2

2. Co wiesz o polu elektrycznym.
W przyrodzie występują dwa rodzaje ładunków elektrycznych: dodatnie i ujemne. Ładunki

jednoimienne (tego samego znaku) odpychają się, ładunki różnoimienne (dodatni i ujemny)
przyciągają się. Ładunek pojedynczego elektronu (e) jest ładunkiem elementarnym, zaś
dowolny ładunek jest całkowitą wielokrotnością ładunku elementarnego e = -1,602 ・ 10 –19
C
. Jednostką ładunku w układzie SI jest 1 kulomb (1C).
Zasada zachowania ładunku – W układzie ciał izolowanych elektrycznie od wszystkich
innych ciał, ładunek może być przemieszczony z jednego ciała do drugiego, ale jego
całkowita wartość nie może ulec zmianie. Jeżeli ciało nie jest naelektryzowane (nie
naładowane, elektrycznie obojętne), to ilość ładunków dodatnich jest w nim równa ilości
ładunków ujemnych. Naelektryzowanie ciała polega na wprowadzeniu dodatkowego,
niezrównoważonego ładunku lub odebraniu od ciała tak, aby równowaga została zachwiana.
Sposoby elektryzowania ciał:
a) przez pocieranie;
b) przez dotyk ciała obojętnego ciałem naelektryzowanym;
c) przez indukcję (wpływ).
Prawo Coulomba – Wszystkie ciała naelektryzowane oddziałują na siebie wzajemnie.
Siła wzajemnego oddziaływania dwu małych naelektryzowanych kulek jest wprost
proporcjonalna do iloczynu wartości ich ładunków i odwrotnie proporcjonalna do kwadratu
odległości między ich środkami. Wartość tej siły zależy także od ośrodka, w ktorym znajdują
się oddziałujące kulki.

F – siła kulombowska; q1, 2 – ładunki obu kulek; r – odległość między środkami kulek; k –
stały współczynnik charakteryzujący ośrodek. Współczynnik k można wyrazić jako: k=1/4πε
gdzie: ε − przenikalność elektryczna ośrodka. Dla próżni: ε=8,9 * 10 ^-12 [C^2/Nm^2]
Pole elektrostatyczne – Polem elektrostatycznym nazywamy przestrzeń, w której każdy
ładunek elektryczny działa siła elektrostatyczna. Pole to jest polem źródłowym wytwarzanym
przez ładunki elektryczne.
Ładunek próbny – Ładunkiem próbnym nazywamy niewielki ładunek dodatni, na który w
polu działa siła, ale który sam nie zmienia własności pola.
Linie sił pola elektrostatycznego – Liniami sił pola elektrostatycznego nazywamy tory, po
których poruszałby się w nim pod działaniem sił elektrycznych ładunek próbny, a kierunek
jego ruchu wyznaczałby zwrot linii sił pola. Linie sił pola elektrostatycznego są styczne do
kierunków działania sił elektrycznych na dodatni ładunek elektryczny.
Natężenie pola elektrostatycznego (cecha pola) – Natężeniem pola elektrostatycznego w
danym punkcie nazywamy stosunek siły elektrycznej działającej na umieszczony w tym
punkcie ładunek próbny do wartości tego ładunku. E = F/q E – wektor natężenia pola
elektrostatycznego (styczny do linii pola, o zwrocie zgodnym z nimi); F – siła elektryczna; q
– ładunek. Natężenie pola elektrostatycznego w danym punkcie jest równe 1N/C, gdy na
ładunek 1C umieszczony w punkcie działa siła 1N. Dla źródeł pola o symetrii kulistej
(ładunki punktowe, naelektryzowane kule o niewielkim promieniu – pole centralne) wartość
wektora natężenia pola można obliczyć ze wzoru: E = k Q/r^2
Strumień indukcji pola elektrostatycznego – Strumieniem indukcji pola elektrostatycznego
przechodzącym przez powierzchnię S nazywamy wyrażenie: Φ = D.... S = DS cosα(D, S)
Φ – strumień indukcji pola elektrostatycznego (jednostką jest C); D – wektor indukcji pola
elektrostatycznego; S – wektor powierzchni (jego wartość jest równa polu powierzchni S,
kierunek jest prostopadły do tej powierzchni, zwrot przyjmuje się na zasadzie umowy – na
zewnątrz powierzchni zamkniętej). Aby obliczyć strumień Φ przez powierzchnię S należy
zsumować wszystkie elementarne strumienie dΦ przenikające powierzchnie S. Wobec tego
strumień Φ przez daną powierzchnię S nazywamy całkę powierzchniową : ΦE,S = ∫s E dS
∫
Prawo Gaussa brzmi: strumień natężenia pola elektrycznego przez dowolną powierzchnię
zamkniętą równa się iloczynowi całkowitego ładunku zamkniętego w tej powierzchni przez
eoer. q/eoer
Stosujemy do: Obliczenia pola elektrycznego ładunku punktowego (co pozwoli nam na
wyznaczenie wzoru na silę Coulomba) i Wyznaczania natężeń pól elektrycznych
nieskończenie długich przewodników.

2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

2

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

2. Co wiesz o polu elektrycznym.

W przyrodzie występują dwa rodzaje ładunków elektrycznych: dodatnie i ujemne. Ładunki

się oddziałujące kulki.

You might also like