Sieci komputerowe

Diagnostyka sieci
Warstwy sieci

Zaawansowane zagadnienia IP
Motywacja
 postęp technologiczny wymaga dobrego podzielenia się
pracą
 zespoły powinny pracować względnie niezależnie
 niezależność może być zapewniona poprzez metodę
„czarnej skrzynki”
 wiem, co mam na wejściu
 wiem, co podać na wyjściu
 zadaniem innowatora jest rozwinięcie sposobu przejścia
 przykład: wprowadzenie możliwości korzystania z
Internetu przez komórki nie przewróciło koncepcji
Internetu do góry nogami

Krzysztof Węcel 3
OSI Model
 ISO OSI RM = ISO Open Systems Interconnection
Reference Model
 jest wyrazem standaryzacji podziału przesyłania
informacji w Internecie na warstwy
 przyjęty przez ISO w 1984 roku
 opisuje strukturę komunikacji sieciowej
 podział na 7 warstw
 traktowany jako model odniesienia (wzorzec) dla
większości rodzin protokołów komunikacyjnych

Krzysztof Węcel 4
OSI Model

Źródło: http://www.tech-
faq.com/osi-model.html

Krzysztof Węcel 5
Warstwy modelu ISO
 Warstwa fizyczna (Physical)
 fundament modelu OSI
 określa składniki sieci niezbędne do przesyłania sygnałów,
np. elektrycznego, optycznego, radiowego
 zamiana danych znajdujących się w ramkach na strumienie
binarne
 Warstwa łącza danych (Data Link)
 zajmuje się pakowaniem danych w ramki i wysyłaniem do
warstwy fizycznej
 rozpoznaje błędy związane z niedotarciem pakietu oraz
uszkodzeniem ramek
 w adresowaniu ramek posługuje się MAC
 urządzenia działające w tej warstwie: most i przełącznik

Krzysztof Węcel 6
Warstwy modelu ISO c.d.
 Warstwa sieciowa (Network)
 dysponuje wiedzą dotyczącą fizycznej topologii sieci
 określa drogi, którymi powinny być przesłane pakiety
 błędne pakiety może pominąć, nie musi zapewniać pewności
transmisji
 urządzania: rutery
 Warstwa transportowa (Transport)
 segmentuje dane oraz składa je w strumień
 zapewnia całościowe połączenie między dwoma punktami
sieci
 kontrola błędów transportu (numerowania pakietów,
potwierdzenie dotarcia)
Krzysztof Węcel 7
Warstwy modelu ISO c.d.
 Warstwa sesji (Session)
 koordynuje połączenie między aplikacjami i siecią
 wie, która aplikacja łączy się z którą, dzięki czemu zapewnia
właściwy kierunek przepływu danych
 Warstwa prezentacji (Presentation)
 odpowiada za kodowanie i konwersję danych oraz za
kompresję/dekompresję, szyfrowanie/deszyfrowanie
 Warstwa aplikacji (Application)
 w niej znajduje się klient i serwer
 interfejs dostarczania usług opiera się na gniazdach (ang.
socket)

Krzysztof Węcel 8
 Jak zapamiętać?
„Please Do Not Throw Sausage Pizza Away”
„All People Seem to Need Data Processing”

Away Application All

Pizza Presentation People
Sausage Session Seem
Throw Transport To
Not Network Need
Do Data link Data
Please Physical Processing

Krzysztof Węcel 9
 Model TCP/IP
 cztery warstwy
 uproszczona wersja OSI
 Network Access Layer
 interfejs do sieci fizycznej, korzysta z adresów fizycznych
 odpowiednio formatuje dane do przesłania
 umożliwia kontrolę błędów w sieci fizycznej
 Internet Layer
 dostarcza adresowania logicznego, tzn. odwzorowuje adresy
fizyczne z warstwy sieciowej na adresy logiczne (IP)
 w tej warstwie odbywa się również ruting

Krzysztof Węcel
Źródło rysunku: http://learn-networking.com/tcp-ip/the-tcpip-stack-and-the-osi-model 10
Model TCP/IP c.d.
 Transport Layer
 zapewnia kontrolę przepływu danych, kontrolę błędów
 interfejs dla aplikacji sieciowych
 TCP – protokół stanowy, ustanowienie połączenia
 UDP – protokół bezstanowy, mniej krytyczne aplikacje
 Application Layer
 zastosowania
 powiązanie z aplikacjami, np. e-mail, IM, baza danych
 np. przesyłanie plików, pobieranie stron, chaty..

Krzysztof Węcel 11
 Porównanie TCP/IP i OSI

Źródło rysunku: http://learn-networking.com/tcp-ip/the-tcpip-stack-and-the-osi-model

Krzysztof Węcel 12
Diagnostyka
ARP
 = Address Resolution Protocol
 protokół sieciowy umożliwiający mapowanie logicznych
adresów warstwy sieciowej (warstwa 3) na fizyczne
adresy warstwy łącza danych (2)
 adres IP <-> MAC
 tablicą ARP zarządza system operacyjny
 polecenie arp
 wyświetlenie bieżących adresów
 dodanie przypisania statycznego
 usunięcie przypisania statycznego

Krzysztof Węcel 14
route
 polecenie do wyświetlenia bieżącej tablicy routingu
 tablica taka określa
 listę interfejsów sieciowych
 adresy interfejsów
 adresy (z maską poszczególnych sieci)
 bramy do poszczególnych sieci
 bramę domyślną
 polecenie umożliwia również zmianę tablicy –
zazwyczaj jest to jednak robione przez system lub
aplikacje (np. docker)

Krzysztof Węcel 15
NetBT
 NetBIOS = Network Basic Input/Output System (warstwa
sesji OSI/ISO)
 NetBT = NetBIOS over TCP/IP
 powiązanie nazw NetBIOS oraz adresów IP
 stare aplikacje, które opierały się na NetBIOS mogą również
korzystać z TCP/IP
 NetBIOS name resolution:
 local cache lookup
 WINS server query (Windows Internet Name Service)
 broadcast
 LMHOSTS lookup (LAN Manager Hosts)
 Hosts lookup
 DNS server query
 polecenie: nbtstat

Krzysztof Węcel 16
Ping
 podstawowa komenda, która pozwala sprawdzić, czy
komputer z określonym IP odpowiada
 nie sprawdza, czy jest włączony – firewall?!

student_iga27@ubuntuStudents:~$ ping 150.254.36.123

PING 150.254.36.123 (150.254.36.123) 56(84) bytes of data.
64 bytes from 150.254.36.123: icmp_seq=1 ttl=64 time=1.47 ms
64 bytes from 150.254.36.123: icmp_seq=2 ttl=64 time=0.275 ms
64 bytes from 150.254.36.123: icmp_seq=3 ttl=64 time=1.43 ms
64 bytes from 150.254.36.123: icmp_seq=4 ttl=64 time=1.44 ms

17
ICMP
 = Internet Control Message Protocol
 protokół warstwy sieciowej modelu OSI
 pełni funkcję kontroli transmisji w sieci
 wykorzystywany w diagnostyce sieci oraz trasowaniu
 w programach ping oraz traceroute

Krzysztof Węcel 18
Traceroute
 śledzenie drogi pakietów:
 traceroute (unix)
 tracert (win)

traceroute to onet.pl (213.180.146.27), 30 hops max, 60 byte packets

1 150.254.36.69 (150.254.36.69) 0.545 ms 1.079 ms 1.134 ms
2 ci-gw.ue.poznan.pl (150.254.36.35) 0.439 ms 0.372 ms 0.506 ms
3 gateway.ue.poznan.pl (150.254.36.46) 1.982 ms 1.879 ms 1.739 ms
4 css6-XE0-0-0-1123.man.poznan.pl (150.254.163.130) 4.814 ms 4.924 ms 4.855 ms
5 z-poznania-loc.krakow.pionier.net.pl (150.254.232.21) 10.569 ms 10.646 ms 10.526 ms
6 195.150.0.225 (195.150.0.225) 10.629 ms 15.572 ms 15.504 ms
7 c480g-um.cyfro.net (195.150.0.10) 15.912 ms 15.845 ms 15.774 ms
8 onet-z-cyfronet.cyfro.net (195.150.96.10) 15.706 ms 10.502 ms 10.747 ms
9 ruc-BR2.z.dab-BR2.net.onet.pl (213.180.151.2) 10.681 ms 10.602 ms 10.814 ms

19
traceroute / tracert

Krzysztof Węcel 20
Pathping

Krzysztof Węcel 21
Pingowanie TCP
 do pingowania zaprojektowany został protokół ICMP
 program psping zawiera jednak nietypowe rozwiązanie
 pingowanie TCP
 wysłanie pakietu TCP SYN na zadany port maszyny
docelowej
 jeśli odpowie ona pakietem RST, to znaczy, że port jest
zamknięty
 jeśli odpowie pakietem TCP ACK, to port jest otwarty
 wtedy PsPing może określić jakie jest opóźnienie pomiędzy
pakietami
 uwaga: niektóre serwery mogą traktować to jako
skanowanie portów (wyjaśnienie)
Krzysztof Węcel 22
Traceroute wizualnie
 wyznaczenie trasy pakietów
 statystyki dotyczące opóźnień routerów itp.

Krzysztof Węcel 23