ZAD DOM Psychologia Rozwoju Czlowieka W Biegu Zycia

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 3

Zdefiniuj psychologię rozwoju człowieka jako dziedzinę nauki.

Psychologia rozwoju – jedna z subdyscyplin psychologii. Zajmuje się


badaniem wzrostu, rozwoju i zmian w zachowaniach ludzi od poczęcia do
śmierci

Określ trzy najważniejsze koncepcje filozoficzne, które stanowią


istotny fundament wiedzy dotyczącej rozwoju człowieka.

Koncepcja orficko-platońska Człowiek stojący wobec swojej ludzkiej doli


doszedł do wniosku i to bardzo wcześnie, że jeśli jest nieśmiertelny, to nie może
być tylko cielesno-materialny, bo ciało wyraźnie umiera, rozsypuje się, rozkłada
się. Tak powstała pierwsza, bardzo ważna koncepcja człowieka, którą możemy
nazwać koncepcją orfieko-platońską. W tej koncepcji człowiek jest to dusza, jest
to coś duchowego, a więc niematerialnego, niecielesnego. Ciało jest wprawdzie
czymś potrzebnym w znanym nam tutaj doświadczalnym wymiarze, ale jest czymś
gorszym, jest czymś, czym się człowiek posługuje. W tej koncepcji
orficko-platońskiej, w mitach orfickich, których odbicie widzimy w dialogach
Platona, zawarta jest świadomość, że połączenie duchowego, (a właściwie
człowieka, który jest duszą) z cielesnością jest wyraźnie na niekorzyść człowieka.
Może to połączenie duszy z ciałem jest skutkiem jakiejś winy. Niektórzy widzieli
tu jakieś echo grzechu pierworodnego. Przyjm ijm y to ze znakiem zapytania. Ta
wizja człowieka jest dualistyczną: człowiek to dusza w ciele. Ciało nie wchodzi do
definicji człowieka, nie jest do istoty czło

Koncepcja Arystotelesowska Wedle Arystotelesa człowiek jest jednością


psychofizyczną,, z tym, że dusza pełni funkcje formy. Tutaj spotykamy całą
Arystotelesowską metafizykę formy i materii zwaną hylem orfizmem.
Hylemorfizm Arystotelesa był interpretowany w każdej z trzech wyżej
wymienionych koncepcji. Jak pojąć stosunek duszy do ciała ujęty w języku
hylemorficznym, w języku formy i materii Arystotelesowskiej? Interpretować
można było rzecz w ten sposób, że w formie intelektualnej szukano jakiejś
specyfiki w jej funkcji. Tak podkreślano specyfikę funkcji in-, telektualnych
foirmy, żeby się okazało, że może funkcjonować bez materii. Można więc
interpretować hylemorficznego człowieka jako człowieka, którego dusza będąca
formą i będąca aktem może istnieć samodzielnie bez ciała. Ale trochę mi
sięwydaje, że to jest interpretacja dokonywana już przez Arystotelików
chrześcijańskich. Arystotelicy przed- czy pozachrześcijańscy interpretowali
Arystotelesa przeważnie w sensie stoicko-neoplatońsko-awerroistycznym,
mianowicie: ewentualnie istnieje coś ogólnego, co jest nieśmiertelne — ludzkość,
która jest nieśmiertelna. Człowiek natomiast ma swoją indywidualność w
bytowaniu tu w złączeniu z ciałem. Z chwilą, kiedy się dusza odłącza od ciała, to
rozpływa się z powrotem w tym ogólnym człowieczeństwie; albo zgoła w
kosmosie. To. zależy już od akcentów. I Arystoteles był również interpretowany w
sposób materialistycznyr mianowicie odłączenie materii od formy jest już
śmiercią absolutną, forma ginie. Chciałbym tu mocno podkreślić, że bez pomocy
Objawienia człowiek nie może właściwie nic innego wymyślić, jak jedną z tych
trzech koncepcji: dualizm typu orficko-platońskiego, monizm
stoicko-neoplatońsko-awerroistyczny i całkowita negacja, nieśmiertelności.

Tomasza z Akwinu koncepcja ludzkiej władzy poznawczej Jak wiadomo,


Tomasz z Akwinu w kształtowaniu pojęcia umysłowej władzy poznawczej nawiązał
bezpośrednio nie tylko do teorii bytu, ale także do teorii poznania i antropologii
filozoficznej. Podobnie jak Arystoteles, Tomasz wyróżniał trzy rodzaje władz
poznawczych: zmysły, intelekt i rozum. Według niego rozum należy u człowieka
do władz najwartościowszych, co więcej do naczelnych władz poznawczych,
zwłaszcza w poznaniu teoretycznym, w episteme. Dlaczego za taką uchodzi?
Ponieważ późniejsi reprezentanci filozofii klasycznej nurtu realistycznego w
rozumieniu umysłowej władzy poznawczej nawiązywali do teorii Tomasza z
Akwinu, który charakteryzując umysłową władzę poznawczą, wprowadził dwa
pojęcia – intellectus i ratio. Pojęcia te w wielu przypadkach traktował jako
synonimy, co również czynili później reprezentanci tomistycznej orientacji
filozoficznej. Na określenie tej władzy używał także słowa „umysł”. Rozum
ujmował szerzej, niż to czynił Arystoteles, mianowicie słowem tym obejmował
wszelkie świadome akty poznawcze podmiotu. Ujmował go jako „ośrodek”
podmiotowy, charakteryzujący się tym, że potrafi dostarczyć pewnego poznania
na zasadzie przeprowadzenia poprawnego rozumowania. Wyraził to w
następujący sposób: ratio quandoque est recta et quandoque est non recta, tam in
speculativis quam in practicis. Intellectus semper est rectus. Rozum niezależnie
od tego, czy nazywany jest ratio czy intellectus, czy nawet mens, nigdy, według
Tomasza, nie jest traktowany jako tabula rasa. Tak pojęty rozum, jako władza
poznawcza, jest zdolny poznać samego siebie. Proces ten nazywany jest refleksją, i
dzięki niemu rozum może dotrzeć do odsłonięcia czystej świadomości. Rozum ma
moc odkrycia w sobie warunków możliwości jego funkcjonowania jako władzy
poznawczej. Okazuje się, że znajduje on sam w sobie reguły czy prawa, które
uzdalniają go do poznawania w ogóle, a poznania niezawodnego w szczególności.
Gdy Tomasz z Akwinu mówił tak o rozumie jako podstawie poprawnego myślenia,
nie chodziło mu o rozum wspólny, niezindywidualizowany, ogólny, ale o taki lub
inny rozum, związany z konkretnym człowiekiem bądź z określoną grupą ludzi,
nie chodzi wprost o rozum doskonały, np. boski, lecz raczej o ideę rozumu lub
ideę Część pierwsza • Rozwój koncepcji rozumu ludzkiego w filozofii 35 Edmund
Morawiec • Wybrane filozoficzne koncepcje rozumu ludzkiego i racjonalność
rozumności, której realizacja jest postulatem domagającym się nieustannego
spełniania.
Wymień nazwiska znaczących badaczy i ich wkład w podstawy
psychologii rozwoju człowieka jako dziedziny nauki.

B.F. Skinner
W badaniu z 2002 roku 99 najwybitniejszych psychologów XX wieku B.F.
Skinner znalazł się na szczycie listy. Trwały behawioryzm Skinnera uczynił
go dominującą osobowością w psychologii, a terapie oparte na jego teoriach
są dziś szeroko stosowane, w tym w dziedzinach takich jak ekonomia.

Kiedy ludzie myślą o psychologii, myślą o imieniu Freud. W swojej pracy


wyznawał przekonanie, że nie wszystkie choroby psychiczne mają przyczyny
fizjologiczne. Freud przedstawił również dowody na to, że na psychikę i
zachowanie ludzi mają wpływ różnice kulturowe. Prace i pisma Zygmunta
Freuda przyczyniły się do głębszego zrozumienia osobowości, rozwoju
psychologii klinicznej, potencjału człowieka i patopsychologii.

Iwan Pawłow
Iwan Pawłow jest rosyjskim fizjologiem, którego badania odruchów
warunkowych pomogły w utworzeniu i rozwoju takiego kierunku jak
behawioryzm w psychologii. Metody eksperymentalne Pawłowa pomogły
naukowcom odejść od introspekcji i subiektywnych ocen i przejść w
kierunku obiektywnego pomiaru zachowania w psychologii.

Wyjaśnij teorię rozwoju na przestrzeni całego życia.

Człowiek, poznając świat i siebie, oceniając świat i siebie, zmieniając


świat i siebie — kształtuje swoją osobowość. Jest to proces
całożyciowy. Realistyczna teoria rozwoju człowieka opiera się więc
na trzech filarach: poznawaniu, przeży waniu i działaniu człowieka,
w wyniku których rozwija się jego osobowość.

You might also like