0% found this document useful (0 votes)
15 views273 pages

Uflis Samjavro

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1/ 273

givi somxiSvili

uflis
samsjavro

Tbilisi
2010
avtorisagan

de­da­mi­wa mas­ze da­sax­le­bu­


li yve­la ar­se­bis sam­Sob­loa.
vinc iba­de­ba _ kvde­ba. am la­
maz pla­ne­ta­ze yve­la er­T­ma­
neTs eb­r­Z­vis, klavs da Wams;
bo­los ki Se­uW­me­li arc sus­ti
da arc Zli­e­ri ar rCe­ba.
sxe­u­li mi­wis pro­duq­tia
da dro­e­biT flobs mas, ra­Ta
Sem­d­gom­Si sxvam ga­mo­i­ye­nos igi. ami­tom ga­u­maZR­ro­bas da si­Zul­
vils, sa­Si­nel cxo­ve­lur Tvi­se­bebs Tu daT­r­gu­nav da bo­ro­te­bas
uar­yof, am­q­vey­nad stum­ro­ba Se­iZ­le­ba sa­a­mod aq­cio.
vinc cod­va am­rav­la, xsov­nas sir­cx­vi­lad Ser­Ce­ni­li Se­u­er­T­da
sxe­u­lis da­mi­we­bis wreb­run­vas.
am wig­n­Si war­mod­ge­ni­li moTx­ro­be­bis da ro­ma­nis bev­ri si­u­
Je­ti nam­d­vi­lad mom­x­da­ri am­bis na­yo­fia. amiT vca­de, rom yve­las
Se­vax­se­no: bed­ni­e­ria is, vinc am wu­Ti­so­fel­Si si­ke­TiT da siy­va­ru­
liT ga­i­el­va.

g. s.

redaqtori: Temur qoriZe

mxatvrebi: vaxtang kucia


vaxtang bacacaSvili
tariel gariSvili

damkabadonebeli: ilia TiRilauri


uflis samsjavro 

mcire winasityvaoba
`me ar ven­do­bi mwe­rals, ro­me­lic uam­rav xalxs mos­
wons, ise­ve, ro­gorc ar ven­do­bi uam­rav xalxs~, _ pol va­
le­ris es ga­be­du­li kri­ti­ciz­mi yve­la dro­is li­te­ra­tu­
ru­li sno­biz­mis wi­na­aR­m­deg aris mi­mar­Tu­li.
`u­am­ra­vi xal­xis~ mi­er ama Tu im qmni­le­bis aRi­a­re­ba,
xSir Sem­Tx­ve­va­Si, sru­li­a­dac ar adas­tu­rebs gav­r­ce­le­bu­
li az­ris WeS­ma­ri­te­bas.
kar­gi mkiTx­ve­li­saT­vis nak­le­bad mniS­v­ne­lo­va­nia ise­Ti
cne­be­bi, ro­go­ri­caa `Ta­na­med­ro­ve mwe­ra­li~, `mo­du­ri sti­
li~ da a.S. mas mu­dam izi­davs xan­g­r­Z­li­vi ar­se­bo­bis­T­vis
Seq­m­ni­li ti­lo­e­bi, rom­le­bic wa­ruS­lel STa­beW­di­le­bebs
aR­Z­ra­ven sxva­das­x­va Ta­o­bis ada­mi­a­neb­Si. al­baT, ar mo­i­Zeb­
ne­ba mwe­ra­li, vi­sac er­Ti ase­Ti wig­nis, an Tun­dac mxat­v­ru­
li stri­qo­nis da­we­ra­ze ar uoc­ne­bia.
ar vi­ci, ba­ton gi­vi som­xiS­vi­lis­T­vis ram­de­nad max­lo­be­
lia msgav­si gan­c­de­bi, mag­ram is ki da­be­ji­Te­biT Se­miZ­lia
vTqva, rom mi­si per­so­na­Je­bi gul­g­ri­li dam­k­vir­veb­le­bis
rol­Si nam­d­vi­lad ar gvto­ve­ben. cxov­re­bis mRvrie mo­re­vi­
dan isi­ni mZi­me na­bi­je­biT mi­ik­v­le­ven gzas cod­va-mad­lis
mij­ni­sa­ken da am uZ­ne­les gza­ze sas­wa­u­leb­riv me­ta­mor­fo­
zas ga­nic­di­an. swo­red ase emar­Te­ba `uf­lis sam­s­jav­ros~
per­so­naJs, ro­me­lic bo­lom­de ga­iv­lis mi­wi­e­ri jo­jo­xe­Tis
yve­la garss da Rrma su­li­e­ri ka­Tar­zi­siT amaR­le­bu­li, Sve­
bi­Ta da si­xa­ru­liT emij­ne­ba Ta­vis­sa­ve sxe­uls. `mad­lo­ba,
 givi somxiSvili
ufa­lo, rom Se­is­mi­ne Ce­mi ved­re­ba da da­maR­wie am tan­j­vis
da mux­T­lo­bis cqe­ras! _ uka­nas­k­ne­lad fiq­robs le­Si­dan
amoZ­ro­mi­sas. su­le­Tis gam­ci­leb­le­bi amo­ud­g­nen mxar­Si. lo­
pi­a­nam er­Txel ki­dev da­xe­da Ta­vis de­da­mi­wi­se­ul sxe­uls,
taZ­ris Su­a­Si mux­leb­ze dam­d­ga­ri ze­war­Se­mox­ve­u­li rom ga­
yi­nu­li­yo. `bo­los xom ga­vi­mar­j­ve Sen­ze~, _ ga­i­fiq­ra lo­
pi­a­nam da uf­lis ga­na­Ce­nis aR­sas­ru­leb­lad Sve­biT Se­e­ria
siv­r­ces~. ase­Tia am Ci­ne­bu­li moTx­ro­bis fi­na­li, _ fi­na­li,
sa­i­da­nac per­so­na­Jis sru­li­ad axa­li, WeS­ma­ri­tad amaR­le­bu­
li cxov­re­ba un­da da­iwyos.
gi­vi som­xiS­vi­lis mi­er da­xa­tu­li per­so­na­Je­bi cxov­re­
bi­se­u­li dra­mis aq­ti­u­ri mo­na­wi­le­ni ari­an. ami­tom ma­Ti Si­
na­ga­ni sam­ya­ro Tval­Si­sa­ce­mi sim­Zaf­ri­Ta da di­naz­miT xa­
si­aT­de­ba. maT ar Za­luZT pa­si­u­ri ma­yu­reb­lis rol­Si dar­
Ce­na. isi­ni zog­jer ece­mi­an ki­dec, mag­ram zne­ob­ri­vi Za­lis
Se­wev­niT kvlav fex­ze dge­bi­an da brZo­las ag­r­Ze­le­ben. es
brZo­la ki, ar­se­bi­Tad, Ta­vis Tav­Tan, sa­ku­Tar vne­beb­Tan
da man­ki­e­re­beb­Tan brZo­laa.
sa­gu­lis­x­moa, rom am wig­nis av­to­ri Ta­vad ara­er­Txel
dam­d­ga­ra usa­mar­T­lo­bis pi­ris­pir. man vaJ­ka­cu­rad ga­uZ­
lo rep­re­si­e­bis ga­ma­nad­gu­re­bel Semotevebsac. mi­u­xe­da­
vad ami­sa, ba­ton­ma gi­vi som­xiS­vil­ma su­lis ise­Ti sim­S­vi­de
da sis­pe­ta­ke Se­i­nar­Cu­na, ro­go­ric ga­dav­li­li qa­riS­x­lis
Sem­deg euf­le­ba xol­me bu­ne­bas.
am­bo­ben, qa­riS­xals Se­uZ­lia mi­was­Tan ga­as­wo­ros qa­la­
qe­bi, mag­ram mas ar Se­uZ­lia gax­s­nas kon­ver­ti... es wig­ni,
al­baT, swo­red ase­Ti `kon­ver­ti~ iq­ne­ba, ro­mel­sac dro­is
qa­riS­xa­li ve­ra­fers da­ak­lebs.

Te­mur qo­ri­Ze.
uflis samsjavro 

uf­lis sam­s­jav­ro
Ra­me di­di xnis mglo­vi­a­re qa­lis ka­ba­sa­viT ga­xun­da. yva­ve­bis
gun­deb­ma yran­ta­liT mi­a­Su­res sadRac, qa­la­qis ga­na­pi­r­as mowyo­
bil sa­nag­ves. mar­Sis sa­za­rel­ma Wyvi­tin­ma gaTxe­le­bu­li ner­ve­bis
si­mi gawy­ve­tam­de da­Wi­ma. Sa­vad Cac­mu­li ada­mi­a­ne­bi abo­ri­al­d­nen
mdu­ma­re ba­ra­kebs So­ris. sa­za­re­li mar­Si yve­las sa­mu­Sa­od ere­ke­
ba. mTa­var ga­sas­v­lel­Tan raz­me­u­le­bad ewyo­bi­an. re­Ji­mis mu­Sa­ke­
bi, ze­dam­xed­ve­le­bi da raz­me­u­lis uf­ro­se­bi xuT xuTs iT­v­li­an.
daT­v­li­li raz­me­u­li moZ­ra­vi Sa­vi xo­Wo­sa­viT ga­xox­da sa­mu­Sao
zo­nis­ken da Tan wa­i­Ro am uzar­ma­za­ri sxe­u­lis uj­red­Ta ox­v­ra
da gmin­va. ax­la sxva Cad­ga rig­Si. sus­ti go­ne­bis ze­dam­xed­vel­ni
ris va­i­vag­la­xiT Zlivs iT­v­li­an xu­Te­u­lebs, an­ga­ri­Si ki ma­Sin
ere­vaT, Tu bo­lo rig­Si xuT­ze nak­le­bi dgas. uWirT xu­Te­u­li­
saT­vis oTxe­u­lis an sa­me­u­lis mi­ma­te­ba. Sa­vad sxe­ul­Se­bo­li­li
raz­me­u­le­bi ga­mu­ru­li su­liT da uf­ro bne­li mo­mav­liT, lan­ZR­
va-gi­ne­biT, kvne­siT da wyev­la-krul­viT mi­iz­laz­ne­bi­an sa­mu­Sao
zo­ni­sa­ken. ga­xox­da uka­nas­k­ne­li raz­me­u­li da xma­u­riT da­xu­res
di­di ala­ya­fis ka­re­bi. mar­S­ma ra­m­de­ni­me­jer ki­dev Se­uR­ri­na be­
dis tyve Sa­os­nebs da da­as­ve­na gawy­ve­ta­ze mi­su­li ner­ve­bi.
frTxi­lad ga­mo­a­Ro ka­ri da vir­Txa­sa­viT ga­moZ­v­ra ga­reT,
ezo mo­aT­va­li­e­ra, su­li­e­ri ar Wa­Wa­neb­da; sa­eW­vo xma­u­ris ga­go­
ne­ba­ze mzad iyo, ukan­ve Sem­Z­v­ra­li­yo da ka­ri sa­i­me­dod da­e­ke­ta.
yve­la­fe­ri rig­zea, pa­tim­re­bi sa­mu­Sa­od ga­re­kes, sacxov­re­bel
zo­na­Si in­va­li­de­bi da yve­la ju­ris si­mu­li­an­te­bi dar­C­nen, Ta­nac
dRi­siT aS­ka­ra Tav­das­x­mas ve­ra­vin ga­be­davs. isev SeZ­v­ra Ta­vis
so­ro­Si. sa­mi met­ra sig­r­Zis da met­ra­na­xe­va­ri si­ga­nis am jur­R­
muls pa­ta­ra oTx­kuTxa, gi­so­se­bi­a­ni sar­k­me­li aqvs da­ta­ne­bu­li,
xis viw­ro tax­tis bo­lo­Si WuWyi­a­ni, fa­ne­ra­ga­da­fa­re­bu­li ved­
ro dgas, mis gver­diT pa­ta­ra xis yuT­ze pu­ris naW­re­bi, Ca­i­da­ni
da alu­mi­nis Wi­qa devs. maR­la, pa­ta­ra sar­k­mel­ze nab­dis nag­le­
jia mi­fa­re­bu­li. tax­ti sar­k­m­lis sa­pi­ris­pi­ro ke­del­Tan aris
mi­cu­re­bu­li ise, rom tax­tis mflo­bels ke­del­ze mi­yu­de­bu­li
 givi somxiSvili
Ta­viT Se­uZ­lia sar­k­mel­ze mi­fa­re­bu­li nab­dis nag­le­jis yu­re­ba.
tax­ti­dan xelis gaw­v­d­na­ze mu­xis ka­reb­Tan mi­yu­de­bu­lia ni­Ca­bi,
xis ta­ri­a­ni cocxi, Tu­nu­qis aqan­da­zi; iq­ve awy­via myra­li, WuWyi­
a­ni win­de­bi, erT amo­sun­T­q­va so­ros sa­Si­ne­li aqo­Te­bu­li su­niT
rom av­sebs.
daz­ver­va war­ma­te­biT Ca­tar­da. ezo­Si ara­vin iyo. uk­ve kar­
gad ina­Ta. ax­la Se­uZ­lia aiRos Ta­vi­si in­s­t­ru­men­te­bi da saq­mes
Se­ud­ges.
_ lo­pi­a­na! _ vi­Ra­cam da­i­Za­xa da tax­t­ze mjdo­mi gvel­nak­be­ni­
viT Sex­ta, _ lo­pi­a­na, Se oxe­ro, ras ag­di­xar am­den xans?!
xma ic­no da ra­Rac ve­lu­ri si­a­mov­ne­bi­sa­gan sa­zar­lad da­iR­
ri­ja, es mi­si Ri­mi­li iyo. ax­la uk­ve icis, rom mTe­li dRis
gan­mav­lo­ba­Si mis myral si­cocx­les aRa­ra­vin da­e­muq­re­ba. ni­Ca­bi,
cocxi da aqan­da­zi iR­li­a­Si amo­i­Ca­ra da ka­re­bi ga­a­Ro.
sas­wav­leb­lis di­req­to­ri ic­no. ga­iR­ri­Wa.
_ cocxa­li xar, lo­pi­a­na? _ hkiTxa kac­ma.
_ cocxa­li var, cocxa­li! _ sas­w­ra­fod da ise­Ti si­xa­
ru­liT upa­su­xa lo­pi­a­nam, TiT­qos ax­la­xan ga­mo­ey­va­na wyal­Si
Ca­var­d­ni­li ka­ci da ga­dar­Ce­ni­li si­cocx­li­saT­vis jil­dos elo­
de­bao.
_ wu­xe­lac xom ar mo­ga­kiTxes Sen­ma Zma­ka­ceb­ma?
_ ro­gor ara, sa­mi qva mes­ro­les, mag­ram nab­dis Zve­lam da­i­Wi­
ra da iatak­ze da­var­da mxo­lod, gaC­ve­no? _ isev ga­iR­ri­Wa.
_ Ta­viT da­i­de ba­li­Sis ma­gi­er.
_ kar­gi iq­ne­ba? _ ga­ik­vi­ra lo­pi­a­nam.
_ kar­gi da cecx­li Sen, da­a­la­ge dro­ze, To­re gi­ka­ri Ta­vi
kar­cer­Si! _ da­uR­ri­a­la da zizRiT ga­da­a­fur­Txa.
_ ax­la­ve, ax­la­ve! _ da­fa­cur­da lo­pi­a­na da ezos kuTxe­Si
mig­de­bul ur­ni­sa­ken ga­Zun­Zul­da. uceb su­lis Se­xuT­va ig­r­Z­no,
xve­la auty­da, iq­ve Caj­da da kar­ga xans ix­ri­a­la.
_ xrCo­ba da ar­ga­dar­Ce­na! _ mi­a­Za­xa kac­ma da me­o­re sar­Tul­
ze as­v­la da­iwyo.
lo­pi­a­nas da­ucx­ra as­T­mis Se­te­va. uri­ka­Si Ca­awyo Ta­vi­si in­s­
t­ru­men­te­bi, Se­no­bis kuTxes­Tan mi­a­go­ra da Sig ad­re Seg­ro­vi­li
nag­vis Cat­vir­T­va da­iwyo.
lo­pi­a­nas bu­na­gi pa­ti­mar­Ta or­sar­Tu­li­an prof­sas­wav­leb­lis
pir­ve­li sar­Tu­lis yo­fil in­s­t­ru­men­te­bis sa­kuW­na­o­Sia mo­Tav­se­
uflis samsjavro 
bu­li. es sas­wav­le­be­li mTa­va­ri Se­mo­sas­v­le­lis mar­j­v­niv aris,
Ro­bis Sig­niT. Ro­bis ga­reT mis gag­r­Ze­le­ba­ze, pe­da­ras­te­bis or­
sar­Tu­li­a­ni ba­ra­kia. sa­mu­Sa­od mi­ma­va­li raz­me­u­le­bi am ba­raks Ca­
uv­li­an gver­diT da oc­da­xu­Ti­o­de met­r­Si sa­mu­Sao zo­nis mTa­var
Se­sas­v­lel­Si uCi­nar­de­bi­an. pe­da­ras­te­bis sa­er­To sacxov­re­be­li
sxve­bis­gan izo­li­e­re­bu­lia, mag­ram sa­mu­Sao zo­na­Si yve­la er­Tad
qa­Cavs da­Wi­mu­li ner­ve­bis Zafs.
sacxov­re­be­li zo­nis mTa­va­ri Se­sas­v­le­lis mar­cx­niv sa­a­vad­m­
yo­foa, me­re _ pir­ve­li raz­me­u­lis ba­ra­ki da ase, far­Te qu­Cis,
pa­tim­re­bi tra­sas rom eZa­xi­an, ori­ve mxa­res ba­ra­ke­bia Cam­w­k­ri­
ve­bu­li, sul bo­los mar­cx­niv klu­bia, mis qve­viT ki sa­sa­di­lo,
aba­no da sxva sa­yo­facxov­re­bo obi­eq­te­bia.
lo­pi­a­na sul sacxov­re­bel zo­na­Sia, dam­la­ge­be­lia, `Sni­ri~
sas­wav­leb­lis Se­no­bas asuf­Ta­vebs, Ra­miT ki Ta­vis so­ro­Si Sem­Z­
v­ra­li kan­ka­liT elo­de­ba ga­Te­ne­bas.
vis uy­vars Ra­me, mag­ram lo­pi­a­nas mTis­xe­la mi­ze­zi aqvs, Ra­me
da sik­v­di­lis zma­ne­ba mis­T­vis ga­nu­yo­fe­li rom iyos. yve­la Ra­me
axa­li tan­j­vis da­sawyi­sia. ro­ca mTe­li dRis da­Za­bu­li da­vi­da­
ra­biT daR­li­li pa­tim­re­bi ba­ra­keb­Si Se­i­yu­Je­bi­an, mo­Ta­ma­Se­e­bi
er­Ti­me­o­res su­lis amo­saZ­ro­bad Se­e­Wi­de­bi­an, lo­pi­a­nas bu­nags mi­
ad­ge­bi­an `gam­r­To­be­bi~ da pir­vel Se­te­vas ka­re­bi­dan iwye­ben. jer
sity­viT da idu­ma­li ba­ri­to­niT, mRvdlis ga­lo­bis msgav­sad, mis
mi­er Ca­de­nil cod­vebs ax­se­ne­ben, me­re pa­ta­ra sar­k­m­li­dan nab­dis
nag­lejs Ca­mo­ag­de­ben, eR­ri­We­bi­an, qvis da agu­ris nam­t­v­re­ve­biT
ute­ven mo­pir­da­pi­re kuTxe­Si so­ro­Si ga­mom­wy­v­de­ul vir­Txa­sa­viT
Se­yu­Jul lo­pi­a­nas. Ra­mis daT­v­lis win miwy­nar­de­bi­an, mo­eS­ve­ba
lo­pi­a­na­sac ner­ve­bis da­Za­bu­lo­ba. ga­Te­ne­bi­sas Se­iZ­le­ba ki­dev
Se­ax­se­non Ta­vi. ise­Ti dRe­e­bic aris, ro­ca iviwye­ben mi­si `gam­r­
To­be­bi~, am dros uS­foT­ve­lad Ca­Zi­ne­buls koS­ma­ru­li siz­m­re­bi
akiTxe­ben da, aba, ma­Sin na­xe Si­Sis mTqna­re­ba. am­de­ni gan­c­de­bis,
sa­za­re­li koS­ma­ru­li dRe­e­bis ga­da­ta­nis Sem­deg lo­pi­a­na dev­nil
vir­Txas da­em­s­gav­sa, Ta­vis ubad­ru­ki si­cocx­lis ga­da­sar­Ce­nad
yve­la­fers rom ikad­rebs.
lo­pi­a­na pa­ti­ma­ria, mi­si sas­je­li mkac­ri re­Ji­mis ko­lo­ni­a­Si
ToTx­me­ti wlis ga­mo­ket­vas iT­va­lis­wi­nebs. jer mxo­lod xu­Ti
we­lia ga­su­li da ise mi­eC­via Ta­vis yo­fas, TiT­qos am myral so­
ro­Si da­i­ba­da da yo­ve­li mom­dev­no uge­mu­r si­cocx­lis dRe­eb­sac
 givi somxiSvili
er­T­g­va­ri uS­foT­ve­lo­biT aq­robs. igi yve­laf­ris fa­sad si­cocx­
le­ze CabRa­u­We­bu­li vir­Txaa; mo­bu­zu­li, da­tuq­su­li, dam­f­r­Txa­
li, yo­vel­g­var xma­ur­ze da­sa­ma­lad mo­mar­Tu­li sa­so­war­k­ve­TiT
CabRa­u­We­bia sa­za­rel si­cocx­les.
lo­pi­a­na mkvle­lia, xu­Ti ada­mi­a­ni ga­is­tum­ra im ne­tar qve­ya­
na­Si, ada­mi­a­ne­bad aq sas­je­lis mo­sax­de­lad rom ag­zav­ni­an. lo­pi­
a­na ki TviT­mar­q­via msa­ju­li­viT Tvi­Ton ucxa­deb­da am­nis­ti­as da
uCum­rad ag­zav­ni­da iq, sa­i­da­nac mo­vid­nen.
maty­lis da­mam­za­de­be­li iyo, fu­li­a­ni da ga­ne­biv­re­bu­li. ma­
mal buzs ar is­vam­da Tav­ze, sul met­sa da mets ix­veW­da da
ma­inc, is me­tic, eco­ta­ve­bo­da. alaz­nis Wa­la­Si moq­r­Tam­viT, sa­i­
dum­lod ora­sam­de Rors am­wyem­si­neb­da da­qi­ra­ve­bul ka­cebs; mi­si
Ro­re­bi da­us­je­lad daS­li­gi­neb­d­nen. mu­xis rko da sxva bu­neb­ri­
vi saW­me­li im­de­ni hqon­daT, rom ma­Ti Se­nax­va TiT­q­mis ara­fe­ri
uj­de­bo­da lo­pi­a­nas. sa­ma­gi­e­rod Ro­re­bi­dan Se­mo­sa­va­li kar­ga
msu­ye da uz­run­ve­li iyo. bev­ri hqon­da lo­pi­a­nas, mag­ram mi­si
ma­da sim­did­ris zrdas­Tan er­Tad iz­r­de­bo­da. aRa­ra­fe­ri hyof­ni­
da, ve­raf­riT kma­yo­fil­de­bo­da, ax­la Zro­xa da ka­me­Ci ga­i­Ci­na da
mi­u­sia Wa­las. Ro­re­bis su­la­do­ba­sac zrdi­da, ma­inc ar hyof­ni­da.
iyo ne­bi­e­ri be­dis da wu­Ti­so­fe­lic mis­T­vis Taf­lad da Saq­rad
bru­nav­da. mis uzar­ma­zar bi­na­Si oTa­xebs ver iT­v­lid­nen. Tvi­Ton
ken­Wis ga­dab­ru­ne­ba eza­re­bo­da, sa­var­Zel­Si Ca­ne­biv­re­buls em­sa­xu­
re­bod­nen, saW­mel­sac aW­mev­d­nen, win­debs xdid­nen da ac­mev­d­nen,
fe­xebs ban­d­nen, qo­Seb­sac sxve­bi ac­mev­d­nen. lo­pi­a­na herco­gi ar
iyo, an ro­me­li­me aR­ze­ve­bu­li gva­ris war­mo­mad­ge­ne­li, mag­ram
iyo bed­ni­e­ri ada­mi­a­ni, am­q­vey­nad cxov­re­ba eli­zi­u­mad rom ga­daq­
ce­o­da. bed­ni­e­re­bis da­Saq­rul neq­tars wov­da aTa­si tan­j­va-wa­me­
biT dam­Zi­me­bul am­q­vey­ni­ur yo­fas. TiT­Si rom eka­li Ser­Wo­bo­da,
qve­ya­nas yri­da, ojax­Si da ax­lob­leb­Si gan­gaSs tex­d­nen; be­dis
ne­bi­e­ri lo­pi­a­na si­cocx­les dam­w­va­ri Ti­Ti­viT uf­r­Txil­de­bo­da,
sxvis­T­vis ki sik­v­di­li ar ez­o­ge­bo­da. qa­leb­Ta­n ur­Ti­er­To­ba­Sic
ma­ni­a­ki iyo, bav­S­vi, ax­lo­be­li, Si­na­u­ri, na­Te­sa­vi ar ga­e­ge­bo­da.
er­Txel, Se­bin­de­bi­sas sof­lis bo­los mSve­ni­er, ha­e­ro­van,
Txel, pe­pe­la­sa­viT mo­far­fa­te aTi­o­de wlis go­go­nas Sex­v­da.
ir­g­v­liv ka­cis Svi­li ar Wa­Wa­neb­da. lo­pi­a­nam ki­dev dav­ze­ra mi­da­
mo da si­cocx­les rom Se­xa­ro­da ucod­ve­li kra­vi Ser­Ca xel­Si,
lo­pi­a­nas ga­us­wor­da da Ses­ci­na. nam­d­vil mgel­sac mo­a­ja­d­oeb­da
uflis samsjavro 
ase­Ti uS­foT­ve­li, na­zi da usu­su­ri si­cocx­lis sxi­vi, mag­ram
lo­pi­a­nas si­ke­Tis yve­la grZno­ba Ca­Jan­gul, Cam­pal, CaS­mo­re­bul
ner­veb­Si gam­q­ra­li­yo. go­go­nas xe­li sta­ca, dam­f­r­Txal­ma da Se­Si­
ne­bul­ma ise­Ti Tva­le­biT Se­xe­da, yva­vi­le­biT mo­Ci­Tul mde­lo­ze
ux­se­neb­lis ga­mo­Ce­nas rom aR­Z­ravs. Se­kiv­le­bis una­ric da­kar­ga,
pi­ri ga­a­Ro da bge­ra ver amos­c­da mis en­Ze­la­sa­viT qor­fa ba­ges.
lo­pi­a­nam pi­ri da cxvi­ri xe­lis gu­liT da­ux­So, bi­li­ki­dan ga­
da­aT­ria da afar­Txa­le­bu­li go­go ar ga­uS­va sa­nam mCva­ri­viT ar
da­e­ki­da xel­ze. ga­gu­du­li dab­la da­ag­do da bo­ro­ti Ri­mi­liT,
sa­ta­nu­ri si­a­mov­ne­ba­na­ge­mi dah­yu­reb­da am uman­ko ar­se­bis sul­
gaf­re­nil sxe­uls. _ es er­Ti, _ Ca­i­la­pa­ra­ka, iq­ve mSe­neb­lis
mi­er dag­de­bul msxvil mil­Si Se­a­cu­ra da di­di qva mi­a­fa­ra. ori
kvi­ris Sem­deg ipo­ves mil­Si gaC­ri­li go­go­nas sxe­u­li. sawya­li
Sem­Z­v­ra­la da Sig ga­gu­du­lao, Tqves da ara­vi­Ta­ri eW­vi ar aR­Z­v­
ri­aT Ta­vi­an­Ti gver­diT gam­xe­ce­bu­li ada­mi­a­nis ar­se­bo­ba­ze.
ma­le er­Ti mwyem­si ga­da­Ce­xa xram­Si, me­re Tvi­Ton­ve Ca­vi­da,
dam­t­v­re­ul-da­sa­xiC­re­buls qva Ca­ar­tya Tav­Si da mo­u­Ta­va si­
cocx­le. me­re qve­ya­na Se­ya­ra, ka­ci ga­da­var­dao xram­Si. ka­ce­bi mo­
vid­nen, Tvi­To­nac mi­eS­ve­la da mad­lo­bac da­im­sa­xu­ra, ube­du­ris
mi­sax­ma­reb­lad eso­den Tav­da­de­biT rom ga­i­sar­ja.
ada­mi­a­nis sa­i­qi­o­Si gag­zav­nis fa­ru­lad mowyo­bis Se­saZ­leb­
lo­bas xe­li­dan ar uS­veb­da, axa­li mkvle­lo­bis mo­lo­din­Si wi­na
mkvle­lo­bis si­a­mov­ne­biT tkbe­bo­da.
er­Txel min­dor­Si cxe­ni­an kacs ga­da­e­ya­ra, So­ri­dan To­fi es­
ro­la da iqa­u­ro­bas gas­cil­da. im da­qi­ra­ve­bu­li mwyem­sis mkvle­
lis Zeb­niT ara­vis Se­u­wu­xe­bia Ta­vi. uRi­mo­da be­dis var­s­k­v­la­vi
da isic val­Si ar rCe­bo­da Ta­vis ka­cis­Wa­mia suls.
me­Ro­re­o­ba­Si amu­Sa­veb­da sa­i­dan­Rac gad­mox­ve­wil lo­Tebs, ar­
yis boT­li rom iyo ma­Ti si­cocx­lis mi­za­ni. arc ga­sam­r­je­los
Txo­u­lob­d­nen, arc Cac­ma da­xur­vas. lo­pi­a­na arays ar ak­leb­daT,
isi­nic mi­aT­rev­d­nen spir­tiT gaJ­Ren­Til gvams si­cocx­lis da­i­sis
Se­sax­ved­rad. ori ase­Ti mwyem­si hyav­da, me­sa­mis moy­va­nac ga­dawy­
vi­ta. Ro­ris su­la­do­ba ga­zar­da da muq­Ta mwyem­se­bis sim­rav­le
mis ji­bes saz­ru­navs ar ga­u­Cen­da.
er­Txel mwyem­seb­ma me­sa­me ka­ci da­ax­ved­res bi­na­Si.
mark pet­ro­vi­Ci, _ ga­ec­no or­moc­da­aT wels ga­da­ci­le­bu­li
ka­ci. lo­Ti ara var, arc ga­sam­r­je­los gTxov: er­Ti we­li dav­r­
10 givi somxiSvili
Ce­bi aq, me­re wa­val Ce­mi gziT, _ uTx­ra da lo­pi­a­nac si­a­mov­ne­biT
da­e­Tan­x­ma.
ka­ci we­si­e­ri da mwig­no­ba­ri Can­da. lo­pi­a­nam uCum­ra ga­uCx­ri­
ka Ce­mo­da­ni. pi­ris sa­par­si, fo­to­a­pa­ra­ti, da­na, mak­ra­te­li, ra­
di­o­mim­Re­bi, aTi­o­de wig­ni da ma­ma­ka­cis sxva auci­le­be­li niv­Te­bi
kar­gad mov­li­li da suf­Tad Cawyo­bi­li na­xa. aS­ka­ra iyo, ci­vi­
li­za­ci­is tvin­sa­keps ga­moq­ce­u­li mark pet­ro­vi­Ci er­Ti wliT
lo­pi­a­nas me­Ro­re­eb­Tan api­reb­da na­Je­Ji go­ne­bis das­ve­ne­bas.
ra kar­gia, vin ra icis, sa­i­dan mo­vi­da, an vin aris mom­kiTxa­
vi, Ce­mo­da­nic Ce­mi iq­ne­ba da mi­si Sig­Tav­sic, _ ga­i­xa­ra lo­pi­a­nam.
ci­vi­li­za­ci­is tvin­sa­keps ga­moq­ce­u­li mark pet­ro­vi­Ci lo­pi­a­nas
sa­i­qi­o­Si ga­sag­zavn pun­q­t­Si mox­v­da.
ala­za­ni ga­da­re­u­li mo­yef­da, Zi­ri­a­nad moTx­ril xe­ebs asan­
Tis Re­ro­e­bi­viT mo­a­Ta­ma­Seb­da, Wa­xa­niT da zaT­qiT exeT­qe­bo­da
na­pirs, duR­da, tri­a­leb­da, yal­y­ze dge­bo­da da ajil­Ra­sa­viT
mi­e­qa­ne­bo­da qve­viT. lo­Ti mwyem­se­bi ise gaJ­Ren­Ta ar­yiT, er­Ti
dRe-Ra­me ver aud­ge­bod­nen ba­xu­sis sim­Zi­mes. ax­la mark pet­ro­
viCs aC­ve­nebs ga­da­re­ul mdi­na­res da...
_ sa­Si­ne­le­baa pir­da­pir, _ Tqva mark pet­ro­viC­ma, ga­co­fe­bul
sti­qi­as mar­j­ve­na na­pi­ris amaR­le­bu­li bor­c­vi­dan rom Ca­xe­da.
Tav­b­ru da­es­xa da ukan da­i­wia.
ax­la hkravs xels da mog­Wa­ma Wi­ri mark pet­ro­viC­ma, mag­ram
vin icis, iq­neb ise­Ti mo­cu­ra­vea, rom Ta­vis daR­we­va SeZ­los.
ara, lo­pi­a­nas sa­eW­vod ga­ke­Te­bu­li saq­me ar uy­vars. xel­Si pu­
ris saW­re­li da­na eWi­ra da joxs Tli­da. mark pet­ro­viCs zur­
g­Si ga­u­ya­ra da xe­li hkra. zur­g­Si da­na­gar­Wo­bi­li mark pet­ro­
vi­Ci alaz­nis adu­Re­bul­ma mo­rev­ma Cay­la­pa.
ori ga­le­Si­li me­Ro­re xri­a­liT Seb­mo­da Zils. ro­gor un­
do­da maT­T­vis ye­li ga­mo­e­Rad­ra da mdi­na­re­Si ga­da­e­ya­ra, mag­ram
Ro­rebs um­wyem­se­bod xom ver da­to­veb­da. mark pet­ro­vi­Cis Ce­mo­da­
ni Ca­do man­qa­na­Si da sax­li­sa­ken ga­aq­ro­la. er­Ti kvi­ris Sem­deg
im ma­wan­wa­la lo­Teb­ma mo­ax­se­nes, mark pet­ro­viC­ma ise dag­v­to­va,
arc ki ga­mog­veTxo­vao.
es mkvle­lo­bac Ser­Ca lo­pi­a­nas da ise ga­laR­da, Ta­vi yov­
lis­Sem­Z­le ego­na. mo­sa­mar­T­lec iyo da ga­na­Ce­nis sis­ru­le­Si mom­
y­va­nic. un­da eSi­no­deT mi­si, rad­gan da­un­dob­lad ag­zav­nis grZel
so­fel­Si vi­sac Tvals da­ad­gams. mis qed­maR­lo­bas da av­yi­o­bas
uflis samsjavro 11
sazR­va­ri ara aqvs. lo­pi­a­na Ta­vis di­de­bis ze­nit­Sia. Tva­leb­Si
Seh­yu­re­ben da kuds uqi­ci­ne­ben am fu­li­an, mdi­dar, sul­Si gam­Z­
vin­va­re­bul mxec­Ca­bu­de­bul kacs.
alaz­nis Wa­la­Si ege­rad mu­Sa­obs ubad­lo vaJ­ka­co­bis, fi­zi­
ku­ri Za­lis, gam­xma­r mu­xa­sa­viT ma­ga­ri axal­gaz­r­da ka­ci, ise­Ti
Tav­m­da­ba­li da ke­Ti­li, ro­go­ric Se­iZ­le­ba iyos di­di fi­zi­ku­ri
Za­lis ada­mi­a­ni. sa­zam­T­ros baRs sa­na­qe­bod uv­lis. ar­ma­zi, mi­si
sa­xe­li mTel am mxa­re­Si Zmo­bis da me­gob­ro­bis si­no­ni­mia. me­gob­
ro­bas, siy­va­ruls da si­ke­Tes em­sa­xu­re­ba ar­ma­zi mTe­li Ta­vi­si
si­cocx­lis gza­ze. am vaJ­ka­cis baRs Se­e­siv­nen lo­pi­a­nas gatyi­u­re­
bu­li Ro­re­bi. ram­de­ni­me­jer ga­af­r­Txi­la ar­yiT ga­daS­te­re­bu­li
mwyem­se­bi, Ro­re­bi mo­ma­ci­le­To, mag­ram ara­fe­ri ga­mo­u­vi­da: me­re
ori­ves auwia yu­re­bi da Ro­re­bi­a­nad iqi­dan ga­Ze­ve­bas da­e­muq­ra.
maT ki yve­la­fe­ri lo­pi­a­nas mo­ax­se­nes da es di­de­bis ze­nit­ze
mjdo­mi ka­ci ga­da­i­ria, ro­gor ma­kad­res ase­Ti ra­meo. lo­pi­a­nas
mo­ri­gi msxver­p­lis ad­gi­li ar­maz­ma da­i­ka­va. ax­la mxo­lod mo­men­
tis Ser­Ce­va iyo sa­Wi­ro. icis, rom ar­ma­zi Wa­la­Si mar­to da­dis
uTo­fod.
lo­pi­a­na­sac es un­da, Ca­u­saf­r­de­ba, vin ras ga­i­gebs, er­Tis ma­
gi­er or­jer das­cems Ja­kans; amis me­ti ki Ser­Ce­nia.
ar­maz­ma ba­Ri­dan Ro­re­bi ga­mo­re­ka da pir­da­pir me­Ro­re­eb­Tan
mi­vi­da: _ ex­la ro­gor gin­daT, Sev­Zul­deT, er­T­ma­neTs?! _ uTx­
ra me­Ro­re­ebs da ra­ki lo­pi­a­nac iq dax­v­da, isac ga­af­r­Txi­la,
Ro­re­bi ar da­ma­xo­ci­noo.
lo­pi­a­na bra­zis­gan ga­fiT­r­da. na­xeT, ras ube­da­ven, Ta­vi mos­
Zu­le­bia; gam­Z­vin­va­re­bi­sa­gan sa­xe mo­eR­ri­ca.
_ ras iR­ri­We­bi yve­lis va­Wa­ri­viT, xom ar gin­da, bo­di­Si mo­
gi­xa­do?! _ dam­ci­na­vad uTx­ra ar­maz­ma.
_ bo­di­Si ki ara ZaR­lebs va­jij­g­ni­neb Sens leSs, _ kbi­le­bis
RrWe­niT Se­uR­ri­na lo­pi­a­nam.
ar­mazs gak­vir­ve­bi­sa­gan Tva­le­bi ga­u­far­Tov­da.
_ ga­i­me­o­re eg mu­qa­ra, Se baR­lin­jo! _ ki­ser­Si da­av­lo xe­li
da ise as­wia, fe­xe­bi mi­was mo­a­ci­le­bi­na. lo­pi­a­na afar­Txal­da.
ar­maz­ma da­iq­nia da kuTxe­Si mCva­rad mi­ag­do.
_ ro­me­li Ro­ric baR­Si Se­mo­va, am sa­Ro­re­Si ve­Rar dab­run­de­
ba, ga­i­ge?! _ uTx­ra da ukan gab­ru­ne­bu­li gak­vir­ve­biT fiq­rob­da,
es ra araC­ve­u­leb­ri­vi pa­ra­zi­ti vna­xeo.
12 givi somxiSvili
mo­kun­tu­li lo­pi­a­na ki Ta­vis usu­su­ro­bas Se­mor­Ce­no­da.
mZlav­r­ma xel­ma Se­a­Si­na. ise Se­eZ­lo lo­pi­a­nas mo­gud­va, ro­gorc
man mo­gu­da go­go­na. `ra­tom ar da­max­r­Co?~, fiq­rob­da lo­pi­a­na,
`ra mo­men­ti ga­uS­va. mec, am loT me­Ro­re­eb­sac mwe­re­bi­viT gag­v­
s­res­da, arc ara­vin da­eW­v­de­bo­da; er­Ti ma­gi­si ja­ni mom­ca, ras
vam­rav­leb­di mom­x­v­r­Cal-mo­gu­du­lebs!~ am fiq­r­Si nel-ne­la ga­u­a­
ra SiS­ma; Tav­moy­va­re­o­bis da si­a­ma­yis Zar­R­vis feT­q­va ig­r­Z­no. ro­
gor hkad­­res lo­pi­a­nas ase­Ti Se­u­racx­yo­fa?! mok­lavs. yve­las eSi­
nia lo­pi­a­na­si, ici­an, da­un­do­be­li ro­maa da sik­v­dils Seh­y­ris.
ho­da, ar­maz­mac ga­mo­u­ta­na Ta­vis Tavs ga­na­Ce­ni; xval lo­pi­a­na
Ca­u­saf­r­de­ba da er­Tis ma­gi­er, eqvs kar­teCs da­ax­lis. mar­Ta­lia,
Zli­e­ri da ava­za­sa­viT swra­fia, mag­ram To­fis wi­na­Se yve­la da
yve­la­fe­ri uZ­lu­ria. arc ar­ma­zia ava­za da arc lo­pi­a­naa Wi­ri­a­ni
tu­ra. ma­inc ra aris ada­mi­a­ni, bu­ne­bis ka­no­ne­bi sul Tav­da­yi­ra
aqvs da­ye­ne­bu­li. loms mas­ze sus­ti da Rvar­Z­li­a­ni lo­mi ve­ra­
fers da­ak­lebs, gind Ca­u­saf­r­des da gind mo­u­lod­ne­lad da­es­xas
Tavs, rac bu­ne­bam ar­gu­na kbi­li da brWya­lis Za­la ba­to­nobs.
mux­T­lo­ba, Ra­la­ti, ve­ra­go­ba, das­me­na, zur­g­Si da­nis Ca­ce­ma mxo­
lod ada­mi­a­nis mo­az­rov­ne tvi­nis mo­go­ni­lia, igi­ve tvi­nis na­
cod­vi­la­ria Ta­vi­si­ve mod­g­mis amo­saJ­le­tad uam­ra­vi sik­v­di­lis
iara­Ri. lo­pi­a­na ada­mi­a­nia, brWya­li da eS­vi ara sWir­de­ba, aqvs
To­fi da Tav­ze say­re­li si­mux­T­le _ mSi­Sa­ra da da­un­do­be­lia,
axa­rebs sxvi­si tan­j­va. Tvi­Ton ek­lis Se­so­ba­ze gu­li mis­dis,
yve­las­T­vis Surs si­cocx­le, cdi­lobs wa­ar­T­vas, mos­ta­cos ise,
Ta­vi­sas rom ara­fe­ri av­nos. ego­is­ti da xar­bia lo­pi­a­na. cxo­vel­
Ta sam­ya­ro­Si mas aqam­de dag­lej­d­nen, daf­leT­d­nen, qars ga­a­tan­d­
nen mis bum­buls, mag­ram lo­pi­a­na ada­mi­a­nis da ada­mi­an­Ta mod­g­mis
man­ki­e­re­ba­Ta ni­a­dag­ze mo­su­li man­ki­e­ri su­lia.
lo­pi­a­na bar­d­Si zis da elo­de­ba ar­ma­zis ga­mo­Ce­nas. icis,
di­liT am bi­lik­ze auci­leb­lad un­da ga­i­a­ros. eSi­nia, vai, Tu
auc­des, ma­Sin xom ga­we­wavs, ro­gorc mi­mi­no be­Ru­ras. eSi­nia, mag­
ram uf­ro Zli­e­ria sur­vi­li srul­yo­fi­li ada­mi­a­nis sis­x­liT
daT­ro­bi­sa.
ar­mazs Ta­vis bi­na­ze Zma­ka­ce­bi dax­v­d­nen, wa­i­pur­ma­ri­les. ar­
ma­zi mo­uy­va am sa­Si­ne­li ada­mi­a­nis Se­sa­xeb, me­Ro­re­o­bis uf­ro­si
rom aris da ra­Rac ara­a­da­mi­a­nu­ri bo­ro­te­ba da si­mux­T­le rom
Se­atyo.
uflis samsjavro 13

_ lo­pi­a­naa eg su­li­e­ri, bo­ro­ti da da­un­do­be­lia, ro­gorc


yve­la la­Ca­ri da mSi­Sa­ra, yve­laf­ris mkad­re­be­lia, arc ka­cis
mok­v­la mo­e­ri­de­ba, Tu mo­men­ti ig­do xelT, _ Tqva er­T­ma.
_ vin un­da mok­las mag Rvar­Z­lis gu­dam! _ aRel­d­nen da­nar­
Ce­ne­bi.
_ swo­red Rvar­Z­lis gu­da da ara­ka­cia mkvle­li, aba, si­ke­TiT
sav­se ada­mi­a­ni ro­dis kad­ru­lobs am­g­var ra­mes.
_ egec aris, _ da­u­das­tu­res da­nar­Ce­neb­ma...
ax­la ar­ma­zi bi­liks mi­uy­ve­ba da aT­va­li­e­rebs Wa­las, bra­ko­ni­
e­ri xom ar Se­e­pa­ra, me­re mi­va am­xa­na­geb­Tan da dawye­bul dros­ta­
re­bas ga­ag­r­Ze­lebs. lo­pi­a­na­ze fiq­ri aek­vi­a­ta. mi­si daR­man­Wi­li
si­fa­Ti ra­Rac ara­am­q­vey­ni­ur, sa­za­rel qmni­le­bas ago­neb­da. mra­
val­fe­ro­va­nia cxo­vel­Ta sam­ya­ro, sus­xi­a­ni da da­un­do­be­lia, mag­
ram am sam­ya­ro­Si ada­mi­a­ni _ yve­la su­li­e­ris Si­Si da Zrwo­laa,
ada­mi­ans ki Tvi­Ton ada­mi­a­ni spobs da anad­gu­rebs. fiq­ris bor­
ba­li uceb ga­u­Cer­da, ga­i­yi­na, ze­di­zed or­ma gas­ro­lam Se­ar­yia
ca da da­af­r­Txo mu­xis to­teb­Si Se­fa­re­bu­li mtre­de­bi. mker­d­Si
or­ma Zli­er­ma sa­Si­ne­li Za­lis dar­ty­mam mo­ce­la ar­ma­zi, Ta­na­tos­
ma sa­xe­Si Ca­xe­da da lur­ji ca ga­u­Sa­va. lo­pi­a­nam ki­dev da­te­na
14 givi somxiSvili
To­fi, or gas­ro­las ar en­do­ba, sa­i­me­dod un­da mok­las. ager,
ar­ma­zi mux­leb­ze wa­mom­d­ga­ra, Ta­vi mker­d­ze Ca­mo­var­d­nia, ma­inc
cdi­lobs mar­j­ve­na xe­liT sa­na­di­ro da­nis bu­di­dan amo­Re­bas.
_ uyu­re Sen, ra­eb­sa be­davs, Ce­mi mok­v­la un­da. da­nas iRebs!
_ kbi­leb­Si ga­mos­c­ra lo­pi­a­nam, ori ki­dev da­a­xa­la uk­ve sik­v­
di­lis brWya­leb­Si moq­ce­ul su­li­ers. ki­dev ga­te­na To­fi da
Tav­ze da­ad­ga. ar­mazs da­nis amo­Re­ba mo­e­xer­xe­bi­na da sik­v­di­lis
sam­f­lo­be­lo­Si Se­suls Ti­Te­bi mis tar­ze ga­yi­no­da.
_ Ce­mi mok­v­la gin­do­da, aha, esec Sen! _ lo­pi­a­nam ki­dev da­
a­xa­la ori ze­di­zed, me­re xe­li­dan ga­mog­li­ja da­na da tyvi­iT
dag­le­ji­li sxe­u­lis aCex­va da­iwyo. dro­is Seg­r­Z­ne­ba da­kar­ga,
Ca­mux­lu­li di­di si­a­mov­ne­biT ku­wav­da ada­mi­a­nis xorcs.
_ ar­maz, sa­i­Ta xar, ar­maz! _ vi­Ra­ce­e­bi iZa­xod­nen. etyo­ba, am
bi­liks mo­uy­ve­bod­nen; xme­bi ax­lov­de­bo­da.
_ ala­zan­Si ga­da­vag­deb da ve­Rarc ipo­vi­an, _ Ca­i­la­pa­ra­ka lo­
pi­a­nam da fex­Si moh­ki­da xe­li. aCe­xi­li sxe­u­li mi­wa­ze dar­Ca, ­fe­
xi moZ­v­ra da lo­pi­a­nas Ser­Ca xel­Si. na­wil-na­wil wa­Re­bis dro
aRar iyo, xma­u­ri ax­lov­de­bo­da. lo­pi­a­nam fe­xi da­ag­do, Tofs
wa­av­lo xe­li da ga­iq­ca.
_ bi­We­bo, lo­pi­a­na gar­bis! _ wa­mo­i­Za­xa er­T­ma da yve­la ga­
mo­e­ki­da.
ar­ma­zis da­sa­xiC­re­bul-da­Ce­xil sxe­uls mo­u­lod­ne­lad wa­ad­g­
nen da sa­Si­nel­ma Rri­al­ma sis­x­li Zar­R­v­Si ga­yi­na.
_ ar ga­uS­vaT eg ux­se­ne­be­li! _ aR­ri­al­da vi­Rac da lo­pi­a­nas
kval­ze oTxi gaS­ma­ge­bu­li ka­ci ga­e­ki­da.
_ sas­w­ra­fod dam­ma­leT! _ Rri­a­liT Se­var­da me­Ro­re­eb­Tan Si­
SiT go­ne­ba­dab­ne­u­li lo­pi­a­na.
_ dam­ma­leT da dam­ma­le­To, _ Ca­i­Ri­Ri­na ga­mob­ru­Jul­ma me­Ro­
rem. _ wa­mo­di, Cems ar­yis boT­l­Tan Cag­ki­deb, eS­ma­kic ver gi­po­
vis, _ lo­Ti rac­ra­ciT da Ri­Ri­niT wa­vi­da fe­xi­sad­gi­li­sa­ken.
_ Cqa­ra! Cqa­ra!!! _ xe­lis kvriT aC­qa­reb­da lo­pi­a­na. To­fi
bar­deb­Si mo­is­ri­a­la da loTs tu­a­let­Si Seh­y­va.
oTxi vaJ­ka­ci gri­ga­li­viT Se­iW­ra ezo­Si. qox­Si un­da Se­var­d­
ni­liy­v­nen. uceb er­T­ma da­iR­ri­a­la: _ ager, man­qa­na, Sig ij­de­ba,
ar gag­vas­w­ros!
_ dam­ma­le da dam­ma­le, Cqa­ra da Cqa­ra, _ loT­ma Ri­Ri­niT
axa­da tu­a­le­tis fic­re­bi. sa­za­rel myral ma­sas na­xe­va­ri met­ri­
uflis samsjavro 15
Ra ak­l­da pi­ram­de rom ga­ev­so. Za­fiT Ca­ki­du­li boT­li amo­i­Ro,
ram­de­ni­me ylu­pi da­lia da isev Sig Ca­ki­da.
_ Ca­jeq, rki­nas Ca­av­le xe­li, rom ar Ca­i­Zi­ro. ara­yi ar da­mi­
lio, To­re or­ma­gad mo­viTxov, _ uTx­ra lo­pi­a­nas da tu­a­le­tis
ke­dels mi­e­yu­da.
Si­Sis­gan ga­og­ne­bu­li lo­pi­a­na ise­Ti Sveb­iT Cax­ta si­bin­Zu­riT
sav­se or­mo­Si, ro­gorc rev­ma­tiz­me­biT Se­wu­xe­bu­li ada­mi­a­ni go­
gir­dis aba­za­na­Si. rki­nas Ca­av­lo xe­li da ni­ka­pam­de Ca­i­Zi­ra.
_ ar mo­iwyi­no, _ uTx­ra loT­ma da fic­re­bi da­a­fa­ra.
ax­la Ta­vi­si sa­Wi­ro­e­bac ga­ax­sen­da, zed da­a­Sar­da da Cqa­ra,
Cqa­ras Ri­Ri­niT ga­reT ga­vi­da.
lo­pi­a­na man­qa­na­Si rom ver na­xes, qo­xic gaCx­ri­kes, mi­yar-mo­ya­
res iqa­u­ro­ba da xel­mo­ca­ru­le­bi ax­la ezos aqo­Teb­d­nen.
_ mand ra dRe­Si xarT! _ da­i­Za­xa Sar­v­lis Ri­le­bis Sek­v­riT
gar­Tul­ma loT­ma. ax­la moh­k­res Tva­li da mis­ken ga­iq­c­nen.
_ ra iq­na lo­pi­a­na, Se So­bel­ZaR­lo! _ iR­ri­a­la er­T­ma da
ise­Ti sim­Z­lav­riT Cas­cxo muS­ti Tav­Si, rom lo­Ti mi­wa­ze da­am­
xo. me­o­rem wix­li mi­a­yo­la.
_ mo­i­caT, ar Se­mo­gak­v­deT, _ er­T­ma ki­ser­Si Ca­av­lo xe­li da
fex­ze wa­mo­a­ye­na.
_ lo­pi­a­ni, lop­ri­a­ni ar vi­ci me, _ enis bor­Zi­kiT Zlivs
Tqva loT­ma, _ Tu ka­ce­bi xarT, ara­yi da­ma­le­vi­neT, Tu ara da,
Tqve­ni de­dac...
_ amis­gan ve­ra­fers ga­vi­gebT, _ Tqves, sa­Ti­Tao uTa­qes da
lo­Ti gu­du­ra­sa­viT mi­ag­des.
_ tu­a­let­Si ar ima­le­bo­des, _ er­T­ma ka­ri ga­mo­a­Ro da ki­
na­Ram gu­li Se­u­Ron­da, _ es ra sa­za­re­li sim­y­ra­lea, ga­vi­gu­de
ka­ci, _ Tqva ukan ga­moq­ce­ul­ma.
_ vi­po­voT lo­pi­a­na da mag si­bin­Zu­re­Si Cav­ki­doT.
_ lo­pi­a­na ig­rec Ca­ki­de­bu­lia, _ bur­tyu­neb­da lo­Ti da va­i­
vag­la­xiT dge­bo­da. or­ma man­qa­na da­qo­qa.
_ Cven Sa­ra­ze ga­valT, iq­neb ga­da­ve­ya­roT sad­me, _ da­u­ba­res
da­nar­Ce­nebs.
_ sad mi­gaqvT, e, lo­pi­a­na­sia! _ rac­ra­ciT ga­e­ki­da lo­Ti da
ma­ga­ri Wit­la­yic da­im­sa­xu­ra.
mTe­li dRe ij­da lo­pi­a­na tu­a­le­tis si­bin­Zu­re­Si, ni­kap­Tan
mom­d­ga­ri siTxi­dan mat­le­bi sa­xe­ze acoc­d­ne­bod­nen, pir­Si, nes­to­
16 givi somxiSvili
eb­Si, yu­reb­Si da Tva­leb­Si uZ­v­re­bod­nen; ga­mo­fur­Tx­viT, fru­tu­
niT da Se­ber­viT eb­r­Zo­da am sim­y­ra­lis mat­lebs.
is ka­ce­bi kar­ga xa­nia wa­vid­nen, ezo­Si siwy­na­re iyo, mag­ram
amoZ­ro­ma ver ga­e­be­da, va­i­Tu aq, sad­me sxe­dan da me­lo­de­bi­a­no.
na­ce­mi lo­Ti qox­Si SeZ­v­ra da mkvda­ri­viT Ca­eZina. Su­adRe ga­da­
su­li iyo, me­o­rem rom ga­iR­vi­Za. min­g­re­ul-mon­g­re­u­li ka­ra­da
da ma­gi­da rom na­xa ar gak­vir­ve­bia, ar­yis boT­lis ga­te­xa ewyi­
na. ye­li ver ga­is­ve­la. ban­cal-ban­ca­liT wa­vi­da tu­a­le­tis­ken,
fic­re­bi axa­da, ar­yis boT­li amo­i­Ro da mo­i­yu­da. isev Ca­ki­da
da ax­la da­i­na­xa mat­le­biT TeT­rad ga­pop­ki­li mrgva­li ra­Rac,
zed da­a­Sar­da, mat­le­bi Ca­mo­recxa da Sa­vi, Tmi­a­ni Ta­vi ga­moC­n­da.
loT­ma fic­re­bi isev da­a­fa­ra da Ca­i­Ri­Ri­na:
_ kom­bos­to iyo zRar­bi, Tu zRar­bi iyo kom­bos­to.
lo­pi­a­nam xma ar amo­i­Ro, Se­Si­ne­bul­ma yvi­ri­li ar da­iwyos
da ar gam­ce­so. oRond ga­dar­Ce­ni­li­yo da mzad iyo am sim­y­ra­le­Si
im ka­cis Ses­v­lis dros rom Cay­vin­Ta ki­dev ga­e­me­o­re­bi­na.
Se­bin­d­da. lo­pi­a­nam fic­re­bi ga­da­ya­ra. Zlivs, vai-vag­la­xiT
amoZ­v­ra, tu­a­le­ti­dan xox­viT ga­mo­vi­da da lo­ko­ki­na­sa­viT sve­li
kva­li ga­i­yo­la. sax­l­Si was­v­la ga­dawy­vi­ta, uCum­ra Se­i­pa­re­ba da
da­i­ma­le­ba. qur­du­lad SeZ­v­ra so­fel­Si. Ta­vis saxls rom mi­u­
ax­lov­da, el­da eca, uam­ra­vi xal­xi Se­mo­se­o­da mis kar­mi­da­mos
da Rri­an­ce­liT ik­leb­d­nen iqa­u­ro­bas. dam­f­r­Txa­li lo­pi­a­na pir­
da­pir po­li­ci­a­Si ga­mocxad­da da Ta­vis sim­y­ra­liT gu­lis­re­viT
da­a­o­sa dam­x­v­dur­ni.
sa­sa­mar­T­lo­ze lo­pi­a­na Se­mo­Ro­bil­Si ij­da, mag­ram mi­si mok­
v­la ara­vis uc­dia. dax­v­re­ta ar mi­u­sa­jo­To, iTxov­d­nen ar­ma­zis
na­Te­sav-me­gob­re­bi. ma­gis­T­vis dax­v­re­ta xi­lia, si­cocx­le jo­jo­
xe­Tad un­da eq­ces, mag cod­vis Svil­so. ToTx­me­ti we­li mkac­ri
re­Ji­mis ko­lo­ni­a­Si mox­da mi­u­sa­jes lo­pi­a­nas. ci­xe­Si rac imas
dRe aC­ve­nes, ego­na, ukan dar­Cao da Sve­biT amo­i­sun­T­qa. da­is­ve­na,
dam­S­vid­da, ca ga­u­naT­da, aRarc ara­vin awu­xeb­da. ax­la ko­lo­ni­a­
Sia, ba­rak­Si sa­wol­ze wa­mo­wo­li­la da Ta­vis fiq­rebs mis­ce­mia:
ki­dev kar­gia, is oTxi ver ga­i­ges, To­rem dam­x­v­ret­d­nen nam­d­vi­
lad, ga­dav­r­Ci, _ eRi­me­ba lo­pi­a­nas da uxa­ria, rom cocxa­lia.
_ lo­pi­a­na, aba er­Ti aqeT ga­mo­di, _ vi­Ra­cam mxar­Si Ca­av­lo
xe­li da sa­wo­li­dan wa­mo­ag­do.
_ ra gin­da?! _ sa­Si­nel­ma wi­naT­g­r­Z­no­bam Se­ak­r­To lo­pi­a­na.
uflis samsjavro 17

_ rac gvin­da, ex­la ga­i­geb, _ im erTs sam­nic mi­eS­vel­nen da


lo­pi­a­na ga­sas­v­le­li­sa­ken ga­aT­ri­es.
_ sad mig­ya­varT?! _ iR­ri­a­la lo­pi­a­nam da ga­u­Za­li­an­daT.
_ ar­sad, aq­ve un­da ga­ga­pe­de­ras­toT, _ lo­pi­a­na wa­Ru­nes, Sar­
va­li ki ar Ca­xa­des, qam­ri­a­nad ube­ze ga­da­uW­res ise, rom to­te­bi
cal-cal­ke da­e­ki­da. _ ax­la da­viwyoT, _ Tqves da lo­pi­a­na­mac
iR­ri­a­la. ra­Rac ara­a­da­mi­a­nu­ri ener­gi­iT ga­ib­r­Zo­la, xe­li­dan
ga­eS­vaT da fe­xeb­Si gab­lan­du­li­ Sar­v­lis to­te­bis flar­tu­niT
ga­reT ga­var­da. mTa­va­ri Sa­mo­sas­v­le­lis­ken mir­bo­da tat­ra­yu­na
ka­ci Rri­a­liT da Sar­v­lis to­te­bis Tre­viT, xan fexs ad­gam­da,
wa­iq­ce­o­da, ifar­Txa­leb­da, Zlivs wa­mod­ge­bo­da da gar­bo­da, rom
isev waq­ce­u­li­yo da gak­vir­ve­bu­li pa­tim­re­bis daZ­ma­re­bul sa­xe­
eb­ze Ri­mi­li ebar­tye­bi­na.
lo­pi­a­nas sa­er­To ba­rak­Si cxov­re­ba ar Se­iZ­le­bo­da da ko­lo­
ni­is ad­mi­nis­t­ra­ci­am ga­re­dan cxi­mi­a­ni moq­r­Tam­vis wya­lo­biT, sa­
ku­Ta­ri jur­R­mu­li da Se­sa­fe­ri­si sa­­mu­Sao ga­mo­u­Zeb­na. ax­la lo­
pi­a­nas Ta­vi­si ci­xe­si­mag­re aqvs. mar­Ta­lia, Ram-Ra­mo­biT awu­xe­ben
da sim­S­vi­des uS­fo­Te­ben, mag­ram ve­ra­fers ak­le­ben, sa­ma­gi­e­rod
dRi­siT ara­vin er­Cis. pa­tim­rebs ga­ur­bis, So­ri­dan uv­lis, Tu
ra­me sa­eW­vo Se­atyo, ga­iq­ce­va da Ta­vis so­ro­Si SeZ­v­re­ba. icis,
ra Zvi­rad da­uj­de­ba ga­Ta­ma­me­ba. er­Txel tra­sa­ze mo­se­ir­ne pa­tim­
reb­Si ga­e­ria da ma­Sin­ve ise­Ti Wit­la­yi mox­v­da, ki­na­Ram ki­se­ri
18 givi somxiSvili
eR­r­Zo. ukan rom mo­i­xe­da, ax­la qe­Co­Si mox­v­da mji­Ri, ki­dev Wit­
la­yi, ki­dev mji­Ri da im­de­ni mox­v­da, xox­viT Se­vi­da Ta­vis jur­R­
mul­Si. pu­ris asa­Re­bad sa­sa­di­lo­Si mi­sul lo­pi­a­nas or­ze me­ti
Wit­la­yi Tu ar mox­v­da, is dRe mis­T­vis sa­ze­i­mod iT­v­le­ba.
kvlav aWy­vi­tin­da sa­za­re­li mar­Si. ax­la sa­mu­Sao zo­ni­dan
xuT­ri­gad dawyo­bi­li raz­me­u­le­bi da­iZ­v­re­bod­nen. ox­v­ra da gmin­
va moh­y­ve­baT Tan. Sa­vi, ga­bo­ro­te­bu­li ma­sa mo­e­de­ba ba­ra­kebs
da gzebs. maT dam­na­Sa­ve­e­bi hqvi­aT, sas­jels ix­di­an, ro­me­lic
cod­vil­ma ada­mi­a­neb­ma mi­u­sa­jes. ka­no­ne­bic cod­vi­li ada­mi­a­ne­bis
mo­go­ni­lia. am meq­r­Ta­me­o­bis qve­ya­na­Si qrTa­mi ak­r­Za­lu­lia, ara­da,
meq­r­Ta­mea yve­la, qvey­nis mTlad uf­ro­si mbrZa­neb­li­dan yve­la­ze
uka­nas­k­nel ko­lo­ni­is ze­dam­xed­ve­lam­de. am pa­ti­mar­Ta laS­qar­ma
yve­la­ze uke­Te­sad icis qrTa­mis Za­la da­pa­tim­re­bi­dan ko­lo­ni­i­
TurT. qrTa­mis sid­i­dec da­ka­ve­bu­li ska­mis si­maR­liT izo­me­ba.
yve­la pa­ti­ma­ri meq­r­Ta­me ka­no­nis dam­c­vel­Ta mi­er ga­Zar­cu­li da
gatya­ve­bu­lia. Tv­i­Ton ko­lo­ni­ac xom meq­r­Ta­me­o­bis si­bin­Zu­re­Si
far­Txa­lebs. aq Se­uy­ri­aT mkvle­le­bi, ya­Ca­Re­bi, qur­de­bi, meq­r­
Ta­me­e­bi, kom­bi­na­to­re­bi da aTa­si ju­ris dam­na­Sa­ve­ni. aq­ve ari­an
uda­na­Sa­u­lo­ni, da­na­Sa­ul-dab­ra­le­bul­ni, mar­Ta­li sity­vis Tqmi­
saT­vis usa­mar­T­lo­ba­Sey­ri­li, did skam­ze gabRen­Zil wmin­dan­Ta
niR­beb­Si Sem­Z­v­ral cod­vil­Ta mxi­le­bis­T­vis imaT­ve cod­va­wa­mo­
ki­de­bul­ni; spe­ta­ki su­li­sa da uan­ga­ro cxov­re­bis­T­vis si­bin­Zu­
re­sa da an­ga­re­ba­Si Se­ke­ti­le­bi. ici­an pa­tim­reb­ma, rom yve­la­ze
di­di mkvle­le­bi, ya­Ca­Re­bi, qur­de­bi, meq­r­Ta­me­e­bi, kom­bi­na­to­re­bi
da yve­la ju­ris dam­na­Sa­ve­ni ga­reT ari­an da swo­reT imaT ga­mo­
u­we­res ko­lo­ni­a­Si yof­nis sam­sa­la sxva­das­x­va do­ziT. upy­ri­aT
xel­Si qvey­nis mar­T­vis sa­da­ve­e­bi, iWe­ren wvril­man dam­na­Sa­ve­ebs,
ra­Ta msxvil­man­Si maT­ze eW­vi ara­vin aiRos. eW­vi raa, ro­ca yve­
lam icis ma­Ti Sa­vi saq­me­e­bis Se­sa­xeb, mag­ram Si­SiT ena aqvT
ga­day­la­pu­li. Tu vin­me ra­mis Tqmas ga­be­davs, ko­lo­ni­a­Sia ma­Ti
ad­gi­li. si­mar­T­lis mTqme­lo­ba da­na­Sa­u­lia dam­na­Sa­ve­Ta sam­Tav­ro­
Si. Tval­T­maq­co­bis qvey­nis Svi­le­bi Tval­T­maq­co­bis yve­la­ze mwa­
re mo­sa­vals aq, ko­lo­ni­a­Si im­ki­an. ko­lo­ni­a­Sic aqvT Ta­vi­se­bu­ri
ka­no­ne­bi da iseT dam­na­Sa­ve­ebs, ro­go­ric lo­pi­a­naa, Ta­vi­se­bu­rad
us­wor­de­bi­an: ax­r­Co­ben, fe­xe­biT Tav­da­yi­ra hki­de­ben vir­Txe­biT
sav­se or­mo­Si, Ra­me nam­Zi­na­revs sa­xe­ze da­nas da­us­va­men, an yels
ga­moW­ri­an, aupa­ti­u­re­ben da pe­de­ras­te­bis ba­rak­Si ga­da­a­bar­ge­ben.
uflis samsjavro 19
mok­led, aqac Ta­vi­se­bu­ri ka­no­ni da sas­je­lis for­me­bi aqvT. arc
lo­pi­a­nas as­c­de­bo­da ro­me­li­me maT­ga­nis be­di, ko­lo­ni­is meq­r­Ta­me
ad­mi­nis­t­ra­ci­as mis­T­vis izo­li­re­bu­li so­ro rom ar ga­mo­e­yo.
dab­run­d­nen pa­tim­re­bi da sacxov­re­be­li zo­na gni­a­siT ga­iv­so.
isi­ni yvel­gan ari­an, da­di­an, da­o­ben, kin­k­la­o­ben, igi­ne­bi­an, iR­
ri­ne­bi­an. ax­la sWir­de­ba gan­sa­kuT­re­bu­li sif­r­Txi­le lo­pi­a­nas.
yve­las eri­de­ba, ga­ur­bis, Se­binde­bam­de SeZ­v­re­ba Ta­vis so­ro­Si da
ga­Te­ne­bam­de yor­nis­fe­ri idu­ma­le­bis tyve­o­ba­Si iT­v­lis ubad­ru­ki
si­cocx­lis ma­jis­ce­mas.
da­Ram­da. ko­lo­ni­a­Si xma­u­ri Sewy­da. yve­la Ta­vis ba­rak­Si
Se­i­yu­Ja. mTe­li dRis ga­wa­ma­wi­iT da­o­se­bul­ni sa­wo­leb­ze mi­e­yar­
nen. Ta­vis tax­t­ze wa­mo­wo­li­la lo­pi­a­nac da gu­lis fan­c­qa­liT
Ra­mis Se­mo­te­vis dawye­bas elo­de­ba. CaT­v­li­ma da, ager, ki­dec
mo­a­kiTxes, mag­ram ese­ni sul sxva sa­xis da Se­saZ­leb­lo­bis ar­
se­ba­ni ari­an. maT ver aka­vebs lo­pi­a­nas ur­dul­gay­ri­li ka­re­bi,
verc gi­so­se­bi­a­ni sar­k­me­li da verc na­xe­va­ri met­ris sis­qis
ke­de­li. da­u­kiTxa­vad Ca­av­les xe­li da mo­kun­tu­li sxe­u­li­dan
amo­aZ­v­res su­li, me­re Wer­Si ga­i­a­res da cis­ken gaf­rin­d­nen. lo­
pi­a­nam ukan mo­i­xe­da, tax­t­ze mo­kun­tu­li Ta­vi­si sxe­u­li da­i­na­xa,
sak­r­m­li­dan Sav­sac­me­li­a­ni ka­ce­bi qvas da agu­ris nam­t­v­re­vebs
rom es­rod­nen.
_ sad mig­ya­varT? _ mok­r­Za­le­biT ikiTxa.
_ sa­dac Se­ni msgav­se­bis ad­gi­lia! _ mi­i­Ro pa­su­xi.
ori mZlav­ri frTo­sa­ni su­li Tu an­ge­lo­zi lo­pi­a­nas sadRac,
siv­r­ce­Si mi­aq­ro­leb­da. maR­la si­la­ma­zis, sim­S­vi­dis, ke­Til­sur­ne­
le­bis, mom­xib­la­vi fe­re­bis, mu­si­kis ra­Rac sa­uf­lo si­a­mov­ne­bis
sam­ya­ros ka­rib­Wes mi­ad­g­nen.
_ sad mig­yavT eg bin­Zu­ri cod­vi­li?! _ mo­es­ma xa­ver­do­va­ni,
yov­lis mom­nus­x­ve­li xma.
_ uf­lis sam­s­jav­ro xom ar ine­beb­da amis nax­vas? _ ikiTxes
lo­pi­a­nas su­lis meg­zu­reb­ma.
_ mi­iy­va­neT, aC­ve­neT, sa­dac ma­gis msgav­se­bis ad­gi­lia da isev
Ca­a­sax­leT cod­vi­an sxe­ul­Si! _ mi­i­Res brZa­ne­ba da lo­pi­a­na
sadRac, dab­la jur­R­mul­Si da­a­qa­nes.
far­Te Wa­o­bis msgavs, sim­y­ra­liT gaJ­Ren­Til vel­ze da­eS­v­nen.
ze­da­pi­ri duR­da da Sig ra­Ra­ca­ni fuT­fu­Teb­d­nen. pa­ta­ra, mSral
bi­lik­ze mi­a­ci­leb­d­nen lo­pi­a­nas su­le­Tis meg­zu­re­bi. mi­wi­dan
20 givi somxiSvili
sa­Sin­lad daR­man­Wil ada­mi­an­Ta zo­gan mar­to Ta­vi Can­da, zo­gan
wels ze­viT amo­zi­du­liy­v­nen da sa­Si­nel myral siTxe­Si Ca­Zir­
vas eb­r­Zod­nen; zo­gi Ca­Zi­ru­li isev ze­viT amo­di­o­da, gam­s­k­da­ri
Ta­vis qa­li­dan ga­moC­ri­li tvi­niT. er­T­ma­neTs ebRau­We­bod­nen, Sve­
las iTxov­d­nen, siTxe­Si iZi­re­bod­nen, me­re na­wi­le­bad amo­di­od­
nen, isev mTel­de­bod­nen da sa­Si­ne­li sicxi­sa Tu ra­Rac Si­na­ga­ni
da­Za­bu­lo­biT skde­bod­nen, isev mTel­de­bod­nen. er­T­ma­neTs ki­du­
rebs ag­lej­d­nen, Rri­a­leb­d­nen, sa­ku­Tar ki­du­rebs hkar­gav­d­nen da
daR­r­R­nil-da­sa­xiC­re­buls isev ib­ru­neb­d­nen; xor­ci scvi­o­daT,
Zvleb­Ser­Ce­ni­le­bi sa­Si­ne­li Rri­a­liT eZeb­d­nen sa­ku­Tar xorcs.
rac Rrmad Se­di­od­nen, uf­ro da uf­ro sa­Si­ne­li xde­bo­da iqa­u­
ro­ba. ad­re Wa­obs rom mi­am­s­gav­sa, Tur­me es sul ada­mi­an­Ta xor­
ci da Zva­li yo­fi­la, duR­da da bor­gav­da am­xe­la ma­sa, eZeb­d­nen
sa­ku­Tar ki­du­rebs, xorcs, Zvlebs, tvins, po­u­lob­d­nen, mTel­
de­bod­nen, me­re isev ig­li­je­bod­nen, if­li­Te­bod­nen, skde­bod­nen,
ixar­Se­bod­nen da ax­li­dan mTel­de­bod­nen; sa­Si­ne­li tki­vi­li da
sa­za­re­li wa­me­ba da­Ta­re­Sob­da am vel­ze.
_ mud­mi­vi tan­j­vis ve­lia Se­nis­Ta­ne­bis­T­vis, _ uTx­ra er­T­ma
meg­zur­ma da da­u­ma­ta: _ sad isur­veb­di Caj­do­mas?
lo­pi­a­na Si­Sis­gan gaq­vav­da. am dros mbor­ga­vi ma­si­dan xe­li
amo­i­mar­Ta lo­pi­a­nas fex­Si Ca­e­Wi­da, xels Ta­vis moh­y­va, _ me­o­re
xe­lic da Ca­e­Wi­da me­o­re fexs.
_ amo­miy­va! aqe­dan amo­miy­va! an Senc aq Ca­mo­di! _ ga­wa­me­bu­li
Tavi axar­xar­da: _ da­mab­ru­neT ukan da sul si­ke­Tes vem­sa­xu­re­bi,
da­mab... _ sity­va ve­Rar da­am­Tav­ra, Ta­vi ga­ub­r­tyel­da, me­re ga­e­
be­ra da gas­k­da. sxe­u­li da­e­Sa­la, lo­pi­a­nas fe­xeb­ze mo­Wi­de­bu­li
ori xe­li dar­Ca, da­nar­Ce­ni mo­Tux­Tu­xe ma­sa­Si gaq­ra.
me­re Ta­vi ga­moC­n­da, na­xe­va­ri tvi­ni Sub­l­ze eki­da.
_ mo­me­ci Ce­mi xe­li! _ da­ejRa­na lo­pi­a­nas da mar­cxe­na xels
kbi­le­biT Cae­Wi­da, mxar­ze mi­i­ba, me­o­re xe­lic Se­i­er­Ta Rri­a­liT
da go­de­biT, kvne­siT da wyev­liT Ca­i­te­na ga­mon­Txe­u­li tvi­ni Ta­
vis qa­la­Si da isev moh­y­va moT­q­mas:
_ da­mab­ru­neT ukan da si­ke­Ted viq­ce­vi! da­mab­ru­neT! da­mabr...
_ sity­va ve­Rar da­am­Tav­ra, isev ga­u­siv­da Ta­vi, da­e­Sa­la sxe­u­li,
isev gam­­Tel­da da isev aR­ri­al­da: _ sike­Ted, si­xa­ru­lad. bed­ni­
e­re­bad, si­cocx­led dav­b­run­de­bi!
_ vin ari? _ Zrwol­viT ikiTxa lo­pi­a­nam.
uflis samsjavro 21

_ ne­ro­nia. ori aTa­si we­li am dRe­Sia da ara­vin icis ram­de­


ni xa­ni iq­ne­ba ase. iq xal­xi awa­ma, sxe­u­li­dan su­le­bi ga­mo­a­Ze­va.
bo­ro­te­ba da Rvar­Z­li am­rav­la sul ra­Rac um­niS­v­ne­lo si­cocx­
lis gan­mav­lo­ba­Si da di­di xniT da­im­k­vid­ra is, ra­sac im­sa­xu­
rebs, _ mi­i­Ro pa­su­xi.
_ ax­la Ca­vuS­vaT, _ Tqves da lo­pi­a­na mux­le­bam­de Ca­aR­r­ma­ves
bo­bo­qar ma­sa­Si.
sa­Si­ne­li tki­vi­liT ga­da­re­u­li lo­pi­a­na abR­v­l­da ise, ax­lad
sxe­u­lawyo­bi­li ne­ro­nic ki ga­a­Cu­ma. lo­pi­a­na bRa­o­da, fe­xe­bi mos­
Z­v­ra, ax­la Zval­ma ga­mo­xia mker­di da grZlad ga­mo­eCxi­ra. tki­vi­
lis­gan Ta­vis qa­la ga­e­be­ra da Sub­li­dan ga­mo­xeT­qi­li Zvli­dan
tvin­ma ga­mo­i­xe­da, lo­pi­a­na ki bRa­o­da, nel-ne­la iZi­re­bo­da.
_ axa­lia da ra mag­rad yvi­ris, _ Ca­i­la­pa­ra­ka daR­re­jil­ma
ne­ron­ma da go­de­biT da­iwyo Zvle­bi­dan Ca­moc­ve­ni­li xor­cis ak­
re­fa. lo­pi­a­na ni­ka­pam­de Ca­i­Zi­ra, da­i­Sa­la, da­i­fan­ta, sa­Si­nel­ma
tki­vil­ma STan­T­qa mi­si ar­se­bo­ba. ax­la Ta­vic Ca­i­Zi­re­ba da bRa­vi­
lis Sve­bac tki­vils mi­e­ma­te­ba.
_ me­yo­fa tu­a­let­Si Ca­mag­deT, ra bed­ni­e­re­ba iq­ne­ba, es rom
Se­mis­ru­loT! _ bRa­vis lo­pi­a­na da iZi­re­ba.
_ eyo­fa, Ta­vis sxe­us da­ub­ru­neT! _ es­mis ra­Rac idu­ma­li
22 givi somxiSvili
brZa­ne­ba da ­gam­Te­le­bu­li lo­pi­a­na, ne­ro­nis ve­li­dan ko­lo­ni­a­Si
gaaf­ri­nes. mi­si sxe­u­li mo­kun­tu­li devs tax­t­ze. su­li Ca­vi­da
We­ri­dan da SeZ­v­ra Sig. ram­xe­la Sve­ba ig­r­Z­no im tan­j­vi­dan Tav­
daR­we­ul­ma. daR­lils CaT­v­li­ma, mag­ram Si­Sis­gan isev ga­mofxiz­
l­da, vai, Tu mo­vid­nen da wa­miy­va­no­no. is Ra­me­u­li qvis­ro­li­e­bi
ma­inc ra iq­nen, mo­vid­nen, ga­u­te­xon Ta­vi da da­u­lur­jon gver­
de­bi, oRond amiT isi­a­mov­non, lo­pi­a­na mzad aris, yve­las mo­e­fe­
ros, mi­ex­ma­ros, tki­vi­li Se­um­su­bu­qos, si­ke­Ted si­xa­ru­lad da
bed­ni­e­re­bad da­iR­v­re­ba.
ga­Ten­da. sa­za­re­li mar­Sis xmam ci­vi, yi­nu­lis ek­le­biT mo­i­
Ta­re­Sa bed­Sav pa­ti­mar­Ta sxe­u­le­bi. ga­bo­ro­te­bu­li, ga­a­ve­bu­li,
daT­r­gu­nul-da­wix­lu­li ada­mi­a­ne­bi ox­v­riT da wyev­la-krul­viT
raz­me­u­le­bad ewyo­bi­an.
lo­pi­a­na ad­ga, sar­k­mel­ze mi­fa­re­bu­li nab­dis nag­le­ji mox­s­
na, ka­re­bi ga­a­Ro, uSiS­rad ga­vi­da ga­reT da pa­tim­reb­Si ga­e­ria.
yve­las uRi­mo­da, un­do­da, maT­T­vis ro­gor­me tan­j­vis sim­Zi­me Se­
em­su­bu­qe­bi­na. ase­Ti sur­vi­li hqon­da, mag­ram ra Se­eZ­lo. pa­tim­re­
bi ki eri­de­bod­nen da Se­Si­ne­bu­le­bi me­o­re mxa­res ga­da­di­od­nen.
lo­pi­a­na maT­Si ga­re­vas cdi­lob­da da ro­gorc mge­li cxvars, ise
af­r­Txob­daT.
wa­vid­nen raz­me­u­le­bi, STa­in­T­q­nen sa­mu­Sao zo­nis far­Te sto­
maq­Si. lo­pi­a­na sa­sa­di­lo­Si Se­vi­da, Cve­u­leb­riv purs aiRebs,
sups Ta­vis qva­bu­na­Si Ca­as­x­me­vi­nebs da sas­w­ra­fod ga­mob­run­de­ba,
rom cxe­li wvni­a­ni ja­mi Tav­ze ar wa­mo­a­fa­ron. pu­ris asa­Re­bad
mdgar lo­pi­a­nas ma­ga­ri Wit­la­yi mox­v­da, ma­Sin­ve mob­run­da da
Ri­mi­liT mi­a­Cer­da amis Cam­dens.
_ ki­dev mo­mar­tyi, Tu es Sve­bas mog­cems, _ uTx­ra.
Wit­la­yis amom­k­v­re­li daf­r­Txa, ukan-ukan wa­vi­da da sxve­bis
zurgs amo­e­fa­ra. lo­pi­a­na ax­la da­nar­Ce­nebs mi­ub­run­da, eso­den
Si­SiT rom mis­Ce­re­bod­nen.
_ da­mar­tyiT, mce­meT, xor­ce­bi da­mag­li­jeT, ma­wa­meT, Tu Tqven
es si­a­mes mog­g­v­riT, me bed­ni­e­ri viq­ne­bi, _ lo­pi­a­na yve­las­Tan
mi­di­o­da saT­no Ri­mi­liT, isi­ni ki Se­Si­ne­bu­li da Tav­zar­da­ce­
mu­le­bi ga­u­rob­d­nen. ma­le sa­sa­di­lo mTlad da­i­ca­la. lo­pi­a­nam
pu­ri da cxe­li saW­me­li aiRo. Ta­vis so­ro­Si ki ar wa­su­la, iq­ve
ma­gi­das­Tan daj­da da Se­eq­ca ulu­fas. ram­de­ni­me pa­ti­ma­ri Se­vi­da
sa­sa­di­lo­Si. lo­pi­a­na ad­ga: _ mob­r­Zan­diT, Tqve­ni Wi­ri­me, ma­gi­
uflis samsjavro 23
das­Tan dab­r­Zan­diT, me mo­gi­tanT yve­la­fers, _ Tqva da ke­Ti­li
Ri­mi­liT pu­ris asa­Re­bad mi­vi­da, rom im pa­tim­re­bis­T­vis suf­ra
ga­ewyo. ax­la Se­xe­da Si­Sis­gan da­zaf­rul pu­ris dam­ri­ge­bels.
_ ra­Sia saq­me, cu­di xom ara­fe­ria, Zmao? _ Se­e­kiTxa.
_ ara­fe­ri! _ Zlivs mo­a­xer­xa amis Tqma, ukan-ukan wa­vi­da da
pu­ris Ta­ros amo­e­fa­ra.
lo­pi­a­na ax­la ma­gi­das­Tan mi­vi­da, pu­ri da­do da cxe­li ker­
Zis asa­Re­bad ga­e­mar­Ta, qan­da­ke­bad qce­u­li pa­tim­re­bi Si­Si­sa­gan
enas ve­Rar Zrav­d­nen. lo­pi­a­na rom mob­run­da, aRarc er­Ti aRar
ij­da iq.
_ ne­ta ra vawye­ni­ne? _ gul­dawy­ve­til­ma Ca­i­la­pa­ra­ka.
su­le­Ti­dan dab­ru­ne­bu­li lo­pi­a­na mxo­lod SeZ­v­ra Ta­vis sxe­
ul­Si, mag­ram gvams isev usi­cocx­lo fe­ri edo. cxe­da­ri da­
di­o­da sa­i­qi­o­dan mo­su­li­viT ra­Rac aram­q­vey­r­ni­u­ri moZ­ra­o­biT.
ko­lo­ni­a­Si da­di­o­da moC­ve­ne­ba, ro­mel­sac mar­Tav­da ze­a­da­mi­a­nu­ri
si­ke­Te­na­zi­a­re­bi su­li.
mTe­li dRe ar mo­is­ve­na, vinc da­i­na­xa, mis­v­la da mo­fe­re­ba da­
a­pi­ra, yve­la Zrwol­viT da Si­SiT ga­eq­ca. ager raz­me­u­le­bic dab­
run­d­nen sa­mu­Sao zo­ni­dan. ma­Tac icod­nen, lo­pi­a­nas sik­v­di­lis
mo­ci­qu­lad ga­daq­ce­vis Se­sa­xeb da idu­ma­li Si­SiT ga­ur­bod­nen
mas­Tan Sex­ved­ras. lo­pi­a­na ki jer mTa­var tra­sa­ze Se­mox­v­daT da
cxvris fa­ra­sa­viT da­af­r­Txo, me­re ba­rak­Si Se­yu­Ju­lebs mi­a­kiTxa,
Ta­vi­si ke­Ti­li sur­vi­le­biT da tkbi­li sa­ub­riT uf­ro aub­ni­aT
Si­Si­sa­gan da­zaf­ru­li go­ne­ba. ema­le­bod­nen, ga­ur­bod­nen, emu­da­re­
bod­nen, Cven­Tan ar mox­vi­deo. is ki ver mim­x­v­da­ri­yo, ra­tom iq­ce­
od­nen ase, ro­ca lo­pi­a­nas maT­T­vis mxo­lod si­ke­Te da bed­ni­e­re­ba
un­do­da. ar ico­da, rom mi­si ga­ke­Til­So­bi­le­bu­li su­li cxe­dars
dah­yav­da Si­SiT dam­f­r­Txal pa­ti­mar­Ta So­ris da mi­si saT­no Ri­mi­
li im­q­vey­ni­u­ri Rre­Wa iyo. da­Ram­da. am­de­ni si­a­ru­liT daR­li­li
lo­pi­a­na grZel skam­ze Ca­moj­da. tra­sa ad­re pa­tim­re­biT rom iyo
sav­se, da­ca­ri­e­le­bu­li­yo, yve­la Ta­vis ba­rak­Si Se­i­ma­la. lo­pi­a­na
ki ij­da da elo­de­bo­da, iq­neb vin­me ga­moC­n­des, da­ve­la­pa­ra­ke­bi,
ra­i­mes mi­vex­ma­re­bio. ara­vin ar ga­mo­Ce­ni­la, vinc So­ri­dan Tva­li
moh­k­ra skam­ze mjdom cxe­dars, mis­ken ra­Ra ga­mo­a­ta­reb­da.
did­xans ij­da lo­pi­a­na. Zi­li mo­e­ria, Tavs imag­reb­da, eSi­no­da
su­le­bis gam­ci­le­bel­Ta stum­re­bi­sa. oRond iq, ne­ro­nis vel­ze
ar mi­ey­va­naT, mzad iyo, gam­q­ra­li­yo sul­Tan er­Tad, mag­ram xor­
24 givi somxiSvili
cis mok­v­la Tu Se­eZ­lo am cod­vil de­da­mi­wis mkvidrs, uk­v­da­vi
su­li yve­laf­ris­T­vis ageb­da pa­suxs. ara­da, ra sa­za­re­li iyo
sas­je­li uf­li­sa. icis lo­pi­a­nam, rom imaT ver ga­eq­ce­va, verc
Ca­de­nil cod­vebs da­ma­lavs, yve­la­fe­ri ici­an da sadRac ze­viT
uf­lis sa­va­ne­Si gan­kiTx­vac uzus­te­si ga­na­Ce­niT mzad­de­ba. aq, sa­
dac xor­ci ba­to­nobs sul­ze, bo­ro­te­bis Ca­de­nac Se­iZ­le­ba, mi­si
da­far­vac, msa­ju­lis moq­r­Tam­vac da im msa­ju­lad yve­la mi­wi­e­ri
man­ki­e­re­bis mtvir­T­ve­lis das­mac. vye­la­ze di­di sas­je­li sxe­u­li­
dan su­lis ga­mo­Ze­ve­baa, ris Sem­deg mi­wa, ro­me­lic sxe­u­lad iq­ca,
ra­Ta su­li eta­re­bi­na, isev mi­was ub­run­de­ba, su­li ki mi­dis iq,
sa­dac Ta­vis saq­ci­el­ze pa­su­xi un­da agos, su­le­Tis sam­s­jav­ro­
Si. ax­la icis es lo­pi­a­nam da sa­Sin­lad na­nobs, rom sxe­u­lis
uZ­Re­bo­bas da Sav­b­ne­lo­bas Se­ac­de­ni­na su­li da sa­mu­da­mo tan­j­
vis­T­vis ga­wi­ra.
Ta­vis so­ro­Si zis lo­pi­a­na da Zi­lis Se­mo­te­vebs ige­ri­ebs.
dums Si­SiT da­zaf­ru­li ko­lo­nia. ba­ra­keb­Si za­ris Ta­maS­sac ve­
Rar be­da­ven. lo­pi­a­nas ga­mo­Ce­nis Si­SiT ga­rin­du­lan ada­mi­a­ne­bi.
su­le­Tis mo­ci­qul­Ta ga­mo­Ce­nis Si­SiT Zils Se­Wi­de­bia lo­pi­a­na.
icis, gan­kiTx­vas ver ga­eq­ce­va, im sa­Si­nel min­dor­ze mis­v­lis Si­
SiT yve­la wuTs sa­so­e­biT CabRa­u­We­bia.
ka­re­bi Ria aqvs, arc sar­k­mel­ze mi­u­fa­re­bia nab­dis nag­le­ji.
lo­pi­a­nas araf­ris eSi­nia. oRond ar wa­iy­va­non im Zval-xor­cis
sam­t­v­rev-sag­lej-sa­xar­S­Si, ro­gorc surT, ise mo­eq­c­nen aq, ko­
lo­ni­a­Si da amiT Su­ris­Zi­e­bis Tu si­Zul­vi­lis zma­ne­ba da­icx­ron.
ager isi­nic, oRond ara xor­ci­e­li Su­ris ma­Zi­e­bel­ni, ara­med
su­li­e­ri, wmin­da, spe­ta­ki, mo­us­yi­da­vi, Se­uc­de­ni­li mo­ci­qu­le­bi,
Tu sul­Ta gam­ci­leb­le­bi.
_ wa­vi­deT! _ uTx­res lo­pi­a­nas da amo­aZ­res Ta­vi­sad Ser­q­me­u­
li sxe­u­li­dan di­di mi­wis pa­ta­ra na­wi­la­kad rom iT­v­le­ba.
ise um­t­kiv­ne­u­lod amo­vi­da su­li lo­pi­a­na xor­ci lo­pi­a­na­
dan, rom arc Ta­vis Cam­t­v­re­va das­Wir­daT da arc gu­lis ga­xeT­q­
va. etyo­ba mar­to, amaT Se­uZ­li­aT su­lis sxe­ul­Si ase um­t­kiv­ne­
u­lod ga­mo­sax­le­ba da Ca­sa­xel­ba.
_ isev iq miv­di­varT? _ sa­Si­ne­li gan­c­diT amo­ik­nav­la lo­
pi­a­nam.
_ ara, Sen arc ise­Ti di­di Se­saZ­leb­lo­bis cod­vi­li xar,
Se­nis­Ta­ne­bis­T­vis ufals sxva pla­ne­ta aqvs ga­mo­yo­fi­li. is de­
uflis samsjavro 25
da­mi­wa­ze ga­ci­le­biT di­dia.
ki­dev un­do­da Se­kiTx­vis mi­ce­ma, de­da­mi­wa­ze di­di ro­gor Se­
iZ­le­ba iyo­so, mag­ram ver ga­be­da, etyo­ba, su­le­bis gam­ci­leb­lebs
pa­ti­mar­Ta me­bad­ra­ge­e­bi­viT ar uy­varT zed­me­ti la­pa­ra­ki. oRond,
Tu qrTams mis­cem, yve­la­fers ga­a­ke­Te­ben. mag­ram ama­Ti moq­r­Tam­va
xom ar Se­iZ­le­ba, an riT moq­r­Ta­mav an­ga­re­bi­a­ni xor­ci­dan amom­Z­
v­ra­li ca­ri­e­li su­li. is xor­ci ki Ta­vis an­ga­re­biT de­da­mi­wa­ze
dar­Ca. ro­gor un­da lo­pi­a­nas uTx­ras, oRond im sa­Si­ne­le­ba­Si
nu wa­miy­vanT da rac gin­daT, mTxo­ve­To.
_ Sen jer de­da­mi­wis WeWyis­gan gan­w­men­di­li ara xar, fiq­re­
bic imi­tom gaqvs bin­Zu­ri. gaf­r­Txil­di, mag mkre­xe­lu­ri fiq­re­
bi­saT­vis da­is­je­bi, su­le­Tis sam­yo­fel­Si mxo­lod spe­ta­ki, mo­siy­
va­ru­le, ke­Ti­li, uan­ga­ro su­le­bis­T­vis aris ad­gi­li, _ mi­i­Ro
pa­su­xi Ta­vis fiq­r­ze.
ga­uk­vir­da lo­pi­a­nas, aq da­ma­lul-da­fa­ru­li ara­fe­ri yo­fi­
lao. iq, de­da­mi­wa­ze, Se­iZ­le­ba ka­ci aqo, adi­do, siy­va­ru­li da
er­T­gu­le­ba Seh­fi­co, zurgs ukan zizRis, ve­ra­go­bis, Ra­la­tis
ba­de uq­so­vo, Se­ac­di­no, da­a­je­ro da me­re da­sak­la­vi de­ke­u­li­
viT ga­mo­Rad­ro ye­li. kar­gi bi­Wi xar da aq sca­de am­g­va­ri ram.
ami­to­maa am­de­ni Tval­T­maq­ci, ve­ra­gi da bo­ro­ti rom bo­gi­nobs
de­da­mi­wa­ze ke­Ti­li da pa­ti­o­sa­ni ka­cis man­ti­iT.
_ vinc bo­ro­te­bas da ve­ra­go­bas em­sa­xu­re­ba, rac Ca­u­de­nia,
mxo­lod sa­ku­Ta­ri Ta­vis sa­zi­a­nod. vinc sxvas mtrobs, av da
bo­rot saq­mes uke­Tebs, ug­nur­ze ug­nu­ria, rad­gan Ta­vis Tavs
ub­run­de­ba yo­ve­li­ve avi. de­da­mi­wa­ze su­lis mi­wis pro­duqt sxe­
ul­Si Ca­sax­le­ba dro­e­bi­Tia da ga­el­ve­bas hgavs, su­lis cxov­re­ba
ki grZe­li da usas­ru­loa. yo­ve­li cod­va uf­lis sam­s­jav­ro­Si
zus­tad aRi­ricxe­ba da suls mo­u­wevs amis­T­vis qa­Cos gan­kiTx­
vis mZi­me tvir­Ti. _ mi­i­Ro Ta­vis fiq­r­ze pa­su­xi lo­pi­a­nam da
Se­Sin­da, Cve­u­le­bi­sa­mebr ra­me bo­ro­ti fiq­ri ar amek­vi­a­tos da
ar ga­mi­gon, rom de­da­mi­wi­dan Se­Ze­nil nag­vi­sa­gan gan­w­men­di­li
ara va­ro.
_ Sen ro­gorc gin­da eca­do, ver da­ma­lav WuWys, _ kvlav
upa­su­xes gam­ci­leb­leb­ma da dab­ne­ul­ma lo­pi­a­nam mof­re­ni­li fiq­
re­bi bu­ze­bi­viT mo­i­So­ra.
ager isic, uzar­ma­za­ri pla­ne­ta, al­baT de­da­mi­wa­ze di­di. erT
min­dor­ze daf­rin­d­nen.
26 givi somxiSvili
_ wa­di, iare da sa­dac mo­ge­wo­ne­ba, iq dar­Ci, _ uTx­res gam­
ci­leb­leb­ma da gaq­r­nen.
lo­pi­a­nas un­da da­eR­ri­a­la, ar dam­to­vo­To, mag­ram Ta­vi Se­i­
ka­va da Se­Si­ne­bu­li iqa­u­ro­bas da­ak­vir­da. ager, cis qveS xal­xi
Sek­re­bi­la da xma­u­ro­ben, lo­pi­a­na maT­ken ga­e­mar­Ta. yve­las Ta­vi­
si ska­mi aqvs da ra­Ra­ca­ze da­o­ben. er­Ti dgas fex­ze da Tavs
imar­T­lebs:
_ me ar mo­mik­lavs, me Tqve­ni ga­na­Ce­ni mo­viy­va­ne sis­ru­le­Si,
es Ce­mi sam­sa­xu­reb­ri­vi mo­va­le­o­ba iyo. ra­ki Tqven sik­v­di­li mi­
u­sa­jeT, imas ma­inc mok­lav­d­nen, ra mniS­v­ne­lo­ba hqon­da, me mov­k­
lav­di Tu sxva. Tqven Tu usa­mar­T­lo ga­na­Cens iReb­diT, ra Ce­mi
bra­lia! _ Rri­a­liT imar­T­leb­da Tavs.
_ da­je­qi! ro­me­li mo­Za­la­dec ga­va­leb­da, imas mo­ek­la, _ ga­is­
ma idu­ma­li xma, _ ja­la­To­bis gar­da sxva xe­lo­ba ver iSo­ve?!
_ me mar­Ta­li var, ja­la­Te­bi ege­ni ari­an, _ ja­laT­ma xe­li
ga­iS­vi­ra mis gar­Se­mo ska­meb­ze msxdom ada­mi­a­neb­ze. tki­vi­lis­gan
rom iR­man­We­bod­nen mo­sa­mar­T­le­ni ise­dac mru­de ka­no­nis Za­liT
usa­mar­T­lo­bis dam­ka­no­ne­bel­ni.
_ da­je­qi skam­ze da ga­ir­k­ve­va Se­ni si­mar­T­le, _ isev ga­is­ma
idu­ma­li xma.
_ ar dav­j­de­bi, ara! _ aR­ri­al­da ja­la­Ti, mag­ram ma­inc mor­
Ci­lad wa­vi­da skam­ze da­saj­do­mad. daj­da da sa­Si­nel Rri­al­Tan
er­Tad xor­cic aSi­Sin­da. ja­laT­ma skam­ze ne­li dno­ba iwyo, Tan
sa­za­re­li xmiT gah­ki­o­da.
_ mo­sa­mar­T­le­ni ras ity­vi­an, _ isev ga­is­ma idu­ma­li xma. mo­
sa­mar­T­le­ni ad­g­nen da sxe­u­lis na­wi­le­bi ga­var­va­re­bul ska­meb­ze
dar­CaT.
_ meq­r­Ta­me­e­bi iya­viT da qrTam­ze asa­mar­T­leb­diT kacs, Tan
aTas­jer met qrTams Txo­u­lob­diT, vid­re im pa­ta­ra cod­vil­ma
aiRo. Tqven mar­Ta­li ka­cis man­ti­a­Si Sem­Z­v­ra­le­bi cod­ve­biT dam­
Zi­me­bu­li xarT.
imar­T­leT Ta­vi!
_ Cve­ni bra­li ar aris, sa­xel­m­wi­fos me­Ta­u­ris da­va­le­bas
vas­ru­leb­diT. imas ki zo­gis dax­v­re­ta, gzi­dan Ca­mo­ci­le­bis miz­
niT, zo­gis da­tu­sa­Re­ba sur­da da dam­na­Sa­ved mo­naT­v­la, Cvenc
vas­ru­leb­diT, ra gveq­na, ga­mom­Zi­eb­le­bi da pro­ku­ro­re­bi ke­rav­d­
nen cru saq­mes, _ imar­T­les Ta­vi.
uflis samsjavro 27
_ ver is­wav­leT Wkua da si­mar­T­lis aRi­a­re­ba, das­xe­diT! _
brZa­na idu­mal­ma xmam.
mo­sa­mar­T­le­ebs ga­mom­w­va­ri dun­du­le­bi gam­­Te­le­bo­daT, ra­Ta
skam­ze isev Ca­mom­j­da­riy­v­nen.
_ ar dav­j­de­biT, ara! _ aR­ri­al­d­nen.
_ un­da das­x­deT, Tqven xom ska­mis gu­lis­T­vis yve­la­ze sa­
Si­ne­li cod­ve­bi Ca­i­di­neT da Se­i­mo­seT qo­niT, ax­la ima­ve qons
ga­mo­ga­denT Tqve­ni­ve sa­var­Ze­li.
mo­sa­mar­T­le­e­bi ax­li­dan aSiS­xin­d­nen cod­ve­biT ga­var­va­re­bul
ska­meb­ze, maT pro­ku­ro­re­bi da ga­mom­Zi­eb­le­bi mih­y­v­nen de­da­mi­wi­se­
u­li cod­ve­biT. isi­ni bev­r­ni iy­v­nen, dawye­bu­li ci­xis ze­dam­xed­ve­
li­dan, sa­xel­m­wi­fos me­Ta­u­riT ga­Ta­ve­bu­li. mi­nis­t­re­bi, didi da
pa­ta­ra Ci­nov­ni­ke­bi yve­la Tavs imar­T­leb­da, cod­vebs er­Ti­me­o­res
ab­ra­leb­d­nen, Tvi­Ton ki mar­T­le­bi iy­v­nen ise, ro­gorc ake­Teb­d­nen
amas de­da­mi­wa­ze. is ki aviwy­de­bo­daT, rom im cod­vil de­da­mi­wa­ze
iolad ima­le­bo­da cod­ve­bi, rad­gan vye­la­ze di­di cod­vis mtvir­
T­ve­li yve­la­ze spe­tak wmin­da­no­bas ib­ra­leb­da Za­lis, ve­ra­go­bis
da ma­Ra­li ska­mis Sem­we­o­biT. im Tval­T­maq­c­Ta sam­yo­fel­Sic yve­
lam ico­da cod­vil­Ta cod­vi­a­no­ba da ma­Ti msxver­p­li rom ar
gam­x­da­riy­v­nen, pir­moT­ned uqeb­d­nen `wmin­da saq­me­ebs~.
Tavs uf­lis mor­w­mu­ned asa­Reb­d­nen, lo­cu­lob­d­nen da san­T­
leb­sac an­Teb­d­nen. si­nam­d­vi­le­Si bo­ro­te­bas, ve­ra­go­bas da cod­
vi­an xorcs em­sa­xu­re­bod­nen. de­da­mi­wa­ze Tval­T­maq­co­ba ze­i­mob­da,
mis ego­ist mkvidrT gan­kiTx­vis dad­go­mis ar sje­ro­daT, ra­me­Tu
moC­ve­ne­bi­Ti ke­Til­dRe­o­ba, bo­ro­te­biT rom mo­i­po­ves, uc­v­le­li
da mud­mi­vi ego­naT. xor­cis mi­er Sec­de­nil­ma ki ar ico­da, rom
xor­ci _ mi­wa de­da­mi­wa­ze dar­Ce­bo­da, cod­va­na­lok suls ki mZi­me
gan­kiTx­vis Ja­mi da­ud­ge­bo­da. ager, ax­la iyo wkmu­tu­ni, Cxa­vi­li,
bRa­vi­li, gmin­va, go­de­ba, crem­lis frqve­va, mag­ram ra­Ra dros
Ca­de­ni­li cod­ve­bi aT­ma­gad da aTas­ma­gad iTxov­d­nen Ta­vis ga­sam­
r­je­los. ax­la ga­ax­sen­da lo­pi­a­nas de­da­mi­wa­ze dam­k­vid­re­bu­li
ga­moT­q­ma: da­na­Sa­ul­ze an­ga­riS­s­wo­re­ba mok­v­da­vebs gveC­qa­re­ba, To­
re ufals ar eC­qa­re­ba, is uk­v­da­via, yve­la­fers xe­davs da ara­vis
ara­fers da­u­kar­gavs, yve­las mi­ezRo­ba dam­sa­xu­re­bi­sa­mebr. da aha,
ra sa­Si­ne­li dRe das­d­go­mi­aT imaT eso­den mon­do­me­biT rom ma­lav­
d­nen Ta­vi­anT das­v­ril-da­bin­Zu­re­bul, cod­vi­an sul-xorcs. aq
ise­Te­bic iy­v­nen de­da­mi­wa­ze sa­xel­m­wi­fo me­Ta­u­ris wya­lo­bis dam­
28 givi somxiSvili
sa­xu­re­bis miz­niT yve­la­fers rom kis­ru­lob­d­nen Tbi­li ad­gi­lis
da cxi­mi­a­ni luk­mis mo­sa­po­veb­lad. al­baT ise­Te­bic iq­ne­bod­nen,
su­li rom wa­iwy­mi­des, bo­ro­te­ba da cod­ve­bi Ca­i­di­nes da amis
ga­mo ukleb­liv da zus­tad rom ub­run­de­baT mis Se­momq­medT; mar­
Tal ada­mi­a­nebs rom ga­da­ab­ra­les Ta­vi­an­Ti cod­ve­bi, da sas­jels
ax­de­vi­ne­ben de­da­mi­wis ko­lo­ni­a­Si, uf­lis sam­s­jav­ros ki ver­sad
ga­eq­c­nen. iq, de­da­mi­wa­ze Se­iZ­le­ba er­T­ma me­o­res da­ab­ra­los da­
na­Sa­u­li, Tu fu­li aqvs da Za­lac mis mxa­re­ze aris, mag­ram is
de­da­mi­wi­se­u­li mi­eT-mo­e­Ti sul fu­Wi fafxu­ri yo­fi­la, amiT
cod­vi­a­ne­bi uf­ro im­Zi­me­ben im tvirTs, an­ga­re­bam eso­den war­ma­te­
biT rom wa­moh­ki­daT. aq arc mow­mea sa­Wi­ro da arc Tval­T­maq­co­
biT gaJ­Ren­Ti­li saq­mis war­mo­e­ba; uf­lis sam­s­jav­ro­Si sas­jels
im­Zi­mebs wawy­me­di­li su­lis oin­ba­zo­ba.
lo­pi­a­na dgas da um­zers su­lebs, de­da­mi­wa­ze sa­xel­m­wi­fos
rom mar­Tav­r­d­nen, mi­si max­vi­li, maT­ra­xi, muS­ti da mji­Ri rom
iy­v­nen. iq er­T­ma­neTs mtrob­d­nen, Ra­la­tob­d­nen, da­sa­Ru­pad ime­
teb­d­nen, oRond skam­ze mya­rad msxda­riy­v­nen da uf­ro ma­Ral­ze
am­s­x­da­riy­v­nen. es yo­ve­li­ve uCum­ra, fa­ru­lad keT­de­bo­da, pir­Si
ki er­T­ma­neTs Zmo­ba­sa da siy­va­ruls efi­ce­bod­nen. aq, sule­Tis
ko­lo­ni­a­Si isev isi­ni ari­an, isev ud­gaT is ma­Ra­li ska­me­bi, mag­
ram im ska­meb­ze da­saj­do­mad er­T­ma­neTs uji­ka­ve­ben da um­t­ki­ce­
ben, rom ma­Ra­l skam­ze daj­do­mis Rir­sia. ska­mi ki, rac uf­ro
ma­Ra­lia, miT gaJ­Ren­Ti­lia cod­ve­biT da cecxls uki­debs am cod­
ve­bis Se­mom­q­medT. cod­ve­bis­gan ga­var­va­re­bu­li ska­mi ki ik­bi­ne­ba
da zed mjdoms nel-ne­la Zval-xor­ci­a­nad ad­nobs, ra­Ta gam­q­ra­
li Sem­deg gam­r­Tel­des da isev ax­li­dan da­ad­nos. es wa­me­ba ki
ga­nuwy­vet­liv grZel­de­ba.
mo­sa­mar­T­le­e­bi, ga­mom­Zi­eb­le­bi, sa­xel­m­wi­fo apa­ra­tis Ci­nov­ni­
ke­bi usa­mar­T­lo­biT, bo­ro­te­biT, motyu­e­biT, Rvar­Z­liT, cod­ve­
biT ga­xu­re­bul ska­meb­ze ixu­xe­bi­an, Tan sa­Sin­lad iR­ri­We­bi­an da
Rri­a­le­ben. am Rri­al­Sic vi­Ra­cas sde­ben brals da Tvi­Ton cam­de
mar­Ta­li ga­mo­di­an. rac uf­ro ener­gi­u­lad imar­T­le­ben cod­vi­an
Tavs, miT uf­ro me­tad uma­te­ben cod­ve­bis saw­vavs ga­wiT­le­bam­de
ga­var­va­re­bul ska­mebs; Zli­e­ri iyo cod­ve­bis Za­la da zed ix­ra­
ke­bo­da mis Se­mom­q­med­Ta xro­va.
iqiT, mo­ci­le­biT, yve­la­ze ma­Ra­li da ga­var­va­re­bu­li ska­mi
ca­ri­e­li id­ga, iq­ve mTel­de­bo­da am ska­mis mflo­be­li, skam­ze
uflis samsjavro 29
jdo­mis dros dam­w­vars ax­li­dan es­x­mo­da Zval-xor­ci ise­Ti­ve
tan­j­viT da tki­vi­liT, ro­gorc kar­gav­da sa­var­Zel­Si wvis dros.
sxva sa­xel­m­wi­fo moR­va­we­Ta da Ci­nov­nik­Ta nar­Ce­ne­bic ax­la ox­v­
riT da go­de­biT mTel­de­bod­nen, ra­Ta ax­li­dan gag­r­Ze­le­bu­li­yo
ma­Ti cod­vi­an skam­ze Se­moj­do­mis cik­li.
_ yve­la­fe­ri Se­ni bra­lia, Sen ma­va­leb­di usa­mar­T­lo ga­na­Ce­
nis ga­mo­ta­nas, ara­sa­sur­vel pi­rebs an­ga­riSs us­wo­reb­di Ce­mi xe­
liT, Se­na xar cod­vi­a­ni, Sen, me ara­fe­ri da­mi­Sa­ve­bia! _ Se­e­da­va
ma­Ra­li ska­mis mflo­bels mo­sa­mar­T­le.
_ eg gva­va­leb­da yve­la uw­min­du­ro­bas, eg iyo yve­las cod­vis
Se­mom­q­me­di. eg un­da da­iw­vas, Cve­ni ra bra­lia! _ ax­ma­ur­d­nen mo­
sa­mar­T­le­e­bi, ga­mom­Zi­eb­le­bi da de­da­mi­wi­se­u­li sa­xel­m­wi­fo mo­Za­
la­de­ni, yve­la­ze ma­Ra­li ska­mis mi­er ga­mom­w­var kacs.
_ Tqven Tvi­Ton meq­r­Ta­me­e­bo da ga­mom­Zal­ve­le­bo, ego­is­te­bo,
ka­ri­e­ris­te­bo, ka­no­nis ma­gi­neb­le­bo, me ra uf­le­ba mqon­da ra­me
da­me­va­le­bi­na! _ kvne­siT da ox­v­riT Se­e­da­vaT mar­to mjdo­mi.
_ sa­xel­m­wi­fo me­Ta­u­ri iya­vi, Cvenc er­T­gu­le­bis­T­vis gvi­ri­
geb­diT ska­mebs, ra­Ta Sens mi­er Ca­fiq­re­bu­li bo­ro­te­ba­ni Cven­
30 givi somxiSvili
T­vis wa­mo­ge­ki­da, cod­vil­ma Se­ni cod­ve­bis mo­na­wi­le gag­v­xa­de.
ska­me­bic cod­ve­biT gag­veJ­Ren­Ta iq rom sxe­uls gvi­ne­biv­reb­d­nen,
ro­me­lic mi­wam da­i­to­va, su­le­bi ki cod­viT ga­var­va­re­bul skam­
ze gve­xra­ke­ba. Sen un­da itan­jo, Sen! ver ga­Ze­xi Za­la­uf­le­biT,
ver daT­ve­ri sis­x­liT, ga­mo­iv­se sto­ma­qi yal­bi di­de­biT da fu­Wi
yo­yo­Co­biT. aha, Sens bo­ro­te­bas ayo­lil­ni ase sa­mu­da­mod Se­
mov­r­CiT tan­j­vas! _ kvne­siT da gmin­viT utev­d­nen sa­xel­m­wi­fos
me­Ta­urs.
_ me pa­ti­o­sa­ni var, xal­xis sam­sa­xur­Si vi­ya­vi da ki­dec
ux­vad ma­jil­do­veb­d­nen. arc erT dax­v­re­ta­ze da sas­je­lis da­de­
ba­ze xe­li ar mo­mi­we­ria. Tqven gqon­daT ka­no­nis dac­va da­va­le­bu­
li da ra vi­co­di, Tu matyu­eb­diT pa­ti­o­san kacs, _ Rre­niT da
kbi­le­bis RrWe­niT pa­su­xob­da sa­xel­m­wi­fos me­Ta­u­ri.
_ Sen isev iq nu ggo­nia Ta­vi, Sav­b­ne­li az­re­bis da­mal­viT
Tva­lebs rom ubam­di gu­lub­r­y­vi­lo ada­mi­a­nebs. ra­tom ver ga­gi­
gia, aq is fan­di aRar ga­gi­va, Se­ni­ve xal­xis mo­Ra­la­te iyav da
im Ra­lats xal­xis siy­va­ru­liT ake­Teb­di? Tu pa­ti­o­sa­ni xar, aq
ra gin­da, an ra­tom ag­dis cod­ve­bis bo­li?! da­jeq skam­ze, ma­gas
rom anac­va­le Se­ni xal­xi, pa­ti­os­ne­ba da yvela­w­min­da! da­jeq,
rad ge­Si­nia mag ska­mi­sa, ad­re Zil­Sic rom ar iSo­reb­di! iq igi­ve
cod­ve­bi ga­ne­biv­reb­d­nen, aq igi­ve cod­ve­bi gim­duR­ri­an saj­doms,
adi skam­ze da ga­i­geb, ra su­lic xar! _ Rri­a­liT da yi­Ji­niT
Se­ag­des skam­ze, de­da­mi­wa­ze mi­si mo­po­ve­bi­saT­vis uam­ra­vi ke­Ti­li
su­li rom awa­ma. das­ves da aen­To, mo­e­do cod­ve­bis al­mu­ri. aR­
ri­al­da, aCxav­l­da, ayef­da, ak­nav­l­da:
_ ar min­da es ska­mi, mo­ma­ci­leT, Tqve­ni iyos, ufa­sod mog­
cemT!
_ es iq un­da geT­q­va, de­da­mi­wa­ze, mur­ta­li xor­cis cTu­ne­ba­a­
yo­li­li cod­ve­biT rom ile­Se­bo­di! _ ga­is­ma idu­ma­li xma. is ki
xto­da, SiS­xi­neb­da, rac dro ga­di­o­da, skams Za­la uf­ro ema­te­
bo­da. cod­ve­bis mo­ma­te­bis xar­j­ze, tan­j­va uaT­kec­de­bo­da. Ta­vi­si
cod­vi­a­ni Ta­na­mo­az­re­Ta wyev­la-krul­vis akom­pa­ni­men­t­Si ile­o­da,
dne­bo­da, pa­ta­rav­de­bo­da, ra­Ta gaq­ro­bis Sem­deg yve­la­fe­ri Ta­vi­
dan dawye­bu­li­yo.
lo­pi­a­nam ax­la Se­niS­na uam­ra­vi xal­xi di­di da mci­re moR­va­
we­e­bi, sxva­das­x­va zo­mis skam­ze rom is­x­d­nen meq­r­Ta­me­e­bi, mim­T­vi­
seb­le­bi, kom­bi­na­to­re­bi, dam­ta­ceb­le­bi, Ta­vi­si eris in­te­re­se­biT
uflis samsjavro 31
mo­vaW­re­ni, mo­Ra­la­te­e­bi, gam­ce­me­bi, ego­is­te­bi, yve­la sa­xel­m­wi­
fos me­Ta­u­ris mi­er skam­Se­Ze­ni­le­bi, mis mi­er­ve da­jil­do­ve­bul-
Se­qe­bu­le­bi da yo­ve­li­ve amis­T­vis sa­mu­da­mo tan­j­vis­T­vis gan­wi­
ru­le­bi. ij­d­nen, iw­vod­nen da ma­inc is aZ­lev­daT Sve­bas, sa­xel­m­
wi­fos me­Ta­u­ri bo­ro­te­bis skam­ze rom bor­gav­da.
_ ra dRe­Si yo­fi­lan, _ ga­i­fi­ra lo­pi­a­nam, _ de­da­mi­wa­ze
sul mag uf­ross aqeb­d­nen, ka­bi­net­Sic ked­leb­ze eki­daT ma­gis
su­ra­Te­bi. an­ge­lo­zo­bas ab­ra­leb­d­nen, la­mis frTe­bis ga­mob­ma mo­
un­do­mes. ro­gor kar­gad scod­ni­aT er­T­ma­ne­Tis oin­ba­zo­ba de­da­
mi­wi­se­ul did-pa­ta­ra Se­niR­bul ava­za­kebs. ax­la ki Ta­vic da
sxe­u­lic da­Te­si­li qa­ri­dan gri­gals im­kis. _ me Rir­si var tan­
j­va-wa­me­bis, me un­da dav­iw­va. rac Ca­vi­di­ne ve­ra­vi­Ta­ri tan­j­viT
ver ga­mo­vis­yi­di, ve­ra!!! _ aR­ri­al­da lo­pi­a­na da mis gver­diT
mdgar skam­ze, ax­la­xan rom Ca­i­fer­f­la ro­me­li­Rac Sem­s­ru­le­be­
li sa­xel­m­wi­fo cod­vi­sa, Ca­moj­da, mag­ram arc sicxe ug­r­Z­v­nia
da arc sa­Si­ne­li wva.
_ ege, vi­na yo­fi­la mag ska­mis Rir­si, ijeq, ara­vis da­uT­mo,
Se­ni iyos.
_ me mar­Ta­li da wmin­da su­li var! _ aR­ri­al­da am skam­ze
naj­do­mi su­li, ax­li­dan rom mTel­de­bo­da.
_ mag skam­ma Se­mo­sa si­bin­Zu­riT da ve­raf­riT ga­eq­ce­va; codve­
bi ki mxo­lod mis Cam­dens ede­bi­an cecx­lad. wa­di, Sen Se­ni
cod­ve­bi mo­Zeb­ne!
_ Ca­es­ma idu­ma­li xma da lo­pi­a­na­mac sas­w­ra­fod mi­a­to­va sa­
xel­m­wi­fo cod­vil­Ta min­do­ri.
mis­devs bi­liks lo­pi­a­na, rom­lis ori­ve mxa­res cod­vil­Ta
ko­lo­ni­e­bia, Rri­an­ce­liT rom ik­le­ben iqa­u­ro­bas.
_ amaT aq ra­Ra un­daT?! _ gak­vir­ve­biT wa­mo­i­Za­xa lo­pi­a­nam,
mRvdle­bi, mo­le­bi, qu­ru­me­bi, yv­e­la ju­ris uf­lis msa­xu­re­bi
rom da­i­na­xa. iqe­qe­bod­nen, bor­gav­d­nen, iwyev­le­bod­nen. Tvi­Ton
wmin­da­ne­bi da­nar­Ce­nebs uw­min­dur saq­me­ebs ux­se­neb­d­nen, er­Ti­me­o­
res ab­ra­leb­d­nen im sa­mar­cx­vi­no saq­ci­els, uf­lis sam­sa­xur­Si
mkre­xe­lo­bad rom eT­v­le­bo­daT, im­de­ni mkbe­na­ri ex­vi­aT, ana­fo­reb­
ze tal­Re­bad moZ­ra­ob­d­nen. iqe­qe­bod­nen, iber­te­bod­nen, xtod­nen,
go­ra­ob­d­nen, xo­cav­d­nen, mag­ram uf­ro me­ti da me­ti acoc­de­bo­
daT.
_ Sen ga­a­u­pa­ti­u­re go­go­na, WeS­ma­ri­ti rwme­niT sa­lo­ca­vad
32 givi somxiSvili
rom iyo mo­su­li. Se­ac­di­ne, uf­lis sa­xe­liT va­ke­Te­bo amas. ga­
na mar­to is er­Ti iyo, av­xor­ci ke­ra­ti­viT rom da­e­rie Sens
mrevls. imi­to­mac gax­ve­via ti­li, rwyi­li, baR­lin­jo, tki­pa da
aTa­si ox­ro­ba, ra ge­go­na ufals mo­atyu­eb­di, Se xva­da­go?! _
uTx­ra er­T­ma me­o­res, pir­j­va­ri ga­da­i­sa­xa, kar­ga xans e­b­r­Zo­la
pa­ra­zi­tebs da Se­wu­xe­bul­ma da­u­ma­ta: _ ufa­lo, yve­las Ta­vi­si
mi­uzRe, mag­ram Cem­Si ra­Ra­to Sec­di, me xom wmin­da rwme­niT gem­
sa­xu­re­bo­di.
_ mRvdleb­Tan, di­ak­v­neb­Tan, mna­Te­eb­Tan da ja­ni­an mrev­l­Tan
mru­So­ba wmin­da rwme­na ggo­nia, Se pe­de­ras­to?! me ka­ci vi­yav da
qa­leb­Tan mqon­da saq­me ise, ro­gorc ufals da­ud­ge­nia, Sen ki, Se
gar­y­v­ni­lo, ka­ci iya­vi for­miT da ke­ra­tebs de­da­ka­co­bas uwev­di,
Ta­nac moZR­va­ri ger­q­va da di­di mrev­lis su­li­e­ri ma­ma, Rmer­
T­Tan Su­a­ma­va­li ger­q­va da de­da­mi­wi­se­ul si­bin­Zu­re­Si far­Txa­
leb­di. qe­ba-di­de­ba gxib­lav­da, gan­cx­ro­mas et­r­fo­di, mTav­ro­bis
ego­ist, cod­vi­an xel­m­ZR­va­ne­lebs gun­d­ruks uk­mev­di, bin­Zu­rebs
wmin­da­nad naT­lav­di, wmin­da­nebs ki uw­min­du­ro­bas ab­ra­leb­di da
wyev­la-krul­viT ik­leb­di, ra­Ra gin­da, ufal­mac mo­gi­Zen­b­na Se­ni
Se­sa­fe­ri­si ad­gi­li, ideq da eb­r­Zo­le pa­ra­zi­tebs su­lis uw­min­
du­ro­bam rom ga­gim­rav­la, _ uTx­ra mRvdel­ma da aR­ri­al­d­nen
da­nar­Ce­ne­bic.
_ Se­ni bra­lia, RvTis­mo­Si­Si da WeS­ma­ri­ti mor­w­mu­ne rom yo­
fi­li­yav, arc Cven Cav­var­de­bo­diT am dRe­Si.
_ Se­ni bra­lia, uf­lis sam­sa­xu­ri avan­ti­u­ris­te­bis, tax­tis
ma­Zi­eb­le­bis, Sar­la­ta­ne­bis, afe­ris­te­bis sam­sa­xur­Si Ca­a­ye­ne, ge­
go­na, sul ase iq­ne­bo­da. Sen­ze kar­gad vin ico­da rom de­da­mi­wi­
se­u­li si­ke­Te moC­ve­ne­bi­Tia. ah­yev eS­ma­ki­se­ul cdu­ne­bebs da Cvenc
gag­v­wi­re sa­mu­da­mo wa­me­bis­T­vis! _ Rri­a­leb­da RvTis­m­sa­xur­Ta
cod­va­na­lo­ki brbo, uf­lis sam­sa­xu­ri xor­cis ga­ne­biv­re­ba­sa da
msu­ye uw­min­du­ro­ba­ze rom gac­va­les, ma­Ti cod­ve­bi or­ma­gad mZim­
de­bo­da, ra­me­Tu uf­lis sam­sa­xur­Si myof­ni xor­ci­el vne­bebs
da­mo­ne­bod­nen.
mu­cel­R­mer­To­ba, mru­So­ba, ma­maT­mav­lo­ba, mrev­lis Zar­c­va, uw­
min­dur cod­vi­an sa­e­ro uf­ro­so­bas­Tan er­Tad an­ga­re­ba­Si xe­lis
gas­v­ra. uf­lis­ sa­xels Se­fa­ru­li ya­Ca­Ro­ba cno­bi­li iyo mrev­lis­
T­vis, mag­ram uf­ro zus­tad da Se­uc­dom­lad scod­nia ufals.
mi­di­o­da lo­pi­a­na da es­mo­da uam­ra­vi ju­ris cod­vi­an­Ta gni­a­si.
uflis samsjavro 33
es iyo Ra­la­tis, or­pi­ro­bis, sic­ru­is, ego­iz­mis, ka­ri­e­riz­mis,
yov­l­g­va­ri man­ki­e­ri Cve­ve­biT ga­u­maZR­ro­bis sam­ya­ro. iq, de­da­mi­wa­
ze, ke­Ti­li da mar­Ta­li ada­mi­a­ni itan­je­bo­da am­g­va­ri bo­ro­te­bis
gver­diT, ax­la es si­bin­Zu­re er­Tad, erT pla­ne­ta­ze Se­uy­ria
ufals da er­T­ma­ne­Tis da­ges­v­la­Si ke­ca­ven usas­ru­lo wu­Ti­so­
fels.
ager mkvle­le­bic, jer abor­t­ma­xe­re­bis gni­a­sia, xor­c­Si da­bi­
na­ve­ba da­um­Tav­re­be­li su­le­bi rom ga­mo­a­Ze­ves de­da­mi­wi­dan. ax­la
er­T­ma­neTs Ca­Wi­de­bul­ni Rri­a­le­ben, xel­Car­Tul brZo­la­Si ki­du­
re­bis grex­va-glej­va­Si wyev­la-krul­viT ik­le­ben iqa­u­ro­bas.
bo­los mi­vi­da lo­pi­a­na iq, sa­dac mi­si msgav­si mkvle­le­bi da
ava­za­ke­bi sa­ku­Ta­ri sxe­u­lis na­wi­le­biT ZRe­bod­nen. ager, er­T­ma
Rri­a­liT, man­W­va-gre­xiT, kvne­siT da go­de­biT ga­moig­li­ja RviZ­
li da kbi­le­biT da­uwyo gle­ja. sisxls svam­d­nen sa­ku­Ta­ri Zar­
R­ve­bi­dan, ki­du­rebs ig­lej­d­nen da iq­ve an­Te­bul qu­ra­Si yrid­nen
34 givi somxiSvili
da im na­wi­le­bis wviT iR­man­We­bod­nen, go­deb­d­nen, mos­T­q­vam­d­nen:
_ kar­gad vqe­ni, rom mov­ka­li, Rir­si iyo, av­ku­we, av­Ce­xe, Sev­w­vi,
dav­mar­xe, dav­ma­le, rom ara­vis epov­na. ase am­bob­d­nen da swo­red
ise Cex­d­nen da ku­wav­d­nen sa­ku­Tar sxe­uls.
_ ara, ima­Ti ara­fe­ri bra­li iyo, me var cod­vi­a­ni da ga­re­
wa­ri. me gav­gu­de is an­ge­lo­zi go­go­na. Rir­si var yve­la­ze mZi­me
tan­j­vis. me dav­xo­ce uda­na­Sa­u­lo mwyem­se­bi, ke­Ti­li ka­ci mark
pet­ro­vi­Ci me da­vax­r­Ce. laC­ru­lad, ve­ra­gu­lad, sa­dis­tu­rad mov­
ka­li ubad­lo vaJ­ka­ci ar­ma­zi da Rir­si var yve­laf­ris.; ager
Ce­mi ad­gi­li, ufa­lo, da mi­vuzRav Cems Tavs imas, ra­sac im­sa­xu­
rebs! _ lo­pi­a­na Cad­ga mkvle­lebs So­ris da sca­da Ta­vi­si RviZ­
lis amog­le­ja. isi­ni amas mTlad iolad ake­Teb­d­nen, ki­du­re­bis
mog­le­ja ar uWir­daT, sa­ma­gi­e­rod, ga­u­go­na­ri tki­vi­lis fa­sad
uj­de­bo­daT es.
lo­pi­a­nam iw­va­la, mag­ram verc RviZ­li amo­ig­li­ja ca­ri­e­li
xe­liT da verc fe­xi mo­iZ­ro. da­i­Ra­la, iq­ve Caj­da da mo­i­Civ­la:
_ ra da­va­Sa­ve, ufa­lo, rom Ce­mi cod­ve­bis wil ar Se­miZ­lia ve­
wa­mo!
_ Tqvi, rom mar­Ta­li iyav da isi­ni sco­dav­d­nen, _ uTx­ra
idu­mal­ma xmam.
_ ara, ma­gis Tqma ar Se­miZ­lia, im ucod­vel ada­mi­a­nebs ve­ra­
fers da­vab­ra­leb. me var tan­j­vis Rir­si, un­da da­viw­va da da­vi­
da­go imis wil, rac Ca­vi­di­ne, _ ga­ji­ut­da lo­pi­a­na.
_ Tu gin­da, rom itan­jo amaT­sa­viT, Sen­i cod­ve­bi Sen­sa­ve
msxverpls ga­da­ab­ra­le, _ kvlav da­a­ri­ga idu­mal­ma xmam.
_ ara da ara, cod­vi­a­ni da bo­ro­ti Tes­li me var, ima­Ti
su­lis sacxo­neb­lad me un­da ve­wa­mo! _ aR­ri­al­da lo­pi­a­na da
Ca­e­Wi­da fexs mo­sag­le­jad.
kar­ga xans dum­da idu­ma­li xma, me­re TiT­qos vi­Ra­cas ub­r­Za­
nao: _ mand ar aris jer ma­gi­si ad­gi­li, ukan­ve da­ab­ru­neT!
_ ma­wa­meT, Sem­w­viT, Sem­x­ra­keT, Cem msxver­p­l­Ta su­le­bis
sacxo­neb­lad! _ Rri­a­leb­da lo­pi­a­na da Ta­vi­si saq­ci­e­liT aoceb­
da mis ir­g­v­liv ga­wa­ma­wi­a­Si myof mkvle­lebs.
ver ga­i­go, sul­Ta gam­ci­leb­le­bi ro­gor amo­ud­g­nen aqeT-iqi­
dan. yve­la ga­Cum­da. Sewy­da Rri­an­ce­li. TiT­qos aRarc tan­j­va
awu­xeb­daT mkvle­lebs, ic­nes su­le­bis gam­ci­leb­le­bi da Se­e­ved­
r­nen:
uflis samsjavro 35
_ wag­viy­va­neT aqe­dan, mar­T­le­bi varT, dam­na­Sa­ve­ni isi­ni iy­v­
nen, vinc mov­ka­liT.
su­le­bis gam­ci­leb­leb­ma lo­pi­a­na aita­ces da Tva­luw­v­de­nel
siv­r­ce­Si ga­aq­ro­les. ram­xe­la Sve­ba, si­la­Re, bed­ni­e­re­ba da sim­
S­vi­de ig­r­Z­no lo­pi­a­nam. ager, im ka­rib­We­sac mi­ad­g­nen, pir­ve­lad
rom mo­iy­va­nes.
_ uf­lis sam­s­jav­ro­Si mig­v­yavs, _ uTx­res ka­ris mcvel an­ge­
lozs. _ vi­ci, _ mi­i­Res pa­su­xi da lo­pi­a­na ga­u­go­na­ri sim­S­vi­dis
da bed­ni­e­re­bis sam­ya­ro­Si Se­cur­da. `ra gan­c­daa es? siy­va­ru­lis,
si­ke­Tis, Sve­bis, si­xa­ru­lis, sim­S­ve­ni­e­ris, uS­foT­ve­lo­bis, ada­
mi­an­Ta mod­g­mis yve­la sa­si­ke­To nat­v­ris ax­de­nis, ra bed­ni­e­ria
ada­mi­a­ni, Tun­dac wa­mi­e­rad rom ezi­a­ros am umaR­les, RvTa­eb­riv,
bu­neb­riv si­a­mis grZno­bas~, fiq­robs lo­pi­a­na da es­mis yve­las
mi­si aR­f­r­To­va­ne­bu­li Zar­R­vis feT­q­va.
_ amas dam­sa­xu­re­ba un­da, cod­vi­a­no su­lo! _ mo­es­ma idu­ma­li
xma da uf­lis sab­r­Za­ne­bel­Si Se­iy­va­nes lo­pi­a­na.
_ ra­tom ar ab­ra­leb Sens cod­vebs msxverpls Sen­sas ro­
gorc yve­la, mkvle­lo da cod­vis Svi­lo! _ ga­is­ma xma da lo­pi­
a­nam Tva­li moh­k­ra mTe­li sam­ya­ros mbrZa­ne­bel spe­tak ar­se­bas,
ir­g­v­liv Zli­e­re­bas, si­ke­Tes da siy­va­ruls rom af­r­q­vev­da.
_ ufa­li! _ mux­li mo­ek­ve­Ta lo­pi­a­nas, mag­ram si­ke­Tis da
siy­va­ru­lis sxiv­ma sim­S­vi­de da rwme­na Ses­Zi­na.
_ me ise­dac di­di cod­vis mtvir­T­ve­li var, Ce­mi cod­vi­a­ni
xor­cis mi­er Sec­de­ni­li. ax­la mo­me­ci ne­ba, ufa­lo, vi­tan­jo
ima­Ti su­lis sacxo­neb­lad, _ Tqva lo­pi­a­nam da im­g­r­Z­no Za­la
rwme­niT naT­q­va­mi sity­vi­sa.
_ Sen aq, su­le­Tis mkvid­ri iya­vi, Ca­der­ni­li Sec­do­mis ga­mo
ga­da­ga­sax­leT de­da­mi­wa­ze Cems mi­er Ti­xis­gan mo­ze­lil sxe­ul­
Si. rom ar idar­do aqa­ur sim­S­vi­de­sa da bed­ni­e­re­ba­ze, ami­tom
da­ga­viwyeT su­le­Tis am­ba­vi, Tqven da Tqve­nis­Ta­ne­bi iqe­ciT ada­
mi­a­ne­bad, Ti­xa­Si Ca­sax­le­bu­li su­le­bi, rom­le­bic ix­di­an uf­lis
sam­s­jav­ro­dan dad­ge­nil sas­jels.
mag­ram Tqven, ada­mi­a­ne­bi, im­de­nad Tav­xe­de­bi ga­mo­de­qiT, ro­
gorc gin­daT, ise cvliT uf­lis dad­ge­ni­le­bas. Sen rom go­go­nas
su­li amo­aZ­v­ri­ne Ti­xi­dan, is oTx­mo­ci we­li un­da yo­fi­li­yo
de­da­mi­wa­ze. vi­na xar Sen, msjav­r­da­de­bu­lo su­lo, rom va­dam­de
ga­an­Ta­vi­suf­le de­da­mi­wi­se­u­li sa­tan­j­ve­lis­gan?! Tqven iq, Ti­
36 givi somxiSvili
xa­Si Cam­Z­v­ra­lo su­le­bo, ada­mi­a­ne­bo, da­i­viwyeT yo­ve­li wmin­da,
rac suls as­pe­ta­kebs da gax­diT Se­TiTx­ni­li, ego­is­ti sxe­u­lis
mo­ne­bi. ix­ve­WavT uam­rav si­bin­Zu­res, qo­ne­bas rom eZa­xiT iq. gam­
x­dar­xarT muc­lis mo­na, as­k­de­biT ku­Wis moTxov­nebs da Tqvle­
favT auare­bel mi­wis pro­duqts, ra­Ta uZReb sxe­ul­Si gav­lis
Sem­deg isev mi­was Se­er­Tos. ego­is­te­bi, Zun­we­bi, tra­ba­xe­bi, Tav­xe­
de­bi, sxveb­ze ba­to­no­ba­moy­va­rul­ni, mkle­le­bi, mru­Se­bi, bil­we­bi,
su­le­Ti­dan sas­je­lis mo­sax­de­lad gag­zav­nil­Ta­gan asi­dan er­Ti
im­sa­xu­rebs mxo­lod aq dab­ru­ne­bas. da­nar­Ce­ne­bi ki, vinc xor­cis
tyve­o­ba­Si cod­ve­biT dam­Zim­da, uares sas­jels ix­di­an sxva­das­
x­va pla­ne­ta­ze. su­le­Tis sam­yo­fe­li­dan wa­sul­Ta aq mob­ru­ne­ba
mxo­lod imas Se­uZ­lia, de­da­mi­wi­se­ul cdu­ne­bebs rom ar ah­y­va,
bo­ro­te­bis ma­gi­er si­ke­Tis sam­sa­xur­Si aris an­ga­re­biT, ego­iz­miT,
cod­ve­biT gaJ­Ren­Til de­da­mi­wa­ze.
Sen, su­lo cod­vi­lo, wax­val isev iq da mxo­lod Sen ge­co­
di­ne­ba sa­i­dan mix­vel, an sa­i­dan mo­vid­nen isi­ni, Ta­nam­de­bo­ba­Ta
tyve­o­ba­Si ube­du­re­bad rom qce­vi­an da­nar­Ce­nebs. ar ge­co­di­ne­ba
mxo­lod is, ro­dis ga­gi­Tav­de­ba iq yof­nis va­da. wa­di, su­lo,
aT­rie Sen­T­vis gan­kuT­v­ni­li le­Si bo­ro­te­biT da cod­ve­biT das­v­
ril de­da­mi­wa­ze! _ brZa­na ufal­ma da gaq­ra.
enis mob­ru­ne­ba ver mo­as­w­ro lo­pi­a­nam, rom uk­ve ko­lo­ni­is
Tav­ze da­far­fa­teb­da. We­ri­dan so­ro­Si CaZ­v­ra, mag­ram le­Si lo­pi­
a­na­si iq aRar dax­v­da. ra­Rac in­s­tin­q­tis Za­liT sa­a­vad­m­yo­fos­ken
gaf­rin­da da iq da­i­na­xa Ta­vi­si co­li. ma­le lo­pi­a­nas le­Sic
ga­mo­as­ve­nes pro­zeq­tu­ri­dan, ka­ta­fal­ka­Si Se­des da ko­lo­ni­is
ka­rebs ga­a­ci­les; mi­si me­uR­le da na­Te­sa­ve­bi msu­bu­qi man­qa­niT
ukan mih­y­v­nen.
did dar­baz­Si ku­bo­Si wevs lo­pi­a­nas ga­mop­ran­Wu­li cxe­da­ri,
me­uR­le da ram­de­ni­me ax­lo­be­li na­Te­sa­via iq. sam­Zi­mar­ze da da­sa­
ti­reb­lad ara­vin mi­su­la. so­fe­li ax­los ar eka­re­bo­da bo­ro­ti
mkvle­lis ojaxs. xval da­mar­xa­ven da da­is­ve­ne­ben mi­si am­q­vey­nad
mov­le­niT da­zaf­ru­li ax­lo­eb­le­bi.
da­Ram­da. yve­lam mi­a­to­va cxe­da­ri, mi­u­xu­res ka­re­bi da eS­ve­
la did WaR­ze Ca­mom­j­dar lo­pi­a­nas suls. CaZ­v­ra sxe­ul­Si da
ma­Sin­ve et­ki­na ku­bo­Si Ca­de­bul agur­ze na­de­bi Ta­vi. Za­lad Cac­
mul­ma axal­ma fex­sac­me­leb­mac ag­r­Z­no­bi­nes, rom er­Ti nom­riT
pa­ta­ra­Si Ti­Te­bi Sig Ca­eWyu­naT. ku­bo­Si wa­moj­da. ax­la mTa­va­ri
uflis samsjavro 37
iyo, Se­um­C­nev­lad ga­pa­ru­li­yo da ga­i­para ki­dec.
me­o­re dRes ca­ri­el ku­bos­Tan me­uR­lem da ax­lob­leb­ma did­
xans iTaT­bi­res. bo­los da­ad­gi­nes, is ise­Ti ukuR­mar­Ti iyo,
sxvis saf­lav­Si Caw­ve­bo­dao. ku­bos sa­fa­ro­be­li kar­gad da­lus­
mes da ca­ri­e­li da­mar­xes. amiT dam­Tav­r­da lo­pi­a­nas de­da­mi­wa­ze
yof­nis er­Ti eta­pi, ro­ca xor­ci an­ga­re­bi­a­ni da bo­ro­ti ba­to­
nob­da sul­ze. axal cxov­re­bas iwyeb­da lo­pi­a­nas sul-xor­ci,
oRond ax­la su­lis mor­Ci­le­ba­Si iyo xor­ci. si­ke­Te ba­to­nob­da
bo­ro­te­ba­ze, ada­mi­a­ni _ mxec­ze.
sof­lis or­Ro­bes gas­c­da da far­Te Sa­rag­zas da­ad­ga. fex­
sac­me­le­bi ma­Sin­ve ga­i­xa­da, Sve­ba ig­r­Z­nes Se­kum­Sul­ma ter­feb­ma.
svlas mo­u­ma­ta. gza­ze ara­vin Sex­ved­ria. mop­ran­Wul, fex­SiS­ve­la
mgzavrs fex­sac­me­le­bi iR­li­a­Si rom amo­e­do.
iriJ­ra­Ja da di­di qa­la­qic ga­moC­n­da. lo­pi­a­nam ma­le mo­Zeb­
na nag­vis da Zve­li­ma­ne­bis gro­va, kar­gad ga­i­sar­ja. iSo­va Zve­li
fex­sac­me­le­bi, Ti­Te­bi ga­reT hqon­da ga­mo­yo­fi­li, mag­ram fe­xi­dan
ar sZvre­bo­da. Zve­li kal­Teb­Se­moxe­u­li, er­T­Ril­Se­mor­Ce­ni­li fa­
ra­jac iSo­va, yu­re­bi­a­ni qu­dic, ga­xe­u­li ad­gi­li­dan lo­pi­a­nas
Tma rom amoC­ri­li­yo, _ grZel­mok­le to­te­bi­a­ni Sar­va­lic. mok­
led, lo­pi­a­na Se­i­mo­sa ise, rom Ta­vi­si mglo­vi­a­re co­lic ver
ic­no­bda. axa­li tan­sac­me­li Se­ax­via da gu­da­ra­sa­viT mo­ig­do
zur­g­ze. ax­la sa­nag­vi­dan pu­ris da saW­m­lis nar­Ce­ne­bi Se­ag­ro­va,
ager, ma­wan­wa­la ZaR­le­bic ga­moC­n­d­nen, lo­pi­a­nac ga­u­mas­pin­Z­l­da
mog­ro­vi­li saW­m­liT da da­i­me­gob­ra ma­sa­viT qu­Cas Se­xiz­nu­li
oTx­fe­xe­bi.
da­i­Ra­la, fex­ze dgo­ma ve­Rar SeZ­lo, iq­ve ga­dab­ru­ne­bu­li
nag­vis Ca­say­re­li rki­nis am­ba­ri na­xa, Sig SeZ­v­ra. di­di ZaR­li
dax­v­da. lo­pi­a­na mo­e­fe­ra, pu­ris da xor­cis naW­re­bi mi­u­ya­ra.
ZaR­li si­a­mov­ne­biT Se­eq­ca; mo­fe­re­ba­ze ga­it­ru­na da ku­dis qi­ci­
ni da­iwyo. ma­wan­wa­la ZaRls yve­la wixls da joxs ur­tyam­da,
es ra bed­ni­e­re­ba ew­via, ada­mi­an­ri Se­Z­v­ra mis bu­nag­Si, ga­mo­aZRo,
Ta­nac efe­re­ba. lo­pi­a­na ZaRls mi­uw­va da ma­Sin­ve Ca­e­Zi­na. ZaR­l­ma
xe­leb­ze ena aus­va, Ta­Teb­ze da­do Ta­vi da CaT­v­li­ma.
Su­adRe ga­da­su­li iyo, lo­pi­a­nas rom ga­eR­vi­Za. bu­na­gi­dan ga­
mo­Zvra. aTam­de ZaR­li aqo­Teb­da sa­nag­ves. lo­pi­a­nas bi­nis mflo­be­
li ZaR­lic iq iyo, mi­vi­da, mker­d­ze Sa­bobR­da da xe­le­bi aulo­
ka. lo­pi­a­nam Tav­ze xe­li ga­da­us­va da pu­ris na­te­xe­bi Se­a­Wa­ma.
38 givi somxiSvili
ax­la sxva ZaR­leb­sac da­u­Za­xa da na­gav­Si Seg­ro­vi­li sur­sa­TiT
ga­u­mas­pin­Z­l­da. ZaR­leb­mac si­a­mov­ne­biT mi­i­Res lo­pi­a­nas sa­Cu­qa­ri
im ada­mi­an­Tan me­gob­ro­bis niS­nad, wix­lis kvris nac­v­lad Ta­vis
luk­mas rom uyof­daT.
qa­la­qis cen­t­ris­ken was­v­la ga­dawy­vi­ta, mag­ram nat­ke­ni fe­xe­bi
ga­u­ji­ut­d­nen. di­di xniT mi­to­ve­bu­li sxe­u­lic Cve­u­leb­riv ver
emor­Ci­le­bo­da, ga­mom­S­ra­li sax­s­re­bi stki­o­da. tki­vils an­ga­riSs
ar ga­u­wev­da, mag­ram moZ­ra­o­ba Se­uZ­le­be­li ga­ux­da. ise­dac ax­lad
sul­Cam­d­ga­ri sxe­u­li Za­li­an ga­aw­va­la Ra­mi­se­u­li mog­za­u­ro­biT.
isev nag­vis aqo­Te­biT ga­er­To, ZaR­le­bic ga­a­xa­ra da Can­Ta­Sic, iq­
ve sa­nag­ve­Si rom mo­i­nag­ra, bev­ri nar­Ce­ni Ca­awyo. moZ­ra­o­ba ve­Rar
SeZ­lo, ZaR­lis bu­nag­Si Se­xox­da da mo­i­kun­ta. ra­Ra­ca Se­a­coc­da,
ti­li iyo, mwa­red uk­bi­na. jer un­do­da mo­ek­la, Ser­cx­va, es bo­
ro­te­ba ro­gor mi­uS­va Ta­vis az­r­Tan. RvTis­m­sa­xu­re­bis ko­lo­nia
ga­ax­sen­da, pa­ra­zi­te­bis bu­i­na rom da­se­o­daT.
_ mik­bi­ne, mag­rad mik­bi­ne, isi­a­mov­ne, es le­Si ma­le mi­wad iq­
ce­va isev, me ki ga­vuZ­leb jij­g­v­nas, _ Ca­i­la­pa­ra­ka. ra­tom­Rac
mo­un­da, xe­li ga­da­es­va da mo­fe­re­bo­da, Se­e­Sin­da, ar da­vaf­r­Txoo
da ga­da­i­fiq­ra. sax­s­re­bi ki da­as­ve­na, mag­ram Zi­li ar eka­re­bo­
da. fiq­re­bi mo­e­Zal­nen. am­de­ni ara­a­da­mi­a­nu­ri gan­c­de­bis Sem­deg
pir­ve­lad eZ­le­o­da sa­Su­a­le­ba efiq­ra: `es ra mo­vi­xi­le, vin
ifiq­reb­da, rom ase daw­v­ri­le­biT eco­di­ne­bo­da ufals de­da­mi­wi­
se­u­li bo­ro­te­ba­ni. me cod­vi­li, ada­mi­ans rom vklav­di, Cem­sa­viT
cod­vil ada­mi­a­nebs vu­ma­lav­di mxo­lod, sa­uf­lo­Si ki ro­gor
zus­tad scod­ni­aT yo­ve­li­ve. ra su­le­le­bi ari­an ada­mi­a­ne­bi Ta­
vi­an­Ti bo­ro­ti Ca­na­fiq­ris rom sje­raT. uzar­ma­za­ri sam­ya­ros
mflo­be­li, ufa­li su­le­Ti­dan, eso­den sa­a­mo da sa­bed­ni­e­ro rom
aris iq yof­na, Sec­do­mis­T­vis Tu da­na­Sa­u­lis­T­vis aq, de­da­mi­wa­ze
ag­zav­nis su­lebs sxva­das­x­va va­diT. de­da­mi­wa, ro­me­lic uzar­ma­
zar sam­ya­ro­Si pa­ta­ra mtvris na­wi­la­kic ki ar aris, sul­Ta
ko­lo­nia yo­fi­la. aqe­dan, vinc pa­ti­os­nad mo­ix­dis sas­jels, isev
bed­ni­er su­leT­Si dab­run­de­ba, sxve­bi ki Ca­de­ni­li da­na­Sa­u­lis­T­
vis ne­ro­nis vel­ze, an da­nar­Cen dam­na­Sa­ve­Ta pla­ne­ta­ze amo­yo­fen
Tavs. di­dia de­da­mi­wi­se­u­li cTu­ne­ba, xar­bi da ego­is­tia xor­ci,
Zne­lia, am cTu­ne­bas­Tan brZo­la su­li­sa, ro­mel­mac ar icis,
ris­T­vis aris am sxe­ul­Si Ca­sax­le­bu­li da ra mo­e­lis leS­Tan
gay­ris Sem­deg. ufals rom su­lis­T­vis mex­si­e­re­ba Se­e­nar­Cu­ne­bi­na
uflis samsjavro 39
sa­i­dan da ris­T­vis aris aq mo­su­li, ga­gi­xa­ria, am cod­vi­an de­da­
mi­wa­ze ada­mi­an­Ta cxov­re­ba ga­niw­min­de­bo­da bo­ro­te­bis­gan, mag­ram
su­le­bi ma­inc da­i­tan­je­bod­nen im RvTi­u­ri bed­ni­e­re­bis Sem­deg
de­da­mi­wi­se­u­li ga­wa­ma­wi­iT. ad­re Tu gvi­an sul­Ta um­rav­le­so­ba
isev im gan­cx­ro­ma­Si mox­v­de­bo­da, rad­gan eco­di­ne­bo­daT, Ta­vi­an­Ti
saq­ci­e­liT ras da­im­sa­xu­reb­d­nen. na­xe, ada­mi­a­ne­bi ro­gor ba­Za­ven
ufals, ci­xe, kar­ce­ri, sxva­das­x­va da­na­Sa­u­lis­T­vis sxva­das­x­va
sim­kac­ris sas­je­li rom mo­u­go­nia, oRond er­Ti gan­s­x­va­ve­biT,
sik­v­di­liT das­ja ara aqvs ufals. ug­nu­ri ada­mi­a­ne­bi ki ver
xvde­bi­an, rom sik­v­di­liT das­jiT de­da­mi­wi­se­u­li sas­je­li­dan
va­da­ze ad­re an­Ta­vi­suf­le­ben da Ca­de­nil cod­veb­sac um­su­bu­qe­
ben uf­lis sam­s­jav­ros wi­na­Se. sik­v­di­li mar­to xor­ci­saT­vis
ar­se­bobs. su­li ki Ta­vi­si dam­sa­xu­re­bi­sa­mebr uzar­ma­za­ri sam­ya­
ros sxva­das­x­va kuTxe­Si mowyo­bil ko­lo­ni­eb­Si ix­dis sas­jels
zus­tad dad­ge­ni­li ­va­diT. uk­v­da­via ufa­li da uk­v­da­ve­bi ari­an
su­le­bic, ami­tom de­da­mi­wa­ze Ca­de­ni­li cod­ve­bis ga­mo Se­iZ­le­ba
mi­li­o­ni we­lic mo­u­wi­os im pla­ne­ta­ze yof­na, me rom mo­vi­xi­le~,
_ lo­pi­a­nas ga­aJ­r­Jo­la, _ `xum­ro­ba saq­mea, ne­ro­nis vel­ze ga­a­
ta­ro mi­li­o­ni we­li, an ti­leb­ma da baR­lin­jo­eb­ma gwuw­non aTi
aTa­si we­li. va­i­me, ne­ta­vi me ram­dens mo­mis­jis ufa­li mkvle­lo­
bis­T­vis? ra mci­rea de­da­mi­wa­ze su­lis yof­nis va­da da ra mZi­mea
Ca­de­ni­li cod­ve­bi­saT­vis uf­lis sam­s­jav­ros ga­na­Ce­ni!~ ax­la icis
lo­pi­a­nam, rom su­li uk­v­da­vi da ma­ra­di­u­lia, icis, rom aq sas­je­
lis mox­dis­T­vis mo­av­li­nes, isic icis, rom cod­vis Ca­de­nis­T­vis
uf­ro sa­Si­ne­li da xan­g­r­Z­li­vi sas­je­lis pla­ne­ta­ze mo­u­wevs
yof­na, mag­ram ar icis, ra da­a­Sa­va su­leT­Si an ra da­na­Sa­ul­ze Se­
iZ­le­ba la­pa­ra­ki im sa­uf­lo bed­ni­e­re­bis sam­yo­fel­Si. fiq­r­Si da
az­reb­Tan Wi­dil­Si Ca­e­Zi­na mSvi­di da uS­foT­ve­li Zi­liT. aRarc
Ra­mis qvis­ro­li­e­bi awu­xe­ben da aRarc uf­lis mo­ci­qu­le­bi mos­v­
li­an xor­ci­dan su­lis amo­saZ­ro­bad.
Su­a­Ra­me iq­ne­bo­da, rom ga­eR­vi­Za. ci­o­da. di­di ZaR­li mis­wo­lo­
da gver­diT da Ta­vi­si sxe­u­liT aT­bob­da. ZaRls Tav­ze ga­da­us­va
xe­li, mo­e­fe­ra, ga­i­xa­ra ZaR­l­ma, aulo­ka xe­le­bi. am dros sxva
ZaR­l­ma Se­yo Ta­vi maT bu­nag­Si, ZaR­l­ma da­uR­ri­na da ga­sag­de­bad
wa­mo­i­wia.
_ mo­vi­des, cu­ga, Se­mo­uS­vi, gaT­bes, da­is­ve­nos, ras aSa­vebs,
ase er­T­ma­ne­Tis mox­ma­re­ba­Si da mo­fe­re­ba­Si gav­li­oT Cve­ni am­q­vey­
40 givi somxiSvili
ni­u­ri gza, _ uTx­ra lo­pi­a­nam. ZaRli da­a­SoS­mi­na, stu­ma­ri Se­mo­i­
pa­ti­Ja, isic gver­diT mo­iw­vi­na, mo­e­fe­ra da im sa­co­da­vi ZaR­lis
bed­ni­e­ri wkmu­tu­niT ga­av­so bu­nagi. ax­la di­di ZaR­li aRa­ra­vis
uS­li­da Se­mos­v­las da bu­na­gic ZaR­le­biT ga­iv­so, ga­i­We­da, daT­ba.
ga­reT ki ci­vi qa­ri aR­vi­rax­s­ni­li bo­rot­moq­me­di­viT na­di­rob­da
ubi­na­od da uTav­Se­saf­rod dar­Ce­ni­leb­ze.
ga­Ten­da. ZaR­le­bi bew­vis ber­ty­viT ga­vid­nen ga­reT. lo­pi­a­nac
ga­vi­da. ZaR­le­bi kuds uqi­ci­neb­d­nen. did­ma na­gaz­mac up­re­ten­zi­
od ga­da­a­ba­ra bu­na­gis uf­ro­so­ba da ax­la isac yve­la­ze Ta­ma­mad
eg­li­se­bo­da. lo­pi­a­nam ZaR­le­bi da­a­pu­ra, gu­du­ra ga­da­i­ki­da da
ZaR­le­bis es­kor­tiT gzas ga­ud­ga. me­re ZaR­le­bi ukan da­ab­ru­na,
vec­de­bi, ki­dev mo­ga­kiTxo­To, da­i­ba­ra da wa­vi­da. gzam sa­saf­la­os
kar­Tan mi­iy­va­na. Sig Se­vi­da, iq­ve qo­xi da­i­na­xa, bux­ri­dan kvam­li
a­mo­di­o­da. vi­Ra­cam qo­xis ka­re­bi ga­mo­a­Ro da Sig Se­i­pa­ti­Ja:
_ Se­mo­di, Se ube­du­ro, ras gav­xar, ga­i­yi­ne­bi, _ uTx­ra. lo­
pi­a­na­mac pa­ti­Ji ar ga­a­me­o­re­bi­na.
_mad­lo­be­li var ke­Ti­lo ka­co, aha, tan­sac­me­li. Tu amas da­
maR­wev, or­ma­gad viq­ne­bi mad­lo­be­li, _ lo­pi­a­nam Ta­vi­si gu­du­ra
mi­a­wo­da.
_ ra aris es, iqur­de? mkvdars ga­xa­de? _ Se­wux­da mas­pin­Ze­li.
_ ar mi­qur­dia, me ga­vi­xa­de, mag­ram mkvda­ri aRa­ra var, Cac­miT
ki rac mac­via, esac me­tia Cem­T­vis.
_ ka­ci da­fiq­r­da, ra­Rac ar mo­e­wo­na, ra­Rac ga­uk­vir­da, mag­
ram ara­fe­ri uT­q­vams. tan­sac­m­lis Sek­v­ra tax­t­ze mi­ag­do da Ru­
mels xe­le­biT mi­e­ficxa. lo­pi­a­nas sa­xem da ga­reg­no­bam idu­ma­li
Si­Si moh­g­va­ra da Se­kiTx­vis una­ri da­u­kar­ga. saf­la­vi­dan amo­su­
li xom ar aris? _ ga­i­fiq­ra da Si­Sis­gan ga­aJ­r­Jo­la.
_ vi­na xar Sen? _ hkiTxa lo­pi­a­nam.
_ me­saf­la­ve var, Tan sa­saf­la­o­sac vya­ra­u­lob, _ mi­i­Ro pa­
su­xi.
_ sa­saf­la­os ya­ra­u­lo­ba rad un­da, su­lebs ve­ra­vin da­i­Wers,
xor­ci ki Se­u­er­T­de­ba mi­was. ma­Sin ris maq­ni­si xar Sen?
me­saf­la­ve Tu ya­ra­u­li da­ib­na, mar­T­lac, ra ya­ra­u­li un­da
sa­saf­la­os.
_ me­saf­la­ve var, vya­ra­u­lob ki­dec. zo­gi yva­vils iapa­ravs,
xo­gi xis nergs, zo­gi mdi­dar mkvdars Txris da Zar­cvavs. am­q­vey­
nad ukuR­marT ada­mi­a­nebs ra ga­mo­levs.
uflis samsjavro 41
_ ne­ta ra­ze iRu­pa­ven Tavs, _ Ca­i­la­pa­ra­ka lo­pi­a­nam.
_ ra­ze iRu­pa­ven, bin­Zu­ri xer­xiT na­Sov­ni fu­le­biT kar­gad
ki cxov­ro­ben da... ram­de­ni­mes ki­dec mi­va­ta­ne, mag­ram da­bezRe­ba
ar vi­kad­re.
_ da­bezRe­ba ra sa­Wi­roa, ufal­ma yve­la­fe­ri icis, ara­vis ar
da­u­kar­gavs, ra­sac im­sa­xu­rebs.
_ ex, ufa­li, ufa­lio, vi­Za­xiT, isi­ni ki kar­gad da ne­biv­rad
cxov­ro­ben da gam­kiTxa­vic ara­vin aris. ada­mi­a­nebs be­Ru­re­bi­viT
xo­ca­ven. skams ar Se­me­ci­lo­so, imi­si ad­gi­li me dam­r­Ce­so. zogis
qo­ne­bao, zo­gis co­lio da eg­re. vi­Ra­ca sawyals da­i­We­ren, ce­
ma-tyep­Si akis­re­bi­ne­ben, me mov­ka­lio da mor­Ca, vi­Tom mkvle­li
ipov­nes, xalxs Se­ay­ri­an Tva­leb­Si na­cars da fa­fu, xax­vi­viT ir­
ge­ben ara­sa­sur­ve­li ka­cis gzi­dan Ca­mo­ci­le­bas: ax­lac mar­xa­ven
erTs, wa­val, na­xe­va­ri met­riT ki­dev da­vaR­r­ma­veb saf­lavs da
isi­nic mov­len, _ me­saf­la­ve ad­ga.
_ mec wa­mo­val, giS­ve­li, _ lo­pi­a­nac wa­mod­ga.
`ne­ta ras gavs, i Wi­ri­suf­le­bi ar da­mif­r­Txos~, _ ga­i­fiq­ra
me­saf­la­vem, mag­ram sity­vis Tqma ki ver ga­be­da. ux­mod wa­vi­da,
lo­pi­a­nac gah­y­va.
sa­saf­la­os Txra axa­li dam­Tav­re­bu­li hqon­daT, rom mo­jar­da
xal­xi, ga­iv­so sa­saf­lao.
_ ma­Ral skam­ze ij­da, al­baT, _ ikiTxa lo­pi­a­nam.
_ ma­Ral skam­ze ij­da da uf­ro ma­Ra­li ska­mis mflo­bel­ma
mo­ak­v­le­vi­na, Cem­sa­ze ar amoj­de­so. ager isic, yve­la­ze did Wi­ri­
su­lad mo­aqvs Ta­vi. iZa­xis mkvlels da­vi­Wer da dav­s­jio.
_ jer ver da­i­Wi­ra?
_ da­i­Wers vi­Ra­cas, mkvle­lo­ba­ze az­r­ze rom ar iq­ne­ba, akis­
re­bi­nebs, me mov­ka­lio da ga­a­sa­Re­ben. ra­tom mov­ka­li, ris­T­vis,
an ra jav­ri mWir­dao, amas aRa­ra­vin kiTxu­lobs, mTa­va­ria mkvle­
lo­ba da­ab­ra­les vi­Ra­cas da vi­Tom xal­x­sac si­mar­T­le uTx­res.
vin ras ga­u­be­davs, ena­War­ta­las aq ga­mog­vig­zav­nis. ager isic Wi­
ri­su­fals am­S­vi­debs, Surs vi­Zi­e­bo, _ iro­ni­u­li Ri­mi­liT Tqva
me­saf­la­vem. am dros im dam­m­S­vi­de­bels ga­eS­va Wi­ri­su­fa­li da
moT­q­miT aR­ri­al­da:
_ vi­ciT Se­ni mkvle­li vinc aris, mag­ram vai, rom ver vity­
viT, de­da­bu­di­a­nad amog­v­wy­ve­tavs, Ta­nac sxvas da­ab­ra­lebs da
vi­Ra­ca ucod­vels mog­a­yo­lebs ukan. ufa­lo, ufa­lo, Se­ni sam­s­
42 givi somxiSvili
jav­ros ime­di­Ra gvaqvs, ra­me­Tu ada­mi­a­ne­bis sam­s­jav­ro­Si sic­rue,
or­pi­ro­ba, Ra­la­ti, mru­So­ba da aTa­si ukuR­mar­To­ba cod­vi­an uw­
min­dur­Ta xel­Sia! _ mos­T­q­vam­da sab­ra­lo Wi­ri­su­fa­li da uf­ro
ma­Ra­li ska­mis mflo­be­li ki awy­na­reb­da: _ nu ge­Si­nia, qal­ba­to­
no, aT­ma­gad da as­ma­gad vazR­ve­vi­nebT, vinc eso­den gag­vam­wa­ra, _
am­bob­da da Tan mker­d­ze ir­tyam­da mjiRs.
_ ra bin­Zu­ri Tval­T­maq­co­baa, _ Ca­i­la­pa­ra­ka me­saf­la­vem.
_ meco­de­ba, ro­gor me­co­de­ba! ra icis, mag sa­co­dav­ma, ra
elis. vai, vai, vai! ro­gor aSiS­xin­de­ba, _ mos­T­q­vam­da lo­pi­a­na, _
wa­val, ga­vaf­r­Txi­leb, rom ikis­ros da cod­ve­bis mo­sa­na­ni­eb­lad
tan­j­va-wa­me­bas ezi­a­ros aq, To­rem iq ara­fe­ri ima­le­ba da ufa­li
as­ma­gad ki ara, mi­li­on­ma­gad azR­ve­vi­nebs, _ kan­ka­liT am­bob­da
lo­pi­a­na.
me­saf­la­vem Se­xe­da mis ara­am­q­vey­ni­ur sa­xes da Si­SiT da­zaf­
rul­ma ikiTxa:
_ Sen ra­na­i­rad la­pa­ra­kob, TiT­qos iq nam­yo­fi iyo.
_ iq yof­na ra sa­Wi­roa, ufa­li yve­la­fers xe­davs da mis­xal-
mis­xal mi­uzRavs, ra­sac im­sa­xu­rebs. vai, ro­gorc me­co­de­ba!
_ Sen mkvle­li ge­co­de­ba Tu mok­lu­li? _ Se­e­ki­xa me­saf­la­ve.
_ mok­luls Se­co­de­ba rad un­da, sa­co­da­vi mkvle­lia, ra tan­
j­vis grZe­li so­fe­li elo­de­ba, ro­go­ri tan­j­va wa­me­bis sa­va­rZ­
lad eq­ce­va aqauri ma­Ra­li ska­mi, rom ico­des, ex­la­ve Ta­vi­si­ve
msxver­p­lis ku­bo­Si Caw­ve­bo­da. vai, vai, vai! ro­gor me­co­de­ba.
un­da wa­vi­de da ga­vaf­r­Txi­lo, iq­neb vuS­ve­lo ra­me, _ lo­pi­a­na
im ma­Ra­li ska­mis mflo­be­lis­ken wa­sas­v­le­lad mo­em­za­da. me­saf­
la­vem xe­li sta­ca:
_ ga­giJ­di?! ma­gas­Tan ax­los vin mi­giS­vebs, ager Sav­saT­va­li­a­
ni, ma­Ra­li, bul­do­gis sa­xi­a­ni ka­ce­bi rom ax­ve­via ir­g­v­liv, ma­gis
dac­vaa, da­gi­We­ren da sa­saf­la­os qveb­ze da­gaTxe­vi­ne­ben tvins.
_ tvi­nis daTxe­va iq un­da ixi­lon, rom aq sul saT­no­e­bad
da siy­va­ru­lad dad­nen. vai, vai, vai! ram­de­ni cod­vi­liT mZim­de­
ba de­da­mi­wa. ra eS­ve­le­baT, sa­Si­ne­li tan­j­vis dRe­ebs im­za­de­ben!
_ mos­T­q­vam­da lo­pi­a­na da ra­Rac idu­ma­li gan­kiTx­vis Seg­ne­biT
guls uxeT­qav­da me­saf­la­ves.
iti­res, iqoT­qo­Tes, bev­ri crem­li daR­va­res, go­de­ba da ox­
v­ra fan­tes. im ma­Ra­li ska­mis mflo­bel­ma sity­vac Tqva, da­Ru­
pu­li aqo, ra­me­Tu mkvdre­bi ar ik­bi­ne­bi­an. mkvle­lebs muS­tis
uflis samsjavro 43

qne­viT mu­qa­ra da ardan­do­ba Se­uT­va­la, me­re sa­xe­moR­re­cil­ma


crem­lic daR­va­ra.
_ ra ego­ist sxe­ul­Si Ca­sax­le­bu­la ma­gi­si mor­Ci­li su­li,
rom am­xe­la Tval­T­maq­co­bas egu­e­ba; skam­ze jdo­mas vi­Ra Ci­vis,
ne­ro­nis ve­li ar as­c­de­ba, _ amo­i­ti­ra lo­pi­a­nam.
_ Sen, ka­co, mar­T­la ze­vi­dan ga­mog­zav­ni­li xom ara xar?!
_ in­s­tin­q­tu­rad amo­ik­nav­la Si­Sis­gan Tva­leb­gad­mo­kar­k­lul­ma
me­saf­la­vem.
_ ma­gis bed­ni­e­re­bas vin ma­Rir­sebs me cod­vi­ans da ego­ists.
aq, de­da­mi­wa­ze, ra sas­je­li un­da mo­i­go­non, uf­li­sas rom Se­e­da­
ros. awa­me­ben sxe­uls, gaf­rin­de­ba su­li da mor­Ce­ba amiT. iq ki
aTa­si wlo­biT ix­di­an aq Ca­de­ni­li cod­ve­bis sazRa­urs, _ la­pa­
ra­kob­da lo­pi­a­na da Tval­Ta mze­riT mi­a­ci­leb­da ada­mi­ans, dam­c­
ve­le­biT gar­s­Se­mor­ty­mu­li, ama­yi da ris­x­va­Cam­d­ga­ri rom dah­yu­
reb­da mas­ze nak­le­bad cod­vi­an moZ­rav sxe­u­lebs, mo­ments rom ar
hkar­gav­d­nen mis­T­vis qe­ba-di­de­bis xot­bis gad­mo­san­Txe­vad.
44 givi somxiSvili
_ RvarZls, wyev­la­sa da krul­vas da­an­TxevT iq, mag­ram ra­Ra
dros. Cems gaf­r­Txi­le­ba­ze wix­lis kvriT mo­mi­ci­lebT Ta­vi­dan,
_ but­bu­teb­da lo­pi­a­na.
saf­lavs mi­wa mi­a­ya­res. yva­vi­le­biT da gvir­v­gi­ne­biT da­fa­res
bor­c­vi. iqa­u­ro­ba mo­a­suf­Ta­ves da Wi­ri­suf­le­bis mi­er mo­ta­nil
sag­zals mi­us­x­d­nen.
_ da­Ru­pu­lis Se­san­do­ba­ri dav­li­oT, _ Tqva me­saf­la­vem da
Wi­qeb­Si Rvi­no da­as­xa. _ ufa­lo, na­Tel­Si am­yo­fe gan­s­ve­ne­bu­lis
su­li! _ Tqva da Wi­qa ga­mo­ca­la.
_ ra uf­le­ba maqvs, ufa­lo, ra­me gTxo­vo, di­de­ba Sens na­
Tel sa­xes, qe­ba­Ta-qe­ba Sens wmin­da­Ta-wmin­da sam­s­jav­ros! _ Tqva
lo­pi­a­nam da Rvi­no da­lia, Tan da­u­ma­ta: _ Ca­xeT­qe, uZRe­bo pro­
duq­to mi­wi­sav!
gak­vir­ve­bul­ma me­saf­la­vem xmis amo­Re­ba ver ga­be­da. ki­dev da­
as­xa Rvi­no Wi­qeb­Si da axa­li sadReg­r­Ze­lo Tqva:
_ qve­ya­na­ze mar­Tal­sa da pa­ti­o­san kacs ga­u­mar­jos! _ da­lia
da lo­pi­a­nas mi­a­Cer­da, Senc da­lieo.
_ mar­Ta­li da pa­ti­o­sa­ni ka­ci ga­mar­j­ve­bu­lia, vai, crus,
usin­di­sos da cod­vi­ans! _ Tqva da er­Ti ylu­pi Ses­va mxo­lod,
ner­wy­v­mom­d­ga­ri tu­Ce­bi ga­aw­k­la­pu­na da Wi­qa dad­ga.
_ da­lie, ka­co, bo­lom­de, aq rac aris, Cven un­da vWa­moT da
dav­li­oT, _ ga­nu­mar­ta me­saf­la­vem.
_ me­ti ar ekuT­v­nis, gaZRe­ba, ga­ne­biv­r­de­ba da cod­ve­bis Ca­de­
nas mo­i­ur­vebs, _ mi­i­Ro pa­su­xi.
_ vin gaZRe­ba, vin mo­i­sur­vebs cod­ve­bis Ca­de­nas?! _ ver mix­
v­da me­saf­la­ve.
_ vi­na da ai, es sxe­u­li, dro­e­biT rom Se­sax­le­bu­la Sig Ce­mi
su­li. xar­bi da ga­u­maZRa­ria, im­de­ni un­da va­Wa­mo, ar­se­bo­ba Se­iZ­
los ma­nam­de, sa­nam su­le­bis gam­ci­leb­le­bi ar mo­ma­kiTxa­ven.
me­saf­la­ves yel­Si luk­ma ga­eCxi­ra, Zlivs ga­day­la­pa, co­ta
Rvi­noc da­a­yo­la da mor­Ci­li bav­S­vi­viT mi­a­Cer­da lo­pi­a­nas. saf­
la­ve­bis Txra­Si da sa­saf­la­o­ze cxov­re­biT ise iyo sa­uf­lo zma­
ne­ba­Si ga­da­bar­ge­bu­li, sul gan­s­ve­ne­bul­Ta su­le­bis mo­lan­de­bebs
das­dev­da. ax­la ki ra­Rac uc­na­u­ri, mkvdre­TiT aR­m­d­ga­ri ada­mi­a­ni
Tu sa­i­qi­os mo­ci­qu­li ij­da mis win da Ta­vis uc­na­u­ri sa­ub­riT
Si­Sis bar­tyebs aCe­ki­neb­da.
_ sa­i­dan mo­ga­kiTxa­ven su­le­bis gam­ci­leb­le­bi, an ra sa­er­To
uflis samsjavro 45
aqvT Sen­Tan, an sad wa­giy­va­nen? _ mok­r­Za­le­biT hkiTxa.
_ su­le­bis gam­ci­leb­le­bi uf­lis sam­s­jav­ros Za­liT mo­ma­
kiTxa­ven, ra­sac vim­sa­xu­reb da ri­si Rir­sic var, iq wa­miy­va­nen.
isi­ni yve­las mi­a­kiTxa­ven, mag­ram ara­vin ar icis, ro­dis mov­len
da sad wa­iy­va­nen, ra­me­Tu am cod­vil de­da­mi­wa­ze ada­mi­a­nebs uf­
lis ka­no­ne­bis sa­wi­na­aR­m­de­go qme­de­ba nor­ma­lu­rad eC­ve­ne­baT da
ver mim­x­v­da­ran, rom xor­cis msa­xu­rad ga­daq­ce­u­li su­li yve­la
avis da bo­ro­tis mtvir­T­ve­lia. ufal­ma ki yve­la­fe­ri icis, mas
ver da­e­ma­le­bi­an.
_ xor­cis msa­xu­rad ga­daq­ce­u­li su­li ro­go­ria?
_ bev­ris mox­ve­Wis msur­ve­li. mi­we­bi, qo­ne­ba, oq­ro-ver­cx­
li, mi­li­o­ne­bi da mi­li­ar­de­bi rom ar hyof­nis da uf­ro mets
iTxovs. mTe­li de­da­mi­wac rom mi­iT­vi­sos, ma­inc ar eyo­fa. usas­
ru­loa xor­cis msa­xu­ri su­lis sto­ma­qi. ver gaZRe­ba, ver amo­iv­
se­ba. amis­T­vis yve­la­fers ikis­rebs: mtro­bas, Ra­lats, mkvle­lo­
bas, ve­ra­gi xde­ba. moC­ve­ne­bi­Ti Zli­e­re­ba ki­dev uf­ro daun­do­bels
xdis, ro­mel­sac sazR­va­ri ara aqvs, sa­nam erT mSve­ni­er dRes
su­le­bis gam­ci­leb­le­bi ar ga­mo­ucxad­de­bi­an, im uZRe­bi sxe­u­li­
dan amo­aZ­v­re­nen da uf­lis sam­s­jav­ro­Si uk­ra­ven Tavs. bil­wi
le­Si ki im­xe­la saf­lavs mi­i­Rebs, mxo­lod Tvi­Ton rom Ca­e­te­va.
mor­Ca, su­li uf­lis sam­s­jav­ros, xor­ci mi­was da is moC­ve­ne­bi­Ti
qo­ne­ba, Ta­vi­si rom ego­na, isev dar­Ce­ba, ro­gorc iyo, oRond im
su­le­bis sa­u­be­du­rod, vinc xorcs ver mo­To­kavs da moC­ve­ne­bi­Ti
ke­Til­dRe­o­bis, sto­ma­qav­se­bis wya­lo­biT su­lis sa­tan­j­ve­lad mo­
am­za­de­ben Ta­vi­anT uZRe­bo­bas. ex­la Wa­me, ra­Ras uc­di, ga­mo­aZRe
xor­ci Se­ni, ra­Ta me­re uf­ro me­ti mog­Txo­vos, _ uTx­ra me­saf­
la­ves da saW­me­le­biT dat­vir­Tu­li maT­la­fa mi­a­wo­da.
_ ar min­da, ise­dac bev­ri vWa­me, _ me­saf­la­vem ajag­ru­li ma­da
da­a­mux­ru­Wa.
_ Tu aRar gin­da, ma­Sin wa­vi­deT da vi­sac Sim­Si­lis­gan sxe­
u­li das­Za­bu­ne­bia, imas va­Wa­moT, ra­Ta uf­lis ga­mo­Za­xe­bam­de ar
ga­mos­Z­v­reT su­li. ad­g­nen, rac saW­me­li hqon­daT, mox­ve­tes da
sa­saf­la­os Se­sas­v­lel­Si Seg­ro­vil sapyar maTxov­rebs wa­u­Res.
_ ga­i­na­wi­leT, yve­lam Se­ix­ved­reT! _ ix­ve­we­bo­da lo­pi­a­na da
Ta­nab­rad ga­na­wi­le­bas api­reb­da, mag­ram vin da­a­ca­la, vinc mo­as­w­
ro, yve­la­ze bev­ri mox­ve­ta, ji­beb­sa da ube­eb­Si Ca­i­te­nes, vi­sac
ar Sex­v­da, war­T­me­va da­u­pi­res, ga­i­mar­Ta wew­va-glej­va.
46 givi somxiSvili
lo­pi­a­na jer maT gaS­ve­le­bas cdi­lob­da, rom ve­ra­fe­ri ga­
awyo, me­re daj­da da moT­q­vam­da:
_ vi­Tom si­ke­Te ga­vu­wie ex­la me amaT, da­Wa­men er­T­ma­neTs;
Se­uW­mels da kuW­Si Ca­u­de­bels ara­fers da­to­ve­ben, _ was­v­la
da­a­pi­ra.
_ Cem­Tan dar­Ci, ara­fers ga­gi­Wir­veb, _ sTxo­va me­saf­la­vem.
_ ara, aq gan­cx­ro­miT viq­ne­bi, isev Cems sa­ZaR­le­Si wa­val,
Tu ga­reT yof­nam Se­ma­wu­xa, Sen ki auci­leb­lad gi­na­xu­leb, Tu
ma­nam­de Cem­ma gam­ci­leb­leb­ma ar mo­ma­kiTxes, _ upa­su­xa lo­pi­a­nam
da Ta­vis gzas da­ad­ga.
qa­la­qis cen­t­r­Si ga­i­a­ra. ga­mop­ran­Wul-ga­mow­ke­pi­li ada­mi­a­ne­
bi da­af­r­Txo Ta­vi­si ga­reg­no­biT. xe­davs lo­pi­a­na, mdgo­ma­re­o­biT
ga­ne­biv­re­bu­li ada­mi­a­ne­bi ro­gor dam­ci­na­vaT da zizRiT uv­li­an
gverds. ise­Te­bic ga­moC­n­d­nen, Ta­nag­r­Z­no­biT rom mis­Ce­re­bi­an da
mowya­le­ba­sac aZ­le­ven. lo­pi­a­nas wya­lo­ba­ze uari ar uT­q­via, wa­
i­Rebs da ga­maTxov­re­bul uqo­nelT da­u­ri­gebs. ager ek­le­si­ac,
mis Se­sas­v­lel­Si Cam­w­k­ri­ve­bul­ma maTxov­reb­ma mtru­lad mii­Res;
zog­ma muj­lu­gu­nic hkra, aqe­dan da­i­kar­geo. lo­pi­a­nas rac nawya­
lo­be­vi fu­li hqon­da, yve­las Ca­mo­u­ri­ga, gak­vir­ve­bu­le­bi da­to­va
da ek­le­si­a­Si Se­vi­da.
zis lo­pi­a­na ek­le­si­a­Si, ak­vir­de­ba yve­las da yve­la­fers.
vi­Ra­cas naT­la­ven, _ jvars we­ren, erT moZR­vars mkvdris sa­zi­
a­reb­lad evaW­re­bi­an. uk­virs lo­pi­a­nas, uf­lis sa­xe­liT ga­xu­re­
bul aReb-mi­ce­mo­bas rom uyu­rebs. me­ti me­kuT­v­ni­so, da­obs er­Ti
mRvde­li, ax­la­xan jvris­we­ris ce­re­mo­nia rom Ca­a­ta­ra. sul Ce­mi
ar aris, yve­las Ta­vi­si wi­li un­da Ca­mo­u­ri­goo. ager, mTlad
uf­ro­si ga­moC­n­da, ori mxar­be­Wi­a­ni da mo­Wi­da­ve­sa­viT sqel­ki­se­
ra, wiT­lad Ca­Jin­Ji­le­bu­li, ana­fo­ri­a­ni mRvdle­bi mi­a­ci­leb­d­nen.
`a­nafo­ra ga­xa­de da sa­xin­k­le­Si da­a­ye­ne dax­l­Tan, mag sxe­u­lis
mo­nebs uf­ro mo­ux­de­baT~, ga­i­fiq­ra lo­pi­a­nam da Ta­vis­T­vis Ca­
i­la­pa­ra­ka: _ amaT iq nam­d­vi­lad mkbe­nar­Ta ar­mia da­ex­ve­va. ara,
lo­pi­a­na ver mo­iT­mens, un­da ga­af­r­Txi­los, ra saf­r­Txis wi­na­Sec
dga­nan sxe­u­lis mo­na moZR­v­re­bi.
_ mo­naT­v­la­ze nu vaW­robT, moZR­va­ro, ico­de, ufa­li xe­davs
da ar ga­pa­ti­ebs amas, _ da­a­ri­ga Tu da­a­Si­na me­ti sma-Wa­miT sxe­
ul­ga­fu­e­bu­li `mRvde­li~.
_ Sen ra ici, ufa­li ras xe­davs, Se tur­t­li­a­no! _ uy­vi­ra
uflis samsjavro 47
mRvdel­ma da mTe­li Za­liT moq­ne­u­li wix­li ana­fo­ras rom ar
Se­e­ka­ve­bi­na, lo­pi­a­nas suls amo­aZ­rob­da.
ara­nak­leb ujaj­gu­nes wix­li da muS­ti jvris dam­wer­ma da
mic­va­le­bu­lis sa­zia­reb­lad mo­vaW­re mRvdleb­ma; ar Sed­r­ka lo­
pi­a­na da ax­la mTlad uf­ros moZR­var­Tan mi­vi­da:
_ ma­mao, uf­lis sa­xe­liT cod­vebs am­rav­lebT, ras hgavs, am­q­
vey­ni­ur cTu­ne­bebs rom ah­yo­lil­xarT da ga­ne­biv­re­bu­li xor­cis
tyve­o­ba­Si da­gim­dab­le­bi­aT su­li, nu­Tu ar iciT, rom Tqven­T­vis
gan­sa­kuT­re­biT mkac­ri iq­ne­ba uf­lis sam­s­jav­ro?! ro­gor be­davT
uf­lis sa­xe­liT vaW­ro­bas da uf­ro uares mkre­xe­lo­bas aq, sa­
dac yve­la­ze wmin­da, spe­ta­ki su­le­bis­T­vis aris ad­gi­li, _ lo­pi­
a­nas ki­dev ra­Ra­cis Tqma un­do­da, ra­Ta Ta­vi­si sity­vis­T­vis uf­ro
me­ti da­ma­je­reb­lo­ba mi­e­ca, mag­ram vin aca­la, im or­ma mTlad
uf­ro­si moZR­v­ris sxe­u­lis mcvel­ma mRvdleb­ma da­av­les xe­li
da ka­re­bis­ken ga­aT­ri­es.
_ mo­a­So­reT aqa­u­ro­bas eg sa­ta­na, uf­lis ma­gi­ne­be­li! _ Rri­
a­leb­da mTlad uf­ro­si ana­fo­ri­a­ni.
ka­re­bam­de sul cim­cim mi­iy­va­nes, me­re ise­Ti wix­li amoh­k­
res, rom lo­pi­a­nas dro­e­biT go­ne­ba da­e­bin­da. az­rov­ne­ba rom
da­ub­run­da, ke­del­Tan ij­da da maTxov­re­bi wyliT us­re­sav­d­nen
sa­feT­q­lebs.
_ ga­cocx­l­da, _ Tqva er­T­ma.
_ mad­lo­ba ufals! an ro­gor ga­dar­Ca, rac im yas­beb­ma am sa­
co­davs wix­li ur­tyes.
_ ma­inc ra da­a­Sa­ve, eg­re rom ga­gi­me­tes? _ Se­e­kiTx­nen.
_ me ki ara, sa­ku­Ta­ri Ta­vi ga­i­me­tes, vai, ro­gor me­co­de­bi­an!
un­da mi­vi­de da ga­vaf­r­Txi­lo, xor­cis msa­xu­rad nu ga­ux­di­aT
su­li, To­re ina­ne­ben da me­re gvi­an iq­ne­ba, _ isev ek­le­si­a­Si api­
reb­da Ses­v­las.
_ ga­giJ­di, Se ube­du­ro! _ win ga­da­ud­g­nen maTxov­re­bi, _
mog­k­la­ven da pa­sux­sac ara­vin mos­TxovT am Cvens Za­la­do­bis
sam­Tav­ro­Si.
_ sas­je­lis ga­re­Se ara­vin dar­Ce­ba, Za­la­do­bis sam­Tav­ro­Si
Ca­de­nil da­na­Sa­ul­ze uf­lis sam­s­jav­ro­Si mos­Txo­ven pa­suxs.
_ sad aris is da­loc­vi­li, nu­Tu ver xe­davs, ra cod­vis
ka­lo tri­a­lebs am Cvens ga­ve­ra­ne­bul qve­ya­na­Si?! _ mo­i­Civ­les
maTxov­reb­ma.
48 givi somxiSvili
_ xe­davs, yve­la­fers xe­davs! min­da ga­da­var­Ci­no es sa­co­da­ve­
bi, mag­ram rom ar mi­je­re­ben, ra vqna?! _ aq­vi­Tin­da sa­so­war­k­ve­
Tam­de mi­su­li lo­pi­a­na.
_ wa­di da wyna­rad iyav, sa­nam ar mo­ux­v­r­Ci­xarT, amaT ki, sa­
ma­ris gar­da, ve­ra­fe­ri ga­as­wo­rebs, _ da­a­ri­ges maTxov­reb­ma da
ek­le­si­is ezo­dan ga­mo­a­ci­les.
mi­dis lo­pi­a­na, sxe­u­lis kvne­sas yurs ar ug­debs, Za­la­Ti mi­
aT­revs; ma­inc mi­dis, ar Cer­de­ba.
ager vi­Ra­cam qals Can­Ta ga­mog­li­ja da ga­iq­ca. lo­pi­a­na ga­mo­
e­ki­da, sadRac, ukac­ri­el ezo­Si Seh­y­va da da­uy­vi­ra:
_ nu gar­bi­xar, av­to­li­kos, mo­mi­ca­de! is­mi­ne Ce­mi da­ri­ge­ba,
qur­do­ba dag­Ru­pavs!
qur­d­ma ukan mo­i­xe­da, ra da­i­na­xa Ca­mo­Zin­Zi­li ka­ci, uSiS­rad
ga­Cer­da da uy­vi­ra:
_ ras mom­dev, Se maTxo­va­ro, xom ar gin­da, su­li ga­gaf­r­
Txo­bi­no?!
lo­pi­a­na mi­u­ax­lov­da da da­ri­ge­ba da­uwyo:
_ ici, iq qur­de­bi, ya­Ca­Re­bi da aTa­si ju­ris mom­x­ve­Wenl-
mim­ta­ceb­le­bi mar­xil­Si ari­an Seb­mu­li, rac mi­uT­vi­se­bi­aT, Tu
mo­u­par-mo­u­ta­ci­aT, zed awy­via da mar­xils Tov­l­ze ki ara,
mSral mi­wa­ze di­di Wa­pan-wyve­tiT mi­aT­re­ven usas­ru­lod da ga­
u­Ta­veb­lad.
_ ris mar­xi­li, ris Wa­pan-wyve­qa, Se na­biW­va­ro! _ uy­vi­ra qur­d­
ma da Tav­pir­Si muS­ti wa­u­Si­na; waq­ce­uls wix­le­bic mi­a­yo­la.
_ Tavs ga­uf­r­Txil­di, me­co­de­bi, Se sawya­lo, co­do xar, co­
do! _ mos­T­q­vam­da lo­pi­a­na.
qurds xel-fe­xi da­e­Ra­la, Tu am uc­na­u­ri ada­mi­a­nis Se­e­Sin­
da, Can­Tas da­av­lo xe­li, es vi­na yo­fi­lao, Tqva da sir­bi­liT
ga­u­Ci­nar­da.
lo­pi­a­nam Zlivs azi­da da­Je­Ji­li gver­de­bi da las­la­siT gas­
wia sa­nag­vi­sa­ken. bu­nag­Tan Zlivs mi­vi­da, ZaR­le­bi uk­ve Sig Se­
yu­Ju­liy­v­nen. lo­pi­a­na ic­nes, ga­reT ga­moc­viv­d­nen, la­qu­ci da
lok­va da­uwyes. lo­pi­a­na yve­las mo­e­fe­ra, me­re bu­nag­Si Zlivs Se­
xox­da da uRo­nod miw­va. ZaR­le­bi Sig Sey­v­nen, gver­diT mi­uw­v­nen
da er­T­ma­ne­Tis sxe­u­liT gam­T­b­reb­ma Ca­i­Zi­nes. mar­to lo­pi­a­nas ar
eZi­na, fiq­rob­da mSfoT­va­re da ajag­ru­li fiq­re­biT: _ `ra­tom
mom­ca ufal­ma mi­si sam­s­jav­ros da su­le­Tis am­be­bis mex­si­e­re­bis
uflis samsjavro 49
una­ri. vin mi­je­ris, ra­Si sWir­de­baT Ce­mi Se­go­ne­ba am xor­cis mo­
nebs. aq de­da­mi­wa­ze, su­le­Tis sa­i­dum­lo­e­ba­na­zi­a­re­bi ka­cis cxov­
re­ba tan­j­va yo­fi­la, ra­me­Tu uyu­reb ro­gor Rrmav­de­bi­an uvi­ci
ada­mi­a­ne­bi cod­veb­Si da ve­raf­riT Sve­li. ici ra mo­e­liT yo­ve­
li­ve ami­saT­vis, yvi­ri­xar, af­r­Txi­leb, mag­ram es uma­du­ri uvic­
ni ce­ma-tye­piT gi­mas­pin­Z­l­de­bi­an mad­li­e­re­bis da ga­mos­wo­re­bis
nac­v­lad~. fiq­robs lo­pi­a­na da ixu­tebs mis gver­diT mi­wo­lil
ZaR­lebs. elo­de­ba su­le­bis gam­ci­leb­lebs, aRar eSi­nia ma­Ti, im
sas­je­lis­T­vi­sac mzad aris, ra­sac Ca­de­ni­li cod­ve­bis­T­vis mi­us­
jis ufa­li. ma­nam­de ki ar mo­as­ve­nebs cod­vilT da sa­nam­de SeZ­
lebs, si­ke­Tis­ken mo­u­wo­debs xor­cis mo­na su­lebs.
Ca­e­Zi­na lo­pi­a­nas. gaq­ra yve­la­fe­ri. mSvid­ma Zil­ma STan­T­qa
mi­si Sfo­Ti­a­ni sifxiz­le, ra­Ta xval isev Se­e­Wi­dos de­da­mi­wi­se­
ul ukuR­mar­To­bas, an sas­je­lis mo­sax­de­lad war­s­d­ges uf­lis
sam­s­jav­ro­Si.
di­liT jer ZaR­le­bi ga­moZ­v­r­nen lo­pi­a­nas bu­na­gi­dan, bew­vi
ga­i­fer­Txes da ax­lad day­ril na­gav­Si msu­qa­ni lukmis Zeb­nas Se­
ud­g­nen. ci­o­da, Wir­x­liT Se­bo­Wi­li mi­da­mo sus­xi­a­nad ik­bi­ne­bo­da.
fo­Tol­gac­ve­ni­li xe­e­bi Se­Wir­x­lu­li to­te­biT Ta­vis beds Se­gu­
e­bu­li pa­ti­ma­ri­viT Ca­ba­re­bod­nen zam­T­ris Wir­ve­u­lo­bas.
lo­pi­a­na mo­kun­tu­li iw­va, mxo­lod di­di ZaR­li­Ra Se­mor­Ce­no­
da mis bu­nags da Ta­vi­si sxe­u­lis si­ax­lo­viT aT­bob­da. lo­pi­a­nas
ar eZi­na. jer ki­dev ma­Sin ga­eR­vi­Za, Ra­mes dRis mi­ax­lo­e­bis Si­Si
rom ar ak­r­Tob­da. fxi­ze­li Sex­v­da sib­ne­lis si­naT­liT da­laS­v­q­
ras. ax­la wevs fiq­re­biT Se­bo­Wi­li da ver ga­da­uwy­ve­tia, da­a­to­
ve­bi­nos Tu ara Ta­vis sxe­uls es myud­ro bu­na­gi da Se­u­er­T­des
de­da­mi­wi­se­u­li amao cxov­re­bis ga­wa­ma­wi­as. icis, rom ce­ma-tye­
pas, mjiRs da Wit­la­yebs mo­im­kis Ta­vi­si saq­ci­e­lis ga­mo, mag­ram
amas ki ar ga­ur­bis, an Ta­vi­si Ta­vi ki ar eco­de­ba, pi­ri­qiT,
yve­la­ze msu­qa­ni cxov­re­biT ga­ne­biv­re­bu­leb­ze Ci­vis, ra­me­Tu am
ne­biv­ro­bis ni­a­dag­ze wa­mo­u­ki­di­aT cod­va da ar ici­an, ra mo­e­
liT yo­ve­li­ve amis ga­mo. Ta­vi­si usu­su­ro­ba ab­ra­zebs, nu­Tu ver
un­da SeZ­los, da­ar­w­mu­nos ada­mi­a­ne­bi, rom de­da­mi­wa­ze dro­e­bi­Ti
stum­ro­ba bo­ro­te­bis, ve­ra­go­bis da si­xar­bis sam­sa­xur­Si ki ara,
si­ke­Tis, siy­va­ru­lis da ur­Ti­erT Ta­nad­go­mis si­xa­rul­Si un­da
ga­a­ta­ron. vin da­u­je­rebs lo­pi­a­nas iq, sa­dac ga­mor­Ce­na­ze, mox­ve­
Wa­sa da or­pi­ro­ba­zea age­bu­li yal­bi ke­Til­dRe­o­bis si­nam­d­vi­lea.
50 givi somxiSvili
ada­mi­a­ne­bi ego­is­te­bi ari­an. maT Sav li­mu­zi­neb­Si ga­mop­ran­Wu­l
bRen­Z­Ta mxa­ris da­We­ra awyobT ga­mor­Ce­nis miz­niT, ra­Ta ma­Ti na­
suf­ra­li­dan qo­ni­an luk­mas ezi­a­ron.
ara­vis ar sje­ra lo­pi­a­na­si, ara­vis ar un­da mi­si qa­da­ge­ba
ir­w­mu­nos; er­Ti ma­ga­ri ga­moZRo­ba ur­Cev­ni­aT uw­min­des da amaR­
le­bul rwme­nas. imaT xor­ci hqce­vi­aT su­lis me­u­fed, xor­ci ga­
ba­to­ne­bu­li sul­ze ki yve­la­fe­ri avis da bo­ro­tis Se­mom­q­me­dia.
xor­ci-mi­wa de­da­mi­wis pro­duq­tia da uf­lis da­va­le­biT dro­e­biT
em­sa­xu­re­ba suls, mor­Ce­ba es sam­sa­xu­ris va­da, xor­ci Ta­vi­si­ve
mi­was Se­u­er­T­de­ba da arc pa­suxs agebs xor­ci­e­li av­xor­co­bi­saT­
vis, ra­me­Tu wew­va, gle­ja, mox­ve­Wa da aTa­si man­ki­e­re­ba­ni igi­ve
de­da­mi­wis pro­duq­tia da mis­gan sxva ram arc aris mo­sa­lod­ne­
li. sxva da­nar­Ce­ni, ra­sac si­ke­Te, siy­va­ru­li, Sen­do­ba, bed­ni­e­re­
ba da si­xa­ru­li ciT mov­le­ni­li amaR­le­bu­li su­lis pro­duq­tia
da Tu su­li mi­wi­er si­bin­Zu­ris tyve­o­ba­Si mo­eq­ce­va, mas­ze iq,
ze­viT sa­uf­lo sam­jav­ro­Si agebs pa­suxs, rad­gan mi­si ad­gi­li iq
a­ris da mi­wi­e­ri WuWyi­sa­gan das­v­ri­li su­li sa­nam sa­uf­lo sa­va­
ne­Si mi­vi­do­des, gan­saw­men­dad sxva­das­x­va do­ziT pro­ce­du­re­bis
mi­Re­ba mo­u­wevs, ro­me­lic arc Tu sa­si­a­mov­noa; es pro­ce­du­re­bi
ki imiT ga­ni­sazR­v­re­ba, ra do­zi­Taa su­li das­v­ri­li mi­si de­da­mi­
wa­ze Ca­sax­le­bis gan­mav­lo­ba­Si.
lo­pi­a­na xvde­ba, rom mi­si mcde­lo­ba amao da fu­Wia, xor­cis
tyve­o­ba­Si myo­fi su­le­bis sa­si­ke­Tod ga­dar­w­mu­ne­ba Se­uZ­le­be­lia:
yve­las ki­dev xom ar er­ge­ba wi­lad lo­pi­a­nas msgav­si ga­moc­da.
ga­na ma­Sin, lo­pi­a­nas leSs gan­cx­ro­mis ze­i­mi rom ed­ga, vin­me
SeZ­leb­da mis­T­vis di­di da far­Te sa­sax­le Ta­vi­si msu­ye cxov­
re­biT sa­nag­ve­ze mdgar bu­nag­Si gac­v­la­ze da­er­w­mu­ne­bi­na? di­dia
cTu­ne­ba fu­Wi da yal­bi ke­Til­dRe­o­bi­sa, di­dia cTu­ne­ba Ca­de­ni­
li da­na­Sa­u­lis da­mal­viT Ta­vis ucod­vel kra­vad war­mo­Ci­ne­bi­sa,
aq, de­da­mi­wa­ze amas bev­ri axer­xebs, gan­sa­kuT­re­biT sa­xel­m­wi­fos
mes­ve­ur­ni, ra­me­Tu cod­vis, Ra­la­tis, Ca­de­ni­li da­na­Sa­u­lis ga­mom­
J­Rav­ne­bis me­qa­niz­me­bic maT xel­Sia da ima­ve me­qa­niz­miT Ca­de­nil
bo­ro­te­bas sxva u­cod­vels ad­vi­lad ga­da­ab­ra­le­ben; imas mniS­v­ne­
lo­ba ar aqvs, Tu mor­Ci­li mrev­li­dan ur­w­mu­no To­me­bi iro­ni­u­
lad ga­i­Ri­me­ben. kar­gi bi­Wi xar da xma aimaR­le, ma­Ral da­fa­ze
ga­mo­fe­na­ven mas­ze dab­ra­le­bul cod­ve­bis nus­xas mis tyav­Tan
er­Tad. hgo­ni­aT, rom yo­ve­li­ve da­na­Sa­u­li uk­ve Ser­CaT, arc ki
uflis samsjavro 51
ici­an, ra­o­den did gan­sac­dels um­za­de­ben sa­ku­Tar suls. swo­
red es awu­xebs lo­pi­a­nas, mTa­va­ri sa­me­fo cod­vi­an­Ta xsna un­da,
mag­ram ro­gor SeZ­lebs amas?! es Se­uZ­le­be­lia, mag­ram ma­inc un­da,
rom ijaxi­ros, sa­nam ar mo­a­kiTxa­ven da wa­iy­va­nen de­da­mi­wa­ze Ca­
de­ni­li bo­ro­te­bi­sa­gan das­v­ri­li su­lis gan­saw­men­dad.
ne­ro­nis ve­lis koS­ma­ris sa­Si­ne­le­bis gan­cdis Sem­deg lo­pi­a­
nas yve­la­fe­ri si­a­med da Sve­bad eC­ve­ne­ba. ZaR­leb­Tan er­Tad sa­nag­
ve yuT­Si Se­yu­Juls sax­s­re­bis te­xa da na­Je­Ji xor­cis tki­vi­li
mxo­lod Ri­mils gvris im sa­za­re­li gan­c­dis Sem­deg. aq, de­da­mi­
wa­ze Tu Za­li­an mZi­mea tki­vi­li da ve­Rar uZ­leb, wa­gi­va gu­li
da dam­Tav­r­da wa­me­ba. Tu su­lic amof­rin­de­ba sxe­u­li­dan, xom
dam­Tav­r­da am­q­vey­ni­u­ri tan­j­va. iq aris Zne­li, arc rom gu­lis
was­v­la ar­se­bobs da arc su­lis amof­re­na; bo­lom­de un­da ige­mo
sa­za­re­li tan­j­va, usas­ru­lod rom grZel­de­ba da ufal­ma icis
mxo­lod, ro­dis mo­e­Re­ba amas bo­lo. ara, lo­pi­a­na beds ar em­du­
ris, is bed­ni­e­ria Ta­vi­si xved­riT, jer­je­ro­biT xom ga­dar­Ca im
sa­Si­ne­le­bas; ax­la ki si­ke­Tes em­sa­xu­re­ba da es aZ­levs Sve­bas.
bu­na­gi­dan ga­moZ­v­ra. si­ci­ve ma­Sin­ve ek­ve­Ta da­xe­u­li sac­m­le­bi­
dan da ki­de­u­re­bis ga­yin­vas Se­ud­ga. lo­pi­a­nam ad­gil­ze xtu­na­o­ba
sca­da. xor­cis tki­vi­li, Tu yi­nu­lad qce­va ar aSi­nebs, arc mis
kvne­sas ug­debs yurs, icis, ro­gorc xor­ci da­iwyebs kvdo­mas, mov­
len sul­Ta gam­ci­leb­le­bi, amo­aZ­ro­ben sxe­u­li­dan da ga­a­qa­ne­ben
ca­Si, ra­Ta ro­me­li­me pla­ne­ta­ze mi­ag­don Ca­de­ni­li cod­ve­bis­gan
gan­saw­men­dad. sZuls xor­ci, Ta­vi­si sxe­u­li, ro­mel­mac am­xe­la sa­
Si­ne­li bo­ro­te­ba Ca­a­de­ni­na, mag­ram jer­je­ro­biT mis mi­to­ve­ba­sac
ver axer­xebs, Tum­ca yvo­e­li sa­a­Tis Sem­deg grZnobs ugr­Z­no­be­li
cxe­da­ri xde­ba da mi­si da­mor­Ci­le­bac Tan­da­Tan uZ­nel­de­ba.
sa­nag­vis aqo­Te­bas Se­ud­ga, dag­le­jil-da­Zen­Zi­li tya­pu­Wi ipov­
na, Sig ga­ex­via da isev SeZ­v­ra bu­nag­Si. did ZaRls myra­li xor­
cis na­We­ri mi­ug­do, Tvi­Ton ki aobe­bu­li pu­ris naW­ris loR­na
da­iwyo.
_ Ca­xeT­qe, arc amis Rir­si xar, mag­ram ra vqna, uf­lis sas­
je­lis gax­se­ne­bac ki mza­ravs, To­re aqam­de mi­gag­deb­di mat­le­bis
luk­mad, _ da­ay­ved­ra ga­ci­e­bul da ise­dac mkvdar sxe­uls is
aobe­bu­li pu­ris luk­ma.
Ses­civ­da, mo­i­kun­ta, fe­xe­bi mo­xa­ra da ZaRls mi­ek­ra. ga­u­ji­
ut­d­nen sax­s­re­bi da Zar­R­ve­bi. Zve­li ure­mi­viT Wri­a­lebs ad­re
52 givi somxiSvili
da­sa­mar­xad gam­za­de­bu­li sxe­u­li. yov­e­li moZ­ra­o­ba di­di da­Za­bu­
lo­bi­sa da tki­vi­lis Se­moR­re­nad uj­de­ba, gau­nZ­rev­lad wo­lis
sur­vi­li eqa­Ce­ba Ta­vis­ken, mag­ram sxe­u­lis mo­na su­le­bis mo­ma­va­
li ube­du­re­bis Seg­ne­ba ar as­ve­nebs da aiZu­lebs am cod­vis Svi­
le­bis brbo­Si fu­Wi qa­da­ge­ba fan­tos. Tum­ca aS­ka­ra da­Za­bu­ne­bas
grZnobs da enis tri­a­lic uWirs. ma­inc ga­moZ­v­ra bu­na­gi­dan. di­di
ZaR­li ga­moh­y­va, ta­ni ga­i­ber­tya da bu­na­gis uf­ross mor­Ci­li
mze­ra mi­ab­ji­na.
_ Sen aq dar­Ce­bi, _ ur­Cia lo­pi­a­nam da sax­s­re­bis Wra­Wu­niT
wa­vi­da.
mi­dis lo­pi­a­na di­di qa­la­qis qu­Ca­ze, tro­tu­a­ri xalxs ver
itevs, isi­ni man­qa­nis sa­val na­wil­zec da­di­an, qu­Ca­ze, Rrma or­
mo­e­bi sa­re­ve­la­sa­viT rom mom­rav­le­bu­la. man­qa­ne­bi ra­xu­niT da
xvne­SiT mi­go­ra­ven, Co­fu­ra as­fal­ti or­mo­ebs da­ub­r­yi­aT, TiT­qos
Rvar­cofs ga­u­ji­ri­Tiao ax­la­xan. Zvle­bis mo­te­xis ris­kiT yvin­Ta­
ven av­to­mo­bi­le­bi uf­s­k­ru­lis msgavs pi­radRe­bul or­mo­eb­Si da
isev mi­ik­v­le­ven gzas Ti­xa ada­mi­a­nis mi­er es Ti­xiT mo­ze­li­li
me­qa­niz­me­bi. `ver mo­us­ve­nia ada­mi­ans da ejib­re­ba RmerTs, ar is­ve­
nebs Ti­xa­Si Ca­sax­le­bu­li es RvTi­u­ri ar­se­ba~, fiq­robs lo­pi­a­na
da mi­a­bi­jebs ba­bi­lo­nis go­do­lad qce­ul qa­la­qis qu­Ceb­Si.
uam­ra­vi Ri­mil­mok­lu­li, Sim­Si­lis Si­SiT da­zaf­ru­li, mo­mav­
lis imed­war­T­me­u­li sa­xe­e­bi; ox­v­ra, gmin­va da kvne­sa da­pat­ro­ne­
bia qve­ya­nas. ari­an ise­Te­bic rom iRi­me­bi­an, qe­i­fo­ben, ze­i­mo­ben,
daq­ri­an uZ­vir­fa­se­si av­to­mo­bi­le­biT, ne­biv­ro­ben de­da­mi­wi­se­u­li
xor­ci­e­li si­ke­TiT, ro­mel­sac am ga­wa­me­bu­li ada­mi­a­ne­bis kvne­sa
da go­de­ba kve­bavs. es ada­mi­a­ne­bi Tavs qris­ti­a­ne­bad Tvli­an. qris­
ti­a­no­ba sar­w­mu­no­e­baa. ad­rin­de­li sar­w­mu­no­e­ba, ax­la war­mar­To­
bas, Tu ukuR­mar­To­bas rom uwo­de­ben, da­i­viw­bes. erT pe­ri­od­Si
qris­ti­a­no­bac dag­mes da sa­lo­ca­ve­bi mi­lec-mo­le­wes. ma­Sin­de­li
qu­ru­me­bi uR­mer­To­biT rom iwo­neb­d­nen Tavs, RmerTs da mis xse­
ne­bas qviT da na­ja­xiT das­dev­d­nen, ax­la qris­tes xse­ne­ba isev
mom­ge­bi­a­ni gam­x­da­ra da is aTe­iz­mis ma­mam­Tav­re­bi Rmer­Tis rwme­
nis sa­mo­sel­Si Sem­Z­v­ra­lan, dam­Se­ul xalxs pi­ri­dan uka­nas­k­nel
luk­mas ac­li­an da ek­le­si­e­bis, ad­re sa­Zir­k­ve­le­bi­a­nad rom moTxa­
res, Se­ne­biT iwo­ne­ben Tavs mor­w­mu­ne­Ta da im Rmer­Tis wi­na­Se,
ro­me­lic araf­riT ar swamT. ma­ma, Ze da su­liw­min­da ake­ri­aT
pir­ze da aSe­ne­ben sa­me­bis ta­Zars, al­baT ma­ma da Ze uf­ro Tav­
uflis samsjavro 53
Se­ka­ve­bu­li ari­an, mag­ram su­liw­min­da ki si­ci­liT da­o­se­bu­li
iq­ne­ba am war­marT-na­u­kuR­mar­Ta­li qu­ru­me­bis oin­ba­zo­biT.
ufa­li ara­vis ar una­xavs lo­pi­a­nas gar­da, mag­ram ada­mi­ans uam­
ra­vi sar­w­mu­no­e­ba Se­uq­m­nia da yve­la Ta­vis rwme­nis WeS­ma­ri­te­bas
am­t­ki­cebs, sxvebs uR­mer­To­ebs da ur­ju­lo­ebs eZa­xi­an. Tvi­Ton
qris­ti­a­neb­sac er­T­ma­neT­Si ga­u­Ta­ve­be­li da­va aqvT. ka­To­li­ke­bi,
mar­T­l­ma­di­deb­le­bi, lu­Te­ra­ne­le­bi, pro­tes­tan­te­bi, mwva­leb­le­bi,
an­g­li­ka­ne­bi, pap­tis­te­bi, ieRo­vis­te­bi da sxve­bi er­T­ma­neTs sa­xes
akaw­ri­an: arc xoc­va-Jle­ta­ze da­u­xe­vi­aT ukan qris­tes da ieRo­vas
Ta­vi­an­Te­bu­ri dog­me­bis WeS­ma­ri­te­bis da­sam­t­ki­ceb­lad. ax­la mah­
ma­di­a­ne­bi, kon­fu­ci­a­ne­le­bi, bu­dis­te­bi, brah­ma­ne­bi, da­o­is­te­bi da
sxve­bi xom Ta­vi­an­Ti Rmer­Tis gar­da su­lac ar scno­ben qris­tes,
mis ma­mas da mxi­a­ru­l su­liw­min­das. eso­den sa­yo­vel­Tao aR­T­q­ma
rom ukar­na­xa eb­ra­e­lebs. yve­la­ni sxva Rmer­Te­bis Tay­va­nis­m­cem­le­
bis amoJ­le­tiT am­S­vi­de­ben sa­ku­Tar Rmer­Tebs. sul da­i­viwyes ber­
Z­ne­bis ma­ma Rmer­Ti zev­si, ro­mae­leb­ma iupi­te­rad rom mo­naT­les.
es don­Ju­a­ni mok­v­da­vi la­ma­ze­bis Sec­de­niT rom er­To­bo­da da Ta­
vis me­uR­le Rmer­T­qal he­ras eW­vi­a­no­biT gul­ze xeT­qav­da. ufa­li
ki, nam­d­vi­li ufa­li, ro­me­lic ixi­la lo­pi­a­nam yo­ve­li­ve am­g­var
cel­qo­ba­ze aras am­bob­da, ra­me­Tu ada­mi­a­nebs, Ti­xa­Si Ca­sax­le­bul
su­lebs, ase swam­daT da rwme­na, ram­de­na­dac ar un­da iyos da­ci­le­
bu­li WeS­ma­ri­te­bas, ar is­je­ba, Tu igi ada­mi­ans nam­d­vi­lad spe­ta­
kad swams da mas sa­jam­ba­zod da sa­o­in­ba­zod ar iye­nebs. es qa­la­qi
ki, dRes lo­pi­a­na rom da­a­bi­jebs mis qu­Ceb­Si, swo­red imitom
da­am­s­gav­sa ufal­ma ba­bi­lo­nis go­dols, rom mis­ma ur­w­mu­no qu­ru­
meb­ma Ta­vi­an­Ti uf­lis ma­gi­ne­be­li Ta­vi Ser­ges uf­lis mor­w­mu­ne­Ta
ska­fan­dr­Si da uf­lis sa­xe­liT ar­be­ven sa­ku­Tar ers.
lo­pi­a­na nag­vis gro­vas mi­ad­ga, pir­da­pir qu­Ca­ze rom iyo
daz­vi­nu­li. ada­mi­a­ne­bi mok­le jo­xe­biT qe­qav­d­nen da Tu ra­i­me sak­
bi­los ipov­nid­nen, bed­ni­e­ri Ri­mi­li ew­ve­o­da maT sa­xes. sxve­bi
na­gavs jer gverds uv­lid­nen, mag­ram maT ga­Wir­ve­bis­gan dam­duR­
rul sa­xe­eb­ze etyo­bo­daT, rom isi­nic ma­le Se­u­er­T­de­bod­nen nag­
vis mqe­qav­Ta ar­mi­as. ama­yi eris Svi­le­bi ga­maTxov­re­bu­li, be­Ca­vi
si­cocx­lis ga­dar­Ce­na­ze­Ra fiq­rob­d­nen mxo­lod. lo­pi­a­na mux­leb­
ze da­e­ca da cas Se­Ra­Ra­da:
_ mi­e­ci, ufa­lo, am mra­val­tan­ju­ol ers er­Ti pi­ri da
egoiz­miT gaJ­Ren­Til cxov­re­bas bed­ni­e­re­bis ze­i­mad aq­cevs.
54 givi somxiSvili
ke­fa­ze mZlav­ri dar­ty­ma ig­r­Z­no, pir­q­ve ga­iS­x­lar­Ta, sax­s­
re­bis Wra­Wu­niT Zlivs wa­mod­ga.
_ vin mog­ca ne­ba aq rom dam­d­gar­xar sa­maTxov­rod! _ bo­boq­
rob­da mom­x­du­ri.
lo­pi­a­nam Se­xe­da. po­li­ci­e­li das­d­go­mo­da Tav­ze. aTe­iz­mis
dro­in­de­li sa­mi xuT­qi­mi­a­ni var­s­k­v­la­vi mi­Jan­go­da pa­gon­ze. Tva­
leb­Si mi­aS­ter­da da gu­lub­r­y­vi­lod hkiTxa: _ Sen po­li­ci­e­li
xar Tu mi­li­ci­e­li?
_ Se­ni saq­me ar aris, vi­na var me! er­Ti la­ri ga­mo­uS­vi Tu aq
dgo­mas da maTxov­ro­bas api­reb, _ gab­raz­da po­li­ci­el-mi­li­ci­e­li
da ke­fa­ze wa­mo­sa­r­ty­me­lad aR­mar­Ta xe­li, mag­ram...
lo­pi­a­na sik­v­dil­Se­yi­nu­li sa­xiT mi­aS­ter­da, mis win mo­si­a­ru­
le cxe­da­ri id­ga da Ta­nac mas ela­pa­ra­ke­bo­da: _ me var maTxo­
va­ri? me gTxo­ve ra­me? Sen ar mTxo­ve la­ri; mTe­li dRe Sen ar
maTxov­rob aq? maS, mo­me­ci la­ri!
var­s­k­v­lav­for­mi­ans Si­Sis­gan Ca­sar­ty­me­lad aR­mar­Tu­li xe­li
ase­ve aR­mar­Tu­li dar­Ca, jer ukan-ukan wa­vi­da, mo­la­pa­ra­ke sik­v­
di­lis sus­xi Se­ig­r­Z­no da enas dam­b­la mi­e­Za­la.
_ mo­me­ci la­ri! _ ar mo­eS­va lo­pi­a­na da Ta­vi­si mic­va­le­bu­
lis fer­m­k­r­Ta­li xe­li ga­u­wo­da.
wax­da for­mi­a­ni ka­ci, ga­iq­ca, ara­am­q­vey­ni­u­ri moZ­ra­o­biT da
sax­s­re­bis Wri­a­liT ga­mo­e­ki­da lo­pi­a­na.
am ga­wa­me­bu­li qa­la­qis mcxov­reb­leb­ma pir­ve­lad ixi­les
maTxov­ris mi­er dam­f­r­Txa­li po­li­ci­e­li. mar­to ufal­ma Tu
ico­da lo­pi­a­na maTxo­va­ri rom ar iyo da arc ada­mi­a­ni, mi­si erT
dros da­bin­Zu­re­bu­li su­li cxe­dars da­pat­ro­ne­bo­da da uf­lis
sam­s­jav­ros mkac­ri ga­na­Ce­nis mo­lo­din­Si de­da­mi­wi­se­u­l ukuR­mar­
To­bas­Tan bo­lo pa­eq­ro­bas ix­di­da.
ager ba­za­ric, ska sa­dac de­da fut­ka­ri ara hyavT, ga­mof­re­
ni­li Jo­li _ are­u­li qvey­nis sar­ke, ban­g­na­ge­mi eris tki­vi­li.
mec­ni­e­ri rom yi­dis Ta­vis na­fe­reb wig­nebs, mSe­ne­be­li _ qaf­Cas
da ni­ve­lirs, mas­wav­le­be­li _ Tur­qul kan­fe­tebs, mu­Sa _ qlibs
da qan­Cis ga­sa­Rebs, gle­xi Ta­vis na­cod­vi­la­ris qa­la­qam­de Ca­mo­ta­
nas ver axer­xebs; vi­sac ga­sa­yi­di aRa­ra­fe­ri dar­Ce­nia mowya­le­bas
iTxovs. ager, er­Ti pen­si­o­ne­ri daR­v­ril zeT­Si bam­bas as­ve­lebs
da Wi­qa­Si wu­ravs; uf­ro ga­be­du­le­bi ku­Wis am­bo­xis das­wy­na­reb­
lad saW­mels ipa­ra­ven, an ita­ce­ben. umu­Sev­re­bi, imed­da­kar­gu­le­
uflis samsjavro 55
bi sa­so­war­k­ve­Tis­gan Ta­vis da­saR­we­vad sa­er­To qi­li­dan ni­si­ad
sva­men Rvi­nos, araf­ris mi­ta­ne­ba ar surT, an ras mi­a­ta­nen, rac
ara aqvT. oRond daT­v­ren da am qvey­nis ama­o­e­bas ga­e­Ti­Son, ra­Ta
ga­mofxiz­le­bu­leb­ma uf­ro mwa­red ig­r­Z­non dux­Wi­ri cxov­re­bis
klan­Wis Za­la. ir­g­v­liv mo­mav­lis imed­mom­s­pa­ri ada­mi­a­ne­bis sa­xe­e­
bia. kvne­sa, go­de­ba, moT­q­ma, wu­wu­ni da ox­v­ra er­Tad qmnis baz­ris
ga­u­Ta­ve­bel gni­ass.
vi­Ra­cas Sim­Si­lis­gan gu­li Se­u­Ron­da. iq­ve yi­di­an purs, er­
Ti luk­ma un­da, rom mo­su­li­er­des, vin mis­cems, yve­las Ta­vi­si
ga­Wir­ve­ba yel­Si uWers da xva­lin­de­li dRec Sim­Si­li­a­ni gu­lis
xeT­q­viT mo­dis. me­o­red mos­v­la emuq­re­ba ni­Wi­er, mSro­mel da
yve­la eris moy­va­rul xalxs.
lo­pi­a­nam dax­li­dan pu­ri aiRo, yve­lis na­We­ric mi­iT­vi­sa da
gul­Se­Ro­ne­bu­lis gver­diT Ca­i­mux­la. sa­ce­mad mi­eW­ra ori, mag­ram
mi­si Tva­le­bis Sem­xed­var­ni ad­gil­ze gaq­vav­d­nen.
_ aba, ga­mo­mar­T­vi da Wa­me, Ce­mo ke­Ti­lo, _ lo­pi­a­na mo­e­fe­ra
gul­Se­Ro­ne­buls.
man jer ver ga­be­da pu­ris ga­mor­T­me­va, ar isur­va na­ya­Ca­Ra­ris
SeW­ma; Ta­nac ga­co­fe­bu­li da­za­ra­le­bu­le­bi Tav­ze das­d­go­mi­an.
lo­pi­a­na wa­mod­ga da da­za­ra­le­bu­lebs Tva­leb­Si mi­aS­ter­da, da­ba­
li xmiT Zlivs Tqva:
_ sTxo­veT, rom Wa­mos, me Tun­dac qviT ga­mi­na­yeT Ta­vi.
_ Wa­mos, Wa­mos, _ na­Za­la­de­vad Ca­i­la­pa­ra­kes da ra­Rac idu­ma­
li gan­c­diT da­zaf­ru­le­bi but­bu­tiT wa­vid­nen.
kac­ma ram­de­ni­me luk­ma Se­Wa­ma, dar­Ce­ni­li pu­ri da yve­li ji­
be­Si Ca­i­do da wa­mod­ga.
_ aka­de­mi­ko­si Sim­Si­liT rom da­Za­bun­de­ba afe­rum im qve­ya­nas.
Cve­ni­dan yve­la gar­bis. mo­az­rov­ne, Wkvi­a­ni, Se­mom­q­me­di ada­mi­a­ne­bis
ad­gi­li ar aris aq. nor­ma­lur cxov­re­bas vin Ci­vis. Sim­Si­liT
sik­v­di­lis­gan Ta­vis daR­we­vis ime­dic aRa­raa. ver mi­va­to­ve Ce­mi sam­
Sob­lo, ar mi­va­qi­ra­ve cod­na da ni­Wi sxva qve­ya­nas. vi­ci, rom aq
ha­e­ri­viT sa­Wi­roa, mag­ram Cve­ni qvey­nis daq­ce­vis gza­ze Sem­ye­ne­belT
eC­qa­re­baT Cem­na­ir­Ta gaq­ro­ba da aha, Sim­Si­liT mZvre­ba su­li.
lo­pi­a­nas xma ar amo­u­Ria, sxve­bic mdu­ma­red id­g­nen. mi­di­o­da
ka­ci, qvey­nis ga­mo­u­ye­neb­lad mi­to­ve­bu­li Wkua da go­ne­ba. dRes
ga­dar­Ca, sax­va­li­od pu­ri da yve­lis na­We­ri Se­mor­Ce­nia ji­be­Si,
ra eS­ve­le­ba zeg, ara­vis awu­xebs.
56 givi somxiSvili
lo­pi­a­na ad­ga, mis gar­Se­mo Sej­gu­fe­bul xalxs mo­a­ta­ra mze­
ra da ise­dac gak­vir­ve­bu­le­bi Si­SiT da­a­mun­ja. am ga­maTxov­re­bul
yo­fa­Si maTxo­va­ri ra ga­sak­vi­ria, mag­ram erTs ver mo­na­xav iseTs,
vi­Rac ucxo Sim­Si­liT da­o­se­bu­li ada­mi­a­ni­saT­vis pu­ri rom mo­i­
ta­cos, ara­da ama­ze da­be­Ca­ve­bu­li da Ca­mo­Zen­Zi­li maTxo­va­ri ori
ar iq­ne­ba am maTxo­var­Ta sam­Tav­ro­Si. mag­ram es raa, ra Si­na­ga­ni Za­
laa, Tu ja­do ase rom da­a­mun­ja da Si­Sis­gan da­zaf­ra suy­ve­la.
lo­pi­a­nam gver­de­bi mo­i­qe­qa. mis gar­Se­mo Sek­re­bil ada­mi­an­Ta
wre ga­ar­R­via da sax­s­re­bis xma­u­riT wa­vi­da. Se­u­er­T­da si­cocx­lis
ga­da­sar­Ce­nad afuT­fu­Te­bul, luk­ma pu­ris ma­Zi­e­bel­Ta ar­mi­as. mi­dis
lo­pi­a­na min­g­re­ul-mon­g­re­ul qu­Ceb­Si, xvde­ba ada­mi­a­nebs, ro­mel­Tac
si­xa­ru­li da bed­ni­e­re­ba da­u­mar­xi­aT da mis ma­gi­er ube­du­re­ba da
tan­j­va Ca­u­sax­le­bi­aT maT cxov­re­ba­Si. erT dros mxi­a­ru­li, ama­yi,
Tav­moy­va­re, moZ­mis da me­gob­ris, Tvis­to­mis da ucxo to­mis moy­va­
re, si­ke­TiT na­kur­Txi eris Svi­le­bi­saT­vis eS­ma­kis mod­g­mas mux­T­
lo­biT aure­via gza da ax­la ga­Ti­Su­lo­bis msxver­p­l­ni go­de­biT da
crem­liT rwya­ven mSob­li­ur, mra­val­tan­jul mi­was, yve­la ju­ris
ukuR­mar­To­ba sa­re­ve­la­sa­viT rom mos­de­bia. am ube­du­re­bis ali­a­qo­
Tis Sem­xed­va­re lo­pi­a­nas aRar un­da de­da­mi­wa­ze dar­Ce­na, ax­la aRar
aSi­nebs uf­lis sam­s­jav­ros ga­na­Ce­ni, oRond da­eR­wi­os aqa­u­ro­bas.
ager, far­To qu­Ca­ze ga­da­a­bi­ja da xe­lis kvriT ukan­ve ga­mo­ab­ru­na
po­li­ci­el­ma. ma­le si­re­ne­bis wi­vil-ki­vi­liT po­li­ci­is man­qa­neb­ma
da­iwyes sxva man­qa­ne­bis gan­dev­na. qu­Ce­bi ga­da­ke­tes. mo­qa­la­qe­eb­sac
auk­r­Za­les tro­tu­ar­ze gav­la. jer mxo­lod po­li­ci­is man­qa­ne­bi
mi­moq­rod­nen xma­u­riT da wi­vil-ki­vi­liT.
_ vin un­da ga­i­a­ros? _ ikiTxa lo­pi­a­nam Se­no­bis ke­del­Tan
amo­fa­re­biT mdgar ram­de­ni­me kac­Tan.
_ vinc aris am qvey­nis ma­mam­Ta­va­ri. _ mi­i­Ro pa­su­xi.
_ fa­ra­o­ni? _ gu­lub­r­y­vi­loT Tqva lo­pi­a­nam.
imaT gak­vir­ve­biT Se­xe­des am bos­t­nis saf­r­Txo­be­las.
ram­de­ni­me man­qa­nam ga­ir­bi­na di­di siC­qa­riT, mas sxve­bi miy­v­nen
si­re­ne­bis wi­vi­liT, ki­dev po­li­ci­is man­qa­na da ga­moC­n­da Sa­vi li­
mu­zi­ne­bis qa­ra­va­ni, maT ukan isev po­li­ci­is Tu dac­vis man­qa­ne­bi
mis­dev­d­nen. di­di siC­qa­riT Ca­i­a­res da qu­Ceb­mac amo­i­sun­T­qes.
_ ne­tav ra jde­ba ma­gi­si ga­ci­leb-ga­mo­ci­le­ba, an Tu icis,
ra dRe­Sia xal­xi? _ Tqva er­T­ma.
_ ar icis, ar eub­ne­bi­an, _ upa­su­xa ga­mop­ran­Wul-ga­mow­ke­pil­
uflis samsjavro 57
ma na­suq­ma kac­ma.
_ arc is icis, rom vSim­Si­lobT?
_ ara, ar icis.
_ umu­Sev­ro­biT rom vix­r­Co­biT.
_ ar icis.
_ arc is icis, qve­ya­na Tav­ze rom gven­g­re­va da saS­ve­li ara
gvaqvs?
_ ar icis.
_ mTe­li Cve­ni axal­gaz­r­do­ba, vi­sac ki Se­uZ­lia sazR­var­ga­
reT rom gar­bis luk­ma pu­ris sa­Sov­nad, ar icis?
_ sa­i­dan eco­di­ne­ba, ar eub­ne­bi­an.
_ rom vnad­gur­de­biT da vis­po­biT?
_ ar icis, _ TviT­da­je­re­bu­lad pa­su­xobs is ka­ci.
_ mTva­ri­dan xom ar aris? _ ikiTxa lo­pi­a­nam.
_ mTva­ri­dan ar aris, _ mi­i­Ro da­ma­je­re­be­li pa­su­xi.
_ maS ra icis, Tu ara­fe­ri ar icis?!
_ ar icis.
_ ro­bo­tia es ube­du­ri, maS ra icis?! _ Tqva er­T­ma moT­mi­
ne­bi­dan ga­mo­sul­ma.
_ yve­la­fe­ri icis, _ mi­i­Ro pa­su­xi.
_ ame­ri­ka­Si ra xde­ba icis?
_ icis.
_ Sri lan­ka­Si, an zan­zi­bar­Si?
_ icis.
_ Cven­Tan ra xde­ba, rom vnad­gur­de­biT, icis?
_ ar icis.
_ ga­reT yve­la­fe­ri icis, sax­l­Si ara­fe­ri ar icis, _ da­a­sa­
bu­Ta er­T­ma.
_ ar eub­ne­bi­an da ra qnas, _ ga­a­mar­T­la im ar­vi­ci-vi­cim.
_ co­ta ne­la ga­i­a­ros da gvkiTxos, ma­gas ra sxvi­si Tqma
un­da.
_ ar icis, _ mi­i­Ro pa­su­xi.
lo­pi­a­na Ta­vis gza­ze wa­vi­da, Tan but­bu­teb­da:
_ yve­la­fe­ri icis, ara­fe­ric ar icis. ga­reT icis, sax­l­Si
ar icis. rac un­da icis, rac ar un­da ar icis.
pa­ta­ra skver­Si Se­vi­da. la­ma­zi res­to­ra­ni rom gad­moh­yu­rebs.
me­o­re sar­Tu­lis far­Te fan­j­re­bidan ka­ce­bi Se­moj­do­mi­an ma­gi­
58 givi somxiSvili
das, qe­i­fo­ben. dab­la ada­mi­a­ne­bi Sej­gu­fe­bu­lan da si­ci­vi­sa­gan
ibu­ze­bi­an. maR­la ise cxe­la dro­dad­ro fan­j­rebs aRe­ben, dab­
la si­ci­vis­gan ga­To­Si­li qa­la­qis mkvid­r­ni or­T­q­lis Se­ber­viT
asu­li­e­re­ben ga­To­Sil xe­lebs. maR­li­dan ga­sar­To­bad xor­cis
naW­rebs yri­an. Tan ici­ni­an, dab­la maTxov­re­bi ar dga­nan, mag­ram
Sim­Si­li da ga­Wir­ve­ba Tav­moy­va­re­o­bis ba­ri­ers la­xavs, xor­cis
naW­rebs kre­fen, maR­la si­ci­liT iWa­We­bi­an.
am jguf­Si bav­S­ve­bic ari­an, uxa­li­sod Wa­men mig­de­bul naW­
rebs da mZi­me naR­vel­Ca­gu­be­bu­li Tva­le­biT mis­Ce­re­bi­an uf­ro­
sebs, uime­do­biT rom Cah­q­ro­bi­aT mo­mav­lis sxi­vi.
_ sa­nag­ve­Si ax­lad da­ba­de­bu­li bav­S­vi ga­da­eg­do vi­Ra­cas, mas
Sem­deg iq ve­Rar ve­Zeb si­cocx­lis ga­da­sar­Cen myral luk­mas, _
Tqva er­T­ma da Ta­vi xe­leb­Si Car­go.
_ sik­v­di­li sa­nat­re­li gag­v­x­do­mia, mag­ram, is da­loc­vi­li
swo­red ax­la ar Cqa­robs. er­Ti Se­Ra­va­Ti ki gvaqvs, eqi­mi, wa­ma­li
da mkur­na­lo­ba war­suls Ca­bar­da, aRa­ra­fe­ri gva­ba­dia ga­sa­yi­di
da avad­m­yo­fo­bac nel-ne­la Re­Wavs Cvens ga­mom­x­mar sxe­uls.
_ co­fi­a­ni ZaR­lis mi­er dag­le­ji­li bav­S­vi da­i­Ru­pa, nem­si ar
ga­u­ke­Tes, ufu­lo mSob­lis Svils.
_ Cven ki­dev ra gvi­Wirs, gad­mog­de­bul, Tu sa­nag­ve­Si na­povn
luk­mas ar vTa­ki­lobT, imaT ra qnan, si­a­ma­yis da Tav­moy­va­re­o­bis
ba­ri­e­ri rom ver ga­da­u­la­xi­aT da ase nel-ne­la ga­mox­rul­ni uS­
foT­ve­lad bar­de­bi­an ga­u­maZRar sik­v­dils.
_ bav­S­ve­bi gve­co­de­bi­an, mo­ma­va­li rom ara aqvT, da Sim­Si­lis
brWya­leb­Si myof­ni ve­Ra­ra­fers vSve­liT.
_ ra cxov­re­bas veb­r­Zo­diT, ra gvin­do­da, vis­ma nag­deb­ma
ja­dom mog­v­nus­xa?! sa­mu­Sao, saW­mel-sac­me­li, bi­na, gaT­bo­ba, si­
naT­le da yo­ve­li­ve cxov­re­bi­se­u­li si­ke­Te gvqon­da, Tu ra­me
mrud­de­bo­da, fuW­de­bo­da, ukuR­ma keT­de­bo­da i­sev am dRe­van­de­li
cxov­re­bis bRen­Z­Ta mi­er, ma­Sin ma­Ra­li ska­me­bis mflo­bel­nT im
cxov­re­bis sac­mel­Si rom ve­Rar ga­Z­les zed­me­ti qo­niT ga­si­e­bu­
leb­ma da aha, Seg­v­ya­res ki­dec ube­du­re­bis xa­xa­Si.
_ ra da­va­Sa­veT, ra­tom vis­je­biT ase, ra Seg­co­deT ise­Ti,
Rmer­To, Tav­Si sa­ce­mad da go­de­bad rom gviq­cie si­cocx­le?
mo­T­q­vam­d­nen, crem­li gaS­ro­bo­daT ube­du­re­ba­Si da uime­do­ba­
Si Tav­Car­gu­lebs.
lo­pi­a­na mo­ci­le­biT id­ga, is­men­da ada­mi­a­ne­bis moT­q­mas da
uflis samsjavro 59
sity­vis Tqmis sur­vi­li da­kar­go­da. ad­re nat­rob­da, ro­gor­me
did­xans dar­Ce­ni­li­yo de­da­mi­wa­ze, ax­la aRar ak­r­Tobs su­le­Tis
mo­ci­qul­Ta ga­mo­Ce­na, uxa­ria ki­dec am cod­ve­bis sam­Tav­ro­dan
Ta­vis daR­we­va. iq, uf­lis ko­lo­ni­a­Si ma­sa­viT cod­vi­a­neb­Tan mo­
u­wevs tan­j­va, aq u­cod­vel bav­S­v­Ta ube­du­re­bas ro­gor un­da ga­
uZ­los. lo­pi­a­nas sxe­uls Tan­da­Tan euf­le­ba sik­v­di­li, su­lic
amoZ­ro­ba­zea, icis, rom yo­ve­li­ve es uf­lis sas­je­lis mo­nat­re­
bis ga­mo xde­ba, ise­Ti ga­wa­me­bu­li da sa­Si­ne­li yo­fa dax­v­da aq,
de­da­mi­wa­ze, rom eC­qa­re­ba, dro­ze da­eR­wi­os aqa­u­ro­bas da mi­i­Ros
Sve­bad uf­lis m­kac­ri ga­na­Ce­ni.
zevT isev mo­vid­nen gar­To­bis xa­si­aT­ze da lo­pi­a­nas kat­le­
tis na­We­ri es­ro­les.
_ aba, Tu da­i­Wer, Se ma­wan­wa­lav! _ mo­a­yo­les kat­lets es
`frTo­sa­ni~ naT­q­va­mi.
Zlivs da­i­xa­ra, kat­le­tis na­We­ri aiRo da Se­no­bis far­Te
mi­nas mi­aTx­li­Sa.
_ vaa, ra wix­lebs iq­nevs eg oxe­ri, eco­ta­va al­baT, _ ze­viT
axar­xar­d­nen. ax­la mTe­li Tef­SiT gad­mo­a­ya­res kat­le­ti.
_ ada­mi­a­ne­bo, ak­ri­feT, mi­ir­T­viT, bav­S­vebs aWa­meT, _ but­bu­
tebs lo­pi­a­na.
ze­vi­dan Se­niS­nes, rom es yve­la­ze sa­co­da­vi ar­se­ba maT mi­er
mig­de­bul luk­mas ar eka­re­ba. ax­la Zex­vis naW­re­bi es­ro­les. lo­
pi­a­nam bav­S­vebs da­u­Za­xa da ga­u­na­wi­la. ze­viT xar­xa­ri Sewy­vi­tes,
ewyi­naT.
_ Se­xe­de, ras be­davs eg ma­wan­wa­la, Cve­ni mig­de­bu­li luk­ma
ar ikad­ra! _ gab­ra­ze­biT Tqva yve­la­ze ne­bi­er­ma am ne­bi­er­Ta So­
ris da mim­ta­ni ix­mo.
_ aiRe xon­Ca, blo­mad da­awye gem­ri­eli saW­mel-sas­me­li, Ca­u­
ta­ne da mis gas­k­do­mam­de gaZRo­mas gva­yu­re­bi­ne. eg pa­ra­zi­ti Sim­
Si­la ma­le Ro­ri­viT da­iwyebs Ta­vi­si bin­Zu­ri din­giT bav­S­ve­bis
gay­ras, _ naT­q­va­miT na­si­a­mov­ne­bi axar­xar­da.
lo­pi­a­nas xor­Ca da­ud­ga mim­tan­ma da ub­r­Za­na:
_ bo­lom­de Ca­xeT­qe, sxvebs ayu­re­bi­ne, ro­gor amo­i­yo­rav mu­
cels, Tu sul ar Se­gi­Wa­mia, ise mig­TeT­qav, maTxov­ro­ba ki ara,
Tav­Se­saf­ris gza da­ga­viwy­des!
lo­pi­a­na amoZ­rav­da, sax­s­reb­ma Wra­Wu­ni da Wri­a­li da­iwyes,
mim­tans Tva­leb­Si Ca­xe­da da Ta­vi­si mic­va­le­bu­lis xe­le­bi ga­u­
60 givi somxiSvili
wo­da, Zlivs ga­sa­go­nad, mag­ram ra­Rac im­q­vey­ni­u­ri idu­ma­le­biT
Se­ne­le­bu­li ara­a­da­mi­a­nu­ri xmiT uTx­ra:
_ ra­Ras uc­di, mim­TeT­q­ve, Se ube­du­ro, la­qi­av, muc­lis, myra­
li sxe­u­lis mo­nav! Ce­mi Ta­vi gam­Wi­re­bia, ax­la Se­nic un­da Se­va­
ved­ro ufals, Se ego­is­ti sxe­u­lis tyvev! _ mim­ta­ni pirs aRebs,
un­da amo­iR­ri­a­los, mag­ram xri­a­lis gar­da sxva bge­ra ar scde­ba
mis ba­ge­ebs; Si­SiT kan­ka­lebs; mo­la­pa­ra­ke cxe­da­ri ki ga­nag­r­Zobs:
_ maTxo­va­ri me var Tu Sen, vis wils xeT­qavT Tu iciT?! ar
Se­ger­ge­baT, ara, ro­ca Tqvens ir­g­v­liv ada­mi­a­ne­bi Sim­Si­liT ixo­
ce­bi­an. ico­deT, Za­li­an mkac­ri iq­ne­ba uf­lis ga­na­Ce­ni!
mim­tan­ma sax­s­re­bis dam­b­la daZ­lia, ukan-ukan wa­vi­da; pa­ta­ra
buCqs ga­da­awy­da da ga­da­yi­rav­da. ax­la ki im­Z­lav­ra SiS­ma, sa­Si­
ne­li Za­liT iR­ri­a­la da ga­iq­ca. res­to­ran­Si ar Se­su­la, ga­iq­ca
umi­sa­mar­ToT, Tav­da­u­zo­ga­vad gar­bo­da sadRac Sors, rac Se­iZ­le­
ba Sors am ra­Rac im­q­vey­ni­u­ri mo­lan­de­bi­sa­gan.
lo­pi­a­na iq myofT mi­ub­run­da. qa­le­bi, ka­ce­bi da bav­S­ve­bi Sej­
gu­fe­bu­li mis­Ce­re­bod­nen, ar eSi­no­daT, arc gaq­ce­vas ar api­reb­
d­nen. lo­pi­a­nas stum­ro­biT ra­Rac Sve­ba ig­r­Z­nes, iq­neb es Sve­ba
ga­wa­me­bu­li si­cocx­li­dan Ta­vis daw­Re­vis ime­di, an iq­neb am cxov­
re­bis pa­ra­zit­Ta ris­x­vis ga­mo­Ce­nis sur­vi­li iyo. er­Ti wa­mod­ga
win da Ta­ma­mad hkiTxa: _ vi­na xar Sen, uc­na­u­ro ar­se­bav?
_ me ube­du­ri su­li var, ego­is­ti da bo­ro­ti sxe­u­lis mo­
nad­yo­fi­li. ne­tav mec mrge­bo­da Tqve­ni be­di, sa­nam uZRe­bi le­Si
cod­ve­bis si­bin­Zu­re­Si dam­s­v­ri­da. bed­ni­er­ni xarT Tqven, uf­lis
rCe­u­li da wmin­da su­lis eris Svi­le­bi, ra­me­Tu ar aviwy­de­biT
ufals da sa­uf­lo sa­va­nes gim­za­debT iq am­q­vey­ni­u­ri tan­j­va-wa­
me­bis mtvir­T­velT. me isi­ni me­co­de­bi­an bin­Zu­ri le­Sis tyve­e­bi
kat­le­tebs rom gves­v­ri­an ze­mo­dan.
imaT ki ze­viT xma­u­ri da si­ci­li Sewy­vi­tes. xa­si­a­Ti wa­ux­di­
naT mim­ta­nis daf­r­Txo­bam.
_ ra ug­do, uk­bi­na mag So­bel­ZaR­l­ma? _ ikiTxa er­T­ma.
_ aq qe­i­fis sur­vi­li aRa­ra maqvs, wa­vi­deT da eg ma­wan­wa­lac
wa­mo­aT­ri­eT Cem­Tan, na­xos ro­go­ria cxov­re­ba da gas­k­des Su­riT,
sa­nam Sa­di­ma­nis aba­no­Si mo­i­xar­Se­ba da wyals gay­ve­ba, _ Tqva ne­
bi­er­Ta ne­bi­er­ma da ma­gi­das ah­k­ra xe­li.
dab­la Ca­vid­nen, pir­moT­ne la­qi­ebs fu­le­bi mi­u­ya­res da gaw­k­
ri­a­le­bul man­qa­ne­bis­ken gas­wi­es.
uflis samsjavro 61
_ Cem­Tan wa­mo­aT­ri­eT is maTxo­va­ri! _ ub­r­Za­na or la­qi­as
man­qa­na­Si Caj­do­mis dros. _ me­re kar­gad ga­xe­xeT sa­var­Z­le­bi, im
feTxu­mis kva­li rom ar dar­Ces.
oTxi uC­ve­u­lod mdid­ru­li man­qa­na sig­na­le­bis wi­vi­liT mos­
wy­da ad­gils. me­xu­Tis mZRo­li da ori la­qia lo­pi­a­nas­ken ga­e­
Sur­nen, mxreb­Si Ca­av­les xe­li, maR­la as­wi­es da cim­cim wa­iy­va­nes
man­qa­nis­ken.
_ ra msu­bu­qi yo­fi­la es Can­Cu­ra, _ si­ci­liT am­bob­d­nen.
man­qa­nis ka­reb­Tan da­uS­ves.
_ SeZ­v­re­bi Tu Seg­te­noT, _ si­ci­liT uTx­res da lo­pi­a­na­mac
as­wia Ta­vi.
_ ra gin­daT Cem­gan? _ ikiTxa Ta­vi­si idu­ma­li xmiT.
da­cin­vis sur­vi­li da mxi­a­ru­li si­ci­li gaq­ra, ra­Rac ze­a­da­
mi­a­nur­ma SiS­ma STan­T­qa ga­la­Re­bu­li Tav­xe­do­ba. Tva­leb­daWye­til
da pir­Ri­a­dar­Ce­nil mZRols ka­re­bis ga­sa­Re­bad gaw­v­di­li xe­li
ga­u­Cer­da, la­qi­e­bi ki go­ne­ba­da­fan­tul­ni qan­da­ke­bad iq­c­nen.
lo­pi­a­nam ga­Wir­ve­biT ga­dad­ga na­bi­ji mZRo­lis­ken da aaW­ri­a­
la sik­v­dil­na­ge­mi sax­s­re­bi.
_ sad un­da wa­miy­va­no? _ Tva­leb­Si Ca­xe­da mZRols da ke­fa
auw­va gam­Wo­li mze­riT.
_ aaar­sad, mee aara, Sa­di­man­ma mib­r­Za­na, Cem­Tan wa­mo­iy­vao, _
enis bor­Zi­kiT da Si­Sis xve­le­biT Zlivs upa­su­xa mZRol­ma.
_ vin aris Sa­di­ma­ni?
_ Sa­di­ma­ni di­di ka­cia, mdi­da­ri da ne­bi­e­ri.
_ Sen vi­Ra xar?
_ me mi­si me­xu­Te mZRo­li var.
lo­pi­a­nam xe­li ga­iS­vi­ra da lo­ya­ze mo­u­Ta­Tu­na.
_ me­co­de­ba, Cems Tav­ze Za­li­an me­co­de­ba Se­ni Sa­di­ma­ni.
sa­Si­ne­li ci­vi xe­lis Se­xe­bam da sax­s­re­bis Wra­Wun­ma mTlad
ga­mo­a­Tay­va­na mZRo­li; Si­SiT xve­le­ba auty­da.
lo­pi­a­na mob­run­da da Ta­vi­si mze­riT dacx­ri­la Wku­a­dam­f­r­
Txa­li la­qi­e­bi.
_ gem­subuqe­biT ara? Ce­mi cod­ve­bis wo­nas ver ga­i­gebT, vai,
rom mZi­me tvir­Ti mki­dia, _ Tqva da uka­na sa­var­Zel­Si Ta­vi­si
ga­ji­u­te­bu­li sax­s­re­bis mtvre­viT mo­ewyo.
la­qi­eb­ma Sve­biT mi­u­xu­res ka­re­bi da es sa­Si­ne­le­ba ga­og­ne­bul
mZRols Se­a­to­ves gu­lis ga­sa­xeT­qad. ci­vi xe­le­bis ke­fa­Si Caf­re­
62 givi somxiSvili
nis mo­lo­din­Si mo­kun­tul mZRols frTxi­lad miy­av­da man­qa­na.
di­di ala­ya­fis ka­re­bi Ria dax­v­daT, ma­Ra­li Se­no­bis far­Te
ki­be­eb­Tan ori av­to­ma­ti­a­ni ax­ma­xi elo­de­bo­daT.
_ Sa­di­man­ma brZa­na, Cems aba­no­Si mo­iy­va­To mawa­n­wa­la, _ Tqves,
man­qa­nis uka­na ka­ri ga­mo­a­Res, zizRiT Sey­ves xe­li, ga­mo­aT­ri­es
lo­pi­a­na da cim­cim wa­i­Res. zed ar uyu­reb­d­nen, cxvirs ari­deb­
d­nen, mi­si na­sun­T­qi ar Ca­vi­sun­T­qo­To. di­di dar­ba­zi ga­i­a­res
sam sar­Tu­lad da­ki­du­li uzar­ma­za­ri Wa­Ri rom brWyvi­a­leb­da.
zRap­ru­lad mowyo­bi­li oTa­xe­bi, dar­ba­ze­bi, far­To ta­la­ne­bi ro­
gorc iyo mo­a­Ta­ves da ager Sa­di­ma­nis aba­noc. aqac zRap­ru­li
sim­did­re, mar­ma­ri­los auze­bi, uam­ra­vi mo­cek­va­ve fe­ra­di na­Tu­
re­bi, Sad­rev­ne­bi, oq­ros da ver­cx­lis Cu­qur­T­ma­Ta sim­rav­le.
Sa­di­mans da mis sam Ta­na­me­suf­res wyal­Si das­ve­le­ba mo­us­w­ri­aT,
ax­la lu­ku­lu­sis ge­mov­ne­bis suf­ras­Tan sxe­dan da res­to­ran­Si
dawye­bul faS­vis amo­yor­vas ag­r­Ze­le­ben.
_ mo­iy­va­neT? ga­aZ­v­reT Zon­Ze­bi da did auz­Si is­ro­leT, na­xos
ro­go­ri cxe­lia Sa­di­ma­nis aba­no maTxov­re­bi­saT­vis!
gas­ca gan­kar­gu­le­ba Sa­di­man­ma. or­ma ax­max­ma Tva­lis da­xam­xa­
me­ba­Si Se­mo­afx­ri­wes tan­sac­me­li lo­pi­a­nas da auz­Si is­ro­les.
ax­la mo­vid­nen gons, maTxov­ris sxe­u­lis da­nax­vam Se­ak­r­ToT:
_ bi­Wos, es ra iyo ka­co, moC­ve­ne­baa Tu jo­jo­xe­Tis maS­xa­
la?! _ er­T­ma­neTs mi­a­Cer­d­nen Se­Si­ne­bu­li ax­ma­xe­bi.
lo­pi­a­na Ca­var­da auz­Si da cxel­ma wyal­ma Tav­ze ga­da­u­a­ra.
fe­xi ver ga­mar­Ta, ad­go­ma ga­u­Wir­da, sun­T­q­va Se­ek­ra. aS­ka­rad
igu­de­ba, xor­ci exar­Se­ba, ew­vis. ne­ro­nis ve­lis sa­Si­ne­li gan­c­
da ga­ax­sen­da, mag­ram amoZ­v­re­ba sxe­u­li­dan da tan­j­vac mor­Ce­ba.
wya­li ga­day­la­pa da is iyo gaf­re­nas api­reb­da, rom wva­le­biT
dad­ga fex­ze da ze­da­pi­ri­dan amo­yo Ta­vi. Se­sun­T­qu­li wya­li gad­
moR­va­ra da xve­la auty­da.
_ gay­la­pa ma­wan­wa­lav? Sa­di­ma­nis aba­no­Si Wyum­pa­li fla­vis
Wa­ma xom ar ge­go­na?! sa­nam mag­rad mo­i­xar­Se­bi aha, es bar­ka­li
ga­mo­xa­ri da da­ix­so­me, rom me lu­ar­sa­bi var, da­kar­gu­li yma da
ma­mu­li sul muq­Tad vi­yi­de da isev is me­ba­to­ne var. yve­las
uTxa­riT, yve­lam ga­i­gos, rom rac mox­da, fin­Ti siz­ma­ri iyo,
ba­ton­y­mo­ba ara­vis ga­da­ug­dia. Tu Wku­iT ar ine­biT, mo­ne­bad
gaq­cevT suy­ve­las da stam­bol­Si gag­yi­diT, ga­i­geT?! _ xar­xa­
reb­s l­u­ar­sa­bi da yanws iTxovs. _ mo­me­ciT, Ca­mas­xiT, ma­Wa­meT,
uflis samsjavro 63
ga­maZReT, ymam da mo­nam ki­dev lo­kos mi­wa! _ is­xavs lu­ar­sa­bi
yan­wi­dan Rvi­nos xa­xa­Si _ is­xams da gas­k­do­mam­de ga­be­ril faS­v­ze
xels itya­pu­nebs.
_ a­ra­vin ar un­da da­in­do, mo­atyue, umux­T­le, wa­ar­T­vi, mox­ve­te,
mo­ix­ve­We, saxl-ka­ri ga­a­yi­di­ne, qu­Ca­Si ga­mo­ag­de, maTxov­rad aq­cie,
da­a­be­Ca­ve, da­ak­ni­ne, Sen ki­dev ibed­ni­e­re, sim­did­re­Si da qo­ne­ba­Si
iba­na­ve. Se­ni dro dad­ga far­sa­dan da ga­Sa­le frTe­bi! _ yvi­ris far­
sa­da­ni da lu­ar­sa­bis­gan mo­wo­de­bul yan­w­Si ix­r­Cobs Tavs.
_ me yvaryvare ar vi­yo, Tu fe­xis da­sad­g­me­li mi­wa da­vu­to­vo
amaT. ad­re ki­dev kar­gad ver vi­vaJ­ka­ce, jer sad aris, suy­ve­las
ltol­vi­le­bad vaq­cev, im­den mSob­li­ur mi­was ar va­Rir­seb, mu­
WiT rom da­i­ya­ron saf­lav­ze, _ imuq­re­ba yvar­y­va­re da gul­ze
ib­ra­gu­nebs muS­tebs.
_ ese­ni ar un­da ga­er­Ti­an­d­nen, er­Ti pi­ri ar Se­iZ­le­ba hqon­
deT. un­da dav­yoT, da­va­quc­ma­coT sam­Tav­ro­e­bad, ma­mu­le­bad, sa­
ba­to­no­e­bad; vinc Wkvi­a­nia, ni­Wi­e­ria, xal­xi uy­vars da mis bed­
ni­e­re­ba­ze fiq­robs, mov­s­poT, da­vam­Si­oT, aqe­dan ga­vaq­ci­oT, sam­
Sob­los da eris siy­va­ru­lis ner­g­ze si­cocx­lis ga­dar­Ce­nis
da luk­ma pu­ris Sov­nis ga­wa­ma­wi­is grZno­ba vam­y­noT. Zmo­bis,
er­To­bis, Ta­vi­suf­le­bis baR­Si mtro­ba, ga­TiS­va da mo­no­bis sa­re­
ve­la va­xa­roT. so­ci­a­liz­m­Si Cay­vin­Tu­le­bi mo­naT­m­f­lo­be­lo­ba­Si
amo­va­yur­yu­roT. sa­mu­Sao mo­vus­poT, yve­la mew­v­ril­ma­ned, Car­Cad
da spe­ku­li­an­tad vaq­ci­oT. ama­Ti ga­er­Ti­a­ne­ba ar un­da da­vuS­vaT,
ara! _ bo­boq­robs yvar­y­va­re da Zma­ka­ce­bis mi­er mi­wo­de­bu­l ala­
verds bo­lom­de clis.
_ ram ga­da­ria es ube­du­re­bi, me pa­ta­ra, na­WuW­Si Ca­ke­ti­li
ma­ni­a­ki vi­ya­vi, ese­ni mTe­li eris mas­S­ta­bis ma­ni­a­ke­bi, ava­za­ke­bi,
mo­Ra­la­te da bin­Zu­ri sxe­u­lis mo­ne­bi ari­an, _ but­bu­tebs lo­
pi­a­na da auzi­dan amos­v­las cdi­lobs.
_ Se­xe­deT ra ma­ga­ria, je­rac ar mo­xar­Su­la, ar daS­li­la,
mo­u­ma­teT cxe­li wya­li, na­xos ro­go­ria Sa­di­ma­nis aba­no kad­ni­er­
TaT­vis! _ Rri­a­lebs Sa­di­ma­ni da auz­Si wya­li duRs.
lo­pi­a­nas ew­vis xor­ci, mis mi­to­ve­bas cdi­lo­bas, mag­ram jer
ar Ca­nan su­le­Tis gam­ci­leb­le­bi, To­re sxe­u­lis mi­to­ve­bis Sve­
bas uk­ve nat­robs. ki­be mo­Zeb­na, er­Ti, me­o­re sa­fe­xur­ze aabi­ja
da mxre­biT amo­i­mar­Ta wyli­dan.
ori ax­ma­xi Si­SiT ena­Cav­r­d­ni­li mis­Ce­re­bia mdu­Ra­re wyli­dan
64 givi somxiSvili
amo­ma­val moC­ve­ne­bas.
Sa­di­ma­ni, far­sa­da­ni lu­ar­sa­bi da yvar­y­va­re xar­xa­re­ben, es
qve­ya­na Ta­vi­si hgo­ni­aT, bo­ro­te­bis­gan da­bu­Je­bu­lebs ar uk­virT
auz­Si dat­ri­a­le­bu­li sas­wa­u­li.
lo­pi­a­na ki­be­ze adis. sa­fe­xur­ze fe­xis da­bi­je­ba da uam­ra­vi
fe­ra­di na­Tu­ra in­Te­ba; Sad­rev­ne­bi mu­si­ka­ze cek­va­ven; ked­le­bi­dan
sas­mel-saW­me­liT dat­vir­Tu­li ma­gi­de­bi ga­mo­dis da SiS­ve­li la­
maz­ma­ne­bi mzad ari­an sur­vi­li Se­us­ru­lon. Sors, kuTxe­Si tit­
ve­li qa­le­bi cek­va­ven, Sa­di­ma­ni da mi­si am­qa­ri ZRe­ba da tyvre­ba;
lo­pi­a­na ki­be­ze adis ro­gorc sik­v­di­lis mo­lan­de­ba.
_ ze­wa­ri mo­mi­taT, _ Zlivs ga­sa­go­nad Cur­Cu­lebs lo­pi­a­na,
mis ba­ge­ebs moZ­ra­o­bis una­ri da­u­kar­ga­vaT.
or­ma la­maz­ma de­da­kac­ma TeT­ri ze­wa­ri mi­u­ta­nes da Tvi­Ton
Si­Sis­gan ki­na­Ram go­ni da­kar­ges. lo­pi­a­nam ze­wa­ri Se­mo­ix­via da
mo­ze­i­me, mxi­a­rul ki­be­eb­ze ne­li svliT Sa­di­ma­nis sak­re­bu­los­ken
ga­e­mar­Ta.
ze­war­Si gax­ve­u­li lo­pi­a­na maT win dgas. gam­ZR­re­bi da la­
maz de­da­kac­Ta mo­fe­re­biT da­ban­gu­le­bi lo­pi­a­nas yu­radRe­bas ar
aq­ce­ven. ze­wa­ri mo­ix­s­na da pir­ve­lad sxe­u­liT mo­vaW­re de­da­ka­
ce­bi da­af­r­Txo. sik­v­di­lis aC­r­di­li mTe­li Ta­vi­si sa­Si­ne­le­bis
Seg­ne­biT id­ga Sa­di­ma­nis da mi­si am­f­so­ne­bis wi­na­Se, pir­ve­li
lu­ar­sa­bi dar­f­Txa, uceb ga­mofxiz­l­da da aR­ri­al­da. Sa­di­ma­ni
da far­sa­da­ni ar aR­ri­a­le­bu­lan, mdu­ma­reT elod­nen idu­mal sa­
Si­ne­le­bas da Si­SiT kan­ka­leb­d­nen. yvar­y­va­re tu­Cebs ik­v­net­da,
moC­ve­ne­bis ar sje­ro­da mag­ram ma­inc Sem­k­r­Ta­li, dab­ne­u­li da
da­re­ti­a­ne­bu­li Ta­vis­T­vis but­bu­teb­da:
_ mSob­li­ur mi­was im­den­sac ar da­vu­to­veb, mu­WiT rom da­i­
ya­ron saf­lav­ze.
fe­xad­g­mu­li cxe­da­ri ki id­ga maT wi­na­Se da sik­v­di­lis ci­vi
idu­ma­le­bis sa­Si­ne­le­bas fan­tav­da. adu­Re­bul wyals ve­ra­fe­ri
da­ek­lo uk­ve ga­yi­nu­li xor­ci­saT­vis.
_ Sa­di­man, Sens aba­no­ze sa­Si­ne­li ne­ro­nis ve­lis gan­c­da
mi­ge­mia, mag­ram iq dam­sa­xu­re­bi­sa­mebr is­je­ba xal­xi. Sen ram ga­
ga­bo­ro­ta ase, Se ar­xi­cod­vi­lo, ase rom ime­teb ucod­velT, _
lo­pi­a­nas naT­q­va­mi mis­w­v­da Sa­di­ma­nis yurs da Si­Sis­gan gon­da­kar­
gu­li gaq­vav­da.
lo­pi­a­nas ki­dev ra­Ra­cis Tqma un­do­da, mag­ram Za­la aRar eyo.
uflis samsjavro 65
ve­Rarc ena daZ­ra da verc tu­Ce­bi.
am dros mo­is­ma mZlav­ri, yve­laf­ris mom­nus­xa­vi da mo­ma­ja­
do­e­be­li xma:
_ ram ga­ga­bo­ro­taT ara­ra­o­bad qce­u­lo su­le­bo?!
ic­no lo­pi­a­nam xma uf­li­sa. `ra­tom Se­wux­da, ne­tav? al­baT
am si­ke­Ted So­bi­li xal­xis ube­du­re­bam Se­aS­fo­Ta~, _ ga­i­fiq­ra.
_ gir­CevT, rac mo­gix­veW-mo­gi­Zar­c­vi­aT sa­ku­Ta­ri xal­xis ke­
Til­dRe­o­bas mo­ax­ma­roT, nu uS­liT mis gam­T­li­a­ne­ba­sa da bed­
ni­er cxov­re­bas xels, To­re sa­mu­da­mo iq­ne­ba sas­je­li bil­wad
qce­u­li le­Sis sam­sa­xur­Si Cam­d­ga­ri das­v­ril-da­bin­Zu­re­bu­li su­
li­saT­vis.
uceb du­mi­li ga­mef­da. mo­cek­va­ve Sad­rev­ne­bi da fe­ra­di na­Tu­
re­bi Caq­r­nen. mix­v­da lo­pi­a­na, rom ufa­li wa­vi­da da ze­a­da­mi­a­nu­
ri Tay­va­nis­ce­miT mo­nus­xul­ma sity­vis Tqmis ener­gia mo­ik­ri­ba.
_ eg Tqve­ni ar­mad qce­u­li qo­ne­ba eris gam­T­li­a­ne­bis, gam­rav­
le­bis da gaZ­li­e­re­bis sa­kur­Txe­vel­ze da­deT. Tqvenc Ca­ic­viT
ma­mu­liS­vi­le­bis kvar­Ti, To­re sa­za­re­li iq­ne­ba uf­lis ga­na­Ce­ni.
me cod­vi­a­ni lo­pi­a­na gaf­r­Txi­lebT, ra­me­Tu vem­za­de­bi uf­lis sas­
je­lis mo­sax­de­lad. ico­deT, Tqvens mi­er sis­x­l­mo­wo­vi­li eri
ga­i­mar­Te­ba da ga­i­mar­j­vebs ki­dec, mag­ram ra geS­ve­le­baT Tqven,
cod­ve­bis tvir­TiT rom war­s­d­ge­biT uf­lis wi­na­Se. me­co­de­biT,
Za­li­an me­co­de­biT da sa­nam droa ix­se­niT Tqve­ni su­le­bi. _
lo­pi­a­nam ze­wa­ri Se­mo­ix­via, zur­gi aq­cia Sa­di­ma­nis suf­ras da
sax­s­re­bis Wra­Wu­niT gas­wia ga­sas­v­le­li­sa­ken. ori Si­Sis mTqna­re­
ba­Sey­ri­li ax­ma­xi ka­reb­Tan dax­v­da.
_ maC­ve­neT gza am cod­ve­bis la­bi­rin­Ti­dan ga­sav­le­lad, _ Tqva
lo­pi­a­nam. isi­nic di­di mo­wi­we­biT da kan­ka­liT ga­uZR­v­nen win.
ga­reT si­ci­ve qvas xeT­qav­da, ga­yi­nu­li as­fal­ti kvne­so­da.
svel tan­ze ze­war­mox­ve­u­li lo­pi­a­na fex­SiS­ve­li ga­vi­da.
_ Tbi­lad Ca­ic­viT, To­re ga­i­yi­ne­biT, _ mo­wi­we­biT uTx­res
ax­ma­xeb­ma.
lo­pi­a­nas maT­T­vis yu­radRe­ba ar mi­uq­ce­via, fex­SiS­ve­la mi­a­bi­
jeb­da si­ci­vis­gan yi­nu­lad q­ce­ul qu­Ca­ze; uWir­da fe­xis ga­dad­g­
ma, ga­ci­e­bul sxe­ul­ze ze­wa­ri Se­yi­no­da. suls amof­re­na un­do­da
uk­ve di­di xnis ga­yi­nu­li le­Si­dan, mag­ram su­le­Tis meg­zu­re­bi
ar Cqa­rob­d­nen da lo­pi­a­nac iT­men­da cxe­dar­Si yof­nas.
ager ek­le­si­ac, Ta­vi­si yve­laf­ris dam­f­r­Txo­bi moZ­ra­o­biT
66 givi somxiSvili
Se­vi­da Sig, yu­ri aRar aTxo­va mRvde­le­bis ga­xu­re­bul vaW­ro­bas
mrev­l­Tan. Sua ta­Zar­Si wva­le­biT da ox­v­riT mo­xa­ra ga­yi­nu­li
sax­s­re­bi da dad­ga mux­leb­ze. icis lo­pi­a­nam, rom ada­mi­an­Ta mi­
er aSe­ne­bul ek­le­si­a­Si, ro­me­li rwme­ni­sac ar un­da iy­v­nen, vi­si
sa­xe­lic ar un­da u­wo­don mas, ufa­li da­e­pat­ro­ne­ba ma­inc, ro­go­
ri mcda­ric ar un­da iyos loc­ve­bi ada­mi­an­Ta, Tu es suf­Ta da
spe­ta­ki rwme­nis na­yo­fia, ufa­li ma­inc k­ma­yo­fi­lia. ho­da, icis
lo­pi­a­nam, rom Tu ufa­li ara, mi­si ro­me­li­me mo­ci­qu­li ma­inc
iq­ne­ba aq. dgas ga­yi­nu­li sxe­u­lis mflo­be­li mux­leb­ze, sity­vis
Tqma un­da, mag­ram enas ve­Rar imor­Ci­lebs. Tum­ca ra mniS­v­ne­lo­
ba aqvs Tqmas, ro­ca ufa­li mi­si fiq­ris yve­la Zafs swvde­ba da
fiq­robs lo­pi­a­na: _ ve­Rar vuZ­leb, ufa­lo, am­den ube­du­re­bis
xil­vas, mix­se­ni de­da­mi­wi­se­u­li tan­j­vi­sa­gan, wa­miy­va­ne su­leT­Si,
ra­Ta wa­me­biT gan­viw­min­do Ca­de­ni­li cod­ve­bi­sa­gan.
sxe­u­li lo­pi­a­na mux­leb­ze dgas ga­yi­nu­li da uZ­ra­vi. su­li
lo­pi­a­na amo­saf­re­nad mzad aris. ager, mo­es­ma sul­Ta gam­ci­le­
bel­Ta frTe­bis Sri­a­li.
_ amaT Ce­mi ar es­miT, ve­ra­fe­ri Se­vag­ne­bi­ne, ise ari­an mo­wam­lu­
li de­da­mi­wi­se­u­li xor­ci­e­li cdu­ne­biT bo­ro­te­bis mox­ve­Wis da
Za­la­do­bis sam­sa­xur­Si Cam­d­gar­ni, ve­ra­vi­Ta­ri Se­go­ne­ba ver ix­s­niT
uf­lis sam­s­jav­ro­sa­gan. mad­lo­ba, ufa­lo, rom Se­is­mi­ne Ce­mi ved­re­
ba da da­maR­wie am tan­j­vis da mux­T­lo­bis cqe­ras! _ uka­nas­k­ne­lad
fiq­robs le­Si­dan amoZ­ro­bi­sas. su­le­Tis gam­ci­leb­le­bi amoud­g­nen
mxar­Si. lo­pi­a­nam er­Txel ki­dev da­xe­da Ta­vis de­da­mi­wi­se­ul sxe­
uls, taZ­ris Su­a­Si mux­leb­ze dam­d­ga­ri ze­war­Se­mox­ve­u­li rom ga­
yi­nu­li­yo. `bo­los xom ga­vi­mar­j­ve Sen­ze~, _ ga­i­fiq­ra lo­pi­a­nam da
uf­lis ga­na­Cen­is aR­sas­ru­leb­lad Sve­biT Se­e­ria siv­r­ces.
uflis samsjavro 67

uiR­b­lo
sicxe Ca­mo­wo­li­li­yo wnor­Si. gam­d­nar as­falts al­mu­ri as­
di­o­da, ise ga­bo­ro­te­bu­li­yo, man­qa­ne­bis ga­ta­re­ba aRar un­do­da,
Tvleb­ze ewe­be­bo­da. nel cecx­l­ze Se­mod­g­mul qvabs hgav­da es
pa­pa­na­qe­bi­sa­gan ga­Tan­gu­li qa­la­qi.
Crdi­li da wya­li yve­la­ze di­di sa­nat­re­li gam­x­da­ri­yo. qa­ri
ise ga­da­kar­gu­li­yo, mci­re si­oc ki aRar da­e­to­ve­bi­na ver­x­vis
foT­le­bis ga­sa­to­keb­lad. sicxe sru­lad da up­re­ten­zi­od ba­to­
nob­da.
_ zvi­ad, ga­mo­di, ar­x­ze Ca­vi­deT! _ da­u­Za­xa zvi­ad jiq­u­
riS­vils mis­ma me­zo­bel­ma da­Tam, ro­me­lic ezo­Si Se­mo­su­li­yo
oTxi Ta­na­to­li bi­Wis Tan­x­le­biT. ni­ko, Sal­va, nug­za­ri, an­zo­ri.
er­T­na­i­rad iy­v­nen Cac­mu­le­bi usa­xe­le­bo ma­i­su­reb­Si da grZel,
da­ke­re­bul da pir­van­del fer­da­kar­gul Sar­v­leb­Si. fex­ze jRan­
da­de­bu­li da na­ker­gar­R­ve­u­li, qus­leb­miWy­le­ti­li fex­sac­me­li
ec­vaT, tit­ve­li sxe­u­lis na­wi­le­bi ise das­w­vo­daT mze­ze udab­
nos be­du­i­ne­bi ge­go­ne­bo­daT. Tav­ze ki xSi­ri Tma mecx­va­ris qu­de­
bi­viT Ca­mof­xa­to­daT.
_ ax­la­ve, mov­di­var! _ ga­ex­mi­a­na bi­Webs, mo­wi­we­biT ga­da­ke­ca
wig­nis fur­ce­li, da­xu­ra, frTxi­lad da­do tax­t­ze ­ da ki­be­ze
Ca­ir­bi­na.
_ ras uzi­xar, bi­Wo, Sin kru­xi­viT, Cven mTe­li wno­ri mo­vi­
a­reT, ax­la sa­ba­nod miv­di­varT da Ce­mi dam­sa­xu­re­baa, rom Senc
mo­ga­kiTxeT! _ da­it­ra­ba­xa da­Tam.
_ bi­Wo, wig­ni sko­la­Si ver ama­Re­bi­nes xel­Si, Sen ra na­xe,
rom am ga­ga­nia sicxe­Si kiTxu­lob?! _ Se­icxa­da ni­kom.
_ yve­la­ze Za­li­an is mik­virs, rom ara­vin ar aZa­lebs, es ki
aut­ki­var Tavs it­ki­vebs, _ ga­ik­vir­va Sal­vam.
_ eh, rom ico­deT, ra kar­gi ra­me­e­bi, swe­ria, bi­We­bo, Tavs
aRar da­a­ne­beb­diT.
_ ra swe­ria? _ fa­ru­li da­cin­viT Se­e­kiTxa Sal­va.
_ `mac­ne mo­vi­da Sat­l­sa~... _ da­iwyo zvi­a­dma eS­xiT.
68 givi somxiSvili

_ mo­i­ca, Tu Zma xar, Cvenc ar ga­mog­vaS­te­ro! _ Se­awy­ve­ti­na


nug­zar­ma, _ wig­nis gax­se­ne­ba­ze aler­gia me­mar­Te­ba.
_ etyo­ba ami­si saq­me kar­gad ver aris! _ ga­i­xum­ra Sal­vam.
_ sicxis bra­lia, Tum­ca, zam­Tar­Sic am dRe­Sia, ka­co, mok­
led, yve­la se­zo­nis gi­Jia! _ da­as­k­v­na nug­zar­ma.
uflis samsjavro 69
_ giJ­ma ai, ra icis, _ zvi­ad­ma xe­li sta­ca nug­zars da mar­j­
ve kis­ru­liT mtver­Si ga­u­di­na zRar­Ta­ni, ax­la Sal­vas ga­u­qan­da,
is ki xe­li­dan ga­us­x­l­ta.
_ Ta­vi da­ma­ne­be, Zmao, da ram­de­nic gin­da, im­de­ni ikiTxe wig­ne­
bi, yve­las ma­giv­rad im­de­ni ikiTxe sa­nam qvis sro­las da­iwyeb­de,
_ iZa­xo­da Sal­va da Tan gar­bo­da.
_ qve­bi­sa ra mo­gax­se­no da tvi­ni rom ma­le ga­da­gew­ve­ba, naR­
dia! _ buzRu­niT iber­tyav­da mtvers nug­za­ri.
_ sjo­bia gqon­des da ga­da­gew­vas, vid­re Sen­sa­viT bze eya­ros
Tav­Si! _ xma amo­i­Ro ami­ran­ma. yve­lam gu­li­a­nad ga­da­i­xar­xa­ra.
_ mTe­li dRe qu­Ca­Si rom da­vatya­pu­nebT, ri­Ti vjo­bi­varT?
Wi­da­o­ba­Si vye­la­ze ma­ga­ria, sir­bil­Si ve­ra­vin vus­w­rebT, cur­va­
Si xom Tqma aRar un­da; mo­di er­Txel va­am­bo­bi­noT ra­sa kiTxu­
lobs, iq­ne­ba Cvenc gveS­ve­los?! _ ga­i­xum­ra an­zor­ma.
_ Ta­vi da­ma­ne­be, Tu Zma xar, ma­ga­sa­viT qvey­nis dar­di gav­x­de­
bi da me­re ra­Ra meS­ve­le­ba?! _ Se­icxa­da da­Tam.
_ mTi­sa da ba­ris gas­wo­re­ba un­da da mag wva­le­ba­Si mok­v­de­ba.
xma­u­riT da ya­ya­niT mi­vid­nen bi­We­bi Rre­jis xid­Tan; xe­lad
ga­iZ­res ta­ni­sa­mo­si, uwes­ri­god mi­ya­res da ar­x­Si ga­da­eS­v­nen.
did­xans iba­na­ves. dro Se­um­C­nev­lad ga­e­pa­raT. mo­Siv­daT. ar­
xis pi­ras, ti­ri­fis Crdil­Si Ca­mos­x­d­nen.
_ er­T­gan ata­mi vi­ci, bi­We­bo, to­te­bi em­t­v­re­va, isea da­xun­Z­
lu­li, Seg­ver­ge­bo­da, _ Ta­vis­T­vis Ca­i­la­pa­ra­ka nug­zar­ma.
_ Se­eS­vi, Tu Zma xar, sxvis ba­Reb­Si xi­lis qur­do­ba sir­cx­
vi­lia, _ Ca­e­ria bi­We­bis sa­u­bar­Si zvi­a­di.
_ swo­ri xar, zvi­ad, qur­do­ba rad gvin­da, roca Cvens ve­nax­
Si uf­ro kar­gi ata­mi gvim­wifs, _ Tqva da­Tam da Tan eS­ma­ku­rad
Ca­uk­ra Tva­li nug­zars.
_ wa­vi­deT, ka­co, esec xom qur­do­ba­Si ar Cag­veT­v­le­ba, _
aya­yan­da yve­la.
bi­We­bi wa­mo­i­Sal­nen, zvi­a­dic uxa­li­sod wa­mod­ga da bi­Webs
gah­y­va.
_ Senc un­da da­ik­ve­xo kai ka­co­ba, ve­nax­Si ata­mi gil­pe­ba da aqam­
de ar dag­v­pa­ti­Je, _ eS­ma­ku­rad say­ve­du­rob­d­nen bi­We­bi da­Tas.
_ aba, ra vi­ci, sxvis ba­Reb­Si xe­ti­a­liT Ce­mi ga­da­ma­viwy­da, _
Se­i­fe­ra say­ve­du­ri da­Tam.
_ dRes Sens baR­Si dav­k­ri­foT ata­mi, xval Cem­sa­Si, zeg ki­
70 givi somxiSvili
dev sxvi­sa­Si da eg­re va­ta­roT dro, _ wa­mo­a­ye­na Ta­vi­si geg­ma
ni­kom.
_ yve­la ba­Ri Cve­nia, yve­la ata­mic _ Cve­ni, _ mxi­a­ru­lad da­
a­das­tu­res da­nar­Ce­neb­mac.
mTa­va­ri gzi­dan ga­da­ux­vi­es da xe­e­bis Crdil­ga­da­fa­re­bul ba­
Rebs So­ris viw­ro ba­la­xi­an or­Ro­bes ga­uy­v­nen.
zvi­a­di sar­wya­vi wylis be­to­nis ga­ma­na­wi­le­bel­Tan Se­Cer­da.
_ me aq da­vic­di! _ Ta­vis­T­vis Ca­i­la­pa­ra­ka da ce­men­tis ke­
del­ze Ca­moj­da.
_ aba, Ce­mi ata­mi me­ve dav­k­ri­fo da aq mo­gar­T­va? iqam­de mos­
v­lac aRar gin­da? _ iwyi­na da­Tam.
_ qur­do­bis su­ni udis mag saq­mes, Tu mar­T­la Se­nia, ala­li
iyos, Tqven­ze, me ki ata­mi ar min­da da Tu isev qur­dobas api­
rebT, amog­S­xam­de­ba, da­Tav, eg tyu­i­li! _ wi­nas­war­mety­ve­lu­rad
Ca­i­la­pa­ra­ka zvi­ad­ma.
bi­Webs, co­ta ar iyos, xum­ro­bis xa­si­a­Ti ga­u­fuW­daT, mag­ram
ma­inc ga­nag­r­Zes gza.
did ka­kals gas­c­d­nen. gzi­dan ga­da­ux­vi­es da viw­ro bi­lik­ze
da­wa­lik­d­nen. ma­le mi­ad­g­nen erT far­Ra­la­la oTx boZ­ze Sem­d­gar
da dam­t­k­re­u­li kra­mi­tiT ga­da­xu­rul qoxs. Sig fic­ris tax­ti
da xis pa­ta­ra ska­mi id­ga, iq­ve eq­v­si­o­de did yuT­Si lo­yeb­CaJ­Re­
re­bu­li, sit­k­bo­Ca­gu­be­bu­li at­me­bi ewyo.
_ es qo­xi kri­Wi­na­anT za­qa­ra­sia, _ Cur­Cu­liT Tqva nug­zar­ma.
_ mec aq mov­di­o­di, ga­i­xe­deT, at­mebs to­te­bi em­t­v­re­va, Tu
dro­ze ar Se­vam­su­bu­qeT, er­Ti­a­nad da­i­le­we­ba, _ ise Tqva da­Tam,
TiT­qos at­mis mo­sa­pa­rad ki ara, kri­Wi­na­anT za­qa­ras da­sax­ma­reb­
lad iy­v­nen mo­su­le­bi.
_ mo­i­ca­deT! sad­me aq ar iyos, etyo­ba, ba­zar­Si wa­sa­Re­bad
ga­um­za­de­bia ata­mi! _ frTxi­lob­da nug­za­ri.
_ myid­ve­le­bic age­ra varT, _ wa­mo­i­Za­xa ni­kom, yu­Ti­dan moz­
r­di­li ata­mi aiRo da gem­ri­e­lad Cak­bi­Ca.
_ bi­Wo, ra­Ra dak­re­fils eci, wa­di da xe­ze mowy­vi­te! _ ar
mo­u­wo­na saq­ci­e­li an­zor­ma.
_ kacs Cven­T­vis uz­ru­nia da ama­gi xom un­da da­vu­fa­soT?! _
ixum­ra at­miT yba­ga­mo­te­nil­ma ni­kom.
bi­We­bi atams Se­e­siv­nen, Wa­miT rom gu­li ije­res, ji­be-ube­e­bis
gav­se­ba da­iwyes...
uflis samsjavro 71
zvi­a­di ce­men­t­ze ij­da da fe­xebs wyal­Si aWya­pu­neb­da. yo­vel­
T­vis fiq­riT da oc­ne­biT ga­mo­te­ni­li Ta­vi ax­la ga­mo­en­Ta­vi­suf­
le­bi­na, ara­fer­ze aRar fiq­rob­da, si­ca­ri­e­lis grZno­ba da­pat­ro­
ne­bo­da.
or­Ro­be­Si cxe­nis or­T­va­la ga­moC­n­da. ko­fo­ze mjda­ri kri­Wi­
na­anT za­qa­ra da mi­si co­li saq­mi­a­nad ba­a­sob­d­nen:
_ ki­dev kar­gi, rom or­T­va­la maTxo­va, To­rem ata­mi er­Ti­a­nad
da­mil­pe­bo­da, ax­la sa­Ra­mos ba­zar­ze ga­ta­nas mo­vas­w­reb, na­wils
ki xval di­liT ad­re ga­vi­tan, _ geg­mebs awyob­da kri­Wi­na­anT bi­
Wi.
_ ma­Sa, qa, ma­Sa, ra uc­bad dam­wif­da, eg oxe­ri, rac dar­Ce­ba,
dav­Ci­rav, _ mxa­ri auba za­qa­ras de­da­kac­ma.
_ ne­ta vi­sia is bi­Wi, ce­men­t­ze rom zis? _ sax­riT da­a­nax­va
zvi­a­di za­qa­ram cols.
_ ma­i­ca, qa, ma­i­ca, mgo­nis ef­re­ma­anT qvri­vis, Ti­na­si un­da
iyos, Za­li­an sxva­na­ir biWs am­bo­ben.
_ ras uzi­xar, bal­Ro, man­da! _ ri­xi­a­nad Se­u­Za­xa za­qa­ram.
_ ise, vzi­var, _ Ta­vis­T­vis upa­su­xa zvi­ad­ma.
_ Tev­zebs Tu iWer, ara­fe­ri ga­mo­gi­va mag tur­t­li­a­ni fe­xe­
biT, ba­de un­da, ba­de! _ wa­i­o­xun­ja za­qa­ram.
zvi­ad­ma go­ro­zad ga­xe­da war­bebs qve­vi­dan za­qa­ras da isev
ga­nag­r­Zo wyal­Si fe­xe­bis tya­pu­ni.
_ emag biWs yve­la kra­mi­ti Ta­vis ad­gil­ze ar un­da hqon­des,
ram­de­ni­me da­cu­re­bu­li eq­ne­ba, _ Ca­i­la­pa­ra­ka kri­Wi­na­anT biW­ma
da cxens da­uw­ru­wu­na.
or­T­va­la did ka­kals gas­c­da da mo­sax­vev­Si ga­u­Ci­nar­da. co­ta
xans ki­dev is­mo­da Tvle­bis Wri­a­li da ma­le isic miwy­nar­da. ar
ga­su­la aTi wu­Ti, rom ga­co­fe­bu­li kri­Wi­na­anT bi­Wis Rri­a­li
ga­is­ma.
_ ox, Tqve­ni de­da!.. sad wa­mix­valT, yve­las gic­nobT!
amas Ro­bis la­wa-lu­wis da gaq­ce­u­li bi­We­bis fe­xTa tya­pa-
tyu­pis xma moh­y­va.
zvi­ads ube­ga­te­nil­ma da­Tam da ni­kom Ca­ur­bi­nes, _ Cqa­ra ga­mo­
i­qe­ci, za­qa­ra ke­tiT mog­v­devs, _ mi­a­Za­xes Se­u­Ce­reb­lad.
ma­le aqo­Si­ne­bu­li, xel­mar­gi­li­a­ni mde­va­ric ga­moC­n­da
_ vin iy­v­nen?! _ da­uy­vi­ra zvi­ads.
_ ar vi­ci, _ din­jad upa­su­xa man.
72 givi somxiSvili
_ Senc ima­Ti xar, Se­ni de­da!.. _ Se­i­gi­na za­qa­ram da mar­gi­li
Se­mar­Ta.
zvi­ad­ma Se­atyo, rom mom­x­du­ri ara xumrob­da da wa­mox­ta.
_ fe­xebs rom Se­mo­gam­t­v­rev, me­re ga­i­geb, ro­go­ria sxvis
baR­Si wan­wa­li! _ da­iR­ri­a­la za­qa­ram da ga­be­du­lad mo­uq­nia fe­
xeb­Si mar­gi­li.
zvi­a­di Sex­ta, mar­gil­ma fe­xeb­q­veS ga­iS­xu­i­la, za­qa­ram Ta­vi
ver Se­i­ka­va da iner­ci­iT mTe­li wre Se­mo­xa­za.
gab­ra­ze­bul­ma ax­la ze­vi­dan qve­viT mo­uq­nia, zvi­a­di mar­cx­niv
ga­dax­ta, mar­gi­li wve­riT mi­was da­acx­ra.
zvi­ad­ma za­qa­ras me­sa­me moq­ne­va aRar aca­la, uceb eca, mat­le­
bi­sa­gan da­li­an­da­ge­bu­li da lpo­ba­Se­pa­ru­li mar­gi­li xe­li­dan
ga­mos­ta­ca, as­wia da am dros ga­is­ma za­qa­ras co­lis ki­vi­li:
_ ar da­ar­tya, Se tyvi­a­ga­sa­ci­e­be­lo!!! _ zvi­ad­ma mar­gi­li mo­
iq­nia da iq­ve mdgar ti­rifs Se­a­le­wa.
pa­ta­ra na­te­xi ki­dev dar­Ca xel­Si, mo­iq­nia. za­qa­ram sa­xe­ze aifa­
ra mar­j­ve­na xe­li. mar­cxe­na ki win ga­iS­vi­ra. mar­gi­lis na­tex­ma ha­
er­Si ga­iS­xuv­la da vi­Ra­cis ve­na­xis rbil mi­was da­e­nar­cxa.
zvi­a­di mot­ri­al­da da ukan wa­vi­da; gaS­te­re­bul­ma za­qa­ram
Zlivs amoRe­r­Ra:
_ ga­go­ni­la, ka­co, Sen baR­Si aRar giS­veb­d­nen, Ta­nac ce­miT
ge­muq­re­bod­nen?!
xma­ur­ze Ta­vi­an­Ti nak­ve­Te­bis Ro­be­eb­Tan mod­g­nen gle­xe­bi.
_ vi­si bi­We­bi ari­an, xal­xo? _ kiTxu­lob­d­nen.
_ es er­Ti, ef­re­ma­anT qvri­vi­sa, Ti­na­sia, imi­tom ik­lavs sawya­
li qa­li Tavs, rom ege­Ti ar­ga­saz­r­de­li ga­mo­u­vi­da?! _ wu­wu­neb­
da zaq­ros co­li.
Tav­Ca­Ru­nu­li mi­di­o­da zvi­a­di.
_ ar grcxve­nia, bi­Wo?! _ es­mo­da aqeT-iqi­dan.
_ aba, ma­gis­gan ra un­da ga­mo­vi­des, ise mi­dis, TiT­qos bu­zic
ar af­re­niao!..
_ Sen ma­id­nob sawyal de­da­Sens, Se­ ar­ga­saz­r­de­lo!.. _ es­mo­
da zvi­ads da yve­la sity­va tyvi­a­sa­viT xvde­bo­da. mTe­li sxe­u­li
ew­vo­da bra­zi­sa da sir­cx­vi­li­sa­gan. vin da­u­je­rebs, rom mas Ta­
vis dRe­Si ara­vi­si ara­fe­ri mo­u­pa­ravs. Ta­vis dRe­Si si­ke­Ti­sa da
sa­mar­T­li­a­no­bis dam­c­ve­li rom iyo. Ta­vis mar­T­le­ba im­Ta­viT­ve
ar uy­var­da. sis­x­l­Si da xor­c­Si hqon­da gam­j­da­ri si­mar­T­le da
uflis samsjavro 73
su­lac ara grZnob­da sa­Wi­ro­e­bas sxvis­T­vis em­t­ki­ce­bi­na. arc imas
ikad­reb­da dam­d­ga­ri­yo da saq­vey­nod Ta­vi emar­T­le­bi­na. Ta­vi­si
me­gob­re­bi am gab­ra­ze­bu­li xal­xis sa­jij­g­nad mi­e­ca. ara da mas
yve­las wi­li xvde­bo­da, xvde­bo­da, mag­ram itan­da moT­mi­ne­bi­Ta da
sim­wa­riT.
ar­xis pi­ras bi­Webs mo­pa­ru­li ata­mi er­Tad da­ex­va­ve­bi­naT da
ma­di­a­nad kbe­Cav­d­nen Ca­Saq­re­ul, wven­mo­War­be­bul na­yofs. zvi­a­dis
ga­mo­Ce­na­ze wa­mox­t­nen da gars Se­mo­ex­viv­nen. kiTx­ve­bi da­a­ya­res:
_ ra mox­da?..
_ xom ara gce­mes?..
_ Cven­gan ro­me­li­me xom ar ic­nes?
mra­va­li kiTx­viT mis­dev­d­nen Tav­Ca­Ru­nul da boR­mi­sa­gan ga­si­
e­bul zvi­ads. mas xma ar amo­u­Ria, ar­xis pi­ras ux­mod Ca­moj­da
da mux­l­b­Si Car­go Ta­vi. bi­We­bic iq­ve Ca­mos­x­d­nen da atmis Wa­ma
ux­mod ga­ag­r­Ze­les.
_ Senc ga­moq­ce­u­li­yav Cven­sa­viT, rom ga­u­Cer­di sa­xe­da­ri­viT,
ra ga­mo­Zi­e­bas Se­ud­ge­bod­nen Tu ra? _ TiT­qos Ta­vis­T­vis Ca­i­la­
pa­ra­ka ni­kom.
_ me arc ga­mo­Zi­e­ba mWir­de­ba da, ro­ca ara­fe­ri da­mi­Sa­ve­bia,
arc ga­viq­ce­vi, si­cocx­lis fa­sad rom da­mij­des, vi­sac ra un­da,
is ifiq­ros, me xom vi­ci, rom mar­Ta­li var! _ din­jad da mtki­
ced la­pa­ra­kob­da zvi­a­di.
_ mo­diT, bi­We­bo, wa­vi­deT kri­Wi­na­anT biW­Tan, vu­am­boT ro­
gorc iyo, xom yve­lam vi­ciT, rom zvi­ad­ze mar­Ta­li ka­ci am
du­ni­a­ze ar da­dis; ra vu­yoT, co­ta mog­v­x­v­de­ba, sa­ma­gi­e­rod
Cvenc mog­vex­s­ne­ba sin­di­sis qen­j­na! _ Ta­ma­mi wi­na­da­de­ba wa­mo­a­ye­na
an­zor­ma.
_ Sen xom ar ga­giJ­di! am­de­ni ata­mi mo­vi­pa­ro da mere mi­vad­
ge, me vi­ya­vi-meT­qi, sad wa­va?! ra Cve­ni bra­lia, Zmao, egec ga­moq­
ce­u­li­yo-ra! _ Se­icxa­da mi­tom.
_ eg iseT var­s­k­v­lav­ze da­ba­de­bu­la, yve­las mo­sax­ved­ri ma­gas
un­da mox­v­des! aba, qvey­nis dar­di tyu­i­lad aris?! _ Ri­mi­liT
Tqva ni­kom da ata­mi ma­di­a­nad Cak­bi­Ca.
_ me mom­x­v­des, ki ba­to­no, mag­ram Tqven ra geS­ve­le­baT?! _
mzrun­ve­li ka­cis to­niT Tqva zvi­ad­ma.
_ Sen mog­x­v­des da saS­ve­li vis eq­ne­ba, ma­ga­sa­ca vna­xavT! _
at­mis Tqvle­fis Se­uwy­vet­lad Tqva mi­tom.
74 givi somxiSvili
_ ara, Zmao, Tqven rom na­mus­ma Se­gar­cx­vi­noT, eg ar mox­de­ba,
iq­neb aman ma­inc giS­ve­loT! _ ad­ga zvi­a­di da ar­xis pi­ras dax­va­
ve­bul at­mis gro­vas ise ah­k­ra fe­xi, rom yve­lam wyal­Si mo­a­di­na
tya­pa­ni. bi­We­bi ar­x­Si ga­dax­t­nen at­me­bis da­sa­We­rad.
mi­to wa­mox­ta da zvi­ads win ga­efxo­ra:
_ xom ar ga­giJ­di?!
_ gi­Jis xma mes­mis! _ da­ub­ru­na xur­da zvi­ad­ma da wyal­Si
afar­Txa­le­bu­li bi­We­bi­sa­ken Seb­run­da.
mi­tom xe­li hkra, ar­x­Si un­do­da Ca­eg­do. zvi­a­di wa­bar­bac­da
da Ta­vi Zlivs Se­i­ka­va.
_ xe­lis kvra eg­re ar un­da! _ mi­ub­run­da mi­tos. is ki ga­iq­ca
da ar­x­Si ga­dax­ta, zvi­a­di ukan mih­y­va, ma­le da­e­wia da ga­i­mar­Ta
ZiZ­gi­li wyal­Si. mi­to cdi­lob­da zvi­a­dis­T­vis wyal­Si Ca­e­yo­fi­ne­
bi­na Ta­vi da mRvrie wya­li ey­la­pe­bi­na.
_ maS, eg­re gin­da? ex­la­ve ga­ga­ge­bi­neb mRvrie wylis ge­mos!
_ xe­li sta­ca mi­tos da ori­vem wyal­Si Ca­i­yur­yu­ma­la­ves, me­re
xe­li ga­uS­va da wyli­dan amo­yo Ta­vi, mi­toc amoZ­v­ra da is iyo,
und Ca­e­sun­T­qa, zvi­ad­ma da­a­Wi­ra Tav­ze xe­li, mi­tom ga­ib­r­Zo­la
mag­ram ve­ra­fers gax­da, su­li ugub­de­bo­da, Za­la aRar eyo da
er­Ti sru­li ulu­fa wya­li Ca­i­suT­qa. ax­la uk­ve ugo­nod da­iwyo
far­Txa­li. zvi­ad­ma ga­gu­du­li na­pi­ri­sa­ken ga­mo­aT­ria, ama­so­ba­Si
me­o­re Ca­sun­T­q­vac mo­as­w­ro da mTlad ga­i­be­ra. ze­viT ga­og­ne­bu­li
amo­iy­va­nes, da­a­yi­ra­ves, pi­ri­dan ar­xis mRvrie wyals as­xam­da, me­
re gu­li aeria da na­qur­da­li ata­mi sul ze­viT amo­ya­ra.
mi­to mi­sa­va­Te­bu­li iw­va. bi­We­bi si­ci­li­sa­gan fex­ze Zlivs
id­g­nen.
_ xom giTxa­ri, na­qur­dal­ma wye­na icis-meT­qi! _ Se­ax­se­na
zvi­ad­ma.
mi­tos pa­su­xis Ta­vi aRa­ra hqon­da.
mze civ­gom­bo­ris qed­ze mi­fa­re­bas api­reb­da. bi­We­bi ne­la
aiSal­nen da ya­ya­niT gas­wi­es sax­le­bi­sa­ken.
Ta­vis ezos rom mi­u­ax­lov­da, zvi­ad­ma qa­le­bis xma­ma­Ra­li
la­pa­ra­ki ga­i­go­na. Ro­bes mo­e­fa­ra da yu­ri da­ug­do. kri­Wi­na­anT
bi­Wis co­li aRel­ve­bu­li la­pa­ra­kob­da.
_ de­da­ka­co, atams vi­na Ci­vis, ki­na­Ram qma­ri mar­gi­liT mo­mik­la!
_ Ti­na, ge­nac­va­le, _ am­bob­da me­o­re xma, _ mag biWs mi­xed­va
un­da, ar gax­soms amas wi­naT ki­na­Ram To­fiT ar da­xo­ca Ce­mi bi­Wi
uflis samsjavro 75
da aq­v­sen­tas ka­ko?!..
zvi­a­dis mwa­red ga­e­Ri­ma da es am­ba­vi ga­ax­sen­da: aq­v­sen­tis ka­
kos da am qa­lis ge­las Zve­li ka­Ji­a­ni To­fis da­kuTxu­li lu­la
epov­naT, kon­da­xi ga­e­ke­Te­bi­naT; ori­ve zvi­ad­ze sa­mi we­liT uf­
ro­se­bi iy­v­nen. ga­mas­ro­li­ne­To, sTxo­vaT zvi­ad­ma. maT er­T­ma­neTs
ga­da­xe­des, ki ba­to­noo, uTx­res da ga­te­ni­li To­fi Se­a­Ce­Ces.
isic saxls ukan ga­vi­da, ram­de­ni­me kra­mi­ti fex­ze da­a­ye­na, man­Zi­
li fe­xiT ga­zo­ma, wa­mo­uw­va, da­u­miz­na da Tofs sa­pi­ris­wam­leb­ze
an­Te­bu­li asan­Ti da­a­do. Tof­ma da­i­qu­xa da yve­la­fe­ri den­Tis
kvam­l­Si ga­ex­via. zvi­ad­ma To­fi xel­Si aiRo, kra­mi­teb­Tan mi­vi­da,
nam­s­x­v­re­ve­bad qce­u­li­yo yve­la. sax­lis uka­ni­dan rom ga­mo­vi­da,
ga­o­ce­bu­li ge­la da ka­ko Se­e­geb­nen, cocxa­li xa­ro? _ hkiTxes.
aba, ra mo­mi­vi­do­da, kra­mi­te­bis ad­gil­ze me xom ar vi­ya­vio, _
upa­su­xaT zvi­ad­ma. pir­ve­lad gav­te­neT, lu­lis ga­xeT­q­vis ime­di
gvqon­da, gve­Si­no­da, imi­tom ve­ra vcli­di­To, upa­su­xes. me­re xe­
li­dan To­fi wag­li­jes, sas­w­ra­fod ga­te­nes, saxls ukan ga­iq­c­
nen, kra­mi­te­bis sa­miz­ne mo­am­za­des da fex­ze rom ad­g­nen, aTi­o­de
na­bi­jis mo­ci­le­biT, ga­te­ni­li To­fiT xel­Si zvi­a­di da­i­na­xes.
ro­go­ri un­da eq­s­pe­ri­men­ti, ax­la gaC­ve­neb­To, da­u­Za­xaT zvi­ad­ma,
To­fi da­u­miz­naT da asa­nTi rom gah­k­ra sa­pi­ris­wam­lis­ken wa­i­Ro,
bi­Web­ma mo­kur­cx­les, Ta­nac rac Za­li da Ro­ne hqon­daT Rri­a­
leb­d­nen, gviS­ve­le­To. ukan Tof­mo­mar­j­ve­bu­li zvi­a­di mis­dev­daT.
aRarc asan­Ti hqon­da da aRarc sa­pi­ris­wam­leb­ze eya­ra den­Ti,
ise eWi­ra To­fi da mis­dev­daT. mTe­li uba­ni Se­i­ya­ra. uf­ro­seb­ma
To­fi rom ga­mo­ar­T­ves, ara­fe­ri uT­q­vams, Cu­mad gab­run­da, Ro­bes
mo­e­fa­ra da gu­li­a­nad axar­xar­da. ge­la da ka­ko ki gar­Se­mox­ve­ul
xal­x­Si Cam­d­ga­riy­v­nen da mom­x­dar am­bav­ze zRap­reb­sa yve­bod­nen. _
eg bi­Wi mTlad nor­ma­lu­ri ar ari­so, _ iZa­xod­nen uf­ro­se­bi.
_ Ti­na, ge­nac­va­le, aba ga­ix­se­ne, am co­ta xnis wi­naT, Cem
su­re­nas ca­mow­men­dil­ze, mTe­li ub­nis Tval­win rom umi­ze­zod
ce­ma da­uwyo, mag biWs ra­Ra­ca sWirs! _ as­k­v­ni­da er­Ti me­zob­lis
qa­li.
es am­ba­vic ga­ix­se­na zvi­ad­ma: sko­li­dan dab­ru­ne­buls Sin er­Ti
fa­Ti­ri egu­le­bo­da: na­xe­va­ri Se­Wa­ma, na­xe­va­ric de­das da­u­to­va,
Tum­ca Sim­Si­li mTlad ver mo­ik­la.
bi­Web­Si sa­Ta­ma­Sod ga­mo­suls su­re­na da tris­ta­ni Se­mox­v­d­

faTiri tafaSi gamomcxvari Txeli puria
76 givi somxiSvili
nen, _ Za­li­a­na gvSia, dRes ara­fe­ri gvi­Wa­miao, uTx­res. zvi­ads
gu­li das­wy­da na­xe­va­ri fa­Ti­ri rom Se­Wa­ma. bi­We­bi isev pur­ze
wu­wu­neb­d­nen. zvi­a­di ra­Ra­cas yoy­ma­nob­da, Sin de­dis wi­li na­xe­
va­ri fa­Ti­ri egu­le­bo­da, bi­Webis da­pu­re­ba un­do­da, mag­ram de­da
eco­de­bo­da, mSi­e­ri rom dar­Ce­bo­da. bo­los gul­ma ve­Rar ga­uZ­lo,
is na­xe­va­ri fa­Ti­ri ga­mo­i­ta­na da bi­Webs Su­a­ze ga­u­yo, maT sul­
mo­uT­q­me­lad ga­day­la­pes Ta­vi­an­Ti wi­li. ram­de­ni­me xnis Sem­deg
tris­ta­ni wa­vi­da. su­re­nam da­na­ne­biT uTx­ra zvi­ads: _ ne­ta­vi
is fa­Ti­ri ma­Sin mo­ge­ta­na, mar­to ro­ca viq­ne­bo­diT, tris­ta­nis
wil­sac me Sev­Wam­dio.
_ ara mgo­nia, rom tris­ta­nis wi­li Seg­r­ge­bo­da, _ din­jad
uTx­ra zvi­ad­ma, _ mSi­er tris­tan­ze fiq­ri ar mo­gas­ve­neb­da.
_ me kar­gad vi­yo da tris­tans Tav­Si qva ux­lia!
_ uji­So da aram­za­da xar, su­ren!
_ aram­za­dis xma mes­mis!
_ Sen­T­vis si­lac ki ar me­me­te­ba, uRir­so!
_ ma­Sin me me­me­te­ba! _ esa Tqva su­re­nam, zvi­ads si­la ga­
utyla­Su­na da ga­iq­ca.
zvi­a­di ar ga­moh­ki­de­bia. an­Te­bul lo­ya­ze xe­li mo­is­va da
ne­la wa­vi­da.
su­re­na ub­nis Tav­Sey­ris ad­gi­las ga­Ce­re­bu­li­yo. de­da­ka­ce­bi
skam­ze is­x­d­nen da sa­ub­rob­d­nen, bav­S­ve­bi iq­ve Ta­ma­Sob­d­nen.
zvi­a­di mi­vi­da da su­re­nas win ji­qur ga­Cer­da. su­re­nas xal­
xis ime­di hqon­da, cal­y­bad ga­i­Ri­ma. co­ta xans id­g­nen ase, qa­leb­
ma gak­vir­ve­bu­li Se­xe­des maT. zvi­ad­ma arc acia arc acxe­la da
su­re­nas iqed­nur Ri­mi­li­an sa­xe­Si sTxli­Sa si­la, rac Za­li da
Ro­ne hqon­da. su­re­na mi­wa­ze ga­cur­da.
_ ra gin­da, Svi­lo, ga­giJ­di?! ra da­gi­Sa­va mag biW­ma?! _ mi­eW­
r­nen qa­le­bi zvi­ads.
mas xma ar amo­u­Ria, mib­run­da da Si­nis­ken gas­wia.
_ yve­lam xom da­i­na­xeT, aba, me ra da­vu­Sa­ve? _ mos­T­q­vam­da
Tval­R­rem­li­a­ni su­re­na.
_ ara, qa­le­bo, eg bi­Wi Tu nor­ma­lu­ri iyos, Ta­vi da­ma­We­riT!
_ Tqva er­T­ma da yve­lam da­uk­ra kve­ri.
_ sawya­li Ti­na, mag giJs Ta­vi­si si­cocx­le Ses­wi­ra! _ viS­
vi­Seb­d­nen qa­le­bi...
zvi­a­di zur­giT mi­e­yu­da Ro­ebs da fiq­reb­Si Ca­i­Zi­ra...
uflis samsjavro 77
qa­le­bi ga­mo­em­S­vi­dob­nen ji­qu­ra­anT qvrivs da Tav­Ta­vi­anT sax­
le­bi­sa­ken gas­wi­es.
zvi­a­di wyna­rad Se­vi­da ezo­Si, de­da isev im ad­gi­las id­ga,
qa­leb­ma rom da­to­ves.
_ yve­la­fe­ri ga­vi­go­ne, de­da, mag­ram Tu Ce­mi gje­ra, gwam­des,
rom me ara­fe­ri da­mi­Sa­ve­bia, sxvas nu­ra­fers mkiTxav, Tu Ce­mi
Ta­vi giy­vars!..
Sin Se­vi­da, tax­t­ze wa­mow­va da va­Ja-fSa­ve­las `gve­lis mWa­me­
lis~ kiTx­va da­iwyo.
de­das xma ar ga­u­cia. kar­gad ico­da, Ta­vi­si Svi­lis xa­si­a­Ti,
zed­met da­ri­ge­bas da da­tuq­s­vas ara­vi­Ta­ri az­ri ara hqon­da; Se­
iZ­le­bo­da uare­si Se­de­gi moh­yo­lo­da.
did­xans kiTxu­lob­da zvi­a­di wigns. ra­Rac ar mos­won­da, ra­
Ra­ca­ze jav­rob­da. dro­dad­ro kiTx­vas wyvet­da, wigns da­xu­rav­da
da oc­ne­ba­Si Ca­i­Zi­re­bo­da, me­re kiTx­vas isev ga­nag­r­Zob­da, eSi­no­
da, ga­nic­di­da, min­dia ada­mi­a­nur sul­mok­le­o­bas ar ah­yo­lo­da da
bu­ne­bas­Tan sa­ub­ris una­ri ar da­e­kar­ga.
de­da mdu­ma­red ak­vir­de­bo­da mis saq­ci­els da ox­v­riT yla­pav­
da mo­wo­lil crem­lebs.

* * *
zvi­ad­ma di­liT gvi­an ga­iR­vi­Za. ad­ga, ezo­Si Ca­vi­da, pi­ri da­i­
ba­na; Tu­Tis xe­Si Ca­mag­re­bul Rer­Z­ze var­ji­Si da­iwyo.
de­dam ezos cocxi ma­ran­Tan mi­a­yu­da da zvi­a­di­sa­ken wa­vi­da,
Tu­Tis xes mxa­riT mi­ey­r­d­no da ne­la da­iwyo.
_ Svi­lo, zvi­ad, xom ar ajo­beb­da, ori kvi­riT wi­Tel­wya­ro­
Si na­ta­lia ba­bos­Tan wa­su­li­ya­vi? iq Se­da­re­biT uf­ro gri­la,
xom ici, na­ta­lia ba­bos ro­gor uy­var­xar, Za­li­an ga­u­xar­de­ba!
na­ta­lia ba­bo, zvi­a­dis de­dis uS­vi­lo de­i­da iyo, Za­li­an Tbi­
li da gu­lis­x­mi­e­ri mo­xu­ci. zvi­a­di xSi­rad ata­reb­da zafxu­lis
ar­da­de­gebs mas­Tan. ax­la es am­ba­vic Za­li­an ga­u­xar­da, Tum­ca,
aS­ka­rad xvde­bo­da, wi­Tel­wya­ro­Si gag­zav­na mis dro­e­biT ga­sax­
le­bas gav­da.
_ dRes­ve wa­val! _ Tqva zvi­ad­ma.
_ kar­gi, Svi­lo, bar­gi uk­ve ga­gim­za­de, isa­uz­me da wa­di...
pa­ta­ra Can­TiT, ro­mel­Sic er­Ti wyvi­li sac­me­le­bi ewyo (de­
dam da­Ji­ne­biT sTxo­va zvi­ads wig­ne­bi ar wa­e­Ro), din­jad mi­a­bi­
78 givi somxiSvili
jeb­da zvi­a­di pur­p­ro­duq­te­bis ba­zi­sa­ken mi­ma­val mtvri­an qu­Ca­ze.
ga­da­i­a­ra alaz­nis ar­x­ze ga­de­bu­li sa­cal­fe­xo xi­di, ga­uy­va ar­
xis mar­cxe­na na­pirs, me­re pa­ta­ra arxs qve­viT da­uy­va, ro­mel­Sic
wylis saS­ve­bi­dan gi­Ji­viT mox­ri­a­leb­da mRvrie na­ka­di. ga­da­re­ul
wyals ga­a­yo­la Tva­li, Sig Ca­var­d­nil kacs tyvi­a­sa­viT wa­i­Rebs,
sadRac qve­viT ise, rom fexs ve­ra­fer­ze mo­i­ki­debs, ga­i­fiq­ra
Ta­vis­T­vis.
ar­xis pi­ras wis­q­vil­Tan ga­Cer­da. aq elo­de­bod­nen mgzav­re­bi
wi­Tel­wya­ros­ken mi­ma­val man­qa­nebs.
xal­xi kra­mi­tiT ga­da­xu­rul wis­q­vi­lis far­dul­Si iyo Se­fa­
re­bu­li. mze Za­lu­mad aWer­da da gzis pi­ras pa­pa­na­qe­ba­Si lo­di­ni
ara­vis un­do­da.
rax­ra­xiT Ca­i­a­ra Zvel­ma to­na­na­xev­ri­an­ma sat­vir­To man­qa­nam.
mgzav­reb­ma wisq­vi­li­dan xe­le­bis qne­va da yvi­ri­li da­iwyes, _ wi­
Tel­wya­ro­Si wag­viy­va­neo. mZRol­ma yu­radRe­ba ar mi­aq­cia, man­qa­nam
svlis Se­u­ne­leb­lad Ca­i­rax­ra­xa.
_ ras yvi­ri­xarT, _ ga­af­r­Txi­la yve­la­ni er­T­ma ga­moc­dil­ma
qal­ma, wi­Tel­wya­ro­Si wam­s­v­le­li Tvi­Ton mog­v­Zeb­nis!
wi­nas­war­mety­ve­lu­ri ga­mod­ga am qa­lis naT­q­va­mi. TxuT­me­ti
wu­Tic ar ga­su­la, rom pur­p­ro­duq­te­bis ba­zis mxri­dan, xvne­
SiT ga­mo­sul­ma `zis-5~-ma ga­da­la­xa ar­xis bo­gi­ri, wis­q­vils
ga­us­wor­da da ga­Cer­da. man­qa­nis ka­bi­ni­dan gaTxup­nu­li mZRo­lis
Ta­na­Sem­we ga­moZ­v­ra da ri­xi­a­nad da­i­Za­xa:
_ wi­Tel­wya­ro­Si vin mo­dis?
aTam­de ada­mi­a­ni tom­re­bi­Ta da sxva­das­x­va bar­giT sir­bi­liT
ga­e­mar­Ta man­qan­sa­ken.
Ta­na­Sem­we ka­bi­ni­dan Za­ra­Si aZ­v­ra da saq­mi­a­nad ga­nacxa­da:
_ ka­cis Tav­ze xu­Ti ma­ne­Ti, erT to­ma­ra­ze _ or ma­neTs avi­
RebT!
_ ra am­ba­via! _ Se­icxa­da er­T­ma qal­ma.
_ Sen, al­baT pir­ve­la­da xar, To­rem aqeT na­va­li rom iyo,
ge­co­di­ne­bo­da, rac Rirs mgzav­ro­ba! _ ag­r­Z­no­bi­na Ta­na­Sem­wem yve­
las, mgzav­ro­bis ga­da­sa­xad­ze Se­Ra­va­Ti ar iq­ne­bao.
man­qa­na ne­la da­iZ­ra. pir­da­pir Za­ris iatak­ze mo­ka­la­Te­bu­
li mgzav­re­bi gza­ze yve­la or­mos, Ta­vi­an­Ti sxe­u­lis Se­qa­ne­biT
grZnob­d­nen.
ti­ba­a­nis bo­lo­Si, er­Ti mo­xu­ci qa­li, ori Tav­mob­mu­li da
uflis samsjavro 79
xi­la­ban­d­ga­da­fa­re­bu­li ved­ro­Ti Se­mo­u­er­T­daT. mZRo­lis Ta­na­Sem­
S­wem xe­lad ga­mo­u­we­ra xu­Ti ma­ne­Tis ga­dax­da.
man­qa­na xvne­SiT Se­ud­ga ge­di­qis xe­o­bas. Za­ra­Si mxdom­Ta mdgo­
ma­re­o­ba ki­dev uf­ro ga­u­a­res­­da, Cax­ra­mul, di­di qve­biT da­fa­rul
xev­ze tom­re­bi da xal­xi maR­la xtod­nen da er­T­ma­neTs enar­cxe­
bod­nen.
_ ne­la, Se mud­re­go, ada­mi­a­ne­bi mig­yavs, sa­qo­ne­li ki ara! _
aya­yan­da xal­xi.
mZRols maT­T­vis yu­ric ar uTxo­ve­bia, rac Se­eZ­lo mi­ax­ri­gi­
neb­da Ta­vis be­ber ziss wyli­sa­gan daR­r­R­nil xe­o­ba­Si.
so­fel oza­a­nis Ca­mos­w­v­riv, viw­ro yel­Tan, man­qa­na uc­bad
ga­Cer­da. isev ga­moC­n­da Ta­na­Sem­wis ga­bur­Z­g­nu­li Ta­vi, amoZ­v­ra
Za­ra­Si da Se­moh­k­ra xe­li xels:
_ aba, fu­li ga­da­vi­xa­doT!
_ ra geC­qa­re­ba, Se ma­macxo­ne­bu­lo, gam­q­ce­ve­bi xom ara
varT?!
_ am­bo­Si­kis bo­lo­Si av­to­in­s­peq­to­ri iq­ne­ba, imas Ta­vi­si un­
da miv­ceT, _ Ta­vi imar­T­la Ta­na­Sem­wem.
mgzav­reb­ma fu­lis ga­dax­da da­iwyes. zvi­a­di ij­da vi­Ra­cis
to­ma­ra­ze da am fa­ca­fucs su­lac ar aq­cev­da yu­radRe­bas. je­ri
ti­ba­a­nel mo­xuc qal­ze mid­ga,
_ ga­mo­uS­vi, Za­lo, xu­Ti ma­ne­Ti! _ Se­ax­se­na Ta­na­Sem­wem.
mo­xuc­ma aT­kec ka­ba­Si da­iwyo Zeb­na; ve­ra da ver ipo­va fu­li.
_ ver mi­po­via, Svi­lo, da­ma­ca­de, Tu­qur­mi­Sam­de vi­pov­ni da
ga­da­gix­di, _ uTx­ra Se­wu­xe­bul­ma mo­xuc­ma Tma­ga­Ce­Cil biWs.
_ Tu­qur­mi­Sam­de ara, sxva ra­Ra gin­da! mo­i­ta fu­li, To­rem
ex­la­ve Ca­mog­s­vam dab­la da iare fe­xiT! _ mar­j­ve­na xe­li sta­ca
biW­ma mo­xucs, dab­la Ca­mo­sas­me­lad, mar­cxe­na­Si ki fu­li hqon­da
Cab­f­Ru­jul­di.
_ da­ma­ca, Svi­lo, da­ma­ca! _ aw­ri­al­da sawya­li mo­xu­ci, mag­
ram fu­li ma­inc ver ipov­na.
_ Ca­di dab­la! _ se­ri­o­zu­lad Se­u­tia Ta­na­Sem­wem.
zvi­ads de­dam mxo­lod aTi ma­ne­Ti mis­ca _ mis­v­la-mos­v­la­Si
un­da hyof­no­da.
ve­Rar mo­iT­mi­na am Tav­xe­di bi­Wis saq­ci­e­li, wa­mox­ta da win
da­ud­ga.
_ xe­li ga­uS­vi mo­xucs!
80 givi somxiSvili
_ gir­Cev­nia Se­ni wi­li fu­li ga­am­za­do!
_ aha, mo­xu­cis fu­li! _ zvi­ad­ma xu­Ti ma­ne­Ti Cas­Ca­ra xel­Si,
_ Cem­sas wi­Tel­wya­ro­Si mi­i­Reb! _ pa­suxs aRar da­e­lo­da, mib­run­
da da to­ma­ra­ze Ca­moj­da.
_ ex­la­ve mo­i­ta, To­rem dab­la ga­da­giS­veb! _ ix­ti­ba­ri ar
ga­i­te­xa Ta­na­Sem­wem.
_ fuls wi­Tel­wya­ro­Si mog­cem, Tu Tavs ar da­ma­ne­beb, gaC­ve­
neb vin vis ga­da­uS­vebs! _ fo­la­di ak­ves­da zvi­a­dis xma­Si.
_ vna­xoT, vna­xoT, Sen Tu ga­dax­to­ma gaqvs gan­z­ra­xu­li, eg
ar ga­mo­va! _ da­i­muq­ra Ta­na­Sem­wem da bur­tyu­niT CaZ­v­ra ka­bi­na­Si.
co­ta xans ra­Ra­ca­ze isa­ub­res iman da mZRol­ma da me­re isev
da­iZ­ra man­qa­na.
ar­bo­Sik­Tan oTxi ul­va­Se­ba­Re­re­bu­li mkvir­cx­li bi­Wi Se­e­
ma­taT.
_ bi­We­bo, Tqven­ze sam-sa­mi ma­ne­Ti iq­ne­ba, aqe­dan­ve ico­deT! _
Se­ax­se­na Ta­na­Sem­wem.
_ ma­gas ra­Ra Tqma un­da! _ dar­di­man­du­lad upa­su­xes bi­Web­ma
da Za­ra­ze er­T­ma­neT­ze xe­li­xel­ga­dax­ve­u­le­bi ga­Cer­d­nen.
Tav­wya­ros­Tan man­qa­nam svlas uk­lo, mZRol­ma siC­qa­re Sec­va­
la. bi­Web­ma er­T­ma­neTs aniS­nes da Za­ris uka­na bor­ti­dan, sa­a­vi­a­
cio de­san­ti­viT Ca­lag­d­nen mtvri­an gza­ze.
wi­Tel­wya­ros rom mi­u­ax­lov­d­nen, man­qa­na er­Txel ki­dev ga­
Cer­da, isev amoZ­v­ra Ta­na­Sem­we Za­ra­Si, bi­We­bi rom ve­Rar da­i­na­xa,
ay­vir­da:
_ li­mo­na Zia, gaq­ce­u­lan!
_ ox, ma­ga­Ti, de­da!.. _ abo­boq­r­da li­mo­na Zia ka­bi­na­Si.
_ ga­mo­uS­vi Se­ni xu­Ti ma­ne­Ti, To­rem vi­ci, Senc ga­iq­ce­vi! _
Se­u­tia gab­ra­ze­bul­ma biW­ma zvi­ads.
_ fuls wi­Tel­wya­ro­Si mi­i­Reb! _ iyo din­ji pa­su­xi.
_ li­mo­na Zia, ar ix­dis! _ mi­eW­ra bi­Wi mZRols.
ka­bi­nis ka­ri ne­la ga­i­Ro. sa­fe­xur­ze sa­Su­a­lo­ze da­ba­li ta­
nis ka­ci gad­mo­vi­da, ko­kar­di­a­ni qu­di yal­y­ze Sem­d­ga­ri exu­ra,
wve­riT, ver­ti­ka­lu­rad, ze­viT iyu­re­bo­da, TiT­qos un­do­da, li­
mo­na Zi­as­T­vis si­maR­le mo­e­ma­te­bi­na. Zlivs da­i­na­xes mgzav­reb­ma
mZRo­li.
zvi­ads sa­xe­ze Ri­mil­ma ga­da­ur­bi­na.
_ ga­da­i­xa­de fu­li, To­rem Ca­mo­gag­deb da ga­gab­r­tye­leb! _
uflis samsjavro 81
da­e­muq­ra li­mo­na Zia.
_ xe­li ar agic­des! _ da­cin­viT Se­ex­mi­a­na zvi­a­di. _ fuls
wi­Tel­wya­ro­Si mi­i­RebT! _ da­u­ma­ta. li­mo­na Zi­am co­ta xans ifiq­
ra, me­re uceb ga­dawy­vi­ta:
_ bal­Ro, Za­ra­Si dar­Ci, Tval­yu­ri adev­ne, ar Cax­tes! _ ub­r­
Za­na Ta­na­Sem­wes, Tvi­Ton ki isev ka­bi­na­Si SeZ­v­ra.
man­qa­na wi­Tel­wya­ros ba­zar­Tan ga­Cer­da. mgzav­reb­ma Za­ris yve­
la bor­ti­dan ya­ya­niT iwyes Ca­mos­v­la.
zvi­a­di sas­w­ra­fod Cax­ta dab­la da ti­ba­a­nel mo­xucs mi­ex­ma­
ra ved­ro­e­bis Ca­mo­Re­ba­Si.
mZRo­lis Ta­na­Sem­we sas­w­ra­fod Ca­mo­bobR­da man­qa­ni­dan, mi­ir­bi­
na zvi­ad­Tan, win da­ud­ga da ga­mom­w­ve­vad uTx­ra:
_ mo­i­ta fu­li!
zvi­ad­ma dam­ci­na­vad Se­xe­da, biWs, xe­le­bis na­o­Web­Si WuWyi ise
hqon­da Cam­k­v­da­ri, sa­eW­vo iyo, mi­si iqi­dan ga­mo­dev­na.
_ ram ga­ga­xar­ba, bi­Wo, ara grcxve­nia?! _ dam­ri­geb­lu­rad
uTx­ra zvi­ad­ma.
biWs Ser­cx­va, ga­wiT­l­da, xe­le­bi uxer­xu­lad aaTa­ma­Sa:
_ me ra, Cem­T­vis xom ar min­da? li­mo­na Zi­as yve­la ka­ci daT­
v­li­li hyavs da fuls ise mTxovs, _ Tva­leb­ze crem­li mo­ad­ga,
_ ar min­da Se­ni fu­li! _ uTx­ra nawyen­ma da ukan gab­ru­ne­ba
da­a­pi­ra.
zvi­ad­ma xuT­ma­ne­Ti­a­ni amo­i­Ro da WuWyi­an xel­Si Ca­uWyu­na.
_ ise, li­mo­na Zi­as Tavs rom da­a­ne­beb­de, uf­ro kar­gi bi­Wi
iq­ne­bo­di! _ uTx­ra da me­gob­ru­lad da­ar­tya mxar­ze xe­li;
mob­run­da, ori­ve ved­ro aiRo, _ wa­vi­deT, ba­bo, ba­zar­Si, _
uTx­ra mo­xucs da baz­ri­sa­ken gas­wia.
mo­xucs zvi­a­dis pa­ta­ra Can­Ta eWi­ra xel­Si da ukan loc­va-
kur­Txe­viT mih­y­ve­bo­da.
baz­ris ka­reb­Tan zvi­ad­ma ved­ro­e­bi da­awyo.
_ Svi­lo, ge­nac­va­le, mo­mi­ca­de, gav­yi­di pa­mi­dors da ex­la­ve
da­gib­ru­neb Sens xuT ma­neTs.
zvi­ad­ma mo­xucs Ta­vi­si Can­Ta ga­mo­ar­T­va, _ kar­gad iya­vi, ba­bo!
_ mi­a­Za­xa da, sa­nam mo­xu­ci ra­mis Tqmas mo­a­xer­xeb­da, sir­bi­liT
ga­u­Ci­nar­da baz­ris kuTxe­Si.
82 givi somxiSvili
* * *
sa­Ra­mo iyo.
go­gi­la­anT uban­Si di­di xma­u­ri id­ga. suy­ve­la ezo­Si, mol­ze
ga­mo­qu­Ce­bu­li­yo, did­sa da pa­ta­ras sa­ze­i­mo gan­wyo­bi­le­ba hqon­
da. wre Se­ek­raT da bi­We­bis Wi­da­o­bas Se­Za­xi­le­bi­Ta da xar­xa­riT
uer­T­de­bod­nen.
ub­nis avan-Ca­va­ni mZRo­li kirile, jan-Ro­niT sav­se mxi­a­ru­li
ka­ci, zvi­a­dis yo­vel ga­mo­Ce­nas Wi­da­o­biT aR­niS­nav­da xol­me. zvi­a­
di yo­vel­T­vis mi­si fa­la­va­ni iyo da yve­la­ze Za­li­an is uxa­ro­da,
ro­ca igi Ta­vis­ze uf­ros bi­Webs aq­cev­da.
zvi­ads uk­ve ram­de­ni­me biW­Tan war­ma­te­biT hqon­da Wi­da­o­ba
dam­Tav­re­bu­li, rom ki­ri­lem da­i­Za­xa:
_ aba, mas­xar, _ ase eZa­xod­nen ro­bin­zons, ro­me­lic zvi­ad­ze
ori wliT uf­ro­si iyo, _ ga­mo­di da da­e­Wi­de zvi­ads!
_ da­ve­Wi­de­bi-ra! _ Ta­ma­mad ga­dax­ta wre­Si mas­xa­ra.
me­sa­me waq­ce­vis Sem­deg, mas­xa­ram Wi­da­o­ba­ze uari ga­nacxa­da.
_ eg wno­rel jib­gi­reb­Tan ari ga­wa­fu­li, _ mi­ex­ma­ra mas­xa­
ras de­da­mi­si ag­ra­fi­na.
_ Se yve­la­fer­Si lo­xe, Se­na! _ pan­Ru­ri mi­a­yo­la kirilem
mas­xa­ras. na­ce­mi, upat­ro­no ZaR­li­viT ku­da­mo­Zu­e­bu­li, mas­xa­ra
bur­tyun-bur­tyu­niT mij­da Ro­bis Zir­Si.
ag­ra­fi­na ax­la zvi­ads mi­ux­ta:
_ bi­Wo, ra ari, rom Ca­mox­val Tan Cxu­bi da da­vi­da­ra­ba mo­
gaqvs xol­me?!
zvi­ad­ma mxre­bi aiCe­Ca.
_ Se aSa­ro, is gir­Cev­nia im don­d­lo biWs as­wav­lo Wkua! _
Se­uR­ri­na kirilem ag­ra­fi­nas.
_ Se­ni co­li gawy­da wel­Si mu­Sa­o­biT, Se usaq­mu­ro, dga­xar
da go­go-bi­Webs aZiZ­gi­la­veb! _ mi­ub­run­da ag­ra­fi­na.
_ aba, aba! nu ga­da­am­la­Se, To­re!.. _ Se­ubR­vi­ra kirilem ag­ra­
fi­nas da ena Ca­ay­la­pi­na...

* * *
wi­Tel­wya­ro­Si zvi­a­dis stum­ro­bis sa­mi dRe ga­vi­da. bi­We­bi
bur­Tis Ta­ma­SiT er­To­bod­nen. bo­los mos­wyin­daT da yve­la aka­ci­
is Crdil­Si Seg­rov­d­nen.
_ mo­di, bi­Webo, eli­a­sa­ken wa­vi­deT, _ az­ri ga­moT­q­va mas­xa­
uflis samsjavro 83
ram, _ iq mze­sum­zi­ras bev­ri gvri­ti ese­va da vi­na­di­roT.
er­Tx­mad mo­i­wo­nes mas­xa­ras wi­na­da­de­ba. Sur­du­le­bi ga­mar­Tes
da eli­is gzas da­ad­g­nen...
mze­sum­zi­rebs ka­la­Te­bi ise dam­Zi­me­bo­daT, rom mzis dev­nis­
T­vis Ta­vi da­e­ne­be­bi­naT da, mxreb­Si ga­dad­re­ki­le­bi, mi­was Cah­yu­
reb­d­nen.
_ bi­Wos, ra ka­la­Te­bia, _ da­i­Za­xes bi­Web­ma da yve­la­ze di­di
Ta­ve­bis mo­saZe­b­naT nak­veT­Si ga­da­vid­nen.
bev­ri ex­ve­waT zvi­a­di, am saq­mes nu Ca­di­xarT, gvri­teb­ze
vi­na­dir­o­To, mag­ram yu­ri ara­vin aTxo­va da ma­le mze­sum­zi­ris
ka­la­Te­biT dat­vir­Tu­leb­ma gza­ze mar­to dar­Ce­nil zvi­ad­Tan mo­
i­ya­res Ta­vi.
_ ra mSi­Sa­ra yo­fil­xar, er­Ti Ta­vis mo­te­xac ver ga­be­de,
Ti­To Ta­vi yve­lam miv­ceT, bi­We­bo! _ Ri­mi­liT Tqva mas­xa­ram da
er­Ti yve­la­ze pa­ta­ra ka­la­Ti ga­u­wo­da zvi­ads. sxveb­mac mi­ba­Zes
mas­xa­ras.
zvi­ad­ma xe­li auk­ra mas­xa­ras:
_ na­qur­da­li Sen­T­vis da­i­to­ve, me ara mWir­de­ba! _ da­nar­Ce­
neb­sac xe­li ha­er­Si ga­u­Cer­daT.
_ wnor­Si sul qur­do­ba­ze xar da aq gax­di an­ge­lo­zi?! _
ix­ti­ba­ri ar ga­i­te­xa mas­xa­ram.
ya­ra­ul­ma, etyo­ba, So­ri­dan ga­i­go qur­de­bis Se­mo­se­va, uCum­ra
mi­e­pa­ra bi­Webs da am sa­u­bar­Si rom iy­v­nen, uceb das­Wyiv­laT:
_ hoi, Tqve ga­sawy­ve­te­bo! _ ga­mo­var­da mzu­sum­zi­re­bi­dan da
bi­Webs mi­eW­ra, _ ad­gi­li­dan fe­xi ar mo­ic­va­loT!
me­ve­lis pir­ve­li day­vi­reb­is­Ta­na­ve bi­Webs xel­Si aCon­Cxi­li
ka­la­Te­bi gas­c­viv­daT da Si­Si­sa­gan Tav­pi­ris­m­t­v­re­viT ga­iq­c­nen.
zvi­a­di id­ga mze­sum­zi­ris Ta­vebs So­ris, ad­gi­li­dan fe­xi ar
mo­uc­v­lia, Seg­ne­ba imi­sa, rom mas ar uqur­d­nia, me­ve­les­Tan pi­ris­
pir Sey­ris uf­le­bas aZ­lev­da.
me­ve­les ime­di hqon­da, yve­la­ni ga­iq­ce­od­nen da iner­ci­iT mi­
eW­ra ji­qur ga­Ce­re­bul zvi­ads. erTi ki­dev sca­da, iq­neb da­vaf­r­
Txoo bi­Wi:
_ Senc ima­Ti xar, Se ma­maZ... _ zvi­a­dis ak­ve­se­bul Tva­lebs
rom Se­xe­da, da­sar­ty­me­lad awe­u­li xe­li ci­vad da­uS­va.
_ tyu­i­lad mlan­ZRav, Zia, me er­Ti Ta­vic ar mo­mi­tex­nia! _
mtki­ced uTx­ra zvi­ad­ma da ga­mob­run­da.
84 givi somxiSvili
_ Senc mo­gi­tex­nia da ima­Tac, mag­ram, ga­gi­go­ni­aT, xal­xo,
gaq­ce­vac ar un­da, la­mis aqeT me mce­mos! _ Se­icxa­da me­ve­lem. _
Sen aqa­u­ri fe­ri ar ga­devs, bal­Ro, isi­ni ki vi­ca­ni, go­gi­la­anT
ub­ni­sa­ni un­da iy­v­nen. mi­xo! da­Ta! pe­to! ga­mo­i­xe­deT, xal­xo, iq­
ne­ba Tqven ma­inc ic­noT es axa­li ji­Sis qur­di, qur­di ki ara,
ya­Ca­Ria, ara­vis epu­e­ba! _ da­iwyo yvi­ri­li me­ve­lem.
zvi­ads ga­ax­sen­da at­mis qur­do­bis mwa­re gak­ve­Ti­li da na­bijs
mo­u­ma­ta, mag­ram gaq­ce­va ar ufiq­ria. gza­ze fic­ris Ro­bes­Tan mom­
d­ga­ri ori qa­li Se­ex­mi­a­na:
_ Se­na xar, bi­Wo, mze­sum­zi­ras rom ipa­rav?! ara grcxve­nia?!
eg aqa­u­ri ar aris, gog­ili­a­anT na­ta­li­as stu­ma­ri un­da iyos.
etyo­ba, iqi­dan mo­i­ci­les, ise­Ti amo­sag­de­bi Cans! _ ar as­c­da zvi­
ads Ta­vi­si ukuR­mar­Ti be­dis ga­na­Ce­ni.
sa­Ra­mo­Ti go­gi­la­anT uban­Si di­di CoC­qo­li id­ga. me­ve­le da
ram­de­ni­me qa­li xma­maR­la yve­bod­nen am ucxo bi­Wis qur­do­bis
am­bavs. xSi­rad mas­xa­ras wu­wu­nis xmac is­mo­da, _ ra vqna, ram­
de­ni vex­ve­weT, mze­sum­zi­ris qur­do­ba ar Se­iZ­le­ba-meT­qi, mag­ram
Za­la­Ti wag­viy­va­na, Cven er­Ti Ta­vic ar mog­vi­tex­nia, sul iman
da­am­t­v­ria.
ga­wiw­ma­te­bu­li ag­ra­fi­na iqa­u­ro­bas ik­leb­da: _ gag­vi­fu­Wa
bav­S­ve­bi, Tu dro­ze ar wa­eT­ra aqe­dan, yve­las gag­vi­ya­Ca­Rebs. _
Cu­mad ij­da na­ta­lia ba­bo wif­lis kun­Z­ze da mdu­ma­red xvde­bo­da
az­vir­Te­bu­li mom­Civ­re­bi­sa da me­zob­le­bis ga­u­Ta­ve­bel say­ve­du­
rebs.
zvi­a­di klu­bis Ro­bis bo­Zis Zir­Si, mwva­ne ba­lax­ze ij­da,
Ta­vi mux­leb­Si Ca­er­go da ­ yurs ug­deb­da Ro­bis me­o­re mxa­res
ate­xil qa­riS­xals.
sa­Ra­mo­Ti, gvi­an Se­vi­da Sin. na­ta­lia ba­bos xma ar ga­u­cia.
saW­me­li da­ud­ga win da Cu­mad daj­da kuTxe­Si.
_ cu­di ara­fe­ri Ca­mi­de­nia, ba­bo! _ mtki­ced Tqva zvi­ad­ma,
saW­me­li­saT­vis pi­ri ar da­ud­via, ise wa­vi­da da­sa­Zi­neb­lad.
_ sawya­li go­go, ram­de­ni mwa­re dRe­e­bi aqvs na­na­xi am bi­Wis
xel­Si, _ Ca­i­la­pa­ra­ka Ta­vis­T­vis da zvi­ads ga­a­yo­la mdu­ma­red
Tva­li. frTxi­lob­da mo­xu­ci, ico­da, zvi­a­dis xa­si­a­Ti, pa­ta­ra
wye­na da da­e­kar­ge­bo­da bi­Wi.
uflis samsjavro 85
* * *
bur­Tis Ta­ma­SiT daR­li­li da ga­of­li­li bi­We­bi klu­bis ezo­
Si, di­di aka­ci­is Crdil­Si mol­ze da­e­yar­nen.
_ ra kar­gi iq­ne­bo­da ex­la mdi­na­re­Si ba­na­o­ba, _ inat­ra zvi­
ad­ma.
_ mo­di, klu­bis auz­Si vi­ba­na­oT, _ wam­o­a­ye­na wi­na­da­de­ba mas­
xa­ram.
_ ro­gor Se­iZ­le­ba, mag wyals da­sa­le­vad xma­ro­ben! _ Se­e­pa­
su­xa maT­Si yve­la­ze pa­ta­ra no­da­ri.
klu­bis ezo­Si di­di auzi mi­wa­Si iyo Cad­g­mu­li, ze­vi­dan sa­
gul­da­gu­lod ga­da­e­xu­raT Tu­nu­qiT, er­Ti mxri­dan ka­ri hqon­da.
mis kam­ka­ma wya­ls xSi­rad da­sa­le­vad da zog­jer sa­xan­Z­ro sa­Wi­
ro­e­bi­saT­vis iye­neb­d­nen. sicxi­sa­gan ga­gu­dul Su­adRi­sas gril
auz­Si ba­na­o­ba di­di cTu­ne­ba iyo.
_ ara, mag wyals xal­xi svams, usin­di­so­ba iq­ne­ba Sig ba­na­o­ba!
_ mtki­ced Tqva zvi­ad­ma.
_ ma­le yve­las an­ge­lo­ze­bad gvaq­cev, _ dam­ci­na­vad Se­e­pa­su­xa
mas­xa­ra.
zvi­ads ga­ax­sen­da, ro­gor xma­maR­la cru­ob­da mas­xa­ra, mze­­sum­
zi­ris qur­do­bas mas ro­ca ab­ra­leb­da, ara­fe­ri uTx­ra, Ta­vis­T­vis
ga­e­Ri­ma.
mas­xa­ras ego­na imi­tom ga­i­Ri­ma zvi­ad­ma, rom ga­i­fiq­ra _ ver
ga­be­dav ba­na­o­ba­so.
_ ax­la ga­yu­re­bi­nebT se­irs, ra mSve­niv­rad gav­g­ril­de! _
mas­xa­ram da­iwyo sac­me­le­bis gax­da, aka­ci­is Crdil­Si da­ya­ra da
tru­sis ama­ra auzi­sa­ken wa­vi­da, mas me­o­re bi­Wic miy­va. da­nar­Ce­ni
bi­We­bi ba­Ri­dan ga­i­par­nen, _ es ba­na­o­ba kar­gad ar dam­Tav­r­de­bao.
zvi­a­di Crdil­Si wa­mo­wo­li­li dar­Ca, iqa­ve ori­ve bi­Wis ta­ni­sa­
mo­si eya­ra.
mas­xa­ra mi­i­pa­ra auz­Tan, ga­da­ra­zu­li ka­re­bi gax­s­na da Sig
SeZ­v­ra, mas me­o­re bi­Wic miy­va. er­Tad Ca­var­d­nen wyal­Si da ise­Ti
tya­patyu­pi da dga­fu­ni ate­xes, zvi­ads ego­na ix­r­Co­bi­a­no.
etyo­ba, ya­ra­ul­sac mo­es­ma xma­u­ri ba­Ris bo­lo­dan ga­mo­i­xe­da,
auzis ka­re­bi Ria rom da­i­na­xa, yvi­ri­liT da qoT­qo­TiT wa­mo­vi­da.
bi­We­bi ma­Sin­ve amoc­viv­d­nen wyli­dan da ga­iq­c­nen, aka­ci­is Crdil­
Si day­ril ta­ni­sa­moss das­ta­ces xe­li, ku­ti­kar­Si gaZ­v­r­nen da
me­zob­lis ezo­Si ga­u­Ci­nar­d­nen.
86 givi somxiSvili
zvi­a­di ne­la wa­mod­ga, Sar­va­li ga­i­ber­tya da was­v­la da­api­ra,
ya­ra­u­li yvi­ri­li­Ta da xe­le­bis qne­viT mo­var­da.
_ vin iy­v­nen, rom ba­na­ob­d­nen?!
_ me ra vi­ci?
_ Senc ima­Ti am­xa­na­gi xar! wa­mo­di, sar­daf­Si rom Se­gag­deb,
yve­la­fers daf­q­vav! _ ya­ra­ul­ma zvi­ads xe­li sta­ca da sar­da­fis­
ken gaT­re­va da­u­pi­ra. zvi­ad­ma ya­ra­uls xe­li Se­aS­ve­bi­na da ise­Ti
Tva­liT Se­xe­da, gaT­re­va ve­Rar ga­be­da.
_ uyu­reT, ka­co, Se­iZ­le­ba xe­lic Se­mo­mib­ru­nos, am mamZ!..
_ Cem­gan ra gin­da, Zia, xom da­i­na­xe, rom me ara­fe­ri da­mi­Sa­
ve­bia? _ Sem­ri­geb­lu­ri to­niT uTx­ra zvi­ad­ma.
_ rac da­gi­Sa­ve­bia, giC­ve­neb, Za­li­an kar­gad gic­nob, na­ta­li­
as dis­wu­lis Svi­li ara xar?! _ bur­tyu­niT gab­run­da ya­ra­u­li
ukan.
im sa­Ra­mos ki­dev er­Ti sa­Civ­ris mos­me­na mo­ux­da na­ta­lia ba­
bos. wi­na dRis sce­na gan­me­or­da.
biWs yo­vel­g­va­ri Ta­ma­Sis xa­si­a­Ti wa­ux­da, Ta­na­ub­ne­le­bi­sa­ken
aRar mi­u­wev­da gu­li.
me­o­re dRes, mdu­ma­red is­x­d­nen bi­We­bi mo­ed­nis kuTxe­Si, sa­
dac fex­burTs Ta­ma­Sob­d­nen xol­me, klu­bis ezo­Si Ses­v­las ve­Ra­
ra be­dav­d­nen.
_ mo­di, min­dor­Si wa­vi­deT, _ wa­mo­iwyo mas­xa­ram, _ SroS­neb­
ze ga­vi­na­di­roT.
_ kar­gi, wa­vi­deT! _ wa­mo­i­Sal­nen bi­We­bi. _ zvi­a­di ad­gi­li­dan
ar daZ­ru­la.
_ ra­tom ar mo­di­xar, zvi­ad? _ mi­ub­run­d­nen bi­We­bi.
_ wa­mos­v­la min­da, mag­ram ra­Ra­cas mo­i­pa­ravT da isev me ga­
mix­de­ba Wi­rad! _ say­ve­du­riT Tqva zvi­ad­ma.
bi­Web­ma yoy­ma­ni da­iwyes, min­dor­Si was­v­la CaS­la­ze iyo.
_ Tu ara­fers mo­i­pa­ravT, ma­Sin wa­mo­val! _ mtki­ced Tqva
zvi­a­dma.
bi­We­bi Se­pir­d­nen, ara­fers mo­vi­pa­rav­To da da­i­me­de­bu­li zvi­
a­dis Tan­x­le­biT gaud­g­nen gzas.
Su­adRis mzem bi­We­bi Zal­ze Se­a­wu­xa. SroS­ne­bis dev­nam Se­de­gi
ver ga­mo­i­Ro. mxo­lod ram­de­ni­me be­Ru­ra mo­na­di­res. da­sicxu­o­le­
bi da ga­le­qe­bu­le­bi Re­le­Si wya­ros mi­ad­g­nen. blo­mad moC­qef­da
spi­len­Zis mil­Si wya­li. wya­ro sa­gul­da­gu­lod amo­e­Se­ne­bi­naT
uflis samsjavro 87
ce­men­tiT, iq­ve, mi­lis gas­w­v­riv,. mo­ewyoT grZe­li na­vi, rom­lis
gver­de­bi mwva­ne xavss da­e­fa­ra, fsker­ze ki sqlad da­le­qi­li­yo
la­mi. ne­la moZ­ra­ob­da gam­W­vir­va­le wya­li nav­Si da ga­dam­S­veb Ra­
ri­dan Re­le­Si ga­daCx­ri­a­leb­da.
bi­We­bi mils mi­e­siv­nen, wyur­vi­li rom mo­ik­les, nav­Si Cac­viv­
88 givi somxiSvili
d­nen da ise­Ti dga­fu­ni ate­xes, rom fsker­ze da­le­qi­li ta­la­xi
sul er­Ti­a­nad gaT­q­v­i­fes wyal­Si. ax­la wmin­da wylis ma­gi­er,
ra­Rac tla­pos msgav­si WuWyi­a­ni ma­sa id­ga nav­Si.
bev­ri ex­ve­wa zvi­a­di bi­Webs, _ wyals nu am­R­v­revT, sa­qon­lis
da­sa­le­vad aris, sa­Ra­mom­de aRar da­iw­min­de­bao, mag­ram vin da­u­
je­ra? ij­da mo­So­re­biT, bel­t­ze da uyu­reb­da am ali­a­qoTs. ise
iy­v­nen bi­We­bi gar­Tu­li Ta­vi­an­Ti saq­mi­a­no­biT, rom ver ga­i­ges,
ro­gor mo­ad­gaT wyal­mo­nat­re­bu­li na­xi­ri. mwyem­s­ma rom da­i­na­xa
nav­Si acek­ve­bu­li bi­We­bi, ga­cof­da:
_ Tqve So­bel­ZaR­le­bo, eg ra giq­ni­aT! _ da­iR­ri­a­la da msxvi­
li Svin­dis jox­mo­mar­j­ve­bu­li bi­We­bi­sa­ken ga­qan­da.
fxa­WaglejiT amoc­viv­d­nen bi­We­bi na­vi­dan da sir­bi­liT auy­v­
nen fer­dobs; mwyem­si yve­la­ze pa­ta­ras, no­dars mis­w­v­da, uzo­mod
gab­ra­ze­bul­ma ve­Rar mo­zo­ma da jo­xi da­sar­ty­me­lad mo­iq­nia,
zvi­ad­ma xe­li uta­ca. no­da­ri ga­iq­ca, myemss zvi­a­di Ser­Ca xel­Si,
ar mo­e­lo­da am­xe­la kad­ni­e­re­bas, gab­ra­ze­bul­ma mo­qa­Ca jo­xi Ta­
vis­ken da da­iT­ria zvi­a­di, bi­Wi joxs xels ar uS­veb­da, kar­gad
ico­da, ro­gorc xels ga­uS­veb­da, mis zur­g­ze aTa­maS­de­bo­da. mwyem­
s­ma ori­ve xe­liT as­wia jo­xi, zvi­a­dic Tan ah­y­va.
_ ga­uS­vi xe­li, To­rem ce­miT gag­xeT­qav! _ mwyem­si cof­sa
yri­da.
zvi­ads sxva ga­mo­sa­va­li aRar hqon­da, kar­gad ico­da, ro­gorc
ga­uS­veb­da xels, ga­jox­va ar as­c­de­bo­da, ami­tom iyo, rom Tav­gan­
wi­ru­lad ar ane­beb­da mwyemss Ta­vis joxs.
am ZiZ­gil­Si iy­v­nen, rom na­xi­ris bo­lo­Si mom­val­ma Su­ax­nis
kac­ma mo­us­w­roT da ga­aS­ve­laT.
_ ra mox­da? ras da­obT? _ ikiTxa man.
_ na­xe ra dRe­Si Ca­ug­di­aT wya­li, sa­qo­ne­li ve­Ra­ra svams!
_ jo­xiT aC­ve­na mwyem­s­ma nav­ze, rom­le­sac Zro­xe­bi ax­los aRar
eka­re­bod­nen, mil­Tan Seg­ro­vi­liy­v­nen da di­di mi­wol-mo­wo­la
hqon­daT mi­li­dan wylis da­sa­le­vad.
Su­ax­nis mwyemss ewyi­na da zvi­ads mi­ub­run­da:
_ ara grcxve­nia, bi­Wo?! _ uTx­ra say­ve­du­riT.
_ es amas ar Ca­u­de­nia, ager ima­Ti bra­lia, _ jo­xiT aC­ve­na mwyem­
s­ma go­ris Tav­ze Seg­ro­vil bi­Web­ze, _ es ki imaT ga­mo­e­sar­C­la.
bi­We­bi sir­bi­liT da­eS­v­nen go­ris me­o­re mxa­res, mar­to no­da­
ri dar­Ca ad­gil­ze, mzve­ra­vi­viT ze­vi­dan uyu­reb­da, Tu ra xde­
uflis samsjavro 89
bo­da wya­ros­Tan.
_ eg­re Tav­ga­mo­de­biT rom da­me­ta­ke, aba, ax­la ra­to ar gSve­
li­an isi­ni!
_ me imaT Sve­lis ime­diT ar gi­ta­ce xe­li jox­ze, rom da­ger­
tya im pa­ta­ra bi­Wi­saT­vis, me­re mwa­red ina­neb­di.
_ mar­Ta­li xar, ise gav­b­raz­di, rom Wkua dav­kar­ge, mad­lo­bis
me­ti ra meT­q­mis, _ dar­cx­ve­ni­lad Tqva mwyem­s­ma.
_ vi­si bi­Wi xar, Svi­lo? _ Se­e­kiTxa Sua xnis mwyem­si.
_ aqa­u­ri ara var, Zia, stum­ra­da var Ca­mo­su­li.
_ vi­si stu­ma­ri xar, Svi­lo?
_ go­gi­la­anT na­ta­li­as dis­wu­lis Svi­li var.
_ hoo, Sen Ti­na­si iq­ne­bi, _ Ta­vis­T­vis Tqva mwyem­s­ma, _ eg­re
Tav­ga­mo­de­biT rom da­e­ta­ke am kacs, am­xa­na­geb­ma ra­tom mi­ga­to­ves?
ga­sak­vi­ria, wya­li imaT aam­R­v­ri­es, Sen ar mo­na­wi­le­ob­di, ro­ca
ga­u­Wir­daT, isev aman ga­mo­i­do Ta­vi, imaT ki arc ain­te­re­sebT
amis be­di. zvi­ads xma ar amo­u­Ria.
_ Svi­lo, Sin, ro­ca mix­val, na­ta­lia ba­bos uTxa­ri, ba­Ra­anT
jan­di­e­ri vna­xe-Tqo; Cven So­re­u­li na­Te­sa­ve­bi varT. uTxa­ri, iq­ne­ba
C­ven­Tan ga­mo­giS­vas. es zafxu­li aq ga­a­ta­re, swo­red Sen­na­i­ri bi­We­
bi gvWir­de­ba. ro­gorc Ca­mo­val, auci­leb­lad na­ta­li­as mec vety­vi.
Za­li­an mo­me­wo­na es bi­Wi, _ mi­ub­run­da mwyemss jan­di­e­ri.
_ ara Rirs, Zia, ma­le un­da dav­b­run­de wnor­Si, _ zvi­a­di wa­
sas­v­le­lad mo­em­za­da.
_ ma­i­ca, Svi­lo, ma­i­ca! _ jan­di­er­ma zur­gi­dan gu­da mo­ix­s­na,
mi­wa­ze daj­da, pu­ri, yve­li da SaS­xi amo­a­la­ga. _ Cvens Ra­ri­bul
pur­ma­ril­ze un­da dag­pa­ti­JoT.
_ ara, Zia, bi­We­bi mSiv­re­bi iy­v­nen, me mar­to yel­Si ar ga­da­
mi­va luk­ma! _ zvi­a­di wa­sas­v­le­lad mo­em­za­da.
jan­di­e­ri gaS­ter­da. Ta­vis­T­vis ga­i­fiq­ra: _ es maT ga­mo kin­
a­Ram ga­jo­xes, imaT ki mi­a­to­ves da ga­iq­c­nen, ax­la pu­ris Wa­mas
ar api­rebs, bi­We­bi mSiv­re­bi ari­a­no, ba­ra­qa­la, Svi­lo!
_ kar­gad iya­viT! _ Tqva zvi­a­dma da gzas ga­ud­ga.
_ ma­i­ca, bal­Ro, ma­i­ca! _ saC­qa­rod aiRo er­Ti So­Tis pu­ri,
zed yve­li­sa da SaS­xis naW­re­bi da­a­do jan­di­er­ma da Za­liT Cas­
Ca­ra xel­Si zvi­ads. _ di­di mad­lo­ba, _ uTx­ra zvi­ad­ma da Cqa­ri
na­bi­jiT Se­ud­ga aR­marTs.
did­xans uyu­reb­da jan­di­e­ri mi­ma­val zvi­ads, me­re Rrma fiq­
90 givi somxiSvili
reb­Si Ca­Zi­rul­ma Ta­vis­T­vis Ca­i­du­du­na:
_ ex, kar­gi bi­Wi xar, Svi­lo, mag­ram Se­ni xa­si­a­Tis ga­mo, bev­
r­jer mog­x­v­de­ba sxvi­si mo­sax­ved­ri jo­xi am aR­marT-daR­mar­Ti­an
wu­Ti­so­fel­Si!..
zvi­ads mar­to pa­ta­ra no­da­ri elo­de­bo­da. ga­mom­ye­vio, uTx­ra
da mdu­ma­red gas­wi­es Si­ni­sa­ken.
ori­ve klu­bis Ro­bes­Tan Cas­x­d­nen da yu­ri da­ug­des go­gi­la­
anT ub­nis ezo­Si Seg­ro­vi­li xal­xis la­pa­raks.
_ ga­gi­go­ni­aT, xal­xo, _ cxa­rob­da ag­ra­fi­na, _ im biWs ax­la
Zro­xe­bi­saT­vis da­sa­le­vi wya­li aum­R­v­re­via, mwyem­sebs da­u­We­ri­aT,
kar­gad ga­u­jo­xi­aT, Tur­me aRar ga­mo­uS­vi­aT.
_ sawya­li na­ta­lia, es­Ra un­da? ise­dac la­mis ga­giJ­des mag
bi­Wis ga­mo, _ wu­wu­neb­d­nen qa­le­bi.
zvi­ad­ma no­dars Se­xe­da, ori­ve mix­v­da, rom bi­­Webs mo­etyu­e­bi­
naT uf­ro­se­bi.
_ no­dar, xom xe­dav, Ce­mi ga­mo­Ce­na ar Se­iZ­le­ba, wa­di, bi­We­bi
mo­ag­ro­ve, es pur-ma­ri­li ga­vi­na­wi­loT! mar­to me da Sen xom ar
Sev­WamT?! _ Se­e­ved­ra zvi­a­di no­dars.
no­dar­ma ma­le yve­la­ni klu­bis ezo­Si mo­ag­ro­va. zvi­ad­ma pu­
ris, yve­li­sa da SaS­xis ga­na­wi­le­ba mas­xa­ras mi­an­do, xma ar da­
uZ­ravs gam­ru­de­bu­li am­bis mi­ta­nis ga­mo.
bi­Web­ma ma­le ga­da­san­s­les mwyem­se­bis pur-ma­ri­li da ax­la
xma­maR­la oxun­job­d­nen. zvi­a­di Cu­mad ij­da. fe­xe­bi ba­la­xeb­ze ga­
e­So­ta, zur­giT boZs miy­r­d­no­bo­da, ori­ve xe­li mi­wa­ze da­eb­ji­na
da ase gaS­te­re­bu­li iyo did­xans. ra­tom­Rac min­dia ga­ax­sen­da.
wigns rom kiTxu­lob­da, sul ima­ze jav­rob­da, min­di­am cols
rad da­u­je­ra, bu­ne­bis mos­me­nis grZno­ba rad da­kar­gao. ax­la
sa­wi­na­aR­m­de­go az­ri ga­uC­n­da, Rir­da ki ase­Ti fa­qi­zi bu­ne­bis
ada­mi­a­nis ar­se­bo­ba? ara­vi­si tki­vi­li, ara­vi­si ga­Wir­ve­ba, ara­vi­
si gu­lis­wu­xi­li ar un­da ges­mo­des, yru, ug­r­Z­no­bi un­da iyo,
qvis gu­li gqon­des, ai, ro­go­ri ka­ci iq­ne­ba bed­ni­e­ri, min­dia ki
ube­du­ri iyo, sa­nam es­mo­da bu­ne­bis sun­T­q­va, sa­nam yve­las Wi­ris
mo­zi­a­re iyo.
klu­bis ezo­Si ya­ra­u­li ga­moC­n­da, bi­Webs eW­viT ga­xe­da, _ ki­
dev mo­su­lan, es sa­la­xa­ne­bio, _ ga­i­fiq­ra da So­ri­dan da­uwyo
Tval­yu­ris dev­ne­ba.
zvi­a­di ga­mo­cocx­l­da, sa­xe­ze Ri­mil­ma ga­da­ur­bi­na.
uflis samsjavro 91
_ mas­xar! xom xar gu­la­di?! pir­da­pir gak­vir­ve­bu­li var Se­
niT! _ mo­u­lod­ne­lad Se­a­qo mas­xa­ra.
_ ki­de­vac rom var! _ Se­i­fe­ra ima­nac.
_ wa­mo­di, me da Sen er­Ti vaJ­ka­cu­ri saq­me Ca­vi­di­noT, iq­ne­ba
mec gav­x­de Sen­is­Ta­na gu­la­di, _ xvew­nis ki­lo ig­r­Z­no­bo­da zvi­
a­dis xma­Si.
_ rac gin­da, is ga­va­ke­ToT! _ Se­i­fe­ra mas­xa­ram. _na­xe ro­go­
ri gu­la­di gag­xa­do!
wa­mo­di, auz­Si vi­ba­na­oT.
_ ager, ya­ra­u­li dag­vi­na­xavs, _ co­ta ar iyos Se­fiq­ri­an­da
mas­xa­ra.
_ nu ge­Si­nia, ise Se­vi­pa­re­biT, ver dag­vi­na­xavs, Se­ex­ve­wa zvi­
a­di, _ me vbe­dav, Sen ra mo­gi­vi­da, xom ar ge­Si­nia?
_ me da me­Si­nia? wa­mo, vi­ba­na­oT! _ Se­i­fe­ra gu­la­di ka­cis
sa­xe­li mas­xa­ram.
_ bi­We­bi ezo­dan ga­vid­nen, ta­ni­sa­mo­si ga­i­xa­des da Ro­bis
ga­reT qvis qveS amo­des, me­re Ro­bi­dan gad­mo­vid­nen, zvi­ad­ma mo­
u­ri­deb­lad ga­a­Ro auzis ka­re­bi da mas­xa­ra Sig Se­uS­va, me­re
ka­re­bi ise mag­ram mi­a­ja­xu­na, rom ya­ra­u­lis yu­radRe­ba mi­iq­cia.
ro­ca dar­w­mun­da, ya­ra­u­li xed­av­da, ga­qan­da da auz­Si mo­ad­go­i­na
tya­pa­ni.
_ hoi, Tqve So­bel­ZaR­le­bo! _ gi­ne­biT ga­mo­en­To ya­ra­u­li.
zvi­ad­ma araf­rad Ca­ag­do mi­si bo­boq­ro­ba da auz­Si cur­va
ga­nag­r­Zo. mas­xa­ram amo­sas­v­le­lad ga­i­wia, mag­ram mix­v­da, rom ya­
ra­uls ver ga­as­w­reb­da, mob­run­da da auz­ze ga­de­bul sqel Zels
amo­e­fa­ra.
ka­reb­Si ya­ra­ul­ma Se­mo­yo Ta­vi.
_ aba ex­la­ve amo­di, yu­re­bi da­ga­xio!
zvi­ad­ma yu­ri ar aTxo­va, cur­va ga­nag­r­Zo.
er­Ti uyu­re, ka­co, am Tav­xed ma­maZ!..
_ ar Se­a­gi­no, To­rem Ta­vis da­vix­r­Cob! _ ga­af­r­Txi­la zvi­ad­ma.
_ Sen rom ar da­ix­r­Co, me da­gax­r­Cob! _ qva aiRo ya­ra­ul­ma
da es­ro­la, zvi­a­di­sa­gan sul ax­los da­e­ca qva.
zvi­ad­ma aRar da­a­yov­na, er­Ti Se­far­Txa­le­ba da wyal­Si Cay­vin­
Ta. tal­Re­bis rgo­le­bi mo­ri­ge­o­biT da­iZ­r­nen na­pi­ri­sa­ken. co­ta
xnis Sem­deg tal­Re­bic gaq­r­nen da ze­da­pi­ri dawy­nar­da.
Si­Si­sa­gan da­zaf­ru­li mas­xa­ra Zels Ca­Wi­de­bo­da da sun­T­q­vi­
92 givi somxiSvili
sac eSi­no­da, ya­ra­ul­ma ar da­mi­na­xo­so.
_ va­i­me, xom ar da­ix­r­Co?! _ Se­Si­ne­bul­ma wa­i­but­bu­ta ya­ra­
ul­ma.
wya­li isev uZ­ra­vad iyo.
_ va­i­me, ka­co, va­i­me! da­vi­Ru­pe! _ mo­u­ma­ta moT­q­mas ya­ra­ul­ma
da is iyo Rri­a­li un­da da­ewyo, miS­ve­le­To, rom zvi­ad­ma wyli­
dan amo­yo Ta­vi. Sve­biT amo­i­sun­T­qa ya­ra­ul­ma. me­re isev mi­e­ca
gu­li da kvlav Se­u­tia biWs.
_ Tu ar Se­meS­ve­bi, ex­la ki mar­T­la da­vix­r­CobT Tavs! _ da­
e­muq­ra zvi­a­di.
_ ra gin­da, bi­Wo, xom ar un­da ga­ma­gi­Jo?! _ amo­di maR­la,
xels ar gax­leb!
_ ka­rebs mos­cil­di da amo­val!
ya­ra­u­li ram­de­ni­me na­bi­jiT mos­cil­da ka­rebs.
zvi­a­di ax­los mi­cur­da da da­u­Za­xa, _ ki­dev wa­di iqi­To. ya­
ra­ul­ma Se­us­ru­la moTxov­na, _ ki­dev! ki­dev! _ iZa­xo­da zvi­a­di,
isic na­bij­na­bij ixev­da ukan.
uceb amox­ta auzi­dan zvi­a­di, ga­moZ­v­ra ka­re­bi­dan da Ro­bi­sa­
ken mo­kur­cx­la. ya­ra­u­lic ma­Sin­ve ga­mo­en­To, di­di sur­vi­li hqon­
da, es Tav­xe­di bi­Wi da­e­Wi­ra da er­Ti mag­rad mi­e­beg­va.
zvi­a­di Ro­bes Se­ax­ta da Tval­is­da­xam­xa­me­ba­Si zed ga­da­af­rin­
da. pir­Si Ca­la­ga­mov­le­bu­li ya­ra­u­li Ro­bis Sig­niT dar­Ca da
Ta­­vis usu­su­ro­bis ga­sa­fa­ra­vad gi­ne­biT ik­leb­da iqa­u­ro­bas.
zvi­ad­ma qvis qveS amo­de­bu­li tan­sac­me­li ga­mo­aZ­v­ri­na da din­
jad da­iwyo Cac­ma.
Se­Si­ne­bul­ma mas­xa­ram auzis ka­re­bi­dan ga­mo­i­xe­da, dar­w­mun­da,
Cem­T­vis ara­vis sca­liao da mo­kur­cx­la.
ya­ra­ul­ma ma­Sin mo­as­w­ro, fic­ris Ro­bes rom efo­fxe­bo­da. is
iyo ca­li fe­xi ga­da­yo, me­o­re mxa­res, rom trus­Si sta­ca xe­li,
Za­lu­mad Ca­mos­wia, sul er­Ti­a­nad Camo­a­xia da mas­xa­ram dab­la
ga­a­di­na zRar­Ta­ni. yur­Si sta­ca xe­li da de­di­So­bi­la mas­xa­ra
fex­ze wa­mo­a­ye­na. bi­Wi mar­cxe­na xels sa­sic­r­xo ad­gil­ze ifa­reb­
da, ya­ra­u­li ki ise mag­ram eqa­Ce­bo­da yurs, fe­xis wve­reb­ze id­ga
sa­co­da­vi mas­xa­ra. ba­Ris kuTxe­Si Se­yu­Ju­li bi­We­bi si­ci­li­sa­gan
igu­de­bod­nen.
_ aba, wa­mo­di! pir­da­pir de­da­Sen­Tan un­da mi­gaT­rio! _ ub­r­
Za­na ya­ra­ul­ma da fe­xis wve­reb­ze azi­du­li mas­xa­ra go­gi­la­anT
uflis samsjavro 93
ub­ni­sa­ken wa­aT­ria.
zvi­a­dma Ri­mi­liT ga­xe­Ta am pro­ce­si­as. me­re Sa­rag­za­ze ga­
vi­da, er­T­ma xor­b­lis tom­re­biT dat­vir­Tul­ma man­qa­nam Ca­u­a­ra.
zvi­ad­ma xe­li auwia, _ gaa­Ce­reo, yu­ric ara­vin aTxo­va. gacxa­re­
bu­li mo­sav­lis aRe­ba iyo da Si­ra­qi­dan wno­ris pur­p­ro­duq­te­bis
ba­za­Si ezi­de­bod­nen xor­bals.
me­o­re man­qan­i­saT­vis xe­li aRar auwe­via. ga­mo­e­ki­da, Za­ris uaka­
na borts Cas­Wi­da xe­le­bi, afofx­da da to­ma­ra­ze daj­da. Za­ra­ze,
win ka­bi­nas­Tan ori ka­ci ij­da, maT gab­ra­ze­biT xe­le­bis qne­va
da­uwyes biWs, etyo­bo­da, zvi­a­di arad ag­deb­da maT mu­qa­ras, ar­
xe­i­nad ij­da na­pi­ra to­ma­ra­ze. er­Ti ka­ci ad­ga, zvi­ad­Tan mi­vi­da,
xe­li moh­ki­da, da gver­diT mo­is­va, ma­le maT So­ris gul­T­bi­li
sa­u­ba­ri ga­i­mar­Ta...
mi­rax­ra­xeb­da xor­b­lis tom­re­biT dat­vir­Tu­li man­qa­na oR­
ro­CoR­ro gza­ze da Tan miy­av­da cxov­re­bis di­ne­bas Se­Wi­de­bu­li
bi­Wi; mas ki win uam­ra­vi mux­Ta­li mo­re­vi elo­de­bo­da, eyo­fo­
da ener­gia yve­la ga­da­e­cu­ra, Tu ro­me­li­me pir­Ria uf­s­k­ru­lis
msxver­p­li gax­de­bo­da, es jer gan­ge­bis met­ma ara­vin ico­da...
94 givi somxiSvili

ada­mi­a­ni da ZaR­li

di­di mo­na­di­re ar gax­la­varT, mag­ram vin­mem rom mkiTxos,


na­di­ro­bas­Tan ra kav­S­i­ri gaq­v­so, Tavs ga­mo­vi­deb Ce­mi aTas­g­va­ri
Tav­ga­da­sa­va­lis mo­yo­liT.
tyu­i­lis mar­Tal­ze da­War­be­ba mo­na­di­ris Tvi­se­baa, mag­ram es
TviT­gan­di­de­biT ki ar emar­Te­baT, bu­ne­ba­Si myof da mis wi­aR­Si
gaz­r­dil ada­mi­ans uki­de­ga­no fan­ta­zia aqvs da ra qrnas, sad­me
xom un­da amo­xeT­qos vul­ka­ni­viT am bo­bo­qar­ma vne­bam.
sad un­da mox­des es, Tu ara am­bis Txro­bi­sas Sen­Tan, Cem­Tan,
sxvas­Tan da Tun­dac yve­las­Tan er­Tad.frTxi­lad ki un­da ga­gan­
d­roT Ce­mi sa­i­dum­lo: ara­so­des mo­na­di­red ar mom­qon­da Ta­vi;
sa­i­dum­lod-meT­qi imi­tom vam­bob, rom mo­na­di­re­ebs So­ris amas
ar vam­J­Rav­neb, rad­gan ma­Ti fan­ta­zi­is da­sa­o­keb­lad mWir­de­ba
xol­me zog­jer Ce­mi mci­re­o­de­ni ga­moc­di­le­ba. ga­moc­di­le­ba ki
iqi­dan mewye­ba, ro­ca me da Cem­ma me­zo­bel­ma ni­kam Zve­le­bu­ri To­
fis da­Jan­gu­li, da­kuTxu­li lu­la vi­po­veT; ma­Sin­ve ga­mov­Ta­leT
kon­da­xi, mav­Tu­le­biT da iata­kis lur­s­m­ne­biT sa­i­me­dod da­va­mag­
reT Cve­ni mra­val na­tan­ji To­fis lu­la, gav­te­neT mav­Tu­lis
nag­le­je­biT da xev­Si una­yo­fo leR­vis xes­Tan da­va­qu­xeT Cve­ni
mo­ma­va­li sag­mi­ro saq­me­Ta ime­di; mis Za­la­Si umal dav­r­w­mun­diT,
ro­ca leR­vis qer­q­Si gaC­ri­li Cve­ni `kar­te­Cis~ kva­li da­vi­na­xeT,
ro­me­lic ax­lac etyo­ba Tav­gan­wi­ru­li kvle­vis niS­nad.
ma­Sin­ve ag­ve­Sa­la na­di­ro­bis sa­Rer­Re­li; rad un­da dag­vew­
va muq­Tad di­di wvi­Ta da dag­viT na­Sov­ni den­Ti, ro­de­sac Cvens
ve­nax­Si er­Ti moz­r­di­li na­ca­ra kur­dRe­li me­gu­le­bo­da, Sur­
du­liT ve­ra­fe­ri da­va­ke­li da ax­la xom Cems xel­Si iyo imi­si
su­li. To­fi xe­lax­la gav­te­neT da sa­na­di­rod wa­sas­v­le­lad
mo­vem­za­deT, To­fi ki ara, mTe­li sa­ar­ti­le­rio da­nad­ga­ri iyo,
erTs xel­Si un­da sWe­ro­da da da­em­za­de­bi­na, me­o­re ki an­Te­bul
asanTs da­a­deb­da sa­pi­ris­wam­le­ze; am we­siT dab­mul kur­dRels
Tu mov­k­lav­diT, isac di­di ga­mar­j­ve­ba iq­ne­bo­da.
uflis samsjavro 95
sa­na­di­rod ki wa­vi­do­diT, mag­ram kur­dR­lis ad­gil­sam­yo­fe­li
rom ar vi­co­diT, ra­Ra Cvens mis­v­la­ze ga­mo­vi­do­da ma­inc da ma­
inc, win dag­vi­cuc­q­de­bo­da da gvetyo­da, mes­ro­leT, To­rem Tu
gav­tok­di, eg Tqve­ni Jan­gi­a­ni lur­s­me­biT ga­te­ni­li To­fi eS­mak­ma
icis ro­mel vazs Seam­t­v­revs na­fe­reb rqeb­so.
ZaR­li iyo sa­Wi­ro, wi­na­aR­m­deg Sem­Tx­ve­va­Si Se­iZ­le­ba na­di­ro­
ba uiR­b­lo ga­mog­v­s­v­lo­da. sad gve­Sov­na ZaR­li?
Cven­T­vis ma­Sin mniS­v­ne­lo­ba ara hqon­da mo­na­di­re iyo, Tu
mglis max­r­Co­be­la qfa­ki, mTa­va­ria yo­fi­li­yo ZaR­li, mis da­nar­
Cen fun­q­ci­eb­ze war­mod­ge­nac ar gvqon­da.
Cve­ni `Wre­lo~ ga­vix­se­neT, co­ta ki Sev­fiq­ri­an­di, mag­ram
sxva ima­ze uke­Te­si ZaR­li ar gve­gu­le­bo­da da ga­dav­wy­vi­teT mi­
si way­va­na.
Wre­lo ise­Ti avi iyo, Wer­mis xe­ze, ro­mel­zec mTe­li dRe
iyo mib­mu­li, Ci­ti rom Se­moj­de­bo­da, iqam­de uyuf­da, sa­nam ar
da­af­r­Txob­da; bra­zi­sa­gan sa­ku­Tar ba­lans ig­lej­da xSi­rad; jaW­
v­sa da sa­la­fa­vis gobs ena rom hqo­no­daT, Ci­vi­liT aik­leb­d­nen
qve­ya­nas, iseT dRe­Si ag­deb­da. Ra­me mav­Tul­ze gab­mu­li ezos aR­
ma-daR­ma ur­ben­da, Si­na­u­ri yve­la frTxi­lob­da, To­rem ga­re­uls
qu­Cis gaR­ma eda­ve­bo­da. Wre­lo Wre­li iyo da ise­Ti avi, Ta­vis
Tav­sac ar in­dob­da xol­me, swo­red mi­si way­va­na ga­dav­wy­vi­teT
kur­dRel­ze sa­na­di­rod.
imi­si xa­si­a­Ti vi­co­di da mo­saq­r­Ta­ma­vad Can­Ta­Si oTxi So­Tis
pu­ri Cav­de; Wre­lo qro­ni­ku­lad Sim­Si­lob­da da vi­co­di, saW­mel­
ze uars ar ityo­da.
gvi­a­ni Se­mod­go­ma id­ga, xe­ebs foT­le­bi gas­v­c­ve­no­da, bu­ne­ba
Tov­lis mos­v­las elo­da da da­sax­ved­rad mom­za­de­bu­li iyo. uf­
ro­sebs rom da­ve­na­xeT, ZaR­lis aS­ve­bas ar dag­va­ne­beb­d­nen, ami­tom
baR­Ca­Si, sa­dac is iyo Wer­mis xe­ze mib­mu­li, bo­lo­dan Se­vi­pa­re.
Wre­lom un­dob­lad Se­mom­xe­da, Se­mo­miR­ri­na, mic­nob­da, xSi­rad
sa­la­fav­sac vaW­mev­di, mag­ram ase­Ti hqon­da xa­si­a­Ti da ras izam.
pu­ris na­We­ri ga­da­vug­de, ha­er­Si­ve da­i­Wi­ra da swra­fad ga­da­san­
s­la. ku­di kma­yo­fi­le­biT ga­a­qi­ci­na. gu­li mo­me­ca, ax­los mi­ve­di
da sa­ye­lu­ris Sex­s­na da­vuwye, mix­v­da, aS­ve­bas mi­pi­re­be­no da
ga­u­xar­da, Ta­ma­Si da­iwyo. Zlivs ga­mov­x­se­ni ab­zin­da, isa­ri­viT
ga­var­da baR­Ca­Si, da­vu­Za­xe da ki­dev er­Ti luk­ma mi­vug­de, pi­ri
da­av­lo, iq­ve daw­va, Ta­Tebs Sua mo­aq­cia da ma­di­a­nad Se­eq­ca.
96 givi somxiSvili
baR­Cis bo­lo­sa­ken wa­ve­di, sa­dac ga­dam­t­v­re­u­l ZeZ­vis Ro­be­ze un­
da ga­dav­su­li­ya­vi, ga­daR­ma ki ni­ka me­lo­de­bo­da Cve­ni ga­te­ni­li
muS­ke­tiT. ZaRls da­vuw­ru­wu­ne da Ro­bi­sa­ken wa­ve­di, ad­gi­li­dan
ar daZ­ru­la, cno­bis­moy­va­ris Tu ga­mor­Ce­nis mom­lo­di­ne Tva­li
ga­ma­yo­la. Ro­be­ze Sev­de­qi, pa­ta­ra pu­ris na­We­ri ga­reT ga­da­vag­de
ZaR­lis da­sa­na­xad, ro­me­lic ise ga­da­ev­lo Ro­bes, ki­na­Ram mis­ma
qar­ma wa­mi­Ro. ZaR­l­ma pu­ri Se­Wa­ma da mog­vib­run­da; me da ni­ka
uk­ve er­Tad vi­de­qiT, ar mo­e­wo­na ucxo pi­ris da­nax­va da Rre­niT
ga­mo­e­qa­na mis­ken, pu­ris ki­dev er­Ti na­We­ri ga­da­vug­de; ase lo­li­
a­o­biT Ca­viy­va­neT ve­na­xam­dis da pu­ric gag­vi­Tav­da. TiT­qos ga­i­go,
pu­ri aRar aq­v­To, ve­na­xis Sge­sas­v­lel xri­xal­Si wa­mos­kup­da da
avad dag­viwyo yu­re­ba. Can­Ta­Si ama­od va­fa­Tu­reb­di xels, Sig
er­Ti nam­ce­cic aRar dam­r­Ce­no­da; ca­ri­e­li xe­lis amo­Re­ba da
Wre­los gab­ra­ze­ba er­Ti iyo, jer Rre­na dag­viwyo, me­re da­i­ye­
fa da ni­kas­ken ga­mo­qan­da. na­di­ro­bas vi­Ra Ci­o­da, sa­ku­Ta­ri Ta­vi
gag­vix­da saz­ru­na­vi. ni­kam To­fi xe­li­dan ga­ag­do da iq­ve mdgar
Sa­vi leR­vis xes Se­ax­ta; Wre­lo zed Se­a­fofx­da da biWs rom
ver mis­w­v­da, xes da­uwyo RrRna. me dab­la dag­de­bu­li To­fi avi­
Re, ZaRls da­vu­Za­xe. xis RrRnas Ta­vi ane­ba da Cem­ken ga­mo­e­Su­ra,
Rre­niT mo­mi­ax­lov­da, ram­den­jer­me Se­mom­ye­fa, aS­ka­ra iyo, kbe­na­
sac ar da­ma­mad­li­da.
_ amo­di, xe­ze, To­rem dag­g­le­javs! _ ga­maf­r­Txi­la ngi­kam.
ZaR­lis avad daR­r­We­nil kbi­lebs rom Sev­xe­de, rCe­va Wku­a­Si
da­mij­da, da leR­vis xes Se­va­fofx­di mTe­li Ce­mi aR­Wur­vi­lo­
biT. Rre­niT mom­y­va, Se­mom­ye­fa, gab­ra­ze­bul­ma wix­li mo­vuq­nie,
ima­nac Ta­vi­si sca­da da fe­xis wver­Si ga­mis­va kbi­le­bi; ax­la uk­
ve ga­gu­li­se­bu­li as­k­de­bo­da leR­vis xes, mag­ram me sam­S­vi­do­bo
si­maR­le­ze vi­yav afofxe­bu­li, Tum­ca mar­j­ve­na fe­xi­dan sis­x­li
mwve­Tav­da.
_ To­fi un­da dav­ce am sa­ox­ros! _ crem­lis ylap­viT ga­van­de
Ce­mi az­ri ni­kas.
_ eg ro­gor mo­xer­x­de­ba, me mag tot­ze ver gad­mo­val da
asanTs ro­gor mo­ix­mar?
_ ai, na­xe! _ vu­pa­su­xe da qa­ma­ri mo­vix­se­ni.
To­fis kon­da­xi gam­x­mar tot­ze mi­vay­r­de­ni da qam­riT mag­ra
mi­va­kar tots; ni­ka­mac gad­mo­mig­do Ta­vi­si qa­ma­ri da isic mag­rad
da­vax­vie. To­fi lu­liT qve­viT sa­i­me­dod iyo mib­mu­li im xe­ze,
uflis samsjavro 97

ro­mel­sac Cve­ni Wre­lo Rre­niT da ye­fiT efofxe­bo­da. mo­ci­le­biT


tot­ze ga­dav­Z­ve­ri, asan­Ti gav­kar da sa­pi­ris­wam­le­ze da­va­de. Tof­
ma iqu­xa Tu mi­wa iZ­ra, aRar max­sovs, to­ti fex­q­veS ga­mo­me­ca­la
da dab­la mo­va­di­ne zRar­Ta­ni. gons rom mo­ve­di, ZaR­lis wkav­w­ka­vi
So­ri­dan mo­is­mo­da da Tan­da­Tan ikar­ge­bo­da. ni­ka Tav­ze mad­ga.
98 givi somxiSvili
_ ver mov­ka­liT? _ vkiTxe.
_ mokvla­ze ra mo­gax­se­no, mag­ram er­Ti ori lur­s­ma­ni rom
Ca­er­Wo­bo­da, eW­vic ar me­pa­re­ba; sul sim­Re­riT mo­us­va Si­ni­sa­ken,
_ amix­s­na saq­mis vi­Ta­re­ba ni­kam.
mas Sem­deg To­fis xma­ze Wre­los is­te­ri­u­li wkmu­tu­ni da
ye­fa emar­Te­bo­da xol­me; me ki mar­j­ve­na fex­ze sa­mu­da­mod dam­r­Ca
mi­si kbi­le­bis nak­va­le­vi.
am uiR­b­lo na­di­ro­bis Sem­deg ga­vi­ge, rom Tur­me yve­la ji­
Sis ZaRls Ta­vi­si kon­k­re­tu­li mo­va­le­o­ba aqvs: er­Ti saxls
da­ra­jobs, me­o­re qur­dis mo­Zeb­na­Si ex­ma­re­ba ada­mi­ans, me­sa­me _
frin­vel­ze na­di­robs, me­oTxe _ Ror­ze, me­xu­Te, me­eq­v­se da ase
Sem­deg. ma­Ti fun­q­ci­e­bis are­va mxo­lod ga­u­geb­ro­bas ga­mo­iw­vevs
da Se­iZ­le­ba ima­ze uare­si Se­de­gic moh­y­ves, kur­dRel­ze Cvens
na­di­ro­bas rom moh­y­va.
ar vi­ci, ra vu­wo­doT Wre­los mi­marT Cems moq­me­de­bas; xe­ze
vmjda­ri­ya­vi, dav­lo­de­bo­di, is iye­feb­da da bo­los wa­vi­do­da, aba
ras izam­da, Cvenc Ta­ma­mad Ca­mo­vi­do­diT Cve­ni Tav­Se­saf­ri­dan, mag­
ram, al­baT, fex­ze kbe­nam ga­ma­Ri­zi­a­na, imi­to­mac Ca­vi­di­ne eso­den
ga­u­mar­T­le­be­li saq­ci­e­li. ras ver­Co­di, ra min­do­da, is Ta­vis
mo­va­le­o­bas ukeT as­ru­leb­da, vid­re eva­le­bo­da, ra na­di­ro­ba mo­
vun­do­me mTe­li si­cocx­lis gan­mav­lo­ba­Si Wer­mis xe­ze mib­mul,
ga­a­ve­bul ZaRls. Cem­ma uco­din­ro­bam da pi­rad­ma wye­nam uma­du­ro­
bis gza­ze da­ma­ye­na, mag­ram mog­vi­a­ne­biT ise­Ti uma­bu­ro­bis mow­me
gav­x­di, rom er­Txans es si­na­nu­li TiT­q­mis ga­mi­xu­na.
sa­Su­a­lo sko­la rom da­vam­Tav­re, pir­vel wels cxvar­Si gav­
ye­vi pa­pa­Cems. ram­de­ni­me dRe vi­yav mis bri­ga­da­Si, me­re mom­ki­da
xe­li da me­zo­bel bri­ga­da­Si,. Ta­vis am­xa­nag­Tan, cxvris karg
mcnob­Tan, va­no ba­RaS­vil­Tan mi­miy­va­na, imas Ca­ma­ba­ra da uTx­ra:
_ va­no, e biWs mi­mi­xe­de, ig­re amu­Sa­ve, ro­gorc nam­d­vil mwyemss
ekad­re­ba; me ver ga­mi­me­te­bia da Se­iZ­le­ba ga­fuW­des.
da­mi­to­va va­nom bri­ga­da­Si, ja­fas da mecx­va­re­o­bis sa­pa­tio
saq­mis Ses­wav­las ar mak­leb­da, sa­nam erT mSve­ni­er dRes Cve­ni
pa­pa va­nos ma­gi­er bri­ga­di­rad kol­me­ur­ne­o­bis yo­fi­li ga­ra­Jis
gam­ge ar mog­vev­l­na da Tan ora­si su­li cxva­ric mo­a­yo­la.
_ co­ta saq­me­e­bi aifut­k­na ga­raJ­Si, ra­Rac ra­Ra­ce­ebs me­da­ve­
bi­an; er­Ti we­li gav­Cer­de­bi aq, sa­nam miwy­nar­de­bi­an avi ene­bi da
me­re isev iqa­u­ro­bas mi­vub­run­de­bi, To­rem am miy­ru­e­bul min­dor­
uflis samsjavro 99
Si ra ga­maZ­le­bi­nebs, _ gamo­g­vicxa­da.
mwyem­s­Ta bi­na­Si yof­na ar ine­ba, gver­diT, cxvris sak­veb­sa da
ZaR­lis jers rom vi­na­xav­diT, is oTa­xi ga­mo­a­Ta­vi­suf­la, ga­mo­a­
suf­Ta­va da ase vTqvaT, Ta­vis sa­ku­Tar ka­bi­ne­tad aq­cia ise, rom
Tu mxed­ve­lo­ba­Si ar mi­vi­RebT, im oras sul cxvar­sa da mis
yof­nas gver­di­Ta oTax­Si, Cven yo­fa­Si di­di ara­fe­ri Sec­v­li­la.
da­nar­Ce­ne­bi, ro­gorc vcxov­rob­diT Zve­le­bu­rad, ise­ve dav­r­
CiT, va­no pa­pac Cve­u­leb­ri­vad as­ru­leb­da mwyem­sis mo­va­le­o­bas,
su­lac ara swye­nia bri­ga­di­ro­bi­dan ga­da­ye­ne­ba, is xom su­liT
da xor­ciT mecx­va­re iyo da bri­ga­di­ro­bas mxo­lod am­xa­na­ge­bis
Txov­niT iTav­seb­da.
ga­ra­Jis gam­ges tig­ra­na er­q­va, sul im oras cxvars ut­ri­
a­leb­da, ara­fe­ri ar ain­te­re­seb­da da arc gul­ze exax­ve­bo­da;
dRe­ebs Ti­Teb­ze iT­v­li­da, ukan mib­ru­ne­bas Cqa­rob­da. mwyem­seb­ma
ase Tu ise mi­i­Res da Se­e­guv­nen mis bri­ga­di­ro­bas, mag­ram ZaR­
leb­ma, Svid­ni iy­v­nen, ve­rafriT Se­iT­vi­ses is ka­ci. pir­vel­sa­ve
dRes sa­Ce­xis ki­bes­Tan da­wo­lil mu­ri­as wix­li amoh­k­ra. _ ha­ga,
Se sa­ox­rov, aq ras dag­de­bul­xar! _ uy­vi­ra. Zli­e­ri, mor­Ci­li
da zvi­a­di iyo mu­ria, aseT dam­ci­re­bas is va­no pa­pas­ga­nac ar
mo­iT­men­da da es vin iyo, vi­Rac ax­lad ga­mom­cx­va­ri uf­ro­so­bas
rom Ce­mu­lob­da; bi­na­Sic mwyem­se­bis xaT­riT Se­uS­va To­rem... mu­
ria lo­mi­viT aijag­ra da ise da­i­bu­bu­na, ked­le­bi Se­ir­xa, mis xma­
ze Svi­di­ve ZaR­li iq gaC­n­da, tig­ra­nam oTax­Si Se­as­w­ro, To­rem
Zvi­rad da­us­vam­d­nen kad­ni­e­re­bas. mas Sem­deg ise cxov­rob­da, ro­
gorc amo­saf­r­q­ve­vad gam­za­de­bul vul­kan­ze, ZaR­le­bi aS­ka­rad ar
es­x­mod­nen Tavs, mag­ram mis da­nax­va­ze er­T­ma­neTs ra­Ra­cas Rre­niT
ma­inc Ca­u­la­pa­ra­keb­d­nen xol­me, tig­ra­na ki oTa­xi­dan kom­ba­li­sa
da Ta­vi­si ga­nuy­re­li To­fis ga­re­Se ar ga­mo­di­o­da.
_ iq­ne­ba gve­ca­da, Zve­le­bu­ri ab­ja­ri gve­Sov­na sad­me, ma­Sin
mTlad dazR­ve­u­li iq­ne­bo­da.
_ ab­ja­ri ki ara, mu­ri­as da boR­ve­ras Cve­ni xaT­ri rom ara
hqon­deT, tig­ra­na tan­k­Sic rom ij­des ver ga­da­ur­Ce­bo­daT. _ xum­
rob­d­nen mwyem­se­bi.
mu­ria de­da­li ZaR­li iyo, boR­ve­ra ki _ ma­ma­li; da­nar­Ce­ne­bi
yve­la ma­Ti STa­mo­mav­le­bi iy­v­nen, maT ojaxs ekuT­v­nod­nen. mar­to
va­nos bri­ga­da­Si ki ara, boR­ve­ra­sa da mu­ri­as nam­rav­liT mTe­li
mecx­va­re­o­bis fer­ma ama­yob­da. mZlav­ri kav­ka­si­u­ri na­ga­ze­bi mglis
100 givi somxiSvili
xse­ne­bas aq­rob­d­nen bi­ne­bis si­ax­lo­ves, cxvars xom mwyem­se­bi­viT
uv­lid­nen.
no­em­be­ri iyo. ta­ri­ba­na­Si vi­de­qiT. di­liT cxva­ri or fa­rad
gay­ves, er­Ti xrams gaR­ma, bi­ni­dan mo­ci­le­biT wa­vi­da sa­Zo­var­ze,
me­o­re ki iq­ve, ax­los, go­ris fer­das Se­e­fi­na. mwyem­sebs ro­gorc
we­si, ro­me­li­ ZaR­lis ga­yo­lac un­do­daT, imas da­u­Za­xeb­d­nen xol­
me, da­nar­Ce­ne­bi bi­na­ze rCe­bod­nen. xrams gaR­ma sa­Zov­rad wa­sul
fa­ras boR­v­era gah­y­va. sa­Ra­mo­Ti cxva­ri mo­re­kes, da­a­bi­na­ves da
sa­nam da­vi­Zi­neb­diT, bi­na­ze Se­vik­ri­beT.
_ ra­Ra­ca, boR­ve­ras ver mov­kar Tva­li, xom ara­vin icis, ra
iq­na? _ ikiTxa vano pa­pam.
_ di­las me ga­mom­y­va xrams gaR­ma, _ Tqva ci­xe­lom, ro­me­lic
Ta­vis da­u­dev­ro­biT cno­bi­li iyo, _ ho­da, _ iqi­dan rom mov­b­
run­di, aRar­sad Canda.
_ mem­re, ar da­u­Za­xe?
_ xrams ga­moR­ma rom gad­mo­vel, ma­Sin ga­vi­ge, er­Ti­or­jer ki
Sev­Za­xe, mag­ram cxvars Tavs xom ar da­va­ne­beb­di.
_ aq rom mox­ve­di, ra­tom ara Tqvi, Se dam­Tx­ve­u­lo! ar ici,
rom boR­ve­ra Sem­Tx­ve­viT ar Ca­mog­r­Ce­bo­da?! _ ga­ub­raz­da va­no
pa­pa. _ ro­me­li cxva­ri da­gak­l­da, verc eg ga­i­ge?
_ cxva­ri ra­ze un­da dam­k­le­bo­da?
_ bi­Wo, e tig­ra­nas moy­va­ni­li cxvre­bi, eS­mak­ma icis vi­sia,
an ra saq­mes em­sa­xu­re­bi­an, gza­Ta ukan yri­an bat­k­nebs, do­li ma­
gaT ar ici­an da wes­ri­gi, etyo­ba ro­me­li­mem mo­i­go da Ca­mog­r­Ca,
boR­ve­ra Tavs ar da­a­ne­beb­da, ver un­da mim­x­v­da­ri­yav, Se bo­Te!
sawya­li ZaR­li, mgo­ni gve­lo­de­ba, mov­len da mo­mex­ma­re­bi­a­no; aba,
ra un­da ge­la­pa­ra­kos ka­ci! bi­Wo, ram­de­ni xa­nia Cven­Ta­na xar da
am da­loc­vil mwyem­so­bas al­Ro ki ver auRe! _ ga­ub­raz­da yu­reb­
Ca­moy­ril ci­xe­los pa­pa.
am dros Ta­vi­si oTa­xi­dan tig­ra­na ga­mo­vi­da, fic­ris ke­dels
iqiT yu­ri mo­ek­ra sa­ub­ri­saT­vis, mag­ram kar­gad ver ga­er­k­va saq­
mis vi­Ta­re­ba­Si da cno­bis­moy­va­re­o­bam ve­Rar mo­as­ve­na.
_ ras am­bob­diT, ra mox­dao? cxva­ri da­i­kar­ga Tu ZaR­li, ver
ga­vi­ge kar­gad? _ ikiTxa.
_ ZaR­li da­i­kar­ga, mag­ram sad wa­va, ai cxva­ri ki gva­fiq­rebs,
mgleb­ma ar gag­li­jon, _ upa­su­xa Se­wu­xe­bul­ma va­no pa­pam, _ mo­
sa­ge­bad Ca­mor­Ca al­baT da...
uflis samsjavro 101
_ cxvars Tqve­ni ZaR­le­bis me­ti mge­li rad un­da! cxva­ri Ca­
mor­Ca da ZaR­lic mSve­niv­rad da­nay­r­de­ba, _ da­as­k­v­na tig­ra­nam.
_ Sen nam­d­vil cxvris ZaRls ara scnob, To­rem ma­gas ar
ityo­di, _ ga­u­nawyen­d­nen mwyem­se­bi.
_ Tqve­na scnobT, da xval pir­sis­x­li­a­ni rom mo­gad­ge­baT,
ma­Sin xom da­i­je­rebT.
_ ex, ra ge­la­pa­ra­koT, umal vi­ri xe­ze ga­va, vid­re Cve­ni ZaR­
li cxvars Se­Wams! _ da­as­k­v­nes mwyem­seb­ma.
_ ma­gas sul ma­le da­gim­t­ki­cebT, ga­Ten­des!
_ im Se­ni ga­ra­Jis man­qa­ne­bi­sa Cven uf­ro me­ti gves­mis, vid­re
Sen cxvri­sa. bi­Wo, Sen an­ba­nic ki ar gin­da ga­i­go, bri­ga­di­rad
rom dag­niS­nes, is xom ar da­u­va­le­bi­aT, cxvris una­xav­ma mwyem­
sebs mewyem­so­ba as­wav­leo, dag­vi­je­re, Tu co­ta ram gin­da ga­i­go
mecx­va­re­o­bi­sa! _ usay­ve­du­res mwyem­seb­ma.
tig­ra­na im ka­te­go­ri­as ar ekuT­v­no­da, vin­mes­T­vis ra­me da­eT­
mo, an Ta­vi­si az­ri ukan­ve wa­e­Ro, mtki­ced id­ga im az­r­ze, rom
ZaR­li cxvars Se­Wam­da. mwyem­seb­ma ve­ra­fe­ri Se­as­mi­nes da mas­Tan
da­vas Se­eS­v­nen, Se­a­ya­re ke­dels cer­c­vio, xe­li Ca­iq­ni­es da sxva
Temaze gadaitanes saubari, bolos isic daadgines, rom cxva­ri
Se­iZ­le­ba tig­ra­na­si yo­fi­li­yo, rad­gan wa­ra­ma­ra isi­ni igeb­d­nen
bat­k­nebs; bri­ga­da­Si do­lis dawye­bas ki Te­ber­v­lis me­o­re na­xev­
ri­dan va­ra­u­dob­d­nen.
_ xom vTqvi, eg Tqve­ni ZaR­le­bi sul da­Wa­men, rac cxvre­bi
mo­miy­va­nia! _ ay­vir­da tig­ra­na. _ rad gin­daT eg sa­ox­ro­e­bi, ris
maq­ni­se­bi ari­an, amo­de­na sa­la­favs aox­re­ben, rac aqa var mge­li
ar mi­na­xia, Tu ga­moC­n­de­ba, To­fi ara gvaqvs?! mar­to pat­ro­neb­ze
da cxvar­ze iwe­ven, un­da mo­va­So­roT suy­ve­la!
_ da­fiq­r­di, bal­Ro, ras am­bob! _ ga­uwy­ra va­no pa­ra. _
mge­li imi­to­mac ver gve­ka­re­ba, es ZaR­le­bi ro­ma gvyavs, mTe­li
Ra­me fa­rexs gar­Se­mo uv­li­an, am ku­nap­et Ra­me­Si To­fiT ra un­
da ga­awyos kac­ma, er­Ti mge­li rom Se­var­des fa­rex­Si, ici, rom
na­xe­var fa­ras gawy­ve­tavs?! uZaR­lod mar­to kom­b­le­bi­Ra Seg­v­r­
Ce­ba xel­Si.
_ Tqven ras ga­ga­ge­bi­nebT ka­ci, pi­ri gaqvT Sek­ru­li, xva­le
da­ga­nax­vebT, ra ZaR­le­bi­ca gyavT! _ gab­ra­ze­bul­ma tig­ra­nam mig­
va­to­va da Ta­vis ka­bi­net­Si Ca­i­ke­ta.
_ To­fi da­i­dos gver­diT da ime­di­a­nad da­i­Zi­nos, rom ma­gis
102 givi somxiSvili
Si­SiT cxvars mge­li ar ga­e­ka­re­ba, ra gveS­ve­le­ba eg Wi­ri Tu
did­xans dar­Ca Cven­Tan, ga­ra­Jis gam­gis ya­i­da­ze mu­Sa­obs, man­qa­nebs
ki mgle­bi ar eta­ne­bi­an; sa­nam ma­gas Se­va­go­nebT, rom cxva­ri man­
qa­na ar aris, Cven ki­dev mZRo­le­bi da Sem­ke­Te­be­bi, gag­vi­ni­av­des
Se­iZ­le­ba am­xe­la na­a­ma­ga­ri.
_ nu ge­Si­nia, cxvris ge­mo kar­gad icis, aba sa­i­dan mo­re­ka es
ora­si su­li, sul dar­Ce­u­li de­da cxva­ria.
_ am­bo­ben ma­i­dan na­xe­var­ze me­ti Tav­m­j­do­ma­ri­sa ari­so.
_ vi­sic gin­da iyos, ma­a­ci­los aqe­dan, To­rem sul ko­leq­
ti­vi­sad ga­da­vu­se­ramT, ra­ze un­da vem­sa­xu­roT viR­a­cis cxvars
muq­Tad! _ xma­maR­la da­ob­d­nen mwyem­se­bi ise, rom fic­ris ked­lis
iqiT tig­ra­nas es­mo­da yve­la­fe­ri.
bri­ga­dir­sa da mwyem­sebs So­ris ur­Ti­er­To­ba mwvav­de­bo­da. ori
mwyem­si wa­vi­da fa­rex­Si da­saZineblad, sa­dac maT­T­vis tax­te­bi iyo
ga­mar­Tu­li, Cvenc ga­vex­vi­eT nab­deb­Si da mo­sas­ve­neb­lad miv­we­qiT.
di­liT ad­re ga­reT pir­vel­ma ga­sul­ma yvi­ri­li ate­xa: _ ga­
mo­diT ga­reT, xal­xo, na­xeT ra am­ba­via!
yve­la­ni sas­w­ra­fod sa­Cex­Si gav­c­viv­diT da gak­vir­ve­bu­li iqa­ve
gav­SeS­diT. boR­ve­ra mTlad sis­x­l­Si mos­v­ri­li boZ­Tan iw­va, dag­
le­ji­li cxvi­ri­dan da tu­Ce­bi­dan sis­x­li mo­Jo­nav­da, tan­ze alag-
alag ba­la­ni amog­le­ji­li hqon­da da wiT­lad xor­ci Tu tya­vi
uCan­da, dro da dro mar­j­ve­na TaTs ilo­kav­da, da­nar­Ce­ni ZaR­le­bi
gars Se­mox­ve­od­nen da ra­Rac Ta­nag­r­Z­no­biT Seh­yu­reb­d­nen.
_ etyo­ba, mgel­Tan iCxu­ba, _ da­as­k­v­na va­no pa­pam. _ mag­ram
cxvars ma­inc ar mi­a­to­veb­da, rmo­e­li­me ZaR­li mi­eS­ve­le­bo­da, mu­
ria ara Cans, nam­d­vi­lad is dar­Ca cxvar­Tan, es ki Cven­Tan am­bis
mo­sa­ta­nad mo­vi­da.
_ mge­li ki ara, nam­d­vi­lad Ce­mi cxva­ri Se­Wa­ma, mag sa­ox­rom
ig­rea gam­ZRa­ri, wa­mod­go­mac ki eza­re­ba! _ Se­icxa­da tig­ra­nam.
_ ras am­bob, bi­Wo, nor­ma­lur Wkva­ze xar? ver uyu­reb, ro­
go­ri na­o­ma­ria! _ va­no pa­pas am sity­vebs tig­ra­na aRar us­men­da,
sa­nam mwyem­se­bi ra­me ga­dawy­ve­ti­le­bas mi­i­Reb­d­nen, man oTa­xi­dan
To­fi ga­mo­ar­be­ni­na:
_ Se sa­ox­rov, Ce­mi cxvris SeW­mas ar Se­gar­Cen! _ da­iWyiv­la
da boR­ve­ras gver­deb­Si To­fi das­ca.
ZaR­li bur­Ti­viT wa­mo­var­da ze­ze, sa­Sin­lad da­iy­muv­la, mi­was
da­as­k­da, isev sca­da wa­mod­go­ma, uka­na fe­xe­bi ve­Rar aita­na, gam­
uflis samsjavro 103
wa­re­bu­li naty­vi­ars swvda pi­riT da gle­ja da­uwyo. da­nar­Ce­ni
ZaR­le­bi ye­fi­Ta da Rre­niT mi­var­d­nen tig­ra­nas.
_ yve­las dag­xo­cavT, Tqve mglis day­ri­le­bo! _ ga­i­si­si­na tig­
ra­nam da ki­dev erTs da­u­miz­na To­fi. iq­ve mdgar­ma mwyem­s­ma xe­li
auk­ra da ZaR­lis mo­sax­ved­r­ma tyvi­am sa­Ce­xis kra­mi­ti Ca­mo­le­wa.
104 givi somxiSvili
_ Se gam­Cen­ZaR­lo, co­fi xom ar Se­ge­ya­ra! _ uy­vi­ra mwyem­s­
ma, To­fi xe­li­dan ga­mos­ta­ca da iq­ve sa­Ce­xis svet­ze mo­u­le­wa
kon­da­xi.
tig­ra­nam iwyi­na To­fis da­kar­g­va da mwyemss sa­xe­Si sila
sTxli­Sa.
_ uyu­reT, ax­la Cven­ze gad­mo­vi­da es na­ox­ra­li! _ da­i­qu­xes
mwyem­seb­ma da mi­ex­viv­nen. pir­ve­li ise­Ti ma­ga­ri mox­v­da tig­ra­nas,
rom zur­giT Se­i­ta­na Ta­vi­si sam­yo­fis ka­re­bi oTax­Si da la­wa­
lu­wiT mo­a­di­na brag­va­ni. ga­reT aRar ga­mo­su­la, arc ara­vis mi­u­
kiTxe­bia, mis­T­vis vis eca­la.
boR­ve­ras win Ca­vi­mux­le, mTlad sis­x­l­Si cu­rav­da, Se­mom­xe­
da, Tva­le­bi crem­li­a­ni hqon­da; yrud Se­miR­ri­na, min­do­da mov­fe­
re­bo­di, mag­ram es Se­uZ­le­be­li iyo, ZaR­li uma­du­ri ada­mi­a­nis
ga­mo mTel mis mod­g­ma­ze iyo gam­wy­ra­li. crem­le­bi mo­mad­ga.
_ boR­ver- boR­ver! ra mod­gis, boR­ver?! _ gab­za­ru­li xmiT
da crem­lis ylap­viT av­Cur­Cul­di.
ZaR­l­ma ra­Rac uc­na­u­ri, kvne­sa­ga­re­u­li Rre­niT mi­pa­su­xa, gam­
S­ra­li eniT tuC­ze Ca­mo­Jo­ni­li sis­x­li mo­i­lo­ka, Ta­vi mi­wa­ze
da­do da Ria Tva­le­biT mo­ma­Cer­da. ro­go­ri uZi­ro mwu­xa­re­ba,
si­na­nu­li da sa­mdu­ra­vi wa­vi­kiTxe ma­Sin me im mo­mak­v­da­vi, ada­mi­a­
nis mod­g­mis er­T­gu­li ar­se­bis Tva­leb­Si ima­ve ada­mi­a­nis mod­g­mis
mi­marT.
boR­ve­ra mok­v­da...
mwyem­seb­ma xra­mis gaR­ma, di­di ZeZ­vis buC­qis gver­diT tig­ra­
nas ax­lad­mo­ge­bu­li bat­k­ni­a­ni cxva­ri na­xes, ro­mel­sac mu­ria
sda­ra­job­da, or­mo­ci­o­de met­ris mo­So­re­biT ki sa­xe­da­ris­xe­la
mge­li eg­do ga­gu­du­li.
_ etyo­ba mu­ri­am iy­no­sa boR­ve­ras ga­Wir­ve­ba, mag­ram brZo­lis­
T­vis ve­Rar mo­us­w­ria saS­ve­lad wa­mo­suls, boR­ve­ras ra­ki mu­ria
aq da­u­gu­le­bia, Tvi­Ton wa­mo­su­la Cven­Tan, ufiq­ria, da­mi­na­xa­ven
da mix­v­de­bi­an ra­Sic aris saq­meo, eeex! kar­gad mi­vux­v­diT sa­co­
davs! _ xe­li Ca­iq­nia va­no pa­pam da am­de­ni xnis ka­ci bav­S­vi­viT
atir­da; mec av­q­vi­Tin­di.
sa­Ra­mo­Ti er­Tad vvax­S­mob­diT, tig­ra­nac Cven­Tan ij­da, la­pa­
ra­kis gan­wyo­bi­le­ba ara­vis hqon­da, mar­to kov­ze­bis ja­meb­ze mox­
ved­ris xma is­mo­da mxo­lod. Ce­mi lo­bi­os ja­mi xe­lux­leb­lad
id­ga, ve­raf­riT ver gda­va­ci­le luk­ma yels, ra­Rac buS­ti mqon­da
uflis samsjavro 105
Sig gaC­ri­li, boR­ve­ra max­sen­de­bo­da da crem­lebs ver vi­ka­veb­di.
ram­de­ni­me­jer amo­vu­rie kov­zi wven­Si, ori wve­Ti crem­li mom­wy­
da Tva­le­bi­dan da Sig Ca­var­da, ve­Ra­ra­fe­ri da­vi­na­xe, uuu!!! er­Ti
gab­mu­li ymu­i­lis­mag­va­ri gmin­va aR­mom­x­da. kov­zi da­vag­de, xe­le­bi
Tva­leb­ze avi­fa­re da av­q­vi­Tin­di.
yve­las uWir­da Wa­ma, Zlivs ere­od­nen Tavs, luk­ma ar ga­da­di­o­
da yel­Si. Cem­ma Sem­yu­re­eb­ma kov­ze­bi da­ya­res da er­Tob­li­vad amo­
ig­mi­nes; tig­ra­na din­jad ga­nag­r­Zob­da lo­bi­os ja­mis amoS­ro­bas.
_ pi­ruty­vi xar, tig­ran da ara ka­ci! _ qvi­Ti­niT wa­mo­viy­vi­
re me.
_ da­deq, bal­Ro, xe­lu­kuR­ma si­la ar gSa­mam­tyuo! _ kbi­leb­
Si ga­mos­c­ra tig­ra­nam da kov­zi da­do.
_ mxe­ci ar iak­d­rebs, rac Sen Ca­i­di­ne, Se ga­Tax­si­re­bu­lo! _
is­te­ri­u­lad av­y­vir­di.
_ uyu­reT am gam­Cen­ZaRls, ra­ebs mi­be­davs! _ tig­ra­na wa­mox­
ta.
_ Sen gam­Cens ZaR­lo­ba uda enat­re­bo­des, Se mo­ri­e­lo! _ viR­
ri­a­le da Ce­mi ja­mi­dan lo­bio sa­xe­Si Se­vas­xi.
_ av­ku­wav, am na­biW­vars! _ tig­ra­nam iq­ve ke­del­ze Ca­mo­ki­de­
bu­li xan­ja­li Ca­mog­li­ja da ga­mo­mi­qan­da, mec ve­ci kuTxe­Si mi­
yu­de­bul Tofs da da­sax­ved­rad mo­vem­za­de; ise vi­ya­vi gam­wa­re­bu­
li, boR­ve­ras gzas ga­vu­ye­neb­di, Tu Se­mo­te­vas ga­be­dav­da. er­T­ma
mwyem­s­ma To­fi xe­li­dan ga­mom­ta­ca, me­re mkra xe­li da na­reb­ze
mi­mag­do; tig­ra­nam amiT isar­geb­la.
_ agku­wav, Se gve­lis wi­wi­lav! _ da­iR­ri­a­la da amo­Re­bu­li
xan­j­liT ga­mo­mi­qan­da.
Tva­li ver mo­vas­war, ro­gor ga­mos­ta­ca va­no pa­pam xe­li­dan
xan­ja­li da, sib­r­tyiT Se­moh­k­ra marcxena loyaze, axla vambob,
sibrtyiT Semohkra-meT­qi, To­rem ma­Sin pir­da­pir me­go­na.
gul­Se­Ro­ne­bul­ma tig­ra­nam iq­ve Ca­i­ke­ca. mas Sem­deg mar­cxe­na
lo­ya­ze yu­ris Zi­ri­dan, qve­da tu­Cis ki­dis CaT­v­liT, brtye­li
zo­li dar­Ca sa­mu­da­mod im dRis mo­sa­go­neb­lad.
am am­bis Sem­deg bev­r­ma wyal­ma Ca­i­a­ra. umaR­le­si sas­wav­le­be­
li da­vam­Tav­re da erT pa­ta­ra war­mo­e­ba­Si da­viwye mu­Sa­o­ba. ko­
le­ga myav­da er­Ti gi­gi­Sa, pa­ta­ra ta­ni­sa da ver­cx­lis wya­li­viT
moZ­ra­vi ka­ci, Ta­vi ubad­lo mo­na­di­red moh­qon­da da ise­Ti am­bis
Txro­ba ico­da, ro­go­ric Se­eZ­lo im mo­na­di­res, ro­mel­mac mTe­li
106 givi somxiSvili
dRis aR­ma-daR­ma bo­di­a­liT be­Ru­rac rom ver mok­la. er­Txel gi­
gi­Sam eko­no­mis­ti re­zo da me sa­na­di­rod wag­viy­va­na. di­liT ad­re
dav­t­vir­TeT gi­gi­Sas Ji­gu­li da da­niS­nul ad­gi­li­sa­ken gav­wi­eT.
iv­ris ga­moR­ma, erT fe­rad­ze kol­me­ur­ne­o­bas meCxe­ri mze­sum­zi­ra
mos­v­lo­da, etyo­ba kom­ba­i­nis Se­ta­nis Rir­sad ar CaT­va­les, auRe­
uflis samsjavro 107
be­li mi­a­to­ves, al­baT ro­me­li­Rac sti­qi­as da­ab­ra­les da Ca­mo­we­
res. War­bi wvi­me­bis Se­de­gad aTa­si ju­ris ba­la­xi, gan­sa­kuT­re­biT
Zur­wa, ise wa­mo­yel­ye­la­ve­bu­li­yo, mux­lebs ze­viT gvwvde­bo­da.
aqa iq ki gam­x­ma­ri mze­sum­zi­ras Re­ro amoC­ri­li­yo; xSir da er­T­
ma­neT­ze ga­dab­mul ba­la­xeb­Si si­a­ru­li Wir­da.
man­qa­na nak­ve­Tis bo­lo­Si ga­va­Ce­reT, ori ZaR­li, rom­le­bic
gi­gi­Sas TqmiT gaf­re­nil mwyrebs iWer­d­nen, mTel gza­ze ki mux­
lebs gva­kaw­rid­nen, ga­mo­vuS­viT, Cvenc Ca­mov­bar­g­diT.
fa­las­ka rom Se­mo­vir­tyi da To­fi mxar­ze ga­da­vi­ki­de, re­zom
gi­gi­Sa­ze Tva­liT ma­niS­na:
_ eri­ha! bi­Wo, eg ise­Ti vi­Ra­ca Cnas, saC­ve­noT mwyers ar ga­
uS­vebs, _ Cur­Cu­liT miTx­ra da imed­gac­ru­e­bul­ma To­fi ugu­lod
aiRo xel­Si.
gi­gi­Sas ise­Ti for­ma hqon­da, mwyre­bis ris­x­va Se­iZ­le­ba ewo­
de­bi­naT. Tav­ze grZel ko­kar­di­a­ni, spe­ci­a­lu­rad am saq­mis­T­vis
Se­ke­ri­li qu­di exu­ra; tya­vis naW­reb­Ca­ke­re­bu­li usax­ele­bo Ji­
le­ti ec­va, ro­mel­sac sam ri­gad mas­re­bis Ca­sawyo­bi ji­be­e­bi
gas­dev­da, qve­Si­dan bre­zen­tis `Stur­mov­ka~ ec­va, rom­lis ori­ve
sa­xe­lo­ze sam­sa­mi sxva­das­x­va zo­mis ji­be hqon­da mi­ke­re­bu­li;
Tas­me­biT jva­re­di­nad mxreb­ze ga­da­ki­de­bu­li da wel­ze Se­mor­
ty­mu­li or­ri­gi­a­ni fa­las­ka vaz­ne­biT hqon­da sav­se; mrav­lad
uCan­da mwye­ris Ca­mo­sa­ki­di Tas­me­bi, iqa­ve qa­mars sa­na­di­ro da­na
um­S­ve­neb­da, zur­g­ze Can­Ta eki­da, cocx­lad ga­dar­Ce­nil mwyer­TaT­
vis spe­ci­a­lu­ri ba­diT. Can­Tac mas­re­biT hqon­da sav­se; Sar­v­lis
yve­la ji­be, rom­lis msgav­si de­san­te­ebs ac­vi­aT, mas­re­biT hqon­da
ga­mo­te­ni­li.
_ vaaa, vi­na yo­fi­la es gi­gi­Sa, ka­co! _ ver dav­fa­re gak­vir­
ve­ba.
_ ra dro mo­vi­da, sawyal mwyreb­ze er­Ti mo­na­di­re im­de­ni
tyvi­a­wam­liT mi­dis, ad­re erek­les mTel ar­mi­as ar eq­ne­bo­da.
af­sus, hyo­lo­da gi­gi­Sas­na­i­ri me­om­re­bi, ar ga­a­xe­deb­da baR­da­dam­
dis! _ si­na­nu­liT inat­ra re­zom.
_ erek­le­ze jav­rob da Se­ni Ta­vi ki ga­viwy­de­ba, erT mwyer­
sac rom aRar dag­vi­to­vebs! _ mo­vi­Civ­le me.
_ bo­los Ti­To mwyers ma­inc ar mog­v­cems, ra Rmer­Ti ga­uwy­
re­ba! _ da­ma­i­me­da re­zom.
gi­gi­Sam Zlivs mo­ag­ro­va aR­ma-daR­ma moS­lig­Si­ne ZaR­le­bi, win
108 givi somxiSvili
ga­i­re­ka da ba­la­xiT ga­ne­biv­re­bul nak­veT­Si Se­vi­da.
me da re­zom in­ter­va­li da­vi­Wi­reT da Tof­mo­mar­j­ve­bu­le­bi
frTxi­lad Se­vu­de­qiT Cven saq­mes.
_ aba, he, je­ka, mar­sik, eZe­beT! _ cxa­rob­da gi­gi­Sa da ba­
laxs mi­ar­R­vev­da, ZaR­le­bi ki sadRac Sors af­r­Txob­d­nen mwyers,
ise rom tyvia ver mis­w­v­de­bo­da. Tum­ca sul ma­le dav­r­w­mun­di,
rom mwyris mo­sa­Zeb­nad ZaR­li su­lac ar iyo sa­Wi­ro. pir­ve­lad
sro­la gi­gi­Sam ate­xa, ro­me­lic Cem­gan mar­cx­niv kar­ga man­Zi­liT
da­wi­na­u­re­bu­li­yo Ta­vis da­rex­vi­li ZaR­le­bis dev­niT. ate­xa sro­
la da ra ate­xa, lu­le­bi ga­u­wiT­la al­baT Ta­vis Tofs. je­ka,
mar­sik, hai, he­is Za­xi­liT da To­fis sro­liT ga­da­la­xa bor­c­vi,
mo­pir­da­pi­re mxa­res da­eS­va da ax­la iq gax­s­na fron­ti.
_ frrr!!! _ er­T­d­ro­u­lad xu­Ti mwye­ri amif­rin­da, ise Sev­
k­r­Ti, ki­na­Ram To­fi ga­mi­var­da xe­li­dan, gons rom mo­ve­di, da­
vu­miz­ne, sas­x­lets Ti­Ti ga­mo­vus­vi, mag­ram ma­Sin­Ra ga­max­sen­da,
To­fi Ri­lak­ze rom mqon­da Ca­ke­ti­li; sro­lac ver mo­va­xer­xe,
ise ga­mif­rin­da suy­ve­la. dar­cx­ve­nil­ma re­zos gav­xe­de, isic,
etyo­ba, Cems dRe­Si iyo, af­re­ni­li mwyre­bis gunds si­na­nu­liT
gah­yu­reb­da.
_ ra hqe­ni, re­zo, ver es­ro­le? _ Se­vex­mi­a­ne.
_ Sors af­rin­d­nen, tyvi­as ver mi­vu­wev­di, _ imar­T­la Ta­vi.
_ nam­d­vi­lad! es sa­ox­ro­e­bi, etyo­ba nafrTxene­bi ari­an, Za­
li­an Sor­sa frin­de­bi­an, _ mec vi­nu­ge­Se Ta­vi, ara­da ise ax­los
wa­mo­mif­ri­nen, ki­na­Ram zed Sev­de­qi.
mwye­ri bu­zi­viT ire­o­da, ro­gorc ar iyo, ori mwye­ris Ca­mo­
ki­de­ba mo­va­xer­xe, al­baT sa­mi am­de­ni ki­dev da­me­kar­ga ba­la­xeb­Si.
re­zos Tas­meb­zec qa­na­ob­da sa­mi mwye­ri. me­o­re fer­di­dan ki sro­
la ara wyde­bo­da.
be­qob­ze rom ga­dav­de­qiT, brZo­lis ve­li­viT ga­dag­ve­Sa­la Tval­
win gi­gi­Sas moq­me­de­bis as­pa­re­zi. fer­da er­Txel uk­ve Ca­e­Ta­ve­bi­
na, ax­la ukan brun­de­bo­da da Cven gvi­ax­lov­de­bo­da.
_ je­ka. mar­sik! eZe­be, na­xe! _ xma­u­rob­da gi­gi­Sa da zog mwyers
af­re­nam­de, zogs ki daf­re­nis Sem­de­gac tyvi­as tyvi­a­ze ug­zav­ni­da.
ZaR­le­bi ki sadRac, sa­mas met­r­Si das­dev­d­nen er­T­ma­neTs.
be­qob­ze Se­Ce­re­bu­lebs gax­viT­qu­li gi­gi­Sa Se­mog­vi­er­T­da.
_ ra hqe­ni, ka­co, ra cecx­li da­an­Te, ga­da­gir­Ca ra­me? _ aR­
f­r­To­va­ne­biT hkiTxa re­zom.
uflis samsjavro 109
_ blo­mad gav­wy­vi­te, mag­ram rad gin­da ra, er­Tic ver vi­po­ve,
_ uk­ma­yo­fi­lod Ca­iq­nia xe­li.
_ Sen ar am­bob­di, Ce­mi ZaR­le­bi mwyers iseT `sto­i­kas­~u­ke­
Te­ben, To­fis sro­la aRarc ki aris sa­Wi­ro, mar­to mi­di da
da­i­Wio, _ eW­vis Tes­l­ga­re­u­li iro­ni­iT Sev­niS­ne.
_ ra vi­ci, mag sa­ox­ro­ebs dRes ra Wi­ri ecaT, ga­da­re­u­le­bi
dar­bi­an.
_ etyo­ba ege­ni arc ad­re iy­v­nen Wku­a­da­la­ge­bu­le­bi, To­rem
mar­to dRes ar ga­da­i­re­od­nen, _ ar dav­in­de gi­gi­Sa. _ er­Tad vi­
a­roT da mo­Zeb­na­Si mo­gex­ma­re­biT, _ Sev­Ta­va­ze sam­sa­xu­ri.
ukan ga­mov­b­run­diT. ax­la sa­mi­ve mxar­gab­mu­lad vna­di­rob­diT,
nak­ve­Ti Su­am­de ise gav­li­eT, gi­gi­Sas pi­ri da To­fi ar da­du­me­
bu­la, mag­ram jer er­Tic ar hyav­da Ca­mog­de­bu­li; miv­x­v­di, ra
mo­na­di­res­Tan mqon­da saq­me. me Su­a­Si miv­di­o­di, re­zo mar­cx­niv,
gi­gi­Sa mar­j­v­niv mi­ar­R­vev­da ba­laxs, ZaR­le­bi ki kar­ga xa­nia aRar
Can­d­nen.
uceb gi­gi­Sas er­T­d­ro­u­lad ram­de­ni­me mwye­ri auf­rin­da da
ima­nac ze­di­zed or­jer es­ro­la, _ ahauuu! Ca­mo­var­da! _ imis­ma
yvi­ril­ma ga­mak­vir­va.
_ mox­v­da! mox­v­da! _ iZa­xo­da da mwye­ris da­ce­mis ad­gi­li­sa­ken
mi­ar­R­vev­da ga­dax­lar­Tul Zur­wi­ans.
Cven or­ma win­s­v­la ga­vag­r­Ze­leT, is ki iq­ve tri­a­leb­da da
Ca­mo­var­d­nil mwyers eZeb­da. ora­si­o­de met­riT viqne­bo­diT al­baT
mo­ci­le­bu­li, re­zom rom da­mi­Za­xa.
_ ra mo­u­vi­da gi­gi­Sas, ma­da­ni xom ar aR­mo­a­Ci­na im ad­gi­las,
ra­tom aRar scil­de­ba?!
_ mgo­ni mwye­ri mok­la da eZebs.
_ ma­gis me­ti ki da­i­kar­ga, egac iq iyos, ra ji­ga­ri da­a­yo­la,
sxva aRar aris Tu ra!
_ mo­di aq, ra­Rac un­da giTx­ra! _ mo­vix­me Cem­Tan.
_ ra iyo ka­co, ise­Ti ra saT­q­me­li ga­giC­n­da, me­re rom ar
iT­q­me­bo­da, _ mos­v­lis­Ta­na­ve mi­say­ve­du­ra Znel gza­ze na­tar­ma
re­zom.
_ bi­Wo, mgo­ni pir­ve­lad mok­la mwye­ri mag Sen­ma na­qeb­ma mo­na­di­
rem, wa­mo­di, mi­vex­ma­roT mo­Zeb­na­Si, ico­de, auci­leb­lad fi­tuls
ga­a­ke­Tebs da bux­ris Tav­ze das­vams am dRis sa­max­sov­rod.
_ mar­T­la eg­re iq­ne­ba xom ici, To­rem ra ve­Rar Se­le­via, _
110 givi somxiSvili
ma­nac ga­i­zi­a­ra Ce­mi az­ri.
ro­ca Cven mi­ve­diT, gi­gi­Sas er­Ti ka­los xe­la ad­gi­li TiT­q­
mis sul ga­e­Te­la da mi­was­Tan ga­es­wo­re­bi­na.
_ bi­We­bo, ge­fi­ce­biT, aq Ca­var­da, Ce­mi Tva­li da­vi­na­xe! _ Se­
mog­ve­ge­ba maS­vel Za­las gi­gi­Sa.
er­Txans Cvenc wa­vi­mu­Sa­veT, mag­ram ras ipo­vi, Tu Sem­Tx­ve­viT
fe­xi ar da­ad­gi, an Tvi­Ton ar da­gi­Za­xa, aqa va­ro, im­si­maR­le ba­
la­xia, ba­tis mo­Zeb­na ga­Wir­de­ba Sig.
_ da­va­ne­boT Ta­vi, ma­gis me­ti ra da­kar­gu­la! _ xe­li Ca­iq­nia
re­zom.
_ ras am­bob! _ Se­icxa­da gi­gi­Sam, _ iq­ne­ba ar gje­ra, Ce­mi
Tva­liT da­vi­na­xe, ro­gor Ca­mo­var­da frTe­bis far­Txa­liT.
_ ho­da daW­ri­li iq­ne­ba, da Tavs uS­ve­li­da, ra ipo­vis imas
ZaR­le­bis gar­da, _ Zeb­nas da­a­ne­ba Ta­vi re­zom.
_ me vi­po­vi, vi­po­vi! _ ime­di­a­nad Tqva gi­gi­Sam da ked­lad
mdgar ba­laxs ce­li­viT mo­us­va Ta­vi­si ji­be­da­Cu­tu­l Sar­v­li­a­ni
mar­j­ve­na fe­xi.
_ ro­gorc vatyob, es aqe­dan sa­Ra­mom­dis fexs ar mo­ic­v­lis,
_ vu­Cur­Cu­le re­zos, _ ra­Rac un­da mo­vi­fiq­roT.
_ er­Ti daW­ri­li mwye­ri myavs, _ eS­ma­ko­bas mi­mix­v­da isic.
_ ho­da, Sen ici, _ vuTxa­ri da Zeb­na ga­vag­r­Ze­le.
_ bi­Wos, ager aq ara yo­fi­la! _ ay­vir­da ba­la­xeb­Si Ca­cuc­q­c­
li rez­o da mwye­ri­a­ni mar­cxe­na maR­la as­wia.
_ xom vam­bob­di,_ aq aris sadRac meT­qi! _ ga­i­xa­ra gi­gi­Sam da
re­zos­Tan sul­mo­uT­q­me­lad mi­ir­bi­na, mwye­ri ga­mo­ar­T­va da did­
xans dak­viv­re­bis Sem­deg, Can­Ta­ze mi­mag­re­bul ba­de­Si mo­a­Tav­sa.
_ mar­cxe­na frTa­sa da fer­Sdia daW­ri­li, _ Sewu­xebu­l­ma
gviTx­ra, _ Se­iZ­le­ba arc ki ga­dar­Ces.
_ nu ge­Si­nia, fi­tu­lad ma­inc ga­mod­ge­ba, _ va­nu­ge­Se. re­zos
ga­e­Ri­ma. is ki oxun­jo­bas ver mi­mix­v­da da saq­me­Si Ca­xe­du­li ka­
cis ieriT da­me­Tan­x­ma.
isev ga­vi­Sa­le­niT, isev aty­da sro­la, is iyo nak­ve­Ti­dan un­
da ga­mov­su­li­ya­viT, rom gi­gi­Sas ori mwye­ri auf­rin­da, er­Ti
mar­j­v­niv, xra­mi­sa­ken wa­vi­da, me­o­rem ki pir­da­pir Cem­s­ken aiRo
ge­zi; er­Ti pir­vels es­ro­la, me­o­re me­o­res da­a­dev­na. mwyer­ze
ra mo­gax­se­noT da me sa­fan­ti maT­ra­xi­viT mar­j­ve­na mxar­ze ga­
da­mi­Wi­ra, mwyer­ma Cve­u­li xma­u­riT ga­da­mif­ri­na Tav­ze, TiT­qos
uflis samsjavro 111
me­ub­ne­bo­da, axia Sen­ze, eg­re rom ag­va­wi­o­ke­To da mo­So­re­biT
Ca­li­an­Si Ca­eS­va.
mze Ca­sas­v­le­lad ike­cav­da sxi­vebs, gril­ma ni­av­mac ga­mo­iR­vi­
Za. man­qa­nis ax­los vis­xe­diT, re­zo kan­Si gaC­ril sa­fants da­nis
wve­riT may­re­vi­neb­da.
_ af­sus, bi­Wo, ra mo­na­di­res mom­k­lav­da! _ Ri­mi­liT mo­vi­wu­
wu­ne.
_ amas ise mo­u­vi­da, xom ici, er­T­ma kac­ma Ta­vis Zmis Tav­ze
niC­biT bu­zi rom mok­la! _ da­a­xa­si­a­Ta gi­gi­Sas saq­ci­e­li re­zom.
_ aman mwye­ri rom ver mok­la? _ si­ci­liT da­vu­wu­ne Se­da­
re­ba.
_ ra iman mok­la bu­zi? _ da­ic­va Ta­vi­si Tqmu­lis sis­wo­re
re­zom.
_ Za­li­an gtki­va? _ wux­da sawya­li gi­gi­Sa da gar­Se­mo gvir­
be­nam­da.
_ mtki­va ki ara, xan­da­xan gab­ra­ze­bul­ze ama­ze mag­ra mo­mifxa­
nia, _ gu­li ga­vu­ke­Te.
_ bi­Wo, ra­Ra­ze ufa­li mo­is­men­da da we­Ran­del nat­v­ras Se­mis­
ru­leb­da, esac aRar viq­ne­bo­diT, rac ex­la varT! _ uceb Se­icxa­
da re­zom, mux­leb­ze xe­li da­ir­tya da ba­la­xeb­Si Caj­da.
gi­gi­Sam Si­SiT ga­far­To­e­bu­li Tva­le­bi mog­vapy­ro ori­ves.
_ ra mox­da ise­Ti?! _ se­ri­o­zu­lad SeS­foT­da.
_ bi­Wo, Se­nis­Ta­na me­o­ma­ri rom yo­lo­da erek­les, dRe­van­de­li
msof­li­os ar­se­na­lic rom hqo­no­da, erT yi­zil­baS­sac ver da­a­koW­
leb­da! _ axar­xar­da re­zo da ba­la­xeb­ze zur­giT ga­da­gor­da.
Se­bin­de­bam­de mog­vi­wia iq dar­Ce­na, vis­xe­diT da ve­lo­de­bo­diT,
sa­nam ena­gad­moy­ri­li da er­T­ma­neT­ze ga­dak­lir­tu­li gi­gi­Sas ZaR­
le­bi ga­eS­ve­bod­nen
_ kar­giT, rad­gan esea, xval iseT ZaR­lebs mo­giy­vanT, na­di­
ro­bis pro­fe­so­re­bi ari­a­no, ity­viT, oRond di­li­dan­ve ar mo­
xer­x­de­ba na­di­ro­ba, co­ta mog­vi­a­ne­biT iya­viT mzad, _ Seg­v­pir­da
gi­gi­Sa.
me­o­re dRes, Ter­T­met sa­aT­ze mo­mad­ga Ta­vi­si man­qa­niT gi­gi­Sa.
uka­na sa­var­Zel­ze or ZaRls Ca­mo­e­do Ta­vi, iqa­ve tvi­a­wam­lis ax­
lad Sev­se­bu­li ma­ra­gi ewyo.
_ wa­vi­deT, ax­la gaC­ve­neb mo­na­di­re ZaR­li ro­go­ria! _ ime­di­
a­nad mi­mi­pa­ti­Ja.
112 givi somxiSvili
_ re­zo ra­Ra iq­na?
_ ar mo­dis, Sin ra­Ra­ca saq­me ga­u­Ci­nes.
me da gi­gi­Sa wa­ve­diT sa­na­di­rod. isev im nak­veTs mi­va­de­qiT,
gu­Sin rom vi­cod­vi­leT; man­qa­na Cve­ul ad­gil­ze ga­va­Ce­reT da
iara­Ri avis­xiT.
_ mxa­ri xom ar gtki­va? _ mkiTxa Se­wu­xe­bul­ma.
_ aRarc max­sovs, eg­Ra mak­lia mwyris sa­fan­t­ma mat­ki­nos! _
ga­vi­ci­ne da gi­gi­Sac ga­vam­xi­a­ru­le.
_ Cem qvisls ga­mo­var­T­vi ZaR­le­bi, xvew­niT qu­Cam­de mo­ma­yo­la,
sa­Ra­mo­ze auci­leb­lad ukan mo­miy­va­neo, aTas­na­i­rad da­ma­ri­ga, ig­
re mi­xe­de, ar ga­mi­nawye­no ZaR­le­bio.
_ ra da­ga­ri­ga ma­inc?
_ ra vi­ci er­Ti, ma­gis jav­ri maqvs, ina­di­ron ki da, _ xe­li
Ca­iq­nia gi­gi­Sam. _ es axal­gaz­r­da, ama­ze mas­wav­la, ro­gor da­vu­
Za­xo, ra vuTx­ra. es me­o­re be­be­ria, Sen ga­i­yo­le, araf­ris Tqma
ar un­da Tur­me, rac sa­Wi­roa Tvi­Ton icis.
_ be­be­ri min­do­da ax­la me? _ Ca­vi­bur­tyu­ne da ba­lax­ze da­
wo­lil Tval­da­xu­Wul ZaRls dav­xe­de.
_ ra hqvia ma­inc vkiTxe.
_ ci­ba, mar­to sa­xe­li da­u­Za­xe, sxva ara­fe­ri un­da, ai na­xav,
wa­vi­deT, co­ta gan-gan vi­a­roT, _ da­ma­ri­ga gi­gi­Sam da gu­Sin­del
tra­sas da­ad­ga.
_ wa­vi­deT ci­ba, _ vuTxa­ri ZaRls da mec gav­wie nak­ve­Ti­sa­ken.
ZaR­li din­jad ad­ga da ukan ga­mom­y­va. did­ro­ni la­Se­bi ga­dab­
ru­ne­bo­da da tyem­lis tyla­pi­viT eki­da daW­muW­nul sa­xe­ze.
_ aba, ci­ba, win wa­di da mwye­ri mo­Zeb­ne! _ mi­ve­ci da­va­le­ba;
ZaR­li ma­Ral ba­lax­Si ga­Zun­Zul­da, er­T­gan ga­Cer­da, ga­i­lur­sa,
ra­Rac wer­tils Tva­le­bi mi­ab­ji­na da qan­da­ke­ba­sa­viT ga­Cer­da,
me iR­li­a­Si To­fa­mo­de­bu­li vu­ax­lov­de­bo­di, ZaR­l­ma Se­mom­xe­da,
TiT­qos ra­Ra­cas ma­niS­neb­da.
_ ra ari, ci­ba, ra ye­ye­Ci­viT gaS­ter­di? _ vuTxa­ri xma­maR­la
da ki­dec mis win aif­r­Txi­a­la mwyer­ma, To­fis da­miz­ne­ba ver mo­
vas­wa­ri, is uk­ve sam­S­vi­do­bos iyo. wye­niT Se­mom­xe­da ci­bam, TiT­
qos me­ub­ne­bo­da, ye­ye­Ci vin aris, sa­kiTxa­viao. erT mwyers ki­dev
ga­u­Cer­da, am­je­rad ves­ro­le, mag­ram ver mo­var­tyi; aba esa yo­fi­
lao, ifiq­ra am mra­val­na­cad­ma ZaR­l­ma da imis Sem­deg win aRar
wa­su­la, kval­Si Ca­mid­ga da ukan mom­y­ve­bo­da, gar­R­ve­ul ba­lax­Si
uflis samsjavro 113
si­a­ru­li ar uWir­da. xan ise ax­los mo­vi­do­da, fe­xis qus­lebs
Ca­mom­b­r­Wya­lav­da xol­me.
_ eri­ha, ci­ba, Sen iq­ne­ba ma­zo­le­bi ga­mi­Ci­no, ise vatyob, _
ga­vi­xum­re, _ gewyi­na? kar­gi gaC­ve­neb, rom mTlad wyal­wa­Re­bu­li
mo­na­di­re ara var, _ Sev­pir­di da mTe­li ar­se­biT mo­vem­za­de mo­u­
lod­ne­lad af­re­ni­li mwyris da­sax­ved­rad.
mwye­ri mar­T­lac mo­u­lod­ne­lad wa­mo­mif­rin­da. din­jad da­vu­
miz­ne da ves­ro­le, msu­qa­ni frin­ve­li ba­la­xeb­ze muS­ti­viT da­e­ca,
im ad­gils Tva­li mi­va­yo­le, ar dam­kar­go­da. _ frrr! _ uceb me­
ore amo­var­da ba­la­xe­bi­dan. Zvels Tva­li mo­va­So­re da gaf­re­nils
mi­va­yo­le To­fis sa­miz­ne, isac Ca­mo­vag­de, mag­ram ma­Sin­ve ga­vi­
fiq­re: _ raT min­da, rom vxo­cav, ra eS­ma­ki ipo­vis ex­la ma­gaT!
_ sity­va dam­Tav­re­bu­li ara mqon­da, rom ci­bam pir­ve­li mwye­ri
mo­mi­ta­na, sa­nam amas Tas­mis yul­f­Si ga­va­yo­fi­neb­di Tavs, me­o­rec
mo­mir­be­ni­na da di­di la­Si­a­ni pi­riT mo­ma­wo­da.
_ oho, Sen mar­T­la pro­fe­so­ri yo­fil­xar, ci­ba, _ vuTxar
da Tav­ze xe­li ga­da­vus­vi.
es ise­Ti ZaR­li iyo, Tvi­Ton rom ara­fe­ri eS­le­bo­da da mo­
na­di­ri­s­ga­nac amas mo­iTxov­da. aT­ma­gad da­Za­bu­li vi­ya­vi, mwye­ri
ar gam­pa­ro­da, an ar amec­di­na da ci­bas da­sa­ci­ni ar gav­m­x­da­ri­ya­
vi. sa­Ra­mo­saT­vis yve­la vaz­na dav­w­vi, Tas­ma­ze mwyris Ca­mo­sa­ki­di
ad­gi­li aRar mqon­da. ci­bam gu­Sin­de­li da­kar­gu­li na­na­di­re­vic
ki amok­ri­fa, rac ki Sex­v­da gza­ze, mar­Ta­lia imaT Wi­an­W­ve­le­bi
dax­ve­od­nen, mag­ram jer su­ni ar das­ce­mo­da.
ro­gorc me­re vna­xe, gi­gi­Sa­sac blo­mad Ca­mo­e­kon­wi­a­le­bi­na Wi­
an­W­ve­la dax­ve­u­li mwyre­bi.
Za­li­an da­i­Ra­la sawya­li ci­ba, man­qa­nas­Tan Zlivs mo­las­las­
da. Tvlis mor­g­­vis mo­ni­ke­le­bu­li xu­fiT da­va­le­vi­neT wya­li,
uka­na ka­ri­dan Se­vi­da man­qa­na­Si, sa­var­Zel­ze da­do Ta­vi da ma­Sin­ve
da­i­Zi­na.
_ Za­li­an be­be­ria, mag­ram rac Se­uZ­lia, ma­inc ake­Tebs, _ Se­
a­qo gi­gi­Sam.
_ ne­tav ma­gis me­a­se­dis ga­ke­Te­ba Se­eZ­loT im Sen sa­ros­ki­po­
dan ga­moy­va­nil je­ka­sa da mar­si­kas, _ vuTxa­ri da ci­bas mor­g­vi­
viT Tav­ze siy­va­ru­liT ga­da­vus­vi xe­li...
ram­den­jer­me ki­dev vTxo­ve gi­gi­Sas ci­bas sa­na­di­rod wa­moy­va­
na, mag­ram araf­riT aRar mo­xer­x­da, be­be­ria, Cem qvisls Za­li­an
114 givi somxiSvili
uy­vars da ara­vis ar atans sa­na­di­rod, imasac na­nobs, ma­Sin rom
maTxo­vao. im zam­T­ris erT dRes ki sam­wu­xa­ro am­ba­vi mo­mi­ta­na;
ci­ba Ta­vi­si we­riT gar­dac­v­li­li­yo. Za­li­an dam­wy­da gu­li, ne­ta
arc me­na­xa, mag­ram is rom ar yo­fi­li­yo, me na­di­ro­bas ve­ra­fe­ri
Se­may­va­reb­da.
amis Sem­deg na­di­ro­bas Tan­da­Tan avuwye fe­xi, mra­val­na­i­ri
ni­ri­sa da ji­Sis ZaR­l­Tan da­mi­se­ria go­re­bi da min­d­v­re­bi, ise­Te­
bic iy­v­nen, mwyrebs ybis er­Ti moq­ne­viT rom yla­pav­d­nen, an sa­nam
mi­as­w­reb­di, xox­bis frTe­bi­Ra rom hqon­da Se­saW­me­li; ise­Te­bic
mi­na­xavs, To­fis gas­ro­lis­Ta­na­ve man­qa­nis qveS rom Zvre­bod­nen
da me­re sax­ri­Tac ve­Rar ga­mog­v­yav­da; zogs Wa­ma uy­var­da, zogs
sma da vin icis ki­dev ra, mag­ram imis msgav­si, rom­lis gax­se­ne­bam
ka­la­mi ama­Re­bi­na xel­Si, ar Sem­x­ved­ria nam­d­vi­lad.
Cvens pa­ta­ra qa­laq­Si er­Ti mo­na­di­re cxov­rob­da. ka­ci mTe­
li Ta­vi­si ar­se­biT am saq­mes iyo Sey­va­re­bu­li, nam­d­vi­li bu­ne­bis
trfi­a­li da ara ga­nur­Ce­ve­li bra­ko­ni­e­ri; aras­d­ros mok­lav­da
imas, ra­zec na­di­ro­ba we­siT da ka­no­niT ki ara, ada­mi­a­nis mo­ra­
li­T i­yo ak­r­Za­lu­li. da­di­o­da da xox­bis yu­re­biT tkbe­bo­da;
me­re or sam ma­mals Se­ac­li­da, ga­mox­Sir­vis miz­niT da amiT kma­
yo­fi­li iyo. mgels, tu­ra­sa da me­las xSi­rad das­dev­da, mwyers
im­dens mok­lav­da, ra­sac nam­d­vi­li mo­na­di­ris sin­di­si aitan­da,
er­Tic rom da­kar­g­vo­da, ara­vi­Tar Sem­Tx­ve­va­Si aRar ga­ag­r­Ze­leb­
da na­di­ro­bas, Tum­ca Za­li­an Zne­li iyo mi­si ZaR­le­bis pat­rons
ra­me da­e­kar­ga.
er­Txel bed­ma umux­T­la, ka­kab­ze na­di­ro­bis dros gi­ur­zam
uk­bi­na, ma­Sin ki ga­da­ar­Ci­nes, mag­ram xu­Ti wlis Sem­deg gar­da­ic­
va­la gu­lis da­a­va­de­biT. zo­gi amas gve­lis nak­bens ab­ra­leb­da,
zo­gi ras da zo­gi ras, mag­ram ri­si mi­ze­zic gin­da yo­fi­li­yo,
es RvTis­ni­e­ri, nam­d­vi­li vaJ­ka­ci ki da­i­Ru­pa da...
imi­si Svi­li, gi­or­gic, vi­Tom ma­ma­sa­viT na­di­ro­bis trfi­a­li
iyo, mag­ram mxo­lod Ser­Ce­ni­li iner­cia hqon­da mem­k­vid­re­o­biT
ga­da­ce­mu­li da sxva ara­fe­ri, rac dro­Ta gan­mav­lo­ba­Si xun­de­
bo­da da ifer­f­le­bo­da.
gi­or­gi erT sac­del nak­veT­Si mu­Sa­ob­da mec­ni­er mu­Sa­kad, Cem­
Tan am­xa­na­gob­da. er­Txel Se­mom­Ta­va­za, sa­na­di­rod wa­vi­deT, ar
gin­da ma­ma­Ce­mis gaw­v­r­T­ni­li ZaR­lis na­di­ro­ba gaC­ve­noo? mec si­a­
mov­ne­biT dav­Tan­x­m­di.
uflis samsjavro 115
etyo­ba gi­or­gis xel­m­ZR­va­ne­li ta­ra­sac na­di­ro­bas iyo fe­xa­
yo­li­li. ZaR­lic ki hyav­da. sam­ni wa­ve­diT sa­na­di­rod. ta­ra­sa
di­di in­di­vi­du­a­lis­ti ga­mod­ga. Ta­vi­si ZaR­liT cal­ke wa­vi­da; Tu
Sek­re­ba gax­des sa­Wi­ro wi­Te­li ra­ke­ta ga­vis­ro­lo­To, da­i­ba­ra
da Cve­ni mi­mar­Tu­le­bis sa­wi­na­aR­m­de­go mxa­res wa­vi­da.
_ Cven er­Tad wa­vi­deT, vna­xoT vin met na­na­di­revs da­ag­ro­
vebs, _ ga­mo­miw­via gi­or­gim, _ Tan da­a­yo­la, _ na­xav ra Se­uZ­lia
zo­i­as!
_ vin aris zoia? _ vkiTxe.
_ zoia es aris, _ gi­or­gim ZaRls Tav­ze ga­da­us­va xe­li;
yve­la­fe­ri es­mis da ro­gorc sa­Wi­roa, ise as­ru­lebs, ma­le ena­
sac avuc­ri da Sen ma­Si­na na­xe, piv­rel xma­ze rom Ca­a­ga­lo­bebs
di­lis sa­ars.
_ sxva Se­sa­fe­ri sa­xe­li ve­Rar mo­u­Zeb­ne? _ da­vu­wu­ne naT­
lia.
_ kar­gad ro­ca ga­ic­nob, iq­ne­ba es sa­xe­lic ge­co­ta­os da ar­
te­mi­dac ar Seg­Sur­des, _ da­mam­S­vi­da gi­or­gim.
zo­i­as sa­xel­ma er­Ti Ce­mi uf­ro­si me­gob­ris na­am­bo­bi ga­max­se­
na: Tur­me axal­gaz­r­do­bi­sas, de­da­qa­laq­Si mu­Sa­ob­da erT xel­m­
ZR­va­nel rgol­Si pa­su­xis­m­ge­bel mu­Sa­kad. ra­Rac saq­me­ze mo­u­wia
ra­i­on­Si was­v­la, iq obi­eq­tis xel­m­ZR­va­nel­Tan bi­na­ze iqe­i­fes,
Se­zar­xo­Se­buls ra­tom­Rac te­le­fon­ze mo­un­da sadRac da­rek­va,
mo­ri­gis xma rom ga­i­go, Za­li­an mo­e­wo­na da sul da­a­viwy­da sad
re­kav­da; ga­u­ba sa­u­ba­ri, ga­ac­no Ta­vi­si vi­na­o­ba, aux­s­na siy­va­ru­
li, er­T­gu­le­ba Seh­fi­ca da pa­e­ma­ni da­u­niS­na naz da xa­ver­do­van
xmas­Tan er­Tad Tur­me mis­ma sa­xel­mac, zo­i­am, mo­xib­la. er­T­ma­ne­Ti
rom ec­noT, pi­ro­bi­Ti niS­ne­bi Se­u­Tan­x­ma da me­o­re dRis mo­lo­
din­Si Tva­lic ki ve­Rar mo­xu­Wa, Tur­me, Ce­mi uf­ro­si me­go­ba­ri
zus­tad da­niS­nul dros ga­mocxad­da pa­e­man­ze da dRe­sac ara­vin
icis, ra mox­da iq, rom mas Sem­deg sa­mu­da­mod Se­i­Zu­la Rvi­no,
te­le­fo­ni da qa­li.
_ es am­ba­vi vu­am­be gi­or­gis da Tan dav­Zi­ne:
_ Se­ni zo­i­ac ise­Ti xom ar aris, rom sa­mu­da­mod Se­ma­Zu­los
To­fi, nad­i­ro­ba da ZaR­li!
_ vna­xoT wi­nas­d­war ve­ra­fers gety­vi, _ Ta­vis Se­ka­ve­ba am­
jo­bi­na.
ori­ve­ni er­Tad ga­ve­diT. gi­or­gim da­va­le­ba mis­ca zo­i­as da
116 givi somxiSvili
ima­nac aTi-TxuT­me­ti met­ri gag­vis­w­ro da Cven win ma­qo­sa­viT
gar­di­gar­d­mo da­di­o­da, erT gojs ara to­veb­da ga­da­u­mow­me­bels.
pir­ve­li mwye­ri gi­or­gis auf­ri­na, ima­nac Ca­mo­ag­do da zo­i­am mo­
wi­we­biT mi­ar­T­va. me­o­re ori­ves sazR­var­ze af­ri­na, pir­ve­li gi­or­
gim es­ro­la Ta­vi­si na­qe­bi go­land-go­lan­di aaci­la, me mi­va­yo­le
Ce­mi `i­Jev­ka~ da mwye­ri kar­ga man­Zil­ze Ca­mo­vag­de.
_ To­fi ki ara, qve­me­xia! _ da­va­yo­le na­si­a­mov­neb­ma.
_ qve­me­xe­biT mwyreb­ze ar na­di­ro­ben! _ gu­li mo­ifxa­na Ta­vi­si
xel­mo­ca­ru­lo­biT nawyen­ma gi­or­gim.
zo­i­am is mwye­ric Ta­vis pat­rons mi­ar­T­va.
mar­Ta­lia, mwye­ri Cems zo­na­Si Ca­mo­var­da, mag­ram sazR­var­ze
af­rin­da, ZaRls obi­eq­tu­ro­ba ar da­vu­wu­ne, ro­gorc mo­wi­na­aR­m­de­
gis mo­e­dan­ze mo­Ta­ma­Se gun­d­ma msajs-um­niS­v­ne­lo ga­dax­ra.
me­sa­me mwyers pir­da­pir Cem cxvir­win ga­u­ke­Ta zo­i­am `sto­i­
ka~, af­re­nis­Ta­na­ve Ca­mo­vag­de da sa­nam ZaR­li mwyers mo­i­tan­da,
Tas­mis gam­za­de­ba da­viwye; zo­i­am is mwyeri pat­rons mi­ar­T­va.
_ eg aris Tqve­ni sa­mar­Ta­li?! _ gav­Za­xe gi­or­gis.
_ eg­re, vi­ciT Cven, ma­Sa! _ niS­nis mo­ge­biT Se­mex­mi­a­na da sa­
mi­ve mwye­ri xe­liT Se­a­Ta­ma­Sa.
na­di­ro­ba nor­ma­lu­rad wa­ri­mar­Ta, mwye­ri im­de­ni iyo, ka­ci
ar mo­iwyen­da, mag­ram er­Ti iyo mxo­lod; gi­or­gis Tas­ma­ze ad­gi­
li aRar hqonda da ax­la Can­Ta­Si yri­da mwyrebs, me ki wam­laT
er­Tic ar mqon­da.
er­Txel, ro­de­sac zoia me­o­re ki­de­Si iyo ga­su­li, gi­or­gi­saT­
vis mok­lu­li mwy­ris mo­sa­ta­nad, mec amif­rin­da mwye­ri uZaR­lod,
ma­Sin­ve Ca­mo­vag­de.
mag­ram vin Se­mar­Ci­na, To­fis xma­ze zo­i­am mo­ir­bi­na, mwye­ri
rom ve­r na­xa, kar­gi re­vi­zo­ri­viT Se­ma­mow­ma, ax­lad Tas­ma­ze mib­
mu­li mwye­ri din­jad Ca­mom­g­li­ja da Ta­vis pat­rons wa­u­Ro.
_ ya­Ca­Re­bi da jib­gi­re­bi xarT Senc da Se­ni ava­za­ki ZaR­lic!
_ gav­Za­xe gi­or­gis.
_ uf­ro swo­ri ga­ge­biT, Ta­va­de­bi varT, ymebs Cven­T­vis va­mu­
Sa­vebT, _ ga­mis­wo­ra naT­q­va­mi.
_ daT­vur sam­sa­xurs gi­wevs Se­ni zoia, mog­wy­de­ba we­li
mwyre­bis Tre­viT da mTe­li na­na­di­re­vi me dam­r­Ce­ba, _ ar da­vu­ma­
le Ce­mi frTo­sa­ni ime­di.
_ su­lic rom amom­Z­v­res, erT bum­bul­sac ar ga­ga­tans Ce­mi
uflis samsjavro 117
zoia.
_ zoia ki ara, Zun­wi ka­ra­pe­taa, Su­a­sa­u­ku­ne­eb­Si un­da da­ba­de­
bu­li­yo eg, Ta­vi­si Ta­vi­sa da Ta­vi­si war­su­lis gad­mo­naS­Te­biT
dam­Zi­me­bu­li pat­ro­nis mets ara­vis rom ara scnobs!
_ amis ori lek­vi­dan er­Ti Sen­T­vis min­do­da mo­me­ca, rad­gan
eso­den de­mok­ra­ti­u­li su­li aR­mo­gaC­n­da, wa­di da sa­na­di­ro ZaR­
li ar­se­na ma­rab­del­sa sTxo­ve! _ da­ma­ri­ga gi­or­gim.
ori mwye­ri mov­ka­li ise, rom zo­i­as mo­vas­wa­ri, rad­gan mi­si
xa­si­a­Ti uk­ve vi­co­di, ro­gorc mo­mi­ax­lov­da dav­ma­le da am­je­rad
ve­Rar gam­Zar­c­va. ra­ki im mo­men­t­Si mwye­ri ver wa­i­Ro, me­re aRar
me­ka­re­bo­da da mec ime­di­a­nad me­ki­da gver­d­ze Ce­mi orad-ori mwye­
ri.
da­vam­Tav­reT na­di­ro­ba da nak­ve­Tis bo­lo­Si ga­ve­diT.
_ is­ro­le ra­ke­ta, ta­ra­sac mo­vi­des, _ ra­Rac Se­fa­ru­li eS­
ma­ku­ri Ri­mi­liT miTx­ra gi­or­gim.
me vis­ro­le ra­ke­ta. To­fi ga­dav­x­se­ni, rom ax­la safan­ti­a­ni
vaz­na Ca­me­do ga­saw­mend gas­ro­lis­T­vis, rom uceb zo­i­am im ori­
dan, er­Ti mwye­ri Se­mag­li­ja da Ta­vis pat­rons mi­u­ta­na.
_ ga­is­v­ri me­o­res da eg sa­bo­loo mwye­ric Cem Can­Ta­Si gad­mo­
i­nac­v­lebs, _ si­ci­liT ga­maf­r­Txi­la gi­or­gim.
_ Sen mar­T­la api­reb amis lek­vi ma­Cu­qo? _ vkiTxe da Tan is
er­Ta­der­Ti mwye­ri dav­ma­le.
_ Tu kar­gad mo­iq­ce­vi, Se­iZ­le­ba vi­fiq­ro, ise mag mwyers nu
ma­lav, erT gas­ro­la­ze mxo­lod er­Ti mwye­ri mo­aqvs zo­i­as.
_ ZaR­lic ega yo­fi­la da pat­ro­nis da­fa­se­bac ma­ga­sa scod­
nia! ra ga­gi­Wir­de­ba bi­Wo, da­je­qi aivan­ze da at­ka­cu­ne To­fi, rac
me­zob­lebs krux­wi­wi­la hyavT, Sen mo­gi­zi­davs.
_ me mag xe­lo­bi­Ta vcxov­rob, aba Ce­mi Ca­Ca­na­ki sam­sa­xu­ri
macxov­rebs ggo­nia? _ ga­man­do sa­i­dum­lo gi­or­gim.
_ mo­me­ci er­Ti is lek­vi, ise dav­ge­So, me­zob­le­bis krux­wi­wi­
li ra aris, SaS­xi da xaS­la­mis qva­bi aRar da­vu­to­vo ze­dad­gar­
ze, _ uceb dav­sa­xe mo­mav­lis ime­di­a­ni per­s­peq­ti­va.
ama­so­ba­Si ta­ra­sac ga­moC­n­da Ta­vi­si kud­mok­v­ne­ti­li kur­cxa­
liT. Tvra­me­tam­de mwyers mo­iq­nev­da sa­kid Tas­meb­ze.
_ ise ver mo­a­xer­xeb, rom zo­i­am mwyre­bi me mo­mi­ta­nos? _
vkiTxe gi­or­gis.
_ mo­va­xer­xeb, ima­sac mo­va­xer­xeb, aqe­dan Tqve­ni ga­er­Ti­a­ne­bis
118 givi somxiSvili
di­req­tor­sac Ca­u­ta­nos qa­laq­Si, _ Sem­pir­da gi­or­gi.
_ aga­Se­na Rmer­T­ma! _ Se­vu­qe da­pi­re­ba.
ta­ra­sas mos­v­las pir­ve­li gas­ro­lis sa­lu­tiT Sev­x­v­di, zo­
i­a­mac pir­ve­li mwye­ri Ca­mo­ag­li­ja axal­mo­suls da gi­or­gis mi­
ur­be­ni­na, iman ra­Rac uCur­Cu­la da Cem­ze aniS­na xe­liT, ZaR­l­ma
ma­Sin­ve mo­mir­be­ni­na, mec mad­lo­bis niS­nad me­o­red vis­ro­le da
me­o­re Ta­vawy­ve­ti­li mwye­ri Ca­vab­r­Za­ne Cem Can­Ta­Si.
ta­ra­sa zo­ma­ze me­tad mo­ri­de­bu­li da zrdi­lo­bi­a­ni ka­ci Can­
da, eq­v­si mwye­ri ise Se­ag­li­ja zo­i­am, gak­vir­ve­bul­ma xmac ver
amo­i­Ro, meS­vi­de­ze ki ra­Rac ga­mo­uc­no­bi to­ni­Ta Tqva:
_ bi­Wos,. es ro­go­ri uc­na­u­ri ZaR­li yo­fi­la?!
_ ege­ris na­yo­lia, Ce­mo ta­ras, ma­Sin, es rom msa­xu­rob­da,
eq­v­si mwyris me­tis mok­v­lis uf­le­ba ar iyo, ho­da, ege­ri ga­uS­veb­
da xol­me min­dor­Si da esac uSec­do­mod uwyob­da kon­fis­ka­ci­as
zed­me­ti mox­ve­Wis msur­ve­lebs, _ avux­se­ni saq­mis vi­Ta­re­ba da
mo­ri­gi vaz­na Cav­de Tof­Si.
ma­le mor­Cil ta­ra­sas eq­v­si mwye­ri da Tor­me­ti mwyris Ta­
vi­Ra eki­da Tas­ma­ze.
_ co­ta da­u­to­ve, bi­Wo, vaz­ne­bi ma­inc ar ge­na­ne­ba?! _ si­ci­
liT ga­gu­dul­ma gi­or­gim mTxo­va Cur­Cu­liT.
vaz­ne­bi ga­mi­Tav­da, To­rem qris­te-Rmer­Ti aRar iyo Ce­mi gam­
Ce­re­be­li, sa­nam ta­ra­sas ar mo­i­tan­da zoia aha, Ca­i­de, Can­Ta­Si
da Se­meS­vio.
sa­Ra­mo xans ze­mo bod­bis sa­xin­k­le­Si vis­xe­diT da gem­ri­e­lad
Se­veq­ce­o­diT an­t­re­kots; ma­le xin­ka­li, mo­xar­Su­li qa­Ta­mi, xaS­
la­ma da vin icis ki­dev ra ar mo­va­ta­ni­neT mTe­li dRis dam­Se­
u­leb­ma; zoia Cem­sa da gi­or­gis So­ris iyo Ca­cuc­qu­li da ise
eWi­ra Ta­vi, TiT­qos saW­mel­ze sa­er­Tod ara fiq­rob­so. me er­Ti
moz­r­di­li da msu­qa­ni an­t­re­ko­tis na­We­ri mi­va­wo­de, ZaR­l­ma er­
Ti ki Se­mom­xe­da da Ta­vi mi­ab­ru­na, vi­Tom, ro­gor ge­kad­re­baT,
su­lac ar mSiao. ara­da mTe­li dRe Cven­sa­viT mSi­e­ri uv­li­da
min­d­v­rebs.
_ ar Se­Wams, sa­nam ne­bar­T­va ar iq­ne­ba, _ dar­w­mu­ne­biT Tqva
gi­or­gim da moz­r­di­li xaS­la­mis na­We­ri ga­da­i­Ro.
_ Se ur­ju­lo, yve­las ma­gi­er dRes ma­gan ina­di­ra da er­Ti
na­We­ri xaS­la­ma ge­na­ne­ba?! ga­e­ci brZa­ne­ba, To­rem dad­na ZaR­li
ner­wy­vis ylap­viT! _ Se­vu­tie gi­or­gis.
uflis samsjavro 119
_ Wur­We­li un­da bi­Zia, suf­ras eg ve­ra swvde­ba, ku­da­la
kur­cxa­li xom ar aris, dab­la dag­de­bu­lis aRe­ba ikad­ros, _
ta­ra­sas ZaRls ga­da­xe­da, ro­me­lic Cems mi­er mig­de­bul xaS­la­mis
na­Wers sul­mo­uT­q­me­lad glej­da.
Tef­S­ze da­vawye xaS­la­ma, an­t­re­ko­ti, qaT­mis bar­ka­li Ta­vis
men­jiT da zo­i­as win da­vud­gi; ZaR­l­ma msu­ye saW­mels da­su­na,
me­re Tavs ma­inc das­Z­lia da uk­ma­yo­fi­lod Se­mom­xe­da, TiT­qos
me­ub­ne­bo­da, Sen ra uf­le­ba gaqvs saW­mels rom mid­gam, pat­ro­ni
ara myav­so! mag­ram mTe­li dRis Sim­Sil­ma Ta­vi­si ga­i­ta­na da laS­
ze er­Ti obo­li ner­wy­vis wve­Ti Ca­mo­u­gor­da.
_ ga­e­ci gan­kar­gu­le­ba, Se ja­la­To, To­rem da­viw­vi am ZaR­lis
cod­viT! Sen gqon­des am­xe­la moT­me­na, ra ga­gi­Wir­de­bo­da! _ Se­
vu­tie gi­or­gis.
_ Wa­me, zoia, Wa­me, xom da­a­nax­ve yve­las ro­go­ri ZaR­lis
gaw­v­r­T­na Sem­Z­le­bia, _ uTx­ra gi­or­gim ZaRls da ima­nac umal
ga­day­la­pa yvelaferi.
_ tyu­i­lad ib­ra­leb imas, rac jer ara Tu ve­ra xar, im pa­ti­
o­sa­ni ka­cis xsov­ni­sa iyos, vinc es ZaR­li ase gaw­v­r­T­na! _ vTqvi
da wi­Te­li Rvi­niT gav­se­bu­li Wi­qa bo­lom­de dav­ca­le.
_ es ra aris, Sen me­re na­xav, ram­de­ni ra­me icis, yve­laf­ris
da­max­sov­re­ba mec ki ver Sev­Ze­li, _ ga­moty­da gi­or­gi.
sa­nam im lekvs ga­mo­var­T­mev­di, gi­or­gis ka­ri da ba­ni ar da­
vug­de, ax­la me myavs da vzrdi, Tu Ta­vis de­das ver da­vam­s­gav­se,
imis ime­di ma­in­ca maqvs, rom sa­ku­Ta­ri sa­na­di­ro ZaR­li me­yo­le­ba,
ara­da, we­li­wad­Si er­Txel rom ga­si­a­mov­nos kar­gi na­di­ro­biT,
imaT ki Rirs nam­d­vi­li ZaR­lis Se­nax­va.
120 givi somxiSvili

ujig­ro qi­ta
_ ka­co? mi­tos bav­S­vi ava­da yavs, qa­laq­Si uwevT, iq­neb Sen
wa­gey­va­na, ma­inc iqiT mi­di­xar da...
_ xom ara Tqvi, de­da­ka­co, rom qa­laq­Si miv­di­var?! co­ta
grZe­li ena gaqvs da kar­gi iq­ne­ba, da­i­mok­lo!
_ ra mox­de­ba, ada­mi­a­no, co­ta bar­gi­ca aqvT wa­sa­Re­bi, av­to­
bus­Si ga­u­Wir­de­baT!
_ ra Ce­mi saq­mea! qris­te xom ara var, yve­la dav­r­do­mils
xe­li ga­vu­wo­do?! rac un­daT, isa qnan!
_ iq­ne­ba er­Txel Senc dag­Wir­des me­zob­le­bis dax­ma­re­ba, ma­
Sin ar Seg­r­cx­ve­ba?! ra­Ta xar sul eg­re mur­Ca­mos­mu­li, sa­ku­Tar
na­WuW­Si Ca­ke­ti­li. mar­T­la ig­re xom ar gin­da, rom me­zob­leb­ma
mTlad aiRon Cven­ze xe­li. Se­ni ege­Ti saq­ci­e­lis ga­mo sir­cx­vi­
liT xal­x­Si ve­Rar gav­di­var, ujig­ros ga­na tyu­i­lad ge­Za­xi­an!
_ yve­lam Ta­vi da­ma­ne­bos! wa­di Se­nc, mam­cil­di, Tu Ce­mi ver
ga­gi­gia! arc ara­vi­si min­da ra da arc ara­vis ara­fers miv­cem!
Ta­vi da­ma­ne­bos yve­lam, bi­Wos!
_ eh! Se­ni ga­mos­wo­re­ba ar iq­ne­ba! _ Ca­iq­nia xe­li Teb­rom da
Ta­vis qmars _ qi­tas, ukan ar­dab­ru­ne­ba usu­r­va.
qi­tam ga­ra­Ji­dan man­qa­na ga­mo­a­go­ra. Zra­va Car­Tu­li da­to­va,
gar­Se­mo Se­mo­u­a­ra. kar­gad Se­a­mow­ma. co­ta mo­i­ca­da, sa­lo­ni ga­aT­
bo, Caj­da Sig da man­qa­na ne­la daZ­ra ad­gi­li­dan. _ xval sa­Ra­mos
dav­b­run­de­bi, _ mi­a­Za­xa cols. ima­nac ar da­a­yov­na: `ki­se­ric gi­te­
xi­a~-o, da sax­lis ka­re­bi mi­i­ja­xu­na.
sof­lis bo­los, av­to­bu­sis ga­Ce­re­bas­Tan, mi­to da mi­si me­uR­
le, di­di ka­la­TiT xel­Si, si­ci­vi­sa­gan aZag­Za­ge­bu­le­bi qa­laq­Si
mi­ma­val av­to­buss elo­de­bod­nen.
qi­tam isi­ni So­ri­dan­ve da­i­na­xa. man­qa­nas siC­qa­re mo­u­ma­ta, Tan
sxva mxa­res da­iwyo yu­re­ba, TiT­qos me­zob­lebs ve­ra xe­dav­da.
mi­tom ic­no qi­tas man­qa­na, ime­di­a­nad ga­mo­qan­da mis­ken, Teb­
ros­gan ico­da, Se­iZ­le­ba qi­ta qa­laq­Si wa­vi­de­so, xe­lic da­uq­nia,
mag­ram qi­tam ise Ca­uq­ro­la, mis­ken arc ga­u­xe­dia. mi­tos xe­li
uflis samsjavro 121
mowy­ve­ti­li­viT Ca­mo­u­var­da, mob­run­da da av­to­bu­sis ga­Ce­re­bi­sa­
ken gas­wia, sa­dac si­ci­vi­sa­gan mo­kun­tu­li co­li elo­de­bo­da.
_ ma­macxo­ne­bu­le­bi, mzam­za­re­u­li un­daT yve­la­fe­ri, ra mo­
va­le var, rom ege­ni qa­laq­Si Ca­vab­r­Za­no. Ta­ma­mad ki ga­mo­qan­da,
al­baT ifiq­ra, ver da­mi­na­xao, eg­rec iyo, ver da­vi­na­xe, _ Ta­vi
da­im­S­vi­da qi­tam.
_ da­i­na­xe! da­i­na­xe! Tva­li ki gan­geb aari­de, xom Seg­r­cx­va,
qi­tav, xom Seg­r­cx­va? xom ar mo­i­qec swo­red?! gu­lax­di­lad
Tqvi, aq xom mar­to me da Se­na varT! _ eda­ve­bo­da qi­tas sa­ku­Ta­
ri sin­di­si.
_ mom­cil­di, er­Ti! _ xe­li aiq­nia, _ ara­fe­ric ar da­mi­na­xia,
bi­Wos! _ jav­rob­da qi­ta da man­qa­nas mi­aq­ro­leb­da.
man­qa­na­Si sa­si­a­mov­nod Tbi­lo­da. qi­tam pal­to ga­i­xa­da da
uka­na sa­var­Zel­ze ga­da­do, pi­ja­kis Ri­le­bic Se­ix­s­na, si­a­mov­ne­bi­
sa­gan ga­iz­mo­ra, sa­var­Zel­Si mo­xer­xe­bu­lad Ses­wor­da da man­qa­nis
siC­qa­res uma­ta.
sa­bu­ra­ve­bis qveS ga­yi­nu­li Tov­li mi­na­sa­viT tka­cu­nob­da.
gzis ori­ve mxa­res ax­ve­til Tov­l­ze yi­nu­li eya­ra.
gza­ze si­cocx­lis ma­jis­ce­ma ig­r­Z­no­bo­da, Tum­ca moZ­ra­o­ba
sag­r­Z­nob­lad Sem­ci­re­bu­li­yo, mag­ram ra Se­a­ka­vebs yve­la­ze auci­
le­be­li saq­mi­sa­ken ada­mi­a­ne­bis swraf­vas.
qi­tas aqa-iq ga­Ce­re­bu­li av­to­mo­bi­li xvde­bo­da. ager erT man­
qa­nas sa­bu­ra­vi daS­ve­bo­da, mZRols etyo­ba sa­Ta­da­ri­go sa­bu­ra­vi
ar hqon­da, Zvels Sli­da ga­To­Si­li, wva­lob­da: di­di os­ta­ti ar
Can­da.
_ `Cems mters, am yi­a­maT­Si sa­bu­ra­vis daS­ve­ba~, _ ga­i­fiq­ra
qi­tam; usi­a­mov­nod Se­aJ­r­Jo­la.
_ ex­la vin­me xvTis­ni­e­ri rom mo­ex­ma­re­bo­des, kar­gi iq­neb­da,
_ Se­ax­se­na sin­dis­ma, _ Se­iZ­le­ba arc ka­me­ra aqvs, qi­ta, mi­di, mi­
ex­ma­re, Se­ni ka­me­riT ga­u­mar­Te xe­li! _ ar as­ve­neb­da sin­di­si.
_ gi­Ji xom ara var?! _ ga­ub­raz­da qi­ta, _ ra Ce­mi bra­lia,
ma­gan Tu ga­u­mar­Ta­vi man­qa­niT ga­be­da am yi­a­maT­Si, am­xe­la gza­ze
wa­mos­v­la!
man­qa­nas ga­us­wor­da. ka­ci ise Cah­kir­ki­teb­da Ta­vis sa­bu­ravs,
rom maR­la ar auxe­dia, qi­tam gza ga­nag­r­Zo. sar­ke­Si did­xans
uyu­reb­da ukan dar­Ce­nil man­qa­nas, ager Sem­x­ved­ri man­qa­na ga­Cer­
da, iqi­dan ka­ci gad­mo­vi­da da ori­ve afus­fus­d­nen daS­ve­bul sa­
122 givi somxiSvili
bu­rav­Tan.
_ uS­ve­lis al­baT, _ ar is­ve­neb­da sin­di­si.
man­qa­na mi­go­rav­da mo­yi­nul as­f­lat­ze. ga­reT yin­va da ci­vi
qa­ri mZvin­va­reb­da, sa­lon­Si ki sa­si­a­mov­nod Tbi­lo­da.
man­qa­nis sa­var­Z­lis sa­zur­ges mi­yu­de­bu­li qi­ta gan­cx­ro­ma­Si
iyo. ga­reT su­ra­Te­bi er­T­ma­neTs cvlid­nen. ise­Ti Seg­r­Z­ne­ba hqon­
da, TiT­qos yo­ve­li­ve amas ki­nos ek­ran­ze uyu­reb­da da am am­bavs
mas­Tan ara­vi­Ta­ri sa­er­To ar hqon­da.
qa­ri gaZ­li­er­da. Tov­lis ko­ri­an­te­li da­a­ye­na ha­er­Si, man­qa­nis
Za­ras dro­dad­ro Zalumad mi­a­sak­de­bo­da, Se­a­to­keb­da da zu­zu­niT
ax­la sxva mi­mar­Tu­le­biT miq­ro­da. alag-alag Tov­lis nam­qe­ri
gaC­n­da, man­qa­na zo­gan Zne­lad mi­ik­v­lev­da gzas. qi­tas xa­si­a­Ti wa­
ux­da. co­ta Si­Sic Se­e­pa­ra gul­Si.
ager, gzis gver­d­ze ga­da­ye­ne­bul msu­buq av­to­mo­bils qa­ri
Tovls da­un­dob­lad ay­ri­da: `Tu ar wa­vi­da, or sa­aT­Si sul
da­mar­xavs~, _ ga­i­fiq­ra qi­tam. iq­ve man­qa­nis gver­diT ka­ci id­ga,
qi­tas Zra­vis ven­ti­li­a­to­ris gawy­ve­ti­li Rve­di aC­ve­na, aniS­na,
xom ara gaq­v­so? qi­tam xe­li dga­uq­nia, arao da gza ga­nag­r­Zo.
_ xom gqon­da, ka­co, ra­tom ar mi­e­ci, Ta­nac xom da­i­na­xe,
man­qa­na­Si qa­li da bav­S­vi us­xe­dan, ase rom dar­C­nen qar­buq­Si, amo­
ix­r­Co­bi­an, _ Se­e­da­va qi­tas sin­di­si.
_ me rom ga­miwy­des, vi­Ra mo­mex­ma­re­ba! _ ga­jav­r­da qi­ta, _
ma­macxo­ne­buls, Si­ni­dan ro wa­mo­vi­da, ar un­da efiq­ra ama­ze?!
_ ka­co, vin icis, ra ga­Wir­ve­ba hqon­da.
_ ra Ce­mi saq­mea, yve­las ki­se­ri ute­xia!
qi­tas sin­di­si da­dum­da, mag­ram ma­inc awu­xeb­da Tov­l­Si dar­
Ce­nil­Ta be­di.
man­qa­nam gza­ze sri­als uma­ta, er­Ti da­u­de­va­ri moq­me­de­ba da
isic gzis gver­d­ze Tov­l­Si Caf­lu­li aR­moC­n­de­bo­da.
er­Ti man­qa­na gzi­dan ga­da­su­li­yo, etyo­bo­da, Tov­l­Si bev­ri
ebuq­sa­va. qa­li sa­Wes­Tan da­es­va, ma­ma­ka­ci av­to­mo­bils uka­ni­dan
aw­ve­bo­da, Zal-Ro­nes ara zo­gav­da, sul co­ta iyo sa­Wi­ro da
man­qa­na gzas da­ad­ge­bo­da, mag­ram is sul co­ta ara hyof­ni­da da
ase, etyo­ba, did­xans wva­lob­d­nen.
ma­ma­kac­ma, ro­gorc ki qi­tas man­qa­na da­i­na­xa, saq­mes Ta­vi ane­ba,
xe­li auwia, aniS­na, mog­vex­ma­reo.
qi­tas mis­ken arc ki ga­u­xe­dia. Cve­u­leb­ri­vi siC­qa­riT ga­i­a­ra.
uflis samsjavro 123
kacs xe­li ha­er­Si ga­u­SeS­da.
qi­tam Ta­vi ga­iq­nia, TiT­qos ara­sa­si­a­mov­no fiq­re­bi mo­i­ci­lao,
me­re Ta­vis­T­vis Ca­i­la­pa­ra­ka: `ra Ce­mi saq­mea, ki­se­ric ute­xi­a~.
qa­ri gaZ­li­er­da. daW­ri­li mxe­ci­viT Rri­a­leb­da, TiT­qos imuq­
re­bo­da, TiT­qos qvi­Ti­neb­da.
Tov­l­Si na­xev­rad dmar­xu­li man­qa­ni­dan ori da­To­vi­li da ga­
fi­T­re­bu­li ada­mi­a­ni gad­mo­vi­da, qi­tas ye­lis ga­mo­we­viT aniS­nes,
iq­nebd co­ta ben­zi­ni mog­v­ceo.
_ aba, ex­la ma­gaT Wkua aqvT, _ ga­i­fiq­ra qi­tam, _ jer er­Ti,
ben­zins ar miv­cem, ama­ze wi­nas­war un­da efiq­raT, me­o­rec, am yi­a­
maT­Si su­le­li var man­qa­na ga­va­Ce­ro da ga­reT ga­vi­de?!
_ Se kai ka­co, sav­se ka­nis­t­ra gaqvs sa­bar­gul­Si, arc dag­Wir­
de­ba, isi­ni ki Se­iZ­le­ba ga­i­yi­non, ra mox­de­bo­da dax­ma­re­bo­di.
_ oh, er­Ti! _ kvlav mo­i­ci­la uxe­i­ri fiq­re­bi qi­tam.
amin­di ga­u­a­res­da, ise­Ti qar­bu­qi tri­a­leb­da, qi­ta iZu­le­bu­
li gax­da pa­ta­ra fa­re­bi Ca­er­To. gzas ne­la mi­ik­v­lev­da. moZ­ra­
o­ba gaZ­nel­da. `a­ra uSavs ra, _ ga­i­fiq­ra qi­tam, _ Su­adRem­de
Ca­val qa­laq­Si da yve­laf­Te­ri rig­ze iq­ne­ba~.
Zra­vam Ca­ax­ve­la. qi­ta gvel­nak­be­ni­viT Sex­ta, Zra­vam xve­las
124 givi somxiSvili
uma­ta, ki­dev ram­de­ni­me Cax­ve­le­ba da Zra­va Caq­ra. `ra ox­ro­ba da­
e­mar­Ta?~ _ ga­i­fiq­ra qi­tam. er­Txans ase ij­da, sxe­ul­Si si­ci­vis
brWya­li ig­r­Z­no, ga­aJ­r­Jo­la, man­qa­nis ka­ris gaRe­ba sca­da, qar­ma
da­iR­ri­na da Tov­li sa­lon­Si Se­af­r­q­via, sas­w­ra­fod mi­ke­ta ka­re­
bi; sa­lon­Si uk­ve sak­ma­od aciv­da.
sxva gza ar iyo, qi­tam pal­to Ca­ic­va, ka­ri ga­a­Ro.
Zlivs axa­da ka­po­ti, qar­ma aqac wa­i­ba­la­xa, yi­nu­li­viT ci­vi
na­ka­di Se­uZ­v­ra sxe­ul­Si da kaw­rav­da.
bev­ri ija­xi­ra, ro­gorc iyo ga­moc­va­la kon­den­sa­to­ri. ise ga­
e­yi­na xe­le­bi, Ti­Te­bi aRar emor­Ci­le­bo­da. Zlivs SeZ­v­ra mnqa­na­Si,
qar­ma Tov­li Se­u­ya­ra Sig. Tov­lis ga­dax­ve­ta ar xer­x­de­bo­da,
ram­den­sac ga­reT yri­da, qa­ri aTi im­dens ukan­ve ab­ru­neb­da.
Se­eS­va am cdas. Zlivs mo­i­xu­ra ka­ri. Zra­va aamu­Sa­va da siC­qa­
re Car­To. gazs mo­u­ma­ta. man­qa­na ad­gi­li­dan ar da­iZ­ra, ki­dev mo­
u­ma­ta gazs, uka­na Tvleb­ma wi­vi­li da­iwyes; man­qa­na buq­sa­ob­da.
_ Tfuh, Se­ni! _ Se­i­gi­na qi­tam, _ kacs be­di rom ar eq­ne­ba.
ka­ri ga­a­Ro da gad­mo­vi­da. man­qa­na sa­na­xev­rod Tov­l­Si iyo
da­mar­xu­li.
Zlivs mi­vi­da sa­bar­gul­Tan, qar­bu­qi ax­r­Cob­da, xe­le­bi aRar
emor­Ci­le­bo­da. amo­i­Ro mok­le­ta­ri­a­ni ni­Ca­bi da Tov­lis gax­ve­ta
da­iwyo.
Za­la mTlad ga­mo­e­lia, man­qa­nis win Ca­i­Co­qa da frTas mker­
diT mi­aw­va.
ra­Rac man­qa­na ga­moC­n­da: `a­deq, qi­ta, sTxo­ve mo­gex­ma­ron, To­rem
aq da­i­mar­xe­bi~. _ was­Cur­Cu­la Ta­vis ga­dar­Ce­nis in­s­tin­q­t­ma.
_ ara, ege­ni isi­ni ari­an, Sen rom ben­zi­ni ar mi­e­ci, Se­e­da­va
sin­di­si.
_ am mdgo­ma­re­o­ba­Si rom mna­xa­ven, uTu­od ga­Cer­de­bi­an, _ ga­
i­fiq­ra qi­tam.
Zlivs aiT­ria sxe­u­li, SeZ­v­ra sa­lon­Si da Zra­va aamu­Sa­va.
TiT­qos ara­fe­ri uWir­da. man­qa­nam Ca­uq­ro­la.
qi­tam mo­ik­ri­ba Zal-Ro­ne, did­xans imu­Sa­va, Tov­li gax­ve­ta,
Caj­da man­qa­na­Si da...
sul co­ta­Ra un­do­da, rom ga­da­e­la­xa es dawyev­li­li ad­gi­
li.
swo­red am dros ga­moC­n­da man­qa­na, qi­tam daZ­lia mok­r­Za­le­ba,
ifiq­ra, ga­va­Ce­reb, mo­mex­ma­re­bi­an, su­lac er­Ti ka­ci eyo­fa da mec
uflis samsjavro 125
gza­ze dav­d­ge­bio.
man­qa­na mi­u­ax­lov­da, is iyo xe­lis awe­va da­a­pi­ra, rom gvel­
nak­be­ni­viT ukan ga­dax­ta da Ta­vis man­qa­nas­Tan da­iwyo fus­fu­si.
ic­no, is ka­ci iyo, ye­lis ga­mo­we­viT rom ex­ve­we­bo­da, man­qa­nis
daZ­v­ra­Si mo­mex­ma­reo.
qi­ta mar­to Se­e­ba sti­qi­as. ki­dev ga­i­a­ra ram­de­ni­me man­qa­nam.
iqiT aRar iyu­re­bo­da, co­fi­a­ni­viT iq­nev­da ni­Cabs da da­ba­de­bis
dRes iwyev­li­da.
_ eh, _ ga­i­fiq­ra, _ mi­to rom wa­mo­mey­va­na, ase ar da­me­mar­
Te­bo­da.
bev­ri iw­va­la, ise das­cxa, pal­to ga­i­xa­da, bo­los daR­lil­
ma man­qa­nis ka­reb­Tan Ca­i­Co­qa, Ta­vi mi­a­do ga­yi­nul rki­nas, si­ci­ve
ver ig­r­Z­no, Tva­leb­ze bin­di ga­da­e­fa­ra, xe­li mo­is­va, TiT­qos
un­do­da bin­di ga­e­fan­ta, xe­li Ca­mo­u­cur­da da uRo­nod Tov­lis
gro­va­Si Ca­ef­lo...

* * *
_ ga­yi­nu­la es ube­du­ri, aba, aviy­va­noT da Cvens man­qa­na­Si
ga­vaT­boT.
_ ara, bi­Wo, jer Tov­liT mag­rad un­da dav­zi­loT...
_ oho! Tov­l­ma uS­ve­la, Tva­le­bi ga­a­xi­la, ax­la Cqa­ra man­qa­
na­Si! _ brZa­ne­bas iZ­le­o­da brge ta­nis ka­ci.
ga­fiCxu­li qi­ta mZRo­lis gver­diT ga­da­we­ul sa­var­Zel­ze da­
aw­vi­nes da zed uxe­Si, Tbi­li tya­pu­Wi da­a­xu­res.
_ ra mag­rad da­u­mar­xia am oxer qar­buqs es man­qa­na, ka­co!
_ aba, oTxi­vem er­T­d­ro­u­lad av­wi­oT da amo­vag­debT saf­lo­bi­
dan, _ brZa­ne­bas iZ­le­o­da er­Ti...
ori­ve man­qa­na gza­ze id­ga, Ra­mes dRe ga­e­Ze­ve­bi­na da ga­mar­j­ve­
bas ze­i­mob­da. um­T­va­ro uku­neT­Si co­fi­a­ni qar­bu­qi mZvin­va­reb­da.
_ vax­tang, hkiTxe er­Ti sa­da­u­ria, sad wa­viy­va­noT?!
_ ra un­da vkiTxo, Tu Zma xarT Tva­le­bi ki ga­xe­li­li aqvs,
mag­ram kri­Wa ise Seh­k­v­ria, sity­va ver uT­q­vams.
er­Ti qi­tas man­qa­na­Si SeZ­v­ra, pi­ja­kis ji­be­Si sa­bu­Tebs da­
uwyo Zeb­na, ma­le mob­run­da.
_ ga­i­ge, vin aris? _ hkiTxa er­T­ma.
_ ro­gor ara, qi­ta na­Wu­WaS­vi­lia, so­fel kldis­pi­ri­dan.
_ Tvi­Ton ver SeZ­lebs man­qa­nis mar­T­vas? _ ikiTxa er­T­ma.
126 givi somxiSvili
_ su­le­li xom ara xar! jer er­Ti, ka­ci bi­us­ti­viT aris
ga­Se­Se­bu­li, me­o­rec, rom SeZ­los wa­vi­des da gza­Si ra­Rac da­
e­mar­Tos, mTe­li Cve­ni si­cocx­le ma­gis cod­va un­da gve­ki­dos
zur­g­ze?!
_ ara­da, kar­gi aso­ci ki­lo­met­riT un­da dav­b­run­deT ukan, _
Ca­i­wu­wu­na er­T­ma.
_ eg ara­fe­ri, Ce­mo da­Ta, xom ga­gi­go­nia, kar­gi qe­ni qva­ze
da­de, ga­iv­li da win dag­x­v­de­bao, _ anu­ge­Sa me­o­rem.
_ ho, xval­ve eg na­Wu­WaS­vi­li sam­ma­gad ga­dag­vix­dis, _ ga­i­xum­
ra mi­sa­mar­Tis aR­mom­Cen­ma.
_ aba, bi­We­bo, gve­yo­fa, Se­var­cx­vi­ne ise­Ti ka­ci, vinc si­ke­Tes
sa­ma­gi­e­ros mi­Re­bis gu­lisaT­vis Ca­i­dens. kacs uWirs da un­da mi­
vex­ma­roT, mor­Ca da ga­Tav­da, gve­yo xum­ro­ba!
_ da­Ta da vax­tan­gi na­Wu­WaS­vi­lis man­qa­nas wa­mo­i­Re­ben, Cven
ukan mog­y­ve­biT! _ brZa­ne­bas iZ­le­o­da jmu­xi ma­ma­ka­ci...
Su­a­Ra­me ga­da­su­li iyo qi­tas saxls or­ma man­qa­nam mi­ay­vi­ra,
qi­ta uk­ve kar­gad iyo da la­pa­raks axer­xeb­da.
_ Ca­i­ba­re Se­ni qma­ri, qa­lo! _ uTx­ra aqoT­qo­Te­bul Teb­ros
jmux­ma ma­ma­kac­ma da xel­Si ata­te­bu­li qi­ta tax­t­ze Ca­mos­va.
bi­Webs man­qa­na uk­ve mo­eb­ru­ne­bi­naT, jmu­xic Caj­da wi­na sa­var­
Zel­Si.
_ kar­gad iyav, na­Wu­WaS­vi­lo! _ yve­lam er­Tx­mad da­i­Za­xa da
Ra­mis sib­ne­le­Si ci­ci­naT­le­sa­viT Se­iW­r­nen ga­Cax­Ca­xe­bu­li fa­re­
bi­a­ni man­qa­niT.
ga­To­Si­leb­ma sof­lis bo­los da­ke­til sa­sa­di­los ka­rebs mi­
u­ka­ku­nes. bur­tyu­niT aReb­da me­bu­fe­te ka­rebs, ne­ta ra eta­kaT
am Su­a­Ra­mi­sa­so.
_ Ce­mo Zmao, ka­re­bi rom Ca­mo­i­Re, me aq sas­tum­ro xom ara
maqvs?! _ jav­rob­da me­bu­fe­te.
_ ra­ca gaqvs, Za­li­an kar­gad vi­ciT! ex­la Sen bu­xa­ri ag­vin­Te,
ga­ci­e­bu­le­bi varT, Rvi­no da sul co­ta sa­uz­me mog­vi­ta, Senc
Cven­Tan da­je­qi, mar­to ka­ci cod­va xar, _ uTx­ra jmux­ma.
_ pir­ve­li Wi­qiT qi­ta na­Wu­WaS­vils ga­u­mar­jos! _ fex­ze ad­
go­miT Tqva jmux­ma.
Wi­qe­bi mi­u­Wa­xu­nes, me­bu­fe­te yoy­ma­nob­da.
_ da­lie ka­co, ga­ci­e­bu­le­bi Cve­na varT, Sen ra mo­gi­vi­da?!
Tqve­ne­bu­ri qi­tas sadReg­r­Ze­loa! _ mi­a­Za­xes er­Tx­mad.
uflis samsjavro 127
`riT mo­xib­la es ga­da­re­u­li xal­xi ujig­ro qi­tam, mi­si ka­
i­ka­co­ba ara­vis ga­u­go­nia, ese­ni ki pir­vels mis sadReg­r­Ze­los
sva­men, kar­gi su­le­bi ar un­da iy­v­nen!~ _ da­as­k­v­na Ta­vis­T­vis da
ux­mod da­lia...
ga­Te­ne­bam­de is­mo­da sa­sa­di­lo­dan qe­i­fi­sa da Wi­qe­bis Wa­xu­ni.
yve­la­ze bevrs ki saq­mis kur­s­Si Cam­d­ga­ri me­bu­fe­te mxi­a­ru­lob­
da...
_ ne­ta vin iy­v­nen is ke­Ti­li ada­mi­a­ne­bi Sen rom ga­da­gar­Ci­
nes? ro­gor da­vi­be­ni, Sin ki ver Se­mo­vi­pa­ti­Je, _ wu­wu­neb­da
Teb­ro, _ ne­ta ro­gor im­g­zav­re­ben am uxe­i­ro amin­d­Si?
_ ki­se­ri ute­xi­aT! _ wa­i­bur­tyu­na qi­tam da sa­ba­ni da­i­fa­ra.
_ ma­inc ro­gor ga­dav­r­Ci, be­di mqo­nia, _ ga­i­fiq­ra Ta­vis­T­vis
da Zi­li da­a­pi­ra, rom idu­ma­li xma Ca­es­ma:
_ be­di ki ara, qi­ta, iman ga­da­gar­Ci­na, rom am qve­ya­na­Si mar­
to Sen­na­i­ri ujig­ro xal­xi ar cxov­robs, _ ki­dev ra­Rac un­da
eT­q­va sin­diss, mag­ram qi­tas uk­ve eZi­na.
128 givi somxiSvili

ko­mi­sa­ri
rkinigzis sad­gu­ri­dan ma­ta­re­be­li ne­la da­iZ­ra da xal­xiT
ga­da­We­di­li va­go­ne­bis ra­xu­niT mo­sax­vev­Si mi­e­fa­ra.
va­gon­Si xal­xi fut­ka­ri­viT ire­o­da. yve­la cdi­lob­da mo­xer­
xe­bu­lad mowyo­bi­li­yo. Se­xu­Tul ha­ers Tam­ba­qos, of­lis da
WuWyis su­ni am­Zi­meb­da.
ga­Wi­a­nu­re­bu­li omis ga­Wir­ve­ba ka­re­bi­dan, fan­j­re­bida­n, yve­la
kuTxe-kun­Wu­li­dan Se­mom­Z­v­ra­li­yo.
ma­ta­re­bel­ma svlas uma­ta. CoC­qo­li mi­wev-mo­we­va, muj­lu­gu­ne­
bi da gi­ne­ba miwy­nar­da. ro­gorc mo­a­xer­xes ise mo­ewy­v­nen da axa­
li Cxu­bis da da­vi­da­ra­bis nac­v­lad da­iwyes sa­u­ba­ri, ro­me­lic
yve­la mxri­dan oms ut­ri­a­leb­da gar­Se­mo.
1942 wlis zafxu­li id­ga. mte­ri gam­Z­vin­va­re­biT mo­i­wev­da
win. mo­di­o­da da­Rup­vis da uk­va­lod da­kar­g­vis cno­be­bi; glo­vis
za­ri rek­da da­Ru­pul oja­xeb­Si. mo­u­lod­ne­lo­bis el­da Ca­saf­re­
bu­li­yo yve­la sax­l­Si, vi­sac jer ar mi­e­Ro sa­za­re­li cno­ba.
di­di siy­va­ru­liT da­ mo­wi­we­biT mis­Ce­re­bod­nen sam­xed­ro for­
mi­a­nebs. gan­sa­kuT­re­biT Tbi­lad epy­ro­bod­nen fron­t­ze nam­yo­febs
da Ta­nac Tu Wri­lo­be­bi hqon­da mi­Re­bu­li.
Ta­vi­an­Ti Svi­li, Zma, ma­ma, Tu bi­Za ax­sen­de­bo­daT da maT­T­vis
Se­na­xul siT­bos fron­tel bi­Webs una­wi­leb­d­nen.
Su­a­xans ga­da­ci­le­bu­li qa­li skam­ze Ses­wor­da, kar­gad ga­te­
ni­li boR­Ca gver­diT mo­xer­xe­bu­lad da­i­do, am­de­ni ja­fis Sem­deg
Sve­biT amo­ix­v­ne­Sa, Tav­sa­fa­ri Se­is­wo­ra da mis ir­g­v­liv myof­Ta
daT­va­li­a­re­ba da­iwyo. mo­Ten­Ti­li da in­te­res­mok­le­bu­li mze­ra
ga­da­av­lo me­zob­lebs, ibo­di­a­la maT bar­g­ze, Sem­deg mo­So­re­biT,
fan­ja­ras­Tan mi­yu­de­bul sam­xed­ro pir­ze Se­Cer­da.
axal­gaz­r­da ka­pi­ta­ni mar­cxe­na iR­li­iT ya­var­jen­ze iyo day­
r­d­no­bi­li, mar­j­ve­na xe­liT joxs dab­je­no­da, mxre­biT ke­dels
mi­yu­de­bo­da. fer­m­k­r­Ta­li iyo. Rrma Wri­lo­bis mi­er mar­j­ve­na war­
bi Su­a­ze hqon­da ga­po­bi­li, igi­ve Wri­lo­ba Subls gar­di­gar­d­mo
hkveT­da da mar­cxe­na warbs ze­moT xSir Sav Tma­Si uCi­nar­de­bo­da.
uflis samsjavro 129
ma­Ral da mxar­be­Wi­an vaJ­kacs kox­tad mor­ge­bu­li, ga­xu­ne­bu­li
gim­nas­tu­ra ux­de­bo­da. mar­j­ve­na fex­ze gul­mod­gi­ned gap­ri­a­le­bu­
li Ceq­ma ec­va, mar­cxe­na­ze ki _ msu­bu­qi Cus­ti. muxls qve­viT
ga­li­fi Sar­v­lis to­ti gar­R­ve­u­li hqon­da da ga­si­e­bul fex­ze
dax­ve­u­li dol­ban­diT iyo la­ma­zad da­mag­re­bu­li.
etyo­bo­da Se­wu­xe­bu­li iyo, fe­xis Se­nac­v­le­bas ver axer­xeb­
da, Sub­l­ze sim­w­ris of­li ub­zi­nav­da.
de­da­kac­ma gver­diT mjdoms ra­Rac aniS­na, Sem­deg ori­vem er­
Tad ga­i­xe­des ja­ris­ka­cis­ken. ma­le yve­la mas mi­a­Cer­da.
_ mi­iw-mo­i­wi­eT, xal­xo! dav­s­vaT is daW­ri­li me­o­ma­ri, _
aq­ti­u­rob­da de­da­ka­ci. yve­la aCoC­qol­da ad­gi­lis ga­san­Ta­vi­suf­
leb­lad. me­re er­Tx­mad mi­e­Zal­nen da ke­del­Tan mo­awy­ves daW­ri­
li. igic pir­ve­li ga­Za­li­a­ne­bis Sem­deg da­Tan­x­m­da. ro­ca, skam­ze
kar­gad mowyo­bils, er­T­ma kac­ma fe­xi ga­aS­le­vi­na da qveS Ta­vi­si
Ce­mo­da­ni Se­ud­ga, mTlad Sve­biT amo­i­sun­T­qa. ya­var­jer­ni da jo­xi
ke­del­ze mi­a­yu­da, Sub­li­dan of­li mo­iw­min­da da ir­g­v­liv myofT
mad­lo­bis Tva­li ga­da­av­lo.
_ sa­da­u­ri xar, Svi­lo? sad da­i­We­ri? _ qal­ma da­a­ya­ra kiTx­
ve­bi.
sxve­bi yur­dac­q­ve­ti­le­bi ga­su­su­liy­v­nen, ras upa­su­xeb­da.
_ Tbi­li­se­li var, uk­ra­i­na­Si da­vi­We­ri, ram­de­ni­me sa­ve­le hos­
pi­ta­li ga­mo­vic­va­le, bo­los so­xum­Si mim­kur­na­les, co­ta fe­xi
ga­mi­mi­zez­da, ax­la Tbi­lis­Si miv­di­var, ram­de­ni­me kvi­ra dav­r­Ce­bi
de­das­Tan da me­re isev fron­t­ze wa­val.
_ me me­go­na sum­T­lad gan­Ta­vi­suf­l­da-meT­qi, isev fron­t­ze
un­da wax­vi­de, Svi­lo, ar ge­yo rac dRe dag­mar­T­nia?! _ Se­icxa­da
er­T­ma mo­xuc­ma qal­ma.
_ aq ra na­mu­siT un­da ga­Cer­des ka­ci, de­di, ro­ca fron­t­ze
ase­Ti ga­Wir­ve­baa, mix­ma­re­ba un­daT maT, mte­ri Zli­e­ri da da­un­
do­be­lia, sa­u­ke­Te­so vaJ­ka­ce­bi ixo­ce­bi­an, ax­la Sin jdo­ma sir­
cx­vi­lia.
_ vai, Tqven de­das, Svi­le­bo! _ amo­iq­vi­Ti­na er­T­ma.
_ ras am­bo­ben, Svi­lo, maS aRar da­ad­ge­ba saS­ve­li maT Se­Ce­
re­bas?! _ say­ve­du­riT Se­xe­da xur­jin­Si Ca­We­dil­ma TeT­r­w­ve­ra
mo­xuc­ma.
_ ga­a­ne­be Ta­vi, ka­co, ra­di­os Cvenc vus­menT da ga­ze­Tebs
vkiTxu­lobT, am­bo­ben, mte­ri ga­nad­gu­re­bu­li iq­ne­bao da swo­rec
130 givi somxiSvili
aris, co­ta dro un­da, mo­iT­mi­neT da ma­ga­sac vna­xavT! _ da­ma­
je­reb­lad am­bob­da ki­te­li­a­ni ka­ci, ro­mel­sac etyo­bo­da ra­Rac
Ta­nam­de­bo­ba­ze mu­Sa­ob­da.
_ Svi­lo, Cve­ne­bi ar Seg­x­ved­ria im fron­t­ze? gviTxa­ri, vin
iy­v­nen, da sa­da­u­re­bi, iq­neb Cve­nic eria vin­me? _ Se­e­kiTxa er­Ti
mo­xu­ci qa­li.
_ yve­la mxri­dan ari­an, de­di, zo­gis gac­no­bas ver mo­as­w­reb,
rom gaq­re­ba ka­ci...
_ vai, Tqvens de­das, Svi­le­bo! _ er­Tx­mad amo­ig­mi­na yve­lam.
_ mte­ri Tu mo­gik­lavs? bu­ze­bi­viT xo­ca­ven im ga­rew­rebs
Cve­ni lom­gu­li bi­We­bi, mag­ram qa­je­bi­viT bev­r­ni ari­an da aba, ra
qnan?! _ Se­e­kiTxa Co­xa-axa­lux­Si ga­mowyo­bi­li da qa­mar-xan­j­liT
aR­Wur­vi­li, gam­x­da­ri da ma­ma­li­viT gafxo­ri­li mo­xu­ci ka­ci,
rom­lis­T­vi­sac, etyo­bo­da, ma­Ral­far­do­va­ni fra­ze­bi da tra­ba­xi
ucxo xi­li ar iyo.
_ ro­gor giTx­raT, bi­Za­Ce­mo, mte­ri Za­li­an Zli­e­ri da ga­
moc­di­lia. bu­ze­bi­viT ma­Ti gawy­ve­ta?.. es ga­moT­q­ma po­e­tebs Tu
mo­ux­de­bo­daT. mte­ri gvi­tevs, Cven ukan vi­xevT, za­ra­lic di­di
gvaqvs. arc mters ad­ga kar­gi dRe, mag­ram jer-je­ro­biT isi­ni
gva­viw­ro­ve­ben. rac Se­e­xe­ba, mte­ri Se­iZ­le­ba ki­dec mo­mik­lavs,
wye­u­limc iyos omi, To­rem ka­cis mok­v­la ra sat­ra­ba­xoa! _ mwa­
re fiq­reb­Si Ca­i­Zi­ra axal­gaz­r­da ka­pi­ta­ni.
mo­xuc Co­xi­ans tra­ba­xis pa­To­si Ca­uq­ra.
co­ta xniT du­mi­li Ca­mo­var­da.
ofi­cer­ma, ro­mel­sac si­sus­te da daR­li­lo­ba er­Tad mo­e­ria,
CaT­v­li­ma, mag­ram sa­ub­ris sa­Rer­Re­laS­li­lebs su­lac ar un­do­
daT mi­si da­Zi­ne­ba, na­xes fron­t­ze nam­yo­fi ka­ci da sur­daT, mis­
gan rac Se­iZ­le­ba me­ti ga­e­goT.
arc Tu enawy­li­a­ni Can­da es axal­gaz­r­da. etyo­bo­da, ra­i­me am­
bavs ga­ziT Tu amo­ag­lej­d­nen, am­bis gaz­vi­a­de­ba da fe­ra­di sa­fe­ba­
ve­biT Se­la­ma­ze­ba mis­T­vis war­mo­ud­ge­ne­li iq­ne­bo­da. imaT su­lac
ar hgav­da, kar­to­fi­lis fcqvnis me­ti rom ara­fe­ri ga­u­ke­Te­bi­aT
da di­zen­te­ri­is ga­mo da­ab­ru­nes ukan. sax­l­Si ki iseT zRap­rebs
yve­bod­nen, xalxs uk­vir­da, es na­car­qe­qi­e­bi ase uwya­lod rom
Ju­Ja­ven mters, is lom­gu­li bi­We­bi ra­Ras iza­men, fo­la­di rom
aqvT Ca­gu­be­bu­li jan­Si da xa­si­aT­Sio. iq­ne­ba ami­to­mac iyo ase
aR­f­r­To­va­ne­bu­li Co­xo­sa­ni mtris bu­ze­bi­viT gawy­ve­tiT.
uflis samsjavro 131
ofi­cers Tva­le­bi exu­Wa, eZi­na Tu Ta­vis fiq­reb­Si da­bo­ri­a­
lob­da, mZi­na­res gav­da da ve­ra­vin be­dav­da mi­si mdu­ma­re­bis dar­
R­ve­vas, Tum­ca cdu­ne­ba Zal­ze di­di iyo.
ne­la ga­a­xi­la Tva­le­bi da Su­ax­nis qal­ma aRar da­a­yov­na.
_ da­i­Ra­le, Svi­lo?
_ ar vi­ci, Se­iZ­le­ba, _ Ta­vis­T­vis Tqva da isev Tva­le­bis da­
xuW­vas api­reb­da, rom:
_ Svi­lo, iq­ne­ba mog­viy­ve im wye­u­li fron­tis am­be­bi? _ um­
tyu­na moT­mi­ne­bam mo­xuc qals, om­Si gag­zav­nil Ta­vis Svil­sa da
Svi­li­S­vi­lebs rom ix­se­neb­da da iqi­dan yve­la cno­bebs Rru­be­li­
viT iS­rob­da.
_ Se qa­lo, xom xe­dav, bi­Wi ro­gor daR­li­lia, da­is­ve­nebs,
ga­mo­i­Zi­nebs da mog­viy­ve­ba, aba ras izams, _ Se­ag­do na­mus­ze am­bis
mo­yo­lis saq­me me­o­rem.
_ ex, ra mo­sa­yo­li is wye­u­li am­ba­via, gax­se­ne­bac ar min­da,
mag­ram ra ga­ewyo­ba...
_ Svi­lo, Sen im­de­ni am­ba­vi geq­ne­ba ga­dam­x­da­ri, mis mo­yo­las
er­Ti Ra­me ar eyo­fa, ima­ze mog­vi­ye­vi, sad da­i­We­ri, _ da­a­kon­k­re­
ta am­bis mo­yo­lis sa­kiTxi xur­ji­nis pat­ron­ma.
_ jer gviTxa­ri, Svi­lo, ra gva­ri xar?
_ col-Svi­li gyavs?
_ om­Si ram­de­ni xa­ni xar?
kiTx­ve­bi da­a­ya­res aqeT-iqi­dan.
_ vec­de­bi yve­la­fer­ze gi­pa­su­xoT, _ dam­S­vi­de­biT Tqva ofi­
cer­ma da da­iwyo:
_ ro­gorc mo­gax­se­neT, Tbi­li­se­li var, vax­tang dva­liS­vi­li,
sax­l­Si mar­to de­da myavs, ori da so­fel­Si ari­an gaTxo­vi­li.
omis dawye­bam­de sa­mi wliT ad­re sam­xed­ro sas­wav­le­bel­Si vswav­
lob­di ki­ev­Si, or­moc­da­er­Ti wlis ag­vis­to­dan ki sul fron­
t­ze var. da­o­ja­xe­ba ver mo­vas­wa­ri, Tum­ca yve­la ase am­bobs,
sas­wav­leb­lis dam­Tav­re­ba ver mo­vas­wa­ri, To­rem iyo ada­mi­a­ni,
vi­sac... eex! TiT­qos tyvia ar me­ka­re­bo­da, ga­kaw­ru­lic ar­sad
vi­ya­vi. mzo­gav­da wye­u­li, Cems ir­g­v­liv ki sik­v­di­lis bor­ba­li
tri­a­leb­da.
bo­lo brZo­la­Si mim­tyu­na bed­ma, rac aqam­de dam­zo­ga, sul
er­T­ba­Sad ga­da­mi­xa­da, yve­la­fe­ri ki ase da­iwyo: mter­ma Cve­ni
Tav­dac­vis xa­zi ga­ar­R­via. ukan­da­xe­va gveb­r­Za­na. mTe­li kvi­ra mov­
132 givi somxiSvili
di­o­diT Se­u­Ce­reb­liv, fex­d­go­me­la gve­Zi­ne­bo­da. wye­u­li mte­ri ki
kud­Si mog­v­dev­da da mos­ve­ne­bas ar gvaZ­lev­da. bo­los, ro­gorc
iyo, mov­wy­diT mters, Sve­biT amo­vi­sun­T­qeT. tyis pi­ras Sev­Cer­
diT Se­sas­ve­neb­lad, bi­We­bi da­xo­ci­le­bi­viT da­e­yar­nen mi­wa­ze. er­
Ti sa­a­Tic ar iq­ne­bo­da ga­su­li, Cven­Tan mo­xuc­ma glex­ma mo­a­We­na
cxe­ni. ro­gorc Ca­mox­ta, me­Ta­u­ri ikiTxa. Cem­Tan mo­iy­va­nes. `sof­
lis ax­los ger­ma­ne­leb­ma ga­i­a­res, ocam­de mo­to­cik­liT iy­v­nen,
etyo­ba sadRac eC­qa­re­bo­daT, sof­li­sa­ken arc mo­u­xe­davT. al­baT
ma­le mob­run­de­bi­an, sa­Si­Si is aris, rom sa­ni­ta­ru­li na­wi­li
dgas so­fel­Si, or­moc­da­a­Tam­de daW­ri­lia, oc­da­a­Tam­de med­da da
jan­m­r­Te­li ja­ris­ka­ce­bia. so­fel­Si rom Se­mo­vid­nen, Za­li­an cu­di
dRe da­ad­ge­ba­To~.
sas­w­ra­fod ga­mov­ya­vi mzve­rav­Ta jgu­fi da, mo­xu­cis Tan­x­
le­biT, ger­ma­ne­le­bis da­saz­ve­rad ga­vag­zav­ne. Cven ki sof­lis­ken
da­vi­Za­riT.
pa­ta­ra uk­ra­i­nul so­fel­Si ise­Ti myud­ro­e­ba id­ga, TiT­qos
sul ax­los omis qar­cecxls ar ga­da­e­bu­ga yve­la­fe­ri.
so­fel­Si Ses­v­lis­Ta­na­ve ZaR­le­bis ye­fam ga­mo­a­cocx­la mi­Zi­ne­
bu­li qo­xe­bi. aRa­ra­vis ego­na Cve­ne­bis ga­mo­Ce­na, yo­vel­T­vis ger­ma­
ne­lebs elod­nen, ami­tom ka­re­be­bi da fan­j­re­bi mag­rad hqon­daT
Ca­ke­ti­li.
mi­u­xe­da­vad brZa­ne­bi­sa, rom mwyob­rad da yo­Ca­Rad ga­ev­loT,
ba­ta­li­ons da­Za­bu­li brZo­li­sa da mom­qan­c­ve­li ukan­da­xe­vis kva­
li Rrmad hqon­da Ca­We­di­li. ga­xu­ne­bu­li, WuWyi­a­ni, dam­t­ve­ri­li,
zog­gan da­xe­ul­for­mi­a­ni, wver-moS­ve­bu­li da zo­gi WuWyi­an dol­
ban­d­da­de­bu­li msu­bu­qad daW­ri­le­bi, Zlivs mi­aT­rev­d­nen ga­daR­li­
lo­bi­sa­gan Zar­R­veb­dawy­ve­til fe­xebs.
sof­le­leb­ma Cve­ni ja­ris da­nax­va­ze, aR­f­r­To­va­ne­ba da si­xa­ru­
li War­bad Seg­va­ge­bes. TiT­qos ukan­da­xe­u­li da mrav­lad gver­deb­
na­Je­Ji na­wi­li ki ara, mter­ze ga­mar­j­ve­bu­li ze­i­miT Sev­di­o­deT
gan­Ta­vi­suf­le­bul so­fel­Si.
sa­Si­ne­li qa­riS­x­lis mo­lo­din­Si, nap­ral­Si Se­tu­zul To­li­a­
sa­viT Se­Si­ne­bul so­fel­Si, pa­ta­ra ime­dis na­per­w­ka­li Se­vi­ta­neT,
ro­mel­sac sul ma­le Caq­ro­ba hqon­da da­be­de­bu­li.
xal­xi gars Se­mog­ver­tya. gve­kiTxe­bod­nen, ki­dev mo­di­a­no? da
sxva mra­va­li... ro­gorc ga­i­ges, si­nam­d­vi­le, wu­Ti­e­ri aR­f­r­To­va­
ne­ba isev sa­Si­ne­li am­bis mo­lo­din­ma Sec­va­la.
uflis samsjavro 133
sof­lis sko­lis er­T­sar­Tu­li­an Se­no­bas mi­va­de­qiT. aTam­de
sa­zi­da­ri id­ga ezo­Si, ir­g­v­liv TeT­r­xa­la­Ti­a­ni xal­xi da mxar­R­
liv SaS­xa­na­ga­da­ki­de­bu­li me­sa­zid­re­e­bi fus­fu­seb­d­nen. sa­ni­ta­ru­
li na­wi­lis uf­ros­ma, axal­gaz­r­da ma­i­or­ma qal­ma Za­li­an ga­i­xa­ra
Cve­ni mis­v­liT.
dro aRar iT­men­da. sas­w­ra­fod mo­vem­za­deT eva­ku­a­ci­i­saT­vis.
bev­ri fa­ci­fu­cis Sem­deg, ro­gorc iyo ga­ve­diT sof­li­dan. sa­mi
ki­lo­met­ri­Tac ar vi­ya­viT mo­ci­le­bu­li, rom so­fel­Si mtris
mo­to­ri­ze­bu­li na­wi­li Se­vi­da. ama­so­ba­Si Cve­ni mzve­ra­ve­bi dab­
run­d­nen da ara­sa­si­a­mov­no am­ba­vi mo­i­ta­nes: Cven­ga­n ra­Rac sam ki­
lo­met­r­Si mtris mo­to­cik­lis­te­bi Ca­saf­re­bu­liy­v­nen da kar­gad
Se­niR­bu­le­bi, etyo­ba, ukan­da­xe­ul ja­ris­ka­cebs elo­de­bod­nen.
so­fel­Si Se­mo­sul­ma mter­ma Cve­ni ko­lo­na da­i­na­xa da sas­
w­ra­fod Se­mog­vi­tia. fri­ad rTu­li mdgo­ma­re­o­ba Se­iq­m­na. er­Ti
ase­u­li Ca­saf­r­da da sof­li­dan wa­mo­sul mters cecx­li ga­ux­s­na.
da­nar­Ce­ne­bi Ca­saf­re­bul mter­ze Se­te­vi­saT­vis da­vawy­ve, ukan ki
daW­ri­le­biT sav­se sa­zid­re­bi mog­v­dev­da.
er­Ti ki­lo­met­ric ar gvqon­da gav­li­li, rom ari­er­gar­dis
ase­u­li mZi­me brZo­la­Si Ca­e­ba.
mte­ri mix­v­da, ko­lo­nas mar­SiT ver da­e­uf­le­bo­da da naR­m­
satyor­c­nis cecx­li dag­vi­Si­na. Cems Tval­win pir­da­pir mox­v­da
naR­me­bi sam sa­zi­dars da daW­ri­le­bi­a­nad naf­le­Te­bad aq­cia.
ro­gorc xe­lis gul­ze, ise vyav­diT mters da naR­m­satyor­
c­niT gvcxri­lav­da. bev­ri daw­va sa­mu­da­mod im min­dor­ze. ki­dev
kar­gi, ari­er­gar­dis bi­Web­ma imar­j­ves da naR­m­satyor­c­ni Ca­a­Cu­mes,
To­rem Cven­gan bev­ri aRar ga­dar­Ce­bo­da.
etyo­ba Ca­saf­re­bul­ma mo­to­cik­lis­teb­ma ve­Rar mo­iT­mi­nes da
brZo­lis xma­ze Cven­s­ken ga­mos­wi­es. ki­dev kar­gi, To­rem ve­ra­vin ga­
da­vur­Ceq­bo­diT. zus­tad gzis mo­sax­vev­Tan Se­ve­Ce­xeT er­T­ma­neTs.
ga­CaR­da xel­Tar­Cu­li brZo­la.
mte­ri gav­fan­teT da dar­Ce­ni­le­bi tyi­sa­ken da­vi­Za­riT, win
sa­mi sa­zi­da­ri­Ra mi­rax­ra­xeb­da.
ama­so­ba­Si, etyo­ba, mter­ma ari­er­gar­dis ase­u­li ga­da­Te­la da
Cven­s­ken ga­mo­qan­da.
co­ta­ni­Ra dav­r­CiT, mag­ram or­ga­ni­ze­bu­lad vi­ge­ri­eb­diT mtris
Se­mo­te­vas. tye­Si un­da Sev­su­li­ya­viT, rom er­Ti mesazidre wa­iq­
ca, vai de­dao, da­i­Za­xa qar­Tu­lad. ukan ga­mov­b­run­di, da­vi­Co­qe,
134 givi somxiSvili
sa­da­u­ri xar-meT­qi. xma ar amo­u­Ria, dro aRar iT­men­da, xe­li
da­vav­le min­do­da tye­Si Se­mey­va­na, uk­ve mkvda­ri iyo, mi­wa­ze da­
vas­ve­ne da...
bi­Webs da­e­na­xaT, rom wa­vi­qe­ci, mo­ax­lo­e­bul mters Se­u­ti­es,
ger­ma­ne­le­bi Caw­v­nen. mar­cxe­na fe­xi ar me­mor­Ci­le­bo­da, umoq­me­
dod eg­do mar­cxe­na xe­lic. or­ma ja­ris­kac­ma Cem­Tan mo­ir­bi­na,
dam­to­veT-meT­qi, da­viR­ri­a­le, mar­j­ve­na fex­ze avi­mar­Te da sa­bo­
loo xel­yum­ba­ra ga­da­vag­de mtris mxa­res, Tva­leb­Si bne­li mo­me­
ria da amis Sem­deg aRa­ra­fe­ri max­sovs...
sa­ve­le hos­pi­tal­Si mo­ve­di gons, miTx­res, or­ma ja­ris­kac­ma
mo­giy­va­nao, ara­vis ar an­dob­d­nen Sens Tavs, sa­nam yve­la ope­ra­
cia ar Ca­gi­ta­res ar wa­su­lan. me­re eqi­mis ime­di rom mi­u­Ri­aT,
cocxa­li ga­dar­Ce­bao, wa­su­la­n. Sem­deg ki­dev oTxi dRe ver mov­
sul­var gon­ze.
ax­la yve­la Wri­lo­ba mo­mir­Ca Tav­Si da mxar­Si, co­ta fe­xi
ga­mi­Wi­a­nur­da, tyvi­as Zva­li da­u­zi­a­ne­bia da...
da­am­Tav­ra Ta­vi­si moTx­ro­ba ka­pi­tan­ma.
kar­ga xans dum­da yve­la. mxo­lod ox­v­ra da xma­da­ba­li qvi­Ti­
ni is­mo­da, qa­le­bi crem­lebs iw­men­d­d­nen. Ta­vi­si­a­ne­bi war­mo­ed­gi­
naT im da­xo­cil ja­ris­ka­ce­bi­sa da daW­ri­le­bis ad­gil­ze; ti­ri­
liT iko­dav­d­nen gu­lebs.
_ vai! de­da mo­gik­v­deT, Svi­le­bo!
_ ex! imi­tom mo­dis am­de­ni da­Rup­vis de­pe­Se­bi!
_ cu­dad aris saq­me! _ gul­ga­te­xi­lad amo­i­ox­ra Co­xi­an­ma
mo­xuc­ma.
_ arc ise cu­dad, bi­Za­Ce­mo, bevrs uk­ve va­di­neT Zma­ri cxvi­ri­
dan, sxve­bis droc dad­ge­ba. gu­li ima­ze mwyde­ba, rom fe­xis ga­mo
jer ver va­xer­xeb Su­ris­ma­Zi­e­bel­Ta ri­geb­Si Cav­d­ge.
_ Rmer­T­ma ga­mar­j­ve­ba nu mo­gi­Sa­loT, Svi­le­bo! _ ax­ma­ur­d­nen.
va­go­ni ki Tvle­bis ra­xu­niT Tvli­da rel­sebs.
isev er­T­ma­neT­Tan ka­maT­Si ga­er­T­nen.
ame­ri­ka da in­g­li­si ar gvex­ma­re­bi­an da Cven rom ara, ger­ma­
ne­le­bi aqam­de ma­gaT bols aaden­da zur­g­zeo. ege­ni ki se­irs uyu­
re­ben da Cve­ni sis­x­lis Rvra su­lac ar awu­xeb­To.
me­re ga­Wir­ve­bul­sa da dam­Zi­me­bul cxov­re­bas mi­a­kiTxes. Ta­vi­
anT mdgo­ma­re­o­ba­ze mo­i­wu­wu­nes. me­re isev fron­tis am­be­bis mo­yo­
la mo­un­daT, mag­ram me­o­mars ise Rrmad eZi­na, rom mi­si Se­wu­xe­ba
uflis samsjavro 135
cod­va iyo. or­T­q­l­ma­va­li ki bnel Ra­me­Si Caf­lul, mi­Zi­ne­bul
sof­lebs cxov­re­bis mud­miv ma­jis­ce­ma­ze Se­ax­se­neb­da da ax­la
sxve­bis­ken mi­iC­qa­ro­da.
omis­gan dam­Se­u­li, ga­wa­me­bu­li xal­xiT ga­We­dil­ma ma­ta­re­bel­
ma, ara­nak­leb ga­na­wa­meb da fer­da­kar­gul de­da­qa­laqs mi­a­kiv­la.
isev aty­da mi­wev-mo­we­va, muj­lu­gu­ne­bi, CoC­qo­li, bar­gis gaT­
rev-ga­moT­re­va, gi­ne­ba, wi­vil-ki­vi­li. ase uer­T­de­bo­da va­go­ni­dan
Ca­mo­sul­Ta ma­sa mis msgavs, Wre­la-Wru­la, dam­Se­ul da ga­wa­me­
bul xalxs, ba­qan­ze yve­la mi­mar­Tu­le­biT rom moZ­ra­ob­d­nen.
vax­tan­gi Zlivs gas­c­da ba­qans, aq Se­da­re­biT co­ta xalxi iyo,
ke­dels mi­e­yu­da da fiqrs mi­e­ca.
sad­gu­ri­dan arc ise Sors cxov­rob­da. ad­re sul fe­xiT
mi­di­o­da sax­li­sa­ken, ax­la ki si­a­ru­li uWir­da, fex­mac tex­va
da­uwyo.
ga­Wir­ve­biT Ca­i­a­ra ki­be­ze, ga­vi­da sad­gu­ris mo­e­dan­ze da et­
l­Si Caj­da.
_ sva­ne­Tis uban­Si mi­miy­va­ne! _ uTx­ra me­et­les da sa­var­Zel­Si
Sve­biT ga­daw­va...
mo­xu­ci me­zo­be­li qa­li enad ga­ik­ri­fa:
_ de­da­Se­ni mTe­li sa­mi Tve cu­dad iyo, Za­li­an ga­Wir­da, Svi­
lo, cxov­re­ba qa­laq­Si. Se­ni uf­ro­si da Ca­mo­vi­da, _ so­fel­Si
wa­iy­va­na. bi­nis ga­sa­Re­bi me da­mi­to­ves, yo­vel Sem­Tx­ve­vi­saT­vis,
aki ga­a­mar­T­la ki­dec.
vax­tan­gi Se­lax­lax­da di­di xniT Ca­ke­til da da­xu­Tul oTax­
Si. k­a­reb­Tan­ve sa­xe­ze ab­la­bu­da mo­e­do, xe­liT mo­i­ci­la, swol­
Tan mi­vi­da da dam­t­ve­ril sa­ban­ze mTe­li si­maR­liT ga­i­So­ta...
_ Sen­na­i­ri ga­moc­di­li ofic­re­bi zur­g­Sic Za­li­an gvWir­de­
ba. axal­gaz­r­de­bis gaw­ve­vis cod­na, sam­Sob­los siy­va­ru­li da
am saq­mi­sad­mi uan­ga­ro sam­sa­xu­ri gvWir­de­ba, gvi­Wirs, vax­tang,
gvi­Wirs! _ din­jad la­pa­ra­kob­da res­pub­li­kis ko­mi­sa­ri, _ fron­
t­ze was­v­las tyu­i­lad Txo­u­lob, xom xe­dav, jer aqac Zlivs
moZ­ra­ob. dar­Ce­bi, saq­me­Sic mog­vex­ma­re­bi da ga­mo­jan­m­r­Te­le­bu­li
dab­run­de­bi fron­t­ze. aba, uari ar ga­ma­go­no.
_ ma­inc, ra­Si ga­mov­d­ge­bi, am­xa­na­go, ko­mi­sa­ro? _ Se­e­kiTxa
vax­tan­gi.
_ erT ra­i­on­Si sam­xed­ro ko­mis­rad un­da ga­gag­zav­noT. kad­ris
ofic­ris ga­moc­di­le­ba, Sen­na­i­ri pat­ri­o­ti da mi­u­ker­Zo­e­be­li
136 givi somxiSvili
ka­ci mWir­de­ba. aris sig­na­le­bi, rom upa­ti­os­no ada­mi­a­ne­bi Tavs
ari­de­ben gaw­ve­vas. es ma­Sin, ro­ca mo­xu­ce­bic ki mos­ve­ne­bas ar
gvaZ­le­ven, mo­xa­li­sed Txo­u­lo­ben fron­t­ze was­v­las.
_ ara, am­xa­na­go, ko­mi­sa­ro, me mag saq­me­ze ar ga­mov­d­ge­bi. er­
Ti kvi­ra da isev fron­t­ze un­da wa­vi­de. me iq an­ga­ri­Se­bi maqvs
ga­sas­wo­re­be­li.
_ Se­giZ­lia mi­i­Ro Txov­nad, Se­giZ­lia da­va­le­bad, Tun­dac sam­
xed­ro brZa­ne­bad, bo­los ma­inc gTxov, wax­vi­de im ra­i­on­Si, Cve­u­
li ener­gi­iT wa­i­mu­Save, ma­nam­de sul ga­mo­jan­m­r­Tel­de­bi. fron­t­
ze was­v­las ki yvo­el­T­vis mo­as­w­reb. ax­la wa­di da mo­em­za­de. erT
kvi­ra­Si ga­em­g­zav­re­bi ra­i­on­Si! _ da­am­Tav­ra sa­u­ba­ri ko­mi­sar­ma...
Zve­li to­na­na­xev­ri­a­ni sat­vir­To man­qa­na gzas xvne­SiT mi­ik­
v­lev­da. Za­ris gver­d­ze To­kiT mib­mu­li da qveS nam­ja­Ca­fe­ni­li
oras lit­ri­a­ni saw­va­vis kas­ri xtu­nav­da da xma­u­riT as­k­de­bo­da
iataks, sa­dac sa­mi traq­to­ris­ti ij­da, njRre­vi­sa­gan Se­wu­xe­bu­
le­bi Si­SiT Seh­yu­reb­d­nen kasrs, rom Toks ar aS­ve­bo­da da isi­ni
ar da­e­Sa­ve­bi­na.
ka­bi­na­Si vax­tan­gi ij­da, man­qa­nis yo­ve­li or­m­Si Cax­tom-amox­
t­oma mas mwa­re tki­vi­lad uj­de­bo­da. sa­xe daR­men­Wo­da, daW­ri­li
fe­xi­saT­vis ad­gi­li ver mo­e­Zeb­na.
mZRo­li yo­ve­li­ve amas xe­dav­da, Tvi­To­nac ga­nic­di­da mgzav­ris
ga­Wir­ve­bas, rac Se­eZ­lo cdi­lob­da frTxi­lad ev­lo.
_ iq­ne­ba co­ta­xans Se­vis­ve­noT? _ mok­r­Za­le­biT Se­e­kiTxa vax­
tangs.
_ Ce­mi gu­lis­T­vis nu izamT amas, me ara­fe­ri mi­Wirs, uare­si
mi­na­xavs, ro­ca mZi­med daW­ri­le­bi er­Ti-me­o­ris gver­diT qa­Sa­ye­bi­
viT ari­an Cawyo­bi­li, ukan mte­ri mos­devs da Tan tyvi­as uSens;
me­sa­zid­re ki ama­ze ga­ci­le­biT uares gza­ze cxe­nebs We­ne­biT mi­e­
re­ke­ba... _ sity­vas mZi­me ox­v­ra amo­a­yo­la vax­tan­g­ma.
man­qa­na xvne­SiT da Tux­Tu­xiT uyef­da Co­fu­ra ka­cis sa­xe­sa­
viT or­mo­e­biT da­ke­pil gzas.
mZRol­ma daR­mar­Ti mo­Zeb­na da Zra­vi ga­mor­To. ma­nac rev­ma­
tiz­me­biT Se­wu­xe­bu­li mo­xu­ci­viT ra­m­de­ni­me­jer Rrmad amo­i­ox­ra
da ga­yuC­da.
_ esec ese, mi­wo­la aRar dag­v­Wir­de­ba, Tav­daR­mar­T­ze vdge­
varT, _ Ses­Za­xa mZRol­ma Za­ra­ze mjdomT. Ca­mox­ta, man­qa­nas Se­mo­
ur­bi­na, vax­tangs ka­bi­nis ka­ri ga­u­Ro, Ca­mos­v­las mi­ex­ma­ra.
uflis samsjavro 137
_ ager or­sar­Tu­li­a­ni sax­li, rom dgas mo­e­dan­ze did Wad­
reb­Tan, eg aris ko­mi­sa­ri­a­ti, _ uC­ve­na xe­liT mgzav­ro­bi­sa­gan
ga­wa­me­bul vax­tangs, _ Tu gin­da ga­ga­ci­leb! _ ka­xu­ri Ta­va­zi­a­
no­biT uTx­ra.
_ ar min­da, me Tvi­Ton wa­val! aba, kar­gad iya­viT, _ mZRols
xe­li Ca­mo­ar­T­va, mob­run­da, fe­xis Tre­viT da ya­var­j­nis ka­ku­niT,
zur­g­Can­Ta­ga­da­ki­de­bu­li ofi­ce­ri mi­ad­ga ra­i­sam­xed­ro ko­mi­sa­ri­
a­tis ka­rebs...
mo­xa­li­se­e­bis­gan mos­ve­ne­ba aRar iyo. jer ki­dev mo­um­wi­fe­be­
li axal­gaz­r­de­bi da gaw­ve­vis asak­ga­da­ci­le­bu­li ma­ma­ka­ce­bi da­Ji­
ne­biT mo­iTxov­d­nen fron­t­ze was­v­las. ise­dac bev­ri mi­di­od­nen.
yo­vel­dRe ag­zav­nid­nen axal-axal par­ti­ebs. ko­mi­sa­ri­at­Si gam­ci­
le­bel­Ta da gaw­ve­ul­Ta gni­a­si id­ga.
zo­gi Ta­vi­si di­di xnis wa­su­li Svi­lis, an na­Te­sa­vis am­bis ga­
sa­ge­bad iyo mo­su­li, yve­las pa­su­xis ga­ce­ma, gas­tum­re­ba un­do­da,
dRe da Ra­mes as­wo­reb­d­nen ko­mi­sa­ri­a­tis mu­Sa­ke­bi.
Se­sa­Ra­mov­da. mTe­li dRis da­Za­bu­li da ner­vi­u­li Sro­mis Sem­
deg ko­mi­sa­ri­at­Si co­ta amo­i­sun­T­qes.
vax­tan­gi skam­ze ga­daw­va, daR­lil­ma da uZi­lo­bi­sa­gan ga­wa­me­
138 givi somxiSvili
bul­ma Tva­le­bi mi­lu­la. umal­ve Zil­bu­ran­Si Ca­i­Zi­ra da sxe­ul­Si
sa­si­a­mov­no siT­bo ig­r­Z­no...
oTa­xis ka­re­bi ne­la ga­i­Ro da vi­Ra­cam Ta­vi Se­yo, Zex­vis
mo­sa­pa­rad so­ro­dan ga­mom­Z­v­ra­l vir­Txas gav­da mi­si ga­mo­xed­va,
ro­me­lic xel­say­rel mo­ments elo­de­ba gem­ri­e­li luk­mis mo­sa­
ta­ceb­lad.
vax­tan­gi ar gan­Z­re­u­la.
uc­no­bi mTli­a­nad Se­vi­da oTax­Si da ka­re­bi ne­la mi­xu­ra. ase
id­ga kar­ga xans, ukan gab­ru­ne­ba ar un­do­da. did­xans gag­r­Zel­da
ase­Ti uxer­xu­li mdgo­ma­re­o­ba.
moT­mi­ne­ba ga­mo­e­lia uc­nobs da Ca­ax­ve­la. vax­tangi skam­ze
Ses­wor­da, Se­iS­muS­na da isev pir­van­de­li mdgo­ma­re­o­ba mi­i­Ro.
uc­nob­ma ki­dev Ca­ax­ve­la, ax­la uf­ro xma­maR­la.
vax­tan­g­ma mZi­med azi­da qu­Tu­To­e­bi. ka­reb­Tan ka­cis si­lu­e­ti
da­i­na­xa, uceb ga­mofxiz­l­da, skam­ze Ses­wor­da, Tva­leb­ze xe­le­bi
mo­is­va, mo­if­S­v­ni­ta.
_ gis­menT! _ mi­mar­Ta uc­nobs.
_ mob­r­Zan­diT, dab­r­Zan­diT!
uc­no­bi sa­nam daj­de­bo­da, vax­tan­g­Tan mi­vi­da, mliq­v­ne­lu­rad
mo­i­xa­ra wel­Si da xe­li Ca­mo­ar­T­va. me­re mo­wi­we­biT ga­mos­wia
ska­mi da isev daj­da, rom skams ki ara, isev Ta­vis fe­xebs uf­ro
aw­ve­bo­da.
_ ra­ze Se­wu­xe­bul­xarT? _ ga­daR­li­li ka­cis xmiT ikiTxa
vax­tan­g­ma.
_ ara­fer­ze, ba­to­no, Tqve­ni gac­no­ba min­do­da, ise iya­viT
ga­dav­tir­Tu­li, rom ver mo­va­xer­xe Tqve­nam­de Se­mos­v­la, ax­la
ki Ta­vi­su­fa­li dro mo­vi­xel­Te da ager Tqven­Tan var, _ Zve­li
nac­no­bi­viT ga­i­Ri­ma uc­nob­ma.
_ fron­ti­dan xom ara xarT da­b­ru­ne­bu­li? _ in­s­tin­q­tu­rad
Se­e­kiTxa vax­tan­gi.
_ vin mom­ca eg bed­ni­e­re­ba, Se­ni Wi­ri­me, ku­Wis wylu­li ma­wu­
xebs sa­Sin­lad da ar ga­miw­vi­es ami­tom. da­mam­za­deb­lad vmu­Sa­ob
da Cem­T­vis erT luk­ma pur­sa vWam, Sen­na­ir karg bi­Web­sac ar
vi­viwyeb da, ase, var Cem­T­vis.
_ fe­ri da ga­reg­no­ba su­lac ar gi­gavs ku­Wis wylu­li­ans!
mkur­na­lo­ba Tu da­gi­niS­nes?
_ ro­gor ara, mag­ram Ce­mi saS­ve­li ar aris, ara da ar mir­
uflis samsjavro 139
Ce­ba es oxe­ri.
_ sul ma­le ko­mi­si­a­ze ga­ga­ta­rebT, gim­kur­na­lebT da al­baT,
or-sam Tve­Si mo­ge­ce­ma om­Si gaw­ve­vis bed­ni­e­re­ba, _ Ta­nag­r­Z­no­biT
uTx­ra vax­tan­g­ma.
_ ro­gor ge­kad­re­ba, om­Si ise­dac bev­r­ni ari­an, aq Sen­na­ir
karg bi­Webs xom un­daT kar­gi ka­ce­bi yav­deT gver­diT. ho­da, me
da Ce­mi me­gob­re­bi mu­dam Sens gver­diT viq­ne­biT, Ci­tis rZes ar
mo­gak­lebT. Cvenc ase, ga­Wi­a­nu­re­bu­li avad­m­yo­fo­bis mkur­na­lo­bas
ro­gor­me omis dam­Tav­re­bas­Tan er­Tad mov­r­Ce­biT, _ eS­ma­ku­rad
ga­i­Ri­ma stu­mar­ma.
vax­tan­gi mix­v­da, mis win gaq­ni­li de­zer­ti­ri ij­da, aS­ka­ra
iyo ko­mis­ris moq­r­Tam­vas api­reb­da, ra­Ta me­re uf­ro ime­di­a­nad
eg­r­Z­no Ta­vi. sis­x­li eca sa­feT­qel­Si, sa­xe co­ta­ze wa­mo­u­wiT­
l­da, er­Ti su­li hqon­da, sce­mo­da yel­Si da ga­reT ga­eg­do. ga­
ax­sen­da res­pub­li­kis ko­mis­ris naT­q­va­mi, upa­ti­os­no­e­bi gaw­ve­vas
Tavs ari­de­be­no.
gag­de­ba Se­iZ­le­bo­da, mag­ram jer ki­dev bev­ri hqon­da ga­sa­ge­bi,
ami­tom Zlivs da­i­ka­va mRel­va­re­ba da stu­mars hkiTxa.
_ ki, mag­ram, jer Cven er­T­ma­ne­Ti arc ki gag­vic­v­nia, _ Tav­Se­
ka­ve­bu­lad war­moT­q­va vax­tag­ma.
_ ase, Sen ge­nac­va­le! Ta­vi­dan­ve vi­fi­re, rom vaJ­ka­ci iq­ne­bo­di
da Sen­Tan me­gob­ro­ba Se­iZ­le­bo­da, _ saq­me ga­ri­ge­bu­lad CaT­va­la,
Ta­ma­mi da gu­lax­di­li sa­u­ba­ri da­iwyo, _ me qta gve­lu­kaS­vi­li
var, ub­ra­lo da­mam­za­deb­lad vmu­Sa­ob, Cem­T­vis qvaca maqvs da ka­
ka­lic. Sen­na­i­ri kar­gi vaJ­ka­ce­bi­saTvs ga­sa­yo­fic sak­ma­ri­si maqvs,
ise, rom ara­fers ar ga­gi­Wir­veb.
_ am­xa­na­ge­bic Sen­sa­viT kar­gi bi­We­bi ge­yo­le­ba, iq­ne­ba ga­mac­no,
ra sjo­bia, ase­Ti vaJ­ka­cu­ri xal­xi rom ge­yo­le­ba gver­diT, _
Se­a­gu­li­a­na vax­tan­g­ma.
_ ise­Ti bi­We­bi ari­an, ara­fers ga­gi­Wir­ve­ben, ai, na­xav, ga­ic­
nob maT da gver­di­dan aRar mo­i­So­reb. myin­var­w­ver­ze gaS­li­an
pur-ma­rils, Tu mo­in­do­mes, Ci­tis rZes ar mo­gak­le­ben.
_ ga­ma­ca­ni Se ka­co, vin ari­an, Se­iZ­le­ba iseT mo­men­t­Si Sem­
x­v­d­nen, rom ver vic­no eg kar­gi vaJ­ka­ce­bi da uxer­xul mdgo­ma­
re­o­ba­Si ar Cav­var­de. da­ma­we­ri­ne gva­ri, sa­xe­li da me­re er­Tad
sad­me kar­gad vi­qe­i­foT!
vax­tan­g­ma fan­qa­ri da qa­Ral­di mo­i­mar­j­va da qi­tam da­iwyo:
140 givi somxiSvili
_ mi­to Wa­mi­aS­vi­li _ nav­Tob­ba­zis sawyo­bis gam­gea, _ xma­dab­
la Cur­C­u­liT uTx­ra, _ Wle­qi­a­nis cno­ba aqvs, xi,xi,xii, sa­i­me­do
bi­Wia.
_ Saq­ro qa­fi­a­ni­Ze _ sa­sak­la­os gam­gea, Si­zof­re­ni­is cno­ba
aqvs, wya­li ar ga­u­va. ab­ra­ma mas­xa­raS­vi­li _ maty­lis da­mam­za­de­
be­lia, _ bne­di­a­no­bas ib­ra­lebs.
_ mi­xo to­ma­raS­vi­li _ ra­i­ko­o­pe­ra­ti­vis sawyo­bis gam­gea,
mar­cxe­na xel­ze da fex­ze ldam­b­la aqvs. ise, rom yve­la­ni sa­i­
me­dod ari­an gan­Ta­vi­suf­le­bul­ni. ra­ki Se­ni sa­xiT kar­gi me­go­ba­
ric gve­yo­le­ba, gver­diT, aRa­ra­fe­ri gag­vi­Wir­de­ba, _ da­am­Tav­ra
me­gob­re­bis gac­no­ba qi­tam.
vax­tan­g­ma Ri­laks Ti­Ti da­a­Wi­ra. Wa­Ra­raT­mi­a­ni qa­li Se­mo­vi­da
oTax­Si da ka­reb­Tan ga­Cer­da.
_ mob­r­Zan­diT, ager ma­gi­das­Tan dab­r­Zan­diT da da­i­we­reT!
qal­ma fan­qa­ri da qa­Ral­di mo­am­za­da.
_ qi­ta gve­lu­kaS­vi­li da mi­a­yo­la da­nar­Ce­ni oTxi am­xa­na­gis
gva­ri da sa­xe­li... xval­ve ga­mo­i­Za­xeT ko­mi­si­a­ze, erT kvi­ra­Si
fron­t­ze un­da ga­vag­zav­noT! _ din­jad da­as­k­v­na vax­tan­g­ma.
el­da­na­ce­mi qi­ta gon­da­kar­gu­li­viT ij­da skam­ze, sa­xe­ze
mkvdris fe­ri ga­dah­kv­ro­da, ena ver mo­eb­ru­ne­bi­na.
_ Sen ici ra vaJ­ka­ce­bi ixo­ce­bi­an iq, Se maTxo­va­ro! dam­d­gar­
xar da maT col-Svi­lis sis­x­l­sa swov, qe­i­fiT da Ci­tis rZiT
tra­ba­xob, Se pa­ra­zi­to! iq mom­ca Se­nis­Ta­ne­bi, al­baT ad­gil­ze­ve
dag­x­v­ret­di, mag­ram ax­la Wku­is sas­wav­leb­lad esec ge­yo­fa, ga­
eT­rie da xval ko­mi­si­a­ze ar da­ag­vi­a­no, To­rem da­pa­tim­re­ba ar
a­gc­de­ba.
_ me Sen vaJ­ka­ci me­go­ne, es ra Ca­i­di­ne?!.. _ Zlivs wa­mod­ga
ska­mi­dan qi­ta.
_ ga­eT­rie! _ da­iR­ri­a­la vax­tan­g­ma da sa­mel­nes xe­li wa­mo­av­
lo. qi­ta sir­bi­liT ga­vi­da oTa­xi­dan...
_ ab­ra­ma mas­xa­raS­vi­li ko­mi­si­a­ze! _ ga­mo­acxa­da mo­ri­ge ofi­
cer­ma.
oTa­xis ka­ri ga­a­Ro Tu ara, ab­ra­ma zed ka­reb­Tan ga­iS­x­lar­Ta,
ise mowy­ve­tiT, rom Sub­li da­ar­tya iataks da sis­x­l­ma ga­mo­
Jo­na, pi­ri­dan dor­b­li gad­mo­u­vi­da, for­Tx­va da­iwyo, mi­e­siv­nen
da ga­reT ga­mo­iy­va­nes. _ bne­di­a­nia, mo­a­So­reT aqe­dan! _ iZax­da
ram­de­ni­me xma.
uflis samsjavro 141
mar­cxe­na fe­xis tya­pu­niT da xe­lis cax­ca­xiT Se­vi­da ko­mi­si­
a­ze mi­xo to­ma­raS­vi­li, ena na­xev­rad ga­reT hqon­da ga­mo­yo­fi­li
da pi­ri­dan gad­mo­de­nil duJs ilo­kav­da, Tan Tavs acan­ca­reb­da.
zaq­ro qa­fi­a­ni­Ze xalxs da­e­ria ger­ma­ne­le­bi xar­To da xe­leb­
gak­ru­li Zlivs wa­iy­va­nes Sin.
mi­to Wa­mi­aS­vils ise­Ti xve­la auty­da ko­mi­si­a­ze sul sis­x­
lis fur­Tx­va da­iwyo, da­o­se­bu­li xve­li­sa­gan pir­ze sis­x­l­gad­
mon­Txe­u­li ga­mo­iy­va­nes ga­reT.
qi­ta gve­lu­kaS­vils gu­lis­re­va, krun­Cx­va, sa­Si­ne­li tki­vi­le­
bi ku­Wis are­Si, man­W­va-gre­xa da­e­mar­Ta, ise mZi­me mdgo­ma­re­o­ba­Si
Ca­var­da, rom misi ren­d­gen­ze ga­ta­re­ba Se­uZ­le­be­li Se­iq­m­na...
ab­ra­ma mas­xa­raS­vi­li ro­gorc oja­xis uf­ro­si, Ta­ma­dob­da,
da­nar­Ce­ne­bi du­mi­liT Se­eq­ce­od­nen go­Wis xorcs, la­pa­ra­kis xa­si­
a­Ti arc erTs ara hqon­da, yve­la­ni uk­ve ga­dax­di­li gan­sac­de­lis
STa­beW­di­le­be­bi­dan ver ga­mo­su­liy­v­nen, suf­ras­Tan is­x­d­nen da
fiq­riT ki isev ko­mi­si­is am­bebs das­t­ri­a­leb­d­nen.
_ kar­gi saq­me ki gviq­na qi­tam, _ Ta­vis­T­vis Ca­i­la­pa­ra­ka mi­
tom, _ luk­ma ve­Rar da­mi­Re­Wia, ka­co ise mag­rad vik­bi­ne lo­ya­ze
_ su­l ga­si­e­bu­li maqvs. im­de­ni sis­x­li ga­mo­mi­vi­da, xalxs ego­na,
ma­le fil­t­veb­sac amo­a­yo­leb­so. ise vi­fur­Txe­bo­di, me­ri­de­bod­
nen, Cvenc ar ga­dag­ve­­do­so, _ si­ci­li auty­daT.
_ Sen ab­ra­mas Subls uyu­re, ro­go­ri ko­pi das­j­do­mia, war­
bic ga­xeT­qi­li aqvs. ise da­a­xeT­qa Ta­vi iataks, ko­mi­si­is wev­re­bi
ki­naR­am ska­me­bi­dan gad­moc­viv­d­nen, _ yve­lam ga­da­i­xar­xa­ra.
_ Cem­ze rom eg­re ici­ni, _ Se­e­pa­su­xa ab­ra­ma mi­xos, _ xel-
fexs rom akan­ka­le­bdi, eg ara­fe­ri, mag­ram dor­b­li rom gad­mog­
di­o­da da eniT ukan­ve rom ab­ru­neb­di, eg ra­Ram mo­ga­go­na, ka­co!
_ xar­xa­reb­d­nen yve­la­ni.
_ ara, zaq­rom fron­ti ko­mi­sa­ri­at­Si rom gax­s­na da xalxs
muS­tiT da­e­ria ger­ma­ne­le­bi ari­a­no, es ro­gor­Ra mo­ge­wo­na? _
xar­xa­riT am­bob­da qi­ta._ ne­ta Sen ki ga­u­Cu­de. _ gu­li mo­u­vi­da
zaq­ros. wax­ve­di ka­ci ko­mi­sar­Tan, Seg­v­pir­di, Cven Zma­ka­cad gav­x­
dio, es ra Wir­Si Cag­vag­de, Se udRe­u­ro! ax­la ade­qi da ro­gorc
gin­da, ise gviS­ve­le yve­las, To­rem eg ise­Ti avi ZaR­li Cans,
ma­le suy­ve­las fron­t­ze gvik­rams Tavs. yo­vel­T­vis xom ver ga­
dav­r­Ce­biT?!
_ Rmer­T­ma sul ase ga­mar­j­v­pe­bu­li gva­ta­ros! _ Wi­qa as­wia
142 givi somxiSvili
Ta­ma­dam.
_ amin! _ da­i­Za­xa yve­lam.
Zi­ram­de ga­mo­ca­les sas­mi­se­bi da ce­ri Ti­Tis frCxi­leb­ze
da­i­ber­tyes.
_ ra­Ra­ca un­da vi­Ro­noT, To­rem cu­dad aris saq­me. Rmer­T­ma­ni
ver ga­da­vur­Ce­biT!.. _ da­iwyo Ta­ma­dam.
_ am­bo­ben, sul fron­t­ze was­v­la­ze oc­ne­bob­so.
_ me­re vin Se­u­Sa­la xe­li, mag da­loc­vils?!
_ fex­Si yo­fi­la daW­ri­li da Zva­li gvi­an ur­Ce­bao, mxar­Si
da Tav­Sic hqo­nia mox­ved­ri­li, mag­ram is Wri­lo­be­bi uk­ve mor­
Ce­nia.
_ cu­di sro­la scod­ni­aT im ger­ma­ne­lebs.
_ Tqven ese ybe­dobT da ver atyobT, rom sa­nam eg wa­va fron­
t­ze, ma­nam Cven win gag­vim­ZR­va­rebs.
_ ma­nam­de nu aud­ge­ba gver­de­bi!..
ase ka­ma­Tob­d­nen did­xans, Tan Rvi­niT is­ve­leb­d­nen yels.
kar­gad Se­zar­xoS­d­nen. isev ab­ra­mam da­iwyo:
_ qi­tav, Sen rom ga­a­fu­We saq­me, eW­vi xom ar ge­pa­re­ba? ho­da,
Sen­ve un­da ga­mo­as­wo­ro!
_ ho, ho, ma­gan uda ga­mo­as­wo­ros! _ kve­ri da­uk­res da­nar­Ce­
neb­ma.
_ xom ga­i­ge, fron­t­ze was­v­la sdo­me­bia, Ta­nac fe­xi TiT­qos
mo­ur­Ca, mok­r­Za­le­bu­li ka­ci Cans, iq­ne­ba Tvi­Ton da­a­viwy­da, rom
fron­t­ze wav­s­laa sa­Wi­ro? saq­me­e­bi­Tac Za­li­an ga­dat­vir­Tu­lia.
ho­da, mivex­ma­roT, aq ris­T­vis varT, Tu ga­Wir­ve­ba­Si kacs xels
ar ga­vu­mar­TavT. mos­wyin­da aq yof­na, fron­t­ze was­v­la un­da,
dro ara aqvs gan­cxa­de­ba rom ga­ag­zav­nos. qi­tav, mi­ex­ma­re da ga­
u­mar­Te xe­li...
_ xa, xa, xaaa! ra Wkvi­a­ni Ca­na­fiq­ria! _ sim­Re­ris xa­si­aT­ze
dad­g­nen.
Ca­vux­teT da Ca­vux­teT ba­ra­TaS­vil­sa, da­iwyes da ga­Te­ne­bam­de
Rre­o­ba ar Se­uwy­ve­ti­aT...
vax­tan­gi ka­bi­net­Si ij­da. xel­Si res­pub­li­kis ko­mi­sa­ri­a­ti­
dan mi­Re­bu­li qa­Ral­di eWi­ra da aR­f­r­To­va­ne­bas ver ma­lav­da.
ra­Rac ga­ur­k­vev­lo­bis grZno­ba da­uf­le­bo­da. qa­Ralds uyu­reb­
da da Tva­lebs ar uje­reb­da, ki­dev er­Txel Ca­i­kiTxa Ta­vi­dan
bo­lom­de:
uflis samsjavro 143
`Tqve­ni xuT­g­zis da­Ji­ne­bu­li da prin­ci­pu­li moTxov­na, bo­
los da bo­los gaT­va­lis­wi­ne­bu­lia, gaw­ve­u­li xarT moq­me­di ar­
mi­is ri­geb­Si, Tqvens ad­gil­ze ga­mog­zav­ni­lia axa­li ko­mi­sa­ri~.
vax­tan­gis si­xa­ruls sazR­va­ri ara hqon­da, zur­g­Si ja­xirs,
ro­gorc iq­na mor­Ca, iwye­bo­da xi­fa­TiT sav­se, vaJ­ka­cu­ri cxov­re­
ba. erT ra­me­Si ver gar­k­ve­u­li­yo mxo­lod, ras niS­nav­da, xuT­g­zis
da­Ji­ne­bu­li da prin­ci­pu­li moTxov­na? _ mag­ram amas ra mniS­v­ne­
lo­ba hqon­da, roca sa­wa­de­li aux­da.
blin­daJ­Si te­le­fo­ni aw­k­ri­al­da, pol­kis me­Ta­u­ri ba­ta­li­o­
nis me­Ta­urs, ka­pi­tan vax­tang dva­liS­vils sas­w­ra­fod Ta­vis­Tan
iba­reb­da. vax­tan­gi er­Ti ja­ris­ka­cis Tan­x­le­biT pol­kis me­Ta­u­
ris blin­da­Ji­sa­ken ga­e­mar­Ta. Tavs Za­las atan­da, mag­ram ise stki­
o­da naW­ri­lo­be­vi fe­xi, rom koW­lo­bas ver ika­veb­da.
fe­xi isev ga­si­e­bo­da, Wri­lo­bas kvlav ga­ex­s­na piri, da­zi­a­ne­
bu­li Zva­li etyo­ba am­den wva­le­ba­Si ar mo­ur­Ca. Ceq­ma­Si Zliv­sa
dgam­da fexs.
Tov­li dne­bo­da. san­g­reb­Si wya­li id­ga. si­ci­ve ta­lax­Tan er­
Tad miZ­v­re­bo­da Ceq­ma­Si.
Cve­ni ja­re­bi Se­te­vi­saT­vis em­za­de­bodnen. mo­wi­na­aR­me­degm ar­
ti­le­ria win wa­mos­wia da ga­mud­me­bu­li cecx­liT zur­gis na­wi­
le­bis ga­daj­gu­fe­bas xels uS­li­da.
vax­tan­gi koW­lo­biT Se­vi­da blin­daJ­Si. pol­kis me­Ta­urs mi­e­
sal­ma. man ma­Sin­ve Se­atyo mar­cxe­na fexs uxer­xu­lad rom sdgam­
da vaxtangma sityvis Tqma ar daacada da hkiTxa:
_ ise sas­w­ra­fod ga­mo­mi­Za­xeT, al­baT ra­me se­ri­o­zu­li mox­da?
_ ki, ro­gorc iq­na dad­ga Cve­ni Se­te­vis droc.
_ es xom kar­ga xa­nia vi­ciT da vem­za­de­biT ki­dec.
_ eg mar­Ta­lia, mag­ram er­Ti se­ri­o­zu­li wi­na­aR­m­de­go­ba Se­iq­m­
na, Se­ni po­zi­ci­e­bis pir­da­pir mter­ma win­ga xaz­Tan Tav­xe­du­rad wa­
mos­wia ar­ti­le­ria da Cvens na­wi­lebs Se­te­vi­saT­vis mza­de­ba­Si did
dab­r­ko­le­bas uq­m­nis. Se­ni ba­ta­li­o­niT un­da Se­u­tio da brZo­liT
Ca­a­ta­ro daz­ver­va. mo­wi­na­aR­m­de­ge Tavs ga­am­J­Rav­nebs da Cven mTa­va­
ri Za­le­biT ga­da­valT Se­te­va­ze. Tu da­i­ka­ve ma­Ti po­zi­ci­e­bi, Cve­ni
na­wi­le­bis mos­v­lam­de iq ga­mag­r­di. un­da ga­uZ­lo. _ ba­ta­li­o­nis
Se­te­vis geg­ma ru­ka­ze kon­k­re­tu­lad da­a­zus­tes. mo­wi­na­aR­m­de­gis
po­zi­ci­e­bi da sa­cecx­le wer­ti­le­bi vax­tangs kar­gad hqon­da Ses­
wav­li­li, ami­tom ama­ze di­di dro aRar da­u­xar­ji­aT...
144 givi somxiSvili
yo­vel­g­va­ri wi­nas­wa­ri sa­ar­ti­le­rio mom­za­de­bis ga­re­Se ga­da­
vid­nen Se­te­va­ze. es im­de­nad mo­u­lod­ne­li iyo mtri­saT­vis, rom
sa­nam or­ga­ni­ze­bul cecxls gax­s­nid­nen, vax­tan­gis me­om­re­bi san­g­
reb­Si Se­uc­viv­d­nen.
ga­da­Te­les mo­wi­na­aR­m­de­gis qve­i­Te­bis Tav­dac­vis xa­zi da Se­us­
ve­neb­liv ek­veT­nen ar­ti­le­ri­is po­zi­ci­ebs, xan­mok­le xel­Car­Tu­
li brZo­lis Sem­deg ga­a­nad­gu­res mo­wi­na­aR­m­de­ge.
vax­tan­g­ma sas­w­ra­fod san­g­re­bis gaTx­ra da da­ka­ve­bu­li po­zi­
ci­e­bis ga­mag­re­ba brZa­na.
sa­na­xev­ro­dac ar da­em­Tav­re­bi­naT mza­de­ba, rom mter­ma Zli­e­
ri cecx­li gax­s­na da kon­t­r­Se­te­va­ze gad­mo­vi­da. mo­wi­na­aR­m­de­ges
sul axal-axa­li Za­le­bi ema­te­bo­da.
mo­u­lod­ne­li da yov­lad ga­u­va­lis­wi­ne­be­li Se­te­vis Sem­deg,
mte­ri gons mo­vi­da da ga­af­T­re­biT Se­u­tia ga­kad­ni­e­re­bul ba­ta­
li­ons.
_ un­da ga­vuZ­loT, bi­We­bo, Cve­ni ja­re­bis Se­te­va­ze gad­mos­
v­lam­de, _ mi­mar­Ta vax­tan­g­ma Ta­vi­s SeTxe­le­bu­li ba­ta­li­o­nis
ja­ris­ka­cebs.
uTa­nas­wo­ro brZo­la er­Ti wu­Ti­Tac ar Se­ne­le­bu­la. mte­ri
yo­ve­li mxri­dan moZ­v­re­bo­da. vax­tan­g­ma sa­aTs da­xe­da, ori sa­
a­Ti­Ra ak­l­da Se­te­vis dawye­bas. `ne­ta­vi Tu mog­vis­w­re­ben?~ _
ga­i­fiq­ra.
ir­g­v­liv da­xo­ci­le­bi eyar­nen. tyvi­e­bi ga­u­Tav­da vax­tangs,
av­to­ma­ti mo­is­ro­la da bu­di­dan pis­to­le­ti iZ­ro. ger­ma­ne­le­bi
sul ax­los mo­vid­nen. zus­ti sro­liT, ram­de­ni­me da­aw­vi­na. ki­dev
un­do­da es­ro­la, da­xe­da, pis­to­let­Si tyvi­e­bi gas­Ta­ve­bo­da. sa­mi
ger­ma­ne­li me­av­to­ma­te pir­da­pir mis­ken mi­di­o­da, vi­Ra­ca daW­ril­
ma erT maT­gans tyvia da­a­xa­la. ger­ma­ne­leb­ma iq­ve dacx­ri­les.
vax­tan­g­ma mkvda­ri ja­ris­ka­cis SaS­xa­nas da­av­lo xe­li, er­Ti
nax­to­miT gaC­n­da ger­ma­nel me­av­to­ma­tes­Tan da xiS­t­ze wa­mo­a­go.
me­o­res gons mos­v­la aRar aca­la, pir­ve­li gver­d­ze ga­da­ag­do.
mar­cxe­na fe­xiT pa­ta­ra bor­c­v­ze Sed­ga, awe­va iyo sa­Wi­ro da
me­o­re­sac ga­us­wor­de­bo­da xiS­tiT, mag­ram fe­xi ar da­e­mor­Ci­la,
ver azi­da sxe­u­li, `ox, es wye­u­li Wri­lo­ba sad mim­tyu­na~?!
ga­i­fiq­ra, win ma­inc wa­i­wia, mag­ram ver mis­w­v­da xiS­tiT mters,
ger­ma­nel­ma ukan ga­dax­to­ma mo­as­w­ro da vax­tangs mker­d­ze av­to­
ma­tis je­ri ga­da­a­ta­ra.
uflis samsjavro 145
* * *
Se­te­va­ze ga­da­sul­ma ja­reb­ma kar­ga man­Zi­liT wa­i­wi­es win,
sro­lis xma Tan­da­Tan scil­de­bo­da ba­ta­li­o­nis brZo­lis ad­
gils.
ram­de­ni­me ja­ris­ka­ci da med­da da­xo­cil­Ta So­ris da­di­od­nen
da daW­ri­lebs eZeb­d­nen.
erT ad­gi­las Se­Cer­d­nen. xu­Ti wi­Te­lar­mi­e­lis da ofi­ce­ris
ir­g­v­liv ger­ma­nel­Ta gva­me­bi eya­ra. ofi­ce­ri mar­cxe­na fex­ze
Ca­mux­le­bu­li win iyo wa­var­d­ni­li, mar­j­ve­na fe­xi ukan hqon­da
gaS­li­li. ori­ve xe­liT SaS­xa­na Ca­ebRu­ja, ise­Ti po­za hqon­da,
TiT­qos kvlav mter­ze iwev­so.
er­T­ma ja­ris­kac­ma gad­mo­ab­ru­na mker­d­dacx­ri­lu­li vaJ­ka­ci.
uceb Sek­r­Ta, mo­u­lod­ne­lo­bis­gan, am­xa­nags uTx­ra:
_ ica­ni, bi­Wo, es ka­pi­ta­ni?
_ sa­sik­v­di­lod daW­ri­li rom ga­mov­ta­ceT ger­ma­ne­lebs brZo­
li­dan, is ar aris?
_ is aris sawya­li, af­sus, ra vefx­vi­viT meb­r­Zo­li iyo?!
_ Se­xe­de, ram­de­ni ger­ma­ne­lis­T­vis uti­re­bia de­da! ex, cod­va
ar aris ma­gis sik­v­di­li?!
_ sa­xe­li Tu gax­sovs?
_ sa­xe­lic max­sovs da gva­ric, vax­tang dva­liS­vi­li, ma­Sin
eg rom ara, Cven yve­la­ni ger­ma­ne­le­bis xel­Si Cav­var­de­bo­diT; ra
Se­u­po­va­ri da lom­gu­li iyo, da­loc­vi­li...
_ mi­was mi­va­ba­roT!
_ ara, Zmao, es is ka­ci ar aris mar­to me da Sen rom dav­
mar­xoT. es gmi­ria, mtris ris­x­vad da­ba­de­bu­li, ro­me­lic Ta­vis
mok­r­Za­le­bul si­cocx­les uyoy­ma­nod uZR­v­nis de­da sam­Sob­los...

* * *
ja­ris­ka­ceb­ma peS­viT mi­a­ya­res saf­lavs mi­wa, ase­ul­ma sam­jer
mis­ca To­fe­bis zal­pi da am­c­no yve­las, rom gmi­ri dak­r­Za­les.
vax­tan­gis saf­lav­ze jva­ri vi­Ra­cas ga­e­Ta­la da zed er­Ti
stro­fi leq­si da­e­we­ra:
`sik­v­dil­ma mxo­lod sun­T­q­va mog­ta­ca,
Sen uk­v­da­ve­ba gid­gas da­ra­jad,
de­da sam­Sob­lo cremlT ga­ci­lebs,
san­Tels da­gin­Tebs dRes da ma­rad­Jams!~
146 givi somxiSvili

* * *
omi kar­ga xa­nia dam­Tav­r­da.
qve­ya­nam mZi­me Wri­lo­be­bi mo­i­Su­Sa. cxov­re­ba Cad­ga nor­ma­lur
ka­la­pot­Si. mag­ram om­Si da­Ru­pul­Ta xsov­na sul uf­ro naT­lad
ki­a­fob­da ada­mi­an­Ta gu­leb­Si.
di­la ad­ri­an min­dor­Si, erT ken­tad mdgar, Caf­s­k­v­nil, jan­ma­
gar da to­teb­gaS­lil mu­xis Zir­Si, mi­wa­ze gaS­lil suf­ras fex­
mor­Tx­miT xu­Ti ma­ma­ka­ci Se­mos­j­do­mo­da. iq­ve uwes­ri­god eya­ra
To­fe­bi, mo­na­di­ris Can­Te­bi, vaz­ne­bi da sxva sag­ne­bi.
_ mo­di, am sas­mi­siT, Cve­ni Rde­van­de­li na­di­ro­bi­sa dav­li­oT!
_ pa­ta­ra yan­wi as­wia Ta­ma­dam.
_ ga­u­mar­jos! _ er­Tx­mad ga­mo­ca­la yve­lam.
_ gem­ri­e­lia min­dor­Si pur-ma­ri­li, _ si­a­mov­ne­biT Tqva mi­to
Wa­mi­aS­vil­ma da cxvris Sem­w­va­ri bar­ka­li da­iT­ria.
_ Sen ise­Ti Wle­qi gaqvs ga­da­ta­ni­li, rom sul min­dor­Si
un­da qe­i­fob­de, Tu gin­da ga­mo­jan­m­r­Tel­de! _ si­ci­liT uTx­ra
qi­ta gve­lu­kaS­vil­ma.
_ mi­tos Wleq­ze ga­max­sen­da. mo­di, bi­We­bo, mSvi­do­bas ga­u­
mar­jos, Rmer­T­ma das­wyev­los omi da mi­si mom­go­ni! To­rem, rac
am om­Si Wi­ri da gan­sac­de­li ga­mo­vi­a­reT, ka­ci siz­mar­Sic ve­ra
na­xavs, _ crem­le­bi mo­u­vi­da Tva­leb­Si mi­xo to­ma­raS­vils da
grZnobamosulma mo­i­yu­da pa­ta­ra rqis yan­wi.
_ ex, Ce­mo mi­xo, rac am omis gan­mav­lo­ba­Si Sen sa­ku­Ta­ri
drob­li gaqvs nax­v­re­pi, rom icod­nen, usa­Tu­od gmi­ro­ba­ze war­
gad­gen­d­nen, _ axar­xar­da ab­ra­ma mas­xa­raS­vi­li.
yve­la gu­li­a­nad ici­no­da, ici­no­da mi­xoc.
_ Cve­ni mSob­le­bi vadReg­r­Ze­loT, bi­We­bo, ase­Ti mag­re­bi, vaJ­
ka­ce­bi da pi­ri­a­ni xal­xi rom varT, swo­red mSob­le­bis dam­sa­xu­
re­baa! _ enaw­yli­a­nob­da Ta­ma­da.
_ mSob­leb­Tan er­Tad, mo­di wi­nap­reb­sac nu da­vi­viwyebT, _
Ta­vi ga­mo­i­do ab­ra­ma mas­xa­raS­vil­ma.
_ bi­Wo, Sen wi­nap­reb­ze geT­q­mis ra­me?! sawy­leb­ma rom ga­i­gon,
saf­lav­Si amot­ri­al­de­bi­an, ise­Ti ra­me da­ab­ra­le maT! ar gax­
sovs, sa­bu­Te­bi rom Se­ag­ro­ve, ma­ma, pa­pa da pa­pis pa­pa bne­di­a­ne­bi
myav­dao?! _ ar Se­ar­Ci­na sa­dReg­r­Ze­lo­Si Se­niS­v­nis Se­ta­na qi­ta
gve­lu­kaS­vil­ma.
uflis samsjavro 147
Tav­da­u­zo­ga­vad xar­xa­reb­da yve­la.
is­me­bo­da sas­mi­se­bi.
Su­adRem mo­a­ta­na, ad­go­mas ara­vin api­reb­da. ba­xu­si da­pat­ro­ne­
bo­da mo­qe­i­feT da ena­gax­s­nil­ni gu­lax­dil oxun­jo­ba­Si ata­reb­
d­nen dros.
_ om­Si wa­sul­Ta xsov­ni­sa dav­li­oT, isi­ni rom ara, Cven es
pur-ma­ri­li da uR­rub­lo ca ar gveq­ne­bo­da!
_ vinc aq muS­tiT das­dev­da om­Si mi­ma­valT da iZa­xo­da ger­
ma­ne­le­bi xar­To, isi­ni ar ga­mog­v­r­Ces, ka­co, _ si­ci­liT Se­awy­ve­
ti­na ab­ra­mam.
_ vai, Se, ube­du­ro, si­gi­Je ma­inc ram mo­ga­go­ne­bi­na, zaq­ro
na­gi­Ja­ro! _ xar­xa­riT ah­y­va mi­xo.
_ aman ga­dag­var­Ci­na, aman mog­va­ci­la ger­ma­ne­le­bi! _ si­ci­liT
ga­gu­dul­ma Wa­mi­aS­vil­ma dah­k­ra mxar­ze xe­li zaq­ro qa­fi­a­ni­Zes.
_ zaq­rom ki ara, qi­ta gve­lu­kaS­vil­ma gviS­ve­la, To­rem ex­la
Cve­ni Zvle­bic aRar iq­ne­bo­da, _ se­ri­o­zu­lad Tqva ab­ra­ma mas­xa­
raS­vil­ma.
_ me­xu­Te we­ril­ma gas­W­ra, bi­We­bo, me­xu­Tem. ro­go­ri en­Tu­zi­
az­miT mo­viTxov­di fron­t­ze ga­mag­zav­neT-meT­qi. Si­Si mkar­na­xob­da,
Si­Si, To­rem ise mog­vaw­va is da­loc­vi­li, ken­ta­ze ga­dav­r­CiT,
er­Ti kvi­rac rom dar­Ce­ni­li­yo. Cve­ni saS­ve­li ar iq­ne­bo­da, aba,
Ce­mi ku­Wi ja­ris­ka­cis ulu­fas ga­uZ­leb­da? _ ze­i­mob­da qi­ta.
_ wylu­li­a­ni ki ara, Ro­ris ku­Wi gaqvs, Ro­ris, ger­ma­ne­lis
tyvi­as ga­da­a­mu­Sa­vebs, ger­ma­ne­lis! _ xar­xa­reb­da ab­ra­ma.
_ qi­tas ga­u­mar­jos, qi­tas! _ aR­ri­al­da yve­la. vax­tan­gu­rad
da­li­es sas­mi­se­bi da er­T­ma­neTs dor­b­l­mo­re­u­li tu­Ce­biT loS­na
da­uwyes.
mze da­sav­le­Ti­sa­ken ga­da­i­xa­ra.
kar­gad Sem­T­v­ral mo­qe­i­fe­ebs na­di­ro­ba mo­un­daT, To­fe­bi mo­i­
ki­des da rac­ra­ciT sxva­das­x­va mxa­res gas­wi­es, Tan er­T­ma­neTs
gas­Za­xod­nen, pir­vel kur­dRels me mov­k­la­vo.
er­Ti sa­a­Tic ar iq­ne­bo­da ga­su­li, mi­xo to­ma­raS­vil­ma sa­za­
re­li Rri­a­li ate­xa:
_ miS­ve­liT! miS­ve­leT! Cqa­ra! gvel­ma dam­g­li­ja, _ yve­la mi­
xos­ken ga­iq­ca.
ab­ra­ma mas­xa­raS­vi­li da mi­to Wa­mi­aS­vi­li er­Tad gar­bod­nen.
ban­ca­liT, Zlivs mi­ik­v­lev­d­nen gzas uro­i­an fer­dob­ze. ab­ra­ma
148 givi somxiSvili
da­wi­na­ur­da.
_ mo­i­ca, ka­co, UZlivs mov­r­bi­var, su­li me­xu­Te­ba! _ mi­a­Za­xa
mi­tom.
ab­ra­ma mob­run­da.
mi­to ise mir­bo­da, TiT­qos na­dirs mis­dev­so. To­fi ori­ve xe­
liT win gaw­v­di­li, mom­za­de­bu­li eWi­ra.
uceb mo­du­ne­bu­li fe­xi wa­moh­k­ra pa­ta­ra borcvs, win wa­qan­da
da Tof­ma ori­ve lu­li­dan da­ig­ri­a­la. mi­to pir­q­ve ga­i­Sa­la.
Zlivs wa­mod­ga, ab­ra­mas­T­vis un­da da­e­Za­xa, mo­mex­ma­reo, na­bi­ji
was­d­ga win da...
ab­ra­ma ba­la­xeb­Si go­rav­da, ori­ve xe­li mu­cel­ze mi­e­Wi­re­bi­na,
sis­x­li Rva­rad moC­qef­da; ab­ra­mas Ta­vi­si naw­la­ve­bi eWi­ra xel­Si.
ra­Ra­cis Tqma un­do­da, enas ve­Rar imor­Ci­leb­da, mis Tva­leb­Si
sik­v­di­li dav­lurs uv­li­da...
mi­to da­nar­Ce­ne­bi­sa­ken ga­iq­ca.
mi­xos muxls ze­viT Sar­va­li Se­mo­e­xiv­na da nak­ben­ze iWer­da
xels.
_ amom­wow­neT, xal­xo! _ ix­ve­we­bo­da mi­xo, _ Sxa­mi amom­wo­veT
da meS­ve­le­ba.
_ amo­wo­ve, bi­Wo! _ mi­ub­run­d­nen er­T­ma­neTs, yve­lam Ta­vi aari­da.
mi­xo mZim­de­bo­da, ma­le cno­ba da­kar­ga, ra­Ra­cas bo­dav­da.
_ ra To­fis xma iyo Tqven­s­ken? _ Se­e­kiTxa mi­tos zaq­ro.
_ ab­ra­mas To­fi ga­u­var­da da mu­cel­Si mox­v­da... mZi­med upa­
su­xa mi­tom.
_ To­fi mu­cel­Si?! _ ga­uk­vir­da zaq­ros. me­re Ta­vis To­fi
Zlivs mi­i­do mu­cel­ze, _ aq ra un­do­da, ka­co?! _ eW­viT Se­xe­da
mi­tos, _ ho, Se­iZ­le­ba, Se­iZ­le­ba! _ da­as­k­v­na da mi­xos­ken mib­run­
da, imas ki uk­ve mi­qel gab­ri­e­li da­pat­ro­ne­bo­da...
zaq­ros bi­na­ze, sa­mi me­go­ba­ri, zo­ma­ze mag­rad mTvra­le­bi,
id­g­nen ma­gi­das­Tan. Wi­qis aRe­bis Ta­vi aRar qon­daT. ra­Ra­ca­ze
bur­tyu­neb­d­nen, er­T­ma­neTs ex­ve­od­nen da ko­leq­ti­u­rad slu­ku­neb­
d­nen; Zlivs da­i­Sal­nen.
zaq­ro rac­ra­ciT mi­vi­da sa­var­Zel­Tan, Caj­da da ma­Sin­ve xvrin­
va amo­uS­va.
mi­to sax­l­Si Zlivs mi­vi­da. xox­viT avi­da me­o­re sar­Tul­ze
da tax­t­ze ga­i­So­ta. Su­a­Ra­me ga­da­su­li iyo, Za­xi­li Se­mo­es­ma,
ab­ra­ma eZax­da, ga­reT ga­mo­dio.
uflis samsjavro 149
_ ex­la­ve, mov­di­var, ab­ram, mov­di­var! xom ici, Ce­mi bra­li ar
iyo, me ra vi­co­di, Ce­mi bra­li ar iyo...
ase but­bu­tiT ke­del-ke­del si­a­ru­liT Zlivs ga­vi­da aivan­ze.
_ aq aris vin­me? _ da­i­Za­xa.
xma, Cqa­mi ar­sa­i­dan is­mo­da, mxo­lod Wri­Wi­nas gab­mu­li Wri­
Wi­ni ak­r­Tob­da Ra­mis sim­yud­ro­ves.
mi­tom ke­dels xe­li ga­uS­va, ga­bar­bac­da, Ta­vi ver Se­i­ka­va da
aiv­nis mo­a­jirs da­e­ja­xa, ise Zli­e­rad Se­as­k­da, win ga­da­qan­da da
Tav­da­yi­ra ga­da­var­da dab­la.
kis­riT da­e­ca Ro­bis sars da ro­gorc Se­saw­va­vi go­Wi Sam­fur­
ze, ise wa­mo­e­go.
qi­ta rac­ra­ciT mi­ik­v­lev­da or­Ro­be­Si gzas, sa­i­dan­Rac avi
ZaR­li ga­mo­var­da da sul er­Ti­a­nad dag­li­ja, Se­mo­a­xia ta­ni­sa­mo­
si. aRar ax­sov­da ro­gor ga­eS­va ZaRls da Ca­mog­le­jil _ da­sis­
x­li­a­ne­bu­li Zlivs mi­lax­lax­da sax­l­Si.
di­liT zaq­ros me­uR­le aR­vi­Zeb­da, mag­ram ve­ra­fe­ri ga­a­ge­bi­na,
ax­los mi­vi­da, Se­an­jR­ria, da­ak­vir­da da wi­vi­li mor­To. zaq­ros
su­li uf­li­saT­vis mi­e­ba­re­bi­na.
zaq­ro­sa da mi­tos dak­r­Zal­vas qi­ta ver da­es­w­ro, ise iyo
dag­le­ji­li si­a­ru­li uWir­da.
er­Ti Tvis Sem­deg qi­ta mi­a­ba­res mi­was, ZaR­li co­fi­a­ni ga­mom­
d­ga­ri­yo, qi­ta co­fis msxver­p­li gax­da.
me­gob­re­bis saf­la­vi ax­lo-ax­los iyo. vi­Ra­cas Rvi­no, xaS­la­ma,
pu­ri da mwva­ni­li da­ewyo. pi­ris pa­ti­vi uy­var­daT sawy­lebs. wa­vid­
nen da ki­dev ram­de­ni xaS­la­ma da mwva­di da­to­ves Se­uW­me­lio.
150 givi somxiSvili

brma me­Con­gu­re
(ro­ma­ni)

Sem­Tx­ve­va tye­Si
_ da­vi­Ra­le, go­gi, me­ti aRar Se­miZ­lia! _ pa­ta­ra, gam­x­da­ri
bi­Wi, xmel fiCxis ko­na­ze Cmoj­da da si­ci­vi­sa­gan da­bu­Je­bul xe­
lebs su­li Se­u­be­ra.
_ co­ta­ca da mov­r­Ce­biT, oTxi­o­de ned­li rcxi­lis Se­Sa­Ra dam­
r­Ca mo­saW­re­li, ko­nas Sig­ni­dan rom Ca­va­ta­noT; Sen ma­nam­de xme­le­bi
Sa­mig­ro­ve, _ gogia moW­ril rcxi­las wal­diT sxe­pav­da.
_ un­da viC­qa­roT,sa­nam `xo­le­ra~ si­ka aqeT­ken wa­mo­va, To­rem
Tu mog­vis­w­ro, am erT obol wal­d­sac wag­var­T­mevs, Se­Sas vi­Ra
Ci­vis.
_ jo­ri ma­inc gveTxo­va pe­lo ba­bo­sa­gan, me am­xe­la ko­na ro­
gor un­da vaT­rio?! _ pa­ta­ra, gam­x­da­ri bi­Wi mo­kun­tu­li ij­da
Seg­ro­ve­bul Se­Seb­ze da Tva­leb­Si crem­le­bi mos­wo­lo­da. _ amas­
wi­na­Tac Zlivs mi­vi­ta­ne sax­lam­dis da memre mTe­li kvi­ra sicxe
mqon­da.
go­gi­am wal­di da­uS­va da biWs da­ak­vir­da, Se­eb­ra­la.
_ kar­gi, za­ur, Sen da­is­ve­ne, me me­o­re ko­na­sac Sav­k­ram da... _
go­gia Ca­fiq­r­da. _ aR­mar­T­ze ori­ve ko­nas me avi­tan jer-je­riT,
mem­re Tav­daR­mar­Tia da xe­vam­de aRar gag­vi­Wir­de­ba, Tu sof­lam­de
`xo­le­ra~ si­ka ar Sag­v­x­v­da, mem­re sa­Si­Si aRar aris; so­fel­Si
war­T­me­vas ve­Rar gag­vi­be­davs.
_ ro­gor ici, sax­l­Si saW­me­li ara­fe­ri eq­ne­baT? _ ti­rin­la­
ne­vi xmiT Ca­i­la­pa­ra­ka za­ur­ma. _ ici ro­gor mam­Siv­da?!
_ eq­ne­baT, aba, ar eq­n­baT! _ ime­dis mi­sa­ce­mad Ca­i­la­pa­ra­ka
go­gi­am, gul­Si ki ga­i­fiq­ra: `ne­ta­vi ra un­da hqon­deT, sa­bo­loo
qa­tos Se­Wa­man­di gu­Sin gag­vi­Tav­da, de­da er­Ti kvi­raa avad ari,
vin ras mog­vi­tan­da~.
go­gia za­u­ra­ze sa­mi wliT uf­ro­si iyo, meS­vi­de klas­Si
uflis samsjavro 151
swav­lob­da, mi­si um­c­ro­si Zma _ za­u­ri ki _ me­oTxe klas­Si.
go­gi­as oja­xis uf­ro­sad war­mo­ed­gi­na Ta­vi, de­da xSi­rad avad­
m­yo­fob­da da ise­dac ga­Wir­ve­bu­li cxov­re­ba uf­ro auta­ne­li
xde­bo­da. ami­tom ojax­ze zrun­vis tvir­Ti uf­ros Zmas aw­ve­bo­da
zur­g­ze; yve­la­fe­ri uWir­daT, Ca­sac­me­li, da­sa­xu­ri, saTbo­bi,
si­naT­le da sxva aTa­si ra­me, mag­ram yve­la­ze auta­ne­li ma­inc
Sim­Si­li iyo. uWir­da so­fel­Si bevrs, omi axa­li dam­Tav­re­bu­li
iyo, mar­Ta­lia ma­ma­ka­ce­bi nel-ne­la brun­de­bod­nen daW­ri­le­bi,
da­sa­xiC­re­bu­le­bi, kon­tu­zi­i­sa­gan ner­ve­ba­fo­ri­a­qe­bu­le­bi, isi­ni
ma­Sin­ve eb­me­bod­nen Sro­ma­Si, mag­ram jer ara­fe­ri etyo­bo­da gaZ­
val­tya­ve­bul cxov­re­bas.
am ori bi­Wis ma­ma om­Si pir­ve­li wa­vi­da, sawya­li de­da wel­Si
wyde­bo­da mu­Sa­o­biT, Zlivs axer­xeb­da Svi­le­bis ga­mok­ve­bas; ma­mis
sik­v­di­lis cno­bis mos­v­lis Sem­deg ki su­li­e­rad gaty­da, amas
avad­m­yo­fo­bac da­e­ma­ta da Sim­Sil­Tan er­Tad Ca­sax­l­da sab­ra­los
ojax­Si.
go­gi­am jer za­u­ris ko­na aaT­ria aR­mar­T­Si, um­c­ro­si Zma gver­
diT miy­ve­bo­da, ga­moS­ve­ri­li rcxi­lis to­tis­T­vis wa­ev­lo xe­li
da Ta­vis wi­lad ex­ma­re­bo­da. go­ris Txem­ze avid­nen. go­gi­am ko­na
da­ag­do da zed mowy­ve­tiT daj­da, za­urs miuj­da gver­diT.
_ co­ta qars amo­vi­Reb da me­o­ris amo­sa­ta­nad Ca­val, ma­nam­de
Sen da­is­ve­ne; gza­ze ge­Wi­ros Tva­li `xo­le­ra~ si­ka ar­sa­i­dan wa­
mog­vad­ges Tav­ze, _ ga­af­r­Txi­la za­u­ri da di­di ka­ci­viT amo­ix­
v­ne­Sa. go­gi­am co­ta ki­dev Se­is­ve­na, me­re ad­ga da Tav­daR­mar­Tze
xtun­va-xtun­viT da­eS­va. fe­xi us­x­l­te­bo­da dam­pal foT­leb­ze,
to­tebs eWi­de­bo­da, rom ar waqce­u­li­yo.
za­u­ri ko­na­ze ij­da, mo­i­kun­ta, sci­o­da, si­ci­ves araf­rad Ca­
ag­deb­da, mag­ram Sim­Sil­ma co­fi­a­ni ZaR­li­viT Se­mo­u­tia; wa­mod­ga,
ga­i­ar-ga­mo­i­a­ra, dam­z­ra­li xe­le­bi ube­Si Ca­i­yo, ver ga­aT­bo, ax­la
su­lis Se­ber­va da­iwyo, da­i­Ra­la, Tav­b­ru da­es­xa, isev Ca­moj­da
Se­Sis ko­na­ze, ti­ri­li mo­un­da. _ ne­ta sax­l­Si saW­me­li ma­inc
dag­vax­ved­ron ra­me, _ xma­maR­la mo­i­wu­wu­na. _ vin dag­vax­ved­rebs,
de­da uk­ve ram­de­ni xa­nia lo­gi­ni­dan ve­ra dge­ba, me­zob­le­bi gvig­
zav­ni­an xol­me saW­mels, iq­ne­ba ex­lac ga­vax­se­en­diT vin­mes, _
ime­di­a­nad Tqva da fex­ze ise­Ti ener­gi­iT wa­mox­ta, TiT­qos uk­ve
dar­w­mu­ne­bu­li iyo, rom sax­l­Si gem­ri­e­li sa­di­li uc­di­da.
cxe­nis fe­xis xma ga­i­go­na. el­da eca. `xo­le­ra~ si­ka iq­ne­ba
152 givi somxiSvili
nam­d­vi­lad~, _ ga­i­fiq­ra da iq­ve rcxi­lis buCqs amo­e­fa­ra. bi­
liks daz­ver­va da­uwyo. sof­lis mxri­dan, fer­dob­ze auC­qa­reb­lad
amo­di­o­da cxe­no­sa­ni. `is aris!~ za­ri­viT da­re­ka za­u­ris Tav­Si
SiS­ma. `xo­le­ra~ si­ka Ta­vis jag­la­giT din­jad mo­i­wev­da ze­viT,
Tan mi­da­mos aT­va­li­e­reb­da.
`a­u­ci­leb­lad gvi­pov­nis~, _ ga­i­fiq­ra za­ur­ma. _ `go­gia un­da
ga­vaf­r­Txi­lo~. ko­na buC­qeb­Tan mi­aT­ria, sa­gul­da­gu­lod da­ma­la
da Tav­q­ve da­eS­va.
go­gia xvne­SiT mo­aT­rev­da me­o­re ko­nas.
_ `xo­le­ra~ mo­dis, da­vi­ma­loT, iq­ne­ba ver gvi­pov­nos! _ mi­e­
ge­ba SeS­fo­Te­bu­li za­u­ri.
_ sad ari? _ saq­mi­a­nad ikiTxa go­gi­am.
_ xe­o­bi­dan axa­li amo­su­lia, tit­vel fer­dob­ze mo­di­o­da,
tyi­an aR­marTs jer ar Ses­d­go­mia, _ sxa­pas­xu­piT mo­ax­se­na.
_ ma­Sin un­da viC­qa­roT, Txem­ze dav­ma­loT ko­ne­bi da Cvenc
mi­ve­fa­roT, is rom tye­Si daR­r­mav­de­ba, ma­Sin saC­qa­roT de­veS­vaT
Tav­q­ve, iq­ne­ba xe­o­bis ga­daW­ra mo­vas­w­roT, iq ki, rom dag­ve­wi­os
ki­dec, Se­Sis war­T­me­vas ver gag­vi­be­davs, vin­me meg­vex­ma­re­ba, _
Se­ad­gi­na moq­me­de­bis geg­ma go­gi­am.
_ ori­vem Zlivs amo­aT­res ko­na ze­viT, sa­gul­da­gu­lod da­ma­
les. wal­dic Cir­g­v­Si Se­niR­bes. me­re tyis­m­c­ve­lis Tva­liT Se­a­
mow­mes, sa­eW­vo ara­fe­ri iyo, `xo­le­ra~ si­ka ve­ra­fers ipov­ni­da.
gu­li sa­gu­les rom da­i­gu­les, gza daz­ve­res. ve­ra­vin Se­niS­nes.
_ xom ar mog­eC­ve­na, bi­Wo?! _ say­ve­du­ris to­niT uTx­ra go­
gi­am.
_ ra­Ra `xo­le­ra~ si­ka me meC­ve­ne­bo­da, Tu moC­ve­ne­ba iyo, ba­
rem mo­xar­Su­li qa­Ta­mi uf­ro mar­geb­da, nam­d­vi­lad is iyo, ra
pir­ve­lad xom ar myavs na­xu­li?!
_ sad eS­mak­Si wa­vi­da, ne­ta­vi?
_ iq­ne­ba tye­Si Rrmad Se­vi­da.
_ ara, eS­ma­kia, Tavs ar Sa­i­wu­xebs, swo­red iq Ca­u­saf­r­de­ba,
sa­dac ure­mi ud­ge­ba, Ca­mor­T­me­ul Se­Sas satye­os ezo­Si ga­zi­davs
da iqi­dan da­u­ri­gebs vi­sac un­da.
_ aba, maS we­Ran rom Tqvi, tye­Si daR­r­mav­de­ba da Cven ma­Sin
wa­vi­de­To?! ro­gor Sam­civ­da, Ta­nac mSia.
_ Se­iZ­leb eg­rec iyos, ra vi­ci, co­ta xans ki­dev mo­vi­ca­doT
da, Tu aRar ga­moC­n­da, wa­vi­deT, rac aris, aris, sa­ca wvri­lia,
uflis samsjavro 153
iq gawy­des! _ go­gi­as Zmis sib­ra­lul­ma geg­ma Se­ac­v­le­vi­na da ga­
be­du­li ga­dawy­ve­ti­le­ba mi­a­Re­bi­na.
wal­di qa­mar­Si ga­ir­Wo, win wa­vi­da, did ko­nas Zlivs mi­aT­
rev­da, za­u­ri ki ukan miy­ve­bo­da da, ko­nis sim­Zi­mi­sa­gan wel­Si
mox­ri­li, Zlivs sun­T­qav­da.
Tav­daR­mar­Ti da­iwyo, ax­la mTe­li Za­liT cdi­lob­d­nen, rom
ko­nas pir­q­ve ar wa­eq­ci­a, dab­la moT­re­u­li fiCxis wve­re­bi Sve­
lo­daT da­mux­ru­We­ba­Si. qva­Ror­Ri­a­ni Tav­daR­mar­Ti di­di wva­le­
biT Ca­aTa­ves. za­ur­ma ko­na da­ag­do da Za­la­ga­mo­le­u­li zed mowy­
ve­tiT da­eS­va, go­gi­a­mac mi­ag­do iq­ve buC­qis Zi­ras Ta­vi­si tvir­Ti,
oRond jer ar daj­da­, tyis xma­urs da­ug­do yu­ri, sadRac ax­lo
SaS­vis Wax­Wa­xi is­mo­da. ci­vi, ni­a­vi qro­da da lo­yeb­ze sus­xi­a­nad
ik­bi­ne­bo­da. ta­nay­ri­li tye aq Tav­de­bo­da. qve­viT uk­ve buC­q­na­ri
iwye­bo­da, cxe­ni­an­i ka­cis did man­Zil­ze Se­iZ­le­bo­da Sem­C­ne­va.
_ aba, sad da­i­na­xe `xo­le­ra~? _ hkiTxa Zmas.
_ Cven rom varT, aqe­dan, ager, asi met­riT iyo da­So­re­bu­li,
ne­la mo­di­o­da, exla kar­ga Sors iq­ne­ba wa­su­li, _ ime­di­a­nad
upa­su­xa za­ur­ma.
_ is sadRac aq un­da iyos, _ nam­d­vi­lad Seg­v­x­v­de­ba, un­da
viC­qa­roT! _ da­as­k­v­na go­gi­am da ko­na as­wia.
imis Seg­ne­bam, rom Se­iZ­le­bo­da `xo­le­ra~ si­kas Sex­ved­rod­
nen, za­u­ri­sac Se­ma­ta ener­gia. ori­vem ga­ag­r­Ze­les gza. did may­v­
lis bards gas­c­d­nen, mis iqiT buC­q­na­ric Tav­de­bo­da, Sar­San­de­li
ba­la­xi Se­mor­Ce­ni­li­yo ir­g­v­liv. xe­o­bam­de rva­a­si met­ri­Ra Tu
rCe­bo­da, mok­le, oRond ci­ca­bo Tav­daR­mar­T­ze Ca­iv­lid­nen, me­re
far­To qva-Ror­RiT da­fa­rul xe­vis ka­la­pots ga­da­la­xav­d­nen,
me­o­re na­pir­ze wylis wis­q­vils gas­c­de­bod­nen, wya­ros Tu mi­aR­
wev­d­nen, sa­dac xSi­rad ij­da brma zo­si­me da Con­gur­ze mRe­ro­da,
Ta­vi qud­Si un­da egu­le­bi­naT.
SaS­vi sul ax­los aWax­Wax­da, may­v­lis tot­ze Se­moj­da­ da
zed mi­yi­nu­li Tov­lis nar­Ce­ne­bi Ca­mo­ber­tya.
_ vai, ra ax­los aris, go­gi, _ za­ur­ma sixa­ru­liT wa­mo­iy­
vi­ra.
go­gi­as ki am dros uk­ve mo­ex­s­na kis­ri­dan mi­si ga­nuy­re­li
re­zi­nis Sur­du­li da tyav­Si sa­gan­ge­bod Ser­Ce­ul mrgval kenWs
deb­da. SaS­vi mi­zan­Si amo­i­Ro, re­zi­ne­bi mo­qa­Ca da is iyo un­da
es­ro­la, ra­Ra­ca­ze SeS­foT­ve­bu­li frin­ve­li Sef­r­Txi­al­da da
154 givi somxiSvili
ram­de­ni­me met­r­ze mo­ci­le­biT ga­da­i­nac­v­la, mi­za­ni mi­a­yo­la da
mo­zi­du­li tya­vi ga­uS­va.
_ va­Sa! _ da­i­Za­xa za­ur­ma da SaS­vi­sa­ken ga­qan­da.
buC­qis Zi­ras frTa­mo­te­xi­li da gver­d­da­sis­x­li­a­ne­bu­li frin­
ve­li eg­do da Se­Si­ne­bu­li afa­Tu­reb­da Tva­lebs. bi­Wi asa­Re­bad
da­i­xa­ra, mag­ram SaS­vi jer ar api­reb­da da­ne­be­bas, Sef­rTxi­al­da
da buC­q­Si SeZ­v­ra.
_ ox, Se­ni pat­ro­ni! _ gab­raz­da za­u­ri, da­u­fiq­reb­lad Se­
yo xe­li, co­ta­Ra da­ak­l­da miw­v­de­nas, SaS­v­ma uf­ro mo­ci­le­biT
ga­da­i­nac­v­la. azar­t­Si Se­sul­ma biW­ma verc ki Se­niS­na, rom may­v­
lis basr ek­leb­ze xe­li sum­T­lad da­kaw­ro­da, zo­gi eka­li kan­Si
Car­Ce­no­da.
buCqs me­o­re mxri­dan mo­ur­bi­na, iq far­Te Se­saZ­ro­mi na­xa,
etyo­ba, zafxul­Si ro­me­li­Rac cxo­ve­li bi­nad­rob­da Sig.
_ ex­la ki da­gi­Wi­re! _ da­i­Za­xa ga­xa­re­bul­ma da Si­Si­sa­gan
Tav­g­za­ab­ne­ul SaSvs zed da­acx­ra.
ga­xa­re­bu­li ga­moZ­v­ra buC­qi­dan, na­na­di­re­vi ori­ve xe­liT mag­
rad eWi­ra; SaSvs Wri­lo­ba­ze ube­rav­da da Tav­Ca­Ru­nu­li swra­fi
na­bi­jiT mi­di­o­da. go­gi­as ise mi­ad­ga, maR­la ar auxe­dia.
_ na­xe, ra moz­r­di­lia, go­gi, _ SaS­vi mi­a­wo­da, maR­la aixe­da
da sax­tad dar­Ca. `xo­le­ra~ si­kas ca­li fe­xi mis ko­na­ze da­ed­ga
da xel­Si maT­raxs at­ri­a­leb­da.
_ ki­dev vin ari­an tye­Si?! _ bo­ro­tad ga­i­si­si­na.
_ ara­vin, mar­to Cven or­ni vi­ya­viT.
_ ras da­eT­re­viT am yi­a­maT­Si, aRar ge­yoT rac aqam­de anad­
gu­reT tye?!
_ rom gvyof­no­da, vis exa­li­se­ba am si­ci­ve­Si ko­ne­bis Tre­va.
_ mem­re vi­sas mi­aT­rev, Se qur­do, ma­ma­ZaR­lo! _ xmas auwia
si­kam da maT­ra­xi Se­at­ri­a­la.
_ ma­ma­Cems augad nu mo­ix­se­neb, is fron­t­ze... _ go­gia Se­yov­
n­da, un­do­da eT­q­va, fron­t­ze da­i­Ru­pao, de­pe­Sac xom mo­u­vi­daT,
mag­ram amis saT­q­me­lad ena ar mo­ut­ri­al­da, _ is om­Sia, Ca­mo­va
da lan­ZR­vas ara­vis apa­ti­ebs! _ uf­ro Ta­ma­mad da­u­ma­ta.
_ wa­vi­da da dag­ya­raT RvTis ana­ba­rad, Tqve­ni auwi­o­ke­be­li
aRa­ra­fe­ri dar­Ca, upat­ro­no ZaR­le­bi­viT mo­de­bi­xarT qve­ya­nas da
rac ar ge­kuT­v­niT, yve­la­fers anad­gu­rebT! _ `xo­le­ram~ gab­ra­ze­
bu­li mze­ra mi­apy­ro za­u­ris xel­Si mom­wy­v­de­ul SaSvs.
uflis samsjavro 155
_ ra ga­va­nad­gu­reT! vis ra da­vu­Sa­veT! de­da avad aris, sax­l­
Si luk­ma pu­ri ara gvaqvs. ma­ma rom aqa gvyo­lo­da, arc Cven gag­
vi­Wir­de­bo­da, is iq mters eb­r­Z­vis, Cven aq Sim­Si­liT da si­ci­viT
vi­xo­ce­biT, maS er­Ti ko­na Se­Sa ar gve­kuT­v­nis, rom avad­m­yo­fi
de­da ga­vaT­boT?! _ xmas auwia go­gi­am da Tva­le­bi mo­uwy­li­an­da.
_ bal­Ro, Sen Za­li­an ga­git­lek­nia ena, etyo­ba jer Ce­mi maT­
ra­xis ge­mo ar ici, aba, ma­i­ta eg wal­di, aiki­deT es ko­ne­bi da
sa­ya­ra­u­lo­Si Ca­ma­aT­ri­eT! da­nar­Cens iq gety­viT, _ si­kam koW­lo­
biT mi­i­wia go­gi­a­ze wal­dis wa­sar­T­me­vad.
go­gia gan­ze gax­ta.
_ uyu­re am na­biW­vars! _ ga­ik­vir­va si­kam. _ ma­i­ta ex­la­ve aq
wal­di! _ da­uR­ri­a­la go­gi­as.
_ na­biW­v­ris xma mes­mis! _ ve­Rar mo­iT­mi­na go­gi­am.
_ de­das gi­ti­reb, sul maT­ra­xiT agityar­tya­reb mag zurgs!
_ si­kam maT­ra­xi mo­uq­nia, go­gia gan­ze ga­dax­ta.
za­ur­ma SaS­vi mar­cxe­na xel­Si ga­da­i­ta­na, qvas das­ta­ca xe­li.
_ ar da­ar­tya, To­rem qvas da­ga­ze­lam be­Web­Si, Se­ni... _ biW­ma
ve­Rar Se­i­ka­va Ta­vi da aR­ri­al­da.
_ uyu­re am gve­lis wi­wi­las! _ si­ka ax­la za­urs mi­ub­run­da.
_ ga­i­qe­ci, za­ur! _ da­uy­vi­ra go­gi­am da Ta­vi­si Sur­du­li mo­
i­mar­j­va. _ xe­li ar da­a­ka­ro, To­rem ga­mo­gi­Reb mar­j­ve­na Tvals,
Se qvey­nis wur­be­lav! _ re­zi­ne­bi da­Wi­ma da `xo­le­ras~ Sig Tav­Si
da­u­miz­na.
za­u­ri kar­ga mo­ci­le­biT ga­vi­da, ga­Cer­da da xma­maR­la moT­q­
vam­da:
_ de­das gi­ti­rebs ma­ma­Ce­mi, xom ara ggo­nia, rom mar­T­la mok­
v­da, de­pe­Sa Se­e­Sa­laT, ai, Ca­mo­va, yve­la­fers mo­vuy­ve­biT da na­xe,
mag dam­pal fexs Tu Zir­Si­ve ar mo­gam­t­v­revs!
ama­so­ba­Si ki si­ka koW­lo­biT da xtun­va-xtun­viT das­dev­da
go­gi­as, un­do­da xel­Si mo­eg­do da ga­e­maT­ra­xe­bi­na, mag­ram bi­Wi
mkvir­cx­lad uZ­v­re­bo­da xe­li­dan. bo­los ma­inc mis­w­v­da da maT­ra­
xi zur­g­Si ga­da­u­Wi­ra.
_ va­i­me, de­dav!!!.. _ da­iR­ri­a­la tki­vi­li­sa­gan sa­xe­SeS­lil­ma
biW­ma da rac Za­li da Ro­ne hqon­da, Tav­q­ve da­eS­va.
_ ga­viq­ceT, za­ur! _ So­ri­dan­ve mi­a­Za­xa Zmas.
za­ur­ma qva metye­vi­sa­gan is­ro­la da Zmas ga­mo­e­ki­da. kar­ga mo­
So­re­biT rom ga­vid­nen, ga­Cer­d­nen. go­gi­as Txe­li xa­la­Ti ec­va,
156 givi somxiSvili
bam­bis kur­t­kas zur­g­ze ifen­da ko­nis qveS. si­ka rom ga­mo­ud­ga
sa­ce­mad, zed ar ec­va mar­cxe­na xel­Si eWi­ra, ami­to­mac maT­rax­ma
ma­ga­ri Za­la mi­i­ta­na. zur­g­ze grZlad hqon­da sis­x­li Caq­ce­u­li,
iR­li­is qveS ki, sa­dac wve­ri uw­v­di­na, ka­ni gas­k­do­mo­da da sis­x­
li mo­Jo­nav­da. amis dam­n­na­xav­ma za­ur­ma Rri­als uma­ta.
_ nu ti­ri, es ara­fe­ria, de­das­Tan ar wa­mog­c­des! _ ga­af­r­
Txi­la go­gi­am da kur­t­ka frTxi­lad Se­mo­ic­va.
_ `xo­le­ra~ de­zer­ti­ro, de­da ge­ti­re­ba, jer dab­run­des ma­
ma­Ce­mi, am ce­mas aT­ma­gad ga­da­gix­dis, Se dam­pa­lo Se­na! _ gas­Za­xa
si­kas, ro­me­lic koW­lob-koW­lo­biT buC­qeb­Si mi­fa­re­bul cxe­ni­sa­
ken mi­di­o­da.
_ wa­vi­deT dro­ze, To­rem Se­iZ­le­ba ax­la cxe­niT ga­mog­vid­
ges, ma­Sin ki ve­Rar ga­veq­ce­viT, _ go­gi­am Zmas xe­li moh­ki­da da
xe­o­bi­sa­ken ga­iq­ca.
ori­vem ci­ca­bo Tav­daR­mar­Ti Ca­ir­bi­nes da xe­o­ba­Si ga­vid­nen.
Ta­vi sam­S­vi­do­bos rom da­i­gu­les, ukan mo­i­xe­des, `xo­le­ra~ si­ka
cxen­ze Sem­j­da­ri­yo da tyis bi­liks aR­ma mi­uy­ve­bo­da.
_ ne­ta Cven Se­Sas ras uzam­da? _ ikiTxa za­ur­ma.
_ sad­me buC­qeb­Si mi­a­fa­reb­da, eg­re Se­ag­ro­vebs, mem­re vin­me
me­ur­mes ga­mo­i­We­ravs da sa­ya­ra­u­lo­Si Ca­a­zid­vi­nebs. _ aux­s­na go­
gi­am.
wylis wis­q­vils gas­c­d­nen, sof­lis Sa­ra­ze ga­vid­nen. wya­ro
ga­moC­n­da. ara­vin ar Can­da gza­ze. So­ri­dan Con­gur­ze sim­Re­ris
xma mo­es­maT. omi­dan dab­ru­ne­bu­li brma zo­si­me Ta­vis WiS­kar­Tan
ij­da, etyo­ba ver gaZ­lo sax­l­Si mar­to­ka, mi­u­xe­da­vad si­ci­vi­sa,
ma­inc qu­Ca­Si yof­na am­jo­bi­na, iq­ne­ba vin­me ga­mo­la­pa­ra­ke­bo­da da
gu­li ga­er­To. ij­da ala­ya­fis ka­reb­Tan mowyo­bil xis skam­ze da
Ta­vis SeTx­zul sim­Re­ras mRe­ro­da:
_ vai, ra Zne­li yo­fi­la
ga­mud­me­bu­li bin­di cis,
ras fiq­robs be­dis­m­we­ra­li,
aba, am qvey­nad vin icis?!

guls siy­va­ru­li ga­na­gebs,


suls bne­li Se­mo­se­via;
dam­Zi­me­bu­li nis­le­bi
mud­mi­vad Se­mom­r­Ce­nia.
uflis samsjavro 157
Con­gu­ri Zmad ga­mix­dia,
wyvdi­ad­sac mi­siT ga­vaq­rob,
dards ax­los ar ga­vi­ka­reb,
si­me­bis JRe­riT ga­var­Tob.

sat­r­fos brma Tavs ar va­kad­reb,


mxo­lod sim­Re­riT ga­vaT­bob...
si­cocx­les ise dav­to­veb,
na­tars ke­Til kvals da­vatyob.

za­ur­ma ada­mi­a­nis si­ax­lo­ve rom ig­r­Z­no, im da­Za­bu­li Se­ta­


ke­bis Sem­deg mo­eS­va, ime­di mi­e­ca da gu­la­Cu­ye­bu­li, xma­maR­la
aR­ri­al­da.
zo­si­mes Con­gu­ri da­dum­da.
bi­We­bi mis WiS­kars ga­us­wor­d­nen. zo­si­mes Con­gu­ri gver­diT
da­e­do, mar­cxe­na xe­li isev zed ev­lo, mar­j­ve­na­Ti ni­kaps is­res­
da; ti­ri­lis xma­ze Ta­vi­si amoS­re­ti­li Tva­le­biT bi­Webs miS­te­
re­bo­da.
_ ra­Ta ti­ri­xar, za­u­ra bi­Wo! _ ise ikiTxa, sa­xe­ze er­Ti nak­
v­Tic ar Se­to­ke­bia, ij­da ga­un­Z­rev­lad da pa­suxs elo­da.
za­ur­ma Zmas Se­xe­da.
_ aki ve­ra­fer­sa xe­dav­so, _ Cur­Cu­liT hkiTxa.
_ ve­ra xe­davs, _ Cur­Cu­liT­ve upa­su­xa go­gi­am.
_ me yve­la­fer­sa vxe­dav, bi­We­bo, aba, Ca­mos­xe­diT aq da mo­mi­
ye­viT vin ga­gab­ra­zaT!
_ va, yve­la­fe­ri ga­i­go! _ ga­uk­vir­da za­urs.
_ vin ga­gab­ra­za, vaJ­ka­co? _ zo­si­mem Tav­ze ga­da­us­va xe­li
mis gver­diT Ca­mom­j­dar biWs.
_ vi­na da `xo­le­ra~ si­kam. Zlivs mo­vag­ro­veT ori ko­na Se­
Sa-fiCxi, iman ki­dev wag­var­T­va da go­gi­as ige­Ti maT­ra­xi uWi­ra
zur­g­Si, sul sis­x­li adi­na.
zo­si­mes bi­Ws Tav­ze ga­u­SeS­da xe­li, erTxans ise dar­Ca gaS­
te­re­bu­li.
_ de­da avad aris, er­Ti Re­ri Se­Sa ara gvaqvs, ram­de­ni xa­nia,
saW­me­lic sul gag­vi­Tav­da, iman ki­dev... _ za­urs isev auvar­da
ti­ri­li.
zo­si­mem cxvi­r­sa­xo­ci amo­i­Ro da daS­re­ti­li Tva­lis upe­e­bi
158 givi somxiSvili
amo­iw­min­da.
_ sad aris ex­la `xo­le­ra~ si­ka? _ erT wer­til­ze miS­te­
re­bul­ma ikiTxa.
_ iq, tye­Si, cxen­ze Sej­da da ze­viT wa­vi­da.
_ ver ga­mam­y­ve­biT imas­Tan?.. ara, ma­i­caT, _ zo­si­mem uceb
ga­da­i­fiq­ra, _ go­gi, ga­da­ir­bi­ne qi­ta­an­Tas, vi­ri sax­l­Si hyavT,
or­T­va­la gaTxo­von, Se­a­bi da aq mo­iy­va, uTxa­ri, zo­si­mem ga­ma­mag­
zav­na-Tqo. ma­nam­de me da es vaJ­ka­ci ra­mes mo­vi­fiq­rebT, _ za­urs
xe­li wa­av­lo da sax­l­Si Se­uZR­va.
zo­si­mes ma­ma Zve­li me­for­ne, Tum­ca mo­xuc­da, mag­ram am saq­mes
isev siy­va­ru­liT da mon­do­me­biT em­sa­xu­re­bo­da, bri­ga­dis su­li
da gu­li iyo. da­va­le­bis zus­tad Ses­ru­le­ba uy­var­da, xazs ar
ga­am­ru­deb­da, gver­diT ar ga­da­ux­vev­da, ko­leq­ti­vi­dan xel­m­ru­ded
wa­mo­Re­buls fo­ran­ze erT ta­ro si­min­d­sac ara­vis da­a­de­bi­neb­da.
me­for­ne ko­te Ta­vi­se­bu­ri uxi­a­ki ka­ci iyo. mi­si me­uR­le pe­
lo _ ke­Ti­li da mSro­me­li qa­li, wyna­ri da up­re­ten­zio, Tum­ca
ko­tes xa­si­a­Ti ar mos­won­da, mag­ram ras izam­da, xe­li hqon­da
Caq­ne­u­li, ve­na­xi­dan wa­la­mi rom hqon­daT amo­sa­ta­ni, er­Ti aT­jer
etyo­da, mag­ram sa­nam ko­te Tav­m­j­do­ma­res ar da­eTxo­ve­bo­da da sa­
ma­gi­e­rod da­ma­te­biT re­i­se­bis ga­ke­Te­bas ar ikis­reb­da, ve­raf­riT
ver wa­iy­van­da xol­me Ta­vis oja­xis saq­me­ze.
er­Txel pe­lo sa­mu­Sa­od rom ga­vi­da, Ta­vi­si bri­ga­da uk­ve
wa­su­li dax­v­da, ko­tes fo­ran­ze me­o­re bri­ga­dis wev­re­bi sxde­
bod­nen, pe­loc daj­da.
_ viS, qa, co­ta da­mag­vi­a­da, mo­sax­ve­vam­de ga­mog­y­ve­biT, iqi­dan
ki xu­Ta­si met­ri­Ra iq­ne­ba Cve­ni bri­ga­dis bi­nam­de, fe­xiT ga­da­
val, _ ga­ac­no Ta­vi­si mdgo­ma­re­o­ba iq myofT da fo­ran­ze mo­xer­
xe­bu­lad mo­ka­laT­da.
_ fe­xiT ra­Ra­ze un­da iaro, pe­lo, Sens qmars uTxa­ri, Tqven
bri­ga­da­ze gav­liT wa­vi­des, _ Ta­na­ug­r­Z­nes da­nar­Ce­neb­ma.
pe­lom ico­da, ko­tes xa­si­a­Ti, ve­raf­ris Tqma ver mo­a­xer­xa,
oRond Ta­vis­T­vis Ca­i­la­pa­ra­ka:
_ ra vi­ci, qa...
ma­le ko­tec mo­vi­da, fo­ran­ze dam­s­x­da­ri xal­xi Se­aT­va­li­e­ra,
gar­Se­mo Se­mo­u­a­ra, cxe­nebs sak­man­zi Se­u­mow­ma, co­ta it­ri­a­la,
ra­Rac ar mos­won­da, me­re Ta­vis ad­gil­Tan mi­vi­da da mkac­rad
ga­mo­acxa­da:
uflis samsjavro 159
_ sxva bri­ga­dis wev­re­bi vinc sxe­dan, imaT ver wa­viy­van, yve­
lam Ta­vi­si ad­gi­li ico­des!
_ sxva bri­ga­dis wev­re­bi ara­vin ara varT, mar­to pe­loa, _
upa­su­xes yve­lam er­Tx­mad.
_ pe­lo ra Cve­ni bri­ga­di­saa, Ca­vi­des da Ta­vi­si bri­ga­dis xal­
xi eZe­bos! nir­Se­uc­v­le­lad ga­i­me­o­ra ko­lam.
_ ho­da, Ta­vis bri­ga­da­Si mi­dis, iqiT Cag­va­ta­re da...
_ sa­nam sxva bri­ga­dis wev­re­bi ar Cav­len, ad­gi­li­dan fexs
ar mo­vic­v­li, _ mtki­ced ga­nacxa­da ko­tem.
_ ram ga­ga­gi­Ja, Se kai ka­co, Se­ni co­li, ma­inc ar iyos!
_ co­li sax­l­Sia, aq ki saq­mea da yve­lam Ta­vi­si ad­gi­li un­da
ico­des, me mxo­lod Ce­mi bri­ga­dis wev­rebs vem­sa­xu­re­bi! _ aux­s­
naT Ta­vi­si mo­va­le­o­ba ko­tem.
Ser­cx­ve­nil­ma da Se­u­racx­yo­fil­ma pe­lom aik­ra Ta­vi­si gu­da-
na­ba­di da Ca­mo­bar­g­da for­ni­dan. gab­ra­ze­bu­li im dRes sa­mu­Sa­od
aRar wa­su­la. sax­l­Si dab­ru­ne­bul qmri­saT­vis er­Ti sity­vac ar
ug­r­Z­no­bi­ne­bia, rom nawye­ni iyo, ise ina­xav­da gul­Si boR­mas.
er­Txel ko­tem mTe­li dRe imu­Sa­va Ti­vis zid­va­ze. fo­ran­ze
ma­Ra­li Wa­le­bi da­a­mag­res da, al­baT, mTe­li Tve mo­u­wev­da am
saq­me­ze yof­na.
sa­Ra­mo­Ti Sin gam­t­ve­ri­li da ga­WuWyi­a­ne­bu­li dab­run­da.
_ de­da­ka­co, wya­li ga­acxe­le, Ta­vis da­ba­na min­da, fxeb­ma da
mtver­ma Sam­Wa­mes! _ da­u­Za­xa pe­los da Tan for­ni­dan cxe­ne­bis
ga­moS­ve­ba da­iwyo.
pe­lom wya­li ga­acxe­la, ga­da­u­ne­la, taS­tic mo­um­za­da.
ko­te kar­gad rom ga­i­sap­na, Tva­le­bic ki aRar uCan­da, Tav­ze xe­
le­bi da­iwyo da wylis das­x­mas da­e­lo­da, pe­lo ara Cqa­rob­da.
_ ha, de­da­ka­co, ras ga­Ce­re­bul­xar, de­mew­va Tva­le­bi! _ usay­
ve­du­ra ko­tem, _ dro­ze da­mas­xi wya­li.
_ Sen Cve­ni bri­ga­di­sa ara xar, mo­vid­nen da im Se­ni bri­ga­dis
wev­reb­ma da­gis­xan! _ mkva­xed mi­a­xa­la pe­lom, ga­vi­da oTa­xi­dan da
ga­sap­nu­li ko­te Ta­vis buzRun­Tan da­to­va.
ara, ar iq­na ma­inc mi­si ga­mos­wo­re­ba, ko­te Ta­vis xa­si­aT­ze
ud­re­kad id­ga.
ico­da zo­si­mem, rom ma­ma Ta­vi­si for­niT sax­l­Si iyo, mag­ram
mi­si tye­Si way­va­na­ze da­yo­li­e­ba wylis nay­va iq­ne­bo­da, ga­na ar
en­do­me­bo­da pa­ta­re­bis dax­ma­re­ba, mag­ram Tav­m­j­do­ma­ris ne­bar­T­vis
160 givi somxiSvili
ga­re­Se erT na­bijs ar ga­dad­gam­da; ami­to­mac ga­ag­zav­na me­zo­bel­
Tan vi­ris or­T­va­lis saTxov­ne­lad.
za­u­ri rom Se­iy­va­na zo­si­mem ezo­Si, ko­te Ta­vis fo­ran­Tan
tri­a­leb­da.
_ de­di! _ da­i­Za­xa xma­maR­la.
_ ra aris, Svi­lo? _ aivan­ze gad­mod­ga pe­lo.
_ co­ta xans Ca­mo­di dab­la.
zo­si­mem de­da gan­ze ga­iy­va­na da Cur­Cu­liT uTx­ra:
_ sawyal da­Ti­kos bi­We­bi­saT­vis `xo­le­ra~ si­kas Se­Sa wa­ur­T­
me­via, Tan go­gi­a­saT­vis maT­ra­xiT ucem­nia. sax­l­Sic saW­me­li ara­
fe­ri hqo­ni­aT. ex­la ori­ves aWa­me ra­me, ma­ma­Cems uTxa­ri, fqvi­li,
mok­led, rac me­gem­xo­baT, ga­am­za­deT da sa­nam Cven tyi­dan mov­b­
run­de­biT, ig­re ga­da­u­ta­neT sa­lo­mes. bi­Web­ma ar ga­i­gon. sawya­li
ava­da yo­fi­la.
_ vai, sawy­le­bo! ra­to ar ari ma­ma Tqve­ni aq Svi­le­bo, im
co­fi­an si­kas Wkvas ar as­wav­lis! vai! vai! vai! _ xma­maR­la wa­u­
ti­ra pe­lom.
_ Cu­mad, bi­Wi igrec Zlivs da­vawy­na­re, gu­li ma­ik­ve­Ta ti­ri­
liT! _ ga­af­r­Txi­la zo­si­mem.
pe­lo ko­tes­Tan mi­vi­da da dab­la xma­ze uTx­ra:
_ ga­i­ge, ka­co, sawya­li sa­lo­mes bi­We­bis­T­vin metye­ve si­kas
ucem­nia da Se­Sa wa­ur­T­me­via.
_ sa­lo­me vin ari? _ uceb ver mo­i­saz­ra ko­tem.
_ viS, Sen ki­dev ra­to ige­Ti xar, sawya­li da­Ti­kos co­li, Cven
zo­si­mes­Tan rom iyo om­Si; zo­si­mes Ta­vi­si xe­liT da­u­mar­x­nia.
_ hooo! _ mra­val­m­niS­v­ne­lov­nad Tqva ko­tem, _ uyu­re im
So­bel­ZaRls, Ti­Ton Ta­vi da­aZ­v­ri­na jar­sa da iq da­Ru­pi­le­bis
col-Svils ro­gor am­wa­rebs!
_ saW­me­lic ara­fe­ri hqo­ni­aT, biW­ma Tqva, rac me­gem­xo­baT,
ga­da­u­ta­ne­To, _ frTxi­lad Se­a­pa­ra pe­lom, _ xom ici, ig­rec
da­Cag­ru­lia, ex­la ma­ga­Ti ga­Wir­ve­ba rom ga­i­go, Tavs ma­ik­lams
da zed ga­day­ve­baT.
_ vai, Sen Ce­mo Tao, ve­nac­va­le, eg­rec un­da qnas, ma ro­go. de­
da­ka­co, Sen bal­Rebs saW­me­li mo­um­za­de, fqvils, yvels, sa­keks,
fo­ran­ze da­u­deb, ma­nam co­ta Se­Sa­sac da­vawyob, Sen er­Ti sa­mi
de­da­li da­i­Wi, bal­Re­bis­T­vin kver­cxi ga­uC­n­de­ba, mem­re ki­de dro
da dro miv­xe­doT-xol­me, _ afus­fus­da ko­te, di­di mon­do­me­biT
uflis samsjavro 161
da­iwyo for­nis dat­vir­T­va.
go­gi­am rom vi­ris or­T­va­la Se­mo­a­ji­ri­Ta ezo­Si, pe­los uk­ve
gam­za­de­bu­li hqon­da suf­ra da Ci­xir­T­mis qvabs oS­xi­va­ri as­di­
o­da...
vi­ris or­T­va­lam xe­o­ba ga­daW­ra da ci­ca­bo aR­marTs mi­ad­ga.
_ aq ve­Rar ava! _ Se­wux­da za­u­ri.
_ ava ki ara, Sa­ix­ve­we­ba ki­dec. _ zo­si­me ise mi­aw­va or­T­va­
las, vir­ma sul sir­bi­liT aaTa­va aR­mar­Ti.
_ va­Sa! _ wa­mo­i­Za­xa za­ur­ma. _ aqe­dan sul ax­los aris Cve­ni
Se­Sac, da­vu­doT da ha­i­da, sax­li­sa­ken.
_ jer Tqve­ni ko­ne­bi iyos, sad wag­vi­va. karg ad­gi­las mi­va­ye­
noT es Cve­ni ure­mi da mem­re vna­xoT Se­Sis daW­ra ro­go­ria, _
zo­si­me virs ax­la win mi­uZRo­da, tyis gza kar­gad ico­da, al­Ro
ara Ra­la­tob­da.
bi­Webs xe­li ar ga­a­to­ke­bi­na, moz­ve­ri­viT tri­a­leb­da aSol­
til rcxi­lebs So­ris. xe­lad ga­av­so or­T­va­la Se­SiT, To­ki
mag­rad ga­da­Wi­ra, yve­la­fe­ri rom mo­am­za­da, mxo­lod me­re si­a­mov­
ne­biT amo­iq­Si­na.
_ aga­Se­naT Rmer­T­ma, Zlivs ar ga­viy­re­vi­ne obi! _ Tqva da
bi­We­bis gver­diT Ca­moj­da.
zo­si­me sa­Su­a­lo­ze ma­Ra­li, mxar­be­Wi­a­ni, Ca­kun­Tu­li, mu­xa­sa­
viT Zval­ma­ga­ri, Sav­g­v­re­ma­ni vaJ­ka­ci iyo, Tum­ca Tva­leb­dav­se­bul
sa­xe­ze naW­ri­lo­be­ve­bi da den­Ti­sa­gan da­to­vi­li lur­ji la­qe­bi
mrav­lad etyo­bo­da, mag­ram ma­inc ver wa­e­Sa­la mis­T­vis Zve­le­bu­ri
si­la­ma­ze, da la­za­Ti. sa­val­de­bu­lo sam­xed­ro sam­sa­xur­Si myofs
mo­us­w­ro om­ma da sax­l­Si mi­si mZi­me kval­da­de­bu­li dab­run­da. si­
cocx­le­ze gul­ga­te­xi­li da imed­gac­ru­e­bu­li nel-ne­la ik­reb­da
ne­bis­yo­fas, cxov­re­bi­sa­ken cdi­lob­da mob­ru­ne­bas; Tum­ca sa­mu­da­
mo sib­ne­lis gan­c­da, da­un­dob­lad uTuT­qav­da guls.
_ gve­yo­fa das­ve­ne­ba, bi­We­bo, ex­la wa­vi­deT, is Tqve­ni ko­ne­
bic da­va­ya­roT da, ha­i­da, sax­li­sa­ken mo­vus­vaT, _ uTx­ra bi­Webs
da ja­ris­ka­cul fa­ra­ja­Si ga­u­ya­ra xe­li.
Tav­daR­mar­T­ze zo­si­me uk­ni­dan xe­liT aka­veb­da or­T­va­las da
ise Ca­vid­nen va­kem­de, virs tvir­Tis da­wo­la ar ug­r­Z­v­nia.
_ ai, Cve­ni ko­ne­bic! _ za­ur­ma xe­le­bi ga­Sa­la da xtu­na­o­ba
da­iwyo.
is iyo zo­si­me ko­neb­Tan mi­vi­da, rom bi­We­bi daf­r­Tx­nen. da
162 givi somxiSvili
zo­si­mes zurgs amo­e­far­nen.
_ Tqve So­bel­ZaR­le­bo, ki­de ga­be­deT aq mos­v­la?! _ sa­nam maT­
ra­xiT ya­var­ya­var ar agatya­vebT ar da­i­kar­ge­biT ara aqe­dan?! _
`xo­le­ra~ si­ka mu­qa­riT ga­mo­vi­da may­v­lis buCqs iqi­dan.
_ va­i­me, ga­viq­ceT, go­gi! _ aw­ri­al­da za­u­ri.
_ Tqven aq das­xe­diT da wyna­rad iya­viT, _ zo­si­me ko­na­ze
Ca­moj­da, ji­bi­dan sa­Tu­Tu­ne amo­i­Ro, Sig Ca­ke­cil ga­ze­Tis fur­
cels er­Ti gver­di Se­a­xia, Tu­Tu­ni Ca­ya­ra da kar­ga sqe­li pa­pi­
ro­si da­ax­via. kve­sad ga­da­ke­Te­bu­li SaS­xa­nis mas­ras sar­q­ve­li
mo­xa­da, pa­ta­ra gor­go­laWs ce­ri Ca­mok­ra, pa­pi­ross cecx­li mo­
u­ki­da da Rrma na­fa­zi da­ar­tya.
_ hai, Tqve­ni de­da ki... _ gi­ne­ba gi­ne­biT mi­u­ax­lov­da `xo­
le­ra~ si­ka, _ es brmac wa­mo­giT­re­vi­aT! jo­jo­xeTs mug­zu­ri ak­
l­dao ama­zea naT­q­va­mi, _ da­u­ma­ta zo­si­mes cno­bis Sem­deg. virs
sta­ca aR­vir­Si xe­li, aR­mar­Ti­sa­ken Se­ab­ru­na da maT­ra­xis ce­ma
da­uwyo, sawya­li pi­ruty­vi ga­i­qa­Ca, mZi­me or­T­va­la co­tas aago­ra
ze­viT, me­re Tvals di­di qva ga­da­e­Ro­ba, ve­Rar daZ­ra, rom zed
ga­da­e­ta­re­bi­na, wva­lob­da, si­ka ki maT­raxs ur­tyam­da.
_ ma­i­ca, `xo­ler~, vir­ma ra da­gi­Sa­va, mo­di, Ca­mo­jeq, co­ta
xans Cem gver­diT, vi­la­pa­ra­koT, ram­de­ni xa­nia tkbi­lad ar gvi­
Wuk­Wuk­nia, _ din­jad ucx­ra zo­si­mem, Tan pa­pi­ross abo­leb­da,
sa­xe­ze nak­ve­Ti ar Se­to­ke­bia, gul­Si ki qa­riS­xa­li uduR­da.
_ Sen­Tan sa­la­pa­ra­ko ra maqvs, wa­di, mo­na­xe usaq­mu­re­bi Sen­sa­
viT da aCxa­ku­ne Con­gu­ri; mam­na­xa ra­Ra Zma­ka­ci! aba, ga­mo­eT­ri­eT
aqeT! sa­nam xuT-xuT maT­raxs ar da­gar­tyamT, aq xe­ti­als ar maiS­
liT, _ ax­la zo­si­mes zurgs ukan mo­fa­re­bul bi­Web­ze mi­i­wia.
_ bal­Rebs Ta­vi da­a­ne­be, Cem­Tan ila­pa­ra­ke, ege­ni me wa­mo­viy­
va­ne! _ isev im to­niT uTx­ra zo­si­mem, sadRac siv­r­ce­Si mi­Ce­re­
bul­ma Rrma na­fa­zi da­ar­tya da na­xev­rad mo­u­we­ve­li pa­pi­ro­si
Sors mo­is­ri­a­la.
_ Sen ra un­da ge­la­pa­ra­ko na­xe­var ka­ca­dac ara xar saT­q­me­li,
e bal­Rebs ga­vi­re­kam, eg­re upat­ro­nod eg­de­bi, me Sen gety­vi, gzas
ga­ag­neb Tu kvals, ama­Ram ki­dev mgle­bi Sag­Wa­men da qve­ya­nas er­Ti
muq­Tam­Wa­me­lic ma­ak­l­de­ba, _ ga­a­cno Ta­vi­si geg­ma `xo­le­ram~.
_ me ra­ca var, esa var, `xo­ler~, Sen ra xar, er­Txel ra­to
ara­vi­sa kiTxav, Tu aqam­de ar ici! _ zo­si­me fex­ze ad­ga. za­u­ri
fa­ra­jis kal­Ta­Si Ca­af­ri­n­da, go­gia ki gan­ze ga­su­li­yo da Sve­li­
uflis samsjavro 163
viT mo­zi­du­li, yo­vel­g­var mo­u­lod­ne­lo­bi­saT­vis mzad iyo.
_ me isa var, ro­mel­sac Se­ni msgav­si fuq­sa­va­te­bi fe­xeb­ze
hki­dia!
_ ra­Ta var `xo­ler~ fuq­sa­va­ti?! _ zo­si­mes xma­Si kan­ka­li
Se­e­pa­ra.
_ kar­gi, ma­Sin Sen miTxa­ri, ri­si maq­ni­si xar, an ra Sa­giZ­
li­an, bal­Rebs xel­Ca­ki­de­bu­li da­yav­xar so­fel-so­fel, Senc
ga­mog­c­lia Wkua, sa­dac xalxs na­xav, Ca­moj­de­bi da mRe­ri­xar
vi­Tom, ra­Ra.
_ Se kai ka­co, sul oTxi Tvea rac mo­ve­di hos­pit­li­dan,
gul­dam­Zi­me­bu­li Zlivs er­Ti-or­jer ga­ve­di so­fel­Si da eg Sag­
Sur­da Ce­mi?
_ Sen rac gin­da is giq­nia, me qve­ya­na me­co­de­ba, ege­Ti muq­Tam­
Wa­me­le­bi da fuq­sa­va­te­bi rom um­rav­l­de­ba.
_ `xo­ler~! _xmas auwia zo­si­mem. _ qve­ya­na ra­to ma­Sin ar
ge­co­de­bo­da, mte­ri SeW­mas rom upi­reb­da, me rom Tva­le­bi dam­Txa­
ra da ama­Ti ma­ma ki­dev... _ uceb Se­Cer­da, ena­ze ik­bi­na, saT­qme­li
Se­at­ri­a­la, _ ama­Ti ma­ma ki­dev vin icis sad ari; fex­Si cxe­nis
Zua ga­i­ta­re da mas aqe­Ta lpe­bi, om­Si rom ar we­ey­va­neT. dro­ze
ga­i­ge, rom qa­le­bic mi­yav­daT sa­om­rad, To­rem mzad iya­vi sa­ku­Ta­
ri Ta­vi de­ge­kod­na, ka­ci ma­inc ara xar da ka­co­bis da­sam­t­ki­ceb­
lad or­ga­no ra­Si gWir­de­bo­da, _ zo­si­mes sa­xe qan­da­ke­ba­sa­viT
uc­v­le­li hqon­da, mker­d­Si ki vul­ka­ni bo­boq­rob­da.
si­ka aTi wliT uf­ro­si iq­ne­bo­da mas­ze da ar da­a­viwy­da am
upi­ra­te­so­bis ga­mo­ye­ne­ba.
_ bal­Ro, co­ta ybebs mo­u­Wi, To­rem ar me­ve­ri­de­bi Sen sib­r­
ma­ves da agiW­re­leb zurgs, mem­re mix­v­de­bi, ro­gor un­da Sen­ze
uf­ro­seb­Tan yba­Si Sad­go­ma.
_ `xo­ler~, bal­Reb­ze kar­gad ga­gi­waf­nia xe­li, la­Ca­ri da
ara­ka­ci rom xar, ma­ga­Sic getyo­ba, To­rem sa­dac sa­vaJ­ka­co saq­me
iyo, iq ge­cad­na maT­ra­xi, Tu bi­Wi iyav, cxe­nis Zu­as ra­ze da­al­
po­bi­ne fe­xi?! Se­ni de­da!..
`xo­le­ram~ maT­ra­xi­a­ni mar­j­ve­na maR­la aR­mar­Ta.
_ ex­la gaC­ve­neb ro­go­ri vaJ­ka­ci var! _ da­uy­vi­ra da ga­co­
fe­bu­li mi­eW­ra.
_ ar da­ar­tya, Se de­zer­ti­ro! _ go­gi­am da­iy­vi­ra, Sur­du­lis
re­zi­ne­bi mo­qa­Ca, rac Za­li da Ro­ne qon­da da gul­das­miT da­u­Wi­ma.
164 givi somxiSvili
zo­si­mem maT­ra­xis Sxu­i­lis xma­ze ga­a­qa­na xe­li, ha­er­Si da­i­
Wi­ra, ga­moh­k­ra da uceb ga­mog­li­ja xe­li­dan `xo­le­ras~ Ta­vi­si
na­ca­di iara­Ri. mar­cxe­na xe­li uta­ca ma­ja­Si, Za­lu­mad da­iq­nia
`xo­le­ra~ si­ka mux­leb­ze da­am­xo da maT­ra­xi mis zur­g­ze aacek­va.
ax­la ki ig­r­Z­no `xo­le­ra~ si­kam Tu ra mwva­ve tki­vi­lis mi­ye­ne­ba
uflis samsjavro 165
SeZ­le­bia imis maT­raxs. zaq­ro ga­co­fe­bu­li ur­tyam­da, Tan mar­
cxe­na xels ar uS­veb­da. si­kam ram­de­ni ga­i­wia ga­saq­ce­vad, ma­ja­Si
ise­Ti sa­Si­ne­li tki­vi­li ig­r­Z­no, ego­na mom­ty­dao, ama­so­ba­Si ki
mis zur­g­ze sis­x­l­Caq­ce­u­li zo­le­bi mrav­l­de­bo­da da sim­w­ris
cecx­li eki­de­bo­da.
rom dar­w­mun­da, ver ga­veS­ve­bio, Rri­a­liT SeZ­ra mi­da­mo:
_ miS­ve­leT, xal­xo! qris­ti­a­ni ara­vi­na xarT, mam­k­les es
mTav­ro­bis ka­ci!
_ ox, Se So­bel­ZaR­lo, qris­te da mTav­ro­ba ra­to ma­Sin
ar gax­sen­de­bo­da, sam­Sob­lo­saT­vis Tav­gan­wi­ru­li ka­cis Svi­lebs
maT­raxs rom ur­tyam­di da avad­m­yo­fi de­dis ga­saT­bo­bad va­i­vag­
la­xiT Seg­ro­ve­bu­li Se­Sas ar­T­mev­di, rom mem­re ge­ge­yid­na da is
fu­li, yo­mar­Si da­get­ri­a­le­bi­na! _ da­af­li­Ta zur­g­ze sac­me­li
maT­ra­xiT.
`xo­le­ra~ si­kas Rri­a­lis Ta­vi aRa­ra hqon­da, ve­Rarc mux­leb­
ze dgo­ma SeZ­lo, pir­q­ve iyo gaS­x­lar­Tu­li da yo­vel dar­ty­ma­ze
`va­i­o~! iZax­da.
mo­i­o­xa zo­si­mem ce­miT gu­li, ga­da­te­xa maT­ra­xis ta­ri da da­
li­la­ve­bul zur­g­ze mi­ag­do.
_ aba, bi­We­bo, ex­la ki droa wa­vi­deT! _ ori­ve ko­na Tvi­Ton
mo­i­ki­da, vi­ris or­T­va­las ukan miy­va.
xe­o­bis gaR­ma rom ga­vid­nen, co­ta xans Se­is­ve­nes.
_ go­gi, ara Cans is Se­ni Zma­ka­ci? _ hkiTxa zosi­mem.
_ ro­gor ara, am­d­ga­ra da cxe­ni­sa­ken mi­lax­la­xebs, wel­Si
sa­mad ari mox­ri­li.
_ ro­gor ici, ki­dev ga­be­davs vin­mes ga­maT­ra­xe­bas?
_ Tu erT dar­ty­ma­Si, oc­da­Tor­me­ti mi­i­Ro, zus­tad vTvli­
di, ara mgo­nia, rom maT­ra­xi sa­er­Tod da­i­Wi­ros xel­Si, mec
si­xa­ru­li­sa­gan zur­gis tki­vil­ma sul ga­mi­a­ra, _ mxi­a­ru­lad
upa­su­xa go­gi­am.
_ de­das­Tan ar wa­mog­c­des, rac mox­da, co­doa, iner­vi­u­lebs,
sa­dar­de­be­li ig­rec Tav­ze­say­re­li aqvs, _ ga­af­r­Txi­la zo­si­mem.
_ zo­si­me Zi­av, om­Si ma­ma­Ce­mi ar gi­na­xavs? _ mo­u­lod­ne­lad
Se­e­kiTxa za­u­ri.
zo­si­mes yel­Si bur­Ti mo­aw­va, es iyo boR­ma ga­nu­zo­me­li mwu­
xa­re­bis Seg­r­Z­ne­bi­sa, ro­mel­sac ve­raf­riT ver Sve­lo­da.
_ ro­gor ara, vna­xe, _ ga­gu­du­li xmiT Tqva zo­si­mem.
166 givi somxiSvili
_ mem­re ra­sa fiq­robs, e, omi rom dam­Tav­r­da, sax­l­Si mos­
v­las aRar api­rebs?! _ say­ve­du­ri ver da­fa­ra za­ur­ma, _ de­dac
avad aris.
_ api­rebs, aba, ar api­rebs, _ sxva ve­raf­ris Tqma ve­Rar mo­a­
xer­xa, _ mi­di, go­gi ga­re­ke sa­xe­da­ri, dag­vi­an­da, _ mZi­me sa­u­ba­ri
Ta­vi­dan rom aeci­le­bi­na, ko­nebs da­av­lo xe­li da wa­sas­v­le­lad
mo­em­za­da.
_ Tu api­rebs, maS sad aris am­den­xans, ege­Ti si­zar­ma­ce Sa­
iZ­le­ba, me Tva­le­bi dam­wy­da lo­di­niT, ram­de­ni vin­mes ja­ri­dan
dab­ru­ne­bis am­bavs ga­vi­geb, iqiT gav­r­bi­var. maS, ar un­da ico­des,
ro­gor me­me­nat­ra?! _ biWis Tva­leb­Si crem­lma ga­mo­Jo­na.
_ icis, za­ur, al­baT, yve­la­fe­ri icis, _ zo­si­mes me­ti aRar
Se­eZ­lo, yel­Si mob­je­ni­li bur­Ti ax­r­Cob­da. ga­re­ka go­gi­am jo­ri,
ko­neb­mo­ki­de­bu­li or­T­v­a­­las miy­va da Sve­biT amo­i­sun­T­qa, ro­gorc
ar iyo dro­e­biT da­aR­wia Ta­vi za­u­ris gu­lis­gam­g­mi­rav Se­kiTx­
vebs. mis­dev­da vi­ris or­T­va­las, mis­T­vis uku­ne­Ti iyo ga­me­fe­bu­
li, tvi­ni ki gacxo­ve­le­biT mu­Sa­ob­da da gar­da­su­li brZo­le­bis
am­bebs xel­me­o­red mTe­li sicxa­diT uxa­tav­da, iq ki yve­la­fe­ri
fe­reb­Si hqon­da war­mod­ge­ni­li da ko­neb­wa­mo­ki­de­bu­li fiq­ris bi­
liks miy­ve­bo­da.
zo­si­mes Tval­win war­mu­od­ga omis mZi­me wle­bi: brZo­le­bi
sazR­var­ze, mom­qan­c­ve­li ukan da­xe­va, mtris zur­g­Si xe­ti­a­li,
al­yis gar­R­ve­va, mZi­me brZo­le­bi xar­kov­Tan, isev al­ya, isev Ta­
vis daR­we­va da isev ukan da­xe­va. hos­pi­ta­li, axal na­wil­Si mox­
ved­ra. swo­red iq Sex­v­da Ta­vis Ta­na­sof­lel da­Tas, go­gi­a­sa da
za­u­ris ma­mas. da­Ta uf­ro­si ser­Jan­ti iyo, aTe­uls me­Ta­u­rob­da.
zo­si­mes nax­viT Za­li­an ga­i­xa­ra, gul­Si Ca­ik­ra da mTe­li aTi
wu­Ti aRar ga­uS­va.
_ sa­i­dan gaC­n­di, bi­Wo, aq, ha!! _ da­u­la­ge­be­li Se­kiTx­va mis­ca.
_ hos­pit­li­dan.
_ sul da­ma­viwy­da, rom Sen omam­de iya­vi jar­Si gaw­ve­u­li,
me­go­na, iq­ne­ba Ce­mi col­S­vi­lis am­ba­vi icis-meT­qi.
_ me ra un­da vi­co­de sof­li­sa, rac omi da­iwyo, mar­to er­Ti
TviT da­mas­ve­na Wri­lo­bam, da­nar­Ce­ni sul cecx­l­Si var.
_ Cve­ni na­wi­li sas­w­ra­fo sam­xed­ro mom­za­de­bis Sem­deg gad­mo­
is­ro­les xar­ko­vi­dan ga­moW­ri­li mtris wi­na­aR­m­deg, mas Sem­deg
sul fron­t­ze varT, ukan-ukan vi­wevT, es wye­u­li ki mog­v­yve­ba
uflis samsjavro 167
da aRar iq­na mi­si Se­Ce­re­ba? yo­vel sam dRe­Si axa­li san­g­re­bis
gaTx­ra gvix­de­boda; mo­dis da mo­dis.
_ Sen or­mac­da­er­T­Si un­da ge­na­xa, Rva­ri­viT mo­di­od­nen, xe­
leb­dam­k­vlar­Zu­le­bi, omi gar­To­ba ego­naT; ga­gi­xa­ria ma­ga­ri muS­
ti mi­i­Res. ram­den­jer Sev­x­v­diT ma­gaT pi­ris­pir, is Zve­le­bu­ri
Tav­xe­do­ba sadRa aqvT, sxvis baR­Si ga­da­pa­ru­li qur­de­bi­viT mSiS­
re­bi da mfrTxi­le­bi gax­d­nen.
_ ra vi­ci, So­bel­ZaR­le­bi, tyvi­a­sa da yum­ba­ras ki ar zo­ga­
ven da, ra aqvT am­de­ni, rom ve­Rar ge­me­e­li­aT. me­sa­me kvi­raa am
po­zi­ci­a­ze vdge­varT, ve­raf­riT fe­xi ver mog­vac­v­le­vi­nes, mag­ram
ig­re gvbom­ba­ven gag­va­na­xev­res.
_ arc xom Cve­ne­bi is­v­ri­an bam­bas.
_ bam­bas ki ara ga­gi­xa­ria bevrs ava­lo­keT mi­wa, mag­ram ra
gin­da, mo­di­an da mo­di­an, ara Tav­de­bi­an eg So­bel­ZaR­le­bi, qa­je­
Tis ci­xi­dan ga­mo­Ce­ki­leb­sa gva­nan, erTs mok­lav aTi ga­mo­yofs
xol­me Tavs.
_ ga­Tav­de­bi­an al­baT, maS ra mo­u­vaT, mag­ram bev­ri vaJ­ka­cis
mze da­ab­ne­les da, vin icis, ki­dev ram­dens Sa­u­mok­le­ben wu­Ti­
so­fels.
_ ex, omis mam­go­nis de­da va­ti­re, ra­Si Sa­Sur­daT am So­
bel­ZaR­lebs Cem­T­vis wyna­rad vyo­fi­li­yav so­fel­Si da mi­was­Tan
Wi­dil­Si dav­m­t­k­ba­ri­ya­vi col-Svi­lis siy­va­ru­liT. ai, ama­Ti si­
cocx­l­liT vcocx­lob, zo­si­me, brZo­lis dawye­bis win, rom ar
dav­xe­do, ar Se­iZ­le­ba, Za­las ese­ni maZ­le­ven; Rmer­To, oRond
kar­gad iy­v­nen da ama­ze uares jo­jo­xeT­Si Ri­Ri­niT Sa­val! _ da­
Tam ji­bi­dan su­ra­Ti amo­i­Ro, co­ta xans u­yu­ra da me­re zo­si­mes
mi­a­wo­da, _ bo­lo dros ga­da­Re­bu­lia, aba, Tu ic­nob?! _ Ta­vis
gu­lub­r­y­vi­lo naT­q­vam­ze Tvi­Ton­ve ga­e­ci­na.
wno­re­li fo­tog­ra­fis ka­bi­ne­ti ic­no zo­si­mem _ stan­dar­tu­
li po­zac, ma­Ral, mrgval ma­gi­das­Tan da­Ta ij­da, za­u­ri mux­l­ze
da­es­va, sa­lo­me ma­gi­da­sa da mis mar­j­ve­na mxars Sor­si co­ta ukan
da­weu­li id­ga, ca­li xe­li ma­gi­da­ze da­e­do, me­o­re ki _ da­Tas
mxar­ze. go­gia ma­mas mar­cxe­na mxri­dan mis­d­go­mo­da, mar­j­ve­na xe­li
za­u­ris­T­vis da­e­do mxar­ze, mar­cxe­na ki dab­la swo­rad Ca­eS­va,
da­Tas mar­j­ve­na xe­li mux­l­ze edo, mar­cxe­na ki za­u­ris­T­vis zur­
g­ze Se­mo­e­do, yve­la obi­eq­tiv­Si iyu­re­bo­da, `zus­tad am mo­men­t­Si
icis xol­me ta­ra­sa fo­tog­raf­ma gaf­r­Txi­le­ba, `Ci­ti ga­mof­rin­
168 givi somxiSvili
de­ba­o~, _ ga­i­fiq­ra zo­si­mem da ga­e­Ri­ma.
_ da­gi­vaJ­ka­ce­bia bi­We­bi, ra­Ra gi­Wirs, Ta­vi qud­Si gaqvs, ga­
mo­uq­ne­li moz­v­re­bi­viT da­iwye­ben ta­bi­ke­bis mtvre­vas, Sen rom
Cax­val, daR­vi­ne­bu­le­bi dag­x­v­de­bi­an; sa­lo­mem ikiTxos, Torem Sen
mar­to ha­mos Tqmis me­ti aRa­ra­fe­ri dag­Wir­de­ba, _ ga­am­x­ne­va zo­
si­mem da­Ta da su­ra­Ti ukan­ve da­ub­ru­na.
_ ex, Ce­mo zo­si­me, bi­Webs swo­red ex­la un­do­daT ma­mis xe­li,
_ naR­v­li­a­nad Tqva da­Tam da su­ra­Ti ubis ji­be­Si Se­i­na­xa.
_ mor­Ci ka­co, yve­la­fe­ri kar­gad iq­ne­ba, Sen is miTxa­ri, Cve­
ne­bi ro­gor ari­an, TiT­q­mis me­oTxe we­lia ar mi­na­xia isi­ni, _
Sec­va­la sa­ub­ris mi­mar­Tu­le­ba da­Tas naR­ve­lis ga­sa­qar­veb­lad.
_ ko­te da pe­lo ari­an tkbi­lad, er­To­bi­an Sro­ma­Si, ho, mar­
T­la, Se­ni me­o­re dac gaTxov­da, _ uceb mo­a­gon­da axa­li am­ba­vi.
_ mar­T­la? _ ga­ik­vi­ra zo­si­mem da Tan ga­e­Ri­ma.
_ mar­T­la, aba, ara gje­ra?
_ mje­ra, ki ara ma­ya­ri Sen ar iya­vi, me­o­re dRes ki­dev smiT
rom amowy­vi­te xal­xi?!
da­Tas Tva­le­bi ga­u­far­Tov­da, _ Sen sa­i­dan ici?!
_ bi­Wo, ma­Sin me isev iq ar vi­ya­vi?! _ si­ci­li auvar­da zo­
si­mes.
_ vai, Sen Ce­mo Tao! _ Sub­l­ze mi­ir­tya xe­li da­Tam, ro­gor
ga­mov­S­ter­di, sul dav­kar­ge dro­is gar­Ce­va.
_ ara uSavs ra, Ca­valT da ico­de, sul sxva fe­re­biT ga­gi­
for­meb am am­bavs, _ da­e­muq­ra zo­si­me.
_ oRond ve­Rir­so da sa­mi ­yan­wi­Tac da­vi­ja­ri­meb Tavs.
did­xans ga­ug­r­Zel­daT sa­u­ba­ri, er­T­ma­neTs mSo­be­li mxa­ris
sun­T­q­va mi­u­ta­nes da tkbe­bod­nen mi­si sur­ne­le­biT.
sa­Ra­mo­Ti cno­ba mo­vi­da, pol­ki ama­Ram ukan ixevs, mters rom
mowy­des da axal po­zi­ci­a­ze ga­mag­re­ba mo­as­w­ros, ase­ul­ma ro­mel­
Sic da­Ta iyo, er­Ti dRe­Ra­miT mte­ri un­da Se­a­ka­vo­so.
_ cu­dad iq­ne­ba saq­me, zo­si­me, Sen axa­li mo­su­li xar. ex­la
wa­val uf­ro­seb­Tan, rom ukan­da­xe­ul na­wils ga­ga­yo­lon, Ta­nac
vety­vi, rom hos­pit­li­dan mTli­a­nad mo­mag­re­bu­li ar ga­mo­sul­
xar. aq xva­le jo­jo­xe­Ti dat­ri­al­de­ba, bevrs ar un­da hqon­des
ga­dar­Ce­nis ime­di. _ da­Ta ad­ga.
_ ma­i­ca, ka­co, ra­to ara mkiTxav, me wa­val?!
_ bi­Wo, Sen ma­inc ga­dar­Ci, Ce­mi sis­x­li sakmarisi ar
uflis samsjavro 169
iqneba?!
_ vai, zosime mokvdes, am­g­var mo­men­t­Si dag­to­vos da ukan
ga­iq­ces. eg ki ara, sxva na­wil­Si rom vyo­fi­li­ya­vi, Za­laT dav­
r­Ce­bo­di, Tu Zma xar, am bed­ni­e­re­bas nu wa­mar­T­mev! _ iwyi­na
zo­si­mem.
da­Tam mxre­bi Ca­o­uS­va. _ ex, ga­mi­xar­da Se­ni nax­va, mag­ram ex­
la vna­nob, ne­ta sul ar me­na­xe!
_ ra iyo, ka­co, wi­naT, mTe­li qi­zi­yi er­Tad ar mi­di­o­da sa­
om­rad?!
_ vi­ci, zo­si­me, mag­ram ige­Ti grZno­ba maqvs da­uf­le­bu­li,
rom min­da yve­las Wi­ris wa­ma­li me vi­yo, yve­las ma­gi­er mov­k­v­de,
oRond kar­gad iy­v­nen da...
_ dag­sus­te­bia gu­li, om­Si ki pi­ri­qi­Ta xde­ba.
_ eg­rea, eg­re, rac me mkvda­ri mi­na­xavs, mag­ram Si­na­u­ri rom
gna­xe, ra­Ra­ca Si­Sis grZno­ba da­me­uf­la, wye­u­lia es oxe­ri tyvia,
dan­do­ba ar icis.
_ nu ge­Si­nia, yve­la­fe­ri rig­ze iq­ne­ba.
_ me ra un­da me­Si­no­des, ra­ca var esa var, Sen ki jer oja­
xic ar Se­giq­m­nia.
_ ara uSavs, yve­la­fers me­ves­w­re­biT!
_ ho, mar­T­la, may­va­la Se­ni Ses­fe­ri­si go­goa, so­fel­Sic
yve­lam ig­re icis, zo­si­me Ca­mo­va da co­lad Se­ir­Tavs, pi­ro­ba
mi­ce­mu­li aq­v­To.
zo­si­mes sa­xe­ze si­wiT­lem ga­da­ur­bi­na.
_ eg vi­na Tqva, ka­co, im go­gos sa­xe­li ar ga­u­te­xon, sin­diss
ge­fi­ce­bi, da­Ti­ko, ara­vi­Ta­ri ma­gis msgav­si ara yo­fi­la.
_ ri­sa grcxve­nia, bi­Wo, kar­gi vaJ­ka­ci xar da go­goc Se­sa­fe­
i­sia, Tqven So­ris Tu ara­fe­ria, xal­x­ma icis, vin vi­si Se­sa­fe­ri­
sia da Tqva, ig­re ki gul­ze rom ar ge­Wi­deq­bo­des, eg wi­Te­li
fe­ri ar mo­ga­kiTxav­da, _ eS­ma­ku­rad ga­e­ci­na da­Tas.
_ Za­li­an kar­gi go­goa, Ce­mi da­sa­wu­na­ri ara­fe­ri sWirs, mag­
ram am ka­ci­Wa­mia omis gza­ze dam­d­gars vin icis ra be­di me­lis,
raT un­da ga­um­war­des go­gos si­cocx­le.
_ kar­gi bi­Wi xar zo­si­me, Rmer­T­ma sul bed­ni­er gza­ze un­da
ga­ta­ros, _ da­Tam mxar­ze xe­li da­ar­tya da xva­lin­de­li brZo­
lis sam­za­diss Se­ud­g­nen.
pol­k­ma Ra­me da­to­va po­zi­cia, SeTxe­le­bul ase­uls ga­saZ­li­
170 givi somxiSvili
e­reb­lad xu­Ti tan­k­sa­wi­na­aR­m­de­go To­fi da ori qve­i­Ti oce­u­li
da­u­to­ves.
di­li­dan­ve imaT Tav­ze ita­li­u­ri mar­kis mzve­rav­ma TviT­m­f­ri­
nav­ma `Car­Cos~ rom e­Za­xi­an, da­iwyo fre­na, Tan­da­Tan sul dab­la
da­eS­va.
zaq­ro da da­Ta erT san­gar­Si is­x­d­nen.
_ etyo­ba Sag­vatyo, mag So­bel­ZaR­l­ma, rom co­ta­ni­Ra dav­r­
CiT da ro­gor mo­u­ri­deb­lad iq­ce­va, _ Ca­i­la­pa­ra­ka da­Tam.
_ yve­la sa­ze­ni­to qve­me­xi wa­i­Res?
_ wa­i­Reb­d­nen, aba, maS ras izam­d­nen, er­Ti ase­u­lis da­sa­ca­vad
mTe­li pol­kis ar­ti­le­ri­as xom ar dag­vi­to­veb­d­nen.
_ na­xe ra ax­los da­eS­va, etyo­ba sa­Ti­Ta­od gvTvlis, _ mwa­
red ga­e­Ri­ma zo­si­mes. _ mok­led, mag­rad dag­va­u­Ta­ve­ben; ki­dev
kar­gia san­g­re­bi gva­ri­a­nad da­vaR­r­ma­veT.
mzve­rav TviT­m­f­ri­navs ma­le mtris bom­b­dam­Se­ne­bi moy­v­nen da
da­be­ji­Te­biT da­a­mu­Sa­ves ase­u­lis po­zi­cia. is iyo TviT­m­f­ri­na­ve­
bi gaf­rin­d­nen, daW­ri­le­bis da da­xo­ci­le­bis aR­ricx­va ver mo­as­w­
res, rom ar­ti­le­ri­is cecx­li da­aty­daT Tavs, imas ki Rmu­i­liT
moy­va tan­ke­bis da jav­San­t­ran­s­por­ti­o­re­bis wye­ba.
_ ga­giJ­d­nen es So­bel­ZaR­le­bi, Tu ra am­ba­via?! _ da­Tam oci
tan­ki da Tor­me­ti jav­San­t­ran­s­por­ti­o­ri da­iT­va­la. jer Sors
iy­v­nen, qve­i­Te­bi mwkriv­Si ga­i­Sal­nen jav­Sans mo­fa­re­bu­le­bi mo­
di­od­nen.
_ arc er­Ti gas­ro­la! _ gas­ca brZa­ne­ba ase­u­lis me­Ta­ur­ma,
uf­ros­ma le­i­te­nan­t­ma za­xa­rov­ma.
mte­ri ga­Ta­mam­da, ego­na yve­la sa­cecx­le wer­ti­li Ca­aq­ro
da­bom­b­ve­biT da sifxiz­le mo­a­du­na. qve­i­Te­bi Ta­ma­mad ga­i­Sal­nen
min­dor­ze.
zo­si­mes xe­lis tyvi­am­f­r­q­ve­vi hqon­da mom­za­de­bu­li, da­Tas
av­to­ma­ti mi­way­ril­ze da­e­do da tan­k­sa­wi­na­aR­m­de­go To­fis gaT­v­
las af­r­Txi­leb­da, rac Se­iZ­le­ba ax­los mo­eS­vaT.
yve­la sa­xis iara­Ri­dan er­T­d­ro­u­lad gax­s­nes cecx­li, ori
jav­San­t­nas­por­ti­o­ri da er­Ti tan­ki ma­Sin­ve ga­Cer­da, qve­i­Te­bi ba­
la­xi­viT ic­ele­bod­nen, uca­be­di dab­ne­u­lo­bi­dan ma­le ga­mo­vid­nen,
gax­s­nes tyvi­am­f­r­q­ve­vis da tan­kis qve­me­xe­bis cecx­li.
tan­keb­ma siC­qa­res mo­u­ma­tes. ori da­wi­na­u­re­bu­li tan­ki aen­
To, brZo­lis vel­ze uk­ve xu­Ti jav­San­t­ran­s­por­ti­o­ri bo­lav­
uflis samsjavro 171
da. ase­u­lis cecx­li sag­r­Z­no­bel zi­ans aye­neb­da mters. tan­ke­bi
sul ax­los mo­vid­nen. mo­wi­na­ve tan­ki da­Tas aTe­u­lis tan­k­sa­wi­
na­aR­m­de­go Tof­ma da­a­zi­a­na. tan­ki ga­Cer­da, mag­ram tyvi­am­f­r­q­vevs
cecx­li ar Se­uwy­ve­tia. ori­ve ja­ris­ka­ci Tof­Tan micx­ri­la. zo­
si­mem xel­yum­ba­re­bis ko­nas das­ta­ca xe­li da san­g­ri­dan amox­ta,
ga­Ce­re­bul tan­k­Tan mi­xox­da da gver­di­dan es­ro­la xel­yum­ba­ra,
tan­ki abol­da, ukan ga­xo­xe­ba ver mo­as­w­ro, mis win mi­wa me­o­re
tan­ki­dan nas­ro­li tyvi­am­f­r­q­ve­vis tyvi­eb­ma moTxa­res. tan­ki pir­
da­pir mas­ze mo­di­o­da. `ga­Tav­da yve­la­fe­ri~ _ ga­i­fiq­ra zo­si­mem.
am dros tan­k­sa­wi­na­aR­m­de­go Tof­ma iWe­qa, tan­ki ad­gil­ze Se­tor­
t­man­da da ga­Cer­da. zo­si­me ise iyo mas­ze wa­mo­sul tan­k­ze mi­jaW­
vu­li, mTe­li yu­radRe­biT, rom ver da­i­na­xa mis mi­er an­Te­bu­li
tan­ki­dan ro­gor amoZ­v­ra av­to­mat­mo­mar­j­ve­bu­li ger­ma­ne­li. zo­si­
mem tyvi­am­f­r­q­ve­vi san­gar­Tan da­to­va, mux­leb­ze wa­mom­d­gar­ma da­na
iSiS­v­la, mag­ram vi­Ra­cam ger­ma­nels s­ro­la ar da­a­ca­da, av­to­ma­
tis mok­le je­riT mo­ce­la, iqiT ga­i­xe­da, da­Ta mor­bo­da mis­ken
da cecx­l­mo­de­bu­li tan­ki­dan amom­Z­v­ral ger­ma­ne­lebs av­to­ma­tis
zus­ti sro­liT spob­da. zo­si­mem mok­lul ger­ma­nels av­to­ma­ti
aaca­la da tyvia da­u­Si­na mo­ax­lo­ve­bul qvei­Tebs.
ax­la yve­la da yve­la­fe­ri is­ro­da, ada­mi­a­ni ada­mi­a­nis mo­sas­
po­bad iwev­da, brZo­lis sas­wo­ri ga­ur­k­vev­lad qa­na­ob­da. sul co­
ta da tan­ke­bi san­g­rebs ga­da­Te­lav­d­nen, mag­ram mox­da sas­wa­u­li,
mtris tan­ke­bi ukan-ukan wa­vid­nen, Tan cecxls uSen­d­nen ase­u­
lis po­zi­ci­ebs. ga­dar­Ce­nil­ma qve­i­Teb­ma es rom da­i­na­xes, ima­Tac
sas­w­ra­fod da­i­xi­es ukan.
mter­ma brZo­lis vel­ze rva tan­ki, xu­Ti jav­San­t­ran­s­por­ti­o­
ri da aTe­u­lo­biT gva­mi da­to­va.
da­Ta san­gar­Si Cax­ta da Sve­biT amo­iq­Si­na, _ Za­fi gawy­ve­ta­ze
iyo, co­ta­Ra ak­l­daT, ga­dag­v­Te­lav­d­nen nam­d­vi­lad, etyo­ba Cve­ni
Za­le­bi ver mo­zo­mes, Rrmad Se­mos­v­li­sa Se­e­Sin­daT, gag­va­na­xev­
res, So­bel­ZaR­leb­ma, amis Sem­deg ki ga­dar­Ce­nis imed­ze la­pa­ra­ki
zed­me­tia, _ Ca­i­la­pa­ra­ka da co­ta xans san­g­ris ke­del­ze mxreb­
mi­yu­de­bu­li ga­yuC­da.
_ sa­Ra­mom­dis Tu aRar Se­mog­vi­ti­es, Se­bin­de­bi­sas Cvenc wa­
valT da mem­re ur­tyan yum­ba­re­bi ca­ri­el ad­gi­las, ra enaR­v­le­
baT, bev­ri hqo­ni­aT, _ Tqva zo­si­mem.
ori­ve co­ta xans is­x­d­nen mdu­ma­red, la­pa­ra­kis sur­vi­li arc
172 givi somxiSvili
erTs ara hqon­da, mZi­me gan­c­de­bis tyve­o­ba­Si iy­v­nen jer isev. ase
did­xans ar gag­r­Ze­le­bu­la, da­Tam Ta­vi­si aTe­u­li da­aT­va­li­e­ra.
sul sam­ni dar­Ce­ni­liy­v­nen. Tvi­Ton, zo­si­me da er­Ti ja­ris­ka­ci,
gva­rad to­ka­re­vi, sxveb­ze Se­da­re­biT uf­ro­si asa­kis iyo, aTe­u­
lis saW­m­liT da tyvi­a­wam­liT uz­run­vel­yo­fa hqon­da da­va­le­bu­
li. sxve­bi rom da­i­xoc­nen, daz­gis tyvi­am­f­r­q­vevs mis­j­do­mo­da
da sa­nam mo­wi­na­aR­m­de­gis qve­i­Teb­ma ukan ar da­i­xi­es, sro­la ar
Se­uwy­ve­tia.
ase­u­lis mdgo­ma­re­o­ba mZi­me iyo, Ta­vis Se­mad­gen­lo­bis na­xe­va­
ri da­kar­ga da­bom­b­ve­bi­sa da mtris Se­mo­te­vis Se­de­gad.
_ sa­Ra­mom­de u­n­da gav­Z­loT! _ za­xa­rov­ma Ca­mo­u­a­ra san­g­rebs
da yve­la ga­af­r­Txi­la.
sa­Ra­mom­de ki jer na­xe­va­ri dRe ki­dev iyo. vin icis, ras am­za­
deb­da xel­mo­ca­ru­li da kar­gad gva­ri­a­nad Se­fer­Txi­li mte­ri.
_ im Car­Cos mfri­navs kar­gi dRe ar da­ad­ge­ba, al­baT mo­ax­
se­na, rom pol­ki wa­su­lao, ese­nic Ta­ma­mad mog­vad­g­nen, bo­los
ma­inc iman gviS­ve­la, rom ego­naT, ar wa­su­lan da ra­me xi­faTs
gviwyo­be­no, _ da­as­k­v­na da­Tam. _ oRond Tu ki­dev wa­mo­vid­nen,
vai qva­sa da wyals, pol­kis an­ga­riS­ze Se­mog­vi­te­ven, mag­ram ara
mgo­nia dRes sa­ma­gi­so mom­za­de­ba mo­as­w­ron.
mar­T­lac, im dRes mte­ri met­jer aRar ga­mo­Ce­ni­la, Se­bin­de­bi­
sas ki ase­u­lis nar­Cen­ma da­to­va po­zi­cia da sib­ne­les Se­e­ria.
mTe­li Ra­me iares, cdi­lob­d­nen, rac Se­iZ­le­ba Sors Ca­mo­e­to­
ve­bi­naT mte­ri da dro­ze Se­er­Te­bod­nen mTa­var Za­lebs. ga­Te­ne­bi­
sas co­ta Se­is­ve­nes da me­re gza isev ga­ag­r­Ze­les.
Su­adRe kar­ga xans ga­da­su­li iyo, tyvi­a­sa­viT dam­Zi­me­bul fe­
xebs Zvlis mi­aT­rev­d­nen, TxuT­me­tam­de daW­ri­li da mTe­li sam­xed­
ro aR­Wur­vi­lo­ba zur­giT mih­qon­daT, ma­inc mi­di­od­nen da mowya­
le­ba­sa­viT elod­nen ro­dis ga­is­mo­da na­nat­ri brZa­ne­ba Ses­ve­ne­bis
Se­sa­xeb. mag­ram ase­u­lis me­Ta­u­ri, uf­ro­si le­i­te­nan­ti za­xa­ro­vi,
gan­sa­kuT­re­biT mo­us­ven­ro­bas iCen­da da bi­Webs wam­da­u­wum af­r­Txi­
leb­da, rac Se­iZ­le­ba Cqa­ra ev­loT. mar­j­v­niv xu­Ta­si­o­de met­ris
mo­ci­le­biT tyes Ca­u­a­res, me­re gzam co­ta mar­cx­niv mo­ux­via da
tye TiT­q­mis zur­g­Si mo­eq­ca.
mo­u­lod­ne­lad tyi­dan ger­ma­ne­le­bis jav­San­t­ran­s­por­ti­o­ri
ga­mo­vi­da, etyo­ba dav­zer­va­ze iyo, sa­nam ase­u­li ga­iS­le­bo­da,
tyvi­am­f­r­q­ve­vis cecx­li ga­ux­s­na, tri­al min­dor­ze mo­ta­ne­bul­
uflis samsjavro 173
ni mZi­me mdgo­ma­re­o­ba­Si Cac­viv­d­nen, sa­dac mo­as­w­res iq Caw­v­nen
da jav­San­t­ran­s­por­ti­ors cecx­liT upa­su­xes, tri­al min­dor­ze
dar­Ce­ni­li ja­ris­ka­ce­bi mtris tyvi­am­f­r­q­ve­viT ice­le­bod­nen.
da­Ta mkvdar ja­ris­kac­Tan mi­xox­da, tan­k­sa­wi­naR­m­de­go To­fi
ga­mar­Ta, zo­si­mem vaz­ne­bi mo­Zeb­na da gver­diT mi­uw­va. pir­ve­li
gas­ro­lis­Ta­na­ve Ca­Cum­da mo­wi­na­aR­m­de­gis tyvi­am­f­r­q­ve­vi.
174 givi somxiSvili
_ etyo­ba mox­v­da, _ Ca­i­la­pa­ra­ka­ zo­si­mem.
_ ara, avac­di­ne, Se­iZ­le­ba sxva ra­mem da­af­r­Txo.
mar­T­lac ma­le tyvi­am­f­r­q­ve­vi isev amu­Sav­da.
_ ai, ex­la ki aRar da­va­ci­leb, _ da­Tam be­ji­Tad da­u­miz­na.
tyvi­am­f­r­q­ve­vi sa­mu­da­mod da­dum­da.
_ Cqa­ra, tyis­ken! _ brZa­na za­xa­rov­ma. ime­di hqon­da, rom tye
ca­ri­e­li iq­ne­bo­da.
na­xe­va­ri gza ara qon­daT gav­li­li, rom sa­mi jav­San­t­ran­s­por­
ti­o­ri ga­mo­var­da mo­sax­ve­vi­dan da pir­da­pir wa­mo­vid­nen maT­ze
tyvi­am­f­r­q­ve­vis sro­liT, etyo­ba uk­ve icod­nen saq­mis vi­Ta­re­ba.
Zli­e­ri cecx­lis qveS yve­la­ni Caw­v­nen.
mo­wi­na­ve man­qa­na sul ax­los iyo. uceb wa­mo­i­mar­Ta da­Ta
da mar­j­ved moq­ne­u­li xel­yum­ba­ra Sig Za­ra­Si Ca­ug­do. yum­ba­ram
mZlav­rad da­ig­mi­na da ger­ma­nel­Ta sxe­u­lis nag­le­je­bi ha­er­Si
ga­fan­ta.
xe­lis daS­ve­bac ver mo­as­w­ro da­Tam, rom da­nar­Ce­ni jav­S­nos­ne­
bi­dan Ca­mom­x­tar­ma xuT­ma me­av­to­ma­tem er­T­d­ro­u­lad ga­da­a­ta­res
ra­mo­de­ni­me je­ri, zo­si­mem sa­nam xu­Ti­ves ar mi­uzRo sa­ma­gi­e­ro,
Ta­vi­si xe­lis tyvi­am­f­r­q­ve­vi ar ga­u­Ce­re­bia.
me­re wa­mo­i­ki­da da­Ta da tyis­ken ga­Zun­Zul­da. tyis pi­ras mo­
awyes Tav­dac­va. aRar­cer­Ti tan­k­sa­wi­na­aR­m­de­go To­fi aRa­ra qon­
daT. ger­ma­nel­Ta ori jav­San­t­ran­s­por­ti­o­ri sul ax­los mi­vi­da
da tyvi­am­f­r­q­ve­vis cecx­liT cxri­lav­d­nen tyes.
ma­le ori ja­ris­ka­ce­biT dat­vir­Tu­li sat­vir­To av­to­mo­bi­
lic mo­e­ma­taT.
iqa­ve ga­mar­Tes naR­m­satyor­c­ne­bi da tyes naR­me­bi da­u­Si­nes.
_ siR­r­me­Si da­vi­xi­oT! _ brZa­na me­Ta­ur­ma.
kar­ga xans iares. uceb tye ga­Tav­da da erT tri­al min­dor­
ze ga­vid­nen, Sors ki uf­ro di­di da ta­nay­ri­li tyis si­lu­e­ti
mo­Can­da.
ger­ma­ne­leb­ma wi­na­aR­m­de­go­ba rom aRar ig­r­Z­nes, jer frTxi­
lad, me­re ki ga­be­du­lad da­iwyes tyis cxril­va. av­to­ma­tis mok­
le jer­ze etyo­bo­da, rom kval­ze miy­ve­bod­nen.
am xnis gan­mav­lo­ba­Si zo­si­mes zur­giT mi­qon­da da­Ta.
_ mo­ex­ma­reT daW­ri­lis wa­moy­va­na­Si! _ brZa­na za­xa­rov­ma.
_ mkvda­ria, am­xa­na­go uf­ro­so le­i­te­nan­to, mag­ram ara to­
vebs, _ mo­ax­se­na er­T­ma ja­nis­kac­ma.
uflis samsjavro 175
_ sa­nam Ce­mi xe­liT ar da­va­saf­la­veb, amas ar­sad ar dav­to­
veb, _ ga­daW­riT upa­su­xa zo­si­mem.
_ mte­ri fex­da­fex mog­v­devs, ra dros eg ari, gin­da tyved
Ca­gig­don?!
_ mo­vid­nen da sca­don! _ zo­si­mem xe­lis tyvi­am­f­r­q­ve­vi tyis­
ken mi­ab­ru­na. me­re da­na amo­i­Ro da saf­la­vis Txra da­iwyo.
_ ras Svre­ba?! _ Tva­le­bi ga­u­far­Tov­da gak­vir­ve­bul me­Ta­urs.
_ saf­lav­sa Txris, da­mar­x­va un­da, _ mo­ax­se­nes.
_ ex­la­ve da­a­ne­be Ta­vi mag saq­mes! _ Tav­ze da­ad­ga za­xa­ro­vi
zo­si­mes.
_ ara, am­xa­na­go uf­ro­so le­i­te­nan­to, me amas mtris wa­sa­bil­
wad ar dav­to­veb! _ upa­su­xa zo­si­mem da Txra ga­nag­r­Zo.
_ am­xa­na­go, _ gva­riT un­do­da mo­ex­se­ne­bi­na za­xa­rovs Ta­vi­si
ase­u­lis ja­ris­ka­ci, mag­ram ax­lad mi­Re­bu­lis, Ta­nac qar­Tu­li
gva­ri ver ga­ix­se­na, _ am­xa­na­go ja­ris­ka­co, nu Tav­xe­dob! ex­la­ve
ade­qi da ga­mog­v­ye­vi!
_ an mkvdars wa­mo­vi­Reb, an ara da aq dav­mar­xav, _ din­jad
upa­su­xa zo­si­mem.
_ arc er­Ti da arc me­o­re mZi­me si­tu­a­ciaa!
_ Cem­T­vis mZi­me si­tu­a­cia me­gob­ris mi­to­ve­baa yva­ve­bi­sa da mtris
sa­jij­g­nad! _ zo­si­mem Cai­mux­la da saf­la­vis Txra ga­nag­r­Zo.
_ adeqi! _ da­iR­ri­a­la za­xa­rov­ma.
zo­si­mes vi­Tom arc ga­u­giao, Txra ga­nag­r­Zo.
za­xa­rov­ma pis­to­le­ti amo­i­Ro.
_ ade­qi, To­rem ad­gil­ze dag­x­v­re­tav! _ braz­mo­re­ul­ma ga­
mos­c­ra.
zo­si­me Txras ga­nag­r­Zob­da.
sam­ma ze­di­zed nas­rol­ma tyvi­am mis ir­g­v­liv mo­kaw­ra mi­wa.
zo­si­mes war­bic ar Se­ux­ria.
za­xa­ro­vi da­ib­na. da­Ta lo­mi­viT Se­u­po­va­ri da ubad­lo me­o­
ma­ri iyo, Tum­ca si­ji­u­te ar ak­l­da. mi­si brZo­lac na­xa. `i­ma­ze
uare­si yo­fi­la~, _ ga­i­fiq­ra.
uceb ra­Rac moT­q­ma, ris­x­va, Rmu­i­li Tu mu­qa­ra Se­re­u­li
sim­Re­ra Se­mo­es­ma, yurs ar da­u­je­ra. yel­Si boR­ma mo­wo­li­li
zo­si­me mRe­ro­da:
cu­dad gic­v­ni­var, uf­ro­so,
var ami­ra­nis ji­Si­sa,
176 givi somxiSvili
am­de­ni xa­ni fronts miv­dev,
fe­ri ar vi­ci Si­Si­sa;

si­cocx­les vet­r­fiT qar­T­vel­ni,


imi­si fa­si vi­ci­Ta,
mag­ram Tu gag­vi­Tav­xe­d­da,
sik­v­dils Ri­mi­liT vit­vir­TavT.

za­xa­rovs ra­Rac ga­ur­k­ve­ve­li grZno­ba da­e­uf­la, JrJo­lam


aita­na. kacs, ro­mel­sac da­sax­v­re­tad ram­de­ni­me tyvia da­a­xa­les,
war­bic ar Se­ux­ria, mux­leb­ze mdga­ri sim­Re­riT ga­nag­r­Zob­da
saf­la­vis Txras. _ ai, ji­u­ti xal­xi, _ Ca­i­la­pa­ra­ka. _ dro­ze,
suy­ve­la mi­vex­ma­roT! _ gas­ca brZa­ne­ba da ram­de­ni­me ja­ris­kac­ma
er­T­d­ro­u­lad da­iwyo saf­la­vis Txra. zo­si­mem co­ta Se­is­ve­na,
me­re ar­yis xe moW­ra da jva­ri ga­am­za­da. da­Tas ji­bi­dan col-Svi­
lis su­ra­Ti amo­a­ca­la, did­xans uyu­ra, me­re sa­Tu­Tad Se­i­na­xa.
is iyo saf­lavs miwa mi­a­ya­res, zo­si­mem saf­lav­ze jva­ri Se­as­
wo­ra. _ Tu si­ke­Tea, da­Tav, aq ar dag­to­veb, Sen Rirs ad­gi­las
ga­da­gas­ve­neb, _ loc­va­sa­viT Ca­i­du­du­na da Ta­vis xe­lis­ty­vi­am­f­r­
q­vevs das­w­v­da. swo­red am dros ga­mo­vid­nen tyi­dan ger­ma­ne­le­bi,
uSiS­rad mo­di­od­nen. etyo­ba mo­wi­na­aR­m­de­ges­Tan Sex­ved­ras aRar
elod­nen.
_ ox, Tqve­ni de­da! _ zo­si­mem tyvi­am­f­r­q­ve­vis cecx­li mi­uS­va
da imaT­ken sir­bi­liT wa­vi­da.
_ da­mi­de­qiT Tu vaJ­ka­ce­bi xarT! _ yvi­ro­da tyvi­am­f­r­q­ve­vis
cecx­liT ce­lav­da mo­u­lod­ne­lo­bi­sa­gan Tav­zar­da­ce­mul ger­ma­ne­
lebs.
_ win! _ iy­vi­ra za­xa­rov­ma da da­nar­Ce­ni ja­ris­ka­ce­bic miy­v­nen.
ga­dar­Ce­ni­li ger­ma­ne­le­bi Tav­qud­mog­le­ji­le­bi gar­bod­nen tye­
Si...
_ bi­We­bo, mgo­nis Cem saxls ga­vus­wor­diT, ara? _ ikiTxa
zo­si­mem.
_ ho, sul ax­los aris.
_ aba, ma­Sin am ko­ne­biT me aq dav­r­Ce­bi. Tqven xom ar ga­gi­Wir­
de­baT or­T­va­las sax­lam­de mi­ta­na?
_ ara, ra un­da gag­vi­Wir­des, ja­ni­a­ni vi­ri Cans.
_ ho­da, ra­xan eg­rea, eg Se­Sa mi­ita­neT, ko­nebs ki xva­le gad­
uflis samsjavro 177
mo­gi­tanT, _ zo­si­mem tvir­Ti ala­ya­fis ka­reb­Tan mo­ix­s­na da xis
skam­ze Ca­moj­da.
_ ex­la­ve mov­b­run­de­bi da me­o­re re­is­ze wa­vi­Reb, _ Tqva go­
gi­am da vi­ri ga­re­ka.
zo­si­mem ga­mom­S­vi­do­be­bis niS­nad xe­li da­uq­ni­aT.
ga­xa­re­bu­li bi­We­bi ki vi­ris or­T­va­las ener­gi­u­lad aw­ve­bod­nen.

,,``kob­ra~ ila
omam­de atk-Si mu­Sa­ob­da mZRo­lad, er­Ti Su­ri­a­ni da da­un­do­
be­li ka­ci, ila er­q­va sa­xe­lad. yo­mar­ba­zi iyo da vinc ki xel­Si
mo­u­var­da, ga­uf­c­q­v­ne­li ar ga­uS­va, Tum­ca, mas aras­d­ros Ser­Ce­
nia mo­ge­bu­li fu­li; qa­ris mo­ta­ni­li qars mi­qon­da, Ta­nac ilas
mo­na­ga­ric ema­te­bo­da zed. Tu mZRo­le­bi qan­Cis ga­sa­Rebs an av­to­
mo­bi­lis ro­me­li­me na­wils da­kar­gav­d­nen, ilas­Tan un­da eZeb­naT.
er­Txel Ta­vi­si ga­ra­Jis man­qa­nas Sex­v­da gza­ze, mux­ruWs em­tyu­na
da xes da­ja­xe­bo­da, sa­Ra­mo iyo. gul­wa­su­li, da­sis­x­li­a­ne­bu­li
mZRo­li sa­We­ze dam­xo­bi­li­yo av­to­mo­bi­lis ka­bi­na­Si. ilam mi­wa­ze
gad­mo­aT­ria, ego­na, kvde­bao, man­qa­nas yve­la sa­bu­ra­vi dax­s­na, ga­
Zar­c­va Ta­vis `zis-5~-ze ga­dai­ta­na da is iyo wav­s­las api­reb­da,
rom gon­ze mo­sul­ma ko­le­gam da­u­Za­xa. ila ma­Sin­ve Ca­mox­ta.
_ bi­Wo, ilav, miS­ve­le, vkvde­bi! _ Se­ex­ve­wa mZRo­li.
ilam mi­i­xed-mo­i­xe­da, ax­lo-max­lo ada­mi­a­nis Wa­Wa­ne­ba ar iyo.
Tav­Si sa­bu­ra­vis da­saS­le­li rki­nis Ze­la­yi­ni Ca­ar­tya, rom dar­w­
mun­da mkvda­riao, Ta­vis gzas ga­ud­ga.
im mZRols me­re sxve­bi mi­ad­g­nen, sik­v­dils Zlivs ga­da­ur­Ca
sawya­li. ilas da­We­ra ar as­c­de­bo­da, mag­ram ar ga­i­me­ta, sa­ma­gi­e­
rod mTel ga­raJ­Si ga­mo­acxa­da mi­si vaJ­ka­co­ba. imis Sem­deg ilas
sa­xels `kob­ra~ da­e­ma­ta, yve­lam ico­da, un­do da ga­u­ta­ne­li rom
iyo da ro­gorc kob­ras ise eri­de­bod­nen, rom ar da­e­ges­laT.
mok­ve­Ti­li iyo `kob­ra~ ila, mZRo­leb­Tan, Tum­ca arc ad­re
is­vamd­nen sul­Si, mag­ram mas es su­lac ar awu­xeb­da.
ori `Zma­ka­ci~ hyav­da da Ra­me­ebs za­ris Ta­maSs un­de­bo­da. Zma­
ka­ce­bi vTqvi, mag­ram imaT ra Zma­ka­co­ba Se­uZ­li­aT, ro­ca er­T­ma­
neTs sac­v­le­bis ama­ra ag­zav­nid­nen sax­l­Si da mzad iy­v­nen fu­lis
gu­li­saT­vis ye­li ga­mo­e­Rad­raT.
vai imas, vinc `kob­ra~ ilas man­qa­nas gay­ve­bo­da da or­ma­gad ar
178 givi somxiSvili
ga­da­ux­di­da ga­sam­r­je­los. bav­S­vebs, qa­leb­sa da mo­xu­ceb­sac ki ar
in­dob­da. scem­da. bev­ri ga­am­wa­ra. mag­ram ma­sa­c xvde­bo­da ma­ga­ri vaJ­
ka­ci da am su­ra­Tis mow­me­ebs xSi­rad da­u­li­la­ve­biaT igi.
mok­led, ase mi­aT­rev­da Ta­vis ukuR­marT wu­Ti­so­fels omam­de,
omis dawye­bis Sem­deg ki sul imis SiS­Si iyo jar­Si ar ga­miw­vi­
o­no da ai erT dRes uwye­bac mi­i­Ro; `kob­ra~ ila ma­Sin­ve tye­Si
wa­vi­da Ta­vi­si man­qa­niT Se­Sa­ze da iqi­dan wkep­liT da­zi­a­ne­bu­li
mar­cxe­na Tvali mo­i­ta­na; eqi­meb­ma bev­ri ew­va­les, mag­ram im Tval­
Si mxed­ve­lo­ba ve­Rar aRud­gi­nes. `kob­ra~ ila Tavs ik­lav­da, es
ra de­me­mar­Ta, be­di ara maqvs, om­Si aRar miv­ya­var­To; avi ene­bi
ki am­bob­d­nen, rom Tva­li Za­la­Ti ga­mo­iTxa­ra, om­Si rom ar wa­
su­li­yoo.
mZRo­lad aRar ga­a­Ce­res da `kob­ra~ ilam min­d­v­ris ya­ra­u­lad
ga­da­i­nac­v­la, es uf­ro sar­fi­a­ni xe­lo­ba ga­mod­ga, mi­si mo­u­pa­ra­vi
ara­fe­ri rCe­bo­da, sa­ma­gi­e­rod vai imi­si bra­li, vi­sac mo­a­tan­da
Tund er­Ti Tav­Ta­vi rom wa­e­Ro.
vaJ­ka­ce­bi om­Si iy­v­nen, qa­le­bi kol­me­ur­ne­o­ba­Si dRe da Ra­me
mu­Sa­ob­d­nen, bav­S­vebs saW­me­li ara qon­daT, xSi­rad Tav­Tavs ag­ro­
veb­d­nen, to­ma­ra­Si ga­mo­ber­tyav­d­nen, sam-oTx ki­lom­de iq­ne­bo­da,
me­re da­Rer­Rav­d­nen da ase, ro­gorc g­le­xe­bi ityod­nen xol­me,
iolas ga­di­od­nen.
`kob­ra~ ila sisxls uS­rob­da sa­co­da­vebs,. Seg­ro­vil Tav­
Tavs xom sul wa­ar­T­mev­da vi­sac da­i­Wer­da, me­re ki rju­lam­de
miy­ve­bo­da maT­ra­xis ce­miT; mok­led, sof­le­le­bis sa­Zul­vi­li pi­
rov­ne­ba iyo; qa­le­bi mi­si sa­xe­liT aSi­neb­d­nen bav­S­vebs; da­i­Zi­ne,
To­rem `kob­ra~ ila wa­giy­van­so da es sak­ma­ri­si iyo miz­nis mi­
saR­we­vad.
er­Ti Zma hyav­da `kob­ra~ ilas, mo­sak­la­vad ar in­dob­d­nen er­
T­ma­neTs. ma­mis saxl-ka­ri Zlivs ga­iy­ves, Sua ezo­Si ma­Ra­li Ro­be
Ca­a­ta­res. er­T­ma­neTs ar ela­pa­ra­ke­bod­nen, mag­ram kvi­ra ar ga­vi­do­
da, rom ga­af­T­re­bu­li Se­ta­ke­ba ar mos­v­lo­daT.
`kob­ra~ ilas Zmas `kit­ra­na~ er­q­va, ise mo­er­go mas es met­
sa­xe­li, rom naT­lo­bis sa­xe­li aRa­ra­vin ico­da. `kit­ra­na~ me­o­
re so­fel­Si iyo kol­me­ur­ne­o­bis Tav­m­j­do­ma­red. ro­gor mox­v­da,
an ro­gor Ser­Ca is am Ta­nam­de­bo­bas, ga­sak­vi­ria, mag­ram faq­ti
iyo, rom kol­me­ur­ne­o­bas Tav­m­j­do­ma­re­ob­da; gva­ri­a­na­dac an­Txev­
da Sxams.
uflis samsjavro 179
omi rom da­iwyo, `kit­ra­na~ ar ga­iw­vi­es, rad­gan Tav­m­j­do­ma­re
iyo, ma­le jav­Sa­nic mi­i­Ro. imis mu­qa­ras da qa­dils sazR­va­ri
ara hqon­da, me sa­Wi­ro ka­ci var, aq rom ar vi­yo, ko­leq­ti­vi da­
iS­le­ba, imi­tom mom­ces jav­Sa­ni, vai imis bra­li, vinc kar­gad ar
mo­iq­ce­viT, vye­las fron­t­ze gag­re­kav­To.
xSi­rad awu­xeb­da ra­i­o­nis sam­xed­ro ko­mi­sars, mih­qon­da sia
da sTxov­da, es xal­xi wa­iy­va jar­Si, uvar­gi­se­bi ari­an, mu­Sa­o­ba­Si
xels miS­li­a­no.
er­Txe­lac mi­vi­da `kit­ra­na~ ko­mi­sa­ri­at­Si, cxe­ni iqa­ve ezo­Si
da­a­ba da pir­da­pir ko­mi­sar­Tan ga­mocxad­da; sia ga­das­ca.
_ es xal­xi wa­iy­va jar­Si, araf­riT ara var­ge­nan. _ Ti­Ti
da­u­do gva­reb­ze.
_ aq Tu ar var­ge­nan, om­Si vis rad un­da, _ uk­ma­yo­fi­lod
upa­su­xa ko­mi­sar­ma.
_ oms di­di xa­xa aqvs, kar­g­sac da fin­T­sac ma­in­le­bes.
_ ar ge­kad­re­ba, `kit­ran~, eg­re la­pa­ra­ki, yo­vel­dRe mo­dis
da­Rup­vis cno­be­bi, kacs gu­li ga­xeT­q­va­ze maqvs; Se­ni ga­qe­ze­ba
gvin­da?! so­fel­Si ka­ci aRar dav­to­veT, ra Cven viw­vevT da ra
mo­xa­li­sed mi­di­an. mor­Ci, Tu Zma xar, da mag si­iT me­o­red aRar
mox­vi­de aq!
`kit­ra­na~ Ca­la­ga­mov­le­bu­li ga­vi­da ga­reT, mag­ram imeds ma­
inc ar kar­gav­da, _ xa­si­aT­ze ver iyo, co­ta xnis mem­re ki­dev
Se­vax­se­neb, iq­ne­ba ga­mi­go­nos, _ Ca­i­la­pa­ra­ka da ta­lan­Si da­iwyo
bol­Tas ce­ma.
nel-ne­la grov­de­bod­nen fron­t­ze ga­saw­ve­ve­bi, was­v­lis droc
mo­vi­da.
_ ra­tom ag­vi­a­nebT eta­pis gag­zav­nas?! _ uTx­ra ko­mi­sar­ma uf­
ros le­i­te­nants, vi­sac un­da wa­ey­va­na isi­ni.
_ oc­da­a­Ti ka­ci un­da wa­viy­va­no, vuc­di da er­Ti ar mo­dis,
mTa­Si yo­fi­la, etyo­ba, ver mo­as­w­ro Ca­mos­v­la, ara da nak­lebs
ver mi­viy­van.
am dros isev mi­ad­ga `kit­ra­na~ ko­mi­sars.
_ iq­ne­ba ex­la ma­inc wa­iy­va­no isi­ni, ha? _ mo­u­Zeb­na sus­ti
ad­gi­li, ager, ka­ci ak­li­aT `kit­ra­na~ ki si­as aZ­levT vin wa­iy­
va­non.
ko­mi­sa­ri co­ta xans Ca­fiq­r­da, me­re uceb ra­Ra­ca ga­dawy­vi­ta,
xe­li Ca­iq­nia, TiT­qos abe­zar buzs ici­leb­so.
180 givi somxiSvili
_ ager oc­da­me­a­Te, wa­iy­va­ne da nu­Rar da­ag­vi­a­neb, pir­da­pir
wa­di, _ xe­liT aC­ve­na `kit­ra­na­ze~.
_ me jav­Sa­ni maqvs, _ fe­ri ec­va­la `kit­ra­nas~.
_ vi­ci, ra­ca gavqs, ara­fe­ri gveS­le­ba Cven! _ upa­su­xa ko­mi­
sar­ma da iqa­ve mdgom ofi­cers da­a­va­la mi­si sa­bu­Te­bi ga­mo­e­ta­
na.
`kit­ra­na~ da­ib­na, gaq­ce­va un­do­da, mag­ram gvi­an iyo. ra Wi­
rad min­do­da Tav­m­j­l­do­ma­re­o­ba, rom mcod­no­da, im Cem Zma­sa­viT
ga­mo­viTx­ri­di cal Tvals, es jav­Sa­nic tyu­i­li yo­fi­la, _ ga­i­
fiq­ra., uceb ra­Rac az­ri mo­u­vi­da, ifiq­ra, amiT ki ga­dav­r­Ce­bio.
ko­mi­sars mi­eW­ra:
_ cxe­ni myavs aq, ko­leq­ti­vi­saa, upat­ro­nod ver dav­to­veb,
da­i­kar­ge­ba.
_ nu ge­Si­nia, cxens Cven ga­vag­zav­niT so­fel­Si, Sen ma­ga­ze
nu idar­deb, _ da­am­S­vi­da ko­mi­sar­ma da gaw­ve­u­le­biT gav­se­bu­li
man­qa­ni­sa­ken ubiZ­ga.
`kit­ra­na~ man­qa­nas uka­na gver­di­dan Se­a­fofx­da. boR­ma­mo­re­u­
li Tva­le­biT ga­xe­da ezo­Si dab­mul cxens, maT­ra­xi ki xli­dan
ar mo­u­So­re­bia.
ise gaq­ra `kit­ra­na~ fron­ti­dan, er­Ti we­ri­lis me­ti ar ga­mo­
ug­zav­nia, imi­Tac Ta­vis Zmas da ko­mi­sars agi­neb­da, rom Ca­mo­val
ori­ves dav­xo­ca­vo; es iyo da es `kit­ra­nas~ kva­li da­i­kar­ga.
_ ut­vi­no iyo da Ta­vi­si saq­mec eg­re da­am­Tav­ra, _ ityo­da
xol­me `kob­ra~ ila da xar­bad ga­xe­dav­da Ta­vi­si Zmis kar-mi­da­
mos...
`xo­le­ra~ si­ka zo­si­mes­gan ga­mar­T­ra­xe­bu­li Zlivs Se­a­bobR­da
cxens. be­Web­ze cecx­li eki­de­bo­da, una­gir­ze ga­mar­Tu­lad ver ij­
da, cxe­nis ki­ser­ze ga­da­wo­li­li co­ta Sve­ba­sa grZnob­da, ne­la
da­iZ­ra ad­gi­li­dan, satyeo sax­l­Si mis­v­li­sa eri­de­bo­da, tyis
pir-pir wa­vi­da, me­re min­do­ri un­da ga­da­eW­ra da Ta­vis so­fel­Si
mi­su­li­yo; iq ki co­li zur­g­ze ra­i­me ma­la­mos mos­cxeb­da al­baT.
jav­riT skde­bo­da, sad un­da ga­em­xi­la, rom brmam ese uwya­lod
sce­ma; sa­ma­gi­e­ros ga­dax­dis sur­vi­li Tan­da­Tan fesvs id­gam­da
imis mru­de sul­Si, ukve awyob­da geg­mebs brma zo­si­me ro­gor
ga­mo­e­Wi­ra sad­me da jo­xiT mag­rad ece­ma ise, rom xel­Si ar Ca­
var­d­no­da, To­rem vin icis, ra dRe da­ad­ge­bo­da.
tyes gas­c­da, Sa­ra gza sas­w­ra­fod ga­dak­ve­Ta da pir­da­pir
uflis samsjavro 181
min­dor-min­dor wa­vi­da. _ `kar­gia, gza­Si ara­vin Sem­x­v­da~, _ ga­i­
fiq­ra da wel­Si ga­mar­T­va sca­da, sa­Si­ne­li tki­vi­li ig­r­Z­no da
isev ga­da­aw­va cxe­nis ki­sers. win arc ki iyu­re­bo­da, mi­was mi­Ce­re­
bu­li pi­rutyvs Ta­vi­si al­Ro­Ti mi­yav­da. nam­jis moz­r­dil zvins
Ca­u­a­ra gver­diT:
_ `xo­ler~! _ mo­es­ma vi­Ra­cis Za­xi­li.
_ ga­giwy­ra Rmer­Ti, sa­i­dan ge­de­me­ya­re, Se ar­sax­se­ne­be­lo, _
Ca­i­la­pa­ra­ka si­kam da cxe­ni xmis mi­mar­Tu­le­biT Se­ab­ru­na.
`kob­ra~ ila Znas ga­mos­c­da da cxe­niT mis­ken ga­mo­e­qa­na.
_ ga­mar­jo­ba, `xo­ler~! _ mis­v­lis­Ta­na­ve mi­e­sal­me.
_ ga­gi­mar­jos!
_ ras iR­ri­je­bi, avad xom ara xar?
_ ara, ise.
_ ra ise, na­cem­sa gev­xar, e zur­g­ze sac­me­li vin Sa­mo­ga­xia?
_ tye­Si xo ­i­ci, _ da­ib­na si­ka.
_ tye­Si ra ukan-ukan da­di­o­di, win ara­fe­ri getyo­ba, aq sxva­
Sia saq­me.
_ ga­ma­ne­be er­Ti Ta­vi! _ si­kam xe­li Ca­iq­nia da cxens ga­u­jav­
r­da. ila ukan miy­va.
_ Zma­ka­ce­bi imi­tom varT, rom ar me­ub­ne­bi, ra Se­gem­Tx­va?! _
say­ve­du­riT uTx­ra.
_ kai Zma­ka­ci xar, Cem­ma mzem, er­Ti kvi­ris win im­de­ni fu­li
ma­mi­ge, wel­Si ve­Rar gav­s­wo­re­bul­var, _ cxe­ni aaC­qa­ra si­kam.
_ ras izam, Zmao, yo­ma­ri Tu gin­da, eg­rea, me ki­dev im So­
bel­ZaR­l­ma Tbi­li­se­leb­ma sul gam­f­c­q­v­nes, Cven Sem­deg Te­lav­Si
wa­su­lan, iq Tbi­li­se­le­bi da­us­vi­aT mSral­ze, im bi­Webs, er­Ti
Tvis win Cven­Tan rom da­va­to­ve­bi­neT tya­vi... eg­rea, wa­ge­ba-mo­ge­ba
Zme­bi ari­an; bo­los yve­la Tav­n­ze vrCe­biT.
_ ro­me­li Tav­ni, ga­vi­Rar­c­le sax­li­a­nad.
_ nu ge­Si­nia, qo­ni jer ki­dev sak­ma­ri­sa­da gaqvs, Sen eg miTxa­
ri, vi­na gce­ma?
_ ara­vi­sac ar vu­ce­mi­var, tye­Si da­vi­kaw­re, ga­ma­ne­be ex­la Ta­
vi, sax­l­Si miv­di­var, Sen xa­si­aT­ze ara var!
_ mec wa­mo­val, me­gex­ma­re­bi ma­la­mos da­de­ba­Si.
_ ara mWir­de­ba Se­ni stum­ro­ba.
_ `xo­ler~, igeT xa­si­aT­ze var sad­me Rvi­no un­da dav­lio.
amas wi­naT rac wa­a­ge, xo ar mo­gi­ta­nia, imis an­ga­riS­ze dRes
182 givi somxiSvili
Sen­Tan Ti­To Wi­qa dav­li­oT.
si­ka Ca­fiq­r­da, Wkva­Si da­uj­da es wi­na­da­de­ba; zar­Si wa­ge­bu­li
fu­lis ga­dax­da aRar das­Wir­de­bo­da.
_ kar­gi, wa­mo­di, ja­ni gag­var­des.
_ aga­Se­na! _ ga­u­xar­da ilas da Ta­vi­si cxe­ni si­ka­sas ga­us­
wo­ra.
si­kas Ta­vis­ma me­uR­lem be­Web­ze ma­la­mo mos­cxo, ta­ni­sa­mo­si
ga­mo­uc­va­la, Tan say­ve­du­rob­da da wyev­liT ga­u­Sa­laT suf­ra.
_ ma­inc vin gi­yo, aRar mety­vi? _ me­oTxe Wi­qis Sem­deg Se­ax­
se­na ilam, _ iq­ne­ba mo­va­xer­xoT da sa­ma­gi­e­ro ga­da­vu­xa­doT.
si­kas esi­a­mov­na es naT­q­va­mi, Ta­nac Rvi­niT la­pa­ra­kis sa­Rer­
Re­li aeSa­la.
_ vi­na da im dam­Tx­ve­ul­ma brma zo­si­mem.
_ ro­me­lia eg?
_ xe­vis­pir­Si cxov­robs, omi­dan Tva­leb­daTx­ri­li Ca­mo­vi­da;
Con­gur­ze mRe­ris da leq­sebs Tvi­Ton­ve igo­nebs. er­Ti mwa­re vi­
Ra­caa, ga­u­ken­w­la­vi ara­vin dar­Ca, sof­lis bir­Ja­ze gdia mTe­li
dRe, qve­ya­nas amas­xa­ra­vebs.
_ ho, mec ga­vi­ge ra­Ra­ca ma­gis mag­va­ri.
_ ra ga­i­ge, Se kai ka­co, er­Ti mo­gas­me­ni­na Sen­ze ra­eb­sa ro­
Sams, Tva­li Za­lad ga­mo­iTxa­ra, om­Si rom ar wa­su­li­yoo, mru­Si,
qur­di da oin­ba­ziao, go­go-bi­eW­bes erT Tav­Tavs ar atans, Tvi­
Ton ki tom­re­biT ipa­rav­so.
_ vin aris, ka­co, maS ybe­bi ver un­da amo­vu­qo­loT?! _ gab­
raz­da ila.
_ mec sul eg fiq­ri maw­va­lebs, Tva­le­bi wa­ar­T­va Rmer­T­ma,
mag­ram eniT qve­ya­na­sa wam­lavs, Zir­Si aqvs mo­saW­re­li mag So­bel­
ZaRls!
_ Sen­ze ra­Ras am­bobs? _ mar­to Ta­vi­si cod­ve­bis ga­mom­ze­u­re­
ba ar esi­a­mov­na ilas, un­do­da, gver­diT sxva­ca hyo­lo­da.
_ Cem­ze am­bobs, fex­Si cxe­nis Zua ga­i­ta­ra, omi ra­Rad un­da,
ise­dac nel-ne­la lpe­bao; yo­mar­ba­zia da vin icis ki­dev ra, _
Ta­nag­r­Z­no­bis mo­lo­din­Si Tqva si­kam.
ilas Rvar­Z­li­a­nad Ca­e­ci­na:
_ ig­re swo­re ki ula­pa­rak­nia, mag So­bel­ZaRls, sul aTi­a­
neb­Si ar ux­ved­re­bia.
_ Cem­ze rom iR­ri­We­bi, Sen ar mo­gar­tya aTi­a­neb­Si?! Tval­Si
uflis samsjavro 183
wkep­la rom ita­ke, egac imas am­bobs, ga­na sxva ra­mes, ra­ze gewyi­
na?! sxva­ze naT­q­va­mi si­mar­T­lea da Sen­ze tyu­i­li? _ gab­raz­da
si­ka.
_ ori­ve­ze si­mar­T­les am­bobs da swo­red ma­gi­tom aris sa­Si­
Si, ro­gor­me un­da da­va­mun­joT, _ Tqva ilam.
_ ro­gor da­a­mun­jeb, mar­to ar da­dis, sul vi­Ra­ca bal­Ri
da­a­ci­lebs, sa­i­dan mi­ud­ge­bi, Tu xe­li mo­ki­da vin­mes, Cem mters,
vi­ri­viT ja­ni­a­nia. ki­na­Ram Zvle­bi da­mam­t­v­ria, ve­raf­riT ver ge­
veS­vi, mir­tya da mir­tya maT­ra­xi.
ilas isev ga­mo­Jo­na Ta­vis­ma Rvar­Z­li­an­ma Ri­mil­ma.
_ er­Txel Ra­me un­da mo­va­ta­noT sad­me da ke­te­biT ig­re mi­
va­sik­v­di­loT, ax­los ver mog­vid­ges, me Sen gety­vi dag­vi­na­xams
Tu? er­Ti mxri­dan rom mov­cxebT, me­o­re mxa­res gav­var­deT, iman
ki­dev iq­ni­os ha­er­Si xe­le­bi.
_ aga­Se­na Rmer­T­ma, kar­gad ma­i­fiq­re, mag­ram ro­dis ga­iv­lis
im gza­ze Cven rom gvin­da, ra vi­ciT? _ ga­i­xa­ra si­kam.
_ nu ge­Si­ni­an, ga­moC­n­de­ba ka­ci, ro­me­lic gag­vaf­r­Txi­lebs,
da­nar­Ce­ni Cem­ze iyos.
oTax­Si si­kas co­li Se­vi­da. da­ba­li Te­Zo­eb­m­s­x­vi­li, mker­daTq­
vi­re­bu­li qa­li.
ilam vne­bi­a­nad Se­av­lo Tva­li., Rvi­no da­is­xa da di­a­sax­li­si
adReg­r­Ze­la.
_ Sen ga­gi­mar­jos, kli­ten­mes­t­rav! _ Wi­qa ise mo­ca­la, Tan
qa­lis nak­v­Te­bis­T­vis ar mo­u­ci­le­bia ca­li Tva­li. es ig­r­Z­no ma­
nac da sas­w­ra­fod ga­vi­da ga­reT.
_ we­Ran xom vadReg­r­Ze­leT, Sen ra sadReg­r­Ze­lo­e­bi da­ga­viwy­
da?! _ usay­ve­du­ra si­kam.
_ mad­li­a­ni qa­lia, er­Txel dReg­r­Ze­lo­ba ar eyo­fa! _ ilam
ul­va­Seb­ze ga­da­is­va xe­li da da­u­ma­ta: _ ma­inc ra kar­gi sa­xe­li
Se­ur­q­me­vi­aT, kli­ten­mes­t­ra.
_ ma­gis naT­li­is de­da rom va­ti­re, ena maqvs naR­r­Zo­bi emag
sa­xel­ze, ro­me­li­Rac ber­Z­nul wig­n­Si wa­u­kiTx­nia da me ga­mi­xa­da
ma­inc Wi­rad Ta­vi­si ­ucxo­u­ri wig­ne­bis cod­na.
_ kar­gi qa­lia, kli­ten­mes­t­ra, kar­gi! _ da­as­k­v­na ilam.
_ bi­Wo!!! _ ja­ga­ri auS­va si­kam. _ Sen xom ara­fe­ri geS­le­ba?!
_ ige­Ti ra vTqvi, ka­co, kar­gia meT­qi, cu­di xom ara­fe­ri
mi­kad­re­bia.
184 givi somxiSvili
_ ojax­Si Sa­mo­saS­ve­bi ara xar, ZaR­lis sis­x­li gid­ga, de­da­
ka­cebs usin­di­sod uyu­reb! _ ara cxre­bo­da si­ka.
_ Sen xom ar da­gi­pa­ti­Je­bi­var, me Cem mo­ge­bul ful­ze vWa­me
pu­ri, dRes Senc Ce­mi stu­ma­ri iyav, ar da­ga­viwy­des! _ Se­ax­se­na
ilam.
_ wa­di, wa­di da dRe­i­dan Se­ni fe­xi aRar iq­ne­ba Cems ojax­Si!
_ si­ka ma­gi­di­dan ad­ga.
_ iq­ne­ba ki ara, Se­iZ­le­ba sxva ra­mec Sa­ma­maZ­lio! _ da­i­muq­
ra ila.
_ ma­inc ris ime­di gaqvs?
_ ma­gas yo­ma­ri gvety­vis. _ ilam Ta­vi­si maT­ra­xi aiRo da
ga­reT ga­vi­da.
_ sax­lam­de aRar mis­v­la! _ mi­a­yo­la si­kam.
_ kli­ten­mes­t­ras uTxar, zur­g­ze ma­la­mo mag­r­da mog­cxos,
xa, xa, xa!!! _ Rvar­Z­li­a­nad axar­xar­da ila da cxens ga­da­aj­da.

xa­re­ba­anT gi­or­gis dab­ru­ne­ba


_ gi­or­gi dab­run­da ja­ri­dan, gi­or­gi! _ vi­Ra­ca qa­li gar­bo­da
sof­lis mTa­var gza­ze da xma­maR­la age­bi­neb­da yve­las.
_ vin gi­or­gi dab­run­da, ro­me­li? aRar ity­vi? _ mi­a­Za­xes
qu­Ca­Si ga­mo­fe­nil­ma qa­leb­ma.
_ xa­re­ba­anT gi­or­gi, xal­xo, xa­re­ba­anT gi­or­gi! _ upa­su­xa
qal­ma da xa­re­ba­anT or­Ro­be­Si Se­ux­via.
_ ga­i­geT? xa­re­ba­anT gi­or­gi dab­ru­ne­bu­la! _ Se­iq­m­na ga­da­Za­
xil-gad­mo­Za­xi­li so­fel­Si.
_ wav­deT, vna­xoT, iq­ne­ba Cve­ni bi­We­bi­sa ico­des ra­me! _ om­Si
wa­sul­Ta co­le­bi, de­de­bi, Svi­le­bi da vin icis ki­dev vin er­T­ba­
Sad mo­ig­lij­nen da gi­or­gis ezos mi­awy­d­nen.
gi­or­gi sa­Cex­Si ij­da Zve­le­bur xis tax­t­ze. ga­xa­re­bu­li co­
li, de­da da Svi­le­bi fus­fu­seb­d­nen mis gar­Se­mo.
_ viS, qa! _ pir­ze mi­i­fa­ra xe­li gi­or­gis da­nax­viT gak­vir­ve­
bul­ma piv­rel­ma de­da­kac­ma, ro­mel­mac am­c­no so­fels mi­si dab­ru­
ne­ba. sa­Ce­xis fi­la­qan­ze ro­gorc Sed­ga fe­xi, iq­ve ga­SeS­da.
sadRa iyo is ma­Ra­li, mxar­be­Wi­a­ni, Sav­tu­xa vaJ­ka­ci; mar­j­ve­na
lo­ya yu­ri­dan ni­ka­pis kuTxem­de Rrma naW­ri­lo­bevs ga­da­e­se­ra,
qve­da tu­Ci da­mok­le­bo­da, dab­la das­we­o­da, kbi­le­bi uCan­da, mar­j­
uflis samsjavro 185
ve­na Tva­lis qve­da qu­Tu­To Wri­lo­bas da­e­Wi­ma, Tva­li daWye­to­da.
mar­j­ve­na fe­xis koW­Tan ter­fi Set­ri­a­le­bo­da, fe­xis gu­li gver­
d­ze iyu­re­bo­da, mar­j­ve­na xe­li dam­Se­o­da, moZ­ra­o­ba­Si mar­cxe­na
xels ax­mar­da; iq­ve iyo tax­t­ze mi­yu­de­bu­li ya­var­je­ni.
qa­li mo­u­lod­ne­li gaS­te­re­bi­dan ga­mo­er­k­va:
_ ga­mar­jo­ba, gi­or­gi! es ra uq­ni­aT im mi­wa­da­say­re­lebs, imaT!
_ amo­i­ti­ra da mis­ken wa­vi­da.
gi­or­gi wa­mod­ga, mar­j­ve­na da­ma­xin­je­bu­li fe­xi frTxi­lad
da­ad­ga agu­ris fi­la­qans. mar­cxe­na xe­li mi­aS­ve­la mar­j­ve­nas da
qals ga­u­wo­da Ca­mo­sar­T­me­vad.
nel-ne­la mog­rov­d­nen sof­le­le­bi, ga­iv­so sa­Ce­xi, me­re ezo­
Sic aRar iyo ad­gi­li, xal­xi qu­Ca­Si iy­ga.
_ ras am­bobs, xal­xo, vin­mem xma­maR­la Tqvas, Cvenc ga­vi­goT!
_ da­i­Za­xa vi­Ra­cam ala­ya­fis ka­ri­dan.
_ imas am­bobs, rom git­lers de­da eti­rao!
_ eg xom Cvenc vi­ciT, da­nar­Ce­ni bi­We­bi ras api­re­ben, ar mo­
di­an?
_ da­loc­vi­lo, ig­re kiTxu­lob, ge­go­ne­ba yve­la­ni erT pol­
k­Si ib­r­Zod­nen, am­xe­la fron­t­ze vin icis, Se­iZ­le­ba qar­T­ve­li
ka­ci arc ki Sax­ved­ria!
_ maS ra­Ra kis­ris­te­xiT mor­bo­di Ce­mi bi­Wis ra­me eco­di­ne­
bao.
_ ex, xav­s­wa­Re­bu­li wyals eWi­de­bo­dao, xom ga­gi­gia; iq­ne­ba
Sem­Tx­ve­viT na­xa, vin icis.
_ iq­ne­ba, aba, ar iq­ne­ba, mag­ram xav­s­wa­Re­bu­li wyals ro­gor­Ra
eWi­de­bo­da, iq­ne­ba eg ma­inc ag­vix­s­na.
_ ex, eme­ria Tav­be­di, da­vi­be­ni, es oxe­ri, sul ig­re mgo­nia,
vinc mo­dis auci­leb­lad Ce­mi za­qa­ras am­ba­vi eco­di­ne­ba-meT­qi. va­
i­me Svi­lo, Ce­mo dam­mar­x­ve­lo, Ce­mo zaq­ro!!! _ xma­maR­la da­iwyo
moT­q­ma Sa­veb­Si Cac­mul­ma qal­ma, _ ga­ma­ta­reT xal­xo, Ce­mi za­qa­
ras am­ba­vi nam­d­vi­lad eco­di­ne­ba, vi­ci, is Sa­vi de­pe­Sa tyu­i­lad
ma­mi­vi­da! imas ver mak­lam­d­nen, av­ga­ro­zi Ce­mi xe­liT Ca­mov­ki­de
ki­ser­ze, vai,, de­da mo­gik­v­des Svi­lo!!! _ qal­ma isev da­iwyo xma­
maR­la moT­q­ma.
_ nu ti­ri, sa­Te­nik, ram­den­sa qon­da is Sa­vi de­pe­Sa mi­Re­bu­li,
mag­ram cocx­le­bi dab­run­d­nen, za­qa­rac eg­re iq­ne­ba, _ anu­ge­Seb­d­
nen aqeT-iqi­dan.
186 givi somxiSvili
sa­Te­ni­kam gi­or­gis rom Se­xe­da, xma­maR­la moT­q­ma da­iwyo:
_ es ra uq­ni­aT im xe­leb­ga­sax­mo­bebs, Svi­lo gi­or­gi, mag­ram
ki­dev kar­gi cocxa­li rom ga­da­ur­Ci ka­ci­Wa­mi­ebs! _ ac­rem­le­bul­
ma gi­or­gi mker­d­Si Ca­ik­ra. me­re tax­t­ze Ca­moj­da da co­ta dawy­
na­re­bis Sem­deg hkiTxa:
_ za­qa­ra ra­Ras api­rebs, bi­Wo, ra da­ga­ba­ra, me ro­dis­Ra Ca­
mo­va­lo?
xal­x­Si aqa-iqa Tav­Se­ka­ve­bu­li qvi­Ti­ni ga­is­ma, za­qa­ra or­moc­
da­sam wels kur­s­k­Tan gmi­ru­lad da­i­Ru­pa, sa­Te­ni­kam im sam­xed­ro
na­wi­lis me­Ta­u­ris­gan sam­Zim­ris da gmi­ri Svi­lis aR­z­r­di­saT­vis
mad­lo­bis we­ri­li mi­i­Ro. ico­da es sab­ra­lo de­dam, mag­ram guls
ara sje­ro­da, gi­or­gi­sac ese ime­di­a­nad imi­tom Se­e­kiTxa.
_ aqe­dan er­Tad wax­ve­diT, Tqve­ni am­ba­vi rom vi­ci, er­T­ma­neTs
Tavs ar da­a­ne­beb­diT.
_ ex, sa­Te­ni­ka Za­lo, iq Cven vi­Ra gve­kiTxe­bo­da, sul ag­v­ri­es
da sxva­das­x­va na­wi­leb­Si gag­vag­zav­nes.
_ maS, imi­si ara­fe­ri ici, Svi­lo?
_ ara, sa­Te­ni­ka Za­lo, rac sa­qar­T­ve­los gav­c­diT, me imi­si
mnax­ve­li aRa­ra var.
_ de­da mo­gik­v­des Svi­looo!!! _ xma­maR­la da­iwyo moT­q­ma sa­
Te­ni­kam. _ da­Rup­vis de­pe­Sa ma­mi­vi­da, gmi­ru­lad ib­r­Zo­dao, vai
Sen de­das, Svi­loo!!!
gi­or­gis Tva­liT aniS­nes da­awy­na­reo.
_ nu ti­ri­xar, sa­Te­ni­ka Za­lo, za­qa­ra auci­leb­lad ga­dar­Ce­
bo­da, eg de­pe­Sa nam­d­vi­lad tyu­i­lia, Se­eS­le­bo­daT.
_ eg ro­gor Svi­lo?! _ ime­di mi­e­ca sa­Te­ni­kas.
_brZo­lis dros ige­Ti are­u­lo­baa, ZaR­li pat­rons ve­ra
cnobs, etyo­ba za­qa­ra sxva na­wils mi­et­mas­na, imis­ma me­Ta­ur­ma ki
ifiq­ra, da­i­Ru­pao da...
_ me­re aqam­de ra­to ar Seg­vex­mi­a­na, Svi­lo?
gi­or­gi co­tas da­ib­na, me­re uceb mo­i­fiq­ra:
_ iq sul ga­mud­me­bu­li brZo­le­bi da are­u­lo­ba iyo, vin icis
ram­den­jer mox­v­da ucxo na­wil­Si.
_ ex­la xom dam­Tav­r­da, Svi­lo, omi ra­to aRa­ra Cans.
_ bev­ri aris, sa­Te­ni­ka Za­lo, gzak­va­la­re­u­li, ug­zo-uk­v­lod
da­kar­gu­li, al­baT, sad­me ka­ran­tin­Si mox­v­da, gar­k­ve­vas dro
unda, ga­moC­n­de­ba al­baT.
uflis samsjavro 187
_ ga­i­geT xal­xo, ga­moC­n­de­bao, _ axa­ra gar­s­Se­mox­ve­ul qa­
lebs sa­Te­ni­kam. _ Sen pirs Sa­qa­ri, ga­i­xa­re da ibed­ni­e­re, Ce­mo
gi­or­gi! _ sa­Te­ni­ka ga­mo­eTxo­va gi­or­gis da ga­xa­re­bu­li gab­run­da
ukan.
_ ra giTx­ra, sa­Te­nik? _ Se­e­kiTx­nen ezo­Si ga­Ce­re­bu­le­bi.
_ is de­pe­Sa rom mo­gi­vi­da tyu­i­liao, za­qa­ra ar mom­k­v­da­ra,
ka­ran­tin­Sia da ma­le mo­gi­vao, Rmer­To, ra bed­ni­e­ri dRe ga­mi­Ten­
da! _ ga­ma­ta­reT xal­xo, dro­ze wa­vi­de im Cem be­bers va­xa­ro,
dad­na ka­ci jav­riT, _ sa­Te­ni­kam xma­u­riT da qoT­qo­TiT da­to­va
Sek­re­bi­le­bi.
da­i­Ra­la gi­or­gi am­de­ni xal­xis pa­su­xis ga­ce­miT, da­i­me­de­bi­Ta
da tyu­i­li am­be­bis mo­go­ne­be­biT, isi­ni ki ga­xa­re­bu­li to­veb­d­nen
imis kar-mi­da­mos.
zo­si­mes me­zob­lis bi­Wis­T­vis Ca­ev­lo mar­cxe­na xe­li, mar­j­ve­
na­Si kar­ga moz­r­di­li, ma­ga­ri Svin­dis jo­xi eWi­ra, mi­wa­ze aka­ku­
neb­da dro­dad­ro ise Se­vi­da gi­or­gis ezo­Si.
_ aba, er­Ti sax­l­Tan mi­miy­va, ge­lav, vna­xo, is na­o­ma­ri ka­ci,
_ uTx­ra biWs da ori­ve sa­Ce­xi­sa­ken ga­e­mar­T­nen. xal­xi ukve wa­su­
li­yo, ram­de­ni­me qa­li­Ra Ca­mom­j­da­ri­yo grZel skam­ze.
zo­si­mem ro­gorc Sed­ga fe­xi fi­la­qan­ze, iqi­dan­ve da­i­Za­xa:
_ gi­or­gis ga­u­mar­jos!
_ bo­lo­Si zis, zo­si­me Zi­av, _ aux­s­na ge­lam.
_ zo­si­mes si­cocx­le! _ ga­mo­ex­ma­u­ra gi­or­gi.
_ aba, er­Ti de­me­nax­ve, sa­i­Ta xar, Ca­gik­ra gul­Si, _ zo­si­me
tax­t­Tan ga­a­Ce­ra ge­lam.
gi­or­gi wa­mod­ga, ori­ve ga­da­ex­viv­nen er­T­ma­neTs. zo­si­mem xe­le­
bis mos­miT Ta­vi­dan bo­lom­de Se­a­mow­ma.
_ vax, es ram­xe­la Wri­lo­ba da­uC­ne­vi­aT sa­xe­ze, mar­j­ve­nac ar
mam­wons, sxva xom yve­la­fe­ri rig­ze gaqvs? _ da­am­Tav­ra gi­or­gis
Se­mow­me­ba zo­si­mem.
_ mar­j­ve­na fe­xic mam­te­xes koW­Tan, _ aux­s­na gi­or­gim.
_ sul eg aris?
_ ra es co­taa.
_ ko­ta ki ara, kar­ga da­u­Je­Ji­xarT, mag­ram xom Se­iZ­le­bo­da
me­tic yo­fi­li­yo, me rom ve­ra­fer­sa vxe­dav, uare­si­sa me­Si­no­da,
_ zo­si­me tax­t­ze Ca­moj­da.
_ ex, rac Cve­na vna­xeT, zo­si­me, ra­Ra un­da iyos, rom gag­vik­
188 givi somxiSvili
vir­des.
_ gak­vir­ve­ba ara, mag­ram bal­Ra­mis sas­miss ki­dev er­Ti wve­Ti
mo­e­ma­te­bo­da, aRar gvin­da am­de­ni ube­du­re­ba, gve­yo ka­co.
_ Sen sadRa da­gab­r­ma­ves?
_ or­moc­da­oTx­Si be­lo­ru­si­a­Si, ex, ram­den Wirs ga­da­vur­Ci,
me­go­na, sik­v­di­li gar­da­u­va­li iyo da ma­Si­nac mSral­ze ga­mo­ve­di
da ro­ca ga­mar­j­ve­bu­le­bi miv­di­o­diT win, ma­Sin mim­tyu­na bed­ma.
_ ex, vi­sac ra awe­ria Sub­l­ze, ar as­c­de­ba, or­moc­da­xuT­Si
da­vi­We­ri, po­lo­neT­Si vi­we­qi tye­Si mowyo­bil hos­pi­tal­Si, ga­mar­
j­ve­bis dRem iq ma­mis­w­ro.
Tum­ca am dRes uk­ve ve­lo­de­bo­diT, mag­ram, rom ga­mo­acxa­des,
omi dam­Tav­r­da da ger­ma­ni­am usity­vo ka­pi­tu­la­cia ga­mo­acxa­dao,
xal­xi sul ga­da­i­ria, yvi­rod­nen, er­T­ma­neTs ex­ve­od­nen, cek­vav­d­
nen, yve­la sa­xis iara­Ri­dan is­rod­nen. er­Ti axal­gaz­r­da fer­Sa­li
gvyav­da, ga­xa­re­bul­m­a av­to­ma­ti aiRo da sa­nam sul ar da­ca­la ha­
er­Si, is­ro­da. mem­re eg­re­ve da­a­xeT­qa mi­wa­ze kon­da­xiT, Tur­me im
sa­ox­ro­Si sa­ke­ti ga­We­di­li­yo, swo­red mi­wa­ze dar­ty­mis Se­de­gad
ga­var­da da sam­ma tyvi­am sawyal fer­Sals ni­ka­pi­dan Ta­vis qa­la­Si
ga­u­a­ra. aba, ex­la miTxar, es saq­mea?! be­dis­m­we­ral­ma es daa­we­ra
Sub­l­ze, ga­mar­j­ve­bis si­xa­ru­liT mok­v­dio. ras izam, Zmao, eg­re
yo­fi­la es wu­Ti­so­fe­li, un­da ga­vuZ­loT.
ezo­Si sa­lo­me Se­mo­vi­da da mok­r­Za­le­biT ga­e­mar­Ta gi­or­gis­
ken; ti­ro­da, crem­lebs xi­la­ban­dis yu­riT iw­men­dda.
_ Rmer­T­ma sul bed­ni­e­rad ga­ta­ros, gi­or­gi, si­ke­Te da si­
xa­ru­li Sen ojaxs, gi­lo­cav mSvi­do­biT dab­ru­ne­bas! _ xe­li
Ca­mo­ar­T­va gi­or­gis.
_ ex, sa­lo­me, amas Tu mSvi­do­biT dab­ru­ne­ba qvia! _ gi­or­gi
co­ta xans ga­Cum­da, un­da eT­q­va, da­Ti­ko xom ar dab­ru­ne­bu­lao,
mag­ram mis Sa­veb­sa da crem­lebs rom Se­xe­da, mZi­me wi­naT­g­r­Z­no­bi­
sa­gan ga­aJ­r­Jo­la, ve­raf­ris Tqma ve­Rar mo­a­xer­xa.
_ ex, ne­tav da­Ti­ko mo­vi­des da xel-fe­xi sul nu eq­ne­ba,
mar­to sun­T­qav­des, ime­dad egec eyo­faT Cem ob­lebs, _ sa­lo­mem
crem­le­bi mo­iw­min­da, _ sa­Te­ni­ka Sem­x­v­da ga­xa­re­bu­li, miTx­ra, is
Sa­vi de­pe­Se­bi sul tyu­i­li yo­fi­lao, bi­We­bi ka­ran­tin­Si ari­an
da ma­le dab­ru­ned­bi­a­no, mar­T­la eg­rea, gi­or­gi? iq­ne­ba Ce­mi da­
Ti­kos da­Rup­vis am­ba­vic tyu­i­lia da mec da­mib­run­des qma­ri?! _
sa­lo­me ise Seh­yu­reb­da gi­or­gis, TiT­qos mis­gan sik­v­dil-si­cocx­
uflis samsjavro 189
lis ga­na­Ce­ns mo­e­li­so.
am­den Wir­na­xul gi­or­gis yel­Si mo­aw­va boR­ma, xor­xi et­ki­na,
sity­vis Tqma ve­Rar mo­a­xer­xa, Ca­ax­ve­la, iq­ve mdgar su­ras das­w­
v­da, mar­cxe­na xe­liT da ram­de­ni­me ylu­pi mos­va. zo­si­me qan­da­ke­
ba­sa­viT ij­da, mo­kun­tu­li­yo, ug­r­Z­no­be­li sa­xiT sadRac uxi­lav
wer­tils miS­te­re­bo­da, gul­Si ki cecx­lis ko­ri­an­te­li en­To.
_ gi­or­gi, sa­Te­ni­kam mar­Ta­li miTx­ra? _ ga­u­me­o­ra kiTx­va
sa­lo­mem.
_ eg­rea, eg­re, sa­lo­me, _ mo­e­ria Tavs gi­or­gi, _ ma­le yve­
la dab­run­de­ba, ex­la ka­ran­tin­Si Za­li­an bev­r­ni ari­an, saq­me­ebs
ga­ar­k­ve­ven da...
_ Sen xom ar­sad mo­gik­ravs Tva­li, gi­or­gi?
_ pir­ve­lad er­Tad vib­r­Zo­diT, mem­re me da­vi­We­ri da mas
Sem­deg aRar Sem­x­ved­ria, is ige­Ti vaJ­ka­cia, mte­ri ve­ra­fers da­
ak­lebs, vefx­vi­viT ib­r­Zo­da, _ ga­am­x­ne­va gi­or­gim.
_ si­cocx­le iman Se­mi­nar­Cu­na, _ yrud wa­mo­iwyo zo­si­mem, _
mtris tan­kists un­da de­vecx­ri­le av­to­ma­tiT, me da­nis me­ti ara­
fe­ri mqon­da, da­Tam ga­da­a­ta­ra zed av­to­ma­tis je­ri.
_ va­i­me, Senc aqa xar, zo­si­me, ig­re da­vi­be­ni, verc ki Se­gam­C­
nie, Rmer­T­ma ga­ga­xa­ros, rac Se­na glo­cav, Ce­mi bi­We­bic xom sul
Sen xse­ne­ba­Si ari­an. Cven da­Cag­rul ojaxs xsnad me­ev­li­ne. Tu
me ver Sev­Ze­li, bi­We­bi da­gi­fa­se­ben amags, Tu ara da, Rmer­Ti ar
da­gi­kar­gavs mag si­ke­Tes, ke­Ti­lo ka­co.
sa­lo­me co­ta xans ga­Cum­da, me­re da­u­ma­ta: _ Tu da­Ti­kos­Tan
er­Tad omob­di, ra­to er­Txel ar wa­mog­c­da?
zo­si­me uxer­xu­lad Se­iS­muS­na.
_ ra vi­ci, mem­re dav­Sor­diT, mas Sem­deg aRar mi­na­xia da ar
min­do­da Sen­T­vis gu­li ge­me­te­xa.
_ cocxa­li iq­ne­ba, zo­si­me, da­Ti­ko?
_ ma­ga­ri qa­li xar, sa­lo­me, gu­li ar ga­i­te­xo, vaJ­ka­ce­bi
gvib­run­de­bi­an, yve­la­fe­ri kar­gad iq­ne­ba, _ mra­val­m­niS­v­ne­lov­nad
uTx­ra zo­si­mem.
_ Sen ras ity­vi, gi­or­gi? _ sa­lo­me ver dak­ma­yo­fil­da zo­
si­mes pa­su­xiT.
_ cocxa­li iq­ne­ba, ai, na­xav, sul ma­le dab­run­des.
_ ka­ran­tin­Sia al­baT, ara?
_ eg­re iq­ne­ba, eg­re.
190 givi somxiSvili
_ Rmer­T­ma ga­ga­xa­ros, gi­or­gi, ro­gorc ex­la Sen me ga­ma­xa­re.
Ce­mi bi­We­bi xom cas ewe­vi­an. kar­gad iya­viT. Cve­ni Wi­ri gva­wu­xebs
da ojax­Tan mar­to yof­na ki ar da­ga­ca­deT, _ sa­lo­me ga­xa­re­bu­
li wa­vi­da.
zo­si­me isev ise ij­da mo­kun­tu­li.
_ ra mo­i­kun­te, bi­Wo, avad xom ara xar, sul kan­ka­leb, _
ga­uk­vir­da gi­or­gis.
_ ex, sawya­li sa­lo­me, da­i­je­ra, dro­e­biT ma­inc iyos ime­diT,
mem­re bi­We­bi wa­mo­iz­r­de­bi­an da iq­ne­ba mwu­xa­re­bac nel-ne­la ga­
xun­des, _ Ca­i­la­pa­ra­ka zo­si­mem.
_ Sen ro­gor la­pa­ra­kob, xom ara­fe­ri ici?
_ sawyals da­Rup­vis de­pe­Sa mo­u­vi­da.
_ mem­re ra, rom mo­u­vi­da, ga­na yve­la mar­T­l­de­ba?!
_ ex, gi­or­gi! _ xe­li Ca­iq­nia zo­si­mem.
_ ra iyo, ka­co, ra gu­li gag­te­xia!
_ xom ara­vin gvis­mens?
_ ara, qa­le­bi suf­ras awyo­ben.
_ vi­ci, rac aris imis Tavs, mag­ram ver miT­q­via, sa­nam bi­We­
bi da­iz­r­de­bi­an, ime­diT iy­v­nen, mem­re ki me Tvi­Ton gav­y­ve­bi da
vaC­ve­neb ma­mis saf­lavs, min­dor­Si dav­k­r­Za­leT, Tan ger­ma­ne­le­bi
mog­v­dev­d­nen. is ad­gi­li kar­gad vis­wav­le, ru­ka maqvs spe­ci­a­lu­
rad ga­ke­Te­bu­li ad­vi­lad mi­sag­ne­bi rom iyos. ro­gorc ki sa­Su­
a­le­ba iq­ne­ba, auci­leb­lad ga­da­vas­ve­neb sad­me Zma­Ta sa­saf­la­o­ze,
_ zo­si­me da­dum­da.
_ vai, Sen Ce­mo Tao, ra ube­du­re­ba dat­ri­al­da Cvens ir­g­v­
liv, me ki­dev ga­vit­li­ke ena da yve­la­sa vpir­de­bi, da­Ru­pu­li
vaJ­ka­ce­bis dab­ru­ne­bas, Ca­saq­va­ve­be­li ara var ex­la me?! _ gu­li
mo­u­vi­da Ta­vis Tav­ze gi­or­gis.
_ Ca­saq­va­ve­be­li ki ara, swo­red ro­gorc sa­Wi­ro iyo, ig­re
Tqvi, ga­uS­vi sawyal sa­Te­ni­kas sik­v­di­lam­de qon­des ime­di, rom
za­qa­ra da­ub­run­de­ba, dae yve­la fron­ti­dan Ca­mo­suls si­xa­ru­
liT elo­de­bo­des, rom mi­si Svi­lis am­ba­vi Se­ityos, ra da­Sav­de­ba
amiT? dae yve­la ada­mi­an­ma ime­diT icocx­los am qve­ya­na­ze.
_ swo­res am­bob, zo­si­me, mgo­nis eg­re uf­ro sjo­bia, crem­li
da glo­va ig­rec ax­r­Cobs sa­co­dav Cven xalxs, sjo­bia ime­di qon­
deT, Tun­dac is aux­de­ne­li iyos.
qa­leb­ma pa­ta­ra ma­gi­da ga­awyes.
uflis samsjavro 191
_ mo­di, ex­la Ti­To Wi­qiT da­vi­lo­coT, zo­si­me, sadReg­r­Ze­
le­be­li bev­ri gvyavs, etyo­ba Se­san­do­ba­ric ara­nak­le­bi. bi­We­bi
er­T­ma­neTs va­ba­reb­diT, vinc ga­dar­Ce­ba, pir­vel rig­Si om­Si da­Ru­
pul­Ta Se­san­do­ba­ri da­li­o­so.
gi­or­gim mar­cxe­na xe­liT da­as­xa xe­la­di­dan Wi­qeb­Si Rvi­no.
_ mo­di, da­Tas Ta­ma­do­biT om­Si da­Ru­pu­li bi­We­bis Se­san­do­ba­
ri iyos, _ Wi­qa xel­Si aiRo da fex­ze ad­ga.
zo­si­mem zus­tad mo­Zeb­na Ta­vi­si Wi­qa, mu­Wa­Si da­i­Wi­ra, co­ta
xans ase dar­Ca gaS­te­re­bu­li, me­re Tvi­To­nac ad­ga da gi­or­gis
da­ur­tya Wi­qa.
_ ex, Za­li­an ar me­si­a­mov­na da­Tas da­Rup­vis am­ba­vi, lo­mi­viT
iyo da­loc­vi­li, Se­u­po­va­ri da uT­q­me­li. xo­ma vTqvi, pir­ve­lad
er­Tad vo­mob­diT, Zne­li dro iyo ma­Sin, sul ukan vi­xev­diT, is
ki mter­ze ji­qur iwev­da, ukan­da­xe­va ar un­do­da, tyvi­is wvi­ma­Si
warbs ar Se­ix­ri­da, kon­t­r­Se­te­va­ze pir­ve­li mi­di­o­da. TiT­qos
tyvi­ac eri­de­bo­da, uxor­co­sa­viT iyo. bo­lo brZo­la­Si me da­vi­
We­ri, ukan vi­xev­diT, tyvia mu­cel­Si mom­x­v­da, mal-ma­le gon­sa
vkar­gav­di. sa­mi ki­lo­met­ri ma­ta­ra zur­giT, sa­ni­ta­rul na­wils
Ca­ma­ba­ra. Tur­me Tvi­To­nac fex­Si iyo daW­ri­li yum­ba­ris nam­s­x­v­re­
viT, Ceq­mis ye­li gag­le­jo­da da iqi­dan sis­x­li Jo­nav­da. eqi­meb­ma
da­i­na­xes da Za­laT Se­ux­vi­es, To­rem ara kis­ru­lob­da. im Ra­mes
med­san­bat­Si dar­Ca, Ce­mi ope­ra­ci­is am­ba­vi Se­ityo, eqi­mebs eT­q­vaT
auci­leb­lad ga­dar­Ce­bao. di­liT mo­vi­da, ma­xa­ra kar­gad iq­ne­bio,
ge­me­mem­S­vi­do­ba da koW­lo­biT ga­i­pa­ra Ta­vis na­wil­Si, Tum­ca eqi­
me­bi ar uS­veb­d­nen; ai, ra ka­ci iyo da­Ta.
_ da­Tas Se­san­do­ba­ri iyos, col-Svi­li ucocx­los, Svi­le­bic
ma­ma­sa gve­nan, ar ma­ak­l­de­ba qi­ziys da­Tas ji­la­gis vaJ­ka­ce­bi! _
zo­si­mem Wi­qa ga­mo­ca­la, _ mi­a­ge­bos, _ Tqva da tax­t­ze da­eS­va...
so­fel­Si sa­nam Za­xils da­iwyeb­d­nen, xa­re­ba­anT gi­or­gi dab­run­
dao, bi­We­bi sawyo­bis gam­ge _ `gve­li­xes~ ex­ve­we­bod­nen, be­Rel­Si
Seg­viS­vi da Ci­te­bi dag­va­xo­ci­neo.
_ ara, Tqven ex­la xva­vebs ver ga­ga­Te­li­nebT! _ ga­daw­v­ye­tiT
uTx­raT `gve­li­xem~.
_ Sig e, bu­i­na rom daf­ri­navs, ram­den xor­bals Sa­Wa­men, aqeT
un­da gvex­ve­web­yo­de,. Cven ki­dev gex­ve­we­biT da ar gviS­veb, _
da­a­sa­bu­Ta Ta­vi­an­Ti Txov­nis sa­zo­ga­do­eb­ri­vad ga­mar­T­le­bu­lo­ba
bi­We­bis ata­man­ma, `na­po­pi­an­ma~ So­Tam.
192 givi somxiSvili
_ ara, mawy­diT aqe­dan! me­o­reT ar da­gi­na­xoT sawyo­bis te­ri­
to­ri­a­ze, To­rem vai Tqve­ni bra­ni! _ da­i­muq­ra `gve­li­xe~.
_ vi­Tom te­ri­to­ri­a­ze ra­Ra­to arao?! _ ga­mom­w­ve­vad kiTxa
gab­ra­ze­bul­ma `na­po­pi­an­ma~ So­Tam.
_ imi­to­mao! _ ag­de­biT upa­su­xa `gve­li­xem~.
_ vaaa! _ dam­ci­na­vad ga­ik­vir­va `na­po­pi­an­ma~.
_ va da ba­bu­a­Se­ni­sa! Tu ga­mo­gi­qa­ne es jo­xi, va-s xel­Si da­
ga­We­ri­neb! _ aijag­ra `gve­li­xe~ da rcxi­lis mok­le jo­xi xel­Si
Se­at­ri­a­la.
_ wa­mo­diT, bi­We­bo, To­rem ma­gas Wkua ar da­uS­lis! _ ur­Cia
bi­Webs da sak­ma­ris man­Zil­ze mos­cil­d­nen, rom nas­ro­li jo­xi
ar mos­we­o­daT.
_ aba, er­Tx­mad! _ udi­ri­Jo­ra bi­Webs `na­po­pi­an­ma~ So­Tam da
yve­lam er­Tad da­i­Za­xes: _ vaaaa!!!
_ aba, da­mi­de­qiT, Tu bi­We­bi xarT! _ `gve­li­xes~ bav­S­vo­ba­Si
mo­e­te­xa mar­cxe­na fe­xi da gva­ri­a­nad da­mok­le­bo­da, ax­la xtun­
va-xtun­viT ga­mo­ud­ga bi­Webs.
_ `gve­li­xe~ ra­to ma­Sin ar dar­bo­di, ro­ca omi iyo, ge­Si­no­
da fron­t­ze ar mox­ved­ri­li­yav?! _ mi­a­Za­xes bi­Web­ma da ad­gi­li
ic­va­les.
`gve­li­xe~ aqo­Si­ne­bu­li ga­Cer­da.
_ `gve­li­xe~, ga­na ar vi­ciT ra­to ar gva­xo­ci­neb Ci­tebs,
mar­c­v­lis da­nak­liss mem­re ve­Ra­ra­vis ga­da­ab­ra­leb! _ yvi­ri­liT
aux­s­na saq­mis vi­Ta­re­ba `na­po­pi­an­ma~ So­Tam.
`gve­li­xem~ jo­xi xel­Si Se­a­Ta­ma­Sa.
_ na­po­pi­a­no, Ca­mi­var­de­bi xel­Si da mem­re sxva han­g­ze am­Rer­
de­bi, de­das gi­ti­reb!
_ `gve­li­xe~, xor­b­lis da­nak­li­si Tag­vebs da­ab­ra­le, Cvenc
da­gi­das­tu­rebT, oRond Ci­te­bi dag­va­xo­ci­ne, _ er­Tx­mad sTxo­ves
bi­Web­ma.
ga­su­qe­bul­ma da Ri­pi­an­ma `gve­li­xem~ ve­Rar mo­iT­mi­na da bi­
Webs kar­ga man­Zil­ze sdia rcxi­lis jo­xiT, mag­ram ras da­i­Wer­da
sir­bil­Si ga­wa­fu­lebs, Ta­vi­si grZel­mok­le fe­xebiT; da­i­Ra­la,
isev auty­da qo­Si­ni.
bi­We­bi isev ga­Cer­d­nen So­ri­ax­los, ge­las uceb ga­ax­sen­da, er­
Txel bir­Ji­dan sax­l­Si rom mi­yav­da, zo­si­mes mo­uy­va, `gve­li­xem~
ro­gor wa­ar­T­va na­xe­va­ri So­Ti pu­ri, de­da­Sens gu­Sin zed­me­ti
uflis samsjavro 193
mi­ve­cio. kol­me­ur­ne­o­ba erT pe­ri­od­Si iZu­le­bu­li iyo pu­ri
Tvi­Ton ga­mo­ecxo da dRe­Si Ti­To na­We­ri sa­mu­Sa­o­ze ga­mo­su­le­
bi­saT­vis da­e­ri­ge­bi­na. sawya­li qa­le­bi ki Ta­vis wils dam­Se­ul
Svi­lebs uto­veb­d­nen. Tav­m­j­do­ma­re xos­rom SeZ­lo re­zer­ve­bis
ga­mo­nax­va da da­ad­gi­na, rom vi­sac mci­rew­lo­va­ni Svi­li yav­da,
Ti­To na­We­ri imis­T­vi­sac mi­e­caT. `gve­li­xe~ sawyo­bis gam­ge ki
aTas­na­ir xri­kebs po­u­lob­da, rom es da­va­le­ba ar Se­es­ru­le­bi­na
da sawya­li dam­Se­u­li ada­mi­a­ne­bis, ise­dac mci­re ulu­fa mi­eT­vi­
se­bi­na. er­Ti am epi­zod­Ta­ga­ni mo­uy­va zo­si­mes ge­la. _ wur­be­laa
nam­d­vi­li, _ Ca­i­la­pa­ra­ka zo­si­mem da zed­ve eq­s­p­rom­tad leq­si
da­a­yo­la:
Se `gve­li­xe~, oin­ba­zo,
mas­xa­rav da yo­mar­ba­zo,
yve­la­fer­Si wils raT ideb,
gvpa­rav, ZRe­bi, zo­mas ar grZnob;
Cve­ni ma­me­bi Ca­mov­len,
rom eg qo­ni sul ga­gaZ­ron.
ge­lam swo­red es leq­si Tqva xma­maR­la. bi­Webs Za­li­an mo­e­wo­
naT da er­Tad da­a­gu­gu­nes:
Se `gve­li­xe~, oin­ba­zo,
mas­xa­rav da yo­mar­ba­zo...
`gve­li­xes~ sib­ra­zi­sa­gan cecx­li mo­e­ki­da, mag­ram ga­mo­dev­ne­ba
ga­da­i­fiq­ra, az­ri ara hqon­da, ma­inc ver da­e­we­o­da, gi­ne­bi­Ta da
jo­xis qne­viT gab­run­da ukan.
sul xuT­ni iy­v­nen `na­po­pi­a­ni~ So­Ta, ro­mel­sac es sa­xe­li
imi­tom Se­ar­q­ves, rom tu­Ce­bis ki­de­e­bi sul sve­li hqon­da da
da­SaS­ru­li; la­pa­ra­kis dros dor­b­li mo­ad­ge­bo­da xol­me da ba­
xa­la­sa­viT na­po­pe­bi uC­n­de­bo­da. ge­la, zo­si­mes me­zo­be­li, za­u­ris
asa­ki­sa iyo, erT klas­Si swav­lob­d­nen, edi­Se­ra xa­re­ba­anT gi­or­
gis bi­Wi, go­gi­as asa­ki­sa iyo, na­po­pi­a­ni So­Ta ki mas­ze ori wliT
uf­ro­si, Ta­nac kol­me­ur­ne­o­bis er­Tad-er­Ti man­qa­nis mZRols,
e­lam sok­ra­tas ex­ma­re­bo­da xol­me, xSi­rad miy­ve­bo­da re­i­seb­Si,
man­qa­nis ta­re­bac ico­da da bi­Web­Si sat­ra­ba­xo hqon­da.
_ xa­re­ba­anT gi­or­gi mo­su­la! _ To­fi­viT ga­var­da es xma.
edi­Se­ra dab­ne­u­li id­ga, uceb ver mix­v­da Tu si­xa­ru­li­sa­gan
mo­u­vi­da, ad­gil­ze ga­SeS­da.
_ bi­Wo, ra len­Ci­viT dam­d­gar­xar, ar ges­mis? xa­re­ba­anT gi­
194 givi somxiSvili
or­gi mo­su­lao, xa­re­ba­anT gi­or­gi ma­ma­Se­ni ar aris! _ aux­s­na
So­Tam.
_ va­i­me, ma­ma­Ce­mi mo­su­la! _ uceb iy­vi­ra edi­Ser­ma da sax­li­
sa­ken gaf­rin­da, da­nar­Ce­ne­bic ukan miy­v­nen.
Tva­le­biT Wam­d­nen bi­We­bi sa­xe­na­i­a­rev gi­or­gis da Ta­vi­anT ma­
meb­ze oc­ne­bob­d­nen.
_ bi­We­bo, ar­sad wax­vi­deT, ga­viq­ce­vi, zo­si­me Zi­as va­xa­reb,
iq­ne­ba aq wa­mos­v­la un­da, mo­viy­van da... _ge­la zo­si­mes­Tan ga­iq­ca,
zo­si­me rom mo­iy­va­na, isev bi­Webs Se­u­er­T­da.
isi­ni xa­re­ba­anT gi­or­gis nax­viT da edi­Se­ris bed­ni­e­re­biT
ga­xa­re­bu­le­bi sax­l­is ukan dam­s­x­da­riy­v­nen da xma­maR­la oc­ne­bob­
d­nen:
_ ma­ma­Ce­mi mSe­neb­lo­bis bri­ga­da­Si mu­Sa­ob­da, mTel gzebs isi­
ni ake­Teb­d­nen, aq rom yo­fi­li­yo, ex­la yve­la gza­ze as­fal­ti iq­
ne­bo­da, sof­lis xev­zec did xids ga­a­ke­Teb­da, Rva­ris mo­var­d­nis
dros rom gaR­me­le­bi aqeT ve­Rar ga­mo­di­an. iciT ram­xe­la wyals
ga­mo­iy­van­da? yve­la uban­Si sa­ku­Ta­ri wya­ro gveq­ne­bo­da, ici ram­
de­ni ra­me Se­eZ­lo? _ yve­bo­da oc­ne­ba­Si gar­Tu­li So­Ta.
_ ma­ma­Ce­mi ko­leq­tiv­Si igeT Zro­xebs mo­iy­van­da, er­Ti mo­iw­ve­
li­da im­dens, rac ex­la mTe­li bri­ga­dis Zro­xe­bi iw­ve­li­an, mem­re
so­fel­Si Ca­mo­iv­li­da, Cven na­Ri­ta sa­qo­nels sul sa­yas­bo­Si Ca­a­ba­
reb­da, yve­las or-or Zro­xas Ca­mo­u­ri­geb­da, mem­re ge­na­xa, yve­li,
ka­ra­qi, rZe, er­bo, _ am­bob­da go­gia.
am dros mo­vi­da ge­lac da gver­diT mi­uj­daT.
_ im­den xor­bals mo­iy­van­da, sax­leb­Si am­ba­ri yve­las gav­se­
bu­li gveq­ne­bo­da, pu­ri ram­de­nic gin­da, yo­vel dRe To­ne­Si sul
axal-axals ga­mo­acxob­d­nen. So­ko­la­di xom nu ity­vi, bze­sa­viT
ey­re­bo­da.
_ ro­go­ria So­ko­la­di? _ ikiTxa ge­lam.
_ grZe­li, TeT­ri, TeT­ri, ro­gorc bam­bis qu­la, xels rom
da­a­Wer, bam­ba­sa­viT ike­ce­ba, im­xe­la pu­ri Se­giZ­lia mu­Wa­Si da­i­Wi­
ro, _ aux­s­na So­Tam.
go­gi­as da za­urs eW­vi Se­e­pa­raT, maT er­Txel Wa­mes Sa­vi da
Zal­ze tkbi­li kam­fe­ti, So­ko­la­diao, uTx­res, mag­ram Se­da­ve­ba
ver ga­be­des, iq­ne­ba So­Tam nam­d­vi­li So­ko­la­di sxva ici­so.
_ ma­ma­Ce­mi aq rom yo­fi­li­yo, Cven so­fel­Si aerod­roms aaSe­
neb­da (ge­las ma­ma mfri­na­vi iyo) suy­ve­las sa­ku­Tar TviT­m­f­ri­
uflis samsjavro 195
na­vebs Ca­mo­u­ri­geb­da, qa­laq­Si ma­ta­reb­liT aRa­ra­vis ga­uS­veb­da,
sul TviT­m­f­ri­na­viT ga­da­af­ren­da. mag­ram ara uSavs, Ca­mo­va da
yve­la­fers mo­as­w­rebs, _ da­as­k­v­na ge­lam.
is­x­d­nen bi­We­bi sax­lis ukan da ma­mis siT­bos mo­nat­re­bu­le­bi
oc­ne­be­biT ik­lav­d­nen sur­vils.

sof­lis bir­Ja­ze
_ ge­la, bi­Wo, gak­ve­Ti­le­bi is­wav­le? _ hkiTxa Ta­vis ala­ya­
fis kar­Tan mjdar­ma zo­si­mem.
_ ra­Ra dro­sia, zo­si­me Zi­av, Ta­nac dRes kvi­raa, dro bev­ri
maqvs.
_ aba, ma­Sin, Tu ar ge­za­re­ba, sof­lis bir­Jam­de mi­ma­ci­le,
pa­ta­ras wa­vi­sa­ub­reb da mem­re me Tvi­Ton gad­mo­val.
_ bi­Web­Tan viq­ne­bi mec, ro­ca sax­l­Si dab­ru­ne­bas da­a­pi­reb,
da­mi­Za­xe da er­Tad wa­mo­valT.
_ kar­gi ma­Sin, ra­xan yve­la sa­kiTxi mog­va­re­bu­lia, was­v­la­Ra
dag­v­r­Ce­nia, _ zo­si­mem Ri­mi­liT wa­av­lo mar­cxe­na xe­li ge­las,
mar­j­ve­na­Si ki Con­gu­ri da jo­xi er­Tad da­i­Wi­ra da gzas ga­ud­
g­nen.
sof­le­lebs Tav­Sey­ris ad­gi­li cen­t­r­Si hqon­daT mTa­va­ri
gzis pi­ras. sof­lis ma­Ra­zi­is gver­diT mowyo­bil grZel skam­ze,
di­di Wadaris qveS ik­ri­be­bod­nen, ro­ca Ta­vi­su­fa­li dro hqon­
daT; xan­Si­Se­su­li mo­xu­ce­bi, mSro­me­li ka­ce­bi; go­go­bi­Webs maT­
Tan mis­v­la ek­r­Za­le­bo­daT, mxo­lod im Sem­Tx­ve­va­Si mi­vi­dod­nen,
Tu ro­me­li­me ga­mo­i­Za­xeb­da; isi­ni iqa­ve sof­lis klu­bis baR­Si
Ta­ma­Sob­d­nen.
_ ga­mar­jo­baT, xal­xo! _ mi­e­sal­ma zo­si­me bir­Ja­ze Seg­ro­vil
ka­cebs.
_ zo­si­mes ga­u­mar­jos! sa­da xar, bi­Wo, dRes rom ar ga­moC­
n­di, mo­viwyi­neT uSe­nod, _ usay­ve­du­res xan­Si­Se­sul­ma ka­ceb­ma,
_ aba, Ca­iw-Ca­ma­i­SiT, Su­a­ze Cav­s­vaT! _ aCoC­qol­d­nen ki­de­e­bi­sa­ken
ga­i­wi­es da zo­si­me grZe­li ska­mis Su­a­Si das­ves.
_ wels kar­gi mo­sa­va­li un­da gvqon­des, zam­Ta­ri sus­xi­a­ni
iyo, Wi­a­Ru­as sul mos­pob­da, ga­zafxu­lic gvi­an mo­vi­da, kvir­tis
ga­motyu­e­ba ver ma­as­w­ro, xi­li Tav­ze say­re­li mo­va, _ Tqva ga­
moc­dil­ma, mcxo­van­ma mo­xuc­ma la­za­rem, ro­mel­sac yve­la la­za­re
196 givi somxiSvili
pa­pas eZa­xo­da.
_ aga­Se­na Rmer­T­ma, la­za­re pa­pav, Se­ni naT­q­va­mi ar gam­tyu­ne­bu­
la. ra­Ra ex­la as­c­de­ba mi­zans, _ da­e­Tan­x­m­nen da­nar­Ce­ne­bi.
_ kar­ga xa­nia ege­Ti sus­xi­a­ni zam­Ta­ri ara gvqo­nia, Zlivs
ga­va­ta­neT ga­zafxu­lam­de.
uflis samsjavro 197
_ Cven Zlivs ga­va­ta­neT da `xo­le­ram~ ki gva­ri­a­nad ma­iT­bo
xe­le­bi, yi­da da yi­da tye, mag So­bel­ZaR­l­ma.
_ ro­gor auwia fa­si, ka­co! erT urem­Si sxva wleb­Tan Se­da­
re­biT or­mags iTxov­da, gag­v­Rar­c­la mag amo­sag­deb­ma!
_ ne­ta ras uS­v­re­ba am­dens?
_ras uS­v­re­ba da `kob­ra~ ilas­Tan da ki­dev vi­Ra­ca ma­ga­sa­viT
bnel xal­x­Tan Tur­me zar­sa Ta­ma­So­ben, rac Cve­na gvZar­c­vavs,
sul imaT ay­ris.
_ mag ox­rebs aRar ga­mo­uC­n­daT pat­ro­ni? am­bo­ben, ek­le­si­a­Si
Ta­ma­So­ben xol­meo.
_ Svi­le­bo, mag saq­me­ze dam­d­gar kacs kar­gi bo­lo ara aqvs,
ki­sers Tvi­Ton ma­i­te­xa­ven; ma­gaT arc co­li ici­an, arc Svi­li,
arc am­xa­na­ge­bi da pa­ti­o­sa­ni Sro­ma, Ta­vi­an­Ti Ta­vis ube­du­re­bi
ari­an, Rmer­Tic gam­wy­ra­li yavT, _ da­as­k­v­na la­za­re pa­pam.
_ eg mar­Ta­lia, zo­si­me, ra­sac am­bo­ben, maT­ra­xiT mag­ra sce­
mao?
_ Ce­mi ce­ma raT un­da, Ta­vi­si mru­de Wkva scems, _ mo­e­ri­da
pir­da­pir pa­su­xis ga­ce­mas zo­si­me.
zo­si­me rad gin­da, ka­co, me Tvi­Ton vna­xe ub­nis rwmu­ne­buls
rom eub­ne­bo­da, mce­ma da un­da vu­Civ­loo.
_ iman ra­Ra uTx­ra?
_ gir­Cev­nia wyna­rad iyo, To­rem ma­gas ve­ra­fers da­ak­leb, Tva­
le­bi sam­Sob­lo­saT­vis Se­u­wi­ria, Sen ki cod­vebs mo­giCx­re­ka­ven
da me ve­Rar giS­ve­lio.
_ da­xe, ra Wkvi­a­ni yo­fi­la, Ta­nac etyo­ba kar­gad ari­an. `me
ve­Rar giS­ve­li­o~. e!
_ ho, eg­rea, mi­na­xavs, ro­gor qe­i­fo­ben metye­vis sax­l­Si.
_ `xo­le­ra~ gan­sa­kuT­re­biT Cven gvaZ­robs tyavs, Ta­vis sof­
le­lebs uf­r­Txil­de­ba.
_ ras am­bob, ka­co, aba, ima­Ta kiTxe, sis­x­li ga­mog­v­wo­vao,
mo­sak­la­vad ar da­in­do­ben.
_ mok­led, uvar­gi­si ka­ci yvel­gan uvar­gi­sia, _ da­as­k­v­nes
bo­los.
_ zo­si­me `xo­le­ra­ze~ araf­ri leq­si ar ici, rom gvim­Re­ro?
_ ra­to­mac ara, Tu sur­vi­li gaqvT, vec­de­bi ra­me mo­vi­fiq­ro.
_ aba, Sen ga­xa­re­bas, co­ta gag­vam­xi­a­ru­le, _ wa­a­qe­za la­za­re
pa­pam.
198 givi somxiSvili
zo­si­mem Con­gu­ri mo­i­mar­j­va, si­mebs xe­li Ca­mok­ra, zo­gi da­
Wi­ma, aawyo da sim­Re­ris me­lo­di­a­ze aaJ­Re­ra, co­ta xans ese uk­
rav­da, me­re da­am­Re­ra:
ro­ca mter­ma Cve­ni ze­ca
mex­Ta­te­xiT SeZ­ra,
`xo­le­ra~ si­ka ga­iq­ca
da so­ro­Si SeZ­v­ra.
_ xa! xa! xaaa! _ axar­xar­d­nen msme­ne­le­bi. _ va, ra mag­ra Tqva
ka­co!
_ da­a­caT, da­a­caT, xal­xo, ga­vi­des bo­lo­Si, _ Tan ga­af­r­Txi­
les er­T­ma­ne­Ti.
zo­si­me ag­r­Ze­leb­da dak­v­ras, rom mi­Cum­d­nen, isev da­im­Re­ra:
gan­sac­del­ma mo­iTxo­va
ka­cis Tav­ze xma­li,
Se­i­yar­nen vaJ­ka­ce­bi,
rwme­na mar­c­v­les xva­lis.
_ hai, de­da­sa! _ wa­mo­i­Za­xes aqeT-iqi­dan.
mter­ze ris­x­viT Se­i­mar­T­nen,
qe­di hqon­daT xa­ris,
ke­de­li­viT aRi­mar­T­nen
ga­a­mag­res mxa­ri.
bev­ri sis­x­li da­iR­va­ra,
crem­l­ma daw­va Tva­li,
af­Tars ki pir­Si Ca­as­xes
tyvia, ro­gorc wya­li.
oTx­Si amo­i­Res ti­kad
ve­Rar Se­Wams mwva­nils,
_ ve­nac­va­le! ra mag­rad Tqva?! mwva­nils ki ara, kak­lis mu­ra­
ba mog­v­Txo­va. xa! xa! xaaa! _ isev axar­xar­d­nen msme­ne­le­bi.
es `xo­le­ra~ si­ka dar­Ca
Ta­vis bed­ze mwyra­li;
fex­Si Zua ga­mos­v­lia,
ze­ze­u­lad lpe­ba,
sam­Sob­los imis msgav­seb­ze
si­na­nu­li rCe­ba.
_ aga­Se­na Rmer­T­ma! ra swo­re Tqva, ka­co!
_ am­bo­ben, fe­xi aRar ur­Ce­bao!
uflis samsjavro 199
_ axia ma­ga­ze! sam­Sob­lo­si da xal­xis mo­Ra­la­te wur­be­la
ara­vis Se­e­na­ne­ba.
_ nu ge­Si­nia, arc ma­gas eb­ra­le­ba ara­vin.
_ ho­da, ba­ri-bar­Si viq­ne­biT, Se­uZ­lia mi­ZaR­l­des.
_ zo­si­me, es leq­si ax­la ma­i­go­ne, Tu di­di xa­nia fiq­rob­
di?
_ swo­re giTx­ra, `xo­le­ra~ si­ka imis Rir­si ar aris, rom
ma­ga­ze di­di xa­ni vi­fiq­ro.
_ aba, Tu ex­la uc­bad ga­leq­se, er­Ti ki­dev Tqvi da, Tu mo­
a­xer­xe, ma­Sin mar­T­la da­gi­je­rebT.
_ vis­ze vTqva?
_ isev `xo­le­ra­ze~.
_ kar­giT,vec­de­bi.
zo­si­mem isev ga­mar­Ta Con­gu­ri.
isev ga­is­ma nac­no­bi me­lo­dia.
zo­si­me uk­rav­da da Tan az­rebs awyob­da. Con­gurs JRe­ra da­u­
dab­la da da­iwyo:
`xo­le­ra~ si­ka Ci­o­da
Ca­Tav­da omis me­xio,
me ki qus­le­bi­dan vcvde­bi,
ver mo­vir­Ci­ne fe­xio.
ra­to `kob­ra~ ila­sa­viT
ar amo­vig­de Tva­lio;
erT fex­ze car­s­ki mac­via,
me­o­re­ze mdis wya­lio;
omi­dan bev­ri dab­run­da
ma­ga­ri, ro­gorc sa­lio,
me ki saf­lav­Si Cam­y­ve­ba
im cxe­nis Zu­is Sa­rio.
_ xa! xa! xaaa!!! _ si­ci­liT ca Se­a­zan­za­res msme­ne­leb­ma, kar­
ga xans ve­Rar dawy­nar­d­nen. xma­ur­ze ax­lo-max­lo sax­le­bi­dan
ga­mo­vid­nen gle­xe­bi, ma­Ra­zi­is noq­re­bi da myid­ve­le­bic mi­e­mat­nen
maT, bo­los sof­lis klu­bi­dan da bib­li­o­Te­ki­da­nac ga­mo­i­Sa­la
xal­xi.
_ ra am­ba­via? _ ikiTxes.
_ bir­Ja­ze brma zo­si­me zis, leq­sebs Txzavs da Ta­na mRe­ris
`xo­le­ra~ si­ka­ze, um­Re­ria ex­la, _ mi­i­Res pa­su­xi.
200 givi somxiSvili
bir­Ja xal­xiT ga­iv­so.
_ aba, zo­si­me Tu mo­a­xer­xeb `kob­ra~ ila­ze gvim­Re­re ra­me.
_ eg ro­me­lia? _ ikiTxa la­za­re pa­pam.
_ wno­re­lia, min­d­v­re­bis ya­ra­u­lad da­u­niS­ni­aT, cxvi­ri­dan
Sxa­mi gad­mos­dis, _ mi­i­Ro pa­su­xi.
zo­si­mem isev Ca­moh­k­ra Con­gurs:
_ om­Si rom ar wa­su­li­yav,
Tva­li wkep­liT mo­i­xa­ze,
Se mru­So da yo­mar­ba­zo,
eg ra tvi­niT mo­i­saz­re?!
bal­Rebs erT Tav­Tavs ar atan,
ar ga­wu­xebs ro­gor uWirT;
qur­do­biT da av­ka­co­biT
xa­rob, ga­mo­iv­se ku­Wi.
ex­la cxe­niT da­ji­ri­Tob
ka­co­ba­Si yal­bi, fu­Wi,
Tav­ze ma­mal buzs ar is­vam
na­car­Si tils Tvli­di uwin.
bi­We­bi mob­run­de­bi­an,
eg qa­di­lic ge­geq­ce­va,
Rvar­Z­l­sa da Sxams ver da­an­Txev,
sul ji­gar­Si Ca­geq­ce­va.
_ va­Sa!!! _ da­i­qu­xa bir­Jam, _ Sen ge­nac­va­leT, zo­si­me, ra
pir­da­pir mo­ax­ved­ra, ka­co!!! _ did­xans xma­u­rob­d­nen da ar­Cev­d­nen
`kob­ra~ ilas leqss. _ ze­pi­rad un­da vis­wav­loT, aba, zo­si­me,
er­Ti ga­i­me­o­re da­vix­so­moT, ram­de­ni­me mo­em­za­da me­o­red mo­sas­me­
nad, rom ze­pi­rad es­wav­la.
_ mo­i­caT, ka­co, ex­la ma­gis droa?! _ jer ki­de bev­ri aqvs
sam­Re­ri.
_ zo­si­me, sawyo­bis gam­ge `gve­li­xe­ze~ gviTxa­ri ra­me.
_ `gve­li­xe­ze~ uk­ve mo­u­go­nia leq­si, go­go-bi­We­bi gza-gza
mRe­ri­an.
_ axa­li Tqvas ra ga­u­Wir­de­ba?
_ vTqva? _ ikiTxa zo­si­mem.
_ Tqvi, Tqvi!.. _ ax­ma­ur­da yve­la.
zo­si­mem da­iwyo:
sawyob­Si Tag­vi ga­aq­re,
uflis samsjavro 201
Sig aRar uS­veb be­Ru­rebs,
ga­ibRin­Ze da ga­suq­di,
yve­la xe­leb­Si Seg­yu­rebs.
xalxs luk­mas ise aac­li,
cod­viT ar da­i­da­ge­bi,
vir­Txa xar ka­cis si­fa­TiT
ara­mi luk­ma na­ge­mi.
ki­dev er­Txel ga­i­xa­res msme­ne­leb­ma da ax­ma­ur­d­nen.
_ ma­gas ama­ze me­ti bral­de­ba ra­Rad un­da, mi­u­ta­noT xos­ro
Tav­m­j­do­ma­res da ma­a­So­rebs iqi­dan.
_ eg­rec iq­ne­ba, da­vix­so­moT bi­We­bo da xos­ros ga­dav­ceT, nam­
d­vi­lad ga­ma­ag­debs.
_ xos­ro Tav­m­j­do­ma­re­ze Tqvi, zo­si­me, xos­ro­ze.
_ ara, xos­ro pa­ti­o­sa­ni mSro­me­li ka­cia, is amaT­Tan sax­se­ne­
be­li ar aris, _ iuara zo­si­mem.
_ ho­da, ro­go­ric aris, Sen ig­re Tqvi, _ da­a­Za­les er­Tx­mad.
zo­si­mem da­iwyo:
_ Cve­no xos­ro Tav­m­j­do­ma­rev,
pa­ti­os­nad ir­je­bi,
ub­ra­lo xar, mar­T­lis mTqme­li,
Sen ar ga­ibRin­Ze­bi.
ra vu­yoT, rom Sro­mis na­yofs
vir­Txe­bi xan ir­ge­ben,
dro­dad­ro xom Se­ni sus­xis
gak­ve­Til­sac ige­ben.
_ kar­gad Tqva!
_ eg­rea, xos­ro nam­d­vi­lad im­sa­xu­rebs, mag­ram mok­led moW­
ra zo­si­mem.
_ ara uSavs, mem­re da­vag­r­Ze­leb, _Se­pir­daT zo­si­me, yve­la
axar­xar­da.
_ elam so­lo­mo­na­ze Tqvi, so­lo­mo­na­ze.
_ ro­mel so­lo­mo­na­ze?
_ ko­leq­ti­vis mZRol­ze, eg er­Ti man­qa­na gvaqvs da ima­zec
ela­mi so­lo­mo­na gvi­zis. sul kan­ka­liT vsxde­biT zed, gve­Sinia,
sad­me ar ga­dag­v­ya­ros.
_ hooo, ga­vi­ge, ga­vi­ge, _ zo­si­mem isev Ca­moh­k­ra xe­li Con­
gurs:
202 givi somxiSvili
_ man­qa­na rom mar­cxiv mi­dis,
Sen mar­j­v­niv rad iyu­re­bi?!
bo­Zi gza­ze gad­mo­su­la,
Si­Sob, of­l­Si iwu­re­bi.
vinc eg Wi­ri ga­gi­Ci­na,
ne­tav, ra­tom ibe­Ca­va?!
wa­di, ga­mar­Te ure­mi,
dRe da Ra­me zi­de Ca­la.
ki­dev ga­i­xa­res msme­ne­leb­ma.
ax­la uk­ve er­T­ma­neTs ejib­re­bod­nen zo­si­mes leq­se­bis ze­pi­
rad dax­so­me­ba­Si.
_ kar­gi, es yve­la Ca­vuT­va­loT, mag­ram aba, `ox­v­ra~ va­no­
ze Tu mo­a­xer­xebs ra­mes, ima­ze ke­Ti­li ka­ci so­fel­Si xom ara
gvyavs.
_ Tu `ox­v­ra~ va­no­zec mo­a­xer­xe kar­gad Tqma, ma­Sin mar­T­la
mo­leq­se yo­fil­xar, Svi­lo zo­si­me, _ da­as­k­v­na la­za­re pa­pam.
_ me­Si­nia, la­za­re pa­pav, imi­si Rir­si rom ar ga­ma­mi­vi­des,
mag­ram ma­inc vec­de­bi, _ Tqva zo­si­mem da co­ta xniT Con­gu­ris
dak­v­ris Sem­deg da­am­Re­ra:
_ vi­sac ra Wi­ri awu­xebs,
er­Tad zur­g­ze aiki­de,
ma­la­mod da loc­vad iqec,
ga­i­lie, ga­i­yi­de,
sa­dac crem­li mos­wy­da Tva­lebs,
sul wveT-wve­Tad gul­ze mog­x­v­da;
yve­las wylu­li gtan­javs, gtki­va,
mi­tom gqvia, va­no `ox­v­ra~.
_ ai, mes­mis! _ Se­a­qo la­za­re pa­pam zo­si­me da mxar­ze xe­li da­ar­tya.
_ ki­dev gviTxa­ri, zo­si­me, _ ex­la er­T­ma­neT­ze mo­iTxo­ves
leq­se­bis SeTx­z­va.
_ eyo­fa, da­is­ve­nos, xum­ro­ba xom ar aris, igo­nebs da Tan
mRe­ris, Se­eS­viT! _ da­ad­gi­na la­za­re pa­pam.
Sek­re­bi­li xal­xi xma­u­riT da ya­ya­niT ne­la-ne­la ga­i­fan­ta,
isev Zve­li bir­Jis wev­re­bi Sa­mor­C­nen grZel skams.
_ xa­re­ba­anT gi­or­gi na­xeT, xal­xo? _ ikiTxa er­T­ma.
ga­mo­ir­k­va, rom bevrs jer ar yav­da na­xu­li.
_ ras am­bobs, ma­ga­ri brZo­li iyoo?
uflis samsjavro 203
_ xom iciT, ro­go­ri ka­cia, ze­me­ti la­pa­ra­ki ar uy­vars, is
ki ara, Ti­To oro­la sity­vas Zlivs amo­aZ­robs ka­ci pi­ri­dan; ise
ki, kar­gad aris na­Je­Ji.
_ ve­kiTxe­bi, ger­ma­ne­li Tu mo­gik­lavs-meT­qi, ga­i­ci­na. wye­u­li
omis mam­go­nis de­da va­ti­re, ka­ci rom ka­cis kvla­sa tra­ba­xob­
so. Cvenc ves­v­ro­diT da isi­nic gves­rod­nen, ra sat­ra­ba­xoa, Tu
vin­me mok­v­de­bo­dao,
_ uT­q­via, bi­We­bi yve­la­ni dab­run­de­bi­a­no, mar­Ta­lia?
_ ex, ma­gan ra icis, vin dab­run­de­ba da vin ara, kacs ar Sex­
ved­ria, xal­xi ki­dev bu­zi­viT ixo­ce­bo­da, maS, ara­vin mok­v­da?
_ nu ga­am­tyu­neb gi­or­gis, _ wyna­rad da­iwyo zo­si­mem, _ iman
yve­la­ze kar­gad icis, ra jo­jo­xe­Tic tri­a­leb­da fron­t­ze, mag­
ram ra eq­na, sa­co­dav qa­lebs ime­di mis­ca, dae, ime­diT icxov­ron
erT xans; vin icis, iq­ne­ba eg­re uf­ro jo­bia, To­rem me rac sik­
v­di­li vna­xe, rom Ca­mo­vi­a­ro da yve­las oja­xebs mo­vuTx­ro, ra
Sve­bas mov­g­v­ri amiT, nel-ne­la mo­u­SuS­de­baT Wri­lo­ba da mem­re
saq­me gvaC­ve­nebs, ro­gor uf­ro sjo­bia.
_ mar­Ta­li xar, mar­Ta­li! _ mi­a­Za­xes aqeT-iqi­dan.
_ Sen Tu na­xe, gi­or­gi, zo­si­me?
_ vna­xe, ro­gor ara, pir­vel­sa­ve dRes vi­ya­vi mas­Tan.
_ rao, ma­ga­ri brZo­le­bi iyoo?
_ Tqve da­loc­vi­le­bo, rac iyo, iq ar vi­ya­vi?!
_ ha, mar­T­la, ger­ma­ne­le­bi cxvre­bi­viT ari­an, un­da mis­d­ge da
Jli­too, mar­Ta­lia?
_ ma­gas is ityo­da, vinc omi ar icis ra aris. cxvre­bi­viT ki
ara, Wkvi­a­ne­bi ari­an, omis saq­mis cod­na da gam­be­da­o­bac ar ak­li­
aT. ma­ga­ri vaJ­ka­ce­bic bev­ri yav­daT, mag­ram da­a­ye­naT im su­lel­ma
git­ler­ma av­ka­co­ba­ze da saq­mec eg­re wa­u­vi­daT, To­rem maT­ze
cxvre­bi­viT ari­a­no, amis Tqma nam­d­vi­lad sir­cx­vi­lia.
_ Sen Tu mo­gik­lavs ger­ma­ne­li?
_ Tqve kai xal­xo, omis dawye­bi­dan or­moc­da­oTxi wlis
zafxu­lam­de sul fron­t­ze vi­ya­vi, mar­to er­Ti Tve mo­mi­wia
hos­pi­tal­Si yof­na, da­nar­Ce­ni er­Ti dRe ara vyo­fil­var zur­g­Si,
ro­gor iciT, eg Se­kiTx­va me­kad­re­ba? mag­ram mTe­li am xoc­va-Jle­
tis cod­va-bra­li imas mo­e­kiTxos, vinc xal­xebs am sa­Si­nel om­Si
ubiZ­ga, To­rem Tu vin­me mo­mik­lavs, rac dro ga­dis, uf­ro mZi­me
tvir­Tad maw­ve­ba gul­ze is cod­va; Tum­ca ra Ce­mi bra­li iyo, omi
204 givi somxiSvili
omia, mag­ram me xom ada­mi­a­ni var... _ zo­si­mem Ta­vi Ca­Ru­na.
yve­la­ni da­dum­d­nen, zo­si­mes sity­vam imoq­me­da maT­ze, amis Sem­
deg Se­kiTx­va, ram­de­ni ger­ma­ne­li mo­ka­lio, Za­li­an uxer­xu­lad
JRer­da.
_ omis mom­go­ni amowy­des, ada­mi­ans rom mxe­cad aq­cevs da ada­
mi­a­nis sisxls as­mevs! _ loc­va­sa­viT Ca­i­du­du­na la­za­re pa­pam.
isev ga­mef­da si­Cu­me.
zo­si­mem ne­la Ca­mok­ra Con­gurs xe­li, yve­la­ni sme­nad ga­da­iq­
c­nen.
da­bal xma­ze da­iwyo sim­Re­ra:
_ git­ler­ma da­it­ra­ba­xa:
win me ra da­mid­ge­bao,
Wkua maqvs qvey­nis sam­yo­fi
rCe­va da da­ri­ge­bao,
saf­ran­ge­Ti xom gav­Te­le,
in­g­lis­sac Ta­vi sZvre­bao,
ru­seT­Si mkvda­ri vam­rav­le,
mra­va­li yva­vi ZRe­bao;
msof­lio ji­be­Si mi­devs,
mov­s­pe xal­xe­bis wye­bao,
vis ka­rib­We­sac mi­va­deq,
suy­ve­la pir­qve wvebao;
ari­e­lebs mo­vam­rav­leb
sxvas yve­las da­mi­we­bao.
geg­me­bi sul Ca­e­fu­Sa,
ga­uwy­da xar­bi laS­qa­ri,
Se­mo­e­Zar­c­va ma­sa­viT
sis­x­liT dam­T­v­ra­li am­qa­ri.
iq an­to­nes­ku atir­da,
aq mu­so­li­ni kan­ka­lebs,
ge­bel­si kvercxs ve­Ra­ra debs,
ga­ber­we­bu­li ka­ka­nebs.
sta­lin­ma mag­rad ga­par­sa
Ta­vi­si bas­ri max­vi­liT,
ber­li­ni­sa­ken ga­ag­do,
va­is da uis Za­xi­liT.
gar­bis, gas­c­viv­da na­Zar­c­vi,
uflis samsjavro 205
qus­le­bi xvde­ba ke­fa­ze,
wkmu­tu­nebs, pir­Sa­vad aris
xar­bi af­Ta­ri ye­fa­ze.
ut­vi­no iyo, az­reb­mac
waR­ma-ukuR­ma aw­va­les,
ca­ri­el Ta­vis qa­la­Si
ax­la ni­a­vi wan­wa­lebs.
_ yo­CaR, zo­si­me, yo­CaR! ro­gor imax­sov­reb am­dens, ka­co?!
_ imax­sov­rebs ki ara, Tvi­Ton igo­nebs.
_ ho­da, xom ara wers ka­co, rom wa­i­kiTxos da ga­ix­se­nos,
rac leq­si Se­uTx­z­via, yve­la ze­pi­rad ax­sovs.
_ vaJ­ka­ci Se­na xar, zo­si­me, brma ka­ci aqeT gvam­x­ne­veb.
_ ex,Cven ki gvam­x­ne­vebs, mag­ram `xo­le­ra~ si­kas msgav­se­bi
maT­ra­xis dar­ty­mas rom mo­un­do­me­ben, mar­j­ve­na ar un­da moty­des
Zir­Si?!
_ ra gin­da, xom Ca­u­ta­ra Rir­se­u­li gak­ve­Ti­li.
_ iq­ne­ba ver me­e­re­o­da, ka­co, maS un­da da­ek­ra am qvey­nis win
val­mox­dil da sof­lis sa­Tay­va­ne­bel ka­ci­saT­vis?!
_ ga­i­geT, xal­xo, fa­ra mob­run­da, waR­ma mi­dis, koW­li cxvre­
bi isev bo­lo­Si me­eq­ce­vi­an, bi­We­bi brun­de­bi­an ja­ri­dan, de­da
eti­re­ba `xo­le­ras~ da ma­gis msgav­sebs!
zo­si­me daR­v­re­mi­li ug­deb­daT yurs, gu­li uk­v­de­bo­da, rom
Se­sab­ra­leb­lad hqon­da saq­me gam­x­da­ri. de­das uti­reb­da `xo­le­
ras~ da imis msgavs aTs er­Tad, mag­ram ra qnas, es dawyev­li­li
sib­r­ma­ve fe­xebs ubor­kavs. gu­lis jav­ris ga­sa­qar­veb­lad Con­gurs
Ca­mok­ra xe­li da sim­Re­ra da­iwyo:
_ ro­ca omi mZvin­va­reb­da,
xal­xebs upi­reb­da SeW­mas,
la­Ca­ri da aram­za­da
de­da­ka­cis tyav­Si SeZ­v­ra.
bev­ri gmi­ri Se­i­Wa­ma,
sis­x­lic blo­mad da­iR­va­ra,
xma­li gac­v­da mtris kaf­va­Si,
majac er­Tob da­i­Ra­la.
mte­ri mok­v­da, amo­var­da,
si­cocx­le ki ux­vad Zar­c­va;
sa­Ri ylor­ti Se­a­ca­la
206 givi somxiSvili
sam­Sob­los xes mu­xad mdgar­sa.
ne­tav im bi­Web­Tan er­Tad
mec brZo­la­Si mo­ve­ka­liT,
ra vi­xi­le! es ra vna­xe!
laC­ris ze­ims mo­ves­wa­ri.
`kob­re­bi~ da `xo­le­re­bi~
sxvis ezo­Si sZo­ven mwva­nils,
be­da­u­re­bi gam­q­ra­lan,
vi­rebs dar­CaT mo­e­da­ni.
_ tyu­i­lad jav­rob, zo­si­me, arc eg­rea saq­me, co­ta xans mo­
i­ca­de, ra dRe­Si Cac­viv­d­nen ege­ni!
_ mec vi­ci, rom uZaR­lo qve­ya­na­Si ujo­xod da­di­od­nen, ho­
da, im dro­ze vam­bob, To­rem be­da­u­re­bi uk­ve brun­de­bi­an da ma­gaT
mo­u­wevT ca­ri­el ba­ga­ze dab­ma.
_ ba­ga ara­mia, vir­Txe­bi ari­an, ka­ta un­daT ma­gaT, ka­ta!
_ ga­moTx­ri­an ka­ta­sac, da­a­caT, xal­xo, jer zo­si­mes­gan na­Je­
Ji zur­gi ar mor­Ce­ni­aT, _ yve­lam ga­i­ci­na.
_ So­bel­ZaR­le­bi, zo­si­mes erT sim­Re­rad ara Ri­ran, ra ici­an
amis fasi.
_ ex, ka­ce­bo, ra­Ra fa­si maqvs me, sax­li­dan aqam­de pa­ta­ra
biWs gad­mov­ya­var xol­me.
_ ra­Ta, mar­toc kar­gad da­di­xar?!
_ eg ro­ca sxva ara­vi­na myavs, so­fe­lic ze­pi­rad vi­ci, arc
er­Ti or­Ro­be ar meS­le­ba.
_ ho­da, ra gin­da, Se kai ka­co, Ra­me so­fel­Si Cven­ze kar­gad
da­di­xar, ve­nax­sa ba­rav, Tox­ni, wa­lams ezi­de­bi da vin icis, ki­
dev sxva ra.
_ sxva isa, rom vsxlav ki­dec, sul sa­Ti­Tao kvir­ti vi­ci,
ram­de­ni da­vu­to­vo sa­ma­mu­les. ma­ma­Ce­mi je­ra Si­Sob­da, mem­re rom
na­xa, ima­ze kar­g­da mqon­da gas­x­lu­li, ga­uk­vir­da. Se­wam­las ara­
vis da­va­ne­beb, re­mon­ti xom Ce­mi saq­mea. mok­led, pir­ve­li ga­fur­
C­nis gar­da, vye­la­fers va­ke­Teb.
_ ho­da, ra gin­da, ra­ze dar­dob, Se kai ka­co, xu­Ti ka­cis xe­
la saq­mis ga­ke­Te­ba Seg­Z­lia, me­ti ra sxva ra­Ra dag­r­Ca?
_ ex, Tqven da­lok­vi­le­bo, mar­to eg aris? _ zo­si­mem Ta­vi
Cah­ki­da.
_ kar­gi, Se kai ka­co, da­Ro­ne­ba ar gix­de­ba, Cven Se­ni ime­diT
uflis samsjavro 207
varT Tu gul­ze ra­me jav­ri gvaqvs, vfiq­robT, zo­si­mes vna­xavT
da gag­vam­x­ne­veb­so.
_ om­Si iyo da ver gviT­q­me­vi­ne­bia ram­de­ni ger­ma­ne­li mok­la,
aq aris da brma ka­ci Cven gvam­x­ne­vebs, ra ga­gik­vir­daT, da­loc­vi­
le­bo, Tu co­ta xans mo­iwyi­na! ra­to is ar gik­virT, sok­ra­ta mas­
wav­le­be­li rom iZa­xis, aTa­si ger­ma­ne­li mov­ka­lio, mem­re Tvla
ame­ria sul, al­baT, sa­mi aTa­si me­yo­le­ba mok­lu­lio.
_ va, eg ro­me­li sok­ra­taa?
_ is­to­ri­is mas­wav­le­be­li, ka­co.
_ am­de­ni ro­gor dav­xo­ceo?
_ ro­gor da Cve­u­leb­ri­vad, ger­ma­ne­li mi­vi­da, uTx­ra, mom­ka­
lio, ma­ga­nac mok­la.
_ Tu am­de­ni Se­eZ­lo mag da­loc­vils, maS amo­de­na vaJ­ka­ce­bi
ra­Ra­ze ga­vawy­ve­ti­neT. geg­veg­zav­na asi sok­ra­ta da omic mo­ge­bu­
li gveq­ne­bo­da.
_ ass ro­gor ga­ag­zav­ni­di, ro­ca sok­ra­ta mar­to er­Tia.
_ ma­inc ro­gor va­xer­xeb­dio, ar am­bobs?
_ zRa­pa­ri­viT am­beb­sa yve­ba Tur­me.
_ manc ro­gors.
_ ai, Tun­dac er­Ti am­na­i­ri ram uT­q­via: sna­i­pe­ri yo­fi­la
Tur­me, da­u­va­le­bi­aT, rom mters sa­qam­res ze­viT da­u­miz­ne da
auci­leb­lad mok­v­de­bao, ho­da, egac Tur­me umiz­nebs sa­qam­ris ze­
viT da is­v­ris. mem­re Se­te­va­ze ga­da­su­lan Tur­me, sok­ra­tas rac
mkvdre­bi una­xavs, yve­las sa­qam­res ze­viT qo­ni­aT tyvia mox­ved­ri­
li, ma­ga­sac Ca­u­va­lia, rom me dav­xo­ceo.
_ da­nar­Ce­ne­bi fe­xeb­Si es­rod­nen?
_ eg ki­dev ara­fe­ri, Tur­me er­Txeld tyvia ga­u­Tav­daT, mte­
ri ki is­v­ris da ma­le Se­te­va­ze api­rebs gad­mos­v­las, sok­ra­tas
Wkvi­a­nu­ri az­ri mos­v­lia, amo­u­wev­nia san­g­ri­dan ni­Ca­bi, ram­de­ni
tyvia mox­v­da da dab­la Ca­mo­var­da, sok­ra­tam aiRo, To­fi ga­te­na
da mters es­ro­la, eg­re gawy­vi­ta Tur­me mTe­li ba­ta­li­o­ni.
_ bi­Wo, rom te­ni­da, den­Ti ar un­do­da?
_ Sen ma­gis me­ti ga­sak­vi­ri ve­ra­fe­ri da­i­na­xe?! _ si­ci­li da­
a­ya­res da­nar­Ce­neb­ma Sem­kiTx­vels.
_ zo­si­me ra­me gviTxa­ri, sok­ra­ta­ze, To­rem Sen­ca da Cvenc
Za­li­an mo­viwyi­neT.
zo­si­mem Con­gu­ris si­mebs Ca­mok­ra xe­li:
208 givi somxiSvili
sok­ra­ta mas­wav­le­bel­ma
tra­ba­xiT sul gag­vab­rua,
qa­ris qrol­va­ze mu­Sa­obs,
mi­si tvi­nis ta­ra­bua.
az­re­bi rom aere­va,
da siz­m­re­bic mo­yir­W­de­ba,
gu­lub­r­y­vi­lo mos­wav­le­ebs
zRaprebs marTlad mogviyveba.
si­cil­ma isev ga­da­u­a­ra tal­Ra­sa­viT so­fels.
_ al­baT zo­si­mem isev ra­me Tqva sa­sa­ci­lo, _ ga­das­Za­xes ezo­
e­bi­dan er­T­ma­neTs qa­leb­ma.
_ Tur­me er­Txel de­san­t­Si yo­fi­la, mtris zur­g­Si un­da
ga­da­es­xaT, fron­t­ze rom ga­da­if­ri­nes sa­ze­ni­to ar­ti­le­rias
TviT­m­f­ri­na­vis­T­vis er­Ti frTa mo­ug­le­jia. Tur­me var­de­bi­an,
sok­ra­tas mar­j­ve­na xe­li ga­uy­via ga­reT, vi­Tom frTa da TviT­m­f­
ri­na­vi ga­u­wo­nas­wo­re­bia;
_ vaa! _ wa­mo­i­Za­xes pir­da­Re­bul­ma msme­ne­leb­ma.
mem­re me­o­re frTac mos­Z­ro­mia, sok­ra­tas ax­la mar­cxe­na xe­
li ga­uy­via, daj­do­mis dros Se­u­niS­nia, rom Tvle­bic mom­Z­v­ra­li
qo­nia, fe­xe­biT Ca­un­g­re­via iata­ki, gaq­ce­u­la da TviT­m­f­r­na­vi mSve­
niv­rad da­us­via sa­Wi­ro ad­gi­las.
_ vax! ra cu­da­da qo­nia saq­men sawyals.
_ ki mag­ram, ka­co, eg om­Si ro­dis iyo, sul Tur­qe­Tis sazR­
var­ze id­ga ma­ga­Ti na­wi­li.
_ ara, bi­We­bo, mTlad eg­rec ar aris, Cem­Tan er­Tad iyo no­
vo­ro­si­is­k­Tan. mag­ra dag­v­bom­bes mtris TviT­m­f­ri­na­veb­ma, sawya­li
ugo­nod iyo, mi­wi­dan rom amov­Txa­re, mtris avi­a­bombs da­e­mar­xa,
ma­ga­ri kon­tu­zia hqon­da, Tum­ca er­T­ga­nac ar iyo ga­kaw­ru­li.
sa­ni­ta­rul na­wils ig­re Ca­va­ba­re, gons ar mo­su­la. Tur­qe­Tis
sazR­var­ze etyo­ba hos­pit­li­dan ga­mo­we­ris Sem­deg ga­ag­zav­nes. ig­
re yo­fi­la ex­lac Se­Si­ne­bu­li, We­qa-qu­xi­li rom iwye­ba, sax­l­Si
ma­gi­dis qve­Sa Zvre­ba, etyo­ba, Tav­Si ro­me­li­Rac Zar­R­vi ga­uwy­da,
ra vu­yoT, ma­ga­ze me­ti ube­du­re­bis mom­s­w­re ara varT? _ Tqva
er­T­ma.
_ vai, rom im da­saq­ce­vi omis kva­li kar­ga man­Zil­ze gag­v­y­ve­ba!
_ amo­ig­mi­nes da­nar­Ce­neb­ma.
uflis samsjavro 209
xos­ro Tav­m­j­do­ma­re
Su­adRe ga­da­su­li iyo. kol­me­ur­ne­o­bis Tav­m­j­do­ma­rem, xos­
rom, kol­me­ur­ne­o­bis kan­to­ras­Tan mi­ag­do ga­of­li­li cxe­ni, aR­
vi­ri ya­ra­uls ga­das­ca.
_ bi­Wo, ga­a­tar-ga­mo­a­ta­re, qa­ri amo­i­Ros, mem­re kar­gad aWa­me,
sa­Ra­mo­ze min­d­v­re­bi un­da mo­vi­a­ro, cod­vaa, Za­li­an di­di ja­fa
ad­ga, gza­Si ar da­mi­var­des.
xos­ro sa­moc wels miR­we­u­li ka­ci iyo, ma­Ra­li, gam­x­da­ri da
co­ta mxreb­Si mox­ri­li, da­u­za­re­li, dRe da Ra­me ko­leq­ti­vis
saq­me­Si iyo Tav­Car­gu­li. mar­Ta­li da pa­ti­o­sa­ni ka­ci kol­wev­
rebs uy­var­daT da pa­tivs scem­d­nen.
xos­rom ki­be aiara da co­ta xans aivan­ze ga­Cer­da. ax­la Se­
niS­na ukan me­ba­Re va­no mos­dev­da. va­noc mi­si asa­ki­sa iyo, mag­ram
wel­Si kiTx­vis ni­Sa­ni­viT mox­ri­li, zur­g­ze mi­de­bul jox­ze qon­
da yo­vel­T­vis ori­ve xe­li ga­da­ki­de­bu­li da ise da­di­o­da, mi­was
mi­Ce­re­bu­li. va­no so­fel­Si si­ke­Tis eta­lo­ni iyo, sul er­Ti
xe­li qon­da Ca­sac­me­li, rad­gan zed­mets ver ir­Cen­da, vinc ki Se­e­
co­de­bo­da, mas aZ­lev­da. eg ki ara, Ta­vis­T­vis isac ar eme­te­bo­da,
rac ec­va, Wa­miT xom pir­Si luk­mas ar Ca­im­deb­da, sa­nam ga­uw­v­
de­bo­da yve­las ga­u­na­wi­leb­da. omis dat­ri­a­le­bul­ma ube­du­re­bam
xom mos­po ka­ci. Tu vin­mes da­Rup­vis am­bavs ga­i­geb­da, sul ox
Svi­lo! va­i­me Svi­lo! af­sus Svi­lo! da vin icis, ki­dev ro­go­ri
moT­q­miT da ox­v­riT mo­ik­ve­Tav­da guls, so­fel­Si ami­tom `ox­v­ra~
va­no Se­ar­q­ves.
swo­red es va­no adi­o­da ki­be­ze xos­ros sa­na­xa­vad.
_ ras Sa­u­wu­xe­bi­xar, va­no? _ ri­xi­a­nad gad­mos­Za­xa xos­rom.
va­no Zlivs ga­i­mar­Ta wel­Si da xos­ros Se­xe­da.
_ va, eg ro­go­ri qu­di da­gi­xu­ravs, ve­Rar gi­ca­ni, sul ga­moc­
v­lil­xar! _ gak­vir­ve­bul­ma Ta­vi­si az­ri pir­da­pir uTx­ra.
xos­ro Ta­vis­dRe­ni ka­xu­ri nab­dis qu­diT da­di­o­da, xal­x­ma
Tva­li ise mi­aC­via, xos­ro sxva­na­ri verc ki war­mo­ed­gi­naT, TiT­
qos qud­Tan er­Tad da­i­ba­dao.
_ ra vi­ci, ka­co, uf­ro­seb­ma gviTx­res, eg qu­di aRar gix­
de­ba­To da ro­mel Tav­m­j­do­ma­re­sac ka­xu­ri qu­di gve­xu­ra, dag­
va­va­les, ege­Ti gve­Sov­na. siR­na­Rel me­qu­des Sa­va­ke­ri­ne da dRes
da­vi­xu­re.
210 givi somxiSvili
maT ma­le da­Te­ba bri­ga­di­ri Se­u­er­T­daT, kan­to­ra­Si yo­fi­li­
yo da xos­ros xma­ze aivan­ze ga­mo­vi­da, is xos­ro­ze eq­v­si-Svi­di
wliT uf­ro­si iyo.
_ vax, xos­ro, mSvi­do­ba­Si axa­li qu­di! sxva­gan xom ar ga­da­
giy­va­nes ka­co, e, ra­na­i­rad mor­Tul­xar? _ mi­a­xa­la mis­v­lis­Ta­
na­ve.
_ mok­led, es qu­di Cem Wi­rad da­vi­xu­re, ex­la aux­se­ni yve­
las, ra­tom da ris­T­vis.
_ Tva­le­bi ra­Rac gad­mo­kar­k­lu­li gaqvs, cu­dad xom ara xar,
_ dak­vir­ve­bis Sem­deg Se­e­kiTxa da­Te­ba.
_ cu­dad ki ara, Ta­vi mis­k­de­ba, ig­re mtki­va, ra eS­ma­ki me­ca,
Ta­vis dRe­Si ara mtki­ve­bia ka­co.
_ aba, er­Ti qu­di ma­i­xa­de, iq­ne­ba me­geS­vas, _ ur­Cia da­Te­bam.
xos­ros Wku­a­Si da­uj­da da mar­j­ve­na xe­liT qu­dis mox­da da­
a­pi­ra, aqa­Ca ze­viT, mag­ram ise mag­rad exu­ra, ca­li xe­liT ver
mo­e­ria, mar­cxe­nac mi­aS­ve­la da Zlivs aiZ­ro Ta­vi­dan.
_ uhhh! _ amo­iq­Si­na, _ co­ta Se­meS­va, xo ici.
xos­ros­T­vis quds ise mag­rad mo­e­Wi­ra, Tav­ze mrgva­li wi­Te­
li zo­li etyo­bo­da, mis ori­ve mxa­res ki ka­ni Se­Su­pe­bo­da.
_ aba, er­Ti maTxo­ve eg qu­di, _ da­Te­bam ga­mo­ar­T­va, xel­Si Se­
at­ri­a­la, mwva­ne, grZel oTx­kuTxa ki­kar­ti­a­ni da swo­ri ma­Ra­li
Sub­li­a­ni qu­dis sar­Cul­ze xe­los­nis gva­ri ewe­ra, `siR­na­Re­li
ave­ti­ka da­ba­Ro­vi~, da­Te­bam xos­ros ukan­ve da­ub­ru­na qu­di.
_ Ta­vi da­gi­am­da?
_ vax, ka­co, sak­vir­ve­li ar ari? qu­di rac mo­vi­xa­de, mTlad
ga­mi­a­ra Ta­vis tki­vil­ma, co­ta ai, aq mew­ve­ba, _ xos­rom wi­Tel
kan­ze mo­is­va xe­li.
_ ra jav­ri Wir­da Se­ni im ave­ti­ka da­ba­Rovs, am dRe­Si rom
Ca­gag­do? _ Ri­mi­liT hkiTxa da­Te­ma.
_ Sen ras ic­nob imas?
_ ro­gor ar vic­nob, ma­macxov­ne­bul­ma ori nom­riT pa­ta­ra
qu­di rom Sa­gi­ke­ra, zo­ma ar icis? ki­dev kar­gia sis­x­li ar me­
ge­wam­la.,
_ vax, qu­dis ga­mo mtki­o­da nam­d­vi­lad Ta­vi! _ Se­icxa­da xos­
rom.
_ ara, Zmao, qu­di imi­tom aris mo­go­ni­li, rom Ta­vi ar ag­
t­kiv­des, Tu Tvi­Ton aris Ta­vis tki­vi­li, vis raT un­da ege­Ti
uflis samsjavro 211
qu­di, _ ga­i­ci­na va­nom.
_vax, es ra de­me­mar­Ta, _ axar­xar­da xos­ro da ay­va da­Te­bac.
_ e, jib­gi­re­bo, ar­sad ara TqvaT, rac de­me­mar­Ta, xom iciT,
Ta­vi me­meW­re­ba! _ ga­af­r­Txi­la xos­rom da­Te­ba da va­no.
_ ras am­bob, xos­ro, cxov­re­ba­Si ege­Ti am­ba­vi ga­na bev­ri
Sex­v­de­ba kacs, amas ra da­ma­ma­li­nebs, er­Ti su­li maqvs, ro­dis
mov­x­v­de­bi bir­Ja­ze da mo­yo­liT vi­si­a­mov­neb, _ si­ci­liT uTx­ra
da­Te­bam.
_ mec giTxa­ri, ra­Ra Se­na gcod­nia da ra­Ra sa­qar­T­ve­los ra­
di­os, _ gawy­ra xos­ro.
_ eg­rea, eg­re! _ ar Se­e­pua daT­be­ba, _ kacs rom `gve­li­xe~
eyo­le­ba ko­leq­tiv­Si sawyo­bis gam­ged, ra ga­sak­vi­ria, ori nom­
riT pa­ta­ra qu­dis qveS ga­i­WeWyos Ta­vi. ram­de­ni xa­ni viT­mi­ne,
viT­mi­ne, dRes ki aRar Ca­vi­da yel­Si da me­co­de­bi, rom yve­la­fe­ri
ro­gorc we­sia, giTx­ra, an Sen ve­ra­fe­ri ga­gi­gia, an ki­dev Za­laT
ibam Tva­lebs, _ da­Te­ba aRa­ra xum­rob­da.
_ eri­ha! aq ra­Ra­ca­Sia saq­me, aba, wa­mo­diT, skam­ze Ca­mov­s­x­deT,
co­ta uf­ro gri­li Sub­liT ga­var­Ci­oT saq­me.
xos­ro did oTax­Si Se­vi­da, sa­dac ori mo­an­ga­ri­Se ij­da, Ta­
vi­si ka­bi­ne­ti ara hqon­da. erT did mu­ya­os sa­qaf­Ral­de­Si Ca­ewyo
yve­la­fe­ri, rac sWir­de­bo­da da mo­an­ga­ri­Se qa­le­bis oTax­Si ina­
xav­da. Sig kol­wev­re­bis sia, ga­mo­mu­Sa­ve­ba, Se­mo­sa­va­li, ga­sa­va­li,
ga­na­wi­le­ba da mra­va­li sxva cno­ba ido, ro­mel­sac dro da dro
aax­leb­da.
ax­lac xos­ro grZel ma­gi­das gver­di­dan mi­uj­da, da­Te­ba da
va­no mo­pir­da­pi­re mxa­res das­x­d­nen.
_ aba, ex­la mo­ye­vi, we­Ran ras am­bob­di `gve­li­xe­ze~? _ mi­ub­
run­da da­Te­bas.
_ imas vam­bob­di, ro­ma eg ka­ci am ko­leq­tiv­Si ar un­da mu­Sa­
ob­des, Tav­sa gvWris Sen­ca da mTel so­fel­sac.
_ ra Ca­i­di­na?
_ ra, ga­na er­Txel Ca­i­di­na? sawyal qa­lebs ki­log­ra­mo­biT
rom er­ge­baT dam­Se­u­li Svi­le­bis ga­mo­sak­ve­bad, yve­las wil­Si
ud­ge­ba, Tan aqeT amad­lis. aRar giTxa­ri, ad­re rom da­vad­gi­neT,
vi­sac uWir­da ima­Ti Svi­le­bi­saT­vis yvo­el­dRe Ti­To na­We­ri pu­ri
mig­ve­ca, ma­gan Ta­vis sa­sar­geb­lod ga­mo­i­ye­na, sawya­li qa­le­bi Ta­
vi­anT luk­mas uto­veb­d­nen Svi­lebs, Tvi­Ton ki mSiv­re­bi mu­Sa­ob­d­
212 givi somxiSvili
nen. sa­na­xev­rod ar aZ­lev­da rac ekuT­v­no­daT. sxva pro­duq­b­teb­ze
xom la­pa­ra­kic zed­me­tia. eS­mak­ma icis, sad aq­robs. ex­la ig­re
aRa­ra Wirs da ma­gan ma­das uf­ro mo­u­ma­ta, sa­Tes­le si­min­di sul
ga­u­ox­re­bia, Ta­nac rac mer­ge­bo­da, imas sa­mi to­ma­ra ak­lia. Ce­mi
bri­ga­dis xal­xiT gav­w­min­de Tes­li, ga­vam­za­de, tom­reb­Si Cav­ya­re,
yve­las pi­ri mov­ka­ri da kuTxe­Si mi­vawye, dRes un­da ge­me­zid­na,
ma­gas ki­dev nag­vi­a­niT Se­uc­v­lia, is gaw­men­di­li ki sul ga­uq­v­ria.
sa­mi to­ma­ra rom ara kle­bo­da, ras ga­vi­geb­di, na­gavs mi­vi­tan­di
bri­ga­da­Si, mem­re me vi­Ra da­mi­je­reb­da, da­veW­v­di, gav­x­se­ni er­Ti
to­ma­ra da pir­ka­ta me­ca, mem­re sxve­bic vna­xe da yve­la er­Ti­a­nad
wa­u­bil­wia, mag So­bel­ZaRls!
_ es ras am­bobs, va­no?! _ bra­zi­sa­gan ga­fiT­re­bul­ma xos­rom
in­s­tin­q­tu­rad ikiTxa, TiT­qos ga­mo­sa­vals eZeb­so.
_ ras am­bobs da imas am­bobs, rom avi da ma­ma­ZaR­lia, mTe­li
omis gan­mav­lo­ba­Si wur­be­la­sa­vi­Ta wo­va sa­co­da­vi qa­le­bis sis­x­
li, una­mu­so da ava­za­kia, yve­la­fers eg­re uceb ro­gor Ca­moT­v­
lis ka­ci, rac ma­gas cod­ve­bi mi­uZR­vis, _ kve­ri da­uk­ra da­Te­bas
naT­q­vams va­nom. mi­si sity­va ki ara­so­des tyu­o­da.
xos­ros un­do­da qa­le­bi­saT­vis ekiTxa, mar­Ta­lia Tu arao,
mag­ram ga­da­i­fiq­ra, va­nos sity­vas qa­le­bis da­das­tu­re­ba ara sWir­
de­bo­da, sxva vis­zec gin­da Se­pa­re­bo­da eW­vi, va­nos amas ve­ra­vin
akad­reb­da, xal­xis cxrov­re­biT cxov­rob­da, Tu ra­me eba­da, isic
ga­Wir­ve­bu­le­bi­saT­vis ga­e­na­wi­le­bi­na, ra­sac xe­dav­diT, imis me­ti
araferi hqonda, da ma­inc kma­yo­fi­li iyo, Tu so­fe­li wel­Si
ga­i­mar­Te­bo­da.
_ go­go, Sen gaz­r­das, er­Ti im sawyo­bis gam­ges da­u­Za­xe! _
uTx­ra mo­an­ga­ri­Se go­gos.
_ omi­dan dab­ru­ne­bu­li bi­We­bi­dan, Tqve­ni az­riT, ro­me­li ga­
mod­ge­ba sawyo­bis gam­ged? _ Se­e­kiTxa ori­ves.
_ min­dor­Si rom ver ga­mod­ge­ba, ige­Ti un­da iyos, To­rem
saR-sa­la­ma­Ti vaJ­ka­cis sawyob­Si moc­de­na ro­gor Se­iZ­le­ba! _ ga­
moT­q­va Ta­vi­si az­ri da­Te­bam.
_ xa­re­ba­anT gi­or­gi ar ga­mod­ge­ba? _ ikiTxa xos­rom.
_ xa­re­ba­anT gi­or­gi nam­d­vi­lad kar­gi ka­cia, ma­gan iqiT Tu ar
ga­da­a­yo­la, ara­vis da­ak­lebs, _ mo­i­wo­na kan­di­da­tu­ra da­Te­bam.
_ Sen ras ity­vi, va­no?
_ gi­or­gi na­mu­si­a­na, mag­ram ma­gas sawyob­Si ra ga­a­Ce­rebs, ver­
uflis samsjavro 213
cx­lis wya­li­viT aris, Sro­miT ga­u­maZRa­ri vaJ­ka­cia.
_ ex, sawyals, ca­li xe­li da fe­xi da­zi­a­ne­bu­li aqvs, vna­
xoT, jer sawyob­Si da­iwyos da Tu ar mo­e­wo­na, aq ara varT.
_ Tu xe­li mo­ki­da, ma­gas ra jo­bia, xal­xi ga­i­gebs, ro­go­ria
pa­ti­o­sa­ni ka­ci sawyob­Si.
_ da­Teb, sa­Ra­mo­ze Se­ex­mi­a­ne, Tu ar da­i­za­rebs, xva­le kan­to­
ra­Si ga­ma­i­a­ros, col-Svi­li al­baT uk­ve ma­i­sur­vi­la, Tu ara da
sul Tval­win ar eyo­le­ba?
am dros oTax­Si `gve­li­xe~ Se­moC­ma­xun­da, ga­su­qe­buls da Ri­
pi­ans ki­be­ze amos­v­la­Si qo­Si­ni da­mar­To­da, etyo­ba iC­qa­ra, Zlivs
qSi­nav­da.
_ eg ra mog­s­v­lia `gve­li­xe~, rad iC­qa­re! e Zlivs ro­ma sun­
T­qav, un­da dag­v­Ru­po? Tavs ga­uf­r­Txil­di, ka­co! _ Se­icxa­da
xos­rom.
`gve­li­xem~ se­ri­o­zu­lad mi­i­Ro mi­si Ta­nag­r­Z­no­ba, Se­i­fe­ra da
Ta­vi ga­mo­i­do:
_ ex, ne­ta rom me Tavs ara vzo­gav, oRond saq­me ga­keT­des
da Wir­sac wa­u­Ria Ce­mi Ta­vi.
_ ara, ara, Sen Tavs ar uf­r­Txil­de­bi, eg­re ar Sa­iZ­le­ba! _
ara cxre­bo­da xos­ro.
_ Ta­vis mov­la ras miq­via, ne­ta xal­xi iyos kar­gad, Ce­mi Ta­vi
iyos yve­las sa­nac­v­lo.
_ bi­Wo, da­mi­je­re, co­ta Wa­mas mo­u­ma­te, To­rem Za­li­an da­sus­
t­di, Wle­qi ar de­ge­mar­Tos!
`gve­li­xe~ mix­v­da, rom xos­ro amas­xa­ra­veb­da da gab­raz­da:
_ me ra vqna, ege­Ti or­ga­niz­mi maqvs, er­Ti kvi­rac rom ara
vWa­mo, ma­inc vsuq­de­bi, ami­tom mas­xa­rad mig­deb?!
_ Sen rom kac­ma yu­ri gig­dos, imi­to­ma Wam, rom ar ga­suq­de,
sawya­li wi­Te­lar­mi­e­lis col-Svi­lis ulu­fa­sac imi­tom iy­ri­di
kuW­Si, ga­su­qe­bi­sa rom ge­Si­no­da? Se So­bel­ZaR­lo! sul eg­re
ukuR­ma un­da iyo awyo­bi­li?! sa­Tes­le si­min­di ra­Ra­to ma­i­pa­re
da da­nar­Ce­ni ki­dev rad ga­moc­va­le, egac al­baT imi­tom, rom
gvif­r­Txil­de­bo­di di­di mo­sa­va­li ar mig­ve­Ro da si­xa­ru­liT gu­
le­bi ar ga­dag­v­b­ru­ne­bo­da?! ra uyav si­min­di, Se ar­ga­saz­r­de­lo!
_ ay­vir­da xos­ro.
_ ma­gas Tu gaz­r­da­Ra ak­lia da... _ Ca­i­la­pa­ra­ka da­Te­bam.
_ ar ak­lia ki ara, ga­uz­r­de­lia, ada­mi­a­nad To­rem pi­ruty­vo­
214 givi somxiSvili
ba­Si ba­da­li ara yavs, ra uya­vi si­min­di?! _ xos­rom va­nos jo­xi
ga­mos­ta­ca xe­li­dan, `gve­li­xes~ Tav­ze da­ad­ga.
_ ra uya­vi sa­Tes­le si­min­di, Se gam­Cen­ZaR­lo! Tu ar ity­vi,
aqe­dan cocxa­li ver wa­mix­val.
_ iqa­ve aris, sawyob­Si, ar­sad ar wa­mi­Ria, _ akan­ka­le­bu­li
xmis upa­su­xa `­g­ve­li­xem~.
_ sad un­da we­ge­Ro? ras upi­reb­di?!
_ ara­fers, ig­re vi­xum­re.
_ ixum­re? ai, me ki­dev ro­go­ri xum­ro­ba vi­ci, _ xos­rom ma­
ga­ri Svin­dis jo­xi ga­da­u­Wi­ra zur­g­ze.
_ va­i­me, mam­k­la! _ ay­vir­da `gve­li­xe~.
xos­rom da­u­nac­v­la me­o­red.
_ es ki­dev tom­re­bis mo­par­vi­saT­vis, _ da­a­yo­la.
`gve­li­xe~ mix­v­da, rom saq­me cu­dad iyo, gab­ra­ze­bu­li xos­
ro suls da­a­le­vi­neb­da, Tu ar ga­ec­le­bo­da da uceb ka­re­bi­sa­ken
ga­iq­ca. xos­ro ga­mo­ud­ga da sa­nam oTa­xi­dan ga­var­de­bo­da, ki­dev
er­Ti dar­ty­ma mo­as­w­ro.
_ es xal­xis mo­na­ga­ris miT­vi­se­bi­saT­vis! _ da­a­yo­la. jo­xi
kuTxe­Si mi­a­g­do da xe­le­bi mo­if­S­v­ni­ta.
_ ram­de­ni sxvis qo­ne­bi­sa­ken wa­gic­des xe­li, zur­gis tki­vil­
ma Se­gax­se­nos, rom ara­mi luk­ma bo­los gam­war­de­ba xol­me! _
mi­vi­da da ma­gi­das­Tan daj­da.
_ Cem­ma jox­ma ram­xe­la sa­si­ke­To sam­sa­xu­ri ga­gi­wia, Sen ki­
de eg­re uge­mu­rad ma­i­So­re?! _ va­no ad­ga, kuTxe­Si mig­de­bu­li
jo­xi aiRo.
_ arc Se­na xar, va­no, mar­Ta­li, mTe­li ba­Ri vi­Ra­ca ox­reb­sa
da ma­ma­ZaR­lebs Sa­a­Wa­me, arc ege­Ti gul­ke­Ti­lo­ba Sa­iZ­le­ba, ka­co!
_ usay­ve­du­ra xos­rom.
_ vis Sa­va­Wa­me, oxers da ma­ma­ZaRls, er­Ti miTxa­ri, _ gab­
raz­da va­no.
_ vi­sa da... _ xos­ro Ca­fiq­r­da, _ ho, vi­sa da ro­mel bri­ga­
da­sac mo­un­de­ba, mo­di­an da kre­fa­ven Tur­me.
_ Tur­me ki ara, eg­rea. min­dor­Si mu­Sa­o­ben dRe da Ra­me. aTas­
Si er­Txel Ta­vi­an­Ti mo­na­ga­riT ye­li rom ga­is­ve­lon, cu­dia?
geg­mas or­ma­gad gis­ru­leb, pa­mi­do­ri da kit­ri mil­pe­ba, ex­lac
ima­ze mo­ve­di, ra­me ga­mog­zav­neT da wa­i­ReT meT­qi. ra gak­li­aT Cem­
gan?! sxve­bi­viT mTel baRs rom ara vyi­di da so­fels rom ara
uflis samsjavro 215
vRa­la­tob, imi­tom ara var mar­Ta­li?!
_ ara, va­no, Sen ma­ga­Si ver de­gem­du­re­bi, _ xmas da­u­wia xos­
rom, _ mag­ram am­bo­ben, rom Tur­me sof­lis uq­na­ra xlxi ga­wu­
xebs da gpa­ravs baRs.
_ xde­ba xol­me, zo­gi­er­Ti wuw­ki ipa­re­ba, ro­gor ara, mag­ram
eg saq­mes ve­ra­fers av­nebs.
_ Tu gin­da min­d­v­ris ya­ra­uls ga­vaf­r­Txi­leb, mo­gex­ma­ros
xol­me.
_ vin aris eg min­d­v­ris ya­ra­u­li?
_ `kob­ra~ ilas eZa­xi­an, imi­si Si­SiT min­dor­Si Ci­ti ver ga­
daf­rin­de­ba.
_ Sen ic­nob, ra ka­cia eg `kob­ra~ ila, Tu sxvi­si gad­mo­ce­
miT am­bob?
_ mec vi­ci da sxveb­sac uT­q­vi­aT, rom min­dor­Si Ze­ra­sa­viT
da­di­so.
_ Ze­ra ar aris wi­wi­lebs rom ita­cebs, sa­er­Tod mta­ce­be­li
rom aris da­ga­viwy­da Ze­ra? sxvis­T­vis ar eme­te­ba, To­rem, ga­gi­xa­
ria ga­Zar­c­va min­do­ri.
_ ras am­bob, ka­co, Cve­ni min­d­ris ya­ra­u­lo­ba­Si mec vu­ricxav
Sro­madRe­ebs, sxva Tav­m­j­do­ma­re­e­bic kma­yo­fi­le­bi ari­an.
_ ZaR­li iyos ma­gis kma­yo­fi­li!
_ maS ar gin­da, rom Sen baRs uya­ra­u­los?
_ Cem baRs eg ka­ci Ca­mo­a­ci­leT da ya­ra­u­li sul ar da­Wir­
de­ba. ga­mi­ox­ra ba­Ri, ro­ca icis so­fel­Si wa­mo­ve­di,. ur­me­bi­Ta
mpa­ravs, Tof­Si vaz­nas ara vdeb sa­er­Tod, mag­ram ma­gis­T­vis kar­
te­Ci maqvs dam­za­de­bu­li, sa­To­fe­ze Tu da­vi­Wi­re, mog­Wa­ma Wi­ri,
er­Ti kob­riT nak­le­bi iq­ne­ba mcu­rav­Ta ra­o­de­no­ba!
_ ma­inc ra­da xar eg­re gab­ra­ze­bu­li ma­ga­ze?
_ xom giTxa­ri, qur­di da ma­ma­ZaR­lia-meT­qi, ba­Ri ma­gan ga­mi­
Ca­na­ga, es ara­fe­ria, Se­iZ­le­ba yu­radRe­bac ar mi­meq­cia, mag­ram
rac ma­gan sof­lis dam­Se­ul go­go-bi­Webs dRe da­a­ya­ra, Tav­Ta­vis
ak­re­fa­Si, ra da­ma­viwyebs. rac Seg­ro­vi­li hqon­daT im dam­Se­ul
bav­S­vebs, xom sul ar­T­mev­da tom­ri­a­nad, sawy­lebs maT­ra­xiT uW­
re­leb­da zurgs, Tav­Ta­vi ki nak­veT­Si dal­pa da ga­ox­r­da, vis ra
sar­geb­lo­ba mo­u­ta­na?! Tvi­Ton aris qur­di da ava­za­ki, xor­bals
Zne­biT ipa­rav­da, ro­gorc mge­li da­a­ye­no fa­ra­Si ZaR­lis ad­gi­las
ig­rea ma­gi­si saq­me, Ta­nac vi­Ra­ca bnel­sa da ava­zak xal­x­Si aqvs
216 givi somxiSvili
ku­di ga­ba­re­bu­li; Tqve­ni mik­virs, Tav­m­j­do­ma­re­e­bi an Za­li­an be­
ce­bi xarT, an ara­da wil­Si xarT ma­gas­Tan!
_ o, es uk­ve me­tis­me­tia!
_ Tu me­tis­me­tia, Svi­lo­sa, is Sro­madRe­e­bi, ra­sac ma­gas
aZ­lev, ga­a­or­ma­ge, so­fel­Si gam­rav­l­d­nen omi­dan dab­ru­ne­bu­li
bWi­e­bi, erT ro­me­li­me pa­ti­o­san kacs Ca­a­ba­re eg saq­me, ro­mel­sac
fi­zi­ku­rad Sro­ma uWirs, rom mec da­vis­ve­no da xal­x­mac.
_ vna­xoT, mo­vi­fiq­rebT.
_ ho, Sen na­xe da ma­i­fiq­re, me ki sa­Ra­mos­T­vis er­Ti fo­ra­ni
ga­ma­mig­zav­ne, dak­re­fi­li pa­mi­do­ri da kit­ri mi­fuW­de­ba, _ `ox­v­
ra~ va­no fex­ze ad­ga da jo­xi Cve­u­le­bi­sa­mebr ga­i­do wel­ze.
_ dam­za­de­bas­Tan ro­go­ra gaqvs saq­me?
_ dam­za­de­ba or­ma­gad Sa­vas­ru­le, ex­la so­fel­Si ama­i­taT,
ki­dev bev­ri maqvs da­sak­re­fi, kar­ga xans ar mog­vak­l­de­ba, _ va­
no oTa­xi­dan gver­dig­verd ga­vi­da, jox­ga­de­bu­li ka­reb­Si rom ar
gaCxi­ru­li­yo...
`na­po­pi­an­ma~ So­Tam ox­v­ra va­no ro­gorc da­i­na­xa, ko­leq­ti­vis
kan­to­ra­Si, ma­Sin­ve edi­Se­ra da go­gia mo­Zeb­na.
_ bi­We­bo, va­no kan­to­ra­Sia amo­su­li, etyo­ba, ra­Ra­ca saq­me
aqvs, xos­ro Tav­m­j­do­ma­res elo­de­ba, wa­vi­deT, sa­zam­T­ro mov­pa­
roT, ve­ra­fers ga­i­gebs, _ agu­li­a­neb­da bi­Webs So­Ta.
_ ara, va­no pa­pas sa­zam­T­ros ver mov­pa­ravT! _ iuares edi­Se­
ram da go­gi­am.
_ ve­ra­fers ga­i­gebs, baR­Si ara­vi­na yavs da­to­ve­bu­li. ori-sa­
mi sa­zam­T­ro avar­Ci­oT, iqa­ve Sev­Wa­moT da wa­mo­vi­deT, ras gag­vi­
gebs?! ara­da sis­x­li­viT wi­Te­li gu­li aqvT, Sa­qar­ze tkbi­lia:
amas wi­naT ela­mi so­lo­mo­nas man­qa­niT vi­ya­vi pa­mi­do­ris wa­sa­Re­
bad, ma­Si­na vWa­me, ex­lac pir­Si maqvs imi­si ge­mo.
cTu­ne­ba Za­li­an di­di iyo, bi­Web­ma ner­wy­vi ga­day­la­pes, am
dros za­u­ric ga­moC­n­da.
_ Sen ar gin­da sa­zam­T­ro, za­ur? _ Se­e­kiTxa So­Ta.
_ ro­gor ar min­da, aba sad ari? _ ga­u­xar­da za­urs.
_ sad aris da `ox­v­ra~ va­nos baR­Si.
_ ex! _ xe­li Ca­iq­nia za­ur­ma. _ eg me ras mar­gebs.
_ mi­vi­deT da Sa­vir­goT, Tu xels ar ga­a­to­keb, vin mog­
cems?!
_ wa­vi­deT, Tu dag­vi­Wi­ra va­no pa­pam, ma­inc ara gvcems, _
uflis samsjavro 217
Tqva za­ur­ma.
_ ara gvcems, mag­ram na­mu­sic xom kar­gi sa­qo­ne­lia, _ Sub­li
Sek­ra go­gi­am.
_ ra mox­da, sa­zam­T­ro min­da, xi­lia, sxva xom ara­fe­ri, wa­vi­
deT ra?! _ ga­mo­i­do Ta­vi za­ur­ma.
_ wa­vi­deT da wa­vi­deT! _ xe­li Ca­iq­ni­es edi­Ser­ma da go­gi­am.
baR­Si bo­lo­dan Se­i­par­nen. sa­zam­T­ro ri­yis qva­sa­viT iyo gaS­
li­li.
_ Tqven nu mowy­ve­tavT, me avar­Cev! _ ga­af­r­Txi­laT So­Tam. _
ub­ra­lod mkva­xe ar ga­mo­vi­des, cod­vaa; me ded­lebs avar­Cev.
ma­le So­Tam sa­mi moz­r­di­li sa­zam­T­ro mo­a­go­ra. da Ro­bis Zir­
Si kvin­lis buC­q­Tan mo­i­ka­la­Tes.
_ eg de­da­li ra­Raa?_ ga­ik­vir­ves bi­Web­ma.
_ eg­re eZa­xi­an, ai, aq, _ So­Tam xe­li da­a­do im ad­gi­las, sa­
dac sa­zam­T­ros yva­vi­lis ad­gi­li hqon­da, _ Tu di­di mrgva­li
xa­li aqvs, de­da­lia, Tu pa­ta­ra wer­ti­li­vi­Taa _ ma­ma­li.
_ vTqvaT, eg­rea, mem­re?
_ mem­re isa, rom de­da­li uf­ro mwi­fe da gem­ri­e­lia.
_ aba, vna­xoT, ro­go­ri pro­fe­so­ri xar, _ Tqva edi­Ser­ma da
da­na Ca­ur­Wo ga­saW­re­lad, sa­zam­T­ro Sxu­i­liT gas­k­da. _ vaaa! ra
ma­ga­ria! _ ga­u­xar­daT bi­Webs.
_ qer­qe­bi ar mi­mo­fan­toT! un­da dav­ma­loT, _ ga­af­r­Txi­la
bi­We­bi So­Tam.
va­no so­fels ga­mos­c­da da Tav­daR­mar­T­ze Cve­u­li na­bi­je­biT
da­eS­va ar­xi­sa­ken, sa­dac ba­Ri hqon­da.
`bi­We­bi dab­run­d­nen, fiq­rob­da, mec me­meS­ve­le­bi­an, ex­la ra
ba­Ri gvaqvs, aTi am­de­nis moy­va­na Se­iZ­le­ba, mem­re yve­la ojaxs
ga­vu­na­wi­lebT, bal­Re­bi ga­i­xa­re­ben, xal­xic kma­yo­fi­li iq­ne­ba, aba
es saq­mea? yve­la­sa go­nia ba­Ri gvaq­v­so da bri­ga­deb­Sic Zlivs
vag­zav­ni, isac Ce­mi ga­i­qi­ro­biT, To­rem vin maZ­levs uf­le­bas! Cve­
ni me­zob­le­bis da­qi­ra­ve­bul me­ba­Re­e­bi­viT un­da vi­yo, sul rom
qur­do­biT ga­aq­res. ne­tav xal­xi ro­gor iT­mens? ara, etyo­ba Tav­
m­j­do­ma­re uwyobT xels, To­rem ima­Ti ga­Ce­re­ba ro­gor Se­iZ­le­ba?
Rmer­T­ma da­lo­cos xos­ro, nam­d­vi­lad pa­ti­o­sa­ni ka­cia, er­Ti kia,
yve­la Ta­vi­si msgav­si go­nia, cxvir­wi­na yav­da virTxa da ve­ra­fe­ri
ga­u­go; ga­gi­xa­ria, kar­gi gak­ve­Ti­li ki Ca­u­ta­ra, im `gve­li­xes~
Ta­vis si­cocx­le­Si ar da­a­viwy­de­ba~.
218 givi somxiSvili
ase fiq­r­Si gar­Tu­li mi­u­ax­lov­da baRs da Cve­u­le­bi­sa­mebr
jer Se­mo­u­a­ra gar­Se­mo, frTxi­lad, ux­ma­rod mi­di­o­da.
_ er­Ti ki­dev Sev­Wa­moT ra? _ mo­es­ma bi­Wis xma.
_ kar­gi! ge­yo­fa! va­no pa­pam ar mog­vis­w­ros! _ ga­af­r­Txi­la
me­o­rem.
_ ara uSavs ra, sa­dac am­de­ni, is er­Tic iq iyos! _ `na­po­pi­a­ni~
So­Tas xma ic­no va­nom. da­a­ca­da, sa­nam sa­zam­T­ros mowy­ve­tav­da, me­re
uCum­ra mi­e­pa­raT buC­qi­dan ga­mo­vi­da da za­urs wa­av­lo xe­li.
_ va­i­me! _ da­iy­vi­ra biW­ma.
da­nar­Ce­ne­bi Tav­qud­mog­le­ji­le­bi ec­nen Ro­bes.
_ nu ge­Si­nia, Svi­lo! va­no pa­pa var, ar Se­ge­Sin­des, ge­nac­va­
le! _ da­u­gur­gu­la va­nom.
bi­Wi co­ta dawy­nar­da.
_ Sen ro­me­li xar, ka­co, ra­to ver ga­mix­se­ne­bi­xar.
_ za­u­ra mqvia, sa­lo­me­si var.
_ vai, Sen Ce­mo Ta­o, da­Ti­ko­si xar, Svi­lo?
_ ho.
_ ra uT­q­via gi­or­gis, ma­le mo­vao, ara?
_ ho, ka­ran­tin­Sia da mo­vao.
_ mo­va, Svi­lo za­ur, mo­va. de­da xom kar­gad aris, ra­Rac am
bo­los da­a­vad­m­yof­da egac.
_ ex­la kar­gad aris, va­no pa­pav.
_ saW­me­li ro­go­ra gaqvT, Svi­lo, Za­li­an xom ar gi­WirT?
_ ad­re gvi­Wir­da, ex­la zo­si­me Zia gvex­ma­re­ba.
_ eg ro­me­li, brma zo­si­me?
_ ho, isa.
_ Rmer­T­ma uS­ve­los, Rmer­T­ma! kar­gi vaJ­ka­ci aris, brma­ca
sjo­bia `kob­ras­na­ir~ aT­as Tval­xi­lul­s. is bi­We­bi vi­Ra iy­v­nen,
Svi­lo, za­ur?
_ er­Ti Ce­mi Zma go­gia iyo, me­o­re edi­Se­ra, xa­re­ba­anT gi­or­
gis bi­Wi, me­sa­me ki So­Ta, ai `na­po­pi­ans~ rom eZa­xi­an, mZRo­li
so­lo­mo­nas Ta­na­Sem­we.
_ ai, eg aris yve­la­ze ona­va­ri. al­baT sad­me Ro­bes iqiT ge­
lo­de­bi­an. ga­i­qe­ci da yve­la aq ma­miy­va­ne, uTxa­ri, va­no pa­pas saq­me
aqvs, sa­zam­T­ros dak­re­fa un­da da dax­ma­re­ba gTxo­vaT-Tqo. ar ga­i­
pa­roT, To­rem Za­li­an mawye­ni­nebT! _ aba, ga­i­qe­ci! _ va­nom za­urs
zur­g­ze mo­us­va xe­li, _ me qox­Tan viq­ne­bi, dro­ze mo­diT.
uflis samsjavro 219
bi­We­bi gzis pi­ras, aka­ci­is Crdil­Si Se­yu­Ju­liy­v­nen da di­di
bWo­ba hqon­daT, ro­gor moq­ce­u­liy­v­nen.
za­u­ris ga­mo­Ce­nam Za­li­an ga­a­xa­raT.
_ ra giTx­ra? gic­no? xom ar ga­i­go Cven vin vi­ya­viT? _ da­
a­ya­res kiTx­ve­bi.
_ mec mic­no da Tqven­ca, da­ma­ba­ra, sa­zam­T­ro un­da dav­k­ri­fo,
bi­Web­sa sTxo­ve, mo­vid­nen da mo­mex­ma­ro­no.
sa­mi­vem er­T­ma­neTs Se­kiTx­vis mze­ra es­ro­les.
_ ara! _ ga­daW­riT Tqva So­Tam. _ ex­la­ve mo­vus­vaT so­fel­Si.
ram­de­ni­me xa­ni mo­ve­ri­doT, mem­re sul ga­da­a­viwy­de­ba.
bi­We­bi wa­sas­v­le­lad wa­mo­i­Sal­nen.
_ me miv­b­run­de­bi da vety­vi, rom ar wa­mox­ve­diT! _ ewyi­na
za­urs.
_ Sen xom ar ga­giJ­di?!
_ me ki ara Tqven ga­giJ­diT, yve­la­ze Se­me­kiTxa, vin iy­v­ne­no,
ara­fe­ri cu­di ar uT­q­via, pi­ri­qiT, de­mex­ma­re­To da Tqven mSiS­
re­bi­viT gar­bi­xarT?!
_ un­da mi­vi­deT! _ Tqva go­gi­am, edi­Ser­mac da­uk­ra kve­ri.
_ mi­vi­deT da mi­vi­deT! _ xe­li Ca­iq­nia `na­po­pi­an­ma~ So­Tam, _
oRond Tu ukuR­ma dat­ri­al­da saq­me, Ce­mi bra­li ar iyos.
bi­Webs va­no qox­Si elo­de­bo­daT. Tav­Ca­Ru­nu­le­bi dam­na­Sa­ve­sa­
viT mi­ad­g­nen da So­ri­ax­los ga­Cer­d­nen.
_ ga­mar­jo­baT, Svi­le­bo! ra So­ri­ax­los dge­xarT, mo­diT, ai
kun­Zeb­ze Ca­mos­xe­diT.
bi­We­bi ux­mod das­x­d­nen.
_ Tqven­Si yve­la­ze kar­gad ro­mel­ma icis sa­zam­T­ros cno­ba?
_ So­Tam.
_ ma­Sin es So­Ta wa­vi­des da oTxi kar­gi sa­zam­T­ro Se­ar­Ci­os.
_ za­ur­ma gviTx­ra, sa­zam­T­ros kre­favs da un­da de­vex­ma­ro­To,
_ Ca­i­la­pa­ra­ka STo­am.
_ ho­da, swo­re uT­q­via, mi­di, Se­ar­Cie!
So­Ta Se­ud­ga sa­zam­T­ro­e­bis ar­Ce­vas.
_ ma­ma­Se­ni ro­goa, naW­ri­lo­be­ve­bi xom ar awu­xebs? _ Se­e­
kiTxa edi­Sers.
_ ara, co­ta xe­li ubuJ­de­ba xol­me, eqims uT­q­via, sis­x­lis
moZ­ra­o­ba nel-ne­la aR­d­ge­ba da ga­i­mar­Te­bio.
_ fe­xi xom ar awu­xebs?
220 givi somxiSvili
_ ara, mi­wa­ze kar­gad ad­gams, oRond, ter­fi aqvs amob­ru­ne­bu­
li, ar gas­wor­de­bao, uT­q­vi­aT.
_ ara­fe­ria, nel-ne­la mo­mag­r­de­ba, _ ime­di ga­moT­q­va va­nom.
So­Tam sa­zam­T­ro­e­bi mo­ag­ro­va.
_ ex­la aiRe, ager is ka­la­Ti, _ va­no pa­pam boZ­ze Car­Wo­bil
lur­s­man­ze Ca­mo­ki­de­bul moz­r­dil ka­laT­ze mi­u­Ti­Ta. _ wa­di da
yve­la­ze kar­gi pa­mi­dv­re­biT ga­av­se.
So­Ta Se­ud­ga saq­mes.
_ swav­lis saq­me ro­go­ra gaqvT, Svi­le­bo, xom ara zar­ma­
cobT? _ ga­mom­c­de­li Tva­li mi­apy­ro sa­mi­ves.
_ vcdi­lobT, _ iyo mok­r­Za­le­bu­li pa­su­xi.
_ ro­gor Tu cdi­lobT!
_ ara, mag­ram mTlad ga­mar­Tu­le­bi ve­ra varT.
_ ooo! eg ki ar me­me­wo­na! ai, Sen edi­Ser, ma­ma riT un­da ga­a­xa­
ro? kac­ma ki­na­Ram su­li fron­t­ze da­to­va, Tqven rom bed­ni­e­re­bi
yo­fi­li­ya­viT, eg aris ma­mis ama­gis da­fa­se­ba? Tu ici, ro­gor at­ken
guls Se­ni si­zar­ma­ciT?! ga­na Se­ni ma­mis Svils eg ekad­re­ba?!
edi­Se­ri fex­ze wa­mod­ga da ga­Wi­mul­ma fi­ci­viT Tqva:
_ va­no pa­pav, dRe­is Sem­deg sul mo­wi­na­ve viq­ne­bi!
_ ai, ge­nac­va­le! mje­ra, rom pi­ri­a­ni bi­Wi iq­ne­bi, xa­re­ba­anT
gi­or­gis sxva­na­i­ri Svi­li arc eyo­le­ba!
_ Cvenc kar­gad vis­wav­liT, va­no pa­pav! _ go­gia da za­u­ri
dar­cx­ve­ni­lad wa­mod­g­nen.
_ kar­gad un­da is­wav­loT, kar­gad, Tqven ge­nac­va­loT va­no
pa­pa, da­Ti­kos Svi­lebs sxvaf­riv arc ekad­re­baT! _ wa­mod­ga, ori­
ves xe­le­bi mox­via da mi­i­xu­ta, me­re isev Ta­vis kun­Z­ze Ca­moj­da,
_ ox, Rmer­To, maS Sen sa­mar­Ta­li gaqvs?! _ mker­d­ze da­ir­tya
muS­ti, _ hai, gi­di vaJ­ka­co! _ va­no mowy­li­a­ne­bu­li Tva­le­biT
mi­was mi­a­Cer­da.
wel­Si gad­re­kil­ma So­Tam Zlivs mo­aT­ria mZi­me ka­la­Ti.
_ ux, kai ba­ra­qi­a­nia! _ amo­ix­v­ne­Sa da kun­Z­ze da­eS­va.
_ Zne­li iyo ara? _ hkiTxa va­nom.
_ Zne­li ro­me­lia, we­li mam­wy­da.
_ uf­ro Zne­lia, Svi­lo, moy­va­na, mag­ram Sen of­lda­de­nils rom
Se­Wam, ima­ze gem­ri­e­li ara­fe­ria. da­ix­so­meT es yve­lam da cxov­re­
ba­Si eg­re iareT! Tu Ce­mi nax­va mo­gin­deT, ba­Ris bo­lo­dan nu­Ra Sa­
mox­valT, amis Sem­deg xom ge­co­di­ne­baT swo­ri gza? _ va­no bi­Webs
uflis samsjavro 221
da­ak­vir­da, oTxi­ve Tav­Ca­Ru­nu­li id­ga. _ ho, ex­la aiReT sa­Ti­Tao
sa­zam­T­ro, mag ka­la­Tis ta­re­ba­Si er­T­ma­neTs mi­ex­ma­reT. ga­i­na­wi­leT,
oRond, Tu ar da­ge­za­re­baT, ro­gor­me me­xu­Te sa­zam­T­roc it­vir­TeT
da im ka­cur kacs, zo­si­mes mi­u­ta­neT, _ va­nom qo­xi­dan Ta­vi­si Ser­
Ce­u­li sa­zam­T­ro ga­mo­i­ta­na da bi­Webs win da­u­do.
xvne­SiT da di­di va­i­vag­la­xiT Zlivs aita­nes so­fel­Si mZi­me
tvir­Ti bi­Web­ma da pir­da­pir zo­si­mes­Tan gas­wi­es.
zo­si­me Ta­vis ala­ya­fis ka­reb­Tan ij­da da Ri­Ri­neb­da, qo­Si­
niT sul­Se­gu­be­bul­ma bi­Web­ma mis win Ta­vi­an­Ti na­dav­li rom
da­awyes,
_ es ra am­ba­via, bi­We­bo! _ zo­si­mem erT sa­zam­T­ros mo­ki­da
xe­li, as­wia, yur­Tan mi­i­ta­na, ori­ve xe­li mo­u­Wi­ra, _ mo­we­u­lia,
_ Ca­i­la­pa­ra­ka, _ mag­ram am­xe­la ro­gor ata­reT?!
_ eg raa, ai esa na­xe! _ So­Tam va­no pa­pas mi­er Ser­Ce­u­li
sa­zam­T­ro mi­a­wo­da.
_ oho, kai ba­ra­qi­a­nia! da­i­xo­ce­biT amis Tre­viT.
_ da­vi­xo­ceT ki ara, si­qa gag­v­Z­v­ra, ne­ta baR­Si ga­da­par­va
sul ar mog­v­s­v­lo­da az­rad, _ si­na­nu­liT Tqva So­Tam da skam­ze
Ca­moj­da.
_ rao? baR­Si ga­da­par­vao? swo­red ga­vi­go­ne? _ zo­si­mem sa­
zam­T­ro mi­wa­ze da­do.
bi­Web­ma daw­v­ri­le­biT mo­uy­v­nen, rac mox­­da, zo­si­me yu­radRe­
biT us­men­daT, xan­da­xan Tavs ga­aq­nev­da xol­me uk­ma­yo­fi­lod.
_ me Tu da­mi­je­rebT, ar mog­s­v­li­aT kar­gi saq­me! _ Ca­i­la­pa­
ra­ka da mi­wa­ze jo­xis ka­ku­ni da­iwyo.
_ vi­ciT, rac Ca­vi­di­neT da Sen­Tan imi­tom mo­ve­diT, rom
gvir­Cio, ro­gor mo­viq­ceT, am sa­zam­T­ro­ebs sax­l­Si ver mi­vi­tanT,
rac sir­cx­vi­li vWa­meT, ar gve­yo, ax­la ki­dev sax­l­Si ga­i­gon? _
Se­wu­xe­bu­li to­niT Tqva So­Tam.
_ sax­l­Si uT­q­ve­no­dac ga­i­ge­ben da uf­ro uare­sia. ami­tom
si­mar­T­lis aRi­a­re­ba sjobs. ma­nam­de ki, za­ur Sen gaz­r­das, mi­di
pe­lo ba­bos uTxa­ri, ga­reT, ezo­Si suf­ra gag­vi­Sa­los, er­Tad
vi­qe­i­foT, da­nar­Ce­ni sa­kiTxe­bic iq ga­dav­wy­vi­toT.
bi­Web­ma Ta­vi­an­Ti tvir­Ti ala­ya­fis ka­re­bis Sig­niT Se­zi­des,
am xma­ur­ze ge­lac ga­mo­vi­da sax­li­dan.
_ va, ram­xe­la sa­zam­T­ro­e­bia! _ ga­uk­vir­da biWs. _ sad iyo?
_ va­no pa­pas ba­Ri­dan mo­vi­ta­neT.
222 givi somxiSvili
_ suy­ve­la iya­viT?
_ ho, oTxi­ve.
_ ne­ta me­ca vyo­fi­li­ya­vi!
_ ex, ge­lav, ne­ta Cvenc ara vyo­fi­li­ya­viT, ige­Ti dRe dag­vad­
ga, mi­wa rom gag­v­xeT­qo­da, is gvrCia.
_ mo­i­pa­reT?
_ mo­vi­pa­reT ki ara, Tvi­Ton ga­mog­va­ta­na, mag­ram sir­cx­vi­liT
da­viw­viT.
_ vaaaa!!! _ ga­ik­vir­va ge­lam.
_ aba, bi­We­bo, mo­diT suf­ras­Tan! _ mi­i­pa­ti­Ja pe­lo ba­bom...
zo­si­mem me­xu­Te Wi­qa da­lia, er­Txel ki­dev ga­ix­se­na om­Si da­
Ru­pu­le­bi da ca­ri­e­li ma­gi­da­ze da­ar­tya.
_ Tqven Ti­To Wi­qa ge­yo­faT, me­ti sa­Wi­ro ar aris. ex­la Tu
da­mi­je­rebT, eg­re ajo­bebs, qi­ta­anT vi­ris or­T­va­la ga­mo­ar­T­viT,
zed da­awyeT eg Tqve­ni tvir­Ti da na­mu­si­a­nad ga­i­na­wi­leT, kar­gi
iq­ne­ba Tu ge­la­sac ga­ix­se­nebT, ig­re ro­gorc pa­ti­o­san mo­na­di­re­
eb­sa sCve­vi­aT. sax­l­Si ki arc er­T­ma ar ga­be­dos tyu­i­lis Tqma.
ro­gorc iyo, daw­v­ri­le­biT mo­u­ye­viT mSob­lebs; eg Tqven­s­T­vis
kar­gi gak­ve­Ti­li iq­ne­ba.
ma­le So­Tam qi­ta­anT or­T­va­la Se­mo­a­ji­ri­Ta ezo­Si. Ta­vi­an­Ti
tvir­Ti or­T­va­la­ze da­fe­nil ba­lax­ze da­awyes, oTxi­ve das­x­d­nen
da ad­gi­li­dan daZ­res.
_ ge­lav, eg sa­zam­T­ro da pa­mi­do­ri ro awy­via Ro­bis Zir­Si,
Se­nia, sax­l­Si wa­i­Re, _ mi­a­Za­xa So­Tam da vi­ri aaC­qa­ra.

zo­si­me bri­ga­da­Si
cxe­li zafxu­li id­ga. di­di da pa­ta­ra sa­mu­Sa­od iyo ga­su­li.
mTe­li kvi­ra rCe­bo­da xal­xi min­dor­Si. so­fel­Si mar­to bav­S­ve­bi
da mo­xu­ce­bi­Ra iy­v­nen.
zo­si­me ise Se­eC­via brmad si­a­ruls, rom gam­yo­li aRa­r sWir­
de­bo­da, pi­ri­qiT, um­T­va­ro Ra­me­Si is aci­leb­da sxvebs. Sro­ma­Sic
ga­i­wa­fa, ve­nax­Si ko­tes xels aRar atoke­bi­neb­da, sax­l­Sic xom
yve­la­fe­ri wes­rig­Si hqon­da, mag­ram es ra iyo mis­T­vis, jan-Ro­
niT sav­se vaJ­ka­ci moc­de­nas ver egu­e­bo­da.
si­xa­ru­liT cas ewia, ro­ca ma­mam xos­ros da­na­ba­re­bi ga­das­ca.
ga­mo­vi­des bri­ga­da­Si,. iq­ne­ba ra­me na­xos Ta­vi­si Se­sa­fe­ri­si, Tu
uflis samsjavro 223
ara, xal­x­Tan yof­na ga­ar­Tobs, yve­la gam­xi­a­rul­de­ba, xom ici,
ro­gor uy­varT ma­gas­Tan yof­nao.
_ xva­le­ve wa­val! _ ga­u­xar­da zo­si­mes, _ To­rem eg­re usaq­
mo­biT da­mig­rov­da naR­ve­li.
_ da­Te­bas bri­ga­da­Si axal­gaz­r­de­bis rgo­li Se­uq­m­ni­aT, sul
ga­saTxo­va­ri go­go­e­bi arian, xos­rom da­a­va­la, zo­si­me Tu da­Tan­x­
m­de­ba, mag rgol­Si Ca­ricxe­To, may­va­lac im bri­ga­da­Sia, _ sxva­Ta
So­ris da­u­ma­ta ko­tem.
zo­si­mes el­da eca. rac dab­run­da, sul imas Si­Sob­da, may­va­
las ar Sex­ved­ro­da, Tav­moy­va­re vaJ­kacs ve­raf­riT da­er­w­mu­ne­bi­
na Ta­vi, rom Se­iZ­le­bo­da may­va­las mis­T­vis uRe­li ga­e­wia. ara,
zo­si­me ar da­uS­vebs, rom tvir­Tad ga­ux­des sa­oc­ne­bo ar­se­bas.
bri­ga­da­Si gas­v­la ga­u­xar­da, mag­ram may­va­las­Tan mo­sa­lod­nel­ma
Sex­ved­ram aafo­ri­a­qa.
_ kar­gi go­goa may­va­la, mSve­ni­e­ri, mSro­me­li da pa­ti­o­sa­ni,
ram­de­ni­me­je­ra mkiTxa, zo­si­me ro­go ari­so, ox, Rmer­To, er­Ti
mag­na­i­ri rZa­li ra mo­ux­de­bo­da Cven ojaxs! _ ko­tem ise Tqva,
rom zo­si­me mi­ax­ved­ra, mec ra­Rac-ra­Ra­ce­e­bi vi­cio.
_ ra mar­to may­va­la­ze la­pa­ra­kob, sxva aRa­ra­vin aris im
axal­gaz­r­de­bis rgol­Si? _ say­ve­du­riT uTx­ra zo­si­mem.
_ sxve­bic bev­ri ari­an, Svi­lo, mag­ram eg gam­z­r­del­da­loc­vi­
li, ji­gar­ze uf­ro Za­li­an me­Wi­de­ba, ig­re mgo­nia, TiT­qos Cve­ni
oja­xis wev­ri iyos, ra vi­ci, qa­le­bi am­bo­ben, zo­si­me ig­re uy­
vars, brma ki ara, xel-fe­xic rom ara qon­des imis gar­da, sxva
ara­vin un­dao, Tu eg­rea, Svi­lo, ve­nac­va­le uf­lis mad­l­sa!
_ imas un­da, mag­ram ax­la me mkiTxon, min­da vin­mes brma ga­
vux­de tvir­Tad! _ zo­si­mem boR­miT dam­Zi­me­bu­li Ta­vi Ca­Ru­na, _
Ta­nac may­va­las! _ ise da­u­ma­ta, rom ko­te­saT­vis yve­la­fe­ri na­Te­
li gax­da, mi­si Svi­lis gul­Si ra cecx­li tri­a­leb­da. Tvi­To­nac
et­ki­na gu­li, ne­la ad­ga ska­mi­dan da xma­dab­la Ca­i­la­pa­ra­ka:
_ ga­mox­val bri­ga­da­Si da dar­w­mun­de­bi, rom arc ig­rea saq­me,
ro­gorc Se­na ggo­nia, xal­xi­saT­vis da qvey­ni­saT­vis sa­Wi­ro xar,
Svi­lo, bev­ri kar­gi saq­mis ga­ke­Te­ba Se­giZ­lia, gu­li tyu­i­lad
gaqvs ga­te­xi­li; may­va­la­saT­vi­sac Rir­se­u­li saq­m­ro iq­ne­bi.
_ ara, me bri­ga­da­Si ar ga­mo­val! _ ner­vi­u­lad iy­vi­ra zo­si­mem.
_ ga­mox­val, Svi­lo, ga­mox­val, swo­red eg Se­ni yvi­ri­lic ima­
sa mow­mobs, rom im go­gos mi­marT gul­g­ri­li ara xar, ga­mox­val
224 givi somxiSvili
da, da­mi­je­re, kma­yo­fi­li dar­Ce­biT, _ ko­te oTa­xi­dan ga­vi­da.
zo­si­me ad­gi­li­dan ar gan­Z­re­u­la. ij­da da iw­vo­da ro­gorc
san­Te­li. ram­de­ni uoc­ne­bia may­va­la­ze, jar­Si dRe­ebs iT­v­li­da, Ca­
val da ma­Sin­ve co­lad Se­vir­Ta­vo, go­go mi­si siy­va­ru­liT dne­ba,
mas ki ver ga­u­be­dia usi­naT­lo Ta­vi mis Rir­sad CaT­va­los.
me­o­re dRes di­liT ad­re, sa­nam ko­te fo­ran­Si cxe­nebs Se­a­bam­da,
zo­si­mem Ta­vi­si bar­gi ga­am­za­da da dax­ve­u­li na­ba­di fo­ran­ze da­do.
ko­tes ga­u­xar­da, `ga­da­uwy­ve­tia was­v­la~, _ ga­i­fiq­ra da ga­Ri­
me­bul­ma cxe­ne­bis Se­kaz­ma da­iwyo.
kol­me­ur­ne­o­bis ezo­Si go­go­e­bi nel-ne­la mog­rov­d­nen. zo­si­me
grZel skam­ze ij­da da Con­gurs uk­rav­da.
_ go­go­e­bo, zo­si­me ga­mo­su­la, wa­mo­di vkiTxoT, Cven rgol­Si
imu­Sa­vebs nam­d­vi­lad, _ wa­mo­i­Za­xa er­T­ma.
kis­ki­siT da xma­u­riT Sa­mo­ex­viv­nen zo­si­mes.
_ ga­mar­jo­ba, zo­si­me! _ sa­Ti­Ta­od ar­T­mev­d­nen xels.
zog­ma xmis amo­u­Reb­lad Ca­mo­ar­T­va xe­li. `ne­ta may­va­la ro­me­
li iq­ne­ba, imi­si xma ar ga­mi­gi­a~, _ ga­i­fiq­ra zo­si­mem.
_ Cven­Tan xom ar mo­di­xar, bi­Wo?
_ ra vi­ci, da­Te­bas bri­ga­da­Si axal­gaz­r­du­li rgo­lia da
imaT­Tan iq­ne­bio.
_ va­Sa! Cven rgol­Si yo­fi­la Ca­ricxu­li! _ si­xa­ru­liT cas
ewiv­nen go­go­e­bi.
am dros da­Te­ba bri­ga­di­ri ga­moC­n­da.
_ ra­Ras ag­vi­a­neb, da­Te­ba bri­ga­di­ro, dro­ze wa­vi­deT, ise­Ti
ka­cia Cven­Tan sul or-or nor­mas gav­To­xavT, dro­ze wa­vi­deT! _
mi­e­siv­nen go­go­e­bi.
_ dro­ze ras wax­valT, is dam­Tx­ve­u­li ela­mi so­lo­mo­na gu­
Sin gam­ZRa­ra da avaT ari, ka­ci ga­vag­zav­ne im `na­po­pi­an~ biW­Tan,
Tu ga­mo­vi­da da mo­a­xer­xa man­qa­nis da­qoq­va, imas gav­y­ve­biT, Tu
ara da xva­lem­de aq dar­Ce­na mo­gi­wevT.
_ va­i­me, ras am­bob, ex­la moc­de­na Se­iZ­le­ba?! na­xeT is `na­po­
pi­a­ni~, ro­gor­me Cag­va­go­ros alaz­nam­de.
_ co­ta ma­iT­mi­neT, yve­la­fe­ri ga­ir­k­ve­va! _ da­Te­ba bri­ga­di­ri
kan­to­ri­sa­ken wa­vi­da.
go­go­e­bi isev zo­si­mes Se­mo­ex­viv­nen da Se­ex­vew­nen:
_ zo­si­me, ra­me sim­Re­ra geq­ne­ba mo­go­ni­li, sa­nam man­qa­na mo­va,
gvas­wav­le, er­Tad vim­Re­roT.
uflis samsjavro 225
zo­si­me Ca­fiq­r­da. me­re da­bal xma­ze wa­i­Ri­Ri­na:
nu ifiq­reb, si­cocx­lev,
Cem­ze avs da Zvir­sa,
ar gam­xa­do, pa­ta­rav,
me Ra­la­tis Rir­sad.
_ mog­wonT, es go­go­e­bo? _ ikiTxa.
_ va­i­me, ra Za­li­an kar­gia!!! _ ta­Si Se­mok­res ga­xa­re­bul­ma
msme­ne­leb­ma.
_ ma­Sin Tu eg­rea, bo­lom­de vim­Re­reb da mem­re er­Tad vca­
doT.
zo­si­mem sim­Re­ra ga­ag­r­Ze­la:
ver Sev­Ze­li me­na­xe,
tyve­da vya­var Wir­sa,
ar gam­wi­ro ub­ra­lod,
mZi­me se­ni mWir­sa.
iq­neb Cem­T­vis ga­civ­di,
gu­li geq­ca sxvi­sad,
ver­vin na­xo, gje­ro­des,
Ce­mi Crdi­lis Rir­sad.
Sen­ze fiq­riT oc­ne­bam
di­lis na­mi da­lia;
su­li ga­wa­me­bu­li
siy­va­ru­liT mTvra­lia.
ra vu­yoT, rom am­je­rad
be­di Cem­ze mwyra­lia,
gval­vas of­liT da­vacx­rob,
kvlav va­xa­reb mwva­i­ans.
dRes loc­ve­biT gi­Te­sav
ula­ma­zes yva­vi­lebs,
yve­las gza­ze da­gi­fen,
Tan er­T­sac ar wa­vi­Reb.
nu miwy­re­bi, pa­ta­rav,
siy­va­ru­lis mwir­sa;
si­na­nu­lad geq­ce­va
is, rac ex­la gwyin­sa.
Ce­mi sity­vis Tu gje­ra,
ias uTxar leq­si,
226 givi somxiSvili
ro­ca mna­xavs gad­mom­cems,
mi­si ena mes­mis.
_ kar­gia, pir­ve­lad gves­mis, Se­ni SeTx­zu­lia zo­si­me?
_ ara, sad­me ga­vi­ge al­baT, _ mok­r­Za­le­biT Tqva zo­si­mem, ver
ga­be­da, rom eT­q­va, Ce­miao.
_ sad ga­i­geb­di, ro­ca dRes pir­ve­lad im­Re­re, amis Sem­deg
Se­giZ­lia da­ab­ra­lo vi­sac gin­da, am­Ja­mad ki zo­si­mes mo­go­ni­lia
es leq­sic da sim­Re­rac! _ da­as­k­v­nes go­go­eb­ma.
`na­po­pi­an­ma~ So­Tam Tva­le­bis fSvne­tiT ga­mo­a­Ro Zve­li to­
na­na­xev­ri­a­ni ga­zi­kis ka­bi­nis ka­re­bi da sa­Wes mi­uj­da. man­qa­na
spe­ci­a­lu­rad Tav­daR­mar­T­ze iyo da­ye­ne­bu­li, rom da­go­re­biT
da­qo­qi­li­yo. da­a­go­ra da ram­de­ni­me ji­u­ti Cax­ve­le­bis Sem­deg
Zrav­ma mu­Sa­o­ba da­iwyo. da­Te­ba bri­ga­di­ri gver­diT mi­uj­da da
aya­ya­ne­bul go­go­eb­Tan sa­ze­i­mod mi­a­ye­nes man­qa­na.
_ va, `na­pop~, Senc na­xir-na­xir?! _ ga­a­mas­xa­ra­ves ka­bi­nis sa­
fe­xur­ze ga­Wi­mu­li So­Ta go­go­eb­ma, _ e, sad­me ar amog­va­pir­q­va­vo
lo­bi­os qva­bi­viT!
_ lo­bi­os qva­bi iyos, To­rem, So­Tam icis kar­gad Ca­biJ­bi­Je­bu­
lis pa­mi­do­ris mwnil­Tan er­Tad mir­T­me­va, _ ga­i­Ri­ma So­Tam.
_ vaaa! man­qa­nis ta­re­ba icis da icis, eg lo­bi­os Wa­ma sadRa
is­wav­la ne­tav? _ ga­ik­vir­ves go­go­eb­ma.
_ Tqven eg­re TqviT da me Tu ar viq­ne­bo­di, gna­xav­diT, ro­
gor wax­vi­do­diT ala­zan­ze.
_ ra ime­di­a­nad aris, e. uk­ve ala­zan­ze hgo­nia Ta­vi, ara sjo­
bia jer na­po­pe­bi ma­iw­min­do?
So­Tam qa­le­bis mas­x­ro­bas yu­ri aRar aTxo­va, sa­fe­xu­ri­dan
Ca­mox­ta da grZe­li ska­mi­sa­ken ga­iq­ca.
_ zo­si­me Zi­av, Sen aqa xar? ala­zan­ze xom ar mo­di­xar?
_ ho, mov­di­var.
_ ma­Sin wa­mo­di, ka­bi­nis mxri­dan kar­gad ax­val.
zo­si­me wi­na mar­cxe­na kuTxe­Si daj­da; ska­me­biT kar­ga iyo ga­
mar­Tu­li Za­ra.
go­go­eb­mac xma­u­riT da­i­ka­ves ad­gi­le­bi.
_ wa­vi­deT, da­Te­ba Zi­av? _ hkiTxa So­Tam bri­ga­dirs.
_ wa­vi­deT! _ brZa­na da­Te­ba bri­ga­dir­ma.
is iyo So­Tas man­qa­na un­da da­eZ­ra ad­gi­li­dan, rom xtun­va-
xtun­viT da Za­xi­liT ga­mo­iq­ca maT­ken `gve­li­xe~.
uflis samsjavro 227
_ ma­i­caT, mec mov­di­var! _ xe­lebs iq­nev­da.
da­Te­bas mxri­dan mi­vi­da, ka­bi­nis ka­reb­Tan.
_ ala­zan­ze mi­di­xarT, da­Teb?
_ ho.
_ mec wa­mo­val, tom­re­bis da­nak­li­si maqvs, iq Tqven bri­ga­da­
Si iq­ne­ba nam­d­vi­lad.
_ Se da­loc­vi­lo, eS­ma­kebs atan­di tom­re­biT da Cem bri­ga­da­
Si sa­i­dan iq­ne­ba!
_ ra vi­ci, ka­co, tom­re­bi ra­Ra gax­da, eg da­loc­vi­li, nem­si
rom nem­sia ima­sac iTxovs xa­re­ba­anT gi­or­gi, mo­i­tao.
_ maS ro­gor ggo­nia, ko­leq­ti­vis qo­ne­bas gaf­r­Txi­le­ba un­da,
Svi­lo­sa, yve­la Sen­sa­viT ha­ri­ha­ra­le xom ar iq­ne­ba?!
_ ara, ma­inc wa­mo­val, vna­xav, iq­ne­ba iyos ra­me, _ ga­dawy­ve­
tiT Tqva `gve­li­xem~ da Za­ri­sa­ken Set­ri­al­da.
_ `gve­li­xe~, aba er­Ti mi­a­weq, man­qa­na ar iqo­qe­ba, un­da da­va­
go­roT, _ ka­bi­ni­dan da­u­Za­xa So­Tam.
`gve­li­xem~ man­qa­nis gverds mxa­ri mis­ca, mTe­li Za­liT mi­aw­va,
mag­ram Zvra ver uyo.
_ ara tok­de­ba, es oxe­ri! _ xvne­SiT Tqva da Sub­l­ze mom­d­
ga­ri of­li mo­iw­min­da.
_ ki­dev co­ta­ca da da­gor­de­ba. _ ga­mos­Za­xa So­Tam. `gve­li­xe~
ki­dev mi­aw­va mon­do­me­biT, man­qa­na da­gor­da da co­ta xan­Si aTux­
Tux­da Zra­vi.
is iyo `gve­li­xem~ uka­na gver­di­dan Za­ra­Si Sed­ga fe­xi, rom
isev Caq­ra Zra­vi.
_ ki­de un­da mo­wo­la! _ da­i­Za­xa STo­am.
`gve­li­xe~ isev Ca­vi­da dab­la.
zo­si­mec wa­mox­ta ad­gi­li­dan, ka­bi­nis mxri­dan ga­da­vi­da, sa­fe­
xur­ze rom dad­ga, So­Tam Se­a­Ce­ra:
_ zo­si­me Zi­av, ar Cax­vi­de, ex­la­ve da­i­qo­qe­ba.
`gve­li­xe~ mTe­li Za­liT mi­aw­va, man­qa­na uceb ga­mo­e­ca­la xe­li­
dan, da­gor­da da Zra­vic amu­Sav­da, siC­qa­res uma­ta.
_ mo­i­caT! dab­la dav­r­Ci! _ yvi­ri­liT ga­mo­ud­ga `gve­li­xe~.
_ ga­mo­u­deq, `gve­li­xev~, Tu de­e­we­vi! _ mi­a­Za­xa So­Tam da
siC­qa­res mo­u­ma­ta. `gve­li­xe~ mix­v­da, rom ga­a­mas­xa­ra­ves, gab­ra­ze­
bu­li ga­Cer­da, qu­di mo­i­xa­da da dab­la da­a­nar­cxa.
_ ga­a­Ce­re! _ fo­la­dis xmiT ub­r­Za­na zo­si­mem.
228 givi somxiSvili
So­Tam man­qa­na nel-ne­la ga­a­Ce­ra, mux­ru­We­bi ara hqon­da.
_ ra­Ta qe­ni es?! _ ga­uwy­ra zo­si­me.
_ sof­lis wur­be­la iyo, zo­si­me Zi­av, sawyob­Si Ci­tebs ar
gva­xo­ci­neb­da.
_ wur­be­la rom iyo, yve­lam vi­ciT, mag­ram ex­la uk­ve waq­
ce­u­lia da ar ge­kad­re­ba wix­lis da­We­ra! _ zo­si­me isev Ta­vis
ad­gil­ze mo­Tav­s­da.
So­Ta man­qa­ni­dan Ca­mox­ta da Za­xi­li da­iwyo:
_ mo­di, e, mo­di! ge­lo­de­biT, _ `gve­li­xes~ da­Za­xe­ba ve­Rar
ga­be­da, ara da imi­si nam­d­vi­li sa­xe­li mgo­ni naT­li­a­sac aRar
ax­sov­da.
`gve­li­xes~ ukan aRar mo­u­xe­dia, koW­lo­ba-koW­lo­biT mi­di­o­da
sawyo­bi­s­a­ken.
So­Tas man­qa­na ure­mi­viT mi­yav­da.
_ ne­la iare, ne­la! _ dro­dad­ro af­r­Txi­leb­da da­Te­ba.
biW­ma moZ­ra­o­bis we­se­bi ar ico­da, ro­gorc mo­e­wo­ne­bo­da gzis
im mxa­re­ze mi­di­o­da. arc ara­fe­ri xvde­bo­daT win, xan­da­xan ure­mi
Tu ga­moC­n­de­bo­da, ma­Sin da­Te­ba or­mag sifxiz­les iCen­da.
_ aba, Sen ici, ne­la, frTxi­lad! gan­ze da­i­wi, _ biWs da­ri­
ge­be­biT Tavs abez­reb­da.
Sors be­be­ri `zis-5~ ga­moC­n­da, swra­fad mo­di­o­da, ukan mtvris
ko­ri­an­tel­sa to­veb­da, SoT­as xan mar­cx­niv, xan mar­j­v­niv mi­yav­da
man­qa­na, Sem­x­ved­ri man­qa­nis mZRol­ma rom es da­i­na­xa, ifiq­ra, al­
baT mTvra­liao, man­qa­na ga­a­Ce­ra, Ca­mo­vi­da da gver­diT dad­ga, rom
ga­us­wor­d­nen, xe­li auwia da ga­a­Ce­raT.
_ Ca­mo­di dab­la! _ uTx­ra So­Tas.
rom da­i­na­xa sa­Wes­Tan es pa­ta­ra bi­Wi, ga­uk­vir­da:
_ Se lop­ri­a­no, rom mo­di­xar gar­di­gar­d­mo, Se­ni gza ar un­
da ico­de, Cem­sa­ze rom mo­ji­ri­Tob?! _ ga­ub­raz­da So­Tas.
amis gam­go­ne da­Te­ba Ca­mox­ta man­qa­ni­dan da mZRols mi­eW­ra
yvi­ri­liT:
_ Sen gza vin mog­ca, Se gad­mo­naS­To? gzac yve­la­sia da kva­
lic, mi­wa­ze aRar ari ker­Zo sa­kuT­re­ba da Sen vi­na xar, Ce­mi
gzaao, rom iZa­xi, ga­mocx­va ra­Ra axa­li gzis me­ma­mu­le, xom ar
geS­le­ba, ro­mel qve­ya­na­Si cxov­rob?!
mZRol­ma mxre­bi aiCe­Ca, ukan da­i­xia, SeZ­v­ra Ta­vis ka­bi­na­Si da
Se­Si­ne­bul­ma daZ­ra man­qa­na ad­gi­li­dan.
uflis samsjavro 229
_ ver Cav­u­ta­re kar­gi leq­cia, gza Ce­miao, e, amis Sem­de­gac
mi­i­sa­kuT­ros xal­xis qo­ne­ba, _ buzRun-buzRu­niT da­ub­run­da Ta­
vis ad­gils da­Te­ba.
zo­si­me gu­li­a­nad ici­no­da.
bri­ga­da­Si mog­vi­a­ne­biT Ca­vid­nen.
_ aba, co­ta Se­is­ve­neT da mem­re pir­da­pir bo­lo, kuTxis nak­
veT­Si wa­diT, Su­adRis Sem­deg ki­dev Se­gex­mi­a­ne­biT, So­Tav, Sen
jo­bia Cem­Tan wa­mox­vi­de, ukan mar­to ver ga­gag­zav­ni, sa­Ra­mo­ze
sax­l­Si wam­s­v­le­li vin­me iq­ne­ba, ba­rem co­ta­o­de­ni xor­ba­lic ga­a­
yo­le, _ da­Te­ba isev Caj­da ka­bi­na­Si da min­dor­Si ga­su­li xal­xis
Se­mo­sav­le­lad wa­vi­da.
go­go­eb­ma bar­gi sa­ve­le bi­na­Si Se­i­ta­nes, Tvi­Ton ki di­di cacx­
vis Crdil­Si ga­Sa­les wa­mo­Re­bu­li pur-ma­ri­li.
_ pu­ri vWa­moT da mem­re Se­vud­geT saq­mes, To­rem sa­Ra­mom­dis,
vin icis, Se­iZ­le­ba aRar mog­vi­wi­os das­ve­ne­ba, _ Tqves da mxi­a­
ru­lad Se­ud­g­nen sa­dils.
zo­si­mes yve­la Ta­vis gver­diT epa­ti­Je­bo­da. mxi­a­ru­lo­bi­Ta da
kis­ki­siT aik­les min­do­ri.
_ viS, qa, etyo­ba, axal­gaz­r­de­bi Ca­mo­vid­nen, _ ga­das­Za­xes er­
T­ma­neTs si­min­dis ya­na­Si mo­mu­Sa­ve qa­leb­ma.
_ zo­si­me, aba, er­Ti Cven xos­ro Tav­m­j­do­ma­re­ze leq­si rom
ici, Cvenc gag­va­ge­bi­ne, gex­ve­we­biT! _ sTxo­ves go­go­eb­ma.
_ Tqven im­dens izamT, iq­ne­ba bri­ga­di­dan ma­ax­s­ne­vi­noT Ce­mi
Ta­vi, _ Ri­mi­li­Ta Tqva zo­si­mem.
_ nu ge­Si­ni­an, Se­nis­Ta­na vaJ­ka­ceb­ze aqe­Ta aqvs sax­ve­wi, ga­am­
x­ne­ves go­go­eb­ma.
zo­si­mem Con­gu­ri aax­mi­a­na:
_ dRe da Ra­me ara gZi­navs,
pa­ti­os­nad ir­je­bi;
ub­ra­lo xar, mar­T­lis mTqme­li,
Sen ar ga­ibRin­Ze­bi.
fron­tis bi­Webs rom mi­i­Reb,
ja­fa ma­Sin mo­gi­wevs;
qu­di zog­jer mo­i­xa­de,
ro­ca mag­rad mo­gi­Wers.
go­go­e­bis xar­xar­ma min­d­v­rebs ga­da­u­a­ra.
_ viS, qa, ra dRe­Si ari­an, eg ga­sawy­vet­le­bi! _ ya­na­Si mo­mu­
230 givi somxiSvili
Sa­ve qa­lebs gu­li aRar ud­ge­bo­daT saq­me­ze.
_ zo­si­me Ca­mo­su­la, brma me­Con­gu­re, etyo­ba ra­Ra­cas um­Re­
riT da...
_ wa­vi­deT, Cvenc mo­vis­mi­noT, ar gve­yo am­de­ni Sro­ma? am­bo­ben
yve­la­fer­ze Se­uZ­li­an leq­sis ga­moT­q­mao.
_ eg­rea, eg­re, mag­ram was­v­la ar iq­ne­ba, da­Te­ba da­dis ­man­qa­
niT, ma­inc mog­vab­ru­nebs ukan.
_ ox, eg yor­nis ku­di, sa­i­dan­Ra ga­moty­v­ra!
_ ara uSavs ra, zo­si­me did­xans dar­Ce­ba aq, Cvenc Se­ves­w­re­
biT mi­si sim­Re­re­bis mos­me­nas, _ sa­u­brobdnen qa­lebi ya­na­Si.
ama­so­ba­Si cacx­vis Crdi­lis qveS ki zo­si­mes sxve­bic ejib­re­
bod­nen leq­se­bis Txzva­Si, ka­fi­a­o­ba ga­e­mar­TaT.
_ zo­si­me, vin ro­go­ri varT gvatyob? _ Se­e­kiTxa er­Ti Ta­
ma­mi go­go.
zo­si­mem Con­gur­ze da­am­Re­ra:
Tval­Si sxi­vi rom ga­miq­ra,
ga­na gu­lic mok­v­da?
nu­Tu Ce­mi siy­va­ru­lis
var­s­k­v­la­vi cas mos­wy­da?
go­go­e­bo, si­la­ma­zes
me Tqvens xma­Si vxe­dav,
mag­ram ra, rom ve­ra vwvde­bi
mTlad Sem­Wa­ma sev­dam.
am dros er­T­ma go­gom, rom­lis xmas zo­si­me may­va­la­sas am­s­
gav­seb­da, mi­um­Re­ra:
Tva­lis na­Te­li wa­gar­T­ves,
gu­lis cecx­li ver Ca­giq­res;
an­ge­lo­zeb­ma dag­lo­ces
da siy­va­ru­li Ca­giT­q­ves.
zo­si­mem may­va­las si­ax­lo­ve ig­r­Z­no da cecx­li mo­e­ki­da.
vax, ra wam­lad mo­mev­li­ne,
me Sen naT­q­vams Sav­xa­ri;
go­gov, sa­xe­li ma­Cu­qe,
mag ena­pirs Sa­qa­ri!
qa­leb­ma er­Tad mi­um­Re­res:
Tval­dav­se­bu­lo vaJ­ka­co,
Jan­gi ar mo­ge­ki­de­ba,
uflis samsjavro 231
Ta­ma­ma­da Tqvi saT­q­me­li,
qa­li ar mo­ge­ri­de­ba.
zo­si­me:
me kad­ni­e­ri ara var,
rom va­ji­ri­To fiq­re­bi,
uR­lis gam­we­vad vinc men­dos,
mi­si er­T­gu­li viq­ne­bi.
ukur­ne­be­li se­ni mWirs,
vis ga­vu­xa­do saT­re­vad,
mar­to viq­ne­bi dar­Ce­nil
dRe­Ta Con­gur­ze saT­v­le­lad.
siy­va­ru­li ki vi­sic maqvs,
am daW­ril gul­ze we­ria;
uime­do­ba Ra­dar­ze
aTas­jer uf­ro mwve­lia.
mim­s­gav­se­bu­li xma:
Sen dards nu eW­me­vi­ne­bi,
gul­Si da­to­ve ad­gi­li,
vinc iq da­i­debs bi­na­sa,
bed­ni­e­ria nam­d­vi­li.
zo­si­me:
Tum­ca uku­neT bnel­Si var,
ar mi­Wirs Tqve­ni da­nax­va,
yve­las gik­re­favT yva­vi­lebs
da ge­fe­re­biT xan­da­xan.
zo­si­mem may­va­las mim­s­gav­se­bu­li xmis mi­sa­mar­TiT ver ga­be­da
amis Tqma da yve­la­ze ga­da­i­ta­na.
qa­le­bi:
bi­Wo, nu ga­Ta­mam­de­bi,
am­den­Si er­Ti ik­ma­re,
da­ud­gi trfo­bis ka­ra­vi,
Cven gawbi­le­bas vim­wa­rebT.
zo­si­me:
Tqven ge­nac­va­leT, qa­le­bo,
ga­miq­reT dar­dis yu­la­ba,
romels vun­di­var miTx­ras, rom
Sa­vir­go ro­gorc mu­ra­ba.
232 givi somxiSvili
qa­le­bi:
ade­qi, yve­la aqa varT,
ja­ni da Ro­ne Sen­Sia;
wa­iy­va, Se­nad CaT­va­le,
vinc rom ma­ig­do xel­Sia.
zo­si­me:
am usas­ru­lo min­dor­ze
je­i­ra­ni­viT iq­ro­lebT,
gin­daT, rom ga­ma­pam­pu­loT,
Tqven da­gi­We­ravT vi­Tom me?
qa­le­bi:
Sen jav­ri nu gaqvs, ga­mag­r­di,
uime­do­bas Se­eS­vi,
vi­sac Ta­vi­sad un­di­xar,
Tvi­Ton mo­gi­va xe­leb­Si.
da­Te­bas xma­u­ri So­ri­dan mo­es­ma, mob­run­da da, rom mi­u­ax­lov­
da, Tvi­To­nac ga­leq­sa da­va­le­ba:
qa­le­bo, mor­CiT ya­ya­ni!
mzem aike­ca kal­Te­bi,
vi­ci, Cag­vas­w­rebs mTis gaR­ma,
sa­nam­de ga­i­mar­Te­biT.
ade­qiT! er­Ti saq­ce­vis
ga­Tox­nas ki­dev mo­as­w­rebT,
bev­ri ar dag­v­r­Ca, saq­me­sac
ma­le kuTxe­Si mo­vam­wy­v­devT;
ade­qiT, dro­ze, qa­le­bo,
bev­ri si­min­di mo­va wels!
qa­le­bi:
ar dag­va­ca­da gar­To­ba,
da­Ta yva­vi­viT dag­v­Cxa­vis,
Tvi­Ton fe­xebs Zlivs da­aT­revs,
Cven gag­vi­xu­na Tav­Ta­vi.
zo­si­me:
wa­diT, qa­le­bo, ya­na­Si,
me ki sim­Re­riT ga­gar­TobT,
aq cacx­vis Crdil­Si dav­r­Ce­bi,
sa­Wir­dRe­ve da sa­nav­To.
uflis samsjavro 233
qa­leb­ma To­xe­bi aiRes, mag­ram sa­nam wa­vi­dod­nen, zo­si­mes Se­
mo­ex­viv­nen isev.
_ da­Te­ba bri­ga­dir­ze ra­me im­Re­re da wa­valT, Tu ara ad­gi­
li­dan ar da­viZ­v­re­biT! _ ul­ti­ma­tu­mi wa­u­ye­nes.
_ oRond ya­nis ga­u­To­xa­o­bas me nu da­mab­ra­le­ben da ja­ni ga­
var­des, vity­vi ra­Ra­cas.
zo­si­mem Cor­n­gu­ri isev aamety­ve­la:
he, da­Te­ba bri­ga­di­ro,
qa­le­bi­Ra dag­r­Ce­nia,
vaJ­ka­ce­bad da­git­vir­Tavs,
oms mo­uk­v­da gam­Ce­nia!
Senc si­be­res mo­ux­ri­xar,
wle­bi­Ta xar na­ce­mia,
ga­sa­Wi­ri rac rom gad­gaT,
im dRe­Ta­gan naw­ve­lia;
ma­le yve­las eS­ve­le­ba,
mte­ri uf­lis nawyev­lia.
_ Sen ga­i­xa­re, zo­si­me, ar mo­iwyi­no, ma­le mov­b­run­de­biT! _
go­go­eb­ma xe­lis qne­viT mi­a­to­ves zo­si­me cacx­vis Crdil­Si.
zo­si­me mar­to dar­Ca, mxolod cacx­ve­bis foT­le­bis Sri­a­li
da be­Ru­re­bis Jri­a­mu­li is­mo­da. cxe­li ni­a­vi da­Ta­re­Sob­da min­
dor­Si.
zo­si­mem Con­gu­ri ga­mar­Ta da, Ta­vis­T­vis fiq­reb­Si wa­sul­ma,
da­bal xma­ze da­iwyo sim­Re­ra:
vai, ra Zne­li yo­fi­la
ga­mud­me­bu­li bin­di cis,
ras fiq­robs be­dis mwe­ra­li,
aba am qvey­nad vin icis?!
guls siy­va­ru­li ga­na­gebs,
suls bne­li Se­mo­se­via,
si­cocx­lis ara­ra­o­ba
mud­mi­vad Se­mom­C­ve­via.
Con­gu­ri Zmad ga­mix­dia,
wyvdi­ad­sac imiT ga­var­Tob;
dards ax­los ar ga­vi­ka­reb,
si­me­bis JRe­riT ga­vaq­rob,
sat­r­fos brma Tavs ar va­kad­reb,
234 givi somxiSvili
mxo­lod sim­Re­riT ga­vaT­bob...
zo­si­mes sul ax­los mo­es­ma msu­bu­qi fe­xis xma.
_ ro­me­li xar? _ ikiTxa.
pa­su­xi ara­vis ga­u­cia.
sa­xes­Tan ig­r­Z­no qa­lis na­zi sun­T­q­va, me­re ki Tbi­li da fa­
fu­ki tu­Ce­bis koc­nam ga­ab­rua.
zo­si­me uceb da­ib­na.
mo­var­d­ni­li sis­x­lis na­kad­ma guls ba­ga-bu­gi da­awye­bi­na.
me­re ga­Sa­la mZlav­ri xe­le­bi, qals wel­ze mox­via da mker­d­
Si Ca­ik­ra.
_ vi­na xar, go­go? _ Cur­Cu­leb­da vne­biT dam­T­v­ra­li zo­si­me.
un­do­da ekiTxa, may­v­la xa­ro, mag­ram ver ga­be­da, imis Tqmas da­e­
lo­da, go­go ki xmas ar iReb­da, ib­r­Zo­da ux­mod, un­do­da gaS­ve­bo­
da, mag­ram ras ga­eS­ve­bo­da.
_ ro­me­li xar, go­go, nu mam­ka­li, miTxa­ri Se­ni sa­xe­li! _
zo­si­mem mar­cxe­na xe­li ki­ser­ze mox­via da mar­j­ve­na yu­ris Zir­Si
mo­u­Ta­Tu­na, xel­Si xa­li mox­v­da, eleq­t­ro­ni­viT da­u­a­ra tan­Si
amis ga­ge­bam.
_ isa xar, go­gov, is, vinc Cem si­cocx­les mir­Cev­nia, _ amo­
i­luR­lu­Ra da yu­ris Zir­Si ako­ca.
go­gom Za­lu­mad ga­ib­r­Zo­la, xe­li­dan ga­eS­va da ga­u­Ci­nar­da.
zo­si­me wa­mod­ga, mo­Zeb­na sca­da, mag­ram ama­od, ve­ra­vi­Ta­ri xma­u­ri
ver mox­v­da mis sme­nas. isev da­eS­va Ta­vis ad­gil­ze da Ri­Ri­ni da­
iwyo, sje­ro­da, rom is sul ax­los ga­yu­Ce­bu­li iyo da us­men­da.
ni­a­vi iyo Tu Tvi­Ton
ze­cis Ri­mi­li mes­tum­ra,
go­go, ra cecx­li Sa­min­Te,
vSi­Sob, da­viw­va me sru­lad.
xma amo­i­Re, ga­vi­go, ro­me­li gva­ris Svi­li xar,
ar Sa­ma­to­vo fiq­re­bis es mwa­re ga­sa­Wi­ri xval.
Cem­T­vis am bne­la ukun­Si
Su­qur var­s­k­v­la­vad an­Ti­xar,
ma­Cu­qe Se­ni tkbi­li xma,
uT­q­me­lad ra­tom da­di­xar?!
zo­si­me da­dum­da, ga­yuC­da da sme­nad iq­ca, Ci­te­bis JRur­tu­li
da cacx­vis foT­le­bis Sri­a­li is­mo­da mxo­lod, So­ri­dan ki qa­
le­bis mxi­a­ru­li ga­da­Za­xi­lis xma xvde­bo­da sme­nas.
uflis samsjavro 235
_ ex, vi­ci aq sadRa­ca xar, rad­gan ara Cnde­bi, ma­Sin me vity­vi
Cem saT­q­mels, _ zo­si­mem isev aiRo Con­gu­ri da sim­Re­ra da­iwyo:
go­gov, ci­dan mo­mev­li­ne,
ga­zafxu­lis qa­ri­viT xar;
mo­gex­vie, Ca­ge­xu­te,
yu­ris Zir­Si xa­li vi­can.
ufal­sa vTxov, ar dag­kar­go,
mo­i­go­na qa­li vin­ca;
sa­lo­ca­vad ga­gi­xa­do,
me si­cocx­lis xa­liss vfi­cav!
sa­mu­da­mo bne­le­Tis gza
oc­ne­be­biT ga­mi­na­Te,
gu­lis kvne­sa mo­ma­ci­le,
go­gov, xe­li ga­mi­mar­Te.
Con­gu­ri Sen­T­vis avawye,
sim­Re­ras Sens koc­nas var­q­mev,
Tu ar mna­xav, ar ga­maT­bob,
am suls ra­Ra Wi­rad vaT­rev.
go­gov, ci­dan mo­mev­li­ne,
ma­ko­ce da mo­kal gu­li,
eg tkbi­li xmac ga­ma­go­ne,
siy­va­ru­liT mo­qar­gu­li.
sim­Re­ra da­am­Tav­ra, Con­gu­ri mi­ag­do gver­d­ze da Rrmad amo­
i­ox­ra.
uceb sul ax­lo­dan vi­Ra­ca mowy­da ad­gils da ga­iq­ca.
_ is iyo, is, _ Ca­i­la­pa­ra­ka zo­si­mem, _ etyo­ba cacxvs amo­fa­
re­bu­li mis­men­da. _ ra­Rac ar­na­xu­li si­xa­ru­li ig­r­Z­no, ad­ga da
TiT­qos yve­la­fers xe­dav­so, min­dor­Si Ta­ma­mad wa­vi­da, mi­di­o­da
gul­ga­Re­Ri­li da Ta­vis bo­lo sim­Re­ras mRe­ro­da.
gza­ze da­Te­ba bri­ga­di­ri Se­mox­v­da.
_ sa­iT ga­gi­wev­nia, zo­si­me? _ xma­maR­la Se­ex­mi­a­na So­ri­dan.
_ Se­ni nax­va min­do­da, da­Te­ba bri­ga­di­ro, _ ra­me saq­me da­ma­
va­le, To­rem eg­re usaq­mod sax­l­Sic xom vi­je­qi.
_ rac gin­da, is ga­a­ke­Te, Ce­mo zo­si­me, Svi­lo.
_ ka­cu­ri saq­me ga­mo­mi­Ci­ne ra­me.
_ aba, ro­gor giTx­ra, xval axa­li bir­nis­T­vis sa­Zir­k­ve­lis
gaTx­ris dawye­bas va­pi­reb, gam­Tx­re­li ki ara myavs, Sen SeZ­leb?
236 givi somxiSvili
_ Tqven mar­to mo­xa­zeT da ka­na­fi ga­a­biT, de­das uti­reb, or
sam dRe­Si Ca­ga­ba­rebT, _ ga­u­xar­da zo­si­mes.
_ ki­dev ra gaqvT ga­sa­ke­Te­be­li? bi­nis aSe­ne­ba­Si Ce­mi ime­di
gqon­des.
_ er­Ti kvi­ris win bo­Ze­bi­saT­vis or­mo­e­bis moTx­ra min­do­da,
ver mo­vi­ca­le, ma­sa­la ki uk­ve mo­ta­ni­li gvaqvs, sa­ya­ra­u­lo koS­
ki un­da dav­d­gaT.
_ aga­Se­na Rmer­T­ma, egac Ce­mi saq­mea, _ ki­dev ra aris ga­sa­ke­
Te­be­li? _ ar kma­yo­fil­de­bo­da zo­si­me.
_ kar­gi ka­co, jer es ga­va­ke­ToT da gza­dag­za ki­dev blo­mad
ga­moC­n­de­ba.
_ me si­min­dis Tox­nac Se­miZ­lia, ai na­xav, xu­Ti ka­cis saq­me
Tu ra ga­va­ke­To, si­min­di uk­ve gaz­r­di­lia da aRar Se­meS­le­ba, _
ime­di­a­nad Tqva zo­si­mem.
_ Rmer­T­ma ga­ga­xa­ros, Svi­lo, ne­ta yve­la Sen­sa­viT mon­do­me­
bu­li iyos, _ ga­i­xa­ra da­Te­bam...
Se­sa­Ra­mov­da. mTe­li bri­ga­dis qa­le­bi ga­mo­vid­nen nak­ve­Te­bi­dan
da bi­na­Si Seg­rov­d­nen.
_ zo­si­me sad aris? _ ikiTxes gak­viv­re­bu­leb­ma.
_ da­Te­ba bri­ga­di­ri da is axa­li bi­nis sa­Zir­k­vel­sa geg­ma­ven.
_ oq­ros mar­j­ve­na aqvs, mag da­loc­vils, iq­ne­ba ma­gan ma­inc
gva­Rir­sos axa­li bi­na.
_ zo­si­mem Tu mo­i­wa­di­na, ara­vis mo­as­ve­nebs da saq­mes bo­lom­
dis mi­iy­vans.
_ af­su­si ar aris, ma­gas Tva­lis Ci­ni ara aqvs?!
_ nu ge­Si­nia, bevr Tva­le­bi­a­neb­ze kar­gad xe­davs.
am la­pa­rak­Si iy­v­nen qa­le­bi, rom da­Te­ba bri­ga­di­ri da zo­si­
mec mo­vid­nen.
_ zo­si­mes ga­u­mar­jos! _ ax­ma­ur­d­nen isi­ni, vinc mos­v­li­sas
ve­ra na­xes.
_ icocx­leT, qa­le­bo, ga­gi­mar­joT!
_ zo­si­me, eg­re Se­iZ­le­ba, Se kai ka­co, Ca­mox­ve­di da mar­to
im eS­mak cik­ri­ke­la go­ge­bi­saT­vis mRe­ri­xar, Cvenc mog­vas­me­ni­ne
Se­ni sim­Re­ra.
_ Sen ga­i­xa­re, da­Teb, vi­na Tqva, qa­le­bo, da­Te­ba uJ­mu­riao,
na­xe, ro­gor ga­mo­as­wo­ra zo­si­mes mos­v­lam?
_ ar ga­mos­wor­de­ba da leq­si ze­da aqvs, ra ga­u­Wir­de­ba Tu.
uflis samsjavro 237
_ dawy­nar­diT qa­le­bo, dawy­nar­diT, er­Ti uk­ve mo­us­w­ria,
we­Ran im axal­gaz­r­da rgo­lis eS­ma­keb­ma go­go­neb­ma ma­xa­res, nu
ge­Si­ni­aT, arc Tqven mo­gak­lebT ga­leq­s­vas.
qa­leb­ma Ta­vi wes­rig­Si mo­iy­va­nes, da­i­ba­nes, ivax­S­mes, ax­la
vye­la ezo­Si Se­ik­ri­ba, zo­si­me Ca­is­ves Su­a­Si da mxi­a­ru­li xum­
ro­ba ga­a­Ca­Res.
_ ras ake­Teb­di, zo­si­me, cacx­vis Zir­Si rom ije­qi? _ kiTxes
axal­gaz­r­du­li rgo­lis go­go­eb­ma.
_ Ce­me­Zi­na go­go­e­bo da siz­ma­ri vna­xe.
_ mog­vi­ye­vi ra?
zo­si­mem Con­gu­ri aiRo da da­am­Re­ra:
an da­vi­ba­de ax­li­dan,
an aR­sas­ru­li mes­tum­ra,
an sak­me­ve­li viy­no­se,
an am­b­ro­zia mes­xu­ra;
si­cocx­lis sun­T­q­va vi­xi­le,
Tu iyo tkbi­li zma­ne­ba,
am­bavs mov­y­ve­bi, mis­mi­neT,
ax­s­na nu da­ge­za­re­baT:
fe­ria ga­mo­mecxa­da,
Tval­Ta na­Te­li Sem­Zi­na,
ne­tav ar gam­R­vi­Ze­bo­da,
sul usas­ru­lod me­Zi­na;
az­ri er­Ti maqvs da er­Tic
max­lavs fiq­ri da mi­za­ni:
da­me­Zi­nos rom me­o­red
vi­xi­lo me is siz­ma­ri.
isev im mim­s­gav­se­bul­ma xmam upa­su­xa:
siz­ma­ri cxdad geq­ce­va,
Tu ga­i­xa­re Za­li­an,
is fe­ria kvlav gi­xi­lavs,
ax­la Tu ara sca­lia;
ra ici Se­ni naT­q­va­miT
ra si­xa­ru­li aCu­qe,
gna­xavs, mo­gir­Cens Wri­lo­bas
Tu ki­dev sad­me ga­wu­xebs.
zo­si­me ax­la ki yve­la­fers mix­v­da da uf­ro gu­li­a­nad aax­mi­
238 givi somxiSvili
a­na Con­gu­ri:
Rmer­To, di­de­ba Sens sa­xels!
da ax­de­ni­lo oc­ne­bav,
vi­ci, vi­wa­me, rom mna­xavs,
uCe­mod aRar moc­de­ba.
dar­de­bi ga­da­vi­ya­re,
dro­e­biT dam­s­va mar­to man,
Sors ar wa­su­la, aq aris
mZev­lad man xa­li da­to­va.
qa­le­bi er­Tx­mad axar­xar­d­nen.
_ zo­si­me, Sen nam­d­vi­lad ro­me­li­Rac go­go­ze xar Sey­va­re­bu­
li, ne­tav Tu is aris, ro­mel­sac Sen uy­var­xar, da Cven yve­lam
vi­ciT, ga­ke­Te­bu­la saq­me, Se­mod­go­ma­ze qor­wils ver ga­eq­ce­vi.
_ qa­le­bo, oRond vinc min­da iman... _ zo­si­mes sity­va ga­uwy­
da. co­ta xans eg­re mdu­ma­red dar­Ca, _ ox! _ xe­li Ca­iq­nia, _ me
ara­vin ar min­da, Tavs ara­vis ga­vux­di Wi­rad! _ mo­iR­rub­la da
Con­gu­ri vger­d­ze da­do.
qa­leb­ma dawy­na­re­ba da­uwyes, mag­ram zo­si­me xa­si­aT­ze ve­Rar
mo­vi­da. da­i­kar­ga mxi­a­ru­li gan­wyo­bi­le­ba. co­ta xans si­Cu­me Ca­mo­
var­da. saq­me­Si da­Te­ba bri­ga­di­ri Ca­e­ria:
_ ra mo­iwyi­neT, qa­le­bo, sa­dac zo­si­mea, iq mowye­nas ra un­
da?! Ta­vis Tav­ze hqo­nia am­ba­vi ga­leq­si­li, mo­di, vTxo­voT, zo­
si­mes mog­viy­ves.
qa­le­bi isev ax­ma­ur­d­nen.
_ zo­si­me, ar ge­kad­re­ba da­naR­v­li­a­ne­ba, Sen­na­ir vaJ­kacs eg
ar SeS­ve­nis, Cven, pi­ri­qiT, Se­ni ime­di gvaqvs da Tu eg­re yu­re­bi
Ca­mo­ya­re, ra ga­mo­va, ig­re dar­di da mwu­xa­re­ba gvak­lia?
_ swo­re xarT, qa­le­bo, swo­re, xan­da­xan me­me­re­va xol­me, es
oxe­ri jav­ri da Tavs ve­Rar ve­re­vi; ami­e­ri­dan es aRar mox­de­ba,
_ isev Cve­u­leb­riv mxi­a­rul xa­si­aT­ze dad­ga zo­si­me.
_ ai, eg­re, mo­gix­da, aba, ex­la im Se­ni am­ba­vis Se­sa­xeb gviTxa­
ri, _ sTxo­ves qa­leb­ma.
zo­si­mem Ca­moh­k­ra si­mebs xe­li, co­ta xans aJ­Rer­da Con­gu­ri,
Ca­fiq­re­bu­li ug­deb­da yurs mis me­lo­di­as, me­re da­bal xma­ze
ga­da­iy­va­na dak­v­ra, TiT­qos Cer­de­bao da ga­be­u­dald daiwyo sim­
Re­riT am­bis Txro­ba:
wu­Ti­so­fels vin ga­u­go,
uflis samsjavro 239
ro­gor aris moq­so­vi­li,
ukuR­mar­Tad aqvs fiq­re­bi
da miz­ne­bi mowyo­bi­li.
rZed ara­vis Ser­ge­bia,
Zu­Zu mi­si mo­wo­vi­li,
co­ta Taf­li, bev­ri crem­li
aqvs cu­reb­Si mo­wo­li­li.
bo­los yve­las ga­uwbil­des
imi­sa­gan moTxov­ni­li,
mo­mis­mi­neT Tu ar gje­raT
am Cem Tav­ze moTx­ro­bi­li:
ala­li bi­Wi vi­ya­vi,
qi­zi­yis gul­Si gaz­r­di­li,
miy­var­da Sro­ma, ma­mu­li,
me­jav­re­bo­da qa­di­li.
mze mxo­lod fxi­zels mic­nob­da,
ver mna­xa Ca­Zi­ne­bu­li,
Ri­mils vfan­tav­di sxi­ve­bad,
mowye­na gaZ­vi­re­bu­li.
mZul­da avi da bo­ro­ti
Ra­la­tiT dam­Zi­me­bu­li,
sxvis na­of­lar­ze gaz­r­di­li
or­pi­rad ga­ci­ne­bu­li.
mqon­da la­ma­zi oc­ne­ba,
mo­ma­vals rwme­niT vum­zer­di,
Tvi­Ton­ve vTxzav­di leq­sebs da
axal cxov­re­bas vum­Rer­di.
gu­lis swors So­riT vet­r­fo­di,
ver vu­be­dav­di gam­xe­las,
is iyo Ce­mi si­cocx­le,
di­liT Tva­le­bis ga­xe­la.
kav­ka­si­on­ze Se­mom­j­dar
mzes ga­of­li­li vxvde­bo­di,
Zils Tavs ar va­ce­mi­neb­di,
da­wo­lil gver­d­ze vdge­bo­di.
miy­var­da mar­Ta­li ka­ci,
mZul­da fli­di da mkve­xa­ra,
240 givi somxiSvili
si­cocx­liT sav­se dRe med­ga,
mker­d­ze var­de­bi me­ya­ra.
va­pi­reb­di, rom sat­r­fos­T­vis,
ga­men­do gu­lis na­de­bi,
utyu­ar er­T­gu­le­ba­Si
sin­di­si myav­da Tav­de­bi.
bed­ni­e­re­bis bu­ran­Si
oc­ne­bis koS­kebs va­geb­di,
oja­xur idi­li­as ki
la­maz fiq­reb­Si vba­deb­di.
Tur­me sxva bi­liks vax­vev­di
am Ce­mi be­dis sar­Tav­ze,
vai rom bo­ro­te­ba duRs
zog­jer gril­sa da saR Tav­ze.
ada­mi­an­Ta si­Zul­vils
ada­mi­a­ni qa­da­gebs,
mos­pobs uam­rav si­cocx­les
da Se­saW­me­lad qa­dad debs.
sicxes ga­u­Cens sam­ya­ros,
ci­e­biT Se­aJ­ri­a­lebs;
sul ukan-ukan ata­rebs
da win­s­v­las Se­ag­vi­a­nebs.
mglis ji­Sis da­un­dob­lo­ba
cxvreb­ze ad­ri­dan vi­wa­meT,
mag­ram isic ver ga­ab­nevs
am­den ox­v­ras da sim­wa­res.
gam­xe­ce­bul ada­mi­ans
sis­x­liT mo­ur­wyavs gu­ne­ba;
mge­li sxva­sa Wams, is Tvi­sas,
sa­ta­nas em­sa­xu­re­ba.
me rom oc­ne­bas vblan­dav­di,
be­di bra­zob­da, wyre­bo­da;
ev­ro­pas cecx­li eki­da,
yof­na-ar­yof­na wyde­bo­da.
ga­co­fe­bu­li van­da­li
spob­da did­sa da pa­ta­ras,
yba­daf­Ce­ni­li Rri­a­liT
uflis samsjavro 241
sis­x­lis mdi­na­rem ata­ra.
me jar­Si vi­yav, qvey­nis win,
vals pa­ti­os­nad vix­di­di,
dro co­ta dam­r­Ca, sax­lis­ken
wa­mo­sas­v­le­lad vic­di­di.
mwve­li sur­vi­li Tan max­l­da,
si­cocx­lis swo­ris nax­vi­sa,
mas Ce­mad vTvli­di da Tvi­Ton
va­sul­d­g­mu­leb­di Tavs mi­sad.
ar da­ma­ca­da wye­ul­ma,
rom sat­r­fo ki­dev me­na­xa,
dag­li­ja Cve­ni sazR­v­re­bi
da oc­ne­be­bic Se­la­xa.
bev­ri si­cocx­le Ca­aq­ro,
tyvi­as gu­le­bi Se­ax­ma,
im dRe­Ta ube­du­re­ba
ga­u­Wir­de­ba enam Tqvas.
me iq vi­ya­vi, ro­de­sac
din­gi Se­mo­yo Ro­be­Si,
bev­ri saxl-ka­ri gas­ri­sa,
vinc dar­Ca, ex­lac go­debs win.
vi­xi­le co­fi mux­Ta­li,
gzas ro­gor ubams xis tvin­sa,
vis­mi­ne cod­vis JRri­a­li
tan­k­ze dak­ru­li xiS­ti­sa.
vi­ya­viT SaS­xa­niT xel­Si
maT­ze Se­te­viT mi­su­li,
bev­ri gav­g­zav­neT mi­wa­Si
Se­mo­se­u­li mtris su­li.
mag­ram lom­gu­li bi­We­bis
de­dac mra­val­gan atir­da;
iyo msus­xa­vi ga­moc­da,
sam­Sob­los tyvia aw­vim­da.
mod­ga uricx­vi laS­qa­ri,
Rva­ri­viT ga­dag­vi­a­ra;
rac ar ikad­ra na­dir­ma,
ikis­ra ada­mi­an­ma.
242 givi somxiSvili
iTe­le­bo­da mis fex­q­veS
mo­xu­ci, bav­S­vi, mSo­be­li,
udab­nod iq­ca qa­la­qi,
mTlad aRi­ga­va so­fe­li.
brZo­le­biT ukan vi­xev­diT,
omi mkvdre­bis Znebs mTad dgam­da;
mte­ri kval­dak­val mog­v­dev­da
qus­leb­ze fe­xebs gvad­gam­da.
bo­los mog­vig­des al­ya­Si,
tan­ke­bis Za­liT gag­v­wi­res,
brZo­leb­Si daR­lil-daW­ril­ni
xel­Si Cag­vig­des, dag­v­ci­nes.
max­sovs, da­kiTx­va mo­miwyo
er­T­ma un­g­rel­ma kap­ral­ma,
ger­ma­ne­lo­ba it­vir­Ta
Ta­vis ji­lag­ze gam­wy­ral­ma.
kap­ra­li
Sen russ ar gev­xar, ymaw­vi­lo,
raT gax­di ma­Ti dam­c­ve­li?!
ga­da­gig­dia sam­Sob­lo,
wi­na­pa­ri da gam­Ce­ni.
zo­si­me
me qar­T­ve­li var, mis­mi­ne,
gi­jobs si­mar­T­le ga­i­go,
rac ga­mo­fur­Txe am wuT­Si
Se­ni pi­riT­ve aiRo!
kap­ra­li
tyu­i­lad ficxob, be­Ca­vo,
tvi­ni gaqvs ga­la­ye­bu­li,
Sen ucxo to­mis mo­na xar,
maT suf­ze da­nay­re­bu­li.
zo­si­me
Sen qar­T­ve­li ver gic­v­nia,
mi­si fiq­re­bi sa­iT dis;
Cven ide­a­lad qce­u­la
Ta­vi­suf­le­bis ra­in­di.
kap­ra­li
uflis samsjavro 243
Tu eg­re aris, maS ru­sebs
em­sa­xu­re­biT ra­to­ma?!
Tvi­Ton ixa­lon Tav­Si qva,
dae, iomon mar­to­ma.
zo­si­me
Cven mtrad fa­Siz­mi gveT­v­le­ba,
amiT miz­ne­bic er­Ti gvaqvs,
vinc uRa­la­tos wmin­da fics,
vai, ga­uwy­res Rmer­Ti mas!
kap­ra­li
sxva ena gaqvs da sxva rju­li,
russ ra­Si mit­mas­ne­bi­xar?!
da­qi­ra­ve­bul me­om­rad
imis xarb mi­was xle­bi­xar.
kuW­Si uzi­xar, ve­ra grZnob,
me­ni­u­Si xar sa­di­lad,
ex­la gix­ma­rebs, xva­le ki
ga­mo­ga­fur­Txebs ad­vi­lad;
dRes bat­ka­nia, mer­w­mu­ne,
ma­le geq­ce­va na­di­rad.
zo­si­me
Cven er­Ti rwme­na vi­wa­meT,
di­di da mci­re ar vi­ciT,
Ta­vi­suf­le­bis sax­s­ne­lad
xe­leb­sac er­Tad ga­viw­v­diT.
Sen un­g­re­li xar, Tavs ig­deb,
rad ger­ma­ne­lob, ar vi­ci,
sam­Sob­lo ga­gi­yi­dia,
vax, sir­cx­vi­lis­gan da­viw­vi!
Cvens tki­vils Sen ver ga­i­geb,
svas­ti­kis Crdi­li da­giS­lis,
ex­la ga­la­Rebs wye­u­li,
ma­le su­da­ras ga­giS­lis.
kap­ra­li
ve­lu­ro kav­ka­si­e­lo,
Tqve­ni xal­xo­ba vi­na Tqves,
sax­r­Co­be­la­ze ga­gak­rav,
244 givi somxiSvili
xva­le ro­gorc ki ina­Tebs.
zo­si­me
mit­mas­ne­bi­xar van­da­lebs,
Zve­li kul­tu­ris mZar­c­ve­lebs,
ra­sac ege­ni sCa­di­an,
srcxvi­liT mgels ver aC­ve­neb.
ve­lurs ver gkad­reb, vi­ci, rom
Tqven­T­vis eg sity­va qe­baa,
ski­la, ka­rib­da, ker­be­ri,
wye­u­li su­lis Sve­baa.
Tqven­gan si­ke­Tes ar ve­li,
es kar­ga­xa­ni vi­ci me,
sax­r­Co­be­la­zec, ja­la­To,
Tqven ga­sag­mi­rad vi­ci­neb.
kap­ra­li
wye­u­lo mo­nav, sas­je­li
Se­ni­ve sity­viT Tavs ide,
aR­sas­ru­lis­T­vis gam­zad­di,
ufa­li Rmer­Ti adi­de.
zo­si­me
wa­gi­bil­wi­aT xa­ti da
Se­gir­cx­ve­ni­aT Rmer­Te­bi,
Tavs ar icocx­lebs arc er­Ti,
Tqven rom ka­ce­bad eT­v­le­biT.
kap­ra­li
ga­aT­ri­eT es Tav­xe­di!
Cvens Zli­e­re­bas ta­laxs scxobs,
xva­le ga­viy­van min­dor­ze
da Ce­mi xe­liT da­vax­r­Cob.
zo­si­me
ima­ve Ra­mes Sev­Ze­li
tyve­eb­Tan er­Tad ga­par­va,
me da kap­ra­li am­je­rad
bed­ma dro­e­biT gag­v­ya­ra.
kvlav Se­vu­er­T­di Cven jars da
guls mo­va­ci­le bar­di me,
kap­rals dav­zer­va­ze Sev­x­v­di
uflis samsjavro 245
zed­me­ti sis­x­li va­di­ne.
gu­du­ra­sa­viT Sek­ru­li
zur­giT va­ta­re daW­ri­li,
uf­ross miv­g­va­re mo­e­ned
Tav­xe­do­bis­gan dac­li­li.
Tur­me Se­iq­m­na is bo­los
na­Te­li rwme­nis msur­ve­li,
fa­Sis­tis tya­vi ga­iZ­ro,
gax­da nam­d­vi­li un­g­re­li...
ki­dev brnZo­le­bi, kvlav al­ya,
mtris mar­wu­xe­bis gar­R­ve­va,
Ta­na­meb­r­Zol­Ta sik­v­di­li,
wmin­da si­cocx­lis am­R­v­re­va.
zur­giT va­ta­re cxe­da­ri
Ta­na­sof­le­li vaJ­ka­cis,
mwa­re dRe­eb­Si dav­mar­xe,
imis­gan xsni­lad Tav­sa vTvli.
Cem­ze mo­su­li tan­kis­ti
zus­ti gas­ro­liT mo­ce­la,
vai, rom ve­ra vuS­ve­le,
mi­si sik­v­di­lis mow­me var.
brZo­la gas­wor­da, mom­x­dur­mac
ma­ga­ri muS­ti ige­ma,
rac ad­re Cven dag­va­wia,
bo­los mas Tvi­Ton ir­geb­da.
ve­re­ke­bo­diT, gar­bo­da,
sis­x­li­an na­tars tvo­eb­da,
dRes gag­vas­w­reb­da, xva­le ki
gan­kiTx­vas Tvi­sas hpo­veb­da.
be­lo­ru­si­as vu­wie
Su­ris­Zi­e­bis wa­di­liT;
or­moc­da­oTxSi mew­via
ube­du­re­ba nam­d­vi­li:
pa­ta­ra qa­laqs vu­tev­diT,
iyo sro­la da zan­za­ri,
mi­wa kvne­so­da, bor­gav­da,
sis­x­liT da xor­ciT maZRa­ri.
246 givi somxiSvili
frTxi­lad miv­di­var, mters ve­Zeb,
kvne­siT ga­Tan­gul min­dor­ze,
vi­xi­le, da­naR­mul vel­ze
qa­li da bav­S­vi mir­bod­nen.
om­Si me­om­ris sik­v­di­li
ka­no­nia da we­sia,
im sab­ra­lo­Ta da­nax­va
el­dis de­pe­Sad mew­via.
ga­vi­qe­ci, rom ori­ve
naR­mis­gan ga­da­mer­Ci­na,
sawy­le­bis cod­vis da­nax­vas
Ra­dar­ze Sew­va mer­Cia.
qa­li da­vag­de mi­wa­ze,
bav­S­vic vis­ro­le av su­lad;
win ave­fa­re ori­ves,
ma­Sin iel­va kaf­sul­ma.
naR­m­ma iWe­qa da cecx­lic
Se­mom­r­Ca mze­ris sax­sov­rad,
dav­kar­ge Tval­Ta na­Te­li,
si­cocx­les Sev­r­Ci maTxov­rad.
erT Tves sik­v­di­lis tyve vi­yav,
dag­le­ji­li da mWle Ron­ze,
is de­daS­vi­li miv­lid­nen,
sa­nam mo­ve­di me gon­ze.
si­cocx­les Ser­Ca yva­vi­li,
ax­lad gaS­li­li, na­Te­li,
rom ar meS­ve­la me maT­T­vis,
ka­cad ar vi­yav saT­q­me­li.
mar­to ima­sa vCi­vi­var,
sik­v­dil­ma rad mi­ma­to­va!
tan­j­vad miq­cia si­cocx­le,
mud­miv bne­leT­Si mar­to var.
sa­nam viq­ne­bi, vec­de­bi,
va­ke­To Sev­Z­lo me ra­ca;
dav­lo­cav dids da pa­ta­ras,
ar Se­e­Re­boT bne­lad ca.
rac ki leq­se­bi avawye,
uflis samsjavro 247
bo­rot­Ta wye­nad miT­q­via,
sib­ne­le ro­gor gam­te­xavs,
rwme­nis qa­re­bi miq­ri­an.
om­Si vi­a­re er­T­gu­lad,
bev­ri wva­le­ba mov­s­vi me,
dRes ki si­ke­Tes um­Re­ris
xal­xis brma Svi­li zo­si­me.
am­bis Txro­ba da­am­Tav­ra, Con­gurs sa­bo­lo­od amok­ra xe­li,
gver­diT da­i­do da ga­i­rin­da. msme­ne­le­bi sity­vis Tqmas ver axer­
xeq­d­nen, is­x­d­nen ga­Cu­me­bu­le­bi da zo­si­mes mo­na­yo­lis STa­beW­di­
le­bis tyve­o­bi­saT­vis ver da­eR­wi­aT Ta­vi.
_ yo­CaR, Svi­lo zo­si­me. pir­da­pir ga­sak­vi­ria, am­dens ro­gor
axer­xeb, Sen yve­la Cven­gan­ze kar­ga xe­dav da kar­ga­ca grZnob; ga­i­
xa­re, Svi­lo, ga­i­xa­re! nu da­Ron­de­bi, Sen qa­li ra­Si mo­ge­ri­de­ba,
sof­lis na­qe­bi vaJ­ka­ci xar, aar­Cie, ro­me­lic gin­da, _ da­Te­bam
ga­saTxo­var go­go­ebs ga­da­xe­da.
_ ar­Ce­u­li­ca yavs da qor­wil­zec dag­v­pa­ti­Jebs Se­mod­go­ma­ze,
_ ax­ma­ur­d­nen qa­le­bi.

yo­mar­ba­ze­bi
`kob­ra~ ila sa­Ra­mo­Ti nas­va­mi mi­vi­da sax­l­Si. Se­bin­de­bu­li
iyo, co­li ezo­Si tri­a­leb­da.
_ mo­di, de­da­ka­co, er­Ti ge­ge­Ta­ma­So, _ ilam xe­le­bi mox­via
da bil­wi fa­Tu­ri da­uwyo.
_ ra­sa Svrebi, ka­co, ga­giJ­di?!
_ va, ro­dis aqeT gax­di, ege­Ti mo­ri­de­bu­li? xom ar gin­da
sax­riT agiW­re­lo zur­gi.
_ ma­i­ca, ka­co, suy­ve­la­ni sax­l­Si ari­an, go­go-bi­We­bi, Se­ni
de­i­daS­vi­li ele­ne aq ari, dRes mo­vi­da, er­Ti kvi­ra api­rebs dar­
Ce­nas Cven­Tan, xor­b­lis yid­va un­da da iq­ne­ba ila da­mex­ma­ro­so.
_ me ra un­da de­vex­ma­ro ra, wa­vi­des ba­zar­Si da iyi­dos.
_ iyi­dis, ka­co, mag­ram wa­Re­ba xo un­da, Te­la­vi­dan Ca­mo­vi­
da qa­li, iq­ne­ba Sen ga­da­u­ta­no, co­doa, sawya­li qvri­vad dar­Ca,
oTxi Svi­li yavs, rCe­na uWirs.
_ me ra vqna, ra me ga­va­Ce­ni­ne Tu.
_ ras am­bob, ka­co, ag­remc gav­q­re­bi! eg ro­gor amo­gi­vi­da pi­
ri­dan, de­i­daS­vi­li ma­inc ar iyos!
248 givi somxiSvili
_ rao, ram­de­ni min­dao?
_ sul oTxi fu­Tis fu­li aqvs, Za­li­an uWirT, bav­S­ve­bi na­xe­
var­ze mSiv­re­bi myva­na­no sawyal­ma; ilav, xor­b­liT sav­se gvaqvs
ma­ra­ni, av­d­geT da er­Ti xu­Ti to­ma­ra ga­va­ta­noT, mad­lia, ka­co,
sxva xom ar aris, Se­ni­a­nia.
_ xom ar ga­giJ­di?! ga­va­ta­no ga­na li­lax­no­baa, me muq­Tad
ara­vis ara­fers ar miv­cem.
_ ka­co, sxvac ara iyos ra, til­ma da Tag­v­ma Se­Wa­ma, im­de­nia,
ve­Rarc ki vuv­liT, ga­fu­We­bas mi­ce­ma ara sjo­bia?!
_ eg ras maZ­levs?! rom Ce­me­e­xe­ta ca­ri­e­li.
_ Ta­vis­T­vis ra aqvs sa­co­davs, Sen ra un­da mog­ces, iq­ne­ba sawyals
Zal­ze rom ga­u­Wir­da, imi­to­mac mo­vi­da, ila da­me­x­ma­re­bao.
_ de­vex­ma­re­bi me ma­ga­sa, wa­di, lo­gi­ni ga­mi­Sa­le!
_ ara na­xav, ka­co?!
_ vna­xav ara, ax­la ki­de!
_ viS, qa, ege­Ti ujig­ro ada­mi­a­ni ar mi­na­xia! _ qa­li nawye­ni
gab­run­da.
_ ji­gars gaC­ve­neb me Sen, kar­ga xa­nia sax­re aRar mog­x­ved­ria
da etyo­ba zur­gi ag­qav­da! _ Se­uR­ri­na ilam.
Su­a­Ra­me ga­da­su­li iyo, ilas rom ga­eR­vi­Za.
_ gZi­navs, de­da­ka­co? _ hkiTxa cols.
_ ara, ex­la dav­we­qi, am­de­ni saq­me Zlivs mo­va­Ta­ve.
_ saq­me Senc ex­la, mTe­li qi­zi­yis min­d­v­re­bi gaqvs sa­ya­ra­u­
lo Cem­sa­viT.
_ ra vqna, Sen wvril­ma­ni geC­ve­ne­ba, me ki mTe­li dRe mux­lis
Cax­v­ra ar vi­ci.
_ me ge­ub­ne­bi ar Ca­xa­ro meT­qi?
_ ka­co, ra­tom ag­re la­pa­ra­kob, saq­mea da ar ga­va­ke­To? am­de­
ni ra­me gvaqvs.
_ ro­ma gvaqvs vi­si bi­Wo­baa? aba me ar vi­yo.
_ vin ge­ub­ne­ba, Se­ni dam­sa­xu­re­ba ar ari­so, kar­gi mom­nag­re
xar, mag­ram co­ta ga­Wir­ve­bul na­Te­sa­veb­sac rom da­ex­ma­ro, ra
uWirs Sen ma­inc im­de­ni gaqvs rom...
_ aba, aba! zRva kov­ziT da­le­u­lao, xom ga­gi­go­nia.
_ ra iq­ne­ba, ka­co, im sawyal ele­nes xu­Ti­o­de to­ma­ra xor­
ba­li miv­ceT, Tun­dac ses­xe­biT, cxov­re­ba si­ke­Ti­sa­ken ic­v­le­ba,
ma­le Tav­ze­say­re­li iq­ne­ba yve­la­fe­ri, ai, ma­Sin Cag­va­ses­xos.
_ ra Wkvi­a­ni xar! Zvi­ro­ba­Si wa­i­Ros da iafo­ba­Si Cag­va­ses­xos
ara?
_ ex, ras gex­ve­we­bi, Sen xom ver ga­ga­ge­bi­neb!
uflis samsjavro 249
_ ra iq­na, ar wa­vi­da?
_ sad wa­va, xval bod­bis­xe­vis ba­zar­ze un­da wa­vi­des, xor­b­
lis sa­yid­lad.
_ aba, maS sad aris?
_ aq xom ar iq­ne­ba, ka­co, me­o­re sar­Tul­ze, baR­Cis mxa­re­ze,
cal­ke oTax­Si ga­vu­fi­ne lo­gi­ni.
_ va, pa­ti­vi ki ar mo­gik­lia.
_ stu­ma­ria, ka­co, ma­ran­Si xom ar da­va­Zi­neb­di.
_ kar­gi, kar­gi! da­i­Zi­ne, me ga­val cxens miv­xe­dav da mem­re
pir­da­pir min­dor­Si un­da wa­vi­de, bev­ri saq­me maqvs.
_ ara na­xav, ka­co?
_ ra nax­va un­da, Rmer­Ti giS­ve­lis.
_ ilav, erT to­ma­ras ma­inc ga­va­tan.
_ aba, aba, Ta­vi xom ar mog­bez­re­bia! _ Se­uR­ri­na da ga­reT
ga­vi­da.
co­ta xans ezo­Si it­ri­a­la, cxens qe­ri da­u­ya­ra, Se­mo­i­a­ra
yve­la kuTxe-kun­Wu­li, me­re isev oTax­Si Se­vi­da; cols Rrma Zi­
liT eZi­na.
frTxi­lad ga­mo­vi­da da me­o­re sar­Tul­ze fe­xak­re­fiT avi­da.
oTa­xis ka­ri ux­ma­u­rod Se­a­Ro da ele­nes­Tan Se­vi­da.
mSve­ni­e­ri qa­li iyo ele­ne, etyo­ba, das­cxa ze­wa­ri ga­da­eZ­ro
da pe­ran­gis ama­ras eZi­na.
SiS­ve­li, sav­se mker­di sun­T­q­vis dros vne­bi­a­nad aud-Ca­mo­u­di­
o­da, ilam sa­wol­Tan Ca­i­mux­la da mker­d­ze xe­li aus­va. ele­nes
uceb ga­mo­eR­vi­Za, ver mix­v­da, ra mox­da.
_ ox, ilav, Se­na xar? _ in­s­tin­q­tu­rad mo­Zeb­na ze­wa­ri da
da­i­fa­ra.
_ ho, gvi­an mo­ve­di da vna­xo-meT­qi, ra kar­gi gam­x­dar­xar,
go­go.
_ ex, rac me ga­Wir­ve­ba maqvs, an ese­Ti ro­go­ra var.
_ nu ge­Si­nia, ara­fers ga­gi­Wir­veb, Sen me ga­mi­go­ne! _ ilam
ze­wa­ri ga­da­u­wia da mker­d­ze mo­u­ca­cu­na xe­le­bi.
_ ras Svre­bi! ga­giJ­di?! _ ga­ub­raz­da ele­ne.
_ su, nu ge­Si­ni­an, ara­vin ga­i­gebs, _ ilam ele­ne sa­wol­ze
mi­a­cu­ra, gver­d­ze mi­uw­va da loS­v­na da­uwyo.
ele­ne ax­la ki sa­bo­lo­od mix­v­da mis ve­ra­go­bas, Zu vefx­vi­viT
ga­ib­r­Zo­la, ila iatak­ze gad­mo­ag­do, wa­mox­ta da rac Za­la da
Ro­ne qon­da, ce­ma da­uwyo. cxvir­pi­ri­dan sis­x­li adi­na.
_ Cu, ara­vin ga­i­gos! _ ex­ve­we­bo­da ila.
_ ga­i­gos ki ara, rom Se­meZ­los aqa­ve suls da­ga­le­vi­neb­di,
250 givi somxiSvili
Se bin­Zu­ro da ga­re­wa­ro! _ ele­nem er­Ti ki­dev ga­uty­la­Su­na
sa­xe­Si Ta­vi­si Sro­mi­sa­gan da­koJ­re­bu­li sila da da­Je­Ji­li ila
kin­wis­k­v­riT ga­ag­do oTa­xi­dan.
ki­be­ze rom Ca­ir­bi­na, me­uR­le Ta­vi­si oTa­xis ka­reb­Tan iyo
mi­yu­Ju­li da xel­Si Svin­dis jo­xiT elo­de­bo­da. `er­Ti mo­vi­des,
eg ga­Tax­si­re­bu­li, an mov­k­lav, an Se­vak­v­de­bi da sa­bo­lo­od da­
vis­ve­neb!~ _ fiq­rob­da qa­li.
ilas ki iqi­Tac ar mi­u­xe­dia, Tav­li­dan ga­mo­iy­va­na cxe­ni, Sej­
da da min­d­v­ris­ken ga­a­We­na.
ar ga­su­la na­xe­va­ri sa­a­Ti, ele­nem ki­be­ze Ca­mo­i­a­ra da ala­ya­
fis ka­re­bi­sa­ken ga­e­mar­Ta. ilas co­li ga­da­ud­ga win.
_ sad mix­val, qa­lo, jer ar ga­Te­ne­bu­la, vis­Tan un­da mix­
vi­de!
_ vis­Tan mi­mes­v­le­ba, ro­ca sa­ku­Tar­ma de­i­daS­vil­ma ar mi­mi­Ro.
_ ra qna, ele­ne, ar mety­vi, wa­di xor­bals ar mog­ce­mo?
_ xor­ba­li ki ara, bil­wia, mru­Si, usin­di­so da ux­se­ne­be­lia,
sa­xe­lic swo­ri Se­ur­q­me­via xalxs.
_ vai, ma­mik­v­des Ta­viii!!! _ sa­xe Ca­mo­i­kaw­ra ilas col­ma. _
ar min­da ara, ma­gas­Tan me aRar vicxov­reb! ar wax­vi­de, ele­ne,
er­Ti ure­mi xor­ba­li un­da ga­ga­ta­no.
_ ar min­da Tqve­ni er­Ti mar­c­va­lic, una­mu­so­biT da ava­za­ko­
biT eq­ne­ba Se­Ze­ni­li. Sen ki ma­gis xel­Si an kob­rad un­da iq­ce,
an ara da mag ke­Ti­li gu­lis ada­mi­ans auci­leb­lad dag­ges­lavs!
_ ele­nes ukan aRar mo­u­xe­dia, ise ga­vi­da ezo­dan...
`xo­le­ra~ si­kam Su­adRem­de ar mo­is­ve­na, tye­Si Se­mo­pa­ru­lebs
eZeb­da. Se­mod­go­ma iyo da xal­xi zam­T­ris­T­vis Se­Sas ima­ra­geb­da.
si­kas ime­di hqon­da, rom gva­ri­a­nad mo­iT­bob­da xels. Se­ar­Cia kar­
gi ad­gi­le­bi, sa­dac da­aW­re­vi­neb­da kli­en­tebs, mag­ram, ro­gorc
ego­na ise ar mox­da, mas­Tan wi­nas­war sa­vaW­rod ara­vin mi­vi­da,
alaz­nis Wa­la­Si gad­mo­var­d­ni­li wyli­sa­gan gam­x­ma­ri tyis ga­
kaf­va ga­dawy­vi­tes da xalxs bi­le­Te­biT uf­le­ba­ mis­ces Se­Sa
da­em­za­de­bi­na. ax­la is dro aRar iyo, bav­S­ve­bi da qa­le­bi mi­si
tyi­dan zur­giT rom ezi­de­bod­nen ko­ne­biT Se­Sas, si­ka ki cecxls
an­Teb­da maT da ima­ve cecx­l­ze Tbe­bo­da. sof­leb­Si ma­ma­ka­ce­bi
mom­rav­l­d­nen, ur­me­biT, or­T­va­le­biT, av­to­mo­bi­le­biT ezi­de­bod­
nen alaz­ni­dan Zne­lad da­sam­za­de­bel sqel mo­rebs, mis tyes ki
stu­ma­ri Za­li­an Se­uTxel­da. si­ka nem­sis yun­w­Si Zvre­bo­da, rom
alaz­nis tye­Si ga­da­ey­va­naT tyis­m­c­ve­lad, uf­ro­se­bic pir­de­bod­
nen, mag­ram am Se­mod­go­ma­zec Ta­vis Zvel ad­gil­ze dar­Ca da boR­
mi­sa­gan ix­r­Co­bo­da.
uflis samsjavro 251
_ ad­re fiCxis­T­vis an ve­na­xis amo­sa­ye­neb­lis­T­vis ma­inc mo­di­
od­nen, ex­la ra Rmer­Ti ga­uwy­raT, pi­ri Sek­res Tu ra aris! _
Rvar­Z­li­a­nad la­pa­ra­kob­da Ta­vis­T­vis.
Sim­Sil­ma Se­a­wu­xa. ime­dov­neb­da, tye­Si vin­mes ga­da­ey­re­bo­da da
ma­di­a­nad mo­ul­xen­da; yve­la­sa qon­da xol­me metye­ves­Tan Sex­ved­
ris Sem­Tx­ve­va­Si, kar­gi sag­za­li gam­za­de­bu­li.
_ ar mom­k­les Sim­Si­liT, So­bel­ZaR­leb­ma?! _ du­du­neb­da si­ka.
Su­adRe ga­da­vi­da, Ta­vi­si dac­vis obi­eq­ti sul Se­mo­i­a­ra, mag­
ram sak­bi­lo ve­ra­fe­ri na­xa.
_ gawy­ve­ta Tqve­ni! _ iwyev­le­bo­da da ga­jav­re­bu­li cxens
de­zebs ur­tyam­da.
Cor­TiT ga­vi­da pa­ta­ra Re­lis pi­ras. aqe­dan uk­ve sxvi­si zo­na
iwye­bo­da. `ne­ta iqiT ro­go­ra aqvT saq­me?~ _ ga­i­fiq­ra da gaR­ma
ga­da­vi­da; sa­ur­me gzas miy­va.
_ oho, axa­li na­ta­ria, fo­ra­ni un­da iyos, _ Tvle­bis kva­li
kar­gad da­aT­va­li­e­ra.
siR­r­me­Si Se­vi­da. cu­lis ka­ku­ni mo­es­ma.
_ aki ver gi­pov­ni­diT, ga­mo­gi­Wi­reT?! _ ga­u­xar­da da cxe­ni
aaC­qa­ra.
pa­ta­ra mwva­ni­an­ze fo­ra­ni id­ga, iq­ve ori cxe­ni ba­la­xob­da.
si­ka cxe­ni­dan Ca­mo­vi­da, aR­vi­ri aya­ra, sa­ba­la­xod ga­uS­va da iqa­ve
Ca­moj­da. ara­vin Can­da. gacxo­ve­le­biT mu­Sa­ob­d­nen. `or­ni Ca­nan~, _
cu­lis ka­kun­ze da­as­k­v­na si­kam.
kuW­ma isev Se­ax­se­na Ta­vi, wva ig­r­Z­no. for­nis Zir­Si Ca­i­xe­da,
xur­ji­nis yu­ri­dan ax­lad­ga­mom­cx­va­ri So­Tis pu­re­bi amoC­ri­liy­v­nen,
iq­ve sve­li do­qi id­ga, `etyo­ba Rvi­no­a~, _ ga­i­fiq­ra. doqs si­min­
dis fu­Ce­Cis sa­co­bi mo­xa­da, Rvi­nis sun­ma sa­si­a­mov­nod Se­u­Ri­ti­na
cxvir­Si. ve­Rar mo­iT­mi­na, mi­i­yu­da da kar­ga xans sva. mSi­er­ze uceb
da­ur­bi­na Rvi­nom Zar­R­veb­Si, ga­mo­a­cocx­la. SoTs wve­ri Se­a­te­xa, gak­
bi­Ca `al­baT yve­lic eq­ne­baT~. me­o­re yur­Si Ca­yo xe­li, mo­xar­Su­li
qa­Ta­mi wa­mo­e­do xel­ze, sas­w­ra­fod amo­i­Ro da bar­ka­li me­ji­a­nad
Se­ax­li­Ca, ise Wam­da, sul­mo­uT­q­me­lad da­ReW­va­sac ver as­w­reb­da; xe­
lad ga­a­Ta­va, Rvi­no mo­un­da, do­qi gad­mo­i­Ro, mo­i­yu­da, ax­la Za­ra­Si
aRar Cad­ga, gver­diT mo­id­ga; xur­ji­nic gad­mo­i­Ro da iq­ve mwva­ne­ze
amo­a­la­ga Sig­Tav­si. sa­mi mo­xar­Su­li de­da­li, blo­mad cxvris yve­
li, mo­xar­Su­li Ro­ris SaS­xi, Se­mod­go­mis sqel­ka­ni­a­ni da­Saq­ru­li
pa­mi­do­ri, bo­lo­ki, mwva­ni­li, ax­lad­ga­mom­cx­va­ri So­Tis pu­re­bi da
moz­r­di­li do­qiT Rvi­no.
_ ai, pur-ma­ri­li mes­mis! _ si­kam xe­le­bi da­i­ka­pi­wa da Ta­vis
gawyo­bil suf­ras mi­uj­da, de­dals me­o­re bar­kal­men­jic Se­ax­li­
252 givi somxiSvili
Ca. _ vax, etyo­ba ma­ri­li da­a­viwy­daT! aba, er­Ti vna­xoT, xur­ji­
nis yur­Si Zi­ram­de Ca­yo xe­li, boT­li mox­v­da, Ca­re­qi­a­ni bor­jo­
mis boT­li Wa­Wis ar­yiT iyo sav­se. si­kam da­an­jR­ria. _ jaW­vi
ga­i­ke­Ta bi­Wo, etyo­ba or­na­xa­dia, _ eg­re­ve mo­i­yu­da, gul­mu­ce­li
da­ew­va, _ uh! cecx­li yo­fi­la, ara­yi ki ara! _ sas­w­ra­fod Rvi­
niT ga­ig­ri­la Ca­TuT­qu­li ji­ga­ri.
_ ma­ri­li ma­inc ver vna­xe, _ isev Ca­yo xe­li. pa­ta­ra xis
ko­lo­fi da qva­bi mo­Zeb­na, amo­i­Ro ori­ve, xaS­la­ma da ma­ri­li! _
ta­Si Se­mok­ra si­kam.
_ ex­la ki aris nam­d­vi­li me­fu­ri pur­mar­li! _ xe­le­bi si­a­
mov­ne­biT mo­if­S­v­ni­ta da gawyo­bil suf­ras mi­uj­da.
tye­Si Se­us­ve­neb­lad aka­ku­neb­d­nen.
ko­tem da da­Te­ba bri­ga­dir­ma Se­Sis dam­za­de­ba da­am­Tav­res, co­
ta Se­is­ve­nes, qa­ri amo­i­Res.
_ aba, ex­la gav­zi­doT, da­u­doT fo­ran­ze da Se­bin­de­bam­de
mo­vas­w­roT bri­ga­dim­dis mis­v­la, _ da­Te­ba bri­ga­dir­ma grZe­li
Se­Se­bis ko­na amo­i­do iR­li­a­Si da for­ni­sa­ken gas­wia, ma­sa­viT
dat­vir­Tu­li ukan miy­va ko­te.
si­ka kar­ga Se­zar­xo­Se­bu­li iyo, Tav­ze rom da­ad­g­nen. er­Ti
de­da­li uk­ve Zvleb­ze da­ey­va­na, ax­la me­o­ris bar­kals ise eTa­ma­
Se­bo­da, ro­gorc gam­ZRa­ri ka­ta da­We­ril Tagvs.
_ ro­me­li xar ka­co?! _ gak­vir­ve­biT kiTxa da­Te­bam.
_ ro­me­li var? ve­ra mcnobT? am tyis be­gi da ba­ton-pat­ro­ni si­ka
ar ga­gi­go­ni­aT? _ enis bor­Zi­kiT Tqva da­u­pa­ti­Je­bel­ma stu­mar­ma.
_ o, `xo­ler~, Se­na xar? ve­Rar gi­ca­ni, ra wve­ri mo­giS­via,
vin­me xom ar mo­gik­v­da? _ dam­ci­na­vad kiTxa da­Te­bam.
_ mo­mik­v­da aba, ra ari, mTe­li dRe dav­di­var tyve­Si da
Tqvens me­ti ve­ra­vi­na vna­xe, es saq­mea?!
_ saq­mea maS raa, Senc ma­gi­to ara xar, rom tye­Si ara­vin
Sa­i­pa­ros?
_ Tu ar mov­len, is da­loc­vi­le­bi, me riT vicxov­ro? eg­re
rom gag­r­Zel­des, mSi­e­ri mov­k­v­de­bi.
_ Sen ra, sa­xel­m­wi­fo xel­fass ar gaZ­levs? _ ga­ik­vir­va
da­Te­bam.
_ Senc er­Ti, mTva­ri­dan Ca­mof­re­ni­li xom ara xar, xel­fas­ze
nacxov­re­bi ka­ci vi­na na­xa!
_ ra vi­ci, am­bo­ben, ja­ma­gi­riT vin­ca cxov­robs, msuq­nad ari­
a­no, me ko­leq­ti­vi Sro­madRe­ebs mi­we­ravs, mTav­ro­bis ja­ma­gi­ris
ge­mo ar vi­ci, _ Ta­vi mo­i­mi­a­mi­ta da­Te­bam.
_ ja­ma­gi­ris ge­mos ga­i­geb da no­yi­e­ri saW­m­li­sas ki­dev da­kar­
uflis samsjavro 253
gav, suls ver Se­i­nar­Cu­neb suls, Tu sxva ra­me sak­bi­lo ar mo­
Zeb­ne. dRes Sen mam­cem rac da­giW­ria imi­sas, xva­le sxva da eg­re
ga­valT iolas, Sen Se­Sas Sa­ir­geb, mec pa­ta­ra xels mo­vi­nac­v­leb;
To­rem am tye­Si Se­Sis moW­ra ka­te­go­ri­u­lad ak­r­Za­lu­lia.
_ Se­Sis moW­ra ak­r­Za­lu­lia, ya­ra­u­li ki imi­tom da­u­ye­nes,
rom ga­yi­dos, rad­gan mci­re xel­fa­si aqvs da xe­li mo­iT­bos? _
ga­e­ci­na da­Te­bas.
ama­so­ba­Si ko­te mu­Sa­ob­da, mTe­li daW­ri­li Se­Sa fo­ran­Tan mo­
ag­ro­va da isic iq­ve ga­Cer­da.
_ Sen ro­me­li xar?! ra­Rac ve­ra gcnob! _ si­kam Tva­leb­mo­Wu­
tul­ma Se­xe­da.
_ sa­ma­gi­e­rod me kar­ga­da gcnob! _ ci­vad upa­su­xa ko­tem.
_ mic­nob, aba, maS ro­gor, Tqven am­de­ni xarT da me er­Ti,
yve­la­sa gWir­de­biT. das­xe­diT, Tqvenc ga­te­xeT Ti­To luk­ma, _
si­kam ori­ve mi­i­pa­ti­Ja suf­ra­ze.
_ Wa­me, Wa­me, Cven gveC­qa­re­ba, sa­Ra­mom­de bri­ga­da­Si un­da vi­
yoT, ma­nam­de da­vu­debT, _ upa­su­xa da­Te­bam da fo­ran­ze Se­Sis
dawyo­bas Se­ud­ga.
_ eg­re qe­niT, eg­re jo­bia, saq­mes win wa­ig­debT, _ Tqva si­kam
da do­qi mo­i­yu­da.
sa­nam da­Te­ba da ko­te fo­ran­ze Se­Sas udeb­d­nen, si­kas qe­i­fi
ar Se­uwy­ve­tia, roca To­ke­bi ga­da­u­Wi­res da cxe­ne­bis Seb­ma da­
iwyes, si­ka slo­ki­niT ad­ga, Ta­vi­si cxe­ni mo­iy­va­na, nar­Ce­ne­bis
ala­ge­ba da­iwyo.
_ Tqven ma­inc sax­l­Si mi­di­xarT, amas me Ca­viy­ri, iq­ne­ba vin­me
dam­Se­uls ge­de­ve­ya­ro, si­kas Tan­x­mo­bis­T­vis arc da­uc­dia, qa­Tam­
na­xe­va­ri, xaS­la­ma, mwva­ni­li, yve­li da na­xe­va­ri boT­li ara­yi
Ta­vi­si xur­ji­nis Tval­Si ga­da­a­bar­ga, doqs ut­ri­a­la, _ ama­sac
wa­vi­Reb, _ Tqva da xur­jin­Si Ca­sa­de­bad as­wia.
ko­tem da da­Te­bam er­T­ma­neTs gak­vir­ve­bu­leb­ma ga­da­xe­des.
_ eg do­qi gvWir­de­ba, wylis­T­vi­sa gvaqvs, Rvi­no Tu gin­da,
ga­da­is­xi ra­me­Si, _ braz­na­re­vi ki­lo­Ti uTx­ra ko­tem.
_ Tqven sxva­sac iSo­viT, ar Se­e­pua si­ka da do­qi xur­ji­nis
me­o­re Tval­Si Ca­id­ga.
_ Sen ra mas­xa­rad gvig­deb, Tu Tval­Si ge­co­ta­ve­biT! ge­ub­ne­
bi, do­qi gvWir­de­ba-meT­qi! _ gab­raz­da ko­te.
_ do­qi ki ara, Se­Sis fu­li ga­mo­uS­viT! me bev­ri lo­di­nis
dro ara maqvs.
_ Sen Se­Sa vin mog­ca, fuls rom Txo­u­lob?! _ moT­mi­ne­bis
fi­a­la aev­so da­Te­bas.
254 givi somxiSvili
_ tyec Ce­mia da Se­Sac, Tu Za­li­an ga­a­Wi­rebT saq­mes, erT Rer­
sac ar ga­ga­tanT! da­gi­la­lam­ke da ori­ves satye­o­Si mig­re­kamT.
_ etyo­ba es Cve­ni Rvi­no Sen­ze ara­mia, Za­li­an gawyi­na, Ca­mod­
gi ex­la­ve do­qi dab­la! _ Se­u­tia ko­tem.
_ fu­li ga­mo­uS­viT, To­rem aqts Se­gi­ye­nebT! _ da­i­muq­ra si­ka.
_ vi­si dac­vis tyec aris, im metye­vem ga­mog­viS­va, Sen sa­iT
ku­di­iR­lia xar! imas arc fu­li uTxo­via da arc Sen­sa­viT una­mu­
sod ar ga­mom­ZRa­ra sxvis luk­ma­ze.
si­ka co­ta Se­yov­n­da, ram­de­ni xa­nia am tye­Si Ses­v­lis uf­le­ba
auk­r­Za­la zo­nis metye­vem.
_ iman rom ar ga­mo­gar­T­vaT, me miTx­ra, nac­no­be­bi ari­an, me­
ri­de­ba, fu­li vTxo­voo da ga­ma­mag­zav­na, Sen ga­ma­ar­T­vio, ex­la
ga­i­geT?
ko­tem da da­Tam er­T­ma­neTs ga­da­xe­des.
_ is er­Ti iyo na­mu­si­ka­ni, ka­co, da Tu isic eg­re wax­da,
aRa­ra yo­fi­la Tqve­ni saS­ve­li.
_ Tqven na­mu­si­a­niao TqviT, aba, isa Rve­ravs xalxs, To­rem
me ra mi­Wirs.
_ dRem­de ar gag­vi­go­nia cru da mav­ne yve­la imi­si kma­yo­fi­li
iyo, Se­ni msgav­si una­mu­so rom eyo­le­ba gver­d­ze, ga­fuW­de­ba, maS
ra mo­u­va.
_ vi­na? la­za­rea pa­ti­o­sa­ni? _ ga­ik­vi­ra si­kam.
_ ho, eg­re icis qve­ya­nam, Sen­sa­viT qvriv-ox­reb­sa da bav­S­
vebs tyavs ki ar aZ­robs, vi­sac tye­Si ur­miT da­i­Wers xol­me
une­bar­T­vod, vinc yve­la­ze ga­Wir­ve­bu­le­bi ari­an, jer imaT­Tan
ga­a­tans Se­Sas Ca­mo­sa­ri­geb­lad, mem­re ki aRarc Ta­vis­T­vis ety­vis
uars, rad­gan ga­Wir­ve­bu­lebs da­ex­ma­ra, fu­lis ga­mor­T­me­va la­za­
re metye­ve­sa­gan pir­ve­lad ex­la ga­vi­geT.
_ ga­i­geT da ga­mo­uS­viT ki­dec, mag zRap­rebis lai-la­is Se­eS­
viT, la­za­re­ze xar­bi metye­ve am mxa­re­Si ar aris. me ki qvriv-ob­
le­bis dax­ma­re­bis me­ti ara­fe­ri ga­mi­ke­Te­bia, is Tqve­ni sof­le­li
brmac imi­tom mi­metye­pi­na, rom ori sa­co­da­vi bi­Wi da­e­Wir­na da
Se­Sis war­T­me­vas upi­reb­da.
ko­tes sis­x­li auvar­da Tav­Si. _ mag­ram avuW­re­le be­We­bi maT­
ra­xiT, zer­g­ze ori ko­na av­ki­de da vuTxa­ri, am bal­Rebs sax­lam­
dis mi­u­ta, To­rem cocxa­li ar ga­da­mir­Ce­bi-meT­qi.
_ mi­u­ta­na?
_ ar mi­u­tan­da da si­kas sad wa­u­vi­do­da, ga­gi­xa­ria, sul Zun­
Zu­liT wa­i­Ro, bo­di­Se­bic ixa­da.
_ ic­nob Sen im brmas?
uflis samsjavro 255
_ vic­nob ro­me­lia, xom ge­ub­ne­biT, Ce­mi Si­SiT ex­lac kan­ka­
lebs.
_ imis ma­mas Tu ic­nob.
_ er­Ti imis ma­mis yve­la­fe­ric! _ sam­sar­Tu­li­a­ni gi­ne­ba da­a­
yo­la si­kam.
_ me var imis ma­ma, Se­ni yve­la­fe­ri da Se­ni am tye­Si Cam­Tes­
le­be­lic! _ ko­tem ve­Rar mo­iT­mi­na da si­kas ise­Ti ma­ga­ri si­la
ga­aw­na, ba­la­xeb­Si ko­Wu­ri­viT ga­a­go­ra.
si­ka Zlivs wa­mod­ga, cxvi­ri­dan da tu­Ce­bi­dan sis­x­li Ca­mos­
di­o­da.
ko­te sax­riT iwev­da, mag­ram da­Te­ba iWer­da.
_ ara­mi iyos Cve­ni pur-ma­ri­li mag gve­lis ga­la­ye­bu­li Tes­
li­dan ga­mo­Ce­kil­ze! ga­miS­vi, un­da ga­da­vu­ya­ro yve­la­fe­ri! _ yvi­
ro­da ko­te, da­Te­ba Zlivs aka­veb­da.
si­ka cxen­Tan mi­vi­da, ji­bi­dan cxvir­sa­xo­ci amo­i­Ro da pi­ris
mow­men­da da­iwyo.
_ Tqve­ni Ta­vis­T­vis Tu kar­gi gin­daT, fu­li ga­mo­uS­viT, To­
rem sa­mar­Tal­Si amo­ga­yo­fi­nebT Tavs! _ da­i­muq­ra.
_ mag ara­ka­ci­sa­gan yve­la­fe­ria mo­sa­lod­ne­li, _ Tqva da­Te­
bam. ji­be­Si xe­li Ca­i­yo da er­Ti wi­Te­li sam­Tum­ni­a­ni amo­i­Ro.
_ xxxTfuh! _ da­a­fur­Txa da si­kas ga­da­ug­do.
si­kam aiRo, fur­Txi mow­min­da da din­jad da­a­yo­la: _ es ar
eyo­fa, er­Ti am­na­i­ri ki­dev un­da.
_ una­mu­so vir­ze Ses­ves, ne­ta er­Ti ga­ma­We­nao, am aram­za­dis
saq­mec eg­rea, _ da­Te­bam me­o­re sam­Tum­ni­a­ni amo­i­Ro, ki­dev da­a­
fur­Txa, is iyo si­kas­T­vis un­da ga­da­eg­do, rom ko­tem ga­mos­ta­ca
xe­li­dan, _ ma­i­ta aq, _ uTx­ra da or­jer gva­ri­a­nad da­a­fur­Txa,
_ es me­o­re wi­na sam­Tum­ni­an­ze rom ga­mom­r­Ca, imi­sa iyos, _ da ro­
gorc abe­zar ZaRls xor­cis na­We­ri, ise mi­ug­do si­kas fu­li.
_ ex­la sa­i­Tac gin­daT, iqiT wa­diT! _ si­kam fu­li aiRo, gaw­
min­da da ji­be­Si Se­i­na­xa.
_ vaaa! ege­Ti ga­Tax­si­re­bu­li ka­ci Cem dRe­Si ar mi­naxavs! _
ga­ik­vira ko­tem, sax­re mo­i­mar­j­va da cxe­ne­bi ga­re­ka...
_ ra ma­le mor­Ce­nil­xarT, _ tyi­dan ga­mo­su­lebs cxen­ze am­
xed­re­bu­li la­za­re Se­mox­v­daT, _ vi­fiq­re, mi­val, mi­vex­ma­re­bi,
ar ga­u­Wir­deT-meT­qi.
_ ma­le ki ara, la­za­re, rac Se­ni da­va­le­biT im `xo­le­ram~
dRe dag­va­ye­na ne­ta Se­Sa­ze sul ar gve­fiq­ra.
_ rao? da­va­le­bi­To? ra `xo­le­ra~ ris `xo­le­ra~, xa­l­xo,
er­Ti we­si­e­rad amix­se­niT ra­Sia saq­me? _ ga­ik­vi­ra la­za­rem.
256 givi somxiSvili
da­Te­bam daw­v­ri­le­biT mo­uy­va rac ga­dax­daT.
_ sad aris?! _ xmis kan­ka­liT ikiTxa la­za­rem.
_ ar gin­da, la­za­re, Cven­ga­nac mox­v­da, eyo­fa.
_ sad aris, miTxa­riT, sa­nam Wku­i­dan ar ga­dav­sul­var! _ iR­
ri­a­la la­za­rem.
_ iqa­ve dav­to­veT, al­baT ukan mog­v­devs.
la­za­rem Tav­ga­me­te­biT ga­a­We­na cxe­ni tyi­sa­ken.
_ aba, ko­te, mi­ab­ru­ne fo­ra­ni, mi­veS­ve­loT, To­rem ra­Rac
ube­du­re­ba dat­ri­al­de­ba, _ uTx­ra da­Te­bam ko­tes da la­za­res
Tva­li ga­a­yo­la...
Se­bin­de­bu­li iyo. so­fel­Si Se­mod­go­mis ci­vi ni­a­vi da­wan­wa­leb­
da. xal­xi sax­le­bi­sa­ken iC­qa­ro­da, Ti­To oro­la na­xirs Ca­mor­Ce­ni­
li Zro­xa Ro­bis Zi­reb­Si ­ba­la­xis Zeb­niT auC­qa­reb­lad mi­di­o­da bi­
ni­sa­ken, etyo­bo­da, rom iq xbo ar elo­de­bo­daT, gul­g­ri­lad iy­v­nen.
is­mo­da sa­Zebnad ga­mo­su­li pat­ro­ne­bis Za­xi­li da bra­zo­ba.
sof­lis bo­los Cad­g­mul xis pa­ta­ra satyeo sax­lis aivan­ze
or­ni is­x­d­nen, ma­gi­da­ze er­Ti boT­li Rvi­no da co­ta mi­sa­ta­ne­
be­li ewyoT, da­le­vas ara Cqa­rob­d­nen; ise bne­lo­da, er­T­ma­ne­Tis
da­nax­va uWir­daT, lam­pas ma­inc ar an­Teb­d­nen.
_ sad da­i­kar­ga, ka­co, mTe­li dRe ver mo­va­xer­xe imis da­We­
ra, ra airia qve­ya­na, yve­la iR­ri­ne­ba, imuq­re­ba, im kri­ka­li­viT
mox­ril­ma me­ba­Rem `ov­x­ra~ qvia Tu ox­ro­ba, ki­na­Ram To­fi dam­ca,
ga­Tax­si­re­bu­li xar Cem te­ri­to­ri­a­ze fe­xi ar dad­gao. er­Ti ki
vi­fiq­re, mo­di aqa­ve mi­vax­rCo-meT­qi, mag­ram xal­xi ire­o­da da mo­
viT­mi­ne, Tu igeT ad­gil­ze ge­de­vey­re­bi ki, cocxals ar ga­vuS­veb,
suls ga­vaf­r­Txo­bi­neb; pa­ti­o­sa­nis sa­xe­li aqvs so­fel­Si, rac
zed ac­via imis me­ti ara aba­dia ra, upat­ro­noa, ig­re mi­ZaR­l­de­ba,
ka­cis Svi­li ar iq­ne­ba ma­gi­si mom­kiTxa­vi.
_ Se­ni am­ba­vi rom vi­ci, Tu gul­Si Ca­i­de, Se­us­ru­le­bels ar
ga­uS­veb, is ur­Cev­nia, ox­v­raa Tu ra­Ra­ca pa­naS­vi­di wi­nas­war ga­
da­i­xa­dos, _ cxe­ni­viT ax­vix­vin­da me­o­re.
_ ki­dev did­xans ve­lo­doT? _ ikiTxa pir­vel­ma.
_ vi­yoT aq, ra gveC­qa­re­ba, sa­nam kar­gad ar dab­nel­de­ba, ek­
le­si­is­ken ma­inc ver wa­valT da Cvenc vis­x­deT aq, _ din­jad
upa­su­xa me­o­rem.
vi­Ra­ca cxe­no­sa­ni mi­ad­ga metye­vis saxls, cxe­ni aiv­nis svet­ze
mi­a­ba da un­di­li na­bi­jiT, koW­lo­biT, avi­da ki­be­ze.
_ ro­mlebi xarT? _ bnel­Si msxdom­ni rom da­i­na­xa, xma­maR­la
ikiTxa.
_ nu ge­Si­ni­an, `xo­ler~, `kob­ra~ var, `kob­ra~, _ dro­u­lad
uflis samsjavro 257
Se­ex­mi­a­na dam­x­du­ri, To­rem si­ka ukan gab­ru­ne­bas api­reb­da.
_ bne­la­Si ras us­xed­xarT, xal­xo!
_ oTa­xi da­ke­ti­li iyo, lam­pa ki­dev ara gvaqvs.
_ e, ka­re­bi ga­da­ra­zu­lia, uj­ra ki­dev ke­lap­t­re­biT sav­se
maqvs. ra Sen pir­ve­lad xar Tu, _ usay­ve­du­ra si­kam.
oTax­Si Se­vi­da, ke­lap­ta­ri aan­To da ma­gi­da­ze dad­g­mul Wi­qa­
Si Ca­a­yu­da.
_ ga­i­ca­ni, yo­ma­ris os­ta­ti, fum­f­lo­e­bis ris­v­xa, _ ga­ac­no ilam
me­o­re stu­ma­ri, _ Te­la­vi­dan aris gas­t­ro­leb­ze Ca­mo­su­li.
_ `ma­Ja­lo~, _ ama­ya­da Tqva Ta­vi­si sa­xe­li uc­nob­ma xe­lis
Ca­mor­T­me­vis dros.
si­ka da­Ji­ne­biT da­ak­vir­da, gab­r­tye­le­bul sa­xe­ze mity­lap­ni­
li cxvi­ri di­di nes­t­ro­e­biT, win wa­mo­we­u­li Sub­li da sadRac
siR­r­me­Si xSir war­be­bis qveS Ca­mam­lu­li Tva­le­bi bo­ro­tad cim­
ci­meb­d­nen. `a­ba, es iq­ne­ba RvTi­sa­gan mo­Zu­le­bu­li, ai~, _ ga­i­fiq­ra
si­kam da daj­da.
_ Se­ni si­fa­Ti ar mom­wons, sad­me mkla­vi xom ar ga­Sa­le? _
hkiTxa ilam.
_ gav­Sa­le da ro­gor, or­ni da­vi­Wi­re, tye­Si Se­Sa­sa Wrid­nen,
kai pur-ma­ri­li qon­daT, sul mSral­ze dav­s­vi, fu­lic da­vay­re­
vi­ne, maT So­ris er­Ti, me­for­ne, im brma me­Con­gu­ris ma­ma yo­fi­
li­yo, mag­ram is So­bel­ZaR­li metye­ve la­za­re mam­var­da, mok­v­las
mi­pi­reb­da, Ce­mi zo­na iyo, Sen raT ga­ma­ar­T­vi fu­lio, is or­nic
ukan ge­me­e­yo­le­bi­na Tu gami­Wir­des, de­mex­ma­re­To. giy­var­des me
imas dRe va­yare maT­ra­xiT, mag­ram or­nic mi­eS­vel­nen da Ti­To
oro­la mec mam­x­v­da, pur­ma­ri­li aq mam­qon­da, mag­ram im Cxub­Si
xur­ji­ni­a­nad dav­kar­ge.
_ fu­li xom ar da­kar­ge, fu­li.
_ ara, mag­ram sul na­kuw-na­kuw da­if­li­Ta, ji­be­Si gde­bi­sa­gan.
_ ji­be­Si gde­biT ro­dis iyo, rom fu­li if­li­Te­bo­da?!
_ etyo­ba im ga­Tax­si­re­bul la­za­res xe­li mo­ux­v­da da... _
si­ka da­ib­na.
_ etyo­ba, etyo­ba, _ yve­la­fers mi­ux­v­da ila.
_ me ra­Rac-ra­Ra­ce­e­bi maqvs wa­mo­Re­bu­li, isa vWa­moT da mem­re
wa­vi­deT ek­le­si­a­Si.
_ eg­re ajo­bebs, _ kve­ri da­uk­ra `ma­Ja­lom~...
ek­le­si­is Crdi­lo­eT ke­del­Tan mo­ewy­v­nen.
_ ama­ze myud­ro ad­gi­li mTel qvey­ni­e­re­ba­ze ar iq­ne­ba, _ si­
a­mov­ne­biT Tqva ilam.
_ am so­fel­Si ara­vin gvyavs Cve­ni am­f­so­ni? _ ikiTxa `ma­Ja­lom~.
258 givi somxiSvili
_ ex, ara ka­co, Za­li­an uvar­gi­si da ga­u­ta­ne­li xal­xia, er­
Ti kar­gi bi­Wi gvyav­da, sawyo­bis gam­ge `gve­li­xe~, mag­ram ig­re
aiZu­les, sawyo­bi­dan ga­ma­ag­des, ex­la To­xi uWi­ravs da bri­ga­da­
Si uba­gu­nebs, Zlivs Cav­iT­ri­eT Ta­maS­Si, mag­ram Si­SiT Cven­s­ken
ve­Rar iyu­re­ba.
_ hm, ar aris kar­gi! _ mra­val­m­niS­v­ne­lov­nad Tqva `ma­Ja­lom~
da Ser­Ce­ul ad­gil­ze Ta­Ta­ri mloc­ve­li­viT mo­i­ke­ca.
ga­Te­ne­ba mo­ax­lov­da, so­fel­Si mam­le­bis yi­vi­li gax­Sir­da.
mo­Ta­ma­Se­e­bi ki ise iy­v­nen azar­t­Si Se­su­le­bi, ve­ra­fer­sa grZnob­d­
nen. bar­Za­yeb­ze xe­lis dak­v­riT xor­ce­bi da­i­li­la­ves.
`kob­ras~ be­di uRi­mo­da, ori­ves ga­aZ­ro rac qon­daT.
`ma­Ja­lo~ Ta­ma­Si­dan ga­vi­da.
`xo­le­ra~ ver is­ve­neb­da, azarts aeta­na, mzad iyo su­li da­e­
gi­ra­ve­bi­na eS­mak­Tan, oRond eTa­ma­Sa da mo­e­go.
_ ma­i­ta, ki­dev ga­va­go­roT! _ mo­iTxo­va mo­ri­gi wa­ge­bis Sem­deg.
_ ra­ze me­Ta­ma­Se­bi, aRa­ra­fe­ri dag­r­Ca da.
_ ra­zec gin­da, oRond me­Ta­ma­Se!
_ ra­ze ve­Ta­ma­So, `ma­Ja­lo~?
_ aba, me ra vi­ci, ra aqvs.
_ ha, ras ga­i­me­teb?
_ yve­la­fers, oRond me­Ta­ma­Se, _ sur­vi­li­sa­gan kan­ka­leb­da
`xo­le­ra~.
_ Sen xom ici, es ka­ci vin aris! _ xe­li ga­iS­vi­ra `kob­ram~
`ma­Ja­lo­sa­ken~, _ fum­fu­lo­e­bis ris­x­vaa, ar Se­as­ru­leb da sa­ku­
Ta­ri Ta­viT ageb pa­suxs.
_ eg­rea, aba, sxva­na­i­rad rom iyos, ra­ze av­d­ge­bo­di Ta­ma­Si­dan,
wa­val, ra­sac vi­So­vi erT xuT dRe­Si dav­b­run­de­bi da naR­d­ze
ga­vag­r­Ze­loT.
_ vinc da­pi­re­buls ar Se­as­ru­lebs, ra mo­u­wevs? _ ga­miz­nu­
lad Se­e­kiTxa `kob­ra~.
_ ra da ai, es! _ `ma­Ja­lom~ mok­le xan­ja­li amo­aZ­ro ubi­dan
da rbil mi­wa­Si Ca­ar­Wo. _ me viq­ne­bi Tu sxva, vinc wa­ge­buls ar
ga­a­naR­debs, sik­v­di­li! _ ege­Tia Cve­ni we­si.
_ ga­i­ge? _ mi­ub­run­da `kob­ra~ `xo­le­ras~.
_ ga­vi­ge, ra, upi­ro ro­dis vi­ya­vi! Tqvi, ra­zec gin­da ge­Ta­ma­
Se­bi, sam dRe­Si Tu wa­va­ge mi­i­Reb, me­ti ra vqna?!
_ kar­gi! _ ad­gil­ze Ses­wor­da `kob­ra~.
_ ra­ze vi­Ta­ma­SebT?
_ kli­ten­mes­t­ra­ze.
_ ro­gor Tu kli­ten­mes­t­ra­ze? _ ga­uk­vir­da `xo­le­ras~.
uflis samsjavro 259
_ ro­gor da ig­re, Tu mo­vi­ge, er­Ti Ra­miT da­miT­mob.
_ ox, Se­ni de­da!.. _ xo­le­ra yel­Si swvda `kob­ras~. `ma­Ja­
lom~ Zlivs ga­aS­ve­laT.
_ ras meCxu­be­bi, ka­co, _ Ta­vi imar­T­la `kob­ram~, _ Tvi­Ton
Se­miC­n­da, ra­zec gin­da me­Ta­ma­Seo, mec uTxa­ri, ar un­da da nu
un­da, me ra va­Za­leb?!
`xo­le­ra~ fer­wa­su­li ij­da, ra­Ra­ca wi­naT­g­r­Z­no­ba kar­na­xob­
da, mi­di, nu ge­Si­nia, mo­i­ge­bo.
_ kar­gi, vi­Ta­ma­SoT! _ uceb ga­dawy­vi­ta.
_ pi­ri pi­ria, `ma­Ja­lo~, ico­de, Tu wa­a­go kli­ten­mes­t­ra am
sam dRe­Si un­da Ca­ma­ba­ros.
_ ver eRir­se­bi ma­gas! _ da­iy­vi­ra `xo­le­ram~.
_ ges­mis? _ mi­ub­run­da `kob­ra~ `ma­Ja­los~.
_ aba, `xo­ler~, gam­tyu­ne­ba ar iyos! _ wa­i­si­si­na `ma­Ja­lom~.
_ ver eRir­se­ba imi­tom, rom ver mo­i­gebs.
_ ma­i­ta za­re­bi! _ da­iy­vi­ra `xo­le­ram~...
uk­ve mtre­dis­f­rad ina­Ta, sa­mi­ve­ni rom wa­mo­i­Sal­nen, `xo­le­
ras~ ada­mi­a­nis fe­ri aRar edo.
_ xval­ze­viT kli­ten­mes­t­ras min­dor­Si bi­na­Si mo­miy­van, Cems
gar­da ara­vin iq­ne­ba, di­liT isev ga­ga­tan, _ bo­ro­ti Ri­mi­liT
uTx­ra `kob­ram~.
_ ox, Se­ni! _ mi­i­wia `xo­le­ram~.
_ aba, ex­la, ege­Te­bi ar iyos, wa­a­ge da Se­as­ru­le ki­dec! _
Sub­li Se­ik­ra `kob­ram~.
_ xuT dRe­Si ges­tum­re­biT, me­em­za­deT, _ ga­af­r­Txi­la `ma­Ja­
lom~ da fer­dob­ze da­eS­va.
_ Cven ra gam­za­de­ba gvin­da, Ca­mox­val da gag­par­savT, co­ta
blo­mad wa­ma­i­Re, xSir-xSi­rad rom ar iaro, _ dam­ci­na­vad mi­a­yo­
la `kob­ram~.
_ vna­xoT, vna­xoT! sul eg­re ar iga­leb, _ da­ub­ru­na xur­da
`ma­Ja­lom~ da gax­Si­re­bul buC­qebs mi­e­fa­ra...
bne­lo­da, Se­SiT dat­vir­Tu­li fo­ra­ni bri­ga­da­Si rom mi­vi­da.
qa­lebs uk­ve eZi­naT Ta­vi­anT oTa­xeb­Si, zo­si­me Se­e­ge­ba mo­su­lebs,
imaT xe­li ar ga­aq­ne­vi­na, sul Tvi­Ton da­ca­la da Se­no­bis kuTxe­
Si da­awyo.
da­Te­bam lam­pa aan­To da suf­ris gaS­las Se­ud­ga.
_ vi­vax­S­moT da mem­re da­vi­Zi­noT, To­rem dRes luk­ma ar Cag­
vid­via pir­Si, im da­saq­cev­ma `xo­le­ram~ ra pur­ma­ri­li Cag­vim­wa­ra,
ka­co!
_ Cven Tavs vi­na Ci­vis, la­za­res­Tan min­do­da er­Ti luk­ma gag­
260 givi somxiSvili
ve­te­xa, ro­gor mo­i­wam­la pa­ti­o­sa­ni ka­ci!
am la­pa­rak­Si iy­v­nen da­Te­ba da ko­te, zo­si­me­mac for­nis dac­
la da­am­Tav­ra da Se­u­er­T­da maT.
_ mi­di, ko­te, ama­a­la­ge im da­saq­ce­vi `xo­le­ras~ xur­ji­ni­dan
rac ga­dar­Ca, _ uTx­ra da­Te­bam.
_ `xo­le­ras~ xur­ji­ni raT gin­daT, dRes qa­leb­ma kar­gi saW­
me­li mo­am­za­des, Tqven­T­vis Se­na­xu­li aris, _ zo­si­mem ka­ra­da
ga­mox­s­na da lo­bi­os qva­bi gad­mo­i­Ro, _ ga­civ­de­bo­da, mag­ram ara
uSavs, gem­ri­e­lia, cal­ke kir­ka­Jia mom­za­de­bu­li, kar­gi pa­mi­do­ris
mwni­li da Rvi­noc aris.
_ aba, Tqve­na yo­fil­xarT Ta­va­de­bi­viT, _ ga­i­xa­ra da­Te­bam.
_ ko­tem ma­inc Se­mo­aT­ria xur­ji­ni da amo­a­la­ga is, rac `xo­
le­ras~ ga­da­ur­Ca.
_ mag xur­ji­ni­dan ve­ra­fers ver da­va­deb pirs, bin­Zu­ri ka­cis
xel­Si na­We­ria, _ Tqva da­Te­bam.
_ arc me mim­dis gu­li, mag­ram Se­me­co­da gza­Si ga­da­say­re­lad,
es do­qic sul da­a­bin­Zu­ra im So­bel­ZaR­l­ma, dor­d­li­a­ni tu­Ce­biT
pir­da­pir mo­i­yu­deb­da xol­me.
_ ara­fe­ri ar aris sa­Wi­ro, Tqven­T­vis gam­za­de­bu­li Rvi­no
ager aris, _ zo­si­mem sav­se xe­la­da dad­ga ma­gi­da­ze.
sa­mi­ve das­x­d­nen. da­Te­ba da ko­te ma­di­a­nad Se­eq­ce­od­nen. zo­si­
mem Wi­qe­bi mo­Zeb­na da Rvi­niT Se­av­so.
_ am sas­mi­siT la­za­res ga­u­mar­jos! _ Wi­qa as­wia da­Te­bam.
_ ga­u­mar­jos! ga­um­r­jos! _ mar­T­la rom ka­cu­ri ka­ci yo­fi­
la, ma­inc ra dRe da­a­ye­na im ar­sax­se­ne­bels ka­co, Cven rom ar
mig­ves­w­ro, mok­lam­da al­baT. xur­ji­ni wa­ar­T­va, fu­li da­u­xia da
ga­da­u­ya­ra, dax­r­Co­bas upi­reb­da da Se­us­ru­leb­da ki­dec.
_ Sen ega Tqvi, pu­ris Wa­ma­ze uari rom gviTx­ra! ra­xan am
ga­Tax­si­re­bu­lis xel­Si Ca­gag­deT, pu­ris Wa­mis Rir­si ara va­ro,
xur­ji­ni ukan da­mib­ru­neT, ro­ca vna­xav, da­nar­Cen metye­ve­eb­Tan
er­Tad un­da dav­W­ra da Tav­ze da­va­ya­roo.
_ ka­ci yo­fi­la, Zmao, ka­ci, ra­sac ma­ga­ze ada­mi­a­no­bas la­pa­ra­
ko­ben, sul mar­Ta­li yo­fi­la.
sa­mi­vem ga­mo­ca­la la­za­re metye­vis sadReg­r­Ze­lo.
ki­dev kar­ga xans isa­ub­res, is xe­la­da sul da­li­es da da­sa­
Zi­neb­lad daw­v­nen.
di­liT zo­si­me ma­mas sax­l­Si gay­va.
_ di­di xniT ar dam­to­vo, zo­si­me! xom ici, uSe­nod bri­ga­da­
Si mu­Sa­o­bas mad­li ara aqvs, mec na­xe­va­ri bri­ga­di­ri var Sen Tu
gver­diT ar mid­ge­xar, _ da­u­ba­ra da­Te­bam, _ er­Ti kvi­ra da­is­ve­ne
uflis samsjavro 261
da Se­me­mex­mi­a­ne.
_ Se­iZ­le­ba uf­ro ad­rec, ar mi­ga­to­veb, nu ge­Si­nia!
_ co­ta xans ga­a­ne­be Ta­vi, da­Teb, un­da dav­niS­no bi­Wi, sar­Z­
loc kar­gi vi­Sov­ne da me­ti ra­Ra min­da, sa­qor­wi­lo Rvi­no uk­ve
mo­ma­ra­ge­bu­li maqvs; er­Ti Cve­ne­bu­rad un­da mo­vil­xi­noT, _ mxi­a­
ru­li Ri­mi­liT uTx­ra ko­tem.
_ aba, ha, oRond eg saq­me ga­dawy­vi­teT da am si­be­re­Si may­ro­
ba un­da vi­kis­ro.
_ iq­ne­ba! iq­ne­ba! _ mi­a­Za­xa ko­tem da cxe­ne­bi ga­re­ka...
`kob­ra~ ila mTe­li dRe ver is­v­pe­neb­da, sa­Ra­mo­Ti `ma­Ja­lo~
un­da Ca­mo­su­li­yo, er­Ti su­li hqon­da Sex­ved­ro­da da ki­dev ga­eZ­
ro tya­vi. `xo­le­ra~ si­kas in­te­re­si aRa­ra hqon­da, ro­gorc iyo
xom Ca­ig­do kli­ten­mes­t­ra xel­Si. is Ra­me ga­ax­sen­da `xo­le­ram~
motyu­e­biT rom mi­uy­va­na min­dor­Si da mi­ug­do, tu­Ce­bi xar­bad
mo­i­lo­ka.
_ ex­lac rom iyos, uars ar vityo­di, _ Ca­i­la­pa­ra­ka, _ vna­
xoT, Tu kar­gad wa­vi­da saq­me, er­Txel ki­dev mo­vu­geb, mem­re ki
`xo­le­ras~ ga­re­Se Tvi­Ton qa­li da­miwyebs Zeb­nas, _ da­awyo geg­
me­bi `kob­ram~.
`ox­v­ra~ va­nos jav­ri hqon­da. `u­pat­ro­noa, rom mi­vax­r­Co
da sad­me Ro­bis Zir­Si mi­vag­do, ka­cis Svi­li ar iq­ne­ba ma­gis
mom­kiTxa­vi, mgle­bi ig­re Se­Wa­men, verc ga­i­ge­ben vin iyo~, _ fiq­
rob­da `kob­ra~ da va­nos na­ba­Rars mge­li­ge­Sad So­ri­ax­los ut­ri­
a­leb­da. un­do­da, mo­men­ti ena­xa da an­ga­ri­Si ga­es­wo­re­bi­na, mTe­li
zafxu­li ise ga­vi­da, mi­si ba­Ri­dan er­Ti sa­zam­T­ro ra aris, ar
icis, pi­ri­qiT, ram­de­ni­me­jer To­fiT ga­mo­u­var­da, aq ax­los mo­su­
li ara gna­xo, To­rem dag­ce­mo; sxva me­ba­Re­eb­ma ki aav­ses, ro­ca
sur­vi­li hqon­da Se­di­o­da, kref­da, Ta­nac ima­Ti yve­la Sa­vi saq­me­
e­bi ico­da, Ram-Ra­mo­biT vi­si tran­s­por­tiT ag­zav­nid­nen na­pa­rav
sa­zam­T­ros da wil­Si ud­ge­bo­daT; va­nos ki ras da­ak­leb­da, roca
er­T­sac ara­vis ar ga­a­tan­da ukuR­mar­Tad, pi­ri­qiT, Ta­vis­T­vi­sac
ki ena­ne­bo­da, rom Se­e­Wa­ma, zed da­kan­ka­leb­da baRs da xal­xi­saT­
vis ara zo­gav­da.
_ ra ba­Ri hqon­da, av Tvals ar enax­ve­bo­da, ro­gor dam­s­va
mSral­ze, mag So­bel­ZaR­l­ma! _ kbi­leb­Si ga­mos­c­ra `kob­ram~.
mTe­li dRe va­no nak­veT­Si mu­Sa­ob­da, asuf­Ta­veb­da, sa­su­qis Se­
sa­ta­nad am­za­deb­da, Cqa­rob­da, rom mox­v­na mo­es­w­roT.
Se­sa­Ra­mov­da. Ta­vi­si jo­xi ga­i­do zur­g­ze, ga­dah­ki­da zed xe­
le­bi da wel­Si kiTx­vis­ni­Sa­ni­viT mox­ri­li qo­xi­sa­ken wa­vi­da. am
dros uka­ni­dan vi­Ra­ca cxe­no­sa­ni wa­mo­e­wia.
262 givi somxiSvili
_ ro­me­li xar? _ ikiTxa va­nom, mTe­li dRe Sro­mi­sa­gan daR­
lils jo­xis Ca­mo­Re­ba da wel­Si gas­wo­re­ba da­e­za­ra, ne­la mi­di­
o­da mi­wam­de Tav­dax­ri­li.
cxe­no­sa­ni Ca­moq­ve­iT­da, uceb sta­ca joxs xe­li, ga­mo­aZ­ro
zed ga­da­ki­de­bu­li xe­le­bi­dan.
_ vi­na xar, Se oxe­ro?! _ sca­da va­nom wel­Si ga­mar­T­va, Ta­vi
as­wia maR­la.
mis win jox­Se­mar­Tu­li da sa­zar­lad daR­re­ji­li `kob­ra~
id­ga.
_ ux! Se ux­se­ne­be­lo! _ wa­mo­i­Za­xa da `kob­ra­ze~ mi­i­wia.
_ esec Sen, xal­xi­saT­vis Tav­da­de­bu­lo maTxo­va­ro! _ ga­me­te­
biT mo­uq­nia jo­xi.
va­nom Ta­vis mo­ri­de­ba sca­da, sa­feT­qel­Si da­miz­ne­bu­li jo­xi
Tav­Si mox­v­da da ugo­nod Ca­i­ke­ca. ga­xeT­qi­li Ta­vi­dan sis­x­l­ma
iC­qe­fa.
_ esec Sen! _ `kob­ram~ me­o­red zur­g­Si da­ar­tya jo­xi, cxens
Se­aj­da da metye­vis sax­li­sa­ken ga­a­We­na.
`xo­le­ra~ si­ka, `ma­Ja­lo~ da er­Ti mi­si mxle­be­li bi­Wi uk­ve
kar­ga xa­ni elo­de­bod­nen.
`kob­ra~ jo­xis ka­ku­niT avi­da aivan­ze, `xo­le­ra~ gan­ze ga­ix­mo
da jo­xi aC­ve­na. _ er­Ti sof­lis dar­di uk­ve ga­vag­zav­ne ma­ril­ze,
gin­da gam­yo­lad is me­Con­gu­re mi­va­yo­loT? _ Tan va­nos jo­xi
aC­ve­na.
_ Tu imis javrs amo­viy­ri, ma­gas ra jo­bia, mag­ram ma­nam­de
Sen un­da ga­da­gi­xa­do sa­ma­gi­e­ro.
_ ra gin­da kli­ten­mes­t­ra­ze ki­dev un­da me­Ta­ma­So? _ Cem­gan
ras mo­iTxov?
_ Se­ni dag­va­ju­li co­li, gza­ze rom eg­dos zed ar Sav­xe­dam,
me vi­ci, rac un­da mo­viTxo­vo!
_ aba, aba, zed­me­ti ar mo­gi­vi­des, To­rem!
_ To­rems mog­cem me! _ val­Si ar dar­Ca `xo­le­ra~.
ek­le­si­is Crdi­lo­e­Tis ke­del­Tan ax­la oTx­ni is­x­d­nen. `ma­Ja­
los~ mxle­be­li bi­Wi Ta­maS­Si mo­na­wi­le­o­bas ar Re­bu­lob­da, is,
etyo­ba, Ta­nam­g­r­Z­no­bad iyo wa­moy­va­ni­li.
Su­a­Ra­me ga­da­vi­da. `kob­ras~ be­di ar swya­lob­da, ze­di­zed
ageb­da. `xo­le­ram~ am­je­rad da­ib­ru­na rac wa­ge­bu­li hqon­da da
`kob­rac~ da­to­va mSral­ze. bo­los sax­l­Si mi­ta­ni­li ori to­na
xor­ba­li da cxe­nic mo­u­go.
_ mo­i­ta, ki­dev vi­Ta­ma­SoT! _ azar­tis cecx­li eki­da `kob­
ras~.
uflis samsjavro 263
_ mor­Ca, Sen mets aRar ge­Ta­ma­Se­bi. naR­di ga­mo­uS­vi! _ ga­dawy­
ve­tiT uTx­ra `xo­le­ram~ da `ma­Ja­los~ mi­ub­run­da.
gam­wa­re­bu­li `kob­ra~ Ti­Tebs iWam­da.
`ma­Ja­lom~ xo­le­ras `kob­ra­sa­gan~ mi­Re­bu­li na­dav­li sul
mo­u­go.
_ ga­da­mi­ba­re­bia Sen­T­vis is ori to­na xor­ba­li da cxe­nic, _
264 givi somxiSvili
gul­g­ri­lad uTx­ra `xo­le­ram~.
`kob­ram~ ve­Rar mo­iT­mi­na.
_ me­Ta­ma­Se ra­zec gin­da, sul er­Tia, ve­Rar ma­mi­geb.
_ ge­Ta­ma­So? ra­zec gin­da? _ Rrma­az­rov­nad uTx­ra `xo­le­
ram~.
_ kar­gi, ge­Ta­ma­Se­bi, oRond, pi­ro­ba xom ici, vinc ar Se­as­ru­
lebs... `xo­le­ram~ `ma­Ja­los~ ga­da­xe­da.
_ ma­gas la­pa­ra­ki ar un­da! _ da­e­Tan­x­ma `ma­Ja­lo~.
_ mi­di, mi­di! rac gin­da iyos! _ xe­lis­kan­ka­liT mis­w­v­da `kob­
ra~ za­rebs.
_ Sen go­go­ze, na­Te­la­ze me­Ta­ma­Se, _ cbi­e­ri Ri­mi­liT uTx­ra
`xo­le­ram~;
`kob­ra~ jox­nak­ra­vi­viT wa­mox­ta.
_ ga­giJ­di?! jer mos­wav­lea!
_ ho­da, me ege­Te­bi mam­wons! _ tu­Ce­bi mo­i­lo­ka `xo­le­ram~.
_ ox, Se­ni! _ muS­ti Se­mar­Ta `kob­ram~.
_ aba, aba! co­ta frTxi­lad mo­sax­vev­Si, ar ga­dab­run­de! _
aijag­ra `xo­le­ra~. _ kli­ten­mes­t­ra­ze Ta­vi ga­ma­i­de, So­bel­ZaR­
lo!
_ So­bel­ZaR­lo da Se­ni ke­Ti­le­bic... _ mi­a­yo­la mra­val­sar­Tu­
li­a­ni gi­ne­ba `kob­ram~.
_ kar­gi, me­Ta­ma­Se, Sen ver mo­mi­geb, me ki kli­ten­mes­t­ras me­
o­red Ca­vi­go­reb!
Ta­ma­Si ga­nax­l­da...
_ xva­le ma­miy­va­ne Se­ni na­Te­la metye­vis sax­l­Si, mec Ca­vi­kok­
lo­zi­no pi­ri, xa! xa! xa! _ si­xa­ru­liT cas ewia `xo­le­ra~, ad­ga
da Ta­vis cxe­nis­ken wa­vi­da koW­lo­biT.
_ de­das gi­ti­reb! _ ga­i­si­si­na `kob­ram~.
_ cxens ex­la­ve mom­cem Tu?... _ Se­e­kiTxa `ma­Ja­lo~.
_ sam dRem­de da­ma­ca­de, cxen­sa da xor­bals er­Tad ga­ga­tan, _
uTx­ra `kob­ram~. gul­Si ki ga­i­fiq­ra: `ma­nam­de ra­mes mo­vi­fiq­reb,
iq­ne­ba ori­ve ga­va­sa­Ro~.
_ `xo­ler~ ar gin­da im Sen mter­moy­va­re brma me­Con­gu­re­ze
jav­ri amog­ya­ro? _ da­u­Za­xa uk­ve cxen­ze Sem­j­dars.
_ ex­la ig­re var ga­xa­re­bu­li, yve­la­fer­ze Ta­nax­ma var! _
mxi­a­ru­lad upa­su­xa `xo­le­ram~.
_ ma­Sin wa­mo­di, imaT mxa­res ga­vi­a­roT, am­bo­ben Za­li­an ad­re
dge­ba da Ra­mi­a­nad ga­mo­dis sam­uSa­o­do, iq­ne­ba Sem­Tx­ve­viT ge­de­ve­
ya­roT, jo­xe­biT mi­va­sik­v­di­loT da mem­re sad­me Sen tye­Si dav­
f­laT, _ `kob­ras~ geg­ma uk­ve Sed­ge­ni­li hqon­da, Tu zo­si­mes
uflis samsjavro 265
ver Sex­v­de­bod­nen, su­lac ar dar­dob­da, mTa­va­ri iyo `xo­le­ra~
tye­Si ga­etyu­e­bi­na ro­gor­me da iq `ga­e­sa­Re­bi­na~, ro­gorc Tvi­Ton
ityo­da xol­me.
wi­nas­war gam­za­de­bu­li Ta­vi­si jo­xi mis­ca `xo­le­ras~, Tvi­
Ton ki va­no­se­u­la da­i­to­va.
_ sam dRe­Si Se­gex­mi­a­ne­biT, _ mi­a­Za­xa `ma­Ja­lom~, Tan na­davls
Can­Ta­Si awyob­da.
_ Sen ici, ar da­ag­vi­a­no! _ dam­ci­na­vad upasuxa `kob­ram~.
zo­si­mem sax­l­Si ve­Rar gaZ­lo did­xans, da­i­ba­na, ga­mo­ic­va­la
sac­me­le­bi da, ax­la di­lab­nel­ze kan­to­ra­Si mi­di­o­da, rom ro­me­
li­me tran­s­ports bri­ga­da­Si ga­yo­lo­da.
ori cxe­no­sa­ni mis da­nax­va­ze Ca­moq­ve­iT­da, cxe­ne­bi mo­So­re­biT
da­to­ves da ux­mod mi­u­ax­lov­d­nen.
_ rom­le­bi xarT? _ Cve­u­li to­niT ikiTxa zo­si­mem.
_ Se­ni sik­v­di­li mo­dis, Se aram­za­dav! am jo­xiT er­Ti sof­
lis dar­di `ox­v­ra~ va­no ga­vag­zav­ne mi­qel­gab­ri­el­Tan, ex­la Sen
mi­ga­yo­leb zed! mar­cx­ni­dan mo­u­a­re! _ ub­r­Za­na `kob­ram~ `xo­le­
ras~ da zo­si­me­ze mi­i­wia. zo­si­mem mxar­ze ga­da­ki­de­bu­li zur­g­Can­
Tis mox­s­na mo­as­w­ro da Ta­vi­si ga­nuy­re­li jo­ziT da­sax­ved­rad
mo­em­za­da, mis fxi­zel sme­nas ar ga­mor­Ce­nia Tav­dam­s­x­mel­Ta mci­re
moZ­ra­o­bac ki.
imaT sifxiz­lis mo­sa­du­neb­lad eS­ma­ku­rad ikiTxa:
_ xom ve­Rar ga­geq­ce­viT, is ma­inc miTxa­riT, rom­le­bi xarT,
im­q­vey­nad va­nos am­bad ra mi­vu­ta­no?
Ta­vis ga­dawy­ve­ti­le­bis utyu­ar Ses­ru­le­ba­Si dar­w­mu­ne­bul­ma
`kob­ram~ Tav­xe­du­rad uTx­ra:
_ mo­ax­se­ne, `kob­ram~ ima­ve jo­xiT da­ma­le­vi­na su­li, Sen rom
ga­gi­xeT­qa Ta­vio! _ da Tan mo­uq­nia ki­dec va­no­se­u­la jo­xi.
zo­si­mem dro­ze ig­r­Z­no sa­SiS­ro­e­ba da mar­j­v­niv ga­dax­ta. iq
`xo­le­ra~ dax­v­da da ga­be­du­lad dah­k­ra jo­xi be­Web­Si, zo­si­mem
mwa­re tki­vils yu­radRe­ba ar mi­aq­cia da sa­nam `xo­le­ra~ me­o­red
da­u­nac­v­leb­da, ise­Ti mag­rad dah­k­ra mxar­Si Ta­vi­si mZi­me Svin­dis
jo­xi, rom iqa­ve da­am­xo. tki­vi­li­sa­gan go­ne­ba­ab­ne­u­li `xo­le­ra~
oTx­ze id­ga da xox­viT cdi­lob­da brZo­lis vels gas­c­lo­da.
`kob­ram~ dro ixel­Ta da zo­si­mes Tav­Si da­uS­va jo­xi. sxvas
es dar­ty­ma ugo­nod da­ag­deb­da mi­wa­ze, zo­si­mem ga­uZ­lo, Tav­b­rus­
x­ve­vis mi­u­xe­da­vad Ta­vi­si jo­xi da­ax­ved­ra me­o­re moq­ne­vas da sa­
be­dis­we­ro dar­ty­ma aic­di­na. ax­la mis win er­Ti mo­wi­na­aR­m­de­ge­Ra
iyo. `xo­le­ra~ wyo­bi­le­bi­dan ga­mo­su­li, mar­j­ve­na xels ve­Rar
imor­Ci­leb­da, mux­leb­ze dam­d­ga­ri mo­ments uc­di­da ro­gor­me aqa­
266 givi somxiSvili
u­ro­bas gas­c­lo­da.
`kob­ram~ er­Txel ki­dev mo­as­w­ro zo­si­mes­T­vis Tav­Si mo­er­tya
jo­xi, mag­ram swo­red am dros uw­v­di­na zo­si­me­mac da mar­j­ve­na
mxa­res Sub­l­Si mo­ar­tya Ta­vi­si jo­xis wve­ri. `kob­ra~ da­bar­bac­
da, Tav­b­ru da­ex­via, jo­xi xe­li­dan ga­u­var­da. Ca­mo­de­nil­ma sis­x­l­
ma is er­Ta­der­Ti Tva­lic da­ub­r­ma­va, xe­le­biT sis­x­lis mow­men­da
da­iwyo da Se­Si­ne­bu­li are­u­li na­bi­jiT cxe­ni­sa­ken ga­iq­ca.
zo­si­me gons kar­gav­da, mux­li ek­ve­Te­bo­da, iq­ve Ca­Co­qil `xo­
le­ra­sa­ken~ ga­rac­rac­da, `xo­le­ras~ ego­na, jo­xis da­sar­ty­me­lad
mo­di­so, wa­mox­ta da Tav­da­viwye­biT ga­iq­ca cxe­ni­sa­ken, nat­ken
fexs ga­be­du­lad ad­gam­da, tki­vils aRarc ki grZnob­da, swo­red
am dros, ro­ca ga­be­du­lad da­ad­ga fe­xi, Cir­qis de­niT da avad­m­
yo­fo­biT SeW­mul­ma Zval­ma ve­Rar ga­uZ­lo da koW­Tan ga­da­uty­da.
sa­zar­lad da­iR­ri­a­la. mag­ram imis SiS­ma, rom sof­le­le­bi ga­mo­
vi­dod­nen da Se­iZ­le­ba da­e­Wi­raT, Za­la Ses­Zi­na, cxe­nam­de mi­kin­
kil­da, zed vai-vag­la­xiT Se­a­bobR­da da wyev­la-krul­viT ga­a­We­na
sax­li­sa­ken.
am dros `kob­ra~ uk­ve kar­ga Sors iyo ga­su­li, er­Ti mi­za­ni
hqon­da, ro­gor­me gas­c­lo­da am dawyev­lil so­fels.
zo­si­mes sis­x­li Rva­ri­viT Ca­mos­di­o­da sa­xe­ze, Tav­b­ru ex­ve­o­
da, cdi­lob­da ga­mag­re­bu­li­yo, mag­ram go­ni da­kar­ga da iq­ve Ro­
bis kuTxe­Si ugo­nod Ca­i­ke­ca.
ug­r­Z­nob­lo­bis bu­ran­Si mi­ma­vals yrud Ca­es­ma vi­Ra­cis yvi­ri­li:
_ xal­xo! ga­mo­diT! vi­Ra­cas Cve­ni zo­si­me mo­uk­lavs!..
`kob­ra~ ila Ta­vis de­i­daS­vil ele­nes­Tan mom­x­da­ri am­bis Sem­
deg pir­ve­lad mi­vi­da dRi­siT sax­l­Si. Tav­ga­Ce­xi­li Se­vi­da oTax­
Si da da­iy­vi­ra: _ de­da­ka­co, dro­ze mo­mi­ta cxe­li wya­li! _ da
tki­vi­li­sa­gan sa­xe da­eR­ri­ja.
_ Sag­x­v­da Se­ni Wku­i­sa, Se mi­wis tyvev! ra­to ma­wan­wa­la ZaR­
li­viT ar da­ga­le­vi­na su­li im mar­j­ve­na da­loc­vil­ma! _ wyev­liT
aik­lo oTax­Si Se­mo­sul­ma col­ma.
_ Sen si­cocx­le xom ar mog­Zu­le­bia?! _ ga­i­si­si­na `kob­ram~.
_ mom­Zu­le­bia Sen ma­yu­re­bels, an ra­da var cocxa­li am­den
xans! _ qa­li ma­inc ga­vi­da da wylis gacxe­le­ba da­iwyo.
`kob­ras~ sax­l­Si gu­li ar ga­u­Cer­da, Ta­vi Se­ix­via, me­re ze­vi­
dan di­di cxvris tya­vis qu­di da­i­xu­ra da min­dor­Si wa­vi­da, ain­
te­re­seb­da, zo­si­me ga­dar­Ca Tu mok­v­da. ram­de­ni­me mis sof­lels
Sex­v­da, crem­li­a­ni Tva­le­biT yve­bod­nen, vi­Ra­ca ga­re­wars sof­
lis say­va­re­li brma me­Con­gu­re mo­uk­lav­so am di­liT. `kob­ram~
si­a­mov­ne­biT mo­if­S­v­ni­ta xe­le­bi.
uflis samsjavro 267
_ esec eg­re, im `xo­le­ras~ ki sxva dros ga­vus­wor­de­bi, _
Ca­i­la­pa­ra­ka, mag­ram ma­Sin­ve ga­ax­sen­da, ra wa­a­go im Ra­miT da gu­
ne­ba isev mo­eR­rub­la.
sa­Ra­mo­Ti ki­dev Sex­v­da erT zo­si­mes sof­lels, ikiTxa am­ba­vi:
mZi­med aris, mag­ram eqi­mebs uT­q­vi­aT, Se­iZ­le­ba ga­dar­Ce­so, rki­na­
sa­viT bi­Wia, ga­uZ­lebs, rac ma­gas Wi­ri aqvs ga­da­ta­ni­li. eg ra
aris, ity­vis vin iyo is cod­vi­a­ni da vai imi­si bra­li, sax­l­ka­ri­
a­nad ga­dav­w­vavT, gul­ze xe­li da­ir­tya am­bis mom­yol­ma.
`kob­ras~ civ­ma of­l­ma ga­mo­Jo­na Sub­l­ze. `mar­T­lac rki­na­sa­
268 givi somxiSvili
viT aris eg So­bel­ZaR­li, ra dar­ty­mas ga­uZ­lo, xars wa­aq­cev­da,
va­i­me! ga­mo­keT­de­ba da cu­dad wa­mi­va saq­me, ax­la va­nos am­ba­vic
da­e­ma­te­ba, iq­ne­ba uk­ve Tqva, wa­vi­de `xo­le­ra~ ga­vaf­r­Txi­lo ara­
fe­ri wa­mos­c­des~ _ am fiq­reb­Si gar­Tu­li `kob­ra~ `xo­le­ras~
saxls mi­ad­ga da xma­maR­la da­u­Za­xa.
kli­ten­mes­t­ram fan­j­ri­dan ga­mo­i­xe­da:
_ ox, Se mo­Za­la­dev! ar ge­yo im Ra­mes Ce­mi sis­x­lis da­le­va,
rom mce­me da Za­liT da­mi­mor­Ci­le?! gaC­ve­neb se­irs! _ Ca­mo­vi­da
ezo­Si, di­di cxvris na­ga­zi auS­va da cxe­ni­dan Ca­moq­ve­i­Te­bul
`kob­ras~ mi­u­sia. sa­nam is ZaRls ige­ri­eb­da, qals bra­zi uf­ro
mo­e­ria da ga­co­fe­ba­Si ga­da­i­zar­da.
_ qve­war­ma­va­lo! Sen aqe­dan cocxa­li ar un­da wax­vi­de! _
ki­be­ze air­bi­na da ke­del­ze Ca­mo­ki­de­bu­li To­fi Ca­mox­s­na. sa­nam
dab­la Ca­mo­vi­do­da, Sar­val­Ca­mof­le­Ti­li da bar­kal­da­sis­x­li­a­ne­
bu­li `kob­ra~ Tav­q­ve mi­a­We­neb­da cxens.
_ de­da­ka­co, xom ara­vis ukiTxi­var? _ cxe­ni­dan Ca­mo­us­v­le­
lad hkiTxa cols.
_ ax­sov­xar ki vin­mes, Se ube­du­ro! da­uk­be­nav, da­u­ges­la­vi
ara­vin­Ra dag­r­Ca, Cven ezos keT­ri­a­ne­bi­viT eri­de­ba xal­xi, vin
gi­kiTxav­da!
_ mi­li­ci­i­dan xom ara­vi­na yo­fi­la-meT­qi, _ `kob­ras~ xmas
bza­ri Se­pa­ro­da.
_ aba, sad ari­an is da­loc­vi­le­bi, ra­to ar Cnde­bi­an, rom
da­ga­fa­ron mZi­me lo­di mag sa­mi­we gul­ze.
`xo­le­ras~ xma ar ga­u­cia, cxe­ni ise ga­ab­ru­na ukan.
_ ra­Ra­cas Ca­i­den­da, eg da­saw­va­vi; ne­ta ar iq­ne­ba ga­i­ri­sxos
am qvey­ni­dan! _ qo­qo­la mi­a­ya­ra kval­ze da sax­l­Si Seb­run­da.
`a­ra­fe­ri ar ga­mo­dis, xva­le `xo­le­ra~ na­Te­las mom­Txovs,
kli­ten­mes­t­ras Sem­deg ar da­min­dobs, ne­ta da­mi­Wi­ron ma­inc, ara,
ara! va­nos sik­v­dils ar ma­pa­ti­e­ben, Cam­qo­lavs xal­xi, Se­iZ­le­ba
uk­ve ici­an, _ mTe­li Ra­me ij­da `kob­ra~ Ta­vis ve­nax­Si da sa­za­
re­li mo­mav­lis gax­se­ne­ba guls uxeT­qav­da, ga­mo­sa­val­sac ver
po­u­lob­da.
`Ta­vi un­da Ca­mo­vix­r­Co~ ga­dawy­vi­ta ga­Te­ne­bi­sas. cxens ape­u­ri
Sex­s­na da at­mis tot­ze Ca­mo­ki­da. yul­fi ga­u­ke­Ta, Tav­Tan mo­i­
zo­ma, da­ba­li eCvena, daamokla, veRar Seswvda, qva moZebna, zed
Sedga da Tavi gauyara yul­f­Si, co­ta xans eg­re id­ga. `a­ra, Tavs
ar da­vix­r­Cob, ga­viq­ce­vi, ver mi­pov­ni­an, mem­re ki ga­da­a­viwy­de­baT
da...~ _ Ta­vis ga­moZ­ro­ba sca­da yul­fi­dan, uceb qva­ze ac­da fe­xi
da Toks Ca­mo­e­ki­da, qvas Zeb­na da­uwyo da am ga­fa­ci­ce­bul fe­xis
uflis samsjavro 269
qne­va­Si uf­ro Sors ga­da­u­gor­da; yul­fi yel­Si wa­e­Wi­ra. fe­xis
wve­re­biT sca­da mi­wam­de miw­v­de­na, mis­w­v­da ki­dec, mag­ram Za­la
ver mi­i­ta­na, Tok­ma Za­lu­mad mo­u­Wi­ra yel­Si da su­li Se­u­gu­ba;
far­Txa­li da­iwyo, mag­ram am­je­rad uk­ve in­s­tin­q­ti moq­me­deb­da
mxo­lod, `kob­ras~ uk­ve da­bin­do­da go­ne­ba.
mze kar­ga maR­la iyo amo­su­li, rom me­zo­bel ve­nax­Si mo­mu­Sa­
ve glex­ma ki­dev er­Ti pla­nis Tox­na Ca­a­Ta­va da ukan ga­mob­run­da,
rom axals Ses­d­go­mo­da.
_ ra vqna, ka­co, dRes mTe­li dRe es `kob­ra~ ila im at­mis
qve­Sa dgas ga­Wi­mu­li, ne­ta ras ake­Tebs am­den xans? wa­vi­de, Se­
vex­mi­a­no, mag­ram avi ka­cia ma­gas­Tan la­pa­ra­ki ara Rirs, _ axa­li
pla­nis Tox­na da­iwyo, rom Ca­a­Ta­va da mob­run­da, `kob­ra~ isev
im po­za­Si id­ga.
_ ex, rac aris aris, mi­val, er­Ti vkiTxav, lo­cu­lobs Tu
sa­ri aqvs ga­day­la­pu­li, _ eg­re­ve Tox­ga­da­ki­de­bul­ma gas­wia mis­
ken.
`kob­ra~ TiT­q­mis swvde­bo­da fe­xiT mi­was, ma­Ral ba­la­xeb­Si
ar etyo­bo­da, rom Ca­mo­ki­de­bu­li iyo; ena­gad­mog­de­bu­li da Tva­
leb­gad­mo­kar­k­lu­li mis­Ce­re­bo­da glexs.
_ gi­Jia oxe­ri?! me ras meR­ri­je­ba! _ Tva­li mo­a­ri­da glex­ma
da ise mi­u­ax­lov­da.
ram­de­ni­me wu­Tis Sem­deg mis­ma yvi­ril­ma SeZ­ra iqa­u­ro­ba:
_ miS­ve­leT, xal­xo! aqeT wa­mo­dic! aqeT! `kob­ra~ ilas Ta­vi
Ca­mo­ux­r­C­via!!!
im am­bis Sem­deg kli­ten­mes­t­ra `xo­le­ra~ si­kas ga­e­ya­ra. xmas
aRa­ra scem­da, `xo­le­rac~ sax­l­Si aRar Se­di­o­da.
fex­mo­te­xi­li da da­Je­Ji­li rom mi­ad­ga, kli­ten­mes­t­ra jo­
xiT ga­mo­ud­ga da am si­gi­Jem­de mi­sul qals Zlivs ga­eq­ca iqi­dan,
pir­da­pir Ta­vis eqim­baS­Tan mi­vi­da, me­re ki sa­a­vad­m­yo­fo­Si daw­va.
er­Txe­lac ar mo­u­kiTxe­bia kli­ten­mes­t­ras. jer fe­xi mok­ve­Tes,
mag­ram Zvlis daS­la dawye­bu­li hqon­da. ara­fe­ri eS­ve­la, sa­mi
Tvis Sem­deg mi­a­ba­ra su­li mi­qel­gab­ri­els, ma­nam­de ki `kob­ras~
rac mo­u­go bo­lo Ta­ma­Sis dros, yve­las di­di eS­xiT uy­ve­bo­da.
me­sa­me dRes Ca­mo­a­kiTxa Ta­vis `mo­na­gars~ `ma­Ja­lom~, rom
ga­i­go, `kob­ram~ Ta­vi mo­ik­lao, ga­uk­vir­da, Ce­mi dRe­ni yo­mar­sa
vTa­ma­Sob da ese­Ti gax­r­w­ni­li ka­cis Sem­x­ved­ri ara var, ki­dev
kar­gi, rom im­de­ni na­mu­si ma­inc Ser­Ca, Ta­vi mo­ek­lao, Tqva da
gab­run­da ukan.
zo­si­me sa­Ra­mo­Ti mo­vi­da gons da ma­Sin­ve `ox­v­ra~ va­no ga­ix­se­na.
_ sas­w­ra­fod na­xeT, xal­xo, is ar­sax­se­ne­be­li, tra­ba­xob­da,
270 givi somxiSvili

mov­ka­lio!
_ na­xes, zo­si­me, na­xes! _ Ca­es­ma may­va­las nam­ti­ra­le­vi xma.
_ ro­go­raa?
_ eqi­mebs uT­q­vamT, cocxa­li ga­dar­Ce­bao, _ nam­ti­ra­le­vi xmiT
uTx­ra may­va­lam.
_ me sa­da var ex­la?
_ sax­l­Si xar, zo­si­me, Sens sax­l­Si, _ aler­siT upa­su­xa
may­va­lam.
_ Sen di­di xa­nia xar aq?
_ ro­gorc ga­vi­ge, jer iqa­ve mo­gis­wa­ri, sa­dac is am­ba­vi mox­
da da mas Sem­deg aRar mog­ci­le­bi­var.
_ ami­e­ri­dan aRar mom­cil­de­bi, sul Cem­Tan iq­ne­bi, Ce­mo si­
cocx­lev! _ zo­si­mem xe­le­bi ga­Sa­la da ac­rem­le­bu­li may­va­la
mkerd­Si Ca­ik­ra.

25.09.1985 w.
uflis samsjavro 271

sarCevi

mcire winasityvaoba............................................................................................. 3

moTxrobebi.......................................................................................................................5
uflis samsjavro.................................................................................................... 5
uiRblo............................................................................................................................67
adamiani da ZaRli................................................................................................ 94
ujigro qita...............................................................................................................120
komisari..........................................................................................................................128

romani..................................................................................................................................150
brma meCongure.........................................................................................................150
SemTxveva tyeSi...............................................................................................150
`kobra~ ila........................................................................................................177
xarebaanT giorgis dabruneba......................................................... 184
soflis birJaze.............................................................................................. 195
xosro Tavmjdomare................................................................................... 209
zosime brigadaSi......................................................................................... 222
yomarbazebi.........................................................................................................247
272 givi somxiSvili

Гиви Сомхишвили

Суд Господен
givi somxiSvili

uflis samsjavro

You might also like