Heydar Baba
Heydar Baba
Heydar Baba
http://Best4u.tk
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ﻧﺎم ﮐﻮﻫﻰ در زادﮔﺎه اﺳﺘﺎد ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﯿﻦ ﺑﻬﺠﺘﻰ ﺗﺒﺮﯾﺰى ﻣﻠﻘﺐ ﺑﻪ ﺷﻬﺮﯾﺎر اﺳﺖ .ﻣﻨﻈﻮﻣﮥ » ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎﯾﻪ ﺳﻼم «
ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﺎر در ﺳﺎل 1332ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ و از آن زﻣﺎن ﺗﺎ ﮐﻨﻮن ﺑﻪ زﺑﺎﻧﻬﺎى ﻣﺨﺘﻠﻔﻰ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ .ﻟﯿﮑﻦ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺑﻰ ﺑﺪﯾﻞ
آن ﺑﻪ ﺷﻌﺮ ﻣﻨﻈﻮم ﻓﺎرﺳﻰ ﺗﻮﺳﻂ دﮐﺘﺮ ﺑﻬﺮوز ﺛﺮوﺗﯿﺎن ﺷﺎﻫﮑﺎرى ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر اﺳﺖ .ﻣﺘﺮﺟﻢ در ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻫﺪف ﺧﻮد از اﻧﺠﺎم اﯾﻦ
ﮐﺎر ﺑﺴﯿﺎر دﺷﻮار ﻣﻰ ﮔﻮﯾﺪ » :زﯾﺒﺎﯾﻰ ﯾﮏ ﺷﻌﺮ در وزن و آﻫﻨﮓِ ﮐﻠﻤﺎتِ ﻫﻤﻨﺸﯿﻦ در ﯾﮏ ﺑﯿﺖ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ آواﻫﺎ از ﻧﻈﺮ
ﻧﺮﻣﻰ و درﺷﺘﻰ و ﺣﺘﻰ ﺑﺮداﺷﺖ و ﻓﺮوداﺷﺖِ ﺣﺮﮐﺎت ﻧﻬﺎده ﺷﺪه ﮐﻪ ذوق و اﺳﺘﻌﺪاد ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻫﻢ دوﺧﺘﻪ ،اﺳﺖ ﺗﺎ
ﺧﻮاﺳﺖ دل او را ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﻰ ﻣﺆﺛﺮ و دل اﻧﮕﯿﺰ ﺑﯿﺎن ﮐﻨﺪ .از ﻫﻤﯿﻦ روﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﺻﻮرتِ ﺷﻌﺮ زﯾﺒﺎﯾﻰ و
دﻟﺮﺑﺎﯾﻰ آن را ﭘﺮﯾﺸﺎن ﻣﻰ ﺳﺎزد ﺑﻰ آﻧﮑﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺧﯿﺎﻟﻰ ﯾﺎ ﻣﻌﻨﻰ آن ﻟﻄﻤﻪ اى ﺑﺰﻧﺪ « .ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل ﻣﺘﺮﺟﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪ
اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﺗﺮﺟﻤﻪ اى ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﮐﺎﻣﻞِ ﺑﺎر اﺣﺴﺎﺳﻰ و ﻣﻌﻨﻮى ﻣﻮﺟﻮد در اﯾﻦ اﺛﺮ ﻧﯿﺴﺖ .
ﻣﻨﺘﻘﺪان در ﺗﻮﺟﯿﻪ ﺗﺮﺟﻤﻪ زﯾﺒﺎى اﯾﺸﺎن اﯾﻦ ﻣﺜﻞ ﻓﺮاﻧﺴﻮى را ﻣﺘﺬﮐﺮ ﺷﺪه اﻧﺪ ﮐﻪ :ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺑﻪ زن ﻣﻰ ﻣﺎﻧﺪ اﮔﺮ وﻓﺎدار
ﺑﺎﺷﺪزﯾﺒﺎ ﻧﯿﺴﺖ واﮔﺮ زﯾﺒﺎ ﺑﺎﺷﺪ وﻓﺎدار ﻧﯿﺴﺖ.
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ﺳﻨﺪى زﻧﺪه اﺳﺖ ،و ﭘﺮده اى رﻧﮕﯿﻦ و ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ از زﻧﺪﮔﻰ در روﺳﺘﺎ را ﻧﺸﺎن ﻣﻰ دﻫﺪ .ﻣﻀﻤﻮن اﻏﻠﺐ
ﺑﻨﺪﻫﺎى آن ﺷﺎﯾﺴﺘﮥ ﺗﺮﺳﯿﻢ و ﻧﻘﺎﺷﻰ اﺳﺖ .زﯾﺮا از ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺟﺎﻧﺪار ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻣﻰ ﮔﯿﺮد .ﻗﻠﺐ ﭘﺎك و اﻧﺴﺎن دوﺳﺖِ ﺷﻬﺮﯾﺎر
١
ﺑﺮ ﺻﺤﻨﻪ ﻫﺎ ﻧﻮر ﻣﻰ رﯾﺰد و ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﺷﻌﺮش را ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺖ ﻫﺎى دور ﻣﻰ ﺑﺮد .ﻧﯿﻤﻰ از اﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮﻣﻪ ﻧﺎﻣﻨﺎﻣﻪ و ﯾﺎدواره
اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﻋﺮ در آن از ﺧﻮﯾﺸﺎن وآﺷﻨﺎﯾﺎن و ﻣﺮدم زادﮔﺎه ﺧﻮد و ﺣﺘﻰ ﭼﺸﻤﻪ ﻫﺎ و زﻣﯿﻨﻬﺎ و ﺻﺨﺮه ﻫﺎى اﻃﺮاف
ﺧﺸﮕﻨﺎب ﻧﺎم ﻣﻰ ﺑﺮد و ﻫﺮ ﯾﮏ را در ﺷﻌﺮ ﺧﻮد ﺟﺎوداﻧﮕﻰ ﻣﻰ ﺑﺨﺸﺪ .
)(1 )(1
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ﭼﻮ اﺑﺮ ﺷَﺨَﺪ ،ﻏُﺮّد آﺳﻤﺎن ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،اﯾﻠﺪﯾﺮﯾﻤﻼر ﺷﺎﺧﺎﻧﺪا
ﺳﯿﻼﺑﻬﺎى ﺗُﻨﺪ و ﺧﺮوﺷﺎن ﺷﻮد روان ﺳﺌﻠﻠﺮ ،ﺳﻮﻻر ،ﺷﺎﻗﻘﯿﻠﺪﯾﯿﻮب آﺧﺎﻧﺪا
ﺻﻒ ﺑﺴﺘﻪ دﺧﺘﺮان ﺑﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎﯾﺶ آن زﻣﺎن ﻗﯿﺰﻻر اوﻧﺎ ﺻﻒ ﺑﺎﻏﻠﯿﯿﻮب ﺑﺎﺧﺎﻧﺪا
ﺑﺮ ﺷﻮﮐﺖ و ﺗﺒﺎر ﺗﻮ ﺑﺎدا ﺳﻼم ﻣﻦ ﺳﻼم اوﻟﺴﻮن ﺷﻮﮐﺘﻮزه ،اﺋﻠﻮزه !
