Podstawy Psychopatologii WYKŁAD

PODSTAWY PSYCHOPATOLOGII WYKŁAD
Dr. I. Stankowska- Mazur
____________________________________________________________________________________
24.02.2020 I WYKŁAD--- FILM
______________________________________________________________________________________
2.03.2020 II WYKŁAD
1) Psychopatologia
a) Dziedzina nauk stosowanych i badań klinicznych

b) Przedmiot zainteresowań: zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania, występujące u
człowieka w postaci pojedynczych objawów i zespołów zaburzeń
c) Psychopatologia buduje kolejne systemy klasyfikacyjne zaburzeń psychicznych (ICD 10, DSM 5)
oraz wieloczynnikowe integracyjne modele patogenezy
2) Przedmiot Psychopatologii
Przedmiotem badań psychopatologii jest:
a) Tworzenie przesłane teoretycznych, czy empirycznych do wyodrębniania tego , co jest normalne i

zdrowe od tego co nienormalne/zaburzone
b) Wypracowanie takich podstaw i narzędzi postępowania diagnostycznego, które umożliwiają
osiągnięcie tego celu.
3) Norma
a) Pojęcie ,,Norma’’ jest jedynie konstruktem naukowym, czyli sposobem spostrzegania konstruowania i
interpretowania, zdarzeń, które wyznaczają granice ,, normalnych’’ i patologicznych zachowań
b) Abstrakcyjność pojęcia ,,norma’’ wynika z faktu trudności w ustaleniu uniwersalnej definicji

,,normalności’’
c) Stworzenie normy korzystanej dla wszystkich i akceptowalnej przez wszystkich jest bardzo trudne,
ponieważ normy stosowane schematycznie, nie zawsze okazują się adekwatne do danego czasu, czy też
sytuacji
4) Aspekty Diagnozy
a) Klasyfikacyjna- co to jest?
b) genetyczna- skąd się wzięło?
c) funkcjonalna- po co jest?
d) fazy rozwoju- na jakim etapie
e) prognostyczna- jak będzie?

f) różnicowa: I stopnia- pozwala odróżniać osoby z zaburzeniami od osób zdrowych, II stopnia- rozróżnić
osoby chore ze względu na rodzaj zaburzenia
5) Rodzaje Diagnozy
a) Nozologiczna ( ICD 10, DSM-V)
b) Funkcjonalna ( zaburzenie, wyjaśnienie, prognoza, terapia)
c) Interakcyjna ( protodiagnoza, badanie psychologiczne, negocjowanie diagnozy)
d) Etap Prediagnostyczny tj. biografia pacjenta, biografia pomagającego)
6) Elementy Diagnozy
a) życiorys psychologiczny,
b) stan zdrowia,
c) środowiskowe warunki rozwoju
d) rozwój fizyczny
e) bilans lateralny
f) badanie sprawności grafomotorycznej
g) badanie poziomu analizy i syntezy wzrokowej
h) badania poziomu analizy i syntezy słuchowej
i) badanie poziomu rozumowania operacyjnego
j) badanie poziomu wiadomości i umiejętności matematycznych
k) badanie umiejętności czytania
l) badanie umiejętności pisania
m) ocena rozwoju społeczno- emocjonalnego
7) Skutki diagnozy nozologicznej
a) relifikacja( traktowanie osoby żywej jako rzecz)
b) dostrzeganie choroby, a nie osoby
c) etykietowanie
d) pozorne wyjaśnianie
e) samospełniające się proroctwo
f) przeniesienie odpowiedzialności na formułującego diagnozę

8) Metody i techniki diagnostyczne
a) obserwacja
b) obserwacja i rozmowa
c) wywiad
d) testy psychologiczne
e) skale szacunkowe
f) analiza dokumentów
g) analiza wytworów
h) techniki projekcyjne
i) techniki socjometryczne
______________________________________________________________________________________
9.03.2020 III WYKŁAD
1) Norma i Normalność
a) Przez normę rozumie się realny lub idealny wzorzec właściwości człowieka (zw. Prototypem)
b) Ten wzorzec dotyczy osobowości, zachowania, lub przebiegu określonych zjawisk, tj. procesów
psychicznych, rozwoju jednostki, rodziny.
c) Normalność to przypisywanie osobie, grupie, instytucji właściwości kryteriów określonych wzorcem
2) Model statystyczny: najlepszym kryterium zdrowia jest norma statystyczna
3) Model społeczno- kulturowy; normalne jest zachowanie, które jest zgodne z normami społeczno-
kulturowymi (moralnymi, etycznymi, prawnymi, religijnymi)
4) Model teoretyczny: wzorzec idealny, do którego odnosi się dane jednostkowe
5) MODEL SPOŁECZNO-KULTUROWY
A) na definiowanie zdrowia , zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania mają środowisko społeczne i

