Download the full version of the ebook at ebookname.

com

Natural Organics Removal Using Membranes

Principles Performance and Cost 1st Edition Andrea
Schafer

https://ebookname.com/product/natural-organics-removal-
using-membranes-principles-performance-and-cost-1st-edition-
andrea-schafer/

OR CLICK BUTTON

DOWNLOAD EBOOK

Download more ebook instantly today at https://ebookname.com

Instant digital products (PDF, ePub, MOBI) available
Download now and explore formats that suit you...

Alternative energy sources to combat climate change Biogas

production using cost effective material Biogas production
using cost effective material 1st Edition Bezabih Yimer
https://ebookname.com/product/alternative-energy-sources-to-combat-
climate-change-biogas-production-using-cost-effective-material-biogas-
production-using-cost-effective-material-1st-edition-bezabih-yimer/
ebookname.com

Essays on Principles of Morality and Natural Religion

Natural Law and Enlightenment Classics 3rd Edition Henry
Home
https://ebookname.com/product/essays-on-principles-of-morality-and-
natural-religion-natural-law-and-enlightenment-classics-3rd-edition-
henry-home/
ebookname.com

Programming Principles and Practice Using C 1st Edition

Bjarne Stroustrup

https://ebookname.com/product/programming-principles-and-practice-
using-c-1st-edition-bjarne-stroustrup/

ebookname.com

Rousseau 1st Edition Nicholas Dent

https://ebookname.com/product/rousseau-1st-edition-nicholas-dent/

ebookname.com
The Keto Cookbook 1st Edition Dawn Marie Martenz

https://ebookname.com/product/the-keto-cookbook-1st-edition-dawn-
marie-martenz/

ebookname.com

The Notorious Astrological Physician of London Works and

Days of Simon Forman 1st Edition Barbara Howard Traister

https://ebookname.com/product/the-notorious-astrological-physician-of-
london-works-and-days-of-simon-forman-1st-edition-barbara-howard-
traister/
ebookname.com

Technology Adaptation and Exports How Some Developing

Countries Got It Right 1st Edition Vandana Chandra

https://ebookname.com/product/technology-adaptation-and-exports-how-
some-developing-countries-got-it-right-1st-edition-vandana-chandra/

ebookname.com

Protecting the Gulf s Marine Ecosystems from Pollution 1st

Edition Hans-Jörg Barth

https://ebookname.com/product/protecting-the-gulf-s-marine-ecosystems-
from-pollution-1st-edition-hans-jorg-barth/

ebookname.com

Computer networking A top down approach 4th Edition James

F. Kurose

https://ebookname.com/product/computer-networking-a-top-down-
approach-4th-edition-james-f-kurose/

ebookname.com
A Companion to Hong Kong Cinema 1st Edition Cheung

https://ebookname.com/product/a-companion-to-hong-kong-cinema-1st-
edition-cheung/

ebookname.com
NATURAL ORGANICS REMOVAL USING MEMBRANES
HOW TO ORDER THIS BOOK
BY PHONE: 800-233-9936 Or 717-291-5609, AM- PM Eastern Time
BY F M : 717-295-4538
BY MAIL:Order Department
Technomic Publishing Company, Inc.
851 New Holland Avenue, Box 3535
Lancaster, PA 17604, U.S.A.
BY CREDIT CARD: American Express, VISA, Mastercard

PERMISSION TO PHOTOCOPY-POLICY STATEMENT

Authorization to photocopy items for internal or personaluse, or the internal or personaluse
of specificclients, is granted by Technomic PublishingCo., Inc. providedthat the base fee of
US $5.00 per copy, plus US $.25 per page is paid directly to Copyright Clearance Center,
222 Rosewood Drive, Danvers, MA 01923, USA. For those organizations that have been
granted a photocopy license by CCC, a separate system of payment has been arranged.
The fee code for users of the Transactional Reporting Service is 1-58716101$5.00 + $.25.
PRINCIPLES, PERFORMANCE AND COST

Andrea Iris Schafer, PhoDo

Scbd of Civil and Environmtul Engineeriw
Universityof New Soutb Wak, Australia
Natural Organics Removal Using Membranes
~TECHNOMIC~U~~~C~~~O~

Technomic Publishing Company, Inc.

851 New Holland Avenue, Box 3535
Lancaster, Pennsylvania 17604 U.S.A.

Copyright O 2001 by Andrea I. Schiifer

All rights reserved

No part of this publication may be reproduced, stored in a

retrieval system, or transmitted, in any form or by any means,
electronic, mechanical, photocopying, recording, or otherwise,
without the prior written permission of the publisher.

Printed in the United States of America

l 0 9 8 7 6 5 4 3 2 1

Main entry under title:

Natural Organics Removal Using Membranes: Principles, Performance and Cost

A Technomic Publishing Company book

Bibliography: p.
Includes index p. 401

Library of Congress Catalog Card No. 2001088343

ISBN NO. 1-58716-093-5
F o r Moans Jade
This page intentionally left blank
 CONTENTS

Foreword xvii
Preface xix
Acknowledgements xxi
Chapter 1 - Introdrrction
Chapter 2 - Charactetisation ofNatrrral Organics - A Review
2.1 INTRODUCTION 6

2.2 DEFINITION OF NATURAL ORGANICS 7

2.2.1 Nature of Different Natural Organics
2.2.2 Definition of Compounds

2.3 ORIGIN OF NATURAL ORGANICS 8

Chemical Formation, Humification and Xgmg
Biologcal Activity
Soil and Vegetation
Weather and Seasonal Variations
Lake Waters versus Freshwater Streams
Groundwa ter
Pollution by Human Activity
Availability for Research

2.4 EXTRACTION OF NATURAL ORGANICS FROM WATERS 10

2.4.1 Ion Eschange Resin
2.4.2 Reverse Osmosis
2.4.3 Desalting
2.4.4 Purification

2.5 CHARACTERISATION OF NATURAL ORGANICS 13

2.5.1 Concentration Measurements of Natural Organics
2.5.2 Aromaticity and Reactivity
2.5.3 Hydrophobicity
2.5.4 Size, Molecular Weight, RadLi of Gyration, Polydispersity
2.5.5 Diffusion Coefficient
2.5.6 Elemental Analysis and Structure
2.5.7 Functional Groups

vii
viii Contents

2.5.8 Charge and Acidity

2.5.9 Solubhty and Aggregation of Natural Organics
2.5.10 Micelle Formation of Natural Organics and Surfactant Characteristcs
2.5.1 1 Structure/Fractal Dimension of Natural Organics

2.6 FRACTIONATION OF NATURAL ORGANICS 24

2.6.1 Particulate/Dissolved Organic Carbon Separation
2.6.2 F X / K I Separation
2.6.3 Size/hnX' Fractionation
2.6.4 Hydrophhc/Hydrophobic Fractionation

2.7 VARIATIONS OF NATURAL ORGANICS CHARACTERISTICS WITH SOLUTION

CHEMISTRY 25
2.7.1 Effect of Organic Concentration
2.7.2 Effect of Ionic Strength
2.7.3 Effect of pH

2.8 INTERACTIONS OF NATURAL ORGANICS WITH OTHER SOLUTES 26

2.8.1 Cations
2.8.2 Trace Metals
2.8.3 Interactions with Other Compounds

2.9 INTERACTIONS OF NATURAL ORGANICS WITH COLLOIDS 28

2.9.1 Characterisation of Natural Organics and Colloid Systems
2.9.2 Organic Adsorption onto Colloids
2.9.3 Colloid Stabilisation and Mobilisation
2.9.4 Aggregate Formation and Structure

2.10 NATURAL ORGANICS I N WATER TREATMENT 32

2.10.1 Drinking Water Standards

2.10.2 Treatabllity of Natural Organics by Different Processes
2.10.3 Disinfection By-Product Formation
2.10.4 Bacterial Regrowth, B i o f h s and Conditioning Films
2.10.5 Membrane Fouling

Chapter 3 - Membrane Review 39

3.1 INTRODUCTION AND OVERVIEW 40

3.2 FUNDAMENTAL PRINCIPLES AND MECHANISMS 42

3.2.1 hficrofdtration @IF)
3.2.2 Ultrafdtration (UF)
3.2.3 Nanofdtration @F)
3.2.4 Reverse Osmosis (RO)
 Contents ix

3.3.1 Membrane Materials for hIF and UF

3.3.2 Membrane Materials for N F and R 0
3.3.3 TFC Membrane Modification in N F
3.3.4 Membrane Selection, Testing and Evaluation

3.4 RETECTION OF NATURAL ORGANICS AND COLLOIDS 55

3.4.1 hficrofdtration (MF) 55
3.4.2 Ultrafiltration (Ul?) 55
3.4.3 Nanofdtration and Reverse Osmosis 57
3.4.4 Variation of Rejection due to Fouling 62

3.5 FOULING BY NATURAL ORGANICS AND COLLOIDS 63

3.5.1 Organic Fouling 63
3.5.2 Inorganic F o u h g or Scaling 68
3.5.3 Colloid and Particle Fouling 69

3.6 MEMBRANE AND FOULING LAYER CHARACTERISATION 75

3.6.1 Microscopic Techniques
3.6.2 Surface Charge
3.6.3 Hydrophobicity and State of Water
3.6.4 Deposit Morphology and Surface Analysis

3.7 FOULING CONTROL 78

3.7.1 Pretreatment for Rejection Increase and Fouling Prevention
3.7.2 Backwashing, Backflushing, and Operation Mode
3.7.3 Membrane Cleaning

3.8 MEMBRANE PROCESS APPLICATIONS I N WATER TREATMENT 84

3.8.1 Membrane Processes versus Conventional Treatment
3.8.2 Membranes versus other Alternatives
3.8.3 Micro filtration
3.8.4 Ultrafiltration
3.8.5 Nanofdtration and Reverse Osmosis
3.8.6 Hybrid Membrane Processes
3.8.7 Cost

3.9 CONCLUSION 89

Chapter 4 - Materials and Methods 91

4.1 CHEMICALS AND BACKGROUND SOLUTION 92

4.2 ORGANICS 92

4.3 HEMATITE COLLOIDS (a-FE70d 93

4.4 MEMBRANES 93
4.4.1 bficrofiltration Membranes
4.4.2 Ultrafdtration Membranes
X Contents

1.4.3 Nanofdtration Membranes 93

4.5 FILTRATION EQUIPMENT 96

4.5.1 Micro filtration Equipment

4.5.2 Ultrafdtration Equipment
4.5.3 Nanofdtration Equipment

4.6 GENERAL ANALYTICAL METHODS 98

4.6.1 pH Value
4.6.2 Conductivity
4.6.3 Inductively Coupled Plasma L\tomic Emission Spectroscopy (ICP-L\ES)
4.6.4 Ion Chromatography (IC)

4.7 ORGANICS CHARACTERISATION 99

4.7.1 Dissolved Organic Carbon (DOC)

4.7.2 UV/VTS Spectroscopy
1.7.3 Titration
4.7.4 Elemental Analysis
4.7.5 XAD Fractionation
4.7.6 Cation Content of Organics
4.7.7 High Performance Size Exclusion Chromatography (HPLC-SEC)
4.7.8 Ultrafiltration Fractionation
4.7.9 Liquid Chromatography - Organic Carbon Detection &C-OCD)
4.7.10 Humic Solubhty and Aggregation
4.7.11 Viscosity
4.7.12 Matrix Assisted Laser Desorption/Ionisation (MALDI)
4.7.13 Diffuse Reflectance Fourier Transform Infrared Spectroscopy (DRIFT)

4.8 SOLUTION PREPARATION 116

4.8.1 Stable Hematite Colloids in Absence of Organics
4.8.2 Colloids at pH 3 with Organics
4.8.3 Reaction Limited Aggregation @M)
4.8.4 Diffusion Limited Aggregation (DLA)
4.8.5 SPO: Aggregates with Organics
4.8.6 OPS: Colloids Stabilised with Organics
4.8.7 Coagulation

4.9 PARTICLE AND AGGREGATE CHARACTERISATION 120

4.9.1 Zeta Potential and Mobhty of Particles
4.9.2 Particle Size and Structure ;inalysis/Fractal Dimension (Malvern)
4.9.3 Aggregate Size
4.9.4 ,iggregate Structure
4.9.5 Photon Correlation Spectroscopy (PCS)

4.10 MEMBRANE AND DEPOSIT CHARACTERISATION 127

4.10.1 Zeta Potential of Membranes

4.10.2 Field Emission Scanning Electron mcroscopp (FESEhl)
4.10.3 Electron Dispersive Spectra (EDS)
 Contents xi

4.10.4 X-Ray Photoelectron Spectroscopy P P S )

4.10.5 Contact Angle Measurements
4.10.6 Determination of Membrane Mass Deposit

Chapter 5 - MicrojItration 131

5.1 INTRODUCTION l32

5.2 FILTRATION PROTOCOL l33

5.3 MEMBRANE CHARACTERISATION l34

5.4 MF OF ORGANICS I N T H E ABSENCE O F INORGANIC COLLOIDS l36

5.5 MF O F INORGANIC COLLOIDS I N T H E ABSENCE O F ORGANICS 137

5.5.1 Effect of Primary Particle Size

5.5.2 Effect of pH
5.5.3 Effect of Aggregation

5.6 INORGANIC COLLOIDS AT P H 3 WITH ORGANICS 141

5.7 MF O F AGGREGATED COLLOIDS WITH ADDITION OF ORGANICS (SPO) 142

5.7.1 Effect of Membrane T p e 142

5.7.2 Effect of Organic Type and Concentration 142
5.7.3 Effect of Primary Particle Size 143
5.7.4 Effect of Calcium Concentration 143
5.7.5 Effect ofstirring 145
5.7.6 Effect of pH 145
5.7.7 Effect of Transmembrane Pressure 146

5.8 MF OF STABILISED COLLOIDS (OPS) 148

5.8.1 Effect of Membrane Type 148

5.8.2 Effect of Organic Type and Concentration 148
5.8.3 Effect of Primary Particle Size 149
5.8.4 Effect of Calcium Concentration 149
5.8.5 Effect of pH 149

5.9 BLOCKING LAW ANALYSIS 150

5.9.1 Stable Colloids in the Absence of Organics

5.9.2 Aggregated Colloids with Subsequent Adltion of Organics (SPO)
5.9.3 Stabilised Colloids (OPS)

5.10 MF OF FECL?-COAGULATED SOLUTIONS 154

5.10.1 Microfiltration of Coagulated Organic Solutions 155

5.10.2 hficrofiltration and Coagulation of Particle Suspensions 156

5.11 SUMMARY 158

5.12 CONCLUSION 160

xii Contents

Chapter 6 - ULtrjZtration 161

6.1 INTRODUCTION 163

6.2 FILTRATION PROTOCOL 163

6.2.1 Fractionation and Rejection Experiments
6.2.2 Aggregation Experiments
6.2.3 Fouling Experiments

6.3 MEMBRANE CHARACTERISATION 164

6.3.1 Pure Water Flus
6.3.2 Molecular Weight Cut-Off or Pore Size
6.3.3 Membrane Surface Rdughness
6.3.4 Membrane Surface Charge

6.4 RETECTION AND FRACTIONATION EXPERIMENTS 167

6.41 Effect of Ionic Strength
6.4.2 Effect of pH
6.4.3 Effect of Organic Concentration
6.4.4 Effect of Calcium Concentration
6.4.3 Effect of Organic Type
6.4.6 Cation Rejection by UF
6.4.7 UV254,,/DOC Ratio
6.4.8 Comparison of UF Fractionation and Size Exclusion Chromatography (SEC)
6.4.9 Chemical Analysis of the UF Fractions Using LC-OCD

6.5 FILTRATION OF INORGANIC AGGREGATES 178

6.5.1 Theoretical Considerations

6.5.2 Effect of KC1
6.5.3 Effect of CaClz
6.5.4 Effect of pH
6.5.5 Effect of IHSS Fulvic Acid
6.5.6 Aggregate Characteristics and Their Effect on Membrane Filtration

6.6 FILTRATION OF ORGANICS AND CALCIUM 190

6.6.1 Calcium Concentration
6.6.2 Organic Type
6.6.3 Effect of Flus on Fouling
6.6.4 Blochng Law Analysis

6.7 FILTRATION OF INORGANIC COLLOIDS AND ORGANICS 197

6.7.1 Stable Colloids in the Absence of Organics
6.7.2 Aggregates in the Absence of Organics
6.7.3 Colloids Stabhsed by Organics (OPS)
6.7.4 Aggregates in Presence of Organics (SPO)
6.7.5 Comparison of klembrane Deposits Formed by OPS and SPO Systems

6.8 COAGULATION PRETREATMENT 204

 Contents xiii

6.8.1 Effect of Ferric Hydroside Flocs on Flus in the *ibsence of Organics

6.8.2 Effect of Ferric Chloride on Rejection and Flus
6.8.3 Coagulation of OPS Systems
6.8.4 Coagulation of SPO Systems
6.8.5 Blochng Law Analysis

6.9 SUMMARY 211

6.10 CONCLUSION 214

Chapter 7 - Nanojiltahon 215

7.1 INTRODUCTION 216

7.2 FILTRATION PROTOCOL 216

7.2.1 Membrane Compaction and Baseline
7.2.2 Protocol for Rejection Experiments
7.2.3 Protocol for Recycle Experiments

7.3 MEMBRANE CHARACTERISATION 219

7.3.1 Effect of Temperature on Water Flux
7.3.2 Membrane 'Pore Size'
7.3.3 hIembrane Surface Charge
7.3.4 Surface Roughness
7.3.5 Contact Angle

7.4 RETECTION EXPERIMENTS 226

7.4.1 Salt Rejection in the Absence of Organics
7.4.2 Organics and Salt Rejection in Synthetic Surface ?Vater Solutions

7.5 FOULING CONSIDERATIONS 238

7.5.1 Mass Balance for Deposit Calculations
7.5.2 Estimation of Adsorption of Organics on Membrane Surface
7.5.3 Concentration Polarisation and Osmotic Pressure
7.5.4 Mass Transfer Coefficient and ?Vall Concentration
7.5.5 Osmotic Pressure in Solutions and Boundary Layer
7.5.6 Solubility of Calcium and Natural Organic Matter (Nob9
7.6 FOULING EXPERIMENTS 244
7.6.1 Effect of Background Electrolyte
7.6.2 Effect of Organic Type
7.6.3 Effect of Calcium Concentration
7.6.4 Critical Fouling Conhtions
7.6.5 Effect of Organic Concentration and Type
7.6.6 Effect of pH
7.6.7 Effect of Transmembrane Pressure
7.6.8 Effect of Inorganic Colloids

7.7 COAGULATION PRETREATMENT 265

xiv Contents

7.7.1 Effect of Organic Type 265

7.7.2 Effect of Ferric Chloride on Treatment of Solutions containing Colloids and H A 266
7.7.3 Effect of Ferric Chloride Addition at Critical Fouling Conditions 268
7.7.1 Permeate LC-OCD Analysis 269
7.7.5 Suggested Mechanisms 270

7.8 MEMBRANE DEPOSIT MORPHOLOGY STUDIES 272

7.8.1 Electronmicroscopy
7.8.2 XPS Analysis
7.8.3 Contact Angle

7.9 SUMMARY 276

7.10 CONCLUSION 280

Chapter 8 - Process Comparison

8.1 INTRODUCTION 282

8.2 PURE WATER MEMBRANE CHARACTERISTICS 282

8.3 RETECTION OF ORGANICS AND CALCIUM 283

8.3.1 Rejection of Organics and Cations
8.3.2 Rejection Mechanisms

8.4 FOULING BY ORGANICS. CALCIUM AND COLLOIDS 285

8.4.1 Organics and Calcium 285
8.4.2 Colloidal Systems 287

8.5 FERRIC CHLORIDE PRETREATMENT 288

8.5.1 Effect on Rejection
8.5.2 Effect on Flux

8.6 PROCESS RELIABILITY AND WATER QUALITY 291

8.6.1 Dependence of Product Quality on Organic Type and Solution Chemistry 29 1
8.6.2 Water Quality 291

8.7 MEMBRANE AREA REQUIREMENTS AND COST 293

8.7.1 Membrane Cost
8.7.2 Membrane Requirements
8.7.3 Water Quality and Membrane Cost
8.7.4 Effect of Ferric Chloride Pretreatment

8.8 ENVIRONMENTAL CONSIDERATIONS 298

8.8.1 Energy Requirements 298
8.8.2 Chemicals Addition 298
8.8.3 Concentrate Disposal 299
8.8.4 Health Aspects 300
8.8.5 Treatment Considerations 301
 Contents XV

8.9 CONCLUSION 301

Chapter 9 - S.ummay ei.Concl.sion

Chapter 10 - F.urtber Research
Appendix 1 - Concentration ofNaturaI Organic Matter
Al.l SELECTION OF CONCENTRATION METHOD 314
XI. 1.1 Conventional hlethods
A l .1.2 Concentration Using Membranes
X1 . l .3 Comparison of Membrane and Adsorption Concentrates
A l . 1.4 Method Selection

A12 SURFACE WATER SOURCE 316

A1.2.1 Choice of Location 316
A1.2.2 Kaw \X7ater Characteristics 317

A1.3 MEMBRANE PROCESS OPERATION 318

A1.3.1 Microfiltration and Reverse Osmosis Equipment
X1.3.2 Membrane Process Operation
X1.3.3 Freeze Drying
X1.3.4 Analysis

A1.4 RESULTS 321

A1.4.1 Flus and Water Permeability 321
X1.4.2 Organic Carbon Rejection 322
X1.4.3 Rejection of Conductivity 324
A1.4.4 pH Value 325
A1.4.5 Cation Analysis 326
X1.4.6 Overall Rejection 327
X1.4.7 MF Backwash Efficiency 329
A1.4.8 Membrane Cleaning and Storage 329
X1.4.9 Mass Balance 329

A1.5 CONCLUSION 331

Appendix 2 - FiItration System Characterisation 333

A2.1 FILTRATION SYSTEM DESIGNS 334
A2.1.1 Perspes Stirred Cell
A2.1.2 Stainless Steel Stirred Cell

A 2 2 MASS TRANSFER I N STIRRED CELLS 335

A2.3 SHEAR I N A CYLINDRICAL CHAMBER STIRRED BY A RADIAL

FLOW IMPELLER 335

A2.3.1 General Description of Flow

A2.3.2 Theoretical Analysis for Shear Predction in Stirred Cell
A2.3.3 Implications of Shear on Agglomerates in Solution
xvi Contents

Appendix 3 - Hematite Pqbarution (C-F~~Q,) 4 1

A3.1 SYNTHESIS OF HEMATITE PARTICLES 342

A3.2 CHARACTERISATION OF HEMATITE PARTICLES 343

Appendix 4 - Inshlnment Ca&ation 34 7

A4.1 ORGANIC CARBON ANALYSIS 348
A-+.l . l Introduction
X4.1.2 Principle
A4.1.3 Oxidation Efficiency and Choice of Standards
'14. 1.-+ Operation Mode
,\-l.1.5 Detection Limit
'14. l .6 Errors and Interferences

A4.2 UV/VIS ABSORBANCE 353

,142.1 hiethod
-14.22 ,ibsorbance Characteristics of NOhf
A4.2.3 Errors and Interferences

Appendix 5 - Sohtion Speciation Using MinteqA2

A5.1 INTRODUCTION - 358

A5.2 MINTEOA2 SPECIATION CODE 358

A 5 2 1 livailability of Sofhvare and Data Input 358

A5.3 SPECIATION RESULTS 359

,-\5.3.1 pH Calculations as a Function of Partial CO2 Pressure 359
X5.3.2 Solution Speciation 360
A5.3.3 Calcium Precipitation 361
ii5.3.4 Speciation of Systems Containing Organics 363
,15.3.5 Comments on the Membrane Boundary Layer Concentrations 364

A5.4 CONCLUSION 365

Glossary & Symbols

References
Index 401
 FOREWORD
Membrane technology is rapidly becoming the preferred method for water treatment. The past decade
has seen an exponential growth in the number of membrane- based plants in operation and this growth
seems unabated. The reasons for this are many including the recognition that membranes can provide a
more complete barrier to pathogens, that the product water quality is less dependent on the feed quality
and that membrane plant are compact with modest energy demand. At the same time we have seen a
dramatic reduction in the cost of membranes making them economically competitive with traditional
processes.
This book, by Andrea Schafer, deals with the other important requirement in water treatment, the
removal of natural organic matter (NOM). For many water sources NOM is a problem and must be
removed to avoid the formation of trihalomethanes, by-products in the dsinfection process. The Water
Industry, wishing to use membranes, has a choice of options for NOM removal. This book provides
valuable input to that choice. For applications with moderate to high NOM the choice could be
Nanofiltration and for low or intermittent NOM the choice could be Micro- or Ultrafiltration with
chemical coagulant as required. However the optimal choice remains a moot point, driven by costs and
operational issues.
Having interests in the application of membranes and in physico-chemical aspects of water treatment
we have been fortunate to work with and support Andrea Schafer in her journey into the complex
world of NOM and membrane treatment. The literature on both topics is very large and growing. This
book is comprehensive in its coverage of other work. However few texts have tackled the combined
topics in such detail as this. Importantly this text provides a detailed and meaningful comparison
between the membrane options.
In this study each membrane is fully characterised using a range of techniques, and then subjected to a
well-defined protocol. The author has used a wide range of feed materials, includng the international
'standards' as well as a preserved sample from a local water source. Real 'raw water' includes NOM,
colloids and cations in varylng amounts and the author provides an in depth study of the interaction of
these species with the different types of membrane, from microporous MF to nanoporous NF. Factors
such as membrane and species charge, floc properties and the effect of coagulants are discussed. The
final chapter of this text brings together the issues of performance of the range of membranes and
provides a comparison based on treated water quality and estimated treatment costs.

This book is very timely and provides a mine of information for the reader. We are sure you will find
the journey a rewardmg one.

Professor Tony Fane Director UNESCO Centre for Membrane Science and Technology, Australia
Professor David LVaite Director Centre for Water and Waste Technology,
University of New South Wales, Sydney, Australia

xvii
 PREFACE

This book represents a comprehensive manual for scientists and engineers involved in water
treatment where natural organics, often referred to as color, are of concern. The work explains
the three pressure-driven membrane processes of choice: microfiltration, ultrafiltration, and
nanofiltration, with the objective of producing and recording comparable results for each
process, so as to be able to conclude which process is most suitable under specified conditions.
As a prerequisite, a detailed account of natural organics is provided, including the characteristics
of the "organic color" of waters that can result in the formation of potentially carcinogenic
chlorination by-products.

Initially prepared as a doctoral dissertation, the current work was requested by researchers
worldwide for it scope of investigation and original data, which led to its publication as a
monograph. After an extensive literature review of both natural organics and their fate in the
environment (Chapter 2) and a presentation of membrane filtration principles applicable to
water treatment (Chapter 3), a detailed description is provided of experimental particulars
designed to permit the application of results to other studies (Chapter 4). In this chapter, stress is
placed on colloid-organic interactions, which are often overlooked in water treatment. The
study used stirred cell equipment, polymeric membranes, and synthetic surface water containing
natural organics, inorganic colloids, and cations.

The subsequent three chapters show the retention results of microfiltration, ultrafiltration and
nanofiltration, respectively, with all processes being capable of removing a significant amount of
natural organics. Pretreatment with ferric chloride was required to achieve significant organic
removal with MF and high MWCO UF. Fouling mechanism investigations demonstrated that
the crucial parameters were aggregate characteristics (fractal structure, stability, organic-colloid
interactions), solubility of organics and calcium, and hydrodynamics. Mechanisms were
dependent on the pore to solute-sizeratio and varied from pore plugging by particles in MF, pore
adsorption of calcium-organic complexes in UF, to precipitation of a calcium-organic complex in
NF. Thorough chemical characterization of the organics used demonstrated that only size and
aromaticity can be related to fouling.

As a conclusion the book compares processes (Chapter 8) based on water quality parameters and
cost. It is shown that the cost of microfiltration with chemical pretreatment is similar to that of
nanofiltration for comparable natural organics rejections.

xix
 ACKNOWLEDGEMENTS

I wish to express my sincere appreciation to the many individuals who contributed to this book.
In particular, the editor, Joe Eckenrode (Technomic) who put great confidence into this work for
publication, Tony Fane (UNESCO Centre for Membrane Science & Technology, University of
New South Wales) and David Waite (Centre for Water and Waste Technology, University of
New South Wales) who supervised the work during its completion. Menachem Elimelech (Yale
University), Mark Wiesner (Rice University) and Pierre Aimar (CNRS Toulouse) reviewed the
work and provided valuable comments.

Netty Sugiharto (UNSW), Osar Hassum-Tenara (UNSW), Torben Schlieckau (Uni Hamburg,
Germany), Axe1 Heuer, Rainer Mauch, Martina Fischer, Ursula Schwicker (all Uni Stuttgart,
Germany), Emmanuelle Aoustin (ENSCM, France) contributed with experimental work to the
results.

The German Academic Exchange Council (DAAD), the CRC for Water Quality and Treatment
and the Australian Government deserve special gratitude for making it all possible by providing
funding.

Thanks to my friends and family - thanks for being there when I needed you. A very special
thanks to Bryce Richards for his love and being the perfect companion in balancing our many
activities and to Moana Jade, our precious daugther whos contagious joy makes us so much more
efficient and life more worthwhile.
The permission from editors to reprint figures, tables and sections of text from the following
publications is greatly appreciated.

Desalination, 118, Schafer, A.I.; Fane, A.G.; Waite, T.D., Nanofiltration of Natural Organic
Matter: Removal, Fouling and the Influence of Multivalent Ions, 109-122, copyright 1998, with
permission from Elsevier Science:
Tables 7.10, 7.25, 7.29, 7.30, 7.38, 7.47and Figures 4.4, 7.2, 7.16, 7.21, 7.24, 7.38, 7.52.

Journal of Colloid and Interface Science, 212, Waite, T.D.; Schafer, A.I.; Fane, A.G.; Heuer, A.,
Colloidal Fouling of Ultrafiltration Membranes: Impact of Aggregate Structure and Size, 264-
274, copyright 1999, with permission from Academic Press:
Tables 6.5, 6.6, 6.7 and Figures 4.21, 4.24, 4.25, 4.28, 6.20, 6.21, 6.22, 6.23, 6.24, 6.25, 6.26,
6.27.

Journal of Membrane Science, 171, 2. Schafer, A.I.; Schwicker, U.; Fischer, M.M.; Fane, A.G.;
Waite, T.D., Microfiltration of Colloids and Natural Organic Matter, 151-172, copyright 2000,
with permission from Elsevier Science:
Figures 4.19- 4.23, 4.31, 5.1 - 5.5, 5.7- 5.11.

Separation and Purification Technology, 22-23. Aoustin, E.; Schafer, A.I.; Fane, A.G.; Waite,
T.D., Effect of Humic Substance and Colloid Interactions on Ultrafiltration Behaviour, 63-78,
copyright 2001, with permission from Elsevier Science:
Table 5.8 and Figures 6.29 - 6.37.

Water Science and Technology, (in press). Schafer, A.I.; Fane, A.G.; Waite, T.D., Direct
Coagulation Pretreatment in Nanofiltration of Waters rich in Organic Matter and Calcium,
copyright 2001, with permission from IWA Publishing:
Tables 7.19, 7.26, 7.29, 7.42, 7.46 and Figures 4.4, 7.26, 7.44, 7.46, 7.48 and 7.49.

Desalination, 131, 1-3. Schafer, A.I.; Fane, A.G.; Waite, T.D., Fouling Effects on Rejection in the
Membrane Filtration of Natural Waters, 215-224, copyright 2000, with permission from Elsevier
Science:
Table 3.1 and Figure 6.46.

Water Research, 35, 6. Schafer, A.I.; Fane, A.G.; Waite, T.D., Cost Factors and Chemical
Pretreatment Effects in the Membrane Filtration of Waters containing Natural Organic Matter,
1509-1517, copyright 2001, with permission from Elsevier Science:
Tables 8.1, 8.11, 8.12, 8.14, 8.16and Figures 8.1, 8.2, 8.4, 8.5, 7.46, 8.7, 8.11-8.13.
Random documents with unrelated
content Scribd suggests to you:
„Wel neen! Waarvoor zou het dienen?”

„Kindlief, ik zou het je toch aanraden.”

„En u hebt zelf standjes met hem gemaakt.”

„Het is waar; maar zulke onaangename verhoudingen kunnen niet

eeuwig duren. Ik vind het dringend noodzakelijk dat er een eind aan
komt.”

Verbaasd keek zij hem aan.

„Ik zie die noodzakelijkheid niet in, pa. Het gaat heel goed zoo.”

„Dat is niet waar, Wies; ’t gaat in het geheel niet. Het is de manier
om je huishouden ten gronde te richten.”

„Komaan!”

„Zeker. ’t Is een toestand, die de ergste gevolgen kan hebben. Zulk

een slechte verhouding tusschen man en vrouw levert allertreurigste
dingen op. In de eerste plaats werkt het verderfelijk en nadeelig op
de kinderen.”

Fier richtte zij ’t donkere kopje omhoog, en keek hem uitdagend aan.
[33]

„Volstrekt niet. Ik ben best in staat mijn kind alleen op te voeden.”

„Onzin, Wies! Dat kan je niet, en dat kan geen vrouw ter wereld.
Kinderen hebben een opvoeding noodig door o u d e r s . Niet door
een vader of een moeder alleen. Als het niet anders k a n , soedah!
Maar hier kan het wèl zijn, zooals de natuur het aanwijst.”

„Waarom ziet hij dat niet in? Waarom wil hij de minste niet wezen?
H i j heeft ongelijk. Ik niet.”
„Wie gelijk of ongelijk heeft, laat ik in ’t midden. De minste is hij al
telkens en telkens geweest. Een man kan dat niet altijd zijn.”

„Het schijnt,” zei Louise met verbazing, „dat u zijn partij neemt tegen
mij.”

„Volstrekt niet. Ik spreek in aller belang. Vooral in dat van jou en van
den kleinen jongen. Wat moet er uit dezen toestand voortkomen?”

„Ik heb u al gezegd pa: ’t gaat heel goed zoo.”

„En ik herhaal: dat doet het niet,” riep hij zoo hard en norsch, als hij
in zijn kwade oogenblikken wezen kon.

„Wat bent u onaangenaam,” zei Louise, wie het huilen nader stond
dan het lachen. „Ik geloof, dat ge hier zijt gekomen om ruzie met me
te maken.”

„Hoe kan je dat denken,” haastte hij zich op zachten toon te zeggen,
want hij was voor Louise’s zenuwen zeer bevreesd. „Geloof me toch,
als ik je zeg, dat ik alleen spreek in ons aller belang. Zulk een
gespannen toestand kan alleen slechte gevolgen hebben. Velton zal
ten slotte van zijn huisgezin vervreemden.” [34]

’t Was aan haar gezicht te zien, dat zij het gevaarlijke daarvan niet
kon vatten.

„Hij zal elders zoeken,” vervolgde de dokter, „wat hij thuis niet kan
vinden.”

„Wel, wat dan?”

„Drommels, wat ben je traag van begrip vandaag!”

„O.… bedoelt u dat?”

„Natuurlijk.”

„Och maar.… neen maar, die is komiek.… Die pa!” Zij schaterde van
het lachen. Dokter Van der Linden keek haar verstomd aan. Hij wilde
een nadere uitlegging van haar woorden, maar die gaf ze niet. Zij
lachte luid, schoon het niet van harte klonk, maar den dokter één
langen dissonant toescheen. Nu en dan riep ze er tusschen:

„Die pa!” of: „Daar behoeft u nu volstrekt niet bang voor te zijn.”

Ten einde raad, stond hij op, en nam zuchtend afscheid van zijn
dochter en zijn kleinkind. Het was soms lastig een man te zijn, zelfs
als men een geneesheer was!

Een maand later was de vrede hersteld.

Van Velton was weer „de minste” geweest; Van Velton was de
beleefdheid en de voorkomendheid zelf; Van Velton kon het velen,
dat Louise van nooit iets anders sprak dan van het kind en de
ontwikkeling zijner carnivorische eigenschappen, welke met de
gewone verschijnselen gepaard ging.

Meer vroeg zij niet van hem, en toen hij zich aan dien eisch had
onderworpen; toen hij verder haar baas liet spelen over het gansche
huishouden,—toen verlangde zij ook niet [35]van hem, dat hij op
meer daadwerkelijke wijze toonde de echtgenoot te zijn van
mevrouw L. Van Velton-Van der Linden.

Ook tegenover zijn schoonpapa was hij alweer „de minste” geweest,
en schoon dat dezen verheugde in ’t belang van den huiselijken- en
familievrede,—geruststellen deed het hem niet.

Dokter Van der Linden wantrouwde die overmatige vriendelijkheid,

dat buitengewoon toeschietelijke.
Lientje was niet bij hem teruggeweest; hij had niets meer van de
heele geschiedenis vernomen.

Hij vond dat zeer verdacht.

Wat Louise zich zoo had laten ontvallen, dan wel de hatelijke
zinspelingen, welke zij zich had veroorloofd, golden voor hem niet.
Hij wist hoe relatief de menschelijke eigenschappen waren, en hoe
de geur der rozen personen kan in verrukking brengen, die geen
neus hebben voor reseda.

Maar met al die kennis ontbrak het hem aan den moed om te
onderzoeken. Wie weet! Als het was, zooals hij vreesde, dan zou er
misschien toch nooit iets van aan de groote klok komen. Dan zou ’t
misschien even stil en zonder gerucht afloopen, als die geschiedenis
van hemzelven.

Daarom informeerde hij er niet naar.

Na veel bidden was Van Velton er in geslaagd, Louise te bewegen

een feest te geven. Alleen de zakelijke redeneering, dat het niet in ’t
belang der groote firma was zoo stil te leven en zoo bitter weinig
menschen te zien, had haar doen besluiten hem zijn zin te geven.

Anders: zoo’n ganschen avond te recipiëeren en het kind [36]over te

laten aan de baboe, dat was voor haar een straf. En wat zou het
slecht slapen van het leven en de muziek! Als het er maar geen
koorts van kreeg, k a s i a n ! Het was toch al niet lekker, want het had
weer zoo’n dikte in het mondje, en het was nu en dan zoo warm.

Doch ze had nu eenmaal toegegeven en ze zou zich in ’s hemels

naam maar executeeren, en er al de s o e s a h van voor haar
rekening nemen.
In de dagen, die het feest voorafgingen, was ze weer een beetje de
Louise van vroeger geworden, die in haars vaders huis er zulk een
slag van had, alles voor bals en partijen in orde te maken, zoodat
iedereen haar om strijd roemde.

Haar man zag het met vreugde. Hij wist hoe het hoorde en hij zag
met bewondering, dat zij het nog beter wist. Och, als ze een beetje
meer in dien geest had gehandeld, toen zij die quaesties hadden,
het zou geheel anders zijn geweest dan nu.

Doch er was weinig meer aan te doen.

„Kom,” zei ze, „ga jij nu ’n beetje bij het kind; je ziet, dat ik het zoo
druk heb, en me haast niet met den jongen kan bemoeien.”

En hij ging naar de kamer of achter naar de binnengalerij, en

beproefde den kleine te amuseeren.

Maar dáárvan had hij nu in ’t geheel den slag niet. Dat ging hem
onhandig af. ’t Was of het kind daar besef van had, want als hij
beproefde er zulk een mal gezicht tegen te trekken, als men naar
plicht en geweten tegen kleine kinderen trekken moet, dan begon
het luid te schreeuwen, en drong zich aan tegen de baboe; dan
kwam Louise hard [37]aanloopen en keek ze hem minachtend aan,
alsof hij de grootste stumperd was, die op twee beenen rondliep, en
dan sloop hij quasie glimlachend en gemoedelijk hoofdschuddend
naar voren, met stille woede in ’t hart.

Een paar dagen vóór de partij werd er belet gevraagd in den

vooravond, door een heer.

Zij vroeg niet eens, wie het was! Wat kon het haar schelen? Er
kwamen zooveel menschen zulke visites maken. Nieuwe handelslui,
ambtenaren, officieren, oude kennissen van Van Velton, die
„doortrekkende” waren.

„Die man komt nu al verschrikkelijk ongelegen.”

„Ja—a!” zei Van Velton.

„Kunnen we hem geen belet geven? Kunnen we niet antwoorden,

dat we het zoo druk hebben, en hem te gelijk maar vragen voor de
partij?”

„’t Laatste wèl; maar we dienen hem toch eerst te ontvangen. Hij is
een jong advocaat, die zich pas geassocieerd heeft met den
advocaat van onze firma. We kunnen elkaar dikwijls noodig hebben
in zaken. Een eerste visite kan ik moeilijk afschrijven.”

„In Godsnaam dan!” zei ze met een diepen zucht. „Hoe heet hij?”

„Och je kent hem wel! Hij was vroeger hier te Batavia geplaatst bij de
rechterlijke macht, maar hij is uit den dienst gegaan; hij heet
Fournier.”

Louise had een gevoel, alsof haar een koudwaterstraal langs den
rug liep.

„Gérard Fournier?” vroeg ze met weifelende stem.

„Precies! Er staat althans op het leitje: Mr. G. Fournier.” [38]

„Laat hem maar komen,” zei Louise op denzelfden vreemden,

haperenden toon.

Haar man lette daar niet op.

Hij was al blijde, dat er geen hatelijke woordenwisseling over dit

ongelegen bezoek voorviel, en schreef den advocaat, dat hij hem
met genoegen zou ontvangen.

Louise was zenuwachtig. Het denkbeeld Gérard terug te zien, die ze

in een oogenblik van kwaad humeur, in een booze bui had
afgewezen, terwijl ze hem werkelijk liefhad, bracht haar in
verwarring.

Zij vreesde geen oogenblik voor zichzelve. In elk geval zou zij zich
weten te beheerschen; bovendien was zij altijd een meisje geweest
van zeer fatsoenlijke principes, en als vrouw, als gehuwde vrouw en
moeder, scheen haar fatsoen haar dubbel onaantastbaar en
gewaarborgd.

Doch wel was ze bang voor haar eigen ontroering. Wat beteekende
dat? De enkele mededeeling van het feit, dat Fournier zou komen,
deed haar beven van ’t hoofd tot de voeten. Wat zou ze
ondervinden, als hij daar voor haar stond, en wat als hij hen dikwijls
kwam bezoeken? Zou zij dat aanmoedigen, of zou ze toonen, dat ze
’t liever niet had? Al die vragen stelde ze wel, maar ze kon er niet
één beantwoorden.

Ze dacht er den volgenden dag wel honderdmaal aan, en toen ze ’s

middags zich kleedde om den nieuwen bezoeker te ontvangen,
besteedde zij een buitengewone zorg aan haar toilet.

Toen ze in de voorgalerij kwam, monsterde Van Velton haar met

zonderlinge gewaarwordingen. Het was toch iets [39]anders een
vrouw c h i c gekleed te zien op Europeesche wijze, dan dat
nonchalante Indische ochtendtoilet, meende hij.

Ze had er nog sedert hun trouwen zoo goed niet uitgezien.

Eenvoudig was ze gekleed, maar keurig, en alles zat als geschilderd
om haar sierlijk figuurtje. Bepaald, ze had haar b e a u s o i r . Ze
wierp in ’t voorbijgaan in elken spiegel een blik vol coquetterie. Was
ze maar altijd zóó geweest! zuchtte Van Velton in stilte.

Een behaagzieke vrouw, die veel werk maakte van haar toilet en van
de wereld, zou hij op de handen hebben gedragen; van kinderen
zogende, altijd in sarong en kabaja loopende huismoeders had hij
een geweldigen afkeer.

Tegen zeven uren hield een rijtuig voor ’t huis stil. Van Velton stond
op; Louise zat te lezen in de courant van den dag, alsof ze die uit ’t
hoofd wilde leeren; of liever ze las niet: ze keek op een stuk,
waarvan ze niets begreep,—zij, die haast nooit anders las dan ’t
feuilleton en de advertentiën. Het was alleen om een houding te
hebben tegenover Fournier. Men zat niet op hem te wachten; men
las!

H i j dacht niet aan de mogelijkheid, dat men op hem wachtte. Zijn

oude liefde had hij begraven. Toen hij te Soerabaia nog in ’s lands
dienst was, had hij vernomen dat Louise Van der Linden trouwen
zou met Van Velton, en sedert dien dag verachtte hij haar, als een
dier zelfzuchtige, hartelooze schepseltjes, die in het huwelijk niets
anders zien dan een finantiëele onderneming; die niet trouwen met
een man, maar met een dikke portefeuille vol bankbiljetten,
bezwaard, helaas! met het servituut, dat een man er de houder van
is, en men het een niet kan krijgen zonder het andere er bij te
nemen. [40]

Het is waar, dat hij, sedert hij naar de balie was overgegaan,
eenigszins andere opvattingen van het leven had gekregen.

De idealist begon uit te slijten.

Hij nam genoegen met veel, dat hij vroeger niet zou hebben
aangehoord zonder protest; hij haalde de schouders op over dingen,
die hem vroeger woedend zouden hebben gemaakt. En hij wist en
gevoelde wel, dat hij toenemende in Indische wereldwijsheid, afnam
in moraliteit, maar er was niets aan te doen. Wie niet verlaten en
verstooten wil achterblijven, dient mee te glijden op de baan, al is het
slechts p l a n - p l a n .

„Bonjour,” zei Van Velton, hem de hand reikend. „Ik behoef je wel
niet voor te stellen aan mijn vrouw. Je kent elkaar van vroeger.”

Fournier boog.

„Zeker.… En hoe gaat het u, mevrouw?.… ’t Is lang geleden sedert

ik het voorrecht had.…”

Hij wist maar half, wat hij zei.

Louise was opgestaan toen hij naar haar toetrad en met de

eenvoudige gratie, die welopgevoede Indische meisjes aan den dag
kunnen leggen, als ze dat willen, had ze hem verwelkomd.

Zij was nu niet meer weifelend of zenuwachtig; althans daarvan was

niets te bespeuren. Op vasten toon leidde ze de conversatie.

„Beviel de ambtenaars-loopbaan u niet langer?”

„Neen.”

„Ik kan het me voorstellen,” lachte Van Velton. „Het is wel zoo goed
een advocaten-kantoor te hebben op een der [41]hoofdplaatsen. Men
verdient ’t kapitaal voor zijn eigen pensioen gauwer en beter.”

„Och, wat dat betreft.… Om het geld heb ik het niet gedaan.”

„Waarom dan?” vroeg Louise.

’t Was een eenigszins indiscrete vraag, dat voelde ze.

„Het is misschien wat onbescheiden van me, u dat zóó te vragen.”

„De zaak is, dat ik er moeilijk met een paar woorden op antwoorden
kan.”

„A p r o p o s , hebt u pleizier om overmorgen onze gast te zijn? We

geven een danspartij.”

„Met genoegen, meneer Van Velton.”

„Danst u nog?” vroeg Louise.

„N o g , mevrouw?”

„Mijn hemel, ja! De heeren worden tegenwoordig zoo gauw oud, of

nemen er althans den schijn van aan.”

„’t Is waar, dat ik in langen tijd niet heb gedanst.… sedert.…”

„Is het zóó lang geleden?” vroeg Van Velton.

„Ja.… inderdaad.… het is de laatste maal geweest bij uw papa aan

huis.…”

Het hartje van mevrouw L. Van Velton-Van der Linden klopte sneller.
Dat was geweest op die fameuze partij, waarop Lucie gevraagd was
door Van Brakel, en zij, Louise, door Fournier; die partij, waaruit ’t
huwelijk van ’t eerste paar maar, door h a a r bitse weigering, niet dat
van het tweede was voortgevloeid.

Had hij sedert niet gedanst? Had het zulk een invloed op [42]hem
gehad, zulk een diepen indruk bij hem achtergelaten? Arme jongen!

„Was er te Soerabaia zoo weinig te doen?”

„Volstrekt niet. Het is een zeer drukke plaats. Maar ik ging weinig
uit.”

Terwijl Van Velton met zijn bezoeker de gewone Indische conversatie

volgde, welke, in den gezelschapstoon gevoerd, toch altijd z a k e n
tot achtergrond heeft, keek Louise van tijd tot tijd Fournier eens aan.

’t Viel waarlijk niet te ontkennen, dat hij in zijn voordeel was

veranderd. Hij was flinker, manlijker, meer gedecideerd geworden,
en zijn uiterlijk toonde dat aan.

Onwillekeurig dwaalde haar blik naar Van Velton. Die was ook
veranderd, maar minder in zijn voordeel. Zijn haar was grijzer
geworden en zijn trekken scherper gemarkeerd.

