي داده اند مناسب نيسم و پيغامي‬
‫مبني بر اان به كاربر داده ميشود‪ .‬پيشنهاد مي شود در دسته بندي تيرها از مقاطع با عم ایسان انتخاب‬
‫شود‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪819‬‬

‫‪ -6‬تعریف مقاطع ستونها‪:‬‬

‫همانند تعراف تيرها به دو روش ميتوانيد مقاطع ستونهاي مورد نياز در مدل را نيز تعراف نماايد‪ .‬روش‬
‫اول ‪ Import‬از بانک مقاطع ‪ Design Optimizer‬و روش دوم تعراف در ‪.Sap2000‬‬
‫‪ -‬در روش نخسم به شاخه «تعراف مقاطع ستونها» به مسير‬
‫‪Design Optimizer >> Define >> Section >> Column‬‬
‫برواد و دكمه ‪ Import‬را كليک كنيد‪ ،‬چند عدد از مقاطع ستونهاي موجود در بانک مقاطع را انتخاب‬
‫نماايد و پس از آن دكمه ‪ Ok‬را كليک كنيد تا مقاطع در ‪ Sap2000‬تعراف شوند (پس از تعراف‪ ،‬اان‬
‫مقاطع در ستون سمم راسم شاخه «تعراف مقاطع ستونها» نيز داده خواهند شد)‪.‬‬

‫‪ -‬در روش دوم به مسير‬

‫‪Sap2000 >> Define >> Section Properties >> FrameSections‬‬
‫برواد و دكمه ‪ Add New Property‬را بزنيد و سپس در گزانه ‪ FrameSection Property Type‬گزانه‬
‫‪ concrete‬را از منوي كركرهاي انتخاب كنيد و دكمه ‪ Rectangle‬اا ‪ Circle‬را با توجه به نياز كليک‬
‫نماايد؛ پس از آن پارامترهاي مربوط به مقطع ستوني كه ميخواهيد را وارد نماايد‪.‬‬
‫نكته ‪ :1‬همه مقاطع موجود در ‪ SAP2000‬در قسمم سمم راسم شاخه «تعراف مقاطع ستونها» قابل‬
‫مشاهدهاند‪ ،‬فارغ از اانیه با كداميک از روشهاي فوق روش تعراف شدهاند‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬واحدها در قسمم ‪ Import‬مقاطع در باالي پنجره ذكر ميشود‪.‬‬
‫نكته ‪ :8‬جهم قرارگيري پيش فرض ستونهاي مستطيلي شیل در سمم چپ اسامي ستونها آمده اسم‬
‫بدان معني كه عرض ستونها در جهم ‪ Y‬بوده و عم آنها در جهم ‪ X‬ميباشد‪ .‬اکبته اان نیات به شرطي‬
‫اسم كه محورهاي محلي اکمان چرخيده نباشند؛ و باکطبع اگر كاربر بخواهد جهم قرارگيري ستون را بر‬
‫روي پالن تغيير دهد بااستي محورهاي محلي اکمان را بچرخاند‪.‬‬
‫نكته ‪ :4‬هنگام تعراف ستونهاي مستطيلي در نرمافزار ‪ SAP2000‬بااستي كشيدگي مقطع در امتداد عرض‬
‫)‪ (Width‬اعمال گردد و چنانچه كشيدگي مد نظر كاربر در امتداد داگري اسم‪ ،‬بااد با چرخاندن محورهاي‬
‫محلي اان وضعيم را اصالح نمود‪.‬‬
‫نكته ‪ :2‬طرز قرارگيري ستونهاي مستطيلي در روي پالن به طور پيشفرض به اان صورت اسم كه عرض‬
‫مقطع)‪ (Width‬در امتداد محور ‪ Y‬و عم مقطع)‪ (Depth‬در جهم محور ‪ X‬ميباشد‪ .‬الزم به تذكر اسم اگر‬
‫كاربر بخواهد اان طرز قرارگيري(جانمااي) را تغيير دهد بااستي زاواه محورهاي محلي اکمان را به اندازه‬
‫مورد نياز بچرخاند‪.‬‬
‫نكته ‪ :1‬ستونهااي كه توسط كاربر در برنامه ‪ SAP2000‬تعراف شدهاند بااستي همه در حاکم ‪Check‬‬
‫باشند و مقاطع تعراف شده در حاکم ‪ Design‬قابل استفاده توسط ‪ Design Optimizer‬نيسم‪.‬‬
 ‫‪818‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫نكته ‪ :9‬بهتر اسم در روند طراحي از قطعات با تركيب آرماتورهاي متنوع (از مقاطع موجود در بانک مقاطع‬
‫برنامه اا مقاطع تعراف شده كاربر) استفاده گردد تا شانس رسيدن به پاسخهاي بهينه هنگام بهينه سازي‬
‫قطعات توسط ‪ Design Optimizer‬بيشتر گردد‪.‬‬
‫نكته ‪ : 8‬الزم به تذكر اسم اگر كاربر نيازي به هر كدام از مقاطع موجود در بانک نداشته باشد‪ ،‬بهتر اسم‬
‫آن مقاطع را ‪ import‬ننمااد و اا حداكثر قبل از ‪ RUN‬نمودن مدل آن دسته از مقاطعي كه به هيچ وجه‬
‫مورد استفاده نيستند را از طرا ‪ Sap2000‬از کيسم مقاطع حذف نمااد چون ‪ import‬همه مقاطع بانک‬
‫(كه شامل چند هزار مقطع ميباشد)‪ ،‬باعث افزااش بسيار زااد زمان بهينهسازي خواهد شد‪.‬‬

‫‪ -‬اصالح پوشش خالص(پوشش از بر خاموت)‪ :‬براي تغيير پوششهاي موجود دكمه ‪Modify Cover‬‬
‫تعبيه شده اسم‪ .‬پس از تعراف مقاطع به اان قسمم وارد شواد‪ .‬قسمم ‪ Minor Dimension‬معرف‬
‫كوچکتران اندازه بعد مقطع اسم‪ .‬به عنوان مثال در مقطع مربعي ‪ C45X451216‬و مستطيلي‬
‫‪ R60X451622‬و داارهاي ‪ C45-822‬اندازه كوچکتران بعد ‪ 42‬سانتيمتر ميباشد‪ .‬حال اگر پوشش خاکص‬
‫)‪(Clear Cover‬متناظر با اان مورد را مثال معادل ‪ 4‬سانتيمتر قرار دهيم و دكمه ‪ Modify‬را بزنيم‪ ،‬پوشش‬
‫براي همه مقاطع تعراف شده كه كوچکتران بعد آنها ‪ 42‬سانتيمتر باشد‪ ،‬به ‪ 4‬سانتيمتر تغيير خواهد‬
‫اافم‪.‬‬

‫‪ -7‬تعریف دسته بندي مقاطع ستونها‪:‬‬

‫حال كه تعراف مقاطع ستونها را با هر اک از روش هاي فوق انجام داداد‪ ،‬بااد انتخاب كنيد كه كداميک از‬
‫مقاطع فوق در طراحي استفاده شوند‪ .‬براي اان كار در همين شاخه نامي را براي اک دسته بندي انتخاب‬
‫كرده و دكمه ‪ Add‬را بزنيد‪ ،‬پس از اضافه شدن اان دسته بندي تعدادي از مقاطعي كه مدنظر اسم را تيک‬
‫بزنيد‪ ،‬تا در دسته بندي ثبم گردند‪.‬‬
‫تذکر ‪ :‬اعمال دستهبنديها در ستونها نيز مشابه آن چيزي اسم كه در مورد تيرها در راهنما و فيلم‬
‫آموزشي ذكر شده اسم‪.‬‬
‫نكته ‪ :1‬دسته بنديها طب نظر محاسب با پارامترهاي مختلفي ميتواند ااجاد گردند‪ ،‬به عنوان مثال بر‬
‫اساس ابعاد‪ ،‬شیل(مربعي‪ ،‬مستطيلي و اا دااروي بودن)‪ ،‬بر اساس اک عرض و اا عم خاص و اا حتي بر‬
‫اساس سااز و اا آرااش ميلگردها در ستون‪.‬‬
‫نكته ‪ :1‬در اک دسته بندي ميتوان هم از مقاطع مربعي استفاده نمود و هم از مقاطع مستطيلي وکي در‬
‫مورد مقاطع داارهاي چنين نيسم و بااستي اک اا چند دسته بندي مخصوص مقاطع دااروي تعراف نمود‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬براي پاک كردن دستهبنديها از گزانه ‪ Delete‬استفاده كنيد‪ ،‬اکبته اان عمل براي دسته ‪Main‬‬
‫امیانپذار نيسم‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪810‬‬

‫نكته ‪( :8‬استفاده از ‪ )Auto Category‬براي تشیيل دادن دستهبنديها به صورت ساده تر ميتوان از‬
‫گزانه ‪ Auto Category‬استفاده نمود؛ به طور مثال براي تشیيل دادن اک دستهبندي مستطيلي‪ -‬مربعي‬
‫كه داراي عم ‪49‬سانتيمتر‪ ،‬عرضهاي‪ 29،49،42‬و ‪22‬سانتيمتر باشد‪ ،‬ابتدا به مسير‬
‫‪ Define>>Section>>Column>>Categories>>Auto Category‬برواد‪.‬‬
‫سپس به تب ‪ Square / Rectangular‬برواد‪ ،‬اک نام براي دسته بندي انتخاب كرده و از ستون ‪Width‬‬
‫عرضهاي ‪ 22 ،29 ،42 ،49‬را تيک زده و در ستون ‪ Depth‬عدد ‪ 49‬سانتي متر را انتخاب كرده و از ميان‬
‫ميلگردهاي موجود هر كدام كه مد نظر بود را انتخاب نماايد‪ .‬پس از طي اان مراحل دكمه ‪ Generate‬را‬
‫زده تا دسته بندي ااجاد گردد‪ .‬جهم خارج شدن از اان بخش كافي اسم دكمه ‪ Cancel‬بزنيد تا از اان‬
‫قسمم خارج شواد‪.‬‬

‫‪ -3‬تنظیمات زلزله ‪:‬‬

‫جهم تنظيم پارامترهاي مربوط به زکزکه‪ ،‬به مسير‬
‫‪Design Optimizer >> Define >> Earthquake‬‬
‫برواد و پارامترهاي ذال را در نرم افزار وارد نماايد‪ .‬شااان ذكر اسم تمامي فرااند در نرم افزار بر اساس‬
‫آیین نامه ‪ 9399‬ویرایش چهار تدوان شده اسم‪.‬‬
‫پارامترهاي موجود عبارتند از‪:‬‬
‫‪ :MaxZ‬حداكثر كد ارتفاعي سازه بر حسب واحد جاري در ‪ SAP2000‬از تراز پایه‬
‫نكته‪ :‬اگر به طور مثال نميخواهيد خرپشته جز محاسبات زمان تناوب به حساب نيااد‪ ،‬كد ارتفاعي بام را به‬
‫عنوان ‪ MaxZ‬وارد نماايد‪.‬‬
‫‪ :MinZ‬كد ارتفاعي تراز پااه‬
‫‪ :Ground‬نوع زمين (زمينهاي نوع ‪ 6 ،0 ،8‬و ‪)4‬‬
‫‪ :ecnatropmI‬درجه اهميم سازه (آايننامه ‪ 0199‬جدول صفحه‪)66‬‬
‫‪XmsrIcS gIsssrspR lorItoL‬و ‪ :Lateral Resisting SystemY‬پنج نوع سیستم باربري جانبی‬
‫موجود(آاين نامه ‪ 0199‬وارااش ‪ 4‬صفحه ‪:)64‬‬
‫قابخمشي با شیلپذاري متوسط)‪،(MRF Intermediate‬‬
‫قابخمشي با شیلپذاري واژه)‪،(MRF Special‬‬
‫قاب با سيستم دوگانه و با شیلپذاري متوسط )‪(Dual Intermediate‬‬
‫قاب با سيستم دوگانه و داراي شیلپذاري واژه)‪(Dual Special‬‬
‫و پنجمين نوع كه در آاين نامه ‪ 0199‬وارااش چهار اضافه گرداده اعني سيستم قاب خمشي با شیل‬
‫پذاري متوسط‪ +‬داواربرشي با شیل پذاري واژه‬
 ‫‪816‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫نكته‪ :‬ناگفته پيداسم كه گزانههاي ‪ Dual‬وقتي انتخاب ميشوند كه مدل در جهم مذبور داراي داوار‬
‫برشي باشد‪.‬‬

‫نكته مهم‪ :‬كاربر بااد در همين گزانه براي برنامه مشخص كند كه مدل داوار برشي دارد اا نه‪.‬‬

‫‪ :Type Of Infill Structures‬نوع جداگرهاي ميان قابي بر حسب ممانعم از حركم جانبي‪ ،‬مقاوم در برابر‬
‫حركم جانبي)‪ ،(Filled‬عدم مقاومم در برابر حركم جانبي(‪.)Void‬‬
‫‪ :Risk Factor‬نسبم شتاب مبناي طرح (جدول صفحه ‪ 84‬آايننامه ‪)0199‬‬

‫‪ -‬اعمال بار قایم زلزله‪ :‬طب بخش اکف از بند ‪ 8-0-6-6‬آاين نامه ‪ 0199‬وارااش چهار اان نيرو بااد به‬
‫كل سازا ساختمان هاي واقع در پهنه با خطر نسبي خيلي زااد‪ ،‬اعمال شود‪.‬‬
‫‪Apply vertical load based on 3-3-9-1 item‬‬
‫بنابراان ب ا انتخاب اان گزانه نرم افزار بار قاامي كه بااد در حاکم خطر نسبي خيلي زااد به كل سازه اعمال‬
‫شود را از طرا تركيب بارها اعمال خواهد كرد‪.‬‬
‫اما دیگر موارد الزام اعمال بار قایم (مانند تيرهاي با دهانه ‪82‬متر و ‪ ،)...‬بااستي كاربر زکزکهاي با نامهاي‬
‫‪ Fz ،Ev ،Ez‬و اا ‪ Fv‬كه از نوع ‪ Quake‬بوده و در بخش ‪ Auto Lateral Load‬عنوان ‪ None‬را دارد تعراف‬
‫نمااد‪ .‬برنامه تركيب بارهاي طراحي مناسب را با توجه به اان زکزکهها ااجاد خواهد كرد‪ .‬الزم به ذكر اسم‪،‬‬
‫مقادار بارگذاري اان زکزکه ها را بااستي كاربر خود تعيين نمااد‪.‬‬

‫‪ -‬حذف لنگر پیچشی‪ :‬مطاب بند ‪ 4-89-6-0‬آايننامه در سازه هاي تا ‪ 2‬طبقه اا كوتاهتر از ‪ 81‬متر در‬
‫صورتي كه برون مركزي نيروي جانبي طبقات كمتر از ‪ 2‬درصد بعد ساختمان در امتداد عمود بر نيروي‬
‫جانبي باشد‪ ،‬محاسبه سازه در برابر کنگر پيچشي اکزامي نيسم‪ .‬بنابراان اگر گزانه ‪:‬‬

‫‪Eliminate accidental eccentricity based on 2-3-10-4 item‬‬

‫به صالحداد كاربر انتخاب شود و شرااط اان بند فراهم شود‪ ،‬برنامه پيچش تصادفي را حذف مينمااد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪814‬‬

‫‪ -0‬تنظیمات زلزله استاتیكی‪:‬‬

‫در مسير‬
‫‪Design Optimizer >> Define >> Earthquake >> Static‬‬
‫تنظيماتي در خصوص بارگذاري استاتيیي وجود دارد‪ .‬در صورت انتخاب گزانه ‪ Static Correction‬اا‬
‫تصحيح استاتيیي كه مورد توصيه نيز ميباشد‪ ،‬نرم افزار ‪ Design Optimizer‬ضرااب )برش پااه و ‪ )K‬را‪ ،‬بر‬
‫اساس ضوابط آايننامه ‪ 0199‬و مبتني بر زمان تناوب طبيعي و تجربي سازه‪ ،‬چه براي طراحي و چه براي‬
‫كنترل تغيير میان‪ ،‬محاسبه مينمااد‪.‬‬
‫در صورت انتخاب گزانه ‪ ،Custom‬كاربر بااستي در نرمافزار‪ ،‬ضرااب )برش پااه و ‪ )K‬را براي امور طراحي و‬
‫كنترل تغيير میان وارد نمااد‪.‬‬
‫نكته ‪ :1‬دكمه ‪ Calculate Experimental C‬جهم كمک به كاربر براي ضرااب )برش پااه و ‪ )K‬ميباشد‪.‬‬
‫بدان صورت كه اگر كاربر روي آن كليک نمااد ابتدا برنامه سؤال زار را مطرح ميكند‪:‬‬
‫?)‪Increase natural periods (25%‬‬
‫اان معنا كه براي محاسبه ضرااب برش پااه و ‪ K‬فرض افزااش زمان تناوب سازه تا ‪ %02‬مقدار تجربي در‬
‫نظر گرفته شود(طب بند ‪ 6-6-6‬آاين نامه ‪)0199‬؟ در صورت انتخاب ‪ No‬برنامه زمان تناوب تجربي را‬
‫اعمال خواهد كرد و در صورت انتخاب ‪Yes‬اان مقدار مطاب آايننامه تا ‪ 02%‬افزااش اافته و جهم محاسبه‬
‫ضرااب اعمال ميشود(مسئوکيم انتخاب ‪ Yes‬با كاربر ميباشد‪ .‬اکبته اگر گزانه ‪ Static Correction‬برگزاده‬
‫شود برنامه زمان تناوب مجاز مطاب با آايننامه را اعمال مي كند)‪ .‬برنامه بر اساس جواب كاربر به اان سؤال‬
‫و تنظيمات زکزکه در قسمم قبل و روابط تجربي ارائه شده در آاين نامه ‪ ،0199‬ضرااب را محاسبه كرده و‬
‫در گزانه هاي مربوط به طراحي و كنترل درافم اعمال ميكند‪.‬‬

‫‪ -‬تغییرات آیین نامه ‪ 9399‬ویرایش چهار در بهینه ساز طراحی‪:‬‬

‫‪ -‬فرمول محاسبه ضریب بازتاب ساختمان‪ ،B ،‬تغيير اافته و دو پارامتر ‪ S0‬و ‪( N‬ضراب اصالح طيف) در‬
‫آن دخيل شده(بند ‪ 6-0‬آاين نامه ‪ )0199‬كه همگي در برنامه اعمال شده اند‪.‬‬
‫‪ -‬طب وارااش چهارم آاين نامه ‪ 0199‬اعمال نیروي شالقی با روش ساب حذف شده و در عوض فرموکي‬
‫براي ضراب ‪ K‬در بند ‪ 3-6-6‬آاين نامه جداد اضافه شده اسم كه بر همين اساس گزانه هاي مرتبط با آن‬
‫در برنامه اضافه شده و مطاب روال برنامه به صورت خودكار براي طراحي و درافم محاسبه ميشوند‪،‬‬
‫همچنين كاربر مي تواند خود‪ ،‬آنها تعيين كند‪.‬‬
 ‫‪812‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫‪ -19‬تنظیمات زلزله دینامیكی‪:‬‬

‫در مسير‬
‫‪Design Optimizer >> Define >> Earthquake >> Dynamic‬‬
‫تنظيماتي در خصوص بارگذاري داناميیي وجود دارد‪ .‬ابتدا بااستي در بخش طيفي)‪ (Spectrum‬نام تابع‬
‫طيف ي و سپس ميرااي مدنظر را وارد نماايد‪ .‬در قسمم تنظيمات تحليل مودال نوع تحليل بر اساس‬
‫بردارهاي واژه )‪ (Eigen vectors‬تعيين شده اسم‪ .‬نهااتاً در قسمم تركيب مودها ایي از دو روش ‪ SRSS‬و‬
‫اا ‪ CQC‬را بااستي برگزاد‪.‬‬

‫آیین نامه ‪ 9399‬ویرایش چهار‪ :‬در وارااش جداد معادکسازي برش پااه داناميیي و استاتيیي در مورد‬
‫سازه هاي منظم و نامنظم و اصالح محاسبه مودهاي نوسان اصالح گرداده كه همگي در برنامه کحاظ شده‬
‫اسم‪ .‬از جمله مي توان به محاسبه مقادار بازتاب در سازه هاي نامنظم(كه از انواع طبقه خيلي نرم‪ ،‬خيلي‬
‫ضعيف اا پيچشي شداد نباشند) با استفاده از ‪09‬درصد نسبم برش پااه استاتيیي معادل به برش پااه اشاره‬
‫كرد‪ .‬همين ضراب براي سازه هاي منظم از ‪09‬درصد به ‪12‬درصد كاهش اافته اسم(آاين نامه ‪0199‬‬
‫وارااش چهار بند ‪.)4-8-4-6‬‬

‫‪ -11‬تعریف منابع جرم‪:‬‬

‫به مسير زار برواد‪.‬‬
‫‪Design Optimizer >> Define >> Mass Source‬‬
‫در اانجا تمامي بارهاي زندهاي كه در مدل تعراف شدهاند مشاهده ميشود‪ .‬سپس هر اک از آنها را انتخاب‬
‫نماايد و از منوي ‪ Usage‬كاربري مناسب آن را انتخاب نماايد (اا ضراب مدنظرتان را در گزانه ‪Multiplier‬‬
‫وارد كنيد) و دكمه ‪ Assign Value‬را كليک كنيد تا منبع جرم آن بار تعراف شود‪ .‬اان عمل براي هر بار‬
‫زنده بااد انجام شود‪.‬‬
‫(نوع کاربريها‪ :‬مسیوني ~ ‪ ،Residential‬اداري ~ ‪ ،Official‬هتلها ~ ‪ ،Hotels‬پاركينگها ~ ‪،Parkings‬‬
‫بيمارستانها ~ ‪ ،Hospitals‬مدارس ~ ‪ ،Schools‬فروشگاهها ~ ‪ ،Stores‬كتابخانهها ~ ‪،Libraries‬‬
‫میانهاي شلوغ ~ ‪ ،Crowded Places‬انبارها ~ ‪( )Warehouses‬مطاب آئين نامه ‪ 0199‬وارااش چهار)‬

‫نیته‪ :‬در صورت داشتن چندان نوع كاربري در سازه به مسير‬

‫‪Sap2000 >> Define >> LoadPattern‬‬
‫توضيحات باال‪ ،‬در ‪Design Optimizer‬‬ ‫برواد و انواع مورد نظر از بارهاي زنده را بسازاد و سپس مطاب‬
‫منبع جرم را براي آنها تعراف كنيد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪813‬‬

‫‪ -19‬اعمال تغییرات‪:‬‬
‫پس از پااان تنظيمات در ‪ Design Optimizer‬روي ‪ Ok‬كليک كنيد تا همه تعرافات اعمال شوند و در‬
‫برنامه ذخيره گردند‪.‬‬

‫پيينج شيياخه در ‪ Design Optimizer‬وجييود دارد كييه در اايين شيياخههييا برنامييه دقيق ياً اطالعييات را از‬
‫‪SAP2000‬ميخواند و به كاربر هم نشان ميدهد‪ .‬اان شاخهها عبارتند از‪:‬‬
‫>> ‪Design Optimizer >> Define >> Material‬‬ ‫‪ -‬شياخه ‪( Concrete‬تعرايف بيتن)‬
‫‪Concrete‬‬
‫>> ‪Design Optimizer >> Define >> Material‬‬ ‫‪ -‬شاخه ‪( Steel‬تعراف ميلگيرد)‬
‫‪Steel‬‬
‫>> ‪Design Optimizer >> Define >> Section‬‬ ‫‪ -‬شياخه ‪( Beam‬تعریف مقطع تيرهيا)‬
‫‪Beam‬‬
‫>> ‪Design Optimizer >> Define >> Section‬‬ ‫‪ -‬شياخه ‪( Column‬تعریـف مقطـع سيتونهيا)‬
‫‪Column‬‬
‫‪Design Optimizer >> Define >> Mass‬‬ ‫‪ -‬شاخه ‪( Mass Source‬تعرايف منبيع جيرم بيار زنيده)‬
‫‪Source‬‬
‫در بياقي شياخههياي موجيود در ‪ ،Design Optimizer‬برناميه اطالعيات را از ‪ SAP2000‬نمييخوانيد‪ ،‬بلیيه‬
‫تنظيمييات موجييود در اايين شيياخههييا اطالعييات موجييود در ‪ Design Optimizer‬هسييتند(اان تنظيمييات‪،‬‬
‫پارامترهااي اسم كه كاربر در استفاده قبلي خود آنها را اعمال كرده اا تنظيمات اوکيه برنامه ميباشند)‪.‬‬
‫در هر حال تنظيماتي كه كاربر در برنامه اعمال ميكند در ‪ SAP2000‬اعمال خواهنيد شيد (چيه جيز پينج‬
‫شاخه فوق باشند چه بقيه شاخهها)‪.‬‬
 ‫‪817‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫گام چهارم‪ :‬تنظیمات نهایی در ‪SAP2000‬‬

‫‪ -1‬تعریف دیوار برشی و پنلهاي کف‪:‬‬

‫در اان مرحله كاربر بااد مقاطع الزم براي پنلهاي كف و داوارهاي برشي را در ‪ SAP2000‬تعراف نمااد‪.‬‬
‫براي اان كار مي توانيد از مصاکح تعراف شده در گام قبل استفاده كنيد‪ .‬همچنين اک مقطع به نام ‪roof‬‬
‫توسط ‪ Design Optimizer‬با بتني به وزن صفر و ضخامم صفر تعراف شده كه قابل استفاده براي‬
‫پنلهاي كف ميباشد‪.‬‬

‫در ‪ SAP2000‬براي تعراف المانهاي کف با هدف بارگذاري یکطرفه‪ ،‬فقط از‬

‫‪ Membrane‬استفاده نماايد و حتما بااد ضخامت صفر به آن اختصاص دهيد‪.‬‬
‫نهااتاً بااد وزن آنها را به عنوان بار مرده به آنها اعمال نمود‪ .‬اان قاعده به اان‬
‫علم اسم كه در ‪ SAP2000‬بار وزن كفها بدون انتقال به تيرها‪ ،‬مستقيماً به‬
‫ستونها منتقل ميشود و همچنين براي هماهنگي خروجي ‪ e2k‬برنامه با مدل‬
‫‪ SAP2000‬شما ميباشد‪.‬‬

‫در ‪ SAP2000‬براي تعراف المانهاي دیوار ‪ ،‬از اکمان ‪ Shell-Thin‬استفاده‬

‫نماايد‪.‬‬

‫در ‪ SAP2000‬براي تعراف المانهاي کف به عنوان دال دو طرفه‪ ،‬فقط از ‪Plate‬‬

‫استفاده نماايد و حتما وزن بتن آن را صفر قرار دهيد‪ .‬نهااتاً بااد وزن آنها را به‬
‫عنوان بار مرده به آنها اعمال نمود‪ .‬اان قاعده به اان علم اسم كه در ‪SAP2000‬‬
‫بار وزن كفها بدون انتقال به تيرها‪ ،‬مستقيماً به ستونها منتقل ميشود‬

‫‪ -0‬ترسیم دیوار برشی و پنلهاي کف‪:‬‬

‫پنلهاي كف و داوارهاي برشي را با مقاطع دکخواه خود در ‪ SAP2000‬ترسيم كنيد‪.‬‬

‫‪ -6‬بارگذاري ثقلی‪:‬‬
‫بارگذاريهاي ثقلي (مرده و زنده) را روي تيرها و سقفها انجام دهيد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪811‬‬

‫‪ -‬بارگذاري سقفها‪ :‬جهم بارگذاري اکطرفه روي سقفها (شبيه به تيرچهها در ‪ ،)ETABS‬در نرمافزار‬
‫‪ SAP2000‬به منوي زار برواد‪:‬‬
‫‪SAP2000 >> Assign >> Area Loads >> Uniform To Frame‬‬
‫و در اان پنجره گزانه ‪ Distribution‬در حاکم ‪ One-Way‬انتخاب شود‪ .‬در اان صورت پخش بار در‬
‫امتداد محور اک محلي انجام ميپذارد‪.‬‬

‫‪ -‬بارگذاري تیرها‪ :‬براي بارگذاري خطي ناشي از داوارهاي پيراموني و‪ ...‬از منوي زار استفاده كنيد‪.‬‬
‫‪SAP2000 >> Assign >> Frame Loads >> Distributed‬‬

‫نكته‪ :‬اگر در مدل خود بارگذاري اکطرفه و دوطرفه داراد‪ ،‬دو مقطع كف تعراف كنيد و كفهااي كه‬
‫بارگذاري دوطرفه دارند را با اک مقطع و بقيه را با مقطع داگر ترسيم كنيد‪.‬‬

‫‪ -4‬تنظیمات دلخواه‪:‬‬
‫‪ Design Optimizer‬اکگوهاي بار ‪ Dead, Live, Ex, Ey, Exp, Exn, Eyp, Eyn‬و تركيب بارهاي مربوط‬
‫به آن در روشهاي استاتيیي را به صورت خودكار ميسازد‪ .‬همچنين در روشهاي داناميیي‪ ،‬طيفهاي‬
‫پاسخ ‪ Sx‬و ‪ Sy‬و تركيب بارهاي مربوط به آنها نيز ساخته ميشوند‪ .‬چنانچه كاربر تماال به اضافه نمودن‬
‫اکگوهاي بار‪ ،‬حاالت بارگذاري و اا تركيبهاي بار داگري داشته باشد اا هر تنظيم داگري را مدنظر دارد‪،‬‬
‫بااد اان تنظيمات را به صورت دستي در ‪ SAP2000‬اعمال نمااد‪.‬‬

‫‪ -2‬مشبندي دیوارها‪ :‬به سبب اانیه نرم افزار ‪ Design Optimizer‬براي انجام امور طراحي و كنترل‬
‫قيود شیل پذاري نيازمند انجام تحليلهاي پي در پي ميباشد‪ ،‬بنابراان هرچه ميزان مشها بيشتر باشد‪،‬‬
‫باکطبع زمان عمليات بيشتر ميگردد‪ ،‬کذا توصيه مي شود تا آن جااي كه به دقم مسئله ضرري وارد نشود‪،‬‬
‫از تعداد و رازي مشها در داوارها و به طور كلي در اکمانهاي ‪ Shell‬بپرهيزاد‪.‬‬
‫نكته‪ :‬در مورد مش كردن داوار(به طور كلي اکمانهاي پوستهاي) بااستي شرااط تعادل و سازگاري را‬
‫رعاام نمود‪ .‬به عنوان مثال اگر در اک اکمان ‪ Shell‬مش بندي ‪ 4*4‬انجام شده اسم در اکمان مجاورش‬
‫بااستي اک مش هماهنگ كه داراي سازگاري مناسب با آن اکمان باشد انجام شود‪( .‬حتياالمیان گرههاي‬
‫روي مرز با گره هاي اکمانهاي مجاور در اک راستا باشند)‬
 ‫‪810‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫گام پنجم‪ Assign :‬و تنظیم روشها و قیود در ‪Design Optimizer‬‬

‫‪ -1‬شاخه نسبت دادن طبقات‪:‬‬

‫‪Design Optimizer >> Assign >> Story‬‬
‫در اان شاخه بااد تعيين كنيد كه كدام اک از ترازهاي ارتفاعي موجود در مدل‪ ،‬بيه عنيوان طبقيه ميد نظير‬
‫اسم‪ .‬براي اان كار بااد ترازهاي مدنظر را تيک بزنيد‪ .‬در اان صورت برنامه فرااند بهينهسازي را با توجيه بيه‬
‫طبقات مدنظر كاربر انجام خواهد داد‪ ،‬به عنوان مثال كنترل درافم در اان طبقات انجام خواهد شد‪.‬‬
‫نكته ‪ :1‬معيار اصلي براي تعيين طبقات ترازهااي هستند كه براي كنتيرل درافيم ميدنظر هسيتند‪ .‬پيس از‬
‫انتخاب بيمورد ترازها خودداري نماايد چون برنامه سعي خواهد كرد درافيم و پييچش را در هميه طبقيات‬
‫تعيين شده كنترل نمااد‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬پيشنهاد اكيد اان اسم كه در ترسيم هندسه سازه دقم شود‪ ،‬حتياکمقدور ستونها طوري ترسييم‬
‫شوند كه در طبقات تعيين شده بگنجند‪ .‬اعني تا جااي كه ممین اسم از ترسيم ستونهااي كه در دو طبقه‬
‫(طبقاتي كه تعيين نموده ااد) قرار دارند بپرهيزاد‪ .‬همچنين از ترسيم ستونهااي كه از اندازه متعارف خيليي‬
‫كوتاهتر هستند بپرهيزاد‪ .‬در صورت بروز هر اک از اان موارد‪ Design Optimizer ،‬تضميني براي موفقييم‬
‫در كنترل درافم و پيچش سازه نخواهد داشم‪.‬‬
‫نكته ‪ :8‬برنامه به صورت خودكار تراز زمين را مدنظر قرار خواهد داد‪ ،‬بنابراان اان تراز در کيسم نمااش‬
‫داده نميشود‬

‫‪ -9‬نسبت دادن دسته بنديهاي مقاطع به المانهاي تیر‪:‬‬

‫جهم تخصيص دسته بنديها به تيرها‪ ،‬ابتدا چند تير مدنظر را در ‪ SAP2000‬انتخاب نماايد (به عنوان‬
‫مثال تيرهاي طبقه نخسم را انتخاب كنيد)‪ ،‬سپس به مسير‬
‫‪Design Optimizer >> Assign >> Section >> Beam‬‬
‫برواد‪ .‬مالحظه ميكنيد كه اسامي تيرهااي كه انتخاب كردهااد در ستون سمم راسم کيسم شدهاند‪ .‬با‬
‫كليک بر روي هر تير‪ ،‬مختصات نقاط اول و آخر تير و همچنين دستهبندي كه به آن نسبم دادهشده‪،‬‬
‫نمااش داده ميشود‪.‬‬
‫حال از منوي كركره اي ‪ ،Category‬دسته بندي مدنظر را (كه در گام ‪ 6‬تعراف كردهااد) انتخاب نماايد و‬
‫پس از آن دكمه ‪ Assign‬را كليک كرده تا دسته بندي به تير مذبور نسبم داده شود‪ .‬با اان عمل‪ ،‬عمليات‬
‫بهينهسازي بر روي اان تير بر اساس مقاطع موجود در آن دستهبندي انجام خواهد شد‪.‬‬
‫نكته ‪ :1‬الزم به ذكر اسم به هيچ عنوان نبااستي دستهبنديهااي كه به اکمانهاي انتخاب شده نسبم داده‬
‫ميشوند‪ ،‬خاکي باشند (به اان معني كه در آن دسته بندي هيچ مقطعي انتخاب نشده باشد)‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪809‬‬

‫نكته ‪ :9‬اگر كاربر به هر تيري دسته بندي نسبم ندهد‪ ،‬برنامه به صورت پيش فرض از دسته بندي ‪Main‬‬
‫جهم طراحي آن تير استفاده ميكند‪.‬‬
‫نكته ‪ :8‬براي اعمال همزمان اک دستهبندي به چند تير‪ ،‬همزمان چند تير را از ستون سمم راسم انتخاب‬
‫كرده و عمليات فوق را اکبار انجام دهيد تا دستهبندي به همه آنها اعمال شود‪.‬‬

‫‪ -‬تیرهاي ‪ :No Design‬اگر ميخواهيد تنظيم ‪ No Design‬را به اک تير اعمال كنيد‪ ،‬پس از انتخاب آن به‬
‫مسير زار برواد‪.‬‬
‫‪SAP2000 >> Design >> Overwrite Frame Design Procedure‬‬
‫سپس گزانه ‪ No Design‬را براي آن برگزانيد‪ .‬حال همان تير را انتخاب كرده و در ‪Design Optimizer‬‬
‫مانند اعمال دستهبندي عمل كنيد با اان تفاوت كه در قسمم ‪ ،Category‬گزانه ‪ Fixed or No Design‬را‬
‫انتخاب كنيد (اکبته بااد مقطع مدنظر خود را در ‪ SAP2000‬به آن تير نسبم دهيد)‪.‬‬
‫‪ -‬مقطع ثابت براي تیرها‪ :‬در صورتي كه ميخواهيد اک تير در طي بهينهسازي مقطع ثابتي داشته باشد‬
‫اما طراحي هم بشود‪ ،‬بااد ‪ Fixed or No Design‬به آن نسبم داده شود (اکبته بااد مقطع مدنظر خود را در‬
‫‪ SAP2000‬به آن تير نسبم دهيد)‪.‬‬

‫‪ -8‬نسبت دادن دسته بنديهاي مقاطع به المانهاي ستون‪:‬‬

‫جهم تخصيص دسته بنديها به ستونها ‪ ،‬ابتدا چند ستون مدنظر را در ‪ SAP2000‬انتخاب نماايد (به‬
‫عنوان مثال ستونهاي طبقات اول و دوم را انتخاب كنيد)‪ ،‬سپس به مسير‬
‫‪Design Optimizer >> Assign >> Section >> Column‬‬
‫برواد‪ .‬مالحظه ميكنيد كه اسامي ستونهااي كه انتخاب كردهااد در بخش سمم راسم کيسم شدهاند‪ .‬با‬
‫كليک بر روي هر ستون‪ ،‬مختصات نقاط اول و آخر ستون و نام آن قطعه ‪ ،‬نمااش داده ميشود‪.‬‬
‫حال از منوي كركره اي ‪ ،Category‬دسته بندي مدنظر را (كه در گام سوم تعراف كردهااد) انتخاب نماايد‬
‫و پس از آن دكمه ‪ Assign‬را كليک كرده تا دستهبندي به ستون مذبور نسبم داده شود‪ .‬با اان عمل‪،‬‬
‫عمليات بهينهسازي بر روي اان ستون بر اساس مقاطع موجود در آن دستهبندي انجام خواهد شد‪.‬‬
‫نكته ‪ :1‬الزم به ذكر اسم به هيچ عنوان نبااستي دستهبنديهااي كه به اکمانهاي انتخاب شده نسبم داده‬
‫ميشوند‪ ،‬خاکي باشند (به اان معني كه در آن دسته بندي هيچ مقطعي انتخاب نشده باشد)‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬اگر كاربر به هر ستوني دسته بندي نسبم ندهد‪ ،‬برنامه به صورت پيش فرض از دسته بندي ‪Main‬‬
‫جهم طراحي آن ستون استفاده ميكند‪ .‬بنابراان نبااد در اان حاکم اان دسته بندي خاکي از انتخاب باشد‪.‬‬
 ‫‪808‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫نكته ‪ :8‬اگر به اک اکمان دو دسته بندي نسبم داده شود‪ ،‬خود به خود دسته بندي دوم براي ستون مدنظر‬
‫کحاظ خواهد شد‪.‬‬
‫نكته ‪ :4‬همانطور كه در گام سوم گفته شد ميتوانيد در دسته بنديها به صورت تركيبي از مقاطع مربعي‬
‫و مستطيلي استفاده كنيد‪ ،‬به عنوان نمونه با انتخاب اک خط ستون در مدل و تخصيص اک دسته بندي‬
‫تركيبي مربعي و مستطيلي كه عرض ثابتي دارند شاهد اان باشيد كه ستونهاي مستطيلي در ترازهاي‬
‫پااينتر و مقاطع مربعي در ترازهاي فوقاني براي خط ستون مزبور طرح گردند‪.‬‬
‫نكته ‪ :2‬به عنوان مثال اگر هدف استفاده از ستونهاي داارهاي در طبقه اول اسم‪ ،‬حتماً بااستي طب گام‬
‫‪ 6‬مقاطع دااروي را نيز در اک دسته بندي مشخص تعراف و انتخاب كرده باشيد‪.‬‬

‫‪ -4‬نسبت دادن ‪ Boundary Element‬به المانهاي مرزي‪:‬‬

‫براي معرفي آن دسته از ستونهااي كه به عنوان اکمانهاي مرزي در مدل شناخته ميشوند به نرم افزار‬
‫‪ ،Design Optimizer‬تمامي اان گونه اکمانها را انتخاب نماايد و سپس به مسير ذال برواد‬
‫‪Design Optimizer >> Assign >> Section >> Column>>Boundary Element‬‬
‫و با انتخاب مجدد نام اان اکمانها و برگزادن گزانه ‪ Boundary Element‬و زدن دكمه ‪ Assign‬طرح اان‬
‫قطعات را به ‪ Design Optimizer‬بسپاراد‪ .‬طرح اان قطعات تنها در فاال ‪ %02‬انجام ميگيرد در صورتي‬
‫كه در فاال ‪ %899‬اثرات اان اکمانها در تغيير میانها و نقش آنها در تحليل منظور ميشود‪.‬‬
‫نكته ‪ :1‬اگر چنانچه سهواً و اا اشتباهي اک اا چند اکمان ‪ Boundary Element‬شدند‪ ،‬و خواستيد اان‬
‫اشتباه را جبران نماايد‪ ،‬بدان ترتيب عمل نماايد‪ :‬با انتخاب مجدد آن اکمانها در ‪ Sap2000‬و برگشتن به‬
‫اان شاخه در ‪ Design Optimizer‬و با انتخاب گزانه ‪ None‬از حاکم‪ Boundary Element‬درميآاند‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬اکمانهاي مرزي كه انتخاب شوند بعداً در گروهي در ‪ SAP2000‬به نام ‪BoundaryElement‬‬
‫ذخيره ميشوند‪.‬‬
‫‪ -2‬نسبت دادن ترک خوردگی و‪ ...‬به المانهاي تیر و ستون‪:‬‬
‫براي نسبم دادن ‪ Property Modifier‬ها به مسير‬
‫‪Design Optimizer >> Assign >> Property Modifier >> Frame‬‬
‫برواد‪ .‬در اان قسمم سه گزانه در منوي كركرهاي وجود دارد‪:‬‬
‫‪ :Program Determined -8‬با انتخاب اان گزانه (كه پيشفرض هم هسم) تمامي ضرااب اعم از‬
‫ترکخوردگي‪ ،‬وزن و جرم و ‪ ...‬بر اساس مقادار پيش فرض نرمافزار ‪( Design Optimizer‬بر اساس ضوابط‬
‫و با توجه به اانیه سازه داراي داوار برشي ميباشد اا نه) براي تمامی تيرها و ستونها تخصيص مياابد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪800‬‬

‫‪ :User Definitions -0‬با انتخاب اان گزانه تمامي ضرااب ترک خوردگي و وزن و جرم و ‪ ...‬توسط كاربر‬
‫قابل اصالح اسم كه ‪ Design Optimizer‬براي تمامی تيرها و ستونها اان مقادار را تخصيص خواهد داد‪.‬‬
‫در اان حاکم اگر گزانهاي را با ‪ -8‬مقداردهي كنيم آن مقدار در ‪ SAP2000‬تغيير داده نخواهد شد‪.‬‬
‫‪ :Sap Definitions -6‬اگر مي خواهيد برنامه تغييري در ضرااب ترکخوردگي‪ ،‬وزن‪ ،‬جرم و ‪ ...‬ندهد‪ ،‬اان‬
‫گزانه را انتخاب كنيد‪ .‬در اان صورت مقاداري كه در ‪ SAP2000‬روي اکمانهاي خود اعمال كنيد بدون‬
‫تغيير خواهند ماند‪.‬‬

‫‪ -6‬نسبت دادن ترک خوردگی و‪ ...‬به المانهاي دیوار‪:‬‬

‫در صورتي كه از سيستمهاي دوگانه در ایي از جهمهاي اصلي مدکتان استفاده كرداد منوي موجود در‬
‫مسير‬
‫‪Design Optimizer >> Assign >> Property Modifier >> Shear Wall‬‬
‫(براي اعمال ضرااب ترکخو ردگي و ‪ )...‬فعال شده و سه گزانه موجود در آن در منوي كركرهاي در دسترس‬
‫خواهند بود‪:‬‬
‫‪ :Program Determined -8‬با انتخاب اان گزانه (كه پيشفرض هم هسم) تمامي ضرااب اعم از‬
‫ترکخوردگي و ‪ ...‬بر اساس مقادار پيش فرض نرمافزار ‪( Design Optimizer‬بر اساس ضوابط) براي تمامی‬
‫داوارها تخصيص مياابد‪.‬‬
‫‪ :User Definitions -0‬با انتخاب اان گزانه تمامي ضرااب ترکخوردگي و ‪ ...‬توسط كاربر قابل اصالح اسم‬
‫كه ‪ Design Optimizer‬براي تمامی داوارها اان مقادار را تخصيص خواهد داد‪.‬‬
‫‪ :Sap Definitions -6‬اگر ميخواهيد برنامه تغييري در ضرااب ترکخوردگي و ‪ ...‬براي داوارها ندهد‪ ،‬اان‬
‫گزانه را انتخاب كنيد‪ .‬در اان صورت مقاداري كه در ‪ SAP2000‬روي اکمانهاي خود اعمال كنيد بدون‬
‫تغيير خواهند ماند‪.‬‬

‫‪ -7‬تنظیم پارامترهاي تحلیل مدل‪:‬‬

‫براي اعمال تنظيمات مربوط به مسئله تحليل به مسير زار برواد‪.‬‬
‫‪Design Optimizer >> Analysis‬‬
‫در اان قسمم نيز مانند همه قسممهاي برنامه كليه تنظيمات و فرااندها مطاب آاينناميه ‪ 9399‬ویـرایش‬
‫چهار انجام ميگيرد ‪ .‬اان سرشاخه مرتبط با تنظيمات تحليل اسم‪ .‬در اان بخش پارامترهياي مورداسيتفاده‬
‫در تحليل سازه توسط كاربر انتخاب ميشود‪.‬‬
‫‪ -‬كاربر ميتواند در قسمم ‪ ،Analysis Method‬نوع تحليل خود را بر اساس شناختي كه از مسئله دارد در‬
‫دودسته استاتیكی یا دینامیكی انتخاب نمااد‪.‬‬
 ‫‪806‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫‪ -‬چنانچه سازه ازنظر كاربر در دسته تحليل استاتيیي قرار گيرد‪ ،‬كاربر ميتواند سازه را درایي از دستههياي‬
‫)‪ (Regular‬براي سازههاي منظم اا )‪ (Irregular‬براي سازههاي نيامنظم قيرار دهيد‪ .‬سيازههياي مينظم ايا‬
‫نامنظم در آئيننامه ‪ 0199‬وارااش چهار بند ‪ 7-8‬توضيح دادهشيدهانيد‪ .‬در حاکيم نيامنظم تركييب بارهياي‬
‫ساختهشده در مقااسه باحاکم منظم تفاوتهااي دارد‪ .‬چون طب نظر آايننامه ‪ ،0199‬تأثير ‪ %69‬زکزکههياي‬
‫عمود برجهم اصلي اعمال زکزکه نيز بااستي در سازههاي نامنظم وارد گردد‪.‬‬

‫گفتني اسم در حاکم داناميیي اعمال اثرات نامنظمي برسازه كه توسط آايننامه ‪ 0199‬تبيين شيده اسيم‬
‫(بند ‪ 4-8-6‬آايننامه ‪ 0199‬وارااش چهار) در نيرمافيزار ‪ Design Optimizer‬گنجانيدهشيده اسيم (روش‬
‫جرامه ‪ .)%69‬بنابراان در صورت انتخاب حاکم داناميیي سازه را ميتوان درایي از دودسته زار قرارداد ‪.‬‬

‫نكته ‪ :1‬اگر روش داناميیي توسط كاربر برگزاده شيود‪ ،‬تصيحيح بيرش پاايه توسيط ‪Design Optimizer‬‬
‫بهصورت خودكار انجام ميگيرد‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬اگر بهطور مثال كاربر در حين انتخاب‪ ،‬گزانه منظم را برگزاند وکي در ضمن عمليات مسجل گيردد‬
‫كه سازه ازکحاظ پيچشي نامنظم اسم(فاكتور ‪ ،)Aj‬اا نامنظمي در پالنها وجود دارد(ازنظير افيزااش فياكتور‬
‫برونمحوري طبقات از ‪ )% 09‬و برنامه نتواند آن را اصالح كند‪ ،‬پيغامي مبني بر پيشنهاد تعواض روش آنياکيز‬
‫بهصورت نامنظم‪ ،‬به كاربر داده ميشود‪.‬‬

‫نكته ‪( 8‬اعمال بار زلزله قائم)‪ :‬بهمنظور اعمال بارگذاري زکزکههاي قائم به مدل بااستي كاربر اک زکزکه بيا‬
‫ایي از نامهاي ‪ Fz ،Ev ،Ez‬و اا ‪ Fv‬از نيوع ‪ Quake‬كيه در قسيمم ‪ ، Auto Lateral Load‬تنظييم ‪None‬‬
‫فعييال باشييد را بسييازد‪ .‬الزم بييه تييذكر اسييم مقييادار بارهيياي اايين زکزکييه بااسييتي توسييط كيياربر در‬
‫نرمافزارهاي‪ Sap2000‬و اا ‪ Etabs‬تعيينشده باشد‪ .‬برنامه اان بارهيا را در تركييب بارهياي طراحيي اعميال‬
‫خواهد كرد‪.‬‬

‫‪ -‬آییننامه ویرایش چهار ‪ :9399‬كليه سازههااي كه‪ ،‬داراي نامنظمي پيچشي زااد و خيلي زااد(با تعرايف‬
‫‪ 8-7-8‬بخش ب در آايننامه ‪ 0199‬وارااش چهار) باشند‪ ،‬اا داراي نامنظمي جرميي‪ ،‬نيرم و خيليي نيرم در‬
‫ارتفاع باشند‪ ،‬را نميتوان با روش تحليل استاتيیي معادل تحليل نمود و باايد روش دانياميیي معيادل را بيه‬
‫كاربرد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪804‬‬

‫‪ -‬گزینه ‪: If Aj>1.2 then Control Drift based on 3-5-4 item 2800‬‬

‫در سازه هااي كه ‪ Aj‬بيش از ‪ 840‬اسم بااد طب بند ‪ 6-2-4‬آاين نامه جابه جااي ها از محور هياي جيانبي‬
‫سازه كنترل شود‪ .‬در صورتي كه تيک اان گزانه فعال باشد و ‪ Aj‬بيش از ‪ 840‬باشد برنامه از اان متيد درايف‬
‫را كنترل خواهد كرد‪.‬‬

‫مراحل انجام عملیات تحلیل دینامیكی به ترتیب عبارتاند از‪:‬‬

‫‪ -8‬تشیيل زکزکههاي شبه استاتيیي در راستاهاي ‪( X,Y‬در اان مرحليه توسيط روابيط تجربيي ارائيهشيده در‬
‫آايننامه ‪ 0199‬ضرااب زکزکه محاسبه و زکزکههاي مربوط ااجاد ميگردند)‬
‫‪ -0‬اصالح مقادار زکزکه هاي شبه استاتيیي براي امور طراحي و كنترل تغيير میان بر طب روابط آايننامهاي‬
‫( در اان بخش زکزکههاي ااجادشده با توجه به زمان تناوبهاي اصلي سازه اصالح ميگردند‪).‬‬
‫‪ -6‬تشیيل توابع طيفي بر اساس دادههاي اخذشده از كاربر ( بر اساس نوع منطقه و خاک محيل سيازه تيابع‬
‫طيف محاسبه ميگردد‪).‬‬
‫‪ -4‬تشیيل طيفهاي پاسخ در راستاهاي ‪( X,Y‬بر طب توابع طيف ااجادشده در مدل و اطالعات درايافتي از‬
‫كاربر طيفهاي پاسخ در راستاهاي ‪ X,Y‬تشیيل ميگردد)‬
‫‪ -2‬همپااه نمودن طيفهاي پاسخ با زکزکههاي شبه استاتيیي متنياظرش (طبي آايينناميه ‪ 0199‬وايرااش‬
‫چهاربند ‪ 4-8-4-6‬مقادار بازتابها با برش پااه استاتيیي همپااه ميگردد‪).‬‬
‫‪ -3‬تشیيل زکزکههاي استاتيیي میمل جهم اعمال برونمحوريهاي مربوطه‪ :‬به عليم ااينكيه در نيرمافيزار‬
‫‪ Sap2000‬امیان اعمال برونمحوري به شیل نرمافزار ‪ Etabs‬وجود ندارد‪ ،‬طب محتواات فصيل ‪ 87‬كتياب‬
‫‪ Ed. Wilson‬مييدار توکيييد برنامييههيياي ‪ Sap2000‬و ‪ Etabs‬در شييركم ‪ CSI‬اايين زکزکييههييا بييراي اعمييال‬
‫برونمحوريها تشیيل ميگردد‪.‬‬
‫‪ -7‬محاسبه برونمحوري كلييه طبقيات ) بير اسياس بيرش هير طبقيه و نييز شيرااط دايافراگمهيا محاسيبه‬
‫برونمحوريها انجام مي گيرد‪ .‬الزم به ذكر اسم كه در تحليل داناميیي عالمم تمام برونمحوريهيا مثبيم‬
‫اسم‪).‬‬
‫‪ -1‬تشیيل مجدد طيفهاي پاسخ (بر اساس محاسباتي كه براي برونمحوريها در گام ‪ 7‬انجام شيد‪ ،‬مجيدداً‬
‫طيفهاي پاسخ تشیيل ميگردند‪).‬‬
‫‪ -0‬مقادار طيفهاي پاسخ به ازا تغييرات سختي در سازه حين انجام عمليات بهينهسازي بهروز ميگردند‪.‬‬
‫الزم به ذكر اسم كه كنترل تغيير میانهاي جانبي هنگاميكه طراحي به روش داناميیي انجام ميگيرد‪ ،‬به‬
‫هر دو صورت استاتيیي و داناميیي قابل انجام اسم‪ ،‬اما روش پذارفتهشده استاتيیي هسم‪.‬‬
 ‫‪802‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫‪ -‬آنالیز مرتبه دوم (‪ :) :)Pdelta‬در همين پنجره و در قسمم ‪ ،Pdelta Parameters‬ضيرااب مربيوط بيه‬
‫بارهاي مرده و زنده در آناکيز مرتبه دوم وجود دارد‪ .‬اان ضرااب براي طراحي و كنترل درافم جداگانه تعيين‬
‫ميشوند‪ .‬ضرااب پيشفرض براي طراحي مطاب آايننامه انتخابي كاربر )در شاخه ‪ (Design‬تعيين ميشود‪.‬‬
‫ضرااب پيشفرض براي كنترل درافم هميشه اک اسم‪ .‬هر چهار ضراب بارهاي مرده و زنده براي طراحي و‬
‫كنترل درافم‪ ،‬قابلتغيير توسط كاربر هسم‪ .‬اکبته مقدار حداقل همه ضرااب اک هسم‪ .‬كاربر با كليک روي‬
‫دكمه ‪ ،Compatible with code‬مقادار ضرااب مربوط به طراحي را مطاب آاينناميه جياري در ‪Design‬‬
‫‪ ،Optimizer‬مشاهده خواهد كرد‪.‬‬

‫‪ -‬محاسبه شاخص پایداري‪ . :‬برنامه شاخص پااداري سازه را در طبقات محاسيبه ميينماايد و چنانچيه از‬
‫مقدار مجاز سازه (طب بند ‪ 3-6‬آايننامه) بيشتر باشد هشداري خواهد داد‪ .‬گزارش مقادار شاخص پاايداري‬
‫در پااان مراحل بهينهسازي در شاخه نتااج انجام ميشود‪(.‬مقدار تغيير اافته تتا مجاز از ‪ 0199‬وارااش چهار‬
‫کحاظ شده اسم)‬

‫‪ -‬حذف اثر ‪ :atILro‬طب بند ‪ 3-6‬آايننامه در صورتي كه شياخص پاايداري سيازه كمتير از مقيدار ‪%89‬‬
‫باشد‪ ،‬ميتوان از اثر ‪ Pdelta‬صرفنظر نمود‪ .‬چنانچه گزانيه ‪Eliminate Pdelta effects based on 3-6‬‬
‫‪ item‬را تيک كرده باشيد و در فرااند بهينهسازي شاخص پااداري كمتر از ‪ %89‬به دسم آايد‪ ،‬اثير ‪Pdelta‬‬
‫حذف خواهد شد‪.‬‬

‫‪ -3‬تنظیمات کنترل تغییر مكانها‪:‬‬

‫در مسير‬
‫‪Design Optimizer >> Analysis >> Drift‬‬
‫امیاناتي جهم تنظيمات كنترل تغيير میانهاي جانبي و پيچشي در سازه تعبيه شده اسم كه شامل موارد‬
‫ذال اسم‪:‬‬
‫‪ -‬اعمال کنترل دریفت‪ :‬اگر كاربر بخواهد كالً كنترل درافم توسط ‪ Design Optimizer‬انجام نگيرد‪،‬‬
‫ميتواند با برداشتن تيک گزانه ‪ Control Transitional Drift‬اان كار را انجام دهد‪ ،‬در غير اان صورت‬
‫درافم انتقاکي توسط برنامه كنترل خواهد شد‪.‬‬
‫‪ -‬اعمال مقادیر مجاز دریفت‪ :‬در صورتي كه گزانه ‪ Drift Values From Code 2800‬تيک خورده‬
‫باشد‪ ،‬مقادار مجاز درافم انتقاکي توسط برنامه طب ضوابط آايننامه ‪ 9399‬ویرایش چهار و خصوصيات‬
‫سازه‪ ،‬محاسبه خواهد شد‪ .‬اما اگر كاربر بخواهد مقادار مجاز را خود تعيين كند‪ ،‬ميتواند پس از برداشتن‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪803‬‬

‫تيک گزانه ‪ ،Drift Values From Code 2800‬در گزانه هاي‪ Allowable Drift X‬و ‪Allowable Drift Y‬‬
‫مقادار مدنظر خواش را وارد نمااد‪ .‬همچنين در اان حاکم دكمه ‪ Calculate Allowable Drifts‬فعال‬
‫خواهد شد تا مقادار مجاز را جهم كمک به كاربر محاسبه كند‪.‬‬

‫نكته‪ :‬در صورتي كه در شاخه‬

‫‪Design Optimizer >> Define >> Earthquake >> Static‬‬
‫تنظيم ‪ Static Correction‬را برگزاده باشيد و زمان تناوب تحليل سازه بيش از ‪ 9/7‬ثانيه به دسم آاد (اا‬
‫در حاکتي كه به جاي ‪ Static Correction‬گزانه ‪ Custom‬را انتخاب كرده باشيد و زمان تناوب تجربي‬
‫سازه بيش از ‪ 9/7‬ثانيه باشد)‪ ،‬درافم مجاز بر اساس فرمول آاين نامه كمتر از حاکتي خواهد بود كه زمان‬
‫تناوب كمتر از ‪ 9/7‬ثانيه باشد‪ .‬پس با استفاده از دكمه ‪ Calculate Allowable Drifts‬ميتوانيم از مقادار‬
‫مجازي كه برنامه در حاکم انتخاب گزانه ‪ Drift Values From Code 2800‬با توجه زمان تناوب سازه‬
‫محاسبه خواهد كرد آگاهي پيدا كنيم‪.‬‬

‫‪ -‬آیین نامه ‪ 9399‬ویرایش چهار ‪ :‬محاسبه مقادار درافم مجاز در وارااش جداد بر اساس تعداد طبقات‬
‫و اضافه شدن ضراب بزرگنمااي انجام مي شود كه در برنامه اعمال شده اسم (براي سازه بيش از پنج طبقه‬
‫و كمتر از آن)(بند ‪.)0-2-6‬‬
‫همچنين براي كنترل درافم‪ ،‬پراود طبيعي سازه به كار مي رود اما براي سازه هاي با اهميم خيلي زااد به‬
‫مقدار ‪ 8402‬برابر پراود تجربي محدود شده اسم (‪.)6-2-6‬‬
‫‪ -‬سرعت برنامه در مرحله کنترل دریفت‪ :‬سيه گزانيه ‪Maximum Optimization ، Normal ، Fast‬‬
‫جهم تعيين سرعم پيشروي اکگوراتم كنترل درافم مشخص شده ا ند كه گزانه ‪ fast‬سراعتران آنهيا ميي‬
‫باشد‪.‬‬

‫‪ -‬کنترل تغییر مكانها در روش دینامیكی‪ :‬به دو صورت ميتوان در روش داناميیي تغيير میانها را‬
‫كنترل نمود‪ ،‬اان امیان در بخش ‪ Displacement Control method in dynamic Procedure‬تعبيه‬
‫شده اسم‪:‬‬
‫‪ -8‬به روش داناميیي)‪ :(With response spectrum‬توسط طيفهاي پاسخي كه بر اساس زکزکه هاي‬
‫استاتيیي هم پااه شدهاند و كاربر طراقه تشیيل آنها را فراهم نموده اسم كنترل تغيير میانها صورت‬
‫ميگيرد‪ .‬گفتني اسم زکزکه هاي استاتيیي كه براي تصحيح برش پااه طيفهاي پاسخ به كار ميروند به دو‬
‫طرا امیان تشیيل دارند‪:‬‬
 ‫‪807‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫اکف‪ :‬بر اساس تصحيح استاتيیي)‪ :(static correction‬بر اساس زمان تناوب اصلي سازه در دو جهم اصلي‬
‫مقادار اان برش پااهها بدسم آمدهاند‪.‬‬
‫ب‪ :‬بر اساس ضرااب زکزکه اي كه كاربر براي كنترل درافم در شاخه ماقبل در نظر گرفته اسم‪.‬‬
‫‪ -0‬به روش استاتيیي))‪ :(with static load cases(equivalent with response spectrum‬در اان‬
‫روش در دو جهم اصلي سازه با تشیيل زکزکه هاي استاتيیي كه بر اساس بارهاي داناميیي تشیيل شدهاند‬
‫كنترل تغييرمیانهاي انتقاکي و پيچشي صورت ميگيرد‪ .‬به اان معني كه برش پااه زکزکه هاي استاتيیي بر‬
‫مبناي برش پااه طيفهاي پاسخ داناميیي توکيد ميشوند‪.‬‬

‫‪ -0‬تصحيح سختی‬

‫‪Design Optimizer >> Analysis >> Rigidity‬‬

‫در اان زارشاخه امیاني فراهم شده تا بر اساس اک روش هوشمند و منحصربه فرد مركز سختي سازه به‬
‫مركز جرم نزدایتر شده و نامنظمي پيچشي سازه كاهش اابد‪.‬‬
‫‪ -‬اعمال تصحيح مركز سختي درافم‪ :‬اگر كاربر بخواهد كالً تصحيح مركز سختي توسط ‪Design‬‬
‫‪ Optimizer‬انجام نگيرد‪ ،‬ميتواند با برداشتن تيک گزانه ‪ Rigidity center correction‬اان كار را انجام‬
‫دهد‪ ،‬در غير اان صورت اصالح مركز سختي توسط برنامه انجام خواهد شد‪.‬‬

‫‪ -‬گزانه هاي حداقل و حداكثر تغييرات‪:‬‬

‫در صورت انتخاب گزانه اول اعني ‪ minimum modifications‬برنامه حداقل تغييرات را جهم نزداک‬
‫كردن مركز سختي در سازه اعمال خواهد كرد‪ .‬اان گزانه براي مدل هااي كه نامنظمي پيچشي زاادي‬
‫ندارند مناسب تر اسم‪.‬‬
‫در گزانه دوم اعني ‪ Maximum modification‬برنامه حداكثر تغييرات ممین را به سازه اعمال مي كند‬
‫كه تا جااي كه امیان دارد مركز ساختي به مركز جرم نزداک تر شود‪ .‬اان گزانه براي سازه هااي كه‬
‫نامنظمي پيچشي بيشتري دارند مناسب تر اسم‪.‬‬

‫با تسم اان گزانه ها مي تواند به بهتران نتيجه مدنظر دسم اافم‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪801‬‬

‫‪ -19‬تنظیمات عملیات طراحی‪:‬‬

‫در مسير‬
‫‪Design Optimizer >> Design‬‬
‫تنظيماتي مرتبط با عمليات طراحي وجود دارد‪:‬‬
‫‪ -‬انتخاب آییننامه‪ :‬در گزانه ‪ Code‬كه مختص انتخاب آايننامههاي طراحي اسم‪ ،‬ميتوان ایي از‬
‫آايننامههاي ‪ ACI99 ACI318-2005‬و اا ‪ CSA-A23.3-94‬را برگزاد(آايننامههاي ‪ ACI2008‬و‬
‫‪ ACI2011‬و ‪ ACI2005‬در تركيب بارها و داگر بخش هااي كه مورد كاربرد در طراحي سازههاي بتني در‬
‫كشور اسم كامال مشابه اند‪ ،‬بنابراان انتخاب گزانه ‪ 0992‬معادل ‪ 0991‬و ‪ 0988‬خواهد بود)‪ .‬باکطبع‬
‫هركدام از آايننامهها كه انتخاب شود‪ ،‬تنظيمات مخصوص به آن آايننامه توسط برنامه بهصورت خودكار در‬
‫مدل اعمال مي شود‪ .‬به طور مثال تركيب بارها و ساار تنظيمات مرتبط نيز توسط برنامه انجام خواهد شد‪.‬‬

‫‪ -‬نسبت تنش مطلوب‪ :‬گزانه ‪ ،Desired Stress Ratio‬مربوط به تنش مجازي اسم كه كاربر به عنوان‬
‫كران باالاي تنشهاي موجود در ستونها مدنظر دارد‪ .‬كاربر ميتواند اان مقدار را تعيين كند‪ .‬به طور مثال‬
‫اگر در اان گزانه عدد ‪ 8492‬وارد شده باشد‪ ،‬در صورت بهينهسازي موفقيم آميز‪ ،‬تمامي ستونها داراي‬
‫نسبم تنش كمتر از اان عدد خواهند بود‪ .‬همچنين برنامه سعي خواهد كرد طي عمليات بهينهسازي‪ ،‬نسبم‬
‫تنش همه ستونها را به نزدایي اان عدد برساند‪.‬‬

‫‪ -‬شكلپذیري‪ :‬در گزانه ‪ Frame Type‬نوع شیل پذاري اکمانهااي كه طراحي بر روي آنها انجام‬
‫ميگيرد‪ ،‬مشخص ميشود‪ .‬الزم به ذكر اسم انواع اان شیلپذاريها بستگي به نوع آايننامه انتخابي دارد‪.‬‬
‫به عنوان مثال انواع ‪ Nominal ،Ductile‬و ‪ Ordinary‬مرتبط با آايننامه ‪ CSA-A23.3-94‬هسم‪.‬‬

‫‪ -‬ضریب نامعینی‪ :‬طب آاين نامه ‪ 0199‬وارااش ‪ 4‬اان ضراب بااد محاسيبه شيود و مقيدار آن در گزانيه‬
‫‪ Design system Rho‬منظور شود‪.‬‬
‫‪ -‬سرعت برنامه در مرحله طراحی‪ :‬سه گزانه ‪ Maximum Optimization ، Normal ، Fast‬جهم‬
‫تعيين سرعم پيشروي اکگوراتم طراحي مشخص شده ا ند كه گزانه ‪ fast‬سراعتران آنها مي باشد‪.‬‬

‫‪ -‬انتخاب میزان مشارکت تیرها در طراحی‪ :‬در اان بخش كه داراي سه گزانه ‪Low, Medium, High‬‬
‫هسم‪ ،‬ميزان مشاركم تيرها‪ ،‬در تحمل نيروهاي وارده بر قابها‪ ،‬را بااستي تعيين نمود‪ .‬اگر بخواهيد به‬
 ‫‪800‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫فلسفه تير ضعيف‪ -‬ستون قوي پاابند باشيد‪ ،‬گزانه ‪ Low‬را برگزانيد وکي اگر مشاركم بيشتر تيرها را در‬
‫مباحث طراحي و كنترل تغييرمیانهاي جانبي ميخواهيد‪ ،‬گزانههاي ‪ Medium‬و ‪ High‬را انتخاب نماايد‪.‬‬

‫‪ -11‬تنظیمات قیود طراحی‪:‬‬

‫در مسير‬
‫‪Design Optimizer >> Design >> Constraints‬‬
‫گزانهاي در مورد اختالف ابعاد ستونهاي متواکي موجود اسم‪ ،‬مبني بر اان واقعيم كه بر اساس ضوابط‬
‫آرماتور در قسمم وصلهها حداكثر شيب و انحناي مجازي كه آرماتورهاي طوکي ميتوانند داشته باشند‬
‫داراي نسبم اک به شش اسم )‪ (1/6‬بنابراان با توجه به ارتفاع حوزه اتصال ميزان تورفتگي ستونهاي‬
‫باالاي به پاايني قابل محاسبه هسم‪.‬‬
‫کذا در گزانه‬
‫‪Maximum Differences between Dimensions of Sequential Column Sections‬‬
‫ميزان مجاز اان تورفتگي اعني مقدار ‪ h/6‬از هر طرف (‪ h‬عم تير متصل به محل وصله اسم) و اا ميزان‬
‫دکخواه كاربر بر حسب واحد جاري‪ ،‬از كاربر سؤال ميگردد‪.‬‬

‫الزم به تذكر اسم قيود ابعاد هندسي تيرها و ستونها به طور پيش فرض توسط برنامه رعاام ميگردند‪.‬‬

‫‪ -‬قید هماهنگی تعداد میلگرد در ستونهاي متوالی‪:‬‬

‫گزانه ‪ Check Longitudinal Rebar Number Compatibility In Columns‬ایي داگر از قيودي اسم كه در صورت‬
‫خواسم كاربر توسط برنامه اعمال خواهد شد تا در ستونهاي متواکي از کحاظ تعداد ميلگردهاي طوکي‬
‫همخواني وجود داشته باشد‪ .‬به اان ترتيب كه در راستاي محلي ‪ 6‬و ‪ 0‬از کحاظ تعداد ميلگردها‪ ،‬تعداد‬
‫ميلگردهاي ستون فوقاني از ستونها ي تحتاني كمتر اا مساوي خواهند بود‪ .‬در صورت تواکي ستونهاي‬
‫دااروي با مستطيلي‪ ،‬مربعي اا داارهاي نيز اان مسئله براي تعداد كل ميلگردهاي مقطع رعاام ميشود‪.‬‬
‫‪ -‬قید هماهنگی اندازه میلگرد در ستونهاي متوالی‪:‬‬
‫گزانه ‪ Check Longitudinal Rebar Size Compatibility In Columns‬عملياتي در تیميل قيد باالاي اسم‪ ،‬به اان‬
‫صورت كه ستونهاي متواکي از کحاظ اندازه ميلگردهاي طوکي چک ميشوند تا ميلگردهاي ستون فوقاني از‬
‫ستونها ي تحتاني كمتر اا مساوي باشند‪ .‬بداهي اسم در صورت برداشتن تيک اان گزانه‪ ،‬اان قيد رعاام‬
‫نميگردد‪ ،‬همچنين اگر گزانه قيد بند قبل تيک نشود‪ ،‬اان گزانه هم غيرفعال خواهد شد‪.‬‬
‫نكته‪ :‬قيود هندسي شیل پذاري براي ابعاد قطعات تير و ستون به صورت خودكار در برنامه اعمال ميشود و‬
‫گزانه آن در اختيار كاربر نميباشد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪099‬‬

‫‪ -‬قید حداکثر درصد مجاز آرماتورهاي طولی ستون در محل وصله‪:‬‬

‫گزانه ‪ Check Maximum Junction Reinforcement Percentage‬عملياتي در خصوص كنترل ميزان مجاز تراكم‬
‫آرماتورهاي طوکي ستون در محل وصلههاسم كه به صورت پيشفرض کلیه آرماتورهاي موجود در محل‬
‫اتصال را با ميزان مجاز مقدار كه در گزانه ‪ Percentage%‬تعيين ميشود مقااسه مينمااد‪ ،‬وکي اان امیان‬
‫هم وجود دارد كه تنها آرماتورهااي محاسبه شوند كه همپوشاني شدهاند‪ ،‬براي انتخاب اان روش بااد گزانه‬
‫‪ Only Overlapped Rebars‬را انتخاب نمود‪.‬‬

‫كليه قيود و شروط تنها در صورتي كه عمليات بهينهسازي به صورت موفقيم آميز‬
‫انجام شود‪ ،‬رعاام مي گردند‪ .‬بدان معني كه اگر عمليات به هر دکيلي قبل از به‬
‫سرانجام رسيدن متوقف گردد اا نيمهكاره بماند نبااد انتظار مراعات اان گونه قيود‬
‫را داشم‪.‬‬

‫‪ -19‬تنظیمات تیپ بندي تیرها در طراحی‪:‬‬

‫‪Design Optimizer >> Design >> Constraints >> Beam Similarity‬‬ ‫در مسير‬
‫تنظيماتي مرتبط با اعمال تيپبندي در طراحي تيرها وجود دارد‪ ،‬به اان نحو كه از کحاظ عم اا عرض و اا‬
‫هر دو‪ ،‬تيرهاي هم امتداد هم بعد ميگردند‪ .‬نیته قابل تأمل اان اسم كه تيرهااي توسط برنامه هم امتداد‬
‫تلقي ميگردند كه زاواه بين اک تير و امتداد تير داگر از مقدار ‪ α‬تجاوز نیند‪ .‬بنابراان اگر ميخواهيد تيرها‬
‫هم بر شوند‪ ،‬گزانه ‪ Make Similar Beams Width‬را انتخاب كنيد و اگر ميخواهيد تيرهاي هم امتداد‬
‫هم عم گردند با انتخاب ‪ Make Similar Beams Depth‬ميتوانيد به هدفتان برسيد‪ ،‬و نهااتاً در صورتي‬
‫كه هر دوي اان موارد را بخواهيد در تيرهاي هم امتداد ایسان گردند‪ ،‬هر دو گزانه را انتخاب نماايد‪.‬‬
‫همچنين مقدار زاواه ‪ α‬را ميتوانيد تغيير دهيد‪.‬‬
 ‫‪098‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫گام ششم‪ :‬عملیات بهینه سازي در ‪Design Optimizer‬‬

‫‪ -1‬شروع بهینهسازي‪:‬‬
‫پس از اعمال تنظيمات الزم در گامهاي قبلي‪ Design Optimizer ،‬آماده انجام عملييات تحلييل‪ ،‬طراحيي‪،‬‬
‫كنترل و بهينهسازي ميباشد‪ .‬براي اان منظور در نرمافزار ‪ Design Optimizer‬كليد ‪ Run‬را كليک كنيد‪.‬‬

‫نكته مهم‪ :‬قبل از شروع بهينهسازي حتماً اک فاال پشتيبان از مدل خود تهيه‬
‫كنيد‪ ،‬چون در مواقع بروز مشیل احتماکي‪ ،‬راهگشا خواهد بود‪.‬‬

‫نكته‪ :‬چنانچه تنظيمات الزم در گام هاي قبلي انجام نشده باشد‪ ،‬برنامه هشدارهااي براي تیمييل تنظيميات‬
‫در ‪ ،Design Optimizer‬به كاربر خواهد‪ ،‬كه قبل از انجام همه آنها عمليات بهينهسازي شروع نخواهد شد‪.‬‬
‫‪ -9‬ادامه بهینهسازي از دنباله آخرین عملیات قبلی‪:‬‬
‫در اان مرحله و قبل از اانیه عمليات شروع شود‪ ،‬برنامه فاال مدل را بررسي ميكند كه آايا قيبالً روي ااين‬
‫فاال قسمتي از بهينهسازي انجام شده اسم‪ .‬چنانچه اانگونه باشد سؤاکي پرسيده ميشود مبني بر اانیه آاا‬
‫كاربر ماال به ادامه بهينهسازي از دنباکه آخران عمليات قبلي ميباشد؟ انتخاب با كاربر اسم كيه عملييات را‬
‫از ابتدا شروع كند‪ ،‬اا با زدن كليد ‪ Yes‬از دنباکه عمليات قبلي فرااند را ادامه دهد (كيه باعيث كياهش زميان‬
‫بهينهسازي خواهد شد)‪.‬‬
‫نكته‪ :‬پيشنهاد مطمئن اان اسم كه عمليات بهينه سازي را از دنباکه آخران عمليات قبلي انجـام ندهیـد‪،‬‬
‫چون اگر عمليات قبلي به دکيل جواب ندادن قطعات متوقف شده باشد و عملييات مجيدد از دنباکيه عملييات‬
‫قبلي انجام شود‪ ،‬احتمال به دسم آمدن نتيجه غيركاربردي و غير بهينه وجود خواهد داشم‪.‬‬
‫‪ -8‬فرایند بهینهسازي‪:‬‬
‫با شروع عمليات بهينهسازي توسط ‪ ،Design Optimizer‬برنامه به مود بهينهسازي رفته و به ارائيه گيزارش‬
‫از انجام مراحل مختلف عمليات مي پردازد تا كاربر در جراان انجام مراحل آناکيز‪ ،‬طراحي و بهينهسيازي قيرار‬
‫گيرد‪ .‬در اان گزارشها زمان تقرابي انجام كل عمليات نيز به كاربر نشان داده خواهد شد‪.‬‬
‫نكته‪ :‬اکگوراتم طراحي داخلي نرمافزار به گونه اي اسم كه از حداكثر توان مقاطع جهم ارضيا نميودن قييود‬
‫مقاومتي و خدمم پذاري استفاده ميكند‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪090‬‬

‫‪ -4‬انجام موفقیتآمیز عملیات‪:‬‬

‫پس از طي زماني كه به نوع مدل بستگي دارد‪ ،‬عمليات بهينهسازي با پيام موفقيمآميز بودن پاايان اافتيه و‬
‫‪ Design Optimizer‬به مود عادي بر ميگردد‪ .‬در اان حاکم مدل بهينه شده با رعاام همه قيود طراحيي و‬
‫كنترل درافم پيش روي شما قرار دارد‪.‬‬

‫‪ -2‬فایلهاي محصول بهینهسازي‪:‬‬

‫پس از پااان موفقيمآميز عمليات‪ ،‬چند فاال در كنار فاال اوکيه كاربر به چشم مييخورنيد‪ .‬فاايل اوکييه كيه‬
‫كاربر كار را با آن شروع كرده‪ ،‬فاال اصلي محسوب مي شود كه تنظيمات طراحي روي آن تنظيم شده (مثيل‬
‫ضرااب زکزکه براي طراحي) و در آن اکمان هاي تير و ستون همه قيود و شيروط را پشيم سير گذاشيتهانيد و‬
‫بهينهتران مقاطع براي آنها انتخاب شده اسم‪.‬‬
‫فاال داگر”‪ ”example_Drift.sdb‬ميباشد كه دقيقاً مشابه فاال اصلي ميباشد با اان تفياوت كيه ضيرااب‬
‫زکزکه براي كنترل درافم روي آن تنظيم شده اسم (منظور از ‪ example‬نام فاال اوکيه كاربر ميباشد)‪.‬‬
‫فاال ”‪ “example_Period.sdb‬فاالي اسم كه تنظيمات واژه محاسبه پراود طبيعيي سيازه در آن اعميال‬
‫شده اسم (مثل ‪ property modifiers‬براي تيرها و ستونها) و با تحليل مودال پراود طبيعي سيازه در آن‬
‫مدل به دسم آمده اسم‪.‬‬
‫چنانچه مدل شامل داوار برشي نيز باشد‪ ،‬فاالي با نام ”‪ “example_25%.sdb‬نيز به چشم مييخيورد كيه‬
‫تنظيمات واژه براي اعمال ‪ 02%‬نيروي زکزکه در آن انجام شده و شروط الزم در آن برآورده شده اسم‪.‬‬
‫همچنين فاالي با نام ”‪ “example_Primary backup.sdb‬نيز قبل از شروع عمليات بهينهسازي در كنيار‬
‫فاال اصلي ذخيره گرداده تا كاربر پشتيباني از فاال اوکيه خود داشته باشد‪.‬‬
‫‪ -‬توقف موقت عملیات‪ :‬فشردن كليد ‪ Pause‬حين عمليات بهينيهسيازي‪ ،‬باعيث توقيف موقـت عملييات‬
‫ميشود و برنامه از كاربر ميخواهد براي ادامه كليد ‪ Ok‬را كليک كند‪.‬‬
‫‪ -‬توقف کامل عملیات‪ :‬با فشردن كليد ‪ Cancel‬حين عمليات بهينهسازي‪ ،‬برنامه از كاربر ميپرسد كه آايا‬
‫مي خواهد عمليات را كالً متوقف كند؟ در صورت انتخاب ‪ Yes‬فرااند پس از لحظـاتی‪ ،‬كيالً متوقيف شيده و‬
‫‪ Design Optimizer‬به مود عادي بر ميگردد‪.‬‬
‫‪ -‬عدم موفقیت عملیات‪ :‬چنانچه نهااتاً مقاطع منتخب كاربر بيراي اکميانهياي تيير و سيتون‪ ،‬پاسيخگوي‬
‫شروط طراحي اا كنترل درافم نباشند‪ ،‬برنامه طي پيامي اعالم ميكند كه بيه عليم موفقييمآمييز نبيودن‪،‬‬
‫عمليات متوقف ميشود‪ .‬اان پيام حاوي توضيح مشیل به وجود آمده نيز ميباشد‪.‬‬
 ‫‪096‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫نكته ‪ :1‬اگر مشیل‪ ،‬برآورده نشدن قيود طراحي اا درافم باشد‪ ،‬كاربر ميتواند مقاطع قويتري را به مقياطع‬
‫منتخب خود اضافه كند و عمليات بهينهسازي را مجدداً تیرار كند‪ .‬اکبته نیات داگري نيز ميتوانيد راهگشيا‬
‫باشد كه با قضاوت مهندسي قابل حصول اسم‪ .‬به عنوان مثيال در صيورتي كيه ‪ Design Optimizer‬اعيالم‬
‫كند كه با اان مقاطع نتوانسته درافم سازه را اصالح كند‪ ،‬اک راه حل تغيير ابعاد اا آرااش داوارهاي برشيي‬
‫ميباشد‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬توجه داشته باشيد كه مدل در حاکم ‪ Extrude View‬نباشد‪ ،‬چون زميان بهينيهسيازي بيي جهيم‬
‫افزااش خواهد اافم‪.‬‬

‫هيچگاه براي توقف اا بستن برنامه اا ‪ ،SAP2000‬از ‪ End Task‬و ‪ End Process‬و‬
‫‪ ...‬استفاده نینيد‪ .‬اگر به هر دکيلي اان روشها را بهكار برداد‪ ،‬فاال مدکتان(‪)SDB‬‬
‫را داگر استفاده نینيد و عمليات را روي فاال پشتيبان اوکيه خود اجرا نماايد‪،‬‬
‫چون فاال مدکتان(‪ )SDB‬معيوب گشته و نتااج غلطي را نشان خواهد داد‪ .‬پس‬
‫هميشه براي توقف عمليات فقط از دكمه ‪ Cancel‬برنامه استفاده كنيد و پس از‬
‫آن كمي صبر كنيد تا فرااند متوقف شود‪ .‬همچنين تهيه اک فاال پشتيبان در‬
‫ابتداي كار توصيه ميشود‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪094‬‬

‫گام هفتم‪ :‬محاسبه نتایج‬

‫‪ -1‬انتخاب نتایج‪:‬‬
‫پس از پااان موفقيمآميز بهينهسازي ميتوانيد براي محاسبه نتااج به مسير زار برواد‪.‬‬
‫‪Design Optimizer >> Results‬‬
‫در اان شاخه ميتوانيد انتخاب كنيد (با تيک زدن) كه كدام نتااج براي مشاهده و ذخييره‪ ،‬توسيط نيرمافيزار‬
‫محاسبه شوند‪ .‬اان نتااج هشم دسته ميباشند‪:‬‬
‫‪ :Drift -‬درافم هاي طبقات (موجود و مجاز) در جهم هاي اصلي سازه و مقادار مجاز آنها با توجيه بيه نيوع سيازه و‬
‫تنظيمات ميباشد‪.‬‬
‫‪ Aj :Torsional magnifier coff -‬طبقات (ضراب بزرگنمااي برونمحوري اتفاقي) اسم‪.‬‬
‫‪ :Period and base shear coff -‬مقادار ضرااب زکزکه براي طراحي و كنترل درافم (اصالح شده توسيط برناميه)‪،‬‬
‫ضراب ‪ K‬و پراود (زمان تناوب)هاي اصلي سازه و زمان تناوب اصالح شده براي طراحي و كنترل درافم ميباشد‪.‬‬
‫‪ :Material bill And Cost -‬احجام و اوزان و بهاي مصاکح مصرفي سازه (تيرها و ستونها) به تفیيک اسم‪.‬‬
‫‪ :Mass and Rigidity Centers -‬مركز جرم و سختي و درصد برون محوري طبقات سازه است‪.‬‬
‫‪ :Stability Index -‬شاخص پااداري سازه در جهم ‪ X‬و ‪ .Y‬همچنين مقادار مجاز آنها با توجه به نوع سازه و بند ‪-6‬‬
‫‪ 3‬آايننامه قيد ميشود‪.‬‬
‫‪ :Walls and Frames Participation -‬درصد مشاركم مقاومم برشي داوارها و اکمانهاي قابي در هير طبقيه بيه‬
‫تفیيک جهم ‪ X‬و ‪ .Y‬طب آاين نامه ‪ 0199‬وارااش چهار بند ‪ ،4-1-8‬درصد مشاركم داوارها بااد حداقل ‪ 29%‬باشد‪.‬‬
‫اکبته براي طراحي بهينه عدد ‪ 39%‬معيار مناسبتري محسوب مي شود‪ .‬در صورتي كه سيستمهياي دوگانيه در شياخه‬
‫زکزکه برنامه انتخاب نشده باشد اان گزانه غيرفعال اسم‪.‬‬
‫‪ :Overturning Safety Factor -‬ضراب اطمينان سازه در برابر واژگوني در جهم ‪ X‬و ‪ Y‬اسيم(مطاب بنيد ‪1-6-6‬‬
‫آايننامه)‪ .‬همچنين مقادار کنگر واژگوني و مقاوم هم بر حسب واحد تن‪-‬متر ارائه ميشود‪.‬‬

‫‪ -‬ذخیره نتایج‪ :‬چنانچه گزانه ‪ Save results as word file‬تيک خورده باشد پس محاسبه نتااج و نمااش جيداول‬
‫مربوطه‪ ،‬برنامه مسير و اسم اک فاال را جهم ذخيره نتااج از كاربر ميگيرد و نتااج را در آن فاال ذخيره ميكند‪ .‬اان‬
‫فاال اک فاال متني با فرمم نرمافزار ‪( Office Word‬پسوند ‪ )docx‬ميباشد‪.‬‬

‫نكته ‪ :1‬اگر عمليات بهينه سازي به صورت كامل روي مدل انجام نگرفته باشد‪ ،‬نتااج درافم با همان پارامترهاي زکزکه‬
‫موجود در مدل محاسبه خواهند شد‪ ،‬كه اان مسئله در پيامي توسط برنامه اعالم ميشود‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬اگر عمليات بهينه سازي به صورت كامل روي مدل انجام نگرفته باشد‪« ،‬ضرااب تصحيح شده زکزکه» به دسم‬
‫نيامده اند‪ ،‬بنابراان برنامه با پيامي اعالم ميكند كه مدل براي محاسبه «ضرااب تصحيح شده زکزکه» آماده نميباشيد و‬
‫فقط پراود طبيعي را محاسبه خواهد كرد‪.‬‬
 ‫‪092‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫نكته ‪ :8‬محاسبه نتااج بااد روي فاال اصلي كه بهينهسازي روي آن اعمال شده‪ ،‬انجام شود (اگر از فاال درافم‪ ،‬پراود‬
‫اا ‪ 02%‬استفاده شود برنامه هشدار خواهد داد)‪.‬‬
‫نكته ‪ :4‬چنانچه هيچگونه عملياتي توسط ‪ Design Optimizer‬روي مدل انجام نشده باشد‪ ،‬برنامه قادر بيه محاسيبه‬
‫نتااج نخواهد بود‪ ،‬كه طي پيامي اان مسئله را اعالم خواهد كرد‪.‬‬

‫‪ -9‬تنظیم بهاي مصالح‪:‬‬

‫براي برآورد بهاي مصاکح مصرفي‪ ،‬بهاي واحد حجم بتن در قسيمم ”‪ ”Concrete Volume Unit Price‬و بهياي‬
‫واحد وزن فوالد در قسمم ”‪ “Steel Weight Unit Price‬بااد وارد شوند‪.‬‬
‫‪ -8‬وزن شالوده‪ :‬چنانچه تخميني از وزن شاکوده داراد در گزانه )‪ Foundation Weight (Ton‬بر حسب‬
‫واحد تن وارد كنيد تا در محاسبه ضراب اطمينان در برابر واژگوني کحاظ شود‪ .‬در صيورتي كيه مقيدار صيفر‬
‫منظور شود مقادار به دسم آمده براي محاسبه ضيراب اطمينيان در برابير واژگيوني كمتير از مقيدار واقعيي‬
‫خواهد بود‪.‬‬

‫‪ -4‬محاسبه نتایج‪:‬‬
‫براي شروع محاسبه نتااج دكمه ‪ Calculate‬را كليک كنيد‪.‬‬
‫‪ -2‬نمایش و ذخیره نتایج‪:‬‬
‫پس از گذشم زمان كوتاهي‪ ،‬نتاايج به صورت جدوکي به كاربر نماايش داده ميشونيد‪ .‬در صورتي كه گزانيه‬
‫‪ Save results as word file‬تيک خورده باشد پس محاسبه نتااج و نمااش جداول مربوطه‪ ،‬برنامه مسير و‬
‫اسم اک فاال را جهم ذخيره نتااج از كاربر ميگيرد و نتااج را در آن فاال ذخيره ميكنيد‪ .‬ااين فاايل ايک‬
‫فاال متني با فرمم نرمافزار ‪( Office Word‬پسوند ‪ )docx‬ميباشد‪.‬‬

‫نكته ‪ :1‬اگر عمليات بهينهسازي به صورت كاميل روي ميدل انجيام نگرفتيه باشيد‪ ،‬نتيااج درافيم بيا هميان‬
‫پارامترهاي زکزکه موجود در مدل محاسبه خواهند شد‪ ،‬كه اان مسئله در پيامي توسط برنامه اعالم ميشود‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬اگر عمليات بهينه سازي به صورت كامل روي مدل انجام نگرفته باشد‪« ،‬ضرااب تصحيح شده زکزکه»‬
‫به دسم نيامدهاند‪ ،‬بنابراان برنامه با پيامي اعالم ميكند كيه ميدل بيراي محاسيبه «ضيرااب تصيحيح شيده‬
‫زکزکه»‌آماده نميباشد و فقط پراود طبيعي را محاسبه خواهد كرد‪.‬‬
‫نكته ‪ :8‬محاسبه نتااج بااد روي فاال اصلي كه بهينهسازي روي آن اعمالشده‪ ،‬انجام شود (از فاال درافيم‪،‬‬
‫پراود اا ‪ 02%‬براي اان كار استفاده نینيد)‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪093‬‬

‫نكته ‪ :4‬چنانچه هيچگونه عملياتي توسط ‪ Design Optimizer‬روي مدل انجام نشده باشد‪ ،‬برنامه قادر بـه‬
‫محاسبه نتایج نخواهد بود‪ ،‬كه طي پيامي اان مسئله را اعالم خواهد كرد‪.‬‬
 ‫‪097‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬آموزش گام به گام بهینهساز طراحی‬

‫گام هشتم‪ :‬گرفتن خروجی ‪ ETABS‬و ‪SAFE‬‬

‫‪ -1‬برنامه ‪ Design Optimizer‬قادر اسم پس انجام بهينهسازي‪ ،‬اک فاال خروجي به فرمم ‪( e2k‬براي‬
‫نرمافزار ‪ )ETABS‬آماده كند‪ ،‬براي اان كار به مسير زار برواد‪.‬‬
‫‪Design Optimizer >> Tools‬‬
‫‪ -9‬پس از انتخاب گزانه ”‪ ،“Export e2k File‬كليد ‪ Generate‬را كليک كنيد‪ .‬در اان کحظه برنامه‪ ،‬مسير و‬
‫نام فاال را جهم ذخيرهسازي‪ ،‬از كاربر ميگيرد‪ .‬پس از کحظاتي برنامه در پيامي‪ ،‬موفقيمآميز بودن توکيد و‬
‫ذخيره فاال ‪ e2k‬را اعالم ميكند‪.‬‬

‫‪ -8‬حال كاربر ميتواند در نرمافزار ‪ ،ETABS‬فاال مذبور را ‪ Import‬كند و مدکي ایسان با مدل ‪SAP2000‬‬
‫خود را مشاهده كند‪.‬‬
‫نكته‪ :‬قابليم توکيد خروجيي ‪ e2k‬بيراي ميدکي بيا مشخصيات ايک سيازه بتنيي مييباشيد‪ .‬چنانچيه ميدل‬
‫شامل تنظيمات خاص سازههاي فلزي و ‪ ...‬باشد برنامه قادر به توکيد خروجي ‪ e2k‬نخواهد بود‪.‬‬

‫‪ -4‬برنامه ‪ Design Optimizer‬همچنين قادر اسم خروجي به فرمم ‪( f2k‬بيراي نيرم افيزار ‪ )SAFE‬آمياده‬
‫كند‪ ،‬براي اان كار به مسير‬
‫‪Design Optimizer >> Tools‬‬
‫برواد و با انتخاب گزانه ‪ ، Export f2k File‬كليد را كليک كنيد‪ .‬در اان کحظه برنامه‪ ،‬مسيير و نيام فاايل را‬
‫جهم ذخيرهسازي‪ ،‬از كاربر ميگيرد‪ .‬پس از کحظاتي برنامه در پيامي‪ ،‬موفقييمآمييز بيودن توکييد و ذخييره‬
‫فاال ‪ f2k‬را اعالم ميكند‪ .‬الزم به ذكر اسم اان خروجي قابل استفاده در نرم افزار ‪ SAFE‬با ورژنهـاي ‪ 3‬و‬
‫باالتر اسم‪ . .‬اان عمليات براي مدلهاي با تحليل داناميیي هم امیانپذار اسم به اان صورت كه زکزکههياي‬
‫طيفي در تحليل داناميیي با زکزکه استاتيیي معادل سازي خواهند شد و خروجي ‪ f2k‬مناسب توکيد خواهيد‬
‫شد‪.‬‬
‫نكته ‪ :1‬اان خروجي تنها براي استفاده در ساخم مدل فونداسيونها كاربرد دارد و نميتوان براي طرح‬
‫دالهاي دو طرفه از آن سود برد‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬نرمافزار ‪ Sap2000‬خروجي مشابهي در اختيار كاربر ميگذارد كه براي نرمافزار ‪( SAFE‬ورژنهاي‬
‫‪ )1‬قابل استفاده نميباشد‪.‬‬
‫در پایان این گام‪ ،‬مراحل انجام یک پروژه بهینهسازي به طور کامل انجام گرفت‪ .‬در بخش بعد به‬
‫معرفی قسمتهاي مختلف ‪ Design Optimizer‬به تفكیک خواهیم پرداخت‪.‬‬
 ‫بخش دوم‪ :‬معرفی واسط کاربري ‪Design Optimizer‬‬

‫در صورت نصب كامل ‪ ،Design Optimizer‬منوي برنامه در نرمافزار ‪ SAP2000‬در مسير زار اضافه‬
‫ميشود‪.‬‬
‫‪SAP2000 >> Tools >> Design Optimizer‬‬
‫در واسط كاربري اان نرم افيزار از ساختار درختي )‪ (TreeView‬اسيتفاده شيده اسيم‪ .‬بيه ااين صيورت كيه‬
‫شاخهها و زارشاخههاي اصلي نرم افزار در ستون سمم چپ به چشم ميخورد كه با حركم روي هير شياخه‬
‫به تنظيمات هر بخش دسترسي خواهيم داشم (شیل ‪.)8‬‬

‫شكل ‪ :1‬شماي کلی ‪Design Optimizer 4th‬‬

‫شياخههاي اصلي ‪ About ,Tools ,Result ,Design ,Analyze ,Assign ,Define‬در اان ساختار تعبيه‬
‫شده تا بتواند اشراف بيشتري را براي كاربر نسبم به پروژه ااجاد نمااد‪ .‬كاربرد هر شاخه مطاب با مفاهيم‬
‫بهكاررفته در نرمافزارهاي ‪ SAP2000‬و ‪ ETABS‬ميباشد‪ .‬سه شاخه اول خود داراي زارشاخههاي داگري نيز‬
‫ميباشند‪ .‬همچنين بعضي زارشاخهها نيز خود داراي زارشاخه ميباشند‪ .‬مثالً در اوکين شاخه دارام‪:‬‬
‫‪Design Optimizer >> Define >> Material >> Concrete‬‬
 ‫‪090‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫كه مربوط به تعراف مصاکح بتن در نرمافزار ميباشد‪.‬‬

‫به طور كلي در هر سرشاخه در نرمافزار ‪ Design Optimizer‬اطالعاتي كلي از زاربخشهاي آن شاخه به‬
‫صورت گزارش گونه ارائه ميشود‪ .‬به طور مثال شاخه ‪ Material‬نوع بتن و فوالد (ميلگرد)هاي انتخاب شده‬
‫توسط كاربر را نمااش ميدهد‪.‬‬
‫شااان ذكر اسم كليه تنظيمات و عمليات در برنامه بهينهساز طراحي از اان پس مطاب نسخه نهااي‬
‫آییننامه ‪ 9399‬ویرایش چهارم ميباشد‪ ،‬بنابراان در صورت اشاره به آايننامه ‪ 0199‬منظور نسخه نهااي‬
‫وارااش چهارم ميباشد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪089‬‬

‫شاخه تعریفات )‪: (Define‬‬

‫‪Design Optimizer >> Define‬‬
‫اان سرشاخه داراي زار شاخيههاي مصاکح )‪ ،(Material‬ميقاطع )‪ ،(Sections‬زکيزکيه )‪ (Earthquake‬و‬
‫مينبع جرم)‪ (Mass Source‬ميباشد‪.‬‬
‫‪ ‬شاخه انتخاب مصالح )‪:(Material‬‬
‫‪Design Optimizer >> Define >> Material‬‬
‫زار شاخه مصاکح به دسته مصاکح بتني و فوالدي (ميلگردهاي طوکي و خاموتها) تقسيم ميشيود‪ .‬در ااين‬
‫شاخه نام مصاکحي كه تعراف اا وارد )‪ (import‬شدهاند را ميتوان مشاهده و انتخياب نمود(شيیل ‪ .)0‬نیتيه‬
‫قابل توجه اانیه كاربر امیان استفاده از تنها اک نوع بتن را در تعراف تمامي قطعات مدل سازهاي دارد‪.‬‬
‫پس از انتخاب مصاکح مورد نظر توسط كاربر‪ ،‬از اان پس در مقاطعي كه كاربر در ‪Design Optimizer‬‬
‫وارد(‪ )Import‬ميكند از اان نوع مصاکح استفاده خواهد شد‪.‬‬

‫شكل ‪ :9‬شاخه مصالح‬

 ‫‪088‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫‪ ‬شاخه تعریف بتن )‪:(Concrete‬‬

‫‪Design Optimizer >> Define >> Material >> Concrete Material‬‬
‫در اان زار بخش از شاخه ‪ Material‬كاربر ميتواند واژگيهاي مصاکح بتني كه در ‪ SAP2000‬تعراف كرده‬
‫را مشاهده نمااد و اا از بانک مصاکحي كه در نرم افزار موجود اسم اک اا چند نمونه را وارد نمااد‪ .‬در ضيمن‬
‫در اان بخش كاربر ميتواند واژگي هاي میيانيیي و فيزایيي مصياکح ماننيد ميدول اانيگ‪ ،‬نسيبم پواسيون‪،‬‬
‫مقاومم فشاري‪ ،‬وزن و جرم واحد حجم را روام نمااد (شیل ‪.)6‬‬

‫شكل ‪ :8‬شاخه بتن‬

 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪080‬‬

‫كاربر ميتواند در تعراف مصاکح مصرفي از نرمافزار ‪ SAP2000‬كمک گرفته و اا برخي از تعرافها را از‬
‫طرا نرمافزار ‪ Design Optimizer‬انجام دهد‪ .‬به عنوان نمونه در اان مرحله ميتواند از مصاکح بتني‬
‫تعراف شده در بانک مصاکح ‪ Design Optimizer‬از طرا مسير زار استفاده نمااد (شیل ‪.)4‬‬
‫‪Design Optimizer >> Define >> Material >> Concrete >> Import‬‬

‫شكل ‪ :4‬بانک مصالح بتنی‬

‫در اانجا ميتوان اک اا چند مصاکح بتن را تيک كرد‪ ،‬و با زدن ‪ Ok‬آنها را تعراف نمود‪.‬‬
‫چنانچه با حركم دِرَگ موس چند سطر را انتخياب كنييم (شيیل ‪ )4‬و سيپس دكميه ‪ Check Selected‬را‬
‫بزنيم مصاکح مورد نظر انتخاب ميشوند‪.‬‬
 ‫‪086‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫‪ ‬شاخه تعریف فوالد )‪: (Steel‬‬

‫‪Design Optimizer >> Define >> Material >> Steel‬‬
‫اان قسمم جهم مدارام مصاکحي اسم كه در ‪ SAP2000‬براي ميلگردها تعراف شدهاند‪ .‬براي پرهيز از‬
‫اضافهكاري ميتوان از بانک مصاکح موجود در نرمافزار استفاده نمود‪ .‬به طور معمول در كارگاههاي ساختماني‬
‫از فوالدهاي ‪ AII‬و اا ‪ AIII‬استفاده ميشود كه در پنجره محاورهاي آورده شدهاند‪ .‬كاربر در اان بخش ميتواند‬
‫واژگي هاي میانيیي و فيزایي مانند مدول اانگ‪ ،‬نسبم پواسون‪ ،‬مقاومم تسليم‪ ،‬مقاومم نهااي‪ ،‬وزن و جرم‬
‫واحد حجم اان مصاکح را روام كند (شیل ‪.)2‬‬

‫شكل ‪ :2‬شاخه فوالد‬

 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪084‬‬

‫برا ي وارد نمودن مصاکح فوالدي از بانک مصاکح به كمک زدن دكمه ‪ Import‬پنجيره زاير ظياهر مييگيردد‬
‫(شیل ‪.)3‬‬

‫شكل ‪ :6‬مصالح فوالدي (میلگرد)‬

‫از آنجا كه مهندسين با واحدهاي كيلوگرم و سانتيمتر آشنا هستند‪ ،‬در قسمم ‪ Import‬تمامي واحدهاي‬
‫ارقام مورد استفاده از همين نوع ميباشد‪ .‬بداهي اسم پس از انتخاب مصاکح مورد نظر‪ ،‬آنها به مصاکح اصلي‬
‫مدل تبدال خواهد شد‪.‬‬
 ‫‪082‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫‪ ‬شاخه تعریف مقاطع )‪: (Section‬‬

‫‪Design Optimizer >> Define >> Section‬‬
‫اان شاخه اطالعاتي كلي درباره تعداد مقاطع تيرهاي انتخاب شده در قسمم ‪ ،Beam‬بازه عرضها و ارتفاعها‬
‫و پوشش روي ميلگردهاي آنها بدسم ميدهد و دادههاي مشابهي در مورد ستونها ‪ Column‬نيز ارائه‬
‫ميدهد‪ .‬اان زار شاخه به دو زارشاخه تيرها و ستونها تقسيم ميگردد (شیل ‪.)7‬‬

‫شكل ‪ :7‬شاخه تعریف مقاطع‬

 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪083‬‬

‫‪ ‬شاخه تعریف مقاطع تیر)‪: (Beam‬‬

‫‪Design Optimizer >> Define >> Section >> Beam‬‬
‫در اان زار شاخه ميتوان كليه مقاطع تيرهااي كه در نرمافزار ‪ SAP2000‬تعراف شدهاند را مشاهده نمود و‬
‫اا از بانک مقاطع موجود در نرمافزار ‪ Design Optimizer‬تعدادي مقاطع كمیي را به کيسم وارد‬
‫)‪ (Import‬نمود‪ .‬در اان مرحله فقط مقاطع تعراف ميشوند و انتخاب اانیه كداميک در طراحي استفاده‬
‫شوند در بند بعدي انجام مي شود‪ .‬در ضمن در اان بخش كاربر با كليک بر روي هر مقطع ميتواند‬
‫مشخصات آن را مشاهده نمااد‪ .‬مشخصاتي چون نام مقطع‪ ،‬نام بتن و فوالدهااي كه در آن مقطع استفاده‬
‫شده‪ ،‬عرض‪ ،‬ارتفاع و پوششهاي مربوطه در پنجره نمااش داده ميشود‪ .‬همه مقاطع موجود در ‪SAP2000‬‬
‫در قسمم سمم راسم شاخه «تعراف مقاطع تيرها» قابل مشاهدهاند (شیل ‪.)1‬‬

‫شكل ‪ :3‬شاخه تعریف مقاطع تیر‬

 ‫‪087‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫از طرا قسمم ‪ ،Import‬مي توان مقياطع موجيود در بانيک مقياطع را انتخياب و تعرايف كيرد (شيیل ‪.)0‬‬
‫گزانههاي ‪ Check Selected‬و ‪ Uncheck Selected‬نيز براي به انتخاب درآوردن و ايا از انتخياب خيارج‬
‫نمودن مقاطعي هستند كه سطر آنها در حال انتخاب باشد‪ .‬براي انتخاب سطور مييتيوان بيا حركيم دِرَگ‬
‫موس چند سطر را انتخاب كرد و اا اک سطر را انتخاب نمود و چند سطر پااينتر را نيز در حين نگه داشتن‬
‫كليد شيفم انتخاب نمود تا كليه سطور بين دو سطر مزبور انتخاب شوند‪ .‬حال دكميه ‪ Check Selected‬را‬
‫ميزنيم تا مقاطع مورد نظر انتخاب(تيک) شوند‪ .‬براي از انتخياب خيارج نميودن هيم كلييدهياي ‪Unchech‬‬
‫‪ Selected‬و ‪ Uncheck All‬تعبيه شده اسم‪.‬‬

‫شكل ‪ :0‬بانک مصالح مقاطع تیر‬

‫تعراف مقاطع در قسمم ‪ Import‬با مصاکح انتخابي كاربر انجام ميپذارد‪.‬‬

‫‪ -‬نكته‪ :‬اگر چنانچه مقاطعي از بانک مقاطع را در هيچ اک از دسته بنديها استفاده نمينماايد‪ ،‬بهتر اسم‬
‫اا اقدام به ‪ import‬آنها نینيد و اا چنانچه از بي استفاده بودن آنها مطمئن هستيد از طرا ‪Sap2000‬‬
‫آنها را حذف نماايد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪081‬‬

‫‪ ‬شاخه دسته بندي مقاطع تیرها‪:‬‬

‫‪Design Optimizer >> Define >> Section >> Beam >> Categories‬‬
‫در بخش دستهبندي تيرها كه به منظور تيپبندي مقاطع اضافه شده اسم‪ ،‬ميتوان به عنوان مثال اک‬
‫دستهبندي ااجاد كرد كه مقاطع تيرهاي عضو آن داراي عم اا عرض خاصي باشند‪ .‬در مراحل بعدي‬
‫ميتوان هر كدام از اان دستهبنديها را به تيرهاي موجود در مدل نسبم داد تا هر تير با دستهبندي مدنظر‬
‫طراحي شود‪.‬‬
‫به دو شيوه ميتوان دستهبنديهاي مورد نظر را انجام داد‪ -8 ،‬به شيوه انتخاب دستي ‪ -0‬به شيوه دسته‬
‫بندي خودكار‪ .‬اگر بخواهيم به شيوه نخسم اان كار انجام شود بااد در قسمم ‪ Category Name‬نام دسته‬
‫دکخواه وارد شود و با زدن دكمه ‪ Add‬اسم اان دستهبندي ثبم شود‪ .‬پس از كليک روي اسم آن‪ ،‬ميتوان در‬
‫ستون سمم راسم همه مقاطعي كه در بند قبلي تعراف شده را داد‪ .‬با تيک كردن مقاطعي كه مدنظر اسم‬
‫تا در اان دستهبندي قرار گيرند دستهبندي تیميل ميشود (شیل ‪.)89‬‬

‫شكل ‪ :19‬شاخه دسته بندي مقاطع تیرها‬

 ‫‪080‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫اگر مي خواهيد تعداد زاادي از مقاطع را انتخاب كنيد‪ ،‬در حياکي كيه كلييد ‪ Ctrl‬را‬
‫فشار داده و نگه داشته ااد‪ ،‬با موس روي مقاطع دکخواه خود رفته‪ ،‬كلييک ميوس را‬
‫فشرده و نگه داراد و روي مقاطع حركم كنيد تا به راحتي انتخاب شوند‪.‬‬
‫براي اانیه مقاطع زاادي را از حاکم انتخاب خارج كنيد‪ ،‬هميين عميل را بيا كلييد‬
‫‪ Shift‬انجام دهيد‪.‬‬

‫نكته ‪ :1‬دسته بندي ‪ Main‬كه در اانجا داده ميشود‪ ،‬دسته پيشفرض و اصلي مقاطع تيرها براي طراحي‬
‫ميباشد‪ .‬چنانچه در قسمم ‪ Assign‬به چند تير هيچ دستهبندي براي طراحي نسبم داده نشود‪ ،‬از دسته‬
‫بندي ‪ Main‬براي طراحي آنها استفاده ميشود‪ .‬در دستهبندي ‪ Main‬حتماً بااد چند مقطع انتخاب شود‬
‫وگرنه برنامه در شروع بهينهسازي طي پيامي اان را از شما ميخواهد‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬گزانه ‪ Delete‬براي پاک كردن دستهبنديها ميباشد‪ .‬اکبته اان عمل براي دسته ‪Main‬‬
‫امیانپذار نيسم‪.‬‬
‫نكته ‪ :8‬بااستي خاطر نشان شود‪ ،‬به منظور طراحيهاي مناسبتر در ‪ ،Design Optimizer‬ساخم‬
‫دستهبندي تيرها (‪ )Category‬با تنوع عمق توصيه نميشود‪ ،‬به همين منظور اگر چنانچه در اک‬
‫دستهبندي از سه اا دو عم متفاوت استفاده شود‪ ،‬هشداري به رنگ زرد با مضمون ‪it is recommended‬‬
‫‪ to use sections with same depth in this category‬داده ميشود‪ ،‬كه به اان معني اسم كه توصيه‬
‫ميشود از اک عم در اک دسته بندي استفاده شود‪ ،‬اما به هر حال ميتوان با سه اا دو عم عمليات را‬
‫انجام داد‪ ،‬اما اگر بيش از سه نوع عم در اک دستهبندي انتخاب شود پيغام ‪Category should not‬‬
‫‪ contain more than three different depths‬ظاهر ميشود‪ ،‬ك ه به اان معني اسم كه كاربر مجاز به‬
‫انتخاب بيش از سه نوع عم متفاوت در اک دسته بندي نيسم و نميتوان عمليات بهينهسازي را انجام داد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪009‬‬

‫گزینه ساخت دسته بندي تیرها به صورت خودکار‪:‬‬

‫شكل ‪ :11‬نمایی از ساخت دسته بندي تیرها‬

‫جهم ساخم دسته بنديهااي براي تيرهاي مختلف به صورت خودكار ميتوان از امیان‪Auto Category‬‬
‫در تيرها استفاده كرد‪ .‬به عنوان مثال براي ساخم دسته بندي كه در آن تيرهااي با عم ‪ 49‬سانتي متر و‬
‫عرضهااي مختلف موجود باشند‪ ،‬ميتوان مطاب (شیل ‪ )88‬عمل نمود‪.‬‬
‫الزم به تذكر اسم كه گزانههااي كه در ستونهاي ‪ Width‬و ‪ Depth‬وجود دارند از کيسم تيرهاي موجود‬
‫در ‪ Design Optimizer‬بيرون كشيده شدهاند و براي افزااش آنها دو راه وجود دارد‪:‬‬
‫‪ Import -8‬مقاطع جداد از بانک مقاطع و ‪ -0‬تعراف مقطعهاي جداد در ‪. Sap2000‬‬
 ‫‪008‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫‪ ‬شاخه تعریف مقاطع ستون)‪: (Column‬‬

‫‪Design Optimizer >> Define >> Section >> Column‬‬
‫در اان زار شاخه ميتوان كليه مقاطع ستونهااي كه در نرمافزار ‪ SAP2000‬تعراف شدهاند را مشاهده‬
‫نمود(شیل ‪ )80‬و اا از بانک مقاطع موجود در نرمافزار ‪ Design Optimizer‬تعدادي مقاطع را به کيسم‬
‫وارد )‪ (Import‬نمود‪ .‬اان کيسم بعد از نهااي شدن (تاايد كاربر به وسيله تيک كردن) به عنوان محدوده‬
‫پاسخهاي وارد موتور طراحي و بهينهسازي ‪ Design Optimizer‬ميگردند‪ .‬در ضمن در اان بخش كاربر با‬
‫كليک بر روي هر مقطع ميتواند مشخصات آن مقطع مانند درصد میلگرد را مشاهده نمااد‪.‬‬

‫شكل ‪:19‬شاخه تعریف مقاطع ستون‬

‫در ایي از گزانهها به نام ‪ Check/Design‬اگير حاکيم تعرايف حاکيم ‪ Design‬باشيد اجيازه اسيتفاده داده‬
‫نخواهد شد‪ ،‬در صورتي كه در مقاطع ایي از ميلگردهاي طوکي و اا خاموتها ایي از انواع ميلگردهياي غيير‬
‫متعارف ( ‪ #9‬و ‪) ...‬باشند‪ ،‬با قرمز شدن گزانه هياي ‪ Confinement Bars Size‬ايا ‪Longitudinal Bars‬‬
‫‪ Size‬اجازه استفاده از اان گونه مقاطع از كاربر سلب ميگردد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪000‬‬

‫از طرا قسمم ‪ ،Import‬ميتوان مقاطع موجيود در بانيک مقياطع را انتخياب و تعرايف كيرد (شيیل ‪.)86‬‬
‫گزانههاي ‪ Check Selected‬و ‪ Uncheck Selected‬نيز براي به انتخاب درآوردن و ايا از انتخياب خيارج‬
‫نمودن مقاطعي هستند كه سطر آنها در حال انتخاب باشد‪ .‬براي انتخاب سطور مييتيوان بيا حركيم دِرَگ‬
‫موس چند سطر را انتخاب كرد و اا اک سطر را انتخاب نمود و چند سطر پااينتر را نيز در حين نگه داشتن‬
‫كليد شيفم انتخاب نمود تا كليه سطور بين دو سطر مزبور انتخاب شوند‪ .‬حال دكميه ‪ Check Selected‬را‬
‫ميزنيم تا مقاطع مورد نظر انتخاب(تيک) شوند‪ .‬براي از انتخياب خيارج نميودن هيم كلييدهياي ‪Unchech‬‬
‫‪ Selected‬و ‪ Uncheck All‬تعبيه شده اسم‪.‬‬

‫شكل ‪ :18‬بانک مصالح مقاطع ستون‬

‫هركدام از مقاطع ستونها كه در کيسم در حاکم انتخاب باشند (شیل ‪ ،)80‬مشخصات آن قابل مشاهده‬
‫خواهد بود ‪ .‬مشخصاتي مانند نام مقطع‪ ،‬نام مصاکح استفادهشده در آن‪ ،‬شیل مقطع (مربعي‪ ،‬داارهاي و ‪ )...‬و‬
‫باکطبع عرض‪ ،‬ارتفاع و اا قطر مقطع‪ ،‬درصد میلگرد و در نهاام پوشش آن(‪ ،)cover‬نمااش داده ميشوند‪.‬‬
 ‫‪006‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫نكته ‪ :1‬طرز قرارگيري ستونهاي مستطيلي در روي پالن به طور پيشفرض به اان صورت اسم كه عرض‬
‫مقطع)‪ (Width‬در امتداد محور ‪ Y‬و عم مقطع)‪ (Depth‬در جهم محور ‪ X‬ميباشد‪ .‬الزم به تذكر اسم اگر‬
‫كاربر بخواهد اان طرز قرارگيري(جانمااي) را تغيير دهد بااستي زاواه محورهاي محلي اکمان را به اندازه‬
‫مورد نياز بچرخاند‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬ستونهااي كه توسط كاربر در برنامه ‪ SAP2000‬تعراف شدهاند بااستي همه در حاکم ‪Check‬‬
‫باشند و مقاطع تعراف شده در حاکم ‪ Design‬قابل استفاده توسط ‪ Design Optimizer‬نيسم‪.‬‬

‫نكته ‪ :8‬هنگام تعراف ستونهاي مستطيلي در نرمافزار ‪ SAP2000‬بااستي كشيدگي مقطع در امتداد عرض‬
‫)‪ (Width‬اعمال گردد و چنانچه كشيدگي مد نظر كاربر در امتداد داگري اسم‪ ،‬بااد با چرخاندن محورهاي‬
‫محلي اان وضعيم را اصالح نمود‪.‬‬

‫نكته ‪ :4‬بهتر اسم در روند طراحي از قطعات با تركيب آرماتورهاي متنوع (از مقاطع موجود در بانک مقاطع‬
‫برنامه اا مقاطع تعراف شده كاربر) استفاده گردد تا شانس رسيدن به پاسخهاي بهينه هنگام بهينه سازي‬
‫قطعات توسط ‪ Design Optimizer‬بيشتر گردد‪.‬‬
‫نیته ‪ :2‬الزم به تذكر اسم اگر كاربر نيازي به هر كدام از مقاطع موجود در بانک نداشته باشد‪ ،‬بهتر اسم‬
‫آن مقاطع را ‪ import‬ننمااد و اا حداكثر قبل از ‪ RUN‬نمودن مدل آن دسته از مقاطعي كه به هيچ وجه‬
‫مورد استفاده نيستند را از طرا ‪ Sap2000‬از کيسم مقاطع حذف نمااد چون ‪ import‬همه مقاطع بانک‬
‫(كه شامل چند هزار مقطع ميباشد)‪ ،‬باعث افزااش بسيار زااد زمان بهينهسازي خواهد شد‪.‬‬

‫منظور از پوشش در نيرم افيزار ‪ SAP2000‬پوشيش خياکص بيدون در نظير گيرفتن‬

‫ضخامم خاموتها و نصف قطر ميلگردهاي طوکي اسيم كيه تحيم عنيوان ‪Clear‬‬
‫‪ Cover‬در ‪ SAP2000‬تعراف ميشود‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪004‬‬

‫اصالح پوشش خالص‪ :‬پوشش خاکص همه مقاطع بانک برابر ‪ 6/2‬سانتيمتر ميباشد‪.‬‬
‫براي تغيير پوششهاي موجود دكمه ‪ Modify Cover‬تعبيه شده اسم(شیل ‪ .)80‬پس از تعراف مقاطع به‬
‫اان قسمم وارد شواد(شیل ‪.)84‬‬

‫شكل ‪ :14‬اصالح پوششها‬

‫قسمم ‪ Minor Dimension‬معرف كوچکتران اندازه بعد مقطع اسم(شیل ‪ .)84‬مثال در مقطع‬
‫مربعي ‪ C45X451216‬و مستطيلي ‪ R60X451622‬و داارهاي ‪ C45-822‬اندازه كوچکتران بعد ‪42‬‬
‫سانتيمتر ميباشد‪ .‬حال اگر پوشش خاکص )‪ (Clear Cover‬متناظر با اان مورد را مثال معادل ‪4‬‬
‫سانتيمتر قرار دهيم و دكمه ‪ Modify‬را بزنيم (شیل ‪ ،)84‬پوشش براي همه مقاطع تعراف شده كه‬
‫كوچکتران بعد آنها ‪ 42‬سانتيمتر باشد‪ ،‬به ‪ 4‬سانتيمتر تغيير خواهد اافم‪ .‬اان عمل را ميتوان براي‬
‫همه اندازهها به اک باره انجام داد‪ .‬واحد اندازهها بر اساس واحد جاري در ‪ SAP2000‬ميباشد‪.‬‬
 ‫‪002‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫‪ ‬شاخه دسته بندي مقاطع ستونها‪:‬‬

‫‪Design Optimizer >> Define >> Section >> Column >> Categories‬‬

‫در بخش دستهبندي ستونها كه به منظور تيپبندي مقاطع اضافه شده اسم‪ ،‬ميتوان به عنوان مثال‬
‫دستهبندي را ااجاد نمود كه داراي عمقي ثابم باشد و تركيبي از مقاطع مستطيلي و مربعي باشد‪ ،‬و اا‬
‫مقاطعي با ميلگردهااي خاص مثالً ‪ 83‬و اا ‪ 00‬تعراف نمود؛ و با اختصاص اک نام به اان دسته بنديها در‬
‫بخش ‪ Assign‬از آنها ميتوان استفاده نمود‪ .‬به دو طرا ميتوان دسته بندي ااجاد كرد‪ -8 :‬روش دستي‬
‫‪-0‬روش دسته بندي خودكار‪ .‬براي ااجاد اک دسته به روش اول پس از اختصاص اک نام براي دسته بندي‬
‫و زدن دكمه ‪ Add‬بااستي چند مقطع را با توجه به اک خاصيم مشخص‪ ،‬با زدن تيک به اان دستهبندي‬
‫اضافه نمود(شیل ‪.)82‬‬

‫شكل ‪ :12‬شاخه دسته بندي مقاطع ستونها‬

‫نكته ‪ :1‬امیان تعراف و ااجاد اک دسته بندي براي اک خط ستون در اان شاخه فراهم شده اسم‪ .‬براي‬
‫اان منظور و به عنوان مثال براي عم مشخص ‪ 62‬سانتي متر تمامي مقاطعي اعم از مربعي و مستطيلي كه‬
‫با اان عم و با ميلگردهاي مورد نظر در کيسم مقاطع ستوني تعراف شده قرار دارند را ميتوان جاي داد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪003‬‬

‫نكته ‪ :9‬امیان تعراف اک دسته بندي با حضور مشترک مقاطع دااروي و مربعي و مستطيلي وجود ندارد و‬
‫بااستي مقاطع دااروي در دسته بنديهااي مخصوص به خودشان حضور اابند‪.‬‬
‫نكته ‪ :8‬اگر كاربر نخواهد هيچ دس ته بندي را تعراف كند مرجع برنامه براي تحليل و طراحي سازه‪ ،‬دسته‬
‫بندي ‪ Main‬قرار ميگيرد‪.‬‬
‫نكته ‪ :4‬به شرط خواسم كاربر براي استفاده از اک دسته بندي بااد حتماً حداقل اک عدد از مقاطع در آن‬
‫دسته بندي تيک خورده باشد‪.‬‬
‫گزینه ساخت دسته بنديهاي ستون به صورت خودکار‪ :‬در اان گزانه ميتوان دسته بنديهاي دکخواه‬
‫را در شیلهاي مربعي‪ ،‬مربعي‪ -‬مستطيلي و دااروي با ابعاد و ميلگردهاي مورد نظر تهيه نمود‪.‬‬

‫شكل ‪ :16‬بخش ساخت دسته بندي به صورت خودکار‬

‫براي نمونه پس از ‪ Import‬ستونها از بانک مقاطع با زدن دكمه ‪ Auto Category‬صفحهاي به شیل ‪83‬‬
‫بازميگردد‪ .‬در بخش ‪ Square‬در جلوي گزانه ‪ Name‬بااستي نامي جهم تخصيص دسته بندي تعيين‬
 ‫‪007‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫نمود‪ ،‬پس از آن در ستون ‪ Size‬ابعاد موجود در کيسم نمااش داده شدهاند‪ ،‬كه ميتوان از بين اان گزانهها‪،‬‬
‫ابعاد مورد نظر را با زدن تيک برگزاد؛ سپس در ستون ‪ Rebar Sizes‬ميلگردهاي دکخواه را از اان کيسم‬
‫انتخاب نموده و سپس دكمه ‪ Generate‬را ميزنيم‪ .‬در پااان پيغامي مبني بر ساخم ‪ Category‬با تعداد‬
‫مقاطع برگزاده داده ميشود‪( .‬الزم به ذكر اسم در صورت فقدان چنين مقطعهااي در کيسم‪ ،‬پيغام‬
‫‪ There is no section with these parameters, therefore category not generated‬از طرف‬
‫‪ Design Optimizer‬داده خواهد شد)‬
‫در مورد ساخم دستهبنديهااي كه شامل هم مقاطع مربعي و هم مقاطع مستطيلي ميشوند‪ ،‬نيز با انتخاب‬
‫اک نام براي دسته و سپس با برگزادن عرض مقاطع در بخش ‪ Width‬و عم در بخش ‪ Depth‬و ميلگردها‬
‫در قسمم ‪ ، Rebar Sizes‬تمامي مقاطع ممینه در اک دسته بندي جاي داده خواهند شد‪.‬‬
‫و در نهاام در بخش ‪ ،Circular‬از ستون ‪ ،Diameter‬در بين اقطار ستونهاي موجود در کيسم‪ ،‬اک اا‬
‫چند قطر را ميتوان برگزاد‪ ،‬الزم به ذكر اسم اگر چنانچه در کيسم ستونها هيچ ستون دااروي تعراف‬
‫نشده باشد‪ ،‬در قسمم ‪ Auto Category‬نيز باکطبع هيچ گزانهاي براي انتخاب فعال نخواهد بود‪ .‬بعالوه‬
‫بخش ‪ Rebar Sizes‬نيز مانند بخشهاي ‪ Square‬و ‪ Square / Rectangular‬نيز وجود دارد كه از بين‬
‫ميلگردهاي موجود در آن ميتوان براي ساخم دسته بنديها بهره برد‪.‬‬
‫در نهاام دكمه ‪ Cancel‬كه در (شیل ‪ )83‬نيز مشخص اسم‪ ،‬براي خارج شدن از بخش ‪Auto Category‬‬
‫تعبيه شده اسم‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪001‬‬

‫‪ ‬شاخه تعریف زلزله )‪: (Earthquake‬‬

‫‪Design Optimizer >> Define >> Earthquake‬‬
‫شااان ذكر اسم تمامي مراحل تحليل و طراحي در نرم افزار بر اساس آیین نامه ‪ 9399‬ویرایش چهار‬
‫تدوان شده اسم‪.‬‬
‫در اان شاخه اطالعات كلي كه مورد نياز براي بارگذاريهاي استاتيیي و داناميیي اسم مطاب آاين‬
‫نامه‌‪ 0199‬وارااش چهارم از كاربر دراافم ميشود (شیل ‪ .)87‬اان موارد شامل ‪ Risk Factor‬اا نوع خطر‬
‫نسبي منطقه (كم‪ ،‬متوسط‪ ،‬زااد و خيلي زااد)‪ ،‬نوع زمين‪ ،‬درجه اهميم بنا‪ ،‬مقادار ضراب رفتار سازه‬
‫(سيستمهاي باربر جانبي در دو راستاي ‪ ،)x , y‬ارتفاع كلي بنا از تراز پااه بر حسب واحد جاري در‬
‫‪ SAP2000‬و نوع جداگرهاي ميان قابي ميباشد‪.‬‬
‫اان داده ها در بدسم آوردن ضراب زکزکه استاتيیي به روش تجربي و اصالحات بعدي آن و جهم اصالح‬
‫مقادار برش پااه داناميیي به كار ميآاند‪ .‬در ضمن برخي از اان دادهها براي بدسم آوردن تابع طيفي‬
‫)‪ (Spectrum Function‬و تغيير میان نسبي مجاز طبقات )‪ (Allowable Drift‬استفاده ميگردد‪.‬‬

‫شكل ‪ :17‬شاخه تعریف زلزله‬

 ‫‪000‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫پارامترهاي موجود عبارتند از‪:‬‬

‫‪ :MaxZ‬حداكثر كد ارتفاعي سازه بر حسب واحد مورد استفاده در ‪ SAP2000‬از تراز پایه‬
‫‪ :MinZ‬كد ارتفاعي تراز پااه‬
‫‪ :Ground‬نوع زمين (زمينهاي نوع ‪ 6 ،0 ،8‬و ‪)4‬‬
‫‪ :Importance‬درجه اهميم سازه (آايننامه ‪ 0199‬جدول صفحه‪)66‬‬
‫‪ Lateral Resisting SystemX‬و ‪ :Lateral Resisting SystemY‬پنج نوع سیستم باربري جانبی‬
‫موجود(آاين نامه ‪ 0199‬وارااش ‪ 4‬صفحه ‪ :)64‬قابخمشي با شیلپذاري متوسط ‪(MRF‬‬
‫)‪ ،Intermediate‬قابخمشي با شیلپذاري واژه)‪ ،(MRF Special‬قاب با سيستم دوگانه و با شیلپذاري‬
‫متوسط )‪ (Dual Intermediate‬قاب با سيستم دوگانه و داراي شیلپذاري واژه)‪ (Dual Special‬و‬
‫پنجمين نوع كه در آاين نامه ‪ 0199‬وارااش چهار اضافه گرداده اعني سيستم قاب خمشي با شیل پذاري‬
‫متوسط‪ +‬داواربرشي با شیل پذاري واژه‬
‫‪ : Type Of Infill Structures‬نوع جداگرهاي ميان قابي بر حسب ممانعم از حركم جانبي‪ ،‬مقاوم در برابر‬
‫حركم جانبي)‪ ،(Filled‬عدم مقاومم در برابر حركم جانبي(‪.)Void‬‬
‫‪ :Risk Factor‬نسبم شتاب مبناي طرح (جدول صفحه ‪ 84‬آايننامه ‪)0199‬‬

‫‪ -‬محاسبه زمان تناوب سازه توسط ‪:Design Optimizer‬‬

‫ایي از پارامترهاي تعيين كننده در محاسبه ضراب زکزکه پراود سازه ميباشد‪ .‬مطاب آئين نامه ‪ 0199‬دو‬
‫نوع پراود براي سازه تعراف ميگردد‪ .‬نوع اول از روابط تجربي و نوع دوم بر پااه محاسبات دقي تحليلي‬
‫بدسم ميآاد‪ .‬طب تبصره بند ‪ 6-6-6‬آاين نامه ‪ 0199‬وارااش چهارم مي توان از پراود تجربي با حداكثر‬
‫افزااش ‪( 8/02‬در صورتي كه پراود تحليلي از اان مقدار كمتر نباشد) در محاسبات مربوط به طراحي سازه‬
‫استفاده كرد‪ .‬مطاب بند ‪ 6-2-6‬آاين نامه ‪ 0199‬وارااش چهار مي توان از پراود ناشي از تحليل سازه براي‬
‫كنترل تغيير میان نسبي طبقات استفاده نمود(به غير از ساختمان هاي با اهميم زااد)‪ .‬بر اان اساس برنامه‬
‫هر دو اان ضرااب را دقيقاً محاسبه و در جاي خود از آنها استفاده ميكند‪.‬‬
‫كاربر ميتواند پس از بهينه سازي در قسمم ‪ Result‬مقادار نهااي زمان تناوب مورد استفاده در ‪Design‬‬
‫‪ Optimizer‬را مشاهده نمااد‪.‬‬

‫‪ -‬اعمال بار قایم زلزله‪ :‬طب بخش اکف از بند ‪ 8-0-6-6‬آاين نامه ‪ 0199‬وارااش چهار اان نيرو بااد به‬
‫كل سازا ساختمان هاي واقع در پهنه با خطر نسبي خيلي زااد‪ ،‬اعمال شود‪.‬‬
‫‪Apply vertical load based on 3-3-9-1 item‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪069‬‬

‫بنابراان با انتخاب اان گزانه نرم افزار بار قاامي كه بااد در حاکم خطر نسبي خيلي زااد به كل سازه اعمال‬
‫شود را از طرا تركيب بارها اعمال خواهد كرد‪.‬‬

‫‪ -‬حذف لنگر پیچشی‪ :‬مطاب بند ‪ 4-7-6-6‬آايننامه ‪ 0199‬در سازه هاي تا ‪ 2‬طبقه اا كوتاهتر از ‪81‬‬
‫متر در صورتي كه برون مركزي نيروي جانبي طبقات كمتر از ‪ 2‬درصد بعد ساختمان در امتداد عمود بر‬
‫نيروي جانبي باشد‪ ،‬محاسبه سازه در برابر کنگر پيچشي اکزامي نيسم‪ .‬بنابراان اگر گزانه ‪:‬‬
‫‪Eliminate accidental eccentricity based on 3-3-7-4 item‬‬
‫به صالحداد كاربر انتخاب شود و شرااط اان بند فراهم شود‪ ،‬برنامه پيچش تصادفي را حذف مينمااد‪.‬‬
 ‫‪068‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫‪ ‬شاخه زلزله استاتیكی )‪:(Static‬‬

‫‪Design Optimizer >> Define >> Earthquake >> Static‬‬

‫اان شاخه مرتبط با نحوه بارگذاري استاتيیي ميباشد (شیل‪ .)81‬در صورت انتخاب ‪Static Correction‬‬
‫كه مورد توصيه نيز ميباشد‪ ،‬نرم افزار ‪ Design Optimizer‬ضرااب )برش پااه و ‪ )K‬را‪ ،‬بر اساس ضوابط‬
‫آايننامه ‪ 0199‬و مبتني بر زمان تناوب طبيعي و تجربي سازه‪ ،‬چه براي حاالت طراحي و چه براي كنترل‬
‫تغييرمیان‪ ،‬محاسبه مينمااد‪.‬‬
‫در صورت انتخاب گزانه ‪ ،Custom‬كاربر بااستي خود ضرااب را در نرمافزار براي امور طراحي و كنترل‬
‫تغييرمیان وارد نمااد‪.‬‬
‫‌‪ -‬تغییرات آیین نامه ‪ 9399‬ویرایش چهار در بهینه ساز طراحی‪:‬‬
‫‪ -‬فرمول محاسبه ضریب بازتاب ساختمان‪ ،B ،‬تغيير اافته و دو پارامتر ‪ S0‬و ‪( N‬ضراب اصالح طيف) در‬
‫آن دخيل شده(بند ‪ 6-0‬آاين نامه ‪ )0199‬كه همگي در برنامه اعمال شده اند‪.‬‬
‫‪ -‬طب وارااش چهارم آاين نامه ‪ 0199‬اعمال نیروي شالقی با روش ساب حذف شده و در عوض فرموکي‬
‫براي ضراب ‪ K‬در بند ‪ 3-6-6‬آاين نامه جداد اضافه شده اسم كه بر همين اساس گزانه هاي مرتبط با آن‬
‫در برنامه اضافه شده و مطاب روال برنامه به صورت خودكار براي طراحي و درافم محاسبه ميشوند‪،‬‬
‫همچنين كاربر مي تواند خود‪ ،‬آنها تعيين كند‪.‬‬

‫شكل‪ :13‬شاخه زلزله استاتیكی‬

 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪060‬‬

‫نكته‪ :‬دكمه ‪ Calculate Experimental C‬جهم كمک به كياربر بيراي محاسيبه ضيرااب بيرش پاايه و ‪K‬‬
‫ميباشد‪ .‬بدان صورت كه اگر كاربر روي آن كليک نمااد ابتدا برنامه سؤال زار را مطرح ميكند‪:‬‬
‫?)‪Increase natural periods (25%‬‬
‫به اان معنا كه براي محاسبه ضرااب برش پااه و ‪ K‬فرض افزااش زمان تناوب سازه تا ‪ %02‬مقدار تجربيي در‬
‫نظر گرفته شود(طب بند ‪ 6-6-6‬آاين نامه ‪)0199‬؟ در صورت انتخاب ‪ No‬برناميه زميان تنياوب تجربيي را‬
‫اعمال خواهد كرد و در صورت انتخاب ‪ Yes‬اان مقدار مطاب آايننامه تا ‪ 02%‬افزااش اافته و جهم محاسبه‬
‫ضرااب اعمال ميشود(مسئوکيم انتخاب ‪ Yes‬با كاربر ميباشد‪ .‬اکبته اگر گزانه ‪ Static Correction‬برگزاده‬
‫شود برنامه زمان تناوب مجاز مطاب با آايننامه را اعمال ميكند)‪ .‬برنامه بر اساس جواب كاربر به اان سيؤال‬
‫و تنظيمات زکزکه در قسمم قبل و روابط تجربي ارائه شده در آاين نامه ‪ ،0199‬ضيرااب را محاسيبه كيرده و‬
‫در گزانه هاي مربوط به طراحي و كنترل درافم اعمال ميكند‪.‬‬

‫كاربر ميتواند پس از بهينه سازي در قسمم ‪ Result‬مقيادار نهيااي ضيرااب زکزکيه ‪ ،‬زميان تنياوب وبقیـه‬
‫ضرایب مورد استفاده در ‪ Design Optimizer‬را مشاهده نمااد‪.‬‬
 ‫‪066‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫‪ ‬شاخه زلزله دینامیكی )‪:(Dynamic‬‬

‫‪Design Optimizer >> Define >> Earthquake >> Dynamic‬‬
‫براي محاسبات داناميیي سازه نياز به تابع طيفي ميباشد‪ .‬بر اساس آئين نامه ‪ 0199‬اان تابع تعراف خاصي‬
‫دارد كه به صورت پيش فرض در برنامه ‪ Design Optimizer‬گنجانده شده اسيم‪ .‬در زارشياخه دانياميیي‬
‫كاربر با وارد كردن اک نام دکخواه براي اان تابع و نسبم ميرائي مورد نظر‪ ،‬امیان تعرايف و اسيتفاده از تيابع‬
‫طيفي ‪ 0199‬را به نرمافزار ‪ SAP2000‬ميدهد (شیل ‪.)80‬‬
‫استفاده داگر تحليل داناميیي در ‪ ،Design Optimizer‬محاسبه پراود طبيعي سازه ميباشد‪.‬‬

‫شكل ‪ :10‬شاخه زلزله دینامیكی‬

‫كاربرمي تواند با مراجعه به ‪ Define\Functions\Response Spectrum‬در نرمافزار ‪ SAP2000‬تابع‬

‫مذكور را مشاهده نمااد‪.‬‬
‫‪ -‬در بخش تنظيمات تحليل مودال دو گزانه وجود دارد كه عبارتند از ‪:‬‬
‫‪ -‬نوع تحليل مودال )‪(Types Of Analysis‬كه در برنامه به روش تحليل بردارهاي واژه (‪)Eigen Vectors‬‬
‫انجام ميشود‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪064‬‬

‫‪ -‬روش تركيب مودها)‪ (Modal Combination‬كه به دو شيوه قابل اعمال اسم‪:‬‬

‫‪ ‬روش ‪SRSS‬‬
‫‪ ‬روش ‪CQC‬‬
‫توضيحا بااد خاطر نشان كرد كه هر دو روشهاي فوق در آاين نامه ‪ 0199‬به رسميم شناخته شدهاند‪.‬‬

‫آیین نامه ‪ 9399‬ویرایش چهار‪ :‬در وارااش جداد معادکسازي برش پاايه دانياميیي و اسيتاتيیي در ميورد‬
‫سازه هاي منظم و نامنظم و اصالح محاسبه مودهاي نوسان اصالح گرداده كه همگي در برنامه کحياظ شيده‬
‫اسم‪ .‬از جمله مي توان به محاسبه مقادار بازتاب در سازه هاي نامنظم(كه از انواع طبقه خيليي نيرم‪ ،‬خيليي‬
‫ضعيف اا پيچشي شداد نباشند) با استفاده از ‪09‬درصد نسبم برش پااه استاتيیي معادل به برش پااه اشاره‬
‫كرد‪ .‬همين ضراب براي سازه هاي منظم از ‪09‬درصد بيه ‪12‬درصيد كياهش اافتيه اسيم(آاين ناميه ‪0199‬‬
‫وارااش چهار بند ‪.)4-8-4-6‬‬
 ‫‪062‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫‪ ‬شاخه تعریف منبع جرم )‪: (Mass Source‬‬

‫‪Design Optimizer >> Define >> Mass Source‬‬
‫در اان بخش مي توان با انتخاب نوع كاربري به تعراف منبع جرم مورد نياز جهيم بيرآورد بيرش پاايه اقيدام‬
‫نمود‪ .‬امیان استفاده از انواع كاربريهاي تعرافشده در آئين نامه ‪‌0199‬وارااش چهار در شاخه منبيع جيرم‬
‫وجود دارد‪ .‬در اانجا تمامي بارهاي زندهاي كه در مدل تعراف شدهاند مشاهده مي شود‪ .‬اگر مدل بيش از اک‬
‫نوع كاربري و به تبع آن بيش از اک نوع بار زنده داشته باشيد‪ ،‬پيس از انتخياب هير ايک‪ ،‬از منيوي ‪Usage‬‬
‫كاربري مناسب آن قابل انتخاب خواهد بود (اا ميتوان ضراب دکخواهي را در گزانه ‪ Multiplier‬وارد نمود)‪.‬‬
‫با زدن دكمه ‪ ،Assign Value‬منبع جرم آن بار تعراف ميشود (شیل ‪ .)09‬اان كار براي هر بيار زنيده باايد‬
‫انجام شود‪.‬‬
‫نوع کاربريها‪:‬‬
‫مسیوني ~ ‪ ،Residential‬اداري ~ ‪ ،Official‬هتلها ~ ‪ ،Hotels‬پاركينگها ~ ‪،Parkings‬‬
‫بيمارستانها ~ ‪ ،Hospitals‬مدارس ~ ‪ ،Schools‬فروشگاهها ~ ‪ ،Stores‬كتابخانهها ~ ‪،Libraries‬‬
‫میانهاي شلوغ ~ ‪ ، Crowded Places‬انبارها ~ ‪)Warehouses‬‬

‫شكل ‪ :99‬شاخه منبع جرم‬

‫الزم به ذكر اسم برنامه به ازا هر بار زنده‪ ،‬تركيب بارهاي الزم را توکيد خواهد كرد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪063‬‬

‫شاخه نسبت دادن )‪:(Assign‬‬

‫‪Design Optimizer >> Assign‬‬
‫شاخه ‪ ،Assign‬سرشاخه مربوط به عمليات نسبم دادن ميباشد‪ .‬اان شاخه شامل زار شاخه ‪ Story‬مربيوط‬
‫به تعيين طبقات‪ ،‬زارشاخه ‪ Section‬مربوط به نسبم دادن دستهبندي مقاطع به تيرها و ستونها‪ ،‬زارشاخه‬
‫‪ Property Modifier‬براي نسبم دادن ضرااب به اکمانهاي تير‪ ،‬ستون و داوار برشي ميباشد‪.‬‬

‫‪ ‬شاخه نسبت دادن طبقات )‪:(Story‬‬

‫‪Design Optimizer >> Assign >> Story‬‬
‫در اان شاخه بااد تعيين كرد كه كدام اک از ترازهاي ارتفاعي موجود در مدل‪ ،‬به عنوان طبقه مد نظر اسم‪.‬‬
‫در اان صورت برنامه فرااند بهينه سازي را با توجه به طبقات مدنظر كاربر انجام خواهد داد‪ ،‬به عنيوان مثيال‬
‫كنترل درافم در اان طبقات انجام خواهد شد‪ .‬با اضافه شدن اان قابليم كاربر محدوداتي در نحيوه ترسييم‬
‫ستونها نخواهد داشم (شیل ‪.)08‬‬

‫شكل ‪ :91‬شاخه نسبت دادن طبقات‬

 ‫‪067‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫نكته ‪ :1‬معيار اصلي براي تعيين طبقات ترازهااي هستند كه براي كنتيرل درافيم ميدنظر هسيتند‪ .‬پيس از‬
‫انتخاب بيمورد ترازها خودداري نماايد چون برنامه سعي خواهد كرد درافيم و پييچش را در هميه طبقيات‬
‫تعيين شده كنترل نمااد‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬پيشنهاد اكيد اان اسم كه در ترسيم هندسه سازه دقم شود‪ ،‬حتياکمقدور ستونها طوري ترسييم‬
‫شوند كه در طبقات تعيين شده بگنجند‪ .‬اعني تا جااي كه ممین اسم از ترسيم ستونهااي كه در دو طبقه‬
‫(طبقاتي كه تعيين نموده ااد) قرار دارند بپرهيزاد‪ .‬همچنين از ترسيم ستونهااي كه از اندازه متعارف خيليي‬
‫كوتاهتر هستند بپرهيزاد‪ .‬در صورت بروز هر اک از اان موارد‪ Design Optimizer ،‬تضميني براي موفقييم‬
‫در كنترل درافم و پيچش سازه نخواهد داشم‪.‬‬

‫نكته ‪ :8‬برنامه به صورت خودكار تراز زمين را مدنظر قرار خواهد داد‪ ،‬بنابراان ااين تيراز در کيسيم نميااش‬
‫داده نميشود (شیل ‪.)08‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪061‬‬

‫‪ ‬شاخه نسبت دادن مقاطع )‪:(Section‬‬

‫‪Design Optimizer >> Assign >> Section‬‬
‫در اان شاخه اطالعات كلي درباره تعداد مقاطع تير و ستون‪ ،‬و اانیه چه تعداد از آنها بيا چيه نيوع مقطعيي‬
‫طراحي خواهند شد‪ ،‬وجود دارد‪ .‬مثالً مطاب شیل ‪ 20 ،00‬ستون در مدل وجود دارد كه مقياطع مسيتطيلي‬
‫به ‪ 61‬تا از آنها نسبم داده شده اسم‪.‬‬

‫شكل ‪ :99‬شاخه نسبت دادن مقاطع‬

 ‫‪060‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫‪ ‬نسبت دادن دسته بنديهاي مقاطع به المانهاي تیر )‪: (Beam‬‬

‫‪Design Optimizer >> Assign >> Section >> Beam‬‬
‫اان زارشاخه براي نسبم دادن دستهبنديهاي ساخته شده توسط كاربر به تيرهاي موجيود در ميدل‪ ،‬تعبييه‬
‫شده اسم‪ .‬جهم تخصيص دسته بنديها به تيرها‪ ،‬ابتدا بااد چند تير مدنظر را در ‪ SAP2000‬انتخاب نميود‬
‫و سپس در برنامه به اان قسمم مراجعه كرد (شیل ‪.)06‬‬
‫اسامي تيرهااي كه انتخاب شدهاند در ستون سمم راسم کيسم شده اند‪ .‬با كليک بر روي هر تير‪ ،‬مختصيات‬
‫نقاط اول و آخر تير و همچنين دستهبندي كه به آن نسبم دادهشده‪ ،‬نمااش داده ميشود‪ .‬روند بهينه سازي‬
‫در ‪ Design Optimizer‬روي هر تير بر اساس دسته بندي نسبم داده شده به آن تير در اان قسمم انجيام‬
‫خواهد شد‪.‬‬

‫شكل ‪ :98‬شاخه نسبت دادن دسته بنديهاي مقاطع به المانهاي تیر‬

‫روش كار به اان صورت اسم كه از منوي كركره اي ‪ ،Category‬دسته بندي مدنظر را (كه قبالً تعراف شده‬
‫اسم) انتخاب كرده و پس از آن دكمه ‪ Assign‬را كليک كرده تا دستهبندي به تير مذبور نسبم داده شود‬
‫(شیل ‪ .)06‬با اان عمل‪ ،‬عمليات بهينهسازي بر روي اان تير بر اساس مقاطع موجود در آن دستهبندي‬
‫انجام خواهد شد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪049‬‬

‫نكته ‪ :1‬الزم به ذكر اسم به هيچ عنوان نبااستي دستهبنديهااي كه به اکمانهاي انتخاب شده نسبم داده‬
‫ميشوند‪ ،‬خاکي باشند (به اان معني كه در آن دسته بندي هيچ مقطعي انتخاب نشده باشد)‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬اگر كاربر به هر تيري دسته بندي نسبم ندهد‪ ،‬برنامه به صورت پيش فرض از دستهبندي ‪Main‬‬
‫جهم طراحي آن تير استفاده ميكند‪.‬‬
‫نكته ‪ :8‬براي اعمال همزمان اک دسته بندي به چند تير‪ ،‬همزمان چند تير را از ستون سمم راسم انتخاب‬
‫كرده و عمليات فوق را اکبار انجام دهيد تا دستهبندي به همه آنها اعمال شود‪.‬‬
‫‪ -‬تیرهاي ‪ :No Design‬اگر ميخواهيد تنظيم ‪ No Design‬را به اک تير اعمال كنيد‪ ،‬پس از انتخاب آن به‬
‫مسير زار برواد‪.‬‬
‫‪SAP2000 >> Design >> Overwrite Frame Design Procedure‬‬
‫سپس گزانه ‪ No Design‬را براي آن برگزانيد‪ .‬حال همان تير را انتخاب كرده و در ‪Design Optimizer‬‬
‫مانند اعمال دستهبندي عمل كنيد با اان تفاوت كه در قسمم ‪ ،Category‬گزانه ‪ Fixed or No Design‬را‬
‫انتخاب كنيد (شیل ‪( )06‬اکبته بااد مقطع مدنظر خود را در ‪ SAP2000‬به آن تير نسبم دهيد)‪.‬‬
‫‪ -‬مقطع ثابت براي تیرها‪ :‬در صورتي كه ميخواهيد اک تير در طي بهينهسازي مقطع ثابتي داشته باشد‬
‫اما طراحي هم بشود‪ ،‬بااد ‪ Fixed or No Design‬به آن نسبم داده شود (اکبته بااد مقطع مدنظر خود را در‬
‫‪ SAP2000‬به آن تير نسبم دهيد)‪.‬‬
‫به عنوان نمونه براي دو مورد اخير ميتوان به تيرهااي مانند تير كنار پله كه مقيد به ابعاد ثابتي ميباشد‬
‫اشاره نمود‪.‬‬
 ‫‪048‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫‪ ‬نسبت دادن دسته بنديهاي مقاطع به المانهاي ستون‪:‬‬

‫‪Design Optimizer >> Assign >> Section >> Column‬‬

‫اان زارشاخه براي نسبم دادن اک دسته بندي به ستونهاي موجود در مدل‪ ،‬تعبيه شده اسم‪ .‬كاربر‬
‫مي تواند انتخاب كند كه اک ستون با مقاطع مربعي اا مستطيلي به صورت مشترک و اا جداگانه و اا‬
‫داارهاي طراحي شود‪ .‬جهم تخصيص نوع دسته بنديهاي ستوني به اکمانهاي مدنظر‪ ،‬ابتدا بااد ستونهاي‬
‫مدنظر را در ‪ SAP2000‬انتخاب كرده و سپس به اان قسمم از برنامه مراجعه نمود (شیل ‪.)04‬‬

‫شكل ‪ :94‬شاخه نسبت دادن نوع مقاطع به المانهاي ستون‬

‫اسامي ستونهااي كه انتخاب شدهاند در ستون سمم راسم کيسم شدهاند‪ .‬بيا كلييک بير روي هير سيتون‪،‬‬
‫مختصات نقاط او ل و آخر ستون و همچنين نام اکماني كه به آن نسبم دادهشده‪ ،‬نمااش داده ميشود‪ .‬روش‬
‫كار به اان صورت اسم كه از منوي كركرهاي ‪ ،Category‬دسته بندي مدنظر را انتخاب كيرده و پيس از آن‬
‫دكمه ‪ Assign‬را كليک كرده تا دسته بندي مطلوب (كه ميتواند مربعي‪ -‬مستطيلي ايا داايروي) بيه سيتون‬
‫مذبور نسبم داده شود‪ .‬مثالً دسته بندي كه داراي عم ثابم ‪ 62‬سانتي متر ميباشيد مييتوانيد هيم داراي‬
‫مقاطع مربعي و هم مستطيلي اسم را به خط ستوني نسبم داد ‪ ،‬و آن ستون با مقاطع مسيتطيلي و مربعيي‬
‫(كه در قسمم تعراف مقاطع‪ ،‬تعراف و انتخاب شدهاند) طراحي و بهينهسازي خواهد شد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪040‬‬

‫براي تغيير مجدد دسته بندي نسبم داده شده به هر ستون كافي اسم روي نام آن ستون كليک كرده و‬
‫مجدداً عمليات فوق را انجام داد‪.‬‬

‫نكته ‪ :1‬به عنوان مثال اگر هدف استفاده از ستونهاي داارهاي در طبقه اول باشد‪ ،‬حتماً بااستي مقاطع‬
‫دااروي در اک دسته بندي تعراف و انتخاب شده باشند و از آن دسته بندي در عمليات نسبم دادن بهره‬
‫گرفته شود‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬اگر كاربر به اک ستون هيچ اک از دسته بنديها را نسبم ندهد‪ ،‬برنامه به صورت پيش فرض از‬
‫دسته بندي ‪ Main‬جهم طراحي آن ستون استفاده خواهد كرد‪.‬‬
‫نكته ‪ :8‬اگر به اک اا چند اکمان دو بار دسته بنديهاي متفاوتي نسبم داده شود‪ ،‬اکمانها بر طب آخران‬
‫دسته بندي طراحي و بهينه سازي ميگردند‪.‬‬
‫نكته ‪ :4‬گفتني اسم كليه مراحل تعراف و نسبم دادن دسته بنديها به ستونها‪ ،‬مشابه تيرها ميباشد‪ ،‬كه‬
‫توضيحات مربوط به آنها هم در راهنما و هم در فيلم آموزشي آمده اسم‪.‬‬

‫‪ ‬نسبت دادن نوع المان مرزي به المانهاي ستون‪:‬‬

‫‪Design Optimizer >> Assign >> Section >> Column >> Boundary Element‬‬
‫براي معرفي آن دسته از ستونهااي كه به عنوان اکمانهاي مرزي در مدل شناخته ميشوند به نرم افزار‬
‫‪ ،Design Optimizer‬تمامي اان گونه اکمانها را انتخاب نماايد و سپس به مسير فوق برواد و با انتخاب نام‬
‫اان اکمانها و برگزادن گزانه ‪ Boundary Element‬و زدن دكمه ‪ Assign‬طرح اان قطعات را به‬
‫‪ Design Optimizer‬بسپاراد(شیل ‪.)02‬‬
‫چنانچه معمول اسم اکمانهااي كه به عنوان اجزا مرزي در مدلهاي داراي داوار برشي معروفند را در‬
‫فاالهاي ‪ %899‬به عنوان ستون طراحي نمينمااند بلیه طرح خمشي و برشي آنها به عنوان جزاي از داوار‬
‫برشي در نظر گرفته ميشود(گفتني اسم از نقش آنها در تحليل صرف نظر نميشود) وکي در فاال ‪ %02‬با‬
‫صرف نظر نمودن از سختي داوار هاي برشي طرح اان قطعات به عنوان اکمانهااي كه نقش ستوني را در‬
‫قابهاي خود به عهده دارند در نظر گرفته ميشوند‪.‬‬
 ‫‪046‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫شكل ‪ :92‬شاخه نسبت دادن المان مرزي به المانهاي مربوطه‬

‫بدان منظور و براي اانیه ‪ Design Optimizer‬طرح اان قطعات را به نحو مقتضي انجام دهد‪ ،‬با انتخاب‬
‫اان اکمانها و نسبم دادن نام ‪ Boundary Element‬به آنها در مسير فوق‪ ،‬نرم افزار ‪Design Optimizer‬‬
‫تنظيمات مربوطه را در خصوص اان قطعات به صورت خودكار انجام خواهد داد (گفتني اسم در فاال ‪%899‬‬
‫تنها اثر تحليلي اان قطعات در نظر گرفته ميشود وکي در فاال ‪ %02‬طرح و تحليل اان اکمانها هر دو انجام‬
‫ميگيرد)‪.‬‬
‫اگر چنانچه پس از اتمام عمليات طراحي (تنها در فاال ‪ )%899‬مشاهده نموداد‪ ،‬نسبم تنشهاي اانگونه‬
‫ستونها بيشتر از ميزان مجاز اسم‪ ،‬بااستي به صورت دستي اان اکمانها را انتخاب نموده و از مسير‬
‫‪Sap2000 >> Design >> Overwrite Frame Design Procedure‬‬
‫گزانه ‪ No Design‬را برگزانيد‪.‬‬

‫نكته ‪ :1‬الزم به تذكر اسم‪ ،‬عمل نسبم دادن ‪ Boundary Element‬به ستونهااي كه اجزا مرزي‬
‫داوارهاي برشي ميباشند‪ ،‬هيچ گونه اختالطي با مسئله دسته بنديها ااجاد نميكند‪.‬‬

‫نكته ‪ :9‬اکمانهاي مرزي كه انتخاب شوند در گروهي در ‪ SAP2000‬به نام ‪ BoundaryElement‬ذخيره‬

‫ميشوند‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪044‬‬

‫‪ ‬شاخه ‪:Property Modifier‬‬

‫‪Design Optimizer >> Assign >> Property Modifier‬‬

‫در اان شاخه اطالعات كلي مربوط به نوع تنظيمات ‪ ،Property Modifier‬كه توسط كاربر در زارشاخههاي‬
‫همين بخش براي اکمانهاي تير و ستون و داوار برشي اعمال شده‪ ،‬نمااش داده ميشود (شیل ‪.)03‬‬

‫شكل ‪ :96‬شاخه ‪Property Modifier‬‬

 ‫‪042‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫‪ ‬شاخه نسبت دادن ‪ Property Modifier‬به المانهاي تیر و ستون‪:‬‬

‫‪Design Optimizer >> Assign >> Property Modifier >> Frame‬‬

‫در اان شاخه‪ ،‬برنامه امیاني در اختيار كاربر قرار ميدهد تا اان ضرااب را به اکمانهاي تير و ستون اعمال‬
‫كند‪ .‬براي اان كار سه روش وجود دارد كه از منوي كركرهاي قابل دسترسي هستند (شیل ‪:)07‬‬
‫‪ :Program Determined -8‬با انتخاب اان گزانه(كه پيشفرض هم هسم) تمامي ضرااب اعم از‬
‫ترک خوردگي‪ ،‬وزن و جرم و ‪ ...‬بر اساس مقادار پيش فرض نرمافزار ‪( Design Optimizer‬بر اساس ضوابط‬
‫و با توجه به اانیه سازه داراي داوار برشي ميباشد اا نه) براي تمامی تيرها و ستونها تخصيص مياابد‪.‬‬
‫‪ :User Definitions -0‬با انتخاب اان گزانه تمامي ضرااب ترک خوردگي و وزن و جرم و ‪ ...‬توسط كاربر‬
‫قابل اصالح اسم كه ‪ Design Optimizer‬براي تمامی تيرها و ستونها اان مقادار را تخصيص خواهد داد‪.‬‬
‫چنانچه هر گزانه اي با مقدار ‪ -8‬پر شود برنامه در تنظيمات اکمان ها اي گزانه را تغيير نخواهد داد‪ .‬مثال در‬
‫شیل ‪ 07‬مقادار ‪ 9/62‬براي ‪ I3‬و ‪ 9/7‬براي ‪ Mass‬و ‪ Weight‬در همه تيرهاي مدل اعمال خواهد شد اما‬
‫مقدار ‪ Torsional constant‬را براي تيرها در مدل ‪ SAP2000‬تغيير نخواهند كرد چون در برنامه مقدار ‪-8‬‬
‫براي آن وارد شده اسم‪.‬‬

‫شكل ‪ :97‬نسبت دادن ‪ Property Modifier‬به المانهاي تیر و ستون‬

 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪043‬‬

‫‪ :Sap Definitions -6‬اگر ميخواهيد برنامه تغييري در كل ضرااب ترکخوردگي‪ ،‬وزن‪ ،‬جرم و ‪ ...‬ندهد‪،‬‬
‫اان گزانه را انتخاب كنيد‪ .‬در اان صورت مقاداري كه در ‪ SAP2000‬روي اکمانهاي خود اعمال كنيد بدون‬
‫تغيير خواهند ماند‪.‬‬

‫نكته‪ :‬مقادار براي تيرهاي در راستاي ‪ X‬و ‪ Y‬جداگانه بااد وارد شوند‪.‬‬

‫‪ ‬شاخه نسبت دادن ‪ Property Modifier‬به دیواربرشی‪:‬‬

‫‪Design Optimizer >> Assign >> Property Modifier >> Shear Wall‬‬
‫در صورتي كه از سيستمهاي دوگانه در ایي از جهمهاي اصلي مدکتان استفاده شده باشد و در قسمم زکزکه‬
‫تنظيمات آن اعمال شده باشد اان گزانه فعال خواهد بود‪ .‬در اان شاخه‪ ،‬برنامه امیاني در اختيار كاربر قرار‬
‫ميدهد تا اان ضرااب را به اکمانهاي داواربرشي اعمال كند‪ .‬براي اان كار سه روش وجود دارد كه از منوي‬
‫كركرهاي قابل دسترسي هستند (شكل ‪:)93‬‬
‫‪ :Program Determined -8‬با انتخاب اان گزانه (كه پيشفرض هم هسم) تمامي ضرااب اعم از‬
‫ترکخوردگي و ‪ ...‬بر اساس مقادار پيش فرض نرمافزار ‪( Design Optimizer‬بر اساس ضوابط) براي تمامی‬
‫داوارها (با شرط اانیه باالي تراز پااه معرفي شده در شاخه زکزکه باشند)تخصيص مياابد‪.‬‬

‫شكل ‪ :93‬نسبت دادن ‪ Property Modifier‬به دیوارهاي برشی‬

 ‫‪047‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫‪ :User Definitions -0‬با انتخاب اان گزانه تمامي ضرااب ترکخوردگي و ‪ ...‬توسط كاربر قابل اصالح اسم‬
‫كه ‪ Design Optimizer‬براي تمامی داوارها اان مقادار را تخصيص خواهد داد‪.‬‬
‫‪ :Sap Definitions -6‬اگر ميخواهيد برنامه تغييري در ضرااب ترکخوردگي و ‪ ...‬براي داوارها ندهد‪ ،‬اان‬
‫گزانه را انتخاب كنيد‪ .‬در اان صورت مقاداري كه در ‪ SAP2000‬روي اکمانهاي خود اعمال كنيد بدون‬
‫تغيير خواهند ماند‪.‬‬

‫در شكل قبل مدل داراي داواربرشي بوده و ضرااب پيشنهادي برنامه نيز براي گزانه ‪Program‬‬
‫‪ Determined‬مشاهده ميشود‪.‬‬
‫نكته‪ :‬در فرااند بهينهسازي مدلهاي داراي داوار برشي در ‪ ،Design Optimizer‬اک فاال ‪ %02‬هم توسط‬
‫برنامه ساخته ميشود‪ ،‬كه تنظيمات واژه براي اعمال ‪ % 02‬نيروي زکزکه در آن انجام شده‪ ،‬همچنين اثر داوار‬
‫برشي هم در آن حذف شده اسم (با صفر كردن ضرااب ‪ Property Modifier‬داوارها)‪ .‬اما براي محاسبات‬
‫فاال اصلي تنظيمات ‪ Property Modifier‬همانگونه كه كاربر در ابتدا اعمال نموده‪ ،‬کحاظ خواهند شد‪.‬‬

‫آیین نامه ‪ 9399‬ویرایش چهار‪ :‬در آاين نامه جداد داوارهاي برشي بااد بتوانند ‪ 29‬درصد نيروهاي‬
‫جانبي در تراز پااه را تحمل نمااند(آاين نامه ‪ 0199‬وارااش چهار‪ ،‬بند ‪ .) 4-1-8‬اک راه براي اان كار‬
‫مفصل كردن اتصاالت تير به ستون در قاب هاي خمشي و سپس تحليل سازه با اعمال ‪29‬درصد نيروي برش‬
‫پااه سازه اصلي مي باشد‪ .‬راه دوم براي كنترل اان شرط محاسبه نيروي برشي كل سازه و داوارها در دو‬
‫جهم در سازه اصلي اسم كه در صورت براورده شدن شرط ‪29‬درصد‪ ،‬ضابطه فوق براورده شده اسم‪ .‬در‬
‫بهینه سازطراحی روش دوم برگزیده شده است بنابراان برنامه طي فرااند خود‪ ،‬سهم داوارها را از ارش‬
‫پااه كل دااما كنترل مي كند در صورت بروز اشیال پيام مربوطه را خواهد داد‪ .‬در پااان بهينه ساري مي‬
‫توانيد مقادار برش پااه ها را از شاخه نتااج دراافم كنيد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪041‬‬

‫شاخه تحلیل )‪:(Analysis‬‬

‫‪Design Optimizer >> Analysis‬‬
‫در اان قسمم نيز مانند همه قسممهاي برنامه كليه تنظيمات و فرااندها مطاب آايننامه ‪ 9399‬ویرایش‬
‫چهار انجام ميگيرد ‪.‬‬
‫اان سرشاخه مرتبط با تنظيمات تحليل اسم (شیل ‪ .)00‬در اان بخش پارامترهاي مورداستفاده در تحليل‬
‫سازه توسط كاربر انتخاب ميشود‪ .‬كاربر ميتواند در قسمم ‪ ،Analysis Method‬نوع تحليل خود را بر‬
‫اساس شناختي كه از مسئله دارد در دودسته استاتيیي اا داناميیي انتخاب نمااد‪.‬‬
‫چنانچه سازه ازنظر كاربر در دسته تحليل استاتيیي قرار گيرد‪ ،‬كاربر ميتواند سازه را درایي از دستههاي‬
‫)‪ (Regular‬براي سازههاي منظم اا )‪ (Irregular‬براي سازههاي نامنظم قرار دهد (شیل ‪ .)00‬سازههاي‬
‫منظم اا نامنظم در آئيننامه ‪ 0199‬وارااش چهار بند ‪ 7-8‬توضيح دادهشدهاند‪ .‬در حاکم نامنظم تركيب‬
‫بارهاي ساختهشده در مقااسه باحاکم منظم تفاوتهااي دارد‪ .‬چون طب نظر آايننامه ‪ ،0199‬تأثير ‪%69‬‬
‫زکزکههاي عمود برجهم اصلي اعمال زکزکه نيز بااستي در سازههاي نامنظم وارد گردد‪.‬‬

‫شكل ‪ :90‬شاخه تحلیل‬

 ‫‪040‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫گفتني اسم در حاکم داناميیي اعمال اثرات نامنظمي برسازه كه توسط آايننامه ‪ 0199‬تبيين شيده اسيم‬
‫(بند ‪ 4-8-6‬آايننامه ‪ 0199‬وارااش چهار) در نيرمافيزار ‪ Design Optimizer‬گنجانيدهشيده اسيم (روش‬
‫جرامه ‪ .)%69‬بنابراان در صورت انتخاب حاکم داناميیي سازه را ميتيوان درایيي از دودسيته زاير قيرارداد‬
‫(شیل ‪.)00‬‬

‫‪ :Regular -‬براي سازههاي منظم‪.‬‬

‫‪ :Irregular -Penalty Method 30% -‬روش دوم روش اعمال جرامه ‪ 69‬در صد اثر زکزکه عمود برجهيم‬
‫اصلي در تركيب بارها‪ ،‬براي سازههاي نامنظم اسم‪.‬‬
‫نكته ‪ :1‬اگر روش داناميیي توسط كاربر برگزاده شيود‪ ،‬تصيحيح بيرش پاايه توسيط ‪Design Optimizer‬‬
‫بهصورت خودكار انجام ميگيرد‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬اگر بهطور مثال كاربر در حين انتخاب‪ ،‬گزانه منظم را برگزاند وکي در ضمن عمليات مسجل گيردد‬
‫كه سازه ازکحاظ پيچشي نامنظم اسم(فاكتور ‪ ،)Aj‬اا نامنظمي در پالنها وجود دارد(ازنظير افيزااش فياكتور‬
‫برونمحوري طبقات از ‪ )% 09‬و برنامه نتواند آن را اصالح كند‪ ،‬پيغامي مبني بر پيشنهاد تعواض روش آنياکيز‬
‫بهصورت نامنظم‪ ،‬به كاربر داده ميشود‪.‬‬
‫نكته ‪( 8‬اعمال بار زلزله قائم)‪ :‬بهمنظور اعمال بارگذاري زکزکههاي قائم به مدل بااستي كاربر اک زکزکه بيا‬
‫ایي از نامهاي ‪ Fz ،Ev ،Ez‬و اا ‪ Fv‬از نيوع ‪ Quake‬كيه در قسيمم ‪ ، Auto Lateral Load‬تنظييم ‪None‬‬
‫فعييال باشييد را بسييازد‪ .‬الزم بييه تييذكر اسييم مقييادار بارهيياي اايين زکزکييه بااسييتي توسييط كيياربر در‬
‫نرمافزارهاي‪ Sap2000‬و اا ‪ Etabs‬تعيينشده باشد‪ .‬برنامه اان بارهيا را در تركييب بارهياي طراحيي اعميال‬
‫خواهد كرد‪.‬‬

‫‪ -‬آییننامه ویرایش چهار ‪ :9399‬كليه سازههااي كه‪ ،‬داراي نامنظمي پيچشي زااد و خيلي زااد(با تعرايف‬
‫‪ 8-7-8‬بخش ب در آايننامه ‪ 0199‬وارااش چهار) باشند‪ ،‬اا داراي نامنظمي جرميي‪ ،‬نيرم و خيليي نيرم در‬
‫ارتفاع باشند‪ ،‬را نميتوان با روش تحليل استاتيیي معادل تحليل نمود و باايد روش دانياميیي معيادل را بيه‬
‫كاربرد‪.‬‬

‫‪ -‬گزینه ‪: If Aj>1.2 then Control Drift based on 3-5-4 item 2800‬‬

‫در سازه هااي كه ‪ Aj‬بيش از ‪ 840‬اسم بااد طب بند ‪ 6-2-4‬آاين نامه جابه جااي ها از محور هياي جيانبي‬
‫سازه كنترل شود‪ .‬در صورتي كه تيک اان گزانه فعال باشد و ‪ Aj‬بيش از ‪ 840‬باشد برنامه از اان متيد درايف‬
‫را كنترل خواهد كرد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪029‬‬

‫مراحل انجام عملیات تحلیل دینامیكی به ترتیب عبارتاند از‪:‬‬

‫‪ -8‬تشیيل زکزکههاي شبه استاتيیي در راستاهاي ‪( X,Y‬در اان مرحليه توسيط روابيط تجربيي ارائيهشيده در‬
‫آايننامه ‪ 0199‬ضرااب زکزکه محاسبه و زکزکههاي مربوط ااجاد ميگردند)‬
‫‪ -0‬اصالح مقادار زکزکه هاي شبه استاتيیي براي امور طراحي و كنترل تغيير میان بر طب روابط آايننامهاي‬
‫( در اان بخش زکزکههاي ااجادشده با توجه به زمان تناوبهاي اصلي سازه اصالح ميگردند‪).‬‬
‫‪ -6‬تشیيل توابع طيفي بر اساس دادههاي اخذشده از كاربر ( بر اساس نوع منطقه و خاک محيل سيازه تيابع‬
‫طيف محاسبه ميگردد‪).‬‬
‫‪ -4‬تشیيل طيفهاي پاسخ در راستاهاي ‪( X,Y‬بر طب توابع طيف ااجادشده در مدل و اطالعات درايافتي از‬
‫كاربر طيفهاي پاسخ در راستاهاي ‪ X,Y‬تشیيل ميگردد)‬
‫‪ -2‬همپااه نمودن طيفهاي پاسخ با زکزکههاي شبه استاتيیي متنياظرش (طبي آايينناميه ‪ 0199‬وايرااش‬
‫چهاربند ‪ 4-8-4-6‬مقادار بازتابها با برش پااه استاتيیي همپااه ميگردد‪).‬‬
‫‪ -3‬تشیيل زکزکههاي استاتيیي میمل جهم اعمال برونمحوريهاي مربوطه‪ :‬به عليم ااينكيه در نيرمافيزار‬
‫‪ Sap2000‬امیان اعمال برونمحوري به شیل نرمافزار ‪ Etabs‬وجود ندارد‪ ،‬طب محتواات فصيل ‪ 87‬كتياب‬
‫‪ Ed. Wilson‬مييدار توکيييد برنامييههيياي ‪ Sap2000‬و ‪ Etabs‬در شييركم ‪ CSI‬اايين زکزکييههييا بييراي اعمييال‬
‫برونمحوريها تشیيل ميگردد‪.‬‬
‫‪ -7‬محاسبه برونمحوري كلييه طبقيات ) بير اسياس بيرش هير طبقيه و نييز شيرااط دايافراگمهيا محاسيبه‬
‫برونمحوريها انجام مي گيرد‪ .‬الزم به ذكر اسم كه در تحليل داناميیي عالمم تمام برونمحوريهيا مثبيم‬
‫اسم‪).‬‬
‫‪ -1‬تشیيل مجدد طيفهاي پاسخ (بر اساس محاسباتي كه براي برونمحوريها در گام ‪ 7‬انجام شيد‪ ،‬مجيدداً‬
‫طيفهاي پاسخ تشیيل ميگردند‪).‬‬
‫‪ -0‬مقادار طيفهاي پاسخ به ازا تغييرات سختي در سازه حين انجام عمليات بهينهسازي بهروز ميگردند‪.‬‬
‫الزم به ذكر اسم كه كنترل تغيير میانهاي جانبي هنگامي كه طراحي به روش داناميیي انجام ميگيرد‪ ،‬به‬
‫هر دو صورت استاتيیي و داناميیي قابل انجام اسم‪ ،‬اما روش پذارفتهشده استاتيیي ميباشد‪.‬‬

‫‪ -‬آنالیز مرتبه دوم (‪ :)Pdelta‬در همين پنجره و در قسيمم ‪ ،Pdelta Parameters‬ضيرااب مربيوط بيه‬
‫بارهاي مرده و زنده در آناکيز مرتبه دوم وجود دارد‪ .‬اان ضرااب براي طراحي و كنترل درافم جداگانه تعيين‬
‫ميشوند‪ .‬ضرااب پيشفرض براي طراحي مطاب آايننامه انتخابي كاربر )در شاخه ‪ (Design‬تعيين ميشود‪.‬‬
‫ضرااب پيشفرض براي كنترل درافم هميشه اک اسم‪ .‬هر چهار ضراب بارهاي مرده و زنده براي طراحي و‬
‫كنترل درافم‪ ،‬قابلتغيير توسط كاربر ميباشد‪ .‬اکبته مقدار حداقل همه ضرااب اک ميباشد‪ .‬كاربر با كلييک‬
 ‫‪028‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫روي دكمه ‪ ،Compatible with code‬مقادار ضرااب مربيوط بيه طراحيي را مطياب آايينناميه جياري در‬
‫‪ ،Design Optimizer‬مشاهده خواهد كرد(شیل ‪.)00‬‬
‫‌‬
‫‪ -‬محاسبه شاخص پایداري‪ . :‬برنامه شاخص پااداري سازه را در طبقات محاسيبه ميينماايد و چنانچيه از‬
‫مقدار مجاز سازه (طب بند ‪ 3-6‬آايننامه) بيشتر باشد هشداري خواهد داد‪ .‬گزارش مقادار شاخص پاايداري‬
‫در پااان مراحل بهينهسازي در شاخه نتااج انجام ميشود‪(.‬مقدار تغيير اافته تتا مجاز از ‪ 0199‬وارااش چهار‬
‫کحاظ شده اسم)‬

‫‪ -‬حذف اثر ‪ :Pdelta‬طب بند ‪ 3-6‬آايننامه در صورتي كيه شياخص پاايداري سيازه كمتير از مقيدار ‪%89‬‬
‫باشد‪ ،‬ميتوان از اثر ‪ Pdelta‬صرفنظر نمود‪ .‬چنانچه گزانيه ‪Eliminate Pdelta effects based on 3-6‬‬
‫‪ item‬را تيک كرده باشيد و در فرااند بهينهسازي شاخص پااداري كمتر از ‪ %89‬به دسم آايد‪ ،‬اثير ‪Pdelta‬‬
‫حذف خواهد شد‪.‬‬

‫‪ -‬شاخه دریفت (‪:)Drift‬‬

‫‪Design Optimizer >> Analysis >> Drift‬‬
‫در اان زارشاخه امیاناتي جهم تنظيمات كنترل تغيير میان جانبي در سازه تعبيه شده اسم كه شامل‬
‫موارد ذال اسم (شیل ‪:)69‬‬
‫‪ -‬اعمال کنترل دریفت‪ :‬اگر كاربر بخواهد كالً كنترل درافم توسط ‪ Design Optimizer‬انجام نگيرد‪،‬‬
‫ميتواند با برداشتن تيک گزانه ‪ Control Transitional Drift‬اان كار را انجام دهد‪ ،‬در غير اان صورت‬
‫درافم انتقاکي توسط برنامه كنترل خواهد شد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪020‬‬

‫شكل ‪ :89‬شاخه دریفت‬

‫‪ -‬اعمال مقادیر مجاز دریفت‪ :‬در صيورتي كيه گزانيه ‪ Drift Values From Code 2800‬تييک خيورده‬
‫باشد‪ ،‬مقادار مجاز درافم انتقاکي توسط برنامه طب ضوابط آايننامه ‪ 9399‬ویرایش چهـار و خصوصييات‬
‫سازه‪ ،‬محاسبه خواهد شد‪ .‬اما اگر كاربر بخواهد مقادار مجاز را خود تعيين كند‪ ،‬مييتوانيد پيس از برداشيتن‬
‫تيک گزانه ‪ ،Drift Values From Code 2800‬در گزانه هاي ‪ Allowable Drift X‬و ‪Allowable Drift‬‬
‫‪ Y‬مقادار مد نظر خواش را وارد نمااد‪ .‬همچنين در اان حاکم دكميه ‪ Calculate Allowable Drifts‬فعيال‬
‫خواهد شد(شیل ‪ )69‬تا مقادار مجاز را جهم كمک به كاربر محاسبه كند‪.‬‬

‫‪ -‬آیین نامه ‪ 9399‬ویرایش چهار ‪ :‬محاسبه مقادار درافم مجاز در وارااش جداد بر اساس تعداد طبقيات‬
‫و اضافه شدن ضراب بزرگنمااي انجام مي شود كه در برنامه اعمال شده اسم (براي سازه بيش از پنج طبقيه‬
‫و كمتر از آن)(بند ‪.)0-2-6‬‬
‫همچنين براي كنترل درافم‪ ،‬پراود طبيعي سازه به كار مي رود اما براي سازه هاي با اهميم خيلي زااد بيه‬
‫مقدار ‪ 8402‬برابر پراود تجربي محدود شده اسم (‪.)6-2-6‬‬
 ‫‪026‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫‪ -‬سرعت برنامه در مرحله کنترل دریفت‪ :‬سيه گزانيه ‪Maximum Optimization ، Normal ، Fast‬‬
‫جهم تعيين سرعم پيشروي اکگوراتم كنترل درافم مشخص شده ا ند كه گزانه ‪ fast‬سراعتران آنهيا ميي‬
‫باشد‪.‬‬
‫‪ -‬کنترل تغییر مكانها در روش دینامیكی‪ :‬به دو صورت ميتوان در روش داناميیي تغييير میيانهيا را‬
‫كنترل نمود‪ ،‬اان امیان در بخيش ‪ Displacement Control method in dynamic Procedure‬تعبييه‬
‫شده اسم‪:‬‬
‫‪ -8‬به روش داناميیي)‪ :(With response spectrum‬توسط طيفهاي پاسخي كه بير اسياس زکزکيه هياي‬
‫استاتيیي هم پااه شدهاند و كاربر طراقه تشیيل آنها را فراهم نموده اسم كنتيرل تغييير میيانهيا صيورت‬
‫مي گيرد‪ .‬گفتني اسم زکزکه هاي استاتيیي كه براي تصحيح برش پااه طيفهاي پاسخ به كار ميروند بيه دو‬
‫طرا امیان تشیيل دارند‪:‬‬
‫اکف‪ :‬بر اساس تصحيح استاتيیي)‪ :(static correction‬بر اساس زمان تناوب اصلي سازه در دو جهم اصيلي‬
‫مقادار اان برش پااهها بدسم آمدهاند‪.‬‬
‫ب‪ :‬بر اساس ضرااب زکزکه اي كه كاربر براي كنترل درافم در شاخه ماقبل در نظر گرفته اسم‪.‬‬
‫‪ -0‬بيه روش اسيتاتيیي))‪ :(with static load cases(equivalent with response spectrum‬در ااين‬
‫ر وش در دو جهم اصلي سازه با تشیيل زکزکه هاي استاتيیي كه بر اساس بارهاي داناميیي تشیيل شدهانيد‬
‫كنترل تغييرمیانهاي انتقاکي و پيچشي صورت مي گيرد‪ .‬به اان معني كه برش پااه زکزکه هاي استاتيیي بير‬
‫مبناي برش پااه طيفهاي پاسخ داناميیي توکيد ميشوند‪.‬‬

‫‪ -‬شاخه تصحیح سختی (‪:)Rigidity correction‬‬

‫‪Design Optimizer >> Analysis >> Rigidity‬‬

‫در اان زارشاخه امیاني فراهم شده تا بر اساس اک روش هوشمند و منحصربه فرد مركز سختي سازه به‬
‫مركز جرم نزدایتر شده و نامنظمي پيچشي سازه كاهش اابد‪.‬‬
‫‪ -‬اعمال تصحيح مركز سختي درافم‪ :‬اگر كاربر بخواهد كالً تصحيح مركز سختي توسط ‪Design‬‬
‫‪ Optimizer‬انجام نگيرد‪ ،‬ميتواند با برداشتن تيک گزانه ‪ Rigidity center correction‬اان كار را انجام‬
‫دهد‪ ،‬در غير اان صورت اصالح مركز سختي توسط برنامه انجام خواهد شد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪024‬‬

‫شكل ‪ :81‬شاخه طراحی‬

‫‪ -‬گزانه هاي حداقل و حداكثر تغييرات‪:‬‬

‫در صورت انتخاب گزانه اول اعني ‪ minimum modifications‬برنامه حداقل تغييرات را جهم نزداک‬
‫كردن مركز سختي در سازه اعمال خواهد كرد‪ .‬اان گزانه براي مدل هااي كه نامنظمي پيچشي زاادي‬
‫ندارند مناسب تر اسم‪.‬‬
‫در گزانه دوم اعني ‪ Maximum modification‬برنامه حداكثر تغييرات ممین را به سازه اعمال مي كند‬
‫كه تا جااي كه امیان دارد مركز ساختي به مركز جرم نزداک تر شود‪ .‬اان گزانه براي سازه هااي كه‬
‫نامنظمي پيچشي بيشتري دارند مناسب تر اسم‪.‬‬

‫با تسم اان گزانه ها مي تواند به بهتران نتيجه مدنظر دسم اافم‪.‬‬
 ‫‪022‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫شاخه طراحی )‪:(Design‬‬

‫‪Design Optimizer >> Design‬‬

‫در اان شاخه تنظيماتي مرتبط با عمليات طراحي و قيود آن وجود دارد (شیل ‪ )60‬كه شرح آنها در زار‬
‫آمده اسم‪.‬‬

‫‪ -‬انتخاب آییننامه‪ :‬در گزانه ‪ Code‬كه مختص انتخاب آايننامههاي طراحي اسم‪ ،‬ميتوان ایي از‬
‫آايننامههاي ‪ ACI318-99 ACI318-2005‬و اا ‪ CSA-A23.3-94‬را برگزاد(آايننامههاي ‪ ACI2008‬و‬
‫‪ ACI2011‬در تركيب بارها و داگر بخش هااي كه مورد كاربرد در طراحي سازههاي بتني در كشور اسم‬
‫كامال مشابه اند‪ ،‬بنابراان انتخاب گزانه ‪ 0992‬معادل ‪ 0991‬و ‪ 0988‬خواهد بود)‪ .‬باکطبع هركدام از‬
‫آايننامهها كه انتخاب شود‪ ،‬تنظيمات مخصوص به آن آايننامه توسط برنامه به صورت خود كار در مدل‬
‫اعمال مي شود‪ .‬به طور مثال تركيب بارها و ساار تنظيمات مرتبط نيز توسط برنامه انجام خواهد شد‪.‬‬

‫شكل ‪ :89‬شاخه طراحی‬

 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪023‬‬

‫‪ -‬نسبت تنش مطلوب‪ :‬گزانه ‪ ،Desired Stress Ratio‬مربوط به تنش مجازي اسم كه كاربر به عنوان‬
‫كران باالاي تنشهاي موجود در ستونها مد نظر دارد‪ .‬كاربر مي تواند اان مقدار را تعيين كند‪ .‬به طور مثال‬
‫اگر در اان گزانه عدد ‪ 8492‬وارد شده باشد‪ ،‬در صورت بهينهسازي موفقيم آميز‪ ،‬تمامي ستونها داراي‬
‫نسبم تنش كمتر از اان عدد خواهند بود‪ .‬همچنين برنامه سعي خواهد كرد طي عمليات بهينهسازي‪ ،‬نسبم‬
‫تنش همه ستونها را به نزدایي اان عدد برساند‪.‬‬
‫‪ -‬شكلپذیري‪ :‬در گزانه ‪ Frame Type‬نوع شیل پذاري اکميانهيااي كيه طراحيي بير روي آنهيا انجيام‬
‫ميگيرد‪ ،‬مشخص مي شود‪ .‬الزم به ذكر اسم انواع اان شیلپذاريها بستگي به نوع آاينناميه انتخيابي دارد‪.‬‬
‫مثالً انواع ‪Nominal ،Ductile‬و ‪ Ordinary‬مرتبط با آايننامه ‪ CSA-A23.3-94‬ميباشيد و در آايينناميه ‪ACI318-99‬‬

‫شیلپذاريهاي ‪ Sway Ordinary ،Sway Intermediate ،Sway special‬و ‪ Nonsway‬وجود دارند(شیل ‪.)60‬‬
‫‪ -‬ضریب نامعینی‪ :‬طب آاين نامه ‪ 0199‬وارااش ‪ 4‬اان ضراب بااد محاسيبه شيود و مقيدار آن در گزانيه‬
‫‪ Design system Rho‬منظور شود‪.‬‬
‫‪ -‬سرعت برنامه در مرحله طراحی‪ :‬سه گزانه ‪ Maximum Optimization ، Normal ، Fast‬جهم‬
‫تعيين سرعم پيشروي اکگوراتم طراحي مشخص شده ا ند كه گزانه ‪ fast‬سراعتران آنها مي باشد‪.‬‬
‫‪ -‬تعیین میزان مشارکت تیرها‪ :‬اگر چنانچه در طراحي قابها بخواهيم به فلسفه تير ضعيف‪ -‬ستون قوي‬
‫پاابند باشيم‪ ،‬بااستي گزانه ‪ Low Contribution‬را انتخاب مينماايم‪ ،‬وکي اگر بخواهيم تيرهاي قويتري‬
‫در طراحي و كنترل تغييرمیانهاي جانبي داشته باشيم ميتوانيم از گزانههاي ‪Medium Contribution‬‬
‫و ‪ High Contribution‬استفاده نماايم(شیل ‪ .)60‬در اان صورت مشاركم ستونها در طراحي و كنترل‬
‫درافم كمتر شده و طبيعتاً ستونها ابعاد و آرماتور كمتري خواهند داشم‪ .‬انتخاب دو گزانه آخر به‬
‫صالحداد كاربر ميباشد‪.‬‬
 ‫‪027‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫‪ ‬شاخه قیود (‪:)Constraints‬‬

‫‪Design Optimizer >> Design >> Constraints‬‬

‫‪ -‬قیود هندسی شكلپذیري‪ :‬طب فصل بيستم مبحث نهم مق ررات ملي‪ ،‬رعاام برخي از محدودامهاي‬
‫هندسي براي قطعات تير و ستون الزماالجرا ميباشد كه در برنامه به صورت خودكار اعمال ميشود و گزانه‬
‫آن در اختيار كاربر نميباشد‪ .‬ابعاد مقطع ستونهاي متواکي و ابعاد اتصال تير به ستون مواردي هستند كه‬
‫‪ Design Optimizer‬آنها را بررسي و اصالح ميكند‪ .‬اان مورد در قسمم ‪ Constraints‬در شاخه طراحي‬
‫با عنوان‬
‫‪Note: geometrical limitations of ductility in columns and beams will check automatically‬‬
‫نمااش داده شده اسم(شیل ‪.)66‬‬
‫در ذال اان قسمم گزانهاي در مورد اختالف ابعاد ستونهاي متواکي موجود اسم‪ ،‬مبني بر اان واقعيم كه‬
‫بر اساس ضوابط آرماتور در قسمم وصلهها حداكثر شيب و انحناي مجازي كه آرماتورهاي طوکي ميتوانند‬
‫داشته باشند داراي نسبم اک به شش اسم )‪ (1/6‬بنابراان با توجه به ارتفاع حوزه اتصال ميزان تورفتگي‬
‫ستونهاي باالاي به پاايني قابل محاسبه ميباشد‪.‬‬
‫کذا در گزانه‬
‫‪Maximum Differences between Dimensions of Sequential Column Sections‬‬
‫ميزان مجاز اان تورفتگي اعني مقدار ‪ h/6‬از هر طرف (‪ h‬عم تير متصل به محل وصله اسم) و اا ميزان‬
‫دکخواه كاربر بر حسب واحد جاري‪ ،‬از كاربر سؤال ميگردد‪.‬‬

‫‪ -‬قید هماهنگی تعداد میلگرد در ستونهاي متوالی‪:‬‬

‫گزانه‬
‫‪Check Longitudinal Rebar Number Compatibility In Columns‬‬
‫ایي داگر از قيودي اسم كه در صورت خواسم كاربر توسط برنامه اعمال خواهد شد تا در ستونهاي‬
‫متواکي از کحاظ تعداد ميلگردهاي طوکي در ستون باالاي و پاايني همخواني وجود داشته باشد‪ .‬به اان‬
‫ترتيب كه در راستاي محلي ‪ 6‬و ‪ ،0‬تعداد ميلگردهاي ستون فوقاني از ستونهاي تحتاني كمتر اا مساوي‬
‫خواهند بود‪ .‬در صورت وجود تواکي ستونهاي داارهاي با مستطيلي‪ ،‬مربعي اا داارهاي نيز اان مسئله براي‬
‫تعداد كل ميلگردهاي مقطع رعاام مي شود‪ .‬در صورت برداشتن تيک اان گزانه‪ ،‬اان قيد رعاام نميگردد‬
‫(شیل ‪.)66‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪021‬‬

‫شكل ‪ :88‬شاخه قیود‬

‫‪ -‬قید هماهنگی اندازه میلگرد در ستونهاي متوالی‪:‬‬

‫گزانه ‪ Check Longitudinal Rebar Size Compatibility In Columns‬عملياتي در تیميل قيد باالاي اسم‪ ،‬به اان‬
‫صورت كه ستونهاي متواکي از کحاظ اندازه ميلگردهاي طوکي چک ميشوند تا در ستون باالاي و پاايني‬
‫همخواني وجود داشته باشد ‪ .‬به اان ترتيب از کحاظ اندازه ميلگردها‪ ،‬اندازه ميلگردهاي ستون فوقاني از‬
‫ستونها ي تحتاني كمتر اا مساوي خواهند بود‪ .‬بداهي اسم در صورت برداشتن تيک اان گزانه‪ ،‬اان قيد‬
‫رعاام نميگردد‪ ،‬همچنين اگر گزانه مربوط به هماهنگي تعداد ميلگردها (بند قبل) تيک نشود‪ ،‬اان گزانه‬
‫هم غيرفعال خواهد شد (شیل ‪.)66‬‬
‫‪ -‬قید حداکثر درصد مجاز میلگرد هاي طولی در محل وصله‪:‬‬
‫توسط گزانه ‪ Check Maximum Junction Reinforcement Percentage‬حداكثر ميزان مجاز درصد آرماتور‬
‫طوکي در محل وصلهها را كه جهم انتقال مناسب نيرو از فوالد به بتن و باکعیس بااستي رعاام گردد‪،‬‬
‫كنترل ميگردد‪ .‬مقدار حداكثر درصد آرماتور هم در گزانه ‪ Percentage%‬تعيين ميشود كه مقدار‬
‫پيشفرض آن ‪ 3‬ميباشد‪ .‬اکبته الزم به تذكر اسم در برخي از ستونها در محل وصله تعداد ميلگردهااي كه‬
‫از ستونهاي زاران به محل وصله ميآاند از تعداد ميلگردهااي كه در راشه ستون باالاي قرار دارند بيشتر‬
‫اسم‪ ،‬بنابراان با انتخاب گزانه ‪( Only Overlapped Rebars‬كه پس از انتخاب گزانه اول ظاهر ميگردد)‪ ،‬آن‬
‫تعداد آرماتوري كه وصله نميشوند در نظر گرفته نخواهند شد‪.‬‬
‫‪020‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫كليه قيود و شروط تنها در صورتي كه عمليات بهينهسازي به صورت موفقيم آميز‬
‫انجام شود‪ ،‬رعاام مي گردند‪ .‬بدان معني كه اگر عمليات به هر دکيلي قبل از به‬
‫سرانجام رسيدن متوقف گردد اا نيمهكاره بماند نبااد انتظار مراعات اان گونه قيود‬
‫را داشم‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪039‬‬

‫‪ ‬شاخه تیپ بندي تیرها (‪:)Beams Similarity‬‬

‫‪Design Optimizer >> Design >> Constraints>> Beams Similarity‬‬

‫در قسمم ‪ Beams Similarity‬كه دراان زارشاخه وجود دارد‪ ،‬به دو شیل ميتوان تيرهاي در اک امتداد را‬
‫اصطالحاً تيپ نمود‪ ،‬اگر گزانه ‪ Make Similar Beams Width‬تيک زده شده باشد‪ ،‬ااين گونيه تيرهيا بير‬
‫اساس عرضشان در روند طراحي هم بعد ميشيوند و اگير چنانچيه گزانيه ‪Make Similar Beams Depth‬‬
‫تنها انتخاب شده باشد‪ ،‬تيرهاي در امتداد هم در روند طراحي هم عم ميگردند؛ و نهااتاً اگر هير دو گزانيه‬
‫انتخاب شده باشند‪ ،‬در روند بهينه سازي تيرهاي هم امتداد‪ ،‬هر دو بعد عرض و عم ایسيان خواهنيد شيد‪.‬‬
‫اگر هيچ اک از گزانههاي فوق انتخاب نشود تيپبندي رعاام نخواهد شد (شیل ‪.)64‬‬
‫‪ -‬نكته ‪ :‬الزم به ذكر اسم تعيين تيرهاي هم امتداد بر اساس زاواه بين آنها توسط برنامه به طور خودكيار‬
‫انجام ميشود‪.‬‬
‫‪ -‬نكته ‪ :‬گزانه )‪ Maximum Beam Distinguish Angle (α‬در مورد زاواه بين دو تير متواکي اسيم‪ ،‬بيه‬
‫اان معني كه اگر زاواه اک تير و امتداد تير داگر بيش از مقدار ‪ α‬باشد ااين دو تيير توسيط برناميه در ايک‬
‫راستا تشخيص داده نميشوند و باکعیس اگر زاواه كمتر از ‪ α‬باشد‪ ،‬اان دو تير هم راستا خواهند بود‪.‬‬

‫شكل ‪ :84‬شاخه تیپ بندي تیرها‬

 ‫‪038‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫‪ -‬نكته ‪ :1‬اگر كاربر بخواهد اان مشابه سازي در جاي داگري در سازه اعمال گردد‪ ،‬بااستي ااين عميل را بيا‬
‫تعراف دستهبندي )‪ (categories‬خاص انجام داد‪ .‬دستهبندي كه داراي تعداد مقاطع تير كميي مييباشيد و‬
‫به اکمانهاي مدنظر نسبم ميدهيم باعث ميشود آن اکمانهاي تير به مقاطع ایسان اا نزداک هم طراحيي‬
‫شوند‪.‬‬
‫‪ -‬نكته ‪ :9‬مقدار پيش فرض ‪ α‬در برنامه ‪ 69‬درجه ميباشد كيه بنيا بيه صيالحداد كياربر مييتوانيد تغييير‬
‫كند(شیل ‪.)64‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪030‬‬

‫شاخه نتایج )‪:(Result‬‬

‫‪Design Optimizer >> Result‬‬
‫پس از پااان موفقيمآميز بهينهسازي در قسمم نتااج اا ‪ ،Result‬ميتوان عمليات محاسبه نتااج را انجام‬
‫داد‪ .‬هشم مورد جهم محاسبه نتااج در نظر گرفتهشده اسم (شیل ‪:)62‬‬
‫‪ :Drift -‬درافم هاي طبقات (موجود و مجاز) در جهمهاي اصلي سازه و مقادار مجاز آنها با توجه بيه نيوع‬
‫سازه و تنظيمات ميباشد‪.‬‬
‫‪ Aj :Torsional magnifier coff -‬طبقات (ضراب بزرگنمااي برونمحوري اتفاقي) اسم‪.‬‬
‫‪ :Period and base shear coff -‬مقادار ضرااب زکزکه براي طراحي و كنترل درافم (اصالح شده توسط‬
‫برنامه)‪ ،‬ضراب ‪ K‬و پ راود (زمان تناوب)هاي اصلي سازه و زمان تناوب اصالح شيده بيراي طراحيي و كنتيرل‬
‫درافم ميباشد‪.‬‬

‫شكل ‪ :82‬شاخه نتایج‬

‫‪ :Material bill And Cost -‬احجام و اوزان و بهاي مصاکح مصرفي سازه (تيرهيا و سيتونهيا) بيه تفیييک‬
‫اسم‪.‬‬
‫‪ :Mass and Rigidity Centers -‬مركز جرم و سختي و درصد برون محوري طبقات سازه اسم‪.‬‬
 ‫‪036‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫‪ :Stability Index -‬شاخص پااداري سازه در جهم ‪ X‬و ‪ .Y‬همچنين مقادار مجاز آنهيا بيا توجيه بيه نيوع‬
‫سازه و بند ‪ 3-6‬آايننامه قيد ميشود‪.‬‬
‫‪ :Walls and Frames Participation -‬درصد مشاركم مقاومم برشي داوارها و اکمانهاي قيابي در هير‬
‫طبقه به تفیيک جهم ‪ X‬و ‪ .Y‬طب آاين نامه ‪ 0199‬وارااش چهار بند ‪ ،4-1-8‬درصد مشاركم داوارها بااد‬
‫حداقل ‪ 29%‬باشد‪ .‬اکبته براي طراحي بهينه عدد ‪ 39%‬معيار مناسبتري محسوب ميي شيود‪ .‬در صيورتي كيه‬
‫سيستمهاي دوگانه در شاخه زکزکه برنامه انتخاب نشده باشد اان گزانه غيرفعال اسم‪.‬‬
‫‪ :Overturning Safety Factor -‬ضراب اطمينان سازه در برابر واژگوني در جهم ‪ X‬و ‪ Y‬اسم(مطاب بند‬
‫‪ 1-6-6‬آايننامه)‪ .‬همچنين مقادار کنگر واژگوني و مقاوم هم بر حسب واحد تن‪-‬متر ارائه ميشود‪.‬‬

‫مطاب شیل ‪ 62‬ميتو ان انتخاب كرد (با تيک زدن) كه كدام نتيااج فيوق بيراي مشياهده و ذخييره‪ ،‬توسيط‬
‫نرمافزار محاسبه شوند‪.‬‬

‫‪ -‬بهاي مصالح‪ :‬براي برآورد بهاي مصاکح‪ ،‬بهاي واحد حجم بتن در قسمم ‪”Concrete Volume Unit‬‬
‫”‪ Price‬و بهاي واحد وزن فوالد در قسمم ”‪ “Steel Weight Unit Price‬بااد وارد شوند (شیل ‪.)62‬‬

‫‪ -‬وزن شالوده‪ :‬چنانچيه تخمينيي از وزن شياکوده دارايد در گزانيه )‪ Foundation Weight (Ton‬بير‬
‫حسب واحد تن وارد كنيد تا در محاسبه ضراب اطمينان در برابر واژگوني کحاظ شود‪ .‬در صورتي كيه مقيدار‬
‫صفر منظور شود مقادار ب ه دسم آمده براي محاسبه ضراب اطمينان در برابر واژگوني كمتر از مقيدار واقعيي‬
‫خواهد بود‪.‬‬

‫‪ -‬محاسبه نتایج‪ :‬با كليک دكمه ‪ Calculate‬محاسبه نتااج شروع ميشيود‪ .‬پيس از طيي زميان كوتياهي‪،‬‬
‫نتااج به صورت جداوکي به كاربر نمااش داده ميشوند‪.‬‬

‫‪ -‬ذخیره نتایج‪ :‬چنانچه گزانه ‪ Save results as word file‬تيک خورده باشد پيس محاسيبه نتيااج و‬
‫نمااش جداول مربوطه‪ ،‬برنامه مسير و اسم اک فاال را جهم ذخيره نتااج از كاربر ميگيرد و نتيااج را در آن‬
‫فاال ذخيره ميكند‪ .‬اان فاال اک فاال متني با فرمم نرمافزار ‪( Office Word‬پسوند ‪ )docx‬ميباشد‪.‬‬

‫نكته ‪ :1‬اگر عمليات بهينه سازي به صورت كامل روي ميدل انجيام نگرفتيه باشيد‪ ،‬نتيااج درافيم بيا هميان‬
‫پارامترهاي زکزکه موجود در مدل محاسبه خواهند شد‪ ،‬كه اان مسئله در پيامي توسط برنامه اعالم ميشود‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪034‬‬

‫نكته ‪ :9‬اگر عمليات بهينه سازي به صورت كامل روي مدل انجام نگرفته باشد‪« ،‬ضرااب تصحيح شده زکزکه»‬
‫به دسم نيامدهاند‪ ،‬بنابراان برنامه با پيامي اعالم ميكند كه مدل براي محاسبه «ضرااب تصحيح شده زکزکه»‬
‫آماده نميباشد و فقط پراود طبيعي را محاسبه خواهد كرد‪.‬‬
‫نكته ‪ :8‬محاسبه نتااج بااد روي فاال اصلي كه بهينهسازي روي آن اعمالشيده‪ ،‬انجيام شيود (اگير از فاايل‬
‫درافم‪ ،‬پراود اا ‪ 02%‬استفاده شود برنامه هشدار خواهد داد)‪.‬‬
‫نكته ‪ :4‬چنانچه هيچگونه عملياتي توسط ‪ Design Optimizer‬روي مدل انجام نشده باشيد‪ ،‬برناميه قيادر‬
‫به محاسبه نتااج نخواهد بود‪ ،‬كه طي پيامي اان مسئله را اعالم خواهد كرد‪.‬‬
 ‫‪032‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫شاخه ابزارها )‪: (Tools‬‬

‫‪Design Optimizer >> Tools‬‬
‫كاربر مي تواند در اان بخش از ابزارهاي طراحي شده براي ‪ Design Optimizer‬استفاده نمااد (شیل ‪.)63‬‬
‫در اان بخش فعالً دو امیان وجود دارد‪.‬‬
‫‪ -1‬تبدیل فایل با فرمت ‪ )ETABS( e2k‬به فرمت ‪ s2k‬براي نرمافزار ‪:SAP2000‬‬
‫كاربر در اان قسمم ميتواند فاال ‪ e2k‬را كه از نرمافزار ‪ ETABS‬گرفته اسم‪ ،‬به فرمم ‪ s2k‬براي استفاده در‬
‫نرمافزار ‪ SAP2000‬تبدال كند‪ .‬بدان منظور بااد پس از انتخاب گزانه ‪ Convert e2k to s2k‬بر روي‬
‫دكمه ‪ Generate‬كليک نمود‪ .‬برنامه ابتدا نام و مسير فاال ‪ e2k‬موجود را از كاربر ميگيرد‪ .‬سپس نام فاال‬
‫و مسير ذخيرهسازي فاال ‪ s2k‬را از كاربر دراافم مينمااد‪ .‬پس از کحظاتي برنامه در پيامي‪ ،‬موفقيمآميز‬
‫بودن توکيد و ذخيره فاال ‪ s2k‬را اعالم ميكند‪ .‬كاربر ميتواند فاال مذبور را در نرمافزار ‪،SAP2000‬‬
‫‪ Import‬كند و مدکي ایسان با مدل‪ ETABS‬خود را مشاهده كندو سپس عمليات بهينهسازي را روي آن‬
‫انجام دهد(شیل ‪.)63‬‬

‫شكل ‪ :86‬شاخه ابزارها‬

 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪033‬‬

‫‪ -9‬تولید خروجی براي نرمافزار ‪ ETABS‬به فرمت ‪:e2k‬‬

‫بدان منظور بااستي پس از انتخاب گزانه ‪ Export e2k file‬بر روي دكمه ‪ Generate‬كليک نموده تا‬
‫نرمافزار نام فاال و مسير ذخيره سازي آن را از كاربر دراافم نمااد‪ .‬پس از کحظاتي برنامه در پيامي‪،‬‬
‫موفقيمآميز بودن توکيد و ذخيره فاال ‪ e2k‬را اعالم ميكند‪ .‬كاربر ميتواند در نرمافزار ‪ ،ETABS‬فاال مذبور‬
‫را ‪ Import‬كند و مدکي ایسان با مدل ‪ SAP2000‬خود را مشاهده كند‪.‬‬

‫نكتــه ‪ :1‬اايين دو قابليييم بييراي مييدکي بييا مشخصييات اييک سييازه بتنييي ميييباشييد‪ .‬چنانچييه مييدل شييامل‬
‫تنظيميات خياص سيازههياي فليزي و ‪ ...‬باشيد‪ ،‬برناميه احتمياالً قيادر بيه توکييد خروجيي مطليوب نخواهيد‬
‫بود‪.‬‬

‫‪ SAP2000‬و ‪ ETABS‬در بخش بارگذاري و طراحي با ایداگر تفاوتهااي در‬

‫روشها دارند (به عنوان مثال تفاوت در تعراف طبقات‪ ،‬اکگوراتم بدسم آوردن‬
‫‪ Master Joint‬و غيره)‪ ،‬کذا طبيعي اسم كه كاربر با استفاده از ‪ ،ETABS‬براي‬
‫آناکيز و طراحي مدکي كه قبالً در ‪ SAP2000‬بهينهسازي نموده اسم نتااج دقيقاً‬
‫ایساني دراافم نميكند‪ .‬طراح ميتواند در صورت نياز با كمي تأمل و تغيير در‬
‫مدل ‪ ETABS‬به نتااج دکخواه خود برسد‪.‬‬

‫‪ -8‬تولید خروجی براي نرمافزار ‪( SAFE‬ورژن ‪ )3‬به فرمت ‪:f2k‬‬

‫از آنجا كه نرم افزار ‪ Sap2000‬خروجي مناسبي براي نرم افزار ‪ SAFE‬توکيد نميكند‪Design Optimizer ،‬‬
‫امیان گرفتن خروجي ‪ f2k‬را در شاخه ‪ Tools‬ااجاد كرده اسم‪ .‬بيراي اسيتفاده از ااين امیيان كيافي اسيم‬
‫گزانه ‪ Export .f2k file‬را انتخاب نموده و با زدن دكمه ‪ Generate‬مسير و نام دخيره فاال ‪ f2k‬را به نيرم‬
‫افزار معرفي كنيد(شیل ‪ .)63‬پس از انجام عمليات‪ ،‬پيغامي مبني بر ااجاد فاال مربوطه به كاربر داده خواهيد‬
‫شد‪ .‬گفتني اسم‪ ،‬اان خروجي جهم استفاده در نرمافزارهياي ‪ SAFE‬ورژنهياي ‪ 1‬بيه بعيد مييباشيد‪ .‬ااين‬
‫عمليات براي مدلهاي با تحليل داناميیي هم امیانپذار اسم به اان صورت كه زکزکههاي طيفي در تحلييل‬
‫داناميیي با زکزکه استاتيیي معادل سازي خواهند شد و خروجي ‪ f2k‬مناسب توکيد خواهد شد‪.‬‬
‫نكته ‪ :9‬اان خروجي تنها براي استفاده در ساخم مدل فونداسيونها كاربرد دارد و نميتوان براي طرح‬
‫دالهاي دو طرفه از آن سود برد‪.‬‬
‫نكته‪ :‬نرمافزار ‪ Sap2000‬خروجي مشابهي در اختيار كاربر ميگذارد كه براي نرمافزار ‪( SAFE‬ورژنهاي ‪)1‬‬
‫قابل استفاده نميباشد‪.‬‬
 ‫‪037‬‬ ‫فصل ‪ / 8‬معرفی واسط کاربري بهینهساز طراحی‬

‫‪ -4‬ذخیره و بازیابی تنظیمات ‪ Design Optimizer‬در فایلی با فرمت ‪:dos‬‬

‫به منظور ذخيره تنظيمات اک پروژه ‪ Design Optimizer‬در قسمم ‪:‬‬
‫)‪Design Optimizer Settings (.dos File‬‬
‫با فشردن دكمه ‪ Save‬اان تنظيمات ذخيره ميشوند(شیل ‪ .)63‬تنظيمات برنامه از جمله مصاکح منتخب‪،‬‬
‫تعراف دستهبندي مقاطع‪ ،‬تنظيمات زکزکه (به جز ارتفاع سازه)‪ ،‬تنظيمات ‪ Property Modifier‬در برنامه و‬
‫كليه تنظيمات شاخه هاي تحليل و طراحي ذخيره ميگردند‪ .‬الزم به ذكر اسم در اان فرااند دادههاي‬
‫مربوط به تعراف مصاکح و مقاطع در ‪ SAP2000‬هم ذخيره ميگردند‪.‬‬
‫در صورت انتخاب گزانه ‪ Save Gravity Load Pattern and Mass Source‬تعراف بارهاي ثقلي و منابع‬
‫جرم هم ذخيره ميشوند‪.‬‬
‫در صورت انتخاب گزانه )‪ Save All Assignments (Only For Same Projects‬تنظيمات ارتفاع‬
‫سازه(‪ MaxZ‬و ‪ ،)MinZ‬طبقات منتخب كاربر در شاخه ‪ ،Assign Story‬كليه تنظيمات تخصيص دستهبندي‬
‫مقاطع به تير و ستونها در شاخه ‪ ،Assign‬تنظيمات اکمانهاي مرزي در شاخه ‪ ،Boundary Elm‬و‬
‫تنظيمات كاهش سربار زنده هم ذخيره خواهند شد‪ .‬طبيعتاً اان گزانه فقط زماني بااد انتخاب شود كه فاال‬
‫تنظيمات را براي استفاده در اک پروژه كامال ایسان استفاده كنيم در غیر این صورت با اشكال مواجه‬
‫خواهید شد‪ .‬ایي از موارد استفاده اان قابليم وقتي اسم كه مدل ‪ SAP2000‬دچار اختالالتي گشته و‬
‫ميخواهيم مدل را از ابتدا ترسيم كرده و سپس تنظيمات ‪ Design Optimizer‬را روي آن اعمال كنيم‪.‬‬
‫براي بازاابي تنظيمات ذخيره شده در اک مدل جداد كافي اسم با باز نمودن اک مدل جداد به بخش‬
‫‪ Load from .dos file‬رفته و در گزانه ‪ Load Setting from .dos‬دكمه ‪ Load‬را بزنيم(شیل ‪،)63‬‬
‫حال با انتخاب فاالي كه در مرحله قبل ذخيره نمودهاام تنظيمات منتقل ميشوند‪ .‬برنامه در اان مرحله‬
‫بسته ميشود‪ .‬با باز نمودن مجدد نرم افزار ‪ Design Optimizer‬تمامي تنظيمات انتقال اافته‪ ،‬قابل‬
‫مشاهدهاند‪.‬‬

‫‪ -2‬مشاهده و ذخیره گزارش مراحل فرایند قبلی و پیامها‪:‬‬

‫پس از اتمام اک فرااند بهينهسازي ميتوانيم گزارش مراحل انجام گرفته و همچنين پيامهااي كه برنامه‬
‫طي فرااند به كاربر داده اسم را مشاهده و در اک فاال متني ذخيره كنيم‪.‬‬
‫براي اان كار قسمم ‪ Save Last Process Log And Messages‬تعبيه شده اسم‪ .‬با زدن كليد ‪Save‬‬
‫برنامه مسير و نام فاالي كه ميخواهيد گزارشها در آن ذخيره شود را ميگيرد‪ .‬چنانچه هنوز عملياتي انجام‬
‫نشده باشد برنامه اعالم ميكند كه گزارشي موجود نيسم‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪031‬‬

‫شاخه درباره نرمافزار )‪: (About‬‬

‫‪Design Optimizer >> About‬‬
‫شیل ‪ 67‬شاخه ‪ About‬را نشان ميدهد‪ .‬در اان شاخه اطالعاتي درباره نرمافزار ‪ Design Optimizer‬به‬
‫چشم ميخورد كه در ذال به شرح آنها پرداخته ميشود‪.‬‬

‫شكل ‪ :87‬شاخه ‪About‬‬

‫‪ Version‬و ‪ :Date‬ورژن و تاراخ انتشار نرمافزار‪ ،‬كه در حال اجرا ميباشد را نشان ميدهيد‪ .‬ااين دو پيارامتر‬
‫نشاندهنده مشخصات آخران بهروزرساني انجام شده ميباشند‪.‬‬
‫‪ :Serial Number‬سراال نرمافزار را نشان ميدهد‪.‬‬
‫‪ :SUM‬تاراخ اعتبار نرمافزار جهم استفاده از خدمات پشتيباني‪ ،‬بهروزرساني به صورت رااگان ميباشد‪.‬‬
‫‪ :Note‬محدودام تعداد اکمان را در برنامه نشان ميدهد‪ .‬در شیل ‪ 67‬نرمافزار روي مدلهااي با حداكثر‬
‫‪ 8999‬اکمان تير و ستون كار ميكند‪.‬‬
‫پیوست‪ :1‬ضوابط آیین نامه و فرمولهاي مورد استفاده‬

‫آیین نامه بتن ایران (آبا)‬

‫‪ ‬شكل پذیري متوسط‪:‬‬
‫اعضاي خمشی‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫بند ‪ 8-8-4-09 :‬محدودامهاي هندسي اعضاي خمشي‬
‫بند ‪ 0-8-4-09 :‬آرماتورهاي طوکي و عرضي اعضاي خمشي‬
‫اعضاي فشاري‬ ‫‪‬‬
‫بند ‪ 8-0-4-09 :‬محدودامهاي هندسي اعضاي فشاري‬
‫بند ‪ 0-0-4-09 :‬آرماتورهاي طوکي و عرضي اعضاي فشاري به غير از ‪3-0-0-4-09‬‬
‫دیواربرشی‬ ‫‪‬‬
‫بند ‪ 0-6-4-09 :‬آرماتورگذاري عرضي داوار‬

‫‪ ‬شكل پذیري ویژه‪:‬‬

‫اعضاي خمشی‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫بند ‪ 8-8-2-09 :‬محدودامهاي هندسي اعضاي خمشي‬
‫بند ‪ 8-0-8-2-09 :‬نسبم آرماتور طوکي‬
‫بند ‪ 0-0-8-2-09 :‬محدودامهاي آرماتورهاي طوکي‬
‫بند ‪ 6-0-8-2-09 :‬محدودامهاي آرماتورهاي طوکي‬
‫بند ‪ 2-0-8-2-09 :‬محدودامهاي آرماتورهاي طوکي‬
‫بند ‪ 3-0-8-2-09 :‬محل وصله پوششي (به غير از بند پ)‬
‫بند ‪-8-6-8-2-09 :‬اکف طول قسمم بحراني‬
‫بند‪ 0-6-8-2-09 :‬تنگهاي واژه و فواصل آنها‬
‫بند‪ 6-6-8-2-09 :‬تیيه گاه عرضي ميلگردهاي طوکي‬
‫بند‪ 4-6-8-2-09 :‬قالب واژه در تيرها‬
‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪079‬‬

‫اعضاي فشاري‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫بند ‪ 8-0-2-09 :‬محدودامهاي هندسي اعضاي فشاري‬
‫بند ‪ 8-0-0-2-09 :‬محدودام آرماتور طوکي‬
‫بند ‪ 0-0-0-2-09 :‬فاصله محور تا محور ميلگردهاي طوکي‬
‫بند ‪ 4-0-0-2-09 :‬محل وصله‬
‫بند ‪ 8-6-0-2-09 :‬طول ‪L0‬‬
‫بند ‪ 0-6-0-2-09 :‬مقدار آرماتور عرضي‬
‫بند ‪ 4-6-0-2-09 :‬فاصله سفره ميلگردهاي عرضي‬
‫بند ‪ 3-6-0-2-09 :‬فاصله قالبهاي دوخم‬
‫بند ‪ 89-6-0-2-09 :‬خاموت راشه‬
‫بند ‪ 88-6-0-2-09 :‬ضوابط حداقل ميلگرد عرضي ستونها‬
‫دیوار برشی‬ ‫‪‬‬
‫بند ‪ 0-0-6-2-09 :‬درصد آرماتور قائم داوار‬
‫بند ‪ 6-0-6-2-09 :‬فاصله محور تا محور ميلگردها‬
‫‪078‬‬ ‫پیوست ‪ : 1‬فرمولها و ضوابط آیین نامه‬

‫مبحث نهم مقررات ملی ساختمان‬

‫‪ ‬ضوابط ویژه طراحی در برابر حریق‬
‫بند ‪ 8-4-00-0‬مربوط به درصد آرماتور ستونها‬
‫‪ ‬شكل پذیري متوسط‪:‬‬
‫اعضاي خمشی‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫بند ‪ 8-8-6-06-0 :‬محدودامهاي هندسي اعضاي خمشي‬
‫بند ‪ 0-8-6-06-0 :‬آرماتورهاي طوکي و عرضي اعضاي خمشي‬
‫اعضاي فشاري‬ ‫‪‬‬
‫بند ‪ 8-0-6-06-0 :‬محدودامهاي هندسي اعضاي فشاري‬
‫بند ‪ 0-0-6-06-0 :‬آرماتورهاي طوکي و عرضي اعضاي فشاري به غير از ‪3-0-0-6-06-0‬‬
‫دیواربرشی‬ ‫‪‬‬
‫بند ‪ 0-6-6-06-0 :‬آرماتورگذاري عرضي داوار (فقط در داوار برشي نسخه استاندارد)‬
‫بند ‪ 8-6-6-06-0 :‬آرماتور گذاري عرضي واژه داوار(فقط در داوار برشي پيشرفته)‬

‫‪ ‬شكل پذیري ویژه‪:‬‬

‫اعضاي خمشی‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫بند ‪ 8-8-4-06-0 :‬محدودامهاي هندسي اعضاي خمشي‬
‫بند ‪ 8-0-8-4-06-0 :‬نسبم آرماتور طوکي‬
‫بند ‪ 0-0-8-4-06-0 :‬محدودامهاي آرماتورهاي طوکي‬
‫بند ‪ 6-0-8-4-06-0 :‬محدودامهاي آرماتورهاي طوکي‬
‫بند ‪ 2-0-8-4-06-0 :‬محدودامهاي آرماتورهاي طوکي‬
‫بند ‪ 3-0-8-4-06-0 :‬محل وصله پوششي (به غير از بند پ)‬
‫بند ‪-8-6-8-4-06-0 :‬اکف طول قسمم بحراني‬
‫بند‪ 0-6-8-4-06-0 :‬تنگهاي واژه و فواصل آنها‬
‫بند‪ 6-6-8-4-06-0 :‬تیيه گاه عرضي ميلگردهاي طوکي‬
‫بند‪ 4-6-8-4-06-0 :‬قالب واژه در تيرها‬
‫اعضاي فشاري‪:‬‬ ‫‪‬‬
‫بند ‪ 8-0-4-06-0 :‬محدودامهاي هندسي اعضاي فشاري‬
‫بند ‪ 8-0-0-4-06-0 :‬محدودام آرماتور طوکي‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪070‬‬

‫بند ‪ 0-0-0-4-06-0 :‬فاصله محور تا محور ميلگردهاي طوکي‬

‫بند ‪ 4-0-0-4-06-0 :‬محل وصله‬
‫بند ‪ 8-6-0-4-06-0 :‬طول ‪L0‬‬
‫بند ‪ 0-6-0-4-06-0 :‬مقدار آرماتور عرضي‬
‫بند ‪ 4-6-0-4-06-0 :‬فاصله سفره ميلگردهاي عرضي‬
‫بند ‪ 3-6-0-4-06-0 :‬فاصله قالبهاي دوخم‬
‫بند ‪ 89-6-0-4-06-0 :‬خاموت راشه‬
‫بند ‪ 88-6-0-4-06-0 :‬ضوابط حداقل ميلگرد عرضي ستونها‬
‫دیوار برشی‬ ‫‪‬‬
‫بند ‪ 0-0-6-4-06-0 :‬درصد آرماتور قائم داوار‬
‫بند ‪ 6-0-6-4-06-0 :‬فاصله محور تا محور ميلگردها (فقط در حاکم ‪uniform‬كنترل ميشود)‬
‫بند ‪ 4-6-6-4-06-0 :‬آرماتور گذاري عرضي واژه اجزاي مرزي‬
‫بند ‪ 2-6-6-4-06-0 :‬مهار آرماتور افقي در اجزاي کبه‬
‫بند ‪ 6-4-6-4-06-0 :‬آرماتورهاي عرضي مربوط به ميلگردهاي قطري اسپندرلها‬

‫براي آاين نامه ‪ ACI‬نيز بندهااي مشابه بندهاي فوق كنترل ميشوند‪.‬‬
‫‪076‬‬ ‫پیوست ‪ : 1‬فرمولها و ضوابط آیین نامه‬

‫طول گیرایی میلگرد مستقیم در کشش‪:‬‬

‫مبحث نهم‬ ‫√‬ ‫‪N,mm‬‬

‫آبا‬ ‫√‬ ‫‪N,mm‬‬

‫‪ACI-08‬‬ ‫√‬ ‫‪N,mm‬‬

‫‪ACI-05‬‬
‫‪ACI-02‬‬
‫‪ACI-95‬‬ ‫‪Kg,cm‬‬
‫√‬

‫ضراب نوع بتن‬ ‫ضراب اندود ميلگرد‬ ‫ضراب موقعيم ميلگرد‬

‫طول وصله ‪:‬‬

‫مبحث نهم‬
‫آبا‬
‫‪ACI-08‬‬
‫‪ACI-05‬‬
‫‪ACI-02‬‬
‫‪ACI-95‬‬
‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪074‬‬

‫طول گیرایی میلگرد قالبدار در کشش‪:‬‬

‫مبحث نهم‬ ‫√‬ ‫‪N,mm‬‬

‫{‬

‫آبا‬ ‫√‬ ‫‪N,mm‬‬

‫{‬

‫‪ACI-08‬‬ ‫√‬ ‫‪N,mm‬‬

‫{‬

‫√‬ ‫‪N,mm‬‬

‫‪ACI-05‬‬ ‫{‬
‫‪ACI-02‬‬
‫‪ACI-95‬‬
‫√‬ ‫‪Kg,cm‬‬
‫{‬
‫*ضراب ‪ K‬همان ضراب كاهش طول گيرااي قالبدار در كشش ميباشد‪.‬‬
‫ضراب نوع بتن‬ ‫ضراب اندود ميلگرد‬

‫فرمولهاي محاسبه فاصله آرماتور گونه‪:‬‬

‫‪ACI-05 , ACI-08‬‬ ‫‪ACI-95 , ACI-02‬‬ ‫مبحث نهم‬ ‫آبا‬
 ‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول‬

‫در اان بخش از دفترچه راهنما سواالت متداوکي كه معموال كاربران هنگام كار با سازه‪ 09‬و ابزارهياي آن‬
‫با آنها مواجه مي شوند آورده شده اسم‪ .‬براي سهوکم دسترسي سواالت متداول در ‪ 7‬دسته بيا عنياوان زاير‬
‫طبقه بندي شده اند‪:‬‬

‫شروع كار ‪072 ............... ................................ ................................ ................................ ................................‬‬ ‫‪‬‬

‫فونداسيون ‪010 .............. ................................ ................................ ................................ ................................‬‬ ‫‪‬‬
‫تيرها ‪012 ........................ ................................ ................................ ................................ ................................‬‬ ‫‪‬‬
‫ستون ها ‪008 .................. ................................ ................................ ................................ ................................‬‬ ‫‪‬‬
‫داوارهاي برشي ‪002 ..................................... ................................ ................................ ................................‬‬ ‫‪‬‬
‫تيرچه ها ‪690 ................. ................................ ................................ ................................ ................................‬‬ ‫‪‬‬
‫موارد داگر ‪694 .............. ................................ ................................ ................................ ................................‬‬ ‫‪‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪073‬‬

‫شروع کار‪:‬‬

‫سیستم حداقل و سیستم ایده آل براي اجراي برنامه سازه‪ 09‬چه مشخصاتی باید داشته باشد؟‬
‫سيستم حداقل با واندوز ‪ XP‬اا ‪ Windows7‬پردازنده ‪ 60‬بيم با حافظه دسترسيي تصيادفي ‪، (RAM)4‬‬
‫اتوكد ‪ ،0989‬برنامه ‪ Office 2007‬و برنامه ‪ Microsoft .NET Framework 3.5‬مي باشد‪.‬‬
‫سيستم ااده آل با واندوز ‪ Windows8‬اا ‪Windows7‬پردازنده ‪ 34‬بيم با حافظه دسترسيي تصيادفي‬
‫‪ ، (RAM)83‬ایييي از اتوكييدهاي ‪ 0989‬تييا ‪ ،0984‬برنامييه ‪ Office 2013‬و برنامييه ‪Microsoft .NET‬‬
‫‪Framework 3.5‬مي باشد( ‪.‬براي اتوكدهاي ‪ 0986‬و ‪ 0984‬از آپدام خرداد ‪ 06‬امیان پذار مي باشد‪.‬‬

‫براي نصب سازه‪ 09‬چه نرم افزارهایی الزم است و با چه ویرایش هایی از اتوکد )‪ (AutoCAD‬کـار‬
‫میکند؟‬
‫ایي از اتوكدهاي ‪ 0989‬تيا ‪ 0984‬و برناميه( ‪ Microsoft Office‬بيراي وانيدوزهاي ‪ 60‬بييم حيداقل‬
‫‪Office 2007‬و بييراي وانييدوزهاي ‪ 34‬بيييم )‪ Office 2013‬همچنييين برنامييه ‪Microsoft .NET‬‬
‫‪Framework 3.5‬كه معموال با نصب اتوكد خودكار نصيب ميي شيود فقيط الزم اسيم وايرااش ‪ 642‬آن از‬
‫کيسم برنامه هاي نصب شده روي واندوز چک شود( براي اتوكيدهاي ‪ 0986‬و ‪ 0984‬از آپيدام خيرداد ‪06‬‬
‫امیان پذار مي باشد‪.‬‬
‫سازه‪ 09‬روي اتوکدهاي ‪ 9918‬و ‪ 9914‬اجرا نمی شود؟‬
‫از خرداد ‪ 06‬با دراافم و نصيب فاايل بيروز رسياني از مسيير ‪ www.saze90.com/update‬ميتيوان‬
‫سازه‪ 09‬را روي اتوكدهاي ‪ 0986‬و ‪ 0984‬نصب و راه اندازي نمود‪ ،‬روند كار به اان ترتيب مي باشد‪:‬‬
‫‪ -1‬نصب اتوکد ‪ 9918‬و یا ‪9914‬‬
‫‪ -9‬نصب سازه‪ 09‬از روي سی دي‬
‫‪ -8‬دانلود و نصب فایل بروز رسانی به تاریخ خرداد ‪ 08‬یا جدیدتر‬
‫‪ -4‬اجراي اتوکد سپس سازه‪09‬‬

‫آیا می توان سازه‪ 09‬را هم روي لپ تاپ و هم سیستم خانگی نصب نمود؟‬
‫سازه‪ 09‬را مي توانيد روي هر تعداد سيستم مورد نظر نصب نماايد اميا تنهيا روي كيامپيوتري كيه قفيل‬
‫سخم افزاري نصب و به آن متصل باشد قابل اجرا مي باشد‪.‬‬
 ‫‪077‬‬ ‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول‬

‫می توان سازه‪ 09‬را بدون در نظرگرفتن سیستم عامل بر روي اتوکد نصب نمود یا بر روي سیسـتم‬
‫عامل هاي غیر از ویندوز مثل مكینتاش راه اندازي می شود؟‬
‫سازه‪ 09‬كامال وابسته به واندوز بوده و در وارااش هاي مختلف واندوز با وجود اتوكد نصب و راه انيدازي‬
‫خواهد شد‪ ،‬امیان نصب سازه‪ 09‬بر روي سيستم عامل هاي غير واندوز مانند میينتاش )‪ (Mac‬وجود ندارد ‪.‬‬

‫در هنگام خواندن فایل ‪ E2K‬خطاي ”‪Error! Bad xdata list: (-3 (“SAZE_WALL_SECTOP‬‬
‫)))‪(1000‬نمایش داده می شود؟‬
‫به برخي از داوار هاي برشي كه ‪ Pier‬شده اند مقطع اختصاص داده نشيده اسيم در صيورتي كيه هميه‬
‫داوارهاي برشي داراي مقطع ‪ Section Design‬اا ‪ Uniform‬باشند اان خطا رفع مي شود‬

‫هنگام اجراي برنامه سازه‪ 09‬پنجره ‪ Ativation Code‬ظاهر شده و کد فعال سازي نیاز دارد؟‬
‫در صورتي كه شما براي اوکين بار از نرم افزار سازه‪ 09‬استفاده مي كنيد و با اان پيام روبرو مي شواد نرم‬
‫افزار شما فعال نشده اسم کطفا ااميلي شامل موارد زار بيه آدرس ‪ [email protected]‬ارسيال كنييد در‬
‫اوکين فرصم كد فعال سازي براي شما ااميل خواهد شد و اا در صورتي كيه مشيیلي در قيرارداد ايا ميوارد‬
‫خراد شما باشد از طرا ااميل اا تلفن به شما اطالع داده خواهد شد‪.‬‬
‫‪ -‬موضوع‪ :‬درخواسم كد فعال سازي‬
‫‪ -‬نام و نام خانودگي‬
‫‪ -‬تلفن‪:‬‬
‫‪ -‬سراال برنامه سازه‪09‬‬
‫‪ -‬تصوار قرارداد خراد ( قرارداد خود را در قسمم مشخصات خرادار‪ ،‬تاراخ خراد‪ ،‬مبلغ پرداختي و نحوه‬
‫پرداخم كامل نموده‪ ،‬دو برگ قرارداد را امضا كرده و به ااميل پيوسم كنيد)‬
‫اگر در پنجره ‪ Activation Code‬شما‪ ،‬تاراخ به رنگ قرمز نوشته شده اسم طب قرارداد خيدمات نيرم‬
‫افزار سازه‪ 09‬شما به پااان رسيده اسم‪ .‬شما بااد از فاال هاي بروز رساني در ساام استفاده كنيد كه تياراخ‬
‫آنها منطب با ماه آخر خدمات شما و اا قبل از آن باشد و اا براي تمداد خدمات نرم افزار سيازه‪ 09‬خيود تيا‬
‫اک سال آانده‪ ،‬از صفحه خراد آن الاين سياام بيه آدرس ‪ http://saze90.com/buy‬اقيدام بيه شيارژ‬
‫خدمات خود نماايد‪.‬‬

‫در کتاب راهنما براي ‪ Etabs 9.20‬خروجی ‪ MDB‬توصیه شده است‪ ،‬براي ویرایش هاي بـاالتر از‬
‫‪ 0299‬چه باید کرد؟‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪071‬‬

‫نرم افزار ااتبس در وارااش‌‪‌0409‬فقط امیان خروجي ‪ MDB‬را داشته و در وارااش هاي بعدي ‪ TXT‬هم‬
‫مانند قبل به آن اضافه شد وکي با توجه به نقص هاي فاال ‪ TXT‬توصيه مي گيردد در وايرااش هياي‌‪‌0409‬و‬
‫باالتر از خروجي ‪ MDB‬استفاده گردد‪.‬‬

‫با داشتن اتوکد ‪ 9919‬پس از نصب سازه‪ 09‬اتوکد از کار می افتد؟‬

‫عالوه بر اتوكد براي راه اندازي سازه‪ 09‬بااد ‪ Microsoft .NET Framework 3.5‬نيز نصب شيده باشيد‬
‫كه نصب بودن آن را مي توانييد از ‪ Control Panel‬قسيمم ‪ Programs and Features‬در فهرسيم نيرم‬
‫افزارهاي نصب شده جستجو نماايد (وارااش‌‪‌642‬آن مهم اسم ممین اسم وارااش‌‪‌4‬آن نصيب باشيد) در‬
‫صييورت نصييب نبييودن‪ ،‬اايين برنامييه را بييه صييورت مجييزا نصييب نماايييد‪ ،‬همچنييين اايين برنامييه بييا‬
‫نصب ‪ CD‬اتوكد‌‪‌0989‬به صورت خودكار نصب مي گردد‪.‬‬

‫نامگذاري آکس بندي نقشه ها با آکس بندي فایل طراحی )‪ (Etabs‬تطابق ندارد؟‬
‫در صورتي كه آكس بندي سازه‪ 09‬مطاب فاال طراحي نمي باشد اان برنامه امیاني در اختييار كياربران‬
‫قرار داده تا بتوانند آكس بندي فاال طراحي را در نقشه هاي ترسيم شده توسط سازه‪ 09‬داشته باشيند‪ .‬ااين‬
‫گزانه از مسير زار فعال مي شود و نیته قابل توجه ‌اان كه قبل از ترسيم هرگونه تير اا سيتون باايد انجيام‬
‫شود‪ .‬اعني اوکين مرحله پس از معرفي ‪ E2K‬در اتوكد‪.‬‬
‫‪Settings -> General -> Axis -> Axis Mode -> Source Program Axis‬‬

‫تنظیمات اورلپ )‪ (Overlap‬در سازه‪ 09‬در کدام منو‪ ،‬تنظیم شده و چگونه عمل می کند؟‬
‫كييياربر ميييي توانيييد تنظيميييات اورکيييپ )‪ (Overlap‬را در منيييو تنظيميييات‌‌قسيييمم ‪ General‬از‬
‫گزانه ‪ Development and splice‬تنظيم و مقيدار دهيي كنييد‪ .‬در ااين منيو دو قسيمم قابيل انتخياب‬
‫اسم ‪ Automatically calculate lengths‬و ‪ Custom‬كه هر كدام از گزانه ها مي تواننيد بيا دو فرميول‬
‫ارائه شده ‪ Simplified‬و ‪ Exact‬طب آاين نامه انتخاب شده عمل كنند‪.‬‬
‫حاکم اول به صورت خودكار مقدار دهي مي كند وکي در گزانه ‪ Custom‬در هر حاکم از انتخاب با زدن‬
‫دكمه ‪ Calculate‬كاربر مي تواند مقادار محاسبه شده براي اورکپ را مشاهده كند‪ .‬در صورت نياز با انتخياب‬
‫هر آاتم از جدول مي توان مقدار آن را تغيير داد‪ .‬مشخص اسم هرگونيه تنظييم و تغييير ميورد نظير كياربر‬
‫ميبااسم قبل از مرحله ترسيم انجام شود‪.‬‬

‫هنگام وارد کردن ‪ Serial Number‬پیام ‪ Invalid SAZE90 Serial Number‬ظاهر میگردد؟‬
‫کطفا سراال سازه‪ 09‬خود را از داخل ‪ CD‬نصب برنامه از فاال ‪ Serial.txt‬كپي كرده و در محيل خواسيته‬
‫شده ‪ Paste‬كنيد‪ .‬سراال برنامه سازه‪ 09‬بااد مانند عبارتي شبيه‌‪ 1390-05-200b-1234-4321‬باشد‪.‬‬
 ‫‪070‬‬ ‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول‬

‫پس از نصب برنامه و اجراي آن پیـام ‪ Incompatible SERIAL NUMBER‬داده و برنامـه اجـرا‬
‫نمیشود؟‬
‫امیان دارد ‪ CD‬نصب شده روي سيستم شما با كد قفل هماهنگي نداشته باشد‪ .‬در هنگام نصب برناميه و‬
‫در قسمم ‪ Serial‬بااد از سرااکي كه داخل ‪ CD‬نصب در فاال ‪ Serial.txt‬ذخيري شده استفاده نمااييد‪ .‬ااين‬
‫سراال هماهنگ با سراال نوشته شده در قرارداد بوده و چهار رقم آخر آن با كد برچسب روي قفل نرم افيزار‬
‫هماهنگي دارد‪ .‬كد سراال عبارتي شبيه‌ ‪ 1390-05-200b-1234-4321‬مي باشد‪.‬‬

‫امكان تعریف نام مقاطع با بیش از ‪ 0‬کارکتر در سازه‪ 09‬وجود دارد؟‬

‫در صورتي كه از مقاطع با نام گذاري بيش از ‪ 0‬كاركتر استفاده مي كنيد ميتوانيد فاايل خروجيي نتيااج‬
‫طراحي را با پسوند ‪ MDB‬به سازه‪ 09‬معرفي نماايد‪ .‬براي آگاهي بيشتر به كتياب راهنميا بخيش "سياختن‬
‫فاال هاي مورد نياز سازه‪ "09‬مراجعه نماايد‪.‬‬

‫چگونه می توان تنظیمات اولیه نرم افزار سازه‪ 09‬را دوباره بازیابی کرد؟‬
‫براي بازاابي تنظيمات اوکيه سازه‪ 09‬بعد از وارد كردن فاال ‪ E2K‬به اتوكد‪ ،‬اول دستور ‪ Reset‬را در خط‬
‫فرمان اتوكد تااپ كرده و اجرا كنيد‪ .‬در اانصورت تنظيمات بيه حاکيم پييش فيرض در زميان اوکيين نصيب‬
‫سازه‪ 09‬برگردانده مي شوند‪.‬‬

‫هنگام نصب سازه‪ 09‬پیام نصب نبودن اتوکد )‪ (AutoCAD‬می دهد؟‬

‫کطفا در صورت نصب بودن ایي از اتوكد هاي‌‪‌0989‬تا‌‪ ،0984‬سازه‪ 09‬را نصب و اجيرا نمااييد‪ .‬ممیين‬
‫اسم وارااش هااي مانند ‪ Architectural‬و اا اتوكد ‪ MRT‬نصب شده باشد كه در اان صيورت ميي بااسيم‬
‫اتوكد را از سيستم خود حذف )‪ (Uninstall‬كرده و از وارااش هاي داگري از اتوكد استفاده نماايد‪ .‬سازه‪09‬‬
‫در اتوكدهاي وارااش پااين تر از‌‪‌0989‬كار نمي كند و براي وارااش هياي بعيد از‌‪‌0984‬هنيوز بروزرسياني‬
‫انجام نشده اسم‪(‌.‬پس از نصب سي دي در صيورتي كيه بيراي اتوكيدهاي ‪ 0986‬ايا ‪ 0984‬فعيال نشيده‪ ،‬از‬
‫آپدام خرداد ‪ 06‬به بعد استفاده نماايد)‬

‫هنگام فراخـوانی فایـل ‪ E2K‬خطـاي ’\‘ ‪Bad .e2k File. Section name(s) include ‘.’ Or‬‬
‫‪ characters. blank‬ظاهر شده و قادر به فراخوانی فایل نیست؟‬
‫نام گذاري مقاطع در فاال طراحي مطاب آنچه در كتاب راهنما بخش " ساختن فاال هاي ورودي ميورد‬
‫نياز سازه‪ " 09‬گفته شده نيسم و در نام گذاري ها از كاركترهاي ‪( .‬نقطه) اا ‪( /‬مميز) اسيتفاده شيده اسيم‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪019‬‬

‫اان كاركترها در نرم افزار سازه‪ 09‬مجاز نيستند‪ .‬کطفا قسمم مربوطه را در كتب راهنما مطاکعه كيرده‪ ،‬فاايل‬
‫طراحي را تصحيح كنيد و دوباره خروجي ها را براي سازه‪ 09‬بگيراد‪( .‬در نام گذاري مقاطع از حروف و اعداد‬
‫فقط استفاده كنيد و مقاطع بیار نرفته را پاک كنيد)‪.‬‬

‫با گرفتن و نصب فایل بروزرسانی )‪ (Update‬جدید پیام ‪ Expired‬می دهد و کـد فعـال سـازي‬
‫میخواهد؟‬
‫در صورتي كه در پنجره ظاهر شده تاراخ خيدمات ‪ SUM‬قرميز رنيگ نميااش داده ميي شيود‪ ،‬خيدمات‬
‫ایساکه نرم افزار سازه‪ 09‬شما درآن تاراخ به پااان رسيده اسم‪ .‬در صورت تماال به شارژ مجدد و استفاده از‬
‫خدمات سازه‪ ،09‬الزم اسم خدمات خود را در مقابل مبلغ اندكي تمداد نمائييد كيه ااين ميورد در قيرارداد‬
‫فيمابين نيز ذكر گرداده اسم‪ .‬ازطرا صفحه فيروش در وبسياام سيازه‪ ،09‬ميي توانييد بصيورت اانترنتيي‬
‫خدمات نرم افزار را شارژ نماايد‪ .‬پس از پرداخم‪ ،‬شماره تيراكنش وهمچنيين شيماره سيراال سيازه‪ 09‬را در‬
‫ااميلي با عنوان "درخواسم كد فعال سازي براي تمداد خدمات" ارسال نماايد‪ .‬كد فعال سيازي بيه اامييل‬
‫شما ارسال خواهد شد‪ ‌.‬در صورتي كه تماال نداراد از خدمات و آخران تغييرات سازه‪ 09‬بهره منيد گردايد‬
‫مي توانيد از آخران فاال بروز رساني‪ ،‬كه تاراخ آن‌تا‌اک سال پس از تاراخ قرارداد اا مطياب مياه آن اسيم‬
‫دانلود نموده و كماكان از نرم افزار سازه‪ 09‬استفاده نمائيد‪.‬‬

‫با اجراي فرمان ‪ saze‬در اتوکد سازه‪ 09‬اجرا نمی شود و پیام ‪ Unknown command‬می دهد؟‬
‫از ‪ CD‬نصيييييب‪ ،‬سيييييازه‪ 09‬را نصيييييب كنييييييد سيييييپس آخيييييران فاايييييل بروزرسييييياني را از‬
‫ساام ‪ www.saze90.com‬گرفته و اجرا كنييد‪ .‬در صيورتي كيه از نصيب بيودن برناميه مطميئن هسيتيد‬
‫همينطور مي توانيد سازه‪ 09‬را از ميانبر ااجاد شده روي صفحه ‪ Desktop‬اجرا نماايد‪.‬‬
 ‫‪018‬‬ ‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول‬

‫در هنگام کار با برنامه منو و جدول ترسیم شده از قسمت حجم بتن با کتاب یا سی دي آموزشـی‬
‫متفاوت می باشد؟‬
‫از دي ماه ‪ 08‬با ااجاد تغييراتي‪ ،‬دستور حجم بتن براي پردازنده هاي ‪ 34‬بيتي هم آماده و قابل ارااه شد‬
‫كه منو و جدول آن نسبم به نسخه قبل‌كمي متفاوت مي باشد وکي كاركرد آن سراع تر‪ ،‬نام تنظيمات گواا‬
‫و تا حدودي ایسان مي باشد‪ .‬براي استفاده بهتر مي توانيد از راهنماي ‪ PDF‬خود نرم افزار‪ ،‬اا بيا فشيار دادن‬
‫دكمه ‪ Help‬در منوي حجم بتن اا از قسمم ‪ SAZE90 Commands‬و ‪ List of materials‬گزانه‬
‫‪ Concrete valume‬استفاده نماايد‪.‬‬

‫در هنگام نصب سازه‪ 09‬سریال برنامه مورد نیاز است‪ .‬از کجا می توان آن را یافت؟‬
‫بااد از سرااکي كه داخل‪ CD‬نرم افيزار ودر فاايل ‪ Serial.txt‬موجوداسيم اسيتفاده نمااييد‪ .‬ااين سيراال‬
‫هماهنگ با سراال نوشته شده در قرارداد بوده و چهار رقم آخر آن با كد برچسب روي قفيل همياهنگي دارد‪.‬‬
‫كد سراال عبارتي شبيه ‪ 1390-05-200b-1234-4321‬مي باشد‪.‬‬

‫در هنگام معرفی فایل خروجی طراحی به سازه‪ 09‬با خطـاي ‪Bad Concrete Design Output‬‬
‫‪file‬یا ‪ Concrete Design 2 – Beam Summary Data Table not found‬میدهد؟‬
‫در مدل ااتبس بااد هم تير و هم ستون بتني با مقاطع ‪ Frame Section‬وجود داشته باشد‪ .‬در صورتي‬
‫كه تير اا ستون بتني تعراف نشده باشد با اان خطا روبرو خواهيد شد‪.‬‬
‫در صورتي كه در معرفي فاال ‪ E2k‬به سازه‪ 09‬مشیلي داده شود موارد زار را بررسي نماايد‪:‬‬
‫‪ -‬درتنظيمات پنل واندوز خود از مسير زار‬
‫>= ‪Windows => Control Panel => Region => (Format Tab) Additional Settings...‬‬
‫‪(Numbers Tab) Decimal symbol‬‬
‫كاركتر مورد نظر بااد ‪( .‬نقطه) باشد‪.‬‬
‫‪ -‬از منيييييو ‪ Option‬گزانيييييه … ‪ Preferences‬گزانيييييه …‪ Dimension/Tolerances‬مقيييييدار‬
‫‪ Auto Merge Tolerance‬را ‪ 5cm‬قرار داده ‪ OK‬كنيد‪.‬‬
‫‪ -‬مقاطع به كار برده نشده در ‪Frame Section‬ها را حذف نماايد‪.‬‬
‫‪ -‬از منو ‪ Edit‬گزانه …‪ Auto Relabel All‬را انتخاب كرده و ‪ Ok‬كنيد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪010‬‬

‫هنگـام فراخـوانی فایـل ‪ E2K‬خطـاي ‪Error 1000: bad argument type: number 3,2‬‬
‫میدهد؟‬
‫درتنظيمات پنل واندوز از مسير زار‬
‫>= ‪Windows => Control Panel => Region => (Format Tab) Additional Settings...‬‬
‫‪(Numbers Tab) Decimal symbol‬‬
‫كاراكتر اعشار بااد ‪( .‬نقطه) باشد‪‌.‬پس از اان تغيير خروجي ‪ E2K‬و ‪ MDB‬را دوباره ساخته و به سيازه‪09‬‬
‫معرفي نماايد‪.‬‬

‫فونداسیون‪:‬‬

‫براي فعال کردن فونداسیون پیشرفته به صورت غیر حضوري چه مراحلی الزم است انجام شود؟‬
‫از طرا صفحه خراد در وبساام سازه‪ 09‬مي توانيد به صورت اانترنتي اقدام به خراد ابيزار فونداسييون‬
‫پيشرفته نماايد‪ .‬الزم اسم پس از اتمام مراحل خراد جهم دراافم كد فعاکسازي با گروه نيرم افيزاري سيازه‬
‫تماس بگيراد‪.‬‬

‫چگونه در ‪ SAFE 8‬ترسیمات با خطاي کمتري مواجه می شود؟‬

‫در سيف ‪ 1‬مسير زار‪:‬‬
‫‪SAFE => File => Print Setup‬‬
‫مقدار ‪ Project‬را در قسمم ‪ Title‬خاکي بگذاراد‪ ( .‬مقدار نقطه را حذف كنيد)‬

‫آیا فونداسیون استاندارد سازه‪ 09‬با ‪ SAFE 12‬سازگار می باشد؟‬

‫فونداسيون استاندارد سازه‪ 09‬با ‪ SAFE12‬سازگار نيسم وکي با وارااش هاي ‪ SAFE 8‬سازگار ميي باشيد‪.‬‬
‫براي ترسيم از ‪ SAFE12‬ابزار فونداسيون پيشرفته كه در اسفند ماه ‪ 00‬آماده شده اسيم‪ ،‬باايد بيه سيازه‪09‬‬
‫اضافه گردد ‪.‬‬

‫پس از استفاده از دستور اورلپ در پالن هاي فونداسیون پیشرفته‪ ،‬میلگردهـاي گروهـی پـس از‬
‫اورلپ شدن هنوز طول قبلی خود را دارند‪.‬‬
‫در فونداسيون پيشرفته در صورت استفاده از دستور اورکپ ميلگرد هااي كه بيا خيواص گروهيي ترسييم‬
‫شده اند را انتخاب ننماايد‪ .‬درحال حاضر دستور اورکپ براي ميلگرد هاي گروهي بيه خياطر عيدم تشيخيص‬
 ‫‪016‬‬ ‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول‬

‫شیل هر ميلگرد با خطا همراه اسم‪ .‬شما مي توانيد از ااين دسيته آرماتورهيا بيدون اورکيپ‪ ،‬کيسيتوفر تهييه‬
‫نماايد‪.‬‬

‫هنگام ترسیم پالن فونداسیون استاندارد خطاي ‪ Coordinates‬می دهد و پالن ترسیم نمی شود‪.‬‬
‫اان خطا ممین اسم بدکيل وجود مقطيع سيتون داايره در ميدل ‪ SAFE‬رخ داده باشيد‪ .‬توصييه ميشيود‬
‫درفونداسيون ها ستون دااره را با مقطع مربع معادل سازي كنيد‪‌،‬سپس خروجي هيا را گرفتيه و پيروژه را از‬
‫ابتدا وارد اتوكد كنيد‪.‬‬

‫هنگام مقطع زدن در فونداسیون استاندارد‪ ،‬پیام ‪Bad Section Line. Nothing Drown‬‬
‫میدهد و مقطع را رسم نمی کند‪.‬‬
‫از آنجا كه براي ترسيم مقطع فونداسيون استاندارد هنگام مقطع زدن مي بااستي ايک نيوار فونداسييون‬
‫بطور كامل قطع شود (با دو نقطه انتخابي توسط كاربر)‪ ،‬مطمئن شواد نقاط انتخابي بيرون ‪ Strip‬و عمود بير‬
‫ميلگردهاي آن نوار باشد‪ .‬از روشي كه كل فونداسيون اک ‪ Strip‬در نظر گرفته شيده و بازشيو در آن تعرايف‬
‫مي شود پرهيز كنيد‪.‬‬

‫پالن هاي فونداسیون استاندارد بزرگتر از اندازه واقعی ترسیم می شود و یا میلگرد هـاي بـنفش‬
‫رنگ فونداسیون با توضیح بسیار ریز و فاصله ها خیلی بیشتر از مدل رسم می شود‪.‬‬
‫با توجه به اانیه هر واحد اتوكد برابر اک متر در نظر گرفته ميي شيود‪ ،‬ميي بااسيم در ‪ SAFE‬واحيد را‬
‫براساس متر تعراف كرده و فاال خروجي ‪ F2K‬را هم بر اسياس واحيد ‪ Kg/M‬گرفتيه و بيه سيازه‪ 09‬معرفيي‬
‫كنيد‪.‬‬

‫در ترسیم مقاطع فونداسیون استاندارد میلگردهاي باال یا پایین در مقطع ترسـیم نشـده و فقـط‬
‫میلگرد یک سمت رسم می شود‪.‬‬
‫در مقاطع ميلگردهاي پالنهااي كه ترسيم شيدهانيد‪ ،‬مينعیس ميي شيوند‪ .‬درصيورتي كيه پيالن هياي‬
‫ميلگردگذاري باال و پااين در جهم ‪ x‬و ‪ y‬ترسيم شده باشند ترسيم ميلگردها در مقاطع كامل انجام ميشود‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪014‬‬

‫در فونداسیون پیشرفته در تعریف بازشو یا چاهک آسانسور چه مواردي بایددر نظر گرفته شود؟‬
‫‪ -‬در تعراف باز شوها‪ ،‬دو بازشو منطب بر هم تعراف نشده باشند و اا دو باز شو با هم همپوشاني نداشته‬
‫باشند‪.‬‬
‫‪ -‬بازشوي چاهک آسانسور چهار وجهي‪ ،‬با زواااي ‪ 09‬درجه تعراف شده باشد‪.‬‬

‫پس از ترسیم پالن هاي میلگرد اصلی در فونداسیون پیشرفته‪ ،‬میلگردهاي عرضـی در هـر نـوار‬
‫ترسیم نشده و امكان لیستوفر زدن از آنها وجود ندارد‪.‬‬
‫در صورتي كه ميلگردهاي عرضي در هر نوار ترسيم نشده‪ ،‬بيه ااين دکييل ميي باشيد كيه نيوار طراحيي‬
‫)‪(Design Strip‬در الاه ‪ A‬و ‪ B‬سيف در همه جاي فونداسيون (بين نوار هاي اصلي) تعراف نشده اسيم كيه‬
‫پس از تعراف آنها و گرفتن خروجي هاي مجدد‪ ،‬ترسيمات را از خروجي هياي جدايد آغياز نمااييد‪ .‬در ااين‬
‫صورت مي توانيد از ميلگرد هاي عرضي کيستوفر نيز تهيه نماايد‪.‬‬
‫پس ترسیم مقاطع در فونداسیون پیشرفته توضیح تعداد و آرمـاتور میلگـرد عرضـی در مقـاطع‬
‫نشان داده نمی شوند‪.‬‬
‫‪ -‬براي ترسيم توضيحات ميلگردهاي عرضي در مقاطع فونداسيون پيشرفته از منو ‪ Extract‬در قسمم‬
‫‪ Typical Uniform Reinforcement‬گزانه ‪ Use crossing bar‬را فعال كرده و مقادار آن را تنظييم‬
‫نماايد سپس ‪ Extract‬كرده‪ ،‬پالن ها را ترسيم و از آنها مقطع بزنيد‪.‬‬
‫‪ -‬در صورتيیه ميلگردهاي عرضي در هر نوار ترسيم نشده اسم‪ ،‬به اان دکيل مي باشد كه نوار طراحي‬
‫)‪ (Design Strip‬در الاه ‪ A‬و ‪ B‬سيف در همه جاي فونداسيون (بين نوار هاي اصلي) تعراف نشيده كيه‬
‫پس از تعراف آنها و گرفتن خروجي هاي مجدد‪ ،‬ترسيمات را از خروجي هياي جدايد آغياز نمااييد‪ .‬در ااين‬
‫صورت مي توانيد از ميلگرد هاي عرضي کيستوفر نيز تهيه نماايد‪.‬‬

‫سازه‪ 09‬در فونداسیون پیشرفته براي کنترل برش پانچینگ از چه فرمول ها و یا روابطی اسـتفاده‬
‫میکند؟‬
‫روابط به كار برده شده براي طراحيي بيرش پيانج مطياب آنچيه در راهنمياي فونداسييون پيشيرفته قسيمم‬
‫‪ Technical note‬آورده شده‪ ،‬براساس آاين نامه ‪ ACI‬بوده و روش حل آن براساس روشي كه در كتياب آقياي دكتير‬
‫كينيا بيان شده ميباشد ‪.‬‬
 ‫‪012‬‬ ‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول‬

‫در فایل ‪ SAFE12‬نـوع ‪ Load Cases‬بایـد خطـی تعریـف شـوند یـا غیـر خطـی ‪(Linear /‬‬
‫)‪Nonlinear‬؟‬
‫در فاال ‪ SAFE12‬بهتر اسم بارهاي مرده و زنده )‪ (Dead /Live‬به صورت خطي )‪ (Linear‬تعراف شوند‬
‫و بارهاي زکزکه به صورت غير خطي‪ ،‬از نوع ‪ Allow Uplift‬تعراف شوند‪.‬‬

‫در فونداسیون پیشرفته در نماي سه بعدي از فونداسیون‪ ،‬ستون ها نمایش داده نمی شوند؟‬
‫‪Slab‬هاي نوع ‪ Stiff‬كه براي معرفي سختي ضخامم معادل محل ستونها در فونداسيون مدل ميشيوند‬
‫به عنوان ستون در پالنها و نماي سه بعدي ترسيم ميشوند‪ .‬تیيه گاههاي ستوني در نظر گرفته نميشوند‪.‬‬

‫در فونداسیون پیشرفته پس از معرفـی ‪ F2k‬و ‪ mdb‬پیـام ‪ Error! ADS request error‬داده و‬
‫امكان ادامه کار وجود ندارد‪.‬‬
‫پيام ‪ Ads Request‬در اان مرحله مربوط به ایي از دو مورد زار مي باشد‪:‬‬
‫‪ -8‬نرم افزار ‪ Office‬نصب شده بااد منطب با وارااش وانيدوز شيما باشيد‪ .‬بيراي وانيدوز ‪ bit 60‬باايد‬
‫‪Office 2007‬اا وارااش هاي جدادتر و براي واندوز ‪ 64bit‬بااد ‪ Office 2013‬به صورت ‪ 64bit‬از گزانه‬
‫‪Professional‬نصب شده باشد‪.‬‬
‫‪ -0‬اشیال از ‪ font‬نوع ‪ Arial‬در ‪ Windows‬شما مي باشد‪ .‬در صورتي كه اان ‪ font‬را بيا نيوع صيحيح‬
‫آن جااگزان كنيد اان مشیل برطرف مي شود‪.‬‬

