Phase-Locked Loops: System Perspectives and Circuit Design Aspects 1st Edition Rhee Download PDF
Phase-Locked Loops: System Perspectives and Circuit Design Aspects 1st Edition Rhee Download PDF
Phase-Locked Loops: System Perspectives and Circuit Design Aspects 1st Edition Rhee Download PDF
com
https://ebookmeta.com/product/phase-locked-loops-
system-perspectives-and-circuit-design-
aspects-1st-edition-rhee/
OR CLICK BUTTON
DOWLOAD EBOOK
https://ebookmeta.com/product/smart-healthcare-system-design-
security-and-privacy-aspects-1st-edition-s-k-hafizul-islam/
https://ebookmeta.com/product/global-perspectives-on-air-
pollution-prevention-and-control-system-design-1st-edition-g-
venkatesan/
https://ebookmeta.com/product/electronic-circuit-design-and-
application-2nd-edition-gift/
https://ebookmeta.com/product/radar-rf-circuit-design-2nd-
edition-kingsley/
Primary Mathematics 3A Hoerst
https://ebookmeta.com/product/primary-mathematics-3a-hoerst/
https://ebookmeta.com/product/circuit-design-considerations-for-
implantable-devices-1st-edition-peng-cong/
https://ebookmeta.com/product/microelectronic-circuit-design-6th-
edition-richard-blalock-jaeger-travis/
https://ebookmeta.com/product/logic-circuit-design-selected-
topics-and-methods-2nd-shimon-p-vingron/
https://ebookmeta.com/product/control-and-filter-design-of-
single-phase-grid-connected-converters-1st-edition-weimin-wu/
Phase-Locked Loops
IEEE Press
445 Hoes Lane
Piscataway, NJ 08854
No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any
form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording, scanning, or otherwise,
except as permitted under Section 107 or 108 of the 1976 United States Copyright Act, without
either the prior written permission of the Publisher, or authorization through payment of the
appropriate per-copy fee to the Copyright Clearance Center, Inc., 222 Rosewood Drive, Danvers,
MA 01923, (978) 750-8400, fax (978) 750-4470, or on the web at www.copyright.com. Requests to
the Publisher for permission should be addressed to the Permissions Department, John Wiley &
Sons, Inc., 111 River Street, Hoboken, NJ 07030, (201) 748-6011, fax (201) 748-6008, or online at
http://www.wiley.com/go/permission.
Trademarks: Wiley and the Wiley logo are trademarks or registered trademarks of John Wiley &
Sons, Inc. and/or its affiliates in the United States and other countries and may not be used
without written permission. All other trademarks are the property of their respective owners.
John Wiley & Sons, Inc. is not associated with any product or vendor mentioned in this book.
Limit of Liability/Disclaimer of Warranty: While the publisher and author have used their best
efforts in preparing this book, they make no representations or warranties with respect to the
accuracy or completeness of the contents of this book and specifically disclaim any implied
warranties of merchantability or fitness for a particular purpose. No warranty may be created or
extended by sales representatives or written sales materials. The advice and strategies contained
herein may not be suitable for your situation. You should consult with a professional where
appropriate. Neither the publisher nor author shall be liable for any loss of profit or any other
commercial damages, including but not limited to special, incidental, consequential, or other
damages. Further, readers should be aware that websites listed in this work may have changed
or disappeared between when this work was written and when it is read. Neither the publisher
nor authors shall be liable for any loss of profit or any other commercial damages, including but
not limited to special, incidental, consequential, or other damages.
For general information on our other products and services or for technical support, please
contact our Customer Care Department within the United States at (800) 762-2974, outside the
United States at (317) 572-3993 or fax (317) 572-4002.
Wiley also publishes its books in a variety of electronic formats. Some content that appears in
print may not be available in electronic formats. For more information about Wiley products,
visit our web site at www.wiley.com.
Hardback: 9781119909040
Contents
Preface xiii
About Authors xv
1 Introduction 1
1.1 Phase-Lock Technique 1
1.2 Key Properties and Applications 2
1.2.1 Frequency Synthesis 3
1.2.2 Clock-and-Data Recovery 3
1.2.3 Synchronization 4
1.2.4 Modulation and Demodulation 5
1.2.5 Carrier Recovery 6
1.2.6 Frequency Translation 6
1.3 Organization and Scope of the Book 6
Bibliography 7
3 Transient Response 43
3.1 Linear Transient Performance 44
3.1.1 Steady-State Phase Response 44
3.1.2 Transient Phase Response 46
3.1.3 Settling Time 48
3.2 Nonlinear Transient Performance 52
3.2.1 Hold-In Range 53
3.2.2 Pull-In Range 53
3.2.3 Lock-In Range 55
3.2.4 Nonlinear Phase Acquisition 55
3.3 Practical Design Aspects 56
3.3.1 Type 1 and Type 2 PLLs with Frequency-Step Input 57
3.3.2 State-Variable Model 58
3.3.3 Two-Path Control in the CP-PLL 59
3.3.4 Two-Path Control in DPLL 61
3.3.5 Slew Rate of CP-PLL 62
3.3.6 Effect of the PFD Turn-On Time 64
References 65
Index 359
xiii
Preface
● Is the natural frequency 𝜔 from control theory as meaningful as the loop gain
n
to circuit designers?
● Is the type 2 PLL with other phase detectors as well as the phase-frequency detec-
tor (PFD) able to provide the infinite range of frequency acquisition if not limited
xiv Preface
by circuits? Does the PFD behave like other phase detectors after frequency
acquisition?
● Do we implement the second-order type 2 charge-pump PLL in practice? Why
should we consider third-order or fourth-order type 2 charge-pump PLLs in
most cases?
● How to consider a peak-to-peak jitter budget from random jitter if the random
jitter is unbounded in theory?
● How to analyze clock jitter in the frequency domain? How to relate phase noise
and sidebands to the time-domain jitter?
● Do we care about frequency-domain sidebands for clock generation if their level
is lower than the carrier power by 40 dB?
● Is the digital-intensive phase-locked loop (DPLL) totally a new PLL architecture
that requires z-domain analysis?
The first half of the book covers system basics, while the second half deals with
hardware implementation. In the first half, PLL basics and system design consid-
erations are discussed. In addition to the linear and transient behaviors of the PLL,
analyzing clock jitter in the frequency domain is deeply explained. In addition,
the book addresses system design trade-offs for three key applications: frequency
synthesis, clock-and-data recovery, and clock generation/synchronization. In the
second half, building circuits and PLL architectures for the three applications
are discussed by considering system and circuit design aspects. Also, frequency
generation and modulation circuits based on analog, digital-intensive, and hybrid
PLL architectures are described. Learning system architectures and circuit design
trade-offs in wireless and wireline systems, readers will gain the knowledge of
where and how to design the PLL for a broad range of applications.
The authors would like to thank Su Han, Xuansheng Ji, Luhua Lin, Longhao
Kuang, Qianxian Liao, and Liqun Feng in the School of Integrated Circuits at
Tsinghua University for a lot of help drawing figures. Special thanks to Liqun Feng
who not only reviewed technical details with valuable comments but also provided
many simulation plots.
About Authors
Introduction
Phase-Locked Loops: System Perspectives and Circuit Design Aspects, First Edition.
Woogeun Rhee and Zhiping Yu.
© 2024 The Institute of Electrical and Electronics Engineers, Inc. Published 2024 by John Wiley & Sons, Inc.
2 1 Introduction
the PLL is not the phase-lock but the frequency-lock. This is because the frequency
offset between an input signal and a local oscillator in the coherent receiver system
is much more serious than the phase offset problem.
If the main goal of the PLL is to achieve the frequency-lock, we may wonder if a
frequency-locked loop (FLL) should be used instead of the PLL. The reason is that
the FLL still generates a static frequency error if there exist circuit mismatches,
a limited loop gain at DC, or a limited resolution in a frequency detector. To the
contrary, the PLL generates a static phase error rather than the frequency error
in the presence of a limited loop gain at DC or imperfect matching in a phase
detector circuit. Since the frequency error f e is the derivative of the phase error 𝜃 e ,
the PLL always achieves a zero-frequency error even with the presence of a static
phase error illustrated in Fig. 1.1. In other words, the PLL guarantees that the
accuracy of an output frequency is the same as that of a source frequency based
on the phase-lock technique. From that point of view, the PLL can be referred
as a phase-locking loop rather than the phase-locked loop since the phase-lock is
not the goal but an active method to achieve the frequency-lock. This explains
why the PLL has been dominantly employed in the coherent communication
system where the frequency offset between a carrier and a local oscillator is
critical. When the PLL is used for frequency generation, we may regard the PLL
as the oscillator circuit that generates an adaptive DC control voltage V ctr to an
internal voltage-controlled oscillator (VCO) so that a stable output frequency
is maintained over process-voltage-temperature (PVT) variations as depicted
in Fig. 1.1.
high-quality factor Q and wide tunability. The high-Q band-pass filtering with
wide tunability is possible since the bandwidth of a PLL can be independently
set without limitation to an output frequency, while the tunability is determined
by the tuning range of a VCO regardless of the PLL bandwidth. This feature is
well utilized for clock-and-data recovery (CDR) systems to extract a clean clock
from a noisy input data. In the CDR system, the phase-lock property is also used
to define an optimum edge-of-clock position for data retiming. Besides those
two properties, the inherent property of the PLL, phase-lock, makes the PLL
play an important role in modern wireline communication systems. As data rate
or clock frequency increases, clock de-skewing or phase synchronization has
become critical to enhance the data throughput of serial I/O interfaces since the
advent of the monolithic PLL implemented with complementary metal-oxide
semiconductor (CMOS) technology in the late 1980s. Below is the summary of
three fundamental properties of the PLL:
● Zero-frequency error
● High-Q auto-tracking BPF
● Phase synchronization
With those three features, the PLL has been employed for diverse communica-
tion systems. We briefly introduce several applications of the PLL, and some key
applications will be discussed in detail in later chapters.
Figure 1.2 Three key applications of the PLL: (a) frequency synthesis; (b) CDR; and
(c) synchronization.
auto-tracking band-pass filter to recover a clean clock from noisy incoming data
by rejecting high-frequency jitter. Thirdly, the PLL recovers the data by re-timing
the data with the extracted clean clock. The data retiming is normally performed
with a D-type flip-flop (DFF). The phase-lock feature is also utilized for the data
re-timing. For example, the falling edge of a recovered clock is used to trigger the
DFF when the transition edge of the NRZ data is synchronized to the rising edge of
the recovered clock, which gives an optimum clock position for bit slicing, i.e. data
retiming as illustrated in Fig. 1.2(b).
1.2.3 Synchronization
Clock jitter has become more important than ever for input/output (I/O) links
in recent chip-to-chip communications as clock speed increases. In addition to
the clock jitter, a clock skew between an internal clock and an external clock is
a concern with high clock frequency. The delay variation due to a big clock tree
in a chip significantly increases a worst-case clock skew, making available phase
margin much less than expected. By having the clock tree as the part of a PLL,
the clock skew variation between the external clock CK ext and the internal clock
CK int due to the clock tree can be minimized as illustrated in Fig. 1.2(c). Since the
k
k k
Figure 1.3 Other applications: (a) modulation; (b) demodulation; (c) carrier recovery and
(d) frequency translation.
k
6 1 Introduction
This book consists of four major parts, covering basic theories, system and appli-
cation perspectives, circuit design aspects, and PLL architectures. In the first part,
the essential basics of the PLL for circuit designers are described. The linear and
transient behaviors of the PLL are discussed in Chapters 2 and 3, respectively. In
the second part, Chapter 4 describes system design parameters by discussing the
relationship between clock and frequency in the time and frequency domains.
Based on the system knowledge gained from previous chapters, Chapter 5
Bibliography 7
Bibliography
Part I
Phase-Lock Basics
11
For circuit designers, it would be more meaningful to consider the practical design
aspects of a PLL for various applications than understanding complete mathemat-
ical descriptions originated from communication systems (knowing those would
be useful though). It is because desired loop parameters for the on-chip PLL design
over process, temperature, and voltage (PVT) variations could be different from
what we would have obtained based on theoretical analyses. Indeed, designing
a robust PLL with optimum system parameters is valuable in integrated-circuit
systems rather than designing a best PLL under ideal conditions. Experienced PLL
circuit designers seldom design a critically damped loop but consider either an
overdamped or underdamped loop in practice.
Phase-Locked Loops: System Perspectives and Circuit Design Aspects, First Edition.
Woogeun Rhee and Zhiping Yu.
© 2024 The Institute of Electrical and Electronics Engineers, Inc. Published 2024 by John Wiley & Sons, Inc.
12 2 Linear Model and Loop Dynamics
transfer function as depicted in Fig. 2.1. In the linear model of the PLL, only the
slope and the linear range of the PD transfer function are considered. A loop filter
is the low-pass filter (LPF) that rejects high-frequency noise in the loop. Ultimately,
we need a very narrow bandwidth to tune the output frequency of a VCO with a
DC-like voltage, but the 3-dB corner frequency of the loop filter cannot be too low
because of other noise considerations. The transfer function of the loop filter F(s)
determines the type and order of a PLL. A VCO is the oscillator that modulates
the frequency in response to a control voltage. The VCO gain K v is defined by a
frequency change to an input-voltage change, measured in units of radians per
second per volt, that is rad/s/V, or hertz per volt, that is Hz/V. A free-running fre-
quency 𝜔c is the output frequency of the VCO with a floating control voltage but
often refers to the center frequency of the VCO tuning range.
In the linear model, we note that there is an integrator, 1/s, in the VCO model. It
is not because the VCO performs integration during voltage-to-frequency conver-
sion but because the phase is used as an error estimate in the loop. Figure 2.2 shows
an equivalent liner model of the PLL and explains how the integrator is embedded
in the VCO. For example, let us consider a frequency-locked loop (FLL) where a
frequency detector generates a frequency error to control the VCO. In the linear
model of the FLL shown in Fig. 2.3, the integrator is not put in the VCO even if the
same VCO circuit is used. Accordingly, the FLL is more stable than the PLL for a
2.2 Feedback System 13
given loop bandwidth. However, the FLL suffers from the frequency error problem
as discussed in Chapter 1.
Feedback is essential in analog circuit design. One of the reasons is the variation of
analog parameters. Therefore, desensitizing the analog parameters is important,
which can be done by a feedback topology with a stable reference. In the voltage
domain, a bandgap reference voltage is a good reference, while a crystal oscillator
is the one in the frequency domain.
A closed-loop transfer function (also called a system transfer function) H(s) from
an input phase to an output phase is given by
𝜃o G(s) Kd Kv F(s)
H(s) = = = (2.2)
𝜃i 1 + G(s) s + Kd Kv F(s)
For the first-order PLL, the 3-dB corner frequency of H(s) is the same as the
unity-gain frequency of G(s). Similarly, an error transfer function H e (s) from an
input phase to a phase error is expressed as
𝜃e 1 s
He (s) = = = (2.3)
𝜃i 1 + G(s) s + Kd Kv F(s)
Note that H e (s) exhibits a high-pass filter (HPF) transfer function with the same
3-dB corner frequency of H(s). It means that the PLL tracks the low-frequency
components of an input phase, while untracked high-frequency components of
the input phase are shown as phase errors.
For the frequency synthesizer that generates multiple frequencies from a low
reference frequency, a feedback factor needs to be considered in the linear model
of the PLL because a frequency divider is used in the feedback path. For a division
ratio N, a feedback factor of N −1 is to be used. Figure 2.4 shows the linear model
that includes a feedback factor. Since N is constant over frequency, it only plays as
a scaling factor in the open-loop gain. Now, we consider a feedforward gain Gf (s)
given by (2.1). Then, the system transfer function is expressed as
𝜃o Gf (s)
H(s) = = (2.4)
𝜃i 1 + Gf (s)∕N
2.2.2 Stability
In the negative feedback system, stability is one of the most important things
to be considered. For stability analysis, graphical methods are commonly used,
including Nyquist diagrams, Evans (root locus) plots, Nicholas charts, and Bode
plots. Among them, the Bode plot is well adopted for the stability analysis of a PLL
because it gives a straightforward interpretation of the loop dynamics with the
distinctive locations of poles and zeros. In addition, circuit designers who know
how to design a stable operational amplifier should be familiar with the Bode plot.
For the quantitative analysis of stability, a phase margin or gain margin obtained
from the open-loop gain is used. To understand the physical meaning of the phase
margin and gain margin, let us consider how a negative feedback system becomes
unstable. A negative feedback system becomes a positive feedback system when
there is a 180∘ phase-shift in the negative feedback loop with an open-loop gain
equal to or higher than unity as illustrated in Fig. 2.5. Because of the 1/s term in
the VCO, a phase shift of 90o is already made in the loop. Therefore, the maxi-
mum allowable phase margin is 90∘ with a first-order PLL. If a second-order PLL
is designed, additional phase delay occurs due to the pole of a loop filter. The phase
margin is defined by an excess phase available from the 180∘ phase shift when the
open-loop gain is unity. For example, a phase margin of 30∘ means that there is a
total phase delay of 150∘ in the loop at the unity-gain frequency. The less the phase
margin is, the less stable is the feedback system. Similarly, the gain margin is an
excess gain available from the unity gain when the total phase shift of the loop is
180∘ . The phase margin is more often used in practice than the gain margin since
the gain margin cannot be evaluated if the phase delay in the loop does not reach
180∘ , for example the first-order PLL. Even though the Nyquist plot or root locus
plot shows the detailed information of how a system becomes unstable, the Bode
plot is good enough as a starting point for the loop analysis.
Figure 2.6 illustrates why the type 2 feedback system must have a zero in the loop
dynamics. Each integrator lags the phase by 90∘ in the loop, causing a total phase
delay of 180∘ . Accordingly, the type 2 system cannot be stable since the phase mar-
gin is 0∘ , oscillating at a frequency so-called as natural frequency 𝜔n . By providing
a fast path in the system, that is, bypassing the integrator, a system zero is formed,
and a non-zero phase margin is obtained. Depending on the gain (or strength) of
the fast path, the phase margin of the loop is determined.
K = Kd K f K v (2.6)
𝜔u = K (2.8)
We can see that the unity-gain frequency and the loop gain are related with each
other. That is, to have a wide bandwidth, a high loop gain is required. With a
finite loop gain, transient behaviors such as a lock-in or pull-in range exhibit worse
performance than those of higher-order PLLs. More importantly, the type 1 PLL
has the problem of a static phase error for the change of an input frequency. There-
fore, the use of the first-order PLL by itself is limited in many applications. Those
problems will be discussed in the next chapter.
first-order type 1 PLL except second-order filtering outside the bandwidth. In other
words, the unity-gain frequency and loop gain are still related with each other.
Now let us consider the case of putting the 3-dB corner frequency of the RC filter
within the bandwidth of the PLL. To compensate for the degraded phase margin
due to a pole within the bandwidth, a zero should be added. A lead-lag RC filter
shown in Fig. 2.8 is commonly used to realize a second-order PLL as a passive
filter. The transfer function of the loop filter is
1 + s∕𝜔z 1 + sR2 C
F(s) = = (2.9)
1 + s∕𝜔p 1 + s(R1 + R2 )C
where
1 1
𝜔p = , 𝜔z = (2.10)
(R1 + R2 )C R2 C
Then, the open-loop gain is given by
Kd Kv 1 + s∕𝜔z K K 1 + sR2 C
G(s) = = d v (2.11)
s 1 + s∕𝜔p s 1 + s(R1 + R2 )C
Since there is only one integrator in G(s), the loop is a second-order type 1 loop. In
the second-order PLL, the loop gain K is defined by
K = Kd Kfh Kv (2.12)
R2 𝜔p
Kf ,h = = (2.13)
R1 + R2 𝜔z
2.3 Loop Dynamics of the PLL 19
For the given 𝜔p and 𝜔z , the closed-loop transfer function is obtained from
(2.2), or
Kd Kv 𝜔p (1 + s∕𝜔z ) K𝜔z (1 + s∕𝜔z )
H(s) = = (2.14)
s2 + 𝜔p (1 + Kd Kv ∕𝜔z )s + Kd Kv 𝜔p s2 + (K + 𝜔p )s + K𝜔z
A Bode plot is shown in Fig. 2.8 with 𝜔p < 𝜔u < 𝜔z . As illustrated, 𝜔z helps increase
the phase margin. Compared with the simple case of the second-order PLL with
𝜔u < 𝜔p , the loop dynamics shown in Fig. 2.8 offers a way of controlling 𝜔u inde-
pendently for the given loop gain K. Note that the use of the passive filter cannot
create a pole at DC to realize a type 2 PLL regardless of the order of the loop.
margin and oscillate at a natural frequency 𝜔n . The loop gain of the second-order
type 2 PLL is given by
R 𝜔p
K = Kd Kf ,h Kv = Kd Kv 2 = Kd Kv (2.18)
R1 𝜔z
where
R2
Kf ,h = (2.19)
R1
The closed-loop transfer function is
Kd Kv 𝜔p (1 + s∕𝜔z ) K𝜔z (1 + s∕𝜔z )
H(s) = = (2.20)
s2 + Kd Kv (𝜔p ∕𝜔z )s + Kd Kv 𝜔p s2 + Ks + K𝜔z
In the second-order type 2 PLL, the loop filter transfer function can be expressed
as the combination of two transfer functions as shown in Fig. 2.10, that is,
1 + sR2 C R 1 𝛽
F(s) = = 2 + =𝛼+ (2.21)
sR1 C R1 sR1 C s
where
R2 1
𝛼= , 𝛽= (2.22)
R1 R1 C
It implies that two separate control paths in parallel can be defined in the loop
filter; a proportional-gain path with a gain of 𝛼 and an integral path with a gain
of 𝛽. Note that the loop gain K is determined by 𝛼 from (2.18) and (2.19). Even
though both the single-path and the two-path configurations bring the same loop
transfer function, the two-path configuration makes it easy to understand the tran-
sient behavior of the second-order type 2 PLL, which will be discussed in the next
chapter.
„O dio, zeker signor, heel graag. Wij hadden den dooden mr. Fox
dadelijk moeten meenemen. Ik ga hem halen!”
„Wel sir. Die arbeid zal u niet moeilijk vallen. Daar hebt ge mij niet bij
noodig. Ik sta er op, vannacht weer met u te duiken. Blijf dus niet te
lang beneden!”
Daarop ging hij nog eens de verschillende kajuiten na, zonder echter
te vinden wat hij zocht.
Even nadat Casati weer aan boord was gekomen, gaf kapitein Brown
bevel om naar Plymouth terug te keeren.
Het anker werd gelicht en, vergezeld van een heele flottielje kleinere
en grootere vaartuigen, stoomde de boot naar de veilige haven terug.
[24]
[Inhoud]
VIJFDE HOOFDSTUK.
DE SCHAT VAN DE „TASMANIA”
In een Hotel van den derden rang te Plymouth, vlak bij de haven, had
Charly Brand een kamer gehuurd, waarvan de vensters uitkeken op
den haveningang, zoodat hij alle uitvarende en binnenkomende
schepen kon waarnemen. Het was Zondagmiddag, en Charly zat met
Lister voor het geopende venster een cigaret te rooken. Zij spraken
samen op fluisterenden toon, want vooral in hotels moet men met
geheimen zeer voorzichtig zijn.
Lister had zijn vriend juist verhaald van het avontuur op den bodem
der zee.
„Mr. Fox heeft zijn neef totaal onterfd. Mr. Fergusson heeft de
regeling van alles in handen, en zal miss Watkins zoo spoedig
mogelijk op de hoogte stellen.”
„We gaan nu toch zeker zoo mogelijk hier vandaan?” vroeg Charly.
„Hoe kom je erbij? Ben je dan vergeten, wat ik aan het strand van
Oostende tot je gezegd heb?”
„Ja”.
„Dat ik de verzonken schatten van den zeebodem zou halen.”
„Hou je kalm,” lachte lord Lister, „en maak je niet ongerust. Ik zal wel
duiken, zonder dat Edmonds er bij is, en op eigen houtje de schatten
te voorschijn halen”.
„O, die heb ik al uit Parijs laten komen, en ze naar Oostende laten
sturen. Alles komt uitstekend in orde, Charly, als jij je maar niet
zenuwachtig maakt”.
Charly keek zijn vriend met bezorgden blik aan, en schudde het
hoofd. Maar Lord Lister lachte en zei:
„Weet je dat wij onzen vriend Baxter hier ook nog eerstdaags kunnen
verwachten.”
„Kom kerel, maak je niet ongerust. Alles komt op zijn pootjes terecht.
En laat ons nu in de eetzaal een flesch Sect gaan drinken.”
Lord Lister had het wèl overdacht, om dézen nacht voor zijn avontuur
te gebruiken.
Het bootje, waarin hij met zijn vriend Charly had plaats genomen, had
de haven reeds langen tijd verlaten, en dobberde nu op de baren der
eindelooze zee.
Middernacht was reeds voorbij, toen zij langzaam het doel van den
tocht naderden.
Eenigen tijd later meldde lord Lister hem, dat hij den zeebodem had
bereikt, waardoor Charly, die trilde van zenuwachtigheid, alweer wat
kalmer was.
Daar beneden, op den bodem der zee, werd lord Lister door de
heerschende duisternis leelijk belemmerd in de uitoefening van zijn
werk.
Hij moest het smallere achterschip zien binnen te komen, waarin zich
de goudkistjes bevonden.
Hier lagen wederom verscheidene lijken, bij den aanblik waarvan hij
wederom hevig ontstelde.
In een ruime kajuit gekomen, stiet hij op een groot aantal koffers en
kisten en het kostte hem reusachtig veel moeite om deze allemaal uit
den weg te ruimen. Toen hij dat gedaan had, zag hij weer een deur,
en opnieuw beukten zijn hamerslagen met geweldige kracht op het
vochtige hout. Maar toen ook zag de duiker acht niet al te groote
cassettes, met ijzer beslagen, en voorzien van initialen der Engelsche
Bank. Dat was dus de groote schat. Acht kistjes. En ieder hield voor
ongeveer 3 millioen gulden aan goudstaven in. Dat maakte dus
samen het niet onaardig sommetje van 2 millioen pond sterling of 24
millioen gulden.
Tevergeefs!
Het enorme gewicht der goudstaven en van het ijzeren kistje maakte
het onmogelijk deze van hun plaats te brengen. [26]
Toen Lister met zijn lantaarn de ruimte verlichtte, zag hij plotseling
achter de kistjes de afschuwelijke gedaante van een inktvisch, die
zijn vangarmen naar alle kanten kronkelde, en plotseling een zwarte
vloeistof in het water spoot, waardoor elk uitzicht werd belemmerd.
Den schat kon hij immers toch niet meenemen, en hij voelde er bitter
weinig voor, om louter voor zijn genoegen nog langer te blijven in
deze onderzeesche ruimte met zulk een afschuwelijk zeemonster tot
gezelschap.
„Heelemaal niet. Ik had het best nog langer kunnen uithouden, maar
vond het beter, om eerst eens even naar boven te komen.”
„Je gaat toch niet weer duiken?”
„Maar natuurlijk!”
„Hou je kalm, vriendje”, spotte Lister en hij klopte den jongen man
eens vriendelijk op den schouder.
Charly moest wel gehoor geven aan de bevelen van zijn vriend.
Hij bracht spoedig een en ander in orde, en een paar minuten later
zakte lord Lister wederom naar den bodem der zee.
Daar aangekomen legde hij een groote hoeveelheid touw, dat hij had
meegenomen, ter zijde.
Charly riep terug, dat de maan juist was opgekomen en dat hij zich
moest haasten terug te komen, want dat de vloed kwam. Ook had hij
van Eddystone lichten zien naderen.
Eindelijk dan had Lister zijn duikerspak weer uit en stond hij aan
boord van het bootje, naast zijn trouwen vriend Charly, die zich zoo
ongerust had gemaakt, maar nu den koning te rijk was.
En geen wonder!
„Drie millioen voor ons, Charly, wat zeg je ervan?” De rest moeten we
voor de Bank laten, jammer genoeg, maar wij hebben geen tijd meer
om die andere zware kisten nog omhoog te halen.
Aldus geschiedde.
Het kistje was zoo zwaar, dat de boot op levensgevaarlijke wijze ging
overhellen naar den kant, waar men het binnen boord wou halen.
„Als nu de vloed komt”, sprak Lister, „drijft de ballon vanzelf met zijn
kostbaren last deze haven binnen. Dan laten wij de lucht eruit en
alles zinkt op den bodem, totdat wij bij ebbe den schat kunnen
meenemen.
[Inhoud]
ZESDE HOOFDSTUK.
VIJF MILLIOEN GULDEN.
Als een loopend vuurtje had het zich door de stad verbreid, dat
duikers den schat van de „Tasmania” hadden gevonden. Deze zou bij
eb naar boven worden gehaald.
Het volgende:
Mr. Fergusson was aan boord van het duikerschip, waar zich ook
twee directeuren van de Engelsche Bank bevonden, voorts Baxter en
rechercheur Marholm.
Edmonds zou met de drie duikers tegelijk naar beneden gaan, opdat
Casati hun duidelijk de schatkamer zou kunnen toonen.
Met z’n vieren zouden zij gemakkelijker den schat kunnen naar boven
brengen.
Twee uur later kon het signaal gegeven worden: de eerste kist
ophalen!—
Dat gebeurde!
Knersend sloegen de ketenen, de stoommachine proestte en
pruttelde.
„U, signor”, sprak hij, „danken wij deze vondst. Wilt ge hier maar de
premie van duizend pond voor den ontdekker in ontvangst nemen?
De Bank zal u steeds groote dankbaarheid blijven toekennen!”
Hij sprak eenige woorden van dank en stak de enveloppe in den zak.
Toen strekte hij zich weer uit op den ruststoel, alsof er niets
bijzonders gebeurd was.—
De zevende kist lag reeds op dek, toen door de duikers gemeld werd,
dat dit de laatste was.
Zij hadden hier geen cijfer genoemd, maar het stond vast, dat in
Sydney acht kistjes aan boord waren geheschen.
Edmonds werd nu ontboden.
„Hebt gij het aantal kistjes ook geteld?” vroeg hij een der
Bankdirecteuren.
„Zeker. Toen ik het laatst beneden lag, waren er nog vier kistjes. Drie
waren toen al opgeheschen. Er moeten dus zeven kistjes geweest
zijn.”
„Hoe zou ik dat weten, sir! Mijn duikers en ik kunnen u verklaren, dat
er maar zeven kistjes in de schatkamer waren.”
„Dan is het achtste kistje waarschijnlijk in een ander deel van het
schip, of— —”
Zijn collega keek hem vragend aan, maar de ander zei slechts:
„Merkwaardig—heel merkwaardig!”
Edmonds antwoordde:
„Ik ga dadelijk met Casati, mijn besten duiker, weer naar beneden.
Dadelijk!” [30]
Hun taak was hier echter thans afgeloopen en het schip van kapitein
Brown kon naar Plymouth terugkeeren.
„Als de geschiedenis zich niet op den bodem der zee had afgespeeld,
zou ik er op zweren, dat Raffles die 250,000 pond had gestolen.”
„Herinner mij niet aan dien man, die de vloek is van mijn leven”, zei
Baxter op giftigen toon.
„Maar Raffles heeft ons toch een dienst bewezen, door ons
opmerkzaam te maken op het helershol van dien Fox.”
„Dat is waar!”
„Wie niet?”
„Wel, Raffles!”
„Maar Marholm, je bent gek, stapelgek. Zou je dien Raffles niet een
premie willen toekennen?”
„Hij zal zich wel een en ander zelf hebben genomen, chef!”
„Natuurlijk!”
„Hij zal nooit menschen benadeelen, die eerlijk en braaf zijn. Alleen
schurken besteelt hij.”
——————————————
Deze opende haastig het epistel, maar nauw had hij het gelezen, of
hij stiet een kreet van woede uit.
„Wat is er?” vroeg een der directeuren.
„Ik deel den politie-inspecteur Baxter door dezen mede, dat het achtste
vermiste kistje met goudstaven van de Engelsche Bank zich bevindt in den
bekenden driehoek bij de molenrotsen. Als het ebbe is, kan het kistje heel
gemakkelijk van daar worden weggehaald. De plaats is dan droog.
Hoogachtend,
JOHN C. RAFFLES.”
[31]
Maar hij bedwong zich en zei met onschuldig gelaat tot Baxter:
„Ik denk, dat iemand hier een heel flauwe grap heeft willen uithalen,
maar in elk geval moet de aangeduide plaats nader onderzocht
worden!”
Terwijl de heeren het schip verlieten, had lord Lister zich omgekleed
en nu deelde hij kapitein Edmonds mee, dat hij zich wat in Plymouth
wilde gaan vermaken na al dien inspannenden arbeid.
Hij wist uitstekend den weg in deze plekken, vol verborgen klippen.
De eb had thans alle rotsen blootgelegd en bij het schijnsel van
lantaarns en fakkels manoeuvreerde de boot handig overal tusschen
door.
Toen het schip stil lag, was Baxter de eerste, die uitsprong, spoedig
gevolgd door de anderen.
Waarlijk!
Maar aan het deksel was aan de binnenzijde een stuk perkament
bevestigd, waarop in groote letters stond geschreven:
„Ik geef de Engelsche Bank het achtste kistje gaarne terug. Met haar
inhoud hoop ik nog heel wat ellende in de wereld te lenigen. Mijn aandeel
in de winst sta ik graag af aan mijn drie collega’s. Ik heb dat geld niet
noodig. Met een vriendelijken groet aan den heer Baxter.
JOHN C. RAFFLES,
de gewezen duiker Casati.”
Baxter was razend. Want het was heel wat voor iemand, die zoozeer
met zichzelven is ingenomen als deze inspecteur der recherche, om
voor den zooveelsten keer te moeten erkennen, dat hij bij den neus
genomen is door een inbreker van beroep. En Baxter bekende [32]het
niet graag, als hij een nederlaag had geleden. Hij smoorde een
zwaren vloek tusschen de lippen, bedwong zich met de meest
mogelijke moeite en bracht er eindelijk uit, daar aller oogen op hem
gericht waren:
„Die Raffles—die Raffles! Ik zal niet veel meer zeggen, maar tòch
moet mij van het harte, dat ik hoop, dat dit nu de laatste maal zal zijn,
de allerlaatste maal!”
En detective Marholm?
Die kon zijn lachen niet bedwingen, maar proestte het uit toen men
wat bekomen was van den algemeenen schrik.