‫ﺗﻤﺮﯾﻦ دﻫﻢ‬ ‫رﯾﺎﺿ ﻣﻬﻨﺪﺳ‬

‫ﺑﺎﺳﻤﻪ ﺗﻌﺎﻟ‬

‫داﻧﺸ ﺎه ﺻﻨﻌﺘ ﺷﺮﯾﻒ‬

‫داﻧﺸ ﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳ ﺑﺮق‬

‫ﮔﺮوه دﮐﺘﺮ ﺑﻨﺎﺋ ‐ رﯾﺎﺿ ﻣﻬﻨﺪﺳ‬

‫ﻧﯿﻢﺳﺎل اول ‪١۴٠٠‐٠١‬‬

‫ﺗﻤﺮﯾﻦ دﻫﻢ؛ اﻧﺘﮕﺮال و ﻓﺮﻣﻮل اﻧﺘﮕﺮال ﮐﻮﺷ‬

‫ﺗﺎرﯾﺦ ﺗﺤﻮﯾﻞ‪ :‬ﺳﺎﻋﺖ ‪ ٢٣:٠٠‬روز ‪١۴٠٠/٠٩/٢۵‬‬
‫دﺳﺘﯿﺎر آﻣﻮزﺷ ‪ :‬ﻋﺮﻓﺎن ﻋﺰﯾﺰﺧﺎﻧ‬

‫»ﻧﮑﺎت ﻣﻬﻢ«‬
‫ﺷﺎﯾﺎﻧ در ﻓﻬﻢ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻄﺎﻟﺐ درس ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻟﯿﺴﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار داده ﺷﺪه ﮐﻪ ﻣ ﺗﻮاﻧﺪ ﮐﻤ‬ ‫• در ﻫﺮ ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ ،‬ﯾ‬

‫اﺳﺖ‪ ،‬اﺟﺒﺎری ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ رﻧﮓ آﺑﯽ ﺑﺮای ﺳﻮاﻻت اﺧﺘﯿﺎری ﺑﺪون ﻧﻤﺮه‬ ‫• ﺗﻤﺮﯾﻦﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺷﻤﺎرهی آنﻫﺎ ﻣﺸ‬
‫اﺳﺖ و رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﺑﺮای ﺳﻮاﻻت ﺑﺎ ﻧﻤﺮهی ﺗﺸﻮﯾﻘ اﺳﺖ‪.‬‬

‫• اﺻﻮﻻ ﻣﺸﻮرت داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن در ﺣﻞ ﺗﻤﺮﯾﻦﻫﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﮑﻮﻫﯿﺪه ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠ ﻪ ﺷﺪﯾﺪا ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣ ﺷﻮد؛ اﻣﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺸﻮرت و روﻧﻮﯾﺴ ﻣﺘﻔﺎوﺗﻨﺪ! ﻟﺬا ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﺘﻔﺎوﺗ ﻧﯿﺰ دارﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺮای ﻣﺸﻮرت در ﺣﻞ ﺗﻤﺮﯾﻦﻫﺎ‪ ،‬از ﮔﺮوه درس‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ ﺣﻖ ﮐﺴ در اﯾﻦ روﻧﺪ ﺿﺎﯾﻊ ﻧﺸﻮد‪.‬‬

‫• ﺳﻌ ﮐﻨﯿﺪ ﭘﺎﺳﺦﻫﺎﯾﺘﺎن را ﺧﻮاﻧﺎ و ﺗﻤﯿﺰ ﺑﻨﻮﯾﺴﯿﺪ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳ ﻦ و ارﺳﺎل ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﺑﺮای ﺗﺸﺨﯿﺺ اﯾﻨﮑﻪ آﯾﺎ‬
‫ﻧﺤﻮهی اﺳ ﻦﺗﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ ﯾﺎ ﺧﯿﺮ‪ ،‬ﭘﺲ از اﺳ ﻦ‪ ،‬ﯾ ﺑﺎر ﭘﺎﺳﺦﻫﺎی ﺧﻮد را ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ‪.‬‬

‫• ﻧﺎم ﻓﺎﯾﻞ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﭘﺎﺳﺦ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ HW#_StudentID_LastName_FirstName.pdf‬ﺑﺎﺷﺪ؛ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﺟﺎی‬
‫‪ ،#‬ﺷﻤﺎرهی ﺗﻤﺮﯾﻦ را ﻗﺮار دﻫﯿﺪ‪.‬‬

‫• در ﺑﺮﺧ ﺗﻤﺮﯾﻦﻫﺎ‪ ،‬ﺳﻮاﻻﺗ از ‪ MATLAB‬ﺧﻮاﻫﯿﺪ داﺷﺖ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻤﺎﻣ ﮐﺪﻫﺎی ﺧﻮد ﻫﻤﺮاه ﮔﺰارش‬
‫ﻓﺎﯾﻞ ‪ .zip‬ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺻﻮرت ﻧﺎم ﺑﻨﺪ ﻗﺒﻞ ﺗﺤﻮﯾﻞ دﻫﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺨﺘﺼﺮی ﮐﻪ در ﻣﻮرد ﺳﻮاﻻت ﭘﺮﺳﯿﺪهﺷﺪه ﻧﻮﺷﺘﻪاﯾﺪ‪ ،‬در ﯾ‬

‫• ﺟﻬﺖ رﻓﻊ اﺑﻬﺎم و اﺷ ﺎﻻت اﺣﺘﻤﺎﻟ ﻣ ﺗﻮاﻧﯿﺪ در ﮔﺮوه درس ﺳﻮال ﺧﻮد را ﺑﭙﺮﺳﯿﺪ و ﯾﺎ ﺑﺎ ﺷﻤﺎره ‪ ٠٩١٠٠٢٧٢٣۶٧‬در‬
‫ﭘﯿﺎﻣﺮﺳﺎنﻫﺎ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎﺷﯿﺪ‪.‬‬

‫• اﮔﺮ ﺳﻮاﻟ اﯾﺮاد داﺷﺖ و ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﯿﺪ اﻃﻼعرﺳﺎﻧ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬در راه ﺣﻞ ﺧﻮد‪ ،‬ﻓﺮض اﺻﻼﺣ ﺧﻮد را دﻗﯿﻖ ﺑﻨﻮﯾﺴﯿﺪ و ﺑﺎ اﯾﻦ‬
‫ﻓﺮض ﻣﺴﺌﻠﻪ را ﺣﻞ ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ اﮔﺮ ﻓﺮض ﻏﻠﻄ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻧﻤﺮهی آن ﺑﺨﺶ را از دﺳﺖ ﻣ دﻫﯿﺪ‪.‬‬

‫• زﻣﺎن ﺗﺤﻮﯾﻞ ﺗﻤﺮﯾﻦ ﺗﻤﺪﯾﺪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫) ‪( ١‬‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ دﻫﻢ‬ ‫رﯾﺎﺿ ﻣﻬﻨﺪﺳ‬

‫ﻟﯿﺴﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬ ‫‪١‬‬

‫‪1. Churchill: chapter: 4‬‬

‫اﻧﺘﮕﺮال‬ ‫‪٢‬‬
‫‪ .١‬دو ﺗﺎﺑﻊ زﯾﺮ را دارﯾﻢ‪:‬‬
‫̄‪f (z) = z 2 + 2z, g(z) = z̄ 2 + 2z‬‬

‫)اﻟﻒ( اﻧﺘﮕﺮال اﯾﻦ دو ﺗﺎﺑﻊ را روی ﻣﺴﯿﺮﻫﺎی ‪ C1‬و ‪ C2‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮐﻨﯿﺪ و ﻧﺸﺎن دﻫﯿﺪ ﻣﻘﺪار اﻧﺘﮕﺮال ﺗﺎﺑﻊ ‪ f‬در ﻫﺮ دو ﻣﺴﯿﺮ‬
‫ﯾ ﺴﺎن اﺳﺖ وﻟ ﺑﺮای ‪ g‬ﭼﻨﯿﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬

‫)ب( ﭼﻪ ﺗﻔﺎوﺗ ﺑﯿﻦ اﯾﻦ دو ﺗﺎﺑﻊ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺮای ﺗﺎﺑﻊ ‪ f‬ﺣﺎﺻﻞ اﻧﺘﮕﺮال ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺮ واﺑﺴﺘﻪ ﻧﯿﺴﺖ وﻟ ﺑﺮای ‪ g‬واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ؟‬

‫ﺷ ﻞ ‪ :١‬ﻣﺴﯿﺮﻫﺎی اﻧﺘﮕﺮالﮔﯿﺮی ﻣﺴﺌﻠﻪی ‪١.٢‬‬

‫ﺧﻢ ﺳﺎده و ﺑﺴﺘﻪ ﺣﻮل ﻣﺒﺪا اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺸﺎن دﻫﯿﺪ ﮐﻪ‪:‬‬ ‫‪ .٢‬ﺧﻢ ‪ C‬ﯾ‬
‫‪I‬‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﺴﺎﺣﺖ داﺧﻞ ﺧﻢ ‪z̄ dz = C‬‬
‫‪2i‬‬ ‫‪C‬‬

‫‪ .٣‬ﺣﺎﺻﻞ اﻧﺘﮕﺮال زﯾﺮ را ﺑﺮای ﺷﺎﺧﻪی اﺻﻠ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫‪Z‬‬
‫‪z i dz‬‬
‫‪C‬‬

‫ﮐﻪ ﺧﻢ ‪ C‬ﻧﯿﻢداﯾﺮهای ﺑﻪ ﺷﻌﺎع واﺣﺪ در ﺑﺎﻻی ﺻﻔﺤﻪی ﻣﺨﺘﻠﻂ ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﻣﺒﺪا اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻧﻘﺎط اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ آن روی ﻣﺤﻮر ‪x‬‬
‫ﺣﺬف ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﺎﺑﻊ‪ ،‬ﺗﺤﺖ ﭼﻪ ﺷﺮاﯾﻄ ﺗﺎﺑﻊ اوﻟﯿﻪ دارد‪.‬‬

‫‪ .۴‬ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ‪ CR‬ﻧﯿﻢداﯾﺮهای ﺑﻪ ﺷﻌﺎع ‪ R‬و ﺑﺎﻻی ﺻﻔﺤﻪی ﻣﺨﺘﻠﻂ ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﻣﺒﺪا ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﻧﺸﺎن دﻫﯿﺪ ﮐﻪ‪:‬‬
‫‪Z‬‬
‫‪2z 2 − 1‬‬ ‫)‪πR(2R2 + 1‬‬
‫‪dz‬‬ ‫≤‬
‫‪4‬‬
‫‪CR z + 5z + 4‬‬
‫‪2‬‬ ‫)‪(R2 − 1)(R2 − 4‬‬

‫اﻟﺒﺘﻪ ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ‪ R > 2‬اﺳﺖ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑ ﯿﺮﯾﺪ در ﺣﺪ ∞ → ‪ R‬ﺣﺎﺻﻞ اﯾﻦ اﻧﺘﮕﺮال ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺻﻔﺮ ﻣﯿﻞ‬
‫ﻣ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ .۵‬ﺗﺎﺑﻊ زﯾﺮ را در ﻧﻈﺮ ﺑ ﯿﺮﯾﺪ‪:‬‬

‫√‬
‫‪z+1‬‬
‫= )‪f (z‬‬
‫‪z−1‬‬

‫) ‪( ٢‬‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ دﻫﻢ‬ ‫رﯾﺎﺿ ﻣﻬﻨﺪﺳ‬

‫ﻣ ﺧﻮاﻫﯿﻢ اﻧﺘﮕﺮال اﯾﻦ ﺗﺎﺑﻊ را ﺣﻮل داﯾﺮهی ‪ |z − 1| = R‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﺗﺎﺛﯿﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺎﺧﻪ رﯾﺸﻪ دوم را در ﺣﺎﺻﻞ‬
‫اﯾﻦ اﻧﺘﮕﺮال ﺗﻮﺿﯿﺢ دﻫﯿﺪ‪.‬‬

‫‪ .۶‬ﺣﺎﺻﻞ اﻧﺘﮕﺮالﻫﺎی زﯾﺮ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﻮر ﮐﻮﺷ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫‪I‬‬
‫‪cos z‬‬
‫)‪(a‬‬ ‫‪dz‬‬
‫‪|z−2|=3‬‬ ‫)‪z(z 2 + 8‬‬
‫‪I‬‬
‫‪sinh z‬‬
‫)‪(b‬‬ ‫‪dz‬‬
‫‪|z|=1‬‬ ‫‪z4‬‬
‫‪I‬‬
‫‪1 − ez‬‬
‫)‪(c‬‬ ‫‪dz‬‬
‫‪|z|=2‬‬ ‫‪z 2 (z − 1)2‬‬