‫تیرها‪:‬‬

‫هنگام چک کردن شكل پذیري تیرها در گزینه ‪ ، Check Ductility‬پیغام خطا در تـراز طبقـات‬
‫داده می شود‪.‬‬
‫از آنجا كه برنامه سازه ‪ 09‬در هنگام چک كردن شیل پذاري تيرها برروي هر تير بيا توجيه بيه قياب آن‬
‫(مستطيل بسته) اان كار را انجام مي دهد‪ ،‬ممین اسم در قاب هااي از طبقه كه به صورت كنسول بوده وايا‬
‫كنار چاهک مي باشد‪ ،‬قاب بسته تشیيل نشده باشد‪ .‬بنابراان فقط روي اکمان هاي محيطي همان قاب عميل‬
‫چک كردن شیل پذاري انجام نمي شود‪ .‬از طرفي ممین اسم اکمان هاي قاب مورد نظر با قاب هياي بسيته‬
‫داگري مشترک بوده كه در آن قاب بسته چک شده اند‪ .‬پس در صورتي كه با ااين خطيا روبيرو ميي شيواد‬
‫ممین اسم اک اا دو اکمان از طبقه مورد نظر چک نشده باشد كه مي توان آنها را به صورت دستي بررسيي‬
‫نمود‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪013‬‬

‫پس از ترسیم مقطع تیر مشخصات خاموت تیر روي مقطع منعكس نمی شود‪.‬‬
‫در صورتي كه ميلگرد خاموت تيرها در مقطع تير ترسيم شده و کيدر آن كامل نشيده باشيد‪ ،‬عليم قطيع‬
‫نشدن خط توضيحات خاموت درزمان انتخاب محل مقطع مي باشد‪ .‬در مقطع طوکي تيرها با تنظيمات پيش‬
‫فرض‪ ،‬خط خاموت قرمز رنگ و توضيحات آن زرد رنگ‪ ،‬در وسط تير اا پااين تير ترسيم مي شود‪ .‬در زمياني‬
‫كه كاربر دو نقطه را براي محل مقطع انتخاب مي كند بااستي خط (قرمزرنگ) خاموت قطع شود‪( .‬نقطه اول‬
‫باالي تير و نقطه دوم زار خط قرمز رنگ خاموت انتخاب شود‪).‬‬

‫پس از ترسیم تیرها‪ ،‬در ترسیم پالن تیرریزي‪ ،‬تیرهاي مورد نظر روي پالن نمـایش داده نمـی‬
‫شوند‪.‬‬
‫ارتفاع طبقه در سازه‪ 09‬بر اساس سانتيمتر از ااتيبس گرفتيه شيده و در گزانيه ‪ At Z‬در قسيمم ‪Axis‬‬
‫‪Layout‬در دااکوگ تيرها نمااش داده مي شود‪ .‬در صورتي كه ارتفاع تعراف شده در ااتبس دقتيي بييش از‬
‫سانتيمتر را داراسم بااستي عدد مورد نظر مطاب عدد ‪ Elevation‬در ‪ Story Data‬ااتبس‪( ،‬در مقدار ‪At Z‬‬
‫در سازه‪ ) 09‬وارااش شود وسپس پالن مورد نظر ترسيم شود‪.‬‬

‫میلگردهاي انتخاب شده براي اصلی یا تقویتی تیرها اعمال نشده و ترسـیمات بـا میلگردهـاي‬
‫غیر از آنها انجام می شود‪.‬‬
‫الزم اسم پس از تغيير ميلگردهاي انتخابي در تيرها حتما دكمه ‪ Extract‬را زده سپس ترسيم تيرهيا را‬
‫انجام دهيد‪ .‬ممین اسم بدون ‪ Extract‬كردن با ميلگردهاي انتخاب قبلي ترسيم مي گردد‪.‬‬

‫در ترسیم تیرها تعداد میلگرد اصلی را بیش از مقدار کمینه )‪ (Minimum‬میلگرد اصلی طبـق‬
‫آیین نامه ترسیم می نماید؟‬
‫كنترل كمينه ميلگرد اصلي در تنظيمات تيرهيا قسيمم ‪ Longitudinal Reinforcement‬انجيام ميي‬
‫شود (بدون در نظر گرفتن آاين نامه)‪ .‬در صورتي كيه پيس از ااين تنظيميات ‪ Extract‬كيرده و ااين خطيا‬
‫همچنان پابرجا بود‪ ،‬بااد تنظيمات بتن تعراف شده در فاال طراحي را براي مقطع مورد نظر بررسي نماايد‪.‬‬

‫در ترسیم تیرها پیام ‪ micplaced dot on input‬می دهد و ترسیمات قطع می شود؟‬
‫ممین اسم در تعراف نامگذاري آكس ها اا طبقات در ‪ ETABS‬از كياركتر هيااي غيير از عيدد و حيروف‬
‫استفاده شده باشد‪ .‬در نام گذاري آكس ها از عدد اا حروف به تنهااي استفاده كنيد و خروجي هياي ميدل و‬
‫طراحي را دوباره گرفته و به سازه‪ 09‬معرفي نماايد‪.‬‬
‫همچنين جهم رفع اان مشیل الزم اسم تنظيمات پنل واندوز خود را از مسير زار تغيير دهيد‪:‬‬
 ‫‪017‬‬ ‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول‬

‫>= ‪Windows => Control Panel => Region => (Format Tab) Additional Settings...‬‬
‫‪(Numbers Tab) Decimal symbol‬‬
‫به مقدار ‪( .‬نقطه) تغيير داده و دوباره خروجي هاي ‪ ETABS‬را بگيراد‪.‬‬

‫برخی از تقویتی تیرها بیرون از تیر می افتد و یا لیدر قطر ارماتور و طول میلگرد براي آنها ترسیم‬
‫نشده است‪.‬‬
‫مشیل بيرون افتادن ميلگردها اا نام گذاري نیردن آنها بعضا در تير هاي دو ارتفاع كه به كنسول خيتم‬
‫مي شوند اتفاق مي افتد‪ .‬ميلگردهااي كه نام گذاري نشده اند بااد پاک شيوند (اضيافه ترسييم شيده انيد) و‬
‫آنهااي كه بيرون افتاده اند در امتداد خودشان به داخل تير ‪ move‬شوند‪.‬‬

‫آیا سمبل هر تراز طبقه در ترسیم آبشاري قابلیت تنظیم محل ترسیم یا جابجایی دارد؟‬
‫سمبل هر تراز كه در كنار ابعاد تير در روش "ترسيم آبشاري" نوشته مي شود قابليم جابجااي خودكيار‬
‫اا تنظيم ‪ Position‬ندارد و ثابم اسم‪.‬‬

‫مقدار کاور در تیرها کمتر از مقدار تعریف شده در ‪ ETABS‬می باشد‪.‬‬

‫در نرم افزار ‪ ETABS‬كاور از مركز ميلگرد اصلي تا کبيه بيتن ميي باشيد‪ .‬در صيورتي كيه در نقشيه هياي‬
‫سازه‪ 09‬و اصطالحات اجرااي رااج‪ ،‬كاور فاصله پشم خاموت تا کبه بتن مي باشد‪ .‬پس كاربران سازه ‪ 09‬ميي‬
‫بااسييم‪ ،‬مجمييوع كيياور مييورد نظيير خييود (رااييج) و قطيير خيياموت و نصييف قطيير ميلگييرد اصييلي را در نييرم‬
‫افزار ‪ ETABS‬به عنوان كاور معرفي نمااند‪.‬‬
‫به عنوان نمونه كاور رااج ‪ 4‬خاموت ‪10‬و ميلگيرد ‪ 00‬باايد در ‪ ETABS‬مقيدار كياور ‪= 4 + 8 + 040 / 0‬‬
‫‪ 348‬در نظر گرفته شود‪.‬‬

‫آیا در تیرها امكان رسم سفره هاي آرماتور تقویتی وجود دارد؟‬
‫ميلگردها در دو سفره اصلي وتقواتي ترسيم مي شوند و امیان اضافه كردن سفره هاي بيشتر وجود ندارد‪.‬‬

‫تیر تراز پاگرد پله ترسیم نمی شود‪.‬‬

‫هر تير براي ترسييم باايد در ايک ‪ Story‬ايا ‪ Reference Plan‬باشيد تيا برناميه سيازه‪ 09‬بتوانيد آن را‬
‫تشخيص داده و ترسيم كند‪ .‬اگر دو تير در دو تراز متفاوت باشند امیان نشيان دادن آنهيا در ايک پيالن بيه‬
‫صورت خودكار (با ترسيم سازه‪ )09‬نيسم‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪011‬‬

‫تنظیم محل ‪ Leader‬میلگرد اصلی چگونه انجام می شود؟‬

‫براي تعيين محل ‪ Leader‬ميلگرد اصلي از گزانه‬
‫‪Settings -> Beam -> Drafting Param. -> Main bars leader position‬‬
‫ميتوانيد محل ترسيم آن را درصدي از طول دهانه تير تنظيم كنيد‪.‬‬

‫آیا محل ترسیم خاموت تیرها قابل تنظیم است؟‬

‫خط خاموت در تنظيمات طب مسير‬
‫‪Settings -> Beam -> Lateral Reinf. -> Stirrup line position‬‬
‫اگر صفر تنظيم شده باشد پااين تران نقطه زار تير ترسيم مي شود و اگير عيددي غيير از صيفر باشيد‬
‫درصدي از ارتفاع تير ترسيم شده ( داخل تير) ترسيم مي شود‪.‬‬

‫میلگرد تیرها بیشتر از فایل ‪ ETABS‬می باشد‪.‬‬

‫در صورتي كه ميلگرد تيرها بيش از فاال طراحي مي باشد ممین اسم به ايک ايا بيشيتر از ميوارد زاير‬
‫مربوط باشد‪:‬‬
‫‪ -8‬گزانه اضافه كردن ميلگرد پيچشي از مسير زار در تنظيمات سازه‪ 09‬انتخاب شده اسم‪:‬‬
‫‪Settings -> Beam -> longitudinal Reinf. -> Add Longitudinal torsional Reinforcement‬‬
‫‪ -0‬ضرائب ‪ Positive moment‬و ‪ Negative moment‬در تنظيمات (همان قسمم) بيش از اک ميباشد‪.‬‬
‫‪ -6‬طب آاين نامه انتخابي اک پنجم اا اک سوم سطح مقطع باال در پااين رعاام شده اسيم‪ ( .‬در مبحيث‬
‫نهم اان مقدار تا اک دوم هم افزااش مي اابد)‪.‬‬

‫میلگرد حداقل تیرها (میلگرد اصلی تیرها) زیاد در نظر گرفته شده‪.‬‬
‫‪ -8‬ایي از مواردي كه در محاسبه ميلگرد حداقل تير در نظر گرفته مي شود ‪ F'c‬مي باشد عدد ‪ F’c‬را در‬
‫ااتبس چک كنيد‪( .‬در صورت تصحيح آن در ‪ ، ETABS‬الزم اسم خروجي ها را دوباره گرفته و پروژه جدايد‬
‫در اتوكد تعراف كنيد)‪.‬‬
‫‪ -0‬ميلگرد حداقل تير ها بر اساس ابعاد تيير محاسيبه ميي گيردد كيه مقيدار حيداقل آن در تنظيميات‬
‫مشخص مي گردد (كمتر از اان تعداد ترسيم نمي شود) در صورتي كه ابعاد تير مقيدار بيشيتري بيه عنيوان‬
‫ميلگرد حداقل نياز داشته باشد نرم افزار سازه‪ 09‬به صورت خودكار تعداد را افزااش داده تا ميلگيرد حيداقل‬
‫تامين گردد (سااز ميلگرد افزااش پيدا نمي كند)‪.‬‬
 ‫‪010‬‬ ‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول‬

‫آیا در سازه‪ 09‬مطابق آیین نامه‪ ،‬مقاومت خمشی مثبت نسبت به مقاومت خمشی منفی در نظـر‬
‫گرفته می شود؟‬
‫بليه اعميال ميي شيود مطياب آايين ناميه انتخيابي و در صيورتي كيه قبيل از ‪ Extract‬دكميه ‪Check‬‬
‫‪Ductility‬زده شده باشد‪.‬‬
‫در آاين نامه آبا و شیل پذاري متوسط‪ ،‬اک سوم ميلگرد و اک پنجم ماكسيمم‪.‬‬
‫در آاين نامه مبحث نهم و شیل پذاري متوسط‪ ،‬اک دوم ميلگرد و اک چهارم ماكسيمم‪.‬‬

‫آیا سازه‪ 09‬توانایی محاسبه و ترسیم میلگردهاي گونه در تیرها را دارد؟‬

‫مطاب مباحث ترک خوردگي در هر آاين نامه‪ ،‬در تير هاي عمي اعمال مي شود‪.‬‬
‫در مبحث نهم جداد در تيرهاي با عم ‪ 72‬سانتيمتر و بيشتر‪.‬‬
‫در ‪ ACI‬براي تيرهاي با عم ‪ 09‬سانتيمتر و بيشتر‪.‬‬

‫آرماتور تقویتی در تیرها آبی رنگ ترسیم شده بیشتر از ‪ 19‬متر طول دارند و به صورت خودکار‬
‫اورلپ نشده اند‪.‬‬
‫برنامه سازه‪ 09‬آرماتورهاي اصلي تيرها را اتوماتيک اورکپ مي كند و ااين عميل در آرماتورهياي تقيواتي‬
‫انجام نمي شود‪ .‬معموال آرماتورهاي تقواتي طول هاي كوتاه تر از ‪ 80‬متر دارند مگر در پروژه هاي خاص كه‬
‫بااد از دستور اورکپ با انتخاب آرماتور و نقطه اورکپ‪ ،‬اان كار انجام شود‪.‬‬

‫هنگام ترسیم پالن تیرریزي آکس بندي ترسیم نمی شود یا در فاصـله اي بیـرون از تیرریـزي‬
‫ترسیم می شود‪.‬‬
‫در صورتي كه مدل سه بعدي اوکيه در اتوكد حركم داده شده و مختصات اوکيه آن تغيير داده شده باشد‬
‫هنگام ترسيم تيرها خطوط آكس بندي شناسااي نشده و ترسييم نميي شيوند‪ .‬اگير ميدل سيه بعيدي را بيه‬
‫مختصات قبلي خود باز گردانيد اان مشیل رفع خواهد شد‪.‬‬

‫هنگام ترسیم تیرها خطوط آکس بندي و شماره آکس ها ترسیم نمی شود‪.‬‬
‫در صورتي كه مدل سه بعدي اوکيه در اتوكد حركم داده شيده و مختصيات اوکييه آن تغييير داده شيده‬
‫باشد‪ ،‬هنگام ترسيم تيرها خطوط آكس بندي شناسااي نشده و ترسيم نمي شوند‪ .‬اگر مدل سه بعيدي را بيه‬
‫مختصات قبلي خود باز گردانيد اان مشیل رفع خواهد شد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪009‬‬

‫در ترسیم تیرها آرماتور وسط دهانه طبق فایل ‪ Etabs‬نیاز می باشد‪ ،‬در صـورتی کـه سـازه‪09‬‬
‫ترسیم نمی کند‪.‬‬
‫ممین اسم‌پوشش ميلگرد تقواتي تیيه گاه در ناحيه مورد نظر نيز بوده‪ ،‬وسط دهانه نيازي بيه ميلگيرد‬
‫ندارد‪ .‬در نتيجه به طور كلي عددهاي نشان داده شده در محيط ااتبس مالک نيسيتند بلیيه ‪ Station‬هياي‬
‫خروجي هر اکمان ااتبس و محدوده پوشش دهي آنهيا ميالک ميلگردگيذاري در سيازه‪ 09‬ميي باشيند‪ .‬ااين‬
‫محدوده ها از گزانه ‪ Report‬براي هر تير قابل مشاهده هستند‪.‬‬

‫در فایل ‪ SAP2000‬هنگام ‪ extract‬تیرها ‪ Error 1000‬میدهد‪.‬‬

‫‪ -‬مقاطع تير و ستون در ‪ SAP2000‬بااد با حروف شده باشند‪.‬‬
‫‪ -‬در ستون ها مي بااسم مقطع ‪ Assign‬و مقطع ‪ Design‬ایسان باشند‪ No Design .‬نشيده باشيند‪ .‬در‬
‫صورت نياز ‪ None‬تعراف شوند‪.‬‬

‫در مدوالر کردن )‪ (Make Modular‬میلگرد تقویتی تیرها خط اندازه مربوط به هر تقویتی بـه‬
‫صورت اتوماتیک اصالح نمی شود‪.‬‬
‫دستور مدوالر كردن فقط روي ميلگردهاي تقواتي تيرها تغيير طول مي دهد و خط اندازه ها را وايرااش‬
‫نمي كند‪.‬‬

‫آیا در ترسیم تیرها آرماتور طولی پیچشی نیز اعمال می شود؟‬

‫با تيک زدن تنظيم آرماتور طوکي پيچشي در تيرها از مسير زار قبل از ‪ Extract‬مقدار آن اضافه خواهيد‬
‫شد‪:‬‬
‫‪Settings -> Beam -> Longitudinal Reinf. -> Add longitudinal torsional reinforcement‬‬

‫فاصله خاموت ها در تیر ها‪ ،‬کوچک تر (کمتر) از حد معمول در نظر گرفته می شود‪.‬‬
‫در تيرها موارد متعددي در محاسبه فاصله خاموت ها دخيل هستند و مقدار دقي بدسم آمده نسبم به‬
‫تنظيميييات كييياربر نهيييااي ميييي شيييود‪ .‬بيييه عنيييوان نمونيييه در تييييري بيييه ارتفييياع‌‪ cm 69‬بيييا‬
‫محاسبه ‪ D/4‬مقدار‌‪‌34172‬بدسم مي آاد كه با در نظر گرفتن عيدد ‪ Round Off = 2.5 cm‬در تنظيميات‬
‫خاموت‪ ،‬اان عدد به‌‪ cm 2‬گرد مي شود‪.‬‬

‫در ترسیم تیرها یا ستون ها پیام ‪ Error ! divide by zero‬داده و ترسیمات انجام نمی شود‪.‬‬
‫‪ -‬ممین اسم اکمان هااي با طول صفر در مدل وجود داشته باشد‪ .‬کطفا در فاايل ‪ Etabs‬قبيل از گيرفتن‬
‫فاايييييل هييييياي ‪ E2K‬وخروجيييييي ‪ Design‬از منيييييو ‪ Options‬گزانيييييه …‪ Preferences‬گزانيييييه‬
 ‫‪008‬‬ ‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول‬

‫…‪ Dimension/Tolerances‬مقدار ‪ Auto Merge Tolerance‬را ‪ 5cm‬قرار داده ‪ OK‬كنييد‪ .‬سيپس از‬
‫منو ‪ Edit‬گزانه …‪ Auto Relabel All‬را انتخاب كرده و ‪ Ok‬كنيد‪.‬‬
‫‪ -‬در تعراف مقاطع تيرها اا ستون ها ممین اسم ابعاد مقاطع كوچک درحيد زاير ده سيانتيمتر تعرايف‬
‫شده باشند كه برنامه سازه‪ 09‬با محاسبه قطر ميلگيرد و كياور تعرايف شيده امیيان ترسييم آن را نيدارد‪ .‬در‬
‫تعراف اانگونه اکمان ها از مقاطع واقعي استفاده نميوده و سيپس آنهيا را ‪ No Design‬نمااييد و ايا مقطيع‬
‫‪ None‬اختصاص دهيد‪.‬‬

‫اورلپ خودکار (اتوماتیک) در میلگرد اصلی تیرها چگونه عمل می کند؟‬

‫در صورتي كه گزانه اورکپ اتوماتيک تيرها‪ ،‬از مسير زار تيک زده شده باشد در ترسيم تيرهيا اورکيپ در‬
‫نقاط كم تنش هر تير اعمال مي شود‪.‬‬
‫‪Settings -> Beam -> Longitudinal Reinf. -> Overlap -> Automatically overlap‬‬
‫‪main bar‬‬
‫ستونها‪:‬‬

‫در ترسیم مقاطع ارتفاعی ستون ها خطـاي ‪Error 1000! Bad argument type: stringp‬‬
‫‪nil‬داده و ترسیمات انجام نمی شود‪.‬‬
‫در صورتي كه نوع طراحي ستون ها ‪ Design‬بوده و در سازه‪ 09‬براي ترسيم آنها ميلگرد انتخاب نميوده‬
‫ااد‪ ،‬بررسي نماايد مقاطعي از ستون ها در مرحله ‪ Extract‬كه قرمز رنگ ترسيم شده و در توضييح ميلگيرد‬
‫آن از كاركتر "؟ "استفاده شده اسم‪ .‬در اان حاکم طيف ميلگردهاي انتخابي كم بوده‪ ،‬بااد اک اا دو ميلگرد‬
‫با سااز بيشتر به ميلگردهاي قابل انتخاب براي ستون ها اضافه شود كه پس از انجام آن هميه سيتون هيا در‬
‫مرحله پيش نقشه كشي سفيد رنگ ترسيم شده و مقاطع ارتفاعي آنها بدون مشیل ترسيم مي گردد‪.‬‬

‫در ترسیم مقاطع طولی ستون ها خاموت طبقه اول را بیرون از ستون ترسـیم کـرده و فاصـله‬
‫خاموت ها را عدد منفی نمایش می دهد‪.‬‬
‫در تعراف مقاطع ستون ها مقدار كاور را چک نماايد ممین اسم در برخيي مقياطع بيا توجيه بيه واحيد‬
‫تنظيم شده مقدار آن غير واقعي تعراف شده باشد ‪.‬‬

‫به نظر می رسد در ترسیم مقاطع طولی ستون ها مقدار خاموت ها زیاد گزارش شده است‪.‬‬
‫خاموت ستون ها بر اساس شیل پذاري و نوع آاين نامه انتخابي همچنين تنظيمات قسمم‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪000‬‬

‫‪ Lateral Reinforcement‬از منو تنظيمات ستون ها انجام مي شود‪ .‬براي اطالع از ااين ميوارد و رونيد‬
‫محاسبه آن مقدار عددي خاموت را با دستور ‪ Report‬انتخاب نموده و گزارش آن را به صورت ‪ Text‬مشاهده‬
‫نماايد‪.‬‬

‫هنگام ‪ Extract‬ستون ها قرمز هستند و طراحی نمی شوند‪.‬‬

‫‪ -‬قبل از گرفتن فاال هاي ‪ E2K‬و خروجيي ‪ Design‬از منيو ‪ Options‬گزانيه …‪ Preferences‬گزانيه‬
‫…‪ Dimension/Tolerances‬مقدار ‪ Auto Merge Tolerance‬را ‪ 5cm‬قرارداده ‪ OK‬كنيد‪ .‬سپس از منو‬
‫‪ Edit‬گزانه …‪ Auto Relabel All‬را انتخاب كرده و ‪ Ok‬كنيد‪.‬‬
‫‪ -‬برنامه ‪ ETABS‬در مواردي كه ستون ها به روش ‪ Design‬طراحي شده باشيند و خروجيي ‪ txt‬گرفتيه‬
‫شده باشد‪ ،‬نتااج طراحي را همراه با ‪ Error‬خروجي مي دهد كه در ترسيم به مشیل خواهد خورد‪ .‬براي رفع‬
‫اان مورد بااد بجاي خروجي ‪ txt‬ازخروجي ‪ MDB‬استفاده كنيدكه نحوه خروجيي گيرفتن آن و معرفيي بيه‬
‫برنامه در كتاب راهنما قسمم "ساختن فاال هاي مورد نياز سازه‪ "09‬توضيح داده شده اسم‪.‬‬

‫ستون ها یكسره ترسیم می گردد و تراز طبقه نشان داده نمی شود‪.‬‬
‫سازه‪ 09‬در ترسيم ستون ها در هر نقطه اي از ستون كه تير بتني به آن وصل شده باشد‪ ،‬طبقه در نظير‬
‫ميگيرد و مشخصات قطع آرماتور و وصله به آرماتور طبقه باال و داگر ضوابط الزم را در ترسيمات رعاام ميي‬
‫كند‪ .‬در صورتي كه در تراز هاي مورد نظر شما طبقه در نظر گرفته نشده اسم شما در مدل اصيلي سيازه بيا‬
‫تعراف تير بتني متصل به ستون در همان تراز ( حتي تيري با ابعاد كوچک ‪ )cm 8‬وگيرفتن خروجيي هياي‬
‫دوباره‪ ،‬مي توانيد ترسيمات دکخواه خود را داشته باشيد‪.‬‬

‫برخی ستون ها ترسیم نمی شوند و برخی مقطع مغایر با آنچه مدل شده دارند‪.‬‬
‫با انجام مراحل زار و گرفتن خروجي هاي جداد ترسيم ستون ها بدون اشیال انجام شد‪:‬‬
‫‪ -‬قبل از گرفتن فاايل هياي ‪ E2K‬وخروجيي ‪ Design‬ازمنيو ‪ Options‬گزانيه …‪ Preferences‬گزانيه‬
‫…‪ Dimension/Tolerances‬مقدار ‪ Auto Merge Tolerance‬را ‪ 5cm‬قيرار داده ‪ OK‬كنييد‪ ،‬سيپس از‬
‫منو ‪ Edit‬گزانه …‪ Auto Relabel All‬را انتخاب كرده و ‪ Ok‬كنيد‪.‬‬
‫‪ -‬برنامه ‪ ETABS‬در مواردي كه ستون ها به روش ‪ Design‬طراحي شده باشند و خروجيي ‪ txt‬گرفتيه‬
‫شده باشد‪ ،‬نتااج طراحي را همراه با ‪ Error‬خروجي مي دهد كه در ترسيم به مشیل برمي خورد براي رفيع‬
‫اان مورد بااد بجاي خروجي ‪ txt‬از خروجي ‪ MDB‬استفاده كنيد كه نحوه خروجي گرفتن آن و معرفي بيه‬
‫برنامه در كتاب راهنما قسمم "ساختن فاال هاي مورد نياز سازه‪ "09‬توضيح داده شده اسم‪.‬‬
 ‫‪006‬‬ ‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول‬

‫در ترسیم ستون ها در توضیح مقدار خاموت ها بجاي قطر میلگرد عالمت سوال (؟) نوشته شده‬
‫است‪.‬‬
‫مقدار خاموت بر اساس ‪ AS‬خروجي نرم افزار طراحي و تنظيمات كاربر با در نظر گيرفتن ضيوابط آايين‬
‫نامه انتخابي روي نرم افزار سازه‪ ،09‬محاسبه مي شود‪ .‬در صورتي كه در مقدار خاموت عالمم سيوال نوشيته‬
‫شده بدان معناسم كه ميلگرد انتخابي بر اساس تنظيمات و ضوابط آاين‌نامه كيافي نبيوده و نيياز اسيم در‬
‫تنظيمات سازه‪ 09‬اک اا دو سااز ميلگرد بزرگتر به ميلگرد هاي انتخابي اضافه گردد‪ .‬پس از ااين كيار کطفيا‬
‫دوباره ‪ Extract‬نموده و اقدام به ترسيم ستون ها نماايد‪.‬‬

‫آیا می توان در سازه‪ 09‬ترتیب شماره گذاري ستون ها را به دلخواه تغییر داد؟‬
‫در سازه‪ 09‬شماره گذاري ستون ها به صورت اتفياقي )‪ (Random‬بيوده و قابيل تغييير قبيل ايا پيس از‬
‫ترسيم نمي باشد‪.‬‬

‫در مواردي که سایز میلگرد مقطع باال در ستون ها بیشتر باشد سازه‪ 09‬بر اساس میلگرد پـایین‬
‫اورلپ کرده و این مغایر آیین نامه می باشد‪.‬‬
‫در حال حاضر برنامه سازه‪ 09‬در هر شرااطي اورکپ در ستون ها را بر اساس ميلگيرد پيااين کحياظ ميي‬
‫كند و دکيل آن‪ ،‬فرض بر آن بوده كه هميشه ميلگرد پااين بزرگتر اا برابر ميلگرد باال مي باشد‪.‬‬

‫مقطع ستون ها در مدل و نقشه همخوانی ندارد‪.‬‬

‫در مواردي ‪ ETABS‬آخران تغييرات را در فاال هاي خروجي درج نمي كنيد كيه بيا انجيام مراحيل زاير‬
‫آخران تغييرات و نتااج صحيح در خروجي ها منعیس مي شود‪.‬‬
‫‪ -‬قبيل از گيزفتن فاالهياي ‪ E2k‬و خروجيي ‪ Design‬از منيو ‪ Option‬گزانيه … ‪ Preferences‬گزانيه‬
‫…‪ Dimension/Tolerances‬مقدار ‪ Auto Merge Tolerance‬را‌‪ cm 2‬قرار داده ‪ OK‬كنيد‪.‬‬
‫‪ -‬از منو ‪ Edit‬گزانه …‪ Auto Relabel All‬را انتخاب كرده و ‪ Ok‬كنيد‪.‬‬
‫‪ -‬فاال ‪ E2K‬و خروجي طراحي را بسازاد و دوباره به سازه‪ 09‬معرفي نماايد‪.‬‬

‫آیا سازه‪ 09‬قابلیت در نظر گرفتن وصله مكانیكی )‪ (overlap‬را در ستون ها دارد؟‬
‫سازه‪ 09‬در حال حاضر قابليم ترسيم وصله میانيیي را ندارد‪ .‬در صورتي كه درصد آرماتور در ستون هيا‬
‫بيش از مقدار مجاز آاين نامه باشد و ]‪ ABA Warning -> [20-4-2-2-1‬مشاهده مي كنييد ميي توانييد بيا‬
‫پاک كردن هشدار سازه‪ 09‬دتاال و توضيحات وصله میانيیي را جااگزان كنيد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪004‬‬

‫در ترسیم ستون ها‪ #9 ، Error 1000‬می دهد و ستون ها ترسیم نمی شوند‪.‬‬
‫‪ -‬هنگام تعراف مقاطع سيتون هيا در دو حاکيم ‪ Check‬ايا ‪ Design‬قسيمم ‪ Bar Size‬و ‪Corner Bar‬‬
‫‪Size‬از ميلگردهييااي اسييتفاده كنيييد كييه پسييوند ‪D ( d‬كوچييک) دارنييد (احتميياال از ميلگردهييااي بييا‬
‫پسوند‌‪‌#‬استفاده كرده ااد)‪.‬‬
‫‪ -‬در صورتي كه ميلگردهاي جداد در فاال طراحي تعراف مي كنيد از نامگيذاري شيبيه‌‪ d 83‬اسيتفاده‬
‫كنيد‪.‬‬
‫‪ -‬همه ستون ها در حاکم ‪ Check‬تعراف شده باشند اا همه ستونها در حاکم ‪ Design‬تعراف شوند‪.‬‬

‫خطاي ‪ 891‬در ترسیم ستون ها مربوط به چیست؟‬

‫برنامه ‪ ETABS‬در مواردي (بيشتر وقتي ستون ها به روش ‪ Design‬طراحي شده باشند) خروجيي ‪TXT‬‬
‫را همراه با خطا گزارش مي دهد (مقدار خاموت را بر اساس شیل پذاري زاياد چيک ميي كنيد و هميراه بيا‬
‫خطاي ‪ Exceeds Limit‬گزارش مي دهد) كه در ترسيم ستون ها به مشیل برميي خيورد‪ .‬بيراي رفيع ااين‬
‫مورد بااد بجاي خروجي ‪ txt‬ازخروجي‪ MDB‬استفاده نماايد‪ ،‬كه نحوه خروجي گرفتن آن و معرفي به برنامه‬
‫در كتاب راهنما قسمم "ساختن فاال هاي مورد نياز سازه‪ " (09‬توضيح داده شده اسم‪.‬‬

‫آیا در ستون ها می توان تمامی میلگردهاي طولی را با خاموت مهار نمود؟‬

‫در صورت فعال نمودن گزانه زار كليه ميلگردهاي غير از گوشه داخل اک تنگ باز‪ ،‬بسته و اا سينجاقي‬
‫(بسته به تنظيمات) قرار مي گيرند‪ ،‬در غير اان صورت ميلگردهاي طوکي به صورت اک در ميان توسط ااين‬
‫تنگ ها نگه داشته خواهند شد‪.‬‬
‫‪Settings -> Column -> Lateral Reinforcement -> Stirrup Settings -> Engage all‬‬
‫‪longitudinal bars in stirrups‬‬

‫در ‪ Extract‬کردن ستون ها خطـاي ‪ Error 1000: bad argument type: consp nil‬مـی‬
‫دهد‪.‬‬
‫ممین اسم در نام گذاري طبقات از كاركترهااي غير از حروف و عدد استفاده شده باشد‪ .‬کطفا نامگيذاري‬
‫طبقات با حروف شروع شود‪ .‬مي تواند شامل حروف و عدد باشد (مانند ‪ .)Story3‬پس از تصحيح ااين ميورد‬
‫دوباره خروجي هاي ‪ E2k‬و ‪ mdb‬را گرفته و به سازه‪ 09‬معرفي نماايد‪.‬‬
 ‫‪002‬‬ ‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول‬

‫دیوارهاي برشی‪:‬‬
‫با رعایت چه مواردي ترسیم دیوارهاي برشی بدون اشكال انجام می شود؟‬
‫‪ -‬همه داوارها داراي مش خارجي باشند‪.‬‬
‫‪ Pier -‬بندي داوارهاي برشي در هر طبقه همنام اا مطاب طبقات پااين همان داوار باشد‪.‬‬
‫‪ -‬از آنجا كه ترسيم داوار برشي در سيازه ‪ 09‬نيازمنيد ایسيري آمياده سيازي هيا و رعاايم ميواردي در‬
‫فاال ‪ ETABS‬اسم‪ ،‬احتمال عدم رعاام موارد زار وجود دارد‪ .‬به عنوان نمونه‪:‬‬
‫‪ -8‬مقطع ساخته شده از نظر ابعاد بااد با هندسه داوار در مدل در همان طبقه اختصاص اافته ایسان باشيد‬
‫از گزانه ‪ Start from Existing Wall Pier‬اان مقاطع را ساخته و اختصاص دهيد‪.‬‬
‫‪ -0‬مقاطع در حاکيم ‪ Section Design‬باايد از گزانيه ‪ Start from Existing Wall Pier‬و ايا در صيورت‬
‫ایسان بودن ابعاد همه قسمتهاي مرتبط از گزانه ‪ Add Copy of Pier Section‬ساخته شده باشند‪.‬‬
‫‪ 6‬در صورتي كه از ‪ Section Designer‬براي طراحي داوارهاي برشي اسيتفاده كيردهاايد‪ ،‬حتميا از گزانيه‬
‫‪ Edit> Change Shape to Poly‬در منوي‪ Section Designer‬استفاده كنيد‪ .‬ابتدا كل مقطع را انتخياب‬
‫كنيييد و سييپس دسييتور مييذكور را اجييرا نماايييد‪ .‬همچنييين در صييورتيیه از آرماتورگييذاري خودكييار‬
‫‪ SectionDesigner‬استفاده كردهااد‪ ،‬دستور ‪ Edit> Change Bar Shape to Single Bars‬را براي تیيي‬
‫كردن ميلگردها اجراكنيد‪ .‬اما اگر از ابزارهاي ترسيم ميلگرد ماننيد تیيي‪ ،‬خطيي و ايا مسيتطيلي در محييط‬
‫‪ SectionDesign‬استفاده كردهااد نيازي به تیي كردن ميلگردها نيسم‪ .‬همچنين در ‪ETABS2013‬و بياالتر‬
‫نيز نيازي به تیي كردن ميلگردها نيسم‪.‬‬
‫‪ -4‬در صورت تعراف ‪ Spandrel‬فقط اکمان اا اکمانهاي باالي باز شو بااد تعراف ‪ Spandrel‬داشته باشند‪.‬‬
‫‪ -2‬هنگام توکيد مقطع داوار بر اساس ‪ Pier‬ودر مقطيع ‪ Section Design‬ناحييه پيراميوني ‪ Leg‬هيا بيا هيم‬
‫همپوشاني پيدا كرده اند در صورتي كه بااد کب بيه کيب باشيند كيه شيما ميي توانييد در محييط ‪Section‬‬
‫‪Design‬از گزانه ‪ Reshaper‬آنها را کب به کب كنيد‪.‬‬
‫‪ -3‬در تعراف مقاطع ‪ Section Design‬آرماتورهااي كه در تعراف اوکيه مقطع وجود دارند را پياک نینييد و‬
‫دوباره آنها را به مقطع اضافه كنيد‪ .‬همان آرماتورها را تغيير سااز و تغيير فاصله دهيد و در صورت نيياز بيين‬
‫آنها آرماتور اضافه نماايد‪.‬‬
‫‪ -7‬زاواه بين ‪ mesh area‬ها در داوار هاي برشي بااد ‪ 09‬درجه باشند در مقياطعي كيه ‪ 09‬درجيه رعاايم‬
‫نشده ‪ mesh area‬آن طبقه را پاک كرده و دوباره ااجاد كنيد‪.‬‬
‫‪ -1‬داوار برشي هاي پيوسته بااد مش بندي هماهنگ از نظر تعداد در طيول و ارتفياع دايوار برشيي داشيته‬
‫باشند‪.‬‬
‫‪ -‬در ترسيم داواربرشي با بازشو )‪ (Opening‬موارد زار را بررسي و رعاام نماايد‪:‬‬
‫‪ -8‬در طبقات بازشودار با در نظر گرفتن محل باز شو از ‪ Mesh Areas‬استفاده نماايد (مانند مش‌‪.) x36‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪003‬‬

‫‪ -0‬در طبقات بازشودار ستون كنار متناظر مش داوار تیه شود‪.‬‬

‫‪ -6‬پير بندي باال و پااين باز شو متفاوت تعراف شود‪.‬‬
‫‪ -4‬پير بندي ستون مطاب مش كناري آن تعراف شود‪.‬‬
‫‪ -2‬تیرار پير ها در طبقات مختلف اارادي ندارد‪.‬‬
‫‪ -3‬در طبقات بازشو دار از هر پير مقطع جدا تعراف و اختصاص داده شود‪.‬‬
‫‪ -7‬خروجي هاي ‪ E2K‬و ‪ TXT‬دوباره گرفته شوند و به سازه‪ 09‬معرفي گردند‪.‬‬

‫آیا سازه‪ 09‬دیوارهاي برشی کـه از روش ‪ Simplified C and T Section‬مـدل شـده باشـند را‬
‫ترسیم می کند؟‬
‫سازه‪‌ 09‬قابليم ترسيم داوارهاي برشي در حاکم ‪ uniform‬و ‪ General‬را دارد و با داوارهااي كيه بيه‬
‫صورت ‪ SIMPLIFIED‬تعربف شده باشند سازگار نيسم‪.‬‬

‫در ترسیم مقطع ارتفاعی دیوار برشی خطـاي ‪Error! Automation error. Not applicable‬‬
‫داده و ترسیمات انجام نمی شود‪.‬‬
‫ممین اسم برخي از داوارهاي برشي با دو بازو‪ ،‬بيا زاوايه حيدود ‪ 42‬درجيه باشيند‪ .‬مشيیل ااتيبس در‬
‫شناسااي تعداد بازو ها در اان تيپ داوار ها مي باشد كه وقتي با اک ‪ Pier‬تعراف شده باشند در فاايل ‪E2k‬‬
‫هندسه دقي آن منعیس شده (همان شیلي كيه در پيالن ترسييم شيده) وکيي در فاايل طراحيي ‪ txt‬هميه‬
‫مشخصيات در ايک بيازو )‪(Leg‬کحياظ ميي شيوند و مغياارت فاايل ‪ E2k‬و ‪ txt‬منجير بيه خطياي !‪Error‬‬
‫‪ Automation error. Not applicable‬مي شود‪.‬‬
‫راه حل اان موارد تعراف داوار با دو ‪ Pier‬متفاوت و دو مقطع مي باشد و اا اانیه با استفاده از اطالعيات‬
‫و تجربه فاال ‪txt‬را در ‪ Pier‬مربوطه وارااش نموده و مشخصات آن را در دو بازو‪ ،‬مطياب داواربرشيي هياي‬
‫شبيه آن (با دو بازو) وارااش نماايد ‪.‬‬

‫در دیواربرشی نسخه استاندارد پس از ‪ Extract‬دیوارهاي برشی هنگـام ترسـیم مقـاطع طـولی‬
‫خطاي ‪ 1999‬نمایش داده می شود‪.‬‬
‫ممین اسم فاال ‪ E2K‬قبل از ‪ Single‬كردن مقاطع داواربرشي سياخته شيده و مشخصيات ميلگردهياي‬
‫داوارهاي برشي در آن منعیس نشده اسم‪ .‬کطفا پس از ‪ Single‬كردن مقاطع داوار اقدام بيه سياختن فاايل‬
‫‪E2K‬نماايد و به اتوكد معرفي نماايد‪.‬‬
 ‫‪007‬‬ ‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول‬

‫در ترسیم دیوار برشی پیشرفته‪ ،‬مرحله ‪ Extract‬پیام ‪Can not Draw, Use ‘Change Shape‬‬
‫‪to Poly’ and ‘Change Bar Shape to Single Bars’ in ‘Edit’ menu of ‘SECTION‬‬
‫’‪DESIGNER‬می دهد‪.‬‬
‫کطفا براي تهيه مقاطع داواربرشيي و رونيد آمياده سيازي آن بيه ميوارد "تعرايف مقياطع طراحيي بيراي‬
‫داوارهاي ‪ " General‬دركتاب راهنما توجه نماايد‪.‬‬
‫مقاطعي كه در پيام هاي خطا مشخص هستند گزانه ‪ Change bar shape to single bar‬بيراي آنهيا‬
‫انجام نشده اسم‪ .‬کطفا پس از ‪ Single‬كردن مقاطع داوار اقدام بيه سياختن فاايل ‪ E2K‬نمااييد و بيه اتوكيد‬
‫معرفي نماايد‪ .‬در صورتي كه ایيي ايا بيشيتر از مقياطع ‪ Single‬نشيده باشيند پيس از خطياي اول ‪Error‬‬
‫‪1000‬ظاهر مي گردد كه ناشي از عدم رفع خطا هاي قبل مي باشد‪.‬‬

‫در ترسیم دیوارهاي برشی‪ ،‬محیط و میلگرد آنها ترسیم شده ولی اندازه گـذاري و مشخصـات‬
‫میلگرد آنها نوشته نشده است‪.‬‬
‫در داواربرشي نسخه استاندارد (داواربرشي پيشرفته خراداري نشده)‪ ،‬داوارهااي كيه محييط و ميلگيرد آنهيا‬
‫ترسيم شده وکي اندازه گذاري و مشخصات ميلگرد آنها نوشته نشده بدکيل وجود اکمان مرزي (ستون) بيرون‬
‫زده در داوار مي باشد‪.‬‬
‫داوار برشي استاندارد در نرم افزار سازه ‪ 09‬شیل هاي داوار برشي ذكر شده‌در كتاب راهنما قسيمم دايوار‬
‫برشي استاندارد را ترسيم مي كند و در موارد زار داوار برشي پيشرفته ميي توانيد ترسييمات شيما را انجيام‬
‫دهد‪:‬‬
‫‪ -‬داوارهااي داراي بازشو‬
‫‪ -‬داوارهااي داراي تعراف ‪Spandrel‬‬
‫‪ -‬داوارهاي بيش از دو ‪ Leg‬با اکمان ستون بيرون زده‬
‫‪ -‬داوارهااي كه زاواه بين ‪ Leg‬ها غير‌‪09‬درجه باشند‬
‫‪ -‬داوار هااي با سه ‪ Leg‬و اا بيشتر‬

‫در دیوار برشی خطاي ‪ Stringp nil‬می دهد‪.‬‬

‫ممین اسم شما در مدل خود ستون فلزي ‪ Pier‬شده تعراف كرده باشيد كه اان خالف اصول ترسييمي‬
‫در سازه‪ 09‬مي باشد (سازه‪ 09‬فقط اکمان هاي بتني ترسيم مي كند)‪.‬‬

‫در دیوارهاي برشی با زدن دکمه ‪ Extract‬عمل ترسیم اولیه دیوارهاي برشی انجام نمی شـود و‬
‫دوباره همان پنجره ظاهر می شود‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪001‬‬

‫اان اتفاق براي نسخه هااي از نرم افزار سازه‪ 09‬ممین اسم رخ دهد كه داواربرشيي پيشيرفته روي آنهيا‬
‫فعال نيسم و از داواربرشي استاندارد استفاده مي كنند‪ .‬علم آن منعیس نشدن داوارهياي برشيي در فاايل‬
‫نتااج طراحي اسم‪ .‬براي رفع آن بااد در ااتبس بعد از طراحي داوارهاي برشي روي هر طبقيه از هير دايوار‬
‫راسم كليک كرده و از گزانه ‪ Overwrite‬تمام موارد آن را تيک بزنيد‪ .‬با زدن ‪ OK‬پنجره هيا بسيته شيوند‪،‬‬
‫دوباره خروجي ‪ E2K‬و طراحي داوارهاي برشي )‪ (TXT‬گرفته‌و از ابتدا به اتوكد معرفي كنيد‪.‬‬

‫در دیوارهاي برشی هنگام ‪ Extract‬خطاي ‪ Error! bad 3D point: nil‬می دهد‪.‬‬
‫در مش بندي داوارهاي برشي شیل مش ها بااد مربيع مسيتطيل (گوشيه هيا بيا زاوايه ‪ )09‬باشيند‪ .‬در‬
‫صورتي كه اک اا چند مش شیل ذوزنقه ( گوشه ها غير ‪ 09‬درجه) داشته باشند اان خطيا پييش ميي آايد‪.‬‬
‫بااد مش هاي داوار در آن طبقه را دوباره با شیل مربع مسيتطيل ترسييم كنييد و خروجيي ‪ E2k‬و طراحيي‬
‫داوار را دوباره بگيراد‪.‬‬

‫هنگام ترسیم دیوارهـاي برشـی خطـاي ‪Error 404 Bad Design Concrete Output file.‬‬
‫نمایش داده می شود‪.‬‬
‫نحوه ساختن فاال نتااج طراحي داواربرشي را با توجه به داوار برشي پيشرفته اا اسيتاندارد‪ ،‬از راهنمياي‬
‫سازه‪ 09‬مطاکعه كرده و همه موارد را در ساختن فاال نتااج طراحي داوار برشي رعاام فرماايد‪.‬‬

‫هنگام ترسیم دیوارهاي برشی پیام ‪ Bad Design Concrete Output file.‬ظاهر شده و ترسیم‬
‫نمی کند‪.‬‬
‫ممین اسم اک اا چند داواربرشي با تعراف ‪ Simplified C and T Section‬داشته باشيد كه سازه‪09‬‬
‫بيييراي ترسييييم ااييين نيييوع دايييوار سيييازگار نشيييده وداراي قابلييييم ترسييييم داوارهييياي برشيييي در‬
‫حاکم ‪ uniform‬و ‪ General‬مي باشد‪.‬‬

‫در دیوارهاي برشی با دستور ‪ Wall Section Editor‬یک یا چند دیوار نسبت به سـتون داخـل‬
‫دیوار هم تراز )‪ (Align‬نمی شوند‪.‬‬
‫همتراز كردن )‪ (Align‬داوارهاي برشي در صورتي كه ستون اک سر داوار اعني ابتيدا ايا انتهياي دايوار‬
‫باشد امیان پذار اسم‪ .‬در صورتي كه ستون وسط داوار باشد و در ابتدا اا انتهاي داوار نباشد امیان همتيراز‬
‫كردن داواربرشي با ستون وجود ندارد‪.‬‬

‫چرا در ترسیم دیوارهاي برشی در حالت استاندارد همه خاموت هاي میانی به صـورت یكنواخـت‬
‫ترسیم می شود ؟‬
 ‫‪000‬‬ ‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول‬

‫در صورتي كه طول داوار زااد باشد مطاب آاين نامه خاموت ناحيه ‪ L0‬به صورت كاميل ارتفياع دايوار را‬
‫پوشش مي دهد و خاموت ها به صورت اینواخم ارتفاع داوار را مي پوشانند ‪ L0‬به صورت كامل ارتفاع داوار‬
‫را پوشش مي دهد و خاموت ها به صورت اینواخم ارتفاع داوار را مي پوشانند‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪699‬‬

‫چرا دیوارهاي برشی مانند ستون ها ترسیم می گردد؟‬

‫در صورتي كه داوار برشي ها در سازه‪ 09‬شما مانند ستون ها ترسيم مي شيوند‪ ،‬نيرم افيزار شيما شيامل‬
‫داوار برشي نسخه اس تاندارد مي باشد و داوار برشي پيشرفته فعال نشيده اسيم (مطياب قيرارداد خرايداري‬
‫نشده اسم)‪ .‬براي كنترل فعال بودن داوار برشيي در سيازه‪ 09‬از منيو ‪ Help‬گزانيه ‪ Activation‬را انتخياب‬
‫كنيد و قسمم ‪ Advance Shear Wall‬را چک كنيد در صورتي كه ‪ Not Activated‬درج شده باشد‪ ،‬داوار‬
‫برشي پيشرفته فعال نمي باشد‪.‬‬

‫نماي سه بعدي را در دیوارهاي برشی مطابق کتاب راهنما ترسیم نمی کند‪.‬‬
‫نماي سه بعدي داوارهاي برشي از امیانات داواربرشي پيشرفته ميي باشيد‪ .‬امیيان دارد در نسيخه شيما‬
‫داواربرشي پيشرفته فعال نشده باشد (مطياب قيرارداد خرايداري نشيده اسيم)‪ .‬بيراي كنتيرل فعيال بيودن‬
‫داواربرشيي در سيازه‪ 09‬از منيو ‪ Help‬گزانيه ‪ Activation‬را انتخياب كنييد و قسيمم ‪Advance Shear‬‬
‫‪Wall‬را چک كنيد در صورتي كه ‪ Not Activated‬درج شده باشد‪ ،‬داواربرشي پيشرفته فعال نمي باشد‪.‬‬

‫در ترســیم مقــاطع دیــوار برشــی پیــام خطــاي ‪Error! No function definition:‬‬
‫‪ SAZE_PER_VEC‬ظاهر شده و مقاطع دیواربرشی ترسیم نمی شوند‪.‬‬
‫در صورت مشاهده اان خطا احتماال برنامه سازه‪ 09‬شما مدت زاادي اسم بروز نشده اسيم‪ .‬کطفيا فاايل‬
‫بروزرساني )‪ (Update‬را از ساام ‪ www.SAZE90.com‬قسمم بروزرساني دانلود و اجرا كنييد‪ .‬در صيورتي‬
‫كه با استفاده از آخرا ن بروزرساني همچنان با اان خطا روبرو شيداد آخيران وايرااش فاايل هياي پيروژه را‬
‫ازطرا بخش پشتيباني در وبساام سازه‪ 09‬ارسال كنيد‪ .‬بخش پشتيباني در كمتران زمان ممین پاسيخگو‬
‫خواهند بود‪.‬‬
 ‫‪698‬‬ ‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول‬

‫در حالتی که سازه بدون ستون فقط با دیوار برشی مدل شده باشد آکس بندي و تكیه گاه هـا در‬
‫تیرها ترسیم نمی شوند‪.‬‬
‫برنامه سازه‪ 09‬در محل هااي كه ستون وجود داشته باشد تیييه گياه را شناسيااي و در تيرهيا مينعیس‬
‫ميكند‪ .‬در صورتي كه سازه فقط با داوار برشي مدل شده باشد‪ ،‬ابتدا و انتهاي هر داوار را بيه عنيوان آكيس‬
‫(بدون تیيه گاه) فرض مي كند‪ .‬دو راه براي حل اان موضوع پيشنهاد مي گردد‪:‬‬
‫‪ -8‬سييازه را بييدون سييتون بييه سييازه‪ 09‬معرفييي كنيييد كييه صييرفا آكييس بنييدي منتقييل مييي شييود‪.‬‬
‫‪ -0‬در حاکم كنوني از سازه خروجي طراحي )‪ (Design‬گرفته و سپس بيه ميدل در محيل تیييه گياه هياي‬
‫دکخواه ستون با عرض داوار برشيي ايا ابعياد ‪ cm 8‬اضيافه كنييد و خروجيي ‪ E2K‬بگيرايد‪ .‬از ‪ E2K‬جدايد و‬
‫خروجي طراحي سازه اصلي در ترسيمات سازه‪ 09‬استفاده كنيد‪.‬‬
‫در روش دوم بخاطر تشخيص تیيه گاه ها وضعيم خاموت ها هم بهتر شده و نيواحي تیييه گياهي را در‬
‫هر تير خاموت گذاري مي كند‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪690‬‬

‫تیرچهها‪:‬‬

‫پـس از اجـراي فرمـان تیرچـه بـا پیـام ‪Model has not any “Filled Deck” joists are‬‬
‫‪ Filled Decks designed as‬روبرو می شویم‪.‬‬
‫براي گرفتن مشخصات تيرچه هيا از فاايل ‪ ETABS‬در تعرايف سيقف هيا باايد از گزانيه ‪Filled Deck‬‬
‫استفاده شده باشد و ااتم هاي آن نظير ‪ tc‬اا ‪ hr‬دقي و صحيح تعراف شده باشند‪ .‬در غير اانصورت شما در‬
‫فرمان تيرچه فقط مي توانيد از قسمم ‪ Table Mode‬با تعراف بارهاي مرده ‪ ،‬زنده‪ ،‬بازه طوکي تيرچيه هيا و‬
‫داگر موارد‪ ،‬اک جدول مشخصات تيرچه مجزا از خصوصيات سازه مدل شده‪ ،‬داشته باشيد ‪.‬‬

‫در طراحی تیرچه ها در طول هاي کم نیز پیام ‪ Deflect is over‬ظاهر می گردد‪.‬‬
‫ممین اسيم در تنظيميات تيرچيه در قسيمم ‪ Materials‬مقيدار )‪Modulus of Elasticity (Rebar‬‬
‫نادرسم تعراف شده باشد‪ .‬همينطور درستي مقادار داگر موارد اان پنجره را بازبيني نماايد ‪.‬‬

‫میلگرد تیرچه ها در محاسبات سازه ‪ 09‬با جداول نشریه ‪ 04‬و نشریه ‪ 284‬مطابقت ندارند‪.‬‬
‫‪ -‬در برنامه سازه‪ 09‬از روش مقاومم نهااي براي طراحي تيرچه ها استفاده شده و كنترل هاي آاين نامه‬
‫اي و ضوابط هندسي آن‪ ،‬از نشراه ‪ 04‬برگرفته شده اسم در حاکي كه در نشراه هاي سازمان برناميه بودجيه‬
‫از روش قدامي تنش هاي مجاز‪ ،‬در طراحي تيرچه استفاده شده اسم‪.‬‬
‫‪ -‬در برنامه سازه‪ 09‬بر اساس طيف انتخابي ميلگردها بيش از ده طراحي مجاز انجيام داده و از بيين آنهيا‬
‫اک مورد كه سبک تران حاکم از نظر وزن را داراسم انتخاب مي كند در صيورتي كيه در جيداول از پييش‬
‫تعراف شده‪ ،‬بهينه سازي وزن ميلگرد انجام نشده اسم‪.‬‬
‫‪ -‬ممین اسم در تنظيمات گزانه "محاسبه خيز دراز مدت" انتخاب و کحاظ شده وکي در جداول معمول‬
‫خيز دراز مدت محاسبه نشده اسم‪.‬‬

‫در ترسیم تیرچه ها چگونه می توان تیپ بندي آنها را تنظیم نمود یا کم کرد؟‬
‫در تنظيمات تيرچه قسمم ‪ Other‬آاتم هياي ‪ Joist Length Round Off‬و ‪Rebar Length Round‬‬
‫‪ Off‬مي توانند تيپ بندي تيرچه ها را كنترل نمااند‪ .‬توصيه مي شود مقدار هر دو آاتم ایسان تعراف شود‬
‫مثال در صورتي كه‌‪ cm 29‬باشد تيپ بندي تيرچه ها هر نيم متر انجام مي شود‪.‬‬
 ‫‪696‬‬ ‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول‬

‫در ترسیمات تیرچه ها پیام ‪ Tiebeam needed‬می دهد‪.‬‬

‫پيام ‪ Tiebeam needed‬در تيرچه ها‪ ،‬نشان مي دهد كه طيف انتخاب ميلگرد براي تاي بيم كم بوده و‬
‫دو اا بيشتر سااز ميلگرد در اان قسمم اضافه نماايد‌سپس ترسيمات تيرچه را انجام دهيد‪.‬‬

‫تعداد تاي بیم ها (ریب ها) در برنامه سازه‪ 09‬قسمت تیرچه چگونه محاسبه می شود؟‬
‫تاي بيم هاي تيرچه بلوک مطاب نشراه ‪ 04‬محاسبه مي گردد و طب آن زار ‪ 4‬متر بدون راب‪ 4 ،‬تيا ‪7‬‬
‫متر ‪ 8‬راب و باالي ‪ 7‬متر ‪ 0‬راب نياز دارد‪ .‬اان موارد در صورتي اسم كه بار زنده زاير ‪ kg/m2 629‬باشيد‪.‬‬
‫در صورتي كه بار زنده ‪ 350‬اا بيشتر باشد‪ ،‬در هربازه اک راب اضافه خواهد شد كه‌‌زار ‪ 4‬متر ‪ 8‬رايب‪4 ،‬‬
‫تا ‪ 7‬متر ‪ 0‬راب و باالي ‪ 7‬متر ‪ 6‬راب خواهد بود‪.‬‬

‫براي محاسبه و ترسیم تیرچه دوبل در سازه‪ 09‬چه تنظیماتی باید انجام داد؟‬
‫براي محاسبه و ترسيم تيرچه دوبل در سازه‪ ،09‬تنظيمات ‪ Filled Deck‬در ‪ ETABS‬بااد مطياب تيرچيه‬
‫تک اعني ‪ wr=12.5‬و ‪ Sr=62.5‬اا مقادار مورد نظر كياربر تعرايف شيده باشيند و در سيازه‪ 09‬در داياکوگ‬
‫تيرچه‪ ،‬قسمم تنظيمات‪ ،‬بخش ‪ Dimensions‬گزانه ‪ Minimum Span to Use Double Joist‬را انتخاب‬
‫كرده و طول كمينه بيراي شيروع محاسيبه تيرچيه دوبيل را وارد كنييد و ايا گزانيه ‪Use Double joists‬‬
‫…‪ automatically‬را انتخاب كرده تا به طور خودكار برنامه تيرچه دوبل را در طول هاي مورد نياز محاسيبه‬
‫و ترسيم نمااد‪ .‬گزانه سوم ‪ Never use double joists‬به هيچ وجه در هيچ طوکي تيرچه دوبل‪ ،‬محاسبه و‬
‫ترسيم نميیند‪ .‬با انتخاب گزانه آخر ممین اسم تيرچه ها در طول هاي باالي ‪ 3‬متر طراحي نشوند‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪694‬‬

‫موارد دیگر‪:‬‬

‫هنگام باز کردن تنظیمات پیام ‪ Error! ADS request error‬می دهد‪.‬‬
‫اشیال از ‪ font‬نوع ‪ Arial‬در ‪ Windows‬شما مي باشد در صورتي كيه ااين ‪ font‬را بيا نيوع صيحيح آن‬
‫جااگزان كنيد اان مشیل برطرف مي شود‪.‬‬

‫هنگام معرفی فایل ‪ MDB‬سازه‪( 09‬سیستم) هنگ می کند و امكان ادامه کار وجود ندارد‪.‬‬
‫‪ -‬در صورت استفاده از فاال ‪ MDB‬و هنگ كردن هنگام خواندن اان نوع فاال بااد نرم افزار ‪ Office‬خيود را‬
‫در حاالت زار چک كنيد‪:‬‬
‫‪ -8‬نرم افزار ‪ Office‬روي سيستم شما نصب شده باشد‪.‬‬
‫‪ -0‬نرم افزار ‪ Office‬نصب شده بااد منطب با وارااش واندوز شما باشد‪ .‬براي وانيدوز ‪ bit 60‬باايد ‪Office‬‬
‫‪2007‬اا وارااش هاي جدايدتر و بيراي وانيدوز ‪ bit 34‬باايد ‪ Office 2013‬بيه صيورت ‪ bit 34‬از گزانيه‬
‫‪Professional‬نصب شده باشد‪.‬‬
‫‪ -6‬در صورتي كه سيستم شما ‪ bit 34‬مي باشد پس از مرحله ‪ ،0‬از ‪ CD‬نصيب برناميه سيازه‪ 09‬پوشيه ‪for‬‬
‫‪64bit‬فاال ‪ AccessDatabaseEngine_x64.exe‬را اجرا كنيد‪.‬‬
‫‪ -4‬در صيورتي كيه از ‪ Office 2010‬و وانيدوز ‪ bit 60‬اسيتفاده ميي كنييد‪ ،‬از ‪ CD‬نصيب برناميه سيازه‪09‬‬
‫پوشه ‪ Office 2010 Problem‬فاال ‪ reg.bat‬را اجرا كنيد‪ .‬سپس فاال ‪ MDB‬را به برنامه سازه‪ 09‬معرفيي‬
‫نماايد‪.‬‬
‫سازه‪ 09‬فایل ‪ %92‬را تاثیر نمی دهد و فقط بر اساس فایل ‪ %199‬ترسیم می کند‪.‬‬
‫ابتدا مقطع اکمان را در دو فاال‪ ،‬از نظر ابعاد چک نماايد در صورتي كه ابعاد مقطع در هير دو فاايل ‪%02‬‬
‫و ‪ %899‬ایسان تعراف شده باشد سازه‪ 09‬مقادار ميلگرد و خاموت را چک كرده و بيشتران مقدار را در نظر‬
‫مي گيرد‪ .‬همچنين قبل از انجام ‪ Extract‬در پنجيره تيرهيا در قسيمم ‪Concrete Design Output File‬‬
‫بااد مسير هر دو فاال مشخص شده باشد‪.‬‬

‫پس از مرحله شیت بندي و ترسیم شیت ها فونت مربوط به آنها صحیح نمایش داده نمی شوند‪.‬‬
‫کطفا فونم هاي مورد نياز براي سازه‪ 09‬را در شاخه ‪ Font‬اتوكد قرار دهييد سيپس فاايل ميورد نظير را‬
‫دوباره باز نماايد‪.‬‬
 ‫‪692‬‬ ‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول‬

‫در هنگام اجراي دستور برش )‪ (Cut Orther‬در لیستوفر سیستم هنگ می کند یا پس از مـدت‬
‫چند ساعت هیچ واکنشی نشان نمی دهد‪.‬‬
‫عمده موارد هنگ كردن در هنگام اجراي دستور برش وجود تعداد زااد طول هاي كم ميلگرد مثال زار ‪0‬‬
‫متر مي باشد كه احتمال بدسم آوردن طول ‪ 80‬متر از چند ميلگرد را زااد مي كند و چون برنامه سيازه ‪09‬‬
‫به دنبال بهتران حاکم براي آن مي گردد مدت زمان محاسبه آن ممین اسم چندان ساعم به طول انجامد‪.‬‬
‫راه كاري كه براي اان مورد پيشنهاد مي شود استفاده از اان دستور در هر پيالن جيدا ايا بيازه اي بيا تعيداد‬
‫كمتري ميلگرد مي باشد كه با توجه به تعداد زااد طول هاي كم خطااي زار ‪ 2‬درصيد خواهيد داشيم و بيه‬
‫نتيجه خواهد رسيد ‪.‬‬

‫آیا محدودیت ‪ 19‬متري میلگردها‪ ،‬در سازه‪ 09‬رعایت می شود؟‬

‫برنامه سازه‪ 09‬در مورد قطع ميلگردها تنظيماتي دارد‪ .‬در تيرها مي توان به صورت خودكار در نقاط كيم‬
‫تنش اورکپ نمود كه بسته به طول تير ممین اسم طول هاي بيش از ‪ 80‬متر پس از ترسييم وجيود داشيته‬
‫باشند كه با دستور ‪ Overlap‬مي توان همه آنها را انتخاب و براساس طول مورد نظر باز به صيورت خودكيار‬
‫اورکپ نمود‪ .‬در روش داگري مي توان طول ‪ 80‬متر را مبناي قطع ميلگرد تيرها قرار داد كه پيس از ترسييم‬
‫همه تيرها براساس ‪ 80‬متر قطع شده و بسته به طول تير قطعه هياي زاير ‪ 80‬متير نييز بوجيود ميي آانيد‪.‬‬
‫در ستون ها فقط محل اوکپ بر اساس درصدي از ارتفاع طبقه قابل تنظيم مي باشد كه مثال مي توان محيل‬
‫آن را در تراز طبقه‪ ،‬اک سوم ارتفاع اا نصف ارتفاع طبقه قرار داد (به صورت درصدي تنظيم ميي شيود)‪ .‬در‬
‫داوارهاي برشي مانند ستون ها قابل تنظيم مي باشد‪.‬‬
‫در داوارهاي برشي همه اورکپ ها در تراز طبقه انجام مي شود‪ .‬در فونداسيون استاندارد اا پيشرفته هييچ‬
‫اورکپي به صورت اتوماتيک انجام نمي شود و مي توان از دستور اورکپ براي طول مورد نظير ايا نقطيه اوکيپ‬
‫مورد نظر استفاده نمود ‪.‬در تيرچه ها همه ميلگردها به صورت اک تیه ترسيم مي شود و امیان اورکپ وجود‬
‫ندارد‪.‬‬

‫پس از ترسیم در سازه‪ 09‬و اتمام یک دستور زاویه دید نقشه ها به هم ریخته و بـه صـورت سـه‬
‫بعدي از زاویه کنار نمایش داده می شود‪.‬‬
‫پس از ترسيم هر مرحله زاواه داد به حاکم دو بعدي باز مي گردد‪ .‬در صورتي كه اان زاوايه دايد انجيام‬
‫نشده اسم با استفاده از دستور ‪ Plan‬و دو مرتبه ‪ Enter‬زدن در خط فرمان اتوكيد‪ ،‬ميي توانييد زاوايه دايد‬
‫استاندارد را داشته باشيد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪693‬‬

‫آیا در سازه‪ 09‬امكان تعیین تعداد سطر هاي لیستوفر در ترسیم جداول لیستوفر وجود دارد؟‬
‫اان امیان اكنون براي کيستوفر تيرچه ها با تعيين تعيداد سيطر در منيو ( قبيل از ترسييم) وجيود دارد‪.‬‬
‫همچنين در فونداسيون پيشرفته در صورتي كيه ايک ميلگيرد شيامل گيروه کيسيتوفر باشيد و جيدول آن از‬
‫گزانه ‪ Write Groups List‬ترسيم شده باشد پس از ترسيم جدول مربوطه مطاب خواص ‪ Table‬در اتوكد‬
‫اان امیان را داراسم‪ ،‬كه با كليک بر روي آن وارااش سطري و ايا بيزرگ نميااي آن را انجيام دهييد‪ .‬بقييه‬
‫کيسم هاي سازه‪ 09‬چنين امیاناتي ندارند‪.‬‬

‫پس از باز کردن فایل سازه ‪ 09‬و یا در طول استفاده از آن الیه ‪ SAZE DRAWING‬قفـل شـده و‬
‫امكان ویرایش در آن الیه وجود ندارد‪.‬‬
‫اان اتفاق در شرااط زار صورت مي گيرد‪:‬‬
‫‪ -‬كاربر در هنگام اجراي ایي از دستورات سازه‪ 09‬قبيل از خاتميه آن و مشياهده داياکوگ ايا خيط فرميان‪،‬‬
‫دكمه ‪ Esc‬را زده و از دستور خارج شده اسم‪.‬‬
‫‪ -‬فاال كار شده به وارااش هااي از اتوكد غيير از وايرااش ااجياد شيده آن‪ Save as ،‬شيده و اداميه كيار در‬
‫وارااش جداد اتوكد انجام شده اسم(هر پروژه سازه‪ 09‬را با همان وارااش اتوكد شروع كيار‪ ،‬اداميه و نهيااي‬
‫نماايد)‪.‬‬
‫پس از اان اتفاق هيچ راه حل اا بازگشتي وجود نداشته و بااد پروژه سازه‪ 09‬از ابتدا در ايک وايرااش از‬
‫اتوكد انجام شود‪.‬‬

‫موارد آیین نامه اي در نقشه ها چک نشده یا پیام مربوطه مبنی بر بند آیین نامه در ترسـیمات‬
‫مربوطه ذکر نشده است‪.‬‬
‫در صورتي كه مورد شیل پذاري آاين نامه اي در نقشه ها چک نشده اا پيام مربوطه مبني بر بند شيیل‬
‫پذاري آاين نامه در ترسيمات مربوطه ذكر نشده اسم ممین اسم دكمه كنترل ضوابط شیل پذاري توسط‬
‫كاربر زده نشده و ضوابط روي مدل سازه چک نشده اسم‪ .‬براي چک كردن اان ضوابط بر اساس آايين ناميه‬
‫انتخابي در تنظيمات‪ ،‬قبل از ‪ Extract‬در تيرها اا ستون ها بر روي دكمه ‪ Check Ductility‬در منو تيير ايا‬
‫ستون كليک كنيد‪.‬‬
 ‫‪697‬‬ ‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول‬

‫مشكل خواندن فایل ‪ MDB‬در ویندوز ‪ XP‬چگونه حل می شود؟‬

‫‪ -‬ابتدا از نصب بودن برنامه ‪ Office‬مطمئن شده سپس از منو ‪ Start‬برنامه ‪ Microsoft Access‬را اجرا‬
‫نماايييد‪ .‬در صييورت اجييرا ‪ Office‬كامييل نصييب شييده اسييم(در صييورتي كييه ‪ Office‬كامييل نصييب نشييده‬
‫باشد ‪ Access‬اجرا نمي شود کطفا برنامه ‪ Office‬را به صورت كامل بار داگر نصب نماايد)‪.‬‬
‫‪ -‬بيراي رفيع مشيیل خوانيدن فاايل ‪ MDB‬در وانيدوز ‪ XP‬بيا ‪ Office 2010‬از پوشيه ‪Office 2010‬‬
‫‪Problem‬در ‪ CD‬نصب و اا فاال پيوسم دو فاال موجود را در سيستم كپي كرده و فاايل ‪ reg.dll‬را اجيرا‬
‫كنيد‪ .‬در صورتي كه مسير واندوز شما غير از ‪ C:\Windows‬مي باشد فاال ‪ reg.dll‬را ‪ Edit‬كيرده و مسيير‬
‫واندوز نصب شده را داخل آن بنواسيد‪.‬‬

‫طول وصله و خم در نرم افزار بیشتر از مقدار نیاز محاسبه می گردد‪.‬‬

‫در سازه‪ 09‬مقدار وصله و خم با در نظر گرفتن آاين نامه انتخابي و موقعيم ميلگيرد در كشيش‪ ،‬مطياب‬
‫فرمول هاي قسمم "ضوابط و آاين نامه" در كتاب راهنما در نظر گرفته شده اسم‪ .‬همچنين جدول وصله و‬
‫خم قابليم وارااش بر اساس نظر كاربر را نيز داراسم‪.‬‬

‫پس از معرفی فایل ‪ MDB‬بالفاصله پیام ‪ FATAL ERROR‬نمایش داده می شود‪.‬‬

‫نرم افزار ‪ Office‬نصب شده بااد منطب با وارااش واندوز شما باشد‪ ،‬براي واندوز‌‪ bit 60‬باايد ‪Office‬‬
‫‪2007‬اييا واييرااش هيياي جداييدتر و بييراي وانييدوز‌‪ bit 34‬بااييد ‪ Office 2013‬بييه صييورت‌‪ bit 34‬از‬
‫گزانه ‪ Professional‬نصب شده باشد‪ .‬در صورتي كه سيستم شيما‌‪bit 34‬ميي باشيد‪ ،‬از ‪ CD‬نصيب برناميه‬
‫سازه‪ 09‬پوشه ‪ for 64bit‬فاال ‪ AccessDatabaseEngine_x64.exe‬را اجرا كنيد سپس فاال ‪ MDB‬را به‬
‫سازه‪ 09‬معرفي نماايد‪.‬‬

‫در تیرها و ستون ها همه خاموت ها بجاي قطر میلگرد عالمت سوال (؟) نوشته می شود‪.‬‬
‫وقتي در همه تيرها و اا همه ستون ها در مقدار خاموت بجياي قطير ميلگيرد عالميم سيوال درج شيده‬
‫ممین اسم اشیال از تعراف ‪ Fy‬ميلگردهاي خاموت در گزانيه ‪ Shear Reinf. Yield Stress, fys‬در نيرم‬
‫افزار ااتبس باشد‪ .‬پس از اصالح اان گزانه خروجي هاي الزم براي سيازه‪ 09‬را دوبياره گرفتيه و از ابتيدا بيه‬
‫اتوكد معرفي نماايد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪691‬‬

‫روش تشخیص ‪ bit 89‬و یا ‪ bit 64‬بودن آفیس براي استفاده بهتر از سازه‪ 09‬چگونه است؟‬
‫براي تشخيص مراحل زار را انجام دهيد‪:‬‬
‫‪ -‬کطفا برنامه ‪ Access‬را روي سيستم بياز نمااييد (درصيورتي كيه ااين برناميه اافيم نشيد آفييس را از‬
‫گزانه ‪ Professional‬دوباره نصب نماايد)‪.‬‬
‫‪ -‬در صورتي كه وارااش‌‪‌0989‬استفاده مي نماايد پنجره ‪ File -> Help‬را باز نموده زار عبارت‬
‫‪ About Microsoft Access‬عبارتي مانند )‪ Version: 14.0.0000.0000 (32-bit‬به چشم مي خورد‬
‫كه در انتهاي آن وارااش‌‪‌60‬اا‌‪‌34‬آن مشخص شده اسم‪.‬‬
‫‪ -‬در صورتي كه از وارااش‌‪‌0986‬استفاده مي كنيد‪ ،‬اک فاال پيش فرض (خاکي) باز نماايد‪.‬‬
‫از گزانيه ‪ File -> New -> Blank database‬سيپس از پنجيره ‪ File -> Account‬را بياز نميوده زاير‬
‫عبييارت ‪ Office Updates‬عبييارتي ماننييد ‪Microsoft Word 2013 (15.0.0000.0000) MSO‬‬
‫‪ (15.0.0000.0000) 32-bit‬به چشم مي خورد كه در انتهياي آن وايرااش‌‪‌60‬ايا‌‪‌34‬آن مشيخص شيده‬
‫اسم‪.‬‬

‫چگونه می توان در سازه‪ 09‬میلگرد جدید معرفی نمود که قابلیت لیستوفر و دیگـر مـوارد را دارا‬
‫باشد؟‬
‫در برنامه سازه‪ 09‬مي توان ميلگردهااي جدا از ترسيمات برنامه معرفي نمود با شرااط زار‪:‬‬
‫‪ -‬خط ميلگرد بااستي حتما با دستور )‪ PolyLine (PLine‬در اتوكد ترسيم شده باشيد (حتيي ميوارد سياده‬
‫بدون خم)‪.‬‬
‫‪ Leader -‬آن فقط در نقطه انتهااي (نوک پيیان) با خط ميلگرد تمياس داشيته باشيد‪( .‬آن را قطيع نیيرده‬
‫باشد)‪.‬‬
‫‪ -‬توضيح پيیان به صورت تعداد و نوع ميلگرد مانند ‪ 6ϕ18‬بدون فاصله (بلنک) و ايا سيااز ميلگيرد‪ ،‬فاصيله‬
‫ميلگرد و تعداد آن مانند ‪ 6ϕ18 n=4‬با اک فاصله (بلنک) بين عدد ميلگرد و حرف ‪ .n‬در ااين حاکيم ‪ n‬بيا‬
‫حروف كوچک نوشته شده باشد‪( .‬سيمبل "في" بااستي كامال شبيه سيمبل ترسييم شيده توسيط سيازه‪09‬‬
‫باشد كه در صورتي كه سازه‪ 09‬نصب شده باشد با دكمه ~در صفحه كليد مي توان نوشم)‪.‬‬
‫‪ -‬توضيح پيیان نياز به طول ميلگرد مانند ‪ L=620‬نيدارد‪( .‬پيس از معرفيي بيه سيازه‪ ،09‬طيول آن خودكيار‬
‫ترسيم مي شود‪.‬‬
‫‪ -‬در صورتي كه براي ترسيم موارد باال از ترسيمات قبلي سازه‪ 09‬استفاده مي نماايد موارد كپي شده را اک‬
‫بار با دستور ‪( UN‬از دستورات سازه‪ )09‬انتخاب نماايد تا بانک اطالعات قبلي هركدام پياک گيردد (ممیين‬
‫اسم پس از دستور ‪ UN‬ترسيمات به رنگ سفيد درآاند)‪.‬‬
 ‫‪690‬‬ ‫پیوست‪ :9‬سواالت متداول‬

‫‪ -‬پس از انجام موارد باال با دستور ‪ Regbar‬ميلگرد‪،‬پيیان و نوشتار آن را انتخاب نموده در صيورتي كيه‬
‫طول مربوطه به صورت خودكار ترسيم شود و پيام ‪ Succesfull‬نمااش داده شود‪ ،‬عمليات با موفقيم انجيام‬
‫شده اسم‪( .‬براي آگاهي از تنظيمات ‪Regbar‬مي توانيد به كتاب سيازه‪ 09‬مراجعيه ايا از دكميه ‪ Help‬آن‬
‫استفاده نماايد)‪.‬‬
‫در مواردي ‪ ETABS‬آخرین تغییرات را در فایل هاي خروجی درج نمی کند که با انجام مراحل زیر‬
‫آخرین تغییرات و نتایج صحیح در خروجی ها منعكس می شود‪.‬‬
‫با انجام مراحل زار آخران تغييرات و نتااج صحيح در خروجي ها منعیس مي شود‪.‬‬
‫‪ -‬قبيل از گيزفتن فاالهياي ‪ E2k‬و خروجيي ‪ Design‬از منيو ‪ Option‬گزانيه … ‪ Preferences‬گزانيه‬
‫…‪ Dimension/Tolerances‬مقدار ‪ Auto Merge Tolerance‬را ‪ cm 2‬قرار داده ‪ OK‬كنيد‪.‬‬
‫‪ -‬از منو ‪ Edit‬گزانه …‪ Auto Relabel All‬را انتخاب كرده و ‪ Ok‬كنيد ‪.‬‬
‫در هنگام ترسیم نقشه هاي سازه‪ ،09‬پیام ‪ Fatal Error‬یا ‪ Out of Memory‬ظاهر شده و پس از‬
‫بستن پنجره کلیه ترسیمات انجام شده پاک می شوند‪.‬‬
‫پيام هااي اانچنين ناشي از كمبود حافظه ‪ RAM‬مي باشد‪ .‬حداقل ‪ RAM‬براي سازه‪ 4G ،09‬براي كيار‬
‫با اتوكد ‪ 0989‬مي باشد‪ .‬در صورتي كه سيستم شما داراي ‪Windows 64bit‬با رم ‪ 1‬اا ‪ 83‬اسم مي توانيد‬
‫از اتوكدهاي وارااش باالتر استفاده كنيد وکي توصيه مي شود براي سراع تر كار كردن برنامه از اتوكد ‪0989‬‬
‫استفاده كنيد‪.‬‬
‫راه داگر رفع اان مورد كه در برخي موارد كارساز بوده‪ ،‬كار با سازه‪ 09‬به صورت گام به گام مي باشد كيه‬
‫بين هر گام ترسيمات را ذخيره كرده و از اتوكد خارج شواد و دوباره فاال را بياز كنييد وايا حتيي در برخيي‬
‫موارد سيستم را ‪ Restart‬كنيد‪.‬‬
‫هنگام چاپ نقشه ها عالمت ‪ Ø‬به صورت ~ چاپ میشود‪.‬‬
‫‪ -‬اان مسئله مربوط ميشود به فونمهاي ‪ Romancp‬و ‪ Romansp‬كه هنگام نصب سيازه‪ 09‬در پوشيه‬
‫فونم اتوكد نصب ميشود‪ .‬اگر نقشه ها با سيستمي كه سازه‪ 09‬روي آن نصب نيسم و اا با اتوكيدي غيير از‬
‫اتوكدي كه سازه‪ 09‬روي آن نصب شده‪ ،‬چاپ شوند اان اتفاق خواهد افتاد‪ .‬بيراي حيل ااين مسيئله باايد دو‬
‫فونم ‪ Romancp‬و ‪ Romansp‬در پوشه فونم اتوكدي كه عمليات چاپ را با آن انجام ميدهيد كپي كنيد‪.‬‬

‫كاربر گرامي جهم جستجو براي سواالت بيشتر‪ ،‬به قسمم "سواالت متداول" در وبساام‬
‫سازه‪ 09‬مراجعه نماايد‪.‬‬
‫درصورت عدم دراافم پاسخ مناسب در اان بخش‪ ،‬از طرا بخش "پشتيباني وبساام"‌‬
‫مي توانيد سوال خود را مطرح نموده تا همیاران بخش پشتيباني در حداقل زمان ممین‬
‫شما را راهنمااي نمااند‪.‬‬
 ‫پیوست‪ :8‬تعیین ضخامت قلمها و چاپ نقشهها در اتوکد‬

‫چاپ نقشهها با ضخامم قلمهاي مختلف باعث خوانا تر شدن و زاباتر شدن نقشهها مييشيود‪ .‬در اتوكيد‬
‫روشهاي مختلفي براي اان كار وجود دارد ‪ 0‬روش متداول براي اان كار عبارتند از‪:‬‬
‫‪ -8‬استفاده از خاصيم ‪ Linewieght‬براي هر موضوع در زمان نقشهكشي‬
‫‪ -0‬تعيين ضخامم قلم براساس رنگ هر موضوع در زمان چاپ‬
‫سازه‪ 09‬براساس روش دوم اعني خاصيم رنگ اان عمل را انجام ميدهد‪ .‬به اان صورت كه رنگ شيماره‬
‫اک(قرمز) به عنوان نازکتران ضخامم قلم در نظر گرفته ميشود و به همين ترتيب ضخامم قليمهيا بيراي‬
‫رنگهاي بعدي افزااش مياابد‪ .‬مثال براي نوشتهها كه بااد نازک باشند از رنگهاي زرد و سبز استفاده شيده‬
‫و براي ميلگردها كه ضخيمتر هستند از رنگ بنفش استفاده شده اسم‪( .‬اکبته ااين در صيورتي اسيم كيه از‬
‫رنگهاي پيشفرض برنامه استفاده كرده باشيد)‬
‫تخصيص دادن ضخامم قليم بيه هير رنيگ بيه ااين صيورت اسيم كيه در پنجيره ‪ Plot‬بير روي دكميه‬
‫كليک كنيد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪680‬‬

‫در قسيمم )‪ Plot style table(pen assignments‬گزانيه ‪ acad.ctb‬را انتخياب كنييد‪ .‬سيپس روي‬
‫)‪(edit‬كليک كنييد تيا پنجيره ‪ Plot Style Table Editor‬بياز شيود‪ .‬روي ‪ Form View‬كلييک‬ ‫دكمه‬
‫كنيد‪ .‬در صورتيیه گزانه ‪ Acad.ctb‬وجود نداشم ایبار دستور ‪ converpstyles‬را در اتوكد اجرا كنيد‪.‬‬

‫با گرفتن كليد ‪ Shift‬و كليک روي ‪ Color1‬و ‪ Color7‬رنگهياي ‪ 8‬تيا ‪ 7‬را انتخياب كنييد‪ .‬در قسيمم‬
‫‪ Properties‬خاصيم ‪ Color‬را به رنگ ‪ Black‬تغيير دهيد‪.‬‬
‫روي رنگ ‪ 8‬كليک كنيد و در قسمم ‪ Properties‬خاصيم ‪ Lineweight‬را روي ‪ 948‬قرار دهيد‪.‬‬
 ‫‪686‬‬ ‫پیوست‪ :8‬تعیین ضخامت قلمها و چاپ نقشهها در اتوکد‬

‫طب جدول پيشنهادي زار ساار ضخاممها را نيز تغييير دهييد‪ .‬سيپس روي دكميه ‪Save and Close‬‬
‫كليک كنيد‪.‬‬
‫ضخامم‬ ‫شماره رنگ‬
‫(‪)Lineweight‬‬
‫‪0.1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪0.15‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪0.2‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪0.25‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪0.3‬‬ ‫‪5‬‬
‫‪0.4‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪0.5‬‬ ‫‪7‬‬
‫‪0.1‬‬ ‫‪8‬‬

‫نمونه زار براساس ضخاممهاي باال چاپ شده اسم‪ .‬اان ضخاممها براي چاپ با پرانتر کييزري مناسيب‬
‫بوده و براي چاپ با پرانترهاي جوهر افشان ضخاممها كمتر از مقادار جدول فوق هستند‪.‬‬
 ‫پیوست‪ :4‬پیغامهاي موجود در سازه‪09‬‬
‫پيغام‬ ‫کد‬
‫‪Bad .e2k File.‬‬
‫‪Change Unit to Kgf,M‬‬
‫هنگام ساختن فاال ‪ e2k‬واحد بااد روي ‪ Kgf,M‬باشد‪.‬‬ ‫‪Error‬‬
‫براي اصالح اان مورد از اتوكد خارج شده در محيط ‪ ETABS‬از گوشه پااين سيمم‬ ‫‪101‬‬
‫راسم واحد را روي ‪ Kgf,M‬قرار داده و مجددا فاايل ‪ e2k‬را از منيوي ‪File\Export‬‬
‫بسازاد‪ .‬دوباره اتوكد را اجرا و سازه‪ 09‬را کود كنيد‪.‬‬
‫‪Bad .e2k File.‬‬
‫‪Do not use numeric-only field as story name.‬‬
‫اسم ‪Story‬هاي در ‪ Etabs‬بااد تركيبي از حرف و عدد باشد‪ .‬همچنين اوکين كاراكتر‬
‫آن نيز بااد با حروف شروع شده باشد‪.‬‬
‫نمونه صحيح‪ST1 ،Story1 :‬‬
‫‪Error‬‬
‫نمونه غلط‪1ST ،120 :‬‬ ‫‪102‬‬
‫بييراي اصييالح اايين مييورد از اتوكييد خييارج شييده در محيييط ‪ ETABS‬از منييوي‬
‫‪ Edit\Edit Story Data\Edit Story‬را اجيرا و ‪Label‬هياي نادرسيم را اصيالح‬
‫كنيد‪ .‬مجددا فاال ‪ e2k‬را از منيوي ‪ File\Export‬بسيازاد‪ .‬دوبياره اتوكيد را اجيرا و‬
‫سازه‪ 09‬را کود كنيد‪.‬‬
‫‪Bad .e2k File.‬‬
‫‪Story name(s) include '.' or '\' or blank characters.‬‬

‫در اسم ‪ Story‬ها نبااد از كاراكترهاي غير مجاز استفاده شود‪.‬‬

‫كاراكترهاي غير مجاز‪:‬‬
‫بالنک(فاصله) ‪ / \ .‬؟ < > ~ ` ‪#‬‬ ‫‪Error‬‬
‫‪103‬‬
‫براي اصالح اان مورد از اتوكد خارج شده در محيط ‪ ETABS‬از منوي‬
‫‪ Edit\Edit Story Data\Edit Story‬را اجرا و ‪Label‬هااي كه از كاراكترهاي غير‬
‫مجار استفاده شده رااصالح كنيد‪ .‬مجددا فاال ‪ e2k‬را از منوي ‪File\Export‬‬
‫بسازاد‪ .‬دوباره اتوكد را اجرا و سازه‪ 09‬را کود كنيد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪683‬‬

‫‪Bad .e2k File.‬‬

‫‪Number of Combo name characters must be less than or equal 7.‬‬
‫اسم ‪ Combo‬ها نبااد از ‪ 7‬كاراكتر بيشتر باشد‪.‬‬
‫‪Define\Load‬‬ ‫بيييراي اصيييالح ااييين ميييورد در محييييط ‪ Etabs‬از منيييوي‬ ‫‪Error‬‬
‫‪104‬‬
‫…‪ Combinations‬را اجييرا كنيييد‪Combo .‬هييااي كييه تعييداد كاراكترهيياي آن از ‪7‬‬
‫كاراكتر بيشتر اسم را اصالح نماايد‪ .‬مجددا پروژه را ‪ Design‬و فاال نتيااج طراحيي‬
‫را دوباره بسازاد‪.‬‬
‫‪Bad .e2k File.‬‬
‫‪Combo name(s) include '.' or '\' or blank characters.‬‬
‫در اسم ‪ Combo‬ها نبااد از كاراكترهاي غير مجاز استفاده شود‪.‬‬
‫كاراكترهاي غير مجاز‪:‬‬
‫بالنک(فاصله) ‪ / \ .‬؟ < > ~ ` ‪#‬‬ ‫‪Error‬‬
‫‪105‬‬
‫‪Define\Load‬‬ ‫بيييراي اصيييالح ااييين ميييورد در محييييط ‪ Etabs‬از منيييوي‬
‫…‪ Combinations‬را اجرا كنيد‪Combo .‬هااي كه در آنها از كاركترهاي غير مجاز‬
‫استفاده شده را اصالح نمااييد‪ .‬مجيددا پيروژه را ‪ Design‬و فاايل نتيااج طراحيي را‬
‫دوباره بسازاد‪.‬‬
‫‪Bad .e2k File.‬‬
‫‪Error in frames elements connectivities. Use \"Edit->Auto Relabel‬‬
‫‪All..\" in ETABS then export E2K file.‬‬
‫‪Error‬‬
‫تناقض در محل برخورد اکمانهاي ‪ Frame‬در ‪ ETABS‬وجود دارد‪.‬‬ ‫‪106‬‬
‫براي رفع اان مشیل در ‪ ETABS‬از منوي ‪ Edit‬گزانه ‪ Auto Relabel All‬را اجيرا و‬
‫دوباره فاال ‪ e2k‬و فاال نتااج طراحي را بسازاد‪.‬‬
 ‫‪687‬‬ ‫پیوست‪ :4‬پیغامهاي موجود در سازه‪09‬‬

‫‪Bad .e2k File.‬‬

‫‪Error in area elements connectivities. Use \"Edit->Auto Relabel‬‬
‫‪All..\" in ETABS then export E2K file.‬‬
‫تناقض در اتصال اکمانهاي ‪ Area‬در ‪ ETABS‬وجود دارد‪.‬‬ ‫‪Error‬‬
‫‪107‬‬
‫براي رفع اان مشیل در ‪ ETABS‬از منوي ‪ Edit‬گزانه ‪ Auto Relabel All‬را اجيرا و‬
‫دوباره فاال ‪ e2k‬و فاال نتااج طراحي را بسازاد‪.‬‬
‫‪Bad .e2k File.‬‬
‫‪Do not assign beam sections to column elements or column‬‬
‫‪sections to beam elements.‬‬
‫نبااد مقطع تير به اکمان ستون اا مقطع ستون به اکمان تير نسبم داده شود‪.‬‬ ‫‪Error‬‬
‫براي اصالح اان مورد از اتوكد خارج شده در محييط ‪ ETABS‬تيرهيا ايا سيتونهياي‬ ‫‪108‬‬

‫مورد نظر را پيدا كرده و مقطع نسبم داده شيده را اصيالح كنييد‪ .‬مجيددا پيروژه را‬
‫آناکيز و طراحي كرده و خروجيهاي مورد نظر را دوباره بسازاد‪.‬‬
‫‪Bad .e2k File.‬‬
‫‪Number of Section name characters must be less than or equal 9.‬‬
‫اسم مقطع تير و ستون نبااد از ‪ 0‬كاراكتر بيشتر باشد‪.‬‬
‫‪Error‬‬
‫بييراي اصييالح اايين مييورد از اتوكييد خييارج شييده در محيييط ‪ ETABS‬از منييوي‬ ‫‪109‬‬
‫‪ Define\Frame Sections‬مقطعهااي كه از ‪ 0‬كياراكتر بيشيتر هسيتند را اصيالح‬
‫كرده‪ ،‬فاالهاي خروجي را دوباره بسازاد‪.‬‬
‫‪Bad .e2k File.‬‬
‫‪Section name(s) include '.' or '\' or blank characters.‬‬
‫در اسم مقطعها نبااد از كاراكترهاي غير مجاز استفاده شود‪.‬‬ ‫‪Error‬‬
‫‪110‬‬
‫كاراكترهاي غير مجاز‪:‬‬
‫بالنک(فاصله) ‪ / \ .‬؟ < > ~ ` ‪#‬‬
‫بييراي اصييالح اايين مييورد از اتوكييد خييارج شييده در محيييط ‪ ETABS‬از منييوي‬
‫‪ Define\Frame Sections‬مقطييعهييااي كييه در آنهييا از كاراكترهيياي غيرمجيياز‬
‫استفاده شده را اصالح كرده‪ ،‬فاالهاي خروجي را دوباره بسازاد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪681‬‬

‫‪Bad .e2k File.‬‬

‫‪Number of Wall names characters must be less than or equal 11.‬‬ ‫‪Error‬‬
‫اسم مقطع داوار نبااد از ‪ 88‬كاراكتر بيشتر باشد‪.‬‬ ‫‪111‬‬

‫بيييراي اصيييالح ااييين ميييورد از اتوكيييد خيييارج شيييده در محييييط ‪ ETABS‬از‬

‫منوي‪ Define\Wall/slab/Deck Sections‬مقطعهااي كه از ‪ 88‬كياراكتر بيشيتر‬
‫هستند را اصالح كرده‪ ،‬فاالهاي خروجي را دوباره بسازاد‪.‬‬

‫‪Bad .e2k File.‬‬

‫‪Do not use numeric-only field as element name.‬‬
‫‪Error‬‬
‫از عدد به عنوان اسم اکمانها استفاده نینيد‪.‬‬ ‫‪112‬‬

‫اسم اکمانهاي ‪ Frame‬در ‪ ETABS‬معموال با ‪ B‬براي تير و اا ‪ C‬براي سيتون شيروع‬

‫ميشود‪ .‬گاها اتفاق ميافتد كه كاراكتر اول اسم اکمان به خودي خود حذف ميشود‪.‬‬
‫براي رفع اان اشیال در ‪ ETABS‬از منوي ‪ Edit‬گزانه ‪ Auto Relabel All‬را اجيرا و‬
‫دوباره فاال ‪ e2k‬بسازاد‪ .‬در ااين وضيعيم باايد فاايلهياي ‪ 25%‬و ايا مشيابه آن را‬
‫مجددا ااجاد نماايد‪.‬‬
‫‪The Drawing Must be Blank‬‬
‫‪Error‬‬
‫فاالي كه قصد داراد پروژه را ‪ import‬كنيد بااد خاکي باشد‬ ‫‪113‬‬

‫براي رفع اان مورد اتوكد را بسته و دوباره اجيرا كنييد‪ .‬در صيورت مشياهده مجيدد‬
‫پيغام بااد ‪ Template‬پيشيفرض اتوكيد را روي ‪ Acadiso.dwt‬قيرار دهييد‪ .‬بيراي‬
‫تغيير ‪ Template‬پيشفرض دستور ‪ options‬را اجرا كنيد به قسمم‬
‫‪Files>>Template Setting>>Default Template File Name for QNEW‬‬
‫رفته و دكمه ‪ Browse‬را بزنيد‪ .‬در پنجره انتخياب فاايل ‪ acadiso.dwt‬را انتخياب‬
‫كنيد‪ .‬سپس دكمه ‪ Apply‬و ‪ OK‬را بزنيد‪ .‬اتوكد را بسته و دوباره اجرا كنيد‪.‬‬
 ‫‪680‬‬ ‫پیوست‪ :4‬پیغامهاي موجود در سازه‪09‬‬

‫‪Bad .s2k File.‬‬

‫‪Change Unit to Kgf,M‬‬
‫هنگام ساختن فاال ‪ s2k‬واحد بااد روي ‪ Kgf,M‬باشد‪.‬‬
‫‪Error‬‬
‫براي اصالح اان مورد از اتوكد خيارج شيده در محييط ‪ SAP2000‬از گوشيه پيااين‬ ‫‪201‬‬
‫سييمم راسييم واحييد را روي ‪ Kgf,M‬قييرار داده و مجييددا فااييل ‪ e2k‬را از منييوي‬
‫‪ File\Export‬بسازاد‪ .‬دوباره اتوكد را اجرا و سازه‪ 09‬را کود كنيد‪.‬‬
‫‪Can not Extract some elements.‬‬
‫}‪Please Check {File Name} file at {Folder‬‬ ‫‪Warning‬‬
‫عمليات آماده سازي براي بعضي از اکمانها انجام نميگيرد‪.‬‬ ‫‪301‬‬

‫در صورتيیه در فاال خروجي پبغامي مبني بر عدم طراحي تيرها و ستونهيا وجيود‬
‫داشته باشد‪ ،‬هنگام آماده سيازي تيرهيا ايا سيتونهيا ( ‪Extract Beam , Extract‬‬
‫‪ )Column‬با اان پيغام روبرو خواهيد شيد و عملييات آمياده سيازي در ميورد ااين‬
‫اکمانها انجام نخواهد شد‪ .‬شيماره ااين اکميانهيا در فياالي بيا پسيوند ‪ WRN‬ثبيم‬
‫ميشود‪.‬‬
‫‪Bad output file. Column No. {ID}, {Story} Not found.‬‬
‫در فاال نتااج طراحي ستونها‪ ،‬نتااج طراحي مربوط به ستون شيماره ‪ ID‬در طبقيه‬ ‫‪Error‬‬
‫‪ ،Story‬وجود ندارد‪.‬‬ ‫‪302‬‬
‫فاال نتااج طراحي را دوباره بسازاد‬
‫‪Incompatible ETABS File.‬‬
‫اطالعات مدل موجود در محيط اتوكد ناقص اسم‪.‬‬
‫اطالعات مربوط به پروژه در محيط اتوكيد دچيار آسييب شيده اسيم‪ .‬فاايل ‪ E2K‬را‬
‫دوباره فراخواني كنيد‪.‬‬

‫‪Error‬‬
‫‪303‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪609‬‬

‫‪Bad output file. Column No. {ID} Not found.‬‬

‫در فاال نتااج طراحي ستونها‪ ،‬نتااج طراحي مربيوط بيه سيتون شيماره ‪ ID‬وجيود‬
‫ندارد‪.‬‬
‫فاال نتااج طراحي را دوباره بسازاد‬
‫‪Error‬‬
‫‪304‬‬

‫‪Calculated Legs with SAZE90 is not equal with Etabs' Legs‬‬

‫}‪(Pier:{Pier} Story:{Story‬‬

‫در ترسيم داوارهاي برشي اگر تعيداد ‪Leg‬هيااي كيه توسيط سيازه‪ 09‬از روي ميدل‬
‫‪6‬بعدي محاسبه ميشود با تعداد ‪Leg‬هاي موجود در فابيل نتيااج طراحيي مغياارت‬ ‫‪Warning‬‬
‫داشته باشد اان پيغام ظاهر خواهد شد‪.‬‬ ‫‪401‬‬

‫در محيط ‪ ETABS‬نحوه تعراف ‪ Pier‬ها را كنترل كنيد‪ .‬دقم كنيد كه تميام ميوارد‬
‫گفته شده در راهنماي داوارهاي برشي را به خصوص نحوه مش كيردن دايوار هيا و‬
‫نحوه اختصاص دادن ‪ Pier‬ها رعاام شده باشد‪.‬‬
‫‪Can not Draw {Section Name}.‬‬
‫‪Use 'Change Shape to Poly' and 'Change Bar Shape to Single‬‬
‫'‪Bars' in 'Edit' menu of 'SECTION DESIGNER‬‬
‫امیان ترسيم مقطع داوار وجود ندارد‪.‬‬
‫در صورتيیه مقطع داوار از نوع ‪ General‬تعراف شده باشد‪:‬‬ ‫‪Warning‬‬
‫‪-8‬ميلگردها بااد به صورت ‪( Single‬تیي) باشند‪.‬‬ ‫‪402‬‬
‫‪-0‬شیل هندسي مقطع بااد به صورت ‪ Poly‬باشد‪.‬‬
‫براي اان كار از گزانههاي '‪ 'Change Shape to Poly‬و ‪'Change Bar Shape‬‬
‫'‪ to Single Bars‬از منوي ‪ Edit‬در '‪ 'SECTION DESIGNER‬استفاده شود‪.‬‬
‫‪Unknown Shape. Can not draw this shape.‬‬
‫شیل داوار نا شناخته اسم‪ .‬اان مقطع ترسيم نخواهد شد‪.‬‬ ‫‪Warning‬‬
‫محدودام شيیلهيا در تعرايف مقطيع دايوار رعاايم نشيده اسيم‪ .‬بيراي مشياهده‬ ‫‪403‬‬
‫محدودامها به توضيحات تیميلي موجود در راهنماي داوار برشي برواد‪.‬‬
 ‫‪608‬‬ ‫پیوست‪ :4‬پیغامهاي موجود در سازه‪09‬‬

‫‪Bad Design Concrete Output file.‬‬

‫اطالعات مورد نياز در فاال نتااج طراحي داوار موجود نيسم‪.‬‬ ‫‪Error‬‬
‫براي اصالح اان مورد فاال نتااج دايوار برشيي را دوبياره بسيازاد‪(.‬نحوه سياختن در‬ ‫‪404‬‬
‫قسمم راهنماي داوار برشي وجود دارد)‬
‫‪Change Unit to Kgf,cm‬‬
‫هنگام ساختن فاال ‪ txt‬واحد بااد روي ‪ Kgf,cm‬باشد‪.‬‬ ‫‪Error‬‬
‫براي اصالح اان مورد در محيط ‪ ETABS‬اا ‪ SAP2000‬از گوشه پااين سمم راسم‬ ‫‪405‬‬
‫واحد را روي ‪ Kgf,cm‬قرار داده و مجددا فاال ‪ txt‬را بسازاد‪.‬‬
‫‪{Pier} {Story} not found.‬‬
‫نتااج طراحي داوار }‪ {Pier‬در طبفه }‪ {Story‬در فاال خروجي وجود ندارد‪.‬‬ ‫‪Warning‬‬
‫‪406‬‬
‫فاال نتااج طراحي داوار را دوباره بسازاد‪.‬‬
‫‪Two Bars in same postion.‬‬
‫در مقطع داوار ‪ 0‬ميلگرد با موقعيم ایسان تعراف شده اسم‪.‬‬
‫مقطع مورد نظر را در محيط ‪ Section Designer‬باز كيرده و ميلگردهيا را كنتيرل‬
‫كنيد‪ .‬ممین اسيم اگير بييش از ‪ 8‬بيار گزانيه ‪'Change Bar Shape to Single‬‬ ‫‪Error‬‬
‫‪407‬‬
‫'‪ Bars‬را اجرا كرده باشيد‪ 0 ،‬اا چند ميلگرد روي هم قرار گرفته باشند‪ .‬بهتير اسيم‬
‫كليه ميلگردها را پاک كرده و دوباره ميلگردها ترسيم كنيد‪.‬‬
‫فاال ‪ E2K‬را دوباره ساخته و از ابتدا به سازه‪ 09‬معرفي نماايد‪.‬‬
‫‪Can not adjust user defined section with 3D-model‬‬
‫مقطع تعراف شده در ‪ SD‬با آنچه در مدل وجود دارد منطب نيسم‪.‬‬ ‫‪Error‬‬
‫كنترل كنيد كه مقطعي كه در ‪ Section Design‬تعراف كرده ااد كيامال بيا چييزي‬ ‫‪408‬‬
‫كه در مدل سه بعدي وجود دارد منطب اسم‪.‬‬
‫‪Bad Output File. Strip {Strip ID} Not Found.‬‬
‫در فاال نتااج طراحي فونداسييون‪ ،‬اطالعيات مربيوط بيه ‪ Strip‬شيماره }‪{Strip ID‬‬ ‫‪Error‬‬
‫وجود ندارد‪.‬‬ ‫‪501‬‬
‫فاال نتااج طراحي فونداسيون را دوباره بسازاد‪.‬‬
‫‪Bad Output File. Beam {Beam ID} Not Found.‬‬
‫در فاال نتااج طراحي فونداسيون‪ ،‬اطالعات مربيوط بيه ‪ Beam‬شيماره }‪{Beam ID‬‬ ‫‪Error‬‬
‫وجود ندارد‪.‬‬ ‫‪502‬‬
‫فاال نتااج طراحي فونداسيون را دوباره بسازاد‪.‬‬
 ‫راهنماي سازه‪09‬‬ ‫‪600‬‬

‫‪Unknown Rebar Size.‬‬

‫سااز ميلگرد نا شناخته اسم‪.‬‬ ‫‪Error‬‬
‫در مقطع ستون مورد نظر از ميلگردهاي غير عرف مانند ‪ #9‬و ‪ ...‬استفاده شده اسم‪.‬‬ ‫‪601‬‬
‫مقطع ستونهاي تعراف شده در ‪ ETABS‬اا ‪ SAP2000‬را كنترل كنيد‪.‬‬
‫…‪bad argument type:‬‬

‫پيغامهااي كه با ‪ bad argument‬شروع ميشوند اشیاالت غيير قابيل پييش بينيي‬

‫ميييييباشييييند‪ .‬در بخييييش پرسييييشهيييياي متييييداول وب سيييياام سييييازه‪09‬‬
‫(‪ )http://www.saze90.com/faq‬با جستجوي عبارت ‪ ،8999‬بيشيتر حاکتهياي‬
‫محتمل كه باعث بروز اان خطا ميشوند آورده شده اسم‪.‬‬ ‫‪Error‬‬
‫‪1000‬‬
‫چنانچه با مطاکعه بخش پرسشهاي متداول متوجيه دکييل خطيا نشيداد‪ ،‬بيه بخيش‬
‫پشتيباني سياام سيازه‪ 09‬مراجعيه و تيیتيي در ااين زمينيه پير كنييد‪ .‬الزم اسيم‬
‫فاالهاي ‪ EDB, E2K, TXT or MDB‬و فاال اتوكد را نيز در قاکب ايه فاايل فشيرده‬
‫ارسال كنيد‪ .‬ارائه توضيحات دقي كه در چه مرحله اي از كار با خطا مواجه شدهاايد‬
‫به همراه متن كامل خطا باعث تسراع در روند پشتيباني خواهد شد‪.‬‬
‫‪Dongle is not present‬‬
‫قفل سخم افزاري به دستگاه متصل نيسم‪.‬‬
‫براي قفلهاي ‪ :USB‬كنترل كنيد قفل سخم افزاري به كامپيوتر متصيل باشيد‪ .‬در‬
‫صورت متصل بودن و مشياهده مجيدد ااين پيغيام‪ ،‬قفيل را روي پيورتهياي داگير‬
‫كامپيوتر خود تسم كنيد‪ .‬اگر با پيغام ‪ Found new Hardware‬مواجيه شيداد‪ ،‬از‬
‫‪ ،USB‬فاايييييييل‬ ‫روي ‪ CD‬نصيييييييب سيييييييازه‪ 09‬در پوشيييييييه ‪Driver‬‬
‫‪ SmartKeyDriversInstaller.exe‬و اا پوشه ‪ SafeNet Driver‬فاايل ‪Sentinel‬‬
‫‪ Protection Installer.exe‬را اجرا كرده و سيستم را ‪ Restart‬كنيد‪ .‬اگير بياز بيا‬ ‫‪Error‬‬
‫‪1004‬‬
‫اان پيغام مواجه شداد‪ .‬با گروه نرمافزاري سازه تماس بگيراد‪.‬‬
‫براي قفلهاي ‪ :LTP‬كنترل كنيد قفل سخم افزاري به كامپيوتر متصل باشيد‪ .‬ااين‬
‫نمونه قفلها به پورت پرانتر متصل ميشوند‪ .‬اگر كابل پرانتر خود را به پشيم قفيل‬
‫متصل كرده ااد آن را جدا كرده و دوبياره تسيم كنييد‪ .‬در صيورت برطيرف نشيدن‬
‫مشیل روي اک كامپيوتر داگر تسم كنيد اگر مشیل برطرف شد اشيیال از پيورت‬
‫‪ LPT‬كامپيوتر شما ميباشد كه بااد تعمير اا تعيواض شيود‪ .‬اگير روي كامپيوترهياي‬
‫داگر هم همين مشیل را داشتيد با گروه نرمافزاري سازه تماس بگيراد‪.‬‬
 ‫‪606‬‬ ‫پیوست‪ :4‬پیغامهاي موجود در سازه‪09‬‬

‫‪Invalid Acad version.‬‬

‫ورژن اتوكد نامعتبر اسم‪.‬‬ ‫‪Error‬‬
‫‪1005‬‬
‫ورژن اتوكد بااد ‪ 2010‬و اا باالتر باشد‪.‬‬
‫‪Invalid Acad version.‬‬ ‫‪Error‬‬
‫ورژن اتوكد نامعتبر اسم‪.‬‬ ‫‪1006‬‬
‫ورژن اتوكد بااد ‪ 2010‬و اا باالتر باشد‪.‬‬
‫‪Internal Error‬‬
‫اشیال داخلي‬
‫جداول کيستوفر دچار نتاقض شده اسم‪ .‬براي اصيالح ااين ميورد كلييه کيسيمهياي‬ ‫‪Error‬‬
‫موجود را با استفاده از دكمه ‪ Delete All‬حذف كنيد تا كليه جدولها خاکي شيوند‪.‬‬ ‫‪1044‬‬
‫براي اطمينان از خاکي شدن جدولها از ‪ Write all list‬استفاده كنييد ااين جيدول‬
‫بااد كامال خاکي باشد‪ .‬سپس دوباره اقدام به تهيه کيستوفر نماايد‪.‬‬
‫‪Dongle is not present‬‬ ‫‪Error‬‬
‫قفل سخم افزاري به دستگاه متصل نيسم‪.‬‬ ‫‪2004‬‬
‫قفل سخم افزاري مشیل سخم افزاري دارد‪ .‬با گروه نرمافزاري سازه تماس بگيراد‪.‬‬
‫‪Please contact SAZE90 Support‬‬ ‫‪Error‬‬
‫با بخش پشتيباني سازه‪ 09‬تماس بگيراد‪.‬‬ ‫‪6072‬‬
‫قفل سخم افزاري مشیل سخم افزاري دارد‪ .‬با گروه نرمافزاري سازه تماس بگيراد‪.‬‬
‫‪Incompatible Serial Number.‬‬ ‫‪Error‬‬
‫شماره سراال قفل با ‪ CD‬سازگاري ندارد‪.‬‬ ‫‪9090‬‬
‫براي دراافم ‪ CD‬سازگار با قفل سخم افزاري تان با گروه نيرمافيزاري سيازه تمياس‬
‫بگيراد‪.‬‬
 ‫پیوست‪ :2‬پیغامهاي موجود در ‪Design Optimizer‬‬
‫در اان بخش از راهنما به شرح پيغامهاي مهم نرمافزار ‪ Design Optimizer‬اختصاص دارد‪ .‬پيامهاي خطا‪،‬‬
‫هشدار و اطالعاتي برنامه با كد مخصوص كه در برنامه استفاده مي شوند‪ ،‬در اان قسمم آمده‪ ،‬شرح و راهیار‬
‫آنها نيز بيان شده اسم‪ .‬همچنين در ‪ Design Optimizer‬در هر قسمتي كه باشيد با فشردن دكمه‬
‫(‪ )help‬راهنماي مربوط به همان بخش را مالحظه خواهيد كرد‪ .‬شماره كد پيامها با ‪ de‬اا ‪ dw‬اا ‪ di‬شروع‬
‫ميشوند كه به ترتيب مربوط به خطاها‪ ،‬هشدارها و اطالعات ميباشند‪.‬‬

‫پیغام‬ ‫کد خطا‬

‫‪Design Optimizer utility must be installed again‬‬

‫در صورت مشاهده اين پيام‪ ،‬نرمافزار ‪ Design Optimizer‬را مجددا نصب کنيد‪.‬‬
‫اگر با نصب مجدد مشكل حل نشد‪ ،‬از طریق بخش پشتيبانی وبسایت‬
‫سازه‪ 09‬مشکل را اعلم نماييد‪.‬‬

‫!’‪Unable to complete Operation ‘Tool1‬‬

‫‪……. Please save file under a different name.‬‬

‫در صورت مشاهده اين پيام‪ ،‬نرمافزار ‪ Design Optimizer‬را مجددا نصب کنيد‪.‬‬

‫اگر با نصب مجدد مشكل حل نشد از طریق بخش پشتيبانی وبسایت‬

‫سازه‪ 09‬مشکل را منتقل نمایيد‪.‬‬

‫‪Bad Argument‬‬ ‫‪Error‬‬

‫بههه طههور كلههي اگههر بهها نههين خطههايي روبههرو شههديد‪ ،‬بايس هتي از طریههق بخههش‬ ‫‪Code‬‬

‫پشتيبانی وبسایت سازه‪ 09‬مشکل را اعلم نمایيد و فايلتهان را نيهز از همهان‬

‫درگاه ارسال نماييد‪.‬‬ ‫‪de701‬‬

‫‪……………………………… operation gives error‬‬ ‫‪Error‬‬

‫به طور كلهي اگهر بها نهين خطهايي روبهرو شهديد‪ ،‬از طریهق بخهش پشهتيبانی‬ ‫‪Code‬‬

‫وبسایت سازه‪ 09‬مشکل را اعلم نمایيد و فايلتان را نيز از همان درگاه ارسهال‬
‫نماييد‪.‬‬ ‫‪de702‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪603‬‬

‫‪Some columns were set to 'Boundry Element', but 'Dual‬‬ ‫‪Error‬‬

‫‪system' not selected in 'Earthquake node', therefore‬‬ ‫‪Code‬‬
‫‪operation will be stopped.‬‬

‫اين پيغام در صورتي داده خواهد شد كه تعدادي از المانهای ستوني به عنوان‬ ‫‪de703‬‬
‫المان مرزي(ديوارهاي برشي) به برنامه معرفي شدهاند‪ ،‬اما در شاخه‬
‫‪ Earthquake‬هيچکدام از جهتهای اصلي سازه به عنوان سيستمهای‬

‫دوگانه انتخاب نشده باشند‪ .‬بنابراین به شاخه ‪ Earthquake‬بروید و گزینه‬

‫سيستمهای مقاوم در برابر بارهاي جانبي تصحيح کنيد تا اين هشدار رفع‬
‫شود‪.‬‬

‫‪You should create and save your model to begin optimization‬‬ ‫‪Error‬‬
‫‪operation.‬‬ ‫‪Code‬‬

‫اين پيغام در صورتي داده خواهد شد كه كاربر بخواهد مدل را بدون ذخيره كهردن‬
‫وارد مرحله طراحي شود‪ .‬در صورت روبرو شدن با نين پيغامي كهافي اسهت بها‬ ‫‪de704‬‬
‫ذخيره نمودن فايل در مسير دلخواه به ادامه كار مبادرت ورزيد‪.‬‬

‫‪Data.s2k is not imported. After importing data.s2k, column‬‬ ‫‪Error‬‬

‫‪sections should be imported again by Design Optimizer‬‬ ‫‪Code‬‬

‫اين پيغام به علت موجود نبودن (تعريف نشده بودن) برخي از ميلگردها در‬
‫نانچه با اين پيغام مواجه شديد‪ ،‬بدين معني‬ ‫‪ Sap2000‬رخ ميدهد‪ ،‬لذا اگر‬ ‫‪de705‬‬
‫است كه برخي از مقاطعي كه تعريف نمودهاید داراي ميلگردهایی تعريف نشده‬
‫ميباشد(در فايل خام ‪ ،)Sap2000‬بنابراين بايستي ابتدا فايل ‪ Data.s2k‬را در‬

‫‪ Import ،Sap2000‬نماييد‪ ،‬سپس مجدداا از بانك مقاطع ستونها‪ ،‬عمل‬

‫‪ Import‬را دوباره انجام دهيد‪ .‬بدين ترتيب اين مشكل حل خواهد شد‪.‬‬

‫‪Some beams were set to 'No design' option, because of not‬‬ ‫‪Error‬‬
‫‪declaration opration will be stopped:‬‬ ‫……‪beam3,‬‬ ‫‪Code‬‬
‫‪These beams have been selected and assigned to‬‬
‫‪"NoDesignBeams" Group in SAP2000‬‬ ‫‪de706‬‬
 607 Design Optimizer ‫ پیغامهاي موجود در‬:2‫پیوست‬
‫ درآورد اما در نرمافزار‬No Design ‫نانچه كاربر برخي از تيرها را به حالت‬ ‫اگر‬
‫ معرفي‬Fixed or No Design ‫ اين تيرها را به عنوان‬Design Optimizer
‫ اين پيغام ظاهر خواهد شد و تيرهای مربوطه انتخاب شده و در‬،‫ننمايد‬
.‫ قرار خواهند گرفت‬NoDesignBeams ‫ در گروه‬SAP2000

.‫) را از مسير زير انتخاب كنيد‬NoDesignBeams( ‫گروه اين تيرها‬

SAP2000 >> Select >> select >> Groups

‫حال در مسير‬
Design Optimizer >> assign >> section >> beam
.‫ کنيد‬Assign ‫ را به آنها‬Fixed or No Design

Diaphragm error, assign null constraint to all joints manually Error

in SAP2000 and run again. Code

‫ بايستي با انتخاب كليه نقاط و اختصاص‬،‫نانچه با اين پيغام مواجه شديد‬ ‫اگر‬
Assign >> Joint >> ‫ به آنها از طريق مسير‬Null Constraint de707
Design ‫ و سپس ذخيره فايل مجدداا به دنباله عمليات در‬Constraints

.‫ برگرديد‬Optimizer
‫احياناا اگر باز اين مسئله رخ داد كافي است به مسير‬
Sap2000 >> File >> Export >> Sap2000 s2k text file
.‫ تهيه كنيد‬s2k ‫رفته و با بر داشتن تيك در مسير ذيل يك خروجي‬
Model Definition >> Joint Assignments >> Joint Item
Assignment >> Table : Joints Constraint Assignments
‫ بهدين ترتيهب مسهئله حهل‬.‫ وارد نماييد‬Sap2000 ‫سپس مجدداا فايل مزبور را در‬
.‫خواهدشد‬

This selected area has more than four nodes. This will cause Error
very long time in analysis process. Please divide this to 3 or 4 Code
nodded areas
de708
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪601‬‬

‫اين پيغام بدين مع ني است كه در ترسيم المان پوسته اي انتخاب شده بيش از‬
‫‪ 1‬گره استفاده شده است و اين باعث مش شدن اضافي در نرم افزار‬
‫‪ Sap2000‬ميشود‪ ،‬لذا بهتر است كه اين المان در ترسيم مجددش به دو‬
‫المان سه يا هار گرهاي تبديل شود‪.‬‬
‫الزم به تذكر است اين گونه المانها به غير از اضافه كردن زمان تحليل و كندي‬
‫كار در ‪ Design Optimizer‬باربري يك طرفه را نيز مختل مينمايند‪ .‬لذا حتماا‬

‫بايستي ضمن حذف اين المانها مجدداا ترسيمشان را با المانهای ‪ 3‬يا ‪1‬‬
‫گرهي انجام داد (گفتني است اين عمل بهصورت خود كار توسط تبدیل گر‬
‫‪e2k‬به ‪ s2k‬انجام ميگيرد)‪.‬گفتني است بارگذاري ‪Uniform to Frame Load‬‬
‫تنها بر روي المانهايي كه داراي ‪ 1‬يا كمتر نقطه مرزي هستند قابل اعمال‬
‫است‪.‬‬

‫‪This selected area has “Uniform load” (or “Gravity load”).‬‬ ‫‪Error‬‬
‫‪This is unacceptable. Please use 'Uniform to Frame‬‬ ‫‪Code‬‬
‫…‪Load(Shell)' for this‬‬
‫‪de709‬‬

‫اين پيغام اشاره به اين موضوع دارد براي انطباق بارگذاري يك طرفه و دو طرفه‬
‫در دو نرم افزار ‪ Sap2000‬و ‪ Etabs‬بايستي نوع بارگذاري در نرم افزار‬
‫‪ Sap2000‬بهصورت ‪ Uniform to Frame Load‬باشد‪ .‬لذا پيغام فوق تمامي‬
‫دالهایی را كه به اين روش بار گذاري نشدهاند را انتخاب مينمايد‪ .‬بنابراين‬
‫جهت اصلح اين امر بايستي نحوه بارگذاري را به حالت ‪Uniform to Frame‬‬
‫‪ Load‬تغيير داد‪.‬‬

‫‪This area section has non-zero thickness. This is‬‬ ‫‪Error‬‬

‫‪unacceptable, Please use area sections with zero thickness.‬‬ ‫‪Code‬‬

‫اصوال ا در نرم افزار ‪ Etabs‬باربري دالها جزء خواص خود المانهاست به اين‬
‫معني كه اگر يك ‪( Deck‬المان يك طرفه) تعريف شده باشد هر گونه باري كه به‬ ‫‪de710‬‬
 ‫‪600‬‬ ‫‪Design‬‬ ‫پیوست‪ :2‬پیغامهاي موجود در ‪Optimizer‬‬
‫آن اختصاص يابد به صورت يك طرفه انتقال خواهد يافت‪ ،‬در صورتي كه در‬
‫‪ Sap2000‬يك طرفه و يا دو طرفه بودن بارگذاري جزء خواص بارگذاري ميباشد‪.‬‬
‫به اين معني كه ميتوان بر روي يك المان به خصوص بهصورت همزمان بار يك‬
‫طرفه و هم بار دو طرفه اعمال نمود‪.‬‬
‫به همين دليل وزن يك المان دال همواره جدا از بار رويش تنها به گره هاي‬
‫مرزياش منتقل ميگردد‪.‬‬
‫بنابراين براي حل مشکل بايستي مقاطع كفها با ضخامت صفر تعريف‬
‫شوند‪.‬‬

‫‪Drift was not acceptable by these sections‬‬ ‫‪Error‬‬

‫‪Code‬‬

‫اين خطا به معني اين است که برنامه نتوانسته با مقاطعی که کاربر در‬
‫دسته بندی مقاطع انتخاب کرده است‪ ،‬دریفت سازه را به حد مجاز برساند‪.‬‬ ‫‪de711‬‬
‫بنابراین برنامه متوقف می شود‪.‬‬

‫پيشنهادات این است که‪:‬‬

‫الف‪ :‬مطمئن شوید گزینه تصحيح استاتيکی را در مسير‬
‫‪Design Optimizer >> Define >> Earthquake‬‬
‫انتخاب کرده باشيد تا ضرایب زلزله بهبود یابند‪.‬‬
‫ب‪ :‬مقاطع قویتری را در دستهبندیها انتخاب کنيد‪.‬‬
‫ج‪ :‬ترکيب و اندازه دیوارهای برشی را بررسی نمایيد‪.‬‬

‫‪Design have no solution By these sections, Number of‬‬ ‫‪Error‬‬

‫‪unacceptable columns equal to ...:‬‬ ‫‪Code‬‬
‫… ‪Clumn35,‬‬
‫‪Number of unacceptable beams equal to …:‬‬ ‫‪de713‬‬
‫… ‪Beam27,‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪669‬‬

‫اين خطا به معني اين است که طراحي مدل با مقاطع منتخب كاربر در‬
‫دستهبنديها‪ ،‬جواب نميدهد‪ .‬نام و تعداد تيرها و ستونهاي مزبور را نمايش‬
‫داده و همچنين در ‪ Sap2000‬انتخاب مي شوند‪.‬‬
‫پيشنهاد این است که مدل را بازنگري كنيد و مقاطع قویتری را در‬
‫دستهبندیهاي مربوط به المانهاي جواب نداده انتخاب کنيد‪.‬‬
‫ترکيب و اندازه دیوارهای برشی را بررسی نمایيد‪.‬‬

‫‪Model is not ready for calculating result‬‬ ‫‪Error‬‬

‫مدل حداقل هاي الزم را از نظر بارهاي زلزله و ‪ ...‬براي محاسبه نتايج ندارد‪.‬‬ ‫‪Code‬‬
‫محاسبه نتايج براي مدلهايي كه مقدور است كه عمليات بهينهسازي روي‬
‫آنها انجام گرفته باشد‪.‬‬ ‫‪de714‬‬

‫‪Dongle is not present‬‬ ‫‪Error‬‬

‫قفل سختافزاري به سيستم متصل نيست يا درايور آن نصب نشده است‪.‬‬ ‫‪Code‬‬

‫اگر قفل متصل است و درايور آن نيز نصب شده است‪:‬‬

‫الف‪ :‬ابتدا سعي كنيد قفل را به يك ورودي ‪ usb‬ديگر متصل كنيد‪ .‬از اتصال قفل‬ ‫‪de715‬‬

‫به وروديهاي ‪ usb‬غير استاندارد بپرهيزيد‪.‬‬

‫ب‪ :‬میتوانيد يكبار ديگر نرمافزار را نصب كنيد‪.‬‬
‫ج‪ :‬اگر نتيجهاي حاصل نشد از طریق بخش پشتيبانی وبسایت سازه‪09‬‬
‫مشکل را اعلم نمایيد‪.‬‬

‫‪Design optimizer utility is not activated‬‬ ‫‪Error‬‬

‫قفل شما شامل نرمافزار ‪ Design Optimizer‬نميباشد‪.‬‬ ‫‪Code‬‬

‫از طریق بخش پشتيبانی وبسایت سازه‪ 09‬مشکل را اعلم نمایيد‪.‬‬

‫‪de716‬‬

‫‪Version of SAP2000 software is not compatible (14.2.4) with‬‬ ‫‪Error‬‬

‫‪program‬‬ ‫‪Code‬‬

‫ورژن نرمافزار ‪ Sap2000‬مورد استفاده شما ‪ 414.41‬نيست‪ .‬شايان ذكر است‬

 ‫‪668‬‬ ‫‪Design‬‬ ‫پیوست‪ :2‬پیغامهاي موجود در ‪Optimizer‬‬
‫‪ Design Optimizer‬فعل فقط با اين ورژن هماهنگ است‪.‬‬ ‫‪de717‬‬

‫‪ Sap2000‬فعلی را حذف نموده و نسخه مذبور را نصب کنيد و یا از طریق‬

‫بخش پشتيبانی وبسایت سازه‪ 09‬مشکل را اعلم نمایيد‪.‬‬

‫‪This version is not compatible with frame number‬‬ ‫‪Error‬‬

‫مجمههوع المانهههای قابی(تيرههها و سههتونها) در مههدل فعلههی بههيش از محههدودیت‬ ‫‪Code‬‬

‫نسههخه شماسههت‪ .‬بههه عنههوان مرههال اگههر نسههخه پایههه(‪ 099‬المههانی) را خریههداری‬
‫نمودهاید‪ ،‬نمیتوانيد روی مدلی با مرل ‪ 099‬المان کار کنيد‪.‬‬ ‫‪de718‬‬

‫میتوانيد نرمافزار خود را به نسخه پيشرفته(‪ 4999‬المانی با تحليل دینهاميکی)‪،‬‬

‫یا نسخه نامحدود(تعداد المان نامحدود و با تحليل دیناميکی) ارتقا دهيد‪.‬‬

‫‪Dongle is not activated‬‬ ‫‪Error‬‬

‫‪Code‬‬

‫‪ Design Optimizer‬روی قفل شما فعال نشده است‪ .‬از طریق بخش‬
‫پشتيبانی وبسایت سازه‪ 09‬مشکل را اعلم نمایيد‪.‬‬ ‫‪de719‬‬

‫‪Some columns were set to 'No Design' option, therefore‬‬ ‫‪Error‬‬

‫‪operation will be stopped: column25, . . . .‬‬ ‫‪Code‬‬
‫‪These‬‬ ‫‪columns‬‬ ‫‪have‬‬ ‫‪been‬‬ ‫‪selected‬‬ ‫‪and‬‬ ‫‪assigned‬‬ ‫‪to‬‬
‫‪“NoDesignColumns“ Group in SAP2000‬‬ ‫‪de720‬‬

‫هيچ ستونی نباید در ‪ Sap2000‬بهصورت ‪ No Design‬تعيين شود‪ .‬اگهر نانچهه‬

‫كاربر برخي از ستونها را به حالت ‪ No Design‬درآورد‪ ،‬اين پيغام ظهاهر خواههد‬

‫شهههههد و سهههههتونهای مربوطهههههه انتخهههههاب شهههههده و در ‪ SAP2000‬در گهههههروه‬

‫‪ NoDesignColumns‬قرار داده خواهند شد‪.‬‬

‫مطمئن شوید که هيچ ستونی ‪ No Design‬نباشد‪ .‬با انتخاب گروه‬

‫‪ NoDesignColumns‬در مسير زير‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪660‬‬

‫‪SAP2000 >> Select >> select >> Groups‬‬

‫ستونهاي مذبور را انتخاب كنيد و در مسير‪:‬‬
‫‪Sap2000 >> Design >> overwrite frame design procedure‬‬
‫گزینه ‪ default from material‬را براي آنها انتخاب نمایيد‪.‬‬

‫‪Slab1 element type is shell and carries load oneway because‬‬ ‫‪Error‬‬
‫‪of making error in model, conversion will be stopped. You‬‬ ‫‪Code‬‬
‫‪should change its type to membrane.‬‬

‫اين خطا به معني اين است كه براي مدل نمودن صحيح دالهایی كه بهصورت‬ ‫‪de721‬‬
‫يك طرفه بارشان را انتقال ميدهند و براي مطابقت بهتر مدل در دو نرم افزار‬
‫‪ Sap2000‬و ‪ Etabs‬بايستي نين المانهايي را بهصورت المان ‪Membrane‬‬
‫(در ‪ ) Etabs‬مدل نمود‪.‬‬

‫‪Slab1 does not weigh equal to zero in conversion to‬‬ ‫‪Error‬‬

‫‪Sap2000 any slab or deck should have zero weight.‬‬ ‫‪Code‬‬

‫ايههن خطهها در رابطههه وزن دالههها ميباشههد‪ ،‬نانچههه در راهنمهها نيههز اشههاره شههده‬
‫است‪ ،‬بايستي در هر شرايطي عناصر باربر ثقلي داراي وزن صفر باشهند‪ ،‬بهدين‬ ‫‪de722‬‬
‫منظور كافي است به يكي از روشهاي زير عمل نماييد‪:‬‬
‫الف ‪ -‬استفاده از بتني با وزن صفر در تعريف المان كف‬
‫ب – تعريف المانهای كف با ابعادي نزديك به صفر‬

‫‪Corner bars do not match other longitudinal rebars, in‬‬ ‫‪Error‬‬

‫‪conversion corner bars will be replaced by others; Do you‬‬ ‫‪Code‬‬
‫?‪want to continue conversion‬‬

‫در نرمافزار ‪ Etabs‬امكان تعريف ستونهايي با ميلگردهاي گوشه متفاوت با‬ ‫‪de723‬‬

‫ساير ميلگردها وجود دارد؛ در صورتي كه اين امر در نرمافزار ‪ Sap2000‬وجود‬

‫نانچه در حين تبديل با اين پيغام مواجه شديد‪ ،‬در صورت تاييد تبديل‪،‬‬ ‫ندارد‪.‬‬
‫اين مقاطع ستوني به ستون هایی با ميلگردهايي همنوع تبديل ميشوند‪ .‬اين‬
‫كار توسط مبدل بهصورت خودكار انجام ميپذيرد‪ ،‬در غير این صورت كاربر‬
 ‫‪666‬‬ ‫‪Design‬‬ ‫پیوست‪ :2‬پیغامهاي موجود در ‪Optimizer‬‬
‫بايستي خود اين مقاطع را از مدل ‪ Etabs‬حذف نمايد و يا كليه ميلگردها را‬
‫مشابه هم نمايد و مجدداا فايل ‪ e2k‬از مدل ايجاد كند‪.‬‬

‫‪Model has not any Area object.‬‬ ‫‪Error‬‬

‫ايههن پيغههام بههدين معنههي اسههت كههه مههدل طراحههي داراي هههيچ المههان پوسههتهاي‬ ‫‪Code‬‬
‫نميباشهد‪ ،‬الزم بههه ذكههر اسههت كههه در ورژنهههای اخيههر ‪ 49( Sap2000‬بههه بعههد)‬
‫امكان بارگذاري کفها به شيوهاي مشابه نرم افزار ‪ Etabs‬فهراهم شهده اسهت‪.‬‬ ‫‪de724‬‬
‫بنابراين بايستي به همهان شهيوهاي كهه در راهنمها نيهز اشهاره شهده اسهت‪ ،‬بهه‬
‫مدلسازی كفها بپردازيد‪.‬‬

‫‪C50X50822, .. did not defined, because the Data.s2k was not‬‬ ‫‪Error‬‬
‫‪imported‬‬ ‫‪Code‬‬

‫بدون اینکه فایل ‪ Data.s2k‬را در مدل ‪ import‬کنيد اقدام به تعریف مقاطع‬

‫موجود در بانک مقاطع کردهاید‪.‬‬ ‫‪de725‬‬

‫ابتدا فایل ‪ Data.s2k‬را در مدل ‪ import‬کنيد و سپس مجددا مقاطع موجود در‬

‫بانک مقاطع برنامه را تعریف (‪ )import‬نمایيد‪.‬‬

‫‪Natural periods of structure are negative, please consider‬‬ ‫‪Error‬‬

‫‪analysis results and check your model‬‬ ‫‪Code‬‬
‫‪OR:‬‬
‫‪Natural periods of structure are greater than normal, please‬‬ ‫‪de726‬‬
‫‪consider analysis results and check your model‬‬
‫‪OR:‬‬
‫‪Natural periods of structure approximately equal to zero, please‬‬
‫‪consider analysis results and check your model‬‬

‫هار پيغام درباره اشکالی در پریود طبيعی سازه میباشد‪ ،‬که به ترتيب‬ ‫این‬
‫نشاندهنده یکی از حاالت زیر برای پریود طبيعی سازه است‪:‬‬
‫منفی بودن‪ ،‬خيلی بزرگ بودن نزدیک صفر بودن‬

‫کل در این حالت مدل دارای مشکل ناپایداری میباشد که باید برطرف شود‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪664‬‬

‫معموال این اشکال از جزئياتی در ترسيم مدل ناشی می شود‪ .‬اگر مشکلی به‬
‫نظرتان نمیرسد میتوانيد در ‪ SAP2000‬مدل را تحليل کنيد و در مسير‬

‫‪SAP2000 >> Analyze >> show last run details‬‬

‫نتایج تحليل را بررسی کنيد‪ .‬معموال میتوانيد نقاط یا المانهایی که در مورد‬
‫آنها مشکل وجود دارد را در این نتایج بيابيد‪.‬‬
‫همچنين اگر مدل خود را در نرمافزار ‪ Etabs‬هم دارید میتوانيد همين کار را در‬

‫‪ Etabs‬انجام دهيد و همچنين از قابليت ‪ Check model‬در ‪ Etabs‬استفاده‬

‫کنيد‪.‬‬
‫نهایتا اگر موفق به حل مشکل نشدید می بایست مجددا مدل را با دقت‬
‫ترسيم کنيد‪.‬‬

‫‪Base shear coffs of structure are unacceptable, please retry‬‬ ‫‪Error‬‬

‫‪process by another backup of your model‬‬ ‫‪Code‬‬

‫ضرایب برش طبيعی سازه غير ند برابر مقدار معمول بزرگ به دست آمدهاند‪.‬‬

‫پيشنهاد می شود عمليات را با فایل ‪ Backup‬خود تکرار کنيد‪.‬‬

‫‪de727‬‬

‫اگر مشکل برطرف نشد به توضيحات خطای ‪ Error Code de726‬مراجعه‬

‫نمایيد‬

‫‪Displacement in this point is greater than normal:‬‬ ‫‪Error‬‬

‫‪Point25 x=..‬‬ ‫‪Code‬‬
‫‪Please check this point‬‬

‫مقدار جابهجایی انتقالی در نقطه مورد نظر غير طبيعی است‪.‬‬ ‫‪de728‬‬
‫نانچه مشکلی در مدل‬ ‫این بررسی در اولين تحليل مد اننجام می شود تا‬
‫وجود دارد به اطلع کاربر برسد‪.‬‬

‫احتماال ا در نقطه مورد نظر مشکل تریسمی و عدم اتصال وجود دارد که باید‬
‫برطرف شود‬

‫‪Analysis operation gives error, "….." case is not run successfully,‬‬ ‫‪Error‬‬
‫‪please check your model.‬‬ ‫‪Code‬‬
 ‫‪662‬‬ ‫‪Design‬‬ ‫پیوست‪ :2‬پیغامهاي موجود در ‪Optimizer‬‬
‫عمليات تحليل در ‪ SAP2000‬برای بار مورد نظر با موفقيت انجام نگرفته است‪،‬‬
‫که نشان دهنده اشکالی در مدل می باشد‪ .‬باید مدل خود را بررسی نمایيد و‬ ‫‪de729‬‬
‫نهایتا از روش مطرح شده در توضيحات خطای ‪ Error Code de726‬پيروی‬
‫کنيد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪663‬‬

‫پیغام‬ ‫کد هشدار‬

‫‪Some of beams have shear stress problems, do you want to‬‬ ‫‪Warning‬‬
‫‪edit these beams before continuing the process: beam1,‬‬ ‫‪Code‬‬
‫…‪beam43,‬‬ ‫‪dw801‬‬

‫در شروع عمليات برخي از تيرها با توجه به نتايج طراحي اوليه داراي‬
‫مشكل برشي يا پيچشي هستند که ممکن است تا پایان طراحی حل‬
‫نشوند‪ .‬بنابراین برنامه ليست آنها را ارائه ميكند تا كاربر برنامه را متوقف‬
‫كند و به بررسي آنها بپردازد يا بدون تغيير ادامه دهد تا برنامه سعی کند با‬
‫ليست مقاطع موجود جواب بگيرد‪ .‬در صورت انتخاب گزينه ‪ Yes‬با این پيام‬
‫مواجه میشوید‪:‬‬
‫‪These‬‬ ‫‪beams‬‬ ‫‪have‬‬ ‫‪been‬‬ ‫‪selected‬‬ ‫‪and‬‬ ‫‪assigned‬‬ ‫‪to‬‬
‫‪shearStressErrorBeams Group in SAP2000‬‬
‫کههههه یعنههههی تيرهههههای مزبههههور انتخههههاب شههههده و در یههههک گههههروه بههههه نههههام‬
‫‪ ShearStressErrorBeams‬در ‪ Sap2000‬قرار گرفتهاند‪.‬‬

‫در صههورت انتخههاب گزينههه ‪ Yes‬بههراي بررسههي تيرههها‪ ،‬میتوانيههد بههه صههلحديد‬
‫شرايط‪ ،‬تغييراتي را اعمهال نماييهد‪ .‬مهرل بهراي تيرههايي كهه مشهكل پهيچش‬
‫سازگار دارند پيشنهاد اول این است که از مسير‪:‬‬
‫‪SAP2000 >> Assign >> Frame >> Releases/Partial Fixity‬‬
‫گزينه ‪ Torsion‬را اصلح نماييد‪ .‬البته میتوان از مسير‬

‫‪SAP2000 >> Assign >> Frame >> Property Modifiers‬‬

‫گزينه ‪ Torsional Constant‬را اصلح نمود‪ ،‬که البته در صورت استفاده از‬

‫روش اخير برای عدم تغيير ‪ Property Modifiers‬توسط برنامه باید در‬

‫‪Design Optimizer‬از گزینه ‪ Sap definition‬برای ‪Property Modifiers‬‬

‫‪ Torsional Constant‬را برای همه تيرها تغيير‬ ‫استفاده نمود یا گزینه‬
‫داد‪.‬‬

‫‪Max Z or Min Z are not acceptable‬‬ ‫‪Warning‬‬

‫‪Or Height of building is not acceptable‬‬ ‫‪Code‬‬
 ‫‪667‬‬ ‫‪Design‬‬ ‫پیوست‪ :2‬پیغامهاي موجود در ‪Optimizer‬‬
‫همانطور كه در راهنما نيز شرح داده شده است‪ ،‬مقدار ارتفاعها بايستي‬ ‫‪dw802‬‬
‫بر اساس واحد جاري در نرم افزار ‪ Sap2000‬داده شود‪ ،‬ولي اگر سهواا‬

‫نين‬ ‫اشتباهي رخ دهد با پيغام فوق روبرو ميشويد‪ .‬در صورت اعلم‬
‫پيغامي كافي است مقادير فوق را بار ديگر و با توجه به واحد جاري مدل در‬
‫مسير زیر وارد نماييد‪.‬‬
‫‪Design Optimizer >> Define >> Earthquake >> Height of‬‬
‫‪Building‬‬

‫‪Design Optimizer does not guarantee the displacement‬‬ ‫‪Warning‬‬

‫‪control in this model, because one story in model has‬‬ ‫‪Code‬‬
‫‪…(m) height, do you want to stop operation and then‬‬ ‫‪dw803‬‬
‫?‪disable displacement control options‬‬

‫اين پيغام در صورتي به كاربر داده مي شود‪ ،‬كه با توجه به طبقاتي كه كاربر‬
‫در قسمت ‪ Story‬تعيين نموده است حداقل يك طبقه بسيار كوتاه تعيين‬
‫شده است‪ .‬در اين صورت ‪ Design Optimizer‬نتايج ناشي از محاسبات‬
‫نانچه با اين پيغام مواجه شديد‪،‬‬ ‫دريفت طبقات را ضمانت نمينمايد‪.‬‬
‫فواصل بين ترازهاي تعيين شده به عنوان طبقه را در قسمت ‪ Story‬برنامه‬
‫نانجه نمیتوانيد آنها را اصلح نماييد در صورت صلحديد‬ ‫ك كنيد‪ .‬نهايتا‬
‫در مسير‪:‬‬
‫‪Design Optimizer >> Analysis >> Drift‬‬
‫‪Control torsional‬‬ ‫گزينه ‪ Control transitional displacement‬و‬

‫‪ displacement‬را غيرفعال كنيد تا برنامه به كنترل جابهجايي ها نپردازد‪.‬‬

‫اگر ميخواهيد به همين نحو كنترل جابهجايي ها انجام شود به اين پيام‬
‫پاسخ ‪ No‬بدهيد تا به كار ادامه دهد‪.‬‬

‫‪Dual system selected in “Earthquake node”, but no boundary‬‬ ‫‪Warning‬‬

‫‪element assigned, do you want to stop process to assign‬‬ ‫‪Code‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪661‬‬

‫?‪boundary elements‬‬ ‫‪dw804‬‬

‫این پيغام هشدار میگوید که در گره زلزله در مسير زیر‪:‬‬

‫‪Design Optimizer >> Define >> Earthquake‬‬
‫سيستمهای دوگانه (‪ )Dual‬در گزینههای ‪Lateral Resisting System‬‬
‫تعيين شده است‪ ،‬یعنی کاربر تعيين نموده که سازه دارای دیوار برشی‬
‫است‪ ،‬اما هيچ ستونی به عنوان المان مرزی تعيين نشده است‪.‬‬

‫اگر سازه شما دارای دیوار برشی نمیباشد ‪ No‬را انتخاب کنيد و در برنامه‬

‫گزینههای ‪ Dual‬را اصلح کنيد‪.‬‬

‫اگر دیوار برشی دارید و نمی خواهيد المان مرزی داشته باشيد‪ ،‬گزینه ‪Yes‬‬
‫را انتخاب کنيد تا برنامه به کارش ادامه دهد‪.‬‬
‫اگر میخواهيد المانهای مرزی را تعيين کنيد ‪ No‬را انتخاب کنيد و پس از‬

‫انتخاب ستونهای مد نظر در ‪ ،Sap2000‬در برنامه از مسير‬

‫>> ‪Design Optimizer >> Assign >> Section >> column‬‬

‫‪boundary element‬‬
‫به آنها گزینه ‪ boundary element‬را نسبت دهيد‪.‬‬

‫‪… category should not contain more than three different‬‬ ‫‪Warning‬‬
‫‪depths‬‬ ‫‪Code‬‬
‫اگر بيش از سه نوع عمق در يك دستهبندي تير انتخاب شود این پيغام ظاهر‬ ‫‪dw805‬‬
‫مي شود‪ ،‬كه به اين معني است كه كاربر مجاز به انتخاب بيش از سه عمق‬
‫متفاوت در يك دستهبندي تير نيست و نميتوان عمليات بهينهسازي را‬
‫انجام داد‪.‬‬
‫الزم به تذكر است كه حتي وقتی سه يا دو عمق براي يك دستهبندي‬
‫انتخاب شود‪ ،‬نيز هشداري مبني بر ترجيح استفاده از یک عمق در دسته‬
‫بندي نمايش داده ميشود اما میتوان عمليات را ادامه داد‪ .‬پس پيشنهاد‬
‫میشود در دسته بندي تيرها از مقاطع با عمق يكسان انتخاب شود‪.‬‬
‫‪Analytical natural periods of structure in direction of X=….‬‬ ‫‪Warning‬‬
‫‪and Y=… witch are inappropriate, do you want to stop‬‬ ‫‪Code‬‬
‫?‪proccess to consider analysis results and check model‬‬ ‫‪dw806‬‬
‫اين پيام میگوید پريود طبيعي(ناشي از تحليل مودال) در جهت ‪ x‬و ‪ y‬تفاوت‬
‫نامعقولي دارند(در حد ند برابر)‪ ،‬كه مطلوب نيست‪ .‬با انتخاب ‪ Yes‬عمليات‬
‫متوقف ميشود تا مدل را بررسي كنيد و با انتخاب ‪ No‬برنامه به كار خود‬
‫ادامه میدهد و احتماال ا از پریود تجربي به جاي پريود غيرقابل قبول‬
‫استفاده خواهد كرد‪.‬‬
 ‫‪660‬‬ ‫‪Design‬‬ ‫پیوست‪ :2‬پیغامهاي موجود در ‪Optimizer‬‬
‫اگر مشکلی به نظرتان نمیرسد میتوانيد در ‪ SAP2000‬مدل را تحليل‬
‫کنيد و در مسير‬
‫‪SAP2000 >> Analyze >> show last run details‬‬
‫نتایج تحليل را بررسی کنيد‪ .‬شايد بتوان نقاط یا المانهایی که در مورد آنها‬
‫مشکل وجود دارد را در این نتایج بيابيد‪.‬‬
‫همچنين اگر مدل خود را در نرمافزار ‪ Etabs‬هم دارید میتوانيد همين کار را‬
‫در ‪ Etabs‬انجام دهيد و همچنين از قابليت ‪ Check model‬در ‪Etabs‬‬
‫استفاده کنيد‪.‬‬
‫‪Stability index of structure in X(Y) direction is …, allowed‬‬
‫‪value is …, therefore structure is unstable, do you want to‬‬
‫?‪stop operation‬‬
‫اين پيام میگوید شاخص پايداري سازه در جهت ‪ X‬يا ‪ Y‬بيش از مقدار مجاز‬ ‫‪Warning‬‬
‫(با توجه به بند‪ 0-3‬آييننامه و مشخصات سازه) است و احتمال ناپايداري‬ ‫‪Code‬‬
‫سازه وجود دارد‪.‬‬ ‫‪dw807‬‬
‫اگر گزينه ‪ Yes‬را انتخاب كنيد برنامه متوقف ميشود تا به بررسي مسئله‬
‫بپردازيد‪ .‬در صورت انتخاب گزينه ‪ No‬برنامه بدون در نظر گرفتن اين مسئله‬
‫به كار خود ادامه ميدهد‪.‬‬
‫‪Shear walls participation of structure in X(OR Y) direction is‬‬
‫‪…% (…Ton), allowed value is 50%, do you want to stop‬‬
‫?‪operation‬‬
‫اين پيام میگوید دیوارهای برشی نتوانستهاند ‪ 50%‬از نيهروی بهرش پایهه را‬ ‫‪Warning‬‬
‫درجهت ‪(X‬یا ‪ )Y‬تحمل کنند (برای ارضا آیهين نامهه ‪ .099‬ویهرایش ههار‪ ،‬بنهد‬ ‫‪Code‬‬
‫‪.) 1-0-4‬‬
‫‪dw808‬‬
‫میتوانيد با زدن ‪ No‬این اشکال را ندیده بگيرید‪ .‬اما برای یک طراحهی بهينهه‬
‫و همچنين ارضا این شرط الزم است این مشهکل را حهل کنيهد‪ .‬میتوانيهد بها‬
‫توجه به جهتی که مشکل دار بوده است‪ ،‬روی محهل دیوارهها و انهدازه آنهها‬
‫بررسی نمایيد‪.‬‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪649‬‬

‫پیغام‬ ‫کد اطالعات‬

‫‪Some constraints were not considered for some frames,‬‬

‫‪these frames assigned to below groups in SAP2000:‬‬
‫‪ColumnsGeometricConstraintWarn‬‬
‫‪BeamsGeometricConstraintWarn‬‬ ‫‪Information‬‬

‫‪ColumnsPercentConstraintWarn‬‬ ‫‪Code‬‬
‫‪di901‬‬
‫‪ColumnsRebarConstraintWarn‬‬
‫‪BeamsSimilarityConstraintWarn‬‬
‫‪Select these groups and check the frames‬‬

‫در صورتی که در پایان عمليات بهينهسازی موفقيتآميز‪ ،‬برخي از قيود‬

‫به طور كامل رعايت نشده باشد‪ ،‬برنامه پيام خواهد داد‪ ،‬و المانهاي‬
‫تير يا ستوني را كه اين موضوع درباره آنها وجود دارد را در گروههايي‬
‫در ‪ SAP2000‬قرار ميدهد تا كاربر بتواند آنها را بررسي كند‪:‬‬

‫‪ :ColumnsGeometricConstraintWarn‬اگر در پيام اسم اين گروه‬

‫آورده شود يعني ستونهايي وجود داشتهاند كه قيد شكلپذيري يا‬
‫قيد شيب مجاز آرماتورهاي طولي در محل وصله براي آنها رعايت‬
‫نشده است‪ .‬علت اين امر ميتواند محدوديت دسته مقاطعي باشد‬
‫كه به آن ستونها نسبت داده شده است‪ .‬اين ستونها در گروهي‬
‫به نام مذبور در قرار داده شدهاند‪.‬‬
‫‪ :BeamsGeometricConstraintWarn‬اگر در پيام اسم اين گروه‬
‫آورده شود يعني تيرهايي وجود داشتهاند كه قيد شكلپذيري براي‬
‫آنها رعايت نشده است‪ .‬علت اين امر ميتواند دسته مقاطعي باشد‬
‫كه به آن تيرها نسبت داده شده است‪ ،‬يا طراحي ايجاب ميكرده كه‬
‫آن تيرها در اين ابعاد باشد‪ .‬میتوانيد با انتخاب اين گروه آنها را‬
‫بررسي كنيد و در صورت امكان بهصورت دستي مقطع كم عرض تری‬
‫به آنها اختصاص دهيد‪.‬‬
‫‪ :ColumnsPercentConstraintWarn‬اگر در پيام اسم اين گروه‬
‫آورده شود يعني ستونهايي وجود داشتهاند كه قيد حداكرر درصد‬
 ‫‪648‬‬ ‫‪Design‬‬ ‫پیوست‪ :2‬پیغامهاي موجود در ‪Optimizer‬‬
‫آرماتور در محل وصله براي آنها رعايت نشده است‪ .‬علت اين امر‬
‫ميتواند محدوديت دسته مقاطعي باشد كه به آن ستونها نسبت‬
‫داده شده است‪ .‬میتوانيد با انتخاب اين گروه آنها را بررسي كنيد و‬
‫در صورت امكان بهصورت دستي اين موضوع را اصلح كنيد‪.‬‬
‫‪ :ColumnsRebarConstraintWarn‬اگر در پيام اسم اين گروه آورده‬
‫شود يعني ستونهاي متوالي وجود داشتهاند كه قيد تعداد يا اندازه‬
‫ميلگردها در آن ها رعايت نشده است‪ .‬علت اين امر محدوديت در تنوع‬
‫مقاطع درون دسته باشد كه به آن ستونها نسبت داده شده است‪.‬‬
‫میتوانيد با انتخاب اين گروه آنها را بررسي كنيد و در صورت امكان‬
‫بهصورت دستي اين موضوع را اصلح كنيد‪.‬‬
‫‪ :BeamsSimilarityConstraintWarn‬اگر در پيام اسم اين گروه‬
‫آورده شود يعني تيرهايي وجود داشتهاند كه قيد تيپ بندی به‬
‫صورتی كه در برنامه تنظيم شده‪ ،‬براي آنها اعمال نشده است‪.‬‬
‫علت اين امر دسته مقاطعي ميباشد كه به آن تيرها نسبت داده‬
‫شده است‪ .‬میتوانيد با انتخاب اين گروه آنها را بررسي كنيد و در‬
‫صورت امكان بهصورت دستي اين موضوع را اصلح كنيد‪.‬‬
‫بنابراين کل ا اگر اسم هر كدام از اين دستهها در پيام آمده باشد به‬
‫اين معني است كه مشكل درباره قيد مذبور وجود داشته است‪.‬‬
‫كاربر ميتواند با انتخاب دسته مذبور در ‪ SAP2000‬در مسير‪:‬‬
‫‪SAP2000 >> select >> Group‬‬
‫المانهاي مربوطه را انتخاب كرده و به بررسي آنها بپردازد‪.‬‬

‫?)‪Increase natural periods (25%‬‬ ‫‪Information‬‬

‫‪Code‬‬
‫اين سؤال به این معنا است که برای محاسبه ضرایب برش پایه فرض‬
‫‪di902‬‬
‫افزایش زمان تناوب سازه تا ‪ %.0‬مقدار تجربی در نظر گرفته شود؟ در‬
‫صورت انتخاب ‪ No‬برنامه زمان تناوب تجربی را اعمال خواهد کرد و در‬
‫صورت انتخاب ‪ Yes‬این مقدار بند ‪ 3-3-3‬آیين نامه ‪‌ .099‬تا ‪.0%‬‬
‫اعمال‬ ‫پایه‬ ‫برش‬ ‫ضرایب‬ ‫محاسبه‬ ‫جهت‬ ‫و‬ ‫یافته‬ ‫افزایش‬
 ‫‪Design Optimizer 4th Edition‬‬ ‫‪640‬‬

‫میشود(مسئوليت انتخاب ‪ Yes‬با کاربر میباشد‪ .‬البته اگر گزینه‬

‫‪ Static Correction‬برگزیده شود برنامه زمان تناوب مجاز مطابق با‬
‫آیيننامه را اعمال میکند)‪ .‬برنامه بر اساس جواب کاربر به این سؤال‬
‫و تنظيمات زلزله و روابط تجربی ارائه شده در آیين نامه ‪ ،.099‬ضرایب‬
‫برش پایه را محاسبه کرده و در گزینههای مربوط به طراحی و کنترل‬
‫دریفت اعمال میکند‪.‬‬