Scribd Logo
Upload

Welcome to Scribd!

  • 11 views

    Refining 8

    Uploaded by

    ferdamian
    REF08

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF, TXT or read online from Scribd

    Refining 8

    Uploaded by

    ferdamian
    11 views13 pages
    REF08

    Copyright

    © © All Rights Reserved

    Available Formats

    PDF, TXT or read online from Scribd

    Did you find this document useful?

    Is this content inappropriate?

    REF08

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF, TXT or read online from Scribd
    Download as pdf or txt
    11 views13 pages

    Refining 8

    Uploaded by

    ferdamian
    REF08

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF, TXT or read online from Scribd
    Download as pdf or txt
    of 13

    ‫داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻢ و ﺻﻨﻌﺖ اﻳﺮان‬

    ‫داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺷﻴﻤﻲ‬

    ‫ﻧﻴﻤﺴﺎل دوم ﺳﺎل ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ‪1389-1390‬‬


    ‫ﻣﺪرس‪ :‬دﻛﺘﺮ ﺛﺒﺎﺗﻲ‬
    ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
    ‫ ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺰوري از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎي ﭘﺎﻻﻳﺸﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﺮش‬
    ‫ﻫﺎي ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﻮاد ﺳﺒﻚ ﺗﺮ و ﺑﺎ ارزش ﺗﺮ ﺧﺼﻮﺻﺎً ﺑﻨﺰﻳﻦ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ رود‪.‬‬
    ‫ اوﻟﻴﻦ واﺣﺪ ﺻﻨﻌﺘﻲ آن در ﺳﺎل ‪ 1936‬در آﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺷﺮﻛﺖ ‪Houdry‬‬
    ‫ﮔﺮﻓﺖ‪..‬‬
    ‫اﺣﺪاث ﺷﺪ و ﻣﻮرد ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‬
    ‫ ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺘﻲ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻨﺰﻳﻦ ﺑﺎ اﻛﺘﺎن ﺑﺎﻻﺗﺮ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻤﺘﺮ‬
    ‫ﮔﺎزﻫﺎي ﺳﺒﻚ و ﻣﻮاد ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ در ﭘﺎﻻﻳﺸﮕﺎﻫﻬﺎ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ‬
    ‫ﺣﺮارﺗﻲ ﺷﺪ‪.‬‬
    ‫ در اﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣﻘﺪاري ﻛﻚ ﻧﻴﺰ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺳﻄﺢ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺖ را ﻣﻲ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪ‬
    ‫و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آن را ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺮﺗﺒﺎ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺖ را ﺑﺎزﺳﺎزي ﻛﺮد‪.‬‬
    ‫ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﺎزﺳﺎزي ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺖ ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﻲ در ﺟﻬﺖ دﻫﻲ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﺳﺎﺧﺖ واﺣﺪﻫﺎي‬
    ‫ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺰوري دارد‪.‬‬
    ‫ﺧﻮراك و ﻓﺮآورده ﻫﺎي ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ‬
    ‫ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺘﻲ‬
    ‫ﺧﻮراك‪:‬‬
    ‫ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﮔﺎزوﺋﻴﻞ ﺗﻘﻄﻴﺮ اوﻟﻴﻪ )اﺗﻤﺴﻔﺮي و ﺧﻼء(ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺧﻮراك اﻳﻦ واﺣﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ‬
