SLIDE 1: Good morning class! Kindly stand and let us pray. panghuling grupo ay 5 point.
ay 5 point. Maaari niyo nang buoin ang
Please lead the prayer. Before you take your seat, arrange your larawan in 3 2 1 go!
chairs properly and pick up all the pieces of paper. Also, turn off
SLIDE 9: Times up Class! Maaari na kayong pumunta sa
your cellphones during my time. Now, let’s check your
inyong kaniya kaniyang upuan. Eto ang unang larawan na
attendance. Who is/are absent today?
inyong nabuo.
SLIDE 2: Let’s a have a recap to our last discussion last week.
SLIDE 10: Eto naman ang pangalwang larawan na inyong
Last week we discussed the different Ethno-linguistic Groups in
nabuo.
the Islamic Community of Mindanao. We’re going to have an
activity called “Crossword Puzzle”. Who wants to answer in SLIDE 11: Eto naman ang pangatlong larawan na inyong
number 1 the letter starts with letter M and ends with letter O. nabuo. Did you enjoy the activity?. What did you notice to the
Sa number 2 kaya sinong gustong sumagot ang letra ay picture you arrange? Very good now let’s move on to our
nagsisimula sa again sa M and ends with letter 0. discussion
SLIDE 3: How about number 3 who wants to answer it starts SLIDE 12: Our lesson for today is about Moro/Islamic Music.
with letter S and ends with letter L. In number 4 who wants to The Vocal and Instrumental Music of Mindanao
answer it starts with letter T and ends with letter G.
SLIDE 13: Before that let me introduced to you our objectives.
SLIDE 4: Okay last number who wants to answer it ends with Pakibasa ng sabay sabay mga bata. At the end of the lesson
letter Y and ends with letter N. the students should be able to: • Describe the different
instrument that are used in Music of Mindanao.• Appreciate the
SLIDE 5: Tingnan natin kung tama ang inyong mga kasagutan
form and style of the instruments.• Draw some instruments that
eto ang mga tamang sagot. Okay thank you for your
were used in the music of Mindanao.
participation.
SLIDE 6: Bago natin simulan ang ating aralin mag kakaroon
muna tayo ng isang activity I called it “Picture Puzzle”
SLIDE 7: Ito ang mechanics ng ating laro makikibasa ng sabay SLIDE 13: Mindanao, na ikalawang pinakamalaking isla sa
sabay class. Hahatiin ko kayo sa tatlong grupo bilang nalang ng Pilipinas, ay mayaman sa kultural na ibabaw, kasama na ang
1-3. Maari na kayong pumunta sa inyong grupo ng tahimik. iba't ibang tradisyon ng vocal music. Ang vocal music sa
Bibigyan ko kayo ng mga picture na kung saan ito ay inyong Mindanao ay malalim na nakaugat sa pinagmulan ng mga
bubuoin. Maliwanag ba?. Mayroon lamang kayong isang minute katutubong mamamayan ng isla, na nagpapakita ng buhay at
upang mabuo ang mga pictures. malikhaing pagkakakilanlan ng iba't ibang ethno-linguistic
groups tulad ng Maguindanao, Maranao, Tausug, at marami
SLIDE 8: Ang unang grupo na unang makakabuo ng mga
pang iba.
pictures ay may 10 points sa pangalwang grupo ay 8 point at sa
Sa pamamagitan ng vocal music, ipinapahayag ng mga nagbibigay ng pagkakataon para sa pagkakaisa at
grupong ito ang kanilang kasaysayan, kultura, at tradisyon. Ang pagkakapatiran habang nagdiriwang at nagpapahayag ng
bawat grupo ay may kani-kanilang istilo at pamamaraan ng pag- kanilang mga paniniwala at pagpapahalaga.
awit na nagpapakita ng kanilang pagkakaiba at kasaysayan
Sa pamamagitan ng vocal music, ang mga mamamayan ng
bilang mga sinaunang komunidad sa Mindanao. Ang mga
Mindanao ay naglalabas ng kanilang kahalagahan bilang isang
kanta, na kadalasang inaawit sa kanilang mga wika, ay
komunidad, pati na rin ang kanilang pagpapahalaga sa kanilang
naglalarawan ng mga alamat, kuwento ng pag-ibig, pakikibaka,
espiritwal na pananampalataya at kultural na pagkakakilanlan.
at iba pang aspeto ng kanilang buhay at karanasan.
Ito ay nagpapalakas sa kanilang mga ugnayan at nagpapatibay
Ang vocal music sa Mindanao ay hindi lamang isang anyo ng sa kanilang pagkakaisa bilang isang buong komunidad.
sining, ito rin ay nagiging daan upang ipakita ang kanilang
SLIDE 15: Sa paglipas ng mga taon, ang vocal music sa
pagkakakilanlan at pagpapahalaga sa kanilang kultura. Sa
Mindanao ay patuloy na nag-evolve at nagtamo ng mga
pamamagitan ng pagpapasa-ngalan sa mga kanta at tradisyon
impluwensya mula sa iba't ibang pinagmulan, kabilang ang mga
mula sa henerasyon hanggang henerasyon, patuloy na
kalapit na kulturang Timog-Silangang Asyano, kolonisasyon ng
nagbibigay-buhay ang mga ethno-linguistic groups sa kanilang
Espanyol, at modernong globalisasyon. Ang dinamikong
kultura at nagpapatuloy sa kanilang pagmamana sa mga
paghalo ng mga impluwensyang ito ay nagdulot ng isang buhay
susunod na salinlahi.
at iba't ibang musikal na tanawin sa Mindanao.
SLIDE 14: Isang kapansin-pansing aspeto ng vocal music sa
Mindanao ang malakas na koneksyon nito sa espiritwalidad at
buhay sa komunidad. Maraming kanta at awitin ang Ang mga kalapit na kultura sa Timog-Silangang Asya, tulad ng
mahalagang bahagi ng ritwal, seremonya, at araw-araw na mga mga kultura sa Indonesia, Malaysia, at iba pa, ay nagkaroon ng
gawain sa komunidad, na nagiging ekspresyon ng kultural na malaking epekto sa vocal music ng Mindanao. Ang mga
pagkakakilanlan at sosyal na pagkakaisa. elementong gaya ng tunog, ritmo, at instrumentasyon ay
maaaring nakikita sa mga tradisyonal na kanta at awitin ng
Sa pamamagitan ng mga awit at mga himig, ipinapahayag ng
Mindanao, na nagpapalawak sa kanilang musikal na
mga mamamayan ng Mindanao ang kanilang pagkilala sa mga
pambansang kakayahan.
dios at diyosang kanilang sinusundan, pati na rin ang kanilang
paggalang sa kanilang mga ninuno at ang kanilang pakikipag- Ang pananakop ng Espanyol sa Pilipinas, kasama na ang
ugnayan sa kalikasan at kapaligiran. Ang bawat awitin ay may Mindanao, ay nagdulot din ng mga pagbabago sa musika. Ang
kakaibang kahulugan at halaga sa loob ng ritwal o seremonya, mga katutubong instrumento ay maaaring nagkaroon ng mga
at nagiging bahagi ng kanilang kolektibong karanasan bilang Espanyol na instrumento at estilo, samantalang ang mga
isang komunidad. salitang Espanyol ay maaaring naging bahagi ng mga kanta at
awitin sa Mindanao.
Ang pagkakaroon ng mga awitin at mga himig sa ritwal at
seremonya ay nagpapakita ng pagtitiwala at paggalang ng mga Ang modernong globalisasyon ay nagdulot din ng mga bagong
mamamayan sa kanilang mga tradisyon at kultura. Ito rin ay impluwensya sa vocal music ng Mindanao. Ang pagdating ng
nagpapalakas sa kanilang ugnayan bilang isang komunidad, mga modernong instrumento, teknolohiya, at mga uri ng musika
mula sa iba't ibang panig ng mundo ay nagdulot ng mga kahalagahan at paggamit ng mga sipi mula sa Qur'an. Ang mga
pagbabago at pagbabalik-loob sa tradisyonal na musika ng Dikker songs ay may malalim na espiritwal na kahulugan sa
Mindanao. Sa kabuuan, ang mga ito ay nagambag sa pag-unlad kultura ng mga Maranao, madalas na nagpapahayag ng
ng isang mas makulay at buhay na musikal na tanawin sa debosyon, papuri, at pagsamba sa Allah at mga aral ng Islam.
Mindanao, na nagpapakita ng pagiging bukas at pagiging likas
Ang "Bayok," sa kabilang dako, ay isang semi-generic na
na malikhaing ng mga mamamayan nito.
termino sa mga Maranao, na naglalarawan ng iba't ibang
SLIDE 16: Sa Mindanao, ang mga chants ay isang mahalagang komposisyon ng mga liriko at mga teksto. Maaaring magtakip
bahagi ng vocal music na nagpapakita ng kulturang Yakan. Ang ang mga kantang ito ng iba't ibang mga tema, kabilang ang pag-
mga chant na ito ay isang malikhaing paglalahad ng iba't ibang ibig, kabayanihan, folklore, at mga karanasan sa araw-araw na
improbisadong teksto. buhay. Ang mga Bayok songs ay malawak ang saklaw at
maaaring inawit ng solo o sa grupo, na naglalarawan bilang
Ang mga Yakan ay nagtatanghal ng kanilang mga chants sa
isang paraan ng storytelling, entertainment, at kultural na
pamamagitan ng solo at counter singing o grupo ng pag-awit.
pagpapahayag sa komunidad ng mga Maranao.
May tatlong kilalang araw-araw na istilo ng chant ang kanilang
ginagamit: Sa huling bahagi, sa Mindanao, ang "Ya-ya" ay isang
tradisyunal na awitin ng mga Yakan, na ginagamit upang
a. **Lugu** - mga chant na ginagamit sa pagbasa ng kanilang
magpatahimik sa mga sanggol at itulog ang mga ito. Kilala ang
Qur’an at mga aklat na ginagamit sa kanilang relihiyong Islam.
Ya-ya lullabies sa kanilang mahinahong mga melodya at paulit-
Ito ay isang paraan ng pagsamba at pagsaludo sa kanilang
ulit na ritmo, na nagbibigay ng kapanatagan at komportableng
pananampalataya.
atmospera para sa mga sanggol.
b. **Kalangan** - mga awitin na ginagamit sa pagserenata sa
Sa kabilang dako, ang "Bayok," sa mga Maranao, ay tumutukoy
kanilang mga minamahal. Ito ay isang anyo ng pagpapahayag
din sa mga lullabies. Ang mga lullabies ng mga Maranao, tulad
ng pagmamahal at pagpapakita ng damdamin sa pamamagitan
ng iba nilang Bayok compositions, ay maaaring magtatampok
ng musika.
ng mga improvisadong teksto at mga liriko na naglalayong
c. **Sa-il/Lunsey** - isang chant na aawitin ng magiging asawa magpapatahimik sa mga sanggol. Ang mga awiting ito ay may
tuwing seremonya. Ito ay nagpapakita ng pagpapahalaga sa malaking bahagi sa pagpapalaki at pagpapakalma sa mga
tradisyon at ritwal ng kasal sa kulturang Yakan. sanggol sa loob ng komunidad ng mga Maranao, na
nagpapahayag ng mga tema ng pag-aaruga, proteksyon, at
Sa pamamagitan ng mga chants na ito, ipinapahayag ng mga pamilyang pagmamahal.
Yakan ang kanilang pananampalataya, pagmamahal, at
pagpapahalaga sa tradisyon at ritwal. Ang vocal music na ito ay SLIDE 18: (Itanong to sa mga bata bago dumako sa slides
naglalarawan ng kanilang kultura at nagpapakita ng kanilang nato tingnan po sa detailed lesson plan) 1. What are the
pagkakaisa bilang isang komunidad. three everyday style chants of the Yakans and what are their
respective purposes within the community?2. What
SLIDE 17: Sa kabilang banda, sa Maranao, ang "Dikker" ay distinguishes the Maranao's Dikker from Bayok in terms of
mga sagradong kanta, na nakilala sa kanilang relihiyosong lyrical content and cultural significance? 3. Can you describe the
significance of lullabies in the vocal music traditions of kundi may kultural na kahalagahan rin, na naglilingkod bilang
Mindanao, including their cultural context and intended purpose paraan ng komunikasyon, pagkukwento, at pagpapahayag ng
within the community? Mahusay class identidad.
Tara namang dumako sa Instrumental Music of Mindanao. Bukod dito, karaniwang sinasamahan ang Kulintang Ensemble
ng iba pang tradisyonal na instrumento tulad ng mga tambol,
SLIDE 19: Ang Kulintang Ensemble ay isang grupo ng mga
plawta, at mga string instrument, na lalo pang nagpapayaman
instrumento na batay sa gong na kilala sa iba't ibang mga etniko
sa musikal na karanasan at kultural na kahalagahan ng
sa Mindanao, lalo na sa mga Maguindanao, Maranao, Tausug,
ensemble.
Yakan, at Sama-Bajau. Ito rin ay matatagpuan sa mga Moro sa
Sulu Archipelago. Ginagamit ito sa iba't ibang mga kultural at Sa kabuuan, ang Kulintang Ensemble ay isang mahalagang
selebratoryong okasyon sa loob ng mga komunidad na ito. bahagi ng musikal na pamana ng Mindanao at Sulu
Archipelago, na nagpapakita ng yaman ng kulturang pang-
Ang ensemble ay karaniwang nahahati sa dalawang
etniko at mga tradisyon ng iba't ibang mga grupo sa rehiyon.
pangunahing grupo:
SLIDE 20: Eto ang itsura ng kulintang ensemble
1. **Kulintangan/Kwintangan:** Ito ay binubuo ng isang hanay
ng mga maliit na gong na nakahorizontal, karaniwang SLIDE 21: Samantala ang kulintang naman ay isang
nakapatong sa isang rack o frame. Ang bilang ng mga gong sa mahalagang sosyal na ari-arian. Ito ay isang instrumento sa
Kulintangan ensemble ay maaaring mag-iba, ngunit karaniwan ensemble na lubos na pinahahalagahan at itinuturing na walang
itong inaayos ayon sa kanilang tono. Bawat gong ay naglalabas kapantay na pamana na maaaring magtakda ng mataas na
ng iba't ibang tono, at kapag pinagsasabay, lumilikha sila ng halaga bilang kabayaran sa kasal.
mga kakaibang melodiya.
SLIDE 22: Here is the actual representation of kulintang class
2. **Tahunggo, Agung, Salmagi, Blowon, Semagi:** Ito ay mga
SLIDE 23: Ang agung ay isang malaking gong na may malalim
pangalan ng mga espesipikong uri ng suspended gongs na
na paligid, pabitin nang pataas, nakalagay sa mga kahoy na
bahagi ng Kulintang Ensemble, at maaaring mag-iba ang
frame. At Kung saan Maaari rin nilang ipahayag ang kanilang mga
kanilang mga pangalan depende sa partikular na etniko o tribo.
saloobin at ideya sa panahon ng diskusyon.
Ang mga gong na ito ay mas malaki kaysa sa mga nasa grupo
ng Kulintangan at nakasuspende sa isang vertical na posisyon. SLIDE 24: Narito class ang itsura ng Agung na kung inyong
Ang bawat gong sa ensemble na ito ay naglalabas ng malalim mapapansin ito ay isang malaking gong.
at matinding tunog na nagdaragdag ng lalim at tekstura sa SLIDE 25: Ang Bamboo Ensemble ay binubuo ng mga instrumentong
kabuuang ensemble. gawa sa kawayan na nilikha para sa layunin ng pampalibang at
personal na pagpapahayag ng kanilang pananampalataya sa
Ang Kulintang Ensemble ay ginagamit sa iba't ibang mga
espirituwal. Habang ang gabbang ay isang katutubong xylophone na
layunin sa loob ng mga komunidad na ito. Karaniwang
may kawayang keyboard sa itaas, na gawa mula sa kahoy.
ginagamit ito sa mga selebratoryong okasyon tulad ng mga
kasal, pista ng ani, at relihiyosong seremonya. Ang musika na
nililikha ng ensemble ay hindi lamang para sa pagpapatawa
SLIDE 35: Ngayon naman class mag ddrawing kayo ng kahit
SLIDE 26: Narito class ang itsura ng Gabbang.
anong instrument na ginagamit o karaniwang nakikita sa music
of Mindanao na ating tinalakay. Muli class kayo ay maging
SLIDE 27: Ang Seronggagandi ay katulad ng gitara na gawa sa malikhain at resourceful sa inyong gagawing activity
kawayan, na hinati bago pumunta sa susunod at pagkatapos nito.
May dalawang lubid na hiwa nang maluwag magkatabi mula sa SLIDE 36 to 41: Ngayon naman klass kayo ay magkakaroon ng
panlabas na balat ng kawayan mismo at ito ay binibigyan ng tensyon short quiz at ito klass ay 1 to 10 at tanging letra naman ang
sa pamamagitan ng mga tulay. inyong isasagot dito. Sagutan at basahin ninyo ito ng mabuti.
Ilagay ang inyong sagot sa ¼ sheet of paper.
SLIDE 28: narito class ang itsura ng Seronggagandi
SLIDE 29: Ang kudyapi ay isang string instrument na gawa sa kahoy SLIDE 42: Klass dito na nagtatapos ang ating aralin patungkol
na kamukha ng pahabang gitara na karaniwang may dalawang sa Moro/Islamic Music. The Vocal and Instrumental Music of
kuwelyo. Mindanao. Maraming salamat as inyong pakikinig!
SLIDE 30: Narito class ang kudyapi na isang string instrument.
SLIDE 31: Ang suling class ay karamihang gawa sa "tamiang"
na kawayan, isang mahabang, manipis na pader na kawayan
na may isang mouthpiece na may bilog na manipis na tali gawa
ng rattan malapit sa maliit na butas.
SLIDE 32: Ayan class ang itsura ng suling na kung inyong
makikita ay para siyang isang flute.
Muli class ano nga ang dalawang ensembles of Instrumental
Music of Mindanao?
(Kulintang ensemble and Bamboo ensemble) po ang sagot
SLIDE 33: Ngayon class ay magkakaroon kayo ng isang activity
Ito ay inyong sasagutang sa ½ sheet of paper. Para sa inyong
unang activity class makinig ng mabuti, Hahanapin lamang
ninyo ang hinihingi sa column A na kahulugan nito sa Column
B. Klass letra lamang ang inyong isasagot
SLIDE 34: Para naman sa activity 2 class ay kinakailangan
ninyong idescribe o ilarawan ang itsura, anyo, o form ng
instrument na ipinapakita at ginagamit sa music of Mindanao.
Kindly refer class to these Figures