okres historyczny
b) Społeczeństwo i grupy społeczne tworzą określone wzory i normy społeczne według których jednostka
powinna żyć oraz propagują wartości wskazujące na to, co jednostka powinna uznać za ważne i do czego
dążyć.
2) Elementy diagnozy
a) życiorys psychologiczny
b) stan zdrowia
c) środowiskowe i rodzinne warunki rozwoju
d) rozwój fizyczny
e) ocena rozwoju poznawczego
f) ocena rozwoju społeczno- emocjonalnego
3) Opis kliniczny
a) wygląd zewnętrzny ; ubranie, higiena, gestykulacja
b) zachowanie się i napęd psychoruchowy; podporządkowany, uległy, zbuntowany, agresywny, słaby

napęd, bezruch, podniecenie psychoruchowe, teatralność
c) zachowanie werbalne; intencja, modulacja, zaburzenia mowy, ekspresja mowy, mutyzm ( w tym
wybiorczy)
d) nastrój/afekt ; zobojętnienie, zubożenie, euforyczność, depresyjność, niepokój, lęk , niedostosowanie

emocji, chwiejność, poczucie winy/ krzywdy
e) świadomość; zmiany ilościowe, senność, zmiany jakościowe, zmęczenie, wypoczęcie
f) orientacja; w czasie/ przestrzeni, sytuacji, własnej osoby
g) postrzeganie; złudzenia, omamy, zaburzenia schematu ciała, zaburzenia percepcji ciała
h) pamięć; amnezja częściowa/ całkowita, luki, niepamięć wsteczna/ następcza
4) MODEL TEORETYCZNY
1) EWOLUCYJNY-- doktryna soma i psyche powstały na drodze ewolucji
a) Choroba: dysfunkcja psychiczna lub fizyczna, spowodowana niepowodzeniem konkretnych

mechanizmów wewnętrznych w sprawowaniu naturalnych funkcji w sprawowaniu naturalnych funkcji
przystosowawczych ,, przewidzianych przez naturę’’
b) kryteria wyróżniania dysfunkcji: szkodliwość/ cierpienie, jednostki/ społeczeństwa,
c) przedmiot badań; interakcja czynników genetycznych i środowiskowych w procesie ewolucji
d) pacjenta: przedmiot oddziaływania
2) EKOLOGICZNO-SYSTEMOWY---- doktryna helizm – hierarchia podsystemów ekosystemu
a) człowiek to hierarchicznie zorganizowany oraz funkcjonalnie i strukturalnie uporządkowany całościowy

podsystem, systemu społeczno- kulturowo-ekologicznego
b) zdrowie- zdolność jednostki do budowania ciągle nowej homeostazy ze zmieniającym się środowiskiem
c) choroba- zaburzenie równowagi funkcjonalnej, które daje początek procesowi zdrowienia, budowania
nowej homeostazy
d) przedmiot badań- ewolucja następujących po sobie etapów
zdrowie---- budowanie nowej równowagi
choroba----- jej burzenie i budowanie nowej równowagi

