Vol (3) No
Vol (3) No
Vol (3) No
EdkifiHawmftwdkifyifcH½kH;0efBuD;Xme
zGJ pY nf;a&;ESihf pyfvsOf;í
1 3 7 8 = ck ES pf / u qk ef v q ef ; ( 3 ) \ uf
EdkifiHawmfor®wu
&uf 100 pDrHudef;wGiftusKH;0ifonfU {&m0wDwHwm;(&wemykH)tm;
jynfaxmifpkvTwfawmfem,uxH
ppfaq;jcif;ESifUtwl oefh&Sif;om,mvSya&; aqmif&Guf
EdkifiHawmftpdk;&\ &uf 100 pDrH
o0Pf v m
T ay;yd Y k
udef;wGif aqmufvkyfa&;0efBuD;Xme Edik if aH wmftwkid yf ifc½H ;Hk 0efBuD;Xme zGUJ pnf;a&;ESipfh yfvsO;f í
taejzifh jrpfu;l wHwm;BuD;rsm;tygt0if ar 5&ufuusif;yaom 'kwd,tBudrf jynfaxmifpkvTwfawmf
wHwm;BuD;wcsKdYtm; MuHhcdkifa&;ppfaq; yxrykrH eS f tpnf;ta0; 19&ufajrmufaeYwGif Ekid if aH wmfor®wu
jcif;? rGr;f rHjyKjyifjcif;rsm; jyKvkyvf su&f &dS m jynfaxmifpkvTwfawmfem,uxHodkY o0PfvTmay;ydkYcJhonf/
{&m0wDww H m;(&wemyk)H ukd arvqef;rS ,if;o0PfvTmwGif EdkifiHawmftpdk;&onf trsKd;om;
pwifí aq;okwfvkyfief;rsm;tygt0if &ifMum;apha&;? jynfwiG ;f Nird ;f csr;f a&;? Ekid if aH wmfzUHG NzKd ;wd;k wufa&;?
oefY&Si;f vSya&;aqmif&u G vf su&f adS Mumif; w&m;Oya'pdk;rdk;a&; ponfhvkyfief;pOfrsm;ukd csrSwftaumif
od& onf/ txnfazmfaqmif&Gufvsuf&SdygaMumif;? xkdvkyfief;pOfrsm; ydkrdk
{&m0wDww H m;(&wemyk)H udk aqmuf xda&mufatmifjrifrI&&SdEdkifa&;twGuf vkyfief;wm0efrsm;tm;
vkyaf &;0efBuD;Xmeu 2001ckEpS f atmuf qufpyfaqmif&Gufay;Ekdifrnfh 0efBuD;Xmewpfckvkdtyfvsuf &Sdyg
wkdbmv 30&ufwGif pwifaqmuf aMumif;? okdYygí zGJUpnf;ykHtajccHOya'yk'fr 202wGif yg&Sdaom
vkyfcJhNyD; 2008ckESpf {NyD 11&ufaeYrSm 700 &SNd y;D uif;vGwt f jrifh ay 40 &So d nf/ wnfaqmufa&;tzGUJ (1)u t0iftxGuf ]EdkifiHawmfor®wonf jynfaxmifpkvTwfawmf\ oabmwlnD
zGifhvSpfcJhonf/ wHwm;trsKd;tpm;rSm {&m0wDwHwm;(&wemykH)rSm ,ck aygif;ul;qkid ;f bkwBf uD;ESifh wHwm;ab;um csufjzifh jynfaxmifpktpdk;&0efBuD;Xmersm;ukd vkdtyfovkd
oHrPdaygifckH;wHwm;jzpfí yifrwHwm; tcg oufwrf; &SpEf pS &f NdS yjD zpfí Edik if aH wmf uGefu&pfaygiftm; aq;okwfvdrf;jcif;? owfrw S Ef idk o f nf/ xdYk jyif0efBuD;Xmersm;ukd jyifqifowfrw S jf cif;?
t&Snf 3694ay? csOf;uyfvrf;? wHwm; tpd;k &tzGUJ opfrS &uf 100pDru H ed ;f csrSwf ajrmif;tzk;H rsm; jyKjyifjcif;tygt0if vkt
d yf jznfph u
G jf cif; jyKEdik o
f nf}[laom jy|mef;csuEf iS t hf nD ]Edik if aH wmf
tygt0if pkpak ygif; 5614ay&So d nf/ av; aqmif&u G &f mwGif wHwm;BuD;rsm; a&&Snf onfh ppfaq;rIrsm;ukd aeYpOfaqmif&Guf twdik yf ifc½H ;Hk 0efBuD;Xme}wpfczk UJG pnf;Edik af &;twGuf jynfaxmifpk
vrf;oGm;wHwm;jzpfí wefcsdef 60txd MuHhcdkifa&;udkyg ppfaq;aqmif&GufrIrsm; vsuf&SdaMumif; od&onf/ vTwaf wmf\ oabmwlncD suf&,lay;Ekid yf g&ef o0PfvmT ay;ykYd
cHEidk &f nf&udS m wHwm;a&vrf;tus,fay jyKvkyv f suf&&dS m wHwm;BuD;tm; wHwm; atmifaZ,sm tyfygonf[k yg&Sdonf/
MRTV-4 rS owif;xkwfvTifhrIESifhywfoufí
vufeufuikd t
AA f zGJ U wdu
k cf u
kd jf cif;onf Edik if aH wmfukd vufeufpu JG idk w
f u
kd cf u
kd af ejcif;jzpfNyD;
wyfrawmf(Munf;? a&? av)ukd,fpm; Edik if aH wmftBu;D tuJrsm;ESihf NLD ygwtD m;
or®wOD;xifausmf? em,uref;0if;cdik o f ef;? jynfaxmifpk w&m;olBuD;csKyf OD;xGe;f xGe;f OD; OD;aqmifonfh wyfrawmfowif;rSef jyefMum;a&;tzGJYu
r@dKifBuD; ok;H &yfukd wku d cf u kd af ejcif;jzpfaMumif;
apmfum;ykwcf wfonfh pmrsm;
jyif;xefpGm uefYuGuf½Iwfcs
umuG,af &;0efBuD;Xme jynfaxmifp0k efBuD; 'kw, d Akv
d cf sKyfBuD;pde0f if;u trsKd;om;vTwaf wmfwiG f &Si;f vif;ajymMum; vdktyfovkd xddef;odrf;Muyfrwfay;&ef awmif;qkd azhpbf wG cf wf iG f wifonf[al om pGypf cJG sujf zifh
ykrH eS t
'kwd,tBudrf trsKd;om;vTwfawmf yxr
f pnf;ta0; 19&ufajrmufaeYudk ar 1&uf
cdik o
ESiv
f ef; OD;aqmifonfh jynfaxmifpv
hf w T af wmfrsm;? jynfaxmifpw
k w T af wmf
k &m;olBuD;csKyf
aMumif;? 'Drdkua&pDenf;vrf;t& jzpfoihf jzpf
xkdufaom rdrdwdkYvkdtifqE´rsm;ukd vGwfvGwf
tpk;d &ESithf wl at;csr;f pGmyl;aygif;aqmif&u
wkdufwGef;ygaMumif;udk owif;pum;yg;vdkyg
G &f ef jynf w G i f ; ½k y f j rif o H M um;wpf c k j zpf o nf h
MRTV-4 rS 2016ckESpf {NyD 29&uf n 8em&D
tzGJUukd &cdkifwyfrawmf[k azmfjyjcif;rSmvnf;
vufeufuidk af omif;usef;ol tzGUJ tpnf;wpfck
OD;aersK;d a0 tm; qufo,G af &;Oya'yk'rf jzifh trIziG hf
eHeufwGif aejynfawmf&SdtrsKd;om;vTwfawmf OD;xGe;f xGe;f OD; OD;aqmifonfh jynfaxmifpw k &m; vyfvyfwifjycGihf&Sdygvsuf EkdifiHawmftay: aMumif;? AA vufeufuikd t f zGUJ onf 2015ckEpS rf S owif;xkwfvTifh&mwGif ]tpdk;&wyfESihf &cdkif tm; w&m;0ifwyfrawmfwpf&yfuo hJ Ydk tm;ay;
tpnf;ta0;cef;rwGifusif;y&m &cdkifjynfe,f vTwfawmfcsKyfESihf w&m;pD&ifa&;tzGJUrsm;ukd auseyfrIr&Sdwkdif; vltkyfpkwpfpku ,ckuJhokdY pwifwdkufcdkufcJhjcif;jzpfaomfvnf; ,ckor®w wyfrawmf(AA) wdkufyGJaMumifh a'ocH 1100 tm;ajr§mufjyKonfh oabmoufa&mufapyg
rJqE´e,ftrSwf(1)rS OD;a0pdefatmif\ jrefrmh vufeufpGJukdifwkdufcdkufaejcif;jzpfygaMumif;? vufeufpGJukdifwdkufcdkufjcif;rsKd;udk todtrSwf OD;xifausmfvufxufwGif ppfyGJrsm;&yf&ef qE´ 0ef;usif ppfab;a&Smifae& acgif;pOfjzihf owif; onf/ ,if;onf MRTV-4 \ oabmxm;udyk g Edik if aH wmftBuD;tuJrsm;ESifh NLD ygwDukd apmfum;ykwcf wfonfph mrsm;udk Nay Myo
xkwv f iT jhf cif;? MRTV-4 \ w&m;0if Website xif[yfapygonf}[kvnf;aumif; w&m;0if Wai trnfjzihf azhpb
f w
G cf w
f iG w
f ifco
hJ nf[al ompGypf cJG sujf zihf rwlujJG ym;jcif;ESifh Nird ;f csr;f a&;
wyfrawmfESifh AAvufeufukdiftzGJUwdkYtMum; wyfrawmftaeESihf zGUJ pnf;ykt H ajccHOya' yk'rf jyK rnfqkdygu EdkifiH\ 'Drdkua&pDta&;onf azmfxw k jf cif;? ta&;BuD; tqkd wifoiG ;f jcif;wdYk
&cdik jf ynfe,ftwGi;f ,ckwavm wpfausmhjyef 339ESifhtnD EdkifiHawmfudk jynfwGif;jynfy &wufrat;zG,fjzpfonfukd awGU&rnfjzpfyg onf vuf&dS jynfaxmifpt k pd;k &tzGUJ ukd Edik if aH &; wGif wyfrawmfukd tpdk;&wyf[kvnf;aumif;? rSwfykHwifxm;&Sdaom jynfwGif;½kyfjrifoHMum; ygwDOuú| OD;aersK;d a0tm; qufo, G af &;Oya'yk'rf jzifh trIziG w
hf ikd Mf um;xm;aMumif; od&onf/
jzpfyGm;aeaomwkdufyGJrsm;ukd csufcsif;&yfpJNyD; tÅ&m,frsm;rS umuG,fae&olrsm;jzpfonfh aMumif;/ tusyt f wnf;jzpfay:apa&;twGuf ykaH zmfzefw;D AA aomif;usef;oltzGJUukd &ckdifwyfrawmf[k rD', D mwpfc\ k owif;xkwv f iT rhf o
I nf owif; OD;aersKd;a0tm;w&m;vkjd yKvkyNf yD; wdik Mf um;olrmS jrefrmEdik if v H ;Hk qkid &f m q&m? q&mr
AAvufeufukdiftzGJUudk EdkifiHa&;t& aqG;aEG; twGuaf jrjyifwiG f Edik if aH wmfu, dk pf m; wGe;f vSef xkYd aMumifh AA vufeufuidk t f zGUJ 0ifrsm;ukd &m a&mufaeonfukd wifjyvkdygaMumif; &Sif; vnf;aumif; ac:a0:okH;pGJcJhjcif;ESihfywfoufí rD', D musif0h wfukd vku d ef mapmifx h ed ;f rIr&So d nfh rsm;tzGUJ csKyfrS q&mOD;a0&efatmifjzpfNyD; {&m0wDwidk ;f a'oBuD; uefBuD;axmifNh rdKUr&Jpcef;ü
yGo J Ykd zdwaf c:oifah Mumif; jynfaxmifpt k pd;k &tm; wdkufckdufae&jcif;jzpfygaMumif;? AA vufeuf ,ckvTwfawmfrSwpfqifh tenf;i,fajymMum; vif;ajymMum;onf/ wyfrawmf(Munf;? a&? av)ud, k pf m; jyif;xef tjyif nDñGwfrQwrSefuefpGm okH;pGJazmfjyjcif; ar 2&uf n 11em&DcGJu trIzGifhwkdifMum;cJhjcif; jzpfonf/ ,if;trItm; uefBuD;axmifh
wdkufwGef;aMumif; ta&;BuD;tqkdESifhpyfvsOf;í udik t f zGUJ onf 'Dru dk a&pDpepfukd qefYusif wku d f vkdygaMumif;? &ckdifjynfe,ftwGif; usa&muf xdkYaemuf trsKd;om;vTwfawmf Ouú| pGm uefYuGuf½IwfcsaMumif;ESihf wm0ef&Sdolrsm; r&Sod jzihf wyfrawmf(Munf;? a&? av)uk, d pf m; NrdKUr&Jpcef;u (y)90^2016qufoG,fa&;Oya'yk'fr 66(C)jzifh trIzGifhaqmif&GufcJhonf/
qufvufaqG;aEG;cJNh yD; umuG,af &;0efBuD;Xme cdu k af ejcif;jzpfygaMumif;? qJ? usa&mufvwåUH aom trsK;d om;a&;tÅ&m,f ref;0if;cdik o f ef;u ud, k pf m;vS,rf sm;\aqG;aEG; u vkdtyfovdk xdef;odrf;Muyfrwfay;a&; jyif;xefpGmuefYuGuf½IwfcsygaMumif;[k vnf; OD;aersKd;a0tm; ar 4&uf naeykdif;u &efukef-rÅav;tjrefvrf; 22rdkifwGif
jynfaxmifp0k efBuD; 'kw, d Akv d cf sKyfBuD;pde0f if;u 'Drdkua&pDpepfwGif jzpffoihfjzpfxdkufonfh rsm;udrk suu f ,
G jf yKNy;D wpfenf;tm;jzihf rodusK;d csuf r S m wpf z uf w nf ; aqG ; aEG ; rI r [k w f b J awmif;qkyd gaMumif;? wyfrawmf owif;rSejf yef aumif; yg&Sdonf/ zrf;qD;&rdcJhNyD; ykodrftusOf;axmifokdYydkYaqmifNyD;aMumif; od&onf/
jyefvnf&iS ;f vif;aqG;aEG;onf/ rdrdwdkY\vdkvm;csufrsm;udk vTwfawmfukd,fpm; uRHjyKí wdkif;&if;om;rsm;ta&;udk OD;pm;ay; wkdif;&if;om;tzGJUtpnf;rsm; aqG;aEG;&efvkd Mum;a&;tzGUJ u ar 3&uf &ufpjJG zifo h abmxm; ar 2&ufaeYu trsKd;om;vTwfawmfwGif
jynfaxmifpk0efBuD;u &Sif;vif;&mwGif vS,rf sm;rSwpfqifh wifjyaqmif&u G cf iG hf &&Sad eNyD umuG , f a qmif & G u f a eonf h jynf a xmif p k aMumif; yg0ifouJo h Ydk Edik if aH wmftaejzihv f nf; xkwjf yefonf/ &cdkifjynfe,f rJqE´e,ftrSwf(1)rS OD;a0pdef
wyfrawmfonf jynfaxmifpkBuD;udk umuG,f jzpfygaMumif;? xdYk jyif vuf&o dS r®w OD;xifausmf wyfrawmfudk ,ckuJhodkY pwifwkdufckdufjcif; typftcwf&yfpaJ &;? Nird ;f csr;f a&;vkyif ef;pOfrsm; xdkodkYxkwfjyef&mwGif wyfrawmf tokH; atmifu wyfrawmfEiS hf AA vufeufuidk t f zGUJ
apmifha&Smuf&NyD; zGJUpnf;ykHtajccHOya'ESihf 'dkY OD;pD;onfh EdkifiHawmftpkd;&taejzihfvnf; onf trsK;d om;a&;tÅ&m,fukd vufurf;ac:ae wGif ryg0ifao;aomtzGJUrsm;ukd yg0ifapNyD; tEIe;f ESiyfh wfoufí 2008ckEpS f zGUJ pnf;ykH tajccH wdkYtMum;wdkufyGJrsm; tjrefqkH;&yfpJ&efESihf AA
wm0efta&;okH;yg;udk umuG,fapmifha&Smuf&
onfh jynfaxmifpkwyfrawmfjzpfygaMumif;?
trsK;d om;jyefvnf&ifMum;apha&;ESihf Nird ;f csr;f a&;
wdkYukd OD;pm;ay;aqmif&Gufaeonfukd tm;vkH;
onfh tjyKtrlomjzpfonfudk qifjcifokH;oyf
Ekid &f efajymMum;vdyk gaMumif;? trsK;d om;a&;&efol
typftcwf&yfpJa&;ESifh Nidrf;csrf;a&;vkyfief;pOf
rsm;ukd tpOfwpdkufaqmif&GufaeaMumif; ay:
Oya' tcef;(7)ESifh 4if;tcef;\ yk'fr-337yg
azmfjyxm;rIrsm;udk udk;um;íazmfjyxm;onf/
vufeufuidk t f zGUJ udk Ekid if aH &;aqG;aEG;yGo
ac:oifhaMumif;? jynfaxmifpktpdk;&tm; wdkuf
J Ydk zdwf
csujf ynfooUl rwEd
r ik if \
H CZECH GEMS EXHIBITION
vlrsKd;wpfrsKd;wnf;udk ukd,fpm;jyKaom wyfr od&Sdxm;NyD; ,ckuJhokdY EdkifiHawmfudk vufeuf rsm;udk wGe;f vSew f ukd cf ukd af eonfh jynfaxmifpk aygufaeonfhtwGuf Ouú| wpfOD;taejzihf xdkYjyif ]wyfrawmf} tokH;tEIef;udk rSef wGe;f aMumif; ta&;BuD;tqku d kd wifoiG ;f &mwGif
awmfr[kwo f nft
odYk r[kwf wyfrawmf[o
h wGuf jynfaxmifpw k yfrawmf
k ;Hk pG&J rnfjzpfygaMumif;?
pGu
J idk w f u dk cf ukd jf cif;onf rjzpfoihrf jzpfxu
udpöwpf&yfomjzpfygaMumif;? xkdokdY 'Drdkua&pD
dk af om wyfrawmfBuD;udk tiftm;awmifhwif;atmif
tbufbufu 0dkif;0ef;yl;aygif;aqmif&Guf&ef
rSww f rf;wifxm;&So d ifo h nf[k awGU&S&d ygaMumif;
ajymMum;NyD; pufcvkwftokH;jyKí qE´&,l&m
uefpmG ok;H pGaJ zmfjyjcif;rjyKbJ tpd;k &wyf[k azmfjy
jcif;onf jrefrmEkdifiHvGwfvyfa&;BudK;yrf;rI
tqk&d iS u f AA wyfrawmf[k ok;H EIe;f cJjh cif;tay:
wyfrawmfom; ukd,fpm;vS,f AkdvfrSL;csKyf
rÅav;wGif yxrqkH;tBudrf jyo
AA vufeufui kd wf yfzUJG wkud cf u kd jf cif;onf Ekid if H pepfuv dk spv f sL½INy;D Edik if aH wmfudk vufeufpu JG idk f vkdonfukd xyfavmif;ajymMum;vdkygaMumif;? trsK;d om;vTwaf wmfu, dk pf m;vS,f 202OD;teuf ordik ;f ESit fh wlay:aygufvmaom wyfrawmf\ atmifqef;cspu f uefYuGuw f ifjycJo h jzifh trsK;d
awmfukd vufeufpGJukdifwdkufcdkufaejcif;jzpfyg wkdufckdufaeonfhtzGJUtpnf;udk vTwfawmf oufqkdifolrsm;\ rdbaqGrsKd;rsm;rSm tpdk;& axmufcq H E´rJ 195rJ? uefYuGuq f E´rJ ajcmufr?J orkid ;f aMumif;? Ekid if aH wmftwGuf &if;ES;D ay;qyf om;vTwaf wmfOuú| ref;0if;cdik o f ef;u tqkyd g
aMumif;? EdkifiHawmf[kqdk&mwGif EdkifiHawmf\ uk, d pf m;vS,rf sm;u vufct H odtrSwf jyKrnf ,Å&m;wG i f yg0if a eMuol r sm;jzpf o nf h Mum;aeqE´rJ wpfr&J &SNd yD; tqku d rdk w
S w
f rf;wif rIrsm;pGmjzihf pGeYf vTwpf eG Yf pm;aqmif&u G cf MhJ uonfh tokH;tEIef;rS wyfrawmfqkdonfh tokH;tEIef;
r@dKifBuD;okH;&yfjzpfonfh or®wOD;xifausmf qkdygu rdrdwkdYjynfaxmifpkor®w jrefrmEkdifiH tavsmuf vufeufuikd v f rf;pOfukd pGeYf vTwNf y;D aMumif; aMunmonf/ wyfrawmf\ yk&H yd Ef iS *hf P k of u d m© udk rsm;pGmxdcu kd f tm;Ekwfí AA vufeufudkiftzGJU[k jyifqif
acgif;aqmifonfh tpd;k &tzGUJ ? em,u ref;0if; awmf\ tem*wfta&;onf &ifav;zG,jf zpfyg jynfot l rsm; a&G;cs,w f ifajrm§ ufaom Ekid if aH wmf apygonf/ xdkYjyif w&m;r0if vufeufudkif ok;H EIe;f ay;cJoh nf/
tzGJUtpnf;wpfckjzpfonfh AA aomif;usef;ol
&moDOwkyjl yif;onfth jyif rd;k av&Sod jzihf rif;uGe;f wGif NLD ygwD\
cGifhjyKcsufr&SdbJ
tEkynm&Siftoif; av;oif;yg0ifrnfU
]0}a'ookdY oGm;a&mufaqG;aEG;cJhonfh
jynfwiG ;f jynfy c&D;oGm;{nfoh nf vma&mufreI nf;yg; jynfolYvTwfawmf udk,fpm;vS,ftm;
100 Plus Star Cup abmvkH;NydKifyGJ
vrf;aMumif; (4) OD;awmfawmf tazvufxufu xkdifoGm; wpfaeYawmh olwYkd tdraf &SUajruGuv f yfukd cfiyfeSefi;(ajrmfi;jr)?J7sSofr;? 0fi;pfnlo
vif;vGef;cifpmtkyfwdkufrSxkwfa0aom 0okE¨a&vufa&;0w¦Kwdkrsm;pmtkyfwGif pma&;q&mckepfOD;\0w¦Kwdkrsm;ESifhtwl q&mr onfh yufvufukvm;xdkifav;udkjyNyD; ukvm; erfhqefu qkdvm;? wefY,ef;u qkdvm; rao
&moufyef(awmifial qmif)\ acwfNyKd ifcpH m;rI 0w¦Kwdrk sm;ok;H oyfcsuv
f nf; yg&ydS gonf/ odYk &mwGif 0okEa¨ &vufa&; 0w¦Kwdrk sm;ESiyhf wfouf xkdifav;ay:wGifxkdifNyD; yJtrsKd;rsKd;taMumif; csmwJh ukefonfwpfOD;u 39odef;cGJESihf 0,f
rdwaf qGypJG m;awGEiS hf pum;ajym&if; OD;awmfawmf oGm;aMumif; olYrde;f ru ajymjyonf/ 'DMum;xJ vif;vGef;cifpmayrS 0okE¨a&vufa&;
í q&mr&moufyef(awmifilaqmif)taejzifh tqdkygokH;oyfcsuftjyif jrefrm0w¦Kwkdvrf;aMumif;(4)[laom acgif;pOfjzihf ykdrdkjynfhpkHaom & m o uf y ef ( a w m if il a q m if ) vlvm;ajrmufvmonfhtaMumif;? xkdukvm; olYrdef;rcifMunfu wpfywfavmuf aq; 0w¦Kwdkrsm;pmtkyfudk 'kwd,tBudrf xkwfa0
okH;oyfcsufwpfyk'fvnf;a&;cJhzl;ojzifh pmzwfy&dowfrsm; zwf½IavhvmEdkif&efazmfjyvkdufygonf/ xdik af y:wGif vlx?k A[d&k pf nf? ref;acwfowif;pm aomufzdkYarhoGm;ojzihf ukd,f0ef&oGm;onf/ onf/
awGukd zwfomG ;zl;onft h aMumif;ESihf pHvif;wdYk ? xdo k m;orD;&wemtwGuf olYrSm pdwrf csrf;om tqdkyg pmtkyfyxrtBudrfxkwfudk xD;
armifaumif;wdkYemrnfygonfh puúLtcsyfBuD; Edik cf ahJ y/ aygif;um;pmtkyfwdkufrS 1989ckESpf Ekd0ifbm
rsm;ukv d nf; a&wGuo f mG ;zl;aMumif;? armifawmf ½k;H tm;&uf paeaeY wpfaeYrSm olwYkd tdrf vwGix f w k af 0í rd;k rd;k (tif;vsm;)\ pd;k aMumuf
ukd ppfzdkYjyifonf/ rdygonf? &JoQr;f \ pmpDpmuk;H av;rsm;? EkE&k nf
1/ taMumif;t&mESihf ½Iaxmifh owfyo Hk wfñeT ;f ? vufa&;vufom;utp awmf b0wkef;u a&eHacs;0aeonfh tdrfjrifh okdY tdrfwufr*Fvm zdwfpmav;wpfapmif
BuD;ESihf ae&aMumif;? udkawmfawmf jzpfvm a&mufvmonf/ olwkdYtdrfa&SUajrudk 0,foGm; (tif;0)\ a&v,faumifaomifxGef; uRef;vkdY
rdk;rdk;(tif;vsm;)\ ]pdk;aMumufrdygonf} *½kwpdu k &f NdS y;D pmvnf;BudK;pm;onfh armifA[de;f ac:w,f? oku d xf eG ;f ouf\ a&GUvsm;eH&?H cifyef
0w¦Kwdkonf 1984ckESpf? 'DZifbmxkwf obif \ pmtkyfukd a&G;NyD; pvkdufonf/ aomtcg ESpx f yfeu H yfwu dk Ef iS fh aecJ&h aMumif;? onfh armif[kwfpdefESifh rusifarT;wdkY\ ]pdrf;jr
xkt d csed w f iG f olvnf; ukvm;yJtaMumif;? yJpif;ikH &wem}wdu k o f pfwufyJG zdwpf mjzpfonf/ zdwpf m ESi;f (ajrmif;jr)\ okn'D*&Dpif'*D &dw?f nDyak v;\
r*¾Zif;rS jzpfygonf/ tvkyw f m0efEiS hf tdraf xmif NrdKUrSm a&TanmifNrdKUav;yif jzpfonf/ okdY pyg;BuD;a>r? 0if;pnfol\ pufbD;wpfpD; c&D;
onf 0wå&m;awGukd acwåpeG Yf cGmNy;D w'*Fvw G f aomf t&ifuESihf rwlawmh/ t&ifpmpDpmukH; taMumif; awmfawmfem;vnfaeNyDjzpfaMumif;? ESihftwl <u&efa&;xm;onf/ qkxl;&Sif eHygwf
rdbawGu ypönf;awGtrsm;BuD; csefxm;cJhMu u 56/ pmr&DiSufNrD;&SnfwHqdyf w½kwfpufbD; ,lZem0w¦Kwdk ckepfyk'fyg0ifonf/
ajrmufjcif;udk &SmMuHrdaom rdef;rwpfa,muf rsm;xJwGif rygaom aps;av;wpfckwdk;vsuf ,ck 'kw, d tBudrx f w
k af 0&mwGif oku d x
f eG ;f
onf ausmif;olb0u &efuek w f uúov kd f &wem &SdacsNyD/ xdkaps;rSm ]w½kwfwef;}aps;jzpfonf/ aomfvnf; olYvufxufwiG f y½kwv f ;Hk vkd vk;H yg; wpfpD;rJEIdufrnf[k qdkonf/
yg;vmaMumif;? tdr?f ajryGpJ m; vkyaf eonfah e&m olYrdef;r cifMunfu 0rf;omaeonf/ ouf\ 0okEa¨ &atmufarhz, G t f rSmESihf &mouf
aqmifwGiftwlaeNyD; tvGefcspfcif&if;ESD;aom xkad e&ma&mufawmh q&mrSmpmpDpmuk;H udk quf yefawmifilaqmif\ acwfNydKifcHpm;rI0w¦Kwdk
oli,fcsi;f trGe&f &dS m rÅav;okYd xGuv f mcJo h nf/ rzwfEidk af wmhaMumif; a&;xm;onf/ orkid ;f ESihf qkv d Qif tenf;qk;H &Spo f ed ;f avmuf &rnf[q k dk oHo&maMum&SnfNyD; pufbD;qifraezdkY ajym
awmh pdwq f ;dk vGe;f vdYk igESifh ukid rf wkw½f w Hk pfrnf onf/ cgwdik ;f ykw;D 9ywfpyD &f if oufaph pdyzf Ykd rsm; okH;oyfcsuf jznfhpGufxm;onf/
vGecf ahJ om 10ESpq f u D wpfBudro f m a&muf jrefrmpmq&mwpfa,mufjzpfaom olYrSm wm0ef tqdkyg0w¦Kwkdrsm;onf rÅav;NrdKU&Sd bdk; odompGmajymif;vJomG ;cJNh y;D a'ocHrsm;rSm vlrsK;d
cJzh ;l aom rÅav;a&TNrKd UawmfBuD;okYd a&mufvm awG trsm;BuD;&Sad eNyjD zpfaMumif;azmfjyxm;onf/ atmfqJrdaMumif;? OD;awmfawmfwdkYae&mrSm ajymonf/ reufjzef 0D&d,ESihf apmapmxoGm;
yGJpm;awGaeonfh &yfuGufyDyD pnfum;vS &ef EId;aqmfNyD; olYykqkd;ESihf tusÐukdjrpef; wkdY bGm;ydik af jrrsm; vlrsK;d jcm;wdYk vuf0,foYkd wpfp jcm;rsm;\jc,fv, S rf u
I kd tvl;tvJccH MhJ u&onf/
aomtcg ,cifwpfacguf a&mufz;l aom ae&m EkEk&nf(tif;0)\ ]a&v,facgif aomif wpfpa&muf&SdaeNyDjzpfonfh 1985 0ef;usif xkdodkYjzihf 0okE¨a&vufa&; pmtkyfrSmvnf;
0ef;usio f nf wpfrsK;d wpfzx Hk ;l jcm;aeonf/ vrf; xGef; uRef;vdkYac:w,f}0w¦wkdrSm 1988ckESpf? aMumif;? aemufqkH;avmifcJhonfhrD;BuD;rSvnf; tdrfrSm "mwfrD;a<uwkduf&ef xGufoGm;onf/
rD;vGwfcJhaMumif;rsm;udkajymjyNyD; OD;awmfawmf ukdrif;aqGu olYrdef;rudk tawG;tac:r&SdwJh umvwGif pma&;q&m pma&;q&mrckepfO;D a&; pmorm;rsm;tMum; trSwfxifxifjzpfcJhNyD;
eHygwf? tdref yH gwfrmS ;Edik pf &mr&Sad omfvnf; taiGU ZGefvxkwf om&r*¾Zif;rS jzpfygonf/ z&JoD; om;cJhaom0w¦Kwkdrsm; jzpfonf/ &Sm;yg;pmtkyfvnf; jzpfvmcJhonf/
toufu vGrJ mS ;aeonf/ wku d Bf uD;wpfwu kd af &SU a&mif;aom cifrdk;wdkYrdom;pkb0ukd "r®"d|mef½I wdkYvifr,m; pdwfnpfaeonfh taMumif;awG rde;f r[ktjypfwifNy;D xdyk u JG kd olb,fawmhrS roGm;
ajym onf/ [k oEé|d mefcsxm;aMumif; ajymykEH iS t hf qk;H owf tqdkyg0okE¨a&vufa&;pmtkyf yxr 1989 yxrtBudrf xkwfa0NyD;aemuf
a&mufaeonf/ trGefwdkYtdrfrsm; jyifaqmuf axmihfrS a&;xm;onf/ tBudrfxkwfa0NyD; ig;ESpftMumrSmyif rÅav; 17ESpftMumwGif 'kwd,tBudrf jyefvnfxkwf
vkdufovm;awG;onf/ umvawGMumcJhNyDrdkY z&JoD;a&mif;&if; w½kwfaq;vdyf? w½kwf aemufawmh tdrfa&SUukd um;wpfpD; qkduf xm;onf/
a&mufvmNy;D ukn d aD tmifEiS t hf wl ukrd sK;d cifqo dk l xk0d w¦Kwdrk sm;xJwiG f ]tajym}0w¦K? ]tajym}? NrKd Uawmf\ NrKd Yjyajrae&mydik q f idk rf t
I ygt0if pD;yGm; a0jcif;jzpfonf/
t&m&m ajymif;vJwdk;wufaeonfh oabmukd csKdcsOf? w½kwfacgif;udkufaq;jym;rsm;yga&mif; a&;? vlrIa&;? ,Ofaus;rI tajctaersm; wefzdk; - 1500 usyf
ESv;Hk oGi;f Ny;D pkpH rf;Munfah wmh trGeYf udk rodMu/ onft h aMumif; ajym&onf/ cifr;kd taru cifr;dk ygvmaMumif;? aemufawmh a>ra&cGHtdwfxJu ]tjy}wGJí zefwD;xm;onfh 0w¦K? jyuGufazmf½kH
olwdkY 'DrSmaewmMumNyDjzpfaMumif; ajymonf/ tpm; armvSaMumif;? onfavmufpum;ajym aiGawGukd olYtaz yJerlemawG wifwifjyaeus a&;xm;onf0h w¦K ponfjzihf trsK;d rsK;d yg0ifonf/
olwkdYukd,folwdkY ]0wdkY}[k okH;onf/ trGefYudk p&m rvdkaMumif;? tcsdefwef&if ukefrSmjzpf pm;yGt J &SnBf uD;ay:okYd oGecf svku d Nf yD; aiGrsm;ukd pma&;q&mwdkY\ ywf0ef;usif½Ijriftm;ay:
&SmrawGUí rÅav;[dkw,fokdY oGm;cJh&onf/ aMumif; ajymaomtcg cifr;dk u tarwdYk acwf 0dkif;a&wGufMuykHukd tao;pdwf a&;jyonf/ rlwnfí tawGUtMuHKrSwpfqifh tawG;qD
xdk[dkw,frSm vkyfaom nDr0rf;uGJ rdaqG ESifhrwlawmhaMumif;? xkdacwfu awmifay:ukd OD;awmfawmf\ pdwcf pH m;rIuv dk nf; tvsOf;oifh a&mufonf/ xkdtawG;onfpma&;q&m\
ESifhawGUNyD; avQmufvnfjzpfonf/ rD;avmifNyD; bk&m;zl;awG trsm;BuD;vmaMumif;? tck rvm ovkd azmfjyoGm;onf/
0if;pnfol\ ]pufbD;wpfpD; c&D;,lZem}
apwemoufa&mufrIay: rlwnfí taMumif;
t&mtrsK;d rsK;d udk jzpfay:aponf/ awGUMuKH &aom
tvkyform;? vl0ifrIBuD;Muyfa&;ESifh
aemuf jyefvnfpnfum;vmaom rÅav;wGif aMumif;? tcgBuD; &ufBuD;rsm;rSmyif ajcmufuyf awG\ tajctaeukd jyvkduf a&;oGm;onf/ om0ifyl;í a&;xm;onf/ taMumif;t&mrSm
rsufESmpdrf;rsm;? um;taumif;pm;rsm;? [D;x uyf jzpfaeaMumif;? vmorQav;awGudk vQm *sKHpufolaX;u olwkdYtdrf0if;udk 0,fzdkY ½dk;pif;aom tjzpftysufuav;yifjzpfonf/ 0w¦wo dk nf 1988ckEpS ?f arvxkwf rd;k a0r*¾Zif;
rS jzpfonf/ "r®"d|mef½IaxmifhrS a&;xm;onf/
taMumif;t&mrnfrQyif wlaeygap/ pma&;
q&mwdYk \ zefw;D wifjyykcH sif; rnfoYdk rQ rwlEidk f
jynfolYtiftm;0efBuD;Xmeu
aeaompm;aomufqkdifBuD;rsm; ae&m,lvsuf xG u f r wwf ajyma[ma&mif ; ae&aMumif ; ? BudK;pm;onfudk tbd;k ESifh tbGm;u ra&mif;ay/ i,fpOfu upm;azmfred ;f uav; aiGreI f ESihf
&Sad Mumif; azmfjyonf/ trGew f Ykd rdom;pkuawmh
a&TNrKd UawmfBuD;\ rnfonfah e&mwGif &Srd mS ygvdrhf
'DtawmtwGif; w½kwfbk&m;zl;awGvmvdkY
a&mif; &jcif;jzpfaMumif; ajymygonf/
olwYdk om;i,f aocJo h nfah e&mjzpfí rajymif;csif
[k od&onf/ uav;awGu tkwfeH&Hay:wGif
zkd;axmifonf zdk;axmif 6wef;? aiGrIef 5wef;
wGif uGo J mG ;onf/ zd;k axmifu aiGreI uf rkd arhay/
pma&;q&m\ ukd,fa,mif? avoH rygatmif
"r®"d|meftajym? tjyrsm;ESifh tmabmf a&muf
aomoabmukd þ0w¦Krsm;u oufaojyK
vsuf&o dS nf/ &uf 100 opömpDrHcsufjzifh
atmif ac:oGm;onf/ pma&;q&mu rnfonfh rÅav;NrKd UESifh ta&SUajrmufe,fpyfa'ookYd
[laom tawG;ESifh qkH;xm;onf/ ajymolemrf
pm; ½Iaxmifrh S a&;xm;onf/ tajymESit fh jyudk
xkd w½kwfbk&m;zl;rsm;u z&JoD;BudKuf
aMumif;? xkYd aMumifh z&Jo;D awGukd w½kwjf ynfoYkd
olwdkYqGJxm;onfht½kyfuav;rsm;udk pGJvrf;
onf/
a&mufonfhae&mwGif &Smonf/ vm;½Id;rSm jyef
awGUMuonf/ a':jzLaiGESif;jzpfaeNyD/ aiGrIefu Zmwfaumif\ pdwu f rdk Q odciG rhf ,lbJ trlt&m wkd;0ifa&muf&Sdvmaom vlrsKd;jcm;wkdYukd tjypf vkyfief; ajcmufckpDrHay;rnf
rQwpGm a&maESmokH;xm;onf/ wifyYkd aMumif;ukd cifr;kd wkYd om;trd tjyeftvSef vlqo dk nfrmS ud, k af ecJ&h onfah e&m? uk, d f w½kwfrif;orD;zuf&SifESifh jzpfaeNyD/ olYtdrfae ESihf tajymtqkdudkom wifjyonf/ pdwfcHpm; rqkx d m;yg/ rnfoYl ukrd v S nf; tjypfajymrxm;
&JoQrf;\ ]pmpDpmuk;H uav;rsm;}0w¦Kwdrk mS ajympum;t& od&onf/ aemufq;Hk awmh yGpJ m; aeaeonfhae&mukd cifwG,fjrJjzpfonf/ xdk &if; tqiftjyifonf txGurf sm;aom bmom csufrsm;ukdvnf; azmfjyonf/ yg/ jrefrmvlrsK;d awG uk, d ahf e&muk,
d rf ae&awmh rÅav;wdkif;a'oBuD;twGif;&Sd jrdKUe,f &uf 100 pDrHcsufqdkonfrSm jynfolvlxk
1988ckESpf? pufwifbmvxkwf ½kyf&Sif atmif u z&JoD;awG vIdifvkdYqdkNyD; aps;ESdrfí aumuf oabmudk ay:vGiaf tmif jy&mwGif tkwef &H BH uD; jyef okdif;pmtkyfrsufESmzkH;ESifhwlaeonf/ pufbD;av;wpfpD;avmuf vkdcsifvSaom bJ vGifhoGm;&onfhtajctaeukd trsKd;om; &yfuu G af us;&Gm puf½t Hk vky½f rHk sm;odUk &uf 100 trsm;pkrS a&G;cs,fwifajrSmufxm;onfh EdkifiH
vHr*¾Zif;rS jzpfygonf/ jrefrmpmESio fh rdik ;f oif onf/ cifrdk;wdkYom;trdawG vkyftm;c ½IH;wJh ukd uav;awG rufarmcsicf ifyEHk iS hf azmfjyonf/ zdk;axmifudk olYtdrfokdY tvnfac:oGm; udkrif;aqGwpfa,muf ol wwfEdkifoavmuf a&;pdwf"mwftjynfht0jzihf cHpm;a&;zGJUxm;yg opömpDrcH sujf zifh vkyif ef;ajcmufcu k kd arv yxr awmftpd;k &taejzifh Edik if aH wmftay:opöm&Sjd cif;?
aom q&mwpfa,mufae&mrS 0w¦Kwdu k kd a&;zGUJ tjzpfrsK;d qku d ½f w
Hk ifru t&if;awmif r&onfh aemufqkH;awmh bmaMumifhrSef;rodbJ tdrfa&TU onf/ 'DZikd ;f u ta&SUajrmuf 'DZikd ;f jzpfaeonf/ aiGav;ay:rlwnfNy;D pufb;D abmifav; 0,fvm onf/ rdrv d rl sK;d wdYk rSm tajctaetrsK;d rsK;d aMumifh ywf r S p wif í pd p pf v k y f a qmif o G m ;rnf j zpf jynfov l x
l t
k ay:opöm&Sjd cif; Edik if aH wmf tpd;k &
xm;onf/ "r®"d|mef½IaxmifhrS a&;xm;onf/ tajctaejzpfoGm;onf/ cifrdk;tpfudk cifpdk;u ay;&awmhrnfjzpfaMumif; Zmwfaqmif\ tar tdraf xmifusomG ;onfrmS ajcmufvavmuf&NdS y/D vkduf? vufukdifav;0,fvmvdkuf? olYESrtdrf NrdKUtpGeftzsm;okdYvGifhoGm;&onfukd rnfolrQ aMumif; tvkyform;? vl0ifrIBuD;Muyfa&;ESifh tzGUJ \ ,Å&m;tm;vnfywfarmif;ESiaf e&onfh
Zmwfaqmif\ vIy&f mS ;jyKrlyrHk sm;udk jyoGm;onf/ rqvmvkdufo,fzdkY olYtwGuf ajymxm;&ef u Zmwfaqmifukdajymonf/ Zmwfaqmifu avmavmq,f olYtrsKd;om;u rlq,fudk c&D; u olYa,mufzu raumif;awmhvkdYqkdNyD; 0rf;omrnf r[kwfyg/ trsKd;aysmufrnfukd vl jynfolUtiftm;0efBuD;XmerS od&onf/ 0efxrf;rsm;rSmvnf; Oya'vkyx f ;Hk vkyef nf;ESihf
wku d ½f ukd af jymrxm;ay/ vSr;f rSmonf/ at;csr;f onfb h 0 r&&Smonfh ,m zsm;aeonf/ ol tdyfaeonfh uGyfyspfuav; xGufaeonf/ olYtrsKd;om;emrnfukd Zmwf jzKwfvJxm;wJh pufbD;cuf&if;cGav; aumuf om;wdkif; pdk;&GHUMupjrJyif jzpfygonf/ xkdpdk;&drf tqdkyg&uf100 opömpDrHudef;twGuf tnDwdwdusus aqmif&Gufjcif;jzifh rdrd0efBuD;
[dk; ... &Srf;jynfa&SUzsm;uae olYarG;&yf orm; tEknmwwkdY\b0ukd pmem oem;zG,f ay:rS uJvm;av; tomvSyNf y;D vSr;f Munfah wmh aqmifu ajymjyaomfvnf; pma&;q&mu vmvdu k Ef iS fh pufb;D av;wpfp;D jzpfatmif pkvsuf rIrsK;d ukd azmfjyyg 0w¦Kwdak &;ol pma&;q&m 7OD; a&TYajymif; aexdkifolrsm;ESifh a&TUajymif;tvkyf XmeESihf EdkifiHom;rsm;tay: opöm&Sdjcif;rsm;jzifh
ajrNrdKUav;qDrS txufwef;ausmif;odYk ajymif; a&;xm;onf/ tkwfeH&HBuD;ay:wGif vlokH;a,muf aygufcRef; pmzwfou l (kd ...)jziho
f m jyonf/ pma&;q&mu &Sdonf/ olYrdef;ruvnf; ukdrif;aqG pufbD; wkYd cHpm;ae&onfrmS taotcsmyif jzpfygonf/ orm;rsm;tm; tdrfaxmifpkvlOD;a&pm&if;ESifh &ufaygif;100twGif; jynfolvlxkjrefqefpGm
a&TUvm&ojzihf tarhtrd rf mS ESpt f wefMum ydwf odkufxGef;ouf\ ]a&GUvsm;eH&H}0w¦KwdkrSm BuD;rsm;udik af jrm§ ufNy;D NzKd csaeonfudk jrif&onf/ emrnfajymp&mrvdkavmufatmif jyxm;NyD;NyD/ vufukdifav;ukdifvmwm awGUonfESifh pyfpk pma&;q&mwdYk cHpm;rI wlnaD eonfh 0w¦K tajccHynmausmif;rsm;wGiftouf 10ESpf tusdK;jzpfxeG ;f Edik rf nfh vkyif ef;rsm;udpk epfwus
um odr;f qnf;xm;cJah om pmtkyaf owåmav; 1987ckESpf? atmufwdkbmvxkwf rdk;a0r*¾Zif; *sKHpufoal X;u *sKHpuf0if;udk csJUxGiv f u kd o f jzihf uk, d b hf momawG;Munf&h ef vrf;zGiahf y;xm;onf/ ar;jref;awmhonf/ olYukd tyfrnfhaiGxJu wkrd sm;tjzpf r*¾Zif;wGiyf gvmaomtcg pkaygif;í jynfh ausmif;om;ausmif;olrsm;tm; EdkifiHom; pDrcH suaf &;qGíJ taumiftxnfazmfaqmif&u G f
udk owdw&zGifhjzpf&if;u oli,fpOf rlvwef; rSjzpfonf/ *sKHpuf0if;us,fBuD;udk um&Hxm; um&Hxm;onfh tkwfeH&HBuD;a&GUvsm;oGm;onf/ a&cJpdrf emewfoD;av;wpfwkH;udk wl ESpf 0,fvmNyD; olYukd aiGtyfwmenf;rSm pdk;&drfae 0w¦Kwdkaygif;csKyfxkwfjzpfonftxd jzpfvm pdppfa&;uwfjym;udik af qmifoifah om rSwyf w Hk if ay;jcif;udkqdkvdkjcif;jzpfaMumif; od&onf/
ausmif;om;b0ESifh tv,fwef;ausmif; om; onfh tkwef &H BH u;D ab;wGif tpOftquf aevmcJh xkt d wk ef &H BH uD;ukyd J jrifírjzpf/ xdt k w k ef &H aH emuf acsmif;jzihf usiu f siv
f nfvnf n§y, f v l u dk af om onf/ oltvum; aumufvmonfh pufbD; onf/ xkwfa0olrSmvnf; aiGaMu;tusKd; wpfrsK;d rsK;d xkwaf y;a&;twGuf OD;pm;ay; aqmif rEåav;wdkif;a'oBuD;twGif; vlOD;a&pkpk
b0u avhusichf ef;pmtkyaf v;awGukd vSeaf vSm aom jrefrmwdkY\taMumif;udk uav;t&G,f uG,rf b S 0rsm;udk jrifwwfatmifMunf&h ayrnf/ a':jzLaiGESif;tay: zdk;axmif 0rf;yef;wenf; cuf&if;cGav;udk jrifaomtcgwGifvnf; EIwf tjrwfxuf trsKd;om;a&;pdw"f mwfaMumifo h m &GufoGm;jzpfaMumif; od&onf/ aygif; 5995395 &Sdonfhteuf omrefa&TU
zwfMunfrh o d nf/ ]uREyfk wf Ykd NrKd U}[laom acgif;pOf ]uRefawmf}\ ajymjycsufrsm;t& od&onf/ pma&;oluvnf; xkd&nf&G,fcsufESifhyif ½IdufBuD;wiif cHpm;ae&onf/ pmzwfolvnf; u wylyl wqlql vkyfwwfao;onf/ xkwfjcif;jzpfygonf/ wpfenf;tm;jzihf pma&; &uf100pDrcH sufwiG f jrefrmEdik if o H m;Oya' ajymif;aexdik o f l cefUrSe;f 42970OD;? ,m,Da&TU
ESifh pmpDpmuk;H av;rsm;udk zwfjzpfonf/ 3 wef; Zmwfaqmif\ oli,fcsif;ausmfausmf u a&;jcif;jzpfonf/ rÅav;NrKd Uudk rnfoal wG 0if zkd;axmifESifhtwl &ifeifh&onf/ yg;yg;av;ESihf olYvdk atmufwef;pma&; wpfa,muf q&mwdkY\ acwfNydKifcHpm;rIukd rSwfwrf;jyK ESitfh nD oufqikd o f nfu h wfjym;wpfrsK;d rsK;d pdppf ajymif;aexdik o f l cefUrSe;f 67420OD;? tdraf xmifpk
ausmif;om;av;ESihf 8wef;ausmif;om;av;\ xdt k wk ef &H BH uD;ay:wGif t½kyaf wGqo JG nf/ Zmwf a&mufvmovJqo dk nfukd jrifwwf? awG;wwf? acwfNydKifcHpm;rIukd vSpfjyxm;onf/ twGuf pufb;D wpfp;D 0,fzYkd tdyrf ufyif rruf xm;jcif;yif jzpfonf[k ,lqygonf/ xkwaf y;a&;aqmif&u G jf cif;? trnfpm&if;(black vlOD;a&pm&if;ESifh udkifaqmifxm;onfh EdkifiH
Edkifay/ a&Tjynfawmf arQmfwkdif;a0;aeonf/ list)a&;oGi;f xm;olrsm;tm; ajzavQma h qmif&u G f om;pdppfa&;uwf aqmif&Gufay;&rnfh tvkyf
tawG;EkEkav;rsm;udk awGU&onf/ aqmif ]uRefawmf}\ tbGm;u qlonf/ atmif jyxm;onf/ nDyak v;\ ]pyg;BuD;a>r}0w¦Kwko d nf 1988 qufvufazmfjyygrnf
pmpDpmuk;H av;ESihf NrKd Utajctaeudk jyonf/ ausmaf usmt f ½kyq f o
JG mG ;wdik ;f uReaf wmfu tql cifyefESif;(ajrmif;jr)\ ]okn'D*&D pifwD ckEpS ?f ZGev f xkwf om&r*¾Zif;rS jzpfonf/ pma&; pufbD;0,f&ef twdwfaqmifNyD; xkd;vkduf& jcif;? jynf0ifADZmudpö&yfrsm;tm; ajzavQmh orm;OD;a& cefUrSef; 24490OD;&SdNyD; EdkifiHom;
ausmif;a&mufonftxd xdkpmpDpmukH;av; cH&onf/ *sKHpufolaX;\ tkwfeH&Hwpfzufjcrf; *&dwf}0w¦wkdrSm 1988ckESpf? ZGefvxkwf cs,f&D q&mu tm;vkH;od ½IaxmifhrSaeí Zmwf onfh xDvufrw S af wGuvnf; acgif;tk;H atmuf &moufyef(awmifilaqmif) aqmif&Gufjcif;? 2014ckESpf vlOD;a&ESihf tdrf pdppfa&;uwfaqmif&Gufay;&rnfh ausmif;om;
rsm;u &ifxJrSm pGJNidaeojzihf 10wef;ausmif; wGif aeMuaomolrsm;u jrifrh m;aom tkwef &H H r*¾Zif;rSjzpfonf/ "r®"d|mef½IaxmifhrS a&;xm; aMumif;ajymjyxm;onf/ wkid w f mrif;BuD; OD;bd;k rSm rGpmwufaeNyD/ pufbD;pD;a& aomif;odef; taMumif;t&m? oef;acgifpm&if;rS&&Sdaom ausmif;olO;D a& cefUrSe;f rSm 71577 OD;jzpfaMumif;
csD&SdaewJh rÅav;NrdKUBuD;rSm pufbD;wpfpD; ■ ■ ■ bmoma&;qdkif&mtcsuftvufrsm; xkwfjyef od&onf/
om;rsm;udk xdkacgif;pOfESihf pmpDpmukH;wpfyk'f BuD;udk apmifah &SmufMuonf/ tbd;k u tkwef &H H ojzih]f tjy}rsm;onf/ ]tjy}rsm;Mum;wGif ]tajym} omeJY NrdKUawmf0efOD;ayaph\orD; cifoDwmwdkY
a&;&ef tdrfpmay;vdkufonf/ aemufaeYwGif ab; xkdifxdkifNyD; tayghoGm;vQifvnf; tbGm; n§yaf &;xm;onf/ pma&;q&majymaom wku d f tquftEG,fjzpfonfh OD;awmfawmfwdkY tpOf awmifrS rydkifqkdifwJh olYb0 atmufwef;us jcif; ponfhtaMumif;t&mwdkU yg0ifaMumif; rsKd;ausmfausmf
uav;awGxyfxm;aom pmpDpmuk;H pmtkyrf sm; u rBudKuf/ uav;awGu upm;vku d ?f vlBuD; ½du
k t f oHukd rMum;&ay/ Zmwfaqmifu wpfqihf tquftaMumif;jzpfonf/ vSaMumif;awG;NyD; &ifemaeonf/ od&onf/
8 9
v,f,mxGufukefrsm;tqifhrDap&ef We Care pDrHudef;rS
ay:atmif tjrJxnfhxm;NyD; tcsif;csif;<um;jywmyJaygh/
qkdvmpepftajcmufcHpuf 10vkH;ESifh tat;cHpuf wyfqifay;rnf 'kw,d 0efBu;D rsm;
tJ'DvdkpmMunfhwdkuftoif;0ifjzpfawmh pmtkyfiSm;enf;?
vdck sifwhJ pmtkyu f dk uwfwavmufy;Hk av;awGxu
&Smenf;? vkdcsifwJhuwfjym;av;ukd pmMunfhwkdufrSL;xHjyNyD;
J uwfjym;rSm vlom;pGrf;&nfjynhf0aom b0rsm;tm; &&Sdap
&efvnf;aumif;? KfW Bankengruppe (KfW
ceftY yfwm0efay;
2 banking group)\tzGJU0ifjzpfaom DEG onf Ekid if aH wmfor®w½k;H rS 2016ckEpS f ar 2&uf
pmtkyfxkwf,lenf;awGudk pmMunfhwdkufrSL;u oifay;ygw,f/
zGHUNzdK;qJESihf toGiful;ajymif;aeonhf EkdifiHrsm; &ufpjJG zihx f wk jf yefaom trdeYf trSwf 36^2016
udk,fwdkYtrsm;qkH; iSm;zwfwmuawmh vlxkOD;vS&JU u&ifykHjyif?
wGif yk*¾vduukrÜPDrsm;\ &if;ESD;jr§KyfESHrIrsm; t& pdkufysKd;a&; arG;jrLa&;ESifh qnfajrmif;
csi;f ykjH yif? em*ykjH yifqw kd hJ ykjH yifpmtkyaf wGudk trsm;qk;H iSm;zwfwm
twGufaiGaMu;axmufyHhay;jcif;jzpfNyD; Oa&my 0efBu;D Xme 'kw, d 0efBu;D tjzpf a'gufwmxGe;f 0if;
yJ/ pmMunfw h u kd rf LS ;u pmtkyu f idk ef nf;? pm&Guv f eS ef nf;? pm&Guf
\ tBuD;qkH;b@ma&;vkyfief;tzGJUtpnf;rsm; tm;vnf;aumif;? ar 3&uf &ufpjJG zihf xkwjf yef
rSwfenf;(pm&Gufukd rcsKd;&)qkdwmawGudkyg oifay;ygw,f/
xJrS wpfckjzpfonhftjyif pD;yGm;a&;vkyfief;rsm; aom trdefYtrSwf 37^2016 t& jynfxJa&;
tJ't D csdeu f wnf;u uk, d w f Ykd wpfawG[m pmzwftusif?h
a&&Snfwkd;wufapa&;ESihf vlaerItqihftwef; 0efBuD;Xme? 'kw, d 0efBuD;tjzpf Akv
d cf sKyfatmifp;kd
pmzwft&Sed ?f pmzwft&omukd pGNJ iv d mapcJw h myg/ tJ'v D kd pmzwf
rsm;wkd;wufa&;ukd txl;jr§ihfwifaqmif&Guf tm;vnf;aumif;? umuG,fa&;0efBuD;Xme
&if;uae pmzwf&SdefjrihfwufNyD; pmzwfpdwfukd&ihfoefckdifrmvm
ay;vsuf&SdaMumif;? Bayeronf usef;rma&; 'kwd,0efBuD;tjzpf AkdvfcsKyfjrihfEG,f tm;vnf;
apcJw h myJjzpfygw,f/ pmzwfjcif;&JU pdwt f &omcHpw d u f ydk g arG;jrL
apmihaf &SmufrEI iS fh pkud yf sdK;e,fy,frsm;wGif uRrf; aumif;? e,fpyfa&;&m0efBuD;Xme 'kw, d 0efBuD;
jzpfay:vmcJyh gw,f/
usifrIudk t"duxm;aom tjynfjynfqkdif&m tjzpf AkdvfcsKyfoef;xG#ftm; vnf;aumif;
pmMunfwh udk vf nf; r[kw?f pmMunfoh if;vnf; r[kw?f eJYu eD;eD;uav;yJ/ rkefYpm;ausmif;qif;wmeJY tJ'DpmMunfh
tJ'v D ykd gyJ/ 'DuaeY uav;awGudk pmzwfapcsi&f if pmzwf
csifpdwfjzpfvmatmif i,fuwnf;u arG;jrLay;zdkYygyJ/ tzGJUtpnf;wpfckjzpfNyD; Bayer Crop Science Edik if aH wmfor®wu cefYtyfwm0efay;cJah Mumif;
pmMunfh&dyfqkdNyD; NyD;cJhwJhwpfywfu a&;cJhygw,f/ onfvnf; pdkufysdK;a&;vkyfief;rsm;wGift&nf od&onf/
wduk x
f u J dk ajy;Muw,f/ (a&TrÅav;owif;*sme,f? t,f'w D mcsKyf 'DuaeY ynma&;rSm usufpmynma&;wifomruawmh
a&pBudKNrKd Ue,f tv,faomifbBuD;OD;ndKvS&UJ refusn;f yif q&m oku d w f Ykd wke;f uvnf; tJ'v D ykd J ausmif;qif;wmeJY a':wifvS bJ pdwfynma&;udkyg oifMum;ay;r,fh pepfopfawG yg0ifvm taoG;jynhfrDaom wDxGifqef;opfrIrsm;&&Sd&ef
&dyfu pmMunfh&dyfuav;taMumif;yg/ pmMunfhwdkuf(trsKd;om;pmMunfhwdkuf)udk ajy;MuwmyJvdkYajymyg awmhr,fvkdY od&ygw,f/ tJ'Dvdk pdwfynma&; oifMum;ay;wJh
jrefrmEdik if w H iG f awmifov
l ,form;rsm;\
ESihf pkdufysdK;arG;jrLa&;vkyfief;rsm; a&&SnfzGHUNzdK;
wk;d wufap&ef "mwkZ0D enf;vrf;rsm;jzifh t&nf
pwkw¦wef;ESifU t|rwef;
'DuaeYvli,fawG pmrMunfMh u? pmrzwfMubl; atmfMu w,f/ olwdkY trSwf(1)ausmif;eJY pmMunfhwdkufeJYuvnf; tcgrSm uav;awGukd pmMunfhwdkufqkdwJhtcsdefuav;ukd yg0if
ajymMuayr,fh uav;awGukd ausmif;pmusuw
wwfatmif 'DuaeYrdbawGuwdkufwGef;Muwm? tm;ay;Muwm
f muvGv J Ykd pmMunfh eD;wmukd;) vmapcsifygw,f/ pdkufysdK;arG;jrLa&;u@rsm;ü ydkrdkwdk;wufap&ef
ESifhqef;opfaomenf;ynmjzifh tajcmufcHum
taoG;jrifhaom pkdufysdK;a&;okH;xkwfukefrsm;
0efaqmifraI y;onht f jyif tdrrf sm;ESihf O,smOfrsm;
us½IH;olrsm;tm;
tJ'DpmMunfhwdkufxJa&mufwmeJY opfom;wkwfvkH;BuD; tJ'pD mMunfw h u kd tf csed q f w dk m[m uav;awGudk pmar;yGJ
r&Sdygbl;/ wu,fawmhpmusufwmeJY pmMunfhwmu rwlygbl;/
pmusufwmu tvdkqE´wpfckudk jynfh0zdkY? aMumufvkdY?
awGeYJ n§yq f ifx h m;wJh owif;pmawGudk pifuaejzKwfNy;D pmMunfch Hk ppfzYkd ? trSwaf y;zdYk r[kwyf gbl;/ olwYkd &JU pmzwfpw d uf dk arG;jrLay; rlvt&nftaoG;ysufpD;rI avsmhenf;apum
EkdifiHwumaps;uGufokdY wifoGif;&mwGifvnf;
wGif yk;d rTm;rsm;xde;f csKyfay;jcif;ukv d nf; pdu k yf sdK;
arG ; jrLa&;vk y f u d k i f o l r sm;tm; 0ef a qmif r I
aemufqufwGJjznfUpGuf
apmif;wef;&SnfBuD;awGrSm [efusyefusxdkifMunfhMuygw,f/ zdkYyg/ tJ'Dtcsdefuav;rSm ausmif;pmrusufygapeJY/ zkef;ryGwf
rvkyfrjzpfvkdY r&&atmif usuf&wmyg/ pmMunfhw,fqkdwmu
tmomqE´twGu?f A[kow k twGu?f todtjriftwGuf t&om
wpfapmifMunfNh y;D &if aemufwpfapmifjyef,Nl y;D Munfw
awmh owif;pmtm;vkH;ukd pmzwfwmxuf t½kyfMunfhwmrsm;
h ,f/ wu,f rzGifhygapeJY/ zwfvdk&m pmukdyJzwfygap/ pmMunfhwkdufxJrSm
okwrl? &orl? wufusrf;rlqkdwmrsKd; pmayawG oD;oefY
xkwfukefrsm;tm; tqihfrDxkwfvkyfEkdif&efulnD
ay;vsuf&Sdaom We Care pDrHudef;rS pDrHudef;
rsm;ay;vsuf&o
od&onf/
dS nhf tzGUJ tpnf;rsm;jzpfaMumif; pmar;yGJ ppfaq;rnf
cHMunfhMuwmyg/ wlrvdkeJY uGJygw,f/ ygw,f/ 'gayrJh bmyJjzpfjzpf pmMunfhwdkufrSm pmMunfh& owfrSwfrxm;bJ uav;vlBuD;BudKufwJhpmrsKd;pkHukd csxm;ay; umvtwGi;f Solarpepf tajcmufcpH uf 10vk;H We Care pDrHudef;rSm jrefrmEkdifiHtwGif; tajccHynmtqifh pwkw¦wef;ESifh t|r
uk,d w
f Ykd i,fi,fu tJ'v D kd pmMunfch sipf w d jf zpfvmatmif w,fqkdwmudk pdwfxJuauseyfaewm/ vku d yf g/ olwYkd ESpo f uf&mpmayudk olwYdk a&G;cs,fNy;D zwfMuygap/ ESifh tat;cHpufwpfv;Hk wkYd tm; tcrJh wyfqif tajcmufvSrf;wmudk Solar tajcmufcHpufeJY aqmif&GufrItaejzihf okH;ESpfpDrHudef;jzpfNyD; wef;pmar;yGJ us½IH;olrsm;twGuf aemufquf
ausmif;rSm pmudkcsnf;oif? pmukdcsnf;usufaeMu&wm r[kwf tJ'Dvdkuav;awG owif;pmawG wpfapmifNyD;wpfapmif pmzwfcsdeu f ek v f Ykd jyefxu G wf t hJ cg olu, kd wf ikd af usmif;om;trnf? ay;oGm;rnfjzpfaMumif; tqkdygpDrHudef; vkyf vufawGUokH;vSrf;Munfhawmh ESpf&ufavmuf 2013 ckESpf 'DZifbmvrS pwiffaqmif&GufcJh wGjJ znfph u
G pf mar;yGpJ pfaq;jcif;tm; wpfEidk if v
H ;Hk
ygbl;/ wpfywfrSmwpfcsdef zGHUNzdK;a&;tcsdefqkdwm &Sdygw,f/ jzKwfvu dk w f yfvu dk f vkyaf ewm? ckaH e&m vkaeMuwm? qlqn l n
H H twef;? zwf½I pmayqkdwmav;udk pm&if;oGif;a&;rSwforIjyKcJh aqmifcsufrsm;rS od&onf/ yJMumw,f? tcsdefukefoufomw,f? oD;ESH&JU aMumif;? pDrHudef;wpfck\ ukefusp&dwfrSm ,l½kd twdkif;twmjzihf ar 16&ufrS 18&uftxd
tJ'D zGHUNzdK;a&;tcsdefrSm tm;upm;vkyf olu vkyf&w,f? vkyfwmawGudk pmMunfhwdkufrSL;u bmrSrajymygbl;/ olYpm;yGJ &if ausmif;pwufwJhuav;[m ig;ESpfwm umvtwGif; ]jrefrmEkid if rH mS SolartajcmufcpH uf 10ck t&nftaoG;vnf;usroGm;wJhtjyif tav ESpfrDvD,H&SdaMumif;? xdkif;edifiHwGifvnf; Solar wpfaeY ESpfbmomEIef; usif;yppfaq;oGm;rnf
tdrfwGif;rIvkyf&w,f? yef;csDoif&w,f? pmMunfhcef;rSm pmoGm; u xdik Mf unfah ewmyJ/ cPyJqw l mqkad wmh rajymygbl;/ ausmif; pmaumif;aumif;zwfcsifvmygvdrfhr,f/ aemuf ig;ESpfjynfhvkdY txd tcrJhwyfqifay;zkdY tpDtpOf&Sdygw,f? tvGihfeJY tysuftpD;vnf;r&Sdawmhbl;? wif; tajcmufcHpuf tck 200txd aqmif&Gufay; jzpfaMumif; od&onf/
zwf&w,f/ tJ'g[m ausmif;om;ausmif;olawG&JUpdwfukd ajz wuf oHacsmif;oHMum;vdYk 0½ke;f oke;f um; xjyefajy;Ny;D owif;pm wuúov dk 0f ifwef;a&mufwt hJ cg olY&JUpdwt f vsifrS pmzwftavh okH;ckawmhNyD;NyD? wyfqifzkdYusefaewJhae&mawG jynhfawmif;jynhfjyef&w,f? ajray:rSmjzefYNyD; Edik cf aJh Mumif;? Solar tajcmufcpH uftm; 15ESpf tqdyk gpmar;yGaJ r;cGe;f rsm;tm; pwkww ¦ ef;
avQmhay;wJhenf;yJ/ tJ'DzGHUNzdK;a&;tcsdef[m pmoifcsdefaemufqkH; awG 'Dtwdkif;ypfxm;cJhvnf; MunfhaewmygyJ/ uav;awG tusifh pGu J yfvmygvdrrfh ,fvYkd xifygw,f/ tJ'D vkjd zpfvmatmif ukv d nf; a&G;cs,fNy;D vkyaf y;oGm;rSmyg? oD;ESaH wG aevSrf;&if wpfywfavmuftcsdefay;&w,f} tmrcHay;xm;NyD; cefYrSef;ukefusp&dwfrSm usyf twGuf c½dkiftqifhrSvnf;aumif;? t|rwef;
tcsdefjzpfwJhtwGuf ausmif;qif;wmawmif pmMunfhcef;xJrSm pmMunfw h u kd uf v kd mNyD; pmMunfw h ,fqw dk mudk t"duxm;wmyg/ 'DuaeY ausmif;p0ifwJh uav;upNyD; avhusifhygrS aemif(10) ukd tajcmufcHzkdYokH;wJhtjyif aq;&GufBuD;awG [k ykPmÖ ;aus;&GmrS i½kwpf udk af wmifol udck suf odef; 200 &SdaMumif;? ysufpD;rIrsm;jzpfay:vm twGuf wkid ;f tqifrh v S nf;aumif; ar;cGe;f xkwf
qufpmzwfaewwfwJh uav;awGawmif&Sdygw,f/ aemuftv,fwef;avmufa&mufawmh AD½dkxJu pmtkyf ESpfrSm pmzwftavhtxjynfh0atmifjrifvmrSmyg/ tajcmufcw H m? arG;jrLa&;ykid ;f u xkwu f ek af wG u ajymonf/ ygu jyifqifEidk Nf yD;tykyd pön;f rsm;vnf; tvG,f ppfaq;rnfjzpfonf/ pmar;yGaJ jzqkrd nfh ausmif;
ukd,fwdkYwpfawG a&Twl*sme,fwdkY? tkd;a0*sme,fwdkY? awG zwfcsifw,f/ iSm;csifw,f?/ zwfcsifw,fqkdvdkYuawmh azhpfbGwfcfMunfhaewJh 'DuaeYuav;awGukd ZGwfpmtkyf jzpf w J h ig;awG t ajcmuf c H w J h a e&mrS m vnf ; H ed ;f tm; Convestro ESifh Asia
tqkyd gpDru wul&&SdEkdifaMumif; od&onf/ om;ausmif;olrsm;tm; ar 9&ufrS ar 15&uf
owif;*sme,fwdkYukdyJ 'DupNyD; zwfcJhzl;Muwm/ ,lzwfvYdk &ygw,f/ iSm;zdYk uawmh pmMunfw h u
kd t
f oif;0if uwf xdk;ay;NyD; pmMunfhckdif;wmxuf i,fuwnf;u pmtkyfay; ok;H Munhaf pcsiw f ,f? awmifoal wGudk pD;yGm;a&; Society for Social Improvement and Sus- tqkdygpDrHudef;onf jrefrmEdkifiH? zdvpfydkif txdjyefvnfoifMum;ay;rnfjzpfaMumif;od&onf/
aemuf pmzwfusi&fh wJw h pfcuk uk, d wf Ykd ausmif;u rdwv D¦ m jym;&SdrS jzpfygw,f/ zwfwm[m 'DuaeY pmMunf&h yd u f av;udk jyKpkysK;d axmifay;ovkd pDrHcefYcGJrI? aps;uGuf&SmazGykH? xkwfukefawGukd tainable Transformation (ASSIST)rS taumif EkdifiHESifhAD,uferfEkdifiHrsm;wGif pm;eyf&du©mvkHjcKH 2015ckESpfwGif pwkw¦wef;ESifh t|rwef;
u tvu(1)/ a&v,fbek ;f BuD;ausmif;0if;us,Bf uD;xJrmS &Sw d ,f/ pmMunfhwdkuftoif;0ifzdkYu ig;rl;vdkY xifygw,f/ tJ'D jzpfvmrSmyg/ tqihrf x D yk yf ;dk enf;ynmawGuv dk nf; ay;oGm;zkYd txnfazmfaqmif&u G v
f suf&adS Mumif;? ASSIST a&;ukdtxl;*½kjyKNyD; pD;yGm;a&;Zkefajymif;vJwkd; pmar;yGJü us½IH;olrsm;tm; ukpm;pmar;yGJ
ausmif;ajrmufaygufuae xGufxGufcsif; a&TbkHombk&m;rkcfOD; tcsdefu rkefYzdk;u q,fjym;yJ &ao;wmqkdawmh pk&wmaygh/ aemif q,fESpftwGuf t&dyfyg/ av½l; tpDtpOfawG&Sdygw,f}[k We Care\ General onf INGO wpfckjzpfNyD; tm&S? tmz&duESihf wufvma&;ESiyfh rdk adk umif;rGeaf omtawGUtMuKH ? usif;yay;cJhaomfvnf; 2016ckESpfrSm us½IH;ol
&Sdw,f/ tJ'Dbk&m; 0if;eJYquf&ufrSmyJ jynfolYqufqHa&;ESifh pmMunfhwkdufuwf&wmeJY ausmif;om;tcsif;csif;xJrSm Manager Mr. Mathieu Vergezu ajymonf/ zGHUNzdK;qJEkdifiHrsm;wGif vlrIa&;jyóemrsm;tm; enf;ynmrsm;tm;&&Sdap&ef ulnDay;oGm;rnf rsm;twGuf jyefvnfajzqk&d rnfh ukpm;pmar;yGJ
jyefMum;a&;Xmeu zGix hf m;wJph mMunfw h u
kd uf av;&Sw d ,f/ ausmif; ■ ■ ■ ,cktcg &Sr;f jynfe,fawmifyikd ;f ? yif;w, ajz&Si;f Ekid &f efEiS fh a&&Snwf nfwEHh idk af om atmif jzpfaMumif;? Convestro Thailand Ltd ESihf DEG rsm; usi;f yay;awmhrnfr[kw[ f k 2015-2016
vl&m0ifwmygyJ/ tdwfaxmifxJrSm pmMunfhwkdufwHqdyfuav;
NrdKU? pD;ustif;aus;&Gm? rEåav;wkdif;a'oBuD; jrifrItavhtxrsm;tm; wkd;wufaumif;rGef wkdYrS aiGaMu;axmufyHhay;aom pDrHudef;jzpf ynmoifESpftwGif; Mum;odcJh&onf/ ,ck jyef
ausmufqnfc½dik f jrpfom;NrKd Ue,f ykPmÖ ;aus;&Gm? ap&efvnf;aumif;? Convestroonf usef;rm aMumif;? pm;eyf&u d m© vkjH cHKa&;rSwpfqihf a&&Snf vnfppfaq;rnfh pmar;yGJrsm;tm; ]ukpm;}[k
rÅav;NrdKUawmfpnfyifom,ma&;aumfrwD topfjyefvnfa&G;cs,frnfjzpfaomfvnf; rdw¦Dvmc½kdif 0rf;wGif;NrdKUe,f ebJuefaus;&Gm
wkYd wGif Solar tajcmufcpH ufwYdk tm; tcrJh wyf
a&;apmihfa&SmufrI? tm[m&ESihfenf;ynmjrihf
ypön;f rsm;tp&So d nhf e,fy,frsm;wGif uRr;f usif
wnfwahH ompD;yGm;a&;toGiu f ;l ajymif;rI jri§ w
&ef vlrIpD;yGm;a&;rdk',f(socio-economic mo-
fh if okH;EIef;jcif;rjyKbJ ]aemufqufwGJjznfhpGuf}[l
aom trnfopfjzifh pmar;yGu J s½;HI onfh ausmif;
aumfrwD\oufwrf;ukd enf;Oya'jzifh jy|mef;rxm;ao;ojzifh tjrefaqmif&GufEdkifrnfr[kwf qifNyD;jzpfaMumif; od&onf/
]'Da'orSm i½kyfoD;t"du xGufw,f?