‫ﺗﻤﺮﯾﻦ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮی‬ ‫‪٣‬‬

‫ﻧﺎﺣﯿﻪ از ﺻﻔﺤﻪی ﻣﺨﺘﻠﻂ‪ ،‬ﺑﺮای ﺗﮏ ﺗﮏ ﻧﻘﺎط‪ ،‬دﻧﺒﺎﻟﻪی زﯾﺮ را ﺑﺴﺎزﯾﺪ‪:‬‬ ‫ﺗﺎﺑﻊ ﺗﺤﻠﯿﻠ )‪ f (z‬را دارﯾﻢ‪ .‬در ﯾ‬

‫) ‪zn+1 = f (zn‬‬

‫ﺣﺎل ﺑﺮای ﺟﻤﻠﻪی ‪‐k‬ام اﯾﻦ دﻧﺒﺎﻟﻪ ﺑﺮای ﮐﻞ ﻧﺎﺣﯿﻪ‪ ،‬ﻣ ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﻋﺒﺎرت |‪ e−|z‬را ﺑﺎ دﺳﺘﻮر ‪ imagesc‬رﺳﻢ ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‬
‫‪2‬‬

‫اﮔﺮ اﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﻣﺴﺘﻄﯿﻞ ]‪ [−1.1, 1.1] × [−1.2, 1.2‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺮای ﺗﺎﺑﻊ ‪ f (z) = z 2 + 0.355534 − 0.337292i‬ﭘﺲ از‬
‫‪ k = 1100‬ﺑﺎر ﺗﮑﺮار ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻓﻮق‪ ،‬ﺑﻪ ﺷ ﻞ زﯾﺮ ﺧﻮاﻫﯿﻢ رﺳﯿﺪ‪:‬‬

‫ﺷ ﻞ ‪ :٢‬ﺷ ﻞ ﺗﻤﺮﯾﻦ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮی‬

‫ﺣﺎل ﺑﺮای ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﺷ ﻞ ‪ f (z) = z n + c‬ﯾﺎ ﻫﺮ ﺗﺎﺑﻊ ﭘﯿﭽﯿﺪهی دﯾ ﺮ‪ ،‬اﯾﻦ ﺷ ﻞﻫﺎ را ﺑﺴﺎزﯾﺪ! ﻣﻌﻨ اﯾﻦ ﺷ ﻞﻫﺎ‬
‫ﭼﯿﺴﺖ؟ از ﻫﺮ ﺗﺎﺑﻌ ﮐﻪ ﺑﺮرﺳ ﮐﺮدهاﯾﺪ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﺷ ﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﯿﺎورﯾﺪ و ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺗﻌﺪاد ﺗﮑﺮار در ﺷ ﻞ ﻧﻬﺎﯾﯽ را ﺗﻮﺻﯿﻒ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﻫﺮﭼﻪ دﻗﯿﻖﺗﺮ ﺗﻮﺿﯿﺢ دﻫﯿﺪ و ﺷ ﻞﻫﺎی ﻧﺎﺑﺪﯾﻬ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﻧﻤﺮهی ﺑﯿﺸﺘﺮی ﻣ ﮔﯿﺮﯾﺪ!)ﺗﺎ ﺳﻘﻒ ‪١٠‬‬
‫ﻧﻤﺮه ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻧﻤﺮهی اﺻﻠ (‬

‫‪ ۴‬ﻣﺴﺎﺋﻞ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدی از ﻣﺮاﺟﻊ درس ﺑﺮای ﺗﻤﺮﯾﻦ ﺑﯿﺸﺘﺮ‬

‫ﻣﺴﺎﺋﻞ زﯾﺮ از ﻣﺮاﺟﻊ درس اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪهاﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺮای ﺗﻤﺮﯾﻦ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﻟﺬا ﻧﻤﺮهای ﺑﺮای اﯾﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﺪه‬
‫اﺳﺖ و ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ ﺗﺤﻮﯾﻞ آنﻫﺎ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬

‫‪1. Churchill: problems:‬‬

‫) ‪( ٣‬‬