5) MODEL STATYSTYCZNY
a) normalne lub zdrowe jest to, co jest:
- przeciętne
- średnie LUB
- występujące u większości ludzi
c) W modelu tym nie rozstrzyga się jakie właściwości, cechy, zachowania lub przeżywania są istotne
i konieczne dla oszacowania stanu zdrowia, lecz wskazuje się JAKA WIELKOŚĆ ODCHYLENIA
zachowania od WARTOŚĆI PRZECIĘTNEJ W POPULACJI jest istotna dla zdefiniowania zaburzenia
6)
Obserwacje kliniczne i refleksje nad związkiem miedzy teorią i praktyką, interpretowane w kontekście
czterech paradygmatów o naturze człowieka doprowadziły do stworzenia
a) Modelu salutogenetyczngo – zbiór twierdzeń o psychologicznych źródłach oraz mechanizmach i

strukturze osobowości i PRZYSTOSOWAWCZYCH wzorcach zachowania)
b) Modelu patogenetycznego – zbiór twierdzeń o psychologicznych przyczynach i mechanizmach
zaburzeń psychicznych, powiązanych z zaburzeniami osobowości i NIEPRZYSTOWAWCZYMI
wzorcami zachowania)
7) Model patogenetyczny
a) W centrum znajdują się człowiek chory.

b) Normalnym stanem organizmu jest homeostaza (równowaga) lub dążenie do jej odzyskania po
jej chwilowym zachwianiu.
c) Opiera się na podziale na zdrowie i choroba (nie ma stanów pośrednich).
d) Koncentrując się na grupie osób chorych.
e) Skupia się na czynnikach powodujących zaburzenie homeostazy/wywołujących chorobę.
8) Model salutogenetyczny
a) Zakłada, że naturalnym stanem ludzkiego organizmu jest entropia (chaos).

b) Opiera się na kontinuum łączącym dwa bieguny: ZDROWIE i CHOROBĘ.
c) Model ten pozwala na całościowe spojrzenia na człowieka, a nie na wskazanie jedynie przyczyn
konkretnego stanu chorobowego.
d) Koncentruje się na zasobach, które pozwalają radzić sobie ze stresorami.
e) Nie traktuje życiowych stresów zawsze jako wrogów, ale dopuszcza możliwość wykorzystania ich
na korzyść jednostki, jeśli posiada ona odpowiednie zasoby.
f) Orientacja salutogenetyczna zainteresowana jest wszystkimi możliwymi źródłami zdrowia, a nie
jedynie czynnikami i mechanizmami wywołującymi chorobę.
g) Przedstawiciele orientacji salutogenetycznej zajmują się przede wszystkim tym co sprzyja
zachowaniu dobrego zdrowia, jak również tym, co pomaga poprawić stan zdrowia, w przypadku
gdy ten stan uległ pogorszeniu.
9) Model społeczno-kulturowy
a) Na definiowanie zdrowia, zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania mają środowisko

społeczne i okres historyczny.
b) Społeczeństwa i grupy społeczne tworzą określone wzory i normy społeczne,według których
jednostka powinna żyć oraz propagują wartości, wskazujące na to, co jednostka powinna uznać za
ważne i do czego dążyć.
Zdrowe jest to, co:
 powszechne i typowe dla danej społeczności oraz

 pozostaje w ścisłym związku z:
 przekazywanym z pokolenia na pokolenie dziedzictwem kulturowym,
 aktualnie wypracowanymi i propagowanymi wartościami,
 rolami społecznymi.
10) Model teoretyczny
 BIOMEDYCZNY
doktryna: dualizm somy i psyche
• zdrowie i choroba są kategoriami
rozłącznymi – nie ma stanów
pośrednich!
• przedmiot badań: CHOROBA
• negatywna koncepcja zdrowia:
zdrowie = brak objawów choroby
• pacjent: traktowany
przedmiotowo
 HOLISTYCZNO-FUNKCJONALNY
doktryna: holizm, tj. wpływ somyi psyche i odwrotnie

• źródła: podmiotowe i środowiskowe
czynniki ryzyka i zasoby
• przedmiot badań: procesy i
mechanizmy ZDROWIA
• pozytywna koncepcja zdrowia:
równoważenie zasobów
wewnętrznych i środowiskowych oraz
czynników ryzyka, tj. stresorów
• pacjent: traktowany podmiotowo,
świadomy, aktywny i zdolny do
współpracy na rzecz zdrowia

Podstawy Psychopatologii WYKŁAD

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Podstawy Psychopatologii WYKŁAD

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Podstawy Psychopatologii WYKŁAD

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PODSTAWY PSYCHOPATOLOGII WYKŁAD

Dr. I. Stankowska- Mazur

24.02.2020 I WYKŁAD--- FILM

a) Dziedzina nauk stosowanych i badań klinicznych

Przedmiotem badań psychopatologii jest:

a) Tworzenie przesłane teoretycznych, czy empirycznych do wyodrębniania tego , co jest normalne i

b) Abstrakcyjność pojęcia ,,norma’’ wynika z faktu trudności w ustaleniu uniwersalnej definicji

b) genetyczna- skąd się wzięło?

d) fazy rozwoju- na jakim etapie

e) prognostyczna- jak będzie?

a) Nozologiczna ( ICD 10, DSM-V)

b) Funkcjonalna ( zaburzenie, wyjaśnienie, prognoza, terapia)

c) Interakcyjna ( protodiagnoza, badanie psychologiczne, negocjowanie diagnozy)

d) Etap Prediagnostyczny tj. biografia pacjenta, biografia pomagającego)

c) środowiskowe warunki rozwoju

f) badanie sprawności grafomotorycznej

g) badanie poziomu analizy i syntezy wzrokowej

h) badania poziomu analizy i syntezy słuchowej

i) badanie poziomu rozumowania operacyjnego

j) badanie poziomu wiadomości i umiejętności matematycznych

k) badanie umiejętności czytania

l) badanie umiejętności pisania

m) ocena rozwoju społeczno- emocjonalnego

7) Skutki diagnozy nozologicznej

a) relifikacja( traktowanie osoby żywej jako rzecz)

b) dostrzeganie choroby, a nie osoby

e) samospełniające się proroctwo

f) przeniesienie odpowiedzialności na formułującego diagnozę

9.03.2020 III WYKŁAD

c) Normalność to przypisywanie osobie, grupie, instytucji właściwości kryteriów określonych wzorcem

2) Model statystyczny: najlepszym kryterium zdrowia jest norma statystyczna

4) Model teoretyczny: wzorzec idealny, do którego odnosi się dane jednostkowe

A) na definiowanie zdrowia , zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania mają środowisko społeczne i

c) środowiskowe i rodzinne warunki rozwoju

f) ocena rozwoju społeczno- emocjonalnego

a) wygląd zewnętrzny ; ubranie, higiena, gestykulacja

b) zachowanie się i napęd psychoruchowy; podporządkowany, uległy, zbuntowany, agresywny, słaby

d) nastrój/afekt ; zobojętnienie, zubożenie, euforyczność, depresyjność, niepokój, lęk , niedostosowanie

e) świadomość; zmiany ilościowe, senność, zmiany jakościowe, zmęczenie, wypoczęcie

f) orientacja; w czasie/ przestrzeni, sytuacji, własnej osoby

g) postrzeganie; złudzenia, omamy, zaburzenia schematu ciała, zaburzenia percepcji ciała

h) pamięć; amnezja częściowa/ całkowita, luki, niepamięć wsteczna/ następcza

1) EWOLUCYJNY-- doktryna soma i psyche powstały na drodze ewolucji

a) Choroba: dysfunkcja psychiczna lub fizyczna, spowodowana niepowodzeniem konkretnych

b) kryteria wyróżniania dysfunkcji: szkodliwość/ cierpienie, jednostki/ społeczeństwa,

c) przedmiot badań; interakcja czynników genetycznych i środowiskowych w procesie ewolucji

d) pacjenta: przedmiot oddziaływania

2) EKOLOGICZNO-SYSTEMOWY---- doktryna helizm – hierarchia podsystemów ekosystemu

a) człowiek to hierarchicznie zorganizowany oraz funkcjonalnie i strukturalnie uporządkowany całościowy

d) przedmiot badań- ewolucja następujących po sobie etapów

zdrowie---- budowanie nowej równowagi

choroba----- jej burzenie i budowanie nowej równowagi

a) normalne lub zdrowe jest to, co jest:

- występujące u większości ludzi

a) Modelu salutogenetyczngo – zbiór twierdzeń o psychologicznych źródłach oraz mechanizmach i

a) W centrum znajdują się człowiek chory.

a) Zakłada, że naturalnym stanem ludzkiego organizmu jest entropia (chaos).

a) Na definiowanie zdrowia, zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania mają środowisko

Zdrowe jest to, co: