‫ﺑِﺴ‪‬ﻢِ اﻟﻠﱠﻪِ اﻟﺮﱠﺣ‪‬ﻤ‪‬ﻦِ اﻟﺮﱠﺣِﯿﻢِ‬

‫از ﺳﺮي ﺟﺰوات آﻣﻮزﺷﯽ‪:‬‬

‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎي‬

‫ﮔﺴﺴﺘﻪ‬
‫ﺗﺎﻟﯿﻒ ‪ :‬دﮐﺘﺮ ﺑﻬﺮوز ﻗﻠﯽ زاده‬
‫ﻧﺎﺷﺮ ‪ :‬اﻧﺘﺸﺎرات ﻋﻠﻤﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺷﺮﯾﻒ‬
‫ﮔﺮدآوري ‪ :‬واﺣﺪ آﻣﻮزﺷﯽ اﻧﺠﻤﻦ ﻋﻠﻤﯽ ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت داﻧﺸﮕﺎه ﭘﯿﺎم ﻧﻮر ﻗﻢ‬
‫ﺗﺎﯾﭗ و ﺗﺪوﯾﻦ ‪ :‬واﺣﺪ ﻓﻨﺎوري اﻧﺠﻤﻦ ﻋﻠﻤﯽ ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت داﻧﺸﮕﺎه ﭘﯿﺎم ﻧﻮر ﻗﻢ‬

‫‪١‬‬
 ‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎر ‪ :‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺐ‬

‫‪ .1‬راﺑﻄﻪ ‪ R‬در ‪ A‬را ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﯾﯽ ﮔﻮﯾﯿﻢ ﻫﺮ ﮔﺎه ﺑﺎزﺗﺎﺑﯽ ﺿﺪ ﻣﺘﻘﺎرن و ﻣﺘﻌﺪي ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ‪ A‬را ﻫﻤـﺮاه ﺗﺮﺗﯿـﺐ‬
‫ﺟﺰﯾﯽ ‪ R‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﯾﯽ ﻧﺎﻣﯿﺪه و ان را ﺑﺎ) ‪ (A,R‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺧﻮاﻫﯿﻢ داد‪.‬‬
‫‪ .2‬اﮔﺮ ) ≤ ‪ ( A,‬و ) ≤ ‪ (B,‬دو ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﯾﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ در اﯾﻦ ﺻﻮرت ) ≤ ‪ ( A× B,‬ﻧﯿﺰ ﯾﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ﺑـﺎ ﺗﺮﺗﯿـﺐ‬
‫ﺟﺰﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ان ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﯾﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪:‬‬
‫)‪ (a.b) ≤ (a ′, b′‬اﮔﺮ ‪ a ≤ a ′‬در ‪ A‬و ‪ b ≤ b′‬در ‪ B‬ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﯾﯽ ≤ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﺣﺎﺻﻞ ﺿﺮب دﮐﺎرﺗﯽ ‪ A× B‬را ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﯾﯽ ﺣﺎﺻﻞ ﺿﺮب ﻣﯿﮕﻮﯾﻨﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮ ) ≤ ‪ ( A.‬ﯾﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﯾﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮔﻮﯾﯿﻢ ﮐﻪ ‪ a < b‬ﻫﺮ ﮔﺎه ‪ a ≤ b‬وﻟﯽ ‪ a ≠ b‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ) ≤ ‪( A,‬‬
‫و ) ≤ ‪ (B,‬دو ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﯾﯽ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬ﯾﮏ ﺗﺮﮐﯿﺐ دﯾﮕﺮ در ‪ A× B‬ﮐﻪ ﺑﺎ 〈 ﻧﻤـﺎﯾﺶ داده ﻣﯿـﺸﻮد ﺑـﻪ وﺳـﯿﻠﻪ زﯾـﺮ‬
‫ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯿﺸﻮد‪:‬‬
‫)‪ (a.b )(a ′, b ′‬اﮔﺮ ‪ a < a ′‬ﯾﺎ )‪(b ≤ b ′, a = a ′‬‬
‫اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ را ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻗﺎﻣﻮﺳﯽ ﻣﯿﮕﻮﯾﯿﻢ ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ‪ A‬و ‪ B‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻫﺎي ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺮﺗﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﺗﺮﺗﯿـﺐ‬
‫ﻗﺎﻣﻮﺳﯽ 〈 در ‪ A× B‬ﻧﯿﺰ ﯾﮏ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﺎﻣﻞ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ‪ Σ‬ﯾﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﺘﻨﺎﻫﯽ از ﻋﻼﺋﻢ ﺑﺎﺷﺪ در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﯾﮏ رﺷﺘﻪ ﻣﺘﻨﺎﻫﯽ)ﺷﺎﻣﻞ ﺻﻔﺮ ﻋﻨﺼﺮ( اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه‬
‫از ‪ Σ‬را ﺑﺪون ﻧﻮﺷﺘﻦ وﯾﺮﮔﻮل ﺑﯿﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻧﻤﺎﯾﺶ داده و اﻧﺮا ﯾﮏ ﮐﻠﻤﻪ روي ‪ Σ‬ﺧـﻮاﻫﯿﻢ ﮔﻔـﺖ‪ Σ .‬را اﻟﻔﺒـﺎ ﻣﯿﻨـﺎﻣﯿﻢ‪.‬‬
‫ﻃﻮل ﮐﻠﻤﻪ ‪ ω‬را ﺑﺎ | ‪ | ω‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺧﻮاﻫﯿﻢ داد‪ .‬ﮐﻠﻤﻪ ﺑﻪ ﻃﻮل ﺻﻔﺮ را ﺑﺎ ‪ Λ‬ﻧﻤﺎﯾﺶ داده و از ان ﺑﻪ ﻧﺎم ﮐﻠﻤﻪ ﺗﻬﯽ ﯾﺎد‬
‫ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮐﺮد‪.‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻤﺎم ﮐﻠﻤﺎت ﺑﻪ ﻃﻮل ‪ k‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ‪ Σ k‬ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﻣﯿﺸﻮد اﯾﻦ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ ﮐﻪ‪:‬‬
‫}‪Σ 0 = {Λ‬‬
‫‪Σ k +1 = {ωa | ω ∈ Σ}k ≥ 0‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﮐﻠﻤﺎت ﺑﺎ ﻫﺮ ﻃﻮﻟﯽ روي ‪ Σ‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ‪ Σ * = Υ Σ k‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪k ≥0‬‬

‫اﺳــﺖ‪ .‬ﺑﻨــﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑــﺮاي ﻫــﺮ‬ ‫‪Σ = ΥΣ‬‬

‫‪+‬‬ ‫‪k‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋــﻪ‬ ‫‪Σ‬‬ ‫ﻫﻤﭽﻨــﯿﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋــﻪ ﺗﻤــﺎﻣﯽ ﮐﻠﻤــﺎت ﻏﯿــﺮ ﺗﻬــﯽ روي‬
‫‪k ≥o‬‬

‫‪ ω ∈ Σ k‬دارﯾــﻢ ‪ . | ω |= k‬اﮔــﺮ * ‪ ω , y ∈ Σ‬ﺑــﻪ ﻃــﻮري ﮐــﻪ ‪ | ω |= n‬و ‪ ، y = m‬ﺑــﻪ ﻋﺒــﺎرت دﯾﮕــﺮ‬

‫‪ ω = ω1ω 2 ...ω n‬و ‪ y = y1 y2 ... ym‬در اﯾﻦ ﺻﻮرت اﻟﺤﺎق دو ﮐﻠﻤﻪ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯿﮑﻨﯿﻢ‪:‬‬
‫‪ωy = ω1ω 2 ...ω n y1 y2 ...ym‬‬
‫ﮐﻪ ﮐﻠﻤﻪ اي ﺑﻪ ﻃﻮل ‪: n+m‬‬
‫‪| ωy |= n + m‬‬
‫ﮔﺮاف ﺳﻮ دار ﯾﮏ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﯾﯽ داراي ﻫﯿﭻ دوري ﺑﻪ ﻃﻮل ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﯾﮏ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬

‫‪٢‬‬
 ‫ﻧﻤﻮدار ﻫﺎس‪:‬‬
‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ‪ A‬ﯾﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﺘﻨﺎﻫﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﯿﺪاﻧﯿﻮ ﮐﻪ ﮔﺮاف ﺳﻮ دار ﯾﮏ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﯾﯽ در ‪ A‬داراي ﻫـﯿﭻ دوري‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮل ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﯾﮏ ﻧﯿﺴﺖ ‪ .‬از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﭼﻮن ﯾﮏ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﯾﯽ ﯾﮏ راﺑﻄـﻪ ﺑﺎزﺗـﺎﺑﯽ اﺳـﺖ ﻫـﺮ راﺳـﯽ در‬
‫ﮔﺮاف ﺳﻮ دار ﯾﮏ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﯾﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﺣﻠﻘﻪ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺳﺎدﮔﯽ ﮐﺎر ﻫﻤﻪ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ را از ﮔـﺮاف ﺳـﻮ دار ﺣـﺬف‬
‫ﻣﯿﮑﻨﯿﻢ و ﻫﻤﻪ ﯾﺎﻟﻬﺎﯾﯽ را ﮐﻪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﯾﮏ راﺑﻄﻪ ﻣﺘﻌﺪي ﺑﻪ وﺟﻮد اﻣﺪه اﻧﺪ ﻧﯿﺰ ﺣﺬف ﻣﯿﮑﻨﯿﻤﻮ ﻗﺮارداد ﻣﯿﮑﻨـﯿﻢ ﮐـﻪ‬
‫ﺟﻬﺖ ﯾﺎﻟﻬﺎي ﮔﺮاف ﺳﻮ دار ﯾﮏ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﯾﯽ را ﺑﻪ ﻃﺮف ﺑﺎﻻ رﺳﻢ ﻣﯿﮑﻨﯿﻢ ﻟـﺬه ﻣﯿﺘـﻮاﻧﯿﻢ ﺟﻬـﺖ اﯾـﻦ ﯾﺎﻟﻬـﺎ را‬
‫ﺣﺬف ﮐﻨﯿﻢ‪.‬ﺑﺎﻻﺧﺮه دواﯾﺮ ﻧﻤﺎﯾﺶ دﻫﻨﺪه رﺋﻮس را ﻧﯿﺰ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻘﺎط ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺧﻮاﻫﯿﻢ داد‪.‬‬

‫اﮔﺮ ) ≤ ‪ ( A,‬ﯾﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺟﺰﯾﯽ و ) ≥ ‪ ( A,‬دوﮔـﺎن ان ﺑﺎﺷـﺪ در اﯾـﻦ ﺻـﻮرت ﻧﻤـﻮدار ﻫـﺎس ) ≥ ‪ ( A,‬وارون‬
‫ﻫﺎس ) ≤ ‪ ( A,‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ‪ a ≤ b‬اﻧﮕﺎه ‪. a 〈 T B‬ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﯾﮏ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﺎﻣﻞ ﻣﺜﻞ ‪ 〈 T‬را ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺗﻮﭘﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﻣﯿﮕﻮوﯾﻨﺪ‪).‬اﮔﺮ ‪a ≤ b‬‬
‫اﻧﮕﺎه ‪ a‬ﺑﺎﯾﺪ ﻗﺒﻞ از ‪ b‬وارد ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ) ≤ ‪ ( A,‬و )‪ ( A′, ≤′‬دو ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﯾﯽ و ‪ f : A → A′‬ﯾﮏ ﺗﻨﺎﻇﺮ ﯾﮏ ﺑﻪ ﯾـﮏ ﺑـﯿﻦ‬
‫‪ A, A′‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﺗﺎﺑﻊ ‪ f‬را ﯾﮏ ﺗﺎﺑﻊ ﯾﮑﺮﯾﺨﺘﯽ از ) ≤ ‪ ( A,‬ﺑﻪ )‪( A′, ≤′‬‬
‫ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮔﻔﺖ ﻫﺮ ﮔﺎه ﺑﺮاي ﻫﺮ ‪ a , b ∈ A‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ‪:‬‬
‫‪ a ≤ b‬اﮔﺮ و ﺗﻨﻬﺎ اﮔﺮ )‪f (a ) ≤ ′ f (b‬‬
‫اﮔﺮ ﯾﮏ ﺗﺎﺑﻊ ﯾﮏ رﯾﺨﺘﯽ ﻣﯿﺎن دو ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ﺑـﺎ ﺗﺮﺗﯿـﺐ ﺟﺰﺋـﯽ ) ≤ ‪ ( A,‬و )‪ ( A′, ≤′‬وﺟـﻮد داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ در اﯾـﻦ‬
‫ﺻﻮرت ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ) ≤ ‪ ( A,‬و )‪ ( A′, ≤′‬ﯾﮑﺮﯾﺨﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫)اﺻﻞ ﺗﻨﺎﻇﺮ( اﮔﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ ‪ B‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ و ﯾﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﯾﮕﺮ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ‪ A‬داراي ﺧﺎﺻـﯿﺘﯽ ﺑﺎﺷـﻨﺪ و اﮔـﺮ اﯾـﻦ‬
‫ﺧﺎﺻﯿﺖ را ﺑﺘﻮان ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ≤ ﺗﻌﺮﯾـﻒ ﮐـﺮد در اﯾـﻦ ﺻـﻮرت ﻋﻨﺎﺻـﺮ ‪ B′‬ﻧﯿـﺰ ﺑﺎﯾـﺪ داراي ﻫﻤـﺎن‬
‫ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ‪ ≤′‬ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫• اﮔﺮ ‪ f‬ﯾﮏ ﺗﺎﺑﻊ ﯾﮏ رﯾﺨﺘﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﺮ ﺑﺮ ﭼﺴﺐ ‪ a‬در ‪ H‬را ﺑـﻪ )‪ f (b‬ﺗﺒـﺪﯾﻞ ﮐﻨـﯿﻢ ‪ H‬ﺑـﻪ ﻧﻤـﻮدار‬
‫ﻫﺎس )‪ ( A′, ≤′‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯿﺸﻮد و ﺑﺮ ﻋﮑﺲ‪:‬‬
‫• ﻫﺮ ﮔﺎه ﺑﺎ ﺟﺎﯾﮕﺬاري ﻫﺮ ﺑﺮ ﭼﺴﺐ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ) ‪ H , f (a‬ﺑـﻪ ﻧﻤـﻮدار ﻫـﺎس )‪ ( A′, ≤′‬ﺗﺒـﺪﯾﻞ ﺷـﻮد‬
‫‪ f‬ﯾﮏ ﺗﺎﺑﻊ ﯾﮑﺮﯾﺨﺘﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻋﻨﺼﺮ ‪ a ∈ A‬را ﯾﮏ ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺎﮔﺰﯾﻤﺎل ‪ A‬ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮔﻔﺖ اﮔـﺮ ﺑـﺮاي ﻫـﯿﭻ ﻋـﻀﻮ ‪ c ∈ A‬راﺑﻄـﻪ ‪ a < c‬ﺑﺮﻗـﺮار‬
‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻋﻀﻮ ‪ a ∈ A‬را ﯾﮏ ﻋﻀﻮ ﻣﯿﻨﯿﻤﺎل ‪ A‬ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﺧﻮاﻧﺪ اﮔﺮ ﺑﺮاي ﻫﯿﭻ ﻋﻀﻮ ‪ a ∈ A‬راﺑﻄﻪ ‪ c < b‬ﺑﺮﻗﺮار ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ‪ Z‬ﺑﺎ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﺋﯽ و ﻣﺘﻌﺎرف ≤ ﻧﻪ داراي ﻋﻀﻮ ﻣﺎﮔﺰﯾﻤﺎل اﺳﺖ و ﻧﻪ ﻋﻀﻮ ﻣﯿﻨﯿﻤﺎل‪.‬‬

‫‪٣‬‬
‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ) ≤ ‪ ( A,‬ﯾﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ﺑـﺎ ﺗﺮﺗﯿـﺐ ﺟﺰﺋـﯽ ﻣﺘﻨـﺎﻫﯽ ﺑﺎﺷـﺪ در اﯾـﻦ ﺻـﻮرت ‪ A‬دﺳـﺖ ﮐـﻢ داراي‬
‫) ≤ ‪ ( A,‬و )‪ ( A′, ≤′‬و ﯾﮏ ﻋﻀﻮ ﻣﯿﻨﯿﻤﺎل اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻋﻨﺼﺮ ‪ a ∈ A‬ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻋﻀﻮ ‪ A‬ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﯿﺸﻮد ﻫﺮ ﮔﺎه ﺑﺮاي ﻫﺮ ‪ x ∈ A‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﯿﻢ ‪ . x ≤ a :‬ﺑـﻪ ﻫﻤـﯿﻦ‬
‫ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻋﻀﻮ ‪ a ∈ A‬ﮐﻮﭼﮑﺘﺮﯾﻦ ﻋﻀﻮ ‪ A‬ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﯿـﺸﻮد ﻫـﺮ ﮔـﺎه راﺑﻄـﻪ ‪ a ≤ x‬ﺑـﻪ ازاي ﻫـﺮ ‪ x ∈ A‬ﺑﺮﻗـﺮار‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﯾﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﺋﯽ ﺣﺪاﮐﺜﺮ داراي ﯾﮏ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻋﻀﻮ و ﯾﮏ ﮐﻮﭼﮑﺘﺮﯾﻦ ﻋﻀﻮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻋﻀﻮ ﯾﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﺋﯽ را در ﺻﻮرت وﺟﻮد ﺑﺎ ‪ I‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯿﺪﻫﯿﻢ و اﻏﻠﺐ اﻧـﺮا ﻋـﻀﻮ واﺣـﺪ‬
‫ﻣﯿﻨﺎﻣﯿﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﮐﻮﭼﮑﺘﺮﯾﻦ ﻋﻀﻮ ﯾﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎ ﺗﺮﺗﺒﺐ ﺟﺰﺋﯽ را در ﺻﻮرت وﺟﻮد ﺑﺎ ‪ O‬ﻧﻤـﺎﯾﺶ داده و‬
‫اﻧﺮا ﻋﻀﻮ ﺻﻔﺮ ﻣﯿﻨﺎﻣﯿﻢ‪.‬‬

‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎ ﺗﺮﺗﯿﯿﺐ ﺟﺰﺋﯽ ‪ A‬و زﯾﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ‪ B‬از ان را در ﻧﻈـﺮ ﺑﮕﯿﺮﯾـﺪ ﯾـﮏ ﻋـﻀﻮ‪ a ∈ A‬ﮐﺮاﻧـﻪ ﺑـﺎﻻﺋﯽ‬
‫‪B‬ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﯿﺸﻮد ﻫﺮ ﮔﺎه ﺑﻪ ازاي ﻫﻤﻪ ‪ b ∈ B‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ ‪ . b ≤ a‬ﺑﻪ ﻫﻤـﯿﻦ ﺗﺮﺗﯿـﺐ ﻋـﻀﻮ ‪ a ∈ A‬ﮐﺮاﻧـﻪ‬
‫ﭘﺎﺋﯿﻨﯽ ‪ B‬ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﯿﺸﻮد ﻫﺮ ﮔﺎه ﺑﻪ ازاي ﺗﻤﺎﻣﯽ ‪ b ∈ B‬داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ ‪. a ≤ b‬‬

‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ‪ A‬ﯾﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﺋﯽ و ‪ B‬زﯾﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ان ﺑﺎﺷﺪ ﻋﻀﻮ‪ a ∈ A‬را ﮐﻮﭼﮑﺘﺮﯾﻦ ﮐﺮاﻧﻪ‬
‫ﺑﺎﻻﺋﯽ )‪ (LUB‬ﺑﺮاي ‪ B‬ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮔﻔﺖ ﻫﺮ ﮔﺎه اوﻻ ‪ a‬ﯾﮏ ﮐﺮاﻧﻪ ﺑﺎﻻﺋﯽ ﺑﺮاي ‪ B‬ﺑﻮده و ﺛﺎﻧﯿـﺎ اﮔـﺮ ‪ a ′‬ﻧﯿـﺰ‬
‫ﯾﮏ ﮐﺮاﻧﻪ ﺑﺎﻻﺋﯽ ﺑﺮاي ‪ B‬ﺑﺎﺷﺪ اﻧﮕﺎه ‪ a ≤ a ′‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ )‪ a = LUB(B‬اﮔﺮ ﺑﺎ ازاي ﻫﺮ ‪b ≤ a , b ∈ B‬‬
‫;و اﮔﺮ ‪ a ′ ∈ A‬ﻧﯿﺰ ﯾﮏ ﮐﺮاﻧﻪ ﺑﺎﻻﺋﯽ ﺑﺮاي ‪ B‬ﺑﺎﺷﺪ) ‪ b ≤ a ′‬ﺑﻪ ازاي ﻫﻤﻪ ‪ ( b ∈ B‬اﻧﮕﺎه ‪. a ≤ a ′‬‬

‫ﺑﻪ ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﯾﮏ ﻋﻀﻮ ‪ a ∈ A‬را ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﮐﺮاﻧﻪ ﭘﺎﺋﯿﻨﯽ )‪ (GLB‬ﺑﺮاي ‪ B‬ﺧـﻮاﻫﯿﻢ ﮔﻔـﺖ اﮔـﺮ ‪ a‬ﯾـﮏ‬
‫ﮐﺮاﻧــﻪ ﭘــﺎﯾﯿﻨﯽ ﺑــﺮاي ‪ B‬ﺑﺎﺷــﺪ و اﮔــﺮ ‪ a ′‬ﻧﯿــﺰ ﯾــﮏ ﮐﺮاﻧــﻪ ﭘــﺎﯾﯿﻨﯽ ﺑــﺮاي ‪ B‬ﺑﺎﺷــﺪ اﻧﮕــﺎه ‪ . a ′ ≤ a‬ﺑﻨــﺎﺑﺮاﯾﻦ‬
‫)‪ a = GLB(B‬اﮔﺮ ﺑﻪ ازاي ﻫﺮ ‪ . a ≤ b , b ∈ B‬و اﮔﺮ ‪ a ′ ∈ A‬ﻧﯿﺰ ﯾﮏ ﮐﺮاﻧﻪ ﭘﺎﺋﯿﻨﯽ ﺑﺮاي ‪ B‬ﺑﺎﺷـﺪ )ﺑـﻪ‬
‫ازاي ﻫﺮ ‪ b ∈ B‬و ‪ ( a ′ ≤ b‬اﻧﮕﺎه ‪. a ′ ≤ a‬‬

‫ﻃﺒﻖ ﻣﻌﻤﻮل ﮐﺮاﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺎﻻﺋﯽ در ) ≤ ‪ ( A,‬ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ ﮐﺮاﻧﻪ ﻫﺎي ﭘﺎﺋﯿﻨﯽ در ) ≥ ‪) ( A,‬ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻫﻤـﺴﺎن‬
‫از ﻋﻨﺎﺻﺮ(و ﮐﺮاﻧﻪ ﻫﺎي ﭘﺎﺋﯿﻨﯽ در ) ≤ ‪ ( A,‬ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ ﮐﺮاﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺎﻻﺋﯽ در ) ≥ ‪ ( A,‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ) ≤ ‪ ( A,‬ﯾﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﺋﯽ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﯾﮏ زﯾﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ‪ B‬از ‪ A‬ﺣﺪ اﮐﺜﺮ‬
‫داراي ﯾﮏ ‪ LUB‬و ﯾﮏ ‪ GUB‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪۴‬‬
 ‫‪f : A → A′‬‬ ‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ) ≤ ‪ ( A,‬و )‪ ( A′, ≤′‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻫﺎي ﺑﺎ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﺋﯽ ﯾﮑﺮﯾﺨﺖ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺑﻊ ﯾﮑﺮﯾﺨﺘﯽ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬
‫)اﻟـــﻒ( اﮔـــﺮ ‪ a‬ﯾـــﮏ ﻋﻨـــﺼﺮ ﻣﺎﮔﺰﯾﻤـــﺎل)ﻣﯿﻨﯿﻤـــﺎل( ) ≤ ‪ ( A,‬ﺑﺎﺷـــﺪ در اﯾـــﻦ ﺻـــﻮرت ) ‪ f (a‬ﯾـــﮏ ﻋﻨـــﺼﺮ‬
‫ﻣﺎﮔﺰﯾﻤﺎل)ﻣﯿﻨﯿﻤﺎل( )‪ ( A′, ≤′‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫)ب( اﮔــﺮ ‪ a‬ﺑﺰرﮔﺘــﺮﯾﻦ)ﮐــﻮﭼﮑﺘﺮﯾﻦ( ﻋــﻀﻮ ) ≤ ‪ ( A,‬ﺑﺎﺷــﺪ در اﯾــﻦ ﺻــﻮرت ) ‪ f (a‬ﺑﺰرﮔﺘــﺮﯾﻦ)ﮐــﻮﭼﮑﺘﺮﯾﻦ( ﻋــﻀﻮ‬
‫)‪ ( A′, ≤′‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫)ج( اﮔﺮ ‪ a‬ﯾﮏ ﮐﺮاﻧﻪ ﺑﺎﻻﺋﯽ ﺑﺮاي )ﮐﺮاﻧﻪ ﭘﺎﺋﯿﻨﯽ و‪ ( LUB, GLB‬ﺑﺮاي زﯾـﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ‪ B‬از ‪ A‬ﺑﺎﺷـﺪ در‬
‫اﯾﻦ ﺻـﻮرت ) ‪ f (a‬ﻧﯿـﺰ ﯾـﮏ ﮐﺮاﻧـﻪ ﺑـﺎﻻﺋﯽ ﺑـﺮاي )ﮐﺮاﻧـﻪ ﭘـﺎﺋﯿﻨﯽ و‪ ( LUB, GLB‬ﺑـﺮاي زﯾـﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ‬
‫)‪ f (B‬از ‪ A′‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫)د( اﮔـﺮ ﻫـﺮ زﯾـﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ از ) ≤ ‪ ( A,‬داراي ﯾـﮏ ‪ (GLB) LUB‬ﺑﺎﺷـﺪ در اﯾـﻦ ﺻـﻮرت ﻫـﺮ زﯾـﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ از‬
‫)‪ ( A′, ≤′‬ﻧﯿﺰ داراي ﯾﮏ ‪ (GLB) LUB‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﯾﮏ ﻣﺸﺒﮑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي ﺑﺎ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﯾﯽ ﻣﺜﻞ ) ≤ ‪ (L,‬اﺳﺖ ﮐﻪ در ان ﻫﺮ زﯾﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺷـﺎﻣﻞ دو ﻋﻨـﺼﺮ ﻣﺜـﻞ‬
‫}‪ {a, b‬داراي ﯾﮏ ‪ LUB‬و ﯾـﮏ ‪ GUB‬ﺑﺎﺷـﺪ در اﯾـﻦ ﺻـﻮرت )}‪ LUB({a , b‬را ﺑـﺎ ‪ a ∨ b‬ﻧﻤـﺎﯾﺶ‬
‫داده و اﻧﺮا وﺳﺖ ‪ b‬و ‪ a‬ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺸﺎﺑﻪ )}‪ GLB({a , b‬را ﺑﺎ ‪ a ∧ b‬ﻧﻤﺎﯾﺶ داده و اﻧـﺮا‬
‫رﺳﻨﺪ ‪ b‬و‪ a‬ﻣﯿﻨﺎﻣﯿﻢ‪.‬‬

‫اﮔــﺮ ) ≤ ‪ (L1 ,‬و ) ≤ ‪ (L2 ,‬دو ﻣــﺸﺒﮑﻪ ﺑﺎﺷــﻨﺪ در اﯾــﻦ ﺻــﻮرت ) ≤ ‪ (L,‬ﻧﯿــﺰ ﯾــﮏ ﻣــﺸﺒﮑﻪ اﺳــﺖ ﮐــﻪ در ان‬
‫‪ L = L1 × L2‬و ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﺋﯽ ≤ در ‪ L‬ﻫﻤﺎن ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﺋﯽ ﺣﺎﺻﻠﻀﺮب اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ) ≤ ‪ (L,‬ﯾﮏ ﻣﺸﺒﮑﻪ ﺑﺎﺷﺪ زﯾﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻧﺎ ﺗﻬﯽ ‪ S‬از ‪ L‬را زﯾﺮ ﻣﺸﺒﮑﻪ ﺑـﺮاي ‪ L‬ﻣﯿﮕـﻮﺋﯿﻢ ﻫـﺮ ﮔـﺎه‬
‫ﺑﻪ ازاي ﻫﺮ ‪ a , b ∈ S‬ﻋﻨﺎﺻﺮ ‪ a ∨ b‬و ‪ ) a ∧ b‬ﮐﻪ در ‪ L‬ﺗﻌﺌﯿﻦ ﻣﯿﺸﻮﻧﺪ( در ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ‪ S‬ﻧﯿـﺰ ﻗـﺮار داﺷـﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺸﺒﮑﻪ ﻫﺎي ﯾﮑﺮﯾﺨﺖ ‪ :‬ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ‪ f : L1 → L2‬ﯾﮏ ﺗﺎﺑﻊ ﯾﮑﺮﯾﺨﺘﯽ از ) ‪ (L1 , ≤1‬ﺑﻪ ) ‪ (L2 , ≤ 2‬ﺑﺎﺷﺪ در اﯾـﻦ‬
‫ﺻــﻮرت ‪ L1‬اﮔــﺮ و ﺗﻨﻬــﺎ اﮔــﺮ ‪ L2‬ﯾــﮏ ﻣــﺸﺒﮑﻪ ﺑﺎﺷــﺪ‪ .‬در ﺣﻘﯿﻘــﺖ اﮔــﺮ ‪ a‬و ‪ b‬ﻋﻨﺎﺻــﺮ ‪ L1‬ﺑﺎﺷــﻨﺪ اﻧﮕــﺎه‬
‫)‪ f (a ∨ b ) = f (a ) ∨ f (b‬و )‪ . f (a ∧ b ) = f (a ) ∧ f (b‬اﮔﺮ دو ﻣـﺸﺒﮑﻪ ﯾﮑﺮﯾﺨـﺖ ﺑﺎﺷـﻨﺪ اﻧﻬـﺎ را ﻣـﺸﺒﮑﻪ‬
‫ﻫﺎي ﯾﮑﺮﯾﺨﺖ ﻣﯿﻨﺎﻣﯿﻢ‪.‬‬

‫‪۵‬‬
 ‫ﺧﻮاص ﻣﺸﺒﮑﻪ ﻫﺎ ‪:‬‬
‫‪ a ≤ a ∨ b .1‬و ‪ a ∨ b ) b ≤ a ∨ b‬ﯾﮏ ﮐﺮاﻧﻪ ﺑﺎﻻﺋﯽ ﺑﺮاي ‪ a‬و ‪ b‬اﺳﺖ(‬
‫‪.2‬اﮔﺮ ‪ a ≤ c‬و ‪ b ≤ c‬اﻧﮕﺎه ‪ a ∨ b ) a ∨ b ≤ c‬ﮐﻮﭼﮑﺘﺮﯾﻦ ﮐﺮاﻧﻪ ﺑﺎﻻﺋﯽ ﺑﺮاي ‪ a‬و ‪ b‬اﺳﺖ(‪.‬‬
‫‪ a ∧ b ≤ a .3‬و ‪ a ∧ b ) a ∧ b ≤ b‬ﯾﮏ ﮐﺮاﻧﻪ ﭘﺎﺋﯿﻨﯽ ﺑﺮاي ‪ a‬و ‪ b‬اﺳﺖ(‪.‬‬
‫‪.4‬اﮔﺮ ‪ c ≤ a‬و ‪ c ≤ b‬اﻧﮕﺎه ‪ a ∧ b ) c ≤ a ∧ b‬ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﮐﺮاﻧﻪ ﭘﺎﺋﯿﻨﯽ ﺑﺮاي ‪ a‬و ‪ b‬اﺳﺖ(‪.‬‬

‫اﮔﺮ ‪ L‬ﯾﮏ ﻣﺸﺒﮑﻪ ﺑﺎﺷﺪ اﻧﮕﺎه ﺑﻪ ازاي ﻫﺮ ‪ a‬و ‪ b‬از ‪ L‬دارﯾﻢ‪:‬‬

‫)اﻟﻒ( ‪ a ∨ b = b‬اﮔﺮ و ﺗﻨﻬﺎ اﮔﺮ ‪a ≤ b‬‬
‫)ب( ‪ a ∧ b = a‬اﮔﺮ و ﺗﻨﻬﺎ اﮔﺮ ‪a ≤ b‬‬
‫)ج(‪ a ∧ b = a‬اﮔﺮ و ﺗﻨﻬﺎ اﮔﺮ‪a ∨ b = b‬‬

‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ‪ L‬ﯾﮏ ﻣﺸﺒﮑﻪ ﺑﺎﺷﺪ اﻧﮕﺎه دارﯾﻢ‪:‬‬

‫‪.1‬ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺧﻮد ﺗﻮاﻧﯽ‬
‫)اﻟﻒ( ‪) a ∨ a = a‬ب( ‪a ∧ a = a‬‬
‫‪ .2‬ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺟﺎﺑﺠﺎﺋﯽ‬
‫)اﻟﻒ( ‪) b ∨ a = a ∨ b‬ب( ‪b ∧ a = a ∧ b‬‬
‫‪ .3‬ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺷﺮﮐﺖ ﭘﺬﯾﺮي‬
‫)اﻟﻒ( ‪) a ∨ (b ∨ c ) = (a ∨ b ) ∨ c‬ب( ‪a ∧ (b ∧ c ) = (a ∧ b ) ∧ c‬‬
‫‪ .4‬ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺟﺬﺑﯽ‬
‫)اﻟﻒ( ‪) a ∨ (a ∧ b ) = a‬ب( ‪a ∧ (a ∨ b ) = a‬‬

‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ‪ L‬ﯾﮏ ﻣﺸﺒﮑﻪ ﺑﺎﺷﺪ اﻧﮕﺎه ﺑﺮاي ﻫﺮ ‪ a,b,c‬از ‪ L‬ﭼﻨﯿﻦ دارﯾﻢ‪:‬‬
‫‪.1‬اﮔﺮ ‪ a ≤ b‬اﻧﮕﺎه‬
‫)اﻟﻒ( ‪a ∨ b ≤ b ∨ c‬‬
‫)ب( ‪a ∧ b ≤ b ∧ c‬‬
‫‪ a ≤ c .2‬و ‪ b ≤ c‬اﮔﺮ و ﺗﻨﻬﺎ اﮔﺮ ‪a ∨ b ≤ c‬‬
‫‪ c ≤ a .3‬و ‪ c ≤ b‬اﮔﺮ و ﺗﻨﻬﺎ اﮔﺮ ‪c ≤ a ∧ b‬‬
‫‪ .4‬اﮔﺮ ‪ a ≤ b‬و ‪ c ≤ d‬اﻧﮕﺎه‬
‫)اﻟﻒ( ‪a ∨ c ≤ b ∨ d‬‬
‫)ب( ‪a ∧ c ≤ b ∧ d‬‬

‫‪۶‬‬
 ‫ﻣﺸﺒﮑﻪ ﻫﺎي وﯾﮋه ‪:‬‬
‫• ﻣﺸﺒﮑﻪ ‪ L‬را ﻣﺤﺪود ﮔﻮﺋﯿﻢ ﻫﺮ ﮔﺎه داراي ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻋﻀﻮ ‪ I‬و ﮐﻮﭼﮑﺘﺮﯾﻦ ﻋﻀﻮ ‪ O‬ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﯾﮏ ﻣﺸﺒﮑﻪ ﻣﺘﻨﺎﻫﯽ ﺑﺎﺷﺪ در اﯾﻦ ﺻﻮرت ‪ L‬ﻣﺤﺪود اﺳﺖ‬ ‫} ‪L = {a 1 , a 2 ,...a n‬‬ ‫• ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ‬
‫• ﻣﺸﺒﮑﻪ ‪ L‬را ﭘﺨﺸﭙﺬﯾﺮ ﮔﻮﺋﯿﻢ ﻫﺮ ﮔﺎه ﺑﻪ ازاي ﻫﺮ ‪ a,b,c‬از ‪ L‬رواﺑﻂ زﯾﺮ ﺑﺮ ﻗﺮار ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫)اﻟﻒ( ) ‪a ∧ (b ∨ c ) = (a ∧ b) ∨ (a ∧ c‬‬
‫)ب( ) ‪a ∨ (b ∧ c ) = (a ∨ b ) ∧ (a ∨ c‬‬

‫اﮔﺮ ‪ L‬ﭘﺨﺶ ﭘﺬﯾﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ ان را ﭘﺨﺶ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﻣﯿﻨﺎﻣﯿﻢ‪.‬‬

‫ﻣﺸﺒﮑﻪ ‪ L‬ﭘﺨﺶ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ اﮔﺮ و ﺗﻨﻬﺎ اﮔﺮ ﺷﺎﻣﻞ زﯾﺮ ﻣﺸﺒﮑﻬﺎي ﯾﮑﺮﯾﺨﺖ ﺑﺎ ﯾﮑـﯽ از ﻣـﺸﺒﮑﻪ ﻫـﺎي اﺷـﮑﺎل زﯾـﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ‪ L‬ﯾﮏ ﻣﺸﺒﮑﻪ ﻣﺤﺪود داراي ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻋﻀﻮ ‪ I‬و ﮐﻮﭼﮑﺘﺮﯾﻦ ﻋﻀﻮ ‪ O‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻓﺮض ﮐﻨﯿـﺪ ﮐـﻪ‬
‫‪ . a ∈ L‬ﻋﻨﺼﺮ ‪ a ′ ∈ L‬را ﻣﺘﻤﻢ ‪ a‬ﮔﻮﺋﯿﻢ ﻫﺮ ﮔﺎه ‪ a ∧ a ′ = O‬و ‪ . a ∨ a ′ = I‬از اﯾـﻦ ﺗﻌﺮﯾـﻒ ﻣـﺸﺎﻫﺪه‬
‫ﻣﯿﺸﻮد ﮐﻪ ‪ I ′ = O‬و ‪. O′ = I‬‬

‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ‪ L‬ﯾﮏ ﻣﺸﺒﮑﻪ ﻣﺤﺪود و ﭘﺨﺶ ﭘﺬﯾﺮ ﺑﺎﺷﺪ اﮔﺮ ﯾﮏ ﻣﺘﻤﻢ ﺑﺮاي ﻋﻀﻮي وﺟـﻮد داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ در اﯾـﻦ‬
‫ﺻﻮرت اﯾﻦ ﻣﺘﻤﻢ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﺸﺒﮑﻪ ) ≤ ‪ (L,‬را ﻣﺘﻤﻢ دار ﮔﻮﺋﯿﻢ ﻫﺮ ﮔﺎه ﻣﺤﺪود ﺑﻮده و ﻫﺮ ﻋﻀﻮ ان ﻣﺘﻤﻢ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺟﺒﺮ ﺑﻮل ‪:‬‬

‫ﻗﺒﻼ دﯾﺪﯾﻢ ﮐﻪ اﮔﺮ ‪ S‬ﯾﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ دﻟﺨﻮاه و ) ‪ L = P (S‬ﺑﺎﺷـﺪ اﻧﮕـﺎه ) ⊆ ‪ (L,‬ﯾـﮏ ﻣـﺸﺒﮑﻪ اﺳـﺖ اﯾـﻦ ﻣـﺸﺒﮑﻪ‬
‫داراي وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﺸﺒﮑﻪ در ﺣﺎﻟﺖ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻓﺎﻗﺪ اﻧﻬﺎﺳﺖ‪.‬ﺑـﻪ ﻫﻤـﯿﻦ دﻟﯿـﻞ اﯾـﻦ ﻧـﻮع‬
‫ﻣﺸﺒﮑﻪ ﻫﺎ ﺑﺮاي ﮐﺎرﮐﺮدن ﺑﺴﯿﺎر ﺳﺎده ﺑﻮده و ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ را در ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﯾﻔﺎ ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٧‬‬
‫اﮔﺮ } ‪ S1 = {x1 , x2 ,..., xn‬و } ‪ S2 = {y1 , y2 ..., yn‬دو ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ دﻟﺨﻮاه و ﻣﺘﻨﺎﻫﯽ ﺑﺎ ‪ n‬ﻋﻨﺼﺮ ﺑﺎﺷـﻨﺪ در اﯾـﻦ‬
‫ﺻﻮرت ﻣﺸﺒﮑﻪ ﻫﺎي ) ⊆ ‪ (P (S1 ),‬و ) ⊆ ‪ (P (S2 ),‬ﯾﮑﺮﯾﺨﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﮑﺘﻪ ‪ :‬ﺑﺮاي ﻫـﺮ …‪ n=0,1,2,‬ﻓﻘـﻂ ﯾـﮏ ﻧـﻮع ﻣـﺸﺒﮑﻪ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ) ⊆ ‪ (P (S ),‬وﺟـﻮد دارد اﯾـﻦ ﻣـﺸﺒﮑﻪ‬
‫ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﻋﻨﺎﺻﺮ ‪ S‬ﺑﻮده و ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ‪ n‬ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد‪ .‬ﺗﻌﺪاد ﻋﻨﺎﺻﺮ اﯾﻦ ﻣﺸﺒﮑﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 2 n‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪Bn‬‬ ‫ﯾﮏ ﻣﺸﺒﮑﻪ ﻣﺘﻨﺎﻫﯽ را ﺟﺒﺮ ﺑﻮل ﮔﻮﺋﯿﻢ ﻫﺮ ﮔﺎه ﺑﻪ ازاي ﯾﮏ ﻋﺪد ﺻﺤﯿﺢ و ﻣﺜﺒﺖ ‪ n‬ﯾﮑﺮﯾﺨﺖ ﺑﺎ‬

‫ﻗﺎﻋﺪه ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ ﺑﺮاي ﺟﺒﺮ ﺑﻮل‬

‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ) ≤ ‪ (L,‬ﯾﮏ ﺟﺒﺮ ﺑـﻮل ‪ z,y,x‬ﺳـﻪ ﻋـﻀﻮ دﻟﺨـﻮاه از ان و ‪ I‬و‪ O‬ﻧﯿـﺰ ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﯿـﺐ ﺑﺰرﮔﺘـﺮﯾﻦ و‬
‫ﮐﻮﭼﮑﺘﺮﯾﻦ ﻋﻀﻮ ان ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﯿﺰ ﻓﺮض ﮐﻨﺒﺪ ‪ A , B, C‬ﺳﻪ زﯾﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ دﻟﺨـﻮاه از ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ‪ S‬و ﺑـﻪ ﻋﺒـﺎرﺗﯽ‬
‫دﯾﮕﺮ ﺳﻪ ﻋﻀﻮ از ) ⊆ ‪ (P (S ),‬ﺑﺎﺷﻨﺪ در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﻫﺮ وﯾﮋﮔﯽ ﺑﺮاي ﻋﻨﺎﺻﺮ دﻟﺨﻮاه از ) ⊆ ‪ (P (S ),‬را ﻣﯿﺘﻮان ﺑﺎ‬
‫ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮐﺮدن ∨ ﺑﻪ ﺟﺎي ∪ و ∧ ﺑﻪ ﺟﺎي ∩ و ≤ ﺑﻪ ﺟﺎي ⊆ ﻋﯿﻨﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن وﯾﮋﮔﯽ ﺑـﺮاي ﻋﻨﺎﺻـﺮ دﻟﺨـﻮاه‬
‫از ) ≤ ‪ (L,‬ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮐﺮد‪.‬‬
‫ﺟﺪول ﺻﻔﺤﻪ ي ‪ 158‬ﮐﺘﺎب درﺳﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﻮد‬

‫ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻋﺪد ﺻﺤﯿﺢ ‪ Bn , n ≥ 1‬ﻣﺴﺎوي ﺑﺎ ‪ n‬ﺑﺎر ﺣﺎﺻﻞ ﺿـﺮب ‪ B‬در ﺧـﻮدش اﺳـﺖ ﮐـﻪ در ان ﺗﺮﺗﯿـﺐ‬
‫ﺟﺰﺋﯽ در ‪ n) B × B × ... × B‬ﺑﺎر( ﻫﻤﺎن ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺰﺋﯽ ﺣﺎﺻﻠﻀﺮب اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺗﻮاﺑﻊ و ﭼﻨﺪ ﺟﻤﻠﻪ اي ﻫﺎي ﺑﻮﻟﯽ‪:‬‬

‫)ﺗــﺎﺑﻊ ﺑــﻮﻟﯽ( ﺗــﺎﺑﻊ ‪ f : Bn → B‬را ﮐــﻪ داﻣﻨــﻪ ان ‪ Bn‬و ﺑــﺮد ان ﻣﺠﻤﻮﻋــﻪ }‪ B = {0,1‬اﺳــﺖ ﺗــﺎﺑﻊ ﺑــﻮﻟﯽ‬
‫ﻣﯿﻨﺎﻣﯿﻢ‪.‬‬
‫)ﭼﻨﺪ ﺟﻤﻠﻪ اي ﻫﺎي )ﻋﺒﺎرات( ﺑﻮﻟﯽ(ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ } ‪ {x1 x2 ,..., xn‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ‪ n‬ﻣﺘﻐﯿـﺮ ﺑـﻮﻟﯽ ﺑﺎﺷـﺪ ﯾـﮏ‬
‫ﭼﻨﺪ ﺟﻤﻠﻪ اي ﺑﻮﻟﯽ ) ‪ P (x1 , x2 ,..., xn‬روي ﻣﺘﻐﯿﺮ ‪ n‬ﺑﻮﻟﯽ ‪ x1 , x2 ,..., xn‬ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﺑﺎزﮔـﺸﺘﯽ زﯾـﺮ ﺗﻌﺮﯾـﻒ‬
‫ﻣﯿﺸﻮد ‪:‬‬
‫‪ x1 , x2 ,..., xn .1‬ﭼﻨﺪ ﺟﻤﻠﻪ اي ﻫﺎي ﺑﻮﻟﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪.2‬ﻧﻤﺎدﻫﺎي ‪ 0‬و‪ 1‬ﭼﻨﺪ ﺟﻤﻠﻪ اي ﻫﺎي ﺑﻮﻟﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪.3‬اﮔــﺮ ) ‪ P (x1 , x2 ,..., xn‬و ) ‪ Q(x1 , x2 ,..., xn‬دو ﭼﻨــﺪ ﺟﻤﻠــﻪ اي ﺑ ـﻮﻟﯽ ﺑﺎﺷــﻨﺪ در اﯾــﻦ ﺻــﻮرت ﻋﺒــﺎرات‬
‫) ) ‪ ( P (x1 , x2 ,..., xn ) \/ Q(x1 , x2 ,..., xn‬و) ) ‪ ( P (x1 , x2 ,..., xn ) /\ Q(x1 , x2 ,..., xn‬ﻧﯿﺰ ﭼﻨﺪ ﺟﻤﻠـﻪ اي‬
‫ﻫﺎي ﺑﻮﻟﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٨‬‬
‫‪.4‬اﮔﺮ ) ‪ P (x1 , x2 ,..., xn‬ﯾﮏ ﭼﻨﺪ ﺟﻤﻠﻪ اي ﺑﻮﻟﯽ اﺳـﺖ اﻧﮕـﺎه ‪ ( P (x1 , x2 ,..., xn ))′‬ﻧﯿـﺰ ﯾـﮏ ﭼﻨـﺪ ﺟﻤﻠـﻪ اي‬
‫ﺑﻮﻟﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪.5‬ﻫﯿﭻ ﭼﻨﺪ ﺟﻤﻠﻪ اي ﺑﻮﻟﯽ دﯾﮕﺮي روي ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﺑﻮﻟﯽ ‪ x1 , x2 ,..., xn‬ﻏﯿﺮ از ﭼﻨﺪ ﺟﻤﻠـﻪ اي ﻫـﺎي ﺣﺎﺻـﻞ از‬
‫اﻋﻤﺎل ﭼﻬﺎر ﮔﺎﻧﻪ ﻓﻮق وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬
‫اﮔﺮ ‪ f : Bn → B‬اﻧﮕﺎه ) ‪ S ( f‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯿﮑﻨﯿﻢ‪:‬‬
‫}‪S ( f ) = {b ∈ Bn | f (b ) = 1‬‬

‫از ﻗﻀﯿﻪ ﺑﺎﻻ ﻧﺘﯿﺠﻪ زﯾﺮ را ﻣﯿﮕﯿﺮﯾﻢ‪:‬‬

‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ‪ f , f1 , f 2‬ﺳﻪ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﻮﻟﯽ از ‪ Bn‬ﺑﻪ ‪ B‬ﺑﺎﺷﻨﺪ در اﯾﻦ ﺻﻮرت‬
‫)اﻟﻒ(اﮔﺮ ) ‪ S ( f ) = S ( f1 ) ∪ S( f 2‬اﻧﮕﺎه ﺑﻪ ازاي ﻫﻤﻪ ‪. f (b) = f1 (b) ∨ f 2 (b) , b ∈ Bn‬‬
‫)ب(اﮔﺮ ) ‪ S ( f ) = S ( f1 ) ∩ S( f 2‬اﻧﮕﺎه ﺑﻪ ازاي ﻫﻤﻪ ‪f (b ) = f1 (b ) ∧ f 2 (b ) , b ∈ Bn‬‬

‫را ﻣﯿﺘﻮان ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﯾﮏ ﻋﺒﺎرت ﺑﻮﻟﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﺮد‪.‬‬ ‫‪f : Bn → B‬‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ ‪ :‬ﻫﺮ ﺗﺎﺑﻊ‬

‫ﺗﻌﺎرﯾﻒ‪:‬‬
‫ﻟﯿﺘﺮال ‪ :‬ﯾﮏ ﻟﯿﺘﺮال ﯾﮏ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﻮﻟﯽ و ﯾﺎ ﻣﺘﻤﻢ ان اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﺳـﺖ ﮐـﻪ در‬ ‫‪x1 ∧ x2 ∧ ... ∧ xn‬‬ ‫ﮐﻤﯿﻨﻪ ‪ :‬ﯾﮏ ﺟﻤﻠﻪ ﮐﻤﯿﻨﻪ روي ‪ n‬ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﻮﻟﯽ ‪ x1 , x2 ,..., xn‬ﻋﺒﺎرت ﺑـﻮﻟﯽ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪xi′‬‬ ‫ان ﻫﺮ ﻟﯿﺘﺮال ‪ 1 ≤ i ≤ n , xi‬ﯾﺎ ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﻮﻟﯽ ‪ xi‬و ﯾﺎ ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﺘﻤﻢ ان ﯾﻌﻨﯽ‬

‫ﺑﮏ ﻋﺒﺎرت ﺑﻮﻟﯽ روي ‪ n‬ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﻮﻟﯽ ‪ x1 , x2 ,..., xn‬را ﯾﮏ ﺷﮑﻞ ﻧﺮﻣﺎل ﻓﺼﻠﯽ ﯾﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر اﺧﺘﺼﺎر ‪ dnf‬ﮔـﻮﺋﯿﻢ‬
‫ﻫﺮ ﮔﺎه ﺑﻪ ﺻﻮرت وﺳﺖ ﻫﺎﺋﯽ از ﺟﻤﻼت ﮐﻤﯿﻨﻪ روي ‪ n‬ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﻮﻟﯽ ﻣﺰﺑﻮر ﺑﯿﺎن ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﯿﺎن ﯾﮏ ﻋﺒﺎرت ﺑﻮﻟﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮏ ‪ dnf‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﻮاص ﺟﺒﺮ ﺑﻮل ‪:‬‬
‫در ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺳﺎده ﮐﺮدن ﻣﺪارﻫﺎ ﻗﻮاﻧﯿﻦ دﻣﻮرﮔﺎن و ﺑﺨﺸﭙﺬﯾﺮي ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻔﯿﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬

‫‪٩‬‬
 ‫ﻣﺜﺎل‪:‬ﻋﺒﺎرت ﺑﻮﻟﯽ )‪ x ∧ ( y ∨ z′‬را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮏ ‪ dnf‬ﺑﯿﺎن ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫))‪(x ∧ y ∨ (x ∧ z′‬‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺎﻧﻮن ﭘﺨﺸﭙﺬﯾﺮي ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﯿﺸﻮد‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ‪ w ∧ I = w‬و ‪ w ∨ w′ = I‬ﻟﺬا‬
‫= ])‪[(x ∧ y) ∧ (z ∨ z′)] ∨ [(x ∧ z′) ∧ ( y ∨ y′‬‬
‫= ])‪[(x ∧ y ∧ z) ∨ (x ∧ y ∧ z′)] ∨ [(x ∧ z′ ∧ y) ∨ (x ∧ z′ ∧ y′‬‬
‫)‪(x ∧ y ∧ ) ∨ (x ∧ y ∧ z′) ∨ (x ∧ z′ ∧ y) ∨ (x ∧ y′ ∧ z′‬‬
‫و ﺑــﺎ‬
‫ﺗﻮﺟــﻪ ﺑــﻪ‬
‫ﻗــــــــــــــــــــﺎﻧﻮن ﺧــــــــــــــــــــﻮد ﺗــــــــــــــــــــﻮاﻧﯽ‬
‫دارﯾﻢ )‪(x ∧ y ∧ z) ∨ (x ∧ y ∧ z′) ∨ (x ∧ y′ ∧ z′‬‬

‫دو ﻋﺒﺎرت ﺑﻮﻟﯽ را ﻫﻢ ارز ﻣﯿﮕﻮﺋﯿﻢ اﮔﺮ ﻫﺮ دو ﻧﻤﺎﯾﺶ دﻫﻨﺪه ﺗﺎﺑﻊ ﺑﻮﻟﯽ ﯾﮑﺴﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ دو ﻋﺒﺎرت ﺑـﻮﻟﯽ‬
‫ﻫﻢ ارز ﻫﺴﺘﻨﺪ اﮔﺮ و ﺗﻨﻬﺎ اﮔﺮ داراي ﯾﮏ ‪ dnf‬ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻘﺸﻪ ﮐﺎرﻧﻮ‬

‫اﻟﻒ ( ﺑﺮرﺳﯽ ﺣﺎﻟﺖ ‪n = 2‬‬

‫دراﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ‪ f ،‬ﯾﮏ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﻮﻟﯽ از دو ﻣﺘﻐﯿﺮ ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ‪ x‬و ‪ y‬اﺳﺖ‪ .‬ﺷﮑﻞ زﯾﺮ ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ‪ 2 × 2‬را ﻧﺸﺎن ﻣـﯽ‬
‫دﻫﺪ ﮐﻪ ﻫﺮﮐﺪام از ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎي آن ﺣﺎوي ﯾﮏ ﻋﻨﺼﺮ ‪ b‬از ‪ B2‬اﺳﺖ‪ .‬در ﺷﮑﻞ‪ ،‬ﻫﺮﮐـﺪام از اﯾـﻦ ‪ b‬ﻫـﺎ را ﺑـﺎ‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ي ﮐﻤﯿﻨﻪ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮐﺮده اﯾﻢ‪ .‬ﺑﺮﭼﺴﺐ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ در اﯾﻦ ﺷﮑﻞ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ارﺟﺎع ﺑﻮده و از اﯾـﻦ ﺑـﻪ‬
‫ﺑﻌﺪ از ﻧﻮﺷﺘﻦ آﻧﻬﺎ ﺧﻮدداري ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬اﻣﺎ ﻓﺮض ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺟﺎي آﻧﻬﺎ را ﺑـﻪ ﺧـﺎﻃﺮ ﺑـﺴﭙﺎرد‪.‬‬
‫در ﺷﮑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﺘﻐﯿﺮ ‪ x′‬در ﻫﺮ دو ﺧﺎﻧﻪ ي ﺳﻄﺮ اول ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﺮﯾﻖ ﻣـﺸﺎﺑﻪ ﻣﺘﻐﯿـﺮ‬
‫‪ x‬در ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﻄﺮ دوم ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ اﯾﻦ دو ﺳﻄﺮ را ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿـﺐ ﺑـﺎ ‪ x′‬و ‪x‬‬
‫ﺑﺮﭼﺴﺐ زده اﯾﻢ‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر ﺑﺮاي دو ﺳﺘﻮن ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪. y‬‬

‫‪١٠‬‬
‫ﻧﮑﺘﻪ ‪ :‬وﻗﺘﯽ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﻮﻟﯽ ‪ f : B2 → B‬دﻗﯿﻘﺎ ﯾـﮏ ﺳـﻄﺮ و ﯾـﺎ ﯾـﮏ ﺳـﺘﻮن را ﭘـﺮ ﮐـﺮده ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ ،‬در اﯾـﻦ‬
‫ﺻﻮرت ﺑﺮﭼﺴﺐ آن ﺳﻄﺮ و ﯾﺎ ﺳﺘﻮن ﻫﻢ ارز ﺑﺎ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﻮﻟﯽ ‪ f‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬اﻟﺒﺘﻪ اﮔﺮ ﻣﻘﺪار ﯾﮏ ﺗﺎﺑﻊ ‪ f‬ﻓﻘﻂ ﯾـﮏ‬
‫ﺧﺎﻧﻪ از ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ را ﭘﺮ ﮐﻨﺪ‪ ،‬در اﯾﻦ ﺻﻮرت ‪ f‬ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ي ﺟﻤﻠﻪ ي ﮐﻤﯿﻨﻪ ي ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﯽ ﺗﻮان ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻧﻮاﺣﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻘﺪار ﯾﮏ ﺑﺮاي ﺗﺎﺑﻊ ‪ f‬ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ‪ ،‬ﺑـﻪ ﻫﻤـﺎن اﻧـﺪازه ﻋﺒـﺎرت‬
‫ﺑﻮﻟﯽ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﺑﺎ ‪ f‬ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ب( ﺣﺎﻟﺖ ‪n = 3‬‬

‫در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺎﺑﻊ ﺑﻮﻟﯽ ‪ f‬از ‪ B3‬ﺑﻪ ‪ B‬ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮ اﯾﻦ ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ‪ f‬ﺗـﺎﺑﻌﯽ از ﻣﺘﻐﯿﺮﻫـﺎي‬
‫ﺑﻮﻟﯽ ‪ z ، y ، x‬اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻘﺸﻪ ﮐﺎرﻧﻮ در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑـﻪ وﺳـﯿﻠﻪ ي ﯾـﮏ ﻣـﺎﺗﺮﯾﺲ ‪ 2 × 4‬ﻧﻤـﺎﯾﺶ داده ﻣـﯽ‬
‫ﺷﻮد‪ .‬ﺟﺪوﻟﻬﺎي زﯾﺮ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ اﻟﻒ و ب ﻋﻨﺼﺮ ‪ B3‬و ﺟﻤﻼت ﮐﻤﯿﻨﻪ ﻣﺘﻨـﺎﻇﺮ ﺑـﺎ آﻧﻬـﺎ را در داﺧـﻞ ﺧﺎﻧـﻪ ﻫـﺎي‬
‫ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫را ﻣـﯽ ﺗـﻮاﻧﯿﻢ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت اﺟﺘﻤـﺎﻋﯽ از ﻧـﻮاﺣﯽ ﻣـﺴﺘﻄﯿﻞ ﺷـﮑﻞ‬ ‫‪f : B3 → B‬‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ ‪ :‬ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﯾﮏ ﺗﺎﺑﻊ ﺑـﻮﻟﯽ‬
‫ﺑﻨﻮﯾﺴﯿﻢ‪.‬‬

‫ج( ﺣﺎﻟﺖ ‪n = 4‬‬

‫در اﯾﻨﺠﺎ ‪،‬ﺗﻮاﺑﻊ ﺑﻮﻟﯽ از ‪ B4‬ﺑﻪ ‪ B‬ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ‪ 4‬ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻣﺜﻞ ‪ z ، y ، x‬و ‪ w‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﺟﺪول زﯾﺮ ﺗﻮزﯾﻊ ورودي ﻫﺎ و ﺑﺮﭼﺴﺐ ﻣﺴﺘﻄﯿﻞ ﻫﺎي ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ‪ ،‬ﺑﺮاي ﭼﻨﯿﻦ ﺗﻮاﺑﻌﯽ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻓﺮض ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺘﻮن اول و آﺧﺮ و ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﺳﻄﺮ اول و آﺧﺮ ﻣﺠﺎور ﻫﻢ ﻫـﺴﺘﻨﺪ‪ .‬در‬
‫اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺟﺴﺘﺠﻮي ﻣﺴﺘﻄﯿﻠﻬﺎﯾﯽ ﺑﻪ اﺑﻌﺎد ﺗﻮاﻧﯽ از دو ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﺑﻮد)‪.(1،2،4‬‬

‫‪١١‬‬