‫با نام خدا‬

‫دانشگاه صنعتی شریف‬

‫دانشکده مهندسی برق‬

‫درس سیستمهای نهفته بیدرنگ‬

‫دکتر ایمان غالم پور‬

‫تمرین سری اول‬

‫نیم سال دوم ‪1402-1401‬‬

‫دستیار آموزشی تمرین‪ :‬سروش نورزاد‬

 ‫بخش اول – تئوری و تحقیق‬
‫‪ -1‬در خصوص موارد زیر تحقیق کنید‪:‬‬
‫‪ -1‬بخشهای مختلف تشکیل دهنده یک سیستم نهفته‪.‬‬
‫‪ -2‬پنج زبان برنامهنویسی رایج در خصوص طراحی یک سیستم نهفته و سختافزار هدف آنها‪.‬‬
‫‪ -3‬سه روش متفاوت حمله به یک سیستم نهفته‪ .‬به طور خاص حمله ‪.Buffer Overflow Attack‬‬
‫‪ -4‬پنج پروتکل ارتباطی رایج برای اتصال به یک سیستم نهفته‪ .‬به طور خاص ‪.UART‬‬
‫‪ -5‬دست کم یک مورد از اشتباهات ممکن در طراحی یک سیستم نهفته که منجر به خطرات ایمنی میشود‪.‬‬
‫‪ -6‬علت دقیق بروز سانحهی انفجار موشک ‪.Ariane 5‬‬

‫‪ -2‬دادههای ارائهشده در جدول زیر را در نظر بگیرید‪ .‬دو پردازندهی ‪ A‬و ‪ B‬به ترتیب با فرکانسهای کاری ‪ 2GHz‬و‬
‫‪ 1.2GHz‬در دسترس است‪ .‬میخواهیم برنامهای با ‪ 10‬میلیون دستور را روی ‪ A‬و برنامهای با ‪ 6‬میلیون دستور را روی‬
‫‪ B‬اجرا کنیم‪.‬‬
‫‪ -1‬زمان اجرای هر برنامه را برای هر دو حالت محاسبه کنید‪.‬‬
‫‪ -2‬عملکرد هر پردازنده برای هر حالت چند ‪ MIPS‬است؟‬

‫‪Task4‬‬ ‫‪Task3‬‬ ‫‪Task2‬‬ ‫‪Task1‬‬ ‫وظایف‬

‫‪12‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪45‬‬ ‫درصد اختصاص فرکانس‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪3‬‬ ‫حالت اول ‪CPI‬‬
‫‪6‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫حالت دوم ‪CPI‬‬

‫بخش دوم ‪ -‬شبیهسازی رایانهای‬

‫تمرین اول‪:‬‬

‫در این تمرین به پیاده سازی برنامه ‪ Scheduler‬برای حالتهای متفاوت خواهیم پرداخت‪ .‬خروجی این برنامه شامل بردارهای‬
‫باینری خواهد بود که هر عددِ یک‪ ،‬نمایانگر یک ‪ job‬در زمانبندی خروجی است‪ .‬ورودی از یک فایل با نام ‪ inputs.txt‬خوانده‬
‫میشود و خروجی مرتبط به آن در فایلی متناسب نوشته خواهد شد‪ .‬بنابراین برنامه شما باید توانایی دریافت یک فایل با نام‬
‫‪ inputs.txt‬و نوشتن خروجی مطلوب هر نوع از ‪ Scheduler‬ها را داشته باشد‪.‬‬

‫فایل ‪ : inputs.txt‬در هر خط از این فایل یک مسئله ‪ Scheduling‬نوشته خواهد شد‪ .‬بنابراین هر خط از این فایل شامل سه‬
‫‪ list‬از اعداد میباشد که با ‪ Semicolon‬از یکدیگر جدا شدهاند‪ .‬به شکل زیر‪:‬‬

‫;‪T; C; D‬‬ ‫→‬ ‫‪e.g.‬‬ ‫→‬ ‫;]‪[5, 9, 20]; [2, 2, 5]; [3, 6, 5‬‬
‫که ‪ C ، T‬و ‪ D‬به ترتیب بردارهای دوره تناوب وظایف‪ ،‬میزان ‪ Job‬ها و ‪ Deadline‬های وظایف هستند‪.‬‬
‫فایل خروجی‪ :‬در هر خط از این فایل‪ ،‬خروجیِ یک مسئلهی ورودی نوشته خواهد شد (طبق ترتیبِ نوشته شدنِ مسائل در ورودی)‪.‬‬
‫اگر مسئله ورودی شامل ‪ n‬وظیفه باشد‪ ،‬هر خط شامل ‪ n+1‬بردار خواهد بود که ‪ n‬بردار اول‪ ،‬زمانبندی انجام شده برای وظایف‬
‫خواهد بود و بردار ‪ ، n+1‬بردار ‪ job‬های از دست رفته است‪:‬‬

‫;‪Task1Timetable; Task2Timetable; ….; Missed_jobs‬‬

‫به طور مثال برای مسئله فوق‪ ،‬خروجی برای حالت ‪ EDF‬به شکل زیر خواهد بود (چهار بردار زیر در یک خط نوشته میشوند)‪:‬‬

‫‪[1,1,0,0,0,0,0,0,0,1,1,1,1,0,0,1,1,0,0,0,1,1,0,0,0,0,0,1,1,0,0,1,1,0,0,1,1,0,0,0,];[0,0,0,0,0,0,0,1,1,‬‬
‫‪0,0,0,0,1,1,0,0,0,1,1,0,0,0,0,0,0,0,0,0,1,1,0,0,0,0,0,0,1,1,0,];[0,0,1,1,1,1,1,0,0,0,0,0,0,0,0,0,0,0,0,‬‬
‫‪0,0,0,1,1,1,1,1,0,0,0,0,0,0,0,0,0,0,0,0,0,];[0,0,0,0,0,1,1,1,1,1,1,0,0,0,0,0,0,0,0,0,0,0,0,0,0,1,1,0,1,‬‬
‫;]‪0,0,0,0,0,0,0,0,0,0,0,‬‬
‫با استفاده از این بردارها به راحتی میتوان خروجی نهایی را در یک تصویر نمایش داد‪ .‬به طور مثال‪ ،‬خروجی فوق به شکل زیر قابل‬
‫نمایش خواهد بود‪:‬‬

‫با توجه به موارد اعالم شده‪ ،‬برنامهای را برای زمانبندیهای ‪ DM ، RM‬و ‪ EDF‬طراحی کنید‪.‬‬

‫همچنین یک ‪ Scheduler‬مجزا برای حالت ‪ RM‬طراحی کنید که حالت ‪ Interrupt-Driven Aperiodic‬را پشتیبانی‬
‫میکند‪ .‬به منظور سادگی بیشتر‪ ،‬تنها یک ‪ Task‬غیرمتناوب خواهید داشت که در زمان تصادفی و به طول تصادفی وارد پردازنده‬
‫میشود‪ .‬فایل ورودی این بخش‪ ،‬همان فایل ورودی سایر بخشها خواهد بود و تنها در فرمت خروجی این بخش تفاوت ایجاد‬
‫خواهد شد‪ .‬در این خروجی‪ ،‬قبل از بردار ‪ job‬های از دست رفته‪ ،‬بردار وظیفه ‪ Aperiodic‬قرار خواهد گرفت‪ .‬به شکل زیر‪:‬‬

‫;‪Task1Timetable; Task2Timetable; ….; AperiodicTaskTimetable; Missed_jobs‬‬

 ‫به طور مثال یک نمونه از خروجیهای این ‪ Scheduler‬میتواند به شکل زیر باشد‪:‬‬

‫نکات تکمیلی‪:‬‬

‫‪ -‬حداقل وظایف تعریف شده برای هر مسئله ‪ 3‬خواهد بود‪.‬‬

‫‪ -‬بردار ‪ D‬باید در ورودی قرار داشته باشد‪ .‬در پیادهسازی برنامه ‪ RM‬الزم نیست این بردار را استفاده کنید‪.‬‬
‫‪ -‬نیازی به رسم تصویر خروجی مسئله نیست و فایل خروجی با محتویات باینری به عنوان جواب مسئله کافیست‪.‬‬
‫‪ -‬در ‪ Scheduling‬رعایت ترتیبِ بردارهایِ خروجیِ وظایفِ یک مسئله‪ ،‬در هر خط از خروجی اهمیتی ندارد‪ .‬تنها نکتهی مهم‪،‬‬
‫آن است که آخرین بردار هر خط‪ Job ،‬های ‪ Missed‬شده باشد (ترتیب خطوط ورودی و خطوط خروجی یکسان است)‪.‬‬

‫تمرین دوم (امتیازی)‪:‬‬

‫یک ‪ RM Polling Server Scheduler‬بنویسید که دارای شرایط زیر میباشد‪:‬‬

‫‪ -‬این ‪ Scheduler‬زمانبندی چهار وظیفه را بر عهده دارد و وظیفه اولویت مرتبه سوم ‪ Aperiodic‬میباشد‪.‬‬
‫‪ -‬در این پردازنده‪ ،‬وظیفهی ‪ Aperiodic‬میتواند در طول بازهی شبیهسازی چندین مرتبه رخ دهد‪.‬‬
‫‪ -‬در این سناریوی خاص‪ ،‬وظیفه ‪ Aperiodic‬دارای ددالین خواهد بود؛ برخالف سایر وظایف موجود در پردازنده که بدون‬
‫ددالین هستند (زمانبندی ‪.)RM‬‬
‫‪ -‬نیازی به خواندن یا نوشتن ورودی به فایل نیست‪ .‬اما خروجی این تمرین باید به شکل یک تصویر رسم شود‪.‬‬
 ‫به طور مثال یک نمونه از این خروجیهای قابل قبول این برنامه به شکل زیر خواهد بود‪:‬‬

‫نکاتی در خصوص شبیه سازیها‪:‬‬

‫‪ -‬برنامه مورد نظر را با استفاده از ‪ Python v3‬بنویسید‪.‬‬

‫‪ -‬طول بازهی ‪ Scheduling‬را در تمام شبیه سازیها ‪ 40‬در نظر بگیرید‪.‬‬
‫‪ -‬در فایل های ارائه شده به شما تابع خواندن و نوشتن بردارهای ورودی و خروجی طبق استانداردِ ارائه شده‪ ،‬در اختیار قرار داده‬
‫شدهاند و می توانید از این توابع بهره بگیرید‪ .‬همچنین برای قابل فهم کردن روند کلی برنامه مد نظر توابع ناقصی در اختیار قرار‬
‫گرفته شده که میتوانید با کامل کردن آنها به تمارین شبیهسازی پاسخ دهید‪ .‬استفاده کردن از این فایلها اختیاری است‪.‬‬
‫‪ -‬از آنجایی که تصحیح بعضی بخشها به طور خودکار صورت میگیرد‪ ،‬ممکن است بعضی از مسائل دارای چند جواب صحیح‬
‫بوده باشد و جواب شما نیز صحیح بوده و به عنوان غلط تلقی گردد‪ .‬پس در صورتی که از درست بودن پاسخ خود مطمئنید‪،‬‬
‫حتما به اشتباه رخ داده اعتراض کنید (لیست مسائل مورد استفاده برای تصحیح‪ ،‬پس از تصحیح و نمرهدهی اعالم خواهد شد)‪.‬‬

‫تذکر نهایی‪ :‬فایلهای پایتون و گزارش کامل تمرین‪ ،‬که شامل پاسخ به سواالت‪ ،‬ارائهی نتایج شبیهسازیها و توضیحات جانبی‬
‫دیگر (چگونگی اجرای برنامه و غیره) می باشد را به شکل یک فایل ‪ RAR‬و طبقِ فرمت نامگذاری ذکر شده در فایل قوانین تمارین‬
‫در سامانهی ‪ CW‬بارگزاری نمایید‪.‬‬

‫با تشکر‬