‫ترجمه‪ :‬مهندس مـجید شـهیدی‬

‫موسسه فـرسـاران تفـکر‬

‫‪www.farsaran.com‬‬

‫کلیه حقوق مادی و معنوی این اثر متعلق به موسسه فرساران تفکر می باشد‪.‬‬
‫فروش‪ ،‬دانلود‪ ،‬چاپ‪ ،‬پخش و یا به اشتراک گذاری این کتاب به هر روشی غیر مجاز میباشد و لطفا از طریق وب سایت فرساران اقدام به خرید و حمایت از آن نمایید‪.‬‬
 ‫فهرست‬
‫در مورد نویسنده ‪1 ...................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ما میخواهیم از شما بشنویم ‪1 ........................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫معرفی ‪2 .................................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫محتویات این کتاب ‪2 ..................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫امکانات ویژه این کتاب ‪4 ............................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل ‪6 ............................................ ................................ ................................‬‬
‫تکنیکهای پیشرفته انتخاب محدودهها ‪6 ....................................... ................................ ................................‬‬
‫ترفندهای انتخاب محدوده بوسیله ماوس ‪7 ................................. ................................ ................................‬‬
‫ترفندهای انتخاب محدوده بوسیله صفحه کلید ‪8 .......................... ................................ ................................‬‬
‫کار با محدودههای سه بعدی ‪8 .................................................. ................................ ................................‬‬
‫انتخاب یک محدوده توسط دستور ‪10 ............................... ................................ ................................ Go To‬‬
‫استفاده از پنجره ‪11 ......................................... ................................ ................................ Go To Special‬‬
‫وارد کردن دادهها در یک محدوده ‪16 ........................................... ................................ ................................‬‬
‫پر کردن یک محدوده با مقادیری خاص یا فرمول ‪16 ......................... ................................ ................................‬‬
‫استفاده از ‪17 ......................... ................................ ................................ ................................ Fill Handle‬‬
‫استفاده از ‪ AutoFill‬برای ایجاد متون و سریهای عددی ‪17 ............................................ ................................‬‬
‫ایجاد یک لیست سفارشی برای ‪19 ............................... ................................ ................................ Auto Fill‬‬
‫ایجاد یک سری با استفاده از پنجره ‪21 ............................. ................................ ................................ Series‬‬
‫معرفی ابزار ‪23 ................................................... ................................ ................................ Paste Special‬‬
‫تکثیر ویژگیهای سلهای انتخابی ‪23 ............................................ ................................ ................................‬‬
‫ترکیب مبدا و مقصد همراه با انجام چهار عمل اصلی ریاضی ‪25 ........................................... ................................‬‬
‫ترانهاده کردن )‪ (Transpose‬سطرها و ستونها ‪26 ........................... ................................ ................................‬‬
‫پاک کردن یک محدوده ‪27 .......................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫اعمال ‪ Conditional Formatting‬بر روی یک محدوده ‪27 .................................................. ................................‬‬
‫ایجاد قوانین برای مشخص کردن سلها )‪28 ....................................... ................................ (Highlight Rules‬‬
‫ایجاد قوانین باالترین ‪ /‬پایینترین )‪30 ................................................ ................................ (Top / Bottom‬‬
‫اضافه کردن نوارهای داده ‪32 ................................................. ................................ ................................‬‬
‫استفاده از طیفهای رنگی )‪35 ............................... ................................ ................................ (Color Scale‬‬
‫اضافه کردن مجوعه آیکنها )‪37 ............................... ................................ ................................ (Icon Sets‬‬
‫بخش دوم ـ نامگذاری محدودهها ‪40 ................................................. ................................ ................................‬‬
‫نامگذاری یک محدوده ‪41 ........................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫نحوه کار با ‪42 ...................... ................................ ................................ ................................ Name Box‬‬
‫استفاده از پنجره ‪43 ............................................ ................................ ................................ New Name‬‬
‫تغییر محدوده عمل جهت تعریف نامها در سطح ‪44 .............................................. ................................ Sheet‬‬
‫نامگذاری یک محدوده با استفاده از عنوان آن ‪45 ........................ ................................ ................................‬‬
‫نامگذاری مقادیر ثابت ‪48 ....................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫استفاده از نام محدودهها ‪49 ....................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ارجاع از طریق نام محدوده ‪50 ................................................. ................................ ................................‬‬

‫أ‬
‫کلیه حقوق این اثر متعلق به موسسه فرساران تفکر است لطفا از طریق وب سایت فرساران اقدام به خرید و حمایت از آن نمایید‪.‬‬
‫جابجایی با استفاده از نام محدودهها ‪51 ..................................... ................................ ................................‬‬
‫چسباندن لیستی از نام محدودهها در یک ‪52 ..................... ................................ ................................ Sheet‬‬
‫پنجره ‪52 .................................................... ................................ ................................ Name Manager‬‬
‫اختصاص نام تعریف شده به محدودهای دیگر ‪53 ......................... ................................ ................................‬‬
‫تنظیم خودکار مختصات محدوده نامگذاری شده ‪54 ....................... ................................ ................................‬‬
‫تغییر نام یک محدوده ‪56 ........................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫حذف نام یک محدوده ‪56 ........................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫استفاده از نامها با عملگر اشتراک ‪56 ....................................... ................................ ................................‬‬
‫بخش سوم ـ ایجاد فرمولهای اولیه ‪58 ............................................. ................................ ................................‬‬
‫درک مبانی یک فرمول ‪58 .......................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫محدودیتهای فرمول نویسی در اکسل ‪ 2007‬و اکسل ‪59 ................................... ................................ 2010‬‬
‫درج و ویرایش یک فرمول ‪60 ................................................. ................................ ................................‬‬
‫استفاده از فرمولهای ریاضی ‪61 ............................................. ................................ ................................‬‬
‫استفاده از فرمولهای مقایسهای ‪62 ......................................... ................................ ................................‬‬
‫استفاده از فرمولهای متنی ‪62 ................................................ ................................ ................................‬‬
‫استفاده از فرمولهای آدرس ‪63 ............................................. ................................ ................................‬‬
‫مفهوم تقدم عملگرها ‪63 ............................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫تقدم عملگرها ‪64 ................................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫کنترل ترتیب اولویت ‪65 ........................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫کنترل بر روی محاسبات ‪67 ............................................... ................................ ................................ Sheet‬‬
‫تکثیر و انتقال فرمولها ‪69 ........................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫مفهوم آدرس دهی نسبی ‪71 ................................................... ................................ ................................‬‬
‫مفهوم آدرس دهی مطلق ‪73 .................................................... ................................ ................................‬‬
‫تکثیر یک فرمول بدون تغییر آدرس ‪74 .................................... ................................ ................................‬‬
‫نمایش فرمولهای موجود در ‪75 ......................................... ................................ ................................ Sheet‬‬
‫تبدیل یک فرمول به یک مقدار ‪75 ............................................... ................................ ................................‬‬
‫استفاده از محدودههای نامگذاری شده در فرمولها ‪76 .................................................... ................................‬‬
‫درج یک نام در یک فرمول ‪76 ................................................. ................................ ................................‬‬
‫اعمال نامها در فرمولها ‪77 .................................................... ................................ ................................‬‬
‫نامگذاری فرمولها ‪82 ........................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫استفاده از لینک )‪ (Link‬در فرمولها ‪82 ........................................ ................................ ................................‬‬
‫مفهوم آدرسهای خارجی ‪84 .................................................... ................................ ................................‬‬
‫بروزرسانی لینکها ‪85 ........................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫تغییر منبع لینک ‪86 .............................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫تعیین ‪ Format‬برای اعداد‪ ،‬تاریخ و زمان ‪86 ................................... ................................ ................................‬‬
‫تعیین ‪ Format‬برای اعداد ‪87 ................................................. ................................ ................................‬‬
‫سفارشی نمودن ‪ Format‬اعداد ‪91 ........................................... ................................ ................................‬‬
‫تعیین ‪ Format‬برای تاریخ و زمان ‪96 ........................................ ................................ ................................‬‬
‫سفارشی کردن ‪ Format‬تاریخ و زمان ‪97 ................................... ................................ ................................‬‬
‫حذف کردن یک ‪ Format‬سفارشی ‪99 ........................................ ................................ ................................‬‬
‫بخش چهارم ـ ایجاد فرمولهای پیشرفته ‪100 ..................................... ................................ ................................‬‬

‫ب‬
‫کلیه حقوق این اثر متعلق به موسسه فرساران تفکر است لطفا از طریق وب سایت فرساران اقدام به خرید و حمایت از آن نمایید‪.‬‬
‫استفاده از آرایهها )‪100 ................................................ ................................ ................................ (Arrays‬‬
‫استفاده از فرمول آرایهای ‪101 ............................................... ................................ ................................‬‬
‫مفهوم یک فرمول آرایهای ‪103 ................................................... ................................ ................................‬‬
‫فرمولهای آرایهای که در چند محدوده عمل میکنند ‪104 .............................................. ................................‬‬
‫استفاده از آرایههایی با مقادیر ثابت ‪105 ...................................... ................................ ................................‬‬
‫معرفی توابعی که ورودی یا خروجی آنها یک آرایه است ‪107 ............................................... ................................‬‬
‫استفاده از تکرار و مراجع دورانی ‪108 ............................................ ................................ Circular References‬‬
‫تجمیع )‪ (Consolidate‬دادههای چند ‪110 ............................. ................................ ................................ Sheet‬‬
‫اعمال ‪ Data Validation‬بر روی سلها ‪119 ................................... ................................ ................................‬‬
‫استفاده از کنترلها بر روی یک ‪122 ................................... ................................ ................................ Sheet‬‬
‫نمایش ریبون ‪122 ................................................ ................................ ................................ Developer‬‬
‫نحوه استفاده از کنترلها )‪123 .......................... ................................ ................................ (Form Control‬‬
‫اضافه نمودن یک کنترل به ‪123 ..................................... ................................ ................................ Sheet‬‬
‫برقراری لینک یک کنترل با یک سل ‪124 ................................... ................................ ................................‬‬
‫آشنایی با کنترلها ‪125 .......................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫بخش پنجم ـ عیبیابی فرمولها ‪132 ................................................ ................................ ................................‬‬
‫آشنایی با خطاهای اکسل ‪133 ...................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫مطالعه موردی ‪ :‬اجتناب از خطای ?‪ #NAME‬به هنگام حذف نام محدودهها ‪135 ....................................................‬‬
‫اصالح سایر خطاهای فرمولی ‪138 .................................................. ................................ ................................‬‬
‫از قلم افتادن یا عدم تطابق پرانتزها ‪138 .................................. ................................ ................................‬‬
‫نتایج یک فرمول اشتباه ‪139 ................................................... ................................ ................................‬‬
‫اصالح خطای ‪140 ..................................... ................................ ................................ Circular References‬‬
‫کنترل خطاهای فرمولی با استفاده از تابع )(‪141 ................................................. ................................ IFERROR‬‬
‫استفاده از ‪ Error Checker‬اکسل ‪143 ......................................... ................................ ................................‬‬
‫اعمالی که پس از کشف خطا میتوان انجام داد ‪144 ...................... ................................ ................................‬‬
‫تنظیمات مربوط به ‪145 ...................................... ................................ ................................ Error Cheking‬‬
‫ممیزی )‪ (Auditing‬یک ‪148 ............................................... ................................ ................................ Sheet‬‬
‫مفهوم ممیزی )‪149 ................................................. ................................ ................................ (Auditing‬‬
‫ردیابی سلهای مرتبط ‪150 ..................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ردیابی سلهای وابسته ‪150 ................................................... ................................ ................................‬‬
‫ردیابی سلهای حاوی خطا ‪151 ................................................. ................................ ................................‬‬
‫حذف فلشهای ردیاب ‪151 ..................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫ارزیابی فرمولها )‪151 .......................... ................................ ................................ (Evaluating Formulas‬‬
‫مشاهده مقادیر سلها ‪153 ..................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫بخش ششم ـ شناخت توابع ‪154 ...................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫نکاتی در خصوص توابع اکسل ‪155 .............................................. ................................ ................................‬‬
‫ساختار یک تابع ‪156 ................................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫استفاده از یک توابع در یک فرمول ‪159 ....................................... ................................ ................................‬‬
‫استفاده از ویژگی ‪161 ....................................... ................................ ................................ Insert Function‬‬
‫فراخوانی ‪164 .............................................. ................................ ................................ Analysis ToolPack‬‬
‫بخش هفتم ـ کار با توابع متنی ‪166 .................................................. ................................ ................................‬‬

‫ج‬
‫کلیه حقوق این اثر متعلق به موسسه فرساران تفکر است لطفا از طریق وب سایت فرساران اقدام به خرید و حمایت از آن نمایید‪.‬‬
‫توابع متنی اکسل ‪167 ............................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫کار کردن با کاراکترها و کدها ‪168 ................................................ ................................ ................................‬‬
‫تابع )(‪168 ................................. ................................ ................................ ................................ CHAR‬‬
‫تابع )(‪172 ................................. ................................ ................................ ................................ CODE‬‬
‫تابع )(‪173 ............................... ................................ ................................ ................................ LOWER‬‬
‫تابع )(‪173 ................................ ................................ ................................ ................................ UPPER‬‬
‫تابع )(‪173 .............................. ................................ ................................ ................................ PROPER‬‬
‫‪ Format‬کردن متن ‪174 ............................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫تابع )(‪174 .............................. ................................ ................................ ................................ DOLLAR‬‬
‫تابع )(‪175 ................................. ................................ ................................ ................................ FIXED‬‬
‫تابع )(‪176 .................................. ................................ ................................ ................................ TEXT‬‬
‫نمایش آخرین تاریخ بروزرسانی یک ‪176 .......................... ................................ ................................ Sheet‬‬
‫دستکاری متن ‪177 ................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫حذف کاراکترهای ناخواسته از یک متن ‪177 ................................... ................................ ................................‬‬
‫تابع )(‪178 .................................. ................................ ................................ ................................ TRIM‬‬
‫تابع )(‪179 ................................ ................................ ................................ ................................ CLEAN‬‬
‫تابع )(‪ : REPT‬تکرار یک کاراکتر ‪180 ............................................ ................................ ................................‬‬
‫پر کردن و هم سطح نمودن سلها با یک کاراکتر ‪180 .................................................... ................................‬‬
‫ساخت یک نمودار متنی ‪181 ................................................... ................................ ................................‬‬
‫استخراج قسمتی از یک متن ‪182 ................................................. ................................ ................................‬‬
‫تابع )(‪183 ................................... ................................ ................................ ................................ LEFT‬‬
‫تابع )(‪183 ................................ ................................ ................................ ................................ RIGHT‬‬
‫تابع )(‪184 ................................... ................................ ................................ ................................ MID‬‬
‫فرمولی برای تبدیل تاریخ ‪184 ................................................ ................................ ................................‬‬
‫جستجوی یک متن ‪184 .............................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫توابع )(‪ FIND‬و )(‪185 ............................................... ................................ ................................ SEARCH‬‬
‫جدا کردن نام و نام خانوادگی افراد ‪187 .................................... ................................ ................................‬‬
‫جدا کردن نام‪ ،‬نام خانوادگی و نام اختصاری افراد ‪188 .................................................. ................................‬‬
‫به دست آوردن حروف ستونها ‪189 ......................................... ................................ ................................‬‬
‫جایگزین کردن یک متن به جای متن دیگر ‪190 ................................ ................................ ................................‬‬
‫تابع )(‪190 ............................ ................................ ................................ ................................ REPLACE‬‬
‫تابع )(‪191 ....................... ................................ ................................ ................................ SUBSTITUTE‬‬
‫حذف یک کاراکتر از یک متن ‪192 ............................................. ................................ ................................‬‬
‫حذف دو کاراکتر مختلف از یک متن ‪193 .................................... ................................ ................................‬‬
‫حذف شکست خطوط ‪194 ........................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫بخش هشتم ـ کار با توابع منطقی و اطالعاتی ‪195 ................................. ................................ ................................‬‬
‫هوشمند کردن یک ‪ Sheet‬با استفاده از توابع منطقی ‪195 ................................................. ................................‬‬
‫استفاده از تابع )(‪196 ........................ ................................ ................................ ................................ IF‬‬
‫آزمونهای منطقی چندگانه ‪200 ................................................ ................................ ................................‬‬
‫ترکیب توابع منطقی با آرایهها ‪208 ........................................... ................................ ................................‬‬
‫استخراج دادهها با استفاده از توابع اطالعاتی ‪220 ........................... ................................ ................................‬‬

‫د‬
‫کلیه حقوق این اثر متعلق به موسسه فرساران تفکر است لطفا از طریق وب سایت فرساران اقدام به خرید و حمایت از آن نمایید‪.‬‬
‫تابع )(‪221 ................................... ................................ ................................ ................................ CELL‬‬
‫تابع )(‪224 ....................... ................................ ................................ ................................ ERROR.TYPE‬‬
‫تابع )(‪225 .................................. ................................ ................................ ................................ INFO‬‬
‫انواع توابع ‪227 ................................ ................................ ................................ ................................ IS‬‬
‫بخش نهم ـ کار با توابع جستجو ‪230 ................................................. ................................ ................................‬‬
‫مفهوم جداول ‪231 ........................ ................................ ................................ ................................ Lookup‬‬
‫تابع )(‪232 ................................. ................................ ................................ ................................ CHOOSE‬‬
‫جستجوی مقادیر در یک جدول ‪236 .............................................. ................................ ................................‬‬
‫تابع )(‪237 ........................... ................................ ................................ ................................ VLOOKUP‬‬
‫تابع )(‪238 ........................... ................................ ................................ ................................ HLOOKUP‬‬
‫محاسبه میزان تخفیف مشتریان با استفاده از توابع ‪239 .................................. ................................ LOOKUP‬‬
‫محاسبه میزان مالیات بر درآمد با استفاده از توابع ‪240 ................................... ................................ LOOKUP‬‬
‫پیدا کردن مواردی که دقیقا با هم مطابقت دارند ‪242 .................................................. ................................‬‬
‫توابع مربوط به جستجوی پیشرفته ‪244 ..................................... ................................ ................................‬‬
‫بخش دهم ـ کار با توابع تاریخ و زمان ‪252 ......................................... ................................ ................................‬‬
‫اکسل چگونه با توابع تاریخ و زمان کار میکند ‪252 ........................... ................................ ................................‬‬
‫وارد کردن تاریخ و زمان ‪253 .................................................. ................................ ................................‬‬
‫استفاده از توابع تاریخ در اکسل ‪256 ........................................... ................................ ................................‬‬
‫بازگرداندن یک تاریخ ‪258 ...................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫استفاده از توابع زمان در اکسل ‪267 ............................................ ................................ ................................‬‬
‫به دست آوردن یک زمان ‪268 ................................................. ................................ ................................‬‬
‫استخراج قسمتی از یک زمان ‪269 ............................................ ................................ ................................‬‬
‫محاسبه میزان تفاوت بین دو زمان ‪272 ..................................... ................................ ................................‬‬
‫تاریخ هجری شمسی در اکسل ‪277 ............................................... ................................ ................................‬‬
‫بخش یازدهم ـ کار با توابع ریاضی ‪278 ............................................. ................................ ................................‬‬
‫شناخت توابع گرد کردن در اکسل ‪283 ......................................... ................................ ................................‬‬
‫تابع )(‪283 .................................. ................................ ................................ ................................ ROUND‬‬
‫تابع )(‪284 ............................... ................................ ................................ ................................ MROUND‬‬
‫توابع )(‪ ROUNDUP‬و )(‪285 ................................. ................................ ................................ ROUNDDOWN‬‬
‫توابع )(‪ CEILING‬و )(‪285 ................................................ ................................ ................................ FLOOR‬‬
‫توابع )(‪ EVEN‬و )(‪286 ................................................... ................................ ................................ ODD‬‬
‫توابع )(‪ INT‬و )(‪287 ...................... ................................ ................................ ................................ TRUNC‬‬
‫استفاده از گرد کردن برای جلوگیری از خطاهای محاسباتی ‪287 ........................................ ................................‬‬
‫تنظیم قیمت ‪288 .................................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫جمع کردن مقادیر ‪290 .............................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫تابع )(‪290 .................................. ................................ ................................ ................................ SUM‬‬
‫محاسبه جمعهای تجمعی ‪290 ................................................... ................................ ................................‬‬
‫جمع کردن مقادیر مثبت یا منفی در یک محدوده ‪292 .................................................... ................................‬‬
‫تابع )(‪292 .................................. ................................ ................................ ................................ MOD‬‬
‫فرمولی بهتر برای به دست آوردن تفاوت بین دو زمان ‪293 ............................................ ................................‬‬
‫جمع کردن سلها به صورت سیستماتیک ‪293 ............................. ................................ ................................‬‬

‫ه‬
‫کلیه حقوق این اثر متعلق به موسسه فرساران تفکر است لطفا از طریق وب سایت فرساران اقدام به خرید و حمایت از آن نمایید‪.‬‬
‫مشخص کردن سال کبیسه ‪294 ............................................... ................................ ................................‬‬
‫ایجاد سایه روشن در سطح یک ‪295 ................................. ................................ ................................ Sheet‬‬
‫تولید اعداد تصادفی ‪297 .......................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫تابع )(‪297 ................................. ................................ ................................ ................................ RAND‬‬
‫تابع )(‪300 .................................................. ................................ ................................ RANDBETWEEN‬‬
‫بخش دوازدهم ـ کار با توابع آماری ‪301 ............................................ ................................ ................................‬‬
‫آشنایی با آمار توصیفی ‪301 ........................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫شمارش آیتمها با استفاده از تابع )(‪305 ............................ ................................ ................................ COUNT‬‬
‫محاسبه میانگینها ‪305 ............................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫تابع )(‪305 ........................... ................................ ................................ ................................ AVERAGE‬‬
‫تابع )(‪306 ............................. ................................ ................................ ................................ MEDIAN‬‬
‫تابع )(‪307 ................................ ................................ ................................ ................................ MODE‬‬
‫محاسبه میانگین وزنی ‪307 ..................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫مشخص کردن کران دادهها ‪309 .................................................. ................................ ................................‬‬
‫توابع )(‪ MIN‬و )(‪310 ..................... ................................ ................................ ................................ MAX‬‬
‫توابع )(‪ LARGE‬و )(‪311 .............................................. ................................ ................................ SMALL‬‬
‫انجام محاسبات بر روی ‪ k‬مقدار اول ‪312 ................................... ................................ ................................‬‬
‫انجام محاسبات بر روی ‪ k‬مقدار آخر ‪313 .................................... ................................ ................................‬‬
‫محاسبه شاخصهای پراکندگی ‪313 ............................................... ................................ ................................‬‬
‫محاسبه محدوده دادهها ‪313 ................................................... ................................ ................................‬‬
‫محاسبه واریانس ‪314 ............................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫محاسبه انحراف استاندارد ‪315 ............................................... ................................ ................................‬‬
‫معرفی توزیع فراوانی ‪317 ......................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫تابع )(‪319 ....................... ................................ ................................ ................................ FREQUENCY‬‬
‫مفهوم توزیع نرمال و تابع )(‪320 ............................. ................................ ................................ NORMDIST‬‬
‫شکل منحنی ‪ : 1‬تابع )(‪322 ........................................... ................................ ................................ SKEW‬‬
‫شکل منحنی ‪ : 2‬تابع )(‪324 ............................................ ................................ ................................ KURT‬‬
‫استفاده از ابزار آماری ‪326 .............................. ................................ ................................ Analysis Toolpak‬‬
‫استفاده از ابزار ‪331 ............................. ................................ ................................ Descriptive Statistics‬‬
‫محاسبه ضریب همبستگی دادهها ‪334 ...................................... ................................ ................................‬‬
‫کار کردن با ‪336 ................................................... ................................ ................................ Histogram‬‬
‫استفاده از ابزار ‪340 ................................................. ................................ Random Number Generation‬‬
‫استفاده از ‪344 ..................................... ................................ ................................ Rank and Percentile‬‬
‫بخش سیزدهم ـ آنالیز دادهها با جدول ‪347 ....................................... ................................ ................................‬‬
‫تبدیل یک محدوده به یک ‪349 ........................................... ................................ ................................ Table‬‬
‫عملیات اصلی مربوط به ‪350 ............................................... ................................ ................................ Table‬‬
‫مرتب کردن یک ‪353 ........................ ................................ ................................ ................................ Table‬‬
‫مرتب سازی پیچیده ‪354 ........................ ................................ ................................ ................................‬‬
‫مرتب سازی یک ‪ Table‬به ترتیب طبیعی ‪355 .............................. ................................ ................................‬‬
‫مرتب سازی بر روی قسمتی از یک ‪356 ............................. ................................ ................................ Field‬‬
‫مرتب سازی بدون دخالت حروف تعریف ‪358 ............................... ................................ ................................‬‬

‫و‬
‫کلیه حقوق این اثر متعلق به موسسه فرساران تفکر است لطفا از طریق وب سایت فرساران اقدام به خرید و حمایت از آن نمایید‪.‬‬
‫فیلتر کردن دادههای یک ‪359 ............................................ ................................ ................................ Table‬‬
‫استفاده از ‪ Filter List‬برای فیلتر کردن یک ‪359 ................................................ ................................ Table‬‬
‫فیلتر کردن با روش ‪362 ...................................... ................................ ................................ Quick Filter‬‬
‫نمایش مجدد ‪Record‬های فیلتر شده ‪365 ................................. ................................ ................................‬‬
‫استفاده از معیارهای پیچیده برای فیلتر کردن یک ‪365 ........................................... ................................ Table‬‬
‫نحوه وارد کردن معیارهای محاسبهای ‪369 .................................. ................................ ................................‬‬
‫تکثیر دادههای فیلتر شده به محدودهای دیگر ‪371 ...................... ................................ ................................‬‬
‫نحوه آدرس دهی ‪ Tables‬در فرمولها ‪372 .................................... ................................ ................................‬‬
‫نامهای تعیین شده ‪Table‬ها ‪373 ............................................. ................................ ................................‬‬
‫وارد کردن فرمولها ‪375 ....................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫توابع مربوط به ‪378 ......................... ................................ ................................ ................................ Table‬‬
‫نکاتی در خصوص توابع مربوط به ‪378 .............................. ................................ ................................ Table‬‬
‫توابعی که نیاز به محدوده معیار ندارند ‪378 ............................... ................................ ................................‬‬
‫توابعی که چندین شرط را میپذیرند ‪382 ................................... ................................ ................................‬‬
‫توابعی که نیاز به محدوده معیار دارند ‪385 ................................. ................................ ................................‬‬
‫بخش چهاردهم ـ آنالیز دادهها با جداول محوری )‪392 ........................................ ................................ (PivotTables‬‬
‫جدول محوری )‪ (PivotTable‬چیست ؟ ‪392 ..................................... ................................ ................................‬‬
‫یک ‪ PivotTables‬چگونه کار میکند ‪393 .................................... ................................ ................................‬‬
‫اصطالحات موجود در ساختار ‪395 ............................. ................................ ................................ PivotTable‬‬
‫ساختن یک ‪397 ....................... ................................ ................................ ................................ PivotTable‬‬
‫ساختن یک ‪ PivotTable‬از یک ‪ Table‬یا محدودهای از دادهها ‪397 ................................... ................................‬‬
‫ساختن یک ‪ PivotTable‬از یک منبع داده خارج از اکسل ‪401 ......................................... ................................‬‬
‫نحوه کار کردن با ‪ PivotTable‬و سفارشی کردن آن ‪402 ................................................ ................................‬‬
‫استفاده از ‪ Subtotals‬در ‪403 ................................ ................................ ................................ PivotTable‬‬
‫پنهان کردن ‪404 ................................................ ................................ ................................ Grand Total‬‬
‫پنهان کردن ‪404 .................................................... ................................ ................................ Subtotals‬‬
‫سفارشی کردن محاسبات مربوط به ‪404 ...................... ................................ ................................ Subtotals‬‬
‫تغییر محاسبات خالصه سازی دادهها ‪405 ....................................... ................................ ................................‬‬
‫استفاده از محاسبات تفاضلی )‪405 ........................................... ................................ (Difference Summary‬‬
‫استفاده از محاسبات تعیین درصد )‪408 ................................... ................................ (Percentage Summary‬‬
‫استفاده از جمع جاری )‪410 ........................ ................................ ................................ (Running Summary‬‬
‫استفاده از لیست خالصه سازی )‪411 ............................................... ................................ (Index Summary‬‬
‫ایجاد محاسبات سفارشی در ‪414 ................................. ................................ ................................ PivotTable‬‬
‫ایجاد یک فیلد محاسباتی ‪415 ......................... ................................ ................................ Calculated Field‬‬
‫ایجاد یک آیتم محاسباتی ‪417 .......................... ................................ ................................ Calculated Item‬‬
‫استفاده از نتایج ‪ PivotTable‬در فرمولها ‪421 ........................... ................................ ................................‬‬
‫بخش پانزدهم ـ استفاده از مدلهای کسب و کار ‪423 .......................... ................................ ................................‬‬
‫استفاده از ‪423 .............................................. ................................ ................................ What-If Analysis‬‬
‫ایجاد یک ‪ Data Table‬با یک ورودی ‪424 ................................... ................................ ................................‬‬
‫اضافه کردن فرمولهای بیشتر به ‪427 .................................................... ................................ Input Table‬‬
‫ایجاد یک ‪ Data Table‬با دو ورودی ‪428 .................................... ................................ ................................‬‬

‫ز‬
‫کلیه حقوق این اثر متعلق به موسسه فرساران تفکر است لطفا از طریق وب سایت فرساران اقدام به خرید و حمایت از آن نمایید‪.‬‬
‫ویرایش ‪430 ...................... ................................ ................................ ................................ Data Table‬‬
‫استفاده از ‪430 ........................ ................................ ................................ ................................ Goal Seek‬‬
‫ویژگی ‪ Goal Seek‬چگونه کار میکند؟ ‪430 ................................. ................................ ................................‬‬
‫اجرای ‪431 .......................... ................................ ................................ ................................ Goal Seek‬‬
‫بهینه سازی سود محصوالت ‪433 ...................... ................................ ................................ Product Margin‬‬
‫نکاتی در خصوص تقریبهای ‪435 ............................. ................................ ................................ Goal Seek‬‬
‫تجزیه و تحلیل نقطه سر به سر ‪436 ........................ ................................ ................................ Break-Even‬‬
‫حل معادالت جبری ‪438 .......................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫استفاده از ‪439 ........................ ................................ ................................ ................................ Scenarios‬‬
‫مفهموم ‪439 ......................... ................................ ................................ ................................ Scenarios‬‬
‫تنظیم یک ‪ Sheet‬برای ایجاد ‪441 .............................. ................................ ................................ Scenarios‬‬
‫اضافه کردن یک ‪441 ............................................... ................................ ................................ Scenario‬‬
‫نمایش یک ‪443 ...................... ................................ ................................ ................................ Scenario‬‬
‫ویرایش یک ‪445 .................................................... ................................ ................................ Scenario‬‬
‫ادغام چند ‪446 ....................... ................................ ................................ ................................ Scenario‬‬
‫تولید یک گزارش خالصه ‪446 .................................................. ................................ ................................‬‬
‫حذف یک ‪448 ........................ ................................ ................................ ................................ Scenario‬‬
‫بخش شانزدهم ـ استفاده از رگرسیون برای تعیین روند دادهها و پیش بینی ‪449 ...................... ................................‬‬
‫انتخاب روش رگرسیون ‪450 ....................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫استفاده از رگرسیون ساده برای دادههای خطی ‪451 ......................... ................................ ................................‬‬
‫تجزیه و تحلیل روند دادهها با استفاده از بهترین خط برازش ‪451 .................................... ................................‬‬
‫استفاده از رگرسیون ساده بر روی دادههای غیرخطی ‪475 ................................................. ................................‬‬
‫روند نمایی ‪476 ........................................ ................................ ................................ Exponential Trend‬‬
‫روند لگاریتمی ‪482 ................................... ................................ ................................ Logarithmic Trend‬‬
‫کار با ‪486 ....................... ................................ ................................ ................................ Power Trend‬‬
‫استفاده از آنالیز رگرسیون چند جملهای ‪489 .............................. ................................ ................................‬‬
‫استفاده از رگرسیون چندگانه ‪493 ............................................... ................................ ................................‬‬
‫بخش هفدهم ـ حل مسائل پیچیده بوسیله ‪497 ...................... ................................ ................................ SOLVER‬‬
‫برخی از پیش زمینههای ابزار ‪497 ..................................... ................................ ................................ Solver‬‬
‫فواید ابزار ‪498 ......................... ................................ ................................ ................................ Solver‬‬
‫چه زمانی باید از ‪ Solver‬استفاده کرد؟ ‪498 ................................ ................................ ................................‬‬
‫نحوه بارگذاری ابزار ‪500 ................................................. ................................ ................................ Solver‬‬
‫نحوه استفاده از ابزار ‪500 ............................................... ................................ ................................ Solver‬‬
‫اضافه کردن محدودیتها (قیود) ‪504 .......................................... ................................ ................................‬‬
‫ذخیره کردن راه حل به عنوان یک سناریو ‪506 ............................... ................................ ................................‬‬
‫تنظیمات سایر گزینههای ابزار ‪507 ..................................... ................................ ................................ Solver‬‬
‫انتخاب روش مورد استفاده ‪507 .................................... ................................ ................................ Solver‬‬
‫کنترل ابزار ‪508 ........................ ................................ ................................ ................................ Solver‬‬
‫کار با مدلهای ‪511 ..................... ................................ ................................ ................................ Solver‬‬
‫رمزگشایی از پیامهای ‪513 ............................................... ................................ ................................ Solver‬‬
‫تهیه گزارشات ‪518 ......................... ................................ ................................ ................................ Solver‬‬

‫ح‬
‫کلیه حقوق این اثر متعلق به موسسه فرساران تفکر است لطفا از طریق وب سایت فرساران اقدام به خرید و حمایت از آن نمایید‪.‬‬
‫تهیه ‪518 ..................... ................................ ................................ ................................ Answer Report‬‬
‫تهیه ‪520 ................................................. ................................ ................................ Sensitivity Report‬‬
‫تهیه ‪521 ....................... ................................ ................................ ................................ Limits Report‬‬
‫بخش هجدهم ـ ایجاد فرمولهای مربوط به وام ‪523 ............................. ................................ ................................‬‬
‫مفهوم ارزش زمانی پول ‪523 ...................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫محاسبه بازپرداخت وام ‪525 ....................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫تجزیه و تحلیل بازپرداخت وام ‪525 .......................................... ................................ ................................‬‬
‫محاسبه هزینه بهره ـ بخش اول ‪526 ......................................... ................................ ................................‬‬
‫محاسبه اصل وام و بهره آن ‪527 .............................................. ................................ ................................‬‬
‫محاسبه هزینه بهره ـ بخش دوم ‪528 ......................................... ................................ ................................‬‬
‫محاسبه اصل وام و بهره آن به صورت تجمعی ‪529 ....................... ................................ ................................‬‬
‫ایجاد یک برنامه استهالک وام ‪530 ............................................... ................................ ................................‬‬
‫ایجاد یک برنامه استهالک با نرخ بهره ثابت ‪531 ........................... ................................ ................................‬‬
‫ایجاد یک برنامه استهالک پویا )‪532 ........................... ................................ ................................ (Dynamic‬‬
‫محاسبه مدت زمان وام ‪534 ....................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫محاسبه نرخ بهره مورد نیاز یک وام ‪537 ........................................ ................................ ................................‬‬
‫محاسبه میزان وامی که میتوانید اخذ کنید ‪539 ............................. ................................ ................................‬‬
‫بخش نوزدهم ــ ایجاد فرمولهای سرمایهگذاری ‪543 ........................... ................................ ................................‬‬
‫طرز کار با سود ‪543 .................................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫مفهوم سود مرکب ‪543 .......................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫سود اسمی (صوری) در مقابل سود موثر ‪544 .............................. ................................ ................................‬‬
‫تبدیل سود اسمی و سود موثر ‪545 .......................................... ................................ ................................‬‬
‫محاسبه ارزش آینده سرمایهگذاری ‪546 ....................................... ................................ ................................‬‬
‫ارزش آینده سرمایهگذاری در سادهترین حالت ‪547 ..................... ................................ ................................‬‬
‫ارزش آینده سپردهگذاری به صورت ماهانه ‪548 ......................... ................................ ................................‬‬
‫ارزش آینده سرمایهگذاری با سپرده اولیه و واریز ماهانه ‪549 ....................................... ................................‬‬
‫تعیین هدف برای یک سرمایهگذاری ‪549 ....................................... ................................ ................................‬‬
‫محاسبه نرخ سود مورد نیاز ‪550 ............................................... ................................ ................................‬‬
‫محاسبه تعداد دوره سپردهگذاری مورد نیاز ‪551 ......................... ................................ ................................‬‬
‫محاسبه میزان سپردهگذاری مورد نیاز ‪552 ................................ ................................ ................................‬‬
‫محاسبه میزان سپرده اولیه مورد نیاز ‪554 ................................. ................................ ................................‬‬
‫محاسبه ارزش آینده یک سرمایهگذاری با نرخ سود متغیر ‪555 ........................................... ................................‬‬
‫بخش بیستم ـ ایجاد فرمولهای تنزیل ‪557 ........................................ ................................ ................................‬‬
‫محاسبه ارزش فعلی پول ‪557 ..................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫عامل تورم ‪558 .................................... ................................ ................................ ................................‬‬
‫محاسبه ارزش فعلی با استفاده از تابع )(‪559 ......................... ................................ ................................ PV‬‬
‫درآمد سرمایهگذاری در مقابل خرید یا اجاره یک ملک ‪560 ............................................ ................................‬‬
‫خرید در مقابل لیزینگ ‪562 .................................................... ................................ ................................‬‬
‫تنزیل جریان نقدی ‪564 ............................. ................................ ................................ ................................‬‬
‫محاسبه ارزش فعلی خالص ‪565 ............................................... ................................ ................................‬‬
‫محاسبه ارزش فعلی خالص با استفاده از تابع )(‪566 .............................................. ................................ NPV‬‬

‫ط‬
‫کلیه حقوق این اثر متعلق به موسسه فرساران تفکر است لطفا از طریق وب سایت فرساران اقدام به خرید و حمایت از آن نمایید‪.‬‬
‫محاسبه ارزش فعلی خالص برای جریانهای نقدی متغیر ‪568 .......................................... ................................‬‬
‫محاسبه ارزش فعلی خالص برای جریانهای نقدی نامتوازن ‪569 ...................................... ................................‬‬
‫محاسبه دوره بازگشت سرمایه ‪570 .............................................. ................................ ................................‬‬
‫دوره بازگشت سرمایه ساده بدون تنزیل ‪570 ............................. ................................ ................................‬‬
‫دوره بازگشت سرمایه بدون تنزیل دقیق ‪571 ............................. ................................ ................................‬‬
‫محاسبه نرخ بهره بازگشت ‪573 ................................................ ................................ ................................‬‬
‫استفاده از تابع )(‪573 ...................... ................................ ................................ ................................ IRR‬‬
‫محاسبه نرخ بهره بازگشت برای جریانهای نقدی نامتعادل ‪574 ....................................... ................................‬‬

‫ي‬
‫کلیه حقوق این اثر متعلق به موسسه فرساران تفکر است لطفا از طریق وب سایت فرساران اقدام به خرید و حمایت از آن نمایید‪.‬‬
 ‫از شما برای اخالق شرافتمندانه پرداخت هزینه‬
‫این کتاب سپاسگزاریم‪.‬‬

‫اگر این کتاب به هر طریقی به دست شما رسیده است خواهشمندیم که برای پرداخت هزینه‬
‫آن اقدام به خرید از وب سایت فرساران به آدرس زیر نمایید‪:‬‬

‫‪http://farsaran.com/farsaran_excel_formulas_and_functions_ebook‬‬

‫فروش‪ ،‬به اشتراک گذاری‪ ،‬چاپ‪ ،‬دانلود و یا پخش این کتاب و یا قسمتی از آن به هرشکلی یا روشی غیرمجاز است‬
‫و کلیه حقوق مادی و معنوی آن متعلق به موسسه فرساران است‪.‬‬

‫بنابر قوانین تجارت الکترونیک شما می توانید به مدت ‪ 7‬روز از خرید خود انصراف دهید اما برای این کتاب ما در فرساران به شما به‬
‫مدت ‪ 1‬سال فرصت می دهیم که هر لحظه که تمایل داشتید از خرید کتاب انصراف و کل وجه پرداختی خود‬
‫بدون هیچ قید و یا شرطی را دریافت دارید‪.‬‬

‫توجه‬
‫در فایلی که دانلود کرده اید‪ ،‬مثال های کتاب قرار داده شده است ‪.‬‬

‫ك‬
‫کلیه حقوق این اثر متعلق به موسسه فرساران تفکر است لطفا از طریق وب سایت فرساران اقدام به خرید و حمایت از آن نمایید‪.‬‬
 ‫در مورد نویسنده‬
‫‪ Paul‬یك كارشناس و نویسنده تمام وقت اكسل میباشد‪ .‬پائول از سال ‪ 1991‬نویسندگی كرده و‬ ‫‪Mcfedries‬‬

‫حاصل آن بیش از ‪ 60‬عنوان كتاب با بیش از ‪ 3‬میلیون نسخه فروش در سراسر جهان است‬

‫ما میخواهیم از شما بشنویم‬

‫این كتاب بی اغراق یکی از بهترین و كامل ترین كتاب هایی است كه در حوزه فرمول نویسی اكسل به انگلیسی‬
‫نوشته شده است و من همواره مشتاق بودم كه یك همچین اثري را به فارسی تهیه كنیم‪ .‬من و همکارانم در فرساران‬
‫سالهاي كه با اكسل كامال حرفه اي كار می كنیم و تدریس آنرا در بسیاري از شركت ها انجام می دهیم و بدیهی است‬
‫كه وسوسه شویم كه خودمان دست به تالیف كتاب بزنیم ‪ ،‬اما واقعیت آن است كه تجربه و كیفیت كتاب هاي مرجع و‬
‫انگلیسی آنقدر باالست كه واقعا نمی توانیم به این سادگی ها چیزي مشابه آنرا بنویسیم و بهترین كار شروع ترجمه این‬
‫كتاب است‪.‬‬
‫كتاب هاي ترجمه شده زیاد است اما براي من بسیار مهم بود كه چه شخصی با چه تجربه اي و از همه مهمتر با چه‬
‫عالقهاي به اكسل این ترجمه را انجام دهد‪.‬‬
‫ابتدا آقاي بهرام صمدیان ترجمه كتاب را شروع كرد و به دالیلی كامال موجه نتوانست آنرا ادامه دهید و سپس‬
‫آقاي مجید شهیدي كار ترجمه را شروع كردند و آقاي بهرام صمدیان هم بازخوانی و غلط گیري را انجام دادند‪.‬‬
‫و حاال این كتاب پیش روي شما ‪.‬‬
‫اما یك نکته مهم ‪ ،‬لطفا اگر در جایی از كتاب فکر كردید كه شما می توانید آن مفهوم و مطلب را دقیق تر توضیح‬
‫دهید‪ ،‬اینکار را انجام دهید و به ما كمك كنید كه كتاب را به روز رسانی كنیم و آنرا با كمك شما به بهترین و به روزترین‬
‫كتاب فرمول نویسی اكسل در آوریم و می توانید از طریق ایمیل زیر با فرساران در تماس باشد‪.‬‬
‫‪[email protected]‬‬

‫همچنین از وب سایت‪ ،‬مقاالت آموزشی و انجمن ما دیدن نمایید تا با دیگر محصوالت و خدمات فرساران آشنا‬
‫گردید‪.‬‬
‫فرشید میدانی ‪ /‬موسسه فرساران‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪1‬‬

 ‫معرفی‬
‫قانون قدیمی‪ 20/80‬براي نرم افزارها (به این معنی كه ‪ 80‬درصد كاربران یك برنامه تنها از ‪ 20‬درصد امکانات آن‬
‫استفاده میكنند)‪ ،‬در مورد مایکروسافت اكسل برقرار نیست‪ .‬در عوض‪ ،‬شاید بتوان اظهار كرد كه این برنامه تحت قانون‬
‫‪ 5/95‬به كار گرفته میشود یعنی ‪ 95‬درصد كاربران تنها از ‪ 5‬درصد قدرت اكسل بهره میگیرند‪ .‬به عبارت دیگر‪ ،‬اكثر‬
‫مردم میدانند كه با كمی فرمول نویسی و استفاده از توابع میتوانند از اكسل استفاده بیشتري داشته باشند‪ .‬متاسفانه‪ ،‬این‬
‫قسمت اكسل پیچیده به نظر میرسد و این ترس باعث عدم اقدام در مورد آن میشود به طوري كه به نظر میرسد با دنیایی‬
‫از اسرار ریاضیات و حسابداري و اصطالحات صفحات گسترده مواجه هستید‪.‬‬
‫اگر این مطالب در مورد شما نیز صدق میكند و شما تاجري هستید كه میخواهید از اكسل در بخشی از كسب و‬
‫كار خود استفاده نمایید‪ ،‬این كتاب را به درستی انتخاب نمودهاید‪ .‬در این كتاب‪ ،‬من مراحل ایجاد فرمولها را به همراه‬
‫پركاربردترین توابع‪ ،‬به دور از هرگونه اصطالحات پیچیده بیان كردهام‪ .‬این كتاب تنها به مراحل ایجاد فرمول در سطح‬
‫مقدماتی و پیشرفته بسنده نمیكند بلکه سعی دارد تا به شما نشان دهد كه چگونه میتوانید از اكسل در موارد روزمره و‬
‫مدلهاي تجاري واقعی استفاده نمایید‪ .‬كتاب پیش روي شما‪ ،‬این مهم را از طریق آموزشهاي غیرزائد‪ ،‬مرحله به مرحله‬
‫همراه با ارائه تمرینها و مثالهاي مرتبط با امور تجاري انجام میدهد‪.‬‬
‫اگر شما همواره از اكسل به عنوان یك برنامه ذخیره سازي اطالعات و اضافه كردن چند عدد به آن استفاده‬
‫كردهاید‪ ،‬این كتاب را مفید ارزیابی خواهید كرد‪ .‬به شما نشان خواهیم داد كه چگونه فرمولهاي مفید و قوي را از پایه‬
‫ایجاد كنید بدون اینکه نیاز به تمرین قبلی در مورد فرمول نویسی داشته باشید‪.‬‬

‫محتویات این کتاب‬

‫محتویات كتاب به شکلی نیست كه مجبور باشید از اول تا آخر آنرا بخوانید‪ ،‬هر چند در صورت نیاز میتوانید این‬
‫كار را انجام دهید‪ .‬در واقع‪ ،‬فصول به نحوي هستند كه میتوانید براي كسب اطالعات مورد نیاز خود به صورت مستقیم‬
‫به آن مراجعه كرده و اطالعات مورد نظر را استخراج نمایید‪.‬‬
‫در هر صورت‪ ،‬اگر یك كاربر تازه كار در اكسل هستید‪ ،‬توصیه میكنم كه از فصلهاي اول یعنی «كار با‬
‫محدودهها در اكسل» و دوم یعنی «استفاده از اسامی محدودهها» و سوم یعنی «ایجاد فرمولهاي پایه» و ششم یعنی «استفاده‬
‫از توابع» را به ترتیب مطالعه كرده تا مطمئن شوید كه با مفاهیم محدودهها‪ ،‬فرمولها و توابع در اكسل به صورت پایه آشنا‬
‫شدهاید‪.‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪2‬‬

 ‫بخشهاي مختلف این كتاب به شرح زیر میباشند‪:‬‬
‫بخش اول ــ «تسلط بر محدودهها و فرمولهای اکسل» ــ پنج فصل در این بخش وجود دارد كه حاوي‬
‫كلیه اطالعاتی است كه براي ساختن فرمول باید از آن اطالع داشته باشید‪ .‬این بخش با نگاهی به محدودهها و موارد مرتبط‬
‫به آن شروع میشود (كه براي تسلط بر فرمولها بسیار مهم است)‪ ،‬این بخش همچنین در مورد عملگرها‪ ،‬معادالت‪،‬‬
‫ویژگیهاي فرمولهاي پیشرفته و تکنیکهاي عیب یابی فرمولها مباحثی را مطرح میكند‪.‬‬

‫بخش دوم ــ «استفاده از قدرت توابع» ــ توابع‪ ،‬سطح بعدي فرمولها هستند و شما در این بخش هر آنچه‬
‫در مورد توابع وجود دارد را فرا خواهید گرفت‪ .‬پس از اینکه آموختید كه چگونه از توابع در فرمولها استفاده كنید‪،‬‬
‫هشت دسته اصلی توابع را مورد بررسی قرار خواهیم داد كه عبارتند از توابع متنی )‪ ،(Text‬توابع منطقی )‪ ،(Logical‬توابع‬
‫اطالعاتی )‪ ،(Information‬توابع جستجو )‪ ،(Lookup‬توابع تاریخ )‪ ،(Date‬توابع زمان )‪ ،(Time‬توابع ریاضی )‪ (Math‬و‬
‫توابع آماري )‪ .(Statistical‬در هر مورد به شما نحوه استفاده از توابع را به همراه تمرینهاي كاربردي زیادي ارائه خواهیم‬
‫كرد به طوري كه بتوانید از آنها در موارد روزمره استفاده نمایید‪.‬‬

‫بخش سوم ــ «ایجاد مدلهای کسب و کار» ــ پنج فصل موجود در این بخش همگی مربوط به كسب و‬
‫كار بوده و عوامل مختلفی را جهت تولید مدلهاي كسب و كاري قوي بررسی میكند‪ .‬شما میآموزید كه چگونه دادهها‬
‫را توسط جداول )‪ (Tables‬و جداول محوري )‪ ،(Pivot tables‬تجزیه و تحلیل كنید‪ ،‬چگونه از ابزارهاي ‪ What-if‬و ‪Goal‬‬

‫‪ Seek‬و سناریوها استفاده نمایید‪ ،‬چگونه از تکنیكهاي تجزیه و تحلیل رگرسیون و تعیین روند دادهها و نیز پیشبینی‬
‫آینده استفاده كرده و چگونه از ‪ Solver‬جهت حل معادالت پیچیده بهرهبرداري كنید‪.‬‬

‫بخش چهارم ــ «استفاده از فرمولهای مالی» ــ این كتاب با چند موضوع زیبا و شگفت انگیز كسب و‬
‫كاري مرتبط با توابع مالی اكسل به پایان میرسد‪ .‬در این بخش‪ ،‬تکنیكها و توابعی جهت محاسبه اقساط وام‪ ،‬تجزیه و‬
‫تحلیل سرمایه گذاري و كاربرد تخفیف در كسب و كار و تجزیه و تحلیل موجودي پول نقد خواهید آموخت‪.‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪3‬‬

 ‫امکانات ویژه این کتاب‬
‫‪ Formulas‬به صورتی طراحی شده كه اطالعات مورد‬ ‫‪and Functions with Microsoft Excel 2010‬‬ ‫كتاب‬
‫نیازتان را بدون اینکه وارد مباحث سنگین گردد‪ ،‬ارائه میكند‪ .‬براي استفاده بهتر و آسانتر این كتاب‪ ،‬ویژگیها و‬
‫قراردادهایی به شرح زیر در آن قرار داده شده است‪:‬‬
‫در ابتدا جدولی حاوي لغات التین به كار برده شده در متن این كتاب آمده كه مطالعه آن را سادهتر میكند‪.‬‬

‫عبارت به کار‬
‫توضیحات‬ ‫لغت التین‬
‫رفته در متن‬
‫هر زمان كه یك فایل اكسل را باز كنید‪ ،‬یك ‪ Workbook‬را باز كردهاید‪ .‬اگر مستقیما نرم افزار‬
‫‪Workbook‬‬ ‫‪Workbook‬‬
‫اكسل را باز كنید‪ ،‬فایل اكسلی را باز كردهاید كه نام پیش فرض آن ‪ Book1‬است‬
‫صفحات مختلف یك فایل اكسل كه به صورت پیش فرض ‪ 3‬عدد میباشند و با نامهاي ‪ Sheet1‬و‬
‫‪Worksheet‬‬ ‫‪Sheet‬‬
‫‪ Sheet2‬و ‪ Sheet3‬مشخص شده است‬
‫یك ‪ Sheet‬اكسل حاوي تعدادي سطر میباشد كه با شماره مشخص شده است‬ ‫‪Row‬‬ ‫سطر‬
‫یك ‪ Sheet‬اكسل حاوي تعدادي ستون میباشد كه با حروف التین … ‪ A, B, C,‬مشخص شده‬
‫‪Column‬‬ ‫ستون‬
‫است‬
‫از تقاطع یك سطر و ستون اكسل یك سل تشکیل شده است‬ ‫‪Cell‬‬ ‫سل‬
‫منظور از ‪ ،Format‬كلیه تنظیماتی است كه در خصوص یك سل قابل انجام است‪ ،‬به طور مثال‬
‫‪Format‬‬ ‫‪Format‬‬
‫رنگ آمیزي یك سل یا گذاشتن حاشیه براي یك محدوده و‪...‬‬
‫تعدادي از سلها كه به هم پیوسته یا جداي از یکدیگر انتخاب گردند‬ ‫‪Range‬‬ ‫محدوده‬
‫وروديهاي یك تابع را به عنوان آرگومان در نظر خواهیم گرفت‬ ‫‪Argument‬‬ ‫آرگومان‬
‫محلی است كه نام ‪ Sheet‬بر روي آن درج میگردد‪ .‬در واقع نام هر ‪ Sheet‬در ‪ Tab‬نوشته میشود‬
‫و در پایین سمت راست ‪ Workbook‬قرار دارد ــ در برخی مواقع منظور از ‪ Tab‬یکی از كلیدهاي‬ ‫‪Tab‬‬ ‫‪Tab‬‬

‫صفحه كلید میباشد‬

‫وروديهاي یك تابع را عملوند مینامند‬ ‫‪Operand‬‬ ‫عملوند‬
‫عالئمی كه در بین عملوندها استفاده میشود‪ ،‬مانند عالمت جمع )‪ (+‬یا عالمت بزرگتر >‬ ‫‪Operator‬‬ ‫عملگر‬

‫در ادامه موارد دیگري در متن كتاب وجود دارد كه به شرح زیر هستند‪:‬‬
‫مراحل ــ در سراسر كتاب‪ ،‬هر كاري در اكسل با روش گام به گام مطرح شده است‬ ‫‪o‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪4‬‬

‫توابع ــ كلیه توابع به صورت حروف بزرگ التین نوشته شده و بالفاصله بعد از نام تابع از یك جفت پرانتز‬ ‫‪o‬‬

‫استفاده شده است مانند )(‪ .SUM‬ضمنا در هر تابع تعدادي آرگومان اختیاري وجود دارد كه با یك جفت‬
‫براكت ][ نشان داده شده است مانند )]‪CELL(info_type;[refrence‬‬

‫مسیر ــ براي استفاده از ابزارهاي موجود در قسمت باالي صفحه هر ‪ Workbook‬از عبارت مسیر و مابین هر‬ ‫‪o‬‬

‫قسمت از مسیر نیز از عالمت ‪ ‬استفاده شده و از چپ به راست خوانده میشود‬

‫شماره جداول و شکلها ــ در هر بخش جدولها و شکلهایی وجود دارد كه شماره گذاري شدهاند‪.‬‬ ‫‪o‬‬

‫شماره گذاري در هر فصل جداگانه انجام شده و به این صورت نوشته میشود‪ :‬شکل ‪4-3‬؛ كه از سمت راست‬
‫به چپ خوانده میشود (یعنی شکل شماره ‪ 3‬از فصل ‪)4‬‬
‫جهت ‪Sheet‬ها ــ دقت كنید؛ در سراسر این كتاب جهت ‪Sheet‬ها از چپ به راست بوده و به همین خاطر‬ ‫‪o‬‬

‫موارد گفته شده نیز بر همین اساس تنظیم شده است‬

‫همچنین در سراسر كتاب كادرهایی با عنوان توجه وجود دارد كه حاوي نکته خاصی در خصوص موضوع مورد‬
‫بحث میباشد‪.‬‬

‫توجه‬
‫به این نکته توجه کنید‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪5‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫کاربامحدودههادراکسل‬ ‫‪1‬‬
‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬
‫زمانی كه با اكسل كار میكنید‪ ،‬احتمال اینکه زمان زیادي را صرف كار با محدودهها كنید خیلی زیاد است‪.‬‬
‫مواقعی كه در حال كپی كردن‪ Format ،‬كردن‪ ،‬حركت كردن‪ ،‬نامگذاري یا انتقال سلها هستید‪ ،‬كار با محدودهها زمان‬
‫زیادي از شما میگیرد‪ .‬به این نکته توجه كنید كه كار با محدودهاي از سلها بسیار آسانتر از كار با تك تك آنهاست‪.‬‬
‫فرض كنید میخواهید میانگین اعداد موجود در سلهاي ‪ B1‬تا ‪ B30‬را محاسبه كنید‪ .‬میتوانید ‪ 30‬سل را به عنوان‬
‫وارد نمایید‪ ،‬اما با این كار ممکن است یك عمر از اكسل گریزان شوید‪ .‬تایپ‬ ‫)(‪AVERAGE‬‬ ‫آرگومان در تابع‬
‫)‪ =AVERAGE(B1:B30‬سریعتر و احتماالً كاراتر است‪.‬‬
‫به عبارت دیگر‪ ،‬استفاده از محدودهها باعث صرفهجویی در زمان شده و انگشتان شما را از اذیت شدن مصون‬
‫میدارند‪ .‬البته این تمام ماجرا نیست‪ .‬محدودهها ابزاري هستند كه باعث نمایش قدرت پنهان اكسل میگردند‪ .‬اما‪ ،‬زمانی‬
‫به اهمیت محدودهها پی خواهید برد كه در ساختن فرمولها از آنها استفاده كنید‪ .‬این فصل شما را با نحوه ایجاد محدودهها‬
‫به صورت روتین آشنا كرده و چند تکنیك را جهت معرفی فواید استفاده از آنها ارائه میدهد‪.‬‬

‫تکنیکهای پیشرفته انتخاب محدودهها‬

‫هنگامی كه با اكسل كار میكنید‪ ،‬در موارد زیر نیاز به انتخاب محدودهاي از سلها را احساس خواهید كرد‪:‬‬
‫زمانی كه اطالعات یك محدوده به عنوان ورودي یك پنجره نیاز باشد‬ ‫‪o‬‬

‫زمانی كه آرگومانهاي یك تابع را وارد میكنید‬ ‫‪o‬‬

‫قبل از اجراي دستوري كه ورودي آن یك محدوده میباشد‬ ‫‪o‬‬

‫در زمان كار كردن با پنجرهها یا توابع‪ ،‬سرراستترین راه انتخاب یك محدوده‪ ،‬استفاده از روش دستی است‪ .‬به‬
‫این صورت كه ابتدا آدرس سل سمت چپ باالي محدوده و سپس استفاده از عالمت ‪ :‬و آدرس سل پایین سمت راست‬
‫محدوده را تایپ نمائید‪.‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪6‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫دیدن كل محدوده یا دانستن مختصات سلهاي آن براي استفاده از این روش مورد نیاز است كه چون ممکن است‬
‫این شرایط همواره برقرار نباشد‪ ،‬اغلب كاربران ترجیح میدهند كه از تایپ مستقیم آدرس محدوده خودداري كرده و‬
‫براي این كار از موس یا صفحه كلید استفاده نمایند‪.‬‬
‫این فصل‪ ،‬فرض كرده كه شما با مفاهیم ابتدایی انتخاب محدودهها آشنایی دارید‪ .‬بنابراین فقط چند تکنیك جهت‬
‫انتخاب سریعتر و بهتر آنها در ادامه آورده شده است‪.‬‬

‫ترفندهای انتخاب محدوده بوسیله ماوس‬

‫تکنیكهاي زیر را هنگام انتخاب محدودهها بوسیله ماوس به خاطر بسپارید‪:‬‬
‫زمانی كه یك محدوده پیوسته چهارگوش را انتخاب میكنید‪ ،‬اگر در انتخاب آخرین سل پایین سمت راست اشتباه‬ ‫‪o‬‬

‫كنید محدوده انتخابی شما بسیار بزرگ یا بسیار كوچك خواهد شد‪ .‬براي اصالح آن كلید ‪ Shift‬را پایین نگهداشته‬
‫و روي سل پایین سمت راست صحیح كلیك نمایید‪ .‬محدوده به صورت خودكار اصالح خواهد شد‪.‬‬
‫پس از انتخاب یك محدوده بزرگ‪ ،‬ممکن است سل فعال را مشاهده نکنید چرا كه مجبور شدهاید به پایین صفحه‬ ‫‪o‬‬

‫حركت كنید‪ .‬اگر قبل از ادامه مراحل نیاز داشته باشید كه سل فعال را مشاهده كنید‪ ،‬میتوانید از نوارهاي پیمایش‬
‫)‪ (Scroll Bars‬صفحه جهت مشاهده سل مورد نظر استفاده كرده یا كلیدهاي ‪ Ctrl+Backspace‬را فشار دهید‪.‬‬
‫میتوانید از كلید ‪ F8‬به عنوان راهی دیگر به هنگام انتخاب نواحی چهارگوش پیوسته به جاي ماوس استفاده‬ ‫‪o‬‬

‫كنید‪ .‬روي سل سمت چپ باالي محدوده مورد نظر كلیك كرده سپس كلید ‪ F8‬را فشار دهید تا وارد حالت‬
‫‪ Extend‬شوید (در این حالت عبارت ‪ Extend Selection‬را در نوار وضعیت )‪ (Status Bar‬مشاهده خواهید‬
‫كرد)‪ ،‬سپس روي سل سمت راست پایین محدوده كلیك نمایید‪ .‬اكسل كل محدوده بین این دو سل را انتخاب‬
‫خواهد كرد‪ .‬براي خارج شدن از حالت ‪ Extend‬مجددا كلید ‪ F8‬را فشار دهید‪.‬‬
‫در صورتی كه محدوده مورد نظر شما به صورت سلهاي پراكنده در سطح كاربرگ باشند‪ ،‬نیاز دارید تا آنها‬ ‫‪o‬‬

‫را با هم تركیب كرده تا یك محدوده ناپیوسته ایجاد شود‪ .‬راز انتخاب محدودههاي ناپیوسته پایین نگهداشتن‬
‫كلید ‪ Ctrl‬به هنگام انتخاب سلها میباشد‪ .‬به این صورت كه ابتدا‪ ،‬اولین سلی كه میخواهید در محدوده قرار‬
‫گیرد را انتخاب كرده سپس كلید ‪ Ctrl‬را نگهداشته و سلهاي بعدي را به وسیله ماوس انتخاب كنید‪.‬‬

‫توجه‬
‫زمانی که در حال انتخاب یک محدوده ناپیوسته به عنوان آرگومان یک تابع هستید‪ ،‬به خاطر اینکه از کلید‬
‫‪ Ctrl‬استفاده میکنید‪ ،‬سلول یا محدوده فعلی نیز در محدوده انتخابی شما وجود خواهد داشت و این مسئله‬
‫ممکن است باعث به وجود آمدن خطای مرجع دورانی ‪ Circular Reference‬گردد‪.‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪7‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫ترفندهای انتخاب محدوده بوسیله صفحه کلید‬

‫اكسل با داشتن تعداد زیادي ترفند جهت انتخاب محدودهها توسط صفحه كلید‪ ،‬كار انتخاب محدودهها را سادهتر‬
‫و كاراتر كرده كه این ترفندها به شرح زیر هستند‪:‬‬
‫اگر بخواهید محدودهاي پیوسته كه حاوي داده میباشد را انتخاب نمایید‪ ،‬راه سادهاي جهت انتخاب آن وجود‬ ‫‪o‬‬

‫دارد‪ .‬نخست‪ ،‬اولین سل سمت چپ باالي محدوده مورد نظر را كلیك كرده سپس كلیدهاي ‪Ctrl+Shift+End‬‬

‫را با هم فشار دهید تا كل محدوده حاوي داده انتخاب گردد‪.‬‬

‫اگر ناحیه مورد نظر آنقدر بزرگ است كه همه سلها در صفحه نمایش دیده نمیشوند‪ ،‬میتوانید با فعال كردن‬ ‫‪o‬‬

‫كلید ‪ ،Scroll Lock‬بر روي سلها پیمایش كنید‪ .‬هنگامی كه این كلید فعال است‪ ،‬فشار دادن كلیدهاي جهت‬
‫یا ‪ Page Up‬و ‪ ،Page Down‬باعث جابجا شدن شما در صفحه شده و محدوده انتخابی نیز دست نخورده باقی‬
‫میماند‪.‬‬

‫کار با محدودههای سه بعدی‬

‫محدوده سه بعدي‪ ،‬محدودهاي است كه بر روي چندین ‪ Sheet‬انتخاب شده باشد‪ .‬این نوع انتخاب بسیار قدرتمند‬
‫است‪ ،‬چرا كه به شما اجازه میدهد كه محدودهاي را بر روي دو یا چند ‪ Sheet‬بطور همزمان انتخاب كرده و اقدام به‬
‫ورود داده كنید‪ ،‬یا آن محدوده را ‪ Format‬كنید‪ ،‬یا دستور خاصی را براي همه محدوده انتخاب شده بر روي همه‬
‫‪ Sheet‬ها صادر كرده و نتیجه را در همه آنها مشاهده كنید‪ .‬در مواردي كه مشغول كار كردن بر روي مدلی هستید كه‬
‫داراي برچسبهاي یکسان در چندین ‪ Sheet‬میباشد‪ ،‬استفاده از این روش بسیار مفید است‪ .‬بطور مثال فرض كنید براي‬
‫ثبت هزینهها در یك ‪ ،Workbook‬نیاز باشد كه عبارت «هزینه» در سل ‪ A1‬كلیه ‪Sheet‬ها نمایش داده شود‪.‬‬
‫براي ایجاد یك محدوده سه بعدي‪ ،‬ابتدا باید ‪Sheet‬هاي مورد نظر را انتخاب كنید‪ .‬براي این كار میتوانید هر‬
‫یك از راههاي زیر را امتحان كنید‪.‬‬
‫براي انتخاب گروهی از ‪Sheet‬هاي كنار هم‪ ،‬روي ‪ Tab‬مربوط به اولین ‪ Sheet‬كلیك كرده سپس كلید ‪Shift‬‬ ‫‪o‬‬

‫را پایین نگهداشته و روي ‪ Tab‬آخرین ‪ Sheet‬كلیك نمایید‬

‫براي انتخاب گروهی از ‪Sheet‬هایی كه كنار هم قرار ندارند‪ ،‬كلید ‪ Ctrl‬را پایین نگهداشته و سپس روي ‪Tab‬‬ ‫‪o‬‬

‫هر ‪ Sheet‬كه میخواهید در یك گروه قرار گیرد‪ ،‬كلیك نمایید‬

‫براي انتخاب تمام ‪Sheet‬هاي موجود در یك ‪ ،Workbook‬روي یکی از ‪Tab‬ها كلیك راست كرده و سپس‬ ‫‪o‬‬

‫دستور ‪ Select All‬را انتخاب نمایید‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪8‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫هنگامی كه تمامی ‪Sheet‬هاي مورد نظر را انتخاب كردید‪ Tab ،‬این ‪Sheet‬ها به رنگ روشن درآمده و عبارت‬
‫]‪ [Group‬در نوار عنوان ‪( Workbook‬بالفاصله پس از نام فایل) ظاهر میشود‪ .‬جهت خارج شدن از وضعیت ]‪[Group‬‬

‫كافیست بر روي ‪ Tab‬یکی از ‪Sheet‬ها كلیك كنید‪.‬‬

‫حال كه تعدادي از ‪Sheet‬ها را انتخاب كردهاید‪ ،‬میتوانید محدوده سه بعدي خود را با فعال كردن یکی از‬
‫‪Sheet‬ها و انتخاب یك محدوده ایجاد كنید‪ .‬با این كار اكسل‪ ،‬سلهاي محدوده مورد نظر را در تمامی ‪Sheet‬هاي عضو‬
‫گروه انتخاب میكند‪.‬‬
‫با استفاده از فرمولها نیز میتوانید یك محدوده سه بعدي را ایجاد كنید‪ .‬قالب زیر فرمول عمومی این مسئله را‬
‫نمایش میدهد‪:‬‬
‫‪FirstSheet:LastSheet!ULCorner:LRCorner‬‬
‫در اینجا‪ FirstSheet ،‬نام ‪ Sheet‬اول گروه و ‪ LastSheet‬نام آخرین ‪ Sheet‬گروه میباشد‪ ،‬همچنین ‪ULCorner‬‬

‫و ‪ LRCorner‬سلهاي ابتدا و انتهاي محدوده مورد نظر میباشند‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬براي تعریف یك محدوده از ‪ A1‬تا ‪E10‬‬

‫بر روي ‪Sheet‬هاي ‪ Sheet1‬و ‪ Sheet2‬و ‪ Sheet3‬فرمول به صورت زیر نوشته میشود‪.‬‬
‫‪Sheet1:Sheet3!A1:E10‬‬
‫توجه‬
‫پس از اینکه کارتان با محدوده سه بعدی تمام شد‪ ،‬مطمئن شوید که ‪Sheet‬ها از حالت گروه خارج شوند‬
‫چرا که ممکن است به صورت تصادفی‪ ،‬تغییراتی را در تمام ‪Sheet‬ها اعمال کنید‬

‫تنها تعدادي از توابع اكسل هستند كه محدودههاي سه بعدي را قبول میكنند و این توابع عبارتند از‪:‬‬
‫‪AVERAGE(), COUNT(), COUNTA(), MAX(), MIN(), PRODUCT(), STDEV(), STDEVP(), SUM(),‬‬
‫)(‪VAR(), VARP‬‬
‫اطالعات كامل در خصوص این توابع و توابع دیگر اكسل را در بخشهاي بعدي فرا خواهید گرفت‪.‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪9‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫انتخاب یک محدوده توسط دستور ‪Go To‬‬

‫در مواقعی كه با محدودههاي بزرگ مواجه هستید‪ ،‬اكسل ابزاري به نام ‪ Go To‬دارد كه بوسیله آن میتوان از سل‬
‫جاري به یکی از سلهاي دیگر پرش كرد‪ .‬مراحل زیر نحوه استفاده از این دستور براي انتخاب یك محدوده بزرگ را‬
‫نشان میدهد‪:‬‬
‫‪ -1‬انتخاب سل سمت چپ باالي محدوده‬
‫‪ Home  Find & Select‬گزینه ‪ Go To‬را كلیك كنید‪ ،‬یا كلید ‪ F5‬یا كلیدهاي تركیبی ‪Ctrl+G‬‬ ‫‪ -2‬از مسیر‬
‫را فشار دهید تا پنجره ‪ Go To‬به شکل زیر ظاهر شود‬

‫شکل ‪ 1-1‬با استفاده از پنجره ‪ Go To‬میتوان محدودهها یا آدرسهاي مختلف را انتخاب كرد‬

‫‪ -3‬آدرس سل سمت راست پایین محدوده مورد نظر را در قسمت ‪ Reference‬وارد كنید‬
‫‪ -4‬همزمان با پایین نگاه داشتن كلید ‪ Shift‬بر روي دكمه ‪ OK‬كلیك كنید‬
‫توجه‬
‫یک راه دیگر برای انتخاب یک محدوده بزرگ این است آنقدر صفحه را کوچک کنید تا بتوانید محدوده‬
‫مورد نظر خود را مشاهده و انتخاب کنید‪ .‬برای این کار از ‪ Zoom dialog box‬پایین صفحه اکسل استفاده‬
‫کنید‪ .‬راه دیگر برای این کار استفاده از کلید کنترل و دکمه ‪ Scroll‬ماوس است‪ .‬با نگاه داشتن کلید ‪Ctrl‬‬
‫و حرکت دادن دکمه ‪ Scroll‬ماوس میتوان صفحه را کوچک یا بزرگ نمود‪.‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪10‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫استفاده از پنجره ‪Go To Special‬‬

‫شما معموالً سلها را بر اساس موقعیت آنها در ‪ Sheet‬انتخاب میكنید‪ .‬اكسل ابزار قدرتمندي در اختیار دارد كه‬
‫به شما این امکان را میدهد كه سلها را بر اساس محتویات یا ویژگیهاي خاصی كه دارند انتخاب نمایید‪ .‬از مسیر‬
‫‪ Home  Find & Select‬گزینه …‪ Go To Special‬را كلیك كنید یا بر روي دكمه ‪ Special‬در پنجره ‪ Go To‬كلیك‬
‫كنید‪ .‬پنجره ‪ Go To Special‬ظاهر خواهد شد‪.‬‬

‫شکل ‪ 1-2‬با استفاده از پنجره ‪ Go To Special‬میتوان سلها را بر اساس محتویات‪ ،‬فرمول و روابط بین آنها انتخاب كرد‬

‫انتخاب سلها بر اساس محتویات‬

‫پنجره ‪ Go To Special‬حاوي گزینههاي متعددي است‪ ،‬اما تنها چهار مورد از این گزینهها شما را قادر میسازد‬
‫كه بر اساس نوع محتویات سلها آنها را انتخاب نمایئد‪.‬‬
‫جدول ‪ ،1-1‬این چهار گزینه را مورد بررسی قرار داده است‪( .‬در قسمتهاي بعدي راجع به سایر گزینههاي پنجره‬
‫‪ Go To Special‬بحث خواهد شد)‪.‬‬
‫انتخاب سلهای همجوار‬
‫اگر نیاز به این داشته باشید كه سلهاي مجاور با یك سل فعال را انتخاب كنید‪ ،‬پنجره ‪ Go To Special‬این امکان‬
‫را براي شما مهیا میكند‪ .‬براي انتخاب یك ناحیه چهارگوش كه شامل همه سلهاي غیر خالی مجاور سل فعلی باشد‪ ،‬بر‬
‫گزینه ‪Current Array‬‬ ‫‪ Current‬كلیك نمایید‪ .‬در صورتی كه سل فعلی جزء یك آرایه باشد‪ ،‬بر روي‬ ‫‪Region‬‬ ‫روي‬
‫كلیك كنید تا همه سلهاي آرایه انتخاب گردد‪.‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪11‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫جدول ‪ 1-1‬گزینههایی براي انتخاب محدوده بر اساس محتویات سلها‬

‫توضیحات‬ ‫گزینه‬
‫همه سلهای حاوی یادداشت را انتخاب میكند‪.‬‬ ‫‪Comments‬‬

‫همه سلهای حاوی مقادیر ثابت كه گزینههای آن در زیر گزینه ‪ Formulas‬آورده شده را انتخاب میكند‬ ‫‪Constants‬‬

‫همه سلهای حاوی فرمول را انتخاب میكند‪ ،‬خروجی این سلها میتواند شامل انواع زیر باشد‬
‫انتخاب همه سلهاي حاوي اعداد‬ ‫‪Numbers‬‬

‫انتخاب همه سلهاي حاوي متن‬ ‫‪Text‬‬ ‫‪Formulas‬‬

‫انتخاب همه سلهاي حاوي مقادیر منطقی‬ ‫‪Logicals‬‬

‫انتخاب همه سلهاي حاوي خطا‬ ‫‪Errors‬‬

‫همه سلهاي خالی را انتخاب میكند‬ ‫‪Blanks‬‬

‫انتخاب سلها بر اساس اختالفات‬

‫اكسل میتواند سطر یا ستونهایی از دادهها را با هم مقایسه كرده و سلهایی را انتخاب نماید كه با هم اختالف‬
‫دارند‪ .‬مراحل زیر چگونگی انجام این كار را نشان میدهد‪:‬‬
‫‪ -1‬سطرها یا ستونهایی را كه میخواهید مقایسه شود‪ ،‬انتخاب نمایید‪( .‬دقت كنید كه سل فعال در داخل سطر یا‬
‫ستونی قرار گرفته باشد كه قصد مقایسه آن را دارید)‬
‫‪ -2‬پنجره ‪ Go To Special‬را باز كرده و بر روي یکی از گزینههاي زیر كلیك كنید‪:‬‬
‫‪ Row‬ــ این گزینه دادههاي ستون مربوط به سل فعال را به عنوان مقادیر مقایسه در نظر‬ ‫‪Differences‬‬

‫میگیرد‪ .‬اكسل مقادیر متفاوت را در سطرهاي متناظر انتخاب مینماید‬

‫‪ Column Differences‬ــ این گزینه دادههاي سطر مربوط به سل فعال را به عنوان مقادیر مقایسه در نظر‬
‫میگیرد‪ .‬اكسل مقادیر متفاوت را در ستونهاي متناظر انتخاب مینماید‬
‫‪ -3‬بر روي دكمه ‪ OK‬كلیك كنید‬

‫براي مثال‪ ،‬شکل ‪ 1-3‬یك محدوده انتخاب شده حاوي اعداد را نمایش میدهد‪ .‬ستون ‪ B‬حاوي مقادیر بودجه‬
‫اختصاص داده شده به كارخانهها میباشند‪ .‬مقادیر ستونهاي ‪ C‬و ‪ D‬مقادیر واقعی به دست آمده از كارگاههاي شماره ‪1‬‬
‫و شماره ‪ 2‬میباشد‪ .‬فرض كنید میخواهید بدانید كدام كارگاه‪ ،‬در چه بخشی‪ ،‬بر اساس بودجه عمل نموده و آیا انحراف‬
‫از بودجه داشته یا خیر‪ .‬به عبارت دیگر میخواهید مقادیر ستون ‪ B‬را با استفاده از مقادیر ستونهاي ‪ C‬و ‪ D‬مقایسه كرده و‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪12‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫‪Row‬‬ ‫سلهایی از این دو ستون را انتخاب كنید كه متفاوتند‪ .‬چون شما سطرهاي داده را با هم مقایسه میكنید‪ ،‬گزینه‬
‫‪ Differences‬را انتخاب خواهید كرد‪ .‬شکل ‪ 1-4‬نتایج را نمایش میدهد‪.‬‬

‫شکل ‪ 1-3‬قبل از استفاده از پنجره ‪ Go To Special‬براي مقایسه دادههاي سطرها (یا ستونها) باید محدوده مورد نظر را انتخاب نمود‬

‫انتخاب سلها با آدرس دهی‬

‫اگر سلی حاوي فرمول باشد‪ ،‬اكسل حق تقدم )‪ (Precedents‬را به سلهایی میدهد كه فرمول به آنها ارجاع شده‬
‫است‪ .‬براي مثال‪ ،‬اگر سل ‪ A4‬حاوي فرمول )‪ =SUM(A1:A3‬باشد سلهاي ‪ A2 ،A1‬و ‪ A3‬نسبت به سل ‪ A4‬مقدم هستند‪.‬‬
‫بنابراین در صورتی كه ‪ A4‬سل فعال باشد‪ ،‬با استفاده از پنجره ‪ Go To Special‬میتوان سلهاي مقدم بر این سل را انتخاب‬
‫نمود‪ .‬تقدم سلها بر دو نوع مستقیم و غیرمستقیم است‪ .‬تقدم مستقیم زمانی است كه آدرس سل به طور مستقیم در فرمول‬
‫حضور داشته باشد‪ .‬در مثال اخیر‪ ،‬سلهاي ‪ A2 ، A1‬و ‪ A3‬نسبت به ‪ A4‬تقدم مستقیم دارند‪ .‬در تقدم غیرمستقیم یك سل‬
‫توسط سل دیگري بر سل فعال تقدم دارد‪ .‬براي مثال اگر سل ‪ A1‬حاوي فرمول ‪ =B3*2‬باشد‪ ،‬سل ‪ B3‬به صورت غیرمستقیم‬
‫بر ‪ A4‬تقدم دارد‪.‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪13‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫شکل ‪ 1-4‬پس از اجراي دستور ‪ Row Differences‬سلهایی از ستونهاي ‪ C‬و ‪ D‬را نشان میدهد كه با مقادیر ستون ‪ B‬متفاوت هستند‬

‫اكسل همچنین سلهاي وابسته را تعریف میكند كه این سلها به وسیله فرمول‪ ،‬به سل مورد نظر اشاره دارند‪ .‬در‬
‫مثال قبلی‪ ،‬سل ‪ A4‬وابسته به سل ‪ A1‬میباشد‪ .‬همانند بحث تقدم‪ ،‬وابستگی نیز میتواند مستقیم یا غیرمستقیم باشد‪.‬‬

‫توجه‬
‫وابستگی به این صورت است ‪ :‬مقداری که در سل ‪ A4‬دیده میشود‪ ،‬بستگی مستقیم به مقدار وارد شده‬
‫در سل ‪ A1‬دارد‬

‫براي انتخاب سلهاي مقدم یا وابسته از طریق پنجره ‪ Go To Special‬به صورت زیر عمل میشود‪:‬‬
‫‪ -1‬محدوده مورد نظر را انتخاب كنید‬
‫‪ -2‬پنجره ‪ Go To Special‬را فراخوانی كنید‬
‫‪ -3‬یکی از گزینههاي ‪ Precedents‬یا ‪ Dependents‬را انتخاب كنید‬
‫‪ -4‬گزینه ‪ Direct Only‬را براي تقدم مستقیم یا وابستگی مستقیم انتخاب كنید‪ .‬در صورتی كه نیاز به انتخاب هر‬
‫دو حالت باشد‪ ،‬كافیست گزینه ‪ All Levels‬را انتخاب كنید‬
‫‪ -5‬بر روي دكمه ‪ OK‬كلیك كنید‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪14‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫گزینههای دیگر پنجره ‪Go To Special‬‬

‫پنجره ‪ Go To Special‬شامل چند گزینه دیگر جهت كمكرسانی در امر انتخاب محدودهها میباشد‪:‬‬

‫جدول ‪ 1-2‬سایر گزینههاي پنجره ‪ Go To Special‬براي انتخابهاي گوناگونی استفاده میشود‬

‫توضیحات‬ ‫گزینه‬
‫آخرین سل ‪( Sheet‬پایینترین سل سمت راست) كه حاوی داده بوده یا ‪ Format‬شده باشد‪ ،‬را انتخاب‬
‫‪Last Cell‬‬
‫میكند‬
‫كلیه سلهایی كه پنهان نباشند را انتخاب میكند‬ ‫‪Visible Cells‬‬
‫‪Only‬‬

‫كلیه سلهایی كه ‪ Conditional Formatting‬بر روی آنها انجام شده‪ ،‬انتخاب میشوند‬ ‫‪Conditional‬‬
‫‪Formats‬‬
‫كلیه سلهایی كه داراي ‪ Data Validation‬میباشند را انتخاب میكند‪ .‬در صورتی كه گزینه ‪ All‬را كلیك‬
‫كنید‪ ،‬كلیه سلهاي داراي ‪ Data Validation‬انتخاب میشوند‪ .‬در صورتی كه گزینه ‪ Same‬را كلیك كنید‪،‬‬ ‫‪Data‬‬
‫‪Validation‬‬
‫تنها سلهایی انتخاب میشوند كه قوانین آنها مشابه قوانین سل فعال باشد‬

‫توجه‬
‫در بخشهای بعدی در خصوص ‪ Conditional Formatting‬و ‪ Data Validation‬توضیحات کافی ارائه شده‬
‫است‬

‫جدول ‪ 1-3‬كلیدهاي میانبر مربوط به پنجره ‪Go To Special‬‬

‫انتخاب‬ ‫کلید میانبر‬

‫محدوده جاري‬ ‫* ‪Ctrl +‬‬

‫آرایه جاري‬ ‫‪Ctrl + /‬‬

‫استفاده از ‪Row Differences‬‬ ‫\ ‪Ctrl +‬‬

‫استفاده از ‪Column Differences‬‬ ‫| ‪Ctrl +‬‬

‫تقدم مستقیم‬ ‫[ ‪Ctrl +‬‬

‫وابستگی مستقیم‬ ‫] ‪Ctrl +‬‬

‫همه سطوح تقدم‬ ‫{ ‪Ctrl +‬‬

‫همه سطوح وابستگی‬ ‫} ‪Ctrl +‬‬

‫آخرین سل‬ ‫‪Ctrl + End‬‬

‫سلهاي غیرپنهان‬ ‫; ‪Alt +‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪15‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫معرفی برخی از کلیدهای میانبر در ارتباط با ‪Go To‬‬

‫براي انتخاب برخی از دستورات پنجره ‪ Go To‬میتوان از كلیدهاي تركیبی جدول شماره ‪ 1-3‬استفاده نمود‪.‬‬

‫وارد کردن دادهها در یک محدوده‬

‫اگر قبل از وارد كردن دادهها‪ ،‬بدانید كه دادهها در كدام محدوده وارد خواهند شد‪ ،‬میتوانید محدوده را انتخاب‬
‫كنید تا در وقت و تعداد كلیدهاي تایپ شده صرفه جویی كنید‪ .‬در هنگام وارد كردن دادهها‪ ،‬از كلیدهایی كه در جدول‬
‫‪ 4-1‬لیست شدهاند‪ ،‬جهت جابجایی در محدوده انتخابی استفاده نمایید‪.‬‬

‫جدول ‪ 1-4‬كلیدهاي راهبري در یك محدوده انتخاب شده‬

‫نتیجه‬ ‫کلید‬
‫حركت به سمت پایین به اندازه یك سطر‬ ‫‪Enter‬‬

‫حركت به سمت باال به اندازه یك سطر‬ ‫‪Shift + Enter‬‬

‫حركت به سمت راست به اندازه یك ستون‬ ‫‪Tab‬‬

‫حركت به سمت چپ به اندازه یك ستون‬ ‫‪Shift + Tab‬‬

‫حركت به چهار گوشه محدوده‬ ‫‪Ctrl + .‬‬

‫از فواید این كلیدهاي میانبر این است كه سل فعال هیچگاه از محدوده انتخابی خارج نمیشود‪ .‬براي مثال‪ ،‬اگر بعد‬
‫از درج آخرین داده در یك ستون كلید ‪ Enter‬را فشار دهید‪ ،‬سل فعال به اولین سل ستون بعدي منتقل خواهد شد‪.‬‬

‫پر کردن یک محدوده با مقادیری خاص یا فرمول‬

‫در صورتی كه بخواهید یك محدوده را با مقادیري خاص یا فرمول پر كنید‪ ،‬اكسل به دو طریق این كار را انجام‬
‫میدهد‪:‬‬
‫محدوده مورد نظر را انتخاب كنید‪ ،‬مقدار یا فرمول مورد نظر را در نوار فرمول تایپ كنید‪ ،‬و سپس كلیدهاي‬ ‫‪o‬‬

‫‪ Ctrl+Enter‬را فشار دهید‪ .‬اكسل كل محدوده را با هر آنچه كه شما در نوار فرمول تایپ كردهاید پر میكند‬
‫فرمول یا داده مورد نظر را وارد كنید‪ ،‬محدوده مورد نظر را انتخاب نمایید‪( ،‬به طوریکه مقدار تایپ شده نیز در‬ ‫‪o‬‬

‫آن قرار بگیرد)‪ ،‬سپس از مسیر ‪ Home  Editing‬گزینه ‪ Fill‬را كلیك كرده و دستور مناسب را انتخاب كنید‪.‬‬
‫براي مثال‪ ،‬اگر قصد دارید‪ ،‬از سل تایپ شده به سمت پایین را پر كنید‪ ،‬دستور ‪ Down‬را كلیك كنید‪ .‬اگر‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪16‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫چندین ‪ Sheet‬را انتخاب كردهاید‪ ،‬با استفاده از گزینه ‪ Across Worksheets‬در همان مسیر‪ ،‬محدوده مورد‬
‫نظر را در هر ‪ Sheet‬پرنمایید‬
‫توجه‬
‫کلیدهای ‪ Ctrl+D‬برای پر کردن به سمت پایین و کلیدهای ‪ Ctrl+R‬برای پر کردن به سمت راست استفاده‬
‫میشوند‬

‫استفاده از ‪Fill Handle‬‬

‫‪ ،Fill Handle‬یك مربع سیاه رنگ كوچك است كه در گوشه پایین و سمت راست سل یا محدوده فعال ظاهر‬
‫میشود‪ .‬این ابزار كوچك همه كاره‪ ،‬میتواند كارهاي مفیدي انجام دهد‪ ،‬تولید یك سري از اعداد یا متون و پركردن‬
‫آنها‪ ،‬پاك كردن‪ ،‬درج و حذف محدودهها از آن جمله است‪ .‬قسمت بعدي به شما نشان میدهد كه چگونه از این ابزار‬
‫جهت انجام هر یك از این عملیات استفاده نمایید‪.‬‬

‫استفاده از ‪ AutoFill‬برای ایجاد متون و سریهای عددی‬

‫اغلب اوقات در ‪Sheet‬ها از سريهاي متنی مانند ژانویه‪ ،‬فوریه‪ ،‬مارس یا شنبه‪ ،‬یکشنبه‪ ،‬دوشنبه و سريهاي عددي‬
‫مانند ‪ 5 ،3 ،1‬یا ‪ 1391 ،1390 ،1389‬استفاده میشود‪ .‬به جاي درج این سري با دست‪ ،‬میتوان از ‪ Fill Handle‬جهت ایجاد‬
‫آنها به صورت خودكار استفاده كرد‪ .‬این ویژگی ‪ AutoFill‬نامیده میشود‪ .‬مراحل زیر نحوه انجام كار را نمایش میدهد‪:‬‬
‫‪ -1‬براي ایجاد یك سري متنی‪ ،‬اولین سل محدوده مورد نظر را انتخاب كرده و مقدار ابتدایی را وارد نمایید‪ ،‬براي‬
‫سريهاي عددي دو عدد اول را وارد نموده و سپس هر دو سل را انتخاب نمایید‬
‫‪ -2‬نشانگر ماوس را روي ‪ Fill Handle‬ببرید‪ .‬نشانگر به یك عالمت جمع )‪ (+‬تغییر شکل خواهد داد‬
‫‪ -3‬كلید ماوس را نگهداشته و تا جایی كه كادر خاكستري رنگ محدوده مورد نظر شما را در برگیرد‪ ،‬بکشید‪.‬‬
‫اگر مطمئن نیستید كه كجا توقف كنید‪ ،‬به مقادیري كه نزدیك نشانگر ماوس ظاهر میشوند دقت كنید‪ ،‬یك‬
‫كادر كوچك مقدار وارد شده در آخرین سل محدوده را نمایش میدهد‬
‫‪ -4‬كلید ماوس را رها كنید‪ .‬محدوده با سري مورد نظر پر شده است‬

‫زمانی كه كلید ماوس را رها میكنید‪ ،‬اكسل نه تنها سري اعداد را تولید میكند‪ ،‬بلکه یك منو تحت عنوان‬
‫‪ AutoFill Options‬نیز ظاهر میكند‪ .‬براي دیدن گزینههاي آن‪ ،‬نشانگر ماوس را بر روي آن قرار داده‪ ،‬سپس بر روي آن‬
‫كلیك كنید تا لیست مربوطه باز شود‪ .‬گزینههایی كه مشاهده خواهید كرد بستگی به نوع سري دادههایی دارد كه تولید‬
‫كردهاید‪ .‬در هر حال حداقل چهار گزینه به شرح زیر وجود دارد‪:‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪17‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫گزینه ‪ Copy Cells‬ــ گزینه پیش فرض بوده و باعث تکثیر مقادیر موجود در سل یا سلهاي اصلی خواهد شد‬
‫گزینه ‪ Fill Series‬ــ در صورتی كه سري با یك عدد شروع شود‪ ،‬با كلیك بر روي این گزینه‪ ،‬یك سري از‬
‫اعداد پشت سر هم خواهید داشت‬
‫گزینه ‪ Fill Formatting Only‬ــ با انتخاب این گزینه تنها ‪ Format‬سل اصلی بر روي محدوده انتخابی اعمال‬
‫میگردد‬
‫گزینه ‪ Fill Without Formatting‬ــ براي پر كردن محدوده انتخابی بدون اعمال ‪ Format‬سل اصلی بر روي‬
‫محدوده انتخابی این گزینه را انتخاب كنید‬

‫شکل ‪ 1-5‬چند سري كه توسط ‪ Fill Handle‬تولید شده است را نشان میدهد‪ .‬سلهاي خاكستري رنگ‪ ،‬نخستین‬
‫مقدار سري میباشد‪ .‬به این نکته توجه كنید كه اكسل‪ ،‬هر متن حاوي عدد را به صورت سري عددي پر میكند و اعداد‬
‫را افزایش میدهد‪ ،‬مثال به ستونهاي ‪ E‬كارگاه شماره ‪ 1‬و ‪ F‬مشتري شماره ‪ 100‬توجه كنید‪.‬‬
‫نکات زیر را به هنگام استفاده از ‪ Fill Handle‬به خاطر بسپارید‪:‬‬
‫با كلیك و كشیدن ‪ Fill Handle‬به سمت پایین یا راست مقادیر افزایش پیدا میكنند‪ .‬با كلیك و كشیدن آن به‬ ‫‪o‬‬

‫سمت چپ یا باال مقادیر كاهش مییابند‬

‫‪ ،Fill Handle‬حروف مخفف استاندارد را قبول میكند مثل ‪ )January( Jan‬یا ‪)Sunday( Sun‬‬ ‫‪o‬‬

‫بازههاي سريهاي متنی نیز میتوانند بسیار متفاوت باشند‪ ،‬دو مقدار اول سري را وارد كنید‪ ،‬سپس هر دوي آنها‬ ‫‪o‬‬

‫‪ Fill‬كلیك كرده و آنرا بکشید‪ .‬مثالً اگر مقادیر ‪ 1st‬و ‪ 3st‬را وارد كرده‬ ‫‪Handle‬‬ ‫را انتخاب نمایید و روي‬
‫باشید‪ ،‬سري عبارت خواهند بود از ‪ 1st, 3st, 5st‬و الی آخر‬
‫اگر از سه یا چند سل به عنوان مقادیر ابتدایی سري استفاده كنید‪ ،‬اكسل بهترین برازش را ایجاد خواهد كرد‪ ،‬در‬
‫واقع روند دادهها به طور دقیقی برآورد میكند‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪18‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫شکل ‪ 1-5‬تعدادي از سريهاي تولید شده بوسیله ‪ ،Fill Handle‬سلهاي خاكستري اولین مقدار هر سري هستند‬

‫ایجاد یک لیست سفارشی برای ‪Auto Fill‬‬

‫همانطور كه در قسمتهاي قبل مالحظه كردید‪ ،‬اكسل مقادیر خاصی مثل ‪ January‬یا ‪ Sunday‬را به عنوان بخشی‬
‫از یك لیست بزرگ شناسایی میكند‪ .‬هنگامی كه ‪ Fill Handle‬را از سلی میكشید كه حاوي یکی از این مقادیر است‪،‬‬
‫اكسل سري را بر اساس مقادیر مناسب پر میكند‪ .‬البته این امر محدود به لیستهایی كه اكسل میشناسد‪ ،‬نیست‪ ،‬شما‬
‫میتوانید لیست شخصی خودتان را ایجاد كنید كه مراحل آن در ادامه آمده است‪:‬‬
‫‪ -1‬ابتدا بر روي منوي ‪ File‬و سپس بر روي دكمه ‪ Options‬كلیك كرده تا كادر ‪ Excel Options‬باز شود‬
‫‪ -2‬بر روي ‪ Advanced‬كلیك كرده و سپس از قسمت ‪ General‬بر روي دكمه …‪ Edit Custom Lists‬كلیك‬
‫نمایید‪ ،‬پنجره ‪ Custom Lists‬باز میشود‬
‫‪ List‬ظاهر‬ ‫‪Entries‬‬ ‫‪ New‬كلیك نمایید‪ ،‬مکان نما در كادر‬ ‫‪List‬‬ ‫‪ ،Custom‬بر روي دكمه‬ ‫‪Lists‬‬ ‫‪ -3‬در پنجره‬
‫خواهد شد‬
‫‪ -4‬یك گزینه را از لیست خود تایپ كرده و سپس كلید ‪ Enter‬را فشار دهید‪ .‬این مرحله را براي هر گزینه تکرار‬
‫كنید (دقت كنید كه ترتیب درج گزینهها همان باشد كه میخواهید در سري ظاهر شوند)‪ ،‬شکل ‪ 1-6‬یك‬
‫مثال را نشان میدهد‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪19‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫‪ -5‬بر روي دكمه ‪ Add‬كلیك كنید تا سري مورد نظر به لیستهاي قبلی اضافه گردد‬
‫‪ -6‬بر روي دكمه ‪ OK‬كلیك كرده تا به كادر ‪ Excel Options‬بازگردید‪ ،‬باز هم بر روي ‪ OK‬كلیك كنید‬

‫شکل ‪ 1-6‬استفاده از ‪ Custom Lists‬براي ایجاد یك سري جدید (ماههاي سال شمسی)‬

‫توجه‬
‫در صورتی که مقادیر سری مورد نظر را در ‪ Sheet‬وارد کردهاید‪ ،‬میتوانید آدرس آن سری را در کادر‬
‫‪ Import‬وارد کرده و سپس بر روی ‪ Add‬کلیک کنید‪ .‬همچنین برای حذف یک سری موجود‪ ،‬آنرا انتخاب‬
‫کرده سپس بر روی دکمه ‪ Delete‬کلیک کنید‪.‬‬

‫همان طور كه گفته شد‪ ،‬میتوان از ‪ Fill Handle‬جهت پركردن یك محدوده با مقدار یا یك فرمول خاص استفاده‬
‫كرد‪ .‬براي انجام این كار‪ ،‬اولین مقدار یا فرمول خاص خود را وارد كنید‪ .‬مقادیر یا فرمولها را انتخاب و سپس بر روي‬
‫‪ Fill‬كلیك كرده و آن را بر روي محدوده مورد نظر بکشید‪( .‬در اینجا فرض بر این است كه مقادیر‪ ،‬جزء‬ ‫‪Handle‬‬

‫سريهاي آماده اكسل نیستند)‪ ،‬زمانی كه كلید ماوس را رها كنید‪ ،‬اكسل ناحیه را پر خواهد كرد‪.‬‬
‫توجه كنید‪ ،‬اگر سل ابتدایی حاوي فرمولی با آدرس دهی نسبی باشد (توضیحات مربوط به در آدرس دهی نسبی‬
‫در بخش سوم از فصل اول آمده است ]مترجم[)‪ ،‬اكسل فرمولهاي تکثیر شده را اصالح خواهد كرد‪ .‬براي مثال‪ ،‬فرض‬
‫‪=A2‬‬ ‫كنید كه سل ابتدایی حاوي ‪ =A1‬باشد‪ .‬اگر عمل پر كردن به سمت پایین انجام گردد‪ ،‬سل بعدي حاوي فرمول‬
‫خواهد بود و سل بعدي ‪ =A3‬و به همین ترتیب تا جایی كه كلید ماوس را رها كنید ادامه خواهد داشت‪.‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪20‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫ایجاد یک سری با استفاده از پنجره ‪Series‬‬

‫‪ Fill‬جهت ایجاد یك سري‪ ،‬میتوان از دستور ‪ Series‬اكسل جهت كنترل بیشتر بر‬ ‫‪Handle‬‬ ‫به جاي استفاده از‬
‫تولید سري استفاده نمود‪ .‬مراحل زیر را طی كنید‪:‬‬
‫‪ -1‬اولین سلی كه میخواهید در سري استفاده شود را انتخاب نمایید و اولین مقدار را در آن تایپ كنید‪ .‬اگر‬
‫میخواهید كه یك سري با الگویی خاص را تولید كنید‪( ،‬مثل ‪2‬و‪4‬و‪ ،)6‬به تعداد كافی سلها را پر كنید تا‬
‫الگو مشخص شود‬
‫‪ -2‬كل محدوده مورد نظر را انتخاب كنید‬
‫‪ -3‬از مسیر ‪ Home  Editing  Fill‬بر روي گزینه …‪ Series‬كلیك كنید‪ .‬با این كار پنجره ‪ Series‬باز خواهد‬
‫شد‪ ،‬كه در شکل ‪ 7-1‬نشان داده شده است‬

‫شکل ‪ 1-7‬از پنجره ‪ Series‬براي ایجاد سريهاي دلخواه استفاده كنید‬

‫‪ -4‬در صورتی كه گزینه ‪ Rows‬را انتخاب كنید‪ ،‬یك سري به صورت سطري ایجاد میشود كه نقطه شروع آن‪،‬‬
‫سل فعال است‪ .‬اگر گزینه ‪ Columns‬را انتخاب كنید‪ ،‬سري به صورت ستونی ایجاد میشود‬
‫‪ -5‬براي تعیین نوع سري‪ ،‬از قسمت ‪ Type‬استفاده میشود كه داراي گزینههاي زیر است‪:‬‬
‫گزینه ‪ : Linear‬انتخاب این گزینه باعث میشود كه مقدار بعدي سري با اضافه شدن مقدار پرش‬
‫(عددي كه در كادر ‪ Step value‬وارد میشود)‪ ،‬به مقدار قبلی تعیین گردد (سري اعداد حسابی)‬
‫‪ :‬انتخاب این گزینه باعث میشود كه مقدار بعدي سري با ضرب مقدار قبلی در‬ ‫‪Growth‬‬ ‫گزینه‬
‫مقدار پرش تعیین گردد (سري اعداد هندسی)‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪21‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫گزینه ‪ : Date‬انتخاب این گزینه باعث میشود یك سري از تاریخها بر اساس واحدي كه در قسمت‬
‫‪ Date Unit‬انتخاب شده‪ ،‬مانند ‪ Month، Weekday ،Day‬یا ‪ Year‬ایجاد گردد‬
‫گزینه ‪ : AutoFill‬این گزینه شبیه ‪ Fill Handle‬عمل میكند‪ .‬توسط این گزینه میتوان الگوي اعداد‬
‫یا سريهاي متنی مثل ‪ Qrt2 ،Qrt1‬و ‪ Qrt3‬را توسعه داد‬

‫در صورتی كه یکی از گزینههاي ‪ Growth ،Liner‬یا ‪ Date‬را انتخاب كنید‪ ،‬مقداري را در كادر ‪Step Value‬‬ ‫‪-6‬‬
‫وارد میكنید كه این مقدار مشخص كننده میزان افزایش هر مقدار سري میباشد‬
‫‪ -7‬براي اعمال محدودیت بر روي سري تولیدي‪ ،‬مقدار مورد نظر را در كادر ‪ Stop Value‬وارد كنید‬
‫‪ -8‬بر روي دكمه ‪ Ok‬كلیك كنید‪ .‬اكسل سري را تولید كرده و دوباره به ‪ Sheet‬باز میگردد‬

‫شکل ‪ 1-8‬چند سري ستونی را نشان میدهد‪ .‬توجه كنید كه سري ‪ Growth‬در سل ‪( C12‬مقدار ‪ )128‬متوقف‬
‫شده‪ ،‬چرا كه مقدار بعدي سري‪ ،‬عدد ‪ 256‬بوده و بزرگتر از مقدار توقف )‪ (Stop Value‬میباشد‪ ،‬سري ‪ Day‬تاریخها را‬
‫به فاصله ‪ 2‬روز پر كرده‪ ،‬چرا كه مقدار پرش‪ 2 ،‬تعیین شده است‪ .‬اما سري ‪ Weekday‬كمی متفاوت است‪ ،‬تاریخها به‬
‫ترتیب قرارگرفته اما تعطیالت آخر هفته حذف شدهاند (بر اساس تقویم میالدي)‪.‬‬

‫شکل ‪ 1-8‬تعدادي از سريهاي ستونی ایجاد شده توسط دستور ‪Series‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪22‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫معرفی ابزار ‪Paste Special‬‬

‫تکنیكهاي تکثیر یك محدوده در اكسل معموال كل محتویات سلها اعم از مقدار یا فرمول‪ Format ،‬و هر‬
‫یادداشتی كه در سلها وجود دارد را تکثیر میكند (به عنوان مثال استفاده از كلیدهاي تركیبی ‪ Ctrl+C‬و ‪ .)Ctrl+V‬در‬
‫صورتی كه میتوان تصمیم گرفت كه تنها برخی از این ویژگیها تکثیر شوند‪ ،‬یا حتی سطرها و ستونها را ترانهاده‬
‫)‪ (Transpose‬نمود‪ .‬به عالوه‪ ،‬میتوان مقادیر محدوده مبدا را با محدوده مقصد به صورت ریاضی تركیب كرد‪ .‬همه این‬
‫كارها با ‪ Paste Special‬امکان پذیر است‪ .‬این تکنیكها در سه قسمت بعدي مورد بحث قرار گرفته است‪.‬‬

‫تکثیر ویژگیهای سلهای انتخابی‬

‫هنگام بنا كردن مجدد یك ‪ ،Sheet‬میتوان با تركیب ویژگیهاي سلها‪ ،‬در وقت صرفه جویی نمود‪ .‬به عنوان‬
‫مثال‪ ،‬اگر بخواهید فرمولی را در یك محدوده تکثیر كرده اما باعث خرابی ‪ Format‬موجود نشوید‪ ،‬میتوانید از اكسل‬
‫بخواهید كه فقط فرمولها را تکثیر كند‪.‬‬
‫اگر بخواهید تنها ویژگیهاي سلهاي انتخابی را تکثیر نمائید‪ ،‬مراحل زیر را دنبال كنید‪:‬‬
‫‪ -1‬ابتدا محدوده مورد نظر را انتخاب و سپس كلیدهاي تركیبی ‪ Ctrl+C‬را فشار دهید‬
‫‪ -2‬مقصد مورد نظر را انتخاب كنید‬
‫‪ Paste‬را كلیك كنید‪ .‬پنجره‬ ‫‪Special‬‬ ‫‪ Home‬منوي ‪ Paste‬را باز كرده و گزینه‬ ‫‪ Clipboard‬‬ ‫‪ -3‬از مسیر‬
‫‪ Paste Special‬مطابق شکل ‪ 1-9‬ظاهر خواهد شد‬
‫شکل ‪ 1-9‬براي تکثیر ویژگیهاي خاصی از سلهاي مورد نظر از پنجره ‪ Paste Special‬استفاده كنید‬

‫توجه‬
‫برای باز کردن پنجره ‪ Paste Special‬میتوان از کلیدهای ترکیبی ‪ Ctrl+Alt+V‬یا با کلیک راست در مقصد‬
‫و انتخاب گزینه ‪ Paste Special‬استفاده نمود‪.‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪23‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫‪ -4‬از قسمت ‪ Paste‬میتوان ویژگی مشخصی را انتخاب كرده تا در مقصد مورد نظر چسبانده شود‪ .‬این ویژگیها‬
‫به شرح زیر هستند‪:‬‬
‫گزینه ‪ : All‬كلیه ویژگیهاي سلهاي مبدا را در مقصد تکثیر میكند‬
‫گزینه ‪ : Formulas‬تنها فرمول سلهاي انتخابی را در مقصد تکثیر میكند‬
‫گزینه ‪ : Value‬فرمول موجود در سلها را تبدیل به مقادیر كرده و تنها همین مقادیر را در مقصد تکثیر‬
‫میكند‬
‫گزینه ‪ : Formats‬تنها ‪ Format‬سلهاي مبدا را در مقصد تکثیر میكند‬
‫گزینه ‪ : Comments‬توضیحات موجود در سلهاي مبدا را در مقصد تکثیر میكند‬
‫گزینه ‪ : Validation‬قوانین ‪ Data Validation‬سلهاي مبدا را در مقصد تکثیر میكند‬
‫گزینه ‪ : All Using Source Theme‬كلیه ویژگیهاي سلهاي مبدا را در مقصد تکثیر نموده و‬
‫سپس ‪ Format‬را بر اساس سلهاي مبدا انجام میدهد‬
‫گزینه ‪ : All Except Borders‬كلیه ویژگیهاي سلهاي مبدا به جز حاشیهها را در مقصد تکثیر‬
‫میكند‬
‫‪ : Column‬عرض ستونهاي محدوده مقصد را با عرض ستونهاي محدوده مبدا‬ ‫‪Widths‬‬ ‫گزینه‬
‫برابر میكند‪ .‬در این حالت هیچ دادهاي تکثیر نمیشود‬
‫‪ :‬فرمولها را تبدیل به مقادیر كرده سپس آنها را به‬ ‫‪Formula and Number Format‬‬ ‫گزینه‬
‫همراه ‪ Format‬عددي تکثیر میكند‬
‫گزینه ‪ : All Merging Condition Formats‬كلیه ویژگیهاي سلهاي مبدا را در مقصد تکثیر‬
‫كرده و قوانین ‪ Data Validation‬سلهاي مقصد را با قوانین ‪ Data Validation‬سلهاي مبدا تركیب‬
‫میكند‬

‫‪ -5‬اگر میخواهید كه اكسل سلهاي خالی موجود در ناحیه انتخابی را تکثیر نکند‪ ،‬گزینه ‪ Skip Blanks‬را عالمت‬
‫بزنید‬
‫‪ -6‬در صورتی كه بخواهید مقادیر تولید شده در سلهاي مبدا‪ ،‬به صورت خودكار در سلهاي مقصد تکثیر شوند‪،‬‬
‫مقصد ‪=$A$1‬‬ ‫كافیست دكمه ‪ Paste Link‬را كلیك كنید‪( .‬براي مثال‪ ،‬اگر سل مبدا ‪ A1‬باشد‪ ،‬فرمول سل‬
‫خواهد بود)‪ .‬در غیر اینصورت‪ ،‬بر روي دكمه ‪ OK‬كلیك كنید تا محدوده تکثیر شود‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪24‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫ترکیب مبدا و مقصد همراه با انجام چهار عمل اصلی ریاضی‬

‫اكسل شما را قادر میسازد كه دو محدوده را با هم تركیب كرده و یکی از چهار عمل اصلی ریاضی را نیز همزمان‬
‫بر روي سلهاي تركیب شده انجام دهید‪ .‬براي مثال‪ ،‬فرض كنید كه یك محدوده از اعداد ثابت را دارید كه میخواهید‬
‫دو برابر شوند‪ .‬به جاي ایجاد فرمولهایی كه تك تك سلها را در عدد ‪ 2‬ضرب كند (یا حتی بدتر از آن‪ ،‬مقدار هر سل‬
‫را به صورت دستی دو برابر كنید)‪ ،‬میتوانید محدودهاي ایجاد كنید كه فقط حاوي عدد ‪ 2‬میباشد‪ ،‬سپس این محدوده‬
‫را با محدوده قدیمی تركیب و به اكسل بگویید كه محدوده حاوي عدد ‪ 2‬را در كلیه سلهاي محدوده قبلی ضرب كند‪.‬‬
‫مراحل زیر نحوه انجام این كار را نشان میدهد‪:‬‬
‫‪ -1‬محدوده مقصد را انتخاب كنید (دقت كنید این محدوده باید از هر جهت مشابه محدوده مبدا باشد)‬
‫‪ -2‬مقدار ثابت را وارد كرده و كلیدهاي ‪ Ctrl+Enter‬را فشار دهید‪ ،‬تا كل محدوده با مقدار ثابت پر شود‬
‫‪ -3‬محدوده مبدا را انتخاب كرده و كلیدهاي ‪ Ctrl+C‬را فشار دهید‬
‫‪ -4‬محدوده مقصد را انتخاب كنید‬
‫‪ -5‬پنجره ‪ Paste Special‬را فراخوانی كنید‬
‫‪ -6‬گزینههاي موجود در بخش ‪ Operation‬كه به شرح زیر هستند‪ ،‬به شما در تركیب دو محدوده همراه با انجام‬
‫چهار عمل اصلی ریاضی كمك میكنند‪:‬‬
‫گزینه ‪ : None‬هیچ عملیات ریاضی انجام نمیدهد‬
‫گزینه ‪ : Add‬مقادیر سلهاي مقصد را با مقادیر سلهاي مبدا جمع میكند‬
‫گزینه ‪ : Subtract‬مقادیر سلهاي مبدا را از مقادیر سلهاي مقصد كسر میكند‬
‫گزینه ‪ : Multiply‬مقادیر سلهاي مبدا را در مقادیر سلهاي مقصد ضرب میكند‬
‫گزینه ‪ : Divide‬مقادیر سلهاي مقصد را بر مقادیر سلهاي مبدا تقسیم میكند‬
‫‪ -7‬اگر بخواهید هیچ عملیاتی در مورد سلهاي خالی انجام نگیرد‪ ،‬گزینه ‪ Skip Blanks‬را عالمت بزنید‬
‫‪ -8‬بر روي دكمه ‪ OK‬كلیك كنید‪ .‬اكسل نتیجه محاسبات را در سلهاي مقصد نشان میدهد‪ .‬به این نکته توجه‬
‫كنید كه نتایج به دست آمده‪ ،‬مقادیر هستند و فرمولی وجود ندارد‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪25‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫ترانهاده کردن )‪ (Transpose‬سطرها و ستونها‬

‫در صورتی كه بخواهید ستونی از دادهها را به صورت سطري داشته باشید (یا بر عکس)‪ ،‬میتوانید از دستور‬
‫‪ Transpose‬در پنجره ‪ Paste Special‬استفاده كنید‪ .‬براي این كار مراحل زیر را دنبال كنید‪:‬‬
‫‪ -1‬سلهاي مبدا را انتخاب و كلیدهاي ‪ Ctrl+C‬را فشار دهید‬
‫‪ -2‬سل سمت چپ باالي محدوده مقصد را انتخاب كنید‬
‫‪ -3‬از پنجره ‪ Paste Special‬گزینه ‪ Transpose‬را انتخاب كرده و بر روي ‪ OK‬كلیك كنید‬
‫با این كار‪ ،‬سلهاي مبدا‪ ،‬در محل مقصد ترانهاده خواهند شد‪ .‬شکل ‪ 1-10‬نشان دهنده این مطلب است‪.‬‬

‫شکل ‪ 1-10‬براي ترانهاده كردن سطرها و ستونها از دستور ‪ Transpose‬استفاده میشود‬

‫محدوده مبدا‬

‫محدوده مقصد‬
‫ترانهاده شده‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪26‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫پاک کردن یک محدوده‬

‫پاك كردن یك محدوده‪ ،‬به طور كلی سلها را از كاربرگ حذف میكند‪ .‬در صورتی كه بخواهید سلها باقی‬
‫مانده و فقط محتویات یا ‪ Format‬آنها پاك شود‪ ،‬میتوانید از دستور ‪ Clear‬اكسل استفاده كنید‪ .‬براي این كار مراحل‬
‫زیر را دنبال كنید‪:‬‬
‫‪ -1‬محدوده مورد نظر را انتخاب كنید‬
‫‪ -2‬از مسیر ‪ Home  Editing‬گزینه ‪ Clear‬را كلیك كنید‬
‫‪Clear‬‬ ‫‪ -3‬به دلخواه یکی از گزینههاي ‪ Clear Comments ،Clear Contents ،Clear Formats ،Clear All‬یا‬
‫‪ Hyperlinks‬را انتخاب كنید‬
‫براي پاك كردن مقادیر یا فرمولهاي موجود در یك محدوده‪ ،‬توسط ‪ ،Fill Handle‬دو تکنیك وجود دارد‪:‬‬
‫ابتدا محدوده مورد نظر را انتخاب كنید‪ .‬سپس ‪ Fill Handle‬را گرفته و بر روي سلهایی كه قصد پاك‬ ‫‪o‬‬

‫كردن آنها را دارید‪ ،‬بکشید‪ .‬سلها به رنگ خاكستري درآمده و با رها كردن دكمه ماوس‪ ،‬مقادیر و‬
‫فرمولهاي موجود در آن سلها حذف خواهند شد‬
‫اگر بخواهید كلیه محتویات سلها اعم از مقدار‪ ،‬فرمول‪ Format ،‬و یادداشتها را حذف كنید‪ ،‬ابتدا‬ ‫‪o‬‬

‫محدوده مورد نظر را انتخاب كرده و كلید ‪ Ctrl‬را نگهدارید‪ ،‬سپس ‪ Fill Handle‬را گرفته و روي سلهاي‬
‫مورد نظر بکشید‪ .‬زمانی كه دكمه ماوس را رها كنید‪ ،‬اكسل كلیه محتویات سلها را پاك خواهد كرد‬

‫اعمال ‪ Conditional Formatting‬بر روی یک محدوده‬

‫بسیاري از فایلهاي اكسل حاوي صدها داده میباشند‪ .‬فصول باقیمانده این كتاب‪ ،‬طوري طراحی شدهاند كه براي‬
‫ایجاد فرمولها‪ ،‬اعمال توابع و انجام تجزیه و تحلیل بر روي مجموعه بزرگی از دادهها به شما كمك میكنند‪ .‬اما همیشه‬
‫اینطور نیست كه بخواهید بر روي یك ‪ Workbook‬و اطالعات موجود در آن تجزیه و تحلیل انجام دهید‪ .‬ممکن است‬
‫برخی اوقات به دنبال پاسخ به چنین سوال سادهاي باشید ‪« :‬كدام سلها هستند كه مقدارشان بزرگتر از صفر است؟» یا‬
‫«مقدار كدامیك از سلها بیشتر از میانگین كل مقادیر است؟»‪ .‬این سواالت ساده به سادگی و با نگاهی گذرا به ‪،Sheet‬‬
‫پاسخ داده نمیشوند‪ ،‬اگر تعداد دادهها كمی بیشتر باشد كه كار سختتر نیز خواهد شد‪ .‬براي كمك به شما و جهت‬
‫‪Conditional‬‬ ‫‪ Conditional‬را ایجاد كرده است‪.‬‬ ‫‪Formatting‬‬ ‫پاسخگویی به سواالتی مشابه‪ ،‬اكسل امکان استفاده از‬
‫‪ Formatting‬نوعی ‪ Format‬است كه اكسل تنها براي سلهایی اعمال میكند كه یك شرط در مورد آنها صادق باشد‪.‬‬
‫اكسل این شرط را قانون مینامد‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬میتوانید مقادیر منفی را با رنگ قرمز نشان دهید‪.‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪27‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫ایجاد قوانین برای مشخص کردن سلها )‪(Highlight Rules‬‬

‫ایجاد این قانون‪ ،‬باعث میشود‪ ،‬در صورت تحقق شرطی خاص‪ Format ،‬خاصی به سلهاي مورد نظر اعمال‬
‫گردد‪ .‬براي ایجاد چنین قانونی از مسیر ‪ Home  Style  Conditional Formatting‬مکان نماي ماوس را بر روي‬
‫‪ Highlight Cells Rules‬قرار دهید‪ .‬هفت انتخاب پیش روي شما ظاهر میشود كه به شرح زیر است‪:‬‬
‫گزینه ‪ Greater Than‬ــ براي اعمال ‪ Conditional Formatting‬بر روي سلهایی كه مقادیر آنها از مقدار‬
‫مشخص شده توسط شما بیشتر باشد‪ ،‬استفاده میشود‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬فرض كنید میخواهید مقادیر فروش امسال‬
‫را كه در مقایسه با سال قبل بیش از ‪ 10‬درصد افزایش داشته‪ ،‬مشخص كنید‪ .‬براي این كار بهتر است ستونی ایجاد‬
‫كنید كه درصد اختالف فروش امسال و سال گذشته را محاسبه كند (ستون ‪ D‬در شکل ‪ ،)1-11‬سپس میتوانید از‬
‫دستور ‪ Greater Than‬جهت جستجوي مقادیر بزرگتر از ‪ 0.1‬استفاده كنید‪.‬‬
‫گزینه ‪ Less Than‬ــ براي اعمال ‪ Conditional Formatting‬بر روي سلهایی كه مقادیر آنها از مقدار مشخص‬
‫شده توسط شما كمتر باشد‪ ،‬مورد استفاده قرار میگیرد‪ .‬براي مثال‪ ،‬براي تشخیص اینکه كدام محصول امسال‬
‫نسبت به سال قبل فروش كمتري داشته‪ ،‬میتوان از این دستور بر روي ستون درصد اختالف فروش امسال و سال‬
‫گذشته‪ ،‬با شرط كمتر از ‪ 0‬استفاده نمود‪( .‬شکل ‪)1-11‬‬
‫گزینه ‪ Between‬ــ براي اعمال ‪ Conditional Formatting‬بر روي سلهایی كه مقادیر آنها مابین دو مقدار‬
‫مشخص شده توسط شما باشد‪ ،‬استفاده میشود‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬فرض كنید میخواهید بدانید درآمد كدام یك از‬
‫افراد شركت كننده در یك مصاحبه‪ ،‬مابین دو عدد صحیح ‪ a‬و ‪ b‬میباشد‪ .‬جایی كه عدد ‪ a‬كوچکتر از عدد ‪b‬‬

‫است‪.‬‬
‫‪ Conditional‬بر روي سلهایی كه مقادیر آنها برابر با مقدار‬ ‫‪Formatting‬‬ ‫ــ براي اعمال‬ ‫‪Equal To‬‬ ‫گزینه‬
‫مشخص شده توسط شما باشد‪ ،‬مورد استفاده قرار میگیرد‪ .‬فرض كنید یك جدول حاوي اقالم موجود در انبار‬
‫شركت دارید و قصد دارید بدانید كه موجودي كدام یك از اقالم برابر با ‪ 0‬شده تا اقدام به خرید آنها كنید‪.‬‬
‫گزینه ‪ Text That Contains‬ــ براي اعمال ‪ Conditional Formatting‬بر روي سلهایی كه متن موجود در‬
‫آنها با متن مشخص شده توسط شما مطابقت داشته باشد‪ ،‬استفاده میشود‪( .‬البته این امر به بزرگ یا كوچك بودن‬
‫حروف التین حساس نیست)‪ .‬به عنوان مثال میخواهیم بدانیم در لیستی از كتابهاي موجود‪ ،‬كدامیك در ارتباط‬
‫با «اكسل» میباشند‪.‬‬
‫گزینه ‪ A Date Occurring‬ــ براي اعمال ‪ Conditional Formatting‬بر روي سلهایی كه تاریخ موجود در‬
‫آنها با شرط مشخص شده توسط شما مطابقت داشته باشد مانند دیروز‪ ،‬امروز‪ ،‬فردا‪ ،‬در ‪ 7‬روز گذشته و ‪ ...‬مورد‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪28‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫استفاده قرار میگیرد‪ .‬به عنوان مثال میخواهیم بدانیم هفته آینده سالگرد تولد كدامیك از كارمندان شركت‬
‫میباشد‪.‬‬
‫گزینه ‪ Duplicate Value‬ــ براي اعمال ‪ Conditional Formatting‬بر روي سلهایی كه بیش از یك بار در‬
‫محدوده مورد نظر تکرار شدهاند‪ ،‬از این گزینه استفاده میشود‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬شماره پرسنلی كارمندان باید‬
‫منحصربفرد باشد و نباید دو كارمند شماره پرسنلی یکسانی داشته باشند‪ ،‬براي اطمینان از چنین مطلبی كافیست از‬
‫این گزینه استفاده شود‪.‬‬

‫شکل ‪ 1-11‬استفاده از ‪ Conditional Formatting‬براي مشخص كردن سلهایی كه شرط خاصی در مورد آنها صدق میكند‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪29‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫ایجاد قوانین باالترین ‪ /‬پایینترین )‪(Top / Bottom‬‬

‫ایجاد این قانون‪ ،‬باعث میشود سلهایی كه مقادیر آنها جزو باالترین یا پایینترین رتبهها قرار میگیرند‪ ،‬با ‪Format‬‬

‫خاصی مشخص شوند‪ .‬به عنوان مثال اگر با محدودهاي از اعداد مواجه هستید‪ ،‬با اعمال این قانون‪ ،‬سلهاي موجود در‬
‫محدوده‪ ،‬رتبهبندي شده و ‪ n‬عدد از بزرگترین یا كوچکترین آنها با ‪ Format‬خاصی مشخص میشوند (جایی كه ‪ n‬یك‬
‫عدد صحیح مثبت است)‪ n .‬میتواند درصد نیز باشد‪ ،‬یعنی ‪ n%‬از بزرگترین یا كوچکترین مقادیر با ‪ Format‬خاصی‬
‫مشخص شوند‪ .‬قوانین باالترین ‪ /‬پایینترین‪ ،‬میتواند با میانگین نیز ایجاد شود‪ ،‬در این حالت قانون به این صورت ایجاد‬
‫میشود كه سلهایی كه مقدار آنها بزرگتر یا كوچکتر از میانگین كل سلهاي مورد بررسی است‪ ،‬با ‪ Format‬خاصی‬
‫‪Top /‬‬ ‫مشخص شوند‪ .‬براي ایجاد این قوانین كافیست از مسیر‪ Home  Style  Conditional Formatting‬به بخش‬
‫‪ Bottom Rules‬اشاره كنید‪ .‬در اینجا با شش گزینه مواجه هستید‪:‬‬
‫گزینه ‪ Top 10 Items‬ــ براي اعمال ‪ Conditional Formatting‬بر روي آندسته از سلهایی كه مقدار آنها‬
‫در رتبهبندي جزو ‪ n‬سل اول قرار میگیرد‪ ،‬از این گزینه استفاده میشود‪ ،n .‬تعداد مد نظر شما بوده و به صورت‬
‫پیش فرض ‪ 10‬میباشد‪ .‬به عنوان مثال میتوان در لیست حقوق و مزایاي كارمندان یك شركت‪ 10 ،‬نفر برتر از‬
‫لحاظ دریافت حقوق و مزایا را مشخص نمود‪.‬‬
‫‪ Conditional‬بر روي آندسته از سلهایی كه مقدار آنها در‬ ‫‪Formatting‬‬ ‫‪ Top‬ــ براي اعمال‬ ‫‪10%‬‬ ‫گزینه‬
‫رتبهبندي جزو ‪ n%‬اول قرار میگیرد‪ ،‬از این گزینه استفاده میشود‪ ،n .‬درصد مد نظر شما بوده و به صورت پیش‬
‫فرض ‪ 10‬میباشد‪ .‬به عنوان مثال میتوان در لیست حقوق و مزایاي كارمندان یك شركت‪ ،‬كسانی كه جزو ‪10%‬‬

‫اول لیست حقوق و مزایا هستند را مشخص نمود‪.‬‬

‫گزینه ‪ Bottom 10 Items‬ــ براي اعمال ‪ Conditional Formatting‬بر روي آندسته از سلهایی كه مقدار‬
‫آنها در رتبهبندي جزو ‪ n‬سل آخر قرار میگیرد‪ ،‬از این گزینه استفاده میشود‪ ،n .‬تعداد مد نظر شما بوده و به‬
‫صورت پیش فرض ‪ 10‬میباشد‪ .‬به عنوان مثال میتوان در لیست حقوق و مزایاي كارمندان یك شركت‪ 5 ،‬نفر‬
‫آخر از لحاظ دریافت حقوق و مزایا را مشخص نمود‪.‬‬
‫گزینه ‪ Bottom 10%‬ــ براي اعمال ‪ Conditional Formatting‬بر روي آندسته از سلهایی كه مقدار آنها‬
‫در رتبهبندي جزو ‪ n%‬آخر قرار میگیرد‪ ،‬از این گزینه استفاده میشود‪ ،n .‬درصد مد نظر شما بوده و به صورت‬
‫پیش فرض ‪ 10‬میباشد‪ .‬به عنوان مثال میتوان در لیست حقوق و مزایاي كارمندان یك شركت‪ ،‬كسانی كه جزو‬
‫‪ 5%‬آخر لیست حقوق و مزایا هستند را مشخص نمود‪.‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪30‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫گزینه ‪ Above Average‬ــ براي اعمال ‪ Conditional Formatting‬بر روي آندسته از سلهایی كه مقدار آنها‬
‫بیشتر از میانگین كل سلهاي مورد بررسی است‪ ،‬این گزینه مورد استفاده قرار میگیرد‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬میخواهیم‬
‫بدانیم كه در یك كالس آموزش ریاضی‪ ،‬چه كسانی نمره بیشتر از میانگین كل كالس را كسب كردهاند‪.‬‬

‫شکل ‪ 1-12‬پنجره براي تعیین ‪ Condition‬و ‪ Format‬مورد نظر در قانون ‪Top 10 Items‬‬

‫شکل ‪ 1-13‬نتیجه اعمال قانون ‪ Top 10 Items‬كه در شکل ‪ 1-12‬ایجاد شده‪ ،‬در اینجا مشخص شده است‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪31‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫گزینه ‪ Below Average‬ــ براي اعمال ‪ Conditional Formatting‬بر روي آندسته از سلهایی كه مقدار آنها‬
‫كمتر از میانگین كل سلهاي مورد بررسی است‪ ،‬از این گزینه استفاده میشود‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬میخواهیم بدانیم‬
‫كه میزان فروش یك فروشگاه در طول یك دوره شش ماهه‪ ،‬در چه روزهایی‪ ،‬كمتر از میانگین شش ماهه بوده‬
‫است‪.‬‬

‫در هر یك از موارد باال‪ ،‬یك پنجره براي تنظیم قانون مورد نظر باز میشود‪ .‬براي قوانین ‪Top ،Top 10 Items‬‬

‫‪ Bottom 10 Items ،10%‬و ‪ Bottom 10%‬از این پنجره براي تعیین ‪ Condition‬و ‪ Format‬مورد نظر استفاده میشود‪.‬‬
‫(براي قوانین ‪ Above Average‬و ‪ ،Below Average‬تنها نوع ‪ Format‬تعیین میشود)‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬شکل ‪ 1-12‬پنجره‬
‫مربوط به قانون ‪ Top 10 Items‬را نشان میدهد‪ .‬همچنین شکل ‪ 1-13‬نتیجه اعمال این قانون را بر روي محدودهاي از‬
‫دادهها نمایش میدهد‪.‬‬

‫اضافه کردن نوارهای داده‬

‫‪ Conditional‬بر اساس قوانین مطرح شده در بخش قبلی‪ ،‬راه بسیار مناسبی براي مشخص‬ ‫‪Formatting‬‬ ‫اعمال‬
‫نمودن سلها در سطح یك ‪ Sheet‬میباشد‪ .‬البته ممکن است روابط بین مقادیر مشابه در یك ‪ Sheet‬براي شما مهمتر‬
‫باشد‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬اگر جدولی از كاالها داشته باشید كه حاوي میزان فروش آنها نیز باشد‪ ،‬چگونه میزان فروش كاالهاي‬
‫مختلف را مقایسه میكنید؟ ممکن است ستون جدیدي ایجاد كرده و درصد فروش هر كاال را نسبت به پرفروشترین‬
‫كاال محاسبه نمایید‪ .‬به این صورت كه اگر پرفروشترین كاال به میزان ‪ 1000‬واحد و كاالي مورد نظر به میزان ‪ 500‬واحد‬
‫فروش داشته باشد‪ ،‬آنگاه در ستون جدید عدد ‪ 50‬درصد نمایش خواهد یافت‪.‬‬

‫تغییر در قوانین موجود‬

‫اكسل این توانایی را دارد كه به صورت نامحدود‪ ،‬قوانین ‪ Conditional Formatting‬را بر روي هر محدودهاي ایجاد‬
‫نماید (البته این امر بستگی به میزان حافظه سیستم شما دارد)‪ .‬در هر حال این مسئله را به خاطر داشته باشید‪ ،‬زمانی كه یك‬
‫قانون را ایجاد می كنید‪ ،‬سپس دوباره محدوده را انتخاب كرده و قانون دیگري را ایجاد میكنید‪ ،‬قانون جدید جایگزین‬
‫قانون قبلی نخواهد شد‪ ،‬در واقع قانون جدید به قانون قبلی اضافه میگردد‪ .‬در صورتی كه بخواهید قانونی را تغییر دهید‪ ،‬از‬
‫مسیر ‪ Home  Style  Conditional Formatting‬بر روي گزینه ‪ Manage Rules‬كلیك كرده و سپس قانون مورد نظر‬
‫را انتخاب و بر روي دكمه ‪ Edit Rule‬كلیك كنید‪.‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪32‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫ممکن است كار خوبی باشد‪ ،‬اما این كار باعث اضافه شدن اعداد بیشتري به ‪ Sheet‬خواهد شد‪ .‬واقعا به چه چیزي‬
‫نیاز است تا روابط بین مقادیر را به صورت بصري نمایش دهد‪ .‬اكسل این مشکل را با ‪ Data Bars‬حل كرده است‪.‬‬
‫‪ ،Data‬نوارهایی رنگی هستند كه به صورت افقی در پشت دادههاي هر سل‪ ،‬نقش یك نمودار را بازي‬ ‫‪Bars‬‬

‫میكنند‪ .‬ویژگی كلیدي آنها این است كه طول هر نوار متناسب با مقدار هر سل است‪ ،‬یعنی هر سلی كه مقدار بزرگتري‬
‫داشته باشد‪ ،‬نوار داده طوالنیتري دارد‪ .‬نوار سلی كه حاوي بزرگترین مقدار است‪ ،‬طوالنیتر از نوار بقیه سلها خواهد‬
‫بود و طول نوار دیگر سلهاي متناظر را مشخص خواهد نمود‪ .‬براي مثال‪ ،‬نوار سلی كه مقدار آن نصف بزرگترین مقدار‬
‫است‪ ،‬باید نصف طوالنیترین نوار باشد‪.‬‬
‫‪Data‬‬ ‫براي اعمال ‪ Data Bars‬به یك محدوده‪ ،‬از مسیر ‪ Home  Style  Conditional Formatting‬به گزینه‬
‫‪ Bars‬اشاره كنید‪ ،‬سپس رنگ مورد عالقه خود را از لیست ظاهر شده انتخاب كنید‪ .‬شکل ‪ 1-14‬یك نمونه از اعمال این‬
‫قانون را كه بر روي ستون «واحد» انجام شده‪ ،‬نشان میدهد‪.‬‬
‫این نوارها به این صورت ترسیم میشوند كه طوالنیترین نوار به بزرگترین داده و كوتاهترین نوار به كوچکترین‬
‫داده تعلق میگیرد‪ .‬البته ممکن است شما معیار دیگري را براي ترسیم این نوارها داشته باشید‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬براي نمرات‬
‫آزمون كه مابین ‪ 0‬تا ‪ 100‬میباشد‪ ،‬انتظار داشته باشیم كه براي نمره ‪ 50‬دقیقا نیمی از سل رنگی شود و بستگی به باالترین‬
‫نمره آزمون نداشته باشد‪.‬‬
‫شکل ‪ 1-14‬براي مشاهده بصري روابط بین مقادیر یك محدوده از قانون ‪ Data Bars‬استفاده میشود‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪33‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫مسیر ‪Home  Style ‬‬ ‫سفارشی‪ ،‬ابتدا محدوده مورد نظر را انتخاب كرده و از‬ ‫‪Data Bars‬‬ ‫براي اعمال‬
‫‪ Conditional Formatting‬به ‪ Data Bars‬اشاره كرده‪ ،‬سپس گزینه ‪ More Rules‬را انتخاب نمایید‪ .‬با این كار‪ ،‬پنجره‬
‫‪ New Formatting Rule‬باز میشود (شکل ‪ .)1-15‬در بخش ‪ Edit the Rule Description‬اطمینان حاصل كنید كه در‬
‫لیست ‪ Format Style‬گزینه ‪ Data Bars‬انتخاب شده باشد‪ .‬دقت كنید كه انتخابهاي مختلفی در لیستهاي ‪Minimum‬‬

‫و ‪ Maximum‬وجود دارد‪ .‬انتخاب گزینههاي موجود در این لیستها‪ ،‬مشخص میكند كه اكسل از چه نوع نواري استفاده‬
‫نماید‪ .‬شش گزینه زیر را میتوانید انتخاب كنید‪:‬‬
‫گزینه ‪ Automatic‬ــ گزینه پیش فرض میباشد‪ ،‬به این معنی كه اكسل به طور خودكار یکی از گزینههاي‬
‫موجود را بر اساس دادهها انتخاب میكند‬
‫گزینه ‪ Lowest / Highest Value‬ــ با انتخاب این گزینه‪ ،‬كوچکترین مقدار موجود در محدوده انتخابی‬
‫كوتاهترین نوار و بزرگترین مقدار نیز طوالنیترین نوار را خواهد داشت‪ .‬این حالت‪ ،‬عمومیت بیشتري داشته و‬
‫اكسل معموال در حالت ‪ Automatic‬نیز همین گزینه را انتخاب میكند‪.‬‬

‫شکل ‪ 1-15‬براي اعمال نوع متفاوتی از ‪ Data Bars‬از پنجره ‪ New Formatting Rule‬استفاده میشود‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪34‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫گزینه ‪ Number‬ــ زمانی از این گزینه استفاده میشود كه میخواهیم طول نوار بر اساس مقادیري كه به صورت‬
‫دستی در كادرهاي مربوطه وارد میشود‪ ،‬مشخص گردد‪ .‬در این حالت‪ ،‬كوتاهترین نوار به سلی تعلق میگیرد كه‬
‫مقدار آن كوچکتر یا مساوي با مقداري باشد كه در كادر ‪ Minimum‬وارد شده و به همین ترتیب‪ ،‬طوالنیترین‬
‫نوار نیز به سلی تعلق میگیرد كه مقدار آن بزرگتر یا مساوي مقدار وارد شده در كادر ‪ Maximum‬باشد‪.‬‬
‫گزینه ‪ Percent‬ــ طول نوار در این حالت به صورت درصدي از بزرگترین مقدار موجود در محدوده به دست‬
‫میآید‪ .‬هر سلی كه مقدار آن كمتر یا مساوي درصد مشخص شده در كادر ‪ Minimum‬باشد‪ ،‬كوتاهترین نوار را‬
‫خواهد داشت‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬اگر درصد مشخص شده در كادر ‪ Minimum‬عدد ‪ 10‬بوده و بزرگترین داده موجود‬
‫در محدوده مورد نظر ‪ 1000‬باشد‪ ،‬هر سلی كه مقداري كمتر یا مساوي با ‪ 100‬داشته باشد‪ ،‬كوتاهترین نوار را‬
‫خواهد داشت‪ .‬به همین ترتیب‪ ،‬اگر درصد مشخص شده در كادر ‪ Maximum‬عدد ‪ 90‬بوده و بزرگترین داده‬
‫موجود در محدوده مورد نظر ‪ 1000‬باشد‪ ،‬آنگاه كلیه سلهایی كه مقدار آنها بزرگتر یا مساوي با عدد ‪ 900‬هستند‪،‬‬
‫طوالنیترین نوار را خواهند داشت‪.‬‬
‫گزینه ‪ Formula‬ــ طول نوار در این حالت بر اساس یك فرمول محاسبه میشود‪.‬‬
‫گزینه ‪ Percentile‬ــ در این حالت‪ ،‬طول نوار بر اساس صدكها تنظیم میشود‪ .‬به این صورت كه كلیه مقادیر‬
‫موجود در محدوده مورد نظر رتبهبندي شده و هر سل بسته به مقداري كه در خود دارد‪ ،‬در یك رتبه قرار میگیرد‪.‬‬
‫بنابراین‪ ،‬كوتاهترین نوار به سلی تعلق میگیرد كه رتبهاش كمتر یا مساوي صدكی باشد كه در كادر ‪Minimum‬‬

‫در كادر ‪Minimum‬‬ ‫وارد شده است‪ .‬به عنوان مثال فرض كنید ‪ 100‬مقدار وجود داشته باشد و مقدار وارد شده‬
‫صدك دهم باشد‪ ،‬آنگاه كلیه سلهایی كه رتبه آنها كمتر یا مساوي با ‪ 10‬باشد‪ ،‬كوتاهترین نوار را خواهند داشت‪.‬‬

‫استفاده از طیفهای رنگی )‪(Color Scale‬‬

‫برخی اوقات بهتر است‪ ،‬هنگام بررسی دادهها‪ ،‬یك شماي كلی از كل دادهها داشته باشید‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬شاید‬
‫بخواهید در خصوص توزیع مقادیر مورد بررسی همه چیز را بدانید‪ .‬آیا مقادیر كوچك بیشترند یا مقادیر بزرگ؟ آیا بیشتر‬
‫مقادیر در حول میانگین جمع شدهاند؟ آیا داده پرت در بین دادهها وجود دارد؟ (داده پرت‪ ،‬دادهاي است كه بسیار بزرگتر‬
‫یا بسیار كوچکتر از سایر دادهها میباشد)‪.‬‬
‫به طور مشابه میتوان در خصوص ارزش مقادیر دادهها قضاوت نمود‪ .‬فروش باال و تعداد كم محصول معیوب‬
‫«خوب» بوده وحاشیه سود كم و جابجایی زیاد كاركنان «بد» میباشد‪ .‬جهت حل اینگونه مسایل‪ ،‬میتوان دادهها را توسط‬
‫‪ Data‬بوده و روابط بین مقادیر دادهها را مقایسه میكند‪ .‬بر عکس‬ ‫‪Bars‬‬ ‫‪ Color‬شبیه‬ ‫‪Scale‬‬ ‫‪ Color‬آنالیز نمود‪.‬‬ ‫‪Scale‬‬

‫‪ ،Data Bars‬در اینجا كل سل بر اساس مقدار درون آن‪ ،‬رنگی را به خود میگیرد‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬ممکن است كوچکترین‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪35‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫مقدار به رنگ قرمز در بیاید‪ .‬به مقادیر باالتر ممکن است رنگهاي قرمز روشن‪ ،‬نارنجی‪ ،‬زرد‪ ،‬سبز روشن و در نهایت براي‬
‫باالترین مقدار‪ ،‬سبز تیره اختصاص یابد‪ .‬توزیع این رنگها در محدوده مورد بررسی‪ ،‬یك شماي كلی از وضعیت توزیع‬
‫دادهها در سلها را بیان میكند‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬دادههاي پرت به طور كامل مشخص خواهند شد‪ ،‬چرا كه رنگ سل آنها‬
‫كامال با رنگ مابقی سلها متفاوت است‪ .‬قضاوت در خصوص ارزش دادهها‪ ،‬یك مفهوم درونی است‪ ،‬ممکن است رنگ‬
‫قرمز به معناي «بد» بوده (مانند چراغ قرمز) و رنگ سبز به عنوان «خوب» باشد (مانند چراغ سبز)‪ .‬براي اعمال ‪Color Scale‬‬

‫‪ Color‬اشاره كنید‪،‬‬ ‫‪Scale‬‬ ‫‪ Home‬به‬ ‫‪ Style  Conditional Formatting‬‬ ‫به یك محدوده انتخاب شده‪ ،‬از مسیر‬
‫سپس طیف رنگ مورد نظر خود را انتخاب نمائید‪ .‬شکل ‪ 1-16‬اعمال یك طیف رنگی به یك محدوده از دادهها كه‬
‫حاوي نرخ رشد سالیانه ‪( GDP‬ارزش تولید ناخالص ملی) چند كشور میباشد را نشان میدهد‪.‬‬

‫شکل ‪ 1-16‬براي دیدن یك شماي كلی از توزیع مقادیر از ‪ Color Scale‬استفاده میشود‬

‫تنظیمات مربوط به ‪ ،Color Scale‬بسیار مشابه با تنظیمات مربوط به ‪ Data Bars‬میباشد كه در بخش قبلی به آن‬
‫مسیر ‪Home  Style ‬‬ ‫اشاره گردید‪ .‬براي اعمال تنظیمات سفارشی‪ ،‬محدوده مورد نظر را انتخاب كرده و از‬
‫‪ Conditional Formatting‬به ‪ Color Scale‬اشاره كرده و گزینه …‪ More Rules‬را براي نمایش پنجره ‪New Formatting‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪36‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫‪ Rule‬كلیك كنید‪ .‬در بخش ‪ Edit the Rule Description:‬میتوان حالتهاي ‪ 2-Color Scale‬یا ‪ 3-Color Scale‬را در‬
‫كادر ‪ Format Style‬انتخاب نمود‪ .‬همان طور كه در شکل ‪ 1-17‬مشخص است‪ ،‬در صورت انتخاب ‪،3-Color Scale‬‬
‫مقادیر كادرهاي ‪ Value ،Type‬و ‪ Color‬را میتوان در سه پارامتر ‪ Minimum‬و ‪ Midpoint‬و ‪ Maximum‬تعیین نمود‪.‬‬
‫مقادیر كادر ‪ Type‬در بخش مربوط به نوار داده به طور كامل توضیح داده شد‪.‬‬

‫شکل ‪ 1-17‬در كادر ‪ Format Style‬حالت ‪ 3-Color‬را براي اعمال ‪ 3‬رنگ به محدوده مورد نظر انتخاب كنید‬

‫اضافه کردن مجوعه آیکنها )‪(Icon Sets‬‬

‫براي درك بهتري از دادههاي مورد بررسی‪ ،‬استفاده از عالئم و آیکنهاي مختلف بسیار مفید است‪ .‬به عنوان مثال‪،‬‬
‫در بخش نظرات مربوط به یك فیلم سینمایی‪ ،‬عالمت شست رو به باال ‪ ‬یا شست رو به پایین ‪ ،‬معانی خاصی داشته و‬
‫مطالب مفیدي در خصوص فیلم خواهد داشت‪.‬‬
‫عالیم دیگري وجود دارند كه داراي معانی قويتري هستند‪ .‬به طور مثال‪ ،‬عالمت ‪ Check Box‬میتواند به معنی‬
‫«خوب»‪« ،‬تمام شده» یا «پذیرفته شده» باشد‪ .‬در مقابل یك عالمت ‪ X‬میتواند به معنی «بد»‪« ،‬ناتمام» یا «رد شده» باشد‪.‬‬
‫یك دایره كوچك سبز رنگ به معنی «مثبت» و یك دایره كوچك قرمز رنگ به معنی «منفی» (همانند چراغهاي راهنمایی‬
‫و رانندگی) خواهد بود‪ .‬یك شکلك خندان یعنی «خوب» و یك شکلك غمگین به معنی «بد» تلقی خواهد شد‪.‬‬
‫اكسل‪ ،‬با كنار هم قرار دادن این آیکنها و عالیم‪ ،‬مجموعهاي بسیار جالب را فراهم كرده كه به آن ‪Icon Sets‬‬

‫گفته میشود‪ .‬همانند ‪ Data Bars‬و ‪ ،Color Scale‬از ‪ Icon Sets‬نیز براي توصیف بصري دادهها و روابط بین آنها استفاده‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪37‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫میشود‪ .‬البته در اینجا‪ ،‬اكسل آیکنهاي مخصوصی را به سلهاي محدوده مورد بررسی اختصاص میدهد كه همه چیز‬
‫را در خصوص مقادیر یك سل‪ ،‬نسبت به دیگر سلها مشخص میكند‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬بزرگترین مقدار‪ ،‬یك فلش رو به‬
‫باال‪ ،‬كوچکترین مقدار یك فلش رو به پایین و مقادیر مابین این دو‪ ،‬فلشی افقی را خواهند گرفت‪.‬‬

‫شکل ‪ 1-18‬با استفاده از آیکنها می توان رابطه بین مقادیر را به صورت بصري مشاهده نمود‬

‫‪Home  Style  Conditional‬‬ ‫براي اعمال یك مجموعه آیکن به یك محدوده انتخاب شده‪ ،‬از مسیر‬
‫‪ Formatting‬به ‪ Icon Sets‬اشاره كرده و مجموعه دلخواه خود را انتخاب كنید‪ .‬شکل ‪ 1-18‬اعمال شدن یك مجموعه‬
‫پنج حالتی از فلشها را بر روي یك محدوده كه شامل درصد اختالف میزان فروش فروشندگان در دو سال پیاپی میباشد‬
‫را نشان میدهد‪.‬‬
‫‪ Color‬میباشد كه در‬ ‫‪Scale‬‬ ‫‪ Data‬و‬ ‫‪Bars‬‬ ‫‪ ،Icon‬بسیار مشابه با تنظیمات مربوط به‬ ‫‪Sets‬‬ ‫تنظیمات مربوط به‬
‫بخشهاي قبلی به آنها اشاره گردید‪ .‬در اینجا باید مقادیر مربوط به كادرهاي ‪ Value‬و ‪ Type‬هر آیکن را تعیین كنید‪.‬‬
‫براي اعمال یك مجموعه آیکن به یك محدوده انتخاب شده‪ ،‬از مسیر‪Home  Style  Conditional Formatting‬‬

‫به ‪ Icon Sets‬اشاره كرده و بر روي …‪ More Rules‬براي باز شدن پنجره ‪ New Formatting Rule‬كلیك كنید‪ .‬همان‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪38‬‬

 ‫بخش اول ـ کار با محدودهها در اکسل‬

‫گونه كه در شکل ‪ 1-19‬مشخص است‪ ،‬باید از كادر ‪ Edit the Rule Description‬گزینه ‪ Icon Sets‬را انتخاب نموده‪،‬‬
‫سپس مقادیر ‪ Type‬و ‪ Value‬را مشخص كنید‪.‬‬
‫براي دانلود جزوه كامل ‪ Conditional Formatting‬به آدرس زیر در فرساران مراجعه فرمائید‪.‬‬
‫‪www.farsaran.com/excel_conditional_formatting‬‬

‫شکل ‪ 1-19‬پنجره ‪ New Formatting Rule‬براي تنظیمات مربوط به ‪Icon Sets‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪39‬‬

 ‫بخش دوم ـ نامگذاری محدودهها‬

‫نامگذاریمحدودهها‬ ‫‪2‬‬
‫بخش دوم ـ نامگذاری محدودهها‬
‫هر چند محدودهها این امکان را میدهند كه به صورت موثري با تعداد زیادي از سلها كار كنید‪ ،‬اما این روش‬
‫چندین عیب نیز دارد كه به شرح زیر است‪:‬‬
‫نمی توان در یك لحظه با بیش از یك محدوده كار كرد‪ .‬هر زمان كه بخواهید یك محدوده را مورد استفاده‬ ‫‪o‬‬

‫قرار دهید‪ ،‬مجبور هستید كه مختصات محدوده را دوباره تعریف كنید‬

‫محدودهها شما را گیج خواهند كرد‪ .‬براي فهمیدن اینکه فرمول )‪ =SUM(E6:E10‬دقیقا چه چیزهایی را جمع‬ ‫‪o‬‬

‫میزند‪ ،‬باید حتما به محدوده مورد بررسی نگاهی بیاندازید‬

‫با یك اشتباه كوچك در تعیین مختصات یك محدوده‪ ،‬نتایج بسیار متفاوت خواهند شد‪ .‬به خصوص وقتی كه‬ ‫‪o‬‬

‫محدودهاي را پاك میكنید‬

‫این مسایل و مشکالت با نامگذاري محدودهها (یك نام‪ ،‬برچسبی است كه میتوان به یك سل یا محدودهاي از‬
‫سلها اعمال نمود)‪ ،‬قابل حل خواهند بود‪ .‬به جاي استفاده از مختصات یك محدوده‪ ،‬میتوان از نام آن در هر جایی مانند‬
‫فرمولها‪ ،‬استفاده نمود‪ .‬هر تعداد محدوده را میتوان نامگذاري نمود و همچنین نامهاي زیادي را میتوان براي یك‬
‫محدوده در نظر گرفت‪.‬‬
‫نامگذاري محدودهها‪ ،‬فرمولها را قابل درك كرده و خواندن آنها را سادهتر میكند‪ .‬براي مثال‪ ،‬اختصاص نام‬
‫«‪ »AugustSales‬به محدوده ‪ ،E6:E10‬هدف فرمول )‪ =SUM(AugustSales‬را كامال روشن خواهد كرد‪ .‬عالوه بر این‬
‫نامگذاري محدودهها دقت عمل را نیز باال خواهد برد‪ ،‬چرا كه نیازي به تعیین مختصات محدوده نیست‪.‬‬
‫عالوه بر حل مشکالت ذكر شده‪ ،‬نامگذاري محدودهها داراي مزایایی دیگري نیز هست‪:‬‬
‫به خاطر سپردن نامها راحتتر از به خاطر سپردن مختصات محدودهها میباشد‬ ‫‪o‬‬

‫در صورت جابجایی محدوده‪ ،‬نامهاي تعریف شده تغییري نخواهند داشت‬ ‫‪o‬‬

‫فرمولها و توابع در اکسل ‪2010‬‬ ‫‪40‬‬