‫به نام خدا‬

‫آموزش شصتم‬
‫اهداف آموزشی این قسمت عبارتند از‪:‬‬
‫‪ .1‬معرفی ‪ Concurrency‬در زبان برنامه نویسی جاوا‬
‫‪ .2‬آشنایی با ‪Synchronization‬‬

‫یکی از تفاوت های عمده خانم ها و آقایان به میزان ‪ Concurrency‬در آنها مرتبط است‪ .‬پیش‬
‫از توضیح پیرامون این مسئله دو تصویر زیر را با یکدیگر مقایسه می کنیم‪:‬‬

‫در تصویر فوق عکس آقایی را می بینیم که قصد دارد چند کار را به صورت هم زمان انجام دهد‪.‬‬
‫همانطور که چهره این آقا نشان می دهد‪ ،‬کامالً مشخص است که او چقدر در این کار موفق است‪.‬‬
‫علت این مسئله هم آن است که اکثر آقایان دارای این ویژگی هستند که در لحظه فقط می توانند‬
‫روی یک کار و نهایتاً دو کار متفاوت تمرکز کنند و این در صورتی است که اگر بیش از یک کار‬
‫‪1‬‬
‫‪Page‬‬

‫دوره آموزش جاوا‬

‫کلیه حقوق متعلق به وب سایت نردبان است‪.‬‬
‫مدرس‪ :‬بهزاد مرادی‬
 ‫به ایشان تفویض شود کیفیت کار ایشان به مراتب پایین خواهد آمد‪ .‬حال ببینیم که این وضعیت در‬
‫مورد خانم ها به چه شکل است‪:‬‬

‫می بنیم که این خانم با رضایت تمام از طریق تلفن به راهنمایی فرد پشت خط می پردازد‪ ،‬کار ارباب‬
‫رجوع را انجام می دهد‪ ،‬نوشیدنی میل می کند و مهم تر از همه آخرین لطیفه هایی که برایش از‬
‫طریق پیام کوتاه ارسال می شوند را نیز از دست نمی دهد‪ .‬اگر به چهره این خانم توجه کنیم‪ ،‬می‬
‫بینیم که او با رضایت کامل همه این کارها را به صورت هم زمان انجام می دهد و جالب اینجا است‬
‫که هر یک از کارها با نهایت دقت و کیفیت انجام می شوند و توجه به یک کار او را از کار دیگری‬
‫باز نمی دارد (قابل توجه آقایانی که خود را برتر از خانم ها می دانند)‪.‬‬
‫به طور کلی ‪ API‬های موجود در ذهن خانم ها به صورت ‪ Concurrent‬برنامه ریزی شده اند به‬
‫این صورت که چندین کار به صورت هم زمان در چارچوب ذهنی خانم ها می تواند صورت پذیرد‬
‫اما این در حالی است که ذهن آقایان ‪ Concurrent‬نیست‪.‬‬
‫در زبان برنامه نویسی جاوا هم قضیه به همین صورت است‪ .‬در حقیقت زبان جاوا از همان ابتدای‬
‫شکل گیری دارای مفهومی تحت عنوان ‪ Concurrency‬بود‪ .‬به عبارت دیگر طراحان این زبان‬
‫برنامه نویسی قصد داشتند زبانی ایجاد کنند که در آن این امکان به برنامه نویسان و توسعه دهندگان‬
‫‪2‬‬

‫داده شود که بتوانند به صورت هم زمان چندین ‪ Thread‬یا کار را در برنامه خود عملی سازند‬
‫‪Page‬‬

‫دوره آموزش جاوا‬

‫کلیه حقوق متعلق به وب سایت نردبان است‪.‬‬
‫مدرس‪ :‬بهزاد مرادی‬
 ‫(الزم به ذکر است که در نسخه جاوای ‪ 5‬به بعد‪ API ،‬های پیشرفته ای برای استفاده از مفهوم‬
‫‪ Concurrency‬در این زبان اضافه شده اند)‪.‬‬
‫مفهوم ‪ Concurrency‬در زبان جاوا دارای ارتباطی مستقیم با تعاملی تر شدن یک برنامه می شود‪.‬‬
‫فرض کنیم که برنامه ما نیاز دارد تا یک فایل را از طریق شبکه دانلود کند سپس بعد از آنکه فایل‬
‫تکمیل شد اقدام به پخش آن فایل نماید‪ .‬اگر برنامه ما ‪ Concurrent‬نباشد می بایست مدت زمان‬
‫قابل توجه ی را بسته به حجم فایل صبر کنیم تا دانلود فایل تکمیل شود و پس از آنکه فایل کامالً‬
‫تکمیل شد آن را پخش نماییم‪ .‬اما اگر برنامه ما ‪ Concurrent‬باشد این دو کار را به صورت هم‬
‫زمان می توانیم انجام دهیم‪ .‬به عبارت دیگر زمانیکه فایل دانلود می شود برنامه ما اقدام به پخش‬
‫بخشی از فایل می کند که با موفقیت دانلود شده است‪ .‬چنین امکانی تجربه کاربری بهتری را در‬
‫اختیار کاربران قرار خواهد داد‪.‬‬
‫هر برنامه جاوا حداقل داری یک ‪ Thread‬است که تحت عنوان ‪ Main Thread‬یا ‪Thread‬‬
‫اصلی شناخته می شود و این ‪ Thread‬اصلی می تواند دیگر ‪ Thread‬ها را در خود جای دهد‬
‫(همانطور که در آموزش های پیشین در مباحث مرتبط با ‪ Thread‬ها دیدیم‪ ،‬می توانیم چندین‬
‫‪ Thread‬را در متد ‪ main‬ایجاد کنیم و این در حالی است که این متد ‪ main‬را می توان به عنوان‬
‫‪ Thread‬اصلی برنامه خود نیز در نظر بگیریم)‪.‬‬
‫حال فرض کنیم که برنامه ای داریم که ‪ Concurrent‬است‪ .‬به عبارت دیگر این برنامه حاوای‬
‫چندین ‪ Thread‬است که هر کدام وظیفه دارند کار خاصی را انجام دهند‪ .‬در شرایطی این چنین‬
‫می بایست ساز و کاری داشته باشیم که از تداخل عملکرد ‪ Thread‬ها جلوگیری به عمل آورد‪.‬‬
‫بنابراین به مفهومی تحت عنوان ‪ Synchronization‬نیاز داریم‪ .‬معادل فارسی این واژه "هم‬
‫زمانی" است‪ .‬در واقع هم زمانی مابین ‪ Thread‬ها این اطمینان را به ما می دهد که مثالً زمانیکه‬
‫یک ‪ Thread‬در حال ویرایش یک فایل است و یا نوشتن یک فایل جدید است دیگر ‪Thread‬‬
‫ها امکان دسترسی به آن ‪ Thread‬را نداشته و می بایست منتظر بمانند تا کار آن ‪ Thread‬به اتمام‬
‫برسد‪ .‬علت به کارگیری از مفهوم ‪ Synchronization‬این است که هر دو ‪ Thread‬اطالعات‬
‫یکسانی را اصطالحاً ‪ Share‬می کنند یا به اشتراک می گذارند‪ .‬بنابراین اگر به ‪ Thread‬ها اجازه‬
‫‪3‬‬

‫دخالت در کار یکدیگر داده شود می توانیم انتظار مشکالتی در برنامه خود را داشته باشیم‪.‬‬
‫‪Page‬‬

‫دوره آموزش جاوا‬

‫کلیه حقوق متعلق به وب سایت نردبان است‪.‬‬
‫مدرس‪ :‬بهزاد مرادی‬
 ‫پس از مطالعه این آموزش انتظار می رود بتوانیم به سؤاالت زیر پاسخ بدهیم‪:‬‬
‫‪ .1‬منظور از ‪ Concurrency‬در زبان برنامه نویسی جاوا چیست؟‬
‫‪ .2‬چرا در زبان برنامه نویسی جاوا بایستی ‪ Thread‬ها را ‪ Synchronize‬کرد؟‬
‫‪4‬‬
‫‪Page‬‬

‫دوره آموزش جاوا‬

‫کلیه حقوق متعلق به وب سایت نردبان است‪.‬‬
‫مدرس‪ :‬بهزاد مرادی‬