ﮔﺎﻫﻰ رود ﻣﮕﺮ ﺑﻪ زﺑﺎن ﺗﻮ ﻧﺎم ﻣﻦ ﻣﻨﯿﻢ دا ﺑﯿﺮ آدﯾﻢ ﮔﻠﺴﯿﻦ دﯾﻠﻮزه
)(2 )(2
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ﭼﻮ ﮐﺒﮏِ ﺗﻮ ﭘﺮّد ز روى ﺧﺎك ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﮐﻬﻠﯿﮏ ﻟﺮون اوﭼﺎﻧﺪا
ﺧﺮﮔﻮشِ زﯾﺮ ﺑﻮﺗﻪ ﮔُﺮﯾﺰد ﻫﺮاﺳﻨﺎك ﮐﻮل دﯾﺒﯿﻨﱠﻦ دوﺷﺎن ﻗﺎﻟﺨﻮب ،ﻗﺎﭼﺎﻧﺪا
ﺑﺎﻏﺖ ﺑﻪ ﮔُﻞ ﻧﺸﺴﺘﻪ و ﮔُﻞ ﮐﺮده ﺟﺎﻣﻪ ﭼﺎك ﺑﺎﺧﭽﺎﻻرون ﭼﯿﭽﮑﻠﻨﻮب ،آﭼﺎﻧﺪا
ﻣﻤﮑﻦ اﮔﺮ ﺷﻮد ز ﻣﻦِ ﺧﺴﺘﻪ ﯾﺎد ﮐﻦ ﺑﯿﺰدن ده ﺑﯿﺮ ﻣﻮﻣﮑﻮن اوﻟﺴﺎ ﯾﺎد اﺋﻠﻪ
دﻟﻬﺎى ﻏﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ،ﺑﺪان ﯾﺎد ﺷﺎد ﮐﻦ آﭼﯿﻠﻤﯿﺎن اورﮐﻠﺮى ﺷﺎد اﺋﻠﻪ
)(3 )(3
ﭼﻮن ﭼﺎرﺗﺎق را ﻓِﮑﻨَﺪ ﺑﺎد ﻧﻮﺑﻬﺎر ﺑﺎﯾﺮام ﯾﺌﻠﻰ ﭼﺎرداﺧﻼرى ﯾﯿﺨﺎﻧﺪا
ﻧﻮروزﮔُﻠﻰ و ﻗﺎرﭼﯿﭽﮕﻰ ﮔﺮدد آﺷﮑﺎر ﻧﻮروز ﮔﻮﻟﻰ ،ﻗﺎرﭼﯿﭽﮑﻰ ،ﭼﯿﺨﺎﻧﺪا
ﺑﻔﺸﺎرد اﺑﺮ ﭘﯿﺮﻫﻦ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻣﺮﻏﺰار آغ ﺑﻮﻟﻮﺗﻼر ﮐﺆﯾﻨﮑﻠﺮﯾﻦ ﺳﯿﺨﺎﻧﺪا
از ﻣﺎ ﻫﺮ آﻧﮑﻪ ﯾﺎد ﮐﻨﺪ ﺑﻰ ﮔﺰﻧﺪ ﺑﺎد ﺑﯿﺰدن ده ﺑﯿﺮ ﯾﺎد اﺋﻠﯿﯿﻪ ن ﺳﺎغ اوﻟﺴﻮن
ﮔﻮ :درد ﻣﺎ ﭼﻮ ﮐﻮه ﺑﺰرگ و ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺎد دردﻟﺮﯾﻤﯿﺰ ﻗﻮى دﯾﮑﻠﺴﯿﻦ ،داغ اوﻟﺴﻮن
)(4 )(4
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ﭼﻮ داغ ﮐﻨﺪ ﭘﺸﺘﺖ آﻓﺘﺎب ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﮔﻮن داﻟﻮوى داﻏﻼﺳﯿﻦ !
رﺧﺴﺎر ﺗﻮ ﺑﺨﻨﺪد و ﺟﻮﺷﺪ ز ﭼﺸﻤﻪ آب اوزون ﮔﻮﻟﺴﻮن ،ﺑﻮﻻﺧﻼرون آﻏﻼﺳﯿﻦ !
٢
ﯾﮏ دﺳﺘﻪ ﮔُﻞ ﺑﺒﻨﺪ ﺑﺮاى ﻣﻦِ ﺧﺮاب اوﺷﺎﺧﻼرون ﺑﯿﺮ دﺳﺘﻪ ﮔﻮل ﺑﺎﻏﻼﺳﯿﻦ !
ﺑﺴﭙﺎر ﺑﺎد را ﮐﻪ ﺑﯿﺎرد ﺑﻪ ﮐﻮى ﻣﻦ ﯾﺌﻞ ﮔﻠﻨﺪه ،وﺋﺮ ﮔﺘﯿﺮﺳﯿﻦ ﺑﻮﯾﺎﻧﺎ
ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺨﺖ روى ﻧﻤﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺳﻮى ﻣﻦ ﺑﻠﮑﻪ ﻣﻨﯿﻢ ﯾﺎﺗﻤﯿﺶ ﺑﺨﺘﯿﻢ اوﯾﺎﻧﺎ
)(5 )(5
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺳﺮ ﺗﻮ ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺎد ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﺳﻨﻮن اوزون آغ اوﻟﺴﻮن !
از ﺑﺎغ و ﭼﺸﻤﻪ داﻣﻦ ﺗﻮ ﻓﺮّه ﻣﻨﺪ ﺑﺎد دؤرت ﺑﯿﺮ ﯾﺎﻧﻮن ﺑﻮﻻغ اوﻟﺴﻮن ﺑﺎغ اوﻟﺴﻮن !
از ﺑﻌﺪِ ﻣﺎ وﺟﻮد ﺗﻮ دور از ﮔﺰﻧﺪ ﺑﺎد ﺑﯿﺰدن ﺳﻮرا ﺳﻨﻮن ﺑﺎﺷﻮن ﺳﺎغ اوﻟﺴﻮن !
دﻧﯿﺎ ﻫﻤﻪ ﻗﻀﺎ و ﻗﺪر ،ﻣﺮگ وﻣﯿﺮ ﺷﺪ دوﻧﯿﺎ ﻗﻀﻮ-ﻗﺪر ،اؤﻟﻮم-اﯾﺘﯿﻤﺪى
اﯾﻦ زال ﮐﻰ ز ﮐُﺸﺘﻦِ ﻓﺮزﻧﺪ ﺳﯿﺮ ﺷﺪ ؟ دوﻧﯿﺎ ﺑﻮﯾﻰ اوﻏﻮﻟﺴﻮزدى ،ﯾﺌﺘﯿﻤﺪى
)(6 )(6
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ز راه ﺗﻮ ﮐﺞ ﮔﺸﺖ راه ﻣﻦ ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﯾﻮﻟﻮم ﺳﻨﱠﻦ ﮐﺞ اوﻟﺪى
ﻋﻤﺮم ﮔﺬﺷﺖ و ﻣﺎﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﻮﯾﺖ ﻧﮕﺎه ﻣﻦ ﻋﺆﻣﺮوم ﮐﺌﭽﺪى ،ﮔﻠﻤﻤﻪ دﯾﻢ ،ﮔﺌﺞ اوﻟﺪى
دﯾﮕﺮ ﺧﺒﺮ ﻧﺸﺪ ﮐﻪ ﭼﻪ ﺷﺪ زادﮔﺎه ﻣﻦ ﻫﺌﭻ ﺑﯿﻠﻤﻪ دﯾﻢ ﮔﺆزﻟﻠﺮون ﻧﺌﺞ اوﻟﺪى
ﻫﯿﭽﻢ ﻧﻈﺮ ﺑﺮ اﯾﻦ رهِ ﭘﺮ ﭘﺮﭘﯿﭻ و ﺧﻢ ﻧﺒﻮد ﺑﯿﻠﻤﺰﯾﺪﯾﻢ دؤﻧﮕﻪ ﻟﺮ وار ،دؤﻧﻮم وار
ﻫﯿﭽﻢ ﺧﺒﺮ زﻣﺮگ و ز ﻫﺠﺮان و ﻏﻢ ﻧﺒﻮد اﯾﺘﮕﯿﻦ ﻟﯿﮏ وار ،آﯾﺮﯾﻠﯿﻖ وار ،اوﻟﻮم وار
)(7 )(7
ﺑﺮ ﺣﻖﱢ ﻣﺮدم اﺳﺖ ﺟﻮاﻧﻤﺮد را ﻧﻈﺮ ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،اﯾﮕﯿﺖ اَﻣﮏ اﯾﺘﯿﺮﻣﺰ
ﺟﺎى ﻓﺴﻮس ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻋﻤﺮ اﺳﺖ در ﮔﺬر ﻋﺆﻣﻮر ﮐﺌﭽﺮ ،اﻓﺴﻮس ﺑﺮَه ﺑﯿﺘﯿﺮﻣﺰ
ﻧﺎﻣﺮد ﻣﺮد ،ﻋﻤﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻰ ﺑﺮد ﻣﮕﺮ ! ﻧﺎﻣﺮد اوﻻن ﻋﺆﻣﺮى ﺑﺎﺷﺎ ﯾﺌﺘﯿﺮﻣﺰ
در ﻣﻬﺮ و در وﻓﺎ ،ﺑﻪ ﺧﺪا ،ﺟﺎوداﻧﻪ اﯾﻢ ﺑﯿﺰد ،واﻟﻼه ،اوﻧﻮﺗﻤﺎرﯾﻖ ﺳﯿﺰﻟﺮى
ﻣﺎ را ﺣﻼل ﮐﻦ ،ﮐﻪ ﻏﺮﯾﺐ آﺷﯿﺎﻧﻪ اﯾﻢ ﮔﺆرﻧﻤﺴﮏ ﺣﻼل اﺋﺪون ﺑﯿﺰﻟﺮى
)(8 )(8
ﻣﯿﺮاَژدر آن زﻣﺎن ﮐﻪ زﻧﺪ ﺑﺎﻧﮓِ دﻟﻨﺸﯿﻦ ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﻣﯿﺮاژدر ﺳﺴﻠﻨﻨﺪه
ﺷﻮر اﻓﮑﻨﺪ ﺑﻪ دﻫﮑﺪه ،ﻫﻨﮕﺎﻣﻪ در زﻣﯿﻦ ﮐَﻨﺪ اﯾﭽﯿﻨﻪ ﺳﺴﺪن -ﮐﻮﯾﺪن دوﺷﻨﺪه
از ﺑﻬﺮ ﺳﺎزِ رﺳﺘﻢِ ﻋﺎﺷﻖ ﺑﯿﺎ ﺑﺒﯿﻦ ﻋﺎﺷﯿﻖ رﺳﺘﻢ ﺳﺎزﯾﻦ دﯾﻠﻠﻨﺪﯾﺮﻧﺪه
ﺑﻰ اﺧﺘﯿﺎر ﺳﻮى ﻧﻮاﻫﺎ دوﯾﺪﻧﻢ ﯾﺎدوﻧﺪادى ﻧﻪ ﻫﺆﻟَﺴﮏ ﻗﺎﭼﺎردﯾﻢ
٣
ﭼﻮن ﻣﺮغ ﭘﺮﮔﺸﺎده ﺑﺪاﻧﺠﺎ رﺳﯿﺪﻧﻢ ﻗﻮﺷﻼر ﺗﮑﯿﻦ ﻗﺎﻧﺎد آﭼﯿﺐ اوﭼﺎردﯾﻢ
)(9 )(9
در ﺳﺮزﻣﯿﻦِ ﺷﻨﮕﻞ آوا ،ﺳﯿﺐِ ﻋﺎﺷﻘﺎن ﺷﻨﮕﯿﻞ آوا ﯾﻮردى ،ﻋﺎﺷﯿﻖ آﻟﻤﺎﺳﻰ
رﻓﺘﻦ ﺑﺪان ﺑﻬﺸﺖ و ﺷﺪن ﻣﯿﻬﻤﺎنِ آن ﮔﺎﻫﺪان ﮔﺌﺪوب ،اوردا ﻗﻮﻧﺎق ﻗﺎﻟﻤﺎﺳﻰ
ﺑﺎ ﺳﻨﮓ ،ﺳﯿﺐ و ﺑِﻪ زدن و ،ﺧﻮردن آﻧﭽﻨﺎن ! داش آﺗﻤﺎﺳﻰ ،آﻟﻤﺎ ،ﻫﯿﻮا ﺳﺎﻟﻤﺎﺳﻰ
در ﺧﺎﻃﺮم ﭼﻮ ﺧﻮاب ﺧﻮﺷﻰ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﺷﺪ ﻗﺎﻟﯿﺐ ﺷﯿﺮﯾﻦ ﯾﻮﺧﻰ ﮐﯿﻤﯿﻦ ﯾﺎدﯾﻤﺪا
روﺣﻢ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎرور از آن دﯾﺎر ﺷﺪ اﺛﺮ ﻗﻮﯾﻮب روﺣﻮﻣﺪا ،ﻫﺮ زادﯾﻤﺪا
)(10 )(10
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﻗُﻮرى ﮔﺆل و ﭘﺮوازِ ﻏﺎزﻫﺎ ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﻗﻮرى ﮔﺆﻟﻮن ﻗﺎزﻻرى
در ﺳﯿﻨﻪ ات ﺑﻪ ﮔﺮدﻧﻪ ﻫﺎ ﺳﻮزِ ﺳﺎزﻫﺎ ﮔﺪﯾﮑﻠﺮﯾﻦ ﺳﺎزاخ ﭼﺎﻻن ﺳﺎزﻻرى
ﭘﺎﯾﯿﺰِ ﺗﻮ ،ﺑﻬﺎرِ ﺗﻮ ،در دﺷﺖِ ﻧﺎزﻫﺎ ﮐَﺖ ﮐﺆﺷﻨﯿﻦ ﭘﺎﯾﯿﺰﻻرى ،ﯾﺎزﻻرى
ﭼﻮن ﭘﺮده اى ﺑﻪ ﭼﺸﻢِ دﻟﻢ ﻧﻘﺶ ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﯿﺮ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﭘﺮده ﺳﻰ دﯾﺮ ﮔﺆزوﻣﺪه
وﯾﻦ ﺷﻬﺮﯾﺎرِ ﺗُﺴﺖ ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺗﮏ اوﺗﻮروب ،ﺳﺌﯿﺮ اﺋﺪه رم اؤزوﻣﺪه
)(11 )(11
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،زﺟﺎدة ﺷﻬﺮ ﻗﺮاﭼﻤﻦ ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﻗﺮه ﭼﻤﻦ ﺟﺎداﺳﻰ
ﭼﺎووش ﺑﺎﻧﮓ ﻣﻰ زﻧﺪ آﯾﻨﺪ ﻣﺮد و زن ﭼﻮوﺷﻼرﯾﻦ ﮔَﻠَﺮ ﺳﺴﻰ ،ﺻﺪاﺳﻰ
رﯾﺰد ز زاﺋﺮانِ ﺣﺮَم درد ﺟﺎن وﺗﻦ ﮐﺮﺑﻠﯿﺎ ﮔﺌﺪﻧﻠﺮﯾﻦ ﻗﺎداﺳﻰ
ﺑﺮ ﭼﺸﻢِ اﯾﻦ ﮔﺪاﺻﻔﺘﺎنِ دروﻏﮕﻮ دوﺷﺴﻮن ﺑﻮ آج ﯾﻮﻟﺴﻮزﻻرﯾﻦ ﮔﺆزوﻧﻪ
ﻧﻔﺮﯾﻦ ﺑﺮ اﯾﻦ ﺗﻤﺪنِ ﺑﻰ ﭼﺸﻢ و آﺑﺮو ﺗﻤﺪوﻧﻮن اوﯾﺪوخ ﯾﺎﻻن ﺳﺆزوﻧﻪ
)(12 )(12
ﺷﯿﻄﺎن زده اﺳﺖ اﺳﺖ ﮔﻮل و زِ دِه دور ﮔﺸﺘﻪ اﯾﻢ ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﺷﯿﻄﺎن ﺑﯿﺰى آزدﯾﺮﯾﺐ
ﮐﻨﺪه اﺳﺖ ﻣﻬﺮ را ز دل و ﮐﻮر ﮔﺸﺘﻪ اﯾﻢ ﻣﺤﺒﺘﻰ اورﮐﻠﺮدن ﻗﺎزدﯾﺮﯾﺐ
زﯾﻦ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖِ ﺗﯿﺮه ﭼﻪ ﺑﻰ ﻧﻮر ﮔﺸﺘﻪ اﯾﻢ ﻗﺮه ﮔﻮﻧﻮن ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﯿﻦ ﯾﺎزدﯾﺮﯾﺐ
اﯾﻦ ﺧﻠﻖ را ﺑﻪ ﺟﺎن ﻫﻢ اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﺳﺖ دﯾﻮ ﺳﺎﻟﯿﺐ ﺧﻠﻘﻰ ﺑﯿﺮ-ﺑﯿﺮﯾﻨﻦ ﺟﺎﻧﯿﻨﺎ
ﺧﻮد ﺻﻠﺢ را ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﻮن ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ دﯾﻮ ﺑﺎرﯾﺸﯿﻐﻰ ﺑﻠﺸﺪﯾﺮﯾﺐ ﻗﺎﻧﯿﻨﺎ
۴
)(13 )(13
ﻫﺮﮐﺲ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ اﺷﮏ ﮐﻨﺪ ﺷَﺮ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﺪ ﮔﺆز ﯾﺎﺷﯿﻨﺎ ﺑﺎﺧﺎن اوﻟﺴﺎ ،ﻗﺎن آﺧﻤﺎز
اﻧﺴﺎن ﻫﻮس ﺑﻪ ﺑﺴﺘﻦ ﺧﻨﺠﺮ ﻧﻤﻰ ﮐﻨﺪ اﻧﺴﺎن اوﻻن ﺑﺌﻠﯿﻨﻪ ﺗﺎﺧﻤﺎز
ﺑﺲ ﮐﻮردل ﮐﻪ ﺣﺮف ﺗﻮ ﺑﺎور ﻧﻤﻰ ﮐﻨﺪ آﻣﻤﺎ ﺣﺌﯿﯿﻒ ﮐﻮر ﺗﻮﺗﺪوﻏﻮن ﺑﻮراﺧﻤﺎز
ﻓﺮدا ﯾﻘﯿﻦ ﺑﻬﺸﺖ ،ﺟﻬﻨّﻢ ﺷﻮد ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﻬﺸﺘﯿﻤﯿﺰ ﺟﻬﻨّﻢ اوﻟﻤﺎﻗﺪادﯾﺮ !
ذﯾﺤﺠﻪ ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ ،ﻣﺤﺮّم ﺷﻮد ﺑﻪ ﻣﺎ ذى ﺣﺠﻪ ﻣﯿﺰ ﻣﺤﺮّم اوﻟﻤﺎﻗﺪادﯾﺮ !
)(14 )(14
ﻫﻨﮕﺎمِ ﺑﺮگ رﯾﺰِ ﺧﺰان ﺑﺎد ﻣﻰ وزﯾﺪ ﺧﺰان ﯾﺌﻠﻰ ﯾﺎرﭘﺎﺧﻼرى ﺗﺆﮐﻨﺪه
از ﺳﻮى ﮐﻮه ﺑﺮ ﺳﺮِ دِه اﺑﺮ ﻣﻰ ﺧﺰﯾﺪ ﺑﻮﻟﻮت داﻏﺪان ﯾﺌﻨﯿﺐ ،ﮐﻨﺪه ﭼﺆﮐﻨﺪه
ﺑﺎ ﺻﻮت ﺧﻮش ﭼﻮ ﺷﯿﺦ ﻣﻨﺎﺟﺎت ﻣﻰ ﮐﺸﯿﺪ ﺷﯿﺦ اﻻﺳﻼم ﮔﺆزل ﺳﺴﯿﻦ ﭼﮑﻨﺪه
دﻟﻬﺎ ﺑﻪ ﻟﺮزه از اﺛﺮ آن ﺻﻼى ﺣﻖ ﻧﯿﺴﮕﯿﻠﻠﻰ ﺳﺆز اورﮐﻠﺮه دﯾﺮدى
ﺧﻢ ﻣﻰ ﺷﺪﻧﺪ ﺟﻤﻠﻪ درﺧﺘﺎن ﺑﺮاى ﺣﻖ آﻏﺎﺷﻼر دا آﻟﻼﻫﺎ ﺑﺎش اَﯾﺮدى
)(15 )(15
داﺷﻠﻰ ﺑﻮﻻخ ﻣﺒﺎد ﭘﺮ از ﺳﻨﮓ و ﺧﺎك و ﺧَﺲ داﺷﻠﻰ ﺑﻮﻻخ داش-ﻗﻮﻣﻮﻧﺎن دوﻟﻤﺎﺳﯿﻦ !
ﭘﮋﻣﺮده ﻫﻢ ﻣﺒﺎد ﮔﻞ وﻏﻨﭽﻪ ﯾﮏ ﻧَﻔﺲ ﺑﺎﺧﭽﺎﻻرى ﺳﺎراﻟﻤﺎﺳﯿﻦ ،ﺳﻮﻟﻤﺎﺳﯿﻦ !
از ﭼﺸﻤﻪ ﺳﺎرِ او ﻧﺮود ﺗﺸﻨﻪ ﻫﯿﭻ ﮐﺲ اوردان ﮐﺌﭽﻦ آﺗﻠﻰ ﺳﻮﺳﻮز اوﻟﻤﺎﺳﯿﻦ !
اى ﭼﺸﻤﻪ ،ﺧﻮش ﺑﻪ ﺣﺎل ﺗﻮ ﮐﺎﻧﺠﺎ روان ﺷﺪى دﯾﻨﻪ :ﺑﻮﻻخ ،ﺧﯿﺮون اوﻟﺴﻮن آﺧﺎرﺳﺎن
ﭼﺸﻤﻰ ﺧُﻤﺎر ﺑﺮ اﻓﻖِ آﺳﻤﺎن ﺷﺪى اﻓﻘﻠﺮه ﺧُﻤﺎر-ﺧُﻤﺎر ﺑﺎﺧﺎرﺳﺎن
)(16 )(16
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ز ﺻﺨﺮه و ﺳﻨﮕﺖ ﺑﻪ ﮐﻮﻫﺴﺎر ﺣﯿﺪر ﺑﺎﺑﺎ ،داﻏﯿﻦ ،داﺷﯿﻦ ،ﺳﺮه ﺳﻰ
ﮐﺒﮑﺖ ﺑﻪ ﻧﻐﻤﻪ ،وز ﭘﯽِ او ﺟﻮﺟﻪ رﻫﺴﭙﺎر ﮐﻬﻠﯿﮏ اوﺧﻮر ،داﻟﯿﺴﯿﻨﺪا ﻓﺮه ﺳﻰ
از ﺑﺮّة ﺳﻔﯿﺪ و ﺳﯿﻪ ،ﮔﻠﻪ ﺑﻰ ﺷﻤﺎر ﻗﻮزوﻻرﯾﻦ آﻏﻰ ،ﺑﻮزى ،ﻗﺮه ﺳﻰ
اى ﮐﺎش ﮔﺎم ﻣﻰ زدم آن ﮐﻮه و دره را ﺑﯿﺮ ﮔﺌﺪﯾﺪﯾﻢ داغ-دره ﻟﺮ اوزوﻧﻰ
ﻣﻰ ﺧﻮاﻧﺪم آن ﺗﺮاﻧﮥ » ﭼﻮﭘﺎن و ﺑﺮّه « را اوﺧﻮﯾﺌﺪﯾﻢ » :ﭼﻮﺑﺎن ،ﻗﯿﺘﺮ ﻗﻮزوﻧﻰ «
)(17 )(17
در ﭘﻬﻨﺪﺷﺖِ ﺳﻮﻟﻰ ﯾِﺌﺮ ،آن رﺷﮏ آﻓﺘﺎب ﺣﯿﺪر ﺑﺎﺑﺎ ،ﺳﻮﻟﻰ ﯾﺌﺮﯾﻦ دوزوﻧﺪه
۵
ﺟﻮﺷﻨﺪه ﭼﺸﻤﻪ ﻫﺎ ز ﭼﻤﻨﻬﺎ ،ﺑﻪ ﭘﯿﭻ و ﺗﺎب ﺑﻮﻻخ ﻗﺌﻨﯿﺮ ﭼﺎى ﭼﻤﻨﯿﻦ ﮔﺆزوﻧﺪه
ﺑﻮﻻغ اوﺗﻰ ﺷﻨﺎورِ ﺳﺮﺳﺒﺰ روى آب ﺑﻮﻻغ اوﺗﻰ اوزر ﺳﻮﯾﻮن اوزوﻧﺪه
زﯾﺒﺎ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﭼﻮن از آن دﺷﺖ ﺑﮕﺬرﻧﺪ ﮔﺆزل ﻗﻮﺷﻼر اوردان ﮔﻠﯿﺐ ،ﮔﺌﭽﻠﻠﺮ
ﺧﻠﻮت ﮐﻨﻨﺪ و آب ﺑﻨﻮﺷﻨﺪ و ﺑﺮ ﭘﺮﻧﺪ ﺧﻠﻮﺗﻠﯿﻮب ،ﺑﻮﻻﺧﺪان ﺳﻮ اﯾﭽﻠﻠﺮ
)(18 )(18
وﻗﺖِ درو ،ﺑﻪ ﺳﻨﺒﻠﻪ ﭼﯿﻦ داﺳﻬﺎ ﻧﮕﺮ ﺑىﭽﯿﻦ اوﺳﺘﻰ ،ﺳﻮﻧﺒﻮل ﺑﯿﭽﻦ اوراﺧﻼر
ﮔﻮﯾﻰ ﺑﻪ زﻟﻒ ﺷﺎﻧﻪ زﻧﺪ ﺷﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻣﮕﺮ اﯾﻠﻪ ﺑﯿﻞ ﮐﻰ ،زوﻟﻔﻰ دارار داراﺧﻼر
در ﮐﺸﺘﺰار از ﭘﻰِ ﻣﺮﻏﺎن ،ﺷﮑﺎرﮔﺮ ﺷﮑﺎرﭼﯿﻼر ﺑﯿﻠﺪﯾﺮﭼﯿﻨﻰ ﺳﻮراﺧﻼر
دوغ اﺳﺖ و ﻧﺎن ﺧﺸﮏ ،ﻏﺬاى دروﮔﺮان ﺑﯿﭽﯿﻦ ﭼﯿﻠﺮ آﯾﺮاﻧﻼرﯾﻦ اﯾﭽﻠﻠﺮ
ﺧﻮاﺑﻰ ﺳﺒﮏ ،دوﺑﺎره ﻫﻤﺎن ﮐﺎرِ ﺑﻰ ﮐﺮان ﺑﯿﺮﻫﻮﺷﻼﻧﯿﺐ ،ﺳﻮﻧﻨﺎن دوروب ،ﺑﯿﭽﻠﻠﺮ
)(19 )(19
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﭼﻮ ﻏﺮﺻﮥ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺷﺪ ﻧﻬﺎن ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﮐﻨﺪﯾﻦ ﮔﻮﻧﻰ ﺑﺎﺗﺎﻧﺪا
ﺧﻮردﻧﺪ ﺷﺎم ﺧﻮد ﮐﻪ ﺑﺨﻮاﺑﻨﺪ ﮐﻮدﮐﺎن اوﺷﺎﻗﻼرون ﺷﺎﻣﯿﻦ ﺋﯿﯿﻮب ،ﯾﺎﺗﺎﻧﺪا
وز ﭘﺸﺖِ اﺑﺮ ﻏﻤﺰه ﮐﻨﺪ ﻣﺎه آﺳﻤﺎن آى ﺑﻮﻟﻮﺗﺪان ﭼﯿﺨﻮب ،ﻗﺎش-ﮔﺆز آﺗﺎﻧﺪا
از ﻏﺼﻪ ﻫﺎى ﺑﻰ ﺣﺪِ ﻣﺎ ﻗﺼﻪ ﺳﺎز ﮐﻦ ﺑﯿﺰدن ده ﺑﯿﺮ ﺳﻦ اوﻧﻼرا ﻗﺼﻪ ده
ﭼﺸﻤﺎن ﺧﻔﺘﻪ را ﺗﻮ ﺑﺪان ﻏﺼﻪ ﺑﺎز ﮐﻦ ﻗﺼﻪ ﻣﯿﺰده ﭼﻮﺧﻠﻰ ﻏﻢ و ﻏﺼﻪ ده
)(20 )(20
ﻗﺎرى ﻧﻨﻪ ﭼﻮ ﻗﺼﮥ ﺷﺐ ﺳﺎز ﻣﯿﮑﻨﺪ ﻗﺎرى ﻧﻨﻪ ﮔﺌﺠﻪ ﻧﺎﻏﯿﻞ دﯾﯿﻨﺪه
ﮐﻮﻻك ﺿﺮﺑﻪ اى زده ،در ﺑﺎز ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﮐﻮﻟﮏ ﻗﺎﻟﺨﯿﺐ ،ﻗﺎپ-ﺑﺎﺟﺎﻧﻰ دؤﯾﻨﺪه
ﺑﺎ ﮔﺮگ ،ﺷَﻨﮕُﻠﻰ ﺳﺨﻦ آﻏﺎز ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﻗﻮرد ﮔﺌﭽﯿﻨﯿﻦ ﺷﻨﮕﻮﻟﻮﺳﻮن ﯾﯿﻨﺪه
اى ﮐﺎش ﺑﺎزﮔﺸﺘﻪ ﺑﻪ داﻣﺎن ﮐﻮدﮐﻰ ﻣﻦ ﻗﺎﯾﯿﺪﯾﺐ ،ﺑﯿﺮده اوﺷﺎق اوﻟﺌﯿﺪﯾﻢ
ﯾﮏ ﮔﻞ ﺷﮑﻔﺘﻤﻰ ﺑﻪ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﮐﻮدﮐﻰ ﺑﯿﺮ ﮔﻮل آﭼﯿﺐ ،اوﻧﺪان ﺳﻮرا ﺳﻮﻟﺌﯿﺪﯾﻢ
)(21 )(21
آن ﻟﻘﻤﻪ ﻫﺎى ﻧﻮشِ ﻋﺴﻞ ﭘﯿﺶِ ﻋﻤﻪ ﺟﺎن ﻋﻤﻪ ﺟﺎﻧﯿﻦ ﺑﺎل ﺑﻠﻠﻪ ﺳﯿﻦ ﯾﯿﻪ ردﯾﻢ
ﺧﻮردن ﻫﻤﺎن و ﺟﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺗﻦ ﮐﺮدﻧﻢ ﻫﻤﺎن ﺳﻮﻧﻨﺎن دوروب ،اوس دوﻧﻮﻣﻰ ﮔﯿﯿﻪ ردﯾﻢ
در ﺑﺎغ رﻓﺘﻪ ﺷﻌﺮِ ﻣﺘﻞ ﺧﻮاﻧﺪن آﻧﭽﻨﺎن ! ﺑﺎﺧﭽﺎﻻردا ﺗﯿﺮﯾﻨﮕَﻨﻰ دﯾﯿﻪ ردﯾﻢ
۶
آن روزﻫﺎى ﻧﺎزِ ﺧﻮدم را ﮐﺸﯿﺪﻧﻢ ! آى اؤزوﻣﻰ او ازدﯾﺮن ﮔﻮﻧﻠﺮﯾﻢ !
ﭼﻮ ﺑﻰ ﺳﻮار ﮔﺸﺘﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﻮ دوﯾﺪﻧﻢ ! آﻏﺎج ﻣﯿﻨﯿﭗ ،آت ﮔﺰدﯾﺮن ﮔﻮﻧﻠﺮﯾﻢ !
)(22 )(22
ﻫﭽﻰ ﺧﺎﻟﻪ ﺑﻪ رود ﮐﻨﺎر اﺳﺖ ﺟﺎﻣﻪ ﺷﻮى ﻫﭽﻰ ﺧﺎﻻ ﭼﺎﯾﺪا ﭘﺎﻟﺘﺎر ﯾﻮواردى
ﻣﻤﺪ ﺻﺎدق ﺑﻪ ﮐﺎﻫﮕﻞِ ﺑﺎم ،ﮐﺮده روى ﻣﻤﺪ ﺻﺎدق داﻣﻼرﯾﻨﻰ ﺳﻮواردى
ﻣﺎ ﻫﻢ دوان ز ﺑﺎم و زِ دﯾﻮار ،ﮐﻮ ﺑﻪ ﮐﻮى ﻫﺌﭻ ﺑﯿﻠﻤﺰدﯾﮏ داﻏﺪى ،داﺷﺪى ،دوواردى
ﺑﺎزى ﮐﻨﺎن ز ﮐﻮﭼﻪ ﺳﺮازﯾﺮ ﻣﻰ ﺷﺪﯾﻢ ﻫﺮﯾﺎن ﮔﻠﺪى ﺷﯿﻼغ آﺗﯿﺐ ،آﺷﺎردﯾﻖ
ﻣﺎ ﺑﻰ ﻏﻤﺎن ز ﮐﻮﭼﻪ ﻣﮕﺮ ﺳﯿﺮ ﻣﻰ ﺷﺪﯾﻢ ! آﻟﻼه ،ﻧﻪ ﺧﻮش ﻏﻤﺴﯿﺰ-ﻏﻤﺴﯿﺰ ﯾﺎﺷﺎردﯾﻖ
)(23 )(23
آن ﺷﯿﺦ و آن اذان و ﻣﻨﺎﺟﺎت ﮔﻔﺘﻨﺶ ﺷﯿﺦ اﻻﺳﻼم ﻣﻨﺎﺟﺎﺗﻰ دﯾﯿﻪ ردى
ﻣﺸﺪى رﺣﯿﻢ و دﺳﺖ ﯾﻪ ﻟﺒﺎده ﺑﺮدﻧﺶ ﻣﺸَﺪرﺣﯿﻢ ﻟﺒﺎده ﻧﻰ ﮔﯿﯿﻪ ردى
ﺣﺎﺟﻰ ﻋﻠﻰ و دﯾﺰى و آن ﺳﯿﺮ ﺧﻮردﻧﺶ ﻣﺸْﺪآﺟﻠﻰ ﺑﻮز ﺑﺎﺷﻼرى ﯾﯿﻪ ردى
ﺑﻮدﯾﻢ ﺑﺮ ﻋﺮوﺳﻰ وﺧﯿﺮات ﺟﻤﻠﻪ ﺷﺎد ﺑﯿﺰ ﺧﻮﺷﻮدوق ﺧﯿﺮات اوﻟﺴﻮن ،ﺗﻮى اوﻟﺴﻮن
ﻣﺎ را ﭼﻪ ﻏﻢ ز ﺷﺎدى و ﻏﻢ ! ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺎد ﺑﺎد ! ﻓﺮق اﺋﻠَﻤﺰ ،ﻫﺮ ﻧﻮﻻﺟﺎق ،ﻗﻮى اوﻟﺴﻮن
)(24 )(24
اﺳﺐِ ﻣﻠِﮏ ﻧﯿﺎز و ورﻧﺪﯾﻞ در ﺷﮑﺎر ﻣﻠﮏ ﻧﯿﺎز ورﻧﺪﯾﻠﯿﻦ ﺳﺎﻻردى
ﮐﺞ ﺗﺎزﯾﺎﻧﻪ ﻣﻰ زد و ﻣﻰ ﺗﺎﺧﺖ آن ﺳﻮار آﺗﯿﻦ ﭼﺎﭘﻮپ ﻗﺌﯿﻘﺎﺟﯿﺪان ﭼﺎﻻردى
دﯾﺪى ﮔﺮﻓﺘﻪ ﮔﺮدﻧﻪ ﻫﺎ را ﻋﻘﺎب وار ﻗﯿﺮﻗﻰ ﺗﮑﯿﻦ ﮔﺪﯾﮏ ﺑﺎﺷﯿﻦ آﻻردى
وه ،دﺧﺘﺮان ﭼﻪ ﻣﻨﻈﺮه ﻫﺎ ﺳﺎز ﮐﺮده اﻧﺪ ! دوﻻﺋﯿﺎ ﻗﯿﺰﻻر آﭼﯿﭗ ﭘﻨﺠﺮه
ﺑﺮ ﮐﻮره راه ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎ ﺑﺎز ﮐﺮده اﻧﺪ ! ﭘﻨﺠﺮه ﻟﺮده ﻧﻪ ﮔﺆزل ﻣﻨﻈﺮه !
)(25 )(25
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﺑﻪ ﺟﺸﻦ ﻋﺮوﺳﻰ در آن دﯾﺎر ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﮐﻨﺪﯾﻦ ﺗﻮﯾﻮن ﺗﻮﺗﺎﻧﺪا
زﻧﻬﺎ ﺣﻨﺎ -ﻓﺘﯿﻠﻪ ﻓﺮوﺷﻨﺪ ﺑﺎر ﺑﺎر ﻗﯿﺰ-ﮔﻠﯿﻨﻠﺮ ،ﺣﻨﺎ-ﭘﯿﻠﺘﻪ ﺳﺎﺗﺎﻧﺪا
داﻣﺎد ﺳﯿﺐ ﺳﺮخ زﻧﺪ ﭘﯿﺶ ﭘﺎىِ ﯾﺎر ﺑﯿﮓ ﮔﻠﯿﻨﻪ داﻣﻨﺎن آﻟﻤﺎ آﺗﺎﻧﺪا
ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻪ راهِ دﺧﺘﺮﮐﺎنِ ﺗﻮ ﭼﺸﻢِ ﻣﻦ ﻣﻨﯿﻢ ده او ﻗﯿﺰﻻروﻧﺪا ﮔﺆزوم وار
در ﺳﺎزِ ﻋﺎﺷﻘﺎنِ ﺗﻮ دارم ﺑﺴﻰ ﺳﺨﻦ ﻋﺎﺷﯿﻘﻼرﯾﻦ ﺳﺎزﻻرﯾﻨﺪا ﺳﺆزوم وار
٧
)(26 )(26
از ﻋﻄﺮ ﭘﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻟﺐِ ﭼﺸﻤﻪ ﺳﺎرﻫﺎ ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﺑﻮﻻﺧﻼرﯾﻦ ﯾﺎرﭘﯿﺰى
از ﻫﻨﺪواﻧﻪ ،ﺧﺮﺑﺰه ،در ﮐﺸﺘﺰارﻫﺎ ﺑﻮﺳﺘﺎﻧﻼرﯾﻦ ﮔﻮل ﺑﺴﺮى ،ﻗﺎرﭘﯿﺰى
از ﺳﻘّﺰ و ﻧﺒﺎت و از اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺎرﻫﺎ ﭼﺮﭼﯿﻠﺮﯾﻦ آغ ﻧﺎﺑﺎﺗﻰ ،ﺳﺎﻗﻘﯿﺰى
ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ ﻃﻌﻢ در دﻫﻨﻢ ﺑﺎ ﭼﻨﺎن اﺛﺮ اﯾﻨﺪى ده وار داﻣﺎﻏﯿﻤﺪا ،داد وﺋﺮر
ﮐﺰ روزﻫﺎى ﮔﻤﺸﺪه ام ﻣﻰ دﻫﺪ ﺧﺒﺮ اﯾﺘﮕﯿﻦ ﮔﺌﺪن ﮔﻮﻧﻠﺮﯾﻤﺪن ﯾﺎد وﺋﺮر
)(27 )(27
ﻧﻮروز ﺑﻮد و ﻣﺮغ ﺷﺒﺎوﯾﺰ در ﺳﺮود ﺑﺎﯾﺮاﻣﯿﺪى ،ﮔﺌﺠﻪ ﻗﻮﺷﻰ اوﺧﻮردى
ﺟﻮرابِ ﯾﺎر ﺑﺎﻓﺘﻪ در دﺳﺖِ ﯾﺎر ﺑﻮد آداﺧﻠﻰ ﻗﯿﺰ ،ﺑﯿﮓ ﺟﻮراﺑﻰ ﺗﻮﺧﻮردى
آوﯾﺨﺘﻪ ز روزﻧﻪ ﻫﺎ ﺷﺎﻟﻬﺎ ﻓﺮود ﻫﺮﮐﺲ ﺷﺎﻟﯿﻦ ﺑﯿﺮ ﺑﺎﺟﺎدان ﺳﻮﺧﻮردى
اﯾﻦ رﺳﻢ ﺷﺎل و روزﻧﻪ ﺧﻮد رﺳﻢ ﻣﺤﺸﺮى اﺳﺖ ! آى ﻧﻪ ﮔﺆزل ﻗﺎﯾﺪادى ﺷﺎل ﺳﺎﻟﻼﻣﺎق !
ﻋﯿﺪى ﺑﻪ ﺷﺎلِ ﻧﺎﻣﺰدان ﭼﯿﺰ دﯾﮕﺮى اﺳﺖ ! ﺑﯿﮓ ﺷﺎﻟﯿﻨﺎ ﺑﺎﯾﺮاﻣﻠﯿﻐﯿﻦ ﺑﺎﻏﻼﻣﺎق !
)(28 )(28
ﺑﺎ ﮔﺮﯾﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﮐﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﺐ روم ﺑﻪ ﺑﺎم ﺷﺎل اﯾﺴﺘﻪ دﯾﻢ ﻣﻨﺪه اﺋﻮده آﻏﻼدﯾﻢ
ﺷﺎﻟﻰ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺴﺘﻢ و رﻓﺘﻢ ﺑﻪ وﻗﺖِ ﺷﺎم ﺑﯿﺮ ﺷﺎل آﻟﯿﺐ ،ﺗﺌﺰ ﺑﺌﻠﯿﻤﻪ ﺑﺎﻏﻼدﯾﻢ
آوﯾﺨﺘﻪ ز روزﻧﮥ ﺧﺎﻧﮥ ﻏُﻼم ﻏﻼم ﮔﯿﻠﻪ ﻗﺎﺷﺪﯾﻢ ،ﺷﺎﻟﻰ ﺳﺎﻟﻼدﯾﻢ
ﺟﻮراب ﺑﺴﺖ و دﯾﺪﻣﺶ آن ﺷﺐ ز روزﻧﻪ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﺧﺎﻻ ﻣﻨﻪ ﺟﻮراب ﺑﺎﻏﻼدى
ﺑﮕﺮﯾﺴﺖ ﺧﺎﻟﻪ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﺑﺎ ﯾﺎد ﺧﺎنْ ﻧﻨﻪ ﺧﺎن ﻧﻨﻪ ﻣﻰ ﯾﺎدا ﺳﺎﻟﯿﺐ ،آﻏﻼدى
)(29 )(29
در ﺑﺎﻏﻬﺎى ﻣﯿﺮزاﻣﺤﻤﺪ ز ﺷﺎﺧﺴﺎر ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﻣﯿﺮزﻣﻤﺪﯾﻦ ﺑﺎﺧﭽﺎﺳﻰ
آﻟﻮﭼﻪ ﻫﺎى ﺳﺒﺰ وﺗُﺮش ،ﻫﻤﭽﻮ ﮔﻮﺷﻮار ﺑﺎﺧﭽﺎﻻرﯾﻦ ﺗﻮرﺷﺎ-ﺷﯿﺮﯾﻦ آﻟﭽﺎﺳﻰ
وان ﭼﯿﺪﻧﻰ ﺑﻪ ﺗﺎﻗﭽﻪ ﻫﺎ اﻧﺪر آن دﯾﺎر ﮔﻠﯿﻨﻠﺮﯾﻦ دوزﻣﻪ ﻟﺮى ،ﻃﺎﺧﭽﺎﺳﻰ
ﺻﻒ ﺑﺴﺘﻪ اﻧﺪ و ﺑﺮ رفِ ﭼﺸﻤﻢ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﻧﺪ ﻫﻰ دوزوﻟﺮ ﮔﺆزﻟﺮﯾﻤﯿﻦ رﻓﯿﻨﺪه
ﺻﻔﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﻂ ﺧﺎﻃﺮه ام ﺧﯿﻤﻪ ﺑﺴﺘﻪ اﻧﺪ ﺧﯿﻤﻪ وورار ﺧﺎﻃﺮه ﻟﺮ ﺻﻔﯿﻨﺪه
)(30 )(30
٨
ﻧﻮروز را ﺳﺮﺷﺘﻦِ ﮔِﻠﻬﺎيِ ﭼﻮن ﻃﻼ ﺑﺎﯾﺮام اوﻟﻮب ،ﻗﯿﺰﯾﻞ ﭘﺎﻟﭽﯿﻖ اَزﻟﻠﺮ
ﺑﺎ ﻧﻘﺶ آن ﻃﻼ در و دﯾﻮار در ﺟﻼ ﻧﺎﻗﻘﯿﺶ ووروب ،اوﺗﺎﻗﻼرى ﺑﺰَﻟﻠﺮ
ﻫﺮ ﭼﯿﺪﻧﻰ ﺑﻪ ﺗﺎﻗﭽﻪ ﻫﺎ دور از او ﺑﻼ ﻃﺎﺧﭽﺎﻻرا دوزﻣﻪ ﻟﺮى دوزﻟﻠﺮ
رﻧﮓ ﺣﻨﺎ و ﻓَﻨْﺪﻗﮥ دﺳﺖ دﺧﺘﺮان ﻗﯿﺰ-ﮔﻠﯿﻨﯿﻦ ﻓﻨﺪﻗﭽﺎﺳﻰ ،ﺣﻨﺎﺳﻰ
دﻟﻬﺎ رﺑﻮده از ﻫﻤﻪ ﮐﺲ ،ﺧﺎﺻﻪ ﻣﺎدران ﻫﻮﺳﻠﻪ ﻧﺮ آﻧﺎﺳﻰ ،ﻗﺎﯾﻨﺎﻧﺎﺳﻰ
)(31 )(31
ﺑﺎ ﭘﯿﮏ ﺑﺎدﮐﻮﺑﻪ رﺳﺪ ﻧﺎﻣﻪ و ﺧﺒﺮ ﺑﺎﮐﻰ ﭼﻰ ﻧﯿﻦ ﺳﺆزى ،ﺳﻮوى ،ﮐﺎﻏﯿﺬى
زاﯾﻨﺪ ﮔﺎوﻫﺎ و ﭘﺮ از ﺷﯿﺮ ،ﺑﺎم و در اﯾﻨﮑﻠﺮﯾﻦ ﺑﻮﻻﻣﺎﺳﻰ ،آﻏﻮزى
آﺟﯿﻞِ ﭼﺎرﺷﻨﺒﻪ ز ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺧﺸﮏ و ﺗﺮ ﭼﺮﺷﻨﺒﻪ ﻧﯿﻦ ﮔﯿﺮدﮐﺎﻧﻰ ،ﻣﻮﯾﺰى
آﺗﺶ ﮐﻨﻨﺪ روﺷﻦ و ﻣﻦ ﺷﺮح داﺳﺘﺎن ﻗﯿﺰﻻر دﯾﯿﻪ ر » :آﺗﯿﻞ ﻣﺎﺗﯿﻞ ﭼﺮﺷﻨﺒﻪ
ﺧﻮد ﺑﺎ زﺑﺎن ﺗﺮﮐﻰِ ﺷﯿﺮﯾﻦ ﮐﻨﻢ ﺑﯿﺎن : آﯾﻨﺎ ﺗﮑﯿﻦ ﺑﺨﺘﯿﻢ آﭼﯿﻞ ﭼﺮﺷﻨﺒﻪ «
ﻗﯿﺰﻻر دﯾﯿﻪ ر » :آﺗﯿﻞ ﻣﺎﺗﯿﻞ ﭼﺮﺷﻨﺒﻪ
آﯾﻨﺎ ﺗﮑﯿﻦ ﺑﺨﺘﯿﻢ آﭼﯿﻞ ﭼﺮﺷﻨﺒﻪ « )(32
ﯾﻮﻣﻮرﺗﺎﻧﻰ ﮔﺆﯾﭽﮏ ،ﮔﻮﻟﻠﻰ ﺑﻮﯾﺎردﯾﻖ
)(32 ﭼﺎﻗﻘﯿﺸﺪﯾﺮﯾﺐ ،ﺳﯿﻨﺎﻧﻼرﯾﻦ ﺳﻮﯾﺎردﯾﻖ
ﺑﺎ ﺗﺨﻢ ﻣﺮغ ﻫﺎى ﮔُﻠﻰ رﻧﮓِ ﭘﺮﻧﮕﺎر اوﯾﻨﺎﻣﺎﻗﺪان ﺑﯿﺮﺟﻪ ﻣﮕﺮ دوﯾﺎردﯾﻖ ؟
ﺑﺎ ﮐﻮدﮐﺎن دﻫﮑﺪه ﻣﻰ ﺑﺎﺧﺘﻢ ﻗِﻤﺎر ﻋﻠﻰ ﻣﻨﻪ ﯾﺎﺷﯿﻞ آﺷﯿﻖ وﺋﺮردى
ﻣﺎ در ﻗِﻤﺎر و ﻣﺎدرِ ﻣﺎ ﻫﻢ در اﻧﺘﻈﺎر ارﺿﺎ ﻣﻨﻪ ﻧﻮروزﮔﻮﻟﻰ درردى
ﻣﻦ داﺷﺘﻢ ﺑﺴﻰ ﮔﻞ وﻗﺎپِ ﻗﻤﺎرﻫﺎ
از دوﺳﺘﺎن ﻋﻠﻰ و رﺿﺎ ﯾﺎدﮔﺎرﻫﺎ )(33
ﻧﻮروز ﻋﻠﻰ ﺧﺮﻣﻨﺪه ول ﺳﻮرردى
)(33 ﮔﺎﻫﺪان ﯾﺌﻨﻮب ،ﮐﻮﻟﺸﻠﺮى ﮐﻮرردى
ﻧﻮروزﻋﻠﻰ و ﮐﻮﻓﺘﻦِ ﺧﺮﻣﻦِ ﺟﻮش داﻏﺪان دا ﺑﯿﺮ ﭼﻮﺑﺎن اﯾﺘﻰ ﻫﻮرردى
ﭘﻮﺷﺎل ﺟﻤﻊ ﮐﺮدﻧﺶ و رﻓﺘﻦ از ﻧُﻮش اوﻧﺪا ،ﮔﺆردن ،اوﻻخ اﯾﺎخ ﺳﺎﺧﻼدى
از دوردﺳﺘﻬﺎ ﺳﮓ ﭼﻮﭘﺎن و ﻋﻮﻋﻮش داﻏﺎ ﺑﺎﺧﯿﺐ ،ﻗﻮﻻﺧﻼرﯾﻦ ﺷﺎﺧﻼدى
دﯾﺪى ﮐﻪ اﯾﺴﺘﺎده اﻻغ از ﺻﺪاى ﺳﮓ
ﺑﺎ ﮔﻮشِ ﺗﯿﺰ ﮐﺮده ﺑﺮاى ﺑﻼيِ ﺳﮓ )(34
آﺧﺸﺎم ﺑﺎﺷﻰ ﻧﺎﺧﯿﺮﯾﻨﺎن ﮔﻠﻨﺪه
)(34 ﻗﻮدوﺧﻼرى ﭼﮑﯿﺐ ،وورادﯾﻖ ﺑﻨﺪه
٩
وﻗﺖِ ﻏﺮوب و آﻣﺪنِ ﮔﻠّﮥ دواب ﻧﺎﺧﯿﺮ ﮔﺌﭽﯿﺐ ،ﮔﺌﺪﯾﺐ ،ﯾﺌﺘﻨﺪه ﮐﻨﺪه
در ﺑﻨﺪِ ﻣﺎﺳﺖ ﮐُﺮّة ﺧﺮﻫﺎ ﺑﻪ ﭘﯿﭻ و ﺗﺎب ﺣﯿﻮاﻧﻼرى ﭼﯿﻠﭙﺎق ﻣﯿﻨﯿﺐ ،ﻗﻮواردﯾﻖ
ﮔﻠّﻪ رﺳﯿﺪه در ده و رﻓﺘﻪ اﺳﺖ آﻓﺘﺎب ﺳﺆز ﭼﯿﺨﺴﺎﯾﺪى ،ﺳﯿﻨﻪ ﮔﺮﯾﺐ ،ﺳﻮواردﯾﻖ
ﺑﺮ ﭘﺸﺖِ ﮐﺮّه ،ﮐﺮّه ﺳﻮارانِ دِه ﻧﮕﺮ
ﺟﺰ ﮔﺮﯾﻪ ﭼﯿﺴﺖ ﺣﺎﺻﻞ اﯾﻦ ﮐﺎر ؟ ﺑِﻪ ﻧﮕﺮ )(35
ﯾﺎز ﮔﺌﺠﻪ ﺳﻰ ﭼﺎﯾﺪا ﺳﻮﻻر ﺷﺎرﯾﻠﺪار
)(35 داش-ﻗَﯿﻪ ﻟﺮ ﺳﺌﻠﺪه آﺷﯿﺐ ﺧﺎرﯾﻠﺪار
ﺷﺒﻬﺎ ﺧﺮوﺷﺪ آب ﺑﻬﺎران ﺑﻪ رودﺑﺎر ﻗﺎراﻧﻠﯿﻘﺪا ﻗﻮردون ﮔﺆزى ﭘﺎرﯾﻠﺪار
در ﺳﯿﻞ ﺳﻨﮓ ﻏُﺮّد و ﻏﻠﺘﺪ ز ﮐﻮﻫﺴﺎر اﯾﺘﺮ ،ﮔﺆردون ،ﻗﻮردى ﺳﺌﭽﯿﺐ ،اوﻻﺷﺪى
ﭼﺸﻤﺎنِ ﮔﺮگ ﺑﺮق زﻧﺪ در ﺷﺒﺎنِ ﺗﺎر ﻗﻮرددا ،ﮔﺆردون ،ﻗﺎﻟﺨﯿﺐ ،ﮔﺪﯾﮑﺪن آﺷﺪى
ﺳﮕﻬﺎ ﺷﻨﯿﺪه ﺑﻮيِ وى و زوزه ﻣﻰ ