‫‪www.SourceSara.

com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫‪1‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫بسم تعالی‬
‫زبان برنامه نویسی جاوا در دنیا روز به روز با اقبال بیشتری مواجه می شود و عده ی زیادی به برنامه نویسی با این زباان روی مای‬
‫آورد‪ .‬دلیل این هم روشن است‪ :‬امن بودن و در عین حال قدرت زبان جاوا باعث گردیده‪ ،‬تعداد برنامه نویس هایی که با جاوا کار می‬
‫کنند از تعداد برنامه نویس هایی که با سایر زبان های برنامه نویسی کار می کنند به مراتب بیشتر باشد‪ .‬در کنار این موضوع شاهد‬
‫رواج گسترده ی گوشی های هوشمند بین تمام مردم دنیا هستیم‪ ،‬که اکثرا از سیستم عامل اندروید استفاده میکنند و حاال آنکاه‬
‫ما برای ایجاد و نوشتن اپلیکیشن ها و برنامه های جانبی روی اندروید بایستی از جاوا استفاده کنیم‪ .‬باید توجه داشت کاه بشا‬
‫رابط کابری اندروید با زبان جاوا نوشته شده است و برنامه های اندرویدی میتوانند برای ارتباط با الیه های زیرین سیساتم عامال‬
‫اندروید از کتابشانه های جاوایی اندروید بهره ببرند ‪.‬همچنین برای کار با پایگاه داده هایی همچون اوراکل‪ ،‬بدون دانستن زبان جااوا‬
‫امری غیر ممکن است‪ .‬زیرا که برای کاربا پایگاه داده ی اوراکل می بایستی حتما ‪ ،‬با جاوا آشنایی داشته باشیم‪ .‬ماا باا اساتفاده از‬
‫جاوا قدر خواهیم بود تا برنامه های کاربردی‪ ،‬برای لینوکس ‪ ،‬اندروید و ویندوز بنویسیم‪.‬‬

‫هدف بنده از نگارش این کتاب ارتقای سطح علمی جاوا در ایران بوده و معیار اصلی من هنگام تالیف کتاب مورد توجه قارار دادن‬
‫خوانندگان مبتدی و کاربرانی که اصال برنامه نویسی نکرده اند بوده است‪ .‬در عین حال از کابران حرفه ای نیز غافل نشده ام‪ ،‬و ایان‬
‫کتاب شامل نکات ارزنده ای برای متشصصین حرفه ای کامپیوتر است‪.‬‬

‫میرود‪ .‬سعی من در تالیف این کتااب باه صاورت‬ ‫رویه آموزشی کتاب هم از مطالب مقدماتی شروع شده و تا سطح پیشرفته پی‬
‫خود آموز بوده به صورتی که شما دیگر نیازی به کالس آموزشی یا استاد ندارید‪.‬‬

‫و اما وجه تسمیه این کتاب با سایر کتاب های فارسی جاوا موجود در ایران ‪ ،‬در این است که بنده تمام مطالب فصل های کتاب را از‬
‫های کتاب های معتبر انگلیسی اخذ کرده و به جرات می توانم بگویم حتی از یک منبع فارسی (که معماوال پار از‬ ‫آخرین ویرای‬
‫اشتباه اند) استفاده نکرده ام‪.‬‬

‫فرض من در هنگام نوشتن کتاب این بوده است‪ ،‬که خوانندگان این کتاب در سطح مقدماتی و پایین قرار دارند و قدم به قادم‬ ‫پی‬
‫توسط مطالعه ی این کتاب به سطح خوبی در جاوا خواهند رسید‪.‬‬

‫‪ .‬خواننده گان عزیز میتوانند نظرات و پیشنهادات خود را از طریق زیر به مولف کتاب ‪ ،‬هادی خداپناه ارسال کنند‪:‬‬

‫‪https://telegram.me/hadi_khodapanah_computer‬‬ ‫آی دی تلگرام ‪:‬‬ ‫‪-1‬‬

‫‪[email protected]‬‬ ‫‪ -2‬ایمیل‬

‫این کتاب‪ ،‬میتوانید به کانال زیر رجوع کنید‪:‬‬ ‫‪ -3‬برای اطالع و دانلود از آخرین تالیفات دیگر و نیز آخرین ویرای‬

‫‪https://telegram.me/khodapanah_hadi_IT‬‬

‫هادی خداپناه‬

‫‪1395/6/13‬‬

‫‪2‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫فهرست مطالب‬

‫فصل ‪1‬‬
‫نصب ‪6...............................................................................................................................................JAVA‬‬
‫نصب ‪16........................................................................................................................................... eclipse‬‬

‫فصل ‪2‬‬

‫متغیر‪28...............................................................................................................................................................‬‬
‫انواع داده ها در جاوا ‪28..............................................................................................................................‬‬
‫تخصیص مقدار به متغیر های دارای مقدار اولیه ‪30......................................................................‬‬
‫عبارات تخصیص (‪30.........................................................................)Assignment Statements‬‬

‫نوع داده ی ‪32..................................................................................................................................... char‬‬

‫نوع ‪33..............................................................................................................................................boolean‬‬
‫نوع داده های اعشاری در جاوا ‪35............................................................................................................‬‬
‫نوع داده ای صحیح در جاوا‪36...................................................................................................................‬‬
‫انوع مرجع(‪37..........................................................................................................)Reference Types‬‬

‫ایجاد مقادیر جدید با اعمال عملگرها (‪41.........)Creating New Values by Applying Operators‬‬
‫عملگر های افزایش ( ‪ )increment‬و کاهش (‪43.............................................. )decrement‬‬
‫عملگر های تخصیص (‪45...................................................................... )Assignment Operators‬‬
‫فصل ‪3‬‬
‫)‪49.................................................................................Making Decisions (Java if Statements‬‬

‫کنترل کلید های فشار داده شده از کیبورد‪51......................................................................................‬‬

‫ایجاد کردن مقادیر تصادفی‪53.....................................................................................................................‬‬
‫دستورات انتخابی ‪54.........................................................................................................................................‬‬
‫عالمت ==(‪55................................................................................................)The double equal sign‬‬
‫‪ else‬بدون ‪ if‬کاربرد ‪56..............................................................................................................................‬‬

‫ایجاد شرط با عملگر های مقایسه ای و منطقی ‪57...............................................................................‬‬

‫مقایسه ی اشیاء (‪58...........................................................................................)Comparing objects‬‬

‫‪3‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫عملگر های منطقی در جاوا‪60.......................................................................................................................‬‬

‫ساخت ‪ if‬های تودرتو ‪64............................................................................................................................‬‬

‫‪Switch‬در جاوا ‪66...........................................................................................................................................‬‬

‫‪ Switch‬جدید و بهبود یافته ‪69................................................................................................................‬‬

‫فصل ‪4‬‬

‫تکرار دستور العمل ها بارها و بارها ( دستور ‪ while‬در جاوا) ‪72.........................................‬‬

‫تکرار تا تعدادی معین(حلقه ی ‪ for‬در جاوا ) ‪75.............................................................................‬‬

‫اجرا تا زمانی که آنچه میخواهید را به دست آورید ( حلقه ی ‪ do‬در جاوا) ‪78................‬‬

‫ذخیره ی یک کارکتر تنها ‪80......................................................................................................................‬‬

‫کارکردن با فایل ها در جاوا ‪81................................................................................................................‬‬

‫محدوده ی متغیر ها ‪82............................................................................................................................‬‬

‫فصل ‪5‬‬

‫تعریف کالس ‪85.............................................................................................................................................‬‬

‫تعریف متغیر ها و تعریف اشیاء ‪87........................................................................................................‬‬

‫کالس های عمومی ( ‪89...................................................................................... ) Public classes‬‬

‫تعریف متد داخل کالس ‪89.......................................................................................................................‬‬

‫یک ‪ Account‬که خودش را نمایش میدهد ‪90..............................................................................‬‬

‫فرستادن و گرفتن مقدار به ‪ Method‬ها ‪92............................................................................... :‬‬

‫خطا ‪98................................................................................................................................................................‬‬

‫برنامه نویسی خوب (‪102..................................................................... )Good programming‬‬

‫فراخوانی ‪103................................................................................................... Accessor Methods‬‬

‫‪4‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫فصل ‪6‬‬

‫ذخیره کردن داده ها در فایل ‪109..................................................................................................‬‬

‫‪ Copy‬و ‪ Past‬کردن کد ‪110....................................................................................................‬‬

‫خواندن یک خط در هر دفعه ‪112.....................................................................................................‬‬

‫ایجاد یک زیر کالس ‪115.........................................................................................................................‬‬

‫ایجاد زیر کالس ها شکل گیری عادت هاست ‪118..................................................................‬‬

‫استفاده از زیر کالس ها ‪119.................................................................................................................‬‬

‫تطابق انواع(‪120........................................................................................................ )types match‬‬

‫تغییر دادن متد های قبلی ‪121.........................................................................................................‬‬

‫استفاده از متد ها از درون زیرکالس ها و کالس ها ‪124.........................................................‬‬

‫فصل ‪7‬‬

‫مقیاس دما (‪ )temperature scale‬چیست ‪127.........................................................................‬‬

‫( انواع ‪enum‬جاوا) ‪127..........................................................................................................................‬‬

‫‪ Temperature‬چیست؟ ‪128..............................................................................................................‬‬

‫با سازنده(‪ )statements‬چه کاری میتوان انجام داد ‪129.......................................................‬‬

‫دو راه برای انجام یک کار ‪131..........................................................................................................‬‬

‫ساخت ‪ temperatures‬بهتر ‪132.....................................................................................................‬‬

‫‪133........................................................................................................................ Using all this stuff‬‬

‫یک سازنده ی پیش فرض ‪134..............................................................................................................‬‬

‫سازنده ای که کارهای بیشتری انجام میدهد ‪135.......................................................................‬‬

‫منابع ‪138........................................................................................................................................................‬‬

‫‪5‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫فصل ‪1‬‬

‫‪6‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫نصب ‪JAVA‬‬
‫در ابتدا فایل )‪ JDK (Java SE Development Kit‬و نیز فایل ‪JRE: (Java Runtime‬‬
‫)‪ Environment‬رو از سایت رسمی آن به آدرس‬

‫‪http://www.oracle.com/technetwork/java/javase/downloads/index.html‬‬

‫دانلود کنید‪.‬و هر دو را نصب کنید‪. .‬‬

‫توجه کنید که در زمانی که این مطلب رو می نویسم‪ ،‬گویا ایران تحریم شده است و باید از ‪( VPN‬همون فیلتر‬
‫شکن خودمون)استفاده کنیم از سایت باال این دو فایل رو دانلود کنید‪ .‬با اینکه از سایت های ایرانی آنها را تهیه‬
‫نمایید‪.‬‬

‫بعد کلیک روی دکمه ی مششص شده در تصویر زیر رو به خواهید گشت‪.‬‬

‫متناسب‬ ‫‪JDK‬‬ ‫سپس گزینه ی ‪ Accept License Agreement‬را تیک دار کنید‪ .‬و از داخل کتدر قرمز رنگ‬
‫با سیستم عامل خود را انتشاب کنید‪.‬‬

‫‪7‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫‪8‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫نوبت به نصب آن میرسد‬ ‫‪JDK‬‬ ‫بعد از دانلود فایل‬

‫فایل اجرایی جاوا (‪ )jdk‬را اجرا‬

‫کنید‪.‬‬

‫‪Next‬‬ ‫در کادر اول زیر روی‬

‫کلیک کنید‪.‬‬

‫در کادر دوم نیز بعد از مشخص‬

‫کردن مسیر نصب جاوا روی‬
‫‪Next‬کلیک کنید‬

‫‪9‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫در اینجا بعد از مشخص کردن پوشه ی مقصد برای نصب جاوا روی ‪Next‬کلیک کنید‪.‬‬

‫‪10‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫در کادر پایین اظهار میکند که جاوا با موفقیت نصب شد‪...‬روی ‪Close‬کلیک کنید‪...‬‬

‫‪11‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫‪System‬‬ ‫حال که ما جاوا را نصب کردیم‪.‬بایستی جاوا رو به سیستم عامل خود معرفی کنیم‪ .‬برای اینکار وارد کنترل پنل شوید و روی‬
‫کلیک کنید‬

‫کلیک کنید‬ ‫آنگه پنجره ای ظاهر خواهد گشت که روی ‪Advanced system settings‬‬

‫حال پنجره ای ظاهر میشود که باید روی‬

‫‪ Environment Variables‬کلیک‬
‫کنید‬

‫‪12‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫دوباره پنجره ی جدیدی ظاهر خواهد گشت که در قسمت ‪ system variables‬روی دکمه ی ‪New‬‬
‫کلیک کنید‬

‫با این کادر یک متغیر جدید ایجاد میشود‬

‫که بایستی مقدار دهی کنید‬

‫پنجره ظاهر شده را مانند رو به رو پر کنید(با این‬

‫کار متغییر را مقداردهی می کنید)‪ .‬در قسمت‬
‫‪ Value‬مسیری که قبال مشخص کرده اید را‬
‫بنویسید‬

‫بعد از این مرحله باید مسیر دایرکتوری ‪ bin‬را در‬

‫متغیر سیستمی ‪ PATH‬قرار دهیم‪ .‬برای این کار‬

‫‪13‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫بگردید‪.‬‬ ‫دوباره در قسمت ‪ system variables‬به دنبال متغیر ‪path‬‬

‫‪14‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫‪ Path‬را انتخاب کرده و روی ‪ Edit‬کلیک‬

‫کنید‪.‬‬

‫در قسمت ‪ value‬به آخر خط رفته و یک سِمی‬

‫کالِن قرار دهید ‪.‬‬

‫بعد از قرار دادن سمی کالن‪ ،‬نشانگر ماوس خود را بعد از سمی کالن قرار دهید و بعد مسیر دایرکتوری ‪ bin‬را در این‬
‫کنید‪.‬‬ ‫قسمت ‪paste‬‬

‫در نهایت رو ‪ OK‬کلیک کنید‪ .‬و کامپیوتر خود را‬

‫رستارت کنید‪.‬‬

‫‪15‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫نصب ‪eclipse‬‬

‫در آخر نوبت به نصب برنامه ی ‪ eclipse‬میرسه که میتونید اون رو از سایت زیر دانلود و نصب کنید ‪.‬آموزش‬
‫دانلود از سایت را در زیر قرار دادم‪.‬‬

‫‪https://eclipse.org/downloads/‬‬

‫‪16‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫‪17‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫‪18‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫در تصویر شماره ی سه در باال ‪ ،‬باید با توجه به سیستم عامل خود یک گزینه رو انتخاب کنید‪.‬‬

‫بعد از دانلود برنامه نوبت به نصب و اجرای آن میرسد‪.‬‬

‫ما با استفاده از این برنامه ی ایکلیپس برنامه های نوشته شده ی جاوا را اجرا و تست خواهیم کرد‬

‫ابتدا فایل فشرده رو از حالت فشرده خارج‬

‫کنید‪.‬‬

‫فایل ‪ eclipse‬رو اجرا کنید‪.‬‬

‫‪19‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫در کادر باال مسیری که پروژه های جاوا ذخیره خواهند شد رو مشخص کنید‪.‬‬

‫همچنین اگر گزینه ی پایینی را تیک بزنید آنگاه دیگر این کادر نمایش داده نخواهد شد و مسیری که برای ذخیره ی برنامه‬
‫ها مشخص کرده اید به عنوان پیش فرض تعببن میگردد‪.‬‬

‫زمانی که فایل ‪ eclipse‬رو اجرا کردید صفحه خوشامد گویی مانند باال ظاهر خواهد گشت‪ .‬رو دکمه ی ‪Worckbench‬‬
‫که با فلش سبز مشخص شده است کلیک کنید‪.‬‬

‫‪20‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫حال نوبت آن است که اولین پروژه جاوای خودمان را ایجاد کنیم‪ .‬برای این من مانند تصویر زیر عمل کنید‪.‬‬

‫‪21‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫بعد از انتخاب ‪ Java Project‬پنجره ی زیر نمایش داده خواهد شد ‪ .‬در کادر باال نام‬
‫پروژه ی خود را بنویسید که من ‪ FirstJavaProgrm‬را برای نام برنامه نوشتم‬

‫‪22‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫سپس روی ‪ Finish‬کلیک کنید‪.‬‬

‫حال باید یک کالس برای پروژه ی خود ایجاد کنیم‪ .‬برای اینکار روی پروژه ی خود یعنی‬
‫‪ FirstJavaProgrm‬راست کلیک کنید و مانند تصویر زیر عمل کنید‬

‫‪23‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫توجه ‪ :‬قسمتی که با فلش قرمز مشخص شده را ‪ Package Explorer‬نامیده میشود ‪ .‬تمام پروژه هایی‬
‫که ما ایجاد می کنیم در این قسمت قرار خواهد گرفت‪.‬‬

‫بعد از کلیک روی ‪ class‬با پنجره ی زیر روبه رو خواهیم شد‪.‬‬

‫در بیضی سبز رنگ ‪ Package‬پکیج مشخص میشود‪ .‬که بعدا در این مورد توضیح خواهم داد‪.‬‬

‫در قسمت ‪ Name‬که ب بیضی قرمز مشخص شده نام کالس خود را می نویسیم‪.‬‬

‫در قسمت آخر که با مستطیل قرمز مشخص شده است اگر تیک دار باشد ‪ Eclipse‬به ظور خودکار متد ‪ main‬را در‬
‫کالس های ما پیاده سازی میکند‪.‬‬

‫‪24‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫روی ‪ Finish‬کلیک کنید‪.‬‬

‫بعد از ساخته شدن کالس با تصویر زیر مواجه خواهید شد‬

‫‪25‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫که با فلش قرمز مشخص شده کلیک کنید تا فضای بیشتری برای کد نویس ی داشته باشیم‪.‬‬ ‫روی دکمه ی ‪Maximize‬‬

‫حال یک برنامه ی نمونه ایجاد میکنیم تا مطلب کامال جا بیافتد‪ .‬البته نگران نباشید این برنامه فقط برای آشنایی شما با چگونگی ایجاد‬
‫و اجرای یک برنامه ی جاوا در ایکلیپس است‪ .‬و اگر کد های نوشته شده رو نمی فهمید اصال مهم نیست!!!!! چون در فصلهای بعدی‬
‫همه ی کدها را ریز به ریز توضیح خواهم داد‪.‬‬

‫‪26‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫به عنوان مثال میخواهیم برنامه ی ما عبارت ‪ Welcome to Java Programming‬رو چاپ کند بنابرین باید از‬
‫دستور )(‪ System.out.println‬در جاوا استفاده کنیم‪.‬‬

‫در نهایت کلیدهای ترکیبی ‪ CTRL + S‬رو بزنید تا برنامه ذخیره شود‪ .‬در دست آخر کلید های ‪CTRL + F11‬‬

‫رو نگه دارید تا برنامه اجرا گردد‪ .‬حاصل اجرای برنامه رو در تصویر پایین می بینیم‪.‬‬

‫‪27‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫‪28‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫فصل ‪2‬‬

‫‪29‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫متغیر‪:‬‬

‫به طور خالصه میتوان متغیررا اینگونه تعریف نمود ‪:‬‬

‫"متغیر‪ ،‬اسمی برای مکانی از حافظه ی کامپیوتر است‪ ،‬که داده ها در آنجا ذخیره میشوند‪".‬‬

‫انواع داده ها در جاوا ‪:‬‬

‫به طور دقیق‪ ،‬جاوا دارای هشت نوع داده ی اصلی می باشد‪ ،‬که جدول ‪ 4-1‬لیست کامل انواع اصلی در جاوا‬

‫را نمایش میدهد‬

‫‪30‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫تخصیص مقدار به متغیر های دارای مقدار اولیه ‪:‬‬

‫برای اینکه کامال درک نمایید که چه اتفاقی برای متغیری که دارای مقدار اولیه میباشد هنگام تخصیص مقدار‬
‫جدید می افتد به شکل ‪ 4-1‬دقت نمایید‪:‬‬

‫توجه ‪ :‬متغیر تغییر میکند ولی یک لیترال تغییر ناپذیر است‪.‬‬

‫عبارات تخصیص (‪)Assignment Statements‬‬

‫در تخصیص‪ ،‬شما یک مقدار را به چیزی که در بیشتر مواقع متغیر است اختصاص میدهید در موقع تخصیص‬
‫شما باید از عملگر = استفاده نمایید‪ .‬بشکل ‪-2‬نشان دهنده ی همین موضوع است ‪:‬‬

‫‪31‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫شکل ‪ 4-3‬چگونگی افزایش مقدار متغیر ‪ amountInAccount‬را توضیح میدهد‪ ،‬که مقدار قبلی متغیر را به‬
‫اندازه ی‪ 1000000‬واحد افزایش می دهد‪.‬‬

‫(با توجه به شکل ‪ 4-2‬مقدار اولیه متغیر ‪ amountInAccount‬مقدار ‪ 50.22‬بوده است) ‪.‬‬

‫‪32‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫نوع داده ی ‪: char‬‬

‫نوع داده ای که در جاوا برای ذخیره سازی کاراکتر ها استفاده میشود ‪ char‬نام دارد‪.‬‬

‫مثال ‪ 4 -4‬یک برنامه ساده که از نوع داده ی ‪ char‬استفاده میکند را نشان میدهد‪:‬‬

‫{ ‪public class CharDemo‬‬

‫{ )][‪public static void main(String args‬‬

‫;'‪charmyLittleChar = 'b‬‬

‫;)‪charmyBigChar = Character.toUpperCase(myLittleChar‬‬

‫;)‪System.out.println(myBigChar‬‬

‫}‬

‫}‬
‫‪:‬‬ ‫خروجی حاصل از اجرای مثال ‪4-4‬‬

‫در خط ‪ 3‬متغیر ‪myLittleChar‬تعریف شده و در ضمن با مقدار ‪b‬مقدار‬

‫دهی شده است‪ ،‬دقت کنید که ‪b‬میان دو تا تک کوتیشن قرار گرفته‬

‫است‪.‬در جاوا همیشه لیترال های ‪ char‬میان تک کوتیشن قرار میگیرند‪.‬‬

‫در خط ‪ 4‬متغییر ‪ myBigChar‬تعریف میگردد‪ ،‬و در مقدار دهی به آن ‪،‬‬

‫که ‪ Character.toUpperCase‬نام دارد فراخوانی میکند‪.‬متد‬ ‫را‬ ‫برنامه یک متد ‪API‬‬

‫‪ Character.toUpperCase‬همانطور که از نامش میتوان حدس زد‪ .‬حرف را میگیرد و معادل ‪UpperCase‬‬

‫(حروف‪-‬بزرگ) آن را باز میگرداند‪.‬که در اینجا متغییر ‪myLittleChar‬را که حاوی لیترال ‪ b‬میباشد را‬

‫گرفته ‪ ،‬و معدل حرف بزرگ(‪)UpperCase‬آن را که ‪B‬میباشد باز میگرداند‪ .‬این ‪B‬بازگزدانده شده در‬

‫‪myBigChar‬ذخیره میگردد‪.‬‬
‫‪33‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

:‫توجه‬

char mychar='Hadi'; //Error

‫ در یک زمان بیش از یک‬،‫ با خطا روبرو خواهید شد شما نمیتوانید‬، ‫اگر سعی کنید کدی مانند باال بنویسید‬

‫ اگر میخواهید کلمه یا جمله ای را در جاوا ذخیره کنید به‬.‫ ذخیره کنید‬char ‫حرف در در متغیری از نوع‬

.)‫ در فصل های بعدی توضیح داده شده است‬string ‫ (در مورد‬.‫ نیاز خواهید داشت‬String ‫چیزی به نام‬

: boolean ‫نوع‬

. false ‫ یا‬true : ‫ فقط دو مقدار را ذخیره میکند‬Boolean ‫یک متغیر نوع‬

:.‫ طریقه ی استفاده از متغیر بولین را روشن میسازد‬4-5 ‫مثال‬

public class ElevatorFitter2 {

public static void main(String args[]) {

System.out.println("True or False?");

System.out.println("You can fit all ten of the");

System.out.println("Brickenchickerdectuplets");

System.out.println("on the elevator:");

System.out.println();

intweightOfAPerson = 150;

intelevatorWeightLimit = 1400;

intnumberOfPeople =

elevatorWeightLimit / weightOfAPerson;

booleanallTenOkay = numberOfPeople>= 10;

System.out.println(allTenOkay); 34

}
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫خروجی حاصل از اجرای مثال ‪: 4-5‬‬

‫در مثال باال در خط یازدهم‪ ،‬متغیر ‪ allTenOkay‬از نوع ‪ boolen‬می باشد‪.‬برای یافتن ارزش (مقدار)‬

‫‪ allTenOkay‬برنامهچک میکند که آیا ‪ numberOfPeople‬بزرگتر تا مساوری ده است یا نه ؟‬

‫(سمبل =< نماد بزرگتر یا مساوی در جاوا میباشد)‪.‬‬

‫شده در‬ ‫‪ numberOfPeople >= 10‬یک عبارت است‪ .‬ارزش این عبارت به مقدار ذخیره‬

‫بستگی دارد‪ .‬اما شما با نگاه کردن به کد برنامه میتوانید بفهمید مه مقدار‬ ‫‪numberOfPeople‬‬

‫‪ numberOfPeople‬بزرگتر مساوی ده نیست‪ .‬بنابراین ارزش عبارت ‪ numberOfPeople >= 10‬برابر با‬

‫‪ false‬خواهد بود‪.‬‬

‫نکته ‪ :‬هر قسمت از برنامه های جاوا که ارزش (‪ )value‬داشته باشد یک عبارت است‪.‬‬

‫در خط هفتم ‪ ،‬از )(‪ System.out.println‬استفاده شده ‪ ،‬درحالی که هیچ چیزی درون پارانتز های آن وجود‬

‫ندارد‪ ،‬این باعث میشود جاوا یک خط خالی ایجاد کند‪.‬‬

‫‪35‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫نوع داده های اعشاری در جاوا ‪:‬‬

‫جاوا داری دو نوع داده اعشاری اصلی می باشد‪ double :‬و ‪ . float‬تفاوت اساسی این دونوع این در این است‬

‫که ‪ double‬دارای دقتی مضاعف نسبت به ‪ float‬می باشد و میتوانید اعداد اعشاری بزرگتری را در خود جا‬

‫دهد‪ .‬برای مشاهده ی محدوده ی مقادیر به جدول ‪ 4-1‬رجوع کنید‪ .‬برای روشن شدن مطلب به مثال ‪4-2‬‬

‫{ ‪public class Millionaire‬‬

‫{ )][‪public static void main(String args‬‬

‫;‪doubleamountInAccount‬‬

‫;‪amountInAccount = 50.22‬‬

‫;‪amountInAccount = amountInAccount + 1000000.00‬‬

‫;)"‪System.out.print("You have $‬‬

‫;)‪System.out.print(amountInAccount‬‬

‫;)"‪System.out.println("in your account.‬‬

‫}‬

‫}‬

‫در زیر توجه کنید‪:‬‬

‫خروجی مثال ‪: 4-2‬‬

‫در خططط سططوم ‪ ،‬متغیططر ‪ amountInAccount‬از نططوع ‪ double‬تعریططف شططده اسططت‪ .‬در خطط پططنجم مقطدار قب ططی‬

‫‪ amountInAccount‬با ‪ 1000000‬جمع شده و حاصل داخل ‪ amountInAccount‬قرار گرفته است‪.‬‬

‫‪36‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫توجه کنید که ‪ F‬موجود در انتهای لیترال های ‪ ،‬برای مشخص کردن اینکه اینها از نطوع ‪ float‬هسطتند بطه کطار‬

‫رفته اند‪ ،.‬و این مقادیر از نوع هگزادیسیمال نمی باشند‪.‬‬

‫نوع داده ای صحیح در جاوا ‪:‬‬

‫جاوا دارای چهار نوع داده ای نوع صحیح اصلی را پشتیبانی میکند‪ .‬محدوده مقادیر این انواع داده ای را‬

‫میتوانید در جدول ‪ 4-1‬مشاهده نمایید‪ .‬توجه داشته باشید که در مواردی که مقدار متغیر در طول برنامه‬

‫به طور مکرر تغییر میکند و یا از مقدار دقیق مقادیر این متغییر ها در طول اطالع ندارید ‪ ،‬بهتر است از نوع‬

‫داده ای را استفاده کنید که به اندازه ی کافی بزرگ باشد تا احتمال سریز ( ‪ )overflow‬را به حداقل‬

‫برسانید‪ .‬جهت فهم بهتر به مثال ‪ 4-3‬دقت نمایید‬

‫{‪public class ElevatorFitter‬‬

‫[]) {‪public static void main(String args‬‬

‫;‪intweightOfAPerson‬‬

‫;‪intelevatorWeightLimit‬‬

‫;‪intnumberOfPeople‬‬

‫;‪weightOfAPerson = 150‬‬

‫;‪elevatorWeightLimit = 1400‬‬

‫= ‪numberOfPeople‬‬

‫;‪elevatorWeightLimit / weightOfAPerson‬‬

‫;)"‪System.out.print("You can fit‬‬

‫;)‪System.out.print(numberOfPeople‬‬

‫;)"‪System.out.println("people on the elevator.‬‬

‫}‬

‫}‬
‫‪37‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

:‫خروجی حاصل از اجرای برنامه ی باال‬

‫و‬elevatorWeightLimit ‫ سپس متغیر های‬.‫تعریف گردیده‬int ‫از نوع‬weightOfAPerson ‫در خط سوم متغییر‬

.‫در خطوط بعدی تعربف شده است‬int ‫از نوع‬numberOfPeople

elevatorWeightLimit/PersonWeight ‫ یعنی اول عبارت‬،‫در خط هشتم ابتدا داخل پارانتز حساب میشود‬

.‫ ذخیره میگردد‬numberOfPeople ‫محاسبه شده و سپس نتیجه ی نهایی در متغیر‬

)Reference Types(‫انوع مرجع‬

‫ به طور مشابه چند نوع اصلی در‬.‫با ترکیب چیزی های ساده شما عناصر پیچیده تری را به دست می آورید‬

importjavax.swing.JFrame;

public class ShowAFrame {

public static void main(String args[]) {

JFramemyFrame = new JFrame();

String myTitle = "Blank Frame";

myFrame.setTitle(myTitle);

myFrame.setSize(300, 200);

myFrame.setDefaultCloseOperation

(JFrame.EXIT_ON_CLOSE);

myFrame.setVisible(true);

} 38
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫جاوا را میتوان با یکدیگر ترکیب کرد و انواع مرجع را به دست آورد‪ .‬برای روشن سازی بهتر مطلب به مثال‬

‫‪ 6-4‬را که در زیر آورده به دقت توجه کنید‪:‬‬

‫خروجی حاصل از برامه ‪: 4-6‬‬

‫در مثال ‪ 4-6‬دو نوع مرجع تعریف گردیده است که هر دوی آنها در ‪ API‬جاوا تعریف شده اند‪ (.‬اولی را که‬

‫شما در بیشتر اوقات استفاده خواهید کرد) ‪ String‬نام دارد‪ .‬نوع دیگر (که شما از آن در ساخت ‪ GUI‬ها‬

‫استفاده خواهید کرد) ‪ JFrame‬نام دارد‪.‬‬

‫‪ String‬گروهی از کاراکتر هاست‪ ،‬آن شبیه آن است که چندین مقدار ‪ char‬را در یک سطر داشته باشد‪.‬‬

‫‪ String‬اعالن گردیده و "‪ "Blank Frame‬به آن تخصیص داده شده است‪ .‬توجه‬ ‫متغیر ‪myTitle‬از نوع‬

‫داشته باشید که کالس ‪ String‬در ‪ API‬جاوا اعالن شده است‪.‬‬

‫در برنامه های جاوا ‪ ،‬عالمت دابل کوتیشن در ابتدا و انتهای لیترال های ‪ String‬باید وجود داشته باشد‪.‬‬

‫‪ JFrame‬در جاوا بسیار شبیه به ‪window‬میباشد‪ (.‬با این تفاوت که شما ‪JFrame‬را بجای ‪ window‬فراخوانی‬

‫میکنید)‪.‬‬

‫سعی نکنید تمام خطوط مثال ‪ 4-6‬تفسیر کنید‪ .‬تنها چیزی که باید از این مثال یادبگیرید‪ ،‬اعالن دو متغییر‬

‫مرجع ‪ ،‬یعنی ‪myFrame‬از نوع ‪ JFrame‬ونیز ‪myTitle‬از نوع ‪ String‬میباشد‪ (.‬در فصول بعدی در مورد دیگر‬

‫خطوط این مثال توضیح داده خواهد شد)‪.‬‬

‫‪39‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫نکته ی مهم دیگر آن هست که ‪ String‬و ‪ JFrame‬نام کالس میباشند و در حالت کلی هر کالس در جاوا‬

‫یک نوع مرجع میباشد‪(.‬در مورد کالس های جاوا دو فصل های بعدی توضیح داده خواهد شد)‪.‬‬

‫شمامیتوانیدمتغییریازنوع‪ double‬را به صورت زیراعالن کنید‪:‬‬

‫;‪doubleamountInAccount‬‬

‫;‪doubleamountInAccount = 50.22‬‬

‫;‪JFramemyFrame‬‬

‫;)(‪JFramemyFrame = new JFrame‬‬

‫شما همچنین میتوانید ‪ myframe‬را از نوع ‪ JFrame‬اختصاص دهید ‪:‬‬

‫در شکل ‪ 4-10‬متغیر ‪ myframe‬به مثال و نمونه ای از کالس ‪ JFrame‬ارجاع میکند‪( .‬در فصول بعدی در‬

‫مورد کالس و شی به طور کامل توضیح داده خواهد شد)‪.‬‬

‫‪40‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

‫ در طول برنامه استفاده‬javax.swing.JFrame ‫ شما اعالن میکنید کف در این برنامه از‬4-6 ‫در خط اول مثال‬

،‫ استفاده میکنید‬JFrame ‫ حذف کنید مجبور هستید هر جا که از‬4-6 ‫ اگر خط یک را از برنامه‬.‫خواهید کرد‬

‫ باید‬4-6 ‫ به درک بهتر برنامه زیر را با حذف خط اول از مثال‬.‫ را تکرار کنید‬javax.swing.JFrame ‫نام کامل‬

public class ShowAFrame {

public static void main(String args[]) {

javax.swing.JFramemyFrame =

newjavax.swing.JFrame();

String myTitle = "Blank Frame";

myFrame.setTitle(myTitle);

myFrame.setSize(3200, 200);

myFrame.setDefaultCloseOperation

(javax.swing.JFrame.EXIT_ON_CLOSE);

myFrame.setVisible(true); 41
}

}
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫برنامه را به شکل زیر تغییر دهید‪.‬‬

‫ایجاد مقادیر جدید با اعمال عملگرها (‪: )Creating New Values by Applying Operators‬‬

‫عملیات روی داده ها‪ :‬مقدار یک متغیر ممکن است نتیجه ی یک عبارت محاسباتی و یا سایر عملیات روی داده‬
‫ها باشد‪ .‬برای انجام عملیات مختلف بر روی داده ها از عملگر ها استفاده میشود‪.‬‬

‫ابتدا برای توضیح کارکرد عملگرها محاسباتی در جاوا و اینکه از آن ها چگونه در برنامه هایمان استفاده کنیم‬
‫به جدول زیر توجه نمایید‬

‫نتیجه‬ ‫مثال‬ ‫نام عملگر‬ ‫عملگر‬ ‫نوع عملگر‬

‫‪20‬‬ ‫‪5*4‬‬ ‫ضرب‬ ‫*‬ ‫محاسباتی‬

‫‪2‬‬ ‫‪10/4‬‬ ‫تقسیم‬ ‫‪/‬‬

‫‪7‬‬ ‫‪2+5‬‬ ‫جمع‬ ‫‪+‬‬

‫‪4‬‬ ‫‪9-5‬‬ ‫منها‬ ‫‪-‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪5%23‬‬ ‫باقیمانده‬ ‫‪%‬‬

‫عملگر های حسابی در جدول شرح داده شده اند نکته ای که نباید فراموش کرد این است حاصل تقسیم عدد صحیح‬
‫بر عدد صحیح دیگری عدد صحیح خواهد بود ‪ .‬البته ابن نکته از جدول باال هم قابل مشاهده واست‪.‬حال برای روشن‬
‫شدن هر چه بهتر عملگرهای حسابی با مثال ‪ 4-7‬که در زیر آورده شده توجه نمایید‪:‬‬

‫‪42‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

import static java.lang.System.out;

public class MakeChange {

public static void main(String args[]) {

int total = 248;

int quarters = total / 25;

intwhatsLeft = total % 25;

int dimes = whatsLeft / 10;

whatsLeft = whatsLeft % 10;

int nickels = whatsLeft / 5;

whatsLeft = whatsLeft % 5;

int cents = whatsLeft;

out.println("From" + total + "cents you get");

out.println(quarters + "quarters");

out.println(dimes + "dimes");

out.println(nickels + "nickels");

out.println(cents + "cents");

43
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫خروجی مثال باال ‪:‬‬

‫به خط اول برنامه ی باال توجه نمایید‪ import static java.lang.System.out ; :‬آن را با خط اول مثال ‪4-6‬‬

‫;‪ import javax.swing.JFrame‬مقایسه نمایید‪.‬‬

‫با اضافه نمودن ;‪ import static java.lang.System.out‬به مثال ‪ 4-7‬کد برنامه کمی برای نوشتن آسانتر‬

‫شده و حتی خواندن آن را نیز سهل میشود‪ .‬بدین صطورت کطه شطما بجطای ‪ System.out.println‬فقطط از‬

‫عبارت کوتاهتر ‪ out.println‬استفاده کرده اید‪.‬‬

‫باید توجه نمود شما میتوانید خط اول برنامه ‪ import static java.lang.System.out‬را حذف نمطوده و‬

‫به جای عبارت ‪ out.println‬عبارت ‪ System.out.println‬را جایگزین آن نمایید‪.‬‬

‫ولی اما در مثال ‪ 4-7‬کاری که برنامه انجام میدهد‪ :‬خرد کردن پول ‪ 248‬سنتی به سکه های رایج در ایطاالت‬

‫متحططده یعنططی ‪1 ::‬سططنتی ‪ 5 ،‬سططنتی (‪ 10 ، )nickel‬سططنتی(‪ 25 ، )dime‬سططنتی(‪ )quarter‬میباشططد‪ .‬کططالس‬

‫‪ MakeChange‬کمترین تعداد سکه های که با آن ها میتوان یک ‪ 248‬سنتی را خرد کرد ارائه میدهد‪.‬‬

‫عملگر های افزایش ( ‪ )increment‬و کاهش (‪: )decrement‬‬

‫جاوا عملگر های بسیار مرتبی دارد که کار را برای ما ساده میکند‪ .‬عملگر افزایشی یک واحد افزایش و عملگر‬

‫کاهشی یک واحد کم میکند‪.‬عملگر افزایشی را با دو تا بعالوه (‪ )++‬و عملگر کاهش را با دوتا منها (‪ )--‬نشان‬

‫خواهیم داد ‪ .‬برای آنکه بفهمید آن ها چگونه کار میکنند به چند تا مثال نیاز دارید‪.‬‬

‫‪44‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫کارکرد این عملگر ها بستگی دارد که شما آن ها را کجای متغیر به کار برده باشید‪..‬اگر آن را قبل از یک‬

‫متغیر به کار ببرید آن ‪ preincrement‬نامیده میشود‪ .‬به مثال ‪ 4-12‬توجه نمایید‪:‬‬

‫شما ‪ ++‬را قبل از متغیر قرار میدهید و کامپیوتر قبل از اینکه از متغیر مورد نظر در یک عبارت دیگر استفاده‬

‫کند مقدار آن را یک واحد افزایش میدهد‪.‬‬

‫برای مثال در خط هفتم برنامه ابتدا ‪numberOfBunnies‬یک واحد افزایش یافته و سپس چاپ میگردد‪.‬‬

‫ولی اگر عملگر افزایش یعد از متغیر قرار گیرد (‪ ،)postincrement‬نمایده میشود و ابتدا متغیر با همان‬

‫مقدار دز یک عبارت شرکت کرده و سپس افزایش صورت میگیرد‪ .‬برای درک بهتر به مثال ‪ 4-14‬توجه‬

‫نمایید‪:‬‬

‫‪45‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫نکته ای که ممکن است بی دقتی به آن موجب فاجعه شود نادیده گرفتن تفاوت مابین ‪ preincrement‬و‬

‫‪ postincrement‬میباشد و این به برنامه ی شما بستگی دارد که از کدام یک استفاده کنید‪.‬‬

‫نکته ی ‪ : 1‬در ‪ )--numberOfBunnies (predecrement‬کامپیوتر ایتدا یک واحد از متغیر کم کرده و بعد‬

‫آن را در بقیه ی عبارت استفاده میکند‪.‬‬

‫نکته ‪ : 2‬در ‪ )numberOfBunnies--( postdecrement‬کامپیوتر ابتدا متغیر را با مقدار قبلی در عبارت‬

‫حساب کرده و سپس از مقدار آن یک واحد میکاهد‪.‬‬

‫عملگر های تخصیص (‪: )Assignment Operators‬‬

‫جاوا عملگر های تخصیص گوناگونی دارد که شما میتوانید عملیات های جمع و تفریق و ضرب تقسیم و ‪ ....‬را‬

‫انجام دهید‪.‬برای مثال در مثال پایین توجه کنید چگونه ‪ +=5‬به مقدار متغیر ‪ numberOfBunnies‬پنج واحد‬

‫می افزاید‪ .‬و یا چگونه ‪ *=2‬مقدار ‪ numberOfBunnies‬را دوبرابر میکند‪......‬برای آموزش عملکرد این‬

‫عملگر ها به مثال ‪ 4-8‬توجه نمایید ‪:‬‬

‫‪46‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

public class UseAssignmentOperators {

public static void main(String args[]) {

intnumberOfBunnies = 27;

intnumberExtra = 53;

numberOfBunnies += 1;

System.out.println(numberOfBunnies);

numberOfBunnies += 5;

System.out.println(numberOfBunnies);

numberOfBunnies += numberExtra;

System.out.println(numberOfBunnies);

numberOfBunnies *= 2;

System.out.println(numberOfBunnies);

System.out.println(numberOfBunnies -= 7);

System.out.println(numberOfBunnies = 100);

:: ‫خروجی‬

‫ شما میتوانید‬،‫ ویژگی های خاض عملگر هاس جاوا میباشند‬4-8 ‫دو خط آخر مثال‬

‫در خط‬.‫عملیات تخصیص در به عنوان بخشی از یک عبارت در جاوا انجام دهید‬

‫مقدار‬ ‫و‬ ‫میکاهد‬ numberOfBunnies ‫از‬ ‫واحد‬ 7 ‫عملگر‬ ‫سیزدم‬

47
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫‪ numberOfBunnies‬از ‪ 172‬به ‪ 165‬کاهش پیدا میکند‪ .‬و بعد با این مقدار جدید ‪System.out.println‬‬

‫فراخوانی میشود ‪.‬و در خط چهاردهم نشان میدهد که تخصیص مقدار به یک متغیر میتواند خود بخشی از‬

‫یک عبارت بزرگتر باشد‪.‬‬

‫‪48‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫فصل ‪3‬‬

‫‪49‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫)‪Making Decisions (Java if Statements‬‬

‫زمانی که شما در حال نوشتن برنامه های کامپیوتری هستید دائما در معرض انتخاب مسیر برنامه قرار‬

‫دارید‪( -‬آیا کاربر پسوردش را به درستی واردکرده است؟ اگر بله‪ ،‬پس اجازه بده کاربر وارد سیستم شده‬

‫و با آن کار کند‪ .‬اگر خیر‪ ،‬پس به کاربر اجازه ی ورود نده‪ . ).‬پس شما در برنامه های جاوا به راهی برای‬

‫شاخه شاخه کردن برنامه و انتخاب بین شاخه ها احتیاج دارید‪ .‬خوشبختانه جاوا برای این منظور راه حلی دارد‬

‫که عبارات ‪ if‬نامیده میشوند‪.‬‬

‫ابتدا یک مثال زده و سپس از روی مثال زیر عبارات ‪if‬و چند مبحث دیگر را توضیح خواهم داد‪.‬‬

‫‪50‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

:: 5-1 ‫مثال‬

import static java.lang.System.out;

importjava.util.Scanner;

importjava.util.Random;

public class GuessingGame {

public static void main(String args[]) {

Scanner keyboard = new Scanner(System.in);

out.print("Enter an int from 1 to 10: ");

intinputNumber = keyboard.nextInt();

intrandomNumber = new Random().nextInt(10) + 1;

if (inputNumber == randomNumber) {

out.println("**********");

out.println("*You win.*");

out.println("**********");

} else {

out.println("You lose.");

out.print("The random number was ");

out.println(randomNumber + ".");

out.println("Thank you for playing.");

keyboard.close();

51
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫خروجی مثال ‪: 5-1‬‬

‫برنامه ‪ 5-1‬یک بازی ساده است‪ .‬یک عدد حدسی را از کاربر گرفته و سپس یک عدد تصادفی مابین ‪ 1‬تا‬

‫‪ 10‬تولید میکند‪..‬اگر عدد وارد شده توسط کاربر با عدد تصادفی تولید شده توسط برنامه یکسان باشد‪،‬‬

‫کاربر برنده شده و در غیر این صورت بازنده است و برنامه به کاربر میگوید که عدد تصادفی چه بوده‬

‫است‪.‬‬

‫کنترل کلید های فشار داده شده از کیبورد‪:‬‬

‫به این تکه کد که برشی از مثال ‪ 5-1‬است دقت نمایید ‪:‬‬

‫;‪importjava.util.Scanner‬‬

‫;)‪Scanner keyboard = new Scanner(System.in‬‬

‫;)(‪intinputNumber = keyboard.nextInt‬‬

‫این شبه کد هر عددی که کاربر از طریق کیبورد وارد کند را گرفته و در خط سوم آن را در متغیر‬

‫‪ inputNumber‬قرار میدهد‪ .‬زمانی که شما میخواهید از کیبورد داده ای را دریافت کنید دو خط اول را‬

‫فقط یکبار در برنامه قرار میدهید‪ .‬بعدا در برنامه تان‪ ،‬هر زمان که نیاز باشد کاربر داده ی ‪ int‬ای را تایپ‬

‫‪52‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫کند باید کدی همانند خط سوم از شبه کد باال که شامل فراخوانی ‪ nextInt‬باشد را بنویسید ‪ .‬تا داده ای‬

‫;‪importjava.util.Scanner‬‬

‫;)‪Scanner readingThingie = new Scanner(System.in‬‬

‫;)(‪intvalueTypedIn = readingThingie.nextInt‬‬

‫وارد شده از کیبورد گرفته شده و در متغیر مورد نظر ذخیره شود‪.‬‬

‫تمام کلمات موجود در شبه کد سه خطی باال بجز دوتای آن ها جزئی از جاوا بوده و در جاوا موجود‬

‫میباشند‪ .‬آن دو نامی که من از خودم انتخاب کردم ‪ inputNumber‬و ‪ keyboard‬میباشند‪ .‬پس برای‬

‫روشن تر ساختن موضوع شبه کد باال را فقط در از جنبه ی نام هایی که خودم انتخاب کردم تغییر میدهم ‪:‬‬

‫من نمیخواهم تمام مفاهیم و جزئیات مثال ‪ 5-1‬را توضیح بدهم ولی ذکر چند نکته ضروری ست ‪:‬‬

‫نکته ‪ : 1‬وقتی ‪ import java.util.Scanner‬را به کار بردید از کلمه ی کلیدی ‪ static‬استفاده نمیکنید‪.‬ولی‬

‫وقتی ‪ import java.lang.System.out‬را به کار بردید از کلمه ی کلیدی ‪ static‬استفاده کردید‪ .‬این امر به‬

‫این خاطر است که ‪ Scanner‬نام کالس است‪ .‬در حالی که ‪ System.out‬نام هیچ کالسی در جاوا نیست‪.‬‬

‫نکته ی ‪ :2‬معموال ( روی کامپیوتر های رومیزی و لب تاب ها) کلمه ی ‪ System.in‬برای استفاده کیبورد‬

‫به کار میرود‪.‬‬

‫نکته ی‪ :3‬زمانی که شما انتظار دارید کاربر مقدار عددی صحیحی را وارد نماید از )(‪ nextIn‬استفاده کنید‪.‬‬

‫اگر انتظار دارید مقداری اعشاری وارد نماید از )(‪ nextDouble‬استفاده نمایید‪ .‬اگر انتظار دارید یکی از‬

‫مقادیر درست یا غلط را وارد نماید از )(‪ nextBoolean‬استفاده نمایید‪ .‬اگر انتظار دارید که کاربر کلماتی‬

‫نظیر ‪ Hadi, Java, Computer‬و‪ ...‬را وارد نماید از )(‪ next‬استفاده نمایید‪.‬‬

‫‪53‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫نکته ی‪ : 4‬شما میتوانید چندین مقدار را از طریق کیبورد یکی پی از دیگری دریافت نمایید ‪.‬برای این کار از‬

‫)(‪ keyboard.nextInt‬چندین بار استفاده نمایید‪.‬‬

‫نکته ی‪ :5‬زمانی که شما از ‪ Scanner‬جاوا استفاده میکنید‪ ،‬شما باید بعد از آخرین فراخوانی ‪ ، nextInt‬متد‬

‫‪ close‬را فراخوانی نمایید‪.‬مانند خط بیست و سوم از مثال ‪.5-1‬‬

‫ایجاد کردن مقادیر تصادفی‬

‫رسیدن به مقادیر واقعی تصادفی به طور شگفت آوری مشکل است‪.‬یک کامپیوتر در تولید مقادیر تصادفی‬

‫ممکن است به نظر رسد که واقعا دارد مقادیر تصادفی تولید میکند‪.‬و لی در انتها تنها چیزی که به آن گفته‬

‫شده را انجام میدهد و این یک فشن و روش کامال قطعی ست نه تصادفی‪.‬‬

‫پس در مثال ‪ 5-1‬زمانی که کامپیوتر کد زیر را اجرا میکند‪:‬‬

‫;‪importjava.util.Random‬‬

‫;‪intrandomNumber = new Random().nextInt(10) + 1‬‬

‫به نظر مقادیر وتصادفی مابین ‪ 1‬تا ‪ 10‬تولید میکند ولی این مقادیر دراصل‪ ،‬واقعا تصادفی نیستند‪ .‬کامپیوتر‬

‫فقط از دستور العمل های داد شده به آن پیروی میکتد‪.‬‬

‫نگران نباشید که ‪ new Random().nextIn‬چه معنی میدهد‪ .‬هدف از مثال ‪ 5-1‬یادگیری یک سری مباحث‬

‫مورد نظر این فصل میباشد‪ .‬اگر معنی برخی کد ها را در مثال هایی که می آوریم جای نگرانی نیست‪ .‬چون‬

‫برخی از این کدها و مفاهیم و فصول بعدی توضیح داده خواهد شد‪.‬‬

‫‪54‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫دستورات انتخابی ‪:‬‬

‫همان طور که در مثال ‪ 5-1‬مشاهده میکنید عبارت ‪ if‬یک انشعاب در برنامه را نشان میدهد‪ .‬کامپیوتر فقط‬

‫یکی از دو شاخه را انتخاب خواهد کرد شاخه ‪ You win‬یا شاخه ی ‪ You lose‬را‪ .‬کامپیوتر یکی از دو شاخه را با‬

‫تست کردن درست یا غلط بودن شرط ‪ ،‬انتخاب خواهد کرد‪ .‬شرطی که تست خواهد شد ‪:‬‬

‫‪inputNumber == randomNumber‬‬

‫شکل ‪ 5-2‬دستور ‪ if‬را به صورت گرافیکی نشان میدهد ‪:‬‬

‫همانطور که از شکل پیداست‪.‬‬

‫شبیه یک‬ ‫‪if‬‬ ‫یک عبارت‬

‫انتشعاب و شاخه شاخه شدن‬

‫در یک مسیر و راه میباشد‪.‬‬

‫آیا ‪ inputNumber‬با ‪ randomNumber‬برابر است ؟ اگر شرط درست باشد ‪ ،‬برنامه بلوک مابین شرط‬

‫و کلمه ی ‪ else‬را اجرا خواهد کرد‪ .‬اما اگر شرط نادرست باشد کامپیوتر بلوک بعد از کلمه ی ‪ else‬را اجرا‬

‫‪55‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫خواهد نمود‪ .‬به هر حال کامپیوتر آخرین فراخوانی ‪ println‬را اجرا خواهد کرد و ‪Thank you for playing‬‬

‫را نمایش خواهد داد‪.‬‬

‫عالمت ==(‪:)The double equal sign‬‬

‫عالمت مساوی = برای تخصیص یک لیترال به یک متغیر یا تخصیص مقدار یک متغیر به یک متغیر دیگر و‪.....‬‬
‫به کار میرود‪ .‬در حال که عالمت دو تا مساوی == برای مقایسه ی دو مقدار به کار برده میشود تا بفهمیم که‬
‫آیا آنها دارای مقداری یکسان اند یا خیر ؟‬

‫‪56‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

else ‫ بدون‬if ‫کاربرد‬

‫ در این صورا باید مثال‬.‫ شاید نخواهید به کاربر بگویید که او باخته است‬،‫ دوباره نگاهی بیاندازید‬5-1 ‫به مثال‬:

: 5-2 ‫ را به صورت زیر ویرایش کنید مثال‬1-5

import static java.lang.System.in;

import static java.lang.System.out;

importjava.util.Scanner;

importjava.util.Random;

public class DontTellThemTheyLost {

public static void main(String args[]) {

Scanner keyboard = new Scanner(in);

out.print("Enter an int from 1 to 10: ");

intinputNumber = keyboard.nextInt();

intrandomNumber = new Random().nextInt(10) + 1;

if (inputNumber == randomNumber) {

out.println("*You win.*");

out.println("That was a very good guess :-)");

out.print("The random number was ");

out.println(randomNumber + ".");

out.println("Thank you for playing.");

keyboard.close();

57
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫خروجی مثال ‪: 5-2‬‬

‫‪ else‬ندارد اگر ‪ inputNumber‬با‬ ‫مثال ‪ 5-2‬بخش‬

‫‪ randomNumber‬برابر باشد برنامه ‪ You win‬را چاپ‬

‫خواهد نمود در غیر این صورت برنامه ‪ You win‬را چاپ‬

‫نخواهد کرد‪.‬‬

‫ایجاد شرط با عملگر های مقایسه ای و منطقی ‪:‬‬

‫جاوا عملگر ها و ابزار های بسیار فراوانی برای نیاز های متنوع شما در ایجاد شرط داراست‪ .‬در این بخش‬

‫قصد داریم به این موضوع بپردازیم‪.‬‬

‫جدول ‪ 5-1‬به شما نشان میدهد که چگونه ی میتوانید از عملگر های مقایسه ای برای مقایسه یک چیز با‬

‫دیگری استفاده کنید‪.‬‬

‫‪58‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫مقایسه ی اشیاء (‪)Comparing objects‬‬

‫زمانی که شما کار کردن با اشیاء را شروع کردید‪ ،‬شما خواهید دانست که میتوانید از == و =! برای مقاسه‬

‫ی اشیاء با یکدیگر استفاده کنید‪ .‬برای مثال یک دکمه که شما روی نمایشگر کامپیوتر می بینید یک شیء است‪.‬‬

‫شما میتوانید با نوشتن یک برنامه جویا شوید که آیا یک چپ کلیک روی دکمه خاص روی نمایشگر کامپیوتر‬

‫اتفاق است یا نه ؟شما میتوانید این کار را با استفاده از عملگر های کیفیت جاوا (‪)Java's equality operator‬‬

‫انجام دهید‪.‬‬

‫{ )‪if (e.getSource() == bCopy‬‬

‫;))(‪clipboard.setText(which.getText‬‬

‫اما برای مقایسه دو ‪ String‬باید توجه داشته باشید که‪ ،‬هنگام این مقایسه استفاده از == بدین معنی است‬

‫که " آیا این ‪ String‬دقیقا در محلی از حافظه که ‪ String‬دیگر قرار دارد‪ ،‬ذخیره شده است"‪ .‬معموال شما‬

‫چنین خواسته اس ندارید‪ . .‬حال برای پرسیدن اینکه " آیا این ‪ String‬دقیقا همان کاراکترهایی را دارد که‬

‫‪ String‬دیگر داراء میباشد" یک متد به اسم ‪ equals‬وجود دارد که در ‪API (Application Programming‬‬

‫)‪ Interface‬تعریف گردیده است‪ equals .‬دو ‪ String‬را مقایسه می مند که ببیند که آیا آن ها کاراکتر‬

‫های یکسانی دارند یا خیر؟ به مثال ‪ 5-3‬توجه نمایید ‪.‬‬

‫در مثال ‪ keyboard.next() 5-3‬فراخوانی شده و هر چیزی که کاربر روی کیبورد کامپیوتر تایپ کند را‬

‫گردآوری میکند‪ .‬سپس کلمه ی تایپ شده را در متغیری به نام ‪ password‬ذخیره میکند‪.‬و در نهایت با‬

‫استفاده از ‪ if‬تفاوت == و متد ‪ equals‬نشان داده می شود‪.‬‬

‫در فراخوانی متد ‪ equals‬مهم نیست که کدام ‪ String‬داخل پارانتز و کدام یک قبل از نقطه باشد ‪ ،‬برای‬

‫مثال میتوانستیم بخط بیست و دمم را به شکل زیر نیز بنویسیم‪:‬‬

‫‪59‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

if ("swordfish".equals(password))

.‫ هیچ نغییری نمیکرد‬5-3 ‫که در این صورت معنی و کارکرد برنامه‬

import static java.lang.System.*;

importjava.util.Scanner;
public class CheckPassword {
public static void main(String args[]) {
out.print("What's the password?");
Scanner keyboard = new Scanner(in);
String password = keyboard.next();
out.println("You typed >>" + password + "<<");
out.println();
if (password == "swordfish") {
out.println("The word you typed is stored");
out.println("in the same place as the real");
out.println("password. You must be a");
out.println("hacker.");
} else {
out.println("The word you typed is not");
out.println("stored in the same place as");
out.println("the real password, but that's");
out.println("no big deal.");
}
out.println();
if (password.equals("swordfish")) {
out.println("The word you typed has the");
out.println("same characters as the real");
out.println("password. You can use our");
out.println("precious system.");
} else {
out.println("The word you typed doesn't");
out.println("have the same characters as");
out.println("the real password. You can't");
out.println("use our precious system.");
}
keyboard.close();
}
}

60
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫خروجی مثال ‪: 5-3‬‬

‫در اولین خط برنامه ‪ 5-3‬یک راه تنبلی را نشان میدهد شما با نوشتن *‪import static java.lang.System.‬‬

‫یک راه سهل و آسان را انتخاب کرده اید ‪ ،‬این یک خط تقریبا معادل ‪ 30‬عدد ‪ import‬جداگانه ی دیگر مانند‬

‫‪ System.in:‬و ‪ System.out , System.err, System.nanoTime‬و‪ .........‬میباشد‪ .‬کابرد این نوع به‬

‫کاربردن *(ستاره) در برنامه های بزرگ است که باعث کوتاه تر شدن کد برنامه خواهد شد‪.‬‬

‫عملگر های منطقی در جاوا‬

‫جاوا تعدای عملگر برای کار ئ تست مقادیر منطقی دارد که در جدول زیر نشان داده شده اند ‪:‬‬

‫شما میتوانید از این عملگر ها در شرط ها به طور مهرانه ای استفاده کنید‪ .‬به مثال ‪ 5-4‬دقت نمایید‪:‬‬

‫‪61‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

‫ و پسورد‬bburd ‫ زمانی که یوزرنیم‬، ‫ در زیر نشان داده شده است‬5-4 ‫حاصل اجرای چندین بار مثال‬

‫ کاربر پیام مناسب‬.‫ می باشد‬preakston ‫ و پسورد‬hritter ‫ می باشد و یا زمانی که یوزرنیم‬swordfish

‫ در غیر این صورت پیامی مبنی در‬،‫را که نشان می دهد یوزرنیم و پسورد صحییح هستند را دریافت میکند‬

.‫نامعتبر بودن یوزرنیم و پسورد دریافت میکند‬

importjavax.swing.JOptionPane;
public class Authenticator {
public static void main(String args[]) {
String username =
JOptionPane.showInputDialog("Username:");
String password =
JOptionPane.showInputDialog("Password:");
if (
username != null && password != null &&
(
(username.equals("bburd") &&
password.equals("swordfish")) ||
(username.equals("hritter") &&
password.equals("preakston"))
)
)
{
JOptionPane.showMessageDialog
(null, "You're in.");
} else {
JOptionPane.showMessageDialog
(null, "You're suspicious.");
}
}
}

62
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫خروجی حاصل از اجرای مثال ‪: 5-4‬‬

‫مثال ‪ 5-4‬یک روش تازه را برای گرفتن ورودی از کاربر نشان میدهد‪ .‬روس صفحه نمایش یک کادر پیام‬

‫(دیالوگ) مبنی در درخواست از کاربر برای وارد کردن ورودی‪ ،‬نشان داده می شود‪.‬‬

‫= ‪String password‬‬ ‫;)"‪JOptionPane.showInputDialog("Password:‬‬

‫درمثال ‪ 5-4‬دوباز از ‪ JOptionPane.showInputDialog‬استفاده شده است‪ .‬یک بار برای گرفتن یوزرنیم‬

‫و دیگر بار برای گرفتن پسورد‪ .‬برای مثال )"‪ JOptionPane.showInputDialog("Username‬یک کادر‬

‫محاوره ای (دیالوگ) شامل فیلدی برای وارد کردن متن و نیز دکمه های ‪ OK‬و ‪ Cancel‬به نمایش در می‬

‫‪63‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫آورد‪ .‬زمانی که کاربر بروی ‪ OK‬کلیک می نماید‪ .‬کامپیوتر هر آنچه که در فیلد متن وارد شده را داخل‬

‫یک متغیر قرار می دهد‪.‬‬

‫حال به قسمت دوم ‪ ،‬خط یازدهم برنامه دقت نمایید‪:‬‬

‫;)"‪JOptionPane.showMessageDialog (null, "You're in.‬‬

‫این خط نیز یک کادر محاوره ای(دیالوگ) نمایش می دهد با این تفاوت که هیچ فیلد متنی برای وترد کردن‬

‫اطالعات وجود ندارد‪ .‬نام ‪JOptionPane‬در ‪ API‬جاوا درون چیزی که ‪ javax.swing‬نامیده میشود‪ ،‬تعریف‬

‫شده است‪ .‬دلیل وجود خط اول نیز همین موضوع است‪.‬‬

‫در مثال باال ‪ JOptionPane.showInputDialog‬به زیبایی کار میکند زیرا کاربر یوزرنیم و پسورد را به‬

‫صورت رشته ای از کاراکتر ها وارد میکند‪ .‬اگر شما میخواهد کاربر مقدار ‪ int‬را وارد کند باید چیزی شبیه‬

‫))"?‪intnumberOfCows = Integer.parseInt(JOptionPane. showInputDialog("How many cows‬‬

‫تایپ کنید‪ .‬ویا برای دریافت کردن مقدار ‪ double‬از کار بر باید چیزی شبیه به زیر را تایپ کنید‪.‬‬

‫))"‪doublefractionOfHolsteins = Double. parseDouble(JOptionPane.showInputDialog("Holsteins:‬‬

‫توجه داشته باشید که ‪ username != null‬به این معنی ست که یوزرنیم تهی نیست‪ ،‬یااینکه یوزنیم دارای‬

‫یک مقدار است‪.‬‬

‫‪64‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫توجه ‪ :‬دو عبارات ‪ username != null‬و نیز ‪ password != null‬اختیاری نیستند‪ .‬اگر شما آن ها را از برنامه‬

‫حذف کنید و سپس برنامه را اجرا کنید و در کادر ظالهر شده روی ‪ Cancel‬کلیک کنید برنامه مقابل‬

‫چشمانتان خطای ‪ NullPointerException‬ر امیگیرد‪ .‬برای تمرین این خطوط را حذف کرده و دوباره رنامه‬

‫را اجرا کنید تا عمال با این نوع خطال آشنا شوید‪.‬‬

‫‪ null‬در خطوط دهم و یازدهم کامال متفاوت است‪ ،‬فراخوانی‬ ‫کاربرد کلمه ی کلیدی‬
‫‪ showMessageDialog‬به جاوا میگوید که یک کادر محاوره ای (دیالوگ) جدید ایجاد کند‪ .‬کلمه ‪ null‬بر‬
‫این موضوع اشاره میکند که کادر محاوره ای جدید بر روی هیچ یک از کادر های محاوره ای قبلی سبز‬
‫نشود‪.‬‬

‫ساخت ‪ if‬های تودرتو‬

‫در جاوا می توان از یک ‪ if‬داخل ‪ if‬دیگر استفاده کرد‪ .‬به مثال ‪ 5-5‬دقت کنید ‪:‬‬

‫;‪import static java.lang.System.out‬‬

‫;‪importjava.util.Scanner‬‬
‫{ ‪public class Authenticator2‬‬
‫{ )][‪public static void main(String args‬‬
‫;)‪Scanner keyboard = new Scanner(System.in‬‬
‫;)" ‪out.print("Username:‬‬
‫;)(‪String username = keyboard.next‬‬
‫{ ))"‪if (username.equals("bburd‬‬
‫;)" ‪out.print("Password:‬‬
‫;)(‪String password = keyboard.next‬‬
‫{ ))"‪if (password.equals("swordfish‬‬
‫;)"‪out.println("You're in.‬‬
‫{ ‪} else‬‬
‫;)"‪out.println("Incorrect password‬‬
‫}‬
‫{ ‪} else‬‬
‫;)"‪out.println("Unknown user‬‬
‫}‬
‫‪65‬‬
‫;)(‪keyboard.close‬‬
‫}‬
‫}‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫خروجی حاصل از چندین بار اجرای مثال ‪: 5-5‬‬

‫شما برای وارد شدن باید هر دوی یوزرنیم و پسورد را درست وارد کنید‪(.‬‬

‫به عبارتی دیگر هر دو شرط ‪ if‬باید درست باشد)‪ .‬شرط اول درستی‬

‫یوزرنیم را برسی میکند‪ .‬شرط دوم درستی پسورد را برسی میکند‪ .‬اگر شما‬

‫اولین شرط(یوز نیم ) را درست وارد کنید‪ .‬شما به سوی ‪ if‬دیگری که شرط‬

‫دوم(پسورد) را برسی میکند پیش روی میکنید‪ .‬در اولین ‪ if‬شرط(یوزنیم) را نادرست وارد کنید‪ ،‬هرگز‬

‫شرط ‪ if‬دوم (پسورد) از شما پرسیده نخواهد شد‪.‬‬

‫بهتر‬ ‫درک‬ ‫برای‬

‫نمودار‬ ‫به‬ ‫موضوع‬

‫گرافیکی ‪ 5-7‬دقت کنید ‪:‬‬

‫‪66‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫البته این مثال فقط برای یادگیری ‪ if‬های تو در تو آورده شده و شاید در کاربرد آن در عمل باید کمی‬

‫تغییرات روی آن انجام دهیم‪ -1 :‬پسورد وارد شده توسط کاربر به صورت ستاره دار نشان داده نمیشود‪.‬‬

‫این امنیت را پایین می آورد ‪ -2‬هیچ گونه عمل کدگذاری(‪ )encrypting‬روی پسورد انجام نمیشود‪ -3 .‬کبه‬

‫کابران غیر قانونی که سعی در وارد شدن به سیستم دارند نشان داده میشود که کدام یک از ‪ username‬یا‬

‫پسورد را اشتباه وارد میکنند‪......‬هدف از گفتن این مسائل فقط آشنا کردن شما بود و قصد پیاده کردن این‬

‫مسائل را در این فصل نداریم‪.‬‬

‫‪Switch‬در جاوا‬

‫وقتی که قصد داریم از تعداد زیادی گزینه فقط یک مورد آنها را انتخاب کنیم دستور ‪ switch‬کاربرد دارد‬

‫‪:‬ابتدا به مثال ‪ 5-6‬دقت نمایید ‪:‬‬

‫;‪import static java.lang.System.out‬‬

‫;‪importjava.util.Scanner‬‬
‫{ ‪public class JustSwitchIt‬‬
‫{ )][‪public static void main(String args‬‬
‫;)‪Scanner keyboard = new Scanner(System.in‬‬
‫;)" ?‪out.print("Which verse‬‬
‫;)(‪int verse = keyboard.nextInt‬‬
‫{ )‪switch (verse‬‬
‫‪case 1:‬‬
‫;)"‪out.println("That's because he has no brain.‬‬
‫;‪break‬‬
‫‪case 2:‬‬
‫;)"‪out.println("That's because he is a pain.‬‬
‫;‪break‬‬
‫‪case 3:‬‬
‫;)"‪out.println("'Cause this is the last refrain.‬‬
‫;‪break‬‬
‫‪default:‬‬
‫;)"‪out.println("No such verse. Please try again.‬‬
‫;‪break‬‬
‫}‬
‫;)"‪out.println("Ohhhhhhhh . . . .‬‬
‫‪67‬‬
‫;)(‪keyboard.close‬‬
‫}‬
‫}‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫‪ .‬ابتدا کاربر یک عدد مانند عدد ‪ 2‬را وارد میکند‪ .‬سپس‬

‫برنامه به ابتدای عبارت ‪ switch‬یعنی خط هشتم میرسد‪.‬‬

‫کامپیوتر مقدار متغیر ‪ verse‬را برسی میکند‪ .‬بعد از آنکه‬

‫کامپیوتر تشخیص داد که مقدار متغیر ‪ verse‬عدد ‪ 2‬است‪ .‬هر یک از ‪ case‬های عبارت ‪ switch‬را برسی‬

‫میکند‪ .‬عدد ‪ 2‬با اولین ‪ case‬مطابقت ندارد ‪ .‬پس کامپیوتر به ‪ case‬دوم حرکت میکند‪ ..‬مقدار متغیر ‪verse‬‬

‫با مقدار ‪ case‬دوم مطابقت دارد پس کامپیوتر دستوری که بالفاصله بعد از ‪ case‬دوم میآید را اجرا‬

‫میکند‪.‬‬

‫حال ‪ case‬دوم دارای ‪ 2‬دستور است که اولی ‪ ..That's because he is a pain‬را نمایش میدهد‪ .‬و دومی‬

‫دستور ‪ break‬است‪.‬زمانی که کامپیوتر به دستور ‪ break‬میرسد ‪ ،‬برنامه از ‪ switch‬خارج شده و به‬

‫اولین دستور بعد ‪ switch‬که در اینجا )"********************"(‪ out.println‬میباشد میرسد‪ .‬شکل‬

‫‪: 9-5‬‬

‫حال اگر دستور ‪ break‬را حذف کنیم چه اتفاقی‬

‫می افتد؟؟ در این صورت دستورات تمام ‪case‬‬

‫های بعدی نیز اجرا خواهند شد‪.‬‬

‫‪68‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

switch ‫برنامه از‬.That's because he is a pain ‫ دوم حذف کنیم بعد از نمایش‬case ‫ را از‬break ‫مثال اگر‬

‫ خوب با توجه با این نکته‬.‫ نیز نمایش داده خواهد شد‬Cause this is the last refrain ‫خارج نشده و‬

‫ یک خطالی‬case ‫ در انتهای هر‬break ‫ اما فراموش کردن‬. ‫ اجباری نیست‬default ‫ موجود در‬break

5-7 ‫ برای که شما با عواقب ناخوشایند این فراموشی آشنا شوید به مثال‬. ‫رایج در برنامه نویسی است‬

.‫دقت کنید‬

import static java.lang.System.out;

importjava.util.Scanner;
public class FallingForYou {
public static void main(String args[]) {
Scanner keyboard = new Scanner(System.in);
out.print("Which verse? ");
int verse = keyboard.nextInt();
switch (verse) {
case 3:
out.print("Last refrain, ");
out.println("last refrain,");
case 2:
out.print("He's a pain, ");
out.println("he's a pain,");
case 1:
out.print("Has no brain, ");
out.println("has no brain,");
}
out.println("In the rain, in the rain.");
out.println("Ohhhhhhhh...");
out.println();
keyboard.close();
}
}
69
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫خروجی حاصل ‪:‬‬

‫همانطور که مشاهده میکنید‪ .‬ما ‪ 3‬را وارد کردیم ‪ ،‬که عدد ‪ 3‬با‬

‫اولین ‪ case‬مطابقت دارد و دستورات اولین ‪ case‬اجرا میشود ‪,‬‬

‫ولی چون ‪ break‬را فراموش کردیم‪ ،‬دستورات ‪ case‬های بعدی‬

‫هم به ترتیب اجرا شده اند‪.‬‬

‫‪ Switch‬جدید و بهبود یافته‬

‫در مثال های ‪ 5-6‬و ‪ ، 5-7‬متغیر ‪ ( verse‬از نوع ‪ ) int‬دستور ‪ switch‬را به یکی از ‪ case‬ها هدایت‬

‫میکند‪ ..‬یک متغیر ‪ int‬داخل داستور ‪ switch‬در همه ورژن های جاوا کار میکند‪ -‬در ورژن های قدیمی‬

‫جاوا ‪ ،‬فقط انواع ‪ char‬و تعدار کمی از انواع دیگر داخل دستور ‪ switch‬کار میکرند‪ -‬اما اگر شما از جاوا‪ 7‬با‬

‫نسخه های جدید تر استفاده میکنید‪ ،‬میتوانید از مقادیر ‪ String‬داخل ‪ switch‬برای انتخاب و اجرای یکی‬

‫از ‪ case‬ها استفاده کنید‪ .‬اگر شما از جاوا برای ایجاد اپلیکیشن های ‪ Android‬استفاده میکنید توجه کنید که‬

‫در جاوا ‪ 6‬و کلیه ورژن های قدیمی جاوا ‪ ،‬شما نمی توانید برای پرش میان ‪ case‬ها داخل دستور ‪، switch‬‬

‫از مقادیر ‪ string‬استفاده نمایید‪ .‬به مثال ‪ 5-8‬دقت کنید‬

‫‪70‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

import static java.lang.System.out;

importjava.util.Scanner;
public class SwitchIt7 {
public static void main(String args[]) {
Scanner keyboard = new Scanner(System.in);
out.print("Which verse (one, two or three)? ");
String verse = keyboard.next();
switch (verse) {
case "one":
out.println("That's because he has no brain.");
break;
case "two":
out.println("That's because he is a pain.");
break;
case "three":
out.println("'Cause this is the last refrain.");
break;
default:
out.println("No such verse. Please try again.");
break;
}
out.println("Ohhhhhhhh. . . .");
keyboard.close();
}
}

: ‫خروجی‬

71
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫فصل ‪4‬‬

‫‪72‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫تکرار دستور العمل ها بارها و بارها ( دستور ‪ while‬در جاوا)‬

‫در اینجا یک بازی حدس زدن برای شما مثال زده شده است‪ .‬کامپیوتر اعداد تصادفی از یک تا ده تولید‬

‫میکند‪ .‬و سپس کامپیوتر از شما میخواهد که اعداد را حدس بزنید اگر حدس شما اشتباه بود بازی ادامه می‬

‫یابد‪ ،‬و چنانچه حدس شما درست باشد بازی خاتمه می یابد‪ .‬سپس با استفاده از ایم مثال به توضیح حلقه ی‬

‫‪ while‬خواهیم پرداخت‪ .‬مثال ‪: 6-1‬‬

‫‪73‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

import static java.lang.System.out;

importjava.util.Scanner;
importjava.util.Random;
public class GuessAgain {
public static void main(String args[]) {
Scanner keyboard = new Scanner(System.in);
intnumGuesses = 0;
intrandomNumber = new Random().nextInt(10) + 1;
out.println(" ************ ");
out.println("Welcome to the Guessing Game");
out.println(" ************ ");
out.println();
out.print("Enter an int from 1 to 10: ");
intinputNumber = keyboard.nextInt();
numGuesses++;
while (inputNumber != randomNumber) {
out.println();
out.println("Try again...");
out.print("Enter an int from 1 to 10: ");
inputNumber = keyboard.nextInt();
numGuesses++;
}
out.print("You win after ");
out.println(numGuesses + " guesses.");
keyboard.close();
}
}

74
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫خروجی مثال ‪: 6-1‬‬

‫در این خروجی کامپیوتر یک عدد تصادفی تولید کرده و از کاربر‬

‫خواسته و عدد تولید شده را حدس بزند‪ ،‬کاربر در اولین حدس‬

‫خود اشتباه میکند‪ .‬ولی در تالش دوم عدد تصادفی را به درستس‬

‫حدس میزند‪ .‬و پیام ‪ You Win ….‬را دریافت میکند‪ ،‬توجه کنید که به ازای هر حدس متغیر ‪numGuesses‬‬

‫یک واحد افزایش می یابد‪.‬‬

‫به خط شانزدهم دقت کنید کاری که این دستور انجام میدهد این است که تا زمانی که متقغیر‬

‫‪ ( randomNumber‬عدد تصادفی تولید شده توسط کامپیوتر) و متغیر ‪ ( inputNumber‬عدد وارد شده‬

‫توسط کاربر) نامساوی باشند‪ .‬دستورات خطوط ‪ 17‬الی ‪ 21‬را تکرار نماید‪ 6-2 .‬کارکرد این مثال را‬

‫روشن‬

‫میکند‪:‬‬

‫‪75‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫اگر یکبار دیگر کد مثال باال را مرور کنید‪ .‬خواهید دانست که تنها کاری که حلقه ی ‪ while‬انجام میدهد این‬

‫است که تا زمانی که شرط اش درست باشد‪ ،،‬دستورات موجود در اولین بلوک بعدی اش را تکرار میکند‪..‬‬

‫تکرار تا تعدادی معین(حلقه ی ‪ for‬در جاوا )‬

‫ابتدا به مثال ‪ 6-2‬توجه نمایید‪ ،‬سپس حلقه ‪ for‬از روی این مثال توضیح داده خواهد شد‪.‬‬

‫;‪import static java.lang.System.out‬‬

‫{ ‪public class Yawn‬‬
‫{ )][‪public static void main(String args‬‬
‫{ )‪for (int count = 1; count <= 10; count++‬‬
‫;)" ‪out.print("The value of count is‬‬
‫;)‪out.print(count‬‬
‫;)"‪out.println(".‬‬
‫}‬
‫;)"!‪out.println("Done‬‬
‫}‬
‫}‬

‫خروجی ‪:‬‬

‫زمانی که برنامه را اجرا می کنید‪ ،‬حلقه ی ‪ for‬با تخصیص دادن یک به متغیر ‪ count‬شروع میشود‪ .‬سپس‬

‫مقدار ‪ count‬برسی میشود تا اطمینان حاصل شود که کوچکتر مساوی ده میباشد‪ .‬اگر درست بود برنامه‬

‫پیش میرود ‪ ،‬و دستورات مابین دو آکوالد را اجرا میکند‪ ،‬و در آخر یک واحد به ‪ count‬می افزاید‪.‬‬

‫‪76‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫شکل ‪ 6-2‬کارکرد حلقه ‪ for‬در این مثال را توضیح میدهد ‪:‬‬

‫اجرای حلقه ی ‪ for‬ادامه می یابد تا اینکه مقدار ‪ count‬به ‪ 11‬می رسد‪ .‬در این هنگام شرط حلقه ( کوچکتر‬

‫مساوی بودن مقدار ‪ count‬از ‪ ) 10‬نادرست می شود‪ .‬پس اجرای حلقه به پایان میرسد‪ .‬و برنامه از اولین‬

‫دستوری که بالفاصله بعد از ‪ for‬آمده است ‪ ،‬ادامه پیدا می کند‪.‬‬

‫حالت کلی دستور ‪ for‬به صورت زیر است‪:‬‬

‫(‪for ( initialization ; expression ; update‬‬

‫‪77‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

‫ میرسد فقط یکبار اجرا‬for ‫ زمانی که برنامه برای اولین بار به عبارت‬: )‫(مقدار دهی اولیه‬initialization
.‫میشود‬

.)‫ چندین بار ارزیابی میشود (قبل از هر تکرار‬: )‫(شرط‬Expression

.)‫ چندین بار اعمال میشود( بعد از هر تکرار‬: )‫(به روز رسانی متغیر حلقه‬Update

:‫ که در زیر آورده شده و یک شعر کودکانه ی انگلیسی را چاپ میکند دقت کنید‬6-3 ‫به مثال‬
import static java.lang.System.out;
public class AlsAllWet {
public static void main(String args[]) {
for (int verse = 1; verse <= 3; verse++) {
out.print("Al's all wet. ");
out.println("Oh, why is Al all wet? Oh,");
out.print("Al's all wet 'cause ");
out.println("he's standing in the rain.");
out.println("Why is Al out in the rain?");
switch (verse) {
case 1:
out.println("That's because he has no brain.");
break;
case 2:
out.println("That's because he is a pain.");
break;
case 3:
out.println("'Cause this is the last refrain.");
break;
}
switch (verse) {
case 3:
out.println("Last refrain, last refrain,");
case 2:
out.println("He's a pain, he's a pain,");
case 1:
out.println("Has no brain, has no brain,");
}
out.println("In the rain, in the rain.");
out.println("Ohhhhhhhh...");
out.println();
}
out.print("Al's all wet. ");
out.println("Oh, why is Al all wet? Oh,");
out.print("Al's all wet 'cause ");
out.println("he's standing in the rain.");
}
}

78
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫مثال باال مروری هم به مطالب فصل قبلی میکند‪ .‬دو عبارت ‪ switch‬داخل حلقه ی ‪ for‬به کار رفته اند‪.‬‬

‫یکی از این ‪ switch‬ها از دستور ‪ break‬استفاده میکند و دیگری نه‪.‬‬

‫متغیر ‪ verse‬به عنوان متغیر حلقه ی ‪ for‬عمل میکند ابتدا مقدار ‪ 1‬و سپس ‪ 2‬و درنهایت مقدار ‪ 3‬را به‬

‫خود میگیرد که در هر یک از این حاالت ‪ case‬های مناسب درعبارات ‪ switch‬اجرا میشوند‪ .‬زمانی که شرط‬

‫حلقه نادرست میشود ( مقدار ‪ count‬بزرگتر از سه میشود) برنامه بالفاصله از حلقه خارج شده و چهار‬

‫دستور انتهای برنامه را اجرا میکند‪.‬‬

‫اجرا تا زمانی که آنچه میخواهید را به دست آورید ( حلقه ی ‪ do‬در جاوا)‬

‫اولین سوالی که ممکن از خود بپرسید این است که این حلقه چه تفاوتی با حلقه ی ‪ while‬دارد‪ .‬جواب این‬
‫است که حلقه ی ‪ while‬حداقل یکبار اجرا خواهد شد‪ .‬چون شرط حلقه در انتهای حلقه برسی میشود)‪.‬‬

‫بعد مثال ‪ 6-4‬توضیحات بیشتری داده خواهد شد‪.‬‬

‫;‪importjava.io.File‬‬
‫;‪import static java.lang.System.out‬‬
‫;‪importjava.util.Scanner‬‬
‫{ ‪public class DeleteEvidence‬‬
‫{ )][‪public static void main(String args‬‬
‫;)"‪File evidence = new File("cookedBooks.txt‬‬
‫;)‪Scanner keyboard = new Scanner(System.in‬‬
‫;‪char reply‬‬
‫{ ‪do‬‬
‫;)" )‪out.print("Delete evidence? (y/n‬‬
‫= ‪reply‬‬
‫;)‪keyboard.findWithinHorizon(".",0).charAt(0‬‬
‫;)'‪} while (reply != 'y' && reply != 'n‬‬
‫{ )'‪if (reply == 'y‬‬
‫;)"‪out.println("Okay, here goes...‬‬
‫;)(‪evidence.delete‬‬
‫;)"‪out.println("The evidence has been deleted.‬‬
‫{ ‪} else‬‬
‫;)"‪out.println("Sorry, buddy. Just asking.‬‬
‫}‬
‫;)(‪keyboard.close‬‬
‫‪79‬‬
‫}‬
‫}‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫خروجی حاصل از دوبار اجرای مثال باال ‪:‬‬

‫قبل از حذف فایل برنامه از کاربر می پرسد که فایل را خذف کند یا‬

‫نه ؟؟ اگر کاربر ‪ y‬یا ‪n‬جواب دهد برنامه همانطور که کاربر‬

‫انتظار دارد پیش میرود‪ .‬اما اگر کاربر از هرگونه کارکتر دیگر(‬

‫مانند اعداد ‪ ،‬حروف بزرگ‪ ،‬سمبل ها‪ )....................‬استفاده کند‪ .‬برنامه از کاربر دوباره سوال خواهد کرد‪.‬‬

‫حال سوالی که مطرح میشود این است که استفاده از حلقه ی ‪ do‬در اینجا چه لزومی دارد؟؟؟در پاسخ باید‬

‫گفت که در اینجا برنامه برای اینکه از کاربر سوالی بپرسد نیازی به برسی شرط حلقه ندارد( البته قبل از‬

‫کاربر پاسخی بدهد‪ ،‬چیزی برای برسی وجود ندارد) و بعد اینکه کاربر به سوال مربوطه جواب داد شرط‬

‫حلقه برسی خواهد شد‪.‬‬

‫‪80‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫توجه‪ :‬در مورد کاردن با فایل ها در فصول توضیح داده خواهد شد‪ .‬هدف این مثال فقط آشنایی با حلقه ی‬
‫‪ do‬میباشد نه آموزش کار با فایل ها‪.‬‬

‫شما میتوانید کیفیت برنامه را حتی بهتر هم کنید چون کاربر ممکن است به بزرگ یا کوچک بودن حروف بی‬
‫توجه باشد شما میتوانید شرط حلقه را به صورت زیر گسترش دهید ‪:‬‬

‫{ ‪do‬‬
‫;)" )‪out.print("Delete evidence? (y/n‬‬
‫;)‪reply = keyboard.findWithinHorizon(".", 0).charAt(0‬‬
‫&& '‪} while (reply != 'y' && reply != 'Y‬‬
‫;)'‪reply != 'n' && reply!='N‬‬

‫{ )'‪if (reply == 'y' || reply == 'Y‬‬

‫ذخیره ی یک کارکتر تنها‬

‫در مثال ‪ 5-3‬کاربر یک کلمه ای را در کیبورد تایپ می کرد و متد ‪ keyboard.next‬کلمه تایپ شده را‬

‫گرفته و داخل متغیر ‪ String‬به نام ‪ password‬ذخیره میکرد‪ .‬در آن مثال همه چیز به خوبی به پیش‬

‫میرفت چون ‪ String‬می تواند تعداد زیادی کارکتر را در خود جاء دهد ‪ .‬اما در مثال باال شما انتظار‬

‫ندارید که کاربر چندین کاراکتر وارد کند‪ ،‬شما انتظار دارید که کاربر فقط یک حرف ( ‪ y‬یا ‪ ) n‬وارد نماید‪ ،‬به‬

‫همین دلیل متغیری از نوع ‪ String‬به کار نمی برید‪ .‬در عوض متغیر از نوع ‪ char‬به کار می برید‪ ،‬متغیر که‬

‫فقط یک سمبل را در یک زمان می تواند نگه دارد‪ API .‬جاوا چیزی به نام ‪ nextChar‬ندارد‪ .‬پس برای‬

‫خواندن چیزی که با متغیر نوع ‪ char‬هم خوانی داشته باشد باید چیزی شبیه تکه کد زیر را به کار ببرید‪:‬‬

‫)‪keyboard.findWithinHorizon(".", 0).charAt(0‬‬

‫شما میتوانید دقیقا از کد باال هر جا که نیاز دازید تنها یک کاراکتر تنها را بخوانید ‪ ،‬استفاده کنید‪.‬‬

‫‪81‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫کارکردن با فایل ها در جاوا‬

‫جزئیات این موضوع در فصول بعدی ارائه خواهد شد‪ ،‬اما برای آشنایی با مطلب در اینجا توضیحاتی ارائه‬

‫میشود‪ .‬شما میتوانید در ‪ API‬جاوا یک کالس به نام ‪ java.io.File‬پیدا کنید‪ .‬عبارت ‪:‬‬

‫;)"‪File evidence = new File("cookedBooks.txt‬‬

‫درون حافظه ی کامپیوتر یک شی جدید ایجاد می کند‪ .‬این شی از کالس ‪ java.io.File‬شکل گرفته است‪.‬‬

‫این شی هر چیزی را که برنامه نیا دازد در مورد فایل ‪ cookedBooks.txt‬بداند توصیف میکند‪ .‬با توجه ب‬

‫این نکته متغیر ‪ evidence‬به فابل روی دیسک ‪ cookedBooks.txt‬رجوع میکند‪.‬‬

‫شی ‪ evidence‬یک مثال از کالس ‪ java.io.File‬است که دارای متد ‪ delete‬می باشد‪ .‬زمانی که شما‬

‫‪ evidence.delete‬را فراخوانی میکنید‪ ،‬کامپیوتر فایل مربوطه را پاک میکند‪ .‬البته شما نمی توانید چیزی را‬

‫ککه وجود ندارد را پاک کنید‪ ،‬برای مثال در دستور‬

‫;)"‪File evidence = new File("cookedBooks.txt‬‬

‫جاوا برسی نمی کند که آیا فایلی به نام ‪ cookedBooks.txt‬وجود دارد یا نه ؟ برای اینکه جاوا را مجبور‬

‫کنید که این برسی را انجام دهد چنین راه دارید‪ ،‬ساده ترین راه فراخوانی متد ‪ exists‬میباشد‪ .‬زمانی که‬

‫شما )(‪ evidence.exists‬را فراخوانی می کنید‪ .‬متد به فولدری که جاوا اتظار دارد ‪ cookedBooks.txt‬را‬

‫پیدا کند ‪ ،‬نگاه میکند فراخوانی )(‪ evidence.exists‬مقدار ‪ true‬را برمی گرداند اگر ‪ cookedBooks.txt‬را‬

‫پیدا کند و در غیر این صورت مقدار ‪ false‬بر میگرداند‪ .‬در اینجا نسخه ی دیگر از مثال ‪ 6-4‬را باقبلیت‬

‫چک کردن وجود فایل آورده می شود ‪:‬‬

‫‪82‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

importjava.io.File;
import static java.lang.System.out;
importjava.util.Scanner;
public class DeleteEvidence {
public static void main(String args[]) {
File evidence = new File("cookedBooks.txt");
if (evidence.exists()) {
Scanner keyboard = new Scanner(System.in);
char reply;
do {
out.print("Delete evidence? (y/n) ");
reply =
keyboard.findWithinHorizon(".", 0).charAt(0);
} while (reply != 'y' && reply != 'n');
if (reply == 'y') {
out.println("Okay, here goes...");
evidence.delete();
out.println("The evidence has been deleted.");
} else {
out.println("Sorry, buddy. Just asking.");
}
keyboard.close();
}
}
}

‫محدوده ی متغیر ها‬

‫ اگر شما متغیری را‬.‫ یک بلوک را ایجاد میکنند‬،‫مجموعه از عبارات که درون دو آکوالد {} قرار گرفته اند‬

‫ برای نمونه اگر در‬.‫داخل یک بلوک تعریف کنید نمی توانید خارج از آن بلوک از آن متغیر استفاده کنید‬

:‫ را به صورت زیر تغییر می دادید خطا دریافت می کردید‬6-4 ‫مثال برای نمونه اگر مثال‬

do {
out.print("Delete evidence? (y/n) ");
char reply =
keyboard.findWithinHorizon(".", 0).charAt(0);
} while (reply != 'y' && reply != 'n'); 83
if (reply == 'y')
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫زیرا متغیر ‪ reply‬داخل بلوک مربوط به حلقه ی ‪ do‬اعالن گردیده و فقط در همانجا قابل استفاده است‪،‬‬

‫ولی در باال خارج از بلوک مربوطه نیز از‪ reply‬سه مرتبه استفاده شده که این باعث ایجاد خطا خواهد‬

‫گردید‪.‬‬

‫‪84‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫فصل ‪5‬‬

‫‪85‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫تعریف کالس‬

‫چه چیزی دو حساب بانکی را در یک بانک مشترک متمایز میکند؟؟ اگر از یک بانک دار این سوال را بپرسید‪،‬‬
‫پاسخ طوالنی خواهد شنید ‪ ،‬ولی منظور اصلی ما از تفاوت حساب های بانکی در برنامه ی بانکداری و‬
‫چگونگی برنامه نویسی برای ایجاد این تفاوت است‪ .‬برای مثال احتماال در حساب های بانکی یک متغیر به نام‬
‫‪ balance‬وجود دارد‪ ،‬که برای حساب من دارای مقدار ‪ 24.02‬و برای حساب شما دارای مقدار ‪55.63‬‬
‫حساب من‪ ،‬و متغیر‬ ‫می باشد‪ .‬حال سوال این است‪ :‬چگونه در برنامه ی بانکداری مابین متغیر ‪balance‬‬
‫حساب شما تفاوت قائل شده و آنها را از هم تشخیص دهیم‪.‬‬ ‫‪balance‬‬

‫اولی را داخل شی اول ‪ ،‬و متغیر ‪balance‬‬ ‫تفاوت ایجاد دو شی (‪ )object‬جداگانه است‪ .‬متغیر ‪balance‬‬
‫دوم را داخل شی دوم قرار دهید‪ .‬شما همچنین میتوانید متغیر های ‪ name‬و ‪address‬درون هریک قرار‬
‫دهید‪ ،.‬پی شما دو شی خواهید داشت‪ ،‬و هر شی یک حساب بانکی را نشان میدهد‪ .‬حال در اینجا هر شی‬
‫مثالی ونمونه ای از کالس ‪Account‬است‪.‬‬

‫ولی با این راحل مشکل به طور کامل حل نشده است‪.‬در واقع تا به اینجا شما دو شی در برنامه ی‬
‫کامپیوتری خود دارید‪ .‬حال شما میتوانید دو متغیر برای رجوع به این دو شی داشته باشید‪ ،‬فرض کنید اولین‬
‫متغیر را به نام ‪ myAccount‬و متغیر دوم را با نام ‪ yourAccount‬ایجاد کنید‪.‬که اولین متغیر به شی اول‬
‫(حساب بانکی من) که و دومین متغیر به شی دوم (جساب بانکی شما) اشاره میکند‪.‬برای مثال ‪:‬‬

‫‪86‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫در باال دو شی که مثالی از یک ‪ class‬به نام ‪ Account‬بودند آورده شده بود‪ .‬ولی بر استفاده از این‬
‫موضوع شما باید کالس ‪ Account‬را از قبل تعریف کنید برای روشن شدن موضوع به تعریف‬
‫کالس ‪ Account‬در جاوا دقت نمایید‪:‬‬

‫{ ‪public class Account‬‬

‫;‪String name‬‬
‫;‪String address‬‬
‫;‪double balance‬‬
‫}‬

‫در واقع این تعریف به برنامه میگوید که هر مثال و نمونه ای از کالس ‪ ( Account‬یعنی اشیا) سه متغیر‬
‫خواهند داشت‪ name -‬و ‪ address‬و ‪ - balance‬در برنامه نویسی جاوا متغیر هایی که داخل کالس ( نه‬
‫داخل ( ‪ method‬تعریف شده اند ‪ ،‬فیلد (‪ ) field‬نامیده میشوند‪.‬‬

‫‪87‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

‫تعریف متغیر ها و تعریف اشیاء‬

.‫ سپس از روی این مثال به توضیح مطالب خواهیم پرداخت‬،‫ دقت کنید‬7-2 ‫ابتدا به مثال‬

import static java.lang.System.out;

public class UseAccount {
public static void main(String args[]) {
Account myAccount;
Account yourAccount;
myAccount = new Account();
yourAccount = new Account();
myAccount.name = "HadiKhodapanah";
myAccount.address = "222 Cyberspace Lane";
myAccount.balance = 24.02;
yourAccount.name = "Ali Alizadeh";
yourAccount.address = "111 Consumer Street";
yourAccount.balance = 55.63;
out.print(myAccount.name);
out.print(" (");
out.print(myAccount.address);
out.print(") has $");
out.print(myAccount.balance);
out.println();
out.print(yourAccount.name);
out.print(" (");
out.print(yourAccount.address);
out.print(") has $");
out.print(yourAccount.balance);
}
}

‫ مثال مثال‬.‫ وجود دارد که یک برنامه ی باال را شکل میدهد‬UseAccount ‫ و‬Account ‫در اینجا دو کالس‬
.‫) دارد‬main method( ‫ یک متد اصلی‬UseAccount ‫ را تعریف میکند و کالس‬UseAccount ‫ کالس‬2-7
.) myAccount ‫ و‬yourAccount ‫ متغیر های مخصوص خود را داراست ( یعنی متغیر های‬main ‫متد‬

‫ ( خطوط چهرم و پنجم ) کمی گمراه کننده هستند به معنی این خطوط دقت‬main ‫دو خط اول داخل متد‬
‫ را‬yourAccount ‫ اگر و زمانی که من متغیر‬: ‫ بدین معنی است که‬Account yourAccount ‫ خط‬: ‫کنید‬
.‫ خواهد بود‬Account ‫ این متغیر به چیزی رجوع میکند که آن چیز مثال و نمونه ای از کالس‬،‫ایجاد میکنم‬

‫ یک شی به وسیله ی فراخوانی کالس‬،‫ را اجرا میکند‬new Account() ‫از لحاظ فنی زمانی که کامپیوتر کد‬
..‫ ساخته میشود‬Account ‫سازنده ی‬

88
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫زمانی که کامپیوتر کد )( ‪ yourAccount = new Accoun‬را اجرا می کند‪ .‬کامپیوتر یک شی جدید‬

‫ساخته و متغیر ‪ yourAccount‬به آن شی ارجاع میکند‪ .‬برای روشن شدن موضوع ‪ ،‬به شکل باال رجوع کنید‪.‬‬

‫حال به خروجی حاصل از کمپایل و اجرای برنامه های ‪ 7-1‬و ‪ 7-2‬دقت کنید‪:‬‬

‫‪89‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫کالس های عمومی ( ‪) Public classes‬‬

‫کالس ‪ Account‬به صورت ‪ public‬است‪ ،‬یک کالس ‪ public‬برای همه ی کاربران به وسیله ی کالس‬
‫های دیگر در دسترس است‪ ،‬برای نمونه کالس ‪ UseAccount‬نیز به صورت ‪ public‬هست‪ .‬وقتی که‬
‫کالسی شامل متد ‪ main‬است‪ ،‬برنامه نویسان جاوا تمایل دارند که کالس را به صورت ‪ public‬تعریف‬
‫کنند‪ ،‬بدون اینکه زیاد در مورد کسی که از کالس استفاده خواهد کرد فکر کنند !!!!‬

‫زمانی که شما کالسی را به صورت ‪ public‬اعالن میکنید‪ ،‬شما باید کالس را در فایلی که هم نام کالس است‪،‬‬
‫معرفی و ذخیره کنید‪ .‬برای مثال زمانی که شما ‪ public class MyImportantCode‬را اعالن میکنید‪ ،‬شما‬
‫باید کدهای کالس را در فایلی به نام ‪ MyImportantCode.java‬قرار دهید‪ .‬اگر کد شما دارای دو کالس‬
‫‪ public‬باشد شما باید دست کم دو فایل ‪ .java‬را در نظر بگیرید‪ ،‬به عبارتی دیگر شما نمی توانید دو‬
‫کالس ‪ public‬را در یک فایل ‪ .java‬ذخیره کنید‪.‬‬

‫تعریف متد داخل کالس‬

‫محتویای اطالعات موجود در دو حساب بانک را در نظر بگیرید ‪:‬‬

‫جدول باال نشان میدهد که هر حساب سه چیز دازد – ‪ - name , address , balance‬این شیوه ی بود که‬
‫قبل از اینکه برنامه نویسی شیء گرا وارد عرصه شود مورد استفاده قرار میگرفت‪ .‬اما برنامه نویسی شیء‬
‫گرا تغییر بزرگی را در تفکر برنامه نویسی ایجاد کرد‪ .‬با برنامه نویسی شیء گرا هر حساب (‪ )account‬می‬
‫تواندیک ‪ name‬و یک ‪ address‬و یک ‪ balance‬داشته‪ .‬و به طریقی نمایش داده شوند‪ .‬به طوری که در‬
‫برنامه نویسی شیء گرا هر شی یک سری عملگر یا ‪ functionality‬توکار دارد‪ .‬هر حساب(‪)account‬‬
‫میداند که چگونه خود را نمایش دهد‪ .‬یک ‪ string‬میتواند به شما بگوید که آیا کاراکتر های یکسانی با یک‬
‫‪ string‬دیگر دارد‪ .‬به عنوان مثال یک ‪ PrintStream‬مانند ‪ System.out‬میداند که چگونه ‪ println‬کند‪.‬‬

‫‪90‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫در برنامه نویسی شیء گرا هر شی متد های خودش را داراست‪ .‬متد ها زیر برنامه های کوچکی هستند‬
‫کهشما میتوانید آن ها را برای انجام کارهای مورد نظرتان فراخوانی کنید‪.‬‬

‫حال یک جدول تسهیل شده را تصور کنید‪ ،‬در جدول جدید هر شیء یک سری ‪ functionality‬توکار ( ‪built‬‬
‫‪ )in‬دارد‪ ..‬هر ‪ account‬میداند که چگونه خود را روی مانیتور ‪ ،‬نمایش دهد‪ .‬هر سطر از جدول یک کپی از‬
‫متد ‪ display‬را برای خود دارد‪.‬‬

‫یک ‪ Account‬که خودش را نمایش میدهد‬

‫در جدول ‪ 7-2‬هر شیء چهار چیز دارد‪name , address , balance , , -- :‬روشی برای نمایش خودش—‬
‫وقتی شما از برنامه نوبسی سنتی به برنامه نویسی شیء گرا کوچ میکنید دیگر هیچ وقت به گذشته و‬
‫برنامه نویسی سنتی بر نخواهید گشت ( چون نیازی به این کار نخواهید داشت) ‪ :‬به مثال ‪ 7-3‬دقت کنید ‪:‬‬

‫;‪import static java.lang.System.out‬‬

‫{ ‪public class Account‬‬
‫;‪String name‬‬
‫;‪String address‬‬
‫;‪double balance‬‬
‫{ )(‪public void display‬‬
‫;)‪out.print(name‬‬
‫;)"( "(‪out.print‬‬
‫;)‪out.print(address‬‬
‫;)"‪out.print(") has $‬‬
‫;)‪out.print(balance‬‬
‫}‬
‫‪91‬‬
‫}‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

: ‫ در زیر‬7-4 ‫در مثال‬: ‫ بهبود یافته‬Account ‫استفاده از کالس‬

public class UseAccount {

public static void main(String args[]) {
Account myAccount = new Account();
Account yourAccount = new Account();
myAccount.name = " HadiKhodapanah";
myAccount.address = "222 Cyberspace Lane";
myAccount.balance = 24.02;
yourAccount.name = "Ali Alizadeh ";
yourAccount.address = "111 Consumer Street";
yourAccount.balance = 55.63;
myAccount.display();
System.out.println();
yourAccount.display();
}
}

‫ هر‬-- display ‫ متد‬، name , address , balance , —‫ چهار چیز دارد‬Account ‫ کالس‬7-3 ‫در مثال‬
.‫ و یک روش برای نمایش خود دارد‬balance ‫ یک‬address ‫ یک‬name ‫ یک‬Account ‫مثالی از کالس‬
‫ برای‬. ‫راهی که شما برای صدا زدن و فراخوانی این چیز ها استفاده میکنید بسیار زیبا و منحصر به فرد است‬
‫ میتوانید چنین بنویسید‬myAccount ‫ذخیره شده در‬name ‫رجوع به‬

myAccount.name

:‫ خودش را روی صفحه ی نمایش چاپ کند میتوانید بنویسید‬myAccount ‫یا برای آنکه‬

myAccount.display()

.‫ بعد از نام متد یک جفت پارانتز قرار می دهید‬،‫ را فراخوانی میکنید‬method ‫ زمانی که شما یک‬: ‫توجه‬

92
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫فرستادن و گرفتن مقدار به ‪ Method‬ها ‪:‬‬

‫هنگامی که شما هنگام فراخوانی متد ها‪ ،‬مقادیری را داخل پارنتز قرار میدهید و با این کار آن مقادیر را به‬
‫متد مورد نظر ارسال می کنید‪ .‬و به این مقادیری هنگام فراخوانی متد داخل پارانتز های متد قرار می‬
‫دهید پارامتر (‪ ) parameters‬نامیده می شوند‪.‬‬

‫و به مقادیر که به شما برگشت داده میشوند مقادیر برگشتی یا ‪ return value‬نامیده میشوند‪ ،‬و عموما‬
‫به انواعی که توسط متد برگردانده میشوند انواع برگشتی یا ‪ return type‬گفته میشود‪ .‬مثال ‪: 7-5‬‬

‫;‪import static java.lang.System.out‬‬

‫{ ‪public class Account‬‬
‫;‪String name‬‬
‫;‪String address‬‬
‫;‪double balance‬‬
‫{ )(‪public void display‬‬
‫;)‪out.print(name‬‬
‫;)"( "(‪out.print‬‬
‫;)‪out.print(address‬‬
‫;)"‪out.print(") has $‬‬
‫;)‪out.print(balance‬‬
‫}‬
‫{ )‪public double getInterest(double percentageRate‬‬
‫;‪return balance * percentageRate / 100.00‬‬
‫}‬
‫}‬

‫در ادامه همین مبحث ‪ ،،‬به مثال ‪ 7-6‬توجه نمایید‪.‬‬

‫‪93‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

: 7-6 ‫مثال‬

import static java.lang.System.out;

public class UseAccount {
public static void main(String args[]) {
Account myAccount = new Account();
Account yourAccount = new Account();
myAccount.name = " HadiKhodapanah";
myAccount.address = "222 Cyberspace Lane";
myAccount.balance = 24.02;
yourAccount.name = " AliAlizadeh";
yourAccount.address = "111 Consumer Street";
yourAccount.balance = 55.63;
myAccount.display();

out.print(" plus $");

out.print(myAccount.getInterest(5.00));
out.println(" interest ");
yourAccount.display();

doubleyourInterestRate = 7.00;
out.print(" plus $");
doubleyourInterestAmount =
yourAccount.getInterest(yourInterestRate);
out.print(yourInterestAmount);
out.println(" interest ");
}
}

94
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫در مثال ‪ ، 7-5‬کالس ‪ Account‬دارای متد ‪ getInterest‬است‪ .‬این متد ‪ getInterest‬دو بار از داخل‬
‫متد اصلی(‪ )main‬در مثال ‪ 7-6‬فراخوانی شده است‪ .‬که اولین فراخوانی لیترال ‪ 5.00‬را بعنوان پارامتر‬
‫داراست‪ ،‬و دومین فراخوانی نیز متغیر ‪ yourInterestRate‬را به عنوان پارامتر داراست‪ .‬خروجی حاصل از‬
‫اجرای مثالهای ‪ 7-5‬و ‪: 7-6‬‬

‫در اولین فراخوانی ‪ ،‬نرخ ‪ balance‬برابر با ‪ 24.02‬و نرخ ‪ interest‬برابر با ‪ 5.00‬میباشد‪ .‬و در دومین‬
‫فراخوانی نرخ ‪ balance‬برابر ‪ 55.63‬و نرخ ‪ interest‬برابر با ‪ 7.00‬میباشد‪.‬‬

‫شکل زیر مطالب گفته شده را به صورت گرافیکی نشان می دهد ‪.‬‬

‫کلمه ی ‪ getInterest‬نام یک متد بوده و پارانتز های آن شامل تمام چیزهایی میشود که شما هنگام‬
‫فراخوانی متد قصد دارید به آ« ارسال کنید‪ .‬و توجه کنید که ‪ ،‬کلمه ی ‪ double‬به کامپیوتر می گوید که‬

‫‪95‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫زمانی که متد ‪ getInterest‬فراخوانی شد ‪ .‬متد ‪ getInterest‬یک مقدار ‪ double‬به محلی که فراخوانی‬

‫شده است ‪ ،‬بر میگرداند‪.‬‬

‫در فرستادن یک مقدار به یک متد به شکل ‪ 7-6‬که در زیر آورده شده دقت کنید‪.‬‬

‫زمانی که شما مثال های ‪ 7-5‬و ‪ 7-6‬را اجرا می کنید‪ ،‬جریان اجزا شدن برنامه از باال به طرف پایین نیست‪،‬‬
‫بلکه به این صورت است که برنامه ابتدا از ‪ main‬به ‪ getInterest‬میرود و سپس به ‪ main‬برگشته و باز‬
‫به ‪ getInterest‬میرود و در نهایت به ‪ main‬برمیگردد‪ . .‬شکل ‪ 7-7‬این موضوع را بهتر نشان میدهد‪.‬‬

‫و اما در مورد برگشت یک مقدار از یک متد‪ :‬کل کاری که انجام میشود پایین شکل ‪ 7-8‬توضیح داده شده ‪:‬‬

‫‪96‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫مثال وقتی متد ‪ getInterest‬فراخوانی میشود ‪ ،‬متد دستور ‪ return‬که داخل بدنه ی متد هست را اجرا‬
‫میکند‪ .‬ابتدا مقدار عبارت ‪ balance * percentageRate / 100.00‬را محاسبه شده و سپس دستور‬
‫‪ return‬اجرا میشود‪ ،‬کاری که دستور ‪ return‬انجام میدهد این است که مقدار محاسبه شده را به جایی‬
‫از ‪ main‬که در آنجا ‪ getInterest‬فراخوانی شده بود بر میگرداند‪ .‬دوباره به شکل باال دقت کنید‪.‬‬

‫‪97‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫‪98‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫خطا‬

‫دوباره به خروجی حاصل از اجرای مثال های ‪ 7-5‬و ‪ 7-6‬نگاه کنید‪ :‬مقدار ‪ interest‬حساب من فقط‬
‫‪ $1.2009999999999998‬میباشد‪ .‬در حالی که این مقدار میبایست ‪ 1.201‬میشد‪ ،‬واضح است که خطایی‬
‫رخ داده است ‪ .‬این خطا به این خاطر ایجاد شده است که کامپیوتر از صفر و یک استفاده میکند و فضای‬
‫بینهایت برای انجام محاسبات در اختیار ندارد‪ .‬سریع ترین راحل برای به دست آوردن اعدادی بدون این‬
‫گونه خطا ها استفاده از روش و طریقه ی حساس تری است‪.‬شما می توانید اعداد را گرد کنید و فقط دو‬
‫رقم بعد از ممیز را نشان دهید‪ ،‬یا اینکه از برخی ابزار های موجود در ‪Application Programming (API‬‬
‫‪ )Interface‬می توانید استفاده کنید مثال ‪ 7-7‬موضوع گفته شده را روشن تر می سازد ‪:‬‬

‫‪99‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

import static java.lang.System.out;

public class UseAccount {
public static void main(String args[]) {
Account myAccount = new Account();
Account yourAccount = new Account();
myAccount.balance = 24.02;
yourAccount.balance = 55.63;
doublemyInterest = myAccount.getInterest(5.00);
doubleyourInterest = yourAccount.getInterest(7.00);
out.printf("$%4.2f\n", myInterest);
out.printf("$%5.2f\n", myInterest);
out.printf("$%.2f\n", myInterest);
out.printf("$%3.2f\n", myInterest);
out.printf("$%.2f $%.2f",myInterest, yourInterest);
}
}

: ‫خروجی‬

‫ همیشه باید‬،‫ را فراخوانی میکنید‬printf ‫ وقتی که شما‬،‫ استفاده کردید‬printf ‫در مثال بال شما از متد‬
‫ فرمت‬.‫) است‬format string( ‫ پارامتر اول فرمت رشته‬.‫حداقل دو پارامتر داخل پارانتزهای آن قرار دهید‬
)‫ همه ی پارامتر های دیگر(بعد از اولین پارامتر‬.‫رشته دقیقا چگونگی نمایش پارامتر های دیگر را تعیین میکند‬
.‫مقادیری هستند که نمایش داده میشوند‬

100
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫به آخرین فراخوانی ‪ printf‬دا مثال ‪ 7-7‬دقت کنید‪ ،‬اولین پارامتر دارای دو مکان نگه دارنده‬
‫(‪ )placeholder‬است‪ .‬اولین )‪ placeholder(%.2f‬نمایش دادن ‪ myInterest‬را توصیف میکند‪ .‬و دومین‬
‫)‪ placeholder (%.2f‬نیز نمایش دادن ‪ yourInterest‬دا توصیف میکند‪ .‬برای اینکه بفهمید این فرمت رشته‬
‫ها دقیقا چگونه کار میکنند به شکل ‪ 7-10‬تا ‪ 7-14‬دقت کنید‪:‬‬

‫استفاده از ‪: format string‬‬

‫اضافه کردن فضای اضافی برای نمایش مقدار ‪:‬‬

‫‪101‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫نمایش دادن یک مقدار‪ ،‬بدون مشخص کردن مقدار دقیق مکان های تخصیص داده شده به آن ‪:‬‬

‫اختصاص دادن دو مکان کمتر ‪ ،‬برای نمایش یک مقدار ‪:‬‬

‫‪102‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫نمایش دادن بیش از یک مقدار ‪:‬‬

‫‪103‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫توجه داشته باشید که یک فراخوانی ‪ printf‬شیوه ای که اعداد برای محاسبات ذخیره شده اند را تغییر‬
‫نمیدهد‪ ،‬کاری که در تصاویر باال آمده است‪ ،‬این است که دسته ای از کاراکتر ها عددی را را زیبا تر(‪nice-‬‬
‫‪ )looking‬کنیم‪ ،.‬تا بتوانند رو مانیتور نمایش داده شوند‪.‬‬

‫برنامه نویسی خوب (‪:)Good programming‬‬

‫فرض کنید شما در حال نوشتن کد برای کالس ‪ UseAccount‬هستید‪.‬آیا شما بدون نوشتن‬
‫‪ myAccount.name‬یا ‪ ، yourAccount.balance‬آیا میتوانید کاری را انجام دهید؟؟ جواب استفاده از‬
‫چیزی به نام متدهای دسترسی دارنده (‪ )accessor methods‬میباشد ‪ .‬مثال های ‪ 7-8‬و ‪ 7-9‬این متد ها را‬
‫شرح میدهند ‪:‬‬

‫مخفی کردن فیلد ها ‪:‬‬

‫{ ‪public class Account‬‬

‫;‪private String name‬‬
‫;‪private String address‬‬
‫;‪private double balance‬‬
‫{ )‪public void setName(String n‬‬
‫;‪name = n‬‬
‫}‬
‫{ )(‪public String getName‬‬
‫;‪return name‬‬
‫}‬
‫{ )‪public void setAddress(String a‬‬
‫;‪address = a‬‬
‫}‬
‫{ )(‪public String getAddress‬‬
‫;‪return address‬‬
‫}‬
‫{ )‪public void setBalance(double b‬‬
‫;‪balance = b‬‬
‫}‬
‫{ )(‪public double getBalance‬‬
‫;‪return balance‬‬
‫}‬
‫}‬

‫‪104‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

: Accessor Methods ‫فراخوانی‬

.‫ ندارد‬7-2 ‫ و‬7-1 ‫ که هیچ تفاوتی با اجرای مثال های‬7-9 ‫ و‬7-8 ‫به نظر میرسد حاصل اجرای مثال های‬
‫ به دقت‬Account ‫ کالس‬7-8 ‫حاصل اجرای هر دو برنامه یکی ستوتفوات بزرگ این است که در مثال‬
.‫ را کنترل می کند‬balance ‫ و‬address ‫ و‬name ‫اجرای فیلدهای‬

‫ تصور کنید که عبارت تخصیص‬.‫ نگاهی بیاندازید‬setName ‫ رجوع کرده و به متد‬7-8 ‫دوباره به مثال‬
: ‫ قرار دهیم‬if ‫داخل متد را درون یک‬

‫ را‬myAccount.setName("") ‫ کدی مانند‬UseAccount ‫حال برنامه نویس متصدی نوشتن کالس‬

‫ یک فیلد‬name ‫ چون فیلد‬،‫ از این گذشته‬..‫ هیچ تاثیر با نتیجه ای ندارد ندارد‬setName ‫ فراخوانی‬،‫مینویسد‬
::‫ مجاز نیست‬UseAccount ‫ عبارت زیر در کالس‬، ‫) است‬private( ‫خصوصی‬

import static java.lang.System.out;

public class UseAccount {
public static void main(String args[]) {
Account myAccount = new Account();
Account yourAccount = new Account();
myAccount.setName("HadiKhodapanah");
myAccount.setAddress("222 Cyberspace Lane");
myAccount.setBalance(24.02);
yourAccount.setName("Ali Alizadeh");
yourAccount.setAddress("111 Consumer Street");
yourAccount.setBalance(55.63);
out.print(myAccount.getName());
out.print(" (");
out.print(myAccount.getAddress());
out.print(") has $");
out.print(myAccount.getBalance());
out.println();
out.print(yourAccount.getName());
out.print(" (");
out.print(yourAccount.getAddress());
out.print(") has $");
out.print(yourAccount.getBalance());
} 105
}
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫البته فراخوانی هایی همچون )"‪ myAccount.setName("Joe Schmoe‬هنوز کار میکنند زیرا‬

‫"‪ "Joe Schmoe‬برابر با رشته ی خالی "" نیست‪.‬با استفاده از فیلد های خصوصی(‪ )private‬و متدهای‬
‫‪ accessor‬شما قادر خواهید بود از اینکه کسی یک رشته ی خالی برای فیلد ‪name‬تخصیص دهد جلوگیری‬
‫کنید‪ .‬یا حتی میتوانید با استفاده از دستورات ‪ if‬بیشتر ‪ ،‬قواعد بیشتری را روی آنچه کاربر وارد میکند‬
‫اعمال کنید‪.‬‬

‫‪106‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫فصل ‪6‬‬

‫‪107‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫با فکر کردن درباره ی داده ها(‪ ، )data‬شما شروع به نوشتن برنامه ای شیءگرا میکنید‪ .‬وقتی درباره ی‬
‫حساب ها(‪ )accounts‬کدی مینویسید‪ ،‬سوالی مطرح میشود که‪ :‬اساسا یک ‪ account‬چیست؟؟ شما کدی‬
‫برای مدیریت کلیک روی دکمه ها(‪ )button‬مینویسید‪ ،‬سوال این است که ‪ :‬دکمه چیست؟؟ زمانی که شما‬
‫برنامه ای در مورد فرستادن لیست حقوق و دستمزد به کارکنان(‪ )employees‬مینویسید‪ ،‬کارمند در‬
‫برنامه چیست؟؟‬

‫در مثال ‪ 8-1‬یک کارمند کسی هست با یک نام و یک عنوان شغلی‪ .‬یقینا یک کارمند مشخصات و خصوصیات‬
‫دیگری هم دارد‪ ،‬ولی ما برای ساده شدن کار از آنها صرف نظر میکنیم‪ ،‬مثال ‪ 8-1‬معین میکند که یک کارمند‬
‫بودن چه معنی ای میدهد‪:‬‬

‫;‪import static java.lang.System.out‬‬

‫{ ‪public class Employee‬‬
‫;‪private String name‬‬
‫;‪private String jobTitle‬‬
‫{ )‪public void setName(String nameIn‬‬
‫;‪name = nameIn‬‬
‫}‬
‫{ )(‪public String getName‬‬
‫;‪return name‬‬
‫}‬
‫{ )‪public void setJobTitle(String jobTitleIn‬‬
‫;‪jobTitle = jobTitleIn‬‬
‫}‬
‫{ )(‪public String getJobTitle‬‬
‫;‪returnjobTitle‬‬
‫}‬
‫{ )‪public void cutCheck(double amountPaid‬‬
‫;)‪out.printf("Pay to the order of %s ", name‬‬
‫;)‪out.printf("(%s) ***$", jobTitle‬‬
‫;)‪out.printf("%,.2f\n", amountPaid‬‬
‫}‬
‫}‬

‫‪108‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫هر کارمند(‪ )employee‬خصیصیه هایی دارد‪ ،‬که دوتا از این خصیصه ها بدون تردید بسیار ساده اند‪ .‬هر‬
‫کارمند یک نام(‪ )name‬و یک عنوان شغلی(‪ )jobTitle‬دارد‪ (.‬در مثال ‪ 8-1‬کالس ‪ Employee‬یک فیلد ‪name‬‬
‫و یک فیلد ‪ jobTitle‬دارد)‪.‬‬

‫یک کارمند (‪ )employee‬چهار متد برای مدیریت مقادیر نام کارمند و عنوان شغلی دارد‪ ،‬که این متد ها‬
‫عبارت اند از ‪ setName :‬و ‪ getName‬و ‪ setJobTitle‬و ‪. getJobTitle‬‬

‫بعالوه هر کارمند (‪ )employee‬یک متد ‪ cutCheck‬دارد‪ .‬مقصود این است که متدی که حقوق و دستمزد‬
‫کارمندان را مینویسد بایستی به یک کالس تعلق داشته باشد‪ .‬دلیل این امر آن است که ‪ ،‬بیشتر اطالعاتی که‬
‫داخل لیست حقوق و دستمزد نوشته میشود‪ ،‬برای هر کارمند متفاوت است‪ .‬جزئیات این مثال در ادامه‬
‫توضیح داده خواهد شد‪.‬‬

‫کالس ‪ Employee‬در مثال ‪ 8-1‬هیچ متد ‪ main‬ای نداشت‪ .‬پس هیچ نقطه ی شروعی برای اجرای کد‬
‫وجود ندارد‪ .‬برای برطرف کردن این نقص برنامه نویس یک برنامه ی جداگانه با یک متد ‪ main‬مینویسد‪،‬‬
‫و از آن برنامه برای ایجاد یک شی ء نمونه از ‪ Employee‬استفاده میکند‪ .‬مثال ‪ 8-2‬یک کالس دارای متد‬
‫‪ main‬را نشان میدهد‪.‬‬

‫;‪importjava.util.Scanner‬‬
‫;‪importjava.io.File‬‬
‫;‪importjava.io.IOException‬‬
‫{ ‪public class DoPayroll‬‬
‫)][‪public static void main(String args‬‬
‫{ ‪throwsIOException‬‬
‫= ‪Scanner diskScanner‬‬
‫;))"‪new Scanner(new File("EmployeeInfo.txt‬‬
‫{ )‪for (intempNum = 1; empNum<= 3; empNum++‬‬
‫;)‪payOneEmployee(diskScanner‬‬
‫}‬
‫;)(‪diskScanner.close‬‬
‫}‬
‫{ )‪static void payOneEmployee(Scanner aScanner‬‬
‫;)(‪Employee anEmployee = new Employee‬‬
‫;))(‪anEmployee.setName(aScanner.nextLine‬‬
‫;))(‪anEmployee.setJobTitle(aScanner.nextLine‬‬
‫;))(‪anEmployee.cutCheck(aScanner.nextDouble‬‬
‫;)(‪aScanner.nextLine‬‬
‫}‬ ‫‪109‬‬
‫}‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫برای اجرا کردن مثال ‪ 8-2‬هارد دیسک شما بایستی دارای فایلی به نام ‪ EmployeeInfo.txt‬داشته باشد‪.‬‬

‫دارای دو متد میباشد‪ .‬یکی از متد ها(‪ )main‬متد‬ ‫کالس ‪ DoPayroll‬در مثال ‪8-2‬‬
‫دیگر(‪ )payOneEmployee‬را سه بار فراخوانی میکند‪ .‬در هر بار متد ‪ payOneEmployee‬یک سری‬
‫داده ی اولیه از ‪ EmployeeInfo.txt‬دریافت کرده و آن ها را به متد های کالس ‪ Employee‬میفرستد‪.‬‬

‫در زمان اولین فراخوانی ‪ payOneEmployee‬عبارت )(‪ anEmployee = new Employee‬باعث میشود‬
‫که ‪ anEmployee‬به شی جدیدی منسوب شده و به آن اشاره کند‪ .‬زمانی که ‪ payOneEmployee‬برای‬
‫دومین بار فراخوانی میشود‪ ،‬کامپیوتر همان عبارت را دوباره اجرا میکند ‪.‬این اجرای دوباره باعث ایجاد یک‬
‫تجسم خارجی جدیدی از متغیر ‪anEmployee‬شده ‪ ،‬که به شیء کامال جدید ی منسوب و به آن شیء‬
‫اشاره میکند‪ .‬در اجرای سوم همه چیز مثل قبل دوباره تکرار میشود‪ .‬یک متغیر ‪ anEmployee‬جدید به‬
‫شی سوم منسوب شده و به آن رجوع میکند‪ .‬ممکن است ‪ .‬این موضوع ممکن است کمی گیج کننده به نظر‬
‫برسد ولی شکل ‪ 8-1‬همه چیز به خوبی روشن میسازد‪:‬‬

‫مثال ‪ 8-1‬سه فراخوانی ‪ printf‬دارد‪ .‬هر ‪ printf‬فرمت رشته ای (‪ )format string‬خود را صدا میزند (‬
‫مانند ( "(‪ ) "$*** )s%‬و یک متغیر (مانند ‪ . ) jobTitle‬هر فرمت رشته ای یک نگه دارنده مکان‬
‫(‪ )placeholder‬مانند ‪ %s‬دارد که مشخص میکند که کجا و چگونه مقادی ر متغیر ها نمایش داده شوند‪.‬‬

‫‪110‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫میباشد‪ .‬این ‪%s‬‬ ‫برای مثال دومین فراخوانی ‪ ، printf‬فرمت رشته دارای یک نگه دارنده ی جاء ‪%s‬‬

‫مکانی را برای مقدار متغیر ‪ jobTitle‬نگه میدارد‪.‬در مثال ‪ 8-1‬بر اساس قواعد جاوا ‪ ،‬نماد ‪ %s‬همیشه‬
‫مکان ای را برای رشته نگه میدارد و میتوان بقین کرد که متقیر ‪ jobTitle‬از نوع ‪ String‬اعالن شده است‪.‬‬
‫پارانتز ها در اطراف هر عنوان شغلی در خروجی برنامه وجود دارد ‪ .‬شکل ‪: 8-2‬‬

‫در مثال ‪ 8-1‬به ویرگول داخل نگه دارنده ی مکان ‪ %..2f‬توجه کنید‪ .‬ویرگول یه برنامه می گوید که از‬
‫جداکننده های گروه بند(‪ )grouping separators‬استفاده کند‪ .‬به همین دلیل است که شما در شکل ‪، 8-2‬‬
‫‪ $5،000.00‬و ‪ 7،000$‬و ‪ 10،000.00$‬را به جای ‪ 5000.00$‬و ‪ 7000.00$‬و ‪10000.00$‬میبینید‪.‬‬

‫جداکننده های گروه بند در کشور های مختلف متفاوت اند‪ .‬برای مثال در فرانسه برای نوشتن یک هزار‬
‫(مایل) شما ‪ 1000.00‬را مینویسید‪ .‬جاوا میتوانید به طور اتوماتیک اعداد شما را فرانسوی کند البته با کمک‬
‫عباراتی همچون ‪:‬‬

‫(( ‪out.print(new.))java.util.Formatter().format(java.util.Locale.FRANCE,"%,.2f", 1000.00‬‬

‫به (‪InterfaceAPI (Application Programming‬بخش مربوط به کالس های‬ ‫برای جزئیات بیشتر‬
‫‪ Formatter‬و ‪ Locale‬رجوع کنید‪.‬‬

‫ذخیره کردن داده ها در فایل‬

‫کد های در مثال ‪ 8 -2‬اجرا نمیشوند مگر آنکه شما بعضی اطالعات کارمند(‪ )employee‬را داخل یک فایل‬
‫داشته باشید‪ .‬مثال ‪ 8-2‬میگوید این فایل ‪ EmployeeInfo.txt‬نام دارد‪ .‬پس قبل از اجرای مثال ‪ 8-2‬یک فایل‬
‫کوچک ‪ EmployeeInfo.txt‬ایجاد کنید‪ .‬شکل ‪: 8-3‬‬

‫در مثال ‪ ، 8-2‬من بر این نکته تکیه کرده ام که‪ ،‬زمانی‬

‫که شما کاراکتر ها را در(مانند) شگل ‪ 8-3‬تایپ میکنید‪،‬‬
‫شما فایل را با تایپ کردن ‪ 10000.00‬به پایان میبرید‪.‬‬

‫‪111‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫و سپس ‪ Enter‬را فشار میدهید( دوباره به شکل ‪ 8-3‬نگاه کنید چگونه مکان نما در ابتدای خط جدید قرار‬
‫دارد)‪ .‬اگر شما فشار دادن ‪ Enter‬را فراموش کنید‪ ،‬آنگاه زمانی که تالش کنید مثال ‪ 8-2‬را اجرا کنید با‬
‫مشکالتی مواجه خواهید شد‪.‬‬

‫گروه بندی جدا کننده ها ‪ ،‬در کشور های مختلف‪ ،‬متفاوت است‪ .‬فایل نشان داده شده در شکل ‪ 8-3‬روی‬
‫یک کامپیوتری که در کشور ایاالت متحده پیکره بندی شده است‪ ،‬کار میکند‪ .‬جایی که ‪ 5000.00‬به معنی‬
‫‪ 5000،00‬به معنی پنج هزار است‪ ،‬به درستی کار نخواهد‬ ‫پنج هزار است‪ .‬ولی در بعضی کشورها که‬
‫کرد‪ (.‬دقت کتید که در عدد اول نقطه ‪ .‬ما بین صفر ها قرار گرفته درحالی که در عدد دوم ویرگول)‪.‬‬

‫اگر شما در چنین کشوری زندگی میکنید‪ .‬و از فایلی که در شکل ‪ 8-3‬نشان داده شده است استفاده میکنید‪،‬‬
‫زمانی که سعی در اجرای مثال این بخش داشته باشید احتماال یک پیام خطا دریافت خواهید کرد( یک‬
‫‪ .) InputMismatchException‬برای حل این مشکل اعداد موجود در فایل داده را ‪ ،‬به فرمتی رایج در‬
‫کشور خود تغییر دهید ‪ ،‬تا خطا مورد بحث را رفع نمایید‪.‬‬

‫‪ Copy‬و ‪ Past‬کردن کد ‪:‬‬

‫تقریبا در بیشتر زبان های برنامه نویسی نوشتن و خواندن داده ها رو ی فایل می تواند دشوار و نیازمند‬
‫مهارت باشد‪ .‬شما خطوط کد اضافی را به برنامه اضافه میکنید تا به کامپیوتر بگویید چه کاری را انجام دهد‪.‬‬
‫کد ها را از کدهای برنامه های دیگر مردم کپی کنید‪ .‬برای مثال‬ ‫در برخی مواقه شما میتوانید این‬
‫میتوانید از الگوی ارائه شده در مثال ‪ 8-2‬پیروی کنید ‪:‬‬

‫شما میخواهید از روی فایل اطالعاتی را بخوانبد‪ .‬با تصور اینکه دارید از روی کیبورد اطالعاتی را میخوانید‬
‫شروع کنید‪ .‬کد دستورات ‪ Scanner‬ها و نیز کد دستورات ‪ next‬معمول را داخل برنامه ی خود قرار‬
‫دهید‪ .‬سپس آیتم های اضافی را به الگوی مثال ‪ 8-2‬اضافه کنید‪:‬‬

‫دو اعالن ‪ import‬جدید اضافه کنید‪ .‬یکی برای ‪ java.io.File‬و دیگری برای ‪. java.io.IOException‬‬

‫در هدر(‪ )header‬متد خود ‪ throws IOException ،‬را تایپ کنید‪.‬‬

‫‪112‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫*‪/‬‬
‫الگوی استفاده شده در مثال ‪* 8-2‬‬
‫‪*/‬‬
‫;‪importjava.util.Scanner‬‬
‫;‪importjava.io.File‬‬
‫;‪importjava.io.IOException‬‬
‫{ ‪classSomeClassName‬‬
‫)][‪public static void main(String args‬‬
‫{ ‪throwsIOException‬‬
‫= ‪Scanner scannerName‬‬
‫;))"‪new Scanner(new File("SomeFileName‬‬
‫محل قرار دادن قسمتی ار کد ها ‪//‬‬
‫;)(‪scannerName.nextInt‬‬
‫;)(‪scannerName.nextDouble‬‬
‫;)(‪scannerName.next‬‬
‫;)(‪scannerName.nextLine‬‬
‫محل قرار دادن قسمت دیگری از کدها‪//‬‬
‫;)(‪scannerName.close‬‬
‫}‬
‫}‬

‫در فراخوانی ‪ new Scanner‬عبارت )""(‪ new File‬را تایپ کنید‪.‬‬

‫فایلی که هم اکنون داخل کامپیوتر شما وجود دارد را در نظر بگیرید و نام آن را داخل عالمت های کوتیشن‬
‫بنویسید‪.‬‬

‫کلمه ای که شما برای اسم اسکنر(‪ ) scanner‬تان به کار بردید را به خاطر داشته باشید‪ .‬از همان کلمه برای‬
‫فراخوانی ‪ next‬و ‪ nextInt‬و ‪ nextDouble‬و غیره استفاده کنید‪..‬در ضمن از همان کلمه برای فراخوانی‬
‫‪ close‬استفاده کنید‪.‬‬

‫البته بعضی اوقات‪ ،‬کپی کردن کدها و جاگذاری آن ها در برنامه ی خودتان میتواند شما را به دردسر‬
‫بیاندازد‪.‬شاید شما دارید برنامه ای میتویسید که با الگوی مثال ‪ 2-8‬مطابقت ندارد و شما نیاز دارید که‬
‫کمی در الگوی برنانه را دستکاری کرده و تغییر دهید‪.‬اما برای تغییر الگو شما باید ایده ی پشت الگو را دقیقا‬
‫درک کرده باشید‪.‬‬

‫‪113‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫خواندن یک خط در هر دفعه‬

‫در مثال ‪ 8-2‬متد ‪ payOneEmployee‬بعضی فنون مفید خواندن داده ها را توضیح میدهد‪ .‬در عمل‪ ،‬هر‬
‫اسکنری که شما ایجاد کرده اید یک متد ‪ nextLine‬دارد‪ (.‬شما ممکن است از این متد ‪ nextLine‬استفاده‬
‫نکنید‪ ،‬ولی به هر حال این متد در دسترس است‪ .).‬زمانی که شما متد ‪ nextLine‬اسکنر را فراخوانی میکنید‪،‬‬
‫این متد تا تمام شدن خط کنونی ‪ ،‬هر چیزی را گرفته و نگه میدارد‪ .‬در مثال ‪ 8-2‬یه فراخوانی به ‪nextLine‬‬
‫میتواند کل یک خط را‪ ،‬از فایل ‪ EmployeeInfo.txt‬بخواند‪(.‬در برنامه ی دیگر‪ ،‬فراخوانی ‪ nextLine‬اسکنر‪،‬‬
‫امکان دارد که هر هر چیزی که کاریر روی کیبورد تایپ میکند را تا فشار دادن دکمه ی ‪ Enter‬بخواند)‪.‬‬
‫دوباره به کلمه ی ‪ nextLine‬دقت کنید‪ nextLine :‬هر چبزی را تا انتهای خط کنونی میخواند‪ .‬متاسفانه آن‬
‫چیزی که خواندن تا انتهای خط کنونی همیشه آن چیزی که شما فکر میکنید‪ ،‬معنی نمی دهد‬

‫با آمیختن فراخوانی های ‪ nextInt‬و ‪ nextDouble‬و ‪ nextLine‬ممکن است برنامه کمی شلوغ و آشفته به‬
‫نظر آید‪ ،‬پس شما بایدآن چیزی که در برنامه انجام میدهید را زیر نظر داشته باشید‪ .‬و خروجی برنامه را‬
‫به دقت چک کنید‪.‬‬

‫برای فهمیدن همه ی اینها‪،‬شما باید از چگونگی جدا شدن خطوط فایل داده آگاهی داشته باشید‪ .‬جدا کننده‬
‫ی یک خط از یک خط دیگر را به عنوان یک کاراتر اضافی در نظر بگیرید که بین دو خط جدا قرار میگیرد‪ .‬در‬
‫این صورت فراخوانی ‪ nextLine‬به معنی خواندن هر چیزی در خط کنونی فایل داده‪ ،‬تا انتهای خط ( یعنی تا‬
‫رسیدن به کاراکتر جداکننده است) میباشد‪.‬‬

‫‪114‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫حال به شکل ‪ 8-4‬نگاه کنید‪:‬‬

‫بعدی‬ ‫‪ Hadi Khodapanah[LineBreak] ، nextLine‬را بخواند فراخوانی ‪nextLine‬‬ ‫اگر فراخوانی‬

‫]‪ CEO[LineBreak‬را خواهد خواند‪.‬‬

‫را‬ ‫اگر فراخوانی ‪ nextDouble‬عدد ‪ 5000.00‬را بخواند ‪ ،‬فراخوانی بعدی ‪]LineBreak[ ، nextLine‬‬
‫خواهد خواند‪.‬‬

‫اگر فراخوانی ‪ ]LineBreak[ ، nextLine‬را بخواند‪ .‬بعد از عدد ‪ 5000.00‬فراخوانی بعدی ‪، nextLine‬‬

‫]‪ Ali Alizadeh[LineBreak‬را خواهد خواند‪.‬‬

‫‪115‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫پس بعد از خواندن عدد ‪ 5000.00‬شما به دو فراخوانی ‪ ، nextLine‬به منظور جمع کردن نام ‪Ali‬‬
‫‪ Alizadeh‬نیاز دارید‪ ،‬اشتباهی که معموال دانشجویان مرتکب میشوند این است که اولین فراخوانی از این‬
‫دو فراخوانی ر ا فراموش میکنند‪.‬‬

‫دوباره به شکل ‪ 8-3‬نگاهی بیاندازید‪ ،‬برای مثال به درستی کار کند شما نیاز دارید که بعد از آخرین‬
‫‪ 10000.00‬یک جدا کننده ی خطوط (‪ )line break‬داشته باشید‪ .‬از آخرین فراخوانی ‪ nextLine‬را انجام‬
‫ندهید ممکن است برنامه ی شما خراب شده و پیام خطایی به مضمون ‪NoSuchElementException: No‬‬
‫‪ .line found‬دریافت نمایید‬

‫توجه به این نکته الزامی است که ‪ ،‬اولین ‪ nextLine‬که از فایل شکل ‪Hadi Khodapanah[LineBreak] ، 8-3‬‬
‫را خوانده ‪ ،‬اما همین فراخوانی ‪ Hadi Khodapanah‬را بدون هیچگونه ‪ line break‬به کد اجرایی تحویل‬
‫میدهد‪ .‬بنابراین ‪ nextLine‬در جستجوی یک ‪ line break‬بوده و پس از پیدا کردن ‪ ، line break‬آن از‬
‫دست میدهد‪ .‬توجه نکردن به این نکته‬
‫میتواند برنامه شما را با مشکالت جدی‬
‫مواجه کند‪.‬‬

‫‪116‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫ایجاد یک زیر کالس‬

‫در مثال ‪ 8-1‬یک کالس ‪ Employee‬تعریف شده است‪ .‬شما میتوانید از آنچه که در مثال ‪ 8-1‬تعریف شده‬
‫استفاده کرده و یا آن را گسترش دهید‪ .‬با این کار میتوانیدکالس های جدیدتر و مخصوص تری را ایجاد‬
‫کنید‪.‬بر این اساس در مثال ‪ 8-3‬تصمیم گرفتن یک کالس جدید به اسم ‪ FullTimeEmployee‬تعریف کنم ‪:‬‬

‫{ ‪public class FullTimeEmployee extends Employee‬‬

‫;‪private double weeklySalary‬‬
‫;‪private double benefitDeduction‬‬
‫{ )‪public void setWeeklySalary(double weeklySalaryIn‬‬
‫;‪weeklySalary = weeklySalaryIn‬‬
‫}‬
‫{ )(‪public double getWeeklySalary‬‬
‫;‪returnweeklySalary‬‬
‫}‬
‫{ )‪public void setBenefitDeduction(double benefitDedIn‬‬
‫;‪benefitDeduction = benefitDedIn‬‬
‫}‬
‫{ )(‪public double getBenefitDeduction‬‬
‫;‪returnbenefitDeduction‬‬
‫}‬
‫{ )(‪public double findPaymentAmount‬‬
‫;‪returnweeklySalary - benefitDeduction‬‬
‫}‬
‫}‬

‫به مثال ‪ 8-3‬نگاه کنید‪ .‬شما میتوانید ببینید که هر نمونه از کالس ‪ FullTimeEmployee‬دارای دو فیلد‬
‫‪ weeklySalary‬و ‪ benefitDeduction‬میباشد‪ .‬اما آیا آن ها تنها فیلد هایی هستند که هر نمونه از کالس‬
‫‪ FullTimeEmployee‬دارد؟؟ نه ‪...‬خط اول از برنامه ‪ 8-3‬میگوید که کالس ‪ FullTimeEmployee‬توسعه‬
‫یافته ی کالس ‪ Employee‬میباشد‪ .‬این بدین معنی است که عالوه بر داشتن دو فیلد ‪ weeklySalary‬و‬
‫‪ benefitDeduction‬هر نمونه از کالس ‪ FullTimeEmployee‬دارای دو فیلد دیگر ‪ name‬و ‪jobTitle‬‬
‫میباشد‪ .‬این دو فیلد از تعریف کالس ‪ Employee‬حاصل میشوند‪.‬‬

‫زمانی که یک کالس بر اساس گسترش دادن یک کالسی که از قبل موجود است ایجاد میکنید‪ ،‬کالس‬
‫گسترش یافته به طور اتوماتیک (وظایف اساسی کارکردی) ‪ functionality‬ای در کالس موجود قبلی‬

‫‪117‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫تعریف شده را به ارث میبرد‪ .‬بنابراین کالس ‪ FullTimeEmployee‬فیلد های ‪ name‬و ‪ jobTitle‬را به‬
‫ارث میبرد‪ .‬کالس ‪ FullTimeEmployee‬همچنین تمام متد های در کالس ‪ Employee‬اعالن گردیده اند را‬
‫نیز به ارث می برد‪....)setJobTitle, getJobTitle, and cutCheck.setName, getName(.‬در واقع‬
‫‪ FullTimeEmployee‬بک زیر کالس از کالس ‪ Employee‬میباشد این بدان معنی است که کالس‬
‫‪ Employee‬یک سوپر کالس(‪ )superclass‬برای کالس ‪ FullTimeEmployee‬میباشد‪ .‬شما همچنین‬
‫میتوانید بگویید که کالس ‪ FullTimeEmployee‬فرزند کالس ‪ Employee‬میباشد و کالس ‪Employee‬‬
‫والد کالس ‪ FullTimeEmployee‬است‪ .‬مثال ‪ 8-4‬تقلبی و جعلی است اما میتواند آموزتده باشد‪.‬‬

‫ولی چرا کد مثال ‪ 8-4‬تقلبی ومعرفی شد‪ .‬در واقع تفاوت اصلی مابین مثال ‪ 8-4‬و وضعیت ‪.‬اراثت در مثال‬
‫های ‪ 8-1‬و ‪ 8-3‬این است که ‪ :‬کالس فرزند نمیتواند مستقیم به فیلد های خصوصی کالس والد رجوع داشته‬
‫باشد‪ .‬ب رای اینکه کالس فرزند به فیلد های خصوصی کالس والد دسترسی داشته باشد‪ ،‬کالس فرزند بایستی‬
‫ابتدا متد های دسترسی دارنده(‪ )accessor‬ی کالس والد را فراخوانی کند‪ .‬به مثال ‪ 8-3‬برگردید فراخوانی‬
‫)"‪ setName("Rufus‬مجاز و قانونی است ولی دستور "‪ name="Rufus‬مجاز نخواهد بود‪.‬‬

‫نکته ‪ :‬شما به فایل ‪ Employee.java‬روی هارد خود برای نوشتن کالسی که توسعه یافته ی ‪Employee‬‬
‫باشد نیاز ندارید‪ .‬تمام نیاز شما فایل ‪ Employee.class‬می باشد‪.‬‬

‫‪118‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

: 8-4 ‫مثال‬

import static java.lang.System.out;

public class FullTimeEmployee {
private String name;
private String jobTitle;
private double weeklySalary;
private double benefitDeduction;
public void setName(String nameIn) {
name = nameIn;
}
public String getName() {
return name;
}
public void setJobTitle(String jobTitleIn) {
jobTitle = jobTitleIn;
}
public String getJobTitle() {
returnjobTitle;
}
public void setWeeklySalary(double weeklySalaryIn) {
weeklySalary = weeklySalaryIn;
}
public double getWeeklySalary() {
returnweeklySalary;
}
public void setBenefitDeduction(double benefitDedIn) {
benefitDeduction = benefitDedIn;
}
public double getBenefitDeduction() {
returnbenefitDeduction;
}
public double findPaymentAmount() {
returnweeklySalary - benefitDeduction;
}
public void cutCheck(double amountPaid) {
out.printf("Pay to the order of %s ", name);
out.printf("(%s) ***$", jobTitle);
out.printf("%,.2f\n", amountPaid);
}
}

119
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫ایجاد زیر کالس ها شکل گیری عادت هاست‬

‫زمانی که شما با ایجاد زیر کالس ها(کالس های توسعه یافته) خوگرفتید‪ .‬خلق زیر کالس باعث ایجاد راحتی‬
‫در برنامه هایی که می نویسید خواهد شد‪ .‬اگر شما کالس ‪ FullTimeEmployee‬را ایجاد کرده اید‪ .‬پس‬
‫میتوانید کالس دیگری به اسم ‪ PartTimeEmployee‬را نیز ایجاد کنید که در شکل ‪ 8-5‬ایجاد شده است‪.‬‬

‫{ ‪public class PartTimeEmployee extends Employee‬‬

‫;‪private double hourlyRate‬‬
‫{ )‪public void setHourlyRate(double rateIn‬‬
‫;‪hourlyRate = rateIn‬‬
‫}‬
‫{ )(‪public double getHourlyRate‬‬
‫;‪returnhourlyRate‬‬
‫}‬
‫{ )‪public double findPaymentAmount(int hours‬‬
‫;‪returnhourlyRate * hours‬‬
‫}‬
‫}‬

‫بر خالف کالس ‪ ، FullTimeEmployee‬کالس ‪ PartTimeEmployee‬هیچ حقوق و دستمزد(‪ )salary‬و یا‬

‫کسر (‪)deduction‬ندارد‪ .‬در عوض ‪ PartTimeEmployee‬یک فیلد ‪ hourlyRate‬دارد‪ (.‬بعالوه ی یک‬

‫که ممکن است در برنامه قرار داده شود‪..‬البته توجه داشته باشید که‬ ‫فیلد ‪numberOfHoursWorked‬‬
‫تعداد ساعات کاری یک کارمند پاره وقت از یک هفته به هفته ی دیگر ( بسته به زیادی کار موجود) ممکن‬
‫است متفاوت باشد‪.‬‬

‫‪120‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

‫استفاده از زیر کالس ها‬

‫ ایجاد زیر‬: ‫ البته ی نکته ی مهم این است‬،‫بخش های قبلی نحوه ی ایجاد زیر کالس ها را توضیح می دهد‬
‫ در این بخش کدی‬.‫کالس ها به خودی خود مزیتی ندارد مگر آنکه شما کدی برای استفاده از آنها بنویسید‬
.‫) را توضیح خواهیم داد‬subclasses(‫که از این زیرکالس ها‬

PartTimeEmployee ‫ و‬FullTimeEmployee ‫ که از زیر کالس های‬، ‫ شما یه برنامه ی ساده‬8-6 ‫مثال‬

.‫ نیز خروجی این برنامه را نشان میدهد‬8-6 ‫ و شکل‬.‫ را نشان میدهد‬،‫استفاده میکند‬

public class DoPayrollTypeF {

public static void main(String args[]) {
FullTimeEmployeeftEmployee = new FullTimeEmployee();
ftEmployee.setName("HadiKhodapanah");
ftEmployee.setJobTitle("CEO");
ftEmployee.setWeeklySalary(5000.00);
ftEmployee.setBenefitDeduction(500.00);
ftEmployee.cutCheck(ftEmployee.findPaymentAmount());
System.out.println();
PartTimeEmployeeptEmployee = new PartTimeEmployee();
ptEmployee.setName("Ali Alizadeh");
ptEmployee.setJobTitle("Driver");
ptEmployee.setHourlyRate(7.53);
ptEmployee.cutCheck (ptEmployee.findPaymentAmount(10));
}
}

121
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫‪ Employee‬و‬ ‫برای اینکه کامال مثال ‪ 8-6‬را متوجه شوید بایستی دوباره به زیرکالس های‬
‫‪ FullTimeEmployee‬و ‪ PartTimeEmployee‬نگاهی بیاندازید‪.‬‬

‫نیمه ی نخست مثال ‪ 8-6‬به یک کارمند تمام وقت می پردازد‪ .‬توجه کنید که چگونه متد های زیادی با‬
‫میتوانید‬ ‫شما‬ ‫مثال‬ ‫برای‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫دسترس‬ ‫در‬ ‫استفاده‬ ‫برای‬ ‫‪ftEmployee‬‬ ‫متغیر‬
‫نوع ‪ FullTimeEmployee‬را‬ ‫‪ ftEmployee.setWeeklySalary‬را فراخوانی کنیدزیرا که ‪ftEmployee‬‬
‫کالس‬ ‫را فراخوانی کنید‪ ،‬چونکه‬ ‫داراست‪ .‬شما همچنین میتوانید ‪ftEmployee.setName‬‬
‫‪ FullTimeEmployee‬کالس ‪ Employee‬را گسترش میدهد‪.‬‬

‫برای اینکه ‪ cutCheck‬داخل کالس ‪ Employee‬اعالن شده است شما میتوانید ‪ftEmployee.cutCheck‬‬
‫را فراخوانی کنید‪ .‬شما همچنینی میتوانید ‪ ftEmployee.findPaymentAmount‬را نیز فراخوانی کنید‬
‫زیراکه متد‪ findPaymentAmount‬داخل کالس ‪ FullTimeEmployee‬میباشد‪.‬‬

‫تطابق انواع(‪)types match‬‬

‫دوباره به نیمه ی نخست مثال ‪ 8-6‬نگاه ی انداخته و به آخرین عبارت توجه توجه کنید‪:‬‬

‫متد ‪ ftEmployee.findPaymentAmount‬با لیست پارامتر خالی فراخوانی میشود‪ .‬برای اینکه متد‬
‫‪ findPaymentAmount‬هیچ پارامتری را نمیپذیرد‪(.‬مثال ‪. )8-3‬‬

‫متد ‪ findPaymentAmount‬نوع داده ای ‪ double‬را برمیگرداند‪.‬‬

‫متد‬ ‫به‬ ‫برمیگرداند‬ ‫‪ftEmployee.findPaymentAmount‬‬ ‫که‬ ‫ای‬ ‫‪double‬‬ ‫مقدار‬

‫‪ ftEmployee.cutCheck‬پاس داده میشود‪ .‬الیته متد ‪ cutCheck‬یک پارامتر از نوع ‪ double‬میگیرد‪(.‬‬
‫مثال ‪.)8-1‬‬

‫به شکل زیر دقت کنید‪:‬‬

‫‪122‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫تغییر دادن متد های قبلی‬

‫خوب ‪ ،‬شما میتوانید کدهای کالس ‪ PartTimeEmployee‬را کند و کاو کرده ‪ ،‬و روی آنها کمی تغییرات‬
‫اعمال کنید‪ (.‬به نظر من ایده ی خوبی نیست)‪.‬‬

‫موجود‬ ‫‪ ،‬از کالس‬ ‫میتوانید از آموزش های بخش قبلی استفاده کرده و یک زیر کالس‬ ‫شما‬
‫‪ PartTimeEmployee‬ایجاد نمایید‪ .‬اما کالس ‪ PartTimeEmployee‬قبال متد ‪findPaymentAmount‬‬
‫را داشت‪ .‬آیا ما به راهی برای دور زدن و نادیده گرفتن متد ‪ findPaymentAmount‬نیاز داریم ؟؟‬

‫در اینجا شما خوش شانس هستید که از زبان شیءگرای جاوا استفاده میکنید‪ .‬با برنامه نویسی شیء گرا شما‬
‫میتوانید زیرکالس هایی خلق نمایید که در کارکرد اساسی کالس والد خود را دارا نیستند‪ .‬مثال ‪ 8-7‬چنین‬
‫زیر کالسی را نشان میدهد‪:‬‬

‫{ ‪public class PartTimeWithOver extends PartTimeEmployee‬‬

‫‪@Override‬‬
‫{ )‪public double findPaymentAmount(int hours‬‬
‫{ )‪if(hours <= 40‬‬
‫;‪returngetHourlyRate() * hours‬‬
‫{ ‪} else‬‬
‫‪returngetHourlyRate() * 40 +‬‬
‫;)‪getHourlyRate() * 2 * (hours - 40‬‬ ‫‪123‬‬
‫}‬
‫}‬
‫}‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫شکل ‪ 8-8‬رابطه ی مابین مثال ‪ 8-7‬و سایر تکه کدهای موجود در این فصل را نشان میدهد‪ .‬اگر دقیق‬
‫شویم ‪ PartTimeWithOver‬یک زیرکالس از یک زیرکالس است‪ .‬در برنامه نویسی شیءگرا زنجیره هایی‬
‫اینچنین غیر معمول نیست‪ .‬بلکه حتی شاهد زنجیره هایی طوالنی تر از این هم هستیم‪.‬‬

‫کالس ‪ PartTimeWithOver‬کالس ‪ PartTimeEmployee‬را گسترش میدهد‪ ،‬اما ‪PartTimeWithOver‬‬

‫هر آنچه که میخواهد از کالس از کالس ‪ PartTimeEmployee‬به ارث ببرد را انتخاب میکند‪ .‬زیراکه‬
‫کالس‬ ‫بوده‪ ،‬و‬ ‫دارای اعالن خودش برای متد ‪findPaymentAmount‬‬ ‫‪PartTimeWithOver‬‬
‫‪ PartTimeWithOver‬متد ‪ findPaymentAmount‬از والد خود به ارث نمیبرد‪ .‬به شکل ‪ 8-9‬که در زیر‬
‫آمده دقت کنید‪:‬‬

‫‪124‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫اگر شما یک شیء از کالس ‪ PartTimeWithOver‬ایجاد کنید‪ .‬شیء ایجاد شده دارای ‪ name‬و ‪ jobTitle‬و‬
‫مند‬ ‫میباشد‪ ..‬اما شیء دارای‬ ‫از کالس ‪PartTimeEmployee‬‬ ‫‪ hourlyRate‬و ‪cutCheck‬‬
‫‪ findPaymentAmount‬که در مثال ‪ 8-7‬تعریف شده نیز میباشد‪.‬‬

‫‪125‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

‫استفاده از متد ها از درون زیرکالس ها و کالس ها‬

public class DoPayrollTypeF {

public static void main(String args[]) {
FullTimeEmployeeftEmployee = new FullTimeEmployee();
ftEmployee.setName("HadiKhodapanah");
ftEmployee.setJobTitle("CEO");
ftEmployee.setWeeklySalary(5000.00);
ftEmployee.setBenefitDeduction(500.00);
ftEmployee.cutCheck(ftEmployee.findPaymentAmount());
PartTimeEmployeeptEmployee = new PartTimeEmployee();
ptEmployee.setName("Ali Alizadeh");
ptEmployee.setJobTitle("Computer Book Author");
ptEmployee.setHourlyRate(7.53);
ptEmployee.cutCheck (ptEmployee.findPaymentAmount(50));
PartTimeWithOverptoEmployee = new PartTimeWithOver();
ptoEmployee.setName("Kouroshkhashayari");
ptoEmployee.setJobTitle("Driver");
ptoEmployee.setHourlyRate(7.53);
ptoEmployee.cutCheck (ptoEmployee.findPaymentAmount(50));
}
}

‫ مبحث توضیح داده خواهد شد‬، ‫ دقت کرده سپس از روی این مثال‬8-8 ‫ابتدا به مثال‬

: ‫خروجی‬

‫ از کالس‬، ‫ مطمئنا یک زیرکالس‬.‫ باهم وجود دارند‬8-8 ‫ در مثال‬،‫ هر سه تای این کارمندان‬،‫با زیرکالس ها‬
‫ اما این بدین معنی نیست که شما نمیتوانید شیء ای از کالس‬.‫ می آید‬PartTimeEmployee ‫قدیمی‬
‫ سه فراخوانی به‬8-8 ‫ مثال‬،‫ جاوا خیلی هوشمندانه عمل میکند‬،‫ در واقع‬.‫ ایجاد کنید‬PartTimeEmployee
.‫ دارد و هر فراخوانی به ورژن متفاوتی از متد میرسد‬findPaymentAmount ‫متد‬
126
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫در اولین فراخوانی‪ ftEmployee.findPaymentAmount ،‬متغیر ‪ ftEmployee‬یک نمونه از کالس‬

‫‪ FullTimeEmployee‬میباشد‪.‬پس متدی که فراخوانی شده مربوط به مثال ‪ 8-3‬میباشد‪.‬‬

‫در دومین فراخوانی‪ ptEmployee.findPaymentAmount ،‬متغیر ‪ ptEmployee‬یک نمونه ای از کالس‬

‫‪ PartTimeEmployee‬میباشد‪ .‬پس متدی که فراخوانی شده مربوط به مثال ‪ 8-5‬میباشد‪.‬‬

‫در سومین فراخوانی ‪ ptoEmployee.findPaymentAmount‬متغیر ‪ ptoEmployee‬نمونه ای از کالس‬

‫‪ PartTimeWithOver‬میباشد‪ .‬پس متد فراخوانی شده مربوط به مثال ‪ 8-7‬میباشد‪.‬‬

‫‪127‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫‪128‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫مقیاس دما (‪ )temperature scale‬چیست؟‬

‫( انواع ‪enum‬جاوا)‬

‫جاوا راه های گوناگونی را‪ ،‬به منظور گروه بندی چیز های(‪ ،)things‬برای شما فراهم می آورد‪ .‬در این فصل‬
‫شما چیز هایی را داخل یک نوع ‪ enum‬گروه بندی خواهید نمود‪.‬‬

‫ایجاد یک ‪ enum‬پیچیده ‪ ،‬آسان نیست ولی برای ایجاد یک ‪ enum‬ساده ‪،‬کافی ست یک گروه از کلمات‬
‫داخل یک جفت آکوالد بنویسید‪ .‬مثال ‪ 9-1‬یک نوع ‪ enum‬تعریف میکند که نوع ‪ enum‬در این مثال‬
‫‪ TempScale‬نام دارد‪.‬‬

‫{ ‪publicenumTempScale‬‬

‫‪CELSIUS, FAHRENHEIT, KELVIN, RANKINE,‬‬

‫‪NEWTON, DELISLE, RÉAUMUR, RØMER, LEIDEN‬‬

‫;}‬

‫وقتی شما نوع ‪ enum‬را تعریف میکنید دو اتفاق مهم می افتد‪:‬‬

‫* شما مقادیری را ایجاد میکنید‪ ،،‬همانطور که ‪ 13‬و ‪ 15‬مقادیر ‪ int‬هستند‪ CELSIUS .‬و ‪FAHRENHEIT‬‬
‫نیز مقادیری ‪ TempScale‬هستند‪.‬‬

‫*شما میتوانیدمتغیر هایی را برای ارجاع به آن مقادیر ایجاد کنید‪ ،،‬در مثال ‪ 9-2‬من فیلد های ‪ number‬و‬
‫‪ scale‬را اعالن نموده ام‪ .‬همانگونه که ‪ doublenumber‬متغیر ‪ number‬را از نوع ‪ double‬اعالن میکند‪.‬‬

‫‪ TempScalescale‬نیز متغیر ‪ scale‬از نوع ‪ TempScale‬اعالن میکند‬

‫از نوع ‪ TempScale‬بودن به این معناست که شما مقادیر ……‪ CELSIUS,FAHRENHEIT, KELVIN,‬را دارا‬
‫میباشید‪.‬‬

‫یک نوع ‪ ، enum‬یک کالس جاوا در استتار هست‪ .‬به همین دلیلی است که مثال ‪ 9-1‬شامل تمام فایلی که‬
‫یک ‪ ،‬به یک چیز اختصاص داده شده‪ ،‬میشود‪ ،‬یعنی اعالن نوع ‪ . TempScale enum‬همانند اعالن یک‬

‫‪129‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

‫ به فایلی به نام‬9-1 ‫ در مثال‬.‫ به فایل مخصوص خودش متعلق است‬enum ‫ در اعالن نوع‬، ‫کالس‬
.‫ متعلق است‬TempScale.java

‫ چیست؟‬Temperature

-2 ‫ مثال‬.‫ یک عدد و یک مقیاس حرارت‬:‫ ( درجه حرارت) دو چیز در نظر گرفته میشود‬temperature ‫هر‬
.‫ در زیر این حقیقت را روشن میسازد‬9

public class Temperature {

private double number;
privateTempScale scale;
public Temperature() {
number = 0.0;
scale = TempScale.FAHRENHEIT;
}
public Temperature(double number) {
this.number = number;
scale = TempScale.FAHRENHEIT;
}
public Temperature(TempScale scale) {
number = 0.0;
this.scale = scale;
}
public Temperature(double number, TempScale scale) {
this.number = number;
this.scale = scale;
}
public void setNumber(double number) {
this.number = number;
}
public double getNumber() {
return number;
}
public void setScale(TempScale scale) {
this.scale = scale;
}
publicTempScalegetScale() {
return scale;
}
}
130
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫مثال ‪ 9-2‬متد های قرار دهنده (‪ )setter‬و دریافت کننده(‪ )getter‬معمول را داراست‪(.‬متد های دسترسی‬
‫دارنده به فیلد های ‪ number‬و ‪. scale‬‬

‫نکته ای که باید متوجه آن شده باشید این است که‪ ،‬مثال ‪ ، 9-2‬چهار قسمت ‪ ،‬شبیه به متد وجود دارد‪..‬هر‬
‫یک از این بخش های شبیه به متد‪ Temperature ،‬نام دارند‪.‬مشابه با نام کالس را داشت باشد‪.‬هیچ یک از‬
‫این چیزهای ‪ Temperature‬شبیه به متد‪ ،‬یک نوع ‪ return‬از هیچ نوعی را دارا نمیباشند‪ .‬نه حتی ‪ void‬که‬
‫نوع ‪ returnhcop-out‬میباشد‪ .‬هر یک از این چیزهای شبیه به متد سازنده (‪ )constructor‬نام دارند‪.‬‬

‫یک سازنده شبیه یک متد است ‪ ،‬به استثنای اینکه یک سازنده‪ ،‬هدف بسیار مخصوصی دارد‪-‬ایجاد اشیاء جدید‪.‬‬

‫هرزمانی که اشیاء جدیدی ایجاد می کند‪ ،‬کامپیوتر دستورات درون سازنده ر ا اجرا میکند‪.‬‬

‫با سازنده(‪ )statements‬چه کاری میتوان انجام داد‬

‫در مثال ‪ 9-3‬شما سازنده ای که در مثال ‪ 9-2‬اعالن شده را فراخوانی میکنید‪ .‬تصویر شماره ‪ 9-1‬نشان‬
‫میدهد که وقتی شما تمام این کد را اجرا کردید چه اتفاقی خواهد افتاد‪.‬‬

‫;‪import static java.lang.System.out‬‬

‫{ ‪public class UseTemperature‬‬
‫{ )][‪public static void main(String args‬‬
‫;"‪final String format = "%5.2f degrees %s\n‬‬
‫;)(‪Temperature temp = new Temperature‬‬
‫;)‪temp.setNumber(70.0‬‬
‫;)‪temp.setScale(TempScale.FAHRENHEIT‬‬
‫‪out.printf(format, temp.getNumber(),‬‬
‫;))(‪temp.getScale‬‬
‫;)‪temp = new Temperature(32.0‬‬
‫‪out.printf(format, temp.getNumber(),‬‬
‫;))(‪temp.getScale‬‬
‫;)‪temp = new Temperature(TempScale.CELSIUS‬‬
‫‪out.printf(format, temp.getNumber(),‬‬
‫;))(‪temp.getScale‬‬
‫;)‪temp = new Temperature(2.73, TempScale.KELVIN‬‬
‫‪out.printf(format, temp.getNumber(),‬‬
‫;))(‪temp.getScale‬‬
‫}‬
‫}‬ ‫‪131‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫در مثال ‪ 9-3‬هر دستور مانند ‪:‬‬

‫;)‪temp = new Temperature(blah,blah,blah‬‬

‫یک سازنده را از مثال ‪ 9-2‬فراخوانی میکند‪ .‬پس همانطور که مثال ‪ 9-3‬را اجرا میشود‪ ،‬آن چهار شیء از‬
‫کالس ‪ Temperature‬ایجاد میکند‪ .‬هر شیء با فراخوانی یک سازنده ی متفاوت از مثال ‪ 9-2‬ایجادمیشود‪.‬‬

‫در مثال ‪ 9-3‬آخرین سازنده دارای دو پارامتر ‪ 2.73‬و ‪ TempScale.KELVIN‬بود‪ .‬این مخصوص فراخوانی‬
‫سازنده ها نیست‪.‬فراخوانی یک متد ی فراخوانی یک سازنده هم نیز میتواند یک لیست از پارامتر ها را داشته‬
‫باشد‪.‬شما پارامتر ها را با کاما از یکدیگر جدا میکنید‪.‬‬

‫تنها قاعده ای که بایستی بدان توجه کنید این است که‪ :‬پارامتر های فراخوانی با پارامترهایی که اعالن شده اند‬
‫تطابق داشته باشند‪ .‬برای مثال در مثال ‪ 9-3‬هنگام فراخوانی چهامین و آخرین سازنده ‪:‬‬

‫(‪new Temperature(2.73, TempScale.KELVIN‬‬

‫دو پارامتر دارد‪.‬اولی از نوع ‪ double‬و دومی از نوع ‪ . TempScale‬جاوا با این فراخوانی موافقت خواهذ‬
‫نمود زیراکه که آن با هدر(‪ )header‬تعریف شده در مثال ‪ 9-2‬تطابق دارد ‪:‬‬

‫(‪public Temperature(double number, TempScale scale‬‬

‫دو پارامتر دارد اولی از نوع ‪ double‬و دومی از نوع ‪ TempScale‬میباشد‪ .‬که اگر این تطابق را رعایت‬
‫نکنید با مشکل مواجه خواهید شد‪.‬‬

‫‪132‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫دو راه برای انجام یک کار‬

‫مثال ‪ 9-4‬دارای دو سازنده درون خود میباشد‪ .‬من از دو نام متفاوت استفاده میکنم ‪ number :‬و‬
‫‪ . whatever‬در دومین سازنده ‪ ،‬من به دو نام احتیاج ندارم‪.‬به جای ایجاد یک نام جدید برای پارامتر سازنده‪،‬‬
‫من تصمیم گرفتم از نام موجود با نوشتن ‪ this.number‬دوباره استفاده کنم‪.‬‬

‫‪//Use this constructor . . .‬‬

‫{ )‪public Temperature(double whatever‬‬
‫;‪number = whatever‬‬
‫;‪scale = TempScale.FAHRENHEIT‬‬
‫}‬
‫‪//. . . or use this constructor . . .‬‬
‫{ )‪public Temperature(double number‬‬
‫;‪this.number = number‬‬
‫;‪scale = TempScale.FAHRENHEIT‬‬
‫}‬
‫‪//. . . but don't put both constructors in your code.‬‬

‫در دستور ‪ this.number = number‬اسم ‪ this.number‬به فیلد ‪ number‬شیء جدید ارجاع میکند‪-.‬‬
‫فیلدی که در باالی مثال ‪ 9-2‬تعالن شده است‪.‬‬

‫در دستور ‪ this.number = number‬اسم ‪ number‬سمت چپ‪ ،‬به پارامتر سازنده ارجاع دارد‪.‬‬

‫‪133‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

‫ به‬someName ‫به عبارت ساده‬..‫ به فیلدی که که حاوی کد ارجاع میکند‬this.someName ،‫در حالت کلی‬
‫که‬ this.number=number ‫ در دستور‬.‫رجاع میکند‬،‫ اعالن شده‬someName ‫نزدیکترین مکان که‬
.‫ میباشد‬Temperature ‫نزدیکترین مکان لیست پارامتر سازنده ی‬

‫ بهتر‬temperatures ‫ساخت‬

9-5 ‫مثال‬

import static java.lang.System.out;

public class TemperatureNice extends Temperature {
publicTemperatureNice() {
super();
}
publicTemperatureNice(double number) {
super(number);
}
publicTemperatureNice(TempScale scale) {
super(scale);
}
publicTemperatureNice(double number, TempScale scale)
{
super(number, scale);
}
public void display() {
out.printf("%5.2f degrees %s\n",
getNumber(), getScale());
}
}

‫ توجه‬getScale ‫ و‬getNumber ‫ متد های‬Temperature ‫ به فراخوانی کالس‬،، 9-5 ‫ مثال‬display‫در متد‬

‫ هیج ارجاع‬TemperatureNice ‫چرا چنین کاری را انجام دادیم؟؟؟ خوب در واقع درون کد کالس‬.‫کنید‬
‫ هر شیء‬، ‫ درست است‬.‫ پیام خطایی تولید خواهد نمود‬number ‫ و‬number ‫مستقیمی به فیلدهای‬
‫(در کنار این همه‬.‫ مخصوص خود را دارد‬scale ‫ و‬number ‫فیدهای‬ TemperatureNice
‫ فیلد های‬Temperature ‫ میباشد و کد کالس‬Temperature ‫ یک زیر کالس از کالس‬TemperatureNice

134
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

‫ به صورت خصوصی درون کالس‬scale ‫ و‬number ‫ اما چون‬.).‫ را تعریف میکند‬scale ‫ و‬number
‫ باشد میتواند از این‬Temperature ‫تنها کدی که درست درون کالس‬.‫ اعالن گردیده اند‬Temperature
.‫فیلد ها استفاده کند‬

‫ که‬.‫ فراخوانی میکند‬9-2 ‫() را در مثال‬Temperature ‫پارامتر های سازنده ی‬9-5 ‫() در مثال‬super ‫دستور‬
‫ به فیلد‬FAHRENHEIT .‫ اختصاص میدهد‬TempScale ‫ و‬number ‫ را به فیلد‬0.0 ‫سازنده ی بدون پارامتر‬
..field

‫ سازنده ی‬9-5 ‫ در مثال‬super(number, scale)‫دستور‬

.‫ آورده شده فراخوانی میکند‬9-2 ‫ را که در مثال‬Temperature(double number, TempScale scale)

9-2 ‫ سازنده ها از مثال‬9-5 ‫ در مثال‬super(scale) ‫ و‬super(number) ‫ دستورات‬،‫به صورتی مشابه‬

.‫فراخوانی میکند‬

Using all this stuff

public class UseTemperatureNice {

public static void main(String args[]) {
TemperatureNice temp = new TemperatureNice();
temp.setNumber(70.0);
temp.setScale(TempScale.FAHRENHEIT);
temp.display();
temp = new TemperatureNice(32.0);
temp.display();
temp = new TemperatureNice(TempScale.CELSIUS);
temp.display();
temp = new TemperatureNice(2.73,
TempScale.KELVIN);
temp.display();
}
}

135
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

: ‫تنها تفاوت آنها عبارت اند از‬.‫ میباشد‬9-3 ‫ در مثال باال خیلی شبیه به کد‬9-6 ‫کد مثال‬

‫ سازنده ها‬9-6 ‫ به همین دلیل است مثال‬. .‫ ایجادمیشود‬TemperatureNice‫ نمونه ای از کالس‬9-6 ‫درمثال‬
.Temperature ‫ فراخوانی میکند نه از کالس‬TemperatureNice ‫را از کالس‬

9-6 ‫ بنابراین کد مثال‬.‫ بهره میگیرد‬TemperatureNice ‫ در کالس‬display ‫ از امتیاز متد‬9-6 ‫در مثال‬
.‫ است‬9-3 ‫منظم و آراسته تر از همتایش در مثال‬

‫یک سازنده ی پیش فرض‬

publicFullTimeEmployee() {

super();}

،‫و تنها دستور موجود در آن‬.‫ در باال استفاده کردیم هیچ پارامتری نمیگیرید‬9-7 ‫سازنده ای که در مثال‬
‫(در صورتی که کالسی که شما توسعه داده‬.‫سازنده ی هرکالسی که شما توسعه داده اید را فراخوانی میکند‬
.)‫ اشتباه رخ خواهد داد‬، ‫اید سازنده ی بدون پارامتر نداشته باشد‬

:‫ در زیر توجه نمایید‬9-8 ‫به مثال‬

public class FullTimeEmployee extends Employee {
private double weeklySalary;
private double benefitDeduction;
publicFullTimeEmployee(double weeklySalary) {
this.weeklySalary = weeklySalary;
}
public void setWeeklySalary(double weeklySalaryIn) {
weeklySalary = weeklySalaryIn;
}
public double getWeeklySalary() {
returnweeklySalary;
}
public void setBenefitDeduction(double benefitDedIn) {
benefitDeduction = benefitDedIn;
}
public double getBenefitDeduction() {
returnbenefitDeduction;
}
public double findPaymentAmount() {
returnweeklySalary - benefitDeduction; 136
}
}
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

: ‫ برنامه ی شما کار نخواهد کرد‬،‫ استفاده کنید‬9-8 ‫ در مثال‬FullTimeEmployee ‫اگر شما مانند زیر از کد‬

FullTimeEmployeeftEmployee = new FullTimeEmployee;)(

double ‫ اعالن شده که یک پارامتر‬FullTimeEmployee ‫این برنامه کار نخواهد کرد زیراکه سازنده ی‬
.)‫ (یک سازنده ی بدون پارامتر پیش فرض را قبول نمیکند‬،‫بگیرد‬

‫سازنده ای که کارهای بیشتری انجام میدهد‬

‫در این بخش میخواهیم مثالی از یک سازنده بزنم که کاری بیشتر از اختصاص مقادیری به چند فیلد انجام‬
.‫ نشان داده شده است‬9-3 ‫ و نتیجه ی خروجی نیز در مثال‬9-10 ‫ و‬9-9 ‫مثال های‬.‫میدهد‬

Frame ‫تعریف‬

importjava.awt.FlowLayout;
importjavax.swing.JFrame;
importjavax.swing.JButton;
@SuppressWarnings("serial")
public class SimpleFrame extends JFrame {
publicSimpleFrame() {
setTitle("Don't click the button!");
setLayout(new FlowLayout());
setDefaultCloseOperation(EXIT_ON_CLOSE);
add(new JButton("Panic"));
setSize(300, 100);
setVisible(true);
}
}

public class ShowAFrame {

public static void main(String args[]) { Frame ‫نشان دادن‬
newSimpleFrame();
}
} 137
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫شکل ‪9-3‬‬

‫کد مثال ‪ 9-9‬عمدتا از متدهای ‪ API‬های جاوا شکل گرفته است‪ (.‬قصد ما از این مثال توضیح دادن تمام ایم‬
‫متد ها نیست)‪ .‬به هر حال متد اصلی مثال ‪ 9-10‬فقط یک دستور دارد‪ :‬یک فراخوانی به سازنده در کالس‬
‫‪ .SimpleFrame‬توجه کنید که چگونه شیء ای که این فراخوانی ایجاد میکند‪ ،‬حتی به یک متغیر هم تخصیص‬
‫داده نشده است‪ .‬همه چیز درست است زیرا که ما در این کد نیازی به ارجاع به شیء مورد نظر در هیچ‬
‫جای دیگری نداریم‪.‬‬

‫در باال‪ ،‬کالس ‪ SimpleFrame‬فقط تنها یک اعالن سازنده(‪ )constructor‬موجود است‪ .‬این سازنده متدی‬
‫بعد از متد دیگر را از ‪ API‬جاوا فراخوانی میکند‪.‬‬

‫تمام متد های فراخوانی شده در کالس سازنده ی ‪ ، SimpleFrame‬از کالس والد ‪ JFrame‬میآیند‪ .‬کالس‬
‫‪ JFrame‬در داخل پکیج ‪ javax.swing‬موجود است‪ .‬این پکیج ‪ .‬دیگر پکیج های موجود در ‪ java.awt‬به شما‬
‫کمک میکنند که تصاویر‪ ،‬پنجره ‪ ،‬نقاشی ‪...،‬و دیگر اسباب و ابزار را روی صفحه ی نمایش کامپیوتر قرار‬
‫دهید‪.‬‬

‫‪: setTitle‬فراخوانی ‪ setTitle‬کلمات را در نوار عنوان فریم قرار میدهد‪(.‬شیء جدید ‪ ، SimpleFrame‬متد‬
‫‪ setTitle‬خودش را فراخوانی کیکند)‪.‬‬

‫‪ : FlowLayout‬یک نمونه از کالس ‪ ، FlowLayout‬اشیاء روی فریم رابه سبک ماشین تحریر درمرکزیت‬
‫قرار میدهد‪ .‬زیرا که فریم تصویر ‪ 9-3‬تنها یک دکمه در خود دارد‪.‬آن دکمه در مرکزیت و نزدیک باالی‬
‫فریم قرار داده شده است‪.‬اگر فریم هشت دکمه می داشت‪ .‬پنج تای آن ها ممکن بود در خط باالیی فریم‬
‫قرار گرفته و سه تای باقی مانده در مرکزیت خط پایین فریم قرار بگیرند‪.‬‬

‫‪ : setLayout‬فراخوانی ‪ setLayout‬شیء ‪ FlowLayout‬جدید را متصدی مرتب ساختن اجزاء میکند‪ .‬مانند‬

‫دکمه ها یا فریم‪ (.‬شیء جدید ‪ SimpleFrame‬متد ‪ setLayout‬خودش را فراخوانی میکند)‪.‬‬

‫‪138‬‬
‫‪www.SourceSara.com‬‬ ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا ‪ -‬آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬

‫‪: setDefaultCloseOperation‬فراخوانی ‪ setDefaultCloseOperation‬به جاوا میگوید که وقتی شما‬

‫روی × در گوشه باال‪-‬راست کلیک میکنید‪ ،‬چه انجام دهد‪ .‬بدون فراخوانی این متد‪ ،.‬فریم خودش ناپدید‬
‫میشود‪ .‬اما ماشین مجازی جاوا )‪ Java Virtual Machine (JVM‬به فعالیت ادامه میدهد‪ .‬اگر شما از ‪Eclipse‬‬
‫استفاده میکنید شما بایستی ‪JVM‬را با کلیک روی مربع چهر گوش باالی کنسول ‪ ،‬متوقف کنید‪(.‬شکل ‪ 9-4‬را‬
‫ببینید)‪.‬‬

‫فراخوانی )‪ setDefaultCloseOperation(EXIT_ON_CLOSE‬به جاوا میگوید که هنگامی که شما روی × در‬

‫گوشه باال‪-‬سمت راست کلیک میکنید‪ ،‬خودش را ببندد‪.‬‬

‫شکل ‪9-4‬‬

‫‪ : JButton‬کالس ‪ JButton‬در پکیج ‪ javax.swing‬موجود است‪ .‬یکی از سازنده های کالس‪ ،‬برای پارامتر‬
‫هایش نمونه ای از ‪ String‬را میگیرد‪(.‬مانند "‪..)"Panic‬فراخوانی این سازنده باعث میشود که‬
‫نمونه(‪ )instance‬ی ‪ String‬روی دکمه ی جدید برچسب زده شود‪.‬‬

‫‪ :Add‬شیء ‪ SimpleFrame‬جدید متد ‪ add‬خودش را فراخوانی میکند‪ .‬فراخوانی متد ‪ ، add‬دکمه را را‬
‫روی سطح ظاهری شیء قرار میدهد‪(.‬در این مثال سطح ظاهری فریم)‪.‬‬

‫‪ : setSize‬فریم ‪ 300‬پیکسل عرض ‪ 100‬پیکسل ارتفاع دارد‪ (.‬در پکیج ‪ javax.swing‬هنگامی که شما ابعاد دو‬
‫بعد را مشخص کنید‪ ،‬عدد مشخص کننده ی عرض(پهنا) قبل از عدد مشخص کننده ی ارتفاع میآید‪.‬‬

‫‪ : setVisible‬زمانی نخست که آن ایجاد میشود‪.‬یک فریم جدید ناپدید میشود‪.‬اما زمانی که فریم جدید‬
‫)‪ setVisible(true‬را فراخوانی میکند‪ .‬روی صفحه ی نمایش کامپیوتر شما ظاهر میشود‪.‬‬

‫‪139‬‬
www.SourceSara.com ‫ آﻣﻮزش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﯾﺴﯽ و ﺳﻮرس ﮐﺪﻫﺎي آﻣﺎده‬- ‫ﺳﺎﯾﺖ ﺳﻮرس ﺳﺮا‬

: ‫منابع و ماخذ‬

Java How to Program (9th Edition) ,By Paul Deitel , Harvey Deitel, Publisher : Prentice
Hall

Java 8: The Fundamentals, By Dane Cameron, Publisher: Cisdal Publishing

Head First Java, By Kathy Sierra , Bert Bates, Publisher: O'Reilly Media

Java The Complete Reference, 8th Edition,By Herbert Schildt, Publisher: McGraw-Hill
Osborne

Java 8 Pocket Guide, By Robert Liguori , Patricia Liguori, Publisher: O'Reilly Media

Learn Java for Android Development: Java 8 and Android 5 Edition,By Jeff Friesen,
Publisher: Apress

Pro Java 8 Programming, By Terrill Brett Spell, Publisher: Apress

Java 8: The Fundamentals, By Dane Cameron, Publisher: Cisdal Publishing

Java SE8 for the Really Impatient: A Short Course on the Basics 1st Edition,By Cay S.
Horstmann, Publisher: Addison-Wesley Professional

Beginning Java, Author : Ivor Horton,Publication : Wrox

140