CIVIL SERVICE ACADEMY

(UPPER MYANMAR)

WORLD’S POLITICAL THOUGHTS

COURSE FOR JUNIOR CIVIL SERVICE OFFICER

U Tin Soe
1 Professor (Political Science
Department)
Civil Service Academy (Upper
Myanmar)
Updated (11-7-2023)
OUTLINES
 ရညးရျယးခ္ကး

 နိဒါနး့

 ႏိုငးငဵေရ့ႏြငးံ ွါဒစနစးဆကးစပးမြဳမ္ာ့

 ႏိုငးငဵေရ့၏ေွါဟာရအဓိပၸါယး ႏိုးငးငဵေရ့အေတျ့အေခၚမ္ာ့ စတငးေပၚေပါကးလာပုဵ

 အေရြ႕တိုငး့ႏြငးံ အေနာကးတိုငး့တို႔ရြိ ယဥးေက့္သညးံလူ႔အဖျဲ႔အစညး့မ္ာ့၏ ႏိုးငးငဵေရ့

အေတျ့အေခၚမ္ာ့

 ေရြ့ေဟာငး့ တရုတးႏြငးံ အိႏၵိယ အေတျ့ေခၚပညာရြငးမ္ာ့၏ ႏိုငးငဵေရ့အေတျ့ေခၚမ္ာ့

 အလယးေခတး ႏိုငးငဵေရ့အေတျ့အေခၚမ္ာ့

 ဒီမိုကေရစီ၏ အေ်ခခဵသေဘာသဘာွ

 နိဂုဵ့
2
 OBJECTIVES

 ႏိုငးငဵေရ့အေတျ့အေခၚမ္ာ့ကို ဓမၼဓ႒
ိ ာနးက္က္ ေွဖနးဆနး့စစးႏိုငးစျမး့ရြိေစ ရနး

 ႏိုငးငဵေရ့စနစးတစးရပး ေအာငး်မငးစျာတညးေဆာကးႏိုငးေရ့အတျကး အေတျ့အေခၚ

မြနးကနးမြဳသညး အေရ့ပါေၾကာငး့ နာ့လညးခဵယူတတးေစရနး

 ႏိုငးငဵေရ့အေတျ့အေခၚမ္ာ့ကို ေလံလာသိရြိ်ခငး့်ဖငးံ ႏိုငးငဵေရ့ဆႏၵရြိမြဳ (Political

will)ႏြငးံ ႏိုငးငဵေရ့ခဵယူခ္ကး (Political Attitude) ႏိုငးငဵေတား၏အက္ိဳ့ကို က္ရာ
က႑မြ အေကာငး
3 ့ဆုဵ့ပါွငး ေဆာငးရျကးႏိုငးရနး
 POLITICAL SCIENCE (COMPARATIVE)
1. Key Concepts 11. Sub-national Governments
2. Theoretical Approach 12. Political Culture
3. Comparative Methods 13. Political Participation
4. The State 14. Political Communication
5. Democratic Rule 15. Elections
6. Authoritarian Rule
16. Political Parties
7. Constitutions and
Courts 17. Voters
8. Executives 18. Interest Group
9. Legislatures 19. Public Policy
10. Bureaucracies 20. Political Economy

4
Chapter 1 - 6 Provide Foundation, 7 - 12 Focus on Institution, 13 - 20
Political Process
EVOLUTION OF POLITICAL THOUGHTS BY
AGES
 ေခတးေဟာငး့ႏိုငးငဵေရ့ အေတျ့အေခၚမ္ာ့ (Ancient Age)
(800 BC - 30 AD)
 အလယးေခတးႏိုးငးငဵေရ့အေတျ့အေခၚမ္ာ့ (Medieval Age)
(30AD - 1515 AD)
 ေခတးသစးႏိုငးငဵေရ့အေတျ့အေခၚမ္ာ့ (Modern Ages)
(1515 AD - 1770 AD)
“Percepts without concepts are empty, concepts without percepts are
blind”
Emmanuel Kant

5
EMERGENCE OF POLITICAL THOUGHT
 Whenever people wanted, there is no such thing as
politics
 Human experience never provides us with
everything we want without compete, struggle,
compromise and sometimes fight for things.

(Political Moralism, Political Realism, Wise

Counsel, and Rise of Ideology)

“the philosophers have only interpreted the world… the

point is to change the world”
(Karl Marx) 6
ANCIENT CIVILIZATION OF ASIA (ORIENTALISM)
 ဆူေမ့ရီ့ယနး့ လူ႔အဖျဲ႔အစညး့ (Sumerian BC 3000)
 ေဘဘီလိုနီ့ယနး့ လူ႔အဖျဲ႔အစညး့ (Babylonian BC 539)
 အဆီရီ့ယနး့ လူ႔အဖျဲ႔အစညး့ (Assyrian BC 1800 - 627)
 ပါရြနး့ လူ႔အဖျဲ႔အစညး့ (Persian BC 1500 - 446 BC)
 အီဂ္စး လူ႔အဖျဲ႔အစညး့ (Egyptian, AD 200)
 တရုတး လူ႔အဖျဲ႔အစညး့ (Chinese, BC 300)
 ဟိႏၵဴ လူ႔အဖျဲ႔အစညး့ (BC 600)
 ဣသေရလ လူ႔အဖျဲ႔အစညး့ (BC - 5000?)
7
Twin Rivers’ Civilization

8
 (ANCIENT AGE) (800 BC - 30 AD)
POLITICAL PHILOSOPHERS)
 ကျနး်ဖဴ့စီ့ယပးစး (Confucius)
 ေလာငးဇူ (Lao Tzu)

9
10
 CONFUCIUS (BC 551 - 478)
 တရုတးလူမ္ိဳ့တိ႔၏
ု အစဥးအလာႏြငးံ အႏြစးသာရမ္ာ့ကို အေ်ခခဵခဲံသညး

 လူတိုငး့ပညာသငးၾကာ့်ခငး့်ဖငးံ ေလာကအေၾကာငး့ ်ဖစးေၾကာငး့ကုနးစငးသိႏိုငးသညး

 ကိုယးက္ငးံတရာ့ႏြငပ
းံ တးသကး၊ မေကာငး့မြဳဟူသညး ဆိတးကျယးရာမရြ၇ိ
ေကာငး့ေအာငးက္ငးံလြ္ငး ေကာငး့က္ိဳ့်ဖစးထျနး့မညး)

 ေကာငး့်မတးသညးံ လူသာ့အဂၤါ (၁) ရပး

(ှ) လူလူခ္ငး့ စာနာစိတးရြိ်ခငး့ (သိ႔)ု လူသာ့စိတးရြိ်ခငး့

(ဿ) ေ်ဖာငးံမြနး်ခငး့ (သိ႔)ု တရာ့မြ္တမြဳရြိ်ခငး့

(၀) ပူေဇားပသ်ခငး့ (သိ႔)ု ယဥးေက့္မြဳရြိ်ခငး့

(၁) အသိပညာရြိ်ခငး့ (သိ႔)ု အမြာ့အမြနးကို ချဲ်ခာ့သိ်မငး်ခငး့

11
 CONFUCIUS’ THOUGHT IN POLITICS
(PATERNALIST)
 လူ႔အဖျ႔အ
ဲ စညး့၏ အေ်ခခဵသညး ဖခငးးအုပးခ္ဳပးေသာ မိသာ့စု်ဖစးသညး၈
ႏိုငးငဵဆိုသညးမြာ မိသာ့စုကိုခ္ဲ႕ထာ့်ခငး့်ဖစးသညး၈

 Paternalist

 The ruler set an example for his subjects

 His policies and ideas are dispersed through his ministers

 And his people begin to emulate his goodness

12
 (The Sovereign)

Ministry and
Advisor

13

Respect(The People)
 ေလာငးဇူ (LAO TZU)

 လူသာ့မ္ာ့ႏြငပ
းံ တးသကးသညးံအေတျ့ေခၚမ္ာ့ကို ေဖၚထုတးတငး်ပခဲံသညး

 သဘာွကို မဆနး႔က္ငးရ၇ သဘာွအတိုငး့ေနလြ္ငး စိတးေနလျတးလပးသညး

 တာအိွ
ု ါဒဟုထငးရြာ့ၿပီ့ တုဵဏြိဘာေွ ဆိတဆ
း တ
ိ ေ
း နေရ့ ွါဒ်ဖစးသညး၈

 ထိုအယူအဆကို ႏိုငးငဵဖျဲ႔စညး့ပုဵတျငး တစးထပးတညး့က္ငးံသုဵ့ႏိုငးသညး၈

 ကနး႔သတးခ္ကးမ္ာ့မရြိလြ္ငး အေကာငး့ဆုဵ့လူ႔အဖျဲ႔အစညး့်ဖစးႏိုငးသညး၈ Tao Te Ching

စာအုပး်ဖငးံ ထငးရြာ့သညး

 တာ့်မစးခ္ကးမ္ာ့လြ္ငး ပိုဆငး့ရဲမညး၇ ထကး်မကးေသာ လကးနကးမ္ာ့ပိုငးဆိုငးလြ္ငး

တိုငး့်ပညးအေမြာငးဖုဵ့မညး၇ ေကာကးက္စးသူမ္ာ့လြ္ငး အဖ္ကးလုပးငနး့ကို ပို၊ဖနးတီ့ႏိုငးမညး၇

အမိနး႔ဥပေဒမ္ာ့လြ္ငး လူဆို့သူခို့ေပါမညး

 ေအ့ခ္မး့စျာေနထိုငးေရ့ွါဒသညး တာအိွ
ု ါဒ၏ အႏြစးသာရ်ဖစးသညး၈
14
15
 CHANAKYA (BC 350 - 275)
 စာဏက္၇ ေကာတိလြ္ (Kautilya)၇ ဗိႆႏို့ဂုပတၱ (Vishnugupta) သုဵ့မညး်ဖငးံ
ထငးရြာ့သညး၈
 ႏိုငးငဵတစးႏိုငးငဵသညး အငးအာ့ရြိရနးလိုသညးဟု ယူဆ၊ အငးအာ့ကိုထိနး့သိမး့နညး့
မ္ာ့ကို တငး်ပခဲံသညး၈
 အစို့ရ၏ရညးမြနး့ခ္ကးသညး အမ္ာ့်ပညးသူ ေကာငး့စာ့ေရ့်ဖစးသညး၈ လုဵၿခဳဵေရ့သညး
အေရ့ႀကီ့သညး၈ အငးအာ့အတျကးလိုအပးခ္ကးမ္ာ့မြာ -

(က) ႏိုငးငဵံေခါငး့ေဆာငးမ္ာ့ ကိုယးရညးကိုယးေသျ့်မငးံမာ့ရမညး

(ခ) အႀကဵေပ့အရာရြိမ္ာ့ အရညးအခ္ငး့ရြိရမညး
(ဂ) ပထွီႏိုငးငဵေရ့ သေဘာတရာ့ကို သိရမညး
(ဃ) ဥစၥာဓန ေတာငးံတငး့ရမညး
(င) စစးအငးအာ့ ေတာငးံတငး့ရမညး
(စ) မဟာမိတးမ္ာ့၏ အေ်ခအေနကိုသိရမညး
16
A ruler is responsible for
the welfare, security, and
discipline of the people Governance
is possible
He needs to have a wide only with
range of knowledge, skills assistance.
and personal qualities A single
wheel does
He must be
trained in self-
While in office, he
must be advised
not move
discipline and by able and
statecraft before experienced 17
taking office minister
POLITICAL THOUGHTS OF GREECE POLITICAL
THINKERS

 ဆို့ဖစးမ္ာ့ (ဘီစီ - ၂ွွ ခနး႔)

 ဆိုကေရ့တီ့စး (ဘီစီ ၁၃၆ - ၀၆၆)

 ပေလတို (ဘီစီ ၁ဿ၄ - ၀၁၄)

 အရစၥတိုတယး (ဘီစီ ၀၅၁ - ၀ဿဿ)

18
19
 SOPHISTS (BC 500 - 400)
 ပီလိုပိုနီ့ရြနး့ စစးပျဲအၿပီ့ ႏိုငးငဵေရ့ အသိအ်မငးၾကျယးွကာ ဒီမိုကေရစီစနစးကို
က္ငးံသုဵ့ခဲံသညး
 စီမဵခနး႔ချဲအုပးခ္ဳပးမြဳႏြငးံ ႏိုငးငဵေရ့တညးၿငိမးမြဳမရြိခဲံေပ
 ဆို့ဖစးဟုေခၚေသာ ႏိုငးငဵေရ့သုခမိနးမ္ာ့ ေပၚေပါကးခဲံသညး
 အစတျငး စစးမြနးသညးံႏိုငးငဵေရ့အေၾကာငး့ ဦ့စာ့ေပ့ေဟာေ်ပာခဲံေသားလညး့
ေနာကးပိုငး့တျငး ေငျေၾက့်ဖငးံေဟာေ်ပာလာ
 တရာ့လကးမဲံ ကိုယးက္ိဳ့ရြာမြဳမ္ာ့ေပၚေပါကးလာၿပီ့ အုပးစွ
ု ါဒ ထျနး့ကာ့လာ
ခဲံသညး
 လူၿပိနး့ႀကိဳကးွါဒဟု ေခၚသညး
20
 SOCRATES

 ေအသငးၿမိဳ႕သာ့ သာမာနးဆငး့ရဲသာ့မိသာ့စုမြ ေပါကးဖျာ့လာၿပီ့ ေနာကးပိုငး့တျငး အေတျ့အေခၚ

ပညာရြငး်ဖစးလာကာ ယုဵၾကညးခ္ကးအတျကး အသကးစျနး႔ခဲံသူ်ဖစးသညး

 အသိဉာဏးရငးံက္ကးမြဳႏြငးံ ဆငး်ခငးတုဵတရာ့ကို အေလ့ေပ့ေဟာေ်ပာခဲံသညး

 ေကာငး့က္ိဳ့ခ္မး့သာအတျကး လူလူခ္ငး့ ပူ့ေပါငး့ေဆာငးရျကးရမညးဟုယူဆသညး

 လူ႔အဖျဲ႔အစညး့ကို စညး့မဲံကမး့မဲံ ဖျဲ႔စညး့လြ္ငး မတညးၿမဲႏိုငး

 ကိုယးက္ငးံတရာ့ ်မငးံ်မတးၿပီ့ အသိဉာဏးအေ်မားအ်မငး အရြိဆုဵ့သူမ္ာ့သာ ႏိုငးငဵကို စီမဵအုပးခ္ဳပးရမညး

ထငးရြာ့သညးံ အဆိုအမိနး႔မြာ -

“ငါသိတာတစးခုပဲ ရြိတယး … အဲဒါငါဘာမြ မသိဘူ့ဆိုတာပဲ…. “ “ငါဟာ အသိပညာရြာေဖျေနတဲံလူ

ဒါေၾကာငးံ လူတိုငး့ဟာ ငါံဆရာပဲ ….” “လူတိုငး့ ကိုယးံကိုယးကိုသိေအာငး လုပးၾကပါ (Know thy self)”
21
PLATO (BC 427 - 347)
 Crito, Republic, Statesman, Laws) အပါအွငး ႏိုငးငဵအုပးခ္ဳပးပုဵ က္မး့ေပါငး့ ၅ွ
ေက္ား ေရ့သာ့ခဲံရာ သမၼတႏိုငးငဵက္မး့ (Republic) မြာ အထငးရြာ့ဆုဵ့်ဖစးသညး

 လူေတားလူေကာငး့အုပးခ္ဳပးေရ့သညး ပဓာန၇ တရာ့ဥပေဒစို့မို့ေရ့သညး သာမည

်ဖစးသညး၇ ဉာဏးအေ်မားအ်မငးႀကီ့မာ့သညးံ ေခါငး့ေဆာငးမ္ာ့ အုပးခ္ဳပးေသာ လူ႔အဖျဲ႔
အစညး့တျငး မတရာ့မြဳမရြိဟု ဆိုသညး၈

 လူမ္ာ့ကို စိတးေနစိတးထာ့အရ သုဵ့မ္ိဳ့ချဲ်ခာ့ႏိုငးၿပီ့ ယငး့တိ႔မ

ု ြာ -

(ှ) အသိဉာဏးႏြငးံ ဆငး်ခငးတုဵတရာ့ ရြိသူမ္ာ့

(ဿ) သူရသတၱိရြိသူမ္ာ့

(၀) ဆႏၵအရ ခဵစာ့တတးသူမ္ာ့

22
 PLATO’S THE REPUBLIC

 The Guardians
- Life of strict simply, well-being of the state, have property in
common, private property is divisive factor, should
concentrate on the well-being of community
- No holiday, no money to spend on women, no wives or
spouse because it set private interest against public interest
within the republic
- Women should share the duties of men and they can be used
the same purpose of Republic, get red of inequality of sex
- No parent should know his child or child his parent
- Mating must be subject to strict regulations so that the best
results might be achieve.
 Criticism: utopian engineering, theory of knowledge and 23
ethics, totalitarian idea, intellectual elite, sex equality
 ARISTOTLE (BC 383 - 322)
 မညးသညးံ အစို့ရအဖျဲ႔အစညး့မဆို အေကာငး့ဆုဵ့မရြိႏိုငးဘဲ ႏိုငးငဵေရ့အရတိုငး့တာရနးခကးခဲသညး

 တညးၿငိမးေအ့ခ္မး့မြဳရြိမြသာ အမ္ာ့လိုလာ့ေတာငးံတေသာ ႏိုငးငဵေရ့အသျငးကို ေဖၚေဆာငးႏိုငးမညး

 ကိုယးက္ငးံသလ
ီ ၇ သမာဓိ၇ ပညာႏြငးံ ်ပညးံစုဵပါက ဘုရငးစနစးကိုက္ငးံသုဵ့ႏိုငးသကဲံသို႔ ပညာတတး
လူတနး့စာ့အုပးခ္ဳပးေသာ အစို့ရစနစးကိုလညး့ က္ငးံသုဵ့ႏိုငးသညး

 အလယးအလတး ဒီမိုကေရစီစနစးက္ငးံသုဵ့ပါက ပို၊သငးံေတားသညး

 ႏိုငးငဵအက္ိဳ့ေဆာငးရျကးသူကိုသာ အာဏာအပးႏင
ြ း့သငးံသညး

 ႏိုငးငဵသာ့အာ့လုဵ့ကိုယးစာ့်ပဳသညးံ ညီလာခဵမြ ေဆျ့ေႏျ့ဆုဵ့်ဖတးသငးံၿပီ့ ညီလာခဵတျငး

တရာ့သူႀကီ့ ခနး႔အပးသငးံသညး

 ႏိုငးငဵတျငး ဆငး့ရဲခ္မး့သာကျာဟမြဳေၾကာငးံ လူတနး့စာ့ကျဲ်ပာ့ႏုိငးသညး

 အစျနး့ေရာကးႏိုငးငဵေရ့ကို ေရြာငးရြာ့သငးံသညး
24
 WHAT IS THE BEST POLITICS?

 The best political community is formed by citizens of the

middle class, and those states are likely to be well
administered in which the middle class is large … in which
the citizens have moderate and sufficient property; for where
some possess much and others nothing there may arise an
extreme democracy or a pure oligarchy, or a tyranny may
develop out of either extreme. …
 Democracies are safer and more permanent than oligarchies,
because they have a middle class which is more numerous
and has a greater share in government, for when there is no
middle class, and the poor greatly exceed in number, troubles
arise, and the state soon comes to an end.
25
ေရြ့ေဟာငး့ေရာမေခတး
 ပိုလီဘီ့ယုစး (ဘီစီ ဿှ၁ - ှဿဿ)
 ဆီေဆ့ရို (ဘီစီ ှွ၃ - ၁၀)

အလယးေခတး
 စိနး႔ၾသဂတးစတငး့

 စိနး႔ဘာ့နာံဒး

 နီကိုလို မကးခီရာဗယးလီ (ှ၁၃၆ - ှ၂ဿ၄)

26
27
 POLYBIUS (BC 214 - 122)
 ယခငးက ဂရိအေတျ့အေခၚပညာရြငး်ဖစးေသားလညး့ ေရာမလကးေအာကးသို႔ ဂရိ
က္ေရာကးခ္ိနးတျငး ေရာမသိ႔ု ေခၚေဆာငး်ခငး့ခဵရသညး

 အ်ခာ့စာေပႏြငးံ ေရာမသမိုငး့စာအုပးေရ့သာ့ခဲံသညး

 ႏိုးငးငဵတစးႏိုငးငဵ၏ေပါကးဖျာ့လာပုဵ၇ အစို့ရအမ္ိဳ့မ္ိဳ့ႏြငးံ ႏိုငးငဵေရ့ သဵသရာလညးပုဵကို

ေဖၚထုတးခဲံသညး-

 အုပးခ္ဳပးသူမ္ာ့ မတရာ့မြဳေၾကာငးံ နနး့လုမငး့အုပးခ္ဳပးေရ့စနစးေပၚေပါကးရသညး

 နနး့လုမငး့မ္ာ့မတရာ့မြဳေၾကာငးံ မူ့မတးအုပးခ္ဳပးေရ့စနစး ထူေထာငးရသညး

 ထိုမြတစးဆငးံ ဒီမိုကေရစီအုပးခ္ဳပးေရ့ကို ထူေထာငးၾက်ပနးသညး

 ထိုမြတစးဆငးံ ပရမး့ပတာလူ႔အဖျဲ႔အစညး့ကို ်ပနးလညးထိနး့ခ္ဳပးရနး ဘုရငးစနစးကို

်ပနးလညးထူေထာငး ၾကလိမးံမညးဟု ယူဆခဲံသူ်ဖစးသညး
28
CICERO (BC 106 - 43)
 ေရာမအငးပါယာႀကီ့ထျာ့လာၿပီ့ စီ့ပျာ့ေရ့အေ်ပာငး့အလဲေၾကာငးံ အုပးခ္ဳပးေရ့
စနစး ယိုယျငး့လာသညး

 ဆီ့နိတးတျငးလညး့ မူ့မတးမ္ာ့ႏြငးံ ဆငး့ရဲသာ့တိ႔ု ပဋိပကၡ်ဖစးလာခဲံသညး၈ BC

74 တျငး ဆီ့နိတးအဖျဲ႔ွငး်ဖစးလာခဲံၿပီ့ ယငး့၏ႏိုငးငဵေရ့ အေတျ့အေခၚမ္ာ့မြာ-
 သဘာွတရာ့ကို ယုဵၾကညး်ခငး့၇

 လူသာ့တိုငး့ သဘာွအာ့်ဖငးံ ညီမြ္်ခငး့၇

 ႏိုငးငဵေတားကို လူပုဂၢိဳလးအ်ဖစးလကးခဵ်ခငး့၇ ႏိုငးငဵတစးႏိုးငးငဵတျငး မညးသညးံအစို့ရစနစး

မဆို အကာငး့ဆုဵ့မ်ဖစးႏိုငးဘဲ စနစးတိုငး့တျငး အာ့နညး့ခ္ကးႏြငးံ အာ့သာခ္ကးမ္ာ့
ရြိသညးဟု ယူဆသညး
29
 စိနး႔ႀသဂတးစတငး့ (ေအဒီ ၀၂၁ - ၁၀ွ)
 ခရစးယာနးဘာသာ ်ပနး႔ပျာ့ေစရနး ဘုရာ့သခငး၏ၿမိဳ႕ေတား (City of God) စာအုပးကို
(ှ၀) ႏြစးၾကာေရ့သာထုတးေွခဲံသညး၈ ေအဒီ (၂) ရာစုတျငးအထူ့ေက္ားၾကာ့ခဲံသညး၈

 ေက့္ကၽျနးစနစးမြာ လူသာ့တိ႔က
ု ္ဴ့လူမိေသား အ်ပစးကိုေဆ့ေၾကာရနး
ဒဏးခဵရ်ခငး့်ဖစးသညးဟု ယူဆခဲံသညး၈

 ခရစးယာနးဘာသာွငးမဟုတးေသာႏိုငးငဵမ္ာ့တျငး တရာ့မြ္တမြဳမရြိႏိုငး၇ တရာ့မြ္တမြဳကို

ေလာကီအာဏာပိုငးမ္ာ့က မေပ့ႏိင
ု း ဟုဆိုသညး

 ႏိုငးငဵ်ဖစးလာရ်ခငး့မြာ လူသာ့တိ႔၏
ု အ်ပစးကို ကုစာ့ရနးႏြငးံ ဒဏးေပ့ရနး်ဖစးသညး

 ထိ႔ေ
ု ၾကာငးံ ခရစးယာနးဘာသာွငးဘုနး့ေတားႀကီ့မ္ာ့၇ ပုပးရဟနးမငး့ႀကီ့မ္ာ့ပါွငးေသာ
ဘာသာေရ့အဖျဲ႔သညးပငး ဘုရာ့သခငး၏ ၿမိဳ႕ေတား်ဖစးသညးဟု ဆိုသညး၈

30
 စိနး႔ဘာ့နာံဒး

 စိနး႔ဘာ့နာံဒးက ဘာသာေရ့သညး ်မငးံ်မတးၿပီ့ ႏိုငးငဵေရ့သညး

ယုတးညဵံသညး ဟုဆိုခဲံသညး

 ခရစးယာနးသာသနာအဖျဲ႔သညး အမြနးတရာ့၏ အစုအေပါငး့်ဖစးၿပီ့

ဘုရငးဆိုသညးမြာ ဥပေဒ၏အစုအေပါငး့်ဖစးသညးဟုယူဆခဲံသညး၈

 သို႔ေသား ်မငးံ်မတးေသာ ဘာသာေရ့ပိုငး့က ယုတးညဵံေသာ ႏိုငးငဵေရ့ပိုငး့

သို႔ ွငးေရာကးစျကးဖကး်ခငး့ကို ်ပနးလညးဆနး့စစးၿပီ့ ်ပဳ်ပငးသငးံသညးဟု
ေတျ့ေခၚတငး်ပခဲံသညး၈

31
 NICCOLÒ MACHIAVELLI (1469 - 1527)
 အီတလီႏိုငးငဵ ဖေလာရငးံၿမိဳ႕သာ့ ႏိုငးငဵေရ့အေတျ့အေခၚပညာရြငး်ဖစးၿပီ့ ခိုငးမာအာ့ေကာငး့ေသာ

ဗဟိုအစို့ရကို ထူေထာငးလိုသူ်ဖစးသညး

 ႏိုငးငဵေရ့၏ အဓိကအဟနး႔အတာ့မြာ ဘာသာေရ့ဟု ရြု်မငးခဲံသညး

 အတိတးကာလ၏ ႏိုငးငဵေရ့ကိုသိမြသာ အနာဂတးကိုေ်မား်မငးႏိုငးသညးဟု ယူဆခဲံသညး

 အစို့ရအတတးပညာက္မး့ (the Art of Government)ကို ေရ့သာ့်ပဳစု၊ ဖေလာရငးံကုိ အုပးခ္ဳပးမညးံ

မငးသာ့ မကးဒီခ္ီ (Medici)အာ့ ဆကးသခဲံသ်ဖငးံ „မငး့သာ့က္မး့‟ဟု အမညးရသညး

 ထငးရြာ့ေသာအေတျ့အေခၚမ္ာ့မြာ ႏိုငးငဵံအက္ိဳ့စီ့ပျာ့အတျကးဆိုလြ္ငး ေကာငး့သညး/ဆို့သညး၇

တရာ့သညး/မတရာ့သညး်ဖစးေစ ဘာမဆိုလုပးသငးံသညး၇ နိဂုဵ့ေကာငး့်ခငး့သညးသာ ပဓါန်ဖစးသညး

(The end justifies means)စေသာ အေတျ့အေခၚမ္ာ့်ဖစးသညး၈

32
 ADVICE FOR STATE CRAFT

1. The doctrine of raison d’état

2. The end justifies the Means.
3. State is sovereign, autonomous and non religious.
4. A prince must combine the quality of fox and lion.
5. Use a double standard of morality, favor despotic rule
6. Maintain strong army.
7. Human nature is low and ungrateful, so Prince must consider
this nature of man.
8. He should win the popularity of his people must not touch the
property of the people.
9. A prince must have council of wise men and not of flatters.
10. Separate politics from religion and remain free from emotions.
11. Ordered state 33
THINKERS OF MODERN AGE
 ေသာမတးစး ေဟာံဘး (Thomas Hobbes) (1588 -1679)
 ဂၽျနးေလာံခး (John Locke) (1632 - 1704)

 ယနး့ဂ္ကးရူ့ဆို့ (Jean Jacques Rousseau) (1712- 1778)

34
 THOMAS HOBBES (1588 - 1679)
 အုပးခ္ဳပးသူကငး့မဲံပါက လူတ႔သ
ို ညး တစးဦ့ႏြငတ
းံ စးဦ့အၾကမး့ဖကးလိမးံမညး (In the
state of nature men are at war)

 အၾကျငး့မဲံအာဏာသညး ေခါငး့ေဆာငးတစးဦ့၏လကးတျငး့
တစးစုတစးစညး့တညး့ရြိရနးလိုအပးသညး

 အ်မငးံဆုဵ့အာဏာသညး Leviathan လကးတျငး့၉ ရြိသငးံသညး

 လူမြဳပဋိညာဉး (Social Contract) သီအိုရီတျငး အၾကျငး့မဲံႏိုငးငဵေတားသညး

ေလ္ားကနးသငးံ်မတးသညး

 ်ပညးသူတ႔က
ို ႏိုငးငဵကို ပဋိညာဉး်ပဳ၊ အခ္ဳပးအ်ခာအာဏာ အပးႏင
ြ း့ကာအုပးခ္ဳပးရမညး

35
 When the social contract,
In the State of Nature people invest all power in a
men are at war with third party, in exchange for
each other in a constant safety and the rule of law
state of fear of their
fellow beings

36
“In all the states of created beings capable of
law, where there is no law, there is no
freedom”

Humans are rational,

independence agents with
natural rights

They join political society to

be protected by the rule of
law

The end of law should be

to preserve and enlarge 37
freedom
 JEAN JACQUES ROUSSEAU (1712- 1778)

 ှ၄ှဿ ခုႏစ
ြ းတျငး ဆျစးဇာလနးႏိုငးငဵ ဂ္နီဗာ တျငးေမျ့ဖျာ့ခဲံၿပီ့

်ပငးသစးေတားလြနးေရ့ကို မ္ိဳ့ေစံခ္ေပ့ခဲံသူ်ဖစးသညး

 Civilized man ထကး Natural Man ကပိုေကာငး့သညးဟု ယူဆခဲံသညး

 လူမြဳပဋိညာဉးတျငး သေဘာတူညီမြဳႏြငးံ ယုဵၾကညးမြဳပါမြသာ ေလ္ားကနး

သငးံ်မတးသညး

 စိတးဆႏၵ (will) တျငး actual will ႏြငးံ real will ႏြစးမ္ိဳ့ရြိၿပီ့ အမ္ာ့အက္ိဳ့ကို

လိုလာ့စိတးေပါငး့ထညးံေပ့ပါက General Will ်ဖစးလာသညးဟု ဆိုသညး

38
 But we can write a new
Human existed in state of
social contract promoting
nature before society
freedom through law

They were free and happy We cannot return a state

close to animal of nature

But they swapped this

To renounce liberty is to
liberty for a social contract
renounce being a man
and law
39
 အဒမးစမစး (ADAM SMITH) (ှ၄ဿ၀ - ှ၄၆ွ)

 စီ့ပျာ့ေရ့ဆိုငးရာ ႏိုငးငဵေရ့အေတျ့အေခၚပညာရြငး်ဖစးသညး

 အဂၤလနးႏိုငးငဵတျငး ေဘာဂေဗဒပညာရြငးအ်ဖစး ထငးရြာ့ခဲံသညး

 စီ့ပျာ့ေရ့မူွါဒမ္ာ့ကို ေဖၚထုတးတငး်ပခဲံသညး၈

 တနး်ပနးဥပေဒမ္ာ့်ဖငးံ ထုတး်ပနးေဆာငးရျကးချငးံရြိေၾကာငး့ တငး်ပခဲံသညး၈

 အလုပးရြငးႏြငးံအလုပးသမာ့ဆကးဆဵေရ့ကို အစို့ရမြအထိုကးအေလ္ာကး ထိနး့ခ္ဳပးႏိုငးသညး

 တာွနးချဲေွၿပီ့လုပးကိုငးႏိုငးလြ္ငး ကုနးပစၥညး့ပိုမိုထျကးရိြႏိုငးသညးဟု ယူဆသညး

 အတၱ/ပရ အက္ိဳ့ၾကညးံ၊ ေပါငး့သငး့လာၾကရသညး

 စာ့ွတးေနေရ့ အေ်ခခဵလိုအပးခ္ကးကို ်ဖညးံဆညး့မညးံ ေရေသာကး်မစးသညး လုပးအာ့်ဖစးသညး

ဟုဆိုခဲံသညး

 စမစးက ေစ့္ကျကးကိုယးတိုငးအမြာ့အယျငး့ မကငး့ႏိုငးဟုဆိုခဲံေသားလညး့ ထုတးလုပးသူမ္ာ့က

40
ေစ့္ကျကးအေပၚအမြာ့အယျငး့လုပးခဲံၾကသညး
 NATURE OF DEMOCRACY
အိ…
ု .. ဘိုငး့ကနဲ႔က္ ်ပနးထ
ခငးဗ္ာ့တိ႔ေ
ု ်ပာဟနး ရနးစ မေအႏြမ(ေက္ာငး့ေတားကရနးစေလ)
က္ဳပးမေထာကးခဵဘူ့..၈
ွိုငး့ ခ္မယးတကဲကဲ….
ေအ့… ရိုကးက္မယး တကဲကဲ
ဒါေပမယးံ ရုနး့ရငး့ဆနးခတးပျဲေပါံ
ခငးဗ္ာ့တိ႔ေ
ု ်ပာချငးံ Voltaire မသဲမကျဲ အသဵတစးခု
(1694 -1778) ခငးဗ္ာ့တိ႔ု သတိ်ပဳမိပါေလစ
အသကးေပ့ဖို႔ အသငးံပါ
(ေဟံ)
„အာဂ‟ စာေရ့ဆရာ
„ေဘာလတဲ‟ကို ရိုကးမယးဆိုရငး
„အာဂ‟ „ေဘာလတဲယာ့‟
ေခါငး့ကို မထိေစနဲ႔ေဟံ
တစးခါသာ့ေပါံ သူ႔စာေတျ မေတျရဘဲ်ဖစးသျာ့မယး ၈ ၈
မူ့သလာ့ မေမ့နဲ႔
ေတျ့ၾကညးံမယးဆိုရငး … ေဇား (ပ္ဥး့မနာ့) 41
ငြကးေ်ပာပငးထကးပိုငး့ ..ဓာ့နဲံသိုငး့သလို (မို့ေွ - ှ၆၅၃)
(မနာလိုစရာေကာငး့တဲံ ဦ့ေခါငး့ မြ)
 DEVELOPMENT OF DEMOCRACY

42

Signing ‘Magana Carta’ between King John and Feudal Barons in 1215
SIGNIFICANT HISTORICAL CONTEXT
 Magana Carta- It presented the idea that no
individual, not even the king, was above the law. This
concept thrived as democratic practices and public
was given political rights.

 Ocean Trade- It provided revenue through port

duties, which meant less of a need for a strong state
to squeeze taxes from the public. The end result was
a relative decentralization of power that facilitated
individual freedom.
43
 PILLARS OF DEMOCRACY
 Sovereignty of the People (်ပညးသူ႔အခ္ဳပးအ်ခာအာဏာ)
 Government based upon consent of the governed (အုပးခ္ဳပးမြဳ အေပၚ
သေဘာတူညီမြ္မြဳ၉ အေ်ခခဵသညး)
 Majority Rule (လူမ္ာ့စု အုပးခ္ဳပးေရ့)
 Minority Rights (လူနညး့စု အချငးံအေရ့)
 Free and Fair Elections (လျတးလပး၊ တရာ့မြ္တေသာ ေရျ့ေကာကးပျဲ)
 Equality Before the Law (ဥပေဒေရြ႕တျငး တနး့တူညီမြ္မြဳရြိသညး)
 Constitutional limits on Government (အစို့ရကို ဖျဲ႔စညး့ပုဵ်ဖငးံကနး႔သတး
ထာ့သညး)
 Social, Economic and Political Pluralism (လူမြဳ၇ စီ့ပျာ့၇ ႏိုငးငဵေရ့တျငး
အမ္ာ့စုပါွငးသညး) different people in a society)

44
SOME THEORIES TO SUCCESS IN DEMOCRATIC
TRANSITION
I. State Institution (ႏိုးငးငဵ၏ အငးစတီက္ဴ့ရြငး့မ္ာ့ ခိုငးမာ်ခငး့)

II. Elites Committed to Democracy (အထကးလႊာတို႔မြ ဒီမိုကေရစီကို အေကာငး

အထညးေဖၚရနး ကတိ်ပဳ်ခငး့)

III. A Homogeneous Society (လူ႔အဖျဲ႔အစညး့ တစးမ္ိဳ့တညး့ရြိေန်ခငး့)

IV. National Wealth (ႏိုငးငဵခ္မး့သာ်ခငး့)

V. Private Enterprise (ပုဂၢလိကစီ့ပျာ့ေရ့လုပးငနး့မ္ာ့ အမ္ာ့အ်ပာ့ရြိ်ခငး့)

VI. Middle Class (လူလတးတနး့စာ့ မ္ာ့်ပာ့်ခငး့)

VII. Support of the Disadvantaged for Democracy (ေအာကးေ်ခမြ ဒီမိုကေရစီကို

ေထာကးခဵ်ခငး့)
45
SOME THEORIES TO SUCCESS IN
DEMOCRATIC TRANSITION
VIII. Citizen Participation, Civil Society and a Democratic Political Culture
(ႏိုငးငဵသာ့မ္ာ့ပါွငးလာ်ခငး့၇ အရပးဘကးလူ႔အဖျဲ႔အစညး့ႏြငးံ လူမိုကေရစီႏိုငးငဵေရ့ဓေလံ
ထျနး့ကာ့်ခငး့)

IX. Education and Freedom of Information (ပညာေရ့ႏြငးံ သတငး့လျတးလပးချငးံ

ရြိ်ခငး့)

X. British Colonial Legacies (ၿဗိတိသြ္၏ကိုလိုနီ်ဖစးဖူ့်ခငး့)

XI. Supportive External Factors (်ပညးပမြပဵံပို့ေသာ အေၾကာငး့ရငး့မ္ာ့ရြိ်ခငး့)

XII. Prior Democratic Experience (ကနဦ့ ဒီမိုကေရစီအေတျ႔အႀကဳဵရြိ်ခငး့)

46
 Poverty
 Major inequality

 No middle class

 Low education levels

 Oil

 Tribalism

 Little Civil Society

 No earlier democratic experience

 No democratic country nearby

47
FUNDAMENTAL PRINCIPLES OF FEDERALISM:

1. Principle of recognition (လူႏြငးံ လူ႔အဖျဲ႔အစညး့ကို အသိအမြတး်ပဳ်ခငး့)

2. Principle of autonomy (ကိုယးပိုငး ်ပ႒ာနး့ချငးံရြိ်ခငး့)

3. Complementary principle (အာ့လုဵ့ပါွငးချငရ

းံ ြိ်ခငး့)

4. Federalization as a kind of association of heterogeneous elements,

(မ္ိဳ့ကျဲအသျငးသဏၭာနးမ္ာ့ကို စုစညး့ထာ့ရြိ်ခငး့)

5. Renunciation of hegemony, (ဗိုလးက္စို့မို့မြဳကို ဖယးရြာ့်ခငး့)

6. Subsidiarity principle. (ဗဟိုမြ ေအာကးေ်ခအဖျဲ႔အစညး့မ္ာ့သို႔ လုပးပိုငးချငးံ

လႊဲေ်ပာငး့ေပ့်ခငး့)
48
Thank You

49
50
51
52