Zijn figuur was ook niet meer zoo rechtop, als toen hij nog
weduwnaar was en met zijn lange, hoog dichtgeknoopte jas, zijn
lorgnet en zijn wit glacé-handschoenen, half uit den borstzak
overhangend, een zeer „gekleed” figuur maakte.

Dàt was nu haar man! Dáármede moest ze nu het leven doormaken,

jaar in jaar uit! Gezond was hij overigens, en de kans om een
j o n g e weduwe te worden mocht uiterst gering heeten. Die andere
had haar man kunnen zijn, indien ze gewild had. Gedistingeerder
dan Van Velton was die andere niet,—haar man had altijd iets
bijzonder g e n t l e m a n - l i k e ,—maar o! hij had zooveel op hem
voor. Louise schrikte eenigszins van haar eigen gedachtenloop, toen
Fournier haar beleefdheidshalve in het gesprek betrok. Hij gaf
[43]haar bij ’t heengaan evenmin de hand, als toen hij was gekomen;
een ceremoniëele buiging, anders niet.

Ze had gaarne wat meer hartelijkheid gezien; ’t stelde haar teleur,

dat hij zoo koeltjes was. Niet dat ze.… o neen; ze kon boos worden
op zichzelve, dat er telkens van die vergoelijkende verzekeringen bij
haar opkwamen.

Mijn hemel, dat had ze immers niet noodig. Nooit zou ze zich ook
maar onschuldige coquetterieën veroorloven tegenover Gérard
Fournier,—nooit; c ’ é t a i t f i n i ,—’t was uit.

Dokter Van der Linden keek vreemd op, toen hij den volgenden
ochtend onder het maken zijner visites even aanwipte bij zijn dochter
op het Koningsplein, en deze hem meedeelde, dat ze van plan was
het kind te spenen.

„Waarom?” vroeg hij ontstemd. „Je kunt het nog best ’n paar
maanden volhouden. ’t Hindert je niets en ’t is zoo goed voor hem!”

„Maar ’t is verschrikkelijk lastig voor mij.”

„Och, wat! Kom, begin maar geen dwaasheden, Louise. Ik dacht dat
je verstandiger waart en meer voor den kleinen vent over hadt.”

Zij zei er niets op. Wat het was, had ze niet kunnen zeggen, maar ze
vond, nu een partij gegeven werd, dat zoo’n kind toch schrikkelijk de
handen bond, vooral als men ’t zelf hielp. Gewoon haar eigen zin te
volgen, meer dan die van papa of van wien ook, stond haar besluit
vast: na de partij moest het maar gebeuren.

Ze vertelde het aan Van Velton toen ze ’s avonds het dessert

gebruikten. [44]

„Daar doe je heel verstandig aan,” zei hij, zorgvuldig zijn

m a n g i s t a n —volgens hem de eenige f a t s o e n l i j k e vrucht—
genietend. „Je hadt er nooit mee moeten beginnen. Dat heb ik altijd
gezegd.”
„’t Heeft hem toch goed gedaan.”

„Dat zou wel zijn terecht gekomen.”

„Moet je uit?”

„Ja, hoezoo?”

„O, nergens om. Ik vraag het zoo maar.”

„Ik heb een conferentie van avond.”

„M o n D i e u ! je hoeft me niet te vertellen waar je heen gaat.”

„Ik heb overigens niet bepaald haast. Als je misschien wilt rijden.… ’t
is mooi weer.”

„Geen idée! Ga jij maar gerust naar je conferentie.”

Hij ging. Onderweg beschuldigde hij zichzelven minstens van groote

voorbarigheid. Nu hij vrij geregeld bezoeken aflegde bij de weduwe
Donker, en zij hem alles had verteld, zou hij veel geld hebben willen
geven als hij de relatie met Lientje had kunnen afbreken. Vooreerst
omdat hij er nooit mee zou zijn begonnen, indien hij die verhouding
tegenover zijn schoonvader had geweten. Ten tweede, omdat hij al
heel gauw, als man van de wereld en van rijke ervaring, tot de
overtuiging was gekomen, dat het, wèl beschouwd, niet veel zaaks
was, veel minder dan hij zich had voorgesteld.

Hoe drommel was hij daar toch zoo ingeloopen?

En Lientje Donker vroeg zich hetzelfde af. Toen hij de eerste maal in
haar huis kwam en zich de vrijheid veroorloofde haar onder de kin te
strijken, was Van Velton zoo zenuwachtig geweest, dat ze moeite
had gehad om zich goed [45]te houden en hem niet in zijn gezicht uit
te lachen. Hij was heengegaan met de overtuiging, dat hij een mal
figuur gemaakt had. Dat had hem erg gehinderd en zijn eigenliefde
zeer gekwetst; hij was teruggekomen een paar dagen later, ten
einde de waarde zijner persoonlijkheid te releveeren en zij, Lientje,
had hem n i e t de deur gewezen, omdat ze nieuwsgierig was.

Naar dokter Van der Linden durfde ze nu niet meer gaan.

Zoo continueerden zij de kennismaking zonder vreugde, en alleen uit

vrees, hij voor Christien Donker, de welgestelde weduwe, die hij nu
wist dat een immoreele helleveeg was,—zij uit een aangeboren
indolentie, die zonder veel omslag berustte in haar eigen noodlot.

Zoolang het leven in huis hem zoo gruwelijk onaangenaam was,

ging het nog. Maar nu werd het beter. Louise was eenigszins
veranderd. Zij sprak niet meer zoo bits, ze viel hem niet a l t i j d
lastig met het kind, en deze nu afgeloopen dag had tot de
aangename behoord.

Als dat nu zoo eens doorging en zijn dochter Hortense kwam uit
Holland naar huis, dan had het een genoeglijk leven kunnen worden.

Wie weet wat hem nu te wachten stond!

Zoo p i k i r e n d trad hij de ’s avonds nimmer verlichte voorgalerij

van de weduwe Donker binnen, die naar gewoonte op een wipstoel
zat te schommelen bij den ingang.

„Goeden avond.”

’t Scheen, dat de toon, waarop hij sprak, haar niet beviel, want ze
keek even naar hem op, en zei allesbehalve vriendelijk:

„Ook goeden avond!” [46]

Van Velton wilde naar binnen gaan.

„Ze is niet thuis.”

„Zoo.”

Snel stond ze op.

„Ik heb haar uitgestuurd, Van Velton, naar een weduwe van mijn
kennis hier in de buurt. Ik heb haar expres weggezonden.”

„Wel vriendelijk.”

„Ga daar zitten, asjeblieft. Ik m o e t eens ’n appeltje met je schillen,

hoor! Dat gaat een gangetje, dat me niks aanstaat.”

„Zoo, vindt ge dat?”

„Het is schandelijk! Maar als je denkt op zoo’n gemakkelijke manier

van me af te komen, dan heb je het mis!”

„Och kom!”

„Ik zeg nog eens.…”

Van Velton was niet in een stemming om de standjes van Christien

Donker af te wachten, wier spel hij vrij wel doorzag, al kon hij den
waren motor niet raden, en al vergiste hij zich door dien alleen te
zoeken in een aanslag op zijn beurs.

Hij besloot een afdoenden maatregel te beramen. In elk geval wilde

hij weten, waaraan hij toe was, en welke veeren hij bij moeder en
dochter zou laten zitten. Iets minder norsch en uit de hoogte, viel hij
haar in de rede:
„Zeg maar niets. Het beste is niet veel woorden noodeloos te
verspillen. De waarheid is, dat de relatie me erg tegenvalt.”

„Ei?” riep ze op schamperen toon. „Ei? Ik had anders gedacht dat

mijn Lien waarachtig nog veel te goed was voor zoo’n ingebeelden
ouden kwast.”

Dat hij vuurrood werd en haar wel had kunnen slaan, begreep ze,
maar in de duisternis kon ze het niet zien. [47]

’t Duurde maar een oogenblik. Wat deerde hem de booze tong van
dat wijf? Zijn practische geest kwam boven. Nu, na d i e woorden
was het geen zaak om met haar te onderhandelen over het afbreken
der relatie en over den prijs, waartegen dat kon gedaan worden. Zij
zou overdreven eischen stellen en die volhouden naarmate hij
beslister pogingen deed om aan de zaak een einde te maken.

„Je bent vanavond zóó vriendelijk,” zei hij opstaande, „dat ik de eer
heb je te groeten.”

Zij hield hem vast bij de mouw van zijn jas.

„Luister nog even. We moeten bedaard spreken. Als je denkt dat ik

er op uit ben je ’t vel over de ooren te trekken, dan heb je het mis.
Beloof me één ding. Ga nog ’n maand voort op de gewone manier,
en dan kan je mijnentwege wegblijven om nooit weer terug te
komen.”

Hij zag weer een gaatje om door te sluipen.

„Waarom nog een maand? Kom, laat ons er nu maar ’n eind aan
maken. We zijn nu zoover, dat we geen van drieën op elkaar zijn
gesteld. Een kort en goed besluit.…”

Maar ze schudde heftig van neen.

„’t Gaat niet, Van Velton! Voor geen wereldsch goed laat ik je nu
reeds schieten. ’n Maand moet het nog duren; geen dag gaat
daaraf.”

„N o n s e n s ! ”

„’t Kan me niet schelen hoe je het noemt, maar ik zeg je, dat het zoo
zijn m o e t . En ik waarschuw je, Van Velton, probeer niet weg te
blijven, want ik haal je uit je huis en ik haal je van ’t kantoor op ’n
manier, die je heugen zal, hoor!” [48]

Het denkbeeld deed hem rillen. Hij wist, dat ze tot alles in staat was
en zich voor niets zou ontzien, als het op wraak aankwam. Waar was
hij toch ingeloopen, waar was hij toch ingeloopen!

„Ik groet je,” zei hij nogmaals en ging zijns weegs.

’t Was Christien Donker nu duidelijk: er moest gehandeld worden, en

spoedig ook, anders zou alle moeite tevergeefs zijn geweest. Bah,
welk een man! Nog had ze macht over hem, maar ze voelde dat het
niet lang meer zou duren. Ze ging weer op haar wipstoel zitten
schommelen en p i k i r d e . Het zou eigenlijk wèl zoo verstandig
wezen twee vliegen te slaan in één klap. Waarom zou ze het geld
aan haar haat- en wraakzucht opofferen? Het diende nergens toe.
Zij kon heel goed het één hebben en niettemin aan ’t andere
voldoen.

Toen Van Velton t’huis kwam, vond hij Louise nog op, en nog bezig
met ’t voorbereiden der groote partij. K a s i a n , wat gaf ze zich
dáárvoor een moeite!

„Zoo,” zei hij, „ben je nog niet gaan slapen?”

„Neen, er valt nog heel wat te doen. Het buffet is nog volstrekt niet in
orde.”
„Ik zou dat maar aan den banketbakker overlaten. De man heeft op
zich genomen er voor te zorgen.”

„Dank je! Ik weet te goed, wat dat is. Dan zorgt hij misschien heel
aardig voor zijn beurs, en de gasten krijgen niet wat ze verlangen.”

„Kan ik je ook helpen?”

Er was geen sprake van! Toch wilde hij niet naar bed gaan, maar
stak een versche sigaar op en terwijl zij nog bevelen gaf aan de
bedienden, en nazag, en opschreef, praatte [49]hij gezellig nog een
uurtje met haar, zonder dat een van beiden dacht aan de veelvuldige
onaangenaamheden, die ze gehad hadden, noch aan de
eigenaardige verhouding tot elkaar, waarin ze reeds zoo lang
leefden.

Er ging toch, dacht Van Velton, niets boven een gezellig tehuis. Zijn
hart was dien avond goed genoeg om een poging te doen tot meer
intieme toenadering. Maar hij had den moed niet. Drommels, als het
eens tegenviel! En daarop bestond alle kans, want ze was zoo moe,
zei ze,—doodmoe! Neen, a l s hij dat beproefde, dan moest hij zoo’n
beetje zeker wezen van zijn zaak, en dàt was hij in ’t geheel niet.

Louise kon gelukkig gaan slapen toen ze in haar kamer kwam, want
’t kind sliep. Ze was wezenlijk moe. Dat den ganschen dag op de
been zijn, en door zoo’n groot huis dribbelen matte geweldig af; en
ze was ook niet geheel koortsvrij; dat voelde ze aan haar hoofd.

Misschien lag in het laatste de reden, dat ze ondanks haar

vermoeienis niet dadelijk den slaap kon vatten en zich rusteloos om
en om wendde. Het waren eigenlijk geen gedachten die haar bezig
hielden,—’t was alsof een serie t a b l e a u x voor haar geest
heentrok. Nú was het zus en dàn weer zóó: het souper met al de
gasten aan tafel, waaronder ze ook Fournier opmerkte; de groote
zaal, waarin gedanst zou worden, en waarin ze ook Fournier zag
dansen met haarzelve; gesprekken op divans, whistpartijtjes aan
mahoniehouten speeltafeltjes, ongelukjes, tegenvallers, mislukte
schotels, en bij en tusschen dat alles door een onbestemde vrees
voor allerlei stoornissen, die zouden kunnen gebeuren, maar
waarvoor nog geen enkele feitelijke aanleiding bestond. [50]

En nauwelijks was ze ingeslapen of daar kwam de baboe haar

wekken, want.… ’t kind. God, God, wat was dat lastig! Met moeite
richtte zij zich op. Toen ze elken avond te halftien naar bed ging,
och! toen was ze er al uit als de kleine slechts kikte. Maar nu ze
zooveel had te doen gehad tot laat in den avond voor dat feest,—
neen, het w a s toch ’n slavernij dat zelf helpen van de kinderen!

Ze dommelde in en waggelde heen en weer tot groot leedwezen van

haar jongske, dat er hoogst kwaadaardig zijn verontwaardiging over
te kennen gaf, en haar dan deed opschrikken uit haar sluimering.

Och, als men den heelen dag bijna niets deed, dan k o n het, maar
was er ook maar ’t geringste vermoeiende werk te doen, dan viel het
zoo zwaar! Nu, herhaalde ze bij zichzelve, halfrood van vaak, na de
partij zou ’t gauw uit wezen!

Het feest begon. ’t Was allesbehalve een gemengd gezelschap. De

f i n e f l e u r van ’t Bataviaansch publiek was present.
Hooggeplaatste ambtenaren, die in hun f o r t i n t é r i e u r niets
ophadden met den koopmansstand, waren er velen; de gouden
uitmonstering der uniformen van hoofdofficieren schitterde in het
licht; indien er enkele jongelui aanwezig waren, die nog op de lagere
sporten stonden, dan hadden zij hun invitaties te danken aan geld,
familie-relatiën, een klinkenden naam of dansbeenen.
Menig oog liet vol afgunst den blik gaan langs de wanden en door de
zaal; menig damesmondje werd krampachtig dichtgeknepen op het
zien van de toiletten-weelde der dames uit de handelswereld. Men
zag er aan den anderen kant, die [51]gekleed waren met een
eenvoud, haast beleedigend voor het gezelschap, maar over het
algemeen had iedereen gedaan wat in zijn of haar vermogen was, ja
meer, veel meer dan dàt.

Dan wat velen d a c h t e n , werd door niemand gezegd. Slechts hier

en daar tusschen vrienden en vriendinnen een fluisterend gesproken
woord of een blik en een hoofdknikje, die elkaar schenen te
begrijpen.

Behalve de galerijen stonden de ruime vertrekken voor de gasten

open. Overal was het even rijk en smaakvol. De kostbare
Europeesche ameublementen, de marmeren en bronzen beelden,
de imitaties van oude bas-reliefs in koper, de zeldzaam fijne
gravures, het met zilver gemonteerd antiek-porselein, de artistieke
vazen van Sèvres en het deftige Saksisch,—’t was alles met smaak
verdeeld, zoodat er eenige harmonie heerschte in het garnituur van
elk vertrek. Maar zeer weinigen letten daarop; men taxeerde meer;
men berekende bij zichzelf wat dat moest gekost hebben, en wat de
vendutie van zulk een inboedel eventueel wel zou opbrengen.

Tot de weinigen, die meer aandacht schonken aan den goeden

smaak en de artistieke opvatting, die uit het arrangement spraken,
behoorde Fournier.

Zelf uit een goede en gegoede Hollandsche familie, waarin de kunst

hoog geëerd werd, meer om haar arbeid, dan om de grondstof, die
daarvoor was gebezigd, herinnerden hem sommige plekjes aan zijns
vaders huis.