GEOMETRIA ANALITYCZNA

Etap 3

Lista zadań zawiera zadania opracowane przez m. in. Andrzeja Kiełbasę. Każde zadanie
zawiera szczegółowe informacje, dzięki którym można bez problemu odnaleźć je w
książce.

• Maturzysta bada równoległość i prostopadłość prostych na podstawie ich

równań ogólnych.
• Maturzysta wyznacza równanie prostej, która jest równoległa lub prostopadła do
prostej danej w postaci ogólnej i przechodzi przez dany punkt.
• Maturzysta oblicza odległość punktu od prostej.
Zad 1. (zad 2.5 str. 39)
Wyznacz równanie prostej równoległej do prostej k i przechodzącej przez punkt
P = (2; 4), jeżeli prosta k ma równanie 2x + 3y + 7 = 0

Odp: 2x + 3y – 16 = 0

1
Zad 2. (zad 2.6 str. 40)
Wyznacz równanie prostej prostopadłej do prostej k i przechodzącej przez punkt
P = (2; 4), jeżeli prosta k ma równanie y = 3x – 5

𝟏 𝟐
Odp: y = - 𝟑x + 4𝟑

Zad 3. (zad 2.7 str. 40)

Wyznacz współrzędne wszystkich punktów wspólnych prostych o równaniach
y = 2x + 4 i y = -x + 7

Odp: (1; 6)

2
Zad 4. (zad 2.8 str. 40)
Dane są punkty A = (-2; -1) i B = (10; 4) oraz prosta k o równaniu y = -0,5x + 3. Oblicz:
a) długość odcinka AB
b)odległość punktu A od prostej k
c) odległość prostej k od prostej y = -0,5x + 2.

𝟐
Odp: a) 13 b) 𝟐√𝟓 c)
√𝟓

3
Zad A1. Dany jest punkt C = (2, 3) i prosta o równaniu y = 2x – 8 będąca symetralną
odcinka BC. Wyznacz współrzędne punktu B.

𝟑𝟖 𝟏
Odp: B = ( , )
𝟓 𝟓

4
Zad A2. Wierzchołkami trójkąta ABC są punkty A = (-3, 0), B = (1, 3), C = (-1, 4).
a) oblicz długość wysokości opuszczonej z wierzchołka C
b) oblicz pole trójkąta ABC

Odp: a) 2 b) 5

5
ZADANIA MATURALNE:

Zad M1. (zad 214 str. 43)

Prosta k przechodzi przez punkt A = (3; 2) i przecina dodatnie półosie układu
współrzędnych w takich punktach, że iloczyn ich odległości od punktu (0; 0) jest równy
25. Wyznacz równanie prostej k.

Odp: x + y – 5 = 0 lub 4x + 9y - 30 = 0

6
Zad A3. Proste y = x – 4 i y = 3x – 4 zawierają dwa boki trójkąta prostokątnego. Znajdź
współrzędne wierzchołka kąta prostego tego trójkąta wiedząc, że prosta zawierająca
trzeci bok przechodzi przez punkt K = (3, 1).

𝟗 𝟕
Odp: (4, 0) lub ( 𝟓 , 𝟓 ) – są dwie możliwości

7
Zad A4. Punkty A = (-3, -1) i B = (4, 0) są wierzchołkami rombu ABCD, którego
wierzchołek D leży na prostej y = -x + 6. Wyznacz współrzędne wierzchołka C.

Odp: C = (𝟗, 𝟓)

8
Zad A5. Dany jest czworokąt ABCD o wierzchołkach w punktach A = (-5, 0),
B = (1, -2), C = (4, 1), D = (1, 5).
a) sprawdź, czy czworokąt ABCD jest trapezem,
b) wyznacz równania prostych zawierających przekątne tego czworokąta,
c) oblicz pole czworokąta ABCD.

𝟏 𝟓 𝟔𝟑
Odp: a) nie jest b) 𝐲 = 𝟗 𝐱 + 𝟗 i x = 1 c) 𝟐

9
Zad A6. W trójkącie prostokątnym ABC (|< 𝐴𝐵𝐶 | = 90°|) dwa wierzchołki mają
współrzędne A (4, -5) i C (-8, 5). Wyznacz współrzędne wierzchołka B, wiedząc, że pole
trójkąta ABC jest równe 61.

Odp: B = (-7, -6) lub B =(3, 6)

10
Zad M2. (zad 216 str. 43)
Dany jest punkt A = (-1; 2). Wyznacz równanie tej prostej, na której osie układu
współrzędnych ograniczają odcinek o środku w punkcie A.

Odp: 2x – y + 4 = 0

11
Zad A7. Punkt C = (-1, 4) jest wierzchołkiem trójkąta równoramiennego ABC, którego
podstawa zawiera się w prostej o równaniu y = 2x – 4. Znajdź współrzędne pozostałych
wierzchołków trójkąta wiedząc, że długość podstawy AB jest równa długości wysokości
tego trójkąta opuszczonej z wierzchołka C.

Odp: (4, 4) i (2, 0)

12
Zad M3. (zad 219 str. 44)
Przez początek układu współrzędnych oraz przez punkt A = (1; 3) przechodzą dwie
proste równoległe. Wyznacz równania tych prostych, wiedząc, że odległość między nimi
jest równa √5.

Odp: x – 2y = 0, x – 2y + 5 = 0 lub 2x + y = 0, 2x + y – 5 = 0

13
Zad A8. Punkt M = (2, 1) jest środkiem boku AB, a punkt N = (8, 3) to środek boku BC
kwadratu ABCD. Oblicz długość boku kwadratu ABCD.

Odp: 4√𝟓

14
Zad A9. Punkty A = (3, 6) i B = (5, 9) są wierzchołkami rombu ABCD, którego przekątna
AC ma długość 6. Oblicz długość przekątnej BD.

Odp: 4

15
Zad A10. Punkty A (0, -5) oraz D (-3, -1) są kolejnymi wierzchołkami trapezu
równoramiennego ABCD, którego osią symetrii jest prosta o równaniu x + 2y = 0. Oblicz
współrzędne pozostałych wierzchołków oraz długość odcinka łączącego środki ramion
tego trapezu.

Odp: (4, 3) i (-1, 3); 3√𝟓

16
Zad A11. Prosta l, na której leży punkt P = (-4, 6) tworzy z dodatnimi półosiami układu
współrzędnych trójkąt o polu równym 2. Wyznacz równanie prostej l.

Odp: y = −x + 2

17
Zad A12. Dane są punkty A = (3, -2) i B = (11, 4) i prosta k o równaniu y = 8x + 10.
Oblicz współrzędne punktu P leżącego na prostej k, dla którego suma
|AP|2 + |BP|2 jest najmniejsza.

Odp: (-1, 2)

18
 • Maturzysta oblicza współrzędne wektora.
• Maturzysta interpretuje geometrycznie działania na wektorach.
Zad 5. (zad 2.14 str. 40)
Dane są wektory 𝑢 ⃗ = [-3; -2] i 𝑤
⃗⃗ = [-1; 4]. Oblicz współrzędne wektora 𝑣, jeśli
𝑣 = 2(𝑢⃗ – 3𝑤
⃗⃗ ) - 𝑢
⃗

⃗ = [3; -26]
Odp: 𝒗

19
Zad 6. (zad 2.16 str. 41)
Dwa punkty dzielą odcinek o końcach A = (17; 31) i B = (53; 58) na trzy równe części.
Znajdź współrzędne tych punktów.

Odp: (29; 40) i (41; 49)

Zad 7. (zad 2.17 str. 41)

Dane są wektory u ⃗ = [3; 5] i v
⃗ = [-2; 6]. Wyznacz takie liczby a i b, aby a∙u
⃗ + b∙v
⃗ = [10; 5]

20
Odp: a = 2,5 b = -1,25

21
Zad A13. Dany jest trójkąt ABC, w którym A = (-2, -1), ⃗⃗⃗⃗⃗
AB = [8, 4], a punkt przecięcia
środkowych ma współrzędne (1, 4). Znajdź współrzędne pozostałych wierzchołków
trójkąta.

Odp: B = (6, 3); C = (-1, 10)

• Maturzysta posługuje się równaniem okręgu oraz opisuje koła za pomocą

nierówności .
• Maturzysta wyznacza punkty wspólne prostej i okręgu i innych figur.

22
Zad 8. (zad 2.21 str. 41)
Podaj długość promienia i współrzędne środka okręgu o równaniu
(x – 4)2 + (y + 1)2 = 5

Odp: (4; 1), √𝟓

23
Zad 9. (zad 2.21 str. 41)
Podaj długość promienia i współrzędne środka okręgu o równaniu
x2 + y2 + 3x – y + 1 = 0

Odp: (-1,5; 0,5), √𝟏, 𝟓

24
Zad 10. (zad 2.22 str. 41)
Określ wzajemne położenie okręgów o równaniach (x – 1)2 + (y – 1)2 = 16
i x2 + y2 + 2x + 2y – 8 = 0

Odp: okręgi przecinające się

25
Zad A14. Punkt S = (-1, 2) jest środkiem okręgu opisanego na trójkącie ABC.
Wierzchołek A ma współrzędne (-4, 1), a bok BC jest zawarty w prostej o równaniu
y = –2x + 5. Wyznacz współrzędne pozostałych wierzchołków trójkąta ABC.

Odp: (2, 1) i (0, 5)

26
Zad 11. (zad 2.25 str. 41)
Wyznacz te wartości parametru m, dla których prosta o równaniu 4x + 3y + m = 0 ma z
okręgiem, który określony jest równaniem (x – 2)2 + (y + 5)2 = 9, dwa punkty wspólne.

Odp: m ∊ (-8; 22)

27
Zad 12. (zad 2.26 str. 41)
Znajdź współrzędne punktów wspólnych okręgów o równaniach
x2 + y2 – 3x + 5y - 4 = 0 i x2 + y2 + x – 7y = 0

Odp: (-1; 0), (2; 1).

28
ZADANIA MATURALNE:
Zad M4. (zad 226 str. 44)
Znajdź równanie okręgu opisanego na trójkącie o wierzchołkach A = (1; 5), B = (8; -2),
C = (9; 1).

Odp: (x – 4)2 + (y – 1)2 = 25

29
Zad M5. (zad 237 str. 45)
Znajdź równanie prostej równoległej do prostej o równaniu 3x + 4y + 1 = 0 i stycznej
do okręgu o równaniu x2 + y2 – 4x – 2y + 4 = 0.

Odp: 3x + 4y – 5 = 0 lub 3x + 4y – 15 = 0

30
Zad. A15. Okrąg przechodzi przez punkt A(4, 1), zaś jego środek należy do prostej
k: x – y = 0. Wiedząc, że okrąg ten jest styczny do prostej l: y – 5 = 0, wyznacz jego
równanie.

𝟐 𝟐 𝟐 𝟐 𝟐 𝟐
Odp: (𝐱 − 𝟐√𝟐) + (𝐲 − 𝟐√𝟐) = (−𝟐√𝟐 + 𝟓) lub (𝐱 + 𝟐√𝟐) + (𝐲 + 𝟐√𝟐) = (𝟐√𝟐 + 𝟓)

31
Zad A16. Dla jakich wartości parametru m okręgi x 2 + y 2 − 4x + 2y + 4 = 0
m
i x 2 + y2 + 2x − 6y + 10 − 4 = 0 mają jeden punkt wspólny?

Odp: m = 64 lub m = 144

32
Zad M6. (zad 248 str. 46)
Napisz równanie okręgu symetrycznego do okręgu o równaniu x2 + y2 – 2x – 4y + 4 = 0
względem prostej o równaniu x – y – 3 = 0.

Odp: (x – 5)2 + (y + 2)2 = 1

33
Zad A17. Liczby x1 i x2 są różnymi pierwiastkami równania x 2 − 2√2x + p2 + 1 = 0.
Dla jakich wartości parametru p punkt (x 1, x2) należy do koła o środku S = (0, 0)
i promieniu długości √5.

√𝟐 √𝟐
Odp: p ∈ (−𝟏, − >∪< , 𝟏)
𝟐 𝟐

34
Zad M7. (zad 263 str. 48)
Podstawa AB trójkąta równoramiennego ABC zawarta jest w prostej x + y + 1 = 0.
Ramię BC zawiera się w prostej 2x – y – 1 = 0. Wyznacz równanie prostej k zawierającej
ramię AC wiedząc, że punkt P = (-4; 0) należy do prostej k.

Odp: x – 2y + 4 = 0

35
Zad M8. (zad 272 str. 49)
Wierzchołek C trójkąta ostrokątnego ABC ma współrzędne (2; 7). Prosta o równaniu
2x + y – 1 = 0 jest symetralną wysokości CD, a prosta o równaniu x + 3y – 8 = 0 zawiera
środkową trójkąta poprowadzoną z wierzchołka A. Oblicz współrzędne punktów A, B i
D.

Odp: A = (-7; 5), B = (-4; -1), D = (-6; 3)

36
Zad M9. (zad 287 str. 50)
Przekątna kwadratu opisanego na okręgu o równaniu x2 + y2 – 2x – 4 = 0 zawiera się w
prostej o równaniu 2x – y – 2 = 0. Wyznacz współrzędne wierzchołków tego kwadratu.

Odp: (1 - √𝟐; −𝟐√𝟐); (1 + √𝟐; 2√𝟐); (1 - 2√𝟐; √𝟐); (1 + 2√𝟐; - √𝟐)

37
Zad M10. (zad 295 str. 51)
1
Na okręgu o równaniu x2 + y2 = 8 opisano romb o polu 33 . Dłuższa przekątna rombu
3
zawiera się w prostej o równaniu y = x. Oblicz współrzędne wierzchołków kątów
ostrych tego rombu.

𝟏𝟎 𝟏𝟎 𝟏𝟎 𝟏𝟎
Odp: (− ;− )( 𝟑 ; )
𝟑 𝟑 𝟑

38
Zad A18. Dane są punkty A = (-2, 5), B = (3, -5). Punkt C należy do okręgu o równaniu
(𝑥 + 2)2 + 𝑦 2 = 25. Znajdź współrzędne punktu C tak, aby pole trójkąta ABC było
największe. Oblicz to pole.

𝟐𝟓+𝟏𝟓√𝟓
Odp: C = (−𝟐 − 𝟐√𝟓, −√𝟓); P = 𝟐

39
Zad A19. W okrąg o środku S(6, 4) wpisano trójkąt równoboczny ABC, którego jednym
z wierzchołków jest punkt A(2, 6). Oblicz współrzędne pozostałych wierzchołków tego
trójkąta.

Odp: 𝐁 = (𝟖 − √𝟑, 𝟑 − 𝟐√𝟑); 𝐂 = (𝟖 + √𝟑, 𝟑 + 𝟐√𝟑)

40
Zad A20. Wyznacz równanie okręgu o środku S(3, 1), który odcina na prostej
k: x – 7y + 29 = 0 cięciwę o długości 5√2.

Odp: (𝒙 − 𝟑)𝟐 + (𝒚 − 𝟏)𝟐 = 𝟐𝟓

41
Zad A21. Na płaszczyźnie dane są cztery punkty: A = (1, 2), B = (5, 4), C = (3, 6)
i D = (0, 8). Przez punkt D poprowadzono prostą l prostopadłą do prostej AB. Znajdź
na prostej l taki punkt E, aby pole trójkąta ABC było równe polu trójkąta ABE.

Odp: E = (1,4 ; 5,2) lub E = (3,8 ; 0,4)

42
Zad A22. Wyznacz równania prostych zawierających dwusieczne kątów utworzonych
przez proste 3x + 4y – 2 = 0 i 4x – 3y + 5 = 0.

Odp: −𝒙 + 𝟕𝒚 + 𝟕 = 𝟎 i 𝟕𝒙 + 𝒚 + 𝟑 = 𝟎

43
Zad A23. W trójkącie równoramiennym ABC podstawa AB zawiera się w prostej
k: x + y + 2 = 0, natomiast ramię BC zawiera się w prostej l: 2x – y – 14 = 0.
Punkt P(6, 4) należy do ramienia AC Wyznacz współrzędne punktów A, B, C.

Odp: A (-2, 0), B (4, -6), C (10, 6)

44
Zad A24. Odcinek AB o końcach A (8, -2) i B (-8, 6) jest przeciwprostokątną trójkąta
prostokątnego ABC. Spodek D wysokości poprowadzonej z wierzchołka C dzieli
przeciwprostokątną AB na takie odcinki AD i DB, że |AD|:|DB|=5 : 3. Wyznacz
współrzędne wierzchołka C.

Odp: 𝐂 = (−𝟐 − √𝟏𝟓, 𝟑 − 𝟐√𝟏𝟓) lub 𝐂 = (−𝟐 + √𝟏𝟓, 𝟑 + 𝟐√𝟏𝟓)

45
Zad E 1.
Dany jest równoległobok, którego boki zawierają się w prostych o równaniach: 𝑦 = 2𝑥 +
𝑎, 𝑦 = 2𝑥 + 2, 𝑦 = 𝑎, 𝑦 = 1. Wyznacz wszystkie wartości parametru 𝑎, dla których pole
tego równoległoboku jest równe 1.

Odp: 𝒂 ∈ {𝟎; 𝟑}

46
Zad E 2.
Wierzchołki A i B trójkąta prostokątnego ABC leżą na prostej 𝑦 = −4. Okrąg wpisany w
ten trójkąt jest styczny do boków AB, BC i CA odpowiednio w punktach 𝑃 = (6, −4),
𝑄 = (2, 4) i 𝑅 = (9, 5). Oblicz współrzędne wierzchołków A, B, C tego trójkąta.

Odp: 𝑨 = (𝟐𝟏, −𝟒), 𝑩 = (−𝟒, −𝟒), 𝑪 = (𝟓, 𝟖).

47