    ‫رود اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان از ﮔﺎزوﺋﻴﻞ ﻫﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه در ﺳﺎﻳﺮ واﺣﺪ ﻫﺎ ﻧﻈﻴﺮ واﺣﺪ ‪ coking‬ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ‬
    ‫‪ coker gas oil‬ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺧﻮراك اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺮش ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﻔﺘﻨﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎزده و‬
    ‫ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﻨﺰﻳﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪي زﻳﺎدﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮراك ﺑﻴﺸﺘﺮ آروﻣﺎﺗﻴﻜﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻴﺰان ﻛﻚ‬
    ‫و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
    ‫ﻓﺮآورده ﻫﺎي ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺘﻲ‪:‬‬
    ‫ﮔﺎزﻫﺎي ﺳﺒﻚ ﺳﻴﺮ ﺷﺪه و ﺳﻴﺮ ﻧﺸﺪه‬ ‫‬
    ‫ﺑﻨﺰﻳﻦ‬ ‫‬
    ‫ﮔﺎزوﺋﻴﻞ ﺳﺒﻚ و ﺳﻨﮕﻴﻦ )ﺧﻮراك ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﺸﺪه(‬ ‫‬
    ‫ﻣﻘﺪاري ﻛﻚ ﻛﻪ ﺑﺮ روي ﺳﻄﻮح ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺖ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‬
    ‫ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺖ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده و ﺳﻴﺴﺘﻢ واﻛﻨﺸﻲ‬
    ‫ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺖ ﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در اﻳﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﻪ دﺳﺘﻪ زﻳﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪:‬‬
    ‫ آﻟﻮﻣﻴﻨﺎﺳﻴﻠﻴﻜﺎت ﻫﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ‬
    ‫ ﺳﻴﻠﻴﺲ آﻟﻮﻣﻴﻦ ﻫﺎي آﻣﻮرف ﺳﻨﺘﺰي‬
    ‫ ﺳﻴﻠﻴﺲ آﻟﻮﻣﻴﻦ ﻫﺎي ﺑﻠﻮري ﺳﻨﺘﺰي ﻛﻪ از ﻧﻮع زﺋﻮﻟﻴﺖ ﻫﺎ ﻳﺎ ﻏﺮﺑﺎل ﻫﺎي ﻣﻠﻜﻮﻟﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
    ‫در ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺘﻬﺎي ﮔﺮوه ﺳﻮم ﻳﺎ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺘﻬﺎي ﻣﺨﻠﻮط ﮔﺮوه دوم و ﺳﻮم اﺳﺘﻔﺎده‬
    ‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
    ‫واﻛﻨﺸﻬﺎي ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ )‪(cracking‬ﮔﺮﻣﺎﮔﻴﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ و واﻛﻨﺸﻬﺎي اﺣﻴﺎء ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺖ‬
    ‫)‪) (regeneration‬ﻛﻚ زداﻳﻲ از ﺳﻄﻮح ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺖ(ﮔﺮﻣﺎزا ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻟﺬا از ﺣﺮارت‬
    ‫ﺗﻮﻟﻴﺪي در ﺑﺨﺶ اﺣﻴﺎء ﺑﺮاي ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺣﺮارت واﻛﻨﺶ و رﺳﺎﻧﺪن دﻣﺎي ﺧﻮراك ﺑﻪ دﻣﺎي‬
    ‫واﻛﻨﺶ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
    ‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺖ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
    ‫زﺋﻮﻟﻴﺖ ‪ Y‬در ﻣﺠﻤﻮع ﺧﻮاص‬
    ‫ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاي واﻛﻨﺸﻬﺎي ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ‬
    ‫ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺘﻲ دارد‪.‬‬
    ‫ﺗﺼﻔﻴﻪ ﺧﻮراك واﺣﺪﻫﺎي ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺘﻲ‬
    ‫ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺳﺨﺖ ﮔﻴﺮاﻧﻪ ﺟﺪﻳﺪ در ﻣﻮرد ﻣﻴﺰان ﮔﻮﮔﺮد و ﻧﻴﺘﺮوژن‬
    ‫ﻣﺠﺎز ﺑﻨﺰﻳﻦ و ﮔﺎزوﺋﻴﻞ‪ ،‬اﻣﺮوزه ﺑﺎ ﺗﺼﻔﻴﻪ ﻫﻴﺪروژﻧﻲ )‪ (hydrotreating‬ﻣﻴﺰان‬
    ‫دﻫﻨﺪ‪..‬‬
    ‫ﮔﻮﮔﺮد و ﻧﻴﺘﺮوژن ﺧﻮراك واﺣﺪﻫﺎي ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺘﻲ را ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‬

    ‫ اﻋﻤﺎل اﻳﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺑﺮ روي ﺧﻮراك واﺣﺪﻫﺎي ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺘﻲ ﻋﻼوه ﺑﺮ‬
    ‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺘﻲ‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﺎزده ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻨﺰﻳﻦ‬
    ‫و ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻚ )ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﺷﺒﺎع آروﻣﺎﺗﻴﻚ ﻫﺎ( در ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
    ‫ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻫﺎي اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ‬
    ‫ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺘﻲ‬
    ‫ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ‪ Houdry‬ﺑﺎ ﺑﺴﺘﺮ ﺛﺎﺑﺖ‪ ،‬در اﻳﻦ روش از ‪ 3‬راﻛﺘﻮر ﺑﺴﺘﺮ ﺛﺎﺑﺖ‬
    ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻫﺮﻳﻚ از راﻛﺘﻮرﻫﺎ اﺑﺘﺪا ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ ﺳﭙﺲ‬
    ‫ﺑﺎزﺳﺎزي ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ روش اﻣﺮوزه ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ‬
    ‫اﺳﺖ‪..‬‬
    ‫ﻣﻨﺴﻮخ ﺷﺪه اﺳﺖ‬
    ‫ ﺗﻜﺘﻮﻟﻮژي ﺑﺴﺘﺮ ﻣﺘﺤﺮك)‪:(Moving bed‬در اﻳﻦ روش ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺰور داﻧﻪ اي‬
    ‫ﺷﻜﻞ در ﺑﺴﺘﺮ ﻣﺘﺤﺮك ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺪاوم از راﻛﺘﻮر ﺑﻪ ﺳﻮي ﺑﺎزﺳﺎز‬
    ‫و ﻳﺎ ﺑﺎﻟﻌﻜﺲ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﻛﺮد‪.‬‬
    ‫ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﺑﺴﺘﺮ ﺳﻴﺎل ))‪:(Fluid catalytic cracking (FCC‬اﻳﻦ‬
    ‫ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮﻛﺖ ‪ Esso‬ﻛﻤﻲ ﻗﺒﻞ از ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻲ دوم اراﺋﻪ‬
    ‫ﺷﺪ و ﻫﻢ اﻛﻨﻮن در اﻛﺜﺮ ﭘﺎﻻﻳﺸﮕﺎه ﻫﺎي دﻧﻴﺎ در ﺣﺎل اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺖ‪.‬‬
    ‫ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻛﺮاﻛﻴﻨﮓ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺘﻲ ﺑﺎ ﺑﺴﺘﺮ ﺳﻴﺎل)‪(FCC‬‬
    ‫ راﻛﺘﻮر و ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎزﺳﺎزي ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺖ )‪ (regenerator‬از ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺟﺪا ﺷﺪه اﻧﺪ‬
    ‫و ﺑﺎ ﮔﺮدش ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺖ ﺑﻴﻦ اﻳﻦ دو ﻗﺴﻤﺖ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ اﺣﻴﺎء ﻣﻲ‬
    ‫ﺷﻮد و وﻗﻔﻪ اي در ﻋﻤﻠﻴﺎت اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
    ‫ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻜﻨﻴﻚ ﺳﻴﺎل ﺳﺎزي ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺖ ﺑﺎ ﺻﺮف ﺣﺪاﻗﻞ اﻧﺮژي و ﺑﺪون اﺳﺘﻔﺎده‬
    ‫از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﺑﻴﻦ ﺑﺎزﻳﺎب و راﻛﺘﻮر ﺟﺮﻳﺎن ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ و اﺣﻴﺎء ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
    ‫ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺖ ﻋﺎﻣﻞ اﻧﺘﻘﺎل ﺣﺮارت از ﺑﺎزﻳﺎب ﺑﻪ راﻛﺘﻮر ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
    ‫ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در اﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﻪ ﺻﻮرت ذرات ﺑﺴﻴﺎر رﻳﺰ ﺑﻪ ﻗﻄﺮ‬
    ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺣﺪود ‪ 70‬ﻣﻴﻜﺮون اﺳﺖ‪.‬‬
    ‫اﻧﻮاع ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻫﺎي ﺑﻪ‬
    ‫ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي‬
    ‫ﻓﺮآﻳﻨﺪ ‪ FCC‬از ﺣﻴﺚ‬
    ‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻗﺮار ﮔﻴﺮي راﻛﺘﻮر‬
    ‫و ﺑﺎزﻳﺎب )‪(regenerator‬‬
    ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻢ دﻳﮕﺮ‬
    Fluid Catalytic Cracking (FCC)
    PFD
    ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻓﺮآﻳﻨﺪي ﻣﻬﻢ در ‪FCC‬‬
    FCC ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻓﺮآﻳﻨﺪي ﻣﻬﻢ در‬
    ‫ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺖ‬
    (lb catalyst/lb feed) (C/O) ‫ ﻧﺴﺒﺖ ﻛﺎﺗﺎﻟﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﺧﻮراك‬
    ‫ ﻣﻴﺰان ﺗﺒﺪﻳﻞ‬
    (gasoline % × conversion) ‫ ﺑﺎزده‬
    (recycle ratio) ‫ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎزﮔﺸﺖ‬
    Recycle ratio = volume of recycle/volume of feed
    LHSV ‫ ﻳﺎ‬WHSV ‫( ﺑﻪ ﺻﻮرت‬space velocity) ‫ ﺳﺮﻋﺖ ﻓﻀﺎﻳﻲ‬
    WHSV = (lb feed)/(lb catalyst. hr)
    ‫ دﻣﺎ‬
    ‫ﺗﺨﻤﻴﻦ ﺑﺎزده ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺗﻮﻟﻴﺪي در ﻓﺮآﻳﻨﺪ ‪FCC‬‬

    You might also like