Amalaki Mahotsava
Amalaki Mahotsava
Amalaki Mahotsava
Pathyapathya -
Sevana kala -
Kala maryada -
Side effects -
Research updates Patil B.P. et. al. May 2022 To design and evaluate
miracle formulation of Anorexia using Amalakyadi
Churna, IAJPS
TRIPHALA RASAYANA (Cha. Chi. Rasayana Adhikara)
• िरणान्तेऽभयामेकाां प्राग्भुक्ताद् द्वे बबभीतके । भु क्त्क्वा तु मधुसपपवर्भयाां मधक ु े ि तुगाषीयाव पपप्पल्या षौद्रसपपवर्ा । बरफला ससतया चापप युक्ता
चत्क्वायावमलकानि च ॥ ४१ ॥ प्रयोियि ् समामेकाां बरफलाया रसायिम।् ससद्धां रसायिम ् ॥ ४५ ॥ ( इनत बरफलारसायिमपरम ् )
िीवेद्वर्वशतां पूणवमिरोऽव्याचधरेव च ॥ ४२ ॥ ( इनत बरफलारसायिम ् ।) (Cha. Chi. 1 :3)
(Cha. Chi. 1 :3) Triphalā mixed with madhuka, tugākşiri and pippali along with honey
One Haritaki (fruit) after digestion, two bibhitaka (fruits) after and ghee or triphalā with sugar is a successful rasāyana. [ 45 ]
meals and four Amalaki (fruits) after meals should be taken with (Thus the other triphalā rasāyana ).
honey and ghee for a year. This triphala Rasayana makes a
person live for one hundred years devoid of old age and सववलौहै ः सुवणेि वचया मधस ु पपवर्ा । पविङ्गपपप्पलीर्भयाां च बरफला लवणेि
diseases. [41-42] च ॥ ४६ ॥ सां वत्क्सरप्रयोगेण मेधास्त्मृनतबलप्रिा । भवत्क्यायुःप्रिा धन्या
(Thus is triphala Rasayana ). िरारोगनिबहव णी ॥ ४७ ॥
(Cha. Chi. 1 :3)
रैफलेिायसीां पारी कल्केिालेपयेन्िवाम ् । तमहोराबरकां लेपां पपबेत ् ( इनत बरफलारसायिमपरम ् ।) Triphalā alongwith all (six) metals
षौद्रोिकाप्लुतम ् ॥ ४३ ॥ प्रभूतस्त्िेहमशिां िीणे तर प्रशस्त्यते । including gold, vaca; or with vidanga and pippali or with lavaņa
अिरोऽरुक् समार्भयासाज्िीवेच्चैव समाः शतम ् ॥ ४४ ॥ ( इनत taken with honey and ghee for a year provides intellect, memory and
बरफलारसायिमपरम ् ।) strength, promotes life-span and excellence and alleviates senility
(Cha. Chi. 1 :3) and diseases. [46-47]
A new iron plate should be plastered with the paste of triphala.
After twenty four hours this paste should be collected and taken
dissolved in honey water. After the drug is digested one should
take meals with plenty of fat. By observing this for a year one
lives one hundred years devoid of senility and diseases. [43-44]
(Thus the other triphala Rasayana ).
TRIPHALA RASAYANA (Cha. Chi. Rasayana Adhikara)
Phytochemical composition Polyphenols, flavonoids, tannins
Pharmacokinetics and pharmacodynamics Antioxidant, anticancer, antidiabetic, antimicrobial, pillar of gastrointestinal treatment
Avasthanusar uses Rasayana. Suitable for every one having good digestive capacity
Matra One Haritaki (fruit) after digestion, two bibhitaka (fruits) after meals (lunch) and four Amalaki
(fruits) after meals (dinner)
Anupana honey and ghee
Pathyapathya After the drug is digested one should take meals with plenty of fat.
Side effects If patients suffering from Asthama drink milk with CP, it
may cause more hazards
Research updates Sharma R. et.al. May 2019; Chyawanprash: A
traditional Indian bioactive health supplement;
Biomolecules 9 (5)
DHATRI LAUHA (AFI Part 1, Pg. 284)
DHATRI LAUHA (AFI Part 1, Pg. 284)
Phytochemical composition Vitamin C, Ferrous ions
Matra ½ - 1 gm
Pathyapathya Pathya: purana dhanya, patola, koshna jala etc. (as per research
article)
Sevana kala Nishi
बरफला मधक ु ां कुष्ठां द्वे निशे कटुरोदहणी ॥ ७९ ॥ बरफलाां द्वे सहचरे गुिूचीां सपि ु िववाम ् ।
पविङ्गां पपप्पली मुस्त्तां पवशाला कट्फलां वचा । शक ु िासाां हररद्वे द्वे रास्त्िाां मेिाां शतावरीम ् ॥८७॥
द्वे मेिे द्वे च काकोल्यौ साररवे द्वे पप्रयङ्गक ु ा ॥८०॥ कल्कीकृत्क्य घत ृ प्रस्त्थां पचेत्क्षीरे चतुगुवणे ।
शतपष्ु पा दहङ्गु रास्त्िा चन्ििां रक्तचन्ििम ् । तजत्क्सद्धां पाययेन्िारीां योनिशूलनिपीडिताम ् ॥ ८८॥
िातीपष्ु पां तग ु ाषीरी कमलां शकवरा तथा ॥ ८१ ॥ पीडिता चसलता या च निःसत ृ ा पववत ृ ा च या ।
अिमोिा च िन्ती च कल्कैरे तैश्च कापर्वकैः । पपत्तयोनिश्च पवभ्रान्ता र्ण्ढयोनिश्च या स्त्मृता ॥८९॥
िीवद्वत्क्सैकवणावया घत ृ प्रस्त्थां च गोः क्षषपेत ् ॥ ८२ ॥ प्रपद्यन्ते दह ताः स्त्थािां गभव गह् ृ णजन्त चासकृत ् ।
चतग ु वण
ु ेि पयसा पचेिारण्यगोमयैः । एतत्क्फलघत ृ ां िाम योनििोर्हरां परम ् ॥ ९० ॥
सुनतथौ पष्ु यिषरे मृद्भाण्िे ताम्रिे तथा ॥ ८३॥ (शा. सां. म. खां. ९/ ८७ - ९०)
ततः पपबेच्छुभदििे िारी वा परु ु र्ोऽथवा ।
एतत्क्सपपविवरः पीत्क्वा स्त्रीर्ु नित्क्यां वर् ृ ायते ॥ ८४ ॥
परु ािुत्क्पाियेद्धीमान्वन्ध्यापप लभते सुतम ् ।
अिायर् ु ां या िियेद्या च सत ू ा पि ु ः जस्त्थता ॥८५॥ Triphala Ghrita in Netra Roga:
पर ु ां प्राप्िोनत सा िारी बद् ु चधमन्तां शतायुर्म ् ।
एतत्क्फलघत ृ ां िाम भारद्वािेि भापर्तम ् ॥ ८६ ॥
अिक् ु त लक्ष्मणामल ू ां क्षषपेत्तर चचक्रकत्क्सकः ।
(शा. सां. म. खां. ९/ ७९ - ८६)