Immediate download Comprehensive Ophthalmology 4th Edition A. K. Khurana ebooks 2024

Download the full version of the ebook at ebookfinal.
com
Comprehensive Ophthalmology 4th Edition A. K.

Khurana
https://ebookfinal.com/download/comprehensive-
ophthalmology-4th-edition-a-k-khurana/
OR CLICK BUTTON
DOWNLOAD EBOOK
Download more ebook instantly today at https://ebookfinal.com

Instant digital products (PDF, ePub, MOBI) available
Download now and explore formats that suit you...
Anesthesia A Comprehensive Review 4th Edition Brian A.

Hall
https://ebookfinal.com/download/anesthesia-a-comprehensive-review-4th-
edition-brian-a-hall/
ebookfinal.com
Atlas of Clinical Ophthalmology 2nd Edition Samar K. Basak
https://ebookfinal.com/download/atlas-of-clinical-ophthalmology-2nd-
edition-samar-k-basak/
ebookfinal.com
Comprehensive Cytopathology 4th Edition Marluce Bibbo
https://ebookfinal.com/download/comprehensive-cytopathology-4th-
edition-marluce-bibbo/
ebookfinal.com
Joint Structure And Function A Comprehensive Analysis 4th

Edition Pamela Levangie
https://ebookfinal.com/download/joint-structure-and-function-a-
comprehensive-analysis-4th-edition-pamela-levangie/
ebookfinal.com
A Linguistics Workbook 4th Edition Ann K. Farmer
https://ebookfinal.com/download/a-linguistics-workbook-4th-edition-
ann-k-farmer/
ebookfinal.com
OMT Review A Comprehensive Review in Osteopathic Medicine

4th Edition Robert G. Savarese
https://ebookfinal.com/download/omt-review-a-comprehensive-review-in-
osteopathic-medicine-4th-edition-robert-g-savarese/
ebookfinal.com
Comprehensive Respiratory Therapy Exam Preparation 4th

Edition Al Heuer
https://ebookfinal.com/download/comprehensive-respiratory-therapy-
exam-preparation-4th-edition-al-heuer/
ebookfinal.com
Comprehensive Internationalization Institutional pathways

to success 1st Edition John K. Hudzik
https://ebookfinal.com/download/comprehensive-internationalization-
institutional-pathways-to-success-1st-edition-john-k-hudzik/
ebookfinal.com
Basic sciences for ophthalmology 1st Edition Louise A Bye
https://ebookfinal.com/download/basic-sciences-for-ophthalmology-1st-
edition-louise-a-bye/
ebookfinal.com
Comprehensive
OPHTHALMOLOGY
This page
intentionally left
blank
Comprehensive
OPHTHALMOLOGY Fourth Edition
A K Khurana
Professor,
Regional Institute of Ophthalmology,
Postgraduate Institute of Medical Sciences,
Rohtak- 124001, India
NEW AGE INTERNATIONAL (P) LIMITED, PUBLISHERS

New Delhi • Bangalore • Chennai • Cochin • Guwahati • Hyderabad
Jalandhar • Kolkata • Lucknow • Mumbai • Ranchi
Visit us at www.newagepublishers.com
Copyright © 2007, 2003, 1996, A K Khurana
Published by New Age International (P) Ltd., Publishers
All rights reserved.

No part of this ebook may be reproduced in any form, by photostat, microfilm,
xerography, or any other means, or incorporated into any information retrieval
system, electronic or mechanical, without the written permission of the publisher.
All inquiries should be emailed to [email protected]
ISBN (13) : 978-81-224-2480-5
PUBLISHING FOR ONE WORLD

NEW AGE INTERNATIONAL (P) LIMITED, PUBLISHERS
4835/24, Ansari Road, Daryaganj, New Delhi - 110002
Visit us at www.newagepublishers.com
Dedicated
To my parents and teachers for their blessings
To my students for their encouragement
To my children, Aruj and Arushi, for their patience
To my wife, Dr. Indu, for her understanding
This page
intentionally left
blank
(vii)
P R EPREFACE
FACE
Fourth edition of the book has been thoroughly revised, updated, and published in an attractive
colour format. This endeavour has enhanced the lucidity of the figures and overall aesthetics of the
book.
The fast-developing advances in the field of medical sciences and technology has beset the present-
day medical students with voluminous university curriculae. Keeping in view the need of the students
for a ready-made material for their practical examinations and various postgraduate entrance tests,
the book has been expanded into two sections and is accompanied with ‘Review of Ophthalmology’
as a pocket companion, and converted into a comprehensive book.
Section 1: Anatomy, Physiology and Diseases of the Eye. This part of the book includes 20
chapters, 1 each on Anatomy and Physiology of Eye and rest 18 on diseases of the different structures
of the eye.
Section II: Practical Ophthalmology. This section includes chapter on ‘Clinical Methods in
Ophthalmology’ and different other aspects essential to the practical examinations viz. Clinical
Ophthalmic Cases, Darkroom Procedures, and Ophthalmic Instruments.
Review of Ophthalmology: Quick Text Review and Multiple-Choice Questions. This pocket
companion provides an indepth revision of the subject at a glance and an opportunity of self-assessment,
and thus makes it the book of choice for preparing for the various postgraduate entrance examinations.
Salient Features of the Book
Each chapter begins with a brief overview highlighting the topics covered followed by relevant
applied anatomy and physiology. The text is then organized in such a way that the students
can easily understand, retain and reproduce it. Various levels of headings, subheadings, bold
face and italics given in the text will be helpful in a quick revision of the subject.
Text is complete and up-to-date with recent advances such as refractive surgery, manual small
incision cataract surgery (SICS), phacoemulsification, newer diagnostic techniques as well as
newer therapeutics.
To be true, some part of the text is in more detail than the requirement of undergraduate
students. But this very feature of the book makes it a useful handbook for the postgraduate
students.
The text is illustrated with plenty of diagrams. The illustrations mostly include clinical
photographs and clear-line diagrams providing vivid and lucid details.
Operative steps of the important surgical techniques have been given in the relevant chapters.
Wherever possible important information has been given in the form of tables and flowcharts.
An attraction of this edition of the book is a very useful addition of the ‘Practical
Ophthalmology’ section to help the students to prepare for the practical examinations.
(viii)
It would have not been possible for this book to be in its present form without the generous help
of many well wishers and stalwarts in their fields. Surely, I owe sincere thanks to them all. Those
who need special mention are Prof. Inderbir Singh, Ex-HOD, Anatomy, PGIMS, Rohtak, Prof.
R.C. Nagpal, HIMS, Dehradun, Prof. S. Soodan from Jammu, Prof. B. Ghosh, Chief GNEC, New
Delhi, Prof. P.S. Sandhu, GGS Medical College, Faridkot, Prof. S.S. Shergil, GMC, Amritsar, Prof.
R.K. Grewal and Prof. G.S. Bajwa, DMC Ludhiana, Prof. R.N. Bhatnagar, GMC, Patiala, Prof.
V.P. Gupta, UCMS, New Delhi, Prof. K.P. Chaudhary, GMC, Shimla, Prof. S. Sood, GMC,
Chandigarh, Prof. S. Ghosh, Prof. R.V. Azad and Prof. R.B. Vajpayee from Dr. R.P. Centre for
Opthalmic Sciences, New Delhi, and Prof. Anil Chauhan, GMC, Tanda.
I am deeply indebted to Prof. S.P. Garg. Prof. Atul Kumar, Prof. J.S. Tityal, Dr. Mahipal S.
Sachdev, Dr. Ashish Bansal, Dr. T.P. Dass, Dr. A.K. Mandal, Dr. B. Rajeev and Dr. Neeraj
Sanduja for providing the colour photographs.
I am grateful to Prof. C.S. Dhull, Chief and all other faculty members of Regional Institute of
Opthalmology (RIO), PGIMS, Rohtak namely Prof. S.V. Singh, Dr. J.P. Chugh, Dr. R.S. Chauhan,
Dr. Manisha Rathi, Dr. Neebha Anand, Dr. Manisha Nada, Dr. Ashok Rathi, Dr. Urmil Chawla
and Dr. Sumit Sachdeva for their kind co-operation and suggestions rendered by them from time
to time. The help received from all the resident doctors including Dr. Shikha, Dr. Vivek Sharma
and Dr. Nidhi Gupta is duly acknowledged. Dr. Saurabh and Dr. Ashima deserve special thanks
for their artistic touch which I feel has considerably enhanced the presentation of the book. My
sincere thanks are also due to Prof. S.S. Sangwan, Director, PGIMS, Rohtak for providing a working
atmosphere. Of incalculable assistance to me has been my wife Dr. Indu Khurana, Assoc. Prof.
in Physiology, PGIMS, Rohtak. The enthusiastic co-operation received from Mr. Saumya Gupta,
and Mr. R.K. Gupta, Managing Directors, New Age International Publishers (P) Ltd., New Delhi
needs special acknowledgement.
Sincere efforts have been made to verify the correctness of the text. However, in spite of best
efforts, ventures of this kind are not likely to be free from human errors, some inaccuracies,
ambiguities and typographic mistakes. Therefore, all the users are requested to send their feedback
and suggestions. The importance of such views in improving the future editions of the book cannot
be overemphasized. Feedbacks received shall be highly appreciated and duly acknowledged.
Rohtak A K Khurana
(ix)
CONTENTS
CONTENTS
Preface ............................................................................................................................................ vii
SECTION I: ANATOMY, PHYSIOLOGY AND DISEASES OF THE EYE

1. Anatomy and Development of the Eye ............................................................................... 3
2. Physiology of Eye and Vision ............................................................................................ 13
3. Optics and Refraction ......................................................................................................... 19
4. Diseases of the Conjunctiva ............................................................................................... 51
5. Diseases of the Cornea ...................................................................................................... 89
6. Diseases of the Sclera ...................................................................................................... 127
7. Diseases of the Uveal Tract ............................................................................................ 133
8. Diseases of the Lens ........................................................................................................ 167
9. Glaucoma ........................................................................................................................... 205
10. Diseases of the Vitreous ................................................................................................... 243
11. Diseases of the Retina ...................................................................................................... 249
12. Neuro-ophthalmology ........................................................................................................ 287
13. Strabismus and Nystagmus .............................................................................................. 313
14. Diseases of the Eyelids .................................................................................................... 339
15. Diseases of the Lacrimal Apparatus ................................................................................ 363
16. Diseases of the Orbit ....................................................................................................... 377
17. Ocular Injuries .................................................................................................................. 401
18. Ocular Therapeutics, Lasers and Cryotherapy in Ophthalmology ................................ 417
19. Systemic Ophthalmology .................................................................................................. 433
20. Community Ophthalmology .............................................................................................. 443
SECTION II: PRACTICAL OPHTHALMOLOGY

21. Clinical Methods in Ophthalmology ................................................................................. 461
22. Clinical Ophthalmic Cases ................................................................................................ 499
23. Darkroom Procedures ....................................................................................................... 543
24. Ophthalmic Instruments and Operative Ophthalmology................................................. 571
Index ........................................................................................................................................... 593

This page
intentionally left
blank
Section-I
ANATOMY,
PHYSIOLOGY
AND
DISEASES
OF THE EYE
This page
intentionally left
blank
1
Anatomy and
CHAPTER
1 Development
of the Eye
ANATOMY OF THE EYE z Formation of lens vesicle
z The eyeball z Formation of optic cup
z Visual pathway z Changes in the associated mesoderm
z Orbit, extraocular muscles and z Development of various ocular
appendages of the eye structures
z Structures derived from the embryonic
DEVELOPMENT OF THE EYE layers
z Formation of optic vesicle and z Important milestones in the development
optic stalk of the eye
Coats of the eyeball

ANATOMY OF THE EYE
The eyeball comprises three coats: outer (fibrous
This chapter gives only a brief account of the anatomy coat), middle (vascular coat) and inner (nervous coat).
of eyeball and its related structures. The detailed 1. Fibrous coat. It is a dense strong wall which
anatomy of different structures is described in the protects the intraocular contents. Anterior 1/6th of
relevant chapters. this fibrous coat is transparent and is called cornea.
Posterior 5/6th opaque part is called sclera. Cornea is
THE EYEBALL set into sclera like a watch glass. Junction of the
Each eyeball (Fig. 1.1) is a cystic structure kept cornea and sclera is called limbus. Conjunctiva is
distended by the pressure inside it. Although, firmly attached at the limbus.
generally referred to as a globe, the eyeball is not a 2. Vascular coat (uveal tissue). It supplies nutrition
sphere but an ablate spheroid. The central point on to the various structures of the eyeball. It consists of
the maximal convexities of the anterior and posterior three parts which from anterior to posterior are : iris,
curvatures of the eyeball is called the anterior and ciliary body and choroid.
posterior pole, respectively. The equator of the
eyeball lies at the mid plane between the two poles 3. Nervous coat (retina). It is concerned with visual
(Fig.1.2). functions.
Dimensions of an adult eyeball Segments and chambers of the eyeball

The eyeball can be divided into two segments:
Anteroposterior diameter 24 mm
anterior and posterior.
Horizontal diameter 23.5 mm
Vertical diameter 23 mm 1. Anterior segment. It includes crystalline lens
(which is suspended from the ciliary body by zonules),
Circumference 75 mm
and structures anterior to it, viz., iris, cornea and two
Volume 6.5 ml aqueous humour-filled spaces : anterior and posterior
Weight 7 gm chambers.
4 Comprehensive OPHTHALMOLOGY
Fig. 1.1. Gross anatomy of the eyeball.
z Anterior chamber. It is bounded anteriorly by z Posterior chamber. It is a triangular space

the back of cornea, and posteriorly by the iris containing 0.06 ml of aqueous humour. It is
and part of ciliary body. The anterior chamber is bounded anteriorly by the posterior surface of
about 2.5 mm deep in the centre in normal adults. iris and part of ciliary body, posteriorly by the
It is shallower in hypermetropes and deeper in crystalline lens and its zonules, and laterally by
myopes, but is almost equal in the two eyes of the ciliary body.
the same individual. It contains about 0.25 ml of 2. Posterior segment. It includes the structures
the aqueous humour. posterior to lens, viz., vitreous humour (a gel like
material which fills the space behind the lens), retina,
choroid and optic disc.
VISUAL PATHWAY
Each eyeball acts as a camera; it perceives the images
and relays the sensations to the brain (occipital
cortex) via visual pathway which comprises optic
nerves, optic chiasma, optic tracts, geniculate bodies
and optic radiations (Fig. 1.3).
ORBIT, EXTRAOCULAR MUSCLES AND

APPENDAGES OF THE EYE (FIG. 1.4)
Each eyeball is suspended by extraocular muscles
Fig. 1.2. Poles and equators of the eyeball. and fascial sheaths in a quadrilateral pyramid-shaped
ANATOMY AND DEVELOPMENT OF THE EYE 5
bony cavity called orbit (Fig. 1.4). Each eyeball is z Visceral mesoderm of maxillary process.
located in the anterior orbit, nearer to the roof and Before going into the development of individual
lateral wall than to the floor and medial wall. Each eye structures, it will be helpful to understand the
is protected anteriorly by two shutters called the formation of optic vesicle, lens placode, optic cup
eyelids. The anterior part of the sclera and posterior and changes in the surrounding mesenchyme, which
surface of lids are lined by a thin membrane called play a major role in the development of the eye and
conjunctiva. For smooth functioning, the cornea and its related structures.
conjunctiva are to be kept moist by tears which are
produced by lacrimal gland and drained by the lacrimal
passages. These structures (eyelids, eyebrows,
conjunctiva and lacrimal apparatus) are collectively
called ‘the appendages of the eye’.
DEVELOPMENT OF THE EYE

The development of eyeball can be considered to
commence around day 22 when the embryo has eight
pairs of somites and is around 2 mm in length. The
eyeball and its related structures are derived from the
following primordia:
z Optic vesicle,an outgrowth from prosencephalon
(a neuroectodermal structure),
z Lens placode, a specialised area of surface
ectoderm, and the surrounding surface ectoderm,

z Mesenchyme surrounding the optic vesicle, and Fig. 1.3. Gross anatomy of the visual pathway.
Fig. 1.4. Section of the orbital cavity to demonstrate eyeball and its accessory structures.
FORMATION OF OPTIC VESICLE

AND OPTIC STALK
The area of neural plate (Fig. 1.5A) which forms the
prosencepholon develops a linear thickened area on
either side (Fig. 1.5B), which soon becomes depressed
to form the optic sulcus (Fig. 1.5C). Meanwhile the
neural plate gets converted into prosencephalic
vesicle. As the optic sulcus deepens, the walls of the
prosencepholon overlying the sulcus bulge out to
form the optic vesicle (Figs. 1.5D, E&F). The proximal
part of the optic vesicle becomes constricted and
elongated to form the optic stalk (Figs. 1.5G&H).
FORMATION OF LENS VESICLE

The optic vesicle grows laterally and comes in contact
with the surface ectoderm. The surface ectoderm,
overlying the optic vesicle becomes thickened to form
the lens placode (Fig. 1.6A) which sinks below the
surface and is converted into the lens vesicle (Figs.
1.6 B&C). It is soon separated from the surface
ectoderm at 33rd day of gestation (Fig. 1.6D).
FORMATION OF OPTIC CUP

The optic vesicle is converted into a double-layered
optic cup. It appears from Fig. 1.6 that this has
happened because the developing lens has
invaginated itself into the optic vesicle. In fact
conversion of the optic vesicle to the optic cup is
due to differential growth of the walls of the vesicle.
The margins of optic cup grow over the upper and
lateral sides of the lens to enclose it. However, such a
growth does not take place over the inferior part of
the lens, and therefore, the walls of the cup show
deficiency in this part. This deficiency extends to Fig. 1.5. Formation of the optic vesicle and optic stalk.
Fig. 1.6. Formation of lens vesicle and optic cup.

some distance along the inferior surface of the optic In the posterior part of optic cup the surrounding
stalk and is called the choroidal or fetal fissure fibrous mesenchyme forms sclera and extraocular
(Fig. 1.7). muscles, while the vascular layer forms the choroid
and ciliary body.
DEVELOPMENT OF VARIOUS
OCULAR STRUCTURES
Retina
Retina is developed from the two walls of the optic
cup, namely: (a) nervous retina from the inner wall,
and (b) pigment epithelium from the outer wall
(Fig. 1.10).
(a) Nervous retina. The inner wall of the optic cup is
a single-layered epithelium. It divides into several
layers of cells which differentiate into the following
three layers (as also occurs in neural tube):
Fig. 1.7. Optic cup and stalk seen from below to show
CHANGES IN THE ASSOCIATED MESENCHYME

The developing neural tube (from which central
nervous system develops) is surrounded by
mesenchyme, which subsequently condenses to form
meninges. An extension of this mesenchyme also
covers the optic vesicle. Later, this mesenchyme
differentiates to form a superficial fibrous layer
(corresponding to dura) and a deeper vascular layer Fig. 1.8. Developing optic cup surrounded by mesenchyme.
(corresponding to pia-arachnoid) (Fig. 1.8).
With the formation of optic cup, part of the inner
vascular layer of mesenchyme is carried into the cup
through the choroidal fissure. With the closure of
this fissure, the portion of mesenchyme which has
made its way into the eye is cut off from the
surrounding mesenchyme and gives rise to the hyaloid
system of the vessels (Fig. 1.9).
The fibrous layer of mesenchyme surrounding the
anterior part of optic cup forms the cornea. The
corresponding vascular layer of mesenchyme
becomes the iridopupillary membrane, which in the
peripheral region attaches to the anterior part of the
optic cup to form the iris. The central part of this
lamina is pupillary membrane which also forms the
tunica vasculosa lentis (Fig. 1.9). Fig. 1.9. Derivation of various structures of the eyeball.
Crystalline lens
The crystalline lens is developed from the surface
ectoderm as below :
Lens placode and lens vesicle formation (see page
5, 6 and Fig. 1.6 .
Primary lens fibres. The cells of posterior wall of
lens vesicle elongate rapidly to form the primary lens
fibres which obliterate the cavity of lens vesicle. The
primary lens fibres are formed upto 3rd month of
gestation and are preserved as the compact core of
lens, known as embryonic nucleus (Fig. 1.11).
Fig. 1.10. Development of the retina. Secondary lens fibres are formed from equatorial cells
of anterior epithelium which remain active through
z Matrix cell layer. Cells of this layer form the rods
out life. Since the secondary lens fibres are laid down
and cones.
concentrically, the lens on section has a laminated
z Mantle layer. Cells of this layer form the
appearance. Depending upon the period of
bipolar cells, ganglion cells, other neurons of
development, the secondary lens fibres are named as
retina and the supporting tissue.
below :
z Marginal layer. This layer forms the ganglion
z Fetal nucleus (3rd to 8th month),
cells, axons of which form the nerve fibre
z Infantile nucleus (last weeks of fetal life to
layer. puberty),
(b) Outer pigment epithelial layer. Cells of the outer z Adult nucleus (after puberty), and
wall of the optic cup become pigmented. Its posterior z Cortex (superficial lens fibres of adult lens)
part forms the pigmented epithelium of retina and the Lens capsule is a true basement membrane produced
anterior part continues forward in ciliary body and by the lens epithelium on its external aspect.
iris as their anterior pigmented epithelium.
Cornea (Fig. 1.9)
Optic nerve 1. Epithelium is formed from the surface ectoderm.
It develops in the framework of optic stalk as 2. Other layers viz. endothelium, Descemet's
below: membrane, stroma and Bowman's layer are derived
from the fibrous layer of mesenchyme lying anterior
z Fibres from the nerve fibre layer of retina grow
to the optic cup (Fig. 1.9).
into optic stalk by passing through the choroidal
fissure and form the optic nerve fibres. Sclera
z The neuroectodermal cells forming the walls of Sclera is developed from the fibrous layer of
optic stalk develop into glial system of the nerve. mesenchyme surrounding the optic cup (corres-
z The fibrous septa of the optic nerve are ponding to dura of CNS) (Fig. 1.9).
developed from the vascular layer of mesenchyme
Choroid
which invades the nerve at 3rd fetal month.
It is derived from the inner vascular layer of
z Sheaths of optic nerve are formed from the layers
mesenchyme that surrounds the optic cup (Fig. 1.9).
of mesenchyme like meninges of other parts of
central nervous system. Ciliary body
z Myelination of nerve fibres takes place from z The two layers of epithelium of ciliary body
brain distally and reaches the lamina cribrosa just develop from the anterior part of the two layers
before birth and stops there. In some cases, this of optic cup (neuroectodermal).
extends up to around the optic disc and presents z Stroma of ciliary body, ciliary muscle and blood
as congenital opaque nerve fibres. These develop vessels are developed from the vascular layer of
after birth. mesenchyme surrounding the optic cup (Fig. 1.9).
Vitreous
1. Primary or primitive vitreous is mesenchymal in
origin and is a vascular structure having the
hyaloid system of vessels.
2. Secondary or definitive or vitreous proper is
secreted by neuroectoderm of optic cup. This is
an avascular structure. When this vitreous fills
the cavity, primitive vitreous with hyaloid vessels
is pushed anteriorly and ultimately disappears.
3. Tertiary vitreous is developed from neuro-
ectoderm in the ciliary region and is represented
by the ciliary zonules.
Eyelids
Eyelids are formed by reduplication of surface
ectoderm above and below the cornea (Fig. 1.12). The
folds enlarge and their margins meet and fuse with
each other. The lids cut off a space called the
conjunctival sac. The folds thus formed contain some
mesoderm which would form the muscles of the lid
and the tarsal plate. The lids separate after the seventh
month of intra-uterine life.
Fig. 1.11. Development of the crystalline lens.
Iris
z Both layers of epithelium are derived from
the marginal region of optic cup (neuro-
ectodermal) (Fig. 1.9).
z Sphincter and dilator pupillae muscles are
derived from the anterior epithelium (neuro-
ectodermal).
z Stroma and blood vessels of the iris develop
from the vascular mesenchyme present anterior Fig. 1.12. Development of the eyelids, conjunctiva and
to the optic cup. lacrimal gland.
Tarsal glands are formed by ingrowth of a regular 2. Neural ectoderm

row of solid columns of ectodermal cells from the lid z Retina with its pigment epithelium
margins. z Epithelial layers of ciliary body
Cilia develop as epithelial buds from lid margins. z Epithelial layers of iris
z Sphincter and dilator pupillae muscles
Conjunctiva
z Optic nerve (neuroglia and nervous elements
Conjunctiva develops from the ectoderm lining the only)
lids and covering the globe (Fig.1.12).
z Melanocytes
Conjunctival glands develop as growth of the basal
z Secondary vitreous
cells of upper conjunctival fornix. Fewer glands
z Ciliary zonules (tertiary vitreous)
develop from the lower fornix.
3. Associated paraxial mesenchyme
The lacrimal apparatus
z Blood vessels of choroid, iris, ciliary vessels,
Lacrimal gland is formed from about 8 cuneiform
central retinal artery, other vessels.
epithelial buds which grow by the end of 2nd month
z Primary vitreous
of fetal life from the superolateral side of the
z Substantia propria, Descemet's membrane and
conjunctival sac (Fig. 1.12).
endothelium of cornea
Lacrimal sac, nasolacrimal duct and canaliculi. z The sclera
These structures develop from the ectoderm of z Stroma of iris
nasolacrimal furrow. It extends from the medial angle z Ciliary muscle
of eye to the region of developing mouth. The z Sheaths of optic nerve
ectoderm gets buried to form a solid cord. The cord is z Extraocular muscles
later canalised. The upper part forms the lacrimal sac. z Fat, ligaments and other connective tissue
The nasolacrimal duct is derived from the lower part structures of the orbit
as it forms a secondary connection with the nasal z Upper and medial walls of the orbit
cavity. Some ectodermal buds arise from the medial z Connective tissue of the upper eyelid
margins of eyelids. These buds later canalise to form
the canaliculi. 4. Visceral mesoderm of maxillary process
below the eye
Extraocular muscles
z Lower and lateral walls of orbit
All the extraocular muscles develop in a closely z Connective tissue of the lower eyelid
associated manner by mesodermally derived
mesenchymal condensation. This probably IMPORTANT MILESTONES IN THE
corresponds to preotic myotomes, hence the triple DEVELOPMENT OF THE EYE
nerve supply (III, IV and VI cranial nerves).
Embryonic and fetal period
STRUCTURES DERIVED FROM
Stage of growth Development
THE EMBRYONIC LAYERS
Based on the above description, the various 2.6 mm (3 weeks) Optic pits appear on either
structures derived from the embryonic layers are given side of cephalic end of
below : forebrain.
3.5 mm (4 weeks) Primary optic vesiclein-
1. Surface ectoderm vaginates.
z The crystalline lens 5.5 to 6 mm Development of embr-
z Epithelium of the cornea yonic fissure
z Epithelium of the conjunctiva 10 mm (6 weeks) Retinal layers differ-
z Lacrimal gland entiate, lens vesicle formed.
z Epithelium of eyelids and its derivatives viz., cilia, 20 mm (9 weeks) Sclera, cornea and extra-
tarsal glands and conjunctival glands. ocular muscles differen-tiate.
z Epithelium lining the lacrimal apparatus.
25 mm (10 weeks) Lumen of optic nerve obliter- z Corneal diameter is about 10 mm. Adult size
ated. (11.7 mm) is attained by 2 years of age.
z Anterior chamber is shallow and angle is narrow.
50 mm (3 months) Optic tracts completed, pars
z Lens is spherical at birth. Infantile nucleus is
ciliaris retina grows
present.
forwards, pars iridica retina
z Retina. Apart from macular area the retina is fully
grows forward. differentiated. Macula differentiates 4-6 months
60 mm (4 months) Hyaloid vessels atrophy, iris after birth.
sphincter is formed. z Myelination of optic nerve fibres has reached
230-265 mm Fetal nucleus of lens is the lamina cribrosa.
complete, z Newborn is usually hypermetropic by +2 to +3 D.
(8th month) all layers of retina nearly z Orbit is more divergent (50°) as compared to
developed, macula starts adult (45°).
differentiation. z Lacrimal gland is still underdeveloped and tears
265-300mm Except macula, retina is fully are not secreted.
(9th month) developed, infantile nucleus Postnatal period
of lens begins to appear,
z Fixation starts developing in first month and is
pupillary membr-ane and completed in 6 months.
hyaloid vessels disappear. z Macula is fully developed by 4-6 months.
z Fusional reflexes, stereopsis and accommodation
Eye at birth is well developed by 4-6 months.
z Anteroposterior diameter of the eyeball is about z Cornea attains normal adult diameter by 2 years
16.5 mm (70% of adult size which is attained by of age.
7-8 years). z Lens grows throughout life.
This page
intentionally left
blank
CHAPTER
2 2
MAINTENANCE OF CLEAR
INTRODUCTION OCULAR MEDIA
Physiology of tears

Physiology of cornea
Physiology of Eye
and Vision
Physiology of crystalline lens

PHYSIOLOGY OF VISION
Phototransduction
Processing and transmission of visual impulse
Visual perceptions
PHYSIOLOGY OF OCULAR MOTILITY AND

BINOCULAR VISION
Physiology of aqueous humour and Ocular motility
maintenance of intraocular pressure Binocular single vision
Crystalline lens, and

INTRODUCTION Vitreous humour
Sense of vision, the choicest gift from the Almighty
PHYSIOLOGY OF TEARS
to the humans and other animals, is a complex function
of the two eyes and their central connections. The Tear film plays a vital role in maintaining the
physiological activities involved in the normal transparency of cornea. The physiological apsects
functioning of the eyes are : of the tears and tear film are described in the chapter
Maintenance of clear ocular media, on diseases of the lacrimal apparatus (see page 364).
Maintenance of normal intraocular pressure,
PHYSIOLOGY OF CORNEA
The image forming mechanism,
Physiology of vision, The cornea forms the main refractive medium of the
Physiology of binocular vision, eye. Physiological aspects in relation to cornea
Physiology of pupil, and include:
Physiology of ocular motility. Transparency of cornea,
Nutrition and metabolism of cornea,
Permeability of cornea, and

MAINTENANCE OF CLEAR Corneal wound healing.
OCULAR MEDIA For details see page 90

The main prerequiste for visual function is the PHYSIOLOGY OF CRYSTALLINE LENS
maintenance of clear refractive media of the eye. The
The crystalline lens is a transparent structure playing
major factor responsible for transparency of the ocular
media is their avascularity. The structures forming main role in the focussing mechanism for vision. Its
refractive media of the eye from anterior to posterior physiological aspects include :
Lens transparency
are :
Metabolic activities of the lens
Tear film,
Cornea, Accommodation.
Aqueous humour, For details see page 39 and 168

14
COMPREHENSIVE OPHTHALMOLOGY
PHYSIOLOGY OF AQUEOUS HUMOUR AND stages (Fig. 2.1). The all trans-retinal so formed is
MAINTENANCE OF INTRAOCULAR PRESSURE soon separated from the opsin. This process of
The aqueous humour is a clear watery fluid filling the separation is called photodecomposition and the
anterior chamber (0.25ml) and the posterior chamber rhodopsin is said to be bleached by the action of
(0.06ml) of the eyeball. In addition to its role in light.
maintaining a proper intraocular pressure it also plays Rhodopsin regeneration. The 11-cis-retinal is
an important metabolic role by providing substrates regenerated from the all-trans-retinal separated from
and removing metabolities from the avascular cornea the opsin (as described above) and vitamin-A (retinal)
and the crystalline lens. For details see page 207.
supplied from the blood. The 11-cis-retinal then
reunits with opsin in the rod outer segment to form
the rhodopsin. This whole process is called
PHYSIOLOGY OF VISION
rhodopsin regeneration (Fig. 2.1). Thus, the bleaching
Physiology of vision is a complex phenomenon which of the rhodopsin occurs under the influence of light,
is still poorly understood. The main mechanisms whereas the regeneration process is independent of
involved in physiology of vision are : light, proceeding equally well in light and darkness.
Initiation of vision (Phototransduction), a
function of photoreceptors (rods and cones),

Processing and transmission of visual sensation,
a function of image processing cells of retina and

visual pathway, and
Visual perception, a function of visual cortex
and related areas of cerebral cortex.
PHOTOTRANSDUCTION
The rods and cones serve as sensory nerve endings
for visual sensation. Light falling upon the retina
causes photochemical changes which in turn trigger
a cascade of biochemical reactions that result in
generation of electrical changes. Photochemical
changes occuring in the rods and cones are
essentially similar but the changes in rod pigment
(rhodopsin or visual purple) have been studied in
more detail. This whole phenomenon of conversion
of light energy into nerve impulse is known as
phototransduction.
Photochemical changes
The photochemical changes include :
Fig. 2.1. Light induced changes in rhodopsin.
Rhodopsin bleaching. Rhodopsin refers to the visual
pigment present in the rods – the receptors for night Visual cycle. In the retina of living animals, under
(scotopic) vision. Its maximum absorption spectrum constant light stimulation, a steady state must exist
is around 500 nm. Rhodopsin consists of a colourless under which the rate at which the photochemicals are
protein called opsin coupled with a carotenoid called bleached is equal to the rate at which they are
retinine (Vitamin A aldehyde or II-cis-retinal). Light regenerated. This equilibrium between the photo-
falling on the rods converts 11-cis-retinal component decomposition and regeneration of visual pigments
of rhodopsin into all-trans-retinal through various is referred to as visual cycle (Fig. 2.2).
PHYSIOLOGY OF EYE AND VISION 15
Table 2.1. Differences in the sensitivity of M and P

cells to stimulus features
Stimulus feature Sensitivity

M cell P cell
Colour contrast No Yes
Luminance contrast Higher Lower
Spatial frequency Lower Higher
Temporal frequency Higher Lower
The visual pathway is now being considered to be

made of two lanes: one made of the large cells is called
magnocellular pathway and the other of small cells
Fig. 2.2. Visual cycle. is called parvocellular pathway. These can be
Electrical changes compared to two-lanes of a road. The M pathway
The activated rhodopsin, following exposure to light, and P pathway are involved in the parallel processing
triggers a cascade of complex biochemical reactions of the image i.e., analysis of different features of the
which ultimately result in the generation of receptor image.
potential in the photoreceptors. In this way, the light
VISUAL PERCEPTION
energy is converted into electrical energy which is
further processed and transmitted via visual pathway. It is a complex integration of light sense, form sense,
sense of contrast and colour sense. The receptive
PROCESSING AND TRANSMISSION OF VISUAL field organization of the retina and cortex are used to
IMPULSE encode this information about a visual image.
The receptor potential generated in the
1. The light sense
photoreceptors is transmitted by electrotonic
It is awareness of the light. The minimum brightness
conduction (i.e., direct flow of electric current, and
required to evoke a sensation of light is called the
not as action potential) to other cells of the retina viz.
light minimum. It should be measured when the eye
horizontal cells, amacrine cells, and ganglion cells.
is dark adapted for at least 20-30 minutes.
However, the ganglion cells transmit the visual
The human eye in its ordinary use throughout the
signals by means of action potential to the neurons
day is capable of functioning normally over an
of lateral geniculate body and the later to the primary
exceedingly wide range of illumination by a highly
visual cortex.
complex phenomenon termed as the visual
The phenomenon of processing of visual impulse
adaptation. The process of visual adaptation
is very complicated. It is now clear that visual image
primarily involves :
is deciphered and analyzed in both serial and parallel
Dark adaptation (adjustment in dim illumination),
fashion.
and
Serial processing. The successive cells in the visual
Light adaptation (adjustment to bright
pathway starting from the photoreceptors to the cells
illumination).
of lateral geniculate body are involved in increasingly
complex analysis of image. This is called sequential Dark adaptation
or serial processing of visual information. It is the ability of the eye to adapt itself to decreasing
Parallel processing. Two kinds of cells can be illumination. When one goes from bright sunshine
distinguished in the visual pathway starting from the into a dimly-lit room, one cannot perceive the objects
ganglion cells of retina including neurons of the lateral in the room until some time has elapsed. During this
geniculate body, striate cortex, and extrastriate cortex. period, eye is adapting to low illumination. The time
These are large cells (magno or M cells) and small taken to see in dim illumination is called ‘dark
cells (parvo or P cells). There are strikinging adaptation time’.
differences between the sensitivity of M and P cells The rods are much more sensitive to low
to stimulus features (Table 2.1). illumination than the cones. Therefore, rods are used
16
more in dim light (scotopic vision) and cones in bright where there are maximum number of cones and
light (photopic vision). decreases very rapidly towards the periphery (Fig.
Dark adaptation curve (Fig. 2.3) plotted with 2.4). Visual acuity recorded by Snellen's test chart is
illumination of test object in vertical axis and duration a measure of the form sense.
of dark adaptation along the horizontal axis shows
that visual threshold falls progressively in the
darkened room for about half an hour until a relative
constant value is reached. Further, the dark adaptation
curve consists of two parts: the initial small curve
represents the adaptation of cones and the remainder
of the curve represents the adaptation of rods.
Fig. 2.4. Visual acuity (form sense) in relation to the

regions of the retina: N, nasal retina; B, blind spot; F, foveal
region; and T, temporal retina.
Components of visual acuity. In clinical practice,

measurement of the threshold of discrimination of
two spatially-separated targets (a function of the
fovea centralis) is termed visual acuity. However, in
Fig. 2.3. Dark adaptation curve plotted with illumination of theory, visual acuity is a highly complex function that
test object in vertical axis and duration of dark adaptation
along the horizontal axis. consists of the following components :
Minimum visible. It is the ability to determine whether
When fully dark adapted, the retina is about one an object is present or not.
lakh times more sensitive to light than when bleached. Resolution (ordinary visual acuity). Discrimination
Delayed dark adaptation occurs in diseases of rods of two spatially separated targets is termed resolution.
e.g., retinitis pigmentosa and vitamin A deficiency. The minimum separation between the two points,
Light adaptation which can be discriminated as two, is known as
When one passes suddenly from a dim to a brightly minimum resolvable. Measurement of the threshold
lighted environment, the light seems intensely and of discrimination is essentially an assessment of the
even uncomfortably bright until the eyes adapt to function of the fovea centralis and is termed ordinary
the increased illumination and the visual threshold visual acuity. Histologically, the diameter of a cone
rises. The process by means of which retina adapts in the foveal region is 0.004 mm and this, therefore,
itself to bright light is called light adaptation. Unlike represents the smallest distance between two cones.
It is reported that in order to produce an image of
dark adaptation, the process of light adaptation is
minimum size of 0.004mm (resolving power of the eye)
very quick and occurs over a period of 5 minutes.
the object must subtend a visual angle of 1 minute at
Strictly speaking, light adaptation is merely the
the nodal point of the eye. It is called the minimum
disappearance of dark adaptation.
angle of resolution (MAR).
2. The form sense The clinical tests determining visual acuity measure
It is the ability to discriminate between the shapes of the form sense or reading ability of the eye. Thus,
the objects. Cones play a major role in this faculty. broadly, resolution refers to the ability to identify the
Therefore, form sense is most acute at the fovea, spatial characteristics of a test figure. The test targets
PHYSIOLOGY OF EYE AND VISION 17
in these tests may either consist of letters (Snellen’s 1. Trichromatic theory. The trichromacy of colour
chart) or broken circle (Landolt’s ring). More complex vision was originally suggested by Young and
targets include gratings and checker board patterns. subsequently modified by Helmholtz. Hence it is called
Recognition. It is that faculty by virtue of which an Young-Helmholtz theory. It postulates the existence
individual not only discriminates the spatial of three kinds of cones, each containing a different
characteristics of the test pattern but also identifies photopigment which is maximally sensitive to one of
the patterns with which he has had some experience. the three primary colours viz. red, green and blue.
Recognition is thus a task involving cognitive The sensation of any given colour is determined by
components in addition to spatial resolution. For the relative frequency of the impulse from each of the
recognition, the individual should be familiar with the three cone systems. In other words, a given colour
set of test figures employed in addition to being able consists of admixture of the three primary colours in
to resolve them. The most common example of different proportion. The correctness of the Young-
recognition phenomenon is identification of faces. Helmholtz’s trichromacy theory of colour vision has
The average adult can recognize thousands of faces. now been demonstrated by the identification and
Thus, the form sense is not purely a retinal chemical characterization of each of the three
pigments by recombinant DNA technique, each
function, as, the perception of its composite form (e.g.,
having different absorption spectrum as below (Fig.
letters) is largely psychological.
2.5):
Minimum discriminable refers to spatial distinction
Red sensitive cone pigment, also known as
by an observer when the threshold is much lower
erythrolabe or long wave length sensitive (LWS)
than the ordinary acuity. The best example of minimum
cone pigment, absorbs maximally in a yellow
discriminable is vernier acuity, which refers to the
portion with a peak at 565 mm. But its spectrum
ability to determine whether or not two parallel and extends far enough into the long wavelength to
straight lines are aligned in the frontal plane. sense red.
Green sensitive cone pigment, also known as
3. Sense of contrast
chlorolabe or medium wavelength sensitive
It is the ability of the eye to perceive slight changes
(MWS) cone pigment, absorbs maximally in the
in the luminance between regions which are not
green portion with a peak at 535 nm.
separated by definite borders. Loss of contrast
Blue sensitive cone pigment, also known as
sensitivity results in mild fogginess of the vision.
cyanolabe or short wavelength sensitive (SWS)
Contrast sensitivity is affected by various factors
cone pigment, absorbs maximally in the blue-violet
like age, refractive errors, glaucoma, amblyopia, portion of the spectrum with a peak at 440 nm.
diabetes, optic nerve diseases and lenticular changes.
Further, contrast sensitivity may be impaired even in
the presence of normal visual acuity.
4. Colour sense
It is the ability of the eye to discriminate between
different colours excited by light of different
wavelengths. Colour vision is a function of the cones
and thus better appreciated in photopic vision. In
dim light (scotopic vision), all colours are seen grey
and this phenomenon is called Purkinje shift.
Theories of colour vision
The process of colour analysis begins in the retina
and is not entirely a function of brain. Many theories
have been put forward to explain the colour
perception, but two have been particularly influential: Fig. 2.5. Absorption spectrum of three cone pigments.
18
Thus, the Young-Helmholtz theory concludes that Colour apponency occurs at ganglion cell onward.
blue, green and red are primary colours, but the cones According to apponent colour theory, there are
with their maximal sensitivity in the yellow portion of two main types of colour opponent ganglion cells:
the spectrum are light at a lower threshold than green. Red-green opponent colour cells use signals
It has been studied that the gene for human from red and green cones to detect red/green
rhodopsin is located on chromosome 3, and the gene contrast within their receptive field.
for the blue-sensitive cone is located on chromosome Blue-yellow opponent colour cells obtain a
7. The genes for the red and green sensitive cones yellow signal from the summed output of red and
are arranged in tandem array on the q arm of the X green cones, which is contrasted with the output
chromosomes. from blue cones within the receptive field.
2. Opponent colour theory of Hering. The opponent
colour theory of Hering points out that some colours
PHYSIOLOGY OF OCULAR
appear to be ‘mutually exclusive’. There is no such
colour as ‘reddish-green’, and such phenomenon can MOTILITY AND BINOCULAR VISION
be difficult to explain on the basis of trichromatic
PHYSIOLOGY OF OCULAL MOTILITY
theory alone. In fact, it seems that both theories are
See page 313.
useful in that:
The colour vision is trichromatic at the level of PHYSIOLOGY OF BINOCULAR SINGLE VISION
photoreceptors, and See page 318.
CHAPTER
OPTICS
Light
3 3
Geometrical optics
Optics and
Refraction
Optics of the eye (visual optics)
ERRORS OF REFRACTION
Anomalies of accommodation
Presbyopia
Insufficiency of accommodation
Paralysis of accommodation
Spasm of accommodation
Hypermetropia
Myopia DETERMINATION OF ERRORS OF
Astigmatism REFRACTION
Anisometropia
Objective refraction
Aniseikonia
Subjective refraction
ACCOMMODATION AND ITS
ANOMALIES SPECTACLES AND CONTACT LENSES
Accommodation Spectacles
Mechanism Contact lenses
Far point and near point
Range and amplitude REFRACTIVE SURGERY
in phakic eye; and those between 600 nm and 295

OPTICS
nm in aphakic eyes.
LIGHT GEOMETRICAL OPTICS

Light is the visible portion of the electromagnetic The behaviour of light rays is determined by ray-
radiation spectrum. It lies between ultraviolet and optics. A ray of light is the straight line path followed
infrared portions, from 400 nm at the violet end of the by light in going from one point to another. The ray-
spectrum to 700 nm at the red end. The white light optics, therefore, uses the geometry of straight lines
consists of seven colours denoted by VIBGYOR to account for the macroscopic phenomena like
(violet, indigo, blue, green, yellow, orange and red). rectilinear propagation, reflection and refraction. That
Light ray is the term used to describe the radius of is why the ray-optics is also called geometrical optics.
the concentric wave forms. A group of parallel rays of The knowledge of geometrical optics is essential
light is called a beam of light. to understand the optics of eye, errors of refraction
Important facts to remember about light rays are : and their correction. Therefore, some of its important
The media of the eye are uniformally permeable aspects are described in the following text.
to the visible rays between 600 nm and 390 nm.
Cornea absorbs rays shorter than 295 nm. Reflection of light
Therefore, rays between 600 nm and 295 nm only Reflection of light is a phenomenon of change in the
can reach the lens. path of light rays without any change in the medium
Lens absorbs rays shorter than 350 nm. Therefore, (Fig. 3.1). The light rays falling on a reflecting surface
rays between 600 and 350 nm can reach the retina are called incident rays and those reflected by it are
reflected rays. A line drawn at right angle to the 2. Spherical mirror. A spherical mirror (Fig. 3.3) is a
surface is called the normal. part of a hollow sphere whose one side is silvered
Laws of reflection are (Fig. 3.1): and the other side is polished. The two types of
1. The incident ray, the reflected ray and the normal spherical mirrors are : concave mirror (whose
at the point of incident, all lie in the same plane. reflecting surface is towards the centre of the sphere)
2. The angle of incidence is equal to the angle of and convex mirror (whose reflecting surface is away
reflection. from the centre of the sphere.
Cardinal data of a mirror (Fig. 3.3)
The centre of curvature (C) and radius of
curvature (R) of a spherical mirror are the centre

and radius, respectively, of the sphere of which
the mirror forms a part.
Normal to the spherical mirror at any point is the
line joining that point to the centre of curvature

(C) of the mirror.
Pole of the mirror (P) is the centre of the reflecting
surface.
Principal axis of the mirror is the straight line
joining the pole and centre of curvature of

spherical mirror and extended on both sides.
Fig. 3.1. Laws of reflection.
Mirrors
A smooth and well-polished surface which reflects
regularly most of the light falling on it is called a mirror.
Types of mirrors
Mirrors can be plane or spherical.
1. Plane mirror. The features of an image formed by
a plane mirror (Fig. 3.2) are: (i) it is of the same size as
the object; (ii) it lies at the same distance behind the Fig. 3.3. Cardinal points of a concave mirror.
mirror as the object is in front; (iii) it is laterally
inverted; and (iv) virtual in nature. Principal focus (F) of a spherical mirror is a point
on the principal axis of the mirror at which, ray
incident on the mirror in a direction parallel to the
principal axis actually meet (in concave mirror) or
appear to diverge (as in convex mirror) after
reflection from the mirror.
Focal length (f) of the mirror is the distance of
principal focus from the pole of the spherical

mirror.
Images formed by a concave mirror
As a summary, Table 3.1 gives the position, size and
nature of images formed by a concave mirror for
different positions of the object. Figures 3.4 a, b, c, d,
Fig. 3.2. Image formation with a plane mirror. e and f illustrate various situations.
OPTICS AND REFRACTION 21
Table 3.1. Images formed by a concave mirror for different positions of object
No. Position of Position of Nature and size Ray diagram

the object the image of the image
1. At infinity At the principal focus (F) Real, very small and inverted Fig. 3.4 (a)
2. Beyond the centre Between F & C Real, diminished in size, and Fig. 3.4 (b)
of curvature (C) inverted
3. At C At C Real, same size as object and Fig. 3.4 (c)
inverted
4. Between F & C Beyond C Real, enlarged and inverted Fig. 3.4 (d)
5. At F At infinity Real, very large and inverted Fig. 3.4 (e)
6. Between pole of the Behind the mirror Virtual, enlarged and erect Fig. 3.4 (f)
mirror (P) and focus
(F)
Fig. 3.4. Images formed by a concave mirror for different positions of the object : (a) at infinity; (b) between infinity and
C; (c) at C; (d) between C and F; (e) at F; (f) between F and P.
Refraction of light Critical angle refers to the angle of incidence in the

Refraction of light is the phenomenon of change in denser medium, corresponding to which angle of
the path of light, when it goes from one medium to refraction in the rare medium is 90°. It is represented
another. The basic cause of refraction is change in by C and its value depends on the nature of media in
the velocity of light in going from one medium to the contact.
other. The principle of total internal reflection is utilized
in many optical equipments; such as fibroptic lights,
Laws of refraction are (Fig. 3.5):
applanation tonometer, and gonioscope.
1. The incident and refracted rays are on opposite
sides of the normal and all the three are in the
same plane.
2. The ratio of sine of angle of incidence to the sine
of angle of refraction is constant for the part of
media in contact. This constant is denoted by the
letter n and is called ‘refractive index’ of the
medium 2 in which the refracted ray lies with
respect to medium 1 (in which the incident ray
sin i
lies), i.e., sin r = 1n2. When the medium 1 is air
(or vaccum), then n is called the refractive index
of the medium 2. This law is also called Snell’s Fig. 3.6. Refraction of light (1-1'); path of refracted
law of refraction. ray at critical angle, c (2-2'); and total internal reflection
(3-3').
Prism
A prism is a refracting medium, having two plane
surfaces, inclined at an angle. The greater the angle
formed by two surfaces at the apex, the stronger the
prismatic effect. The prism produces displacement of
the objects seen through it towards apex (away from
the base) (Fig. 3.7). The power of a prism is measured
in prism dioptres. One prism dioptre (∆) produces
displacement of an object by one cm when kept at a
distance of one metre. Two prism dioptres of
displacement is approximately equal to one degree of
arc.
Fig. 3.5. Laws of refraction. N1 and N2 (normals); I (incident

ray); i (angle of incidence); R (refracted ray, bent towards
normal); r (angle of refraction); E (emergent ray, bent away
from the normal).
Total internal reflection

When a ray of light travelling from an optically- denser
medium to an optically-rarer medium is incident at an
angle greater than the critical angle of the pair of media
in contact, the ray is totally reflected back into the
denser medium (Fig. 3.6). This phenomenon is called
total internal reflection. Fig. 3.7. Refraction by a prism.
Uses. In ophthalmology, prisms are used for : lens power is taken as negative. It is measured
1. Objective measurement of angle of deviation as reciprocal of the focal length in metres i.e. P
(Prism bar cover test, Krimsky test). = 1/f. The unit of power is dioptre (D). One
2. Measurement of fusional reserve and diagnosis dioptre is the power of a lens of focal length one
of microtropia. metre.
3. Prisms are also used in many ophthalmic
Types of lenses
equipments such as gonioscope, keratometer,
Lenses are of two types: the spherical and cylindrical
applanation tonometer.
(toric or astigmatic).
4. Therapeutically, prisms are prescribed in patients
with phorias and diplopia. 1. Spherical lenses. Spherical lenses are bounded by
two spherical surfaces and are mainly of two types :
Lenses
convex and concave.
A lens is a transparent refracting medium, bounded
(i) Convex lens or plus lens is a converging lens. It
by two surfaces which form a part of a sphere
may be of biconvex, plano-convex or concavo-convex
(spherical lens) or a cylinder (cylindrical or toric lens).
(meniscus) type (Fig. 3.9).
Cardinal data of a lens (Fig. 3.8)
1. Centre of curvature (C) of the spherical lens is
the centre of the sphere of which the refracting
lens surface is a part.
2. Radius of curvature of the spherical lens is the
radius of the sphere of which the refracting
surface is a part.
Fig. 3.9. Basic forms of a convex lens: (A) biconvex; (B)

plano-convex; (C) concavo-convex.
Identification of a convex lens. (i) The convex lens is

thick in the centre and thin at the periphery (ii) An
object held close to the lens, appears magnified. (iii)
Fig. 3.8. Cardinal points of a convex lens: optical centre
When a convex lens is moved, the object seen through
(O); principal focus (F); centre of curvature (C); and principal
axis (AB). it moves in the opposite direction to the lens.
Uses of convex lens. It is used (i) for correction of
3. The principal axis (AB) of the lens is the line
hypermetropia, aphakia and presbyopia; (ii) in oblique
joining the centres of curvatures of its surfaces.
illumination (loupe and lens) examination, in indirect
4. Optical centre (O) of the lens corresponds to the
ophthalmoscopy, as a magnifying lens and in many
nodal point of a thick lens. It is a point on the
other equipments.
principal axis in the lens, the rays passing from
where do not undergo deviation. In meniscus Image formation by a convex lens. Table 3.2 and Fig.
lenses the optical centre lies outside the lens. 3.10 provide details about the position, size and the
5. The principal focus (F) of a lens is that point on nature of the image formed by a convex lens.
the principal axis where parallel rays of light, after (ii) Concave lens or minus lens is a diverging lens. It
passing through the lens, converge (in convex is of three types: biconcave, plano-concave and
lens) or appear to diverge (in concave lens). convexo-concave (meniscus) (Fig. 3.11).
6. The focal length (f) of a lens is the distance
between the optical centre and the principal focus. Identification of concave lens. (i) It is thin at the centre
7. Power of a lens (P) is defined as the ability of the and thick at the periphery. (ii) An object seen through
lens to converge a beam of light falling on the it appears minified. (iii) When the lens is moved, the
lens. For a converging (convex) lens the power is object seen through it moves in the same direction as
taken as positive and for a diverging (concave) the lens.
Fig. 3.10. Images formed by a convex lens for different positions of the object, (a) at infinity ; (b) beyond 2F1 ; (c) at 2F1;
(d) between F1 and 2F1; (e) at F1; (f) between F1 and optical centre of lens
Table 3.2. Images formed by a convex lens for various positions of object
No. Position of Position of Nature and size Ray

the object the image of the image diagram
1. At infinity At focus (F2) Real, very small and inverted Fig. 3.10 (a)
2. Beyond 2F1 Between F2 and 2F 2 Real, diminished and inverted Fig. 3.10 (b)
3. At 2F1 At 2F2 Real, same size and inverted Fig. 3.10 (c)
4. Between F 1 and 2F1 Beyond 2F2 Real, enlarged and inverted Fig. 3.10 (d)
5. At focus F1 At infinity Real, very large and inverted Fig. 3.10 (e)
6. Between F1 and On the same side of Virtual, enlarged and erect Fig. 3.10 (f)
the optical centre lens
of the lens
Uses of concave lens. It is used (i) for correction of

myopia; (ii) as Hruby lens for fundus examination with
slit-lamp.
Image formation by a concave lens. A concave lens
always produces a virtual, erect image of an object
(Fig. 3.12).
Fig. 3.11. Basic forms of a concave lens: biconcave (A);

plano-concave (B); and convexo-concave (C).
Identification of a cylindrical lens. (i) When the

cylindrical lens is rotated around its optical axis, the
object seen through it becomes distorted. (ii) The
cylindrical lens acts in only one axis, so when it is
moved up and down or sideways, the objects will move
with the lens (in concave cylinder) or opposite to the
lens (in convex cylinder) only in one direction.
Fig. 3.12. Image formation by a concave lens. Uses of cylindrical lenses. (i) Prescribed to correct
astigmatism (ii) As a cross cylinder used to check the
2. Cylindrical lens. A cylindrical lens acts only in one refraction subjectively.
axis i.e., power is incorporated in one axis, the other Images formed by cylindrical lenses. Cylindrical or
axis having zero power. A cylindrical lens may be astigmatic lens may be simple (curved in one meridian
convex (plus) or concave (minus). A convex cylindrical only, either convex or concave), compound (curved
lens is a segment of a cylinder of glass cut parallel to unequally in both the meridians, either convex or
its axis (Fig. 3.13A). Whereas a lens cast in a convex concave). The compound cylindrical lens is also
cylindrical mould is called concave cylindrical lens called sphericylinder. In mixed cylinder one meridian
(Fig. 3.13B). The axis of a cylindrical lens is parallel to is convex and the other is concave.
that of the cylinder of which it is a segment. The
Sturm's conoid
cylindrical lens has a power only in the direction at
right angle to the axis. Therefore, the parallel rays of The configuration of rays refracted through a toric
light after passing through a cylindrical lens do not surface is called the Sturm’s conoid. The shape of
come to a point focus but form a focal line (Fig. 3.14). bundle of the light rays at different levels in Sturm's
conoid (Fig. 3.15) is as follows:
At point A, the vertical rays (V) are converging more
than the horizontal rays (H); so the section here is

a horizontal oval or an oblate ellipse.
At point B, (first focus) the vertical rays have come
to a focus while the horizontal rays are still

converging and so they form a horizontal line.
At point C, the vertical rays are diverging and their
divergence is less than the convergence of the

horizontal rays; so a horizontal oval is formed here.
Fig. 3.13. Cylindrical lenses: convex (A) and concave (B).
Fig. 3.14. Refraction through a convex cylindrical lens. Fig. 3.15. Sturm's conoid.
At point D, the divergence of vertical rays is

exactly equal to the convergence of the horizontal
rays from the axis. So here the section is a circle,
which is called the circle of least diffusion.
At point E, the divergence of vertical rays is more
than the convergence of horizontal rays; so the
section here is a vertical oval.
At point F, (second focus), the horizontal rays
have come to a focus while the vertical rays are
divergent and so a vertical line is formed here.
Beyond F, (as at point G) both horizontal and
vertical rays are diverging and so the section will
always be a vertical oval or prolate ellipse.
The distance between the two foc (B and F) is
called the focal interval of Sturm.
OPTICS OF THE EYE

As an optical instrument, the eye is well compared to
a camera with retina acting as a unique kind of 'film'.
The focusing system of eye is composed of several
refracting structures which (with their refractive
indices given in parentheses) include the cornea
(1.37), the aqueous humour (1.33), the crystalline lens
(1.42), and the vitreous humour (1.33). These
constitute a homocentric system of lenses, which
when combined in action form a very strong refracting Fig. 3.16. Cardinal points of schematic eye (A); and
system of a short focal length. The total dioptric reduced eye (B).
power of the eye is about +60 D out of which about
+44 D is contributed by cornea and +16 D by the The principal points P1 and P2 lie in the anterior
crystalline lens. chamber, 1.35 mm and 1.60 mm behind the anterior
surface of cornea, respectively.
Cardinal points of the eye The nodal points N1 and N2 lie in the posterior
Listing and Gauss, while studying refraction by lens part of lens, 7.08 mm and 7.33 mm behind the
combinations, concluded that for a homocentric anterior surface of cornea, respectively.
lenses system, there exist three pairs of cardinal
points, which are: two principal foci, two principal The reduced eye
points and two nodal points all situated on the Listing's reduced eye. The optics of eye otherwise is
principal axis of the system. Therefore, the eye, very complex. However, for understanding, Listing
forming a homocentric complex lens system, when has simplified the data by choosing single principal
analyzed optically according to Gauss' concept can point and single nodal point lying midway between
be resolved into six cardinal points (schematic eye). two principal points and two nodal points,
Schematic eye respectively. This is called Listing's reduced eye. The
The cardinal points in the schematic eye as described simplified data of this eye (Fig. 3.16b) are as follows :
by Gullstrand are as follows (Fig. 13.16A): Total dioptric power +60 D.
Total dioptric power is +58 D, of which cornea The principal point (P) lies 1.5 mm behind the
contributes +43 D and the lens +15 D. anterior surface of cornea.

The principal foci F and F lie 15.7 mm in front The nodal point (N) is situated 7.2 mm behind the
1 2
of and 24.4 mm behind the cornea, respectively. anterior surface of cornea.
The anterior focal point is 15.7 mm in front of the Optical aberrations of the normal eye
anterior surface of cornea. The eye, in common with many optical systems in
The posterior focal point (on the retina) is 24.4 practical use, is by no means optically perfect; the
mm behind the anterior surface of cornea. lapses from perfection are called aberrations.
The anterior focal length is 17.2 mm (15.7 + 1.5) Fortunately, the eyes possess those defects to so
and the posterior focal length is 22.9 mm (24.4 – small a degree that, for functional purposes, their
1.5). presence is immaterial. It has been said that despite
Axes and visual angles of the eye imperfections the overall performance of the eye is
The eye has three principal axes and three visual little short of astonishing. Physiological optical
angles (Fig. 3.17). defects in a normal eye include the following :
1. Diffraction of light. Diffraction is a bending of
Axes of the eye light caused by the edge of an aperture or the rim of a
1. Optical axis is the line passing through the lens. The actual pattern of a diffracted image point
centre of the cornea (P), centre of the lens (N) produced by a lens with a circular aperture or pupil is
and meets the retina (R) on the nasal side of the a series of concentric bright and dark rings (Fig. 3.18).
fovea. At the centre of the pattern is a bright spot known as
2. Visual axis is the line joining the fixation point the Airy disc.
(O), nodal point (N), and the fovea (F).
3. Fixation axis is the line joining the fixation point
(O) and the centre of rotation (C).
Fig. 3.17. Axis of the eye: optical axis (AR); visual axis
(OF); fixation axis (OC) and visual angles : angle alpha Fig. 3.18. The diffraction of light. Light brought to a focus
(ONA, between optical axis and visual axis at nodal point does not come to a point,but gives rise to a blurred disc
N); angle kappa (OPA, between optical axis and pupillary of light surrounded by several dark and light bands (the
line – OP); angle gamma (OCA, between optical axis and 'Airy disc').
fixation axis).
2. Spherical aberrations. Spherical aberrations occur
Visual angles (Fig. 3.17) owing to the fact that spherical lens refracts peripheral
1. Angle alpha. It is the angle (ONA) formed rays more strongly than paraxial rays which in the
between the optical axis (AR) and visual axis case of a convex lens brings the more peripheral rays
(OF) at the nodal point (N). to focus closer to the lens (Fig. 3.19).
2. Angle gamma. It is the angle (OCA) between the The human eye, having a power of about
optical axis (AR) and fixation axis (OC) at the +60 D, was long thought to suffer from various
centre of rotation of the eyeball (C).
amounts of spherical aberrations. However, results
3. Angle kappa. It is the angle (OPA) formed
from aberroscopy have revealed the fact that the
between the visual axis (OF) and pupillary line
dominant aberration of human eye is not spherical
(AP). The point P on the centre of cornea is
considered equivalent to the centre of pupil. aberration but rather a coma-like aberration.
Practically only the angle kappa can be measured 3. Chromatic aberrations. Chromatic aberrations
and is of clinical significance. A positive angle kappa result owing to the fact that the index of refraction of
results in pseudo-exotropia and a negative angle any transparent medium varies with the wavelength
kappa in pseudo-esotropia. of incident light. In human eye, which optically acts
6. Coma. Different areas of the lens will form foci in

planes other than the chief focus. This produces in
the image plane a 'coma effect' from a point source of
light.
ERRORS OF REFRACTION
Emmetropia (optically normal eye) can be defined as
a state of refraction, where in the parallel rays of light
coming from infinity are focused at the sensitive layer
Fig. 3.19. Spherical aberration. Because there is greater of retina with the accommodation being at rest
refraction at periphery of spherical lens than near centre, (Fig. 3.21).
incoming rays of light do not truly come to a point focus.
as a convex lens, blue light is focussed slightly in

front of the red (Fig. 3.20). In other words, the
emmetropic eye is in fact slightly hypermetropic for
red rays and myopic for blue and green rays. This in
fact forms the basis of bichrome test used in subjective
refraction.
Fig. 3.21. Refraction in an emmetropic eye.
At birth, the eyeball is relatively short, having +2

to +3 hypermetropia. This is gradually reduced until
by the age of 5-7 years the eye is emmetropic and
remains so till the age of about 50 years. After this,
there is tendency to develop hypermetropia again,
which gradually increases until at the extreme of life
the eye has the same +2 to +3 with which it started.
Fig. 3.20. Chromatic aberration. The dioptric system of the
eye is represented by a simple lens. The yellow light is This senile hypermetropia is due to changes in the
focussed on the retina, and the eye is myopic for blue, and crystalline lens.
hypermetropic for red. Ametropia (a condition of refractive error), is
defined as a state of refraction, when the parallel rays
4. Decentring. The cornea and lens surfaces alter the
of light coming from infinity (with accommodation at
direction of incident light rays causing them to focus
rest), are focused either in front or behind the sensitive
on the retina. Actually these surfaces are not centred
on a common axis. The crystalline lens is usually layer of retina, in one or both the meridians. The
slightly decentred and tipped with respect to the axis ametropia includes myopia, hypermetropia and
of the cornea and with respect to the visual axis of astigmatism. The related conditions aphakia and
the eye. It has been reported that the centre of pseudophakia are also discussed here.
curvature of cornea is situated about 0.25 mm below
HYPERMETROPIA
the axis of the lens. However, the effects of deviation
are usually so small that they are functionally Hypermetropia (hyperopia) or long-sightedness is the
neglected. refractive state of the eye wherein parallel rays of
5. Oblique aberration. Objects in the peripheral field light coming from infinity are focused behind the
are seen by virtue of obliquely incident narrow pencil retina with accommodation being at rest (Fig. 3.22).
of rays which are limited by the pupil. Because of Thus, the posterior focal point is behind the retina,
this, the refracted pencil shows oblique astigmatism. which therefore receives a blurred image.
Aphakia (congenital or acquired absence of lens)

and
Consecutive hypermetropia (due to surgically
over-corrected myopia).
3. Functional hypermetropia results from paralysis
of accommodation as seen in patients with third nerve
paralysis and internal ophthalmoplegia.
Fig. 3.22. Refraction in a hypermetropic eye. Nomenclature (components of hypermetropia)
Etiology
Nomenclature for various components of the
hypermetropia is as follows:
Hypermetropia may be axial, curvatural, index,
Total hypermetropia is the total amount of refractive
positional and due to absence of lens.
error, which is estimated after complete cycloplegia
1. Axial hypermetropia is by far the commonest
with atropine. It consists of latent and manifest
form. In this condition the total refractive power
hypermetropia.
of eye is normal but there is an axial shortening
of eyeball. About 1–mm shortening of the antero- 1. Latent hypermetropia implies the amount of
posterior diameter of the eye results in 3 dioptres hypermetropia (about 1D) which is normally
of hypermetropia. corrected by the inherent tone of ciliary muscle.
2. Curvatural hypermetropia is the condition in The degree of latent hypermetropia is high in
which the curvature of cornea, lens or both is children and gradually decreases with age. The
flatter than the normal resulting in a decrease in latent hypermetropia is disclosed when refraction
the refractive power of eye. About 1 mm increase is carried after abolishing the tone with atropine.
in radius of curvature results in 6 dioptres of 2. Manifest hypermetropia is the remaining portion
hypermetropia. of total hypermetropia, which is not corrected by
3. Index hypermetropia occurs due to decrease in the ciliary tone. It consists of two components,
refractive index of the lens in old age. It may also the facultative and the absolute hypermetropia.
occur in diabetics under treatment. i. Facultative hypermetropia constitutes that
4. Positional hypermetropia results from posteriorly part which can be corrected by the patient's
placed crystalline lens. accommodative effort.
5. Absence of crystalline lens either congenitally or ii. Absolute hypermetropia is the residual part
acquired (following surgical removal or posterior of manifest hypermetropia which cannot be
dislocation) leads to aphakia — a condition of corrected by the patient's accommodative
high hypermetropia. efforts.
Thus, briefly:
Clinical types Total hypermetropia = latent + manifest (facultative +
There are three clinical types of hypermetropia: absolute).
1. Simple or developmental hypermetropia is the
Clinical picture
commonest form. It results from normal biological
variations in the development of eyeball. It includes Symptoms
axial and curvatural hypermetropia. In patients with hypermetropia the symptoms vary
2. Pathological hypermetropia results due to either depending upon the age of patient and the degree of
congenital or acquired conditions of the eyeball which refractive error. These can be grouped as under:
are outside the normal biological variations of the 1. Asymptomatic. A small amount of refractive error
development. It includes : in young patients is usually corrected by mild
Index hypermetropia (due to acquired cortical accommodative effort without producing any
sclerosis), symptom.
Positional hypermetropia (due to posterior 2. Asthenopic symptoms. At times the hypermetropia
subluxation of lens), is fully corrected (thus vision is normal) but due
to sustained accommodative efforts patient 4. Predisposition to develop primary narrow angle

develops asthenopic sysmtoms. These include: glaucoma. The eye in hypermetropes is small
tiredness of eyes, frontal or fronto-temporal with a comparatively shallow anterior chamber.
headache, watering and mild photophobia. These Due to regular increase in the size of the lens
asthenopic symptoms are especially associated with increasing age, these eyes become prone to
with near work and increase towards evening. an attack of narrow angle glaucoma. This point
3. Defective vision with asthenopic symptoms. should be kept in mind while instilling mydriatics
When the amount of hypermetropia is such that in elderly hypermetropes.
it is not fully corrected by the voluntary Treatment
accommodative efforts, then the patients complain
A. Optical treatment. Basic principle of treatment is
of defective vision which is more for near than to prescribe convex (plus) lenses, so that the light
distance and is associated with asthenopic rays are brought to focus on the retina (Fig. 3.23).
symptoms due to sustained accommodative Fundamental rules for prescribing glasses in
efforts. hypermetropia include:
4. Defective vision only. When the amount of
hypermetropia is very high, the patients usually
do not accommodate (especially adults) and there
occurs marked defective vision for near and
distance.
Signs
1. Size of eyeball may appear small as a whole.
2. Cornea may be slightly smaller than the normal.
3. Anterior chamber is comparatively shallow.
4. Fundus examination reveals a small optic disc Fig. 3.23. Refraction in a hypermetropic eye corrected
which may look more vascular with ill-defined with convex lens
margins and even may simulate papillitis (though
there is no swelling of the disc, and so it is called 1. Total amount of hypermetropia should always be
pseudopapillitis). The retina as a whole may shine discovered by performing refraction under
due to greater brilliance of light reflections (shot complete cycloplegia.
silk appearance). 2. The spherical correction given should be
5. A-scan ultrasonography (biometry) may reveal a comfortably acceptable to the patient. However,
short antero-posterior length of the eyeball. the astigmatism should be fully corrected.
3. Gradually increase the spherical correction at 6
Complications months interval till the patient accepts manifest
If hypermetropia is not corrected for a long time the hypermetropia.
following complications may occur: 4. In the presence of accommodative convergent
1. Recurrent styes, blepharitis or chalazia may squint, full correction should be given at the first
occur, probably due to infection introduced by sitting.
repeated rubbing of the eyes, which is often 5. If there is associated amblyopia, full correction
done to get relief from fatigue and tiredness. with occlusion therapy should be started.
2. Accommodative convergent squint may develop Modes of prescription of convex lenses
in children (usually by the age of 2-3 years) due 1. Spectacles are most comfortable, safe and
to excessive use of accommodation. easy method of correcting hypermetropia.
3. Amblyopia may develop in some cases. It may be 2. Contact lenses are indicated in unilateral
anisometropic (in unilateral hypermetropia), hypermetropia (anisometropia). For cosmetic
strabismic (in children developing accommodative reasons, contact lenses should be prescribed
squint) or ametropic (seen in children with once the prescription has stabilised, otherwise,
uncorrected bilateral high hypermetropia). they may have to be changed many a times.
B. Surgical treatment of hypermetropia is described 3. Iridodonesis i.e., tremulousness of iris can be

on page 48. demonstrated.
4. Pupil is jet black in colour.
APHAKIA 5. Purkinje's image test shows only two images
Aphakia literally means absence of crystalline lens (normally four images are seen- Fig. 2.10).
from the eye. However, from the optical point of view, 6. Fundus examination shows hypermetropic small
it may be considered a condition in which the lens is disc.
absent from the pupillary area. Aphakia produces a 7. Retinoscopy reveals high hypermetropia.
high degree of hypermetropia.
Treatment
Causes Optical principle is to correct the error by convex
1. Congenital absence of lens. It is a rare condition. lenses of appropriate power so that the image is
2. Surgical aphakia occurring after removal of lens formed on the retina (Fig. 3.23).
is the commonest presentation. Modalities for correcting aphakia include: (1)
3. Aphakia due to absorption of lens matter is spectacles, (2) contact lens, (3) intraocular lens, and
noticed rarely after trauma in children. (4) refractive corneal surgery.
4. Traumatic extrusion of lens from the eye also 1. Spectacles prescription has been the most
constitutes a rare cause of aphakia. commonly employed method of correcting aphakia,
5. Posterior dislocation of lens in vitreous causes especially in developing countries. Presently, use of
optical aphakia. aphakic spectacles is decreasing. Roughly, about +10
D with cylindrical lenses for surgically induced
Optics of aphakic eye astigmatism are required to correct aphakia in
Following optical changes occur after removal of previously emmetropic patients. However, exact
crystalline lens: number of glasses will differ in individual case and
1. Eye becomes highly hypermetropic. should be estimated by refraction. An addition of +3
2. Total power of eye is reduced to about +44 D to +4 D is required for near vision to compensate for
from +60 D. loss of accommodation.
3. The anterior focal point becomes 23.2 mm in front Advantages of spectacles. It is a cheap, easy and
of the cornea. safe method of correcting aphakia.
4. The posterior focal point is about 31 mm behind Disadvantages of spectacles. (i) Image is magnified
the cornea i.e., about 7 mm behind the eyeball. by 30 percent, so not useful in unilateral aphakia
(The antero-posterior length of eyeball is about (produce diplopia). (ii) Problem of spherical and
24 mm) chromatic aberrations of thick lenses. (iii) Field of
5. There occurs total loss of accommodation. vision is limited. (iv) Prismatic effect of thick glasses.
(v) 'Roving ring Scotoma' (Jack in the box
Clinical features phenomenon). (vi) Cosmetic blemish especially in
Symptoms. young aphakes.
1. Defective vision. Main symptom in aphakia is 2. Contact lenses. Advantages of contact lenses over
marked defective vision for both far and near due to spectacles include: (i) Less magnification of image.
high hypermetropia and absence of accommodation. (ii) Elimination of aberrations and prismatic effect of
2. Erythropsia and cynopsia i.e., seeing red and blue thick glasses. (iii) Wider and better field of vision.
images. This occurs due to excessive entry of (iv) Cosmetically more acceptable. (v) Better suited
ultraviolet and infrared rays in the absence of for uniocular aphakia.
crystalline lens. Disadvantages of contact lenses are: (i) more cost;
Signs of aphakia include: (ii) cumbersome to wear, especially in old age and in
1. Limbal scar may be seen in surgical aphakia. childhood; and (iii) corneal complications may be
2. Anterior chamber is deeper than normal. associated.
3. Intraocular lens implantation is the best available 6. Visual status and refraction will vary depending
method of correcting aphakia. Therefore, it is the upon the power of IOL implanted as described
commonest modality being employed now a days. above.
For details see page 195.
MYOPIA
4. Refractive corneal surgery is under trial for
Myopia or short-sightedness is a type of refractive
correction of aphakia. It includes:
error in which parallel rays of light coming from infinity
i. Keratophakia. In this procedure a lenticule
are focused in front of the retina when
prepared from the donor cornea is placed between
accommodation is at rest (Fig. 3.24).
the lamellae of patient's cornea.
ii. Epikeratophakia. In this procedure, the lenticule
prepared from the donor cornea is stitched over
the surface of cornea after removing the
epithelium.
iii. Hyperopic Lasik (see page 48)
PSEUDOPHAKIA
The condition of aphakia when corrected with an Fig. 3.24. Refraction in a myopic eye.
intraocular lens implant (IOL) is referred to as
pseudophakia or artephakia. For types of IOLs and Etiological classification
details of implantation techniques and complications 1. Axial myopia results from increase in antero-
see page 195. posterior length of the eyeball. It is the
Refractive status of a pseudophakic eye depends commonest form.
upon the power of the IOL implanted as follows : 2. Curvatural myopia occurs due to increased
1. Emmetropia is produced when the power of the curvature of the cornea, lens or both.
IOL implanted is exact. It is the most ideal situation. 3. Positional myopia is produced by anterior
Such patients need plus glasses for near vision only. placement of crystalline lens in the eye.
2. Consecutive myopia occurs when the IOL 4. Index myopia results from increase in the refractive
implanted overcorrects the refraction of eye. Such index of crystalline lens associated with nuclear
patients require glasses to correct the myopia for sclerosis.
distance vision and may or may not need glasses for 5. Myopia due to excessive accommodation occurs
near vision depending upon the degree of myopia. in patients with spasm of accommodation.
3. Consecutive hypermetropia develops when the
under-power IOL is implanted. Such patients require Clinical varieties of myopia
plus glasses for distance vision and additional +2 to 1. Congenital myopia
+3 D for near vision. 2. Simple or developmental myopia
Note: Varying degree of surgically-induced 3. Pathological or degenerative myopia
astigmatism is also present in pseudophakia 4. Acquired myopia which may be: (i) post-traumatic;
(ii) post-keratitic; (iii) drug-induced, (iv)
Signs of pseudophakia (with posterior chamber IOL).
pseudomyopia; (v) space myopia; (vii) night
1. Surgical scar may be seen near the limbus.
myopia; and (viii) consecutive myopia.
2. Anterior chamber is slightly deeper than normal.
3. Mild iridodonesis (tremulousness) of iris may be 1. Congenital myopia
demonstrated. Congenital myopia is present since birth, however, it
4. Purkinje image test shows four images. is usually diagnosed by the age of 2-3 years. Most of
5. Pupil is blackish in colour but when light is the time the error is unilateral and manifests as
thrown in pupillary area shining reflexes are anisometropia. Rarely, it may be bilateral. Usually
observed. When examined under magnification the error is of about 8 to 10 which mostly remains
after dilating the pupil, the presence of IOL is constant. The child may develop convergent squint
confirmed (see Fig. 8.26). in order to preferentially see clear at its far point
(which is about 10-12 cms). Congenital myopia may Signs

sometimes be associated with other congenital Prominent eyeballs. The myopic eyes typically
anomalies such as cataract, microphthalmos, aniridia, are large and somewhat prominent.
megalocornea, and congenital separation of retina. Anterior chamber is slightly deeper than normal.
Early correction of congenital myopia is desirable. Pupils are somewhat large and a bit sluggishly
2. Simple myopia reacting.

