‫ﺳﺮﻓﺼﻠﻬﺎ‬

‫• ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬

‫• ﻣﺪل ژﻧﺮاﺗﻮر ﺳﻨﻜﺮون‬

‫• ﻣﺪل ﺑﺎر‬

‫• ﻣﺪل ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺤﺮﻳﻚ‬

‫• ﺗﻮرﺑﻴﻦ و ﮔﺎورﻧﺮ‬

‫• ﭘﺎﻳﺪاري اﻏﺘﺸﺎش ﻛﻮﭼﻚ‬

‫• ﻧﻮﺳﺎﻧﺎت ﭘﻴﭽﺸﻲ و ﺗﺸﺪﻳﺪ زﻳﺮ ﺳﻨﻜﺮون‬

‫• ﻛﻨﺘﺮل ﺗﻮان اﻛﺘﻴﻮ و راﻛﺘﻴﻮ‬

‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬

 ‫ﻣﺮاﺟﻊ‬
[1]. P. Kundur, Power System Stability and Control, McGraw Hill, 1994.
(‫)ﭘﺎﻳﺪاري و ﻛﻨﺘﺮل ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻗﺪرت ﻛﻨﺪور ﺗﺮﺟﻤﻪ دﻛﺘﺮ ﺳﻴﻔﻲ‬
[2] P.M. Anderson, A.A. Fouad, Power System Control and Stability, 2nd
edition IEEE Press, 2003.
[3] John Anderson, Handbook of Electrical Power System Dynamics, 2013
[4] J. Machowski, J.W. Bialek, J.R. Bumby, Power System Dynamics and
Stability, Wiley, 1997.
[5]. P.W. Sauer, M.A. Pai, Power System Dynamics and Stability, Prentice Hall,
1998.
[6]. Y.N. Yu, Electric Power System Dynamics, Academic Press, 1983.
[7]. P.M. Anderson, B.L. Agrawal, J.E. Van Ness, Subsynchronous Resonance in
Power Systems, IEEE Press, 1990.

‫ ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬:‫ﻓﺼﻞ اول‬

 ‫ارزﻳﺎﺑﻲ‬
‫• ‪ 14‬ﻧﻤﺮه ﭘﺎﻳﺎن ﺗﺮم‬

‫• ‪ 6‬ﻧﻤﺮه ﭘﺮوژه ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺮﺟﻤﻪ و ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﺮﺟﻊ ‪:‬‬
‫–‪ 2‬ﻧﻤﺮه ﺑﺮاي ﻣﺘﻦ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺖ ﺻﺤﻴﺢ ﻣﻘﺎﻟﻪ دو ﺳﺘﻮﻧﻲ‬
‫–‪2‬ﻧﻤﺮه ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي‬
‫–‪ 1‬ﻧﻤﺮه اراﺋﻪ‬
‫–‪ 1‬ﻧﻤﺮه ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ و راﺑﻄﻪ آن ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮع درس‬
‫ارﺳﺎل اﻳﻤﻴﻞ ﺑﻪ ‪[email protected]‬‬
‫ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ‪ :‬دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ – ﻧﺎم و ﻧﺎم ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ – ﺷﻤﺎره داﻧﺸﺠﻮﻳﻲ‪ -‬اﺳﻢ ﻓﺎﻳﻞ ‪:zip‬‬

‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬

‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬
 ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺪرت‬
‫ﻛﻨﺘﺮل ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺪرت‪:‬‬

‫• ﻛﻨﺘﺮل وﻟﺘﺎژ‬

‫• ﻛﻨﺘﺮل ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‬

‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬

 ‫ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي ﻛﺎري ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺪرت )‪(1‬‬

‫‪Normal‬‬
‫ﻋﺎدي‬

‫‪Restorative‬‬ ‫‪Alert‬‬
‫ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ‬ ‫ﻫﺸﺪار‬

‫‪In extremis‬‬ ‫‪Emergency‬‬

‫ﻓﻮق ﺑﺤﺮاﻧﻲ‬ ‫ﺑﺤﺮاﻧﻲ‬
 ‫ﺣﺎﻻت ﺑﻬﺮهﺑﺮداري از ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺪرت )‪(2‬‬

‫‪• Normal state‬‬

‫– در ﺷﺮاﻳﻂ ﻋﺎدي ﺗﻤﺎم ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﺳﻴﺴﺘﻢ در ﻣﺤﺪود ﻣﺠﺎز واﻗﻊ‬
‫ﺷﺪهاﻧﺪ و ﺑﺮ ﻫﻴﭻﻳﻚ از ﺗﺠﻬﻴﺰات اﺿﺎﻓﻪ ﺑﺎر ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ در ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﻣﻲﺷﻮد و ﻗﺎدر اﺳﺖ اﻏﺘﺸﺎش‬
‫را ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ اﻧﺤﺮاﻓﻲ از ﻗﻴﻮد اﻳﺠﺎد ﺷﻮد ﺗﺤﻤﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
 ‫ﺣﺎﻻت ﺑﻬﺮهﺑﺮداري از ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺪرت )‪(3‬‬
‫‪• Alert state‬‬
‫• اﮔﺮ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻛﻤﺘﺮ از ﺣﺪ ﻣﺸﺨﺼﻲ ﺷﻮد ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ اﻣﻜﺎن ﺑﺮوز اﻏﺘﺸﺎﺷﻲ زﻳﺎد‬
‫ﺷﻮد ﺳﻴﺴﺘﻢ وارد ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻫﺸﺪار ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫• در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻫﻨﻮز ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي ﺳﻴﺴﺘﻢ در ﻣﺤﺪودهي ﻣﺠﺎور واﻗﻊ ﺷﺪهاﻧﺪ وﺗﻤـﺎم ﻗﻴـﻮد‬
‫رﻋﺎﻳﺖ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺎ ﺣﺪي ﺗﻀـﻌﻴﻒ ﺷـﺪه ﻛـﻪ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﺑـﺮوز‬
‫اﻏﺘﺸﺎش ﺑﺎﻋﺚ اﺿﺎﻓﻪ ﺑﺎر ﺗﺠﻬﻴﺰات و در ﻧﺘﻴﺠﻪ وارد ﺷﺪن ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﺷـﻮد‪ .‬اﮔـﺮ‬
‫اﻏﺘﺸﺎش ﺑﺴﻴﺎر ﺷﺪﻳﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﻴﻢ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً از ﺣﺎﻟﺖ ﻫﺸﺪار ﺑﻪ ﻓﻮق ﺑﺤﺮاﻧـﻲ‬
‫ﺑﺮﺳﺪ ﺑﺮاي ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻋﺎدي ﻣﻲﺗﻮان اﻋﻤﺎﻟﻲ را از ﺟﻤﻠﻪ ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﻳﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬
‫ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻇﺮﻓﻴﺖ ذﺧﻴﺮه ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺴﺖ‪ .‬اﮔﺮ اﻳـﻦﮔﻮﻧـﻪ اﻋﻤـﺎل ﻣﻮﻓـﻖ ﻧﺒﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﺳﻴﺴـﺘﻢ‬
‫ﻫﻤﭽﻨﺎن در ﺣﺎﻟﺖ ﻫﺸﺪار ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬
 ‫ﺣﺎﻻت ﺑﻬﺮهﺑﺮداري از ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺪرت )‪(4‬‬
‫‪• Emergency state‬‬
‫‪ .‬در ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ در ﺣﺎﻟﺖ ﻫﺸﺪار اﺳﺖ اﻏﺘﺸﺎﺷﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻛﺎﻓﻲ ﺳﺨﺖ اﺳﺖ وارد ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﺷﻮد‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ وارد ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺎ اﻋﻤﺎﻟﻲ ﻫﻤﭽﻮن رﻓﻊ ﺧﻄﺎ‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﺗﺤﺮﻳﻚ‪ ،‬ﺑﺎز و ﺑﺴﺖ ﺳﺮﻳﻊ ﺷﻴﺮﻫﺎي ﺑﺨﺎر‪ ،‬ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮي ﻇﺮﻓﻴﺖ ذﺧﻴﺮه و ﻛﻤﻚ ﮔﺮﻓﺘﻦ ازﺧﻄﻮط‬
‫ﻓﺸﺎرﻗﻮي ﺳﻌﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻫﺸﺪار رود‪.‬‬

‫‪• In extremis state‬‬

‫در ﻏﻴﺮ اﻳﻦﺻﻮرت ﺳﻴﺴﺘﻢ وارد ﺣﺎﻟﺖ ﻓﻮق ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ آن وﻗﻔﻪﻫﺎي ﻣﺘﻮاﻟﻲ و اﺣﺘﻤﺎﻻً‬
‫ﺧﺎﻣﻮﺷﻲ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪهاي از ﺳﻴﺴﺘﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﺣﺎﻻت ﺑﻬﺮهﺑﺮداري از ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺪرت )‪(5‬‬
‫‪• Restorative state‬‬
‫ﺑﺎ اراﺋﻪ ﺷﺮاﻳﻂ و ﺿﻮاﺑﻂ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻣﺘﻔﺎوت ﺷﺒﻜﻪ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺰرگ ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻗﺪرت ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﻫﺰﻳﻨﻪ و‬

‫ﭘﺎﻳﺪاري ﺑﺎﻻ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﭘﻴﭽﻴﺪهاي اﺳﺖ‪ .‬ازدﻳﺪﮔﺎه ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻛﻨﺘﺮل‪،‬‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺪرت ﺳﻴﺴﺘﻢ درﺟﻪ ﺑﺎﻻ و ﭼﻨﺪ ﻣﺘﻐﻴﺮه اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻳﻚ‬
‫ﻣﺤﻴﻂ داﺋﻤﺎً درﺣﺎل ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺪرت ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫ﺑﺴﻴﺎر ﻏﻴﺮ ﺧﻄﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮد دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ آن ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‬
‫وﺳﻴﻌﻲ از ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪه آن ﻗﺮار داد ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ‬
‫ﻋﻜﺲاﻟﻌﻤﻞ زﻣﺎﻧﻲ و ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ دارﻧﺪ‪.‬‬
 ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬

‫• ﭘﺎﻳﺪاري از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻫﺎ و ﻣﻠﺰوﻣﺎت در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫• در ﻣﺴﺎﻳﻞ ﺗﺌﻮرﻳﻚ‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ ﭘﺎﻳـﺪار اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑـﻪ ازاي ﻫـﺮ ورودي ﻣﺤـﺪوده ﺧﺮوﺟـﻲ‬
‫ﻣﺤﺪود ﺑﺎﺷﺪ )‪ (BIBO‬وﻟﻲ در ﻣﺴﺎﻳﻞ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ ﻧﺎﭘﺎﻳﺪار اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺧﺮوﺟـﻲ از‬
‫ﺣﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺧﺎرج ﺷﻮد‪.‬‬

‫از دﻳﺪ ﻣﻬﻨﺪس ﺑﺮق ﺳﻴﺴﺘﻢ وﻗﺘﻲ ﻧﺎﭘﺎﻳـﺪار اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺳﻴﺴـﺘﻢ ﻫـﺎي ﻛﻨﺘﺮﻟـﻲ از ﻋﻬـﺪه‬ ‫•‬
‫اﻏﺘﺸﺎش ﺑﺮﻧﻴﺎﻳﻨﺪ و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺣﻔﺎﻇﺘﻲ ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﺳـﻼﻣﺖ ﺳﻴﺴـﺘﻢ وارد ﻋﻤـﻞ ﻣـﻲ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ژﻧﺮاﺗﻮرﻫﺎ و ﺗﻮرﺑﻴﻦ ﻫﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﺣﻔﺎﻇﺘﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻗﻮي دارﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬

‫اﻧﻮاع ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎ و اﻧﻮاع ﭘﺎﻳﺪاري در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺪرت‬
‫• در ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪي اول ﺑﺮ اﺳﺎس ﺷﺪت اﻏﺘﺸﺎش‪:‬‬
‫–ﭘﺎﻳﺪاري ﻣﺎﻧﺎ‬
‫–ﭘﺎﻳﺪاري دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ‬
‫–ﭘﺎﻳﺪاري ﮔﺬرا‬

‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬

 ‫ﭘﺎﻳﺪاري ﻣﺎﻧﺎ و ﭘﺎﻳﺪاري دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ‬
‫• ﭘﺎﻳﺪاري ﻣﺎﻧﺎ‪:‬‬

‫• ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ در ﺣﻔﻆ ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﺲ از ﻳﻚ اﻏﺘﺸﺎش ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻮﭼﻚ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫• ﭘﺎﻳﺪاري دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ‪:‬‬
‫• ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ در ﺣﻔﻆ ﺷـﺮاﻳﻂ ﺟﺪﻳـﺪ ﭘـﺲ از ﻧﻮﺳـﺎﻧﺎت اﻳﺠـﺎد ﺷـﺪه ﺗﻮﺳـﻂ ﻳـﻚ‬
‫اﻏﺘﺸﺎش ﺑﺎ داﻣﻨﻪ ﻛﻢ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﮔـﺮ ﺑـﻪ ﻳـﻚ ﺳﻴﺴـﺘﻢ ﻗـﺪرت اﻏﺘﺸﺎﺷـﻲ وارد ﺷـﻮد‬
‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‪ ،‬زاوﻳﻪ ﺑﺎر و وﻟﺘﺎژ ﺗﻤﺎم واﺣﺪﻫﺎ دﭼﺎر ﻧﻮﺳﺎﻧﺎﺗﻲ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﻃـﻮل ﭼﻨـﺪ‬
‫ﺛﺎﻧﻴﻪ از ﺑﻴﻦ ﻣﻲروﻧﺪ و ﺳﻴﺴﺘﻢ درﺷﺮاﻳﻂ ﺟﺪﻳﺪ آرام ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻛﻮﭼﻚ ﺑـﻮدن اﻳـﻦ‬
‫اﻏﺘﺸﺎﺷﺎت ﻣﻲﺗﻮان ﺳﻴﺴﺘﻢ را ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﻌﺎدﻻت دﻳﻔﺮاﻧﺴﻴﻞ ﺧﻄـﻲ ﻣـﺪل ﻧﻤـﻮد و ﻣـﻮرد‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮارداد‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬

 ‫ﭘﺎﻳﺪاري ﻣﺎﻧﺎ و ﭘﺎﻳﺪاري دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ‬
‫• ﭘﺎﻳﺪاري ﻣﺎﻧﺎ‪:‬‬

‫• ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ در ﺣﻔﻆ ﭘﺎﻳﺪاري ﭘﺲ از ﻳﻚ اﻏﺘﺸﺎش ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻮﭼﻚ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫• ﭘﺎﻳﺪاري دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ‪:‬‬
‫• ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ در ﺣﻔﻆ ﺷـﺮاﻳﻂ ﺟﺪﻳـﺪ ﭘـﺲ از ﻧﻮﺳـﺎﻧﺎت اﻳﺠـﺎد ﺷـﺪه ﺗﻮﺳـﻂ ﻳـﻚ‬
‫اﻏﺘﺸﺎش ﺑﺎ داﻣﻨﻪ ﻛﻢ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﮔـﺮ ﺑـﻪ ﻳـﻚ ﺳﻴﺴـﺘﻢ ﻗـﺪرت اﻏﺘﺸﺎﺷـﻲ وارد ﺷـﻮد‬
‫ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‪ ،‬زاوﻳﻪ ﺑﺎر و وﻟﺘﺎژ ﺗﻤﺎم واﺣﺪﻫﺎ دﭼﺎر ﻧﻮﺳﺎﻧﺎﺗﻲ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﻃـﻮل ﭼﻨـﺪ‬
‫ﺛﺎﻧﻴﻪ از ﺑﻴﻦ ﻣﻲروﻧﺪ و ﺳﻴﺴﺘﻢ درﺷﺮاﻳﻂ ﺟﺪﻳﺪ آرام ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻛﻮﭼﻚ ﺑـﻮدن اﻳـﻦ‬
‫اﻏﺘﺸﺎﺷﺎت ﻣﻲﺗﻮان ﺳﻴﺴﺘﻢ را ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﻌﺎدﻻت دﻳﻔﺮاﻧﺴﻴﻞ ﺧﻄـﻲ ﻣـﺪل ﻧﻤـﻮد و ﻣـﻮرد‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮارداد‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬

 ‫ﭘﺎﻳﺪاري ﮔﺬرا‬
‫• ﭘﺎﻳﺪاري ﮔﺬرا ‪ :‬ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ در ﺣﻔﻆ ﭘﺎﻳﺪاري و ﻣﻴﺮاﻛﺮدن ﻧﻮﺳﺎﻧﺎت ﭘﺲ از ﻳﻚ‬
‫اﻏﺘﺸﺎش ﺷﺪﻳﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺗﺼﺎل ﻛﻮﺗﺎه ﺳﻪ ﻓﺎز ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫• ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ واﻗﻌﻲ در ﺻﻮرت اﻋﻤﺎل ﺧﻄﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﭘﺎﻳﺪار اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎي آن‪ ،‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ‬
‫زﻣﺎن ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﻴﻨﻬﺎﻳﺖ ﻣﻴﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺎﻧﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮرﺳﻲ ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫ﺑﻌﺪ از ﻳﻚ اﻏﺘﺸﺎش ﺷﺪﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﺎﻳﺪاري ﮔﺬرا ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫• در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﺎﻳﺪاري ﮔﺬرا‪ ،‬ﺑﺮاي ﺷﺒﻴﻪﺳﺎزي ﻳﻚ اﻏﺘﺸﺎش ﺑﺰرگ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻً از ﺧﻄﺎي اﺗﺼﺎل‬
‫ﻛﻮﺗﺎه ﺳﻪ ﻓﺎز‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫• ﺳﺎدهﺗﺮﻳﻦ روش ﺑﺮاي ﺗﺤﻠﻴﻞ ﭘﺎﻳﺪاري ﮔﺬرا‪ ،‬روش ﮔﺎم ﺑﻪ ﮔﺎم ﺣﻞ ﻣﻌﺎدﻻت دﻳﻔﺮاﻧﺴﻴﻠﻲ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ روش‪ ،‬ﻣﻌﺎدﻻت ﺣﺎﻟﺖ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ﺧﻄﺎ‪ ،‬ﺣﻴﻦ ﺧﻄﺎ و ﭘﺲ از ﺧﻄﺎي ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎ‬
‫روش ﻋﺪدي ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺣﻞ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﺗﻐﻴﻴﺮات زواﻳﺎي ﺑﺎر ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪدﺳﺖ‬
‫ﻣﻲآﻳﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻫﻤﻪ زواﻳﺎي ﺑﺎر ﭘﺎﻳﺪار ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﭘﺎﻳﺪار اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬

 ‫ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪي ﭘﺎﻳﺪاري ﺑﺮ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎي ﻳﻚ ﺷﺒﻜﻪ‬
‫• اﻟﻒ‪ -‬ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎي ﻣﻮﺟﻲ‪ :‬اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎ ﺑﻪ اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻲ ﻣﺜﻞ رﻋﺪ و ﺑﺮق‪ ،‬ﻛﻠﻴﺪ زﻧﻲ‪ ،‬و ﻳـﺎ ﻫـﺮ ﺗﻐﻴﻴـﺮ‬
‫دﻳﮕﺮ در ﺧﻄﻮط اﻧﺘﻘﺎل از ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ دﻳﮕﺮ ﻣﺮﺑﻮﻃﻨﺪ‪.‬ﺳﺮﻋﺖ اﻳـﻦ اﻣـﻮاج ﺑﺴـﻴﺎر ﺑـﺎﻻ و‬
‫ﻣﺤﺪوده زﻣﺎﻧﻲ آﻧﻬﺎ در ﺣﺪود ﻣﻴﻜﺮوﺛﺎﻧﻴﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫• ب‪ -‬ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ‪ :‬وﻗﺘﻲ اﺛﺮ ﻳﻚ اﺗﻔﺎق ﺑﻪ ﺳﺮ ژﻧﺮاﺗﻮر ﻣﻲرﺳﺪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑـﺎ ﺳـﻴﻢﭘـﻴﭻ‬
‫اﺳﺘﺎﺗﻮر و ﻓﻠﻮي ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﻮاﻳﻲ روي روﺗﻮر و ﮔﺸﺘﺎور اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ اﺛﺮ ﺑﮕﺬارد‪ ،‬زﻣﺎﻧﻲ ﻃﻮل ﻣﻲﻛﺸﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ زﻣﺎن از ﻣﺪت ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎي ﻣﻮﺟﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ و در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻴﻠﻲ ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺗﺎ ﺛﺎﻧﻴﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫• ج‪ -‬ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ‪ :‬اﻳﺠﺎد ﺗﻐﻴﻴﺮات روي ﮔﺸﺘﺎور اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﻴﻴﺮ دور روﺗﻮر و‬
‫ﺳﭙﺲ‪ ،‬از ﻃﺮﻳﻖ ﮔﺎورﻧﺮ‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﮔﺸﺘﺎور ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات آﻫﺴـﺘﻪﺗـﺮ از‬
‫دو ﭘﺪﻳﺪه ﻗﺒﻠﻲ و در ﻣﺤﺪوده زﻣﺎﻧﻲ ﻳﻚ ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﺛﺎﻧﻴﻪ اﺳـﺖ‪ .‬ﭘﺪﻳـﺪهﻫـﺎي ﻧﻮﺳـﺎﻧﺎت ﻓﺮﻛـﺎﻧﺲ‬
‫ﭘﺎﻳﻴﻦ و ﺗﺸﺪﻳﺪ زﻳﺮ ﺳﻨﻜﺮون در اﻳﻦ دﺳﺘﻪ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬زﻣﺎن اﻳﻦ ﭘﺪﻳـﺪهﻫـﺎ ﻳـﻚ ﺗـﺎ ﭼﻨـﺪ‬
‫ﺛﺎﻧﻴﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫• د‪ -‬ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎي ﺗﺮﻣﻮدﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ‪ :‬ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﮔﺸﺘﺎور ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴـﺮ در ﻧﻘﻄـﻪ ﻛـﺎر‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺎﻧﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه اﻧﺮژي ﮔﺮدد‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺴﻴﺎر آﻫﺴﺘﻪ و در ﺣـﺪ ﭼﻨـﺪﻳﻦ دﻗﻴﻘـﻪ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬
 ‫ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪي ﭘﺎﻳﺪاري ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺛﺎﺑﺖ زﻣﺎﻧﻲ‬
‫• اﻟﻒ‪ -‬دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت‪ :‬اﻳﻦ دﺳﺘﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺻﻔﺮ ﺗـﺎ ﭼﻨـﺪ ﺛﺎﻧﻴـﻪ در ﺳﻴﺴـﺘﻢ‬
‫ﻗﺪرت ﺑﺎﻗﻲﻣﻲﻣﺎﻧﻨﺪ و در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪي ﻗﺒﻠﻲ ﺗﻤﺎم ﭘﺪﻳـﺪهﻫـﺎي ﻣـﻮﺟﻲ‪ ،‬اﻟﻜﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴـﻲ و‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ )‪ (SSR , LFO‬را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬

‫• ب‪ -‬دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت‪ :‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻓﺮض ﻣﻲﺷـﻮد ﻛـﻪ ﭘـﺲ از ﻗـﺮار ﮔـﺮﻓﺘﻦ ﺳﻴﺴـﺘﻢ در ﻳـﻚ‬
‫اﻏﺘﺸﺎش ﺷﺪﻳﺪ ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎي ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻮﺳﺎﻧﺎت ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻓﺮﻛـﺎﻧﺲ‬
‫در ﻛﻞ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺪﻟﻴﻞ ﻋﺪم ﺗﻌﺎدل ﺑﻴﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﻣﺼﺮف ) ﭼﻪ از ﻧﻈﺮ ﺗﻮان‬
‫ﺣﻘﻴﻘﻲ و ﭼﻪ راﻛﺘﻴﻮ(‪ ،‬ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻜﺲ اﻟﻌﻤـﻞ دﻳﻨـﺎﻣﻴﻜﻲ دﻳﮕﻬـﺎي ﺑﺨـﺎر واﺣـﺪﻫﺎي ﺑﺨـﺎري‪،‬‬
‫ﻋﻜﺲاﻟﻌﻤﻞ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ آﺑﮕﺬر در واﺣﺪﻫﺎي آﺑﻲ‪ ،‬ﻛﻨﺘﺮل ﺧﻮدﻛﺎر ﺗﻮﻟﻴﺪ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎي ﺣﻔـﺎﻇﺘﻲ‬
‫ﻧﻴﺮوﮔﺎﻫﻬﺎ‪ ،‬ﻋﻜﺲاﻟﻌﻤﻞ ﺗﭗ ﭼﻨﺠﺮ در ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ و ﺗـﺎﺛﻴﺮات ﻓﺮﻛـﺎﻧﺲ ﻏﻴﺮﻧـﺎﻣﻲ ﺑـﺮ ﺑﺎرﻫـﺎ اﺗﻔـﺎق‬
‫ﻣﻲاﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮرﺳﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎ ﺗﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ از اﻏﺘﺸﺎش ﺷﺪﻳﺪ اﺗﻔﺎق ﻣﻲاﻓﺘﺪ‪.‬‬
‫• ج‪ -‬دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﻣﻴﺎن ﻣﺪت‪ :‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮز دﻗﻴﻘﻲ ﺑﻴﻦ ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪيﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪،‬آﻧﭽﻪ‬
‫ﻛﻪ دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﻣﻴﺎن ﻣﺪت ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ دﻳﻨﺎﻣﻴﻚ ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت و ﺑﻠﻨﺪ ﻣـﺪت اﺳـﺖ‪ .‬ﻳﻌﻨـﻲ‬
‫ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎﻳﻲ در ﻓﺎﺻﻠﻪ زﻣﺎﻧﻲ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺗﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ دﻗﻴﻘﻪ‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎ ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺷـﺎﻣﻞ ﻧﻮﺳـﺎﻧﺎت ﺗـﻮان‬
‫ﺑﻴﻦ واﺣﺪﻫﺎ ﺗﺎ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺛﺎﺑﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬

‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬
 Power System stability
Ability to remain in
operating equilibrium
Power System Stability Equilibrium between
opposing forces

Angle stability Voltage stability

Mid term Long term

Small signal stability Transient stability Large disturbance Small disturbance

Study period upto

Study period upto Study period upto
10 secs
several minutes tens of minutes
 Power System stability (contd/-)

Small signal Stability

Oscillatory instability Non-oscillatory instability

Insufficient damping torque Insufficient synchronizing torque
Unstable control action

Local plant modes Inter area modes Control modes Torsional modes
‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬
‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﭘﺎﻳﺪاري‬