‫بسمه تعالی‬

‫مهلت ارسال‪1402/11/08 :‬‬ ‫تمرین جبرانی درس دینامیک‬

‫‪ -1‬پرتابهای به جرم ‪ m‬از نقطه ‪ O‬در زمان ‪ t = 0‬با سرعت ‪ 𝑣0‬همانطور که در شکل نشان داده شده‬
‫است شلیک میشود‪ .‬کشش آیرودینامیکی 𝐷𝐹 متناسب با سرعت پرتابه است (𝑣𝑐 = 𝐷𝐹‪ ،‬که در آن ‪c‬‬
‫یک ثابت است)‪.‬‬

‫الف) معادالت حرکت را استخراج کنید‪.‬‬

‫ب) تایید کنید که پاسخ معادالت حرکت به صورت زیر است‪:‬‬
‫𝑡𝑔𝑚‬
‫‪𝑥 = 𝐶1 𝑒 −𝑐𝑡⁄𝑚 + 𝐶2‬‬ ‫‪,‬‬ ‫‪𝑦 = 𝐶3 𝑒 −𝑐𝑡⁄𝑚 + 𝐶4 −‬‬
‫𝑐‬
‫مقادیر 𝑖𝐶‪4 ،‬و‪ i=1،2،3‬ثابتاند‪.‬‬
‫ج) اگر وزن ‪ 8‬نیوتن‪ 𝑣0 = 30 𝑚⁄𝑠 ،𝑐 = 0.6 𝑁. 𝑠⁄𝑚 ،‬و ‪ 𝜃 = 30°‬باشند‪ ،‬ماکزیمم مقدار ‪h‬‬
‫را بیابید‪.‬‬
‫د) معادالت حرکت پرتابه شرح داده شده را با استفاده از 𝑚‪ 𝑐 = 0, 0.3, 0.6 𝑁. 𝑠⁄‬به صورت‬
‫عددی هماهنگ کنید و سه مسیر حرکت را با استفاده از نرمافزار متلب (‪ )MATLAB‬ترسیم کنید‪.‬‬
‫نمودار رسم شده را تفسیر کنید‪.‬‬
‫‪ ‬کد نرم افزار متلب به صورت فایل ‪ .m‬همراه با فایل ‪ PDF‬پاسخ ارسال گردد‪ .‬فایل متلب با‬
‫شماره مسئله و نام و نام خانوادگی‪ ،‬نامگذاری شود (‪.m‬نام و نام خانوادگی_‪.)1‬‬
‫‪ -2‬جرم ‪ m = 0.25‬کیلوگرم‪ ،‬متصل به فنر خطی (سفتی ‪ k = 10‬نیوتن بر متر‪ ،‬طول آزاد ‪ 0.5‬متر)‪ ،‬در‬
‫صفحه عمودی حرکت میکند‪ .‬فنر میتواند هم در برابر کشش و هم در برابر فشار مقاومت کند‪ .‬جرم‬
‫در ‪ x = 0.5‬متر و ‪ y = -0.5‬متر از حالت سکون خارج میشود‪.‬‬

‫الف) مولفههای شتاب جرم را استخراج و شرایط اولیه را بیان کنید‪.‬‬

‫ب) مولفههای شتاب را به صورت عددی برای ‪ t‬بین ‪ 2-0‬ثانیه مشخص و مسیر جرم را با استفاده از‬
‫نرمافزار متلب (‪ )MATLAB‬رسم کنید‪ .‬نمودار رسم شده را تفسیر کنید‪.‬‬
‫ج) اگر جرم در ‪ x = y = 0.5‬متر از حالت سکون خارج شود و فنر قادر به مقاومت در برابر فشار‬
‫نباشد‪ ،‬خواستههاس قسمت الف و ب را برای این قسمت بدستآورید‪.‬‬
‫‪ ‬کد نرم افزار متلب به صورت فایل ‪ .m‬همراه با فایل ‪ PDF‬پاسخ ارسال گردد‪ .‬فایل متلب با‬
‫شماره مسئله و نام و نام خانوادگی‪ ،‬نامگذاری شود (‪.m‬نام و نام خانوادگی_‪.)2‬‬
‫‪ -3‬ذرهای با جرم ‪ m = 0.3‬کیلوگرم به فنر ایده آل با سختی ‪ k = 28.1‬نیوتن بر متر متصل است‪ .‬هنگامی‬
‫که ذره روی سطح صفحه افقی با سرعت ‪ 𝑣0 = 2 m/s‬در جهت نشان داده شده در شکل پرتاب می‪-‬‬
‫شود‪ ،‬فنر تغییر شکل نمیدهد‪ .‬اصطکاک بین ذره و سطح ممکن است نادیده گرفته شود‪.‬‬

‫الف) معادالت دیفرانسیل توصیف کننده حرکت ذره بر حسب مختصات قطبی ‪ R‬و 𝜃 را استخراج و‬
‫مقادیر اولیه را بیان کنید‪.‬‬
‫ب) معادالت دیفرانسیل را به صورت عددی از ‪( t = 0‬زمان پرتاب) تا ‪ t = 1.5‬ثانیه حل و مسیر ذره‬
‫را با استفاده از نرمافزار متلب (‪ )MATLAB‬رسم کنید‪ .‬نمودار رسم شده را تفسیر کنید‪.‬‬
‫‪ ‬کد نرم افزار متلب به صورت فایل ‪ .m‬همراه با فایل ‪ PDF‬پاسخ ارسال گردد‪ .‬فایل متلب با‬
‫شماره مسئله و نام و نام خانوادگی‪ ،‬نامگذاری شود (‪.m‬نام و نام خانوادگی_‪.)3‬‬
 ‫‪ -4‬یک ماهواره در مداری به دور زمین در ارتفاع ‪ 𝐻0 = 780‬کیلومتر با سرعت اولیه ‪𝑣0 = 28000‬‬
‫کیلومتر در ساعت در جهت نشان داده شده در شکل پرتاب میشود‪.‬‬

‫الف) معادالت دیفرانسیل حرکت ماهواره را استخراج و شرایط اولیه را بیان کنید‪.‬‬
‫ب) معادالت را به صورت عددی از زمان پرتاب تا زمانی که ماهواره به موقعیت پرتاب برمیگردد‪،‬‬
‫حل کنید‪ .‬نمودار ‪ R‬برحسب ‪ t‬را با استفاده از نرمافزار متلب (‪ )MATLAB‬رسم کنید‪ .‬نمودار رسم‬
‫شده را تفسیر کنید‪.‬‬
‫ج) دوره مداری (زمان اجرای یک مدار) را تعیین کنید‪.‬‬
‫د) باالترین و پایین ترین ارتفاعات را که ماهواره به آنها رسیده است را بیابید‪.‬‬
‫ه) معادالت را برای تا بازه زمانی شروع حرکت تا برخورد با زمین به صورت عددی حل کنید‪ .‬نمودار‬
‫‪ R‬برحسب 𝜃 را با استفاده از نرمافزار متلب (‪ )MATLAB‬رسم کنید‪ .‬نمودار رسم شده را تفسیر کنید‪.‬‬
‫و) زاویه 𝜃 را در نقطه برخورد پیدا کنید‪.‬‬
‫‪ ‬کد نرم افزار متلب به صورت فایل ‪ .m‬همراه با فایل ‪ PDF‬پاسخ ارسال گردد‪ .‬فایل متلب با‬
‫شماره مسئله و نام و نام خانوادگی‪ ،‬نامگذاری شود (‪.m‬نام و نام خانوادگی_‪.)4‬‬
 ‫‪ -5‬دو بلوک در ‪ t = 0‬با کشش فنر ‪ 20‬میلی متر از حالت سکون خارج میشوند‪.‬‬

‫الف) معادالت دیفرانسیل حرکت را برای هر بلوک با فرض لغزش ‪ A‬نسبت به ‪ B‬استخراج کنید‪.‬‬
‫ب) معادالت حرکت را برای بازهی زمانی ‪ t = 0‬تا ‪ t = 0.2‬ثانیه حل کنید و سرعت هر بلوک را‬
‫برحسب زمان با استفاده از نرمافزار متلب (‪ )MATLAB‬رسم کنید‪ .‬نمودار رسم شده را تفسیر کنید‪.‬‬
‫‪ ‬کد نرم افزار متلب به صورت فایل ‪ .m‬همراه با فایل ‪ PDF‬پاسخ ارسال گردد‪ .‬فایل متلب با‬
‫شماره مسئله و نام و نام خانوادگی‪ ،‬نامگذاری شود (‪.m‬نام و نام خانوادگی_‪.)5‬‬
‫‪ -6‬مجموعهای متشکل از دو جرم یکسان و یک قاب نگهدارنده با جرم ناچیز‪ ،‬آزادانه حول محور ‪ z‬می‪-‬‬
‫چرخد‪ .‬جرم ‪ A‬به قاب متصل است‪ ،‬اما جرم ‪ B‬آزاد است تا روی نوار افقی بلغزد‪ .‬یک فنر ایدهآل با‬
‫سختی ‪ k‬و طول آزاد ‪ 𝑅0‬بین ‪ A‬و ‪ B‬متصل است‪ .‬حال اگر جرم ‪ B‬در ‪ t = 0‬آزاد میشود زمانی که‬
‫‪𝑅 = 𝑅0‬و ̇‪ 𝜃̇ = 𝜃0‬گردد‪.‬‬

‫الف) نشان دهید که معادالت دیفرانسیل حرکت به صورت زیر هستند و شرایط اولیه را نیز بیان کنید‪.‬‬

‫𝑘‬ ‫̇𝜃̇𝑅𝑅‪2‬‬
‫‪𝑅̈ = 𝑅 (𝜃̇ 2 −‬‬ ‫)‬ ‫‪𝜃̈ = −‬‬
‫𝑚‬ ‫‪𝑅02 + 𝑅2‬‬

‫ب) معادالت را به صورت عددی از‪ t‬صفر تا ‪ 0.2‬ثانیه با استفاده از دادههای زیر حل کنید‪:‬‬

‫𝑔𝑘 ‪𝑚 = 0.25‬‬ ‫𝑚‪𝑘 = 300 𝑁⁄‬‬ ‫𝑚 ‪𝑅0 = 0.4‬‬ ‫𝑠‪𝜃0̇ = 30 𝑟𝑎𝑑⁄‬‬

‫ج) نمودار ̇𝜃 برحسب ‪ R‬را با استفاده از نرمافزار متلب (‪ )MATLAB‬رسم کنید‪ .‬نمودار رسم شده را‬
‫تفسیر کنید‪.‬‬
‫ه) از راه حل عددی برای تعیین محدوده ‪ R‬و ̇𝜃 استفاده کنید‪.‬‬
‫‪ ‬کد نرم افزار متلب به صورت فایل ‪ .m‬همراه با فایل ‪ PDF‬پاسخ ارسال گردد‪ .‬فایل متلب با‬
‫شماره مسئله و نام و نام خانوادگی‪ ،‬نامگذاری شود (‪.m‬نام و نام خانوادگی_‪.)6‬‬
 ‫‪ -7‬موتور بخار متشکل از فالیویل‪ 1‬متعادل ‪ C‬است که به شاتون ‪ AB‬متصل شده است‪ .‬میله‪ ،‬به نوبه خود‪،‬‬
‫به پیستون دو عمل‪ A 2‬پین میشود‪ .‬فشار بخار به گونهای تنظیم میشود که نیروی ‪ P‬وارد شده به‬
‫پیستون با زاویه ‪ θ‬به صورت 𝜃𝑛𝑖𝑠 ‪ 𝑃 = 𝑃0‬تغییر میکند‪ 𝑃0 ،‬ثابت است‪ .‬وزن چرخ طیار ‪ W‬و‬
‫شعاع چرخش آن در اطراف مرکز جرم آن ̅𝑘 است‪ .‬وزن پیستون و شاتون ممکن است نادیده گرفته‬
‫شود‪.‬‬

‫الف) نشان دهید که معادله دیفرانسیل حرکت برای چرخ طیار برابر روابط زیر است‪.‬‬

‫𝜃𝑛𝑖𝑠𝑅 ‪𝑔𝑃0‬‬ ‫𝜃𝑠𝑜𝑐‬

‫=𝛼‬ ‫‪(𝑠𝑖𝑛𝜃 +‬‬ ‫)‬
‫̅𝑘𝑊‬ ‫𝜃 ‪√(𝐿⁄𝑅)2 − 𝑠𝑖𝑛2‬‬

‫ب) اگر فالیویل از حالت سکون در زمانی که ‪ θ = 90‬شروع به حرکت کند‪ ،‬با حل عددی زمان الزم‬
‫برای رسیدن به سرعت ‪ 10‬رادیان بر ثانیه را تعیین کنید‪ .‬از داده های زیر استفاده کنید‪:‬‬
‫𝑁 ‪𝑊 = 810‬‬ ‫𝑁 ‪𝑘̅ = 0.2 𝑚 𝑅 = 0.225 𝑚 𝐿 = 0.45𝑚 𝑃0 = 108‬‬
‫(‪ )c‬سرعت زاویهای را در برحسب زمان برای دوره حرکت را با استفاده از نرمافزار متلب‬
‫(‪ )MATLAB‬رسم کنید‪ .‬نمودار رسم شده را تفسیر کنید‪.‬‬
‫‪ ‬کد نرم افزار متلب به صورت فایل ‪ .m‬همراه با فایل ‪ PDF‬پاسخ ارسال گردد‪ .‬فایل متلب با‬
‫شماره مسئله و نام و نام خانوادگی‪ ،‬نامگذاری شود (‪.m‬نام و نام خانوادگی_‪.)7‬‬

‫‪1‬‬
‫‪flywheel‬‬
‫‪2‬‬
‫‪double-action‬‬
‫‪ -8‬لغزندهی کوچک ‪ D‬به جرم ‪ m‬روی میله ‪ AB‬میلغزد‪ .‬یک فنر سبک با سختی ‪ k‬از لغزنده به انتهای ‪A‬‬
‫میله متصل است‪ .‬فنر زمانی که لغزنده در موقعیت ‪ 𝑟 = 𝑟0‬باشد تغییر شکل نمیدهد‪ .‬میله و قاب‬
‫‪ ACB‬آزادانه حول محور عمودی ‪ OC‬میچرخند‪ ،‬ممان اینرسی ترکیبی آنها حول آن محور 𝐼 است‪.‬‬
‫یک تکان دهنده (نشان داده نشده) پایه ‪ E‬را به گونهای به‬
‫حرکت در میآورد که موقعیت ‪ E‬توسط = )𝑡(𝑦‬
‫)𝑡𝑝( ‪ 𝑎 sin‬نمایش داده میشود‪ .‬که ‪ a‬و ‪ p‬ثابت هستند‪.‬‬

‫الف) نشان دهید که معادالت دیفرانسیل حرکت برای سیستم به صورت زیر هستند‪.‬‬

‫𝑘‬
‫‪𝑟̈ = −‬‬ ‫𝜃𝑛𝑖𝑠 )𝑡𝑝(‪(𝑟 − 𝑟0 ) + 𝑟𝜃̇ 2 + 𝑎𝑝2 sin‬‬
‫𝑚‬
‫𝑟‬
‫= ̈𝜃‬ ‫)̇𝜃 ̇𝑟‪(𝑎𝑝2 sin(𝑝𝑡) 𝑐𝑜𝑠𝜃 − 2‬‬
‫‪(𝐼 ⁄𝑚) + 𝑟 2‬‬

‫ب) معادالت دیفرانسیل حرکت را به صورت عددی از زمان صفر تا ‪ 3‬ثانیه حل کنید و ‪ θ‬را برحسب‬
‫‪ t‬با استفاده از نرمافزار متلب (‪ )MATLAB‬رسم کنید‪ .‬نمودار رسم شده را تفسیر کنید‪.‬‬
‫ج) فرض کنید که حرکت در ‪ t = 0‬با سیستم در حالت سکون در موقعیت ‪ θ = 0‬و ‪𝑟 = 𝑟0‬شروع‬
‫میشود‪ .‬از پاسخ‪ ،‬جهت چرخش را تعیین کنید (راهنمایی‪ :‬از باال به شکل نگاه شود)‪ .‬از دادههای زیر‬
‫استفاده کنید‪:‬‬
‫𝑔𝑘 ‪𝑚 = 0.125‬‬ ‫𝑚‪𝑘 = 3.125 𝑁⁄‬‬ ‫𝑚𝑚 ‪𝑟0 = 50‬‬
‫𝑠‪𝐼 = 312.5 × 10−6 𝑘𝑔. 𝑚2 𝑎 = 10 𝑚𝑚 𝑝 = 10 𝑟𝑎𝑑⁄‬‬

‫‪ ‬کد نرم افزار متلب به صورت فایل ‪ .m‬همراه با فایل ‪ PDF‬پاسخ ارسال گردد‪ .‬فایل متلب با‬
‫شماره مسئله و نام و نام خانوادگی‪ ،‬نامگذاری شود (‪.m‬نام و نام خانوادگی_‪.)8‬‬
 ‫)‪Euler’s Disk (spinning/rolling‬‬

‫‪ -9‬با مشاهده ویدئو از طریق لینک زیر‪ ،‬عملکرد چرخش‪/‬غلتیدن دیسک اویلر مشابه چیزی است که‬
‫هنگام چرخاندن یک سکه روی یک سطح صاف اتفاق میافتد‪ .‬دیسک با گذشت زمان سریعتر و‬
‫سریعتر میچرخد و در نهایت به زمین برخورد کرده و متوقف میشود‪ .‬چگونه است که تکانه زاویهای‬
‫دیسک با گذشت زمان افزایش مییابد و ظاهراً برخالف ایدههای ما مبنی بر حفظ تکانه و انرژی‬
‫زاویهای است؟‬

‫لینک ویدئو‪:‬‬
‫‪https://www.youtube.com/watch?v=0ivpvYMZ2ss‬‬
 ‫‪« -10‬دام کینگدون پویا‪ »3‬وسیلهای برای ذخیره ذرات باردار است‪ ،‬که از یک سیم تشکیل شده که از‬
‫محور یک استوانه عبور میکند‪ .‬یک میدان الکتریکی متغیر با زمان به سیم اعمال میشود که ذره را‬
‫تحت یک نیروی شعاعی قرار میدهد‪:‬‬
‫‪1‬‬
‫)𝑡‪𝐹 = 𝑞(𝑉0 + ∆𝑉 𝑐𝑜𝑠Ω‬‬ ‫𝑒‬
‫𝑟 𝑟 ‪2π𝜀0‬‬
‫در اینجا‪ 𝑉0 ،‬و 𝑉∆ یک ولتاژ ثابت و نوسانیاند که بین سیم و سیلندر‬
‫اعمال میشوند‪ Ω .‬فرکانس ولتاژ نوسان‪ q ،‬بار یون محبوس شده و ‪𝜀0‬‬
‫گذردهی فضای آزاد است‪ .‬هدف این مسئله تحلیل حرکت یک یون در‬
‫تله است‪ .‬فرض میکنیم که ذره در صفحه 𝜃 ‪ 𝑟,‬حرکت میکند و‬
‫بنابراین باید برای [𝜃 ‪ ]𝑟,‬به عنوان تابعی از زمان حل شود‪.‬‬
‫الف) قوانین نیوتن را برای ذره بنویسید (از مختصات قطبی استفاده کنید) و نشان دهید که مولفههای‬
‫𝜃𝑒 ‪ 𝑒𝑟 ,‬معادله را میتوان با نوشتن مجدد آنها به شکل زیر دوباره مرتب کرد‪.‬‬
‫𝑟‬ ‫𝑣‬
‫𝜃 𝑑‬ ‫𝜔‬
‫]𝑟‪[ ] = [𝑟𝜔2 + (𝜆 + 𝜇 𝑐𝑜𝑠Ω𝑡)/‬‬
‫𝑣 𝑡𝑑‬
‫𝜔‬ ‫𝑟‪−2𝑣𝜔/‬‬

‫فرمول 𝜆 و 𝜇 برحسب ‪ 𝑞 ،𝜀0 ،∆𝑉 ،𝑉0‬و ‪ m‬بدست آورید‪.‬‬

‫ب) یک کد متلب بنویسید که ]𝜔 ‪[𝑟, 𝜃, 𝑣,‬را محاسبه کند‪ .‬برای مقادیر پارامتر فهرست شده در زیر‪،‬‬
‫مسیر ذره را برای یک دوره زمانی (‪ )0-50‬واحد زمانی رسم کنید‪ .‬میتوانید از تابع نمودار زیر برای‬
‫انجام نمودار قطبی استفاده کنید‪:‬‬

‫;)]‪polarplot(theta,r,'Displayname','(Problem 10b)','Color',[1,0,0‬‬

‫• ‪ Ω = 2‬و ‪( 𝜆 = −1 , 𝜇 = 0‬این یک تله ثابت است ‪ -‬میدان الکتریکی با زمان تغییر‬

‫نمیکند)‪ ،‬با شرایط اولیه ‪ 𝜔 = 1‬و ‪.𝑟 = 1, 𝜃 = 0, 𝑣 = 0‬‬

‫‪3‬‬
‫‪Dynamic Kingdon trap‬‬
‫• ‪ Ω = 2‬و ‪( 𝜆 = −1 , 𝜇 = 0‬تله استاتیک پایدار است ‪ -‬یک ذره به دام میافتد‪ ،‬تا زمانی‬
‫که چیزی آن را کند نکند)‪ ،‬با شرایط اولیه ‪ 𝜔 = 0.4‬و ‪.𝑟 = 0.8, 𝜃 = 0, 𝑣 = 0‬‬
‫• ‪ Ω = 2‬و ‪( 𝜆 = −1 , 𝜇 = 8‬این یک تله دینامیکی است ‪ -‬میدان الکتریکی با زمان تغییر‬
‫می کند)‪ ،‬با شرایط اولیه ‪ 𝜔 = 0.25‬و ‪ .𝑟 = 2.5, 𝜃 = 0, 𝑣 = 0‬سه مورد را در یک‬
‫نمودار با دستور ‪ hold on‬رسم کنید‪.‬‬
‫• ‪ Ω = 2‬و ‪( 𝜆 = −1 , 𝜇 = 8‬این یک تله دینامیکی است ‪ -‬میدان الکتریکی با زمان تغییر‬
‫می کند)‪ ،‬با شرایط اولیه ‪ 𝜔 = 0.25‬و ‪ .𝑟 = 1.5, 𝜃 = 0, 𝑣 = 0‬این مورد را برای ‪100‬‬
‫واحد زمانی اجرا کنید و آن را روی یک شکل جدید رسم کنید‪ .‬یک تله پویا ذراتی را که‬
‫خیلی سریع یا آهسته هستند و خیلی نزدیک یا خیلی دور از سیم هستند را دفع میکند‪.‬‬

‫‪ ‬کد نرم افزار متلب به صورت فایل ‪ .m‬همراه با فایل ‪ PDF‬پاسخ ارسال گردد‪ .‬فایل متلب با‬
‫شماره مسئله و نام و نام خانوادگی‪ ،‬نامگذاری شود (‪.m‬نام و نام خانوادگی_‪.)10‬‬