Fundus is normal; rarely temporal myopic crescent
Simple or developmental myopia is the commonest
may be seen.
variety. It is considered as a physiological error not
Magnitude of refractive errror. Simple myopia
associated with any disease of the eye. Its prevalence
usually occur between 5 and 10 year of age and
increases from 2% at 5 years to 14% at 15 years of
it keeps on increasing till about 18-20 years of
age. Since the sharpest rise occurs at school going
age at a rate of about –0.5 ± 0.30 every year. In
age i.e., between 8 year to 12 years so, it is also called simple myopia, usually the error does not exceed
school myopia. 6 to 8.
Etiology. It results from normal biological variation Diagnosis is confirmed by performing retinoscopy
in the development of eye which may or may not be (page 547).
genetically determined. Some factors associated with
simple myopia are as follows: 3. Pathological myopia
Pathological/degenerative/progressive myopia, as the
Axial type of simple myopia may signify just a
name indicates, is a rapidly progressive error which
physiological variation in the length of the eyeball
starts in childhood at 5-10 years of age and results in
or it may be associated with precocious
high myopia during early adult life which is usually
neurological growth during childhood.
associated with degenerative changes in the eye.
Curvatural type of simple myopia is considered
Etiology. It is unequivocal that the pathological
to be due to underdevelopment of the eyeball. myopia results from a rapid axial growth of the eyeball
Role of diet in early childhood has also been which is outside the normal biological variations of
reported without any conclusive results. development. To explain this spurt in axial growth
Role of genetics. Genetics plays some role in the various theories have been put forward. So far no
biological variation of the development of eye, as satisfactory hypothesis has emerged to explain the
prevelance of myopia is more in children with etiology of pathological myopia. However, it is
both parents myopic (20%) than the children with definitely linked with (i) heredity and (ii) general
one parent myopic (10%) and children with no growth process.
parent myopic (5%). 1. Role of heredity. It is now confirmed that genetic
Theory of excessive near work in childhood was
factors play a major role in the etiology, as the
progressive myopia is (i) familial; (ii) more common in
also put forward, but did not gain much
certain races like Chinese, Japanese, Arabs and Jews,
importance. In fact, there is no truth in the folklore
and (iii) uncommon among Negroes, Nubians and
that myopia is aggravated by close work, watching
Sudanese. It is presumed that heredity-linked growth
television and by not using glasses. of retina is the determinant in the development of
Clinical picture myopia. The sclera due to its distensibility follows
Symptoms the retinal growth but the choroid undergoes
degeneration due to stretching, which in turn causes
Poor vision for distance (short-sightedness) is
degeneration of retina.
the main symptom of myopia.
2. Role of general growth process, though minor,
Asthenopic symptoms may occur in patients with
cannot be denied on the progress of myopia.
small degree of myopia. Lengthening of the posterior segment of the globe
Half shutting of the eyes may be complained by commences only during the period of active growth
parents of the child. The child does so to achieve and probably ends with the termination of the active
the greater clarity of stenopaeic vision. growth. Therefore, the factors (such as nutritional
deficiency, debilitating diseases, endocrinal

disturbances and indifferent general health) which
affect the general growth process will also influence
the progress of myopia.
The etiological hypothesis for pathological myopia
is summarised in Figure 3.25:
Genetic factors General growth process
(play major role) (plays minor role)
↓
More growth of retina
↓
Stretching of sclera
↓ ↓
Increased axial length

↓

Fig. 3.26. Elongation of the eyeball posterior to equator in
Degeneration of choroid  Features of
 pathological pathological myopia.
↓ 
Degeneration of retina  myopia 5. Fundus examination reveals following
↓ 
 characteristic signs :
Degeneration of vitreous 
(a) Optic disc appears large and pale and at its
Fig. 3.25. Etiological hypothesis for pathological myopia. temporal edge a characteristic myopic crescent
is present (Fig. 3.27). Sometimes peripapillary
Clinical picture crescent encircling the disc may be present,
Symptoms where the choroid and retina is distracted
away from the disc margin. A super-traction
1. Defective vision. There is considerable failure in
crescent (where the retina is pulled over the
visual function as the error is usually high.
disc margin) may be present on the nasal
Further, due to progressive degenerative changes,
side.
an uncorrectable loss of vision may occur.
(b) Degenerative changes in retina and choroid
2. Muscae volitantes i.e., floating black opacities in are common in progressive myopia (Fig. 3.28).
front of the eyes are also complained of by many These are characterised by white atrophic
patients. These occur due to degenerated liquified patches at the macula with a little heaping up
vitreous. of pigment around them. Foster-Fuchs' spot
3. Night blindness may be complained by very high (dark red circular patch due to sub-retinal
myopes having marked degenerative changes. neovas-cularization and choroidal
Signs haemorrhage) may be present at the macula.
Cystoid degeneration may be seen at the
1. Prominent eye balls. The eyes are often
periphery. In an advanced case there occurs
prominent, appearing elongated and even
total retinal atrophy, particularly in the central
simulating an exophthalmos, especially in unilateral
area.
cases. The elongation of the eyeball mainly affects (c) Posterior staphyloma due to ectasia of sclera
the posterior pole and surrounding area; the part at posterior pole may be apparent as an
of the eye anterior to the equator may be normal excavation with the vessels bending backward
(Fig. 3.26). over its margins.
2. Cornea is large. (d) Degenerative changes in vitreous include:
3. Anterior chamber is deep. liquefaction, vitreous opacities, and posterior
4. Pupils are slightly large and react sluggishly to vitreous detachment (PVD) appearing as
light. Weiss' reflex.
Fig. 3.27. Myopic crescent.
6. Visual fields show contraction and in some cases that clear image is formed on the retina (Fig. 3.29).
ring scotoma may be seen. The basic rule of correcting myopia is converse
7. ERG reveals subnormal electroretinogram due to of that in hypermetropia, i.e., the minimum
chorioretinal atrophy. acceptance providing maximum vision should be
Complications prescribed. In very high myopia undercorrection
(i) Retinal detachment; (ii) complicated cataract; (iii) is always better to avoid the problem of near
vitreous haemorrhage; (iv) choroidal haemorrhage (v) vision and that of minification of images.
Strabismus fixus convergence.
Treatment of myopia
1. Optical treatment of myopia constitutes
prescription of appropriate concave lenses, so
Fig. 3.29. Refraction in a myopic eye

corrected with concave lens.
Modes of prescribing concave lenses are

spectacles and contact lenses. Their advantages
Foster-Fuchs' spot and disadvantages over each other are the same
Peripapillary and
as described for hypermetropia. Contact lenses
macular are particularly justified in cases of high myopia
degeneration as they avoid peripheral distortion and minification
produced by strong concave spectacle lens.
2. Surgical treatment of myopia is becoming very
popular now-a-days. For details see page 46.
3. General measures empirically believed to effect
Fig. 3.28. Fundus changes in pathological myopia. the progress of myopia (unproven usefulness)
include balanced diet rich in vitamins and proteins another but the vertical meridian is more curved than
and early management of associated debilitating the horizontal. Thus, correction of this astigmatism
disease. will require the concave cylinders at 180° ± 20° or
4. Low vision aids (LVA) are indicated in patients convex cylindrical lens at 90° ± 20°. This is called
of progressive myopia with advanced 'with-the-rule' astigmatism, because similar astigmatic
degenerative changes, where useful vision cannot condition exists normally (the vertical meridian is
be obtained with spectacles and contact lenses. normally rendered 0.25 D more convex than the
5. Prophylaxis (genetic counselling). As the horizontal meridian by the pressure of eyelids).
pathological myopia has a strong genetic basis,
2. Against-the-rule astigmatism refers to an
the hereditary transfer of disease may be
astigmatic condition in which the horizontal meridian
decreased by advising against marriage between
is more curved than the vertical meridian. Therefore,
two individuals with progressive myopia.
correction of this astigmatism will require the
However, if they do marry, they should not
presciption of convex cylindrical lens at 180° ± 20° or
produce children.
concave cylindrical lens at 90° ± 20° axis.
ASTIGMATISM 3. Oblique astigmatism is a type of regular
Astigmatism is a type of refractive error wherein the astigmatism where the two principal meridia are not
the horizontal and vertical though these are at right
refraction varies in the different meridia. Consequently,
angles to one another (e.g., 45° and 135°). Oblique
the rays of light entering in the eye cannot converge
astigmatism is often found to be symmetrical (e.g.,
to a point focus but form focal lines. Broadly, there
cylindrical lens required at 30° in both eyes) or
are two types of astigmatism: regular and irregular.
complementary (e.g., cylindrical lens required at 30°
REGULAR ASTIGMATISM
in one eye and at 150° in the other eye).
The astigmatism is regular when the refractive power 4. Bioblique astigmatism. In this type of regular
changes uniformly from one meridian to another (i.e., astigmatism the two principal meridia are not at right
there are two principal meridia). angle to each other e.g., one may be at 30o and other
at 100°.
Etiology
Optics of regular astigmatism
1. Corneal astigmatism is the result of abnormalities
of curvature of cornea. It constitutes the most As already mentioned, in regular astigmatism the
common cause of astigmatism. parallel rays of light are not focused on a point but
form two focal lines. The configuration of rays
2. Lenticular astigmatism is rare. It may be:
refracted through the astigmatic surface (toric
i. Curvatural due to abnormalities of curvature of
surface) is called Sturm’s conoid and the distance
lens as seen in lenticonus.
between the two focal lines is known as focal interval
ii. Positional due to tilting or oblique placement of
of Sturm. The shape of bundle of rays at different
lens as seen in subluxation.
levels (after refraction through astigmatic surface) is
iii. Index astigmatism may occur rarely due to
described on page 25.
variable refractve index of lens in different meridia.
3. Retinal astigmatism due to oblique placement Refractive types of regular astigmatism
of macula may also be seen occasionally. Depending upon the position of the two focal lines in
relation to retina, the regular astigmatism is further
Types of regular astigmatism
classified into three types:
Depending upon the axis and the angle between the
1. Simple astigmatism, wherein the rays are focused
two principal meridia, regular astigmatism can be
on the retina in one meridian and either in front
classified into the following types :
(simple myopic astigmatism – Fig. 3.30a) or behind
1. With-the-rule astigmatism. In this type the two (simple hypermetropic astigmatism – Fig. 3.30b) the
principal meridia are placed at right angles to one retina in the other meridian.
2. Compound astigmatism. In this type the rays of

light in both the meridia are focused either in front or
behind the retina and the condition is labelled as
compound myopic or compound hypermetropic
astigmatism, respectively (Figs. 3.30c and d).
3. Mixed astigmatism refers to a condition wherein
the light rays in one meridian are focused in front and
in other meridian behind the retina (Fig. 3.30e). Thus
in one meridian eye is myopic and in another
hypermetropic. Such patients have comparatively less
symptoms as 'circle of least diffusion' is formed on
the retina (see Fig. 3.15).
Symptoms
Symptoms of regular astigmatism include: (i) defective
vision; (ii) blurring of objects; (iii) depending upon
the type and degree of astigmatism, objects may
appear proportionately elongated; and (iv) asthenopic
symptoms, which are marked especially in small
amount of astigmatism, consist of a dull ache in the
eyes, headache, early tiredness of eyes and
sometimes nausea and even drowsiness.
Signs
1. Different power in two meridia is revealed on
retinoscopy or autorefractometry.
2. Oval or tilted optic disc may be seen on
ophthalmoscopy in patients with high degree of
astigmatism.
3. Head tilt. The astigmatic patients may (very
exceptionally) develop a torticollis in an attempt
to bring their axes nearer to the horizontal or
vertical meridians.
4. Half closure of the lid. Like myopes, the astigmatic
patients may half shut the eyes to achieve the
greater clarity of stenopaeic vision.
Investigations
1. Retinoscopy reveals different power in two
different axis (see page 548)
2. Keratometry. Keratometry and computerized
corneal topotograpy reveal different corneal
curvature in two different meridia in corneal
astigmatism (see page 554)
3. Astigmatic fan test and (4) Jackson's cross cylinder Fig. 3.30. Types of astigmatism : simple myopic (A); simple
test. These tests are useful in confirming the power hypermetropic (B); compound myopic (C); compound
and axis of cylindrical lenses (see pages 555, 556). hypermetropic (D); and mixed (E).
Treatment 3. Surgical treatment is indicated in extensive

1. Optical treatment of regular astigmatism comprises corneal scarring (when vision does not improve
the prescribing appropriate cylindrical lens, with contact lenses) and consists of penetrating
discovered after accurate refraction. keratoplasty.
i. Spectacles with full correction of cylindrical power
and appropriate axis should be used for distance ANISOMETROPIA
and near vision. The optical state with equal refraction in the two eyes
ii. Contact lenses. Rigid contact lenses may correct is termed isometropia. When the total refraction of
upto 2-3 of regular astigmatism, while soft contact the two eyes is unequal the condition is called
lenses can correct only little astigmatism. For anisometropia. Small degree of anisometropia is of
higher degrees of astigmatism toric contact lenses
no concern. A difference of 1 D in two eyes causes a
are needed. In order to maintain the correct axis
2 percent difference in the size of the two retinal
of toric lenses, ballasting or truncation is required.
images. A difference up to 5 percent in retinal images
2. Surgical correction of astigmatism is quite
of two eyes is well tolerated. In other words, an
effective. For details see page 48.
anisometropia up to 2.5 is well tolerated and that
IRREGULAR ASTIGMATISM between 2.5 and 4 D can be tolerated depending upon
the individual sensitivity. However, if it is more than
It is characterized by an irregular change of refractive
power in different meridia. There are multiple meridia 4 D, it is not tolerated and is a matter of concern.
which admit no geometrical analysis. Etiology
Etiological types 1. Congenital and developmental anisometropia
1. Curvatural irregular astigmatism is found in occurs due to differential growth of the two
patients with extensive corneal scars or eyeballs.
keratoconus. 2. Acquired anisometropia may occur due to
2. Index irregular astigmatism due to variable uniocular aphakia after removal of cataractous
refractive index in different parts of the crystalline lens or due to implantation of IOL of wrong
lens may occur rarely during maturation of power.
cataract.
Symptoms of irregular astigmatism include: Clinical types
Defective vision, 1. Simple anisometropia. In this, one eye is normal
Distortion of objects and (emmetropic) and the other either myopic (simple
Polyopia. myopic anisometropia) or hypermetropic (simple
Investigations hypermetropic anisometropia).
1. Placido's disc test reveales distorted circles (see 2. Compound anisometropia. wherein both eyes
page. 471) are either hypermetropic (compound hyper-
2. Photokerotoscopy and computerized corneal metropic anisometropia) or myopic (compound
topography give photographic record of irregular myopic anisometropia), but one eye is having
corneal curvature. higher refractive error than the other.
3. Mixed anisometropia. In this, one eye is myopic
Treatment
and the other is hypermetropic. This is also
1. Optical treatment of irregular astigmatism consists called antimetropia.
of contact lens which replaces the anterior surface
4. Simple astigmatic anisometropia. When one eye
of the cornea for refraction.
is normal and the other has either simple myopic
2. Phototherapeutic keratectomy (PTK) performed
or hypermetropic astigmatism.
with excimer laser may be helpful in patients with
superficial corneal scar responsible for irregular 5. Compound astigmatic anisometropia. When both
astigmatism. eyes are astigmatic but of unequal degree.
Status of binocular vision in anisometropia Clinical types

Three possibilities are there: Clinically, aniseikonia may be of different types (Fig.
1. Binocular single vision is present in small degree 3.31) :
of anisometropia (less than 3). 1. Symmetrical aniseikonia
2. Uniocular vision. When refractive error in one i. Spherical, image may be magnified or minified
eye is of high degree, that eye is suppressed and equally in both meridia (Fig. 3.31A)
develops anisometropic amblyopia. Thus, the ii. Cylindrical, image is magnified or minified
patient has only uniocular vision. symmetrically in one meridian (Fig. 3.31 B).
3. Alternate vision occurs when one eye is 2. Asymetrical aniseikonia
hypermetropic and the other myopic. The i. Prismatic In it image difference increases
hypermetropic eye is used for distant vision and progressively in one direction (Fig. 3.31C).
myopic for near. ii. Pincushion. In it image distortion increases
progressively in both directions, as seen with
Diagnosis
high plus correction in aphakia (Fig. 3.31D).
It is made after retinoscopic examination in patients iii. Barrel distortion. In it image distortion
with defective vision. decreases progressively in both directions, as
Treatment seen with high minus correction (Fig. 3.31 E).
iv. Oblique distortion. In it the size of image is
1. Spectacles. The corrective spectacles can be
same, but there occurs an oblique distortion of
tolerated up to a maximum difference of 4 D. After
shape (Fig. 3.31F).
that there occurs diplopia.
2. Contact lenses are advised for higher degrees of Symptoms
anisometropia. 1. Asthenopia, i.e., eyeache, browache and tiredness
3. Aniseikonic glasses are also available, but their of eyes.
clinical results are often disappointing. 2. Diplopia due to difficult binocular vision when
4. Other modalities of treatment include: the difference in images of two eyes is more than
Intraocular lens implantation for uniocular
5 percent
aphakia. 3. Difficulty in depth perception.
Refractive corneal surgery for unilateral high
myopia, astigmatism and hypermetropia. Treatment
Removal of clear crystalline lens for unilateral 1. Optical aniseikonia may be corrected by
very high myopia (Fucala's operation). aniseikonic glasses, contact lenses or intraocular
lenses depending upon the situation.
ANISEIKONIA 2. For retinal aniseikonia treat the cause.
Aniseikonia is defined as a condition wherein the 3. Cortical aniseikonia is very difficult to treat.
images projected to the visual cortex from the two
retinae are abnormally unequal in size and/or shape.
ACCOMMODATION AND
Up to 5 per cent aniseikonia is well tolerated.
ITS ANOMALIES
Etiological types
1. Optical aniseikonia may occur due to either ACCOMMODATION
inherent or acquired anisometropia of high degree. Definition. As we know that in an emmetropic eye,
2. Retinal aniseikonia may develop due to: parallel rays of light coming from infinity are brought
displacement of retinal elements towards the nodal to focus on the retina, with accommodation being at
point in one eye due to stretching or oedema of rest. However, our eyes have been provided with a
the retina. unique mechanism by which we can even focus the
3. Cortical aniseikonia implies asymmetrical diverging rays coming from a near object on the retina
simultaneous perception inspite of equal size of in a bid to see clearly (Fig. 3.32). This mechanism is
images formed on the two retinae. called accommodation. In it there occurs increase in
Exploring the Variety of Random
Documents with Different Content
„Ik heb tot nu toe het antwoord op uwe laatste uitgesteld, omdat ik
u nog geen bericht kon geven van Mijnheer Leeuwenhoek, doch ik
bezocht hem voorleden week uit uw naam. Hij vertoonde mij vele
zaken door zijne microscopen, welke onnoodig is hier te vermelden,
daar hij zelf u de beschrijving daarvan uitvoerig heeft medegedeeld.
Wat zijn microscopen zelf aangaat, zoo waren allen, die hij mij liet
zien, ten getale van minstens een dozijn, van ééne soort, bestaande
elk uit een klein glas geslepen („„Ik vermeld dit, omdat men
algemeen gelooft, dat de glazen voor zijn microscopen met de lamp
geblazen zijn; die geenen, die ik zag, kan ik verzekeren dat niet
geblazen zijn””), geplaatst tusschen twee dunne platte koperen
plaatjes, omtrent één duim breed en anderhalven duim lang. In deze
twee openingen, één voor en één achter het glas, welke grooter of
kleiner waren, naarmate het glas meerder of minder convex was, of
dat het vergrootte. Vlak over deze opening was aan de eene zijde nu
eens eene naald aangebracht, dan weder een dun plat plaatje van
glas of doorschijnende stof, waarop hij, al naar het noodig was, of
op de punt, het voorwerp dat hij wilde bezien, [14]vastmaakte,
daarop het naar het licht keerde en nu door middel van twee kleine
schroefjes het voorwerp juist in den focus van zijn glas lichtte,
waarna hij dan zijn waarnemingen bewerkstelligde. Zoodanige waren
de microscopen die ik zag en deze vertoont hij aan de
nieuwsgierigen die hem komen bezoeken; maar behalve deze,
vertelde hij mij, had hij nog eene andere soort, door welke geen
levende ziel, behalve hij zelf zag; deze soort bewaart hij geheel voor
zijn eigen waarnemingen en hij verzekerde mij, dat zij diegene, die
hij mij had laten zien, verre overtroffen; doch hij wilde mij niet
toestaan ze te zien, dus al wat ik kan doen is eenvoudig te gelooven,
want ik heb er geen ondervinding van”.
„Wat nu de microscopen aangaat, waardoor het mij vergund werd te

zien” 18, vervolgt Molyneux, „zoo vergrootten deze niet veel meer dan
verscheidene glazen, die ik, zoowel in Engeland als in Ierland gezien
heb, doch in ééne bijzonderheid moet ik zeggen, overtreffen zij ze
allen, namelijk in hunne buitengewone helderheid en dat zij alle
voorwerpen zoo uitstekend helder vertoonen. Want ik herinner er
aan, dat wij in eene vrij donkere kamer waren, met slechts één raam
voorzien, waar de zon toen ook niet op scheen, en toch vertoonden
de voorwerpen zich [15]schooner en duidelijker dan diegeenen, die ik
vroeger door microscopen gezien heb, hoewel er de zon geheel op
scheen, of dat zij meer dan gewoon licht ontvingen, door
weêrkaatsende spiegels of op andere wijze. Zoodat ik vermeen, dat
het hoofdzakelijk, zoo niet geheel alleen aan deze bijzonderheid is
toe te schrijven dat zijne glazen alle andere overtreffen, die over het
algemeen, hoe meer zij vergrooten, het voorwerp des te duisterder
vertoonen, en zijn eenig geheim bestaat, geloof ik, daarin, dat hij de
glazen helderder slijpt en ze beter polijst dan anderen kunnen doen.”
En nu vervolgt Molyneux, „Ik vond in hem een beschaafd, vriendelijk
man en zonder twijfel met groote bekwaamheden voorzien, maar
tegen mijne verwachting geheel en al ongeletterd, daar hij, noch het
Latijn, noch Fransch of Engelsch, of eenige andere der nieuwe talen,
behalve zijn moedertaal machtig is, hetgeen een groote hinderpaal is
om zich met hem, voornamelijk over zijne waarnemingen te
onderhouden, want daar hij volstrekt onbekend is met de
denkbeelden van anderen, moet hij geheel op zijn eigen oordeel
afgaan en heeft hij dan ook zulk een vertrouwen op zijn eigen
opgevatte meening, dat hij, zooals ik opmerkte, nu en dan tot
ongerijmdheden of in bizarre verklaringen vervalt, ja soms zoodanig,
dat zij in het geheel niet met de waarheid overeentebrengen zijn. Gij
ziet, Mijnheer, hoe vrij ik mijn gedachten over hem uit, zooals gij mij
dit verzocht hebt” 19.
Nadat alzoo Leeuwenhoek gedurende vijf à zes jaren te Amsterdam

gewoond had waar de drukten en beslommeringen aan een
handelszaak verbonden, aan zijn meer en meer ontwikkelenden lust
tot natuuronderzoekingen en eigen studie hinderlijk zullen geweest
zijn, besloot hij in het jaar 1653 of 1654 naar Delft terug te keeren 20.
[16]
Hij trad kort daarna, namelijk den 26sten Juli 1654, in het huwelijk
met mejufvrouw Barbara de Mey dochter van Elias de Mey en Maria
Viruly. Zij was geboren den 13den December 1629 en was alzoo 25
jaren oud toen zij met Leeuwenhoek huwde. Uit dit huwelijk werden
hem vijf kinderen geboren, en wel drie zonen en twee dochters,
waarvan hij er slechts één over hield, daar de overige hem door den
dood ontnomen werden. Deze overgeblevene was zijne dochter
Maria, die ongehuwd bleef en haar vader tot in zijn hoogen
ouderdom en op zijn sterfbed verzorgde.
Deze dochter, Maria, werd geboren den 22sten September 1656 en

overleed den 25sten April 1745, zoodat zij haar vader 23 jaren
overleefde en den hoogen ouderdom van 88 jaren bereikte 21.
Na eene vereeniging van 12 jaren overleed zijne echtgenoote, en

wel den 11den Juli 1666 22, waarna hij een tweede huwelijk aanging
met mejufvrouw Cornelia Swalmius 23, die hem één kind schonk, dat
echter vroeg gestorven is.
Leeuwenhoek schijnt in onbekrompen omstandigheden verkeerd te

hebben, want eerst in het jaar 1660 werd hem eene Stadsbetrekking
opgedragen, die hem een vast inkomen verzekerde. Gedurende de
zes eerste jaren van zijn huwelijk leefde hij geheel voor zijne studie
en moet hij dus de middelen bezeten hebben, niet alleen om in de
behoefte van zijn gezin naar behooren te voorzien, maar ook om
zich de noodige instrumenten voor zijne onderzoekingen te kunnen
aanschaffen; en daar de Stadsbetrekking die hij gedurende 39 jaren
bekleedde, zooals wij [17]straks zullen zien niet buitengewoon
voordeelig was, kon hij daardoor niet tot den welgestelden stand
geraakt zijn. Dat hij tot den deftigen vermogenden stand moet
behoord hebben is voorts afteleiden uit de aanzienlijke collectie
microscopen, gedeeltelijk van zilver en enkele zelfs van goud, allen
bewaard in afzonderlijke daartoe vervaardigde Japansch verlakte
cabinetjes, die hij naliet en waarvan er zeven op den Catalogus van
de verkooping, die na zijn dood gehouden werd, voorkomen.
Evenzoo kan men dit opmaken uit hetgeen Boitet vermeldt, dat er
„verscheidene gedenkstukken van zijn hand, bij zijn dochter
voorhanden waren, vervaardigd uit goud en zilver;” en vervolgens
uit de van hem bestaande portretten, die hem voorstellen in de
kleeding en houding van den aanzienlijken stand van dien tijd 24;
eindelijk uit den inhoud van een brief aan Robert Hooke van 4
[18]November 1681 25, waaruit blijkt dat hij er zelfs een paard op na
hield, waarvan hij schrijft, dat hij na een sterke rit er mede gedaan
te hebben, de urine, die zeer dik was en aschkleurig, onderzocht.
Ook bezat hij een buiten-tuin, zoo als blijkt uit den [19]61ste brief,
blz. 247. Uit een en ander is de vermelding, dat hij een vermogend
man was, genoegzaam gemotiveerd.
Intusschen werd hij door het Bestuur van Delft met eene betrekking
begiftigd, die hem een voor dien tijd niet onaanzienlijk inkomen
verschafte, terwijl de diensten, daaraan verbonden, gering waren,
zoodat hij genoegzamen vrijen tijd overhield om zich aan zijn
geliefkoosde studiën en onderzoekingen te kunnen wijden. Deze
post bestond in de betrekking van „Kamerbewaarder der Kamer van
Heeren Schepenen van Delft”, eene bediening, volgens van Haastert,
in vroegere dagen waardig genoeg aan den deftigen burgerstand.
Deze betrekking werd hem den 26sten Maart 1660, dus toen hij 28
jaren oud was, gegeven. Hij vervulde deze betrekking gedurende 39
jaren, namelijk tot aan het jaar [20]1699, doch behield het salaris
daaraan verbonden tot aan zijn dood.
Tengevolge mijner nasporingen omtrent den aard dezer betrekking

en andere bijzonderheden daaromtrent in het werk gesteld, zijn mij
door den oud Archivaris en Secretaris van Delft Mr. J. Soutendam, uit
het Archief een paar afschriften verschaft, die ik niet onbelangrijk
acht hier mede te deelen. Een dezer extracten luidt aldus:
3de Memoriaal van H.H. Burgemeesteren van Delft, fol. 365.
„Den 26sten Maart 1660 is Antony Leeuwenhoek, in plaats van Jan

Strick, tot Camerbewaarder gestelt, op gelijke gagie, baten ende
emolumenten.” Zijne Commissie luidt als volgt: (fol. 364 en 365 ibid.
„Mijnen Heeren Burgemeesteren ende Regeerders der stad Delft
hebben gestelt ende committeeren bij desen, Antony Leeuwenhoek
tot het waarnemen van de Camer, daer de H.H. Schout, Schepens
ende die van de wet deser Stadt vergaderen, om de voorz. Camer te
openen ende te sluyten, soo op ordinaris als extraordinaris
vergaderingen van de voorn. Heeren, op soodanige wijsen, als des
vereyscht ende nodig sal wesen; item deselve Heeren te betonen
alle respect, eere ende reverentie ende naerstelyck te agtervolgen
ende getrouwelyck te effectueren alle diensten, die hem sullen
werden belast, ende secreet te houden ’t gunt hij in de Camer soude
mogen hooren; de voorz. Camer pertinentelyck te reynigen ende
schoon te houden, ’t vuyr, soo wanneer den tijd sulcx sal
vereyschen, op syn bequamen tijd aan te leggen ende de koolen, die
ongeconsumeert soude moge wesen, tot syn profyt wel te bewaren,
dat geen ongeluk daar van ofte van het Ligt van de kaarsen en
geschiedde ende sal voorts alles doen dat een goet ende getrouw
Camerbewaarder schuldig is te doen ende behoort. Voor welcken
dienst de voorz. Antony Loeuwenhoek sal genieten soodanigen
gagie, bate ende emolumenten als voorn. Jan Strick saliger syn
voorzaat in dienste heeft genoten, ende sal desselfs dienst ingaan
metten 24 January 1660 ende syn gagie betaalt werden op
soodanige termynen, als die aan den voorz. Strick betaalt syn
geweest. Actum bij al de Burgmeesteren collegialiter vergadert
[21]den 26sten Maart 1660 ende geteekent bij den Pensionaris J.
Camerling.”
Het salaris aan dezen post verbonden wordt opgegeven in de
„Thesauriers-rekening” van Delft van 1661 fol. 113 en 114: „Antony
Leeuwenhoek, Camerbewaarder van de Raatcamer twee hondert ’t
sestich gl. over één jaar wedde, verschenen den 24sten January
1661, dus: ijc lxgl.” „Den selven voor het schoonmaeken van de
Schepenen-, Vroetschap- ende Schutterskamer; Item voor de
behoeften die hij daer toe van nooden heeft, de somma van liiij gl.
Alzoo te samen een tractement van ƒ 314.” De „Stads-secretaris,”
zoo schrijft mij Mr. Soutendam, ontving te dien tijde, behalve het
„tabbertlaken of stedekleeding” en den „vrijdom van Stads-accijns
ƒ 800 ’s jaars.” Het baantje was ook (altijd volgens Mr. Soutendam),
niets minder eervol, dan dat van Kamerheer aan ’t Hof, „mutatis
mutandis;” natuurlijk zal Leeuwenhoek het vuile werk wel door een
bode of bediende hebben laten waarnemen.
Er is verder in het Archief niets gevonden, waaruit kan blijken of

Leeuwenhoek om deze betrekking gevraagd heeft. Waarschijnlijk zal
een zijner vrienden, in de Regeering zittende, hem die wel bezorgd
hebben. In die dagen was alles „correspondentie” van ’t hoogste
ambt tot het minste toe.
Behalve deze betrekking van Camerbewaarder, schijnt hem nog een

andere te zijn opgedragen blijkens een afschrift uit het „15de
Memoriaal van Burgemeesteren van Delft” fol. 118 en 119 als volgt:
„Mortificatie van het generaal-wijkmeesterschap, d.d. 23 December

1711, nadat Antony Leeuwenhoek, die dese betrekking tegen een
tractement van ƒ 50 ’s jaars bekleedde, sal sijn overleden.” Het blijkt
echter niet, wanneer hij deze sinecure gekregen heeft.
Verder vindt men in hetzelfde: „Memoriaal”, fol. 206 en 207.

„Resolutie ter verbetering van Stads-finantie, d.d. 30 December
1718”: „Dat na overlijden van Antony Leeuwenhoek en Arnold Ramp,
de kamerbewaarder van Schepenen-kamer voortaan niet meer sal
toegelegt worden als ƒ 300”. Hieruit blijkt dus, dat Leeuwenhoek
nog tractement ontving, ofschoon hij reeds een opvolger [22]of hulp
had. De „Thesauriers-rekening” van 1699 geeft hiervan opheldering;
daaruit blijkt, dat Leeuwenhoek, als Camerbewaarder der Raat-
camer enz., over een jaarwedde, verschenen October 1699,
ontving.… „iiijc gl.” „Den selven, of nu Arnold Ramp, voor ’t
schoonmaken van Schepens-camer enz.… Liiij gl.”
Hij behield dus ’t tractement van „Camerbewaarder” en van

„generaal-wijkmeester” (twee sinecures) tot aan zijn dood en
betaalde ƒ 54 aan Arnold Ramp. Het is echter niet kunnen blijken,
wanneer dit salaris tot ƒ 400 verhoogd werd.
Van het jaar 1654 af, vermoedelijk het jaar dat hij zich voor goed in
Delft met der woon vestigde, tot het jaar 1673 toe, het jaar waarin
het eerst microscopische waarnemingen van Leeuwenhoek door
bemiddeling van Dr. Reinier de Graaf, aan de „Royal Society” te
Londen werden medegedeeld, en zijn naam alzoo in het buitenland
en spoedig daarna overal algemeen bekend is geworden, vinden wij
niets omtrent hem aangeteekend. Er was dus een tijdvak van 19
jaren, dat men een tijdvak van voorbereiding kan noemen, waarin hij
zich voldoende kon oefenen, zoowel in het aanleeren als verder
volmaken van de kunst om de lenzen, die hij voor zijne microscopen
gebruikte en die wij zullen zien dat hij zelf vervaardigde, zoodanig te
slijpen en te polijsten, dat zij de bewondering van kenners en
geleerden, opwekten. Men trachtte op allerlei wijzen achter zijn
geheim te komen, hetgeen hij echter zorgvuldig voor zich zelven
hield. Hij zal zich overigens gedurende dien tijd vlijtig hebben
geoefend in het beschouwen van de voorwerpen, die zijne aandacht
wekten.
Leeuwenhoek moet daarvoor een allergelukkigsten aanleg hebben

bezeten en bovenal een scherp, helder gezicht, dat hem,
niettegenstaande de dagelijksche langdurige en onafgebroken
inspanning, tot aan zijn hoogen ouderdom toe, bewaard bleef. Dit
getuigt ook Uffenbach 26, toen hij hem in 1710, dus toen hij 78 jaren
oud was, bezocht. „Wir muszten uns wundren, dasz er fast gar nicht
zittert, und noch ein gar unvergleichlich [23]Gesicht hat, da er auch
die Augen durch sein observiren gar sehr angreiffe.” Zelfs noch kort
voor zijn dood, die den onvermoeiden grijsaard op 91jarigen leeftijd
eindelijk van zijne geliefde bezigheden afriep, was hem nog het
volkomen gebruik daarvan bewaard gebleven. En dat zijn oogen in
het beschouwen en waardeeren der voorwerpen scherper zagen dan
die van anderen, kan men opmaken uit eene periode van hem, uit
een brief aan den Burgemeester van Delft Jan Meerman 27, van den
28sten Februari 1713, dus toen hij den ouderdom van 81 jaren
bereikt had.
„Alle dese figuren syn door een en hetselve vergrootglas geteykent,

die de Teykenaar soo groot heeft geteykent als hy die quam te sien:
dog wanneer ik die na myn oog soude uytbeelden, soude ik die veel
grooter uytbeelden.”
Leeuwenhoek zal ook wel een geruimen tijd noodig gehad hebben
eer hij in de bewerking zijner instrumenten, waartoe hij al de
benoodigdheden zelf maakte, die vaardigheid verkregen had, dat zij
ten gebruike geschikt waren. Hij getuigt zelf daarvan, in een brief
aan de „Royal Society” van 12 Januari 1689 28. „Ick hebbe hier
vooren geseit, hoe ik myn Instrumenten hebbe toegestelt, die
eenige veel netter en bequamer souden maken. Dog men moet
weten, dat ik in geen konsten ben onderwesen, daartoe men hamer
of vijl gebruikt, als alleen, dat ik heb gesien, hoe men het staal hard,
en tempert, en een dril maakt, waarmede men een gat in yser,
koper, of silver drilt. Hoe en waarmede een silver-smit syn silver
aaneen soldeert.
„Dit gesien hebbende, heb ik myn selven soo verre geoefent, dat ik
sedert veel jaren myn gereetschap hebbe gemaakt, hetwelke ik in
verscheide saken hebbe van node gehad. En dus is het, dat
hetgeene dat ik tot myn gebruik van node hebbe, alleen maar uyt
den rouwe by my gemaakt werd.”
Later schijnt hij zich echter zoo zeer in deze metaalbewerking

geoefend te hebben, dat hij met meer tevredenheid over [24]zijn
werk spreken kon. In een anderen brief (9 Juni 1699) 29 zegt hij:
„Terwijl ik besig ben om desen te schrijven, heb ik wel 8 à 10
vergroot-glasen voor my leggen, die door my met silver gemonteert
syn, en alhoewel ik gans geen onderrigtinge en hebbe gehad, om in
eenig metaal met hamer of vijl te arbeyden, soo monteer ik egter
myn glasen; en myn werktuygen syn soo toegestelt, dat werkbasen
in ’t Gout seggen, my niet te sullen nawerken.”
Hieruit en uit vele andere bijzonderheden blijkt, dat hij overal

opmerkte of er iets voor hem te leeren viel en dan maar handen aan
het werk sloeg totdat hij eindelijk zijn doel bereikte. Vooral maakte
hij al zijn beschikbaren tijd zich ten nutte voor de volmaking van een
instrument, waarmede hij later zulke groote ontdekkingen gedaan
heeft. De slijping en polijsting zijner glazen zal hem wel het meest
inspanning en tijd gekost hebben en wij zouden zoo gaarne weten
wie hem daartoe den weg gewezen heeft. Hoogstwaarschijnlijk heeft
hij het slijpen zelf aanvankelijk bij een glasslijper afgezien, zooals
zoovele andere zaken, en dat daarvoor, tijdens hij nog in Amsterdam
woonde, waar het slijpen van diamanten toen reeds tot een hoogen
trap van volkomenheid gebracht was, wel gelegenheid zal hebben
bestaan, mag men veilig aannemen.
Behalve het slijpen van glas had hij zich ook zelf geoefend in het
glasblazen, en het bewerken van metalen; zoo beschrijft hij, in een
brief aan Mr. Antonius Heinsius van 18 Aug. 1695 30 hoe hij een
glazen bol geblazen heeft om voor zekere proef tot het onderzoek
van buskruit te dienen, „UEd. Gestr. Heere zoude wel meenen dat ik
in de kunst van glasblasen, bij de kaars of lamp geoefend was. Ik
hebbe geen andere kennisse van glasblasen gehad, als dat, wanneer
op onse jaarmart een glasblaser in de stad was gekomen, die sijn
glas-blazen bij de lamp, om gelt liet zien, en als doen op desselfs
handeling agting nemende, heb ik het bij de hand gevat, en dus kan
ik alleen [25]maar blasen, hetgeene ick tot mijne verrigtinge van
noode hebbe.” Ook blijkt uit het gesprek met Uffenbach dat hij in het
glasblazen groote ervaring gekregen had. Uffenbach zegt daarvan in
zijn verhaal van zijn bezoek bij Leeuwenhoek 31.
„Was die geblasenen Gläser anbelangt, versiecherte Herr

Leuwenhoek, dasz er durch zehen-jähriges speculiren es dahin
gebracht, dasz er eine taugliche Art blasen gelernt, welche aber
nicht rund wáren. Mein Bruder wolte solches nicht glauben, sondern
hielte es für Holländisch g e j o k t , indem es unmöglich ist, in Blasen
etwas anders als ein Kugel oder Endung zu formiren.” Men ziet het,
wat anderen onmogelijk voorkwam, kon Leeuwenhoek bereiken door
zijn onvermoeide werkzaamheid, hij liet zich door geen
moeielijkheden afbrengen van zijn eenmaal opgevatte voornemens,
waar het hem te doen was om iets te leeren; nimmer verloor hij den
moed, al moest hij aanvankelijk met groote bezwaren kampen, maar
hij hield zoo lang vol totdat hij, zoo als hij gedurig eigenaardig
uitdrukt „zich zelven kon bevredigen.”
Eindelijk was dan de tijd van ernstige voorbereiding volbracht en

gevoelde hij zich sterk genoeg om hetgeen hij onderzocht en
gevonden had ook onder de oogen van anderen te brengen. Goed
toegerust treedt hij nu onverwacht te voorschijn en doet zich weldra
kennen als getrouw waarnemer der natuur. Doch hij plaatste zich
zelf niet met eigenwaan op den voorgrond, maar werd daartoe
aangespoord door een geleerde van naam, Dr. Reinier de Graaf, die
zeker al eenigen tijd met hem in wetenschappelijke aanraking zal
zijn geweest en de gelegenheid zal gehad hebben om zijn ervaring
in het waarnemen door het microscoop optemerken 32. Deze keurde
zijn onderzoekingen wel waardig om onder [26]de oogen te komen
van deskundigen. Bij gelegenheid dat de Graaf zijn twist met
Swammerdam over wetenschappelijke geschilpunten aan het oordeel
en de beslissing van de „Royal Society” onderwierp, schreef hij den
27sten Mei 1673 tevens aan Mr. Oldenburg, Secretaris van dit
collegie, over Leeuwenhoek en sloot een brief van hem in, gedateerd
28 April 1673, welken brief de Graaf gezorgd had in het Latijn te
vertalen, ten einde deze door de Engelsche geleerden zou kunnen
verstaan worden. De Graaf vestigt in dit schrijven de aandacht der
Koninklijke Sociëteit op „zekeren Mr. Leeuwenhoek, die onlangs
microscopen gemaakt heeft, uitmuntende boven de tot hiertoe
vervaardigde door Eustachio Divini en anderen”, er bijvoegende: „dat
hij een voorbeeld van hun uitstekendheid gegeven heeft door
onderscheidene onderzoekingen daarmede te bewerkstelligen en dat
hij gaarne bereid zou zijn moeielijke zaken tot onderzoek van de
leden te ontvangen, indien belangstellenden slechts lust hebben ze
hem toe te zenden.”
De waarnemingen van Leeuwenhoek, waarvan hij in zijn brief gewag

maakte, werden in de „Philosophical Transactions,” Vol. VIII, pag.
6037, opgenomen, onder den titel „A specimen of some observations
made by a Microscope contrived by Mr. Leeuwenhoek, Concerning
Mould upon the skin, flesh etc; the Sting of a Bee, etc., lately
communicated by Dr. Regnerus de Graaf.”
Deze waarnemingen van den Hollandschen natuuronderzoeker

werden door de leden der Koninklijke Sociëteit met groote
belangstelling [27]ontvangen en men sprak de hoop uit, dat hij ze
weldra door meer anderen zou doen achtervolgen. Deze
waardeering en uitnoodiging was inderdaad eene krachtige
aanmoediging voor een tot nog toe vergeten, maar
onderzoeklievenden waarnemer, wiens nasporingen alleen nog maar
de nieuwsgierigheid zijner vrienden en bekenden, nauwlijks in staat
om er den wijden omvang van te begrijpen en te waardeeren,
hadden opgewekt. Van nu af waren het de geleerden en wel van de
beroemde Engelsche Sociëteit, die zich met den arbeid van den
eenvoudigen Delvenaar zouden bezig houden! Bemoedigende
gedachte die zijn ijver aanspoorde en hem zijne pogingen deed
verdubbelen om de verwachtingen, die men van hem koesterde, niet
te beschamen.
Voor dat wij echter meer in bijzonderheden de onderzoekingen van

Leeuwenhoek nagaan en zijne verdiensten in het licht stellen, willen
wij kortelijk een blik slaan op de hoogte der kennis, waarop men ten
tijde van Leeuwenhoek, met betrekking tot de vervaardiging van
microscopen, stond. Daarna zullen wij de microscopen van
Leeuwenhoek bespreken en zien wáárin deze uitmuntten boven
anderen van dien tijd, waarbij wij genoegzaam gelegenheid zullen
vinden om enkele bijzonderheden, hem zelven betreffende, te
vermelden. Eindelijk kunnen wij onze aandacht onverdeeld wijden
aan de belangrijkheid zijner ontdekkingen, welke, schoon vele er van
groote tegenspraak moesten ondervinden en hem zelfs aan
bespotting en beschimping blootstelden, echter door anderen hoog
gewaardeerd en verdedigd werden, en waarvan sommigen zelfs nog
in dezen tijd, als onomstootelijke waarheden worden erkend.
Het is door den Hoogleeraar P. Harting in zijn: „Bijdrage tot de

geschiedenis der mikroskopen in ons Vaderland” (Utrecht 1846) en
zijn: „Het Mikroskoop, deszelfs gebruik, geschiedenis en
tegenwoordigen toestand” (3 deelen 1850) 33 op onwederlegbare
gronden [28]aangetoond, dat de eer der gewichtige ontdekking van
het microscoop in de 17de eeuw aan Nederland toekomt. De
Italianen roemen in dit opzicht nog wel hun Fontana en Galilaeus,
van wien de eerste zich de eer der uitvinding toeëigende, daar hij in
het jaar 1646 schreef, dat hij reeds in 1618 het microscoop had
uitgevonden; doch de gronden die zij voor hun beweren, aanvoeren,
zijn onhoudbaar; want daar de Italianen de uitvinding van het
microscoop in 1612 aan Galilaeus toeschrijven, zoo is het bewezen,
dat de eer dezer uitvinding aan Hans en Zacharias Janssen van
Middelburg toekomt en dat die zelfs reeds lang vóór 1610 plaats
had, hoewel het moeielijk te bepalen schijnt hoe lang vóór dien
tijd. 34
Het blijkt echter, dat reeds in zeer oude tijden het vergrootend
vermogen van bolle, doorschijnende lichamen, alsmede de kunst om
glas en berg-kristal te slijpen, bekend is geweest en men met het
einde der XVde eeuw reeds daarin eenige vordering had gemaakt,
doch er verliepen meer dan twee eeuwen eer het eenvoudig
microscoop uitgevonden werd, welke uitvinding ten onrechte aan
Drebbel in het jaar 1621 wordt toegeschreven. Het waarschijnlijkst,
volgens Harting, is, dat de uitvinding der brillen, die alleen daarin
bestond, dat men begonnen was de lenzen te [29]slijpen met een
verderen brandpunts-afstand dan vroeger, tusschen 1285 en 1290
geschied is. Verder zegt Harting 35, dat het brillenslijpen, na 1363,
allengs tot een handwerk was geworden, dat men op het laatst der
XVIde eeuw twee brillenslijpers te Middelburg (de genoemde
Janssens) vond, en ten tijde van Leeuwenhoek drie te Leiden, zooals
hij zelf in een brief aan G. C. Leibnitz, d.d. 28 September 1715 36
zegt: „daar sijn drie Glaseslijpers geweest te Leyden, bij dewelke de
studenten het glaseslijpen gingen leeren” enz. Uit een en ander
blijkt, dat het zeker is, dat het samengesteld microscoop te
Middelburg reeds eenige jaren vóór 1610 is uitgevonden.
De Hoogleeraar Harting maakt de opmerking 37, dat het

bevreemdend is, dat de uitvinding van een werktuig, hetwelk voor
den onderzoekenden blik eene geheel nieuwe wereld ontsluit,
aanvankelijk zoo weinig de aandacht getrokken heeft, dat het
bestaan ervan jaren lang ter nauwernood buiten de muren der
woonplaats van den uitvinder is bekend geweest, daar men, noch in
1611 in de „Dioptrica” van Keppler, noch in het werk van Syrturus,
dat over verrekijkers en het slijpen van glazen handelt en in 1618
verscheen, iets vindt opgeteekend, waaruit hunne bekendheid met
het microscoop blijkt. Eerst in 1625 maakte een Italiaan Franciscus
Stellubi eenige microscopische waarnemingen bekend over de
verschillende deelen der honigbij.
De eigenlijke geschiedenis van het enkelvoudig microscoop vangt

eerst aan op het tijdstip, toen men begon lenzen te vervaardigen,
welke een genoegzaam korten brandpunts-afstand bezaten, om
eene eenigszins aanmerkelijke vergrooting daar te stellen, dat,
volgens Harting 38, hoogstwaarschijnlijk eerst geschied is na en ten
gevolge der uitvinding van het samengesteld microscoop.
Een der eersten, die het enkelvoudig microscoop zoodanig inrichtte,

dat het geschikt was voor wetenschappelijke nasporingen, was onze
Leeuwenhoek.
Wij zagen boven, dat Dr. Reinier de Graaf in den brief, [30]dien hij bij
de toezending der eerste waarnemingen van Leeuwenhoek aan de
„Royal Society” te Londen schreef, als eene bijzonderheid
mededeelde „dat deze Leeuwenhoek onlangs microscopen gemaakt
had, uitmuntende boven die tot hiertoe vervaardigd worden door
Eustachio Divini.” Deze microscopen van Eustachio de Divinis nu
waren in dien tijd zeer beroemd en worden beschreven in de
„Philosophical Transactions” no. 42, pag. 842. Divini had, behalve de
objectieflens, twee plano-convexe oogglazen zoodanig geplaatst, dat
zij elkander in het midden hunner bolle oppervlakte raakten. Deze
oogglazen waren ongeveer zoo breed als de handpalm eens mans,
en de buis, waarin zij besloten waren, was zoo dik als een mans dij.
Een vrij onhandig instrument alzoo, dat niet gemakkelijk in het
gebruik moet zijn geweest en veel overeenkomst met een kleine
mortier moet hebben gehad. Het was omstreeks 16½ duim lang; de
verschillende vergrootingen werden verkregen door uittrekking tot
verschillende lengte. De geringste vergrooting was van 41, de
sterkste van 143maal in middellijn.
Het voornaamste, waardoor de microscopen van Leeuwenhoek

uitmuntten boven die van anderen van zijn tijd, bestond in de kennis
van het slijpen en polijsten zijner lenzen en in het stellen
(monteeren) daarvan.
Men maakte destijds ook veel gebruik van gesmolten glazen

bolletjes, omdat men niet best terecht kon met het slijpen der
lenzen, en niemand ten tijde van Leeuwenhoek hem hierin op zijde
schijnt gestreefd te hebben.
De eerste, die deze glazen bolletjes vervaardigde, was Robert

Hooke 39, die in 1663 de vervaardiging ervan beproefde en ze later
verbeterde. Hij maakte van deze bolletjes onder anderen gewag in
een verslag, door hem uitgebracht in de vergadering [31]van 14
Maart 1678 van de „Royal Society” 40, ten gevolge van het te
vergeefsch opsporen van de kleine diertjes in peperwater door
Leeuwenhoek waargenomen, hetwelk hem nu bij het gebruik maken
van zijn verbeterde inrichting van zijn microscoop gelukte.
Hij bezigde daartoe een enkelvoudig microscoop, gemaakt uit een

klein glasbolletje, waardoor het voorwerp buitengewoon vergroot
kon worden, welk bolletje hij, met de lamp, van een glazen draad
smolt. In 1668 vervaardigde Hartsoeker 41 op dergelijke wijze
glasbolletjes, die vrij goed waren en hun vergrootend vermogen
moet zeer aanzienlijk geweest zijn. [32]
In 1677 maakte Butterfelld 42 deze bolletjes door tot fijn poeder
gestoten glas, dat hij aan de punt eener naald in de vlam van een
spirituslamp hield, tot een bolletje samen te smelten. Ook Jan van
Mussenbroek vervaardigde dergelijke glasbolletjes, naar de methode
van Hooke en schijnt daarin zeer te hebben uitgemunt. Het verst van
allen bracht het daarin Pater Della Torre van Napels 43. Deze bracht
het bolletje, dat hij op de wijze van Hooke aan een glasdraad
gesmolten had, in eene komvormige holte, gemaakt in een stukje
tripoli, waarin vervolgens het bolletje op nieuw gesmolten werd door
de vlam der glasblazerslamp. De glasbolletjes van Della Torre
vergrootten ongemeen sterk. De „Royal Society” te Londen ontving
er in 1763 eenige van, waarvan het grootste een diameter had van
1⁄36 duim en 640maal in middellijn vergrootte; de doorsnede van
het kleinste was 1⁄144 duim en zijn vergrootend vermogen
2560maal. Zulke sterk vergrootende bolletjes zijn echter, volgens
Prof. Harting, wegens hun zeer korten brandpunts-afstand, als
microscoop weinig bruikbaar. Volgens Harting geven de bolletjes van
300–900maal vergrooting het zuiverste beeld, zoodat zij zelfs in dit
opzicht geslepen lenzen van gelijke vergrooting dikwijls werkelijk
overtreffen.
Ook Leeuwenhoek schijnt zich aanvankelijk van zulke bolletjes

bediend, maar die later verworpen en er zelfs eene groote
verachting voor aan den dag gelegd te hebben, zooals blijkt uit
hetgeen Uffenbach daaromtrent verhaalt, bij gelegenheid van zijn
bezoek ten zijnen huize 44. [33]
„Als wir Herr Leuwenhoek ferner fragten, ob er denn alle seine

Gläser schlieffe und keine bliese? verneinte er solches, und bezeigte
eine grosse Verachtung gegen diese geblasene Gläser” „Er wiese
uns, wie dunn seine Microscopia gegen anderen wären, und wie
nahe de laminae zwisschen welche das Glas ist, beysammen waren,
so dasz kein sphärisch Glas dazwischen seyn könnte, sondern alle
seine Gläser waren auf beyden Seiten convex geschliffen.”
Daarenboven gebruikte Leeuwenhoek ook microscopen met dubbele
glazen. „Er hatte auch einige Microscopia mit doppelten Gläsern die,
ob sie gleich doppelt, und einwendig nach ihrer behörigen Distanz
vermuthlich durch eine laminam separirt waren, demnoch nicht viel
dicker als die einfachen waren.” Deze vergrootten, volgens
Leeuwenhoek, een „weinig meer” dan zijn enkelvoudige
microscopen.
Wij zijn alzoo genaderd tot het microscoop waarvan Leeuwenhoek

zich bediende voor zijne onderzoekingen, en het is door alles wat wij
daaromtrent hebben kunnen opsporen uitgemaakt, dat hij de glazen
daartoe gebezigd zelf sleep en polijstte en dat deze niet uit
gesmolten glasbolletjes bestonden maar uit een tot eene biconvexe
lens geslepen helder glas.
Hij besteedde veel zorg aan het kiezen van het geschiktste soort van
glas, en gebruikte ook gerold bergkristal. De zuiverheid en
helderheid er van moet buitengemeen groot geweest zijn, hetgeen
blijkt, zoowel uit de getuigenis zijner tijdgenooten, als uit vele der
daarmede gedane waarnemingen van hemzelven.
De lens in Leeuwenhoek’s microscopen was gevat tusschen twee

koperen of zilveren, soms ook wel gouden plaatjes, waarin zich één,
soms twee en ook wel eens drie openingen bevonden. Bij van
Haastert 45 is zulk een microscoop met ééne opening op het titelblad
afgebeeld, zoo als ook in fig. 1 is geteekend. Deze afbeelding komt
geheel overeen met een dergelijk instrumentje van Leeuwenhoek
afkomstig en door hem vervaardigd, waarmede ik in mijn jeugd
dikwijls kleine insecten, vlerkjes en andere voorwerpen heb
bezichtigd. Er werd, helaas, toen [34]door mij niet meer waarde aan
gehecht dan aan gewoon speelgoed, zoodat het in het ongereede is
geraakt en verloren ging. Het komt in alle opzichten overeen met de
26 microscopen, die Leeuwenhoek aan de „Royal Society” heeft
nagelaten. Baker 46 had deze microscopen gedurende drie maanden
ter onderzoeking onder zijne berusting en beschrijft ze zeer
uitvoerig. Deze beschrijving nu is zoowel toepasselijk op de hier
bijgevoegde fig. 1 als op fig. 2, daar de laatste alleen daarin verschilt
dat er twee lenzen in zijn en het microscoop alzoo ingericht was om
twee verschillende vergrootingen te geven. Fig. 1 stelt het
microscoop voor met ééne, fig. 2 A en B met twee openingen en aan
beide zijden gezien.
Fig. 1.
Fig. 2 A.
Ook op het physisch kabinet te Utrecht komt een dergelijk

microscoop voor als bij van Haastert is afgebeeld. Onlangs ben [35]ik
bekend geworden met een microscoop van Leeuwenhoek op het
physisch kabinet der Leidsche Academie, een paar jaren geleden ten
geschenke gegeven door een officier van gezondheid, met een paar
andere kleinigheden, onder anderen een rood marokijnen étui,
waarop de naam Leeuwenhoek duidelijk te lezen is. Ook op het
Anatomisch kabinet te Leiden is een microscoop van Leeuwenhoek
afkomstig.
Omtrent deze microscopen en den waarschijnlijken gever kan ik

mededeelen, dat ik in het jaar 1872 van den officier van gezondheid
1ste klasse Hallegraeff, sedert overleden, een schrijven heb
ontvangen, mij meldende, dat hij in het bezit was van:
1o. Een microscoop van L. overeenkomende met fig. 1, p. 34 dezer
brochure;
2o. Een microscooptoestel tot onderzoeking van den bloedsomloop

(fig. 3, pag. 36);
3o. Een loupe van Leeuwenhoek;
4o. Een rood marokijn lederen étui met vijf in koper gevatte lenzen
en eene lens nog niet in koper gevat, dus in het geheel zes.
Een en ander was uit Rusland weder naar Nederland terug gebracht
door den Hoogleeraar de Gorter, door wiens betrekkingen het aan
den vader van den briefschrijver en later aan hem was present
gedaan. Als eene bijzonderheid meldde hij mij nog dat op het étui
met eigenaardige krulletters geschreven staat „Anth. van
Leeuwenhoek”. Tevens berichtte mij ZEd., dat hij van plan was een
en ander aan de Leidsche Hoogeschool ten [36]geschenke aan te
bieden; derhalve zijn de op de Academie berustende voorwerpen
kennelijk de bovenbeschrevene.
Ook is mij bekend geworden, dat er op het stedelijk museum te

Gouda een microscoop aanwezig is.
Fig. 2 B.
De beschrijving volgens Baker is de volgende. De voorzijde is fig. 2

B. Het platte gedeelte A is samengesteld uit twee koperen of zilveren
plaatjes, aan elkander vastgemaakt met kleine klinknageltjes, b b b
b b b. Tusschen deze plaatjes is eene zeer kleine biconvexe lens, in
een holligheid geplaatst, recht tusschen twee gaatjes, tegenover
elkander in de plaatjes gedrild bij c. Aan de eene zijde van de
plaatjes is een koperen of zilveren strookje d met een schroef e
gehecht, welk schroefje door beiden gaat. Een ander gedeelte van
dit strookje winkelhaaks omgebogen schiet onder de plaatjes door
en komt aan de andere zijde uit. Door dit omgebogen einde loopt,
recht opwaarts, eene lange fijndradige schroef, welke in- en
uitgeschroefd wordende, de plaat, waarop het voorwerp gehecht
wordt, hooger of lager brengt. Hierop staat een grof ruw gemaakt
pennetje i, waaraan het voorwerp moet worden vastgehecht en dat
door een handvatsel k wordt omgedraaid. Men kan de vertoonplaat
met het pennetje er op, verder van de vergrootende lens doen
afwijken, of nader daarbij laten komen door middel eener kleine
schroef l, die horizontaal door de plaat b loopende en tegen de
achterzijde van het werktuig dragende, als het noodig is deze plaat
verder afdringt. Het eind van de lange schroef g komt door de
vertoonplaat heen bij m, alwaar zij rond draait, maar niet als een
schroef werkt, dewijl haar draad zoo hoog niet reikt. Leeuwenhoek
maakte zijne voorwerpen aan de punt van het pennetje [37]met de
eene of andere klevende stof vast en bewaarde zulk een stel
zorgvuldig, zoodat hij voor ieder voorwerp weder een ander
microscoop noodig had en er ten slotte eenige honderden bij
elkander had, zoo als hij zelf zegt in een brief aan Hans Sloane,
Secretaris der „Royal Society” d.d., 24 December 1700 47. „Ick hebbe
hondert en hondert geslepene vergrootglasen, daar van de meeste
zoo scherp sien, selfs by duystere dagen, en dat by geen ander als
dag ligt enz.” Wanneer het voorwerp alleen kon gezien worden als
het uitgespreid was, deed hij een weinig op een plaatje van zeer dun
glas, dat hij op dezelfde wijze met de klevende stof op de punt
vasthechtte 48. Voor sommige waarnemingen met vloeistoffen, zoo
als onder anderen, om den bloedsomloop te bezichtigen, wijzigde hij
dien toestel. Hij beschrijft die inrichting zeer uitvoerig in een brief
aan de „Royal Society” van 12 Januari 1689 49 (Fig. 3). Zij bestond uit
eene aan beide uiteinden rechthoekig omgebogen koperen of
zilveren plaat, a, in welker omgebogen gedeelten b en c de ronde
openingen e en i waren aangebracht, bestemd ter opneming eener
glazen buis, die dan door de veeren r en d werd vastgeklemd. In
zulk een glazen buis bracht hij dan water en een klein vischje of
aaltje met de vinnen of den staart zoodanig er buiten geplaatst, dat
men den bloedsomloop er in kon waarnemen. De lens, die even als
bij alle microscopen van Leeuwenhoek, tusschen 2 plaatjes besloten
was, werd dan vóór de buis gesteld door middel van de
rechtopstaande plaat g, die door de beide schroeven h h op een
gedeelte [38]van c bevestigd was, en waaraan de lensplaat door de
schroef f werd vastgemaakt 50. Leeuwenhoek heeft verscheidene van
deze toestellen vervaardigd, want op den Catalogus zijner
microscopen, die na zijn dood verkocht zijn, worden niet minder dan
8 zilveren en 4 koperen vermeld.
Fig. 3.
Deze Catalogus, in het bezit van Prof. Harting, voert den volgenden
titel:
„Catalogus van het vermaarde Cabinet van vergrootglasen, met zeer

veel moeyte en kosten in veele jaren geïnventeert, gemaakt en
nagelaten door wijlen den Heer Antony van Leeuwenhoek. In zijn
Ed. leven Lid van de Koninklijke societeit der Wetenschappen te
Londen, welke verkogt zullen worden op Maandag den 29 Mey 1747
binnen de stad Delft, op St. Lucas Gildekamer, des voormiddags van
10 tot 12 uren, en des namiddags van half drie tot 5 uren. Te Delft
gedrukt bij Reinier Boitet, Stadsdrukker 1747.” Hij is op zwaar
schrijfpapier gedrukt, met Hollandschen en Latijnschen tekst. Voorin
bevindt zich eene fraaie op koper gegraveerde zinnebeeldige plaat,
voorstellende een kabinet met laden waarin microscopen en een
paar kinderen deze beschouwende; een hunner heeft een dito
microscoop als in fig. 2 is afgebeeld in de hand, maar dit is met
„drie” openingen voorzien. Eene andere plaat stelt het portret van
Leeuwenhoek voor. De Catalogus, 43 bladz. groot, is geheel
doorschoten met wit papier, waarop de namen van al de koopers en
de prijzen die voor de microscopen besteed zijn, nauwkeurig staan
aangeteekend; het getal nommers is 196, terwijl bijna ieder nommer
twee microscoopstellen aangeeft, de laatste 15 nommers bestaan
ieder uit een aantal van 12 koperen plaatjes met vergrootglazen.
Daarenboven zijn er nog op vermeld zeven Japansch verlakte
Cabinetjes, benevens een verlakte vierkante doos en een doos,
waarin eenige glazenbuizen met olie, plantgewassen, drogerijen enz.
Het gezamenlijk aantal der microscoopstellen, met inbegrip der

bovengenoemde plaatjes met vergrootglazen, de meesten met
[39]een voorwerp voorzien waarvan de namen in den Catalogus
vermeld zijn, bedraagt niet minder dan 527. Hiervan zijn er 3 van
goud, 147 van zilver, waarvan 1 met drie, 6 met twee, 140 met één
en ook zonder objecten. Voorts 5 met zilver gemonteerde koperen
stellen en koperen met drie objecten en 375 koperen met 1 object
en zonder.
Als eene bijzonderheid staat bij no. 126 een koperen stel vermeld,
dat „het vergrootglas geslepen is van een sandje en het object is
een sandje.” Bij drie der microscopen staat opzettelijk dat het
vergrootglas is geslepen van Amersfoortsche diamant. Van de
gouden wogen er twee 10 Engels 17 azen, de derde 10 Engels 14
azen. Een der eerste van deze gouden werd verkocht voor 23 gulden
15 stuivers, terwijl de beide anderen opgehouden werden. De
overige microscopen golden: de koperen van 15 stuivers tot 3
gulden het paar; de zilveren 2 tot 7 gulden, 1 koperen stel, waarvan
het object was „ongeboren oesters” (!) in een glazen buisje 8
gulden. Een enkel der zilveren gold 10 gulden.
De geheele verkooping bracht de voor dien tijd zeer aanzienlijke som

van 737 gulden en 3 stuivers op.
Al deze microscopen schijnen in ons land gebleven te zijn; ten

minste onder de namen der koopers in den Catalogus heb ik geen
buitenlandsche gevonden. De naam Dirk Haaxman komt op de lijst
der koopers herhaalde malen voor en het is daarom te verwonderen
dat er niet meer van deze microscoopjes in mijne familie, waarvan
echter weinig leden der andere takken mij bekend zijn, gevonden
werden.
Daar nu al de lenzen van deze groote verzameling door

Leeuwenhoek „met eigen hand” geslepen zijn en de metalen stellen
eveneens door hem zelven vervaardigd werden, waarbij nog
gevoegd moet worden de verzameling van 26 microscopen, aan de
„Royal Society” vermaakt, en nog een groot aantal, die hij bij zijn
leven ten geschenke zal gegeven hebben, zoo staat men verbaasd,
dat Leeuwenhoek, bij den tijd aan zulk een arbeid besteed, nog
genoegzame gelegenheid kon overhouden tot het nemen zijner
proeven, als men weet hoe verbazend tijdroovend het praepareeren
alleen der voorwerpen is om ze geschikt voor de observatie te
maken, terwijl bovendien vele proeven door [40]hem talrijke malen
werden herhaald, eer hij een bevredigend resultaat verkreeg. 51 Hij
betuigt zelf 52 dienaangaande van een door hem ingesteld onderzoek:
„Aan dese geseyde waarnemingen hebbe ik meer tyd besteed als
vele zullen gelooven: dog ik heb ze met genoegen gedaan, en geen
agt gegeven op die geenen die mij zeggen, waarom zoo veel moeyte
gedaan, en wat nut doet het; dog ik schrijf niet voor sulke en alleen
voor de wysgeerige.”
Leeuwenhoek was er steeds op bedacht zijne glazen meer en meer
te volmaken. „Wat mijne vergrootglasen aangaan,” zegt hij in een
brief aan de „Royal Society,” d.d. 9 Juni 1699 53 „daarvan wil ik mij
niet beroemen; ik maak deselve soo goet, als in mijn vermogen is,
en moet seggen, dat wij sedert veel jaren deselve niet alleen beter
en beter hebben gesleepen, maar ook deselve van tijd tot tijd beter
gemonteert hebben, waaraan ook veel is gelegen, en ik hebbe wel
behaamt die vergrootglazen maken, en haar daarover beroemen, die
selfs geen bequaamheit hadden om te oordeelen, of een glas scharp
ontdekt; en gelijk yder een niet bequaam is om van een vergrootglas
wel te oordeelen, veel min kan men bequaam syn, om ontdekkingen
voort te brengen, en dus doende, moet ymant die nieuwe
ontdekkingen tragt in ’t ligt te brengen, niet van één gesigt
oordeelen, maar men moet deselve veel malen sien: want my komt
te meer malen voor, dat luyden, siende door een vergroot-glas
seggen, nu sie ik dat, en dan weder dat, en wanneer men haar
onderrigt, sien sy dat ze in haar meyninge bedrogen syn, en dat
meer is, soo kan self die geene die gewoon is door vergroot-glasen
te zien, in syn meyninge verleyt werden.” Men ziet het,
Leeuwenhoek nam niet alles dadelijk voor waar en zeker aan, wat hij
op het eerste gezicht waarnam en logenstrafte daardoor zijne
benijders [41]en bedillers, die hem verweten, dat hij zich veelal maar
verbeeldde te sien, wat niet in werkelijkheid bestond.
De groote lof die overal, vooral in Engeland, van Leeuwenhoek’s

ontdekkingen uitging, had ten gevolge dat velen trachtten zich door
eigen aanschouwing van de waarheid te overtuigen, te meer daar
zijne waarnemingen in vele opzichten geheel nieuw waren en
onderwerpen betroffen, van het hoogste gewicht voor de
physiologische wetenschap van die dagen; want nauwelijks waren er
drie jaren verloopen sedert het begin zijner betrekking met de „Royal
Society,” of reeds had hij het meerendeel der weefsels en
vloeistoffen van het organismus in meerdere of mindere mate
onderzocht. Aangespoord door de gelukkige ontdekkingen die hij
deed en geprikkeld door de belangstelling, die men aan zijne
waarnemingen schonk, wijdde hij dan ook zich met zijn geheele ziel
aan zijne geliefkoosde nasporingen.
Doch weldra werd hem eene buitengewone verrassing bereid. Eene

geheel nieuwe wereld van wezens in het water levende en die tot nu
toe voor iedereen verborgen waren gebleven, ontdekte zich aan zijn
navorschend oog. In een enkelen droppel water ontdekte hij vol
verbazing eene ontelbare menigte van de kleinste wezens van den
meest verschillenden vorm, die zich met eene ongeloofelijke snelheid
en levendigheid heen en weder bewogen. Men was tot nog toe
gewoon een kaas- of andere myt al voor het kleinste diertje der
schepping te houden, maar met de diertjes vergeleken, die
Leeuwenhoek in water ontdekte, was zulk eene myt als een reus te
beschouwen. Een nieuw veld van beschouwing ontwikkelde zich door
deze ontdekking aan den denkenden geest. Overal in de natuur is
het leven verbreid en dat in zulk eene verkwistende mate als men dit
nimmer zou hebben kunnen vermoeden. Zulks werd door
Leeuwenhoek in een brief aan de „Royal Society,” d.d. 9 October
1676 duidelijk uiteengezet, welke mededeeling ten gevolge had, dat
de „Royal Society” zich gedurende onderscheidene zittingen van het
jaar 1677 met den belangrijken inhoud dezer missive bezig hield.
Men besloot aan hem te schrijven en hem uit te noodigen om zijne

methode van onderzoek mede te deelen, ten einde de [42]resultaten
zijner nasporingen te kunnen nagaan en waardeeren, terwijl in den
boezem der vergadering zelve de meest geanimeerde besprekingen
over dit ongeloofelijk feit werden gehouden. Wij lezen 54, dat ten
gevolge van de ontvangen mededeelingen van Leeuwenhoek
omtrent de ontdekking van met het bloote oog onzichtbare, uiterst
kleine diertjes in regen-, sneeuw-, wel- en andere wateren, alsmede
in water, waarin peper, gember en andere kruiderijen gedurende
eenigen tijd hadden geweekt, dat in de vergaderingen van 5 April
1677 Dr. Nehemiah Grew werd opgedragen te beproeven, wat hij in
dezelfde wateren kon ontdekken, terwijl in de vergadering van 15
October aan Robert Hooke dit zelfde verzoek gericht en deze tevens
uitgenoodigd werd een microscoop te maken, dat zoo veel mogelijk,
zoo niet geheel, gelijk was in kracht met dat van Leeuwenhoek,
omdat men te vergeefs had getracht met de hun ten dienste staande
instrumenten deze diertjes te zien.
In de vergadering van 1 November 1677 55 bracht men verslag uit

omtrent een menigte dunne glazen buisjes van verschillende grootte,
eenige tienmaal dikker dan een hoofdhaar van een mensch, en
andere veel dunner, welke men gemaakt had, om eene bewering van
Hooke te constateeren, ter bestrijding van de waarneming van
Leeuwenhoek, dat men de kleine diertjes in een waterig vocht, in
zulke buisjes beschouwd zijnde, door elkander zou zien wriemelen.
Hooke deelde mede, dat deze alzoo gevulde buisjes zelven als het
ware vergrootglazen werden, waardoor de omvang van zoodanige
lichaampjes in het vocht schijnbaar zeer vermenigvuldigd zich zou
moeten vertoonen, vooral aan de zijde van de buisjes die het verst
van het oogglas verwijderd waren. Maar niettegenstaande dit
hulpmiddel, waardoor de sterkte van het microscoop nog
vermeerderd werd, verklaarde men „niets” van dergelijke diertjes te
kunnen waarnemen.
Er werd daarom bevolen, dat tegen de volgende vergadering

peperwater zou worden gereed gemaakt en er ook voor een
[43]beter microscoop moest gezorgd worden, opdat de waarheid of
onwaarheid van „Leeuwenhoek’s bewering” duidelijk mocht blijken.
Vóór dat deze discussiën in de vergadering plaats hadden, schijnt

men reeds aan Leeuwenhoek den twijfel der vergadering over de
juistheid zijner waarneming te hebben kenbaar gemaakt, ten
gevolge waarvan hij het noodig geacht had getuigenissen van
geloofwaardige personen over te leggen, die zijne ontdekkingen
konden bevestigen, want zoo voegde men er bij: „opdat de
verzekeringen van Leeuwenhoek zoo mogelijk proefondervindelijk
zouden kunnen onderzocht worden, daar hij zoo vele getuigenissen
had geleverd van hen die ooggetuigen van deze waarneming
geweest waren.” Daarop werden de namen dezer getuigen in de
vergadering gelezen, waaronder er waren van twee predikanten, één
notaris en acht andere geloofwaardige personen, tot staving van de
waarheid van zijne vroegere verzekeringen omtrent het
ongeloofelijke aantal kleine diertjes dat hij in zulk peperwater zich
had zien bewegen en waarvan enkelen het getal op tienduizend,
anderen op dertigduizend en nog anderen op vijfenveertig duizend in
een enkelen droppel, ter groote van een gierstkorrel schatteden. In
de vergadering van 8 November 1677 56 werd daarop het verslag
door Hooke uitgebracht, omtrent het onderzoek van peperwater, dat
aan hem was opgedragen. Hij vertoonde daarop eene verbeterde
inrichting van zijn microscoop, waarin de buisjes doelmatiger konden
bevestigd worden en waarmede ook eene betere verlichting kon
worden aangebracht.… „Maar,” zoo betuigt Hooke, „hoewel hij het
peperwater zeer sterk had gemaakt door weeking van heele zwarte
peper, gedurende 2 of 3 dagen lang met regenwater, zoo kon er,
niettegenstaande zijn microscoop nu veel beter was ingericht dan in
de vorige vergadering, „toch niets van Leeuwenhoek’s diertjes
bespeurd worden.” De vice-president Mr. Henshaw, die toch zijn
geloof aan de waarnemingen van Leeuwenhoek niet wilde opgeven,
dewijl hij een te goed vertrouwen had in de deugdelijkheid zijner
observatiën, maakte de opmerking, dat het wellicht nu in den winter
geen geschikte [44]tijd voor de voortteling van dergelijke diertjes zou
zijn, en hij voegde er bij, dat hij een lid der vergadering gesproken
had, die den vorigen zomer met het microscoop van Leeuwenhoek
zelven, deze diertjes in Holland gezien had, doch ze nu, veertien
dagen geleden, niet kon vinden in peperwater dat hier (in Londen)
gemaakt was.”
Niettegenstaande deze gegronde opmerking beweerde Dr. Wistler,

dat deze „denkbeeldige schepsels” inderdaad niets anders waren
dan „kleine in het water drijvende peperdeeltjes” en geen diertjes.
Doch deze bewering werd krachtig tegengesproken door Dr.
Mapletoft. Hij repliceerde, dat Leeuwenhoek stellig verzekerd had
dat hij die diertjes, zoowel levend, als dood had aangetoond, en in
den laatsten toestand, zoodra hij azijn bij het peperaftreksel
gevoegd had. Hooke was echter niet gemakkelijk tot overtuiging te
brengen; hij onderzocht nu andermaal het peperwater met zijn
microscoop en verklaarde dat hij de opmerking van Dr. Wistler als
gegrond moest erkennen, want dat hij er thans eene groote
hoeveelheid fijn peperstof in op- en nederdalende beweging in
gezien had. Ten slotte werd het uitzicht geopend, dat hij in de
volgende vergadering een microscoop zou ter tafel brengen, dat nog
veel meer vergrooten zou en dat alsdan de quaestie uitgemaakt zou
worden.
Het beslissende oogenblik was aangebroken. De vergadering van

den 15den November 1677 werd geopend, en wat rapporteerde nu
dezelfde Hooke? „Dat hij nieuw peperwater bereid had met zuiver
regenwater en eene kleine hoeveelheid gewone zwarte peperkorrels
en dit mengsel gedurende negen à tien dagen met elkander in
aanraking gelaten had,” en „dat hij gedurende de geheele week
lang, een groot aantal buitengewoon kleine diertjes heen en weder
had zien zwemmen,” welke hem, door zijn glas gezien, toeschenen
de grootte van eene myt te bezitten, welk glas volgens zijne
berekening honderdduizendmalen in omtrek vergrootte
(waarschijnlijk een glasbollelje) en dat mitsdien kon worden
opgemaakt dat deze diertjes honderdduizendmaal kleiner waren dan

Immediate download Comprehensive Ophthalmology 4th Edition A. K. Khurana ebooks 2024

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Immediate download Comprehensive Ophthalmology 4th Edition A. K. Khurana ebooks 2024

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Immediate download Comprehensive Ophthalmology 4th Edition A. K. Khurana ebooks 2024

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Download the full version of the ebook at ebookfinal.

Comprehensive Ophthalmology 4th Edition A. K.

Download more ebook instantly today at https://ebookfinal.com

Anesthesia A Comprehensive Review 4th Edition Brian A.

Atlas of Clinical Ophthalmology 2nd Edition Samar K. Basak

Comprehensive Cytopathology 4th Edition Marluce Bibbo

Joint Structure And Function A Comprehensive Analysis 4th

OMT Review A Comprehensive Review in Osteopathic Medicine

Comprehensive Respiratory Therapy Exam Preparation 4th

Comprehensive Internationalization Institutional pathways

Basic sciences for ophthalmology 1st Edition Louise A Bye

OPHTHALMOLOGY Fourth Edition

NEW AGE INTERNATIONAL (P) LIMITED, PUBLISHERS

All rights reserved.

ISBN (13) : 978-81-224-2480-5

PUBLISHING FOR ONE WORLD

SECTION I: ANATOMY, PHYSIOLOGY AND DISEASES OF THE EYE

SECTION II: PRACTICAL OPHTHALMOLOGY

Index ........................................................................................................................................... 593

Coats of the eyeball

Dimensions of an adult eyeball Segments and chambers of the eyeball

Fig. 1.1. Gross anatomy of the eyeball.

z Anterior chamber. It is bounded anteriorly by z Posterior chamber. It is a triangular space

ORBIT, EXTRAOCULAR MUSCLES AND

DEVELOPMENT OF THE EYE

ectoderm, and the surrounding surface ectoderm,

FORMATION OF OPTIC VESICLE

FORMATION OF LENS VESICLE

FORMATION OF OPTIC CUP

Fig. 1.6. Formation of lens vesicle and optic cup.

CHANGES IN THE ASSOCIATED MESENCHYME

Fig. 1.11. Development of the crystalline lens.

Tarsal glands are formed by ingrowth of a regular 2. Neural ectoderm

Physiology of crystalline lens

PHYSIOLOGY OF OCULAR MOTILITY AND

Crystalline lens, and

Nutrition and metabolism of cornea,

Permeability of cornea, and

OCULAR MEDIA For details see page 90

Aqueous humour, For details see page 39 and 168

function of photoreceptors (rods and cones),

a function of image processing cells of retina and

and related areas of cerebral cortex.

Table 2.1. Differences in the sensitivity of M and P

Stimulus feature Sensitivity

The visual pathway is now being considered to be

Fig. 2.4. Visual acuity (form sense) in relation to the

Components of visual acuity. In clinical practice,

Optics of the eye (visual optics)

in phakic eye; and those between 600 nm and 295

LIGHT GEOMETRICAL OPTICS

curvature (R) of a spherical mirror are the centre

line joining that point to the centre of curvature

joining the pole and centre of curvature of

Fig. 3.1. Laws of reflection.

principal focus from the pole of the spherical

No. Position of Position of Nature and size Ray diagram

Refraction of light Critical angle refers to the angle of incidence in the

Fig. 3.5. Laws of refraction. N1 and N2 (normals); I (incident

Total internal reflection