‫ﺷﺮﮐﺖ ﭘﺎﯾﻨﺪه ﻣﻮاد اروﻧﺪ‬

‫راﻫﻨﻤﺎي اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺮم اﻓﺰار ‪ImageJ‬‬

‫ﺑﺮاي اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﺿﺨﺎﻣﺖ ﭘﻮﺷﺶ‪ ،‬ﻗﻄﺮ ﮐﺮه ﮔﺮاﻓﯿﺖ‪ ،‬اﻧﺪازه داﻧﻪ‪ ،‬اﻧﺪازه ﺗﺮك و ﻫﺮ ﻧﻮع اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي دﯾﮕﺮي ﺑﺮ روي‬
‫ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﯾﮏ اﻧﺪازه اﺳﺘﺎﻧﺪارد و واﻗﻌﯽ را ﺑﻪ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ ﺑﺮ آن اﺳﺎس‬
‫اﻧﺪازه ﻫﺎ را ﺑﺮ روي ﺗﺼﺎوﯾﺮ درج ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﯾﮏ ﺳﺮي ﺗﺼﺎوﯾﺮ در ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﯾﯽ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﻣﻌﯿﺎر‬
‫ﯾﺎ ﻣﺮﺟﻊ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ در آن ﺗﺼﺎوﯾﺮ‪ ،‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﯿﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺮاﯾﺘﺎن ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه و ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎﺷﺪ‪..‬‬

‫اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻬﺘﺮ و دﻗﯿﻖ ﺗﺮ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻧﺪازه ي ﻣﻌﯿﺎر‪ ،‬ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻤﺎن دورﺑﯿﻦ و ﻫﻤﺎن ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺎ آن ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﺗﻬﯿﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﻬﺎ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﻣﯿﮑﺮوﻣﺘﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﻗﻄﺮ ﯾﮏ اﺛﺮ‬
‫ﺳﺨﺘﯽ ﺳﻨﺠﯽ ﯾﺎ ﻗﻄﺮ ﯾﮏ ﮐﺮه ﮔﺮاﻓﯿﺖ ﯾﺎ ﻃﻮل ﯾﮏ ﺗﺮك و ‪ ...‬را ﺑﺎ ﻣﯿﮑﺮوﻣﺘﺮ ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮپ اﻧﺪازه ﮔﺮﻓﺘﻪ و ازآن‬
‫ﻋﮑﺲ ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ و از آن ﻋﺪد و ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻌﯿﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫وﻟﯽ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل ﯾﮏ ﺳﺮي ﺗﺼﺎوﯾﺮ در ﭘﻮﺷﻪ ‪ Scale‬ﻗﺮار داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﻣﺬﮐﻮر از ﯾﮏ ﺧﻂ ﮐﺶ در‬
‫ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﯾﯽ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻬﯿﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﯿﻦ دو دﻧﺪاﻧﻪ ي آن ‪ 0.1 mm‬ﻣﻌﺎدل ‪ 100‬ﻣﯿﮑﺮون ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻘﯿﺎس زدن ﯾﺎ اﺳﮑﯿﻞ ﮔﺬاري ﺑﺮ روي ﺗﺼﺎوﯾﺮ‪:‬‬

‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﯾﮏ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ را در ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﯾﯽ ‪ 200‬ﻣﻘﯿﺎس ﺑﺰﻧﯿﺪ‪:‬‬

‫ﺷﻤﺎ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﯾﮏ اﻧﺪازه در ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﯾﯽ ‪ 200‬ﺑﻪ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬اﺑﺘﺪا از ﻣﻨﻮي ﻧﺮم اﻓﺰار ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﻌﯿﺎر ﻣﺮﺑﻮط‬
‫ﺑﻪ ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﯾﯽ ‪ 200‬را ﺑﺎز ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬

‫‪file‬‬ ‫‪open‬‬
 ‫ﺷﺮﮐﺖ ﭘﺎﯾﻨﺪه ﻣﻮاد اروﻧﺪ‬

‫ﺳﭙﺲ در ﻣﻨﻮي اﺑﺰار ﺑﺮ روي ﺧﻂ‪ ،‬ﮐﻠﯿﮏ ﮐﻨﯿﺪ و از وﺳﻂ دو دﻧﺪاﻧﻪ ﻣﺠﺎور در ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﻌﯿﺎر ﯾﮏ ﺧﻂ ﺑﮑﺸﯿﺪ‪.‬‬

‫در اداﻣﻪ از ﻣﻨﻮي ﻧﺮم اﻓﺰار و از ﻣﺴﯿﺮ زﯾﺮ ﭘﻨﺠﺮه ‪ set scale‬ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺑﺎز ﻣﯽ ﺷﻮد‪:‬‬

‫‪Analyze‬‬ ‫‪Set Scale‬‬

‫ﮐﺎري ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﮑﻞ ﻓﻮق‪ ،‬ﻓﺎﺻﻠﻪ اي ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﮔﺰﯾﻨﻪ ي‬
‫‪ Known distance‬را ‪ 100‬و واﺣﺪ ﻃﻮل ﯾﺎ ‪ Unit of length‬را ‪ um‬ﺑﻨﻮﯾﺴﯿﺪ و ‪ Global‬را ﺗﯿﮏ ﺑﺰﻧﯿﺪ‪ .‬آﻧﮕﺎه روي ‪ok‬‬
‫ﮐﻠﯿﮏ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫ﺣﺎﻻ ﻋﮑﺴﯽ را ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﻣﻘﯿﺎس ﺑﺰﻧﯿﺪﯾﺎ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي دﯾﮕﺮي روي آن اﻧﺠﺎم دﻫﯿﺪ‪ ،‬از ﻗﺴﻤﺖ ﻓﺎﯾﻞ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺑﺎز ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫آﻧﮕﺎه از ﻣﺴﯿﺮ زﯾﺮ ﭘﻨﺠﺮه ‪ ScaleBar Plus‬را ﺑﺎز ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬

‫‪Analyze‬‬ ‫‪Tools‬‬ ‫‪Scale Bar‬‬

‫در اﯾﻨﺠﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ رﻧﮓ‪ ،‬ﺿﺨﺎﻣﺖ و ﭘﺲ زﻣﯿﻨﻪ و ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺧﻂ ﻣﻘﯿﺎس ﺑﺮ روي ﺗﺼﻮﯾﺮ را ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫ﻧﮑﺘﻪ ي ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﮔﺮ ﻗﺼﺪ زدن ﻣﻘﯿﺎس )اﺳﮑﯿﻞ( ﺑﺮ روي ﺗﺼﻮﯾﺮ دارﯾﺪ در ﮔﺰﯾﻨﻪ اول اﯾﻦ ﭘﻨﺠﺮه‬
‫ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﯾﮏ ﻋﺪد رﻧﺪ وارد ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ ‪ 50‬ﯾﺎ ‪ 100‬ﺗﺎ ﻋﺪد زﯾﺮ ﺧﻂ ﻣﻘﯿﺎس رﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺣﺎل ‪ ok‬ﮐﻨﯿﺪ و ﻋﮑﺴﺘﺎن را از ﻣﻨﻮي ﻧﺮم اﻓﺰار ‪ save‬ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ save as‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﻓﺮﻣﺖ دﻟﺨﻮاه را ﺑﺮاي ﻋﮑﺲ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺗﺼﻮﯾﺮي ﮐﻪ اﻧﺪازه ﻣﻌﯿﺎر را ﺑﺮاﯾﺘﺎن ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻌﯿﺎر ﺑﺮاي دﯾﮕﺮ ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﯾﯽ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ وﻟﯽ‬
‫ﻋﺪدي ﮐﻪ در ‪ Known distance‬درج ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﺑﺎ ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﯾﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﻋﮑﺲ دارد‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ اﮔﺮ ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﯾﯽ دو ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﺪ ﻋﺪد‬
‫ﻧﺼﻒ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺜﻼ اﮔﺮ اﻧﺪازه ﻣﻌﯿﺎر ﺷﻤﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ اي ‪ 100‬ﻣﯿﮑﺮوﻧﯽ در ﺗﺼﻮﯾﺮي ﺑﺎ ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﯾﯽ ‪ 200‬ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫از آن ﺗﺼﻮﯾﺮي ﺑﺎ ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﯾﯽ ‪ 400‬را ﻣﻘﯿﺎس ﺑﺰﻧﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﻋﺪد ‪ 50‬را در ﻗﺴﻤﺖ ‪ Known distance‬وارد ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
 ‫ﺷﺮﮐﺖ ﭘﺎﯾﻨﺪه ﻣﻮاد اروﻧﺪ‬

‫ﺳﺎﯾﺮ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﻫﺎ‪:‬‬

‫ﺑﺮاي اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﺿﺨﺎﻣﺖ ﭘﻮﺷﺶ‪ ،‬ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻻﯾﻪ اﮐﺴﯿﺪي و ﻫﺮ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي دﯾﮕﺮي‪ ،‬ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﺮاﺣﻞ ﺷﺒﯿﻪ اﺳﮑﯿﻞ‬
‫ﮔﺬاري ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﯾﻌﻨﯽ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﻌﯿﺎر را ﺑﺎز و اﻧﺪازه را ﺑﻪ ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﯽ دﻫﯿﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ ﺗﺼﻮﯾﺮ دوم ﯾﻌﻨﯽ ﺗﺼﻮﯾﺮي ﮐﻪ‬
‫ﻗﺼﺪ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي روي آﻧﺮا دارﯾﺪ ﺑﺎز ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬در اداﻣﻪ‪:‬‬

‫اﻟﻒ( در ﻣﻨﻮي اﺑﺰار روي آﯾﮑﻦ ﺧﻂ ﮐﻠﯿﮏ ﮐﻨﯿﺪ و ﺑﯿﻦ دو ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺧﻂ ﺑﮑﺸﯿﺪ‪.‬‬

‫ب( آﻧﮕﺎه ﭘﻨﺠﺮه ‪ ScaleBar Plus‬را ﺑﺎز ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬

‫‪Analyze‬‬ ‫‪Tools‬‬ ‫‪Scale Bar‬‬

‫پ( در اﯾﻨﺠﺎ ﺑﺮ ﺧﻼف اﺳﮑﯿﻞ ﮔﺬاري ﻋﺪد ﮔﺰﯾﻨﻪ اول ﭘﻨﺠﺮه ﻓﻮق را ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺪﻫﯿﺪ وﻟﯽ در ﻗﺴﻤﺖ ‪Location‬‬
‫ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﻋﺒﺎرت ‪ At Selection‬را اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ ﺧﻂ اﻧﺪازه در ﻣﺤﻞ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮﺗﺎن درج ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻧﮑﺘﻪ اﯾﻦ ﺑﺨﺶ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻄﯽ ﮐﻪ ﻣﯽ ﮐﺸﯿﺪ ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ اﻓﻘﯽ ﺑﺎﺷﺪ زﯾﺮا اﮔﺮ ﺧﻂ ﻣﻮرب ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺮم اﻓﺰار »ﺗﺼﻮﯾﺮ‬
‫ﺧﻂ ﺑﺮ راﺳﺘﺎي اﻓﻘﯽ« را اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي و درج ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد ﮐﻪ دﻗﯿﻖ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﻧﮕﺎرش و ﺗﺪوﯾﻦ‪ :‬ﻣﻬﻨﺪس ﺳﯿﺪ اﮐﺒﺮ ﻣﻮﺳﻮي‬

‫ﮐﺎرﺷﻨﺎس ﮔﺮوه ﻣﺘﺎﻟﻮرژي داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻬﯿﺪ ﭼﻤﺮان اﻫﻮاز‬