6.4 Funkcjonowanie Ukå Adu Krwionoå Nego

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 4

6.

4 Funkcjonowanie układu krwionośnego


1. Funkcjonowanie serca:
- Serce pełni funkcję pompy tłocząco-ssącej, która tłoczy krew z komór do tętnic oraz zasysa ją
z żył do przedsionków.

A. Układ bodźcowo-przewodzący serca:


-Automatyzm serca - to właściwość serca polegająca na tym, że wyizolowane z organizmu i
przechowywane w odpowiednich warunkach zjologicznych, może wykonywać skurcze przez
jeszcze wiele godzin.

Automatyzm serca wynika z obecności ośrodków stymulujących tworzących tzw. Układ


bodźcowo-przewodzący serca. Ośrodki automatyzmu serca są zbudowane że specjalnie
zmody kowanej włókien mięśniowych posiadających zdolność do rytmicznego samopobudzania i
przewodzenia impulsów elektrycznych. Do ośrodków automatyzmu serca należą:

Nadrzędny ośrodek automatyzmu węzeł


zatokowo-przedsionkowy (tylna ściana
przewodu przedsionka). Inicjuje pracę serca
(naturalny rozrusznik)

Węzeł przedsionkowy-komorowy
(Ściana między prawym przedsionkiem a
prawą komorą).

Pęczek przedsionkowo-komorowy (pęczek


Hisa) - rozdziela się na dwie odnogi wzdłuż
przegrody międzykomorowej do koniuszka
serca. W ścianach komór odnogi podzielają

B. Regulacja pracy serca:


- Ośrodki automatyzmu
- Układ nerwowy
- Układ hormonalny (adrenalina)
Przyspieszenie/zahamowanie pracy serca odbywa się odruchowo. Na przyspieszenie wpływają bodźce
płynące z mózgowia, wysiłek zyczny, wzrost temperatury ciała.

C. Zsynchronizowane działanie mięśnia sercowego:


Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana serca składa się z komórek - kardiomiocytów - widlasto
rozgałęzione, miejsca ich styku to wstawki z licznymi koneksami, które łączą cytoplazmy, umożliwiając
przepływ impulsu i skurcz całego mięśnia.

2. Zjawiska elektryczne w sercu:


Komórki mięśniowe cechują się pobudliwością, której podstawą są zjawiska elektryczne zachodzące w
błonie komórkowej, związane z transportem jonów.

-Krzywa elektrokardiogra czna:


—Załamek P - wynik rozprzestrzeniania się stanu pobudzenia, generowany
przez węzeł zatokowo-przedsionkowy (komórki przedsionka). W wyniku
tego pobudzenia następuje skurcz przedsionków.
—Załamek Q,R,S - stan pobudzenia przechodzi z węzła zatokowo-
przedsionkowego przez węzeł przedsionkowo-komorowy i pęczek
przedsionkowo-komorowy do komór powodując ich skurcz
—Załamek T - stan spoczynku, rozkurcz komór.
fi
fi
fi
fi
3. Ogólne zasady krążenia krwi:
—Gradient ciśnień - warunkuje ruch krwi; to różnica między ciśnieniem krwi panującym w
tętnicach a ciśnieniem panującym w żyłach. Powstaje gdy krew z serc jest wtłaczana do tętnic -
aorty i pnia płucnego. Prędkość przepływu krwi jest wprost proporcjonalna do gradientu ciśnienia
i odwrotnie proporcjonalna do oporu naczynia krwionośnego.

Opór naczynia krwionośnego zależy od:

-Średnica naczynia - Prędkość jest większa w naczyniach o dużej średnicy np.: aorta, ponieważ
osocze płynie blisko ścian a krwinki w centralnej części strumienia co zmniejsza tarcie. Prędkość
jest mniejsza w naczyniach o małej średnicy np.: naczynia włosowate, z racji utrudnionego
przepływu krwi, bo krwinki płyną blisko ścian (zwiększone tarcie). Organizm może sam regulować
wielkość przepływu krwi, zwężanie i rozszerzanie naczyń za pomocą mięśni gładkich .

-Rozgałęzienia naczynia - nieliczne rozgałęzienia o małym kącie zwiększają prędkość przepływu


krwi, a liczne o dużym kącie zmniejszają prędkość np.: naczynia oporowe (małe tętnice i tętniczki
sąsiadujące z naczyniami włosowatymi) spowalnia przepływ krwi (wydajna wymiana substancji).

-Lepkość krwi - Im wyższa wartość hematokrytu tym większa lepkość krwi (zazwyczaj stała).

4. Cykl pracy serca:

1. Stan pobudzenia (P) - skurcz przedsionków; wzrost ciśnienia krwi w przedsionkach, krew z
przedsionków przepływa do komór przez otwarte zastawki przedsionkowo-komorowe,
zastawki aorty i pnia płucnego są zamknięte.
2. Stan pobudzenia - skurcz komór (QRS) -wzrost ciśnienia krwi w komorach, co powoduje
zamknięcie zastawek przedsionkowo-komorowych (pierwszy ton serca), gdy ciśnienie krwi w
komorach przewyższy ciśnienie krwi w tętnicach, otwiera się zastawka aorty i pnia płucnego i
krew zostaje wypchnięta do tętnic.
3. Stan spoczynku - rozkurcz komór (T) -następuje spadek ciśnienia krwi w sercu, co powoduje
zamknięcie zastawek aorty i pnia płucnego (drugi ton serca), krew napływa do przedsionków.

5. Objętość wyrzutowa i objętość minutowa serca:


-Objętość wyrzutowa -objętość krwi wyrzucanej z każdej komory do odpowiedniego naczynia
tętniczego podczas jednego skurczu serca.
-Objętość minutowa -objętość krwi tłoczona przez każdą komorę do odpowiedniego naczynia
tętniczego w czasie jednej minuty. Wpływa na nią częstość skurczów serca.

Na objętość wyrzutową i objętość minutową serca wpływają:


-siła skurczu mięśnia sercowego (zależna od ilości krwi żylnej, wydajności procesów
energetycznych zachodzących w mitochondriach kardiomiocytów),
-ciśnienie krwi w naczyniach tętniczych.

6. Obiegi krwi:

-Obieg ustrojowy (duży, obwodowy) - wymiana gazów oddechowych między krwią a tkankami.

Lewa komora serca—>aorta—>naczynia włosowate ciała—>naczynia żylne—>prawy przedsionek

-Obieg płucny (mały) umożliwia wymianę gazów oddechowych między krwią, a powietrzem
znajdującym się w pęcherzykach płucnych.

Prawa komora—>pień płucny—>tętnice—>tętniczki—>naczynia włosowate pęcherzyków


płucnych—>żyła płucna (naczynia żylne)—>lewy przedsionek serca

7. Ściany komór serca - ściana lewej komory jest grubsza od ściany komory prawej. Wynika to z
faktu, że lewa komora tłoczy krew do aorty pod bardzo wysokim ciśnieniem (rozprowadzanie krwi
do narządów oddalonych od serca), duże opory dla przepływającej krwi.
8. Przepływ krwi w żyłach:
Z racji niskiego ciśnienia krwi, ruchu krwi wbrew sile grawitacji (niektóre żyły) sprawia to, że
przepływ krwi jest utrudniony, ułatwiają go:

-zastawki
-ssące działanie przedsionków serca- w dużych żyłach, z których krew spływa do przedsionków
serca oraz w rozkurczonych przedsionkach panuje niskie ciśnienie. Dzięki temu serce zasysa krew
z układu żylnego.
-mechanizm pompy oddechowej - podczas wdechu: zmniejsza się ciśnienie w klatce piersiowej,
co powoduje rozszerzenie żył głównych w klatce piersiowej i ułatwia dopływ krwi do serca.
Podczas wydechu: zwiększa się ciśnienie w jamie brzusznej, dzięki czemu krew jest wypychana z
żył brzucha w kierunku serca.
-mechanizm pompy mięśniowej - w żyłach kończyn dolnych zachodzi wbrew sile grawitacji,
ułatwia ją praca mięśni; naciskają na ściany żył i popychają krew.

9. Regulacja poziomu ciśnienia krwi:


-Najwyższe ciśnienie krwi występuje podczas skurczu komór (ciśnienie skurczowe) - najniższe w
czasie ich rozkurczu (ciśnienie rozkurczowe).
- Tętno (puls) —to arytmiczne rozciąganie ścian naczyń tętniczych podczas wypełnienia ich krwią
wyrzucaną z serca w czasie skurczu komór (objętość wyrzutowa serca) na jego podstawie
można ocenić prawidłowość funkcjonowania układu krwionośnego. Wynosi ok. 70 uderzeń na
minutę.

10. Krążenie wieńcowe:


Serce do prawidłowej pracy potrzebuje tlenu i substancji odżywczych. Są one prowadzone przez
tętnicę wieńcowe, które odchodzą od aorty w jej początkowym odcinku. Tętnice oplatają serce na
kształt wieńca, liczne odgałęzienia wnikają w głąb mięśnia sercowego. Zbędne produkty
przemiany materii są odprowadzane przez żyły wieńcowe uchodzące bezpośrednio do prawego
przedsionka serca.

11. Krążenie wątrobowe:


Wątroba odpowiada za wytwarzanie żółci, mocznika, niektórych hormonów oraz białek osocza
uczestniczących w krzepnięciu krwi reakcjach odpornościowych organizmu, ponadto zachodzi w
niej detoksykacja oraz magazynowanie nadwyżki związków pokarmowych.
Intensywny metabolizm wymaga więc dostarczenia dużej ilości tlenu za pomocą tętnicy
wątrobowej która jest odgałęzieniem tętnicy trzewnej, która odchodzi od brzusznego odcinka
aorty oraz żyły wrotnej która powstaje w wyniku łączenia się naczyń żylnych śledziony, żołądka,
trzustki, jelita cienkiego i jelita grubego. Tętniąca wątrobowe i żyła wrotna tworzą dwie sieci
naczyń włosowatych. Sieć naczyń włosowatych znajdujące się między tętniąca wątrobową a żyłą
wątrobową jest siecią typową - krew oddaje komórką wątroby tlen. Z kolei sieć naczyń
włosowatych znajdujące się między żyłą wrotną a żyłą wątrobową jest siecią dziwną żylną – żylną.
W jej obszarze krew oddaje komórką wątroby tlen, toksyny oraz nadmiar substancji pokarmowych
wchłoniętych w jelicie cienkim.

11. Żyrafy -olbrzymy o silnym sercu


Udogodnienia dla wysokich:
-Duża średnica tętnic szyjnych
-Bardzo grube ściany naczyń krwionośnych ( z racji wysokiego ciśnienia krwi)
-Serce o wyjątkowo grubych ścianach
-Mało elastyczne ściany naczyń krwionośnych kończyn (zapobiegają zastoją krwi)
12. Schemat - krwioobiegi:

You might also like