Grupa A Klasa ....................

Imię ..................................................................................

1. Wybierz odpowiedź A albo B oraz jej uzasadnienie 1. albo 2.

Laska ebonitowa została potarta wełnianą szmatką i naelektryzowała się

A. dodatnio, ponieważ 1. z laski na szmatkę.

elektrony
przemieściły
B. ujemnie, się 2. ze szmatki na laskę.

2. Wskaż zdania, które prawidło opisują działanie elektroskopu.

A. Wskazuje stan naelektryzowania ciał.
B. Lepiej działa umieszczony w wilgotnym powietrzu.
C. Może zostać naelektryzowany przez indukcję elektrostatyczną.

3. Wskaż prawidłową odpowiedź.

Jeżeli ciało zostało naelektryzowane dodatnio, to znaczy, że
A. nie ma protonów.
B. nie ma elektronów.
C. ma więcej protonów niż elektronów.
D. ma tyle samo protonów i elektronów.

4. Oceń prawdziwość każdego zdania. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub
F – jeśli jest fałszywe.
1. Ładunek elektryczny występuje w dwóch odmianach. P F
Ładunek elektryczny ciał jest ich cechą pojawiającą się w
2. P F
wyniku np. pocierania.
Tylko niektóre ciała mają w swojej budowie wewnętrznej
3. P F
ładunki elektryczne.

5. Na dwóch identycznych metalowych kulkach, umocowanych na prętach z

izolatora, zgromadzono ładunek Q1 = –0,03 C i Q2 = –0,02 C. Po zetknięciu
kulek ze sobą i rozsunięciu ich na poprzednią odległość ładunek elektryczny na
nich zgromadzony wyniósł
A. Q1' = Q2' = –0,0025 C.

B. Q1' = –0,02 C, Q2' = –0,03 C.

C. Q1' = Q2' = –0,025 C.

D. Q1' = 0,03 C, Q2' = 0,02 C.

KOMQHKPDIPQJIOMP Grupa A | strona 1 z 5

 6. Zaznacz przedmioty, których można użyć do budowy elektroskopu i prezentacji
elektryzowania ciał przez dotyk.
A. żarówka
B. plastikowa butelka
C. wełniany szalik
D. aluminiowa folia
E. pałeczka szklana
F. przewody miedziane
G. młotek
H. plastikowy grzebień

7. Dokończ zdanie. Wybierz poprawną odpowiedź spośród podanych.

Jeśli – stojąc na izolowanym podłożu – dotkniesz przewodnikiem
naelektryzowanego dodatnio elektroskopu, to
A. położenie listków elektroskopu się nie zmieni.
B. z kulki odpłyną wszystkie elektrony.
C. z kulki odpłynie pewna część elektronów.
D. do kulki dopłynie pewna liczba elektronów.

8. Dokończ zdanie. Wybierz poprawną odpowiedź spośród podanych.

Metalowa kulka jest naelektryzowana dodatnio, co oznacza, że
A. dopłynęły do niej protony.
B. odpłynęły z niej wszystkie elektrony.
C. odpłynęła z niej pewna część elektronów.
D. dopłynęła do niej pewna liczba jonów dodatnich.

9. Jeśli naelektryzowanym ujemnie balonikiem dotkniemy kulki nienaładowanego

elektroskopu, jego listki A/ B, ponieważ część C/ D przepłynie E/ F.
A. się skleją
B. się rozchylą
C. elektronów
D. protonów
E. z elektroskopu na balonik
F. z balonika na elektroskop

10. Uzupełnij zdania. Wybierz poprawną odpowiedź spośród podanych.

Podczas elektryzowania ciał spełniona jest zasada zachowania A/ B / C.
Oznacza to, że w D/ E układzie całkowity ładunek pozostaje stały.
A. energii mechanicznej
B. energii cieplnej
C. ładunku elektrycznego
D. izolowanym
E. każdym

KOMQHKPDIPQJIOMP Grupa A | strona 2 z 5

11. Zaznacz przykłady elektryzowania ciał przez dotyk występujące w życiu
codziennym.
A. zdejmowanie wełnianego swetra
B. przesuwanie się kartki papieru przez wałek z tonerem w kserografie
C. przechodzenie zanieczyszczonego powietrza przez naelektryzowaną siatkę w
filtrze
kominowym

12. Dwie metalowe kulki naładowano ładunkami Q1 = 4,4 mC oraz Q2 = –3,7 mC. W
którą stronę powinien przepływać ładunek, aby zobojętnić elektrycznie pierwszą
kulkę? Jaki ładunek będzie miała w wyniku tego druga kulka? Zaznacz właściwą
odpowiedź.
A. Ładunek przepłynie z drugiej kulki na pierwszą, Q2' = 0,7 mC.

B. Ładunek przepłynie z drugiej kulki na pierwszą, Q2' = –0,7 mC.

C. Ładunek przepłynie z pierwszej kulki na drugą, Q2' = –0,7 mC.

D. Ładunek przepłynie z pierwszej kulki na drugą, Q2' = 1,7 mC.

13. Dokończ zdanie. Wybierz poprawną odpowiedź spośród podanych.

Przyrząd służący do sprawdzania, czy ciało jest naelektryzowane, to
A. stetoskop.
B. mikroskop.
C. oscyloskop.
D. elektroskop.

14. Dwie jednakowe metalowe kulki naładowano ładunkami o wartościach +3 · 10–8

C
i +5 · 10–8 C. Jaki ładunek będzie miała każda z nich po ich zetknięciu i
ponownym rozdzieleniu?

15. Przelicz jednostki.

a) 30 C = __________________ μC b) 540 mC = ___________________
C

16. Dwa jednakowe przewodniki naładowano odpowiednio ładunkami o wartościach

–5 μC i +200 nC, po czym zetknięto je ze sobą. Oblicz wartość ładunku
elektrycznego zgromadzonego na każdym z tych przewodników.

17.
Rysunek przedstawia dwie naelektryzowane
metalowe kule. Narysuj rozmieszczenie ładunków
elektrycznych
na tych kulach, jeśli najpierw je zetknięto, a
następnie rozsunięto.

KOMQHKPDIPQJIOMP Grupa A | strona 3 z 5

18. Rysunki przedstawiają metalowe kule. Jaki ładunek będzie miała każda z nich po
ich zetknięciu? Wybierz odpowiedź A, B lub C dla każdego z rysunków.
Rys. 1: A / B / C
Rys. 2: A / B / C
A. dwa ładunki dodatnie
B. dwa ładunki ujemne
C. zero ładunków

19.
Rysunek przedstawia dwie kule zawieszone
na izolujących niciach. Pierwszą z kul
naelektryzowano ładunkiem –2 µC, a drugą
– ładunkiem +4 µC. Kule zetknięto, a
następnie rozsunięto. Podaj wartość i znak
ładunku elektrycznego, jaki pozostał na
każdej z kul.

20. Rurki wykonane odpowiednio ze szkła, drewna i PCV potarto, a następnie

dotknięto
nimi elektroskopu. Przyjrzyj się poniższym ilustracjom i zaznacz właściwą
odpowiedź.

A/ B/ C A/ B/ C A/ B/ C
A. Elektroskop naelektryzował się ładunkiem ujemnym.
B. Elektroskop naelektryzował się ładunkiem dodatnim.
C. Elektroskop się nie naelektryzował.

21. Połącz cyfry z literami tak, aby powstały zdania prawdziwe.

A. powoduje wytworzenie się nowych
1. Układ izolowany
ładunków elektrycznych.
2. Zetknięcie dwóch metalowych
B. powoduje zobojętnienie ładunku.
ciał naelektryzowanych ładunkami
C. jest to taki układ ciał, który nie oddziałuje
o takiej samej wartości, lecz
elektrycznie z otoczeniem.
o przeciwnych znakach,
D. jest to połączenie ciała naelektryzowanego
3. Uziemienie
z ziemią za pomocą przewodnika.

1. 2. 3.

KOMQHKPDIPQJIOMP Grupa A | strona 4 z 5

22. Uzupełnij zdania, wybierając odpowiedzi spośród podanych.
Na naelektryzowanej plastikowej rurce gromadzą się ładunki A/ B.
Po zetknięciu naelektryzowanej rurki PCV z pręcikiem elektroskopu elektrony
przepływają C/ D.
Ładunki A/ B zgromadzone na wskazówce i pręciku elektroskopu powodują
wychylenie wskazówki.
A. ujemne B. dodatnie C. z rurki na wskazówkę D. ze wskazówki
na rurkę

23. Na rysunkach przedstawiono naelektryzowane elektroskopy i pałeczki. W którym

przypadku po zetknięciu elektroskopu i pałeczki może nastąpić zobojętnienie
elektroskopu? Potrzebne dane odczytaj z rysunków.

KOMQHKPDIPQJIOMP Grupa A | strona 5 z 5

Grupa B Klasa ....................
Imię ..................................................................................

1. Wybierz odpowiedź A albo B oraz jej uzasadnienie 1. albo 2.

Laska szklana została potarta jedwabną szmatką i naelektryzowała się

A. dodatnio, ponieważ 1. z laski na szmatkę.

elektrony
przemieściły
B. ujemnie, się 2. ze szmatki na laskę.szklana

2. Wskaż zdania, które prawidło opisują działanie elektroskopu.

A. Może zostać naelektryzowany przez dotyk.
B. Lepiej działa umieszczony w suchym powietrzu.
C. Wskazuje stan naelektryzowania ciał, ale sam nie może zostać
naelektryzowany.

3. Wskaż prawidłową odpowiedź.

Jeżeli ciało zostało naelektryzowane ujemnie, to znaczy, że
A. nie ma protonów.
B. nie ma elektronów.
C. ma więcej elektronów niż protonów.
D. ma tyle samo protonów i elektronów.

4. Oceń prawdziwość każdego zdania. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub
F – jeśli jest fałszywe.
1. Wszystkie ciała mają w swojej budowie ładunki elektryczne. P F
Ładunek elektryczny występuje jako ładunek dodatni lub
2. P F
ujemny.
Ładunek elektryczny ciał jest ich cechą pojawiającą się w
3. P F
wyniku np. pocierania.

5. Na dwóch identycznych metalowych kulkach, umocowanych na prętach z

izolatora, zgromadzono ładunek Q1 = 3 mC i Q2 = 4 mC. Po zetknięciu kulek ze
sobą i rozsunięciu ich na poprzednią odległość ładunek elektryczny na nich
zgromadzony wyniósł
A. Q1' = Q2' = 3,5 mC.

B. Q1' = –2 mC, Q2' = –5 mC.

C. Q1' = Q2' = –3,5 mC.

D. Q1' = 3 mC, Q2' = 2 mC.

KOMQHKPDIPQJIOMP Grupa B | strona 1 z 5

6. Zaznacz nazwy przedmiotów, których można użyć do budowy elektroskopu i
prezentacji
elektryzowania ciał przez dotyk.
A. przewody miedziane
B. aluminiowa folia
C. wełniany szalik
D. plastikowa butelka
E. rura plastikowa
F. głośnik
G. pałeczki drewniane
H. pałeczka szklana

7. Wybierz poprawną odpowiedź spośród podanych. Jeśli – stojąc na izolowanym

podłożu – dotkniesz przewodnikiem naelektryzowanego ujemnie elektroskopu, to
A. stan jego naelektryzowania się nie zmieni.
B. część ładunków z elektroskopu przepłynie do przewodnika i naelektryzuje go
ujemnie.
C. nastąpi uziemienie elektroskopu, ponieważ ładunki ujemne przepłyną przez
przewodnik i twoje ciało do ziemi.
D. nastąpi zobojętnienie, ponieważ ładunki ujemne przepłyną do przewodnika
i równomiernie się w nim rozłożą.

8. Dokończ zdanie. Wybierz poprawną odpowiedź spośród podanych.

Metalowa kulka jest naelektryzowana ujemnie, co oznacza, że
A. z metalu odpłynęła pewna liczba protonów.
B. do metalu dopłynęła pewna liczba elektronów.
C. z metalu odpłynęła pewna liczba jonów dodatnich.
D. do metalu dopłynęła pewna liczba jonów dodatnich.

9. Jeśli naelektryzowaną dodatnio szklaną pałeczką dotkniemy kulki

nienaelektryzowanego elektroskopu, jego listki A/ B, ponieważ część C/ D
przepłynie E/ F.
A. się skleją
B. się rozchylą
C. elektronów
D. protonów
E. z elektroskopu na pałeczkę
F. z pałeczki na elektroskop

KOMQHKPDIPQJIOMP Grupa B | strona 2 z 5

10. Uzupełnij zdania. Wybierz poprawną odpowiedź spośród podanych.
Podczas elektryzowania ciał spełniona jest zasada zachowania A/ B / C.
Oznacza to, że w izolowanym układzie całkowity ładunek D/ E / F.
A. energii cieplnej
B. ładunku elektrycznego
C. energii mechanicznej
D. pozostaje stały
E. zwiększa się

11. Zaznacz przykłady elektryzowania ciał przez dotyk występujące w życiu

codziennym.
A. pocieranie linijką o włosy
B. pobieranie odcisków palców
C. przechodzenie powietrza przez naładowany elektrycznie filtr w
klimatyzatorach

12. Dwie aluminiowe kulki naładowano ładunkami Q1 = –3,2 mC oraz Q2 = 4,1 mC.
W którą stronę powinien przepływać ładunek, aby zobojętnić elektrycznie drugą
kulkę? Jaki ładunek będzie miała w wyniku tego pierwsza kulka? Zaznacz
właściwą odpowiedź.
A. Ładunek przepłynie z drugiej kulki na pierwszą, Q1' = –0,9 mC.

B. Ładunek przepłynie z drugiej kulki na pierwszą, Q1' = 0,9 mC.

C. Ładunek przepłynie z pierwszej kulki na drugą, Q1' = 0,9 mC.

D. Ładunek przepłynie z pierwszej kulki na drugą, Q1' = 1,9 mC.

13. Dokończ zdanie. Wybierz poprawną odpowiedź spośród podanych.

Elektroskop to przyrząd służący do wykrywania ciał
A. namagnesowanych.
B. naelektryzowanych tylko ujemnie.
C. naelektryzowanych tylko dodatnio.
D. naelektryzowanych dodatnio lub ujemnie.

14. Dwie jednakowe metalowe kulki naładowano ładunkami o wartościach –1 ∙ 10–6

C
i +7 ∙ 10–6 C. Jaki ładunek będzie miała każda z nich po ich zetknięciu i
ponownym rozdzieleniu?

15. Przelicz jednostki.

a) 25 C = __________________ kC b) 0,0425 C =
___________________ μC

16. Dwa jednakowe przewodniki naładowano odpowiednio ładunkami o wartościach

+2 μC i –400 nC, po czym zetknięto je ze sobą. Oblicz wartość ładunku
elektrycznego zgromadzonego na każdym z tych przewodników.

KOMQHKPDIPQJIOMP Grupa B | strona 3 z 5

17.
Rysunek przedstawia dwie naelektryzowane
metalowe kule. Narysuj rozmieszczenie ładunków
elektrycznych
na tych kulach, jeśli najpierw je zetknięto, a
następnie rozsunięto.

18. Rysunki przedstawiają metalowe kule. Jaki ładunek będzie miała każda z nich po
ich zetknięciu? Wybierz odpowiedź A, B lub C dla każdego z rysunków.
Rys. 1: A / B / C
Rys. 2: A / B / C
A. dwa ładunki
dodatnie
B. dwa ładunki ujemne
C. zero ładunków

19.
Rysunek przedstawia dwie kule zawieszone
na izolujących niciach. Pierwszą z kul
naelektryzowano ładunkiem o wartości –4
µC, a drugą – ładunkiem o wartości +2 µC.
Kule zetknięto, a następnie rozsunięto.
Podaj wartość
i znak ładunku, jaki pozostał na każdej z kul.

20. Rurki wykonane odpowiednio z ebonitu, drewna i szkła potarto, a następnie

dotknięto nimi elektroskopu. Przyjrzyj się poniższym ilustracjom i zaznacz
właściwą odpowiedź.

A/ B/ C A/ B/ C A/ B/ C
A. Elektroskop naelektryzował się ładunkiem ujemnym.
B. Elektroskop naelektryzował się ładunkiem dodatnim.
C. Elektroskop się nie naelektryzował.

KOMQHKPDIPQJIOMP Grupa B | strona 4 z 5

21. Połącz cyfry z literami tak, aby powstały zdania prawdziwe.
1. Czynność polegającą na uziemieniu
wykorzystano w budowie A. termoskopu.
2. Stopień naelektryzowania ciała B. piorunochronu.
sprawdza się za pomocą C. elektroskopu.
3. Ładunki elektryczne obydwu znaków D. maszyny elektrostatycznej.
gromadzi się za pomocą

1. 2. 3.

22. Uzupełnij zdania, wybierając odpowiedzi spośród podanych.

Na naelektryzowanej szklanej rurce gromadzą się ładunki A/ B.
Po zetknięciu naelektryzowanej szklanej rurki z pręcikiem elektroskopu elektrony
przepływają C/ D.
Ładunki A/ B zgromadzone na wskazówce i pręciku elektroskopu powodują
wychylenie wskazówki.
A. ujemne B. dodatnie C. z rurki na wskazówkę D. ze wskazówki
na rurkę

23. Na rysunkach przedstawiono naelektryzowane elektroskopy i pałeczki. W którym

przypadku po zetknięciu elektroskopu i pałeczki może nastąpić zobojętnienie
elektroskopu? Potrzebne dane odczytaj z rysunków.

KOMQHKPDIPQJIOMP Grupa B | strona 5 z 5