rIut dk "dxm;aom tjynfjynfqidk &f mtzGUJ tpnf;
wpfckjzpfNyD; vlom;rsm;tm; tusdK;jyKEkdif&efESihf
del ) zefwD;&ef &nf&G,faMumif; od&onf/
rsKd;ausmfausmf
om;ausmif;olrsm;tm; jyefvnfukpm; aemuf
qufwGJ jznfhpGufajzqkdcdkif;jcif;yif jzpfonf/
]pnfyifaumfrwDtopfukd tm;vkH;u &rnf[k jy|mef;xm;aMumif; od&onf/ jrdKYawmfpnfyifom,mrS od&onf/ vrSp0ifwmyg? tck jyefvnfa&G;cs,fr,fvYdk od
pdwf0ifpm;Muw,f? taumif;qkH;jzpfatmif
vkyfoGm;rSmyg? &ufwpf&mtwGif;qkdwm rajym
]pnfyifaumfrwD&UJ oufwrf;u ykrH eS t
jzihf ig;ESpfoufwrf;jzpfw,f? 'gayrJhaumfrwD
f m; ]rÅav;NrdKUawmfpnfyifom,ma&;Oya'
jyifqifoihfwmawGtrsm;BuD;&Sdygw,f? jyifqif
&ygw,f? oufwrf;tm;jzifh vykid ;f yJ&adS o;w,f?
a&G;cs,fr,fu h pd u
ö or®w½k;H u taMumif;Mum; rÅav;wdik ;f a'oBu;D twGi;f aomufo;Hk a&&Sm;yg;onfah us;&Gmrsm;odYk w½kwaf umifppf0efcsKy½f ;Hk rS aomufo;Hk a&rsm;vSL'ge;f
vkdbl;? 'gayrJh jrefEkdifoavmuf jrefEkdifatmif topfrzGJU&ao;rDaumfrwD wm0efqufvuf csufawG jyefvnfjyifqifNyD;rSomvQif a&G;cs,f vmwmvm;? 0efBuD;csKyftpDtpOfeYJ jyefa&G;wm
BudK;pm;aeygw,f}[k rÅav;wkdif;a'oBuD; xrf;aqmifcGihf&Sdw,fqkdawmh ig;ESpfuawmh oihw f ,fvYdk jrifygw,f? pnfyifom,mOya'rSm vm;odcsifygw,f}[k csrf;at;ompHNrdKUe,frS jrefrmEdik if q
H ikd &f m w½kwaf umifppf0efcsKyf½;Hk rS rÅav;wdik ;f vnf; vdt k yfonfah 'oawGuv kd nf; vSL'gef;oGm;zkYd tpDtpOfawG
0efBuD;csKyf a'gufwmaZmfjrihfarmifu ajym jynhfoGm;NyD aumfrwDtopfuvnf; rzGJU&ao; ykrH eS tf m;jzihf ig;ESpjf y|mef;xm;ygw,f? oufwrf; OD;cifarmifaX;(ukefonf)u ajymonf/ a'oBuD;twGif;aomufokH;a& cufcJ&Sm;yg;onfh a'orsm;odkY vnf; &Syd gw,f}[k w½kwaf umifppf0efcsKyf&;kH (rÅav;)rS rpöwm
Mum;onf/ bl;? wu,fwrf;usvkdtyfwJh enf;Oya'udk ukd enf;Oya'eJY jy|mef;ay;&r,fvYdk odxm;&yg rÅav;wdik ;f a'oBuD;vTwaf wmfu rÅav; aomufa&oefYrsm;vSL'gef;jcif;tcrf;tem;udk ar6&uf eHeuf 0rf,ku ajymonf/
pnfyifom,ma&;aumfrwD a&G;aumuf jy|mef;&r,fqkdawmh tJ'gukd pkHprf;wkef;&Sdao; w,f? oufwrf;utwdtusjy|mef;xm;wm jrdKUawmfpnfyifom,ma&;Oya'udk 2014ckESpf 9em&Du csr;f at;ompHNrKd Ue,f? 62vrf;? 33vrf;ESihf 34vrf;Mum; jrefrmEdik if t H wGi;f rSm t,fenD Kd aMumihf tyl&edS jf rifrh m;rIrsm;
yGrJ sm;ESiyfh wfoufí pnfyifom,ma&;aumfrwD w,f? Oya'csKyfukdar;xm;ygao;w,f}[k r&Sad o;ygbl;? oufqikd &f mtzGUJ tpnf;ukd wifjy rÅav;wdkif;a'oBuD;vTwfawmf Oya'trSwf jA[®pdk&fvlrIulnDa&;toif;&kH;ü usif;ycJhonf/ jzpfay:chNJ yD; obm0ab;tÅ&m,frsm;usa&mufcu hJ m tcsKdUaom
Oya' tcef;( 3 ) tyd'k (f 12)wGif aumfrwD0if 4if;u qufvufajymonf/ oGm;zkdYtpDtpOf&Sdygw,f}[k rÅav;NrdKUawmf 11 jzifh 2014ckESpf 'DZifbmv 23&ufaeYwGif w½kwfaumifppf0efcsKyf½kH;taejzihf jA[®pkd&fvlrIulnDa&; e,frsm;wGif aomufo;Hk a&rsm;cufc&J mS ;yg;rIrsm;jzpfvsu&f adS Mumif;?
\ oufwrf;umvonf ig;ESpfjzpfjyD;? aemuf vuf&Sdtpdk;&opfvufxufwGif rÅav; pnfyifom,ma&;aumfrwDrS wm0ef&o dS w
l pfO;D jy|mef;chJNyD; pnfyifom,ma&;Oya' tcef; 3 toif;ESiyfh ;l aygif;um aomufo;Hk a&rsm;cufc&J mS ;yg;onhf rÅav; aomufo;Hk a&rsm;&Sm;yg;onhf aus;&Gma'orsm;okYd w½kwaf umifppf
xyfaumfrwDrzGUJ pnf;rDumvtxd jzpfaMumif;? jrKd Uawmfpnfyifom,ma&;aumfrwD0iftopfrsm; u ajymonf/ zGUJ pnf;jcif; Oya'yk'rf 12wGif aumfrwD0if\ wkid ;f a'oBuD; wHwm;OD;NrKd Ue,f&dS aus;&Gmaygif; 38&GmokYd vSL'gef; 0efcsKyf½;Hk taejzih, f ckvdk vSL'gef;ay;chw J t
Jh wGuf aus;Zl;wif&ydS g
tpdk;&tzGJUonf aumfrwD\oufwrf;udk enf; jyefvnfjy;D a&G;cs,fEikd &f eftwGuf wdik ;f a'oBuD; vuf&Sd wm0efxrf;aqmifaeonfh aumf oufwrf;onfykHrSeftm;jzifhig;ESpfjzpfNyD; aemuf oGm;rnfjzpfaMumif;? wpf&mG vQif 20vDwm0if aomufoefYbl;BuD; aMumif; jA[®p&kd v f rl u
I n
l aD &;toif;Ouú|OD;0if;jrifu h ajymonf/
Oya'jzifh owfrSwf&rnfjzpfaMumif;? pnfyif tpdk;&tzGJUrS pnfyifa&G;aumufyGJaumfr&Sifrsm; rwD0ifrsm;onfvnf; 2015 ckESpf 10vydkif; xyf aumfrwD rzGJUpnf;rDumvtxdwm0ef 100bl;? 38&GmtwGuf bl;aygif; 3800bl;(umvwefz;dk 15ode;f ) jA[®pdk&fvlrIulnDa&;toif;(rÅav;)tm; awmifpvif;
om,ma&;Oya'tcef;(4)wGif ykHrSeftm;jzifh udk wpfjrdKUe,fwpfa,muftjzpf wifajr§mufchJ 1 &ufrSpwifjyD; wm0efxrf;aqmifchJ&aBumif; &So
d nf/ tpd;k &tzGUJ onfvnf; aumfrwD\ ouf tm;vSL'gef;cJo h nf/ wku
d of pfy"meem,uq&mawmf b'´Åwduu © OD;pD;í 1998 ckEpS f
tpdk;&zGJUNyD; wpfvtwGif;ESihf yxrtBudrf aMumif;ESifh arvtwGif;pnfyifaumfrwD0if od&onf/ wrf;udk enf;Oya'jzifh owfrw S jf y|mef;&rnf[k ]jrefrmEdkifiHrSm a&&Sm;yg;rIrsm;Mum;odchJ&whJtwGuf arv 7&ufrS pwifwnfaxmifchJjyD; r&SdEGrf;yg;olrsm;twGuf tÅ&m,fusa&mufonfh a'orsm;wGiv f nf; ulnaD qmif&u
G af y;chJ
vTwaf wmfoufwrf;umvtwGi;f wGif þOya' rsm;0ifa&mufta&G;cs,Ef ikd zf Ukd twGuf avQmufvmT ]2015ckEpS f arvrSma&G;cJw h hJ aumfrwD0if pnfyifom,mOya't& od&Sd&onf/ uRefawmfhtaeeJU t&rf;pdwfraumif;jzpfrdygw,f? 'DtwGuf ynma&;? usef;rma&;ESihf emrIulnDa&;rsm;udkvnf; tcrhJulnD onfh toif;BuD;jzpfaMumif; od&onf/
twnfjyKNyD;onh&f ufrS 45 &uftwGi;f zGUJ pnf; rsm; pwifa&mif;csay;awmhrnfuv kd nf; rÅav; awG jzpfygw,f? tvkypf 0ifwm atmufwb dk m rsKd;ausmfausmf vnf;aomufo;Hk a&rsm;udv k ma&mufNy;D vSL'gef;wmyg? aemufyikd ;f rSm aqmif&Gufay;vsuf&SdaMumif;? jrefrmEdkifiHtwGif; obm0 ab; rsKd;ausmfausmf
10 11
r[kwb
'DvkdwkHYjyefrIawG[m ay:yifig;yGuf&m ig;pmcswJhtqifh
f ;l / &ifxrJ mS rcHr&yfEidk af tmifjzpfveG ;f vkYd ay:xGuv f mwJh
qD;csKd aoG;csKd wGif qkid u f ,ftygt0if tzd;k wefqrk rJ sm;
udk uHprf;rJziG u hf m cs;D jri§ ahf y;onf/ a[m
rsKd;ausmfausmf
■ yk
HES
dyf ■
zvif ■ King
ref;wGif 'kwd,ajrmuf a&mif;olrJhtat;qdkifopfzGihf
OD;0if;pk;d OD;
plygvmumykHESdyfwkduf ( NrJ -00202) (Asia Calling u Lien Hoanga&;wJh Driv- tat;qdik w
f pfqidk v
f ;Hk udk vltapmihrf xm;bJ ud, k w f ikd ,
f u
l ,
kd w
f ikd f rsm;wGif pepfwus0,f,t l m;ay;olrsm; &Sv
d mojzihf t½I;H r&Sad wmhaMumif;
32-33vrf;Mum;?85-86vrf;Mum;?rvGefMuufoGefwef;?rÅav;/ erless Cars ° Coming Soon on aiGacspepfjzihf rÅav;wGif ar 1&ufu yxrqkH;pwifa&mif;cscJhNyD; tqkdyga&mif;olrJh tat;qdkifrsm;udk One to One y&[dwtoif;u
Singapore's Roads ukd qDavsmfatmif aemuf 'kw, d ajrmufa&mif;olrt hJ at;qdik u
f kd ar 4&ufrpS wifí rÅav; vlraI &;vkyif ef;rsm;wGif vSL'gef;aqmif&u
G Ef ikd &f eftwGuf prf;oyfziG v
fh pS f
■ rÅav;jzefYcsda&; ■ jrefrmbmomjyef qkw d m jzpfygw,f/) NrdKU? 84vrf;? 41-44 vrf;Mum;wGif cif;usif;a&mif;csaMumif;od&onf/ a&mif;csjcif;jzpfovdk vlrsm;\ pm&dwår@dKifaumif;rGefapa&;&nf&G,f
xGef;OD; pmay vlapmihfrxm;onfhtat;qdkifudk pwifzGihfvSpf&m yxr&ufwGif csufjzihf a&mif;csjcif;jzpfaMumif; od&onf/
29_84 vrf;axmifh? rÅav;NrdKY/ zkef; 02 - 39801
apmifa& ■ 500 ydkufqHray;bJ,loGm;olrsm;&Sdojzihf t½IH;ay:cJhaomfvnf; aemuf&uf atmifaZ,sm
18 19
w&m;pcef;ESifU ,Ofaus;vdr®moifwef;twGuf
EdkifiHwumrSm rsufESmyef;vSzkdY a&GUvsm;oGm;wJh pum;0dkif; yefuefESifU e0ur®aiGrsm; vSL'gef;
jynfwGif;tiftm;awG nDnGwfMupkdY cdk if c efY a Z mf
zdk;ÓPfESifh zkd;NrdKif aqG;aEG;cef; us aemfu Khaingkhant Zaw taumif h e J Y w,fvYkd t"dymÜ ,f&wJph um;awG ajymcJrh yd gw,f/ 'gayrJh olu
- ( A v a v ; a & ; o nf ) - Facebook ok;H ygw,f/ aeYpOfe;D yg; pmwda k ypav;awG a&;wif t½IH;zufuvl jzpfaeavawmh ½IH;rJrJNyD; rqDrqkdifwmawG
jzpfygw,f/ wpfaeYuawmh q&m0efwpfa,muf&UJ vufa&; avQmufajymwJq h D pum;0dik ;f u a&GUoGm;wmeJYpum; enf;&efpJ
udk taMumif;jyKNyD; vkyfNyD; pum;0dkif;ukd tjreftqkH;oyfvkdufygw,f/ 'gayrJh
zk d ; Nrd K if / or®wBuD;eJY EkdifiHjcm;a&;0efBuD;wkdY u 2105 rSm wpfO;D csi;f 0ifaiGu a':vm1419 0g'jynfwGif;ppfyGJawmh r&SdEkdifawmhygbl;/ zkd;NrdKif/ Ekid if w H umeJY pawGYNyqD adk wmh Ekid if jH cm; - uabmufw?d uabmufcsm aemufwpfaeYrSmawmh 'Dpmav;wpfy'k af &;Ny;D wifjzpfcyhJ gw,f/
uawmh jynfyc&D;pOf pNyDaemf/ avmufy&J w dS ,fAs/ NyD;awmh vmtkrd mS w½kw&f UJ zkd;NrdKif/ pD;yGm;a&;ppfyGJawmh &SdrSmrvm;/ &if;ESD;jrKyfESHrIawGvnf; w&pyfvmawmhr,f aMumifjcpfxm;ovkd tjrefa&;NyD; - tEkdifeJY t½IH;rSm ...
zk d ; ÓPf / [kwfygw,f/MunfEl;zG,faumif;wJh &if;ESD;jrKyfESHrIuvnf; renf;bl;As/ 2015 rSm zkd;ÓPf/ 'guawmh &SdrSmyJ/ tckcsdefrSmawmh xifw,f/ zwf&cufwm q&m0efvufa&;wJh ... EdkifwJholae&mudk vlwkdif;aecsifMuw,f?
c&D;pOfvkdYyJ ajymyg&ap/ tar&duefa':vm 2.78bDv, D &H w dS ,fAs/rESpuf EkdifiHwumu tusKd;pD;yGm;ppfyGJawGyJ ETJaeus zkd;ÓPf/ tpkd;&ykdif;csdwfvkyfwJh oDv0gvkd pDrH olwdkYwpfawG q,fwef;ajzwkef;u NyD;awmh pdwful;vnf; ,Ofzl;MurSmyg?
zkd;NrdKif/ bmvkdYvJAs/ vnf; w½kwEf iS ahf ygif;Ny;D vmtku d rk;d ZvN*Kd vfwk wmyJ/ Ny;D awmh cifAsm;wkYd odwt hJ wkid ;f yJ?jrefrmu udef;awGuawmh&SdrSmyg/ yk*¾vdu &if;ESD;jrKyfESHrI 'Dvdkvufa&;eJYom a&;cJh&if ... EkdifwJholae&mqkdwmuvnf; ae&wm
zkd;ÓPf/ a&mfcufNyD/ uk, d vhf u
l vnf; usKyfwYdk wpfv;Hk vTwv f u dk af o;w,fAs/ qkad wmh jrefrm ta&SUESifhtaemuf pD;yGm;a&;pD;yGm;a&; vrf;r awG trsm;BuD;vmzkdYawmh odyfrvG,fao;bl; tckcsdefcg ... bmrS rcufcJygbl;?
rSm ckwavm &ifwxdwfxdwfeJYem;pGifhae&wm xuf enf;ynmykid ;f awmif omaew,fvYdk qk&d ay:rSm &Sdaew,favAs/ xifw,fAs/ t"duawmh usaemfwkdYrSm ajr,m q&m0efjzpfvmrSmawmif r[kwfygbl; - ukd,fu EkdifwJholyJ ...
rvm;As/ rSmyJ/ zkd;NrdKif/ vif;prf;ygOD;/ aps;EIef;jrifhw,f? uRrf;usifvkyfom;enf;w,f? 'g[m opömw&m; rcdkifjrJjcif;yg/ bmyJvyk v f yk &f w,fvYdk oabmxm;&ifvnf; &ygw,f?
zkd;NrdKif/ bmukdvJAs/ zkd;NrdKif/ vmtkdu uGefjrLepfEkdifiH r[kwfvm;/ zkd;ÓPf/ tdrfeD;csif; e*g;BuD;&JU A[kdtm&SESifh tvkyform;ESifhw&m;Oya'pkd;rkd;rIu ckdifrmrIr&Sd - tdraf xmifoufMumvmwmeJYtrQ pdwaf umif;apwemaumif;eJY
zkd;ÓPf/ bmoma&;t"du½kP;f rD;pawG? &ckid f zkd;ÓPf/ rufpEf iS v hf eD if0g'udck rHk ifNyD; wpfygwD ykdvrf;r topfrSm jrefrmu odyfukd ta&;yg ao;wmyJ/ a,musfm;awGu rdef;rawGudk taumif;qk;H tEkid o f rm;jzpfatmif
AAeJYywfoufNyD; wyfeYJ oabmxm;wif;rmrI/ pepfusifhokH;wJhEkdifiHygyJ/ jyifopfukdvkdeDjzpfcJhNyD; w,fAs/ NyD;awmh tar&duef&JU tm&S-ypdzdwf zkd;NrdKif/ Edik if w H um acs;aiGawGawmh &vmr,f pdwfr&Snfvmwm? atmfaigufvmwm ae&ifvnf; &ygw,f?
ucsifwyfawGeJYvnf; ppfa&;jyefwif;? aemuf 1953rS vGwfvyfa&;ukd aMujimEkdifcJhwm/ MoZmvGrf;rkd;a&;rSmvnf; jrefrmu ta&;ygwJh xifw,f/ ESdrfhcsqufqHvmwmawG awGU&w,f vlwkdif;vnf; vkyfcsif&ifvkyfEkdifygw,f/
wkdif;&if;om;awG awmif;qkdwJh &Spfjynfe,frl zkd;NrdKif/ olvnf; jynfwGif;ppf&SdcJhwm r[kwf vrf;aMumif;ay:rSm &Sdw,fAs/ cifAsm; urÇm zkd;ÓPf/ 'guawmh &rSmyJ/ 'gayrJh onfvkd orD;&nf;pm;b0uom 'DvkdqufqHcJhr,fqkd&if - vlwidk ;f rvkyEf idk w f mu
awGaMumifh b,ftcsdefrsm; xaygufuGJrvm; vm;/ ajrykHay:rSm MopaMw;vswkdufuae w½kwfukd &wdik ;f vnf; aysmaf evkYd rjzpfb;l / ta<u;qkw d m 'Drdef;rudk &cJhrSmawmif r[kwfygbl; taumif;qk;H t½I;H orm;b0yg?
qkdNyD; pkd;&drfae&wmrvm;As/ a[mtck or®w zkd;ÓPf/ olvnf; vGwv f yfa&;&Ny;D uwnf;u jzwfNy;D rsO;f aMumif;qGMJ unf&h if jrefrmu tv,f tcsdefwef&if jyefqyf&rSmyJ/ jyefrqyfEdkif&if 'g[m opömw&m; rcdkifjrJjcif;yg/ ½IH;&wJhtxJ ... a'goawGjzpfaer,f?
BuD;ESifhEkdifiHawmf twkdifyifcHwkdY&JU yxrqkH; jynfwiG ;f ppf&cdS w hJ myJ/ 'gayod vmtkrd mS u jrefrm rS&Sdaew,f/ tar&duESifhMopDeJYuvnf; ckdifrm ukd,fu&Sdwm tukefay;&rSmyJ onfawmh - q&morm;awG toufBuD;vmwJhtcg rpä&d,awG yGm;aer,f rÅav;wkid ;f a'oBuD; EGm;xk;d BuD;NrKd Ue,f tkwyf aHk wm&Gm&Sd
aom jynfyc&D;pOfuawmh MunfEl;zG,ftwd avmuf wdkif;&if;om;vlrsKd;ruGJbl;/ vlOD;a& wJh csnfaESmifrI&Sdw,f/ 'Dvkyfief;uvnf; rukdifwuf&if wdkif;jynf atmifjrifaewJh wynfhawGu uzsu, f zsuaf wGvu dk v
f yk af er,f? twif;tzsi;f awG w&m;pcef;ESifh ,Ofaus;vdr®moifwef;twGuf rwfwyfyefum
ygyJAsm/ trsm;qkH;u avm 55%? url; 11%? rkef 8% zkd;NrdKif/ *syefuvnf; jrefrmukd qufwkduf0if tÅ&m,frsm;w,fAs/ rav;rpm;qufqv H mMuw,f vdkufajymaer,fqkd&ifawmh xyfNyD; xyfNyD; ½IH;aeygNyD wpfv;Hk ESifh wdik ;f &if;aq;ypön;f rsm; vSL'gef;yGu J dk ar 4&uf eHeuf
zkd;NrdKif/ bmvkdYvJ/ ESifh usefwmu tjcm;vlrsKd;awGaygh/trsm;qkH; aew,f rvm;As/ zk d ; Nrd K if / t"duawmh jynfwGif;tiftm;awG tjypfajymcsifvmMuw,f? vlawGrkef;wm &GHwmcH&r,f? uG,f&mrSm ukd,fhp½dkuf ykdif;u rÅav;NrdKU rPdZdwm½kHausmif;wdkufwGif usif;yonf/
zkd;ÓPf/ Akv d cf sKyfrLS ;BuD;rif;atmifvidI f uk, d wf idk f ukd;uG,fwmu Ak'¨bmomaygh/ jrefrmESifhvmtkd zk d ; ÓPf / 'geJY ywfoufNyD; *syefowif;pm nDaezkdY vkdw,f rvm;As/ ynmoifpuom 'DvdkqufqHcJh&if uk,
d f ESmacgif;½IYH wmcH&r,f? 'gawGtykq d t
k aeeJY xyf½;HI ygr,f? vSL'gef;&mwGif tvSL&Sif rÅav; csrf;at;ompHNrdKUe,f?
vku d Ef w I q f ufw,fAsm/ oMueF t f Ny;D jrifuiG ;f rSm u rJacgifjrpf0Srf;rSmvnf; qufpyfaew,f? wpfapmifuawmif umwGe;f ESio hf a&mfxm; ao; zkd;ÓPf/ rSefwmaygh/ EdkifiHwumrSmrsufESm&zkdY tckvdk atmifjrifzkdY rqkdxm;eJY wpfoHo&mvkH;vnf; ½IH;ygr,f/ 73vrf;? 27vrf;ESifh 28vrf;Mum;? wdu k tf rSw(f 41)ae OD;vSxeG ;f +
aysmufaewJh 'kor®wESpfOD;vnf; ygw,fAsm/ NyD;awmh emrnfausmf a&TBwd*aH 'oqkw d mvnf; w,favAs/ a':atmifqef;pkMunfESifh jrefrm yxrqkH; ta&;BuD;wmu jynfwGif;tiftm;pk ynmawmif wwfcJhrSm r[kwfygbl; - t½IH;&JUavmu"Hukd jyHK;jyHK;av;cHjy&r,f oD[ok"r®o*d aÐ ':pef;pef;a0(om;)armifrif;vdiI Nf zdK; (&Sr;f ysKdr,f)
a':atmifqef;pkMunfESifhwyfcsKyfBuD;rif;atmif jrefrm-xkdif;-vmtkde,fpyfyJAsm/ rl;,pfaq; jynfajryku H dk w½kwBf uD;wpfa,mufEiS hf *syefBuD; awG nDnw G af &;u ta&;BuD;qk;H yJAsKUd / onfawmh 'g[mvnf; opömw&m;rckdifjrJjcif;yg/ uk, d x hf ufomvkYd ? rdom;pku EGm;xd;k BuD;NrKd Ue,f tkwyf aHk wmaus;&Gm&Sd w&m;pcef;ESihf
vIdifwkdYu jyHK;jyHK;&Tif&TifESifhEIwfqufaeMuwJh ESiyhf wfoufNy;D odyu f dk emrnfBuD;wmaygh/vmtdk wpfa,mufu 0kdif;NyD;vnfyif;npfaeMuwm jrefrmawG 21&mpkrmS rsufEmS jyefyiG zhf Ydk wkid ;f &if; - wpfb0pmom ruyJ ud, k x hf ufreS v f Ydk ? aEG&moD,Ofaus;vdrm® oifwef;twGuf usyfo;Hk ode;f wef yefum
jrifuiG ;f u odyu f Mdk unfE;l p&maumif;w,fvYdk yJ rSmurl;,pfaq;u@mu odoo d momavsmu h s av/ qk&d &ifawmh jrefrmu ta&SUESit hf aemuf om;awG tm;vk;H nDnw G Mf uygvkYd yJ aqmfMocsif oHo&mtqufquf tusKd;rsm;MuzdkYqkd&if udk,fhxuftrsm;u cspfvkdY tEkdif&oGm;wmudk wpfv;Hk ESifh wdik ;f &if;aq;ypön;f rsm;ukvd LS 'gef;&m q&mawmfb'´Å
usKyfawmhjrifoAs/ tjyifrmS b,fvo dk wif;awG oGm;ayr,fh jrefrmurl;,pfaq;rSm urÇmausmf urÇmhpD;yGm;a&; rsufESmopfyJ/ w,fAs/ b,ftajctaea&mufa&muf? MunfMunfvifvifvufcHay;NyD; rk'dwmyGm;Ekdif&r,f/ OD;0daZmwu vufcH&,lonf/
xGux f u G /f 'g[m'DcsKyftpk;d &opfEiS hf wyfrawmf aeqJrvm;/ zkkd;NrdKif/ 'gaMumifhvnf; jrefrmu EkdifiHwkdif;eJY b,favmufyMJ umMum - usaemfawmh tjrJqkawmif;ygw,f tvm;wl tvSL&Sirf o d m;pkonf rÅav;NrKd U a&wHceG af wmif
Mum;rSm aEG;axG;vsufyJqkdwm jyaewmyJ/ zkd;NrdKif/ jrefrmEkdifiHjcm;a&;rl0g'uawmh t&if oifhjrwfatmifaygif;&wJh rlcsxm;wmrvm;As/ (Avav; - a&;onf/) opömw&m;awG ckdifjrJMuzdkYta&;BuD;ygw,f b0rSm tNydKiftqkdifay:aygufvmcJh&if teD;&Sd opöa0'*lausmif;wdkufü q&mawmf? oHCmawmfrsm;?
zkd;NrdKif/ usKyfwkdYvnf; 'DjrifuGif;rsKd;yJ jrifcsif befa'gifrt l wkid ;f yJrvm;/ zkd;ÓPf/ rSefwmaygh/ 'gayrJh b,fEkdifiHjzpfjzpf vkYd a&;Ny;D wifvu dk yf gw,f/ 'DrmS yJ rdwaf qGwpf a,muftrd w
f ikd f usaemfhNydKifzuf[m ... omoemjyKvkyif ef;rsm; vkyaf qmifEikd &f eftwGuf e0ur®tvSLaiG
w,fAsm/ oMuFefwkef;uvnf; wyfcsKyfBuD;u zkd;ÓPf/ 'gayghAsm/ r[mAsL[muswJh ae&m uk, d u
f sK;d pD;yGm;MunfMh uwmrsm;wmyJ/ 'gukv d nf; ■ ■ ■ &ma&mufvmNyD; csD;usL;ygw,f/ 'geJYyJ usaemfvnf; {nfhcH usyf q,fodef;ESifh wdkif;&if;aq;ypönf;rsm;ukd vSL'gef;cJhaMumif;
usaemfhxuf omwmrSef&if
EkdifiHawmf or®wtdrfawmfrSmusif;ywJh oMuFef rSm&yfwnfaewJh jrefrmu EkdifiHjcm;wkdif;jynf jrefrmacgif;aqmifawGu em;vnfygw,f/ pum;ajymjzpfygw,f/ pum;awG a&GUoGm;Ny;D acgif;aqmifawG usaemfx h ufreS u f ef&if od&onf/ SM-D
yGJrwufbl; rvm;As/ wpfckwnf;ukdyJ rSDckd&yfvkdY r&bl;As/ 'gaMumifh taMumif; a&mufoGm;wJhtcsdefrSmyJ oleJYusaemfeJY ptqif usaemfhxuf trsm;u cspfMuw,fqkd&if
zkd;ÓPf/ [kwfygw,f/ oMuFefaemufqkH;aeYrS vnf; Ekid if jH cm;a&;0efBuD; a':atmifqef;pkMunf rajyjzpfvmygw,f/ olYudk usaemfajymvdkufrdwJh pum;ukd usaemfNh yKd ifzuftEkid &f ygapvkYd ausauseyfeyfqak wmif;
jyifOD;vGifwyfr@yfwpfckrSm awGYvkduf&w,f/
yGifhyGifhvif;vif;ajym&&if ppfwyfu tajymif;
u NyD;cJhwJhvu EkdifiHwumoHwrefawGeJYawGY
awmh ta&SU?taemuf tukew f nfah tmifaygif;wJh
twdkcsKHYNyD; jyefa&;jyygr,f/
- olrsm;ukd a0zeftMuHay;r,f? tjypfwifr,fqkd&if
ygw,f/
usaemfvnf; ....
q&mBuD;zkef;jrifUatmif(rEåav;)
tvJudk vkv d m;ygw,f/ okYd ayod tajymif;tvJ
u olxifrxm;wJh EIe;f eJY ZGwjf refvmwJt h wGuf
rlukdyJ usifhokH;r,fvkdYyJ ajymcJhw,favAs/
zkd;NrdKif/ 'gaMumifv h nf; jrefrmhEidk if jH cm;a&; rl0g'
uk, d u f olYxuf ae&mwumrSm rnHzh Ykd ? atmufwef;ruszdYk ?
rrSm;cJhzdkYawmh vkdygw,f/ 'grS obm0usygw,f/
taumif;qk;H t½I;H orm;b0ukd
jyHK;jyHK;av;cH,El ikd Nf yD;
(74)ESpfjynfUarG;aeh jyifpmwGifusif;y
'DcsKyftpk;d &eJY tcsKdUae&mawGrmS uefYvefYwku d f udk jynfwGif; jynfyynm&SifawGu csD;rGrf;wm rdaqG - olrsm;awG&UJ acgif;aqmifukd a0zefr,f? tMuaH y;r,f? EkdifoleJY ...
ovkd jzpfoGm;wmyg/ rvm;As/ tjypfwifr,fqkd&ifvnf; ukd,fhacgif;aqmifuolrsm;awG MunfMunfjzLjzLvufwEJG ikd yf g&apvdYk qkawmif;ygw,f/
zdk;NrddKif/ usKyfuawmh a':pktpk;d &ESihf wyfMum; zk d ; ÓPf / [kwfw,favAs/ vGwfvyfa&;NyD; acgif;aqmifxuf ae&mwumrSm rnHch zhJ Ykd ? atmufwef;rus
rSm ajyvnfrI&Sdapcsifw,fAs/ wufvmwJh 0efBuD;csKyfOD;Ekvufxufuwnf; cJhzdkY? rrSm;cJhzdkYawmh vkdygw,f/ 'grS obm0usygw,f/ cdkifcefYaZmf
zkd;ÓPf/ odyfrSefwmaygh/ vuf&SdtcsdefrSmonf u ta&SU?taemuf tukeftqifajyr,fh rlukd - udk,frsufacs;ukd,fjrifatmif t&ifMunfh
tzGYJ ESpcf k tqifajya&;u odyu f t
dk a&;ygw,f/ usifhokH;cJhwmyJ/ tif'kd befa'gif;nDvmcHqkdwm ■ ■ ■
NyD;awmh oefYpifNyD;rSolrsm;ukd vSrf;MunfhMuapcsifyg
olwYdk tqifrajybl;qk&d if jrefrmjynfudk Munf&h OD;EkwkdYOD;aqmifcJhwmyJ/ w½kwfvGwfvyfa&;
wm tpkd;&ESpfzGJY tkyfcsKyfaeovkd jzpfaew,f/ aMujimawmhvnf; jrefrmu t&ifq;Hk axmufcH
olwkdYawG ajyvnfrSom wkdif;&if;om;awGESifh
z,f'&,fjynfaxmifpw k nfaqmufa&;aqG;aEG;
cJhwmyJ/ tar&duefESifhvnf; yvJeJYoifhwmyJ
rvm;As/
uvmyfpnf;rsm; tvkyfvkyfykHtqifhqifh avhvmazmfxkwfcJhMuolrsm;
rIu tqifajyrSmygAs/ zkd;NrdKif/ OD;Ekvufxufuawmh tar&duefbuf 2015ckEpS f "mwkaA'ynm&yfqidk &f mEdb k ,f(vf)qkukd qG'D if
zkd;NrdKif/ 'geJY or®wBuD;&JU yxrqkH; EkdifiHjcm; yked ;D vkYd ta&SUbufe;D wJh teDEidk if aH &;orm;awGu EkdifiHom; aomrwf(pf)vifa'(vf)? tar&duefEdkifiHom;ayg(vf)
c&D;pOfu bmvkdY vmtkdjzpf&wmvJ/ opömazmuftpk;d &vkYd emrnfwyfNy;D jynfwiG ;f ppf rd'k &pf(cs)f ESihf wl&uDEikd if o
H m;tmZpfqefumwdYk u qGwcf ;l &&Scd o hJ nf/ rÅav;tarrsm;aeYusif;ya&;tzGJUESihf tazrsm;aeY
zkd;ÓPf/ 2016 tmqD,H Ouú|jzpfaevkYd ayghAsm/ rD;awmufcJhw,f rvm;As/ tqkyd g odyyHÜ nm&Sif ok;H OD;onf ,k, d iG ;f ysufp;D oGm;onfh usif;ya&;tzGUJ Ouú| q&mBuD;zke;f jrihaf tmif(rÅav;)\ touf
tpkd;&opfu a'owGif; qufqHa&;ukdvnf; zkd;ÓPf/ 'kw, d urÇmppftNy;D ta&SUESihf taemuf 'Dtif(ef)atarmfvu D sL;rsm;udk qJvt f opfrsm;u rnfoYdk jyKjyifay;yk?H 74ESpfjynfh txdrf;trSwfarG;aeYyGJukd {NyD 30&uf eHeufykdif;u
txl;*½kpkdufwJhtwGuf yxrqkH;EkdifiHjcm; ajc 0g'ppfyGJ wpfenf;tm;jzifh 'Drkdua&pDESifhuGefjrL vlYukd,fwGif;&SdqJvfrsm; tjrJaoqkH;aeNyD; topftopfrsm; jyef jyifOD;vGifNrdKUe,f? jyifpmaus;&Gm&Sd okcarwåmrdbrJhausmif;wGif
vSrf;tjzpf vmtkdukd a½G;cs,fvkduf&wmyJ/ epftm;NyKd ifwyhJ rJG mS awmh urÇmwpf0rS ;f tuke½f u dk f jzpfaeyk?H ysupf ;D oGm;aom 'Dtif(ef)atarmfvu D sL;rsm;udk qJvaf wG usi;f y&m taraeY? tazaeYusi;f ya&;tzGUJ 0ifrsm;? pma&;q&m?
zkd;NrdKif/ vmtkdu jrefrmxuf wkd;wufw,f cHcJh&wmyJAs/ 90ausmfrSmawmh bmvifwHwkdif; u jyefNyD;jyKjyifay;&ef ta&;BuD;ykH? qJvfawG tqifhqifhtvkyf uAsmq&m? pme,fZif;q&mrsm;? rdwaf qGrsm;wufa&mufMuonf/
rvm;As/ vnf;NyKd ? ta&SUOa&myu teDawGu?JG jrefrmjynf vkyyf wHk Ydk ukd avhvmazmfxw k cf MhJ uygonf/ 4if;wkYd azmfxw k cf suf tqdyk garG;aeYyGw J iG f q&mBuD;zke;f jrifah tmif(rÅav;)tm;
zkd;ÓPf/ qdkygawmh/vlOD;a&uawmh ajcmuf uvnf; vGwfajrmufwJh teDawGwpfppDNydKuGJ rsm;onf uifqma&m*gtrsKd;rsKd;twGuf ukxkH;enf;opfrsm; uefawmhypönf;rsm; ay;tyfum wufa&mufvmolrsm;u uef
oef;0ef;usifavmufyJ&Sdygw,f/ 2015 wpfOD; ukefwmyJ/ ta&SUwpfcGifvkH; &J&JeDwJhacwfawmh azmfxkwf&mwGifrsm;pGm taxmuftuljyKEkdifonf[k od&onf/ awmhcsKd;jzifh uefawmhMuNyD; q&mBuD;zkef;jrihfatmifu Mo0g'
csi;f 0ifaiGu a':vm 1600 ausm&f w dS ,f/jrefrm r&Sad wmhygbl;/ 'gaMumifh jrefrmrSmta&SUtaemuf rif;xufausmf pum;ajymMum;onf/
22 23
tcGefudpö
rdb&JU wm0efjzpfygw,f/ NyD;cJyh gNyD/ tyfygw,fcifAsm;/ / aewm? <uufom;tm;enf;wmawG jzpfwwf
trsKd;om;uZmwf½kHüyif a&mif;csoGm;rnf[k od&onf/ rdbuwm0efraus&if om;orD;rsm;&JU b0 2015 ckESpf ukefykdif;rSm jrefrmEdkifiHobif atmifatmif(rsKd;qufopf) ygw,f/
awG tqifrajyjzpf&wmygyJ/ acwftqufquf tpnf;t½k;H (A[d)k rSm Ouú|NrKd Ua&Tref;om;OD;zd;k cspf &moD a oG ; rrS e f w mud k a wmh a[mf r k e f ;
■ ■ ■
rdbae&mu obiftpnf;t½kH;BuD;&JU wm0ef 'kOuú|OD;ae0if;? twGi;f a&;rSL;OD;rk;d 0if;wdYk &JU trI txGufrsm;ola&m? enf;olyg ESpfrsKd;pvkH;rSm
"m;wHn . dpfwlu;SKrsrm; awGU&wwfygw,f/ rif;xufausmf
awmiforefww
H m;BuD;\ wdik v
f ;Hk ta[mif;rsm;udk ordik ;f 0ifjywdu
k t
f wGi;f xm;&Sd jyooGm;rnf
ckwavm tcGefudpöawG awmfawmf aemuf pm;aomufqidk Bf uD;u pm;ok;H ol 'Dtcsderf mS aemifawmfarmifausmf[;kd eJY
av; nHvmoAs/ a&cGe?f avcGe?f pm;ok;H ol "m;wnHwdkYtay: wpfaxmifjynfhwdkif; wavmu "m;wnH arG;&yfZmwdudk ra[oD av'Dausmf[;kd u qGr;f td;k cl;cyfae emrnfausmf tr&yl& awmiforefOD;ydefwHwm;BuD;rS uRef;opfwdkifvkH;
tcGef tJ "m;wnHwYkd bD,mawG t&ufawG pm;ok;H cGeif g;q,fwef wHqyd af cgif;wpfcguyf ÓwdaqGrsK;d awGeYJ awGU&ef oGm;oAs/ a&muf wmudk "m;wnHjrifwmaygh/ 'Dawmh av'D ta[mif;rsm;ESifh uRe;f opfco JG m;ta[mif;rsm;udk awmiforeftif;ta&SUbufwiG f
rSmawmif tcGefu wpfaxmifjynfhwdkif; awmh av;cGef&SdoGm;NyDaemf/ w,fq&dk ifyJ aemifawmf nDawmfawG tpfr ausmf[dk;BuD;udk ar;&w,f ]rusifusif&D? ordkif;0ifjywdkufaqmufvkyfí trsm;jynfolavhvmMunfh½IEdkif&efjyoxm;&Sdrnf
ig;q,f u syf a qmif a e&awmh "m;wnH 'DtcGefawG tm;vkH;u puf½kHuvnf; ESrawG&JU pD;yGm;a&;? BuD;yGm;a&;? usef;rm tJ'g b,ftwGufwkef;}qkdawmh av'D jzpfaMumif; od&onf/
pOf;pm;rdw,f ]tcGefu b,fEScGef&SdovJ} rcH? pwd;k qkid u
f vnf; ray;? pm;aomufqidk f a&;awG ajymMu qkdMu&if; "m;wnH aemif ausmf[dk;u ]&Gmvnfausmif;udk qGrf;tdk; awmiforeftif;jzwfOD;ydefwHwm;udk tif;0eef;awmfa[mif;opfom;rsm;
vdYk / uvnf; raqmif? tpkpt k a,mifa,mifawG awmf &wemykaH rmifausm[ f ;kd eJY olYpD;yGm;a&; ykYd rvdYk }wJ/h jzihf 1851ckEpS cf efYu aqmufvyk cf &hJ m rlvwdik f 984 wdik ?f t&Snf 3967ay&So d nf/
qkdygawmh t&ufcsufpuf½kHu tcGef [m "m;wnHwdkY pm;okH;olawGtay:rSmyJ av;taMumif; pum;pyfrad wmh ... (qGrf;tdk;= aeYpOf bkef;BuD;ausmif;ydkYaom ,cktcg ESpaf ygif; 160MumjrihNf yjD zpfí rlvwdik rf sm; aqG;ajryh supf ;D ,d,
k iG ;f vmojzihf
aqmifNyD;rScsufvYkd &ordYk vm; a[m ... olY yk H u saewmr[k w f v m;/ t&if ; ppf a wmh ]at;uGm- yJcpJG ufu odyt f vkyrf jzpf qGr;f 0wf) wHwm;BuD;a&&SnfwnfwHhap&ef ynma&;ESifh,Ofaus;rI0efBuD;Xme? a&S;a[mif;
qDu,la&mif;wJh pwk;d qdik Bf uD;uvnf; tcGef tjrpfajruqko d vkd "m;wnHwYkd i0ufpm;ok;H awmh bufx&Dtdk;av; tm;oGif;pm;aeyg tJ'DrSm "m;wnHu aemifawmfudk okawoeESijfh ywdu k Of ;D pD;XmerSO;D aqmifí rlvvuf&mrysut f pm;xk;d jyKjyifvv J , S f
aqmif&ao;av/ ykvif;xdyfrSm wHqdyf olawG 'PfcHaeMu&wmygyJuvm;/ w,f/ &Gmvnfausmif;u OD;Zif;u olYrD; ajymvdkufw,f/ ]rif;u b,ftqifajyrSm aqmif&GufaeNyD jzpfonf/
acgif;awG bmawGawmif ygao;av/ ESpcf eG f tJ-wpfaeYu *sme,fxJrSm tpdk;& ay;wJh pufBuD;eJY tm;xoGif;ygava&m/ vJumG / uk, d ef YJ pD;yGm;NyKd ifbufukd xrif;csuf OD;ydew f w
H m;ta[mif;rS opfv;Hk wdik rf sm;ESifh opfom;rsm;udt k vSL&Siw f pfO;D \
&SdoGm;NyDaemf/ tJ ... wpfcg pwdk;qkdifu pD;yGm;a&;rvkyf&qkdwJh owif;wpfck awGU tJ'aD wmh &GmxJu vlawGu ighqrD tyfawmh auR; ae&wJhOpöm}[k .... vSL'gef;rIjzihf jywdu
k w f pfcak qmufvyk íf rsKd ;qufopfvil ,frsm;? ordik ;f okawoDrsm;
,la&mif;wJh pm;aomufqkdifBuD;uvnf; vdkufw,f/ 'Dawmh "m;wnHqifhyGm;awG; bl;/ ausmif;oGm;ydYk Muyga&m/ 'Dawmh 'Dtm; avhvmMunfh½IEkdif&ef jyoxm;&Sdrnfjzpf&m ,cktcg awmiforefjywdkufaqmuf
tcGefaqmif&ao;oAs/ wpfESpf odef;b,f vkdufwmu tpdk;&u yk*¾vdueJYtNydKif oGi;f wJt
h vkyu
f rpGyH gbl;uGm/ bmvkypf m;& "m;wnH
vkyf&ef wHwm;BuD;jyKjyifxdef;odrf;apmihfa&Smufa&;tzGJUu tif;ta&SUbufwGif
ESq,f b,favmufpojzihaf yghav/ ok;H cGef pD;yGm;a&;upm;vmr,fqkd&if yk*¾vduu rSef; rodygbl;wJh/ ae&ma&G;cs,fxm;aMumif; od&onf/
■ ■ ■
&So
d mG ;NyDaemf/ tpdk;&ukd tcGefaqmif&r,f/ tpdk;&u .../
atmifaZ,sm
24 25
wufwl;topfxdk;vkdufaom udkifvD*sifem
armf',fuikd v f *D sief monf wufw;l topf
tqkad wmf 'ufZvJ myg0ifo½kyaf qmif xm; X-Men wGif yg0ifo½kyaf qmifrnf[k aumvm wpfcxk ;dk vku
d Nf yjD zpfonf/ olronf "mwfyw Hk pfck
onfh X-Men Apocalypse wGif awvmqGpf [vrsm; xGuv f mcJo
h nf/ okYd aomf awvm\ wifxm;NyD; olr\ wufwl;ukd <um;xm;av
yg0ifo½kyfaqmifrnfr[kwf[k awvmqGpf\ at*sifpDur[kwfaMumif; jiif;qkdcJhonf/ onf/
at*sifpuD ajymcJo
h nf/ awvmonf Montreal okdY azsmfajzyGJ&Sdí olr\ vufonf;ab;wGif M [laom
qDrGefuifbufonf awvmqGpf? *sdrf;pf a&mufaecJhNyD; X-Men Zmwfum;onfvnf; tu©&mjzihf wufwl;xkd;xm;avonf/ olr\
trfpDatbdkif? qkdzDwmemESihf olwdkYwGJ½dkufxm; xdkae&mwGif½dkuf&ef jyifqifaeonf[kvnf; tzGm; rm&D*sKd;\ emrnfudk,lum xkd;xm;jcif;
aomykHudk wGpfwmwGifwifcJhNyD;aemuf awvm od&onf/ jzpfonf/
olr\ yckH;wGifvnf; olr\ tbGm;ESihf ,cktcg olr\ tbGm;emrnfudk xd;k xm;aom
tapmifUta&SmufwpfOD;tjzpf ywf o uf a om wuf w l ; xd k ; xm;avonf / wufwl;ESpfck &Sdavonf/
zefpq
k q f &dk if &Spaf omif;uae wpfoed ;f ?
&Syfqkd&if ESpfaomif;? ESpfaomif;cGJ? okH;aomif;?
D &dk ifawmh ok;H aomif;cGu J ae ig;aomif;xd
tjzpf rsm;vmonfh - awmiftar&du ukyd gtar&duzvm;NyKd ifyrJG mS b&mZD;vftoif;u vli,f
upm;orm; ckepfOD; xnfhoGif;tokH;jyKrSm jzpfw,f/ b&mZD;vf*E¬0ifupm;orm; a&mfe,f'kdu upm;orm;jzpfcJhNyD; 37upm;um 34yGJupm;
- ukv d b H , D mEdik if t H oif;rSm wku d pf pfrLS ;z,fumtkt d wGuf ae&mr&Sb d ;l vkYd ref c suf p wm,l E k d u f w uf v l i ,f u pm;orm; cJhonf/ 4if;u refcsufpwmNrdKUwGif arG;zGm;cJh
&Syd gw,f/
uRefawmfhtaeeJY avmavmq,frSmawmh tonf; uifqm cRef; enf;jyjzpfolu qkdygw,f/
- y&D;rD;,m;vd*fcsefyD,Hvufpwmupm;orm;rsm;u toif;ukd rpGefYcGm
rmuyfp&f ufpzf Ydk u pdwv
tem*wfudk ykid q f idk x
f yI &f mS ;zG,af umif;onfh
f m;Ny;D 18ESp&f dS tqkyd g o&J
onfh wku d pf pfrLS ;av;onf awmufyonfh tem
*wfudk ykid q
f idk x
f m;onf[k cefYrSe;f ajymqko d nf/
armf',fawGavmufyJ csKyfay;zl;ygw,f/ o½kyf MuzkdY enf;jy &meD,m&Duqkdygw,f/ eD upm;orm;ukdMunfh&if; olY&JUi,fb0ukd ]olu odyaf umif;wJh vli,f upm;orm;
aqmifawGtwGufawmh csKyfray;zl;ao;ygbl;/ - Aef[m;vfu tufzfatzvm;&atmif,lay;&if tkd;x&ufzkdY'frSm quf jyef ajymif;trSwf&apw,fvkdY qkdonf/ yg/ olYrSm usaemfyidk q f idk cf w
hJ hJ t&nftaoG;awG
uRefawmfh&JU&nfrSef;csufyef;wkdifuawmh &Sdoifhw,fvkdY o&JeDacgif;aqmifa[mif; ½GdKifudef;u qkdygw,f/ refcsufpwm,lEkdufwuf\ taumif;qkH; &Sdaeygw,f/ olu owdå&Sdw,f/ jrefw,f/
wpfaeYaeYrSmawmh xl;cReaf tmifjrifaewJh 'DZidk f - &D;&Jvfruf'&pfu refcsufpwmpD;wD;xuf ykdNyD;rmausmwJh toif;jzpf vli,fupm;orm;tjzpf rMumcifu owfrw S cf &H abmvkH;ukdvnf; aumif;aumif;xdef;odrf;Ekdif
emaumif;wpfa,mufjzpfcsifygw,f/ jzpfatmif w,fvkdY awmifyHupm;orm; a&mfe,f'kduqkdygw,f/ onfh &ufpfzkdY'fu ,ckESpfrS toif;BuD;rSm w,f/ NyD;awmh wkdufppfrSL;qkdwm *dk;oGif;zkdY
vdYk vnf; uRefawmftjrJBudK;pm;avhvm oif,l - csvJ qf ;D ESiyhf rGJ mS ½kid ;f pkid pf mG jyKrIcw
hJ hJ awmfwif[rfupm;orm; rkq d m'rfbv D D upm;cGifh&aomfvnf; 15yGJrSm ckepf*kd;oGif;,l qmavmifrGwfodyfae&r,f/ olYrSm onfvkd
aeygw,f/ u umv&Snftjypf'Pf uscH&zG,f&Sdygw,f/ Ekid cf o
hJ nf/ t&nftaoG;awG&w dS ,f/ Ny;D awmh olYrSmpdwv f yI f
pmzwfy&dowfudk ajymcsifwJhpum;u - td;k x&ufzYdk 'fNyKd ifyrJG mS upm;ykMH urf;wrf;cJw h hJ vufpwmcHppfr;I a&mbwf ref,al bmvk;H tu,f'rDxu G f tqkyd gupm; &Sm;zG,af umif;wJh tem*wfyidk q f idk x
f m;ygw,f}
uRefawmfhtaeeJY 'DZdkifemtopfwpfa,mufjzpf wpfurÇmvk;H tESYH tonf;uifqmjzpfymG ;EIe;f onf trsK;d orD; [kcsfESifh ref,luGif;v,fupm;orm; z,fvmeDwkdYukd tufzfatu orm;onf taumif ; qk H ; ajcpG r f ; jyoum [kvnf; 4if;u qkdonf/
wJhtwGuf uRefawmfhudktm;ay;apcsifygw,f/ rsm;xuf trsKd;om;rsm;wGif ESpfqydkí jzpfyGm;aeonf[kqkdonf/ okH;yGJy,fjypf'Pf csrSwfcJhygw,f/ Ekdifvkdpdwfjyif;xefojzifh toif;azmfrsm;uom
uRefawmfvnf; trsm;BuD;BudK;pm;aeygw,f/ trsKd;om;a&m trsKd;orD;ygtjzpfrsm;vmaeonfh tjcm;uifqm ru NydKifbufrsm;uyif csD;rGrf;aeMuonf/ - v if ; o pf -
pmzwfy&dowfukd tckvdk ajymcGifh&vdkY aus;Zl; a&m*grsm;\ eHygwfpOftqifrh sm;teuf tonf;uifqmonf trsKd; b&mZD;vfupm;orm;a[mif; a&mfe,f'kdu bm om jy fe dkq o fn
txl;wif&ydS gw,f/ om;rsm;ü tqifh 5ESihf trsKd;orD;rsm;ü tqifh7xd jrihfrm;vmae touf 20t&G,1f 996 ckEpS u f pydeb f mpDvedk m
uRefawmfh&JUvdyfpmeJY zkef;eHygwfuawmh onf[k od&onf/
bk&m;BuD;taemuf? rmvumjcH? rÅav;NrdKU/
09-974458150 rSmvnf; qufoG,fpkHprf;Ekdif
ESppf Of wpfurÇmvk;H ü tonf;uifqm vlemaygif; 6ode;f cefY ,l½kdygvd*f zkdife,fa&muf vDAmyl;vfukd qGm&ufpfu csD;rGrf;
jzpfymG ;&mwGif 4if;vlemrsm;\ 80&mEIe;f rSm tm&Swu kd o
f m;rsm; jzpfae
ygw,f/ aMumif; od&onf/ ADvm&D;&Jvftoif;ukd tEkdif&NyD; ,l½kdygvd*fzdkife,fokdY vl;l 0pfqmG &ufpu f 2014ck ESpwf iG f vDAmyl;vfrS bmumokYd
þpmpktwGuf 'DZikd ef mjynfNh zKd ;rif;udk vrif; tonf;a&mif tom;0gbDykd;? pDydk;ul;pufcH&olrsm;? t&uf wufvSrf;EkdifcJhonfh vDAmyl;vfupm;orm;rsm;tm; bmpDvkdem ajymif;a&TUcJNh y;D enf;jy*smuefuavmhEiS hf toif;azmfa[mif;rsm;\
txl;aus;Zl;wif&ydS gw,f/ aomufrsm;olrsm;? ajryJ? *sKH? yJydpyf? yJykwf? taphtqefrsm;ESihf a&SUwef;upm;orm; vl;0pfqmG &ufpu f csD;rGr;f ajymqkv d udk o
f nf/ atmifjrifrItm; wGpfwm;vlrIuGef,ufrS wpfqifh csD;rGrf;cJhjcif;
nvrif; i½kwo f ;D rIw
d ufrsm; pm;ok;H vGe;f olrsm;wGif tonf;uifqmjzpfEikd af jc toif;a[mif;vDAmyl;u tef;zD;vfrmS upm;onfh 'kw, d tausmh jzpfonf/
■ ■ ■ ydkrsm;ygonf/ xkdYaMumifh tonf;uifqm&Sd? r&Sd t,fvfzmzDwdk yGJpOfrSm pydefADvm&D&Jvftoif;tm; 3-0jzifh tEkdif&NyD; vuf&Sd ]oli,fcsi;f awG&UJ atmifjrifru I dk 0rf;omygw,f/vDAmyl;vf
y½dwk if; AFP ppfaq;jcif;? tmvfx&maqmif; puif½u kd jf cif;rsm;jzihf cseyf ,
D H qDAv
D mtoif;ESizhf idk ef ,frmS &ifqidk &f rSmjzpfojzift
h ef;zD;vf toif;u zkdife,fukdwufvSrf;EkdifwJhtwGuf 0rf;omygw,f}[k
ppfaq;Ekdifygonf/ rif;xufausmf upm;orm;a[mif; qGm&ufpfu aysmf&Tifaeonf/ 4if;u qkdonf/
28 29
tar&duef atmufvwT af wmfOu| ayg&KdG i,f efu ajrmufu&dk ;D ,m; uGejf rLepfygwD nDvmcH
a'ge,fx&efuY dk axmufczH Ydk toifrh jzpfao; wufa&mufonfh Ekid if jH cm;rD',
D mrsm; EIwq
f w
d af eMu&
ar6 &ufaeYwGif ajrmufu&dk ;D ,m; uGejf rL
epfygwDu ESpf40twGif; yxrqkH;tBudrf
wif;jynfhygwDnDvmcHusif;ycJhonf[k *smref
'D'AvsLowif;rSm azmfjyonf/ ,if;nDvmcHoYdk
EkdifiHjcm;owif;pmq&mrsm;ukd zdwfMum;cJhaomf
vnf; vGwv f yfpmG ar;jref;cGirhf &bJ EIwq f wd pf mG
aecJ&h onf/
q,fpkESpf rsm;pGmMumNyD;aemuf yxrqkH;
tBudrf jyefvnfusif;yonfh ajrmufu&dk ;D ,m;
EkdifiH\ ta&;BuD;qkH;EkdifiHa&;tcrf;tem;okdY
EkdifiHwpf0Srf;rS uGefjrLepfukd,fpm;vS,f axmif arv 6&ufu usif;yonfh ygwDnDvmcH
aygifrsm;pGmwuf a&mufco hJ nf/ touf 33ESp&f dS odkY EkdifiHjcm;*sme,fvpf 100ausmf zdwfMum;cJh
EkdifiHOaoQmif uifusKHtefuvnf; uG,fvGefol onf[k ajrmufukd&D;,m;owif;jyefMum;a&;
zcifuif*sKHtDvufxufuusif;yonfh 1980 aumfrwDuqkdonf/ okdYaomf owif;axmuf
tar&duefatmufvw T af wmf Ouú| ayg½GKd if uGef u&ufaemufyidk ;f yxrqk;H jyefusif;yonfh rsm;u April 25 House of Culture taqmuf
,efu vuf&t dS csed rf mS &Dbufuvifuef or®w nDvmcHrSm rdefYcGef;ajymcJhonf/ rdefYcGef;tao; ttkcH ef;rtwGi;f okYd vwfwavm 0ifa&mufciG hf
avmif;tjzpf a½G;cs,cf x H m;&onfah 'ge,fx&efY pdwx f u G af y:vmjcif; r&Sad o;aomfvnf; ajrmuf jyKrSm r[kwfao;[k od&onf/ nDvmcHusif;
tm; axmufcHtm;ay;rI rvkyfEkdifao;aMumif; ukd&D;,m;acgif;aqmif uif*sKHtefu 4if;\ y&m taqmufttkt H jyifbufwiG f 1em&Dausmf
ajymqkdcJhonf[k ar 5&uf bDbDpDowif;rSm wkid ;f jynfu EsLuvD;,m;prf;oyfru I dk atmifjrif cefY apmifah e&Ny;D aemuf owif;axmufrsm;tm;
azmfjyonf/ pGm vkyfaqmifEdkifcJhonfhtwGuf csD;rGrf;pum; wnf;ckd&m [kdw,fokdY jyefvnfykdYaqmifay;cJh
&D b uf u vif w ef trwf a vmuwG i f qkcd o hJ nf/ onf/ nDvmcHtpDtpOfEiS t hf csed u
f kd tao;pdwf
tjrifhqkH;&mxl;&&Sdxm;onfh rpöwm½GdKif,efu ½GKd if,efu xko d Ydk ajymqkNd y;D aemuf wpfem&DtMum ]rMuHKpbl;xl;uJonfh atmifjrifrIrsm;ukd owif;xkwjf yefxm;jcif;r&So d vkd Ekid if yH idk f ½kyo
f H
]onftajctaeukda&mufzkdY usaemf toifh rSm e,l;a&mufp;D yGm;a&;vkyif ef;&SiBf uD; rpöwm NyD;ajrmuf atmifjrifatmifvkyfaqmif EdkifcJhyg uvnf; wku d ½f u
dk x
f wk vf iT jhf yojcif;vnf; r&Sad y/
rjzpfao;bl;/ tckavmavmq,f tJhvkdvnf; x&efYu ]Ouú|BuD; ½GdKif,ef&JU tpDtpOfukd Ny}D [k uifu axmifaygif;rsm;pGmaom uk, d pf m; 36ESpMf umrS ygwDnv D mcHusi;f yjcif;onf ajrmuf
rvkyfEkdifao;bl;}[k qkdonf/ usaemfu axmufcHzkdY toifhrjzpfao;bl;}[k vS,rf sm;tm; ajymcJo h nf/uif*sKt H oD nf ajrmuf uk&d ;D ,m;acgif;aqmif\ tmPmwnfNr&J ef &nf
rpöwmx&efYu uGefqmaA;wpfygwD\ wkYH jyefajymqkcd o hJ nf/ ukd&D;,m;EkdifiHukdwnfaxmifol uiftDqGef;\ z&G,fvkyfaqmifjcif;jzpfonf[kvnf; bDbDpD
pnf;rsO;f rsm;ukd ,cifxufyNdk y;D av;pm;vku d ef m ]tem*wfrSmawmh usaemfwkdY vufwGJ om;jzpfonf/ owif;rSmazmfjyonf/
&efESifh ygwDpnf;vkH; nDnGwfrI&Sda&;ukd tav; tvkyv f yk Ef idk rf mS yg}[kvnf; 4if;uxyfavmif;
xm; vkyfaqmif&ef 4if;u wkdufwGef;cJhonf/ ajymqkcd o hJ nf/
b&mZD;vf jynfaxmifpwk &m;&k;H u vdipf wd Ef ;dI <uaponfh iSuaf ysmoD; pm;onfyh pHk rH sm;
jynfolvY wT af wmf Ou| &kyof wH udk &f udk vf iT rhf jyK&ef w&kwwf iG f wm;jrpf
u tDumG 'ku
d el m tm; wm0ef qkid ;f iHh
ulemonf or®w'Drm½kdquftm; jypfwif
w&m;pGJqkd&ef tm;xkwfBudK;yrf;rIukd aemuf
uG,rf S OD;aqmifvyk cf o hJ jl zpfonf/ b&mZD;vf\
tjrifhqkH;w&m;½kH;csKyfrS w&m;olBuD; oD,kd&DZm
AufpuDu ulem\vkyfykdifcGifhtm;vkH; ½kyfodrf;
&ef ar5&ufutrdeYf ay;cJo h nf/ulemtm; Ekid if H
awmfykdif a&eHukrÜPD Petrobras wGifjzpfyGm;
onfh t*wdrIcif;wpfckESifh ywfoufNyD; w&m;
pGq J cdk jhJ cif;jzpfonf/
vmbfay;vmbf,rl I rIcif;ESihf ywfoufNy;D
ulemtm; w&mpGJqGJ&efBudK;pm;cJhaomfvnf; w½kwf½kyfoHwkduf½kdufwifqufrIukd 0efaqmifrIay;olrsm;u vdifpdwfEId;<urIukd
a&Smif&Sm;EkdifcJhonf/ 4if;u jypfrIwpfpkHw&m jzpfapaom iSufaysmoD;pm;onfhzuf&SifykHpHrsm;ukd ½kyf&Sif½kduful;xkwfvTifhjcif;tm;
jynfaxmifpkw&m;½kH;csKyf\ qkH;jzwfcsuf usK;vGefcJhjcif; r&SdaMumif;ESifh t,lcH0ifoGm;zkdY wm;jrpfvu dk of nf[k ar 6&uf bDbpD D owif;rSm azmfjyonf/ tqkyd g0efaqmifraI y;onfh
xGufay:vmNyD;aemuf b&mZD;vfatmuf vTwf pDpOfxm;aMumif;ajymqkdcJhonf/ 'ghtjyif 4if; 0ufqkduf'frsm;u vdifpdwfEId;<uaponfh iSufaysmoD;pm;onfh rnfonfhykHoP²efrsKd;ukd
awmfOuú| tDumG 'ku d el mtm; wm0efrw
S &m;0if u vuf&w dS m0ef,x
l m;onfh jynfoYl vTwaf wmf rqkd xkwv f iT jhf cif;rjyK&ef Oay'jy|mef;vku d jf cif;jzpfonf[k New Express Daily owif;ukd
qkdif;iHhvkdufaMumif;ukd ar6&uf *smref 'D'vsL ½k;H rS pGeYf cGmrSm r[kwaf Mumif; ajymqkx d m;onf ukd;um;NyD; bDbDpD owif;rSm azmfjyonf/
owif;rSmazmfjyonf/ [k 4if;\ ajymcGifh& yk*¾dKvfwpfOD;uqkdonf/ apmifMh unfah vhvmrIwiG f iSuaf ysmoD;pm;onfyh pHk o H mru ½kyo f H wifqufro I nfh
tcg uk, d Mf uyfabmif;bDEiS t hf wkrd sm; 0wfqifjcif;ukv d nf; wm;jrpfxm;onf[k tqkyd g
owif;wGif azmfjyonf/ ,if;vkyfaqmifrIu tmPmykdifrsm;u tGefvkdif;wifquf
rIrsm;wGif vdipf w d vf aHI qmfrEI iS hf rzG,rf &mudprö sm;avsmu h somG ;&ef&nf&,G Nf y;D vwfwavm
vkyfaqmifjcif;jzpfonf[k tpkd;&uxdef;csKyfxm;onfh pDpDwDADowif;rSm azmfjyonf/
- v if ; o pf - bm om jy fe dkq o fn NyD;cJhonfh {NyDvuvnf; w½kwf,Ofaus;rI 0efBuD;Xmeu vlrIukd,fusifh
odu©mukdxdckdufaponfh tazsmftcRwfESifh&ufpufMurf;MuKwfonfh ykH&dyfrsm;ygonfh
tpDtpOfrsm;ukd avhvmpkHprf;aeonf[k aMujimcJhonf/