21 listopada 2018 r.

Ewa Pasiut
Gr: 6. ST. Zespół nr 11 Ćwiczenie 13.1

Sprawozdanie

Badanie korozji kwasowej betonu cementowego

1. Celem doświadczenia jest wyznaczenie zależności między stężeniem kwasu a

stopniem korozji betonu i badanie wpływu dwutlenku węgla na korozję betonu.

2. Podstawy teoretyczne

Odporność korozyjna materiałów kamiennyc0h jest ściśle związana z ich składem

chemicznym i strukturą, zwłaszcza z porowatością. Najogólniej można stwierdzić, że
skały o charakterze kwaśnym, zawierające dużą ilość SiO2 i Al2O3 są odporne na
działanie środowiska kwaśnego, skały zasadowe zaś na działanie zasad. Korozja
kwasowa jest wywołaną reakcją składników betonu z kwaśnym środowiskiem.

Korozja betonu: samoistne procesy destrukcyjne zachodzące w materiale, prowadzące

do pogorszenia jego cech użytkowych. Kwasy są szczególnie niebezpieczne dla
betonu: Zarówno mocne ( HCl , H 2 S O4 , HN O3) jak i słabe ( H 2 S ) kwasy mineralne jak
i kwasy organiczne reagują z wodorotlenkiem wapniowym.
2+ ¿+2 H 2 O ¿

Ca (OH )2 +2 H +¿→ Ca ¿

a także z glinianami i krzemianami zawartymi w zaczynie cementowym

3+¿ +6 H O ¿
2
2+¿+ 2 Al ¿

3 CaO ∙ A l 2 O3 +12 H + ¿→3 Ca ¿

2+ ¿+ H 2 Si O3 + 2H 2 O ¿

3 CaO ∙ Si O2+ 6 H +¿→ 3Ca ¿

W wyniku tych reakcji powstają łatwo rozpuszczalne np. chlorki, które ulegają
wyługowaniu z betonu. Proces ten powoduj obniżenie wytrzymałości betonu. Kwasy
reagują również z węglanem wapniowym powstającym w wyniku karbonatyzacji
betonu lub stanowiącym składnik kruszyw węglanowych.
2+ ¿+ H 2 O + CO2 ¿

CaC O3 +2 H + ¿→Ca ¿

3. Przebieg doświadczenia

Doświadczenie składało się z dwóch części. W pierwszej badano wpływ kwasów

(solnego i octowego) na korozję betonu, a w drugiej badano przebieg korozji
węglanowej.

Część 1
Do tej części użyto 6 sztuk próbek betonu, ligniny, 6 zlewek, 6 szkiełek zegarowych
oraz dwóch różnych kwasów w różnych stężeniach. Otrzymane próbki betonu
zważono, pomiary zanotowano , a następnie próbki umieszczono w zlewkach. Każda
próbka została opisana i napełniona kwasem o odpowiednim stężeniu, do poziomu
 ok.1 cm powyżej górnej powierzchni próbki. Następnie odczekano godzinę,
obserwując zmiany zachodzące w zlewkach. W zlewkach zauważono pojawienie się
pęcherzyków powietrza. Część roztworów w zlewkach zmieniła zabarwienie na lekko
żółte. Po upływie godziny wyjęto próbki ze zlewek i osuszono ligniną. Zostały one
kolejno zważone, wyniki zanotowano, a na ich podstawie obliczono ubytek masy
wagowo i procentowo.

Część 2

Zbadano przebieg korozji węglanowej. Założono specjalną konstrukcję. Kolbę

stożkową (nr 1) o pojemności 300 cm3, połączono z druga identyczną kolbą (nr 2) za
pomocą rurki. Do kolby numer 1 przymocowano zakraplacz. Napełniono naczynia
odpowiednio: kolbę nr 1 grysem wapiennym (na wysokość ok. 0,5-0,7cm), kolbę nr 2
rozdrobnionym betonem (na wysokość ok. 0,3-0,5cm ) oraz zalano wodą destylowaną
na wysokość ok. 0.7cm od dna, wkraplacz napełniono 2-molowym roztworem kwasu
solnego (ok. ¾ objętości). W pierwszej kolbie zaobserwowano pianę na powierzchni
kwasu. W drugiej kolbie woda destylowana zmętniała i zauważono bąbelki na jej
powierzchni. Po zaaplikowaniu drugiej dawki HCl woda stała się klarowna

4. Analiza wyników
Część 1
Tablica 1. Ubytek masy próbek betonu w zależności od stężenia i rodzaju kwasu

Kwas Solny Octowy

Nr. Zlewki 1 2 3 4 5 6
Stężenie 0,5 1 1,5 0,5 1 1,5
¿]

Masa przed 48,10 42,60 22,25 66,70 29,10 32,73

doświadczeniem
[g]
Masa po 47,44 41,87 20,90 66,70 28,60 23,36
doświadczeniu
[g]
 [g] 0,66 0,73 1,32 0,10 0,12 0,37
 [%] 1,30 1,70 6,00 0,15 0,40 1,1
Z uzyskanych wyników możemy odczytać, że kwas o największym stężeniu najbardziej
wpływa na próbkę betonu. Wraz ze zmniejszeniem stężenia kwasu, maleje ubytek masy
próbki betonu.
Część 2
Po otwarciu kurka wkraplacza, do kolby zawierającej mączkę wapienną wprowadzono kwas
solny w wyniku reakcji z węglanem wapnia:
CaCO3 +2 HCl →Ca Cl2 + H 2 O+ C O2 ↑
 Wydzielił się C O2, który przez rurkę przedostał się do kolby z rozdrobnionym
betonem i zaszły reakcje:

Ca (OH )2 +C O2 →CaC O3 + H 2 O

Zawarty w betonie wodorotlenek wapnia reaguje z dwutlenkiem węgla, powstaje

węglan wapnia, który przechodzi w łatwo rozpuszczalny wodorowęglan w reakcji:

CaC O3 +C O2 + H 2 O → Ca ( HC O3 )2

Na początku w skutek powstania węglanu wapnia zaobserwowano zmętnienie

roztworu. Po dłuższym działaniu dwutlenku węgla, roztwór znowu stał się klarowny,
ponieważ powstał wodorowęglan wapnia.
5. Wniosek

Największy ubytek masy jest w próbkach, na które działał kwas solny. W związku z
tym wpływ działania na beton kwasu solnego jest znacznie większy niż kwasu
octowego. Im większe stężenie kwasu, tym większa intensywność korozji.

6. Bibliografia
[1] L. Czarnecki i in., Ćwiczenia laboratoryjne z chemii budowlanej, OWPW, Warszawa 2016
[2] L. Czarnecki, T. Broniewski, O. Henning, Chemia w budownictwie

7. Załącznik
[1] Protokół z wykonania ćwiczenia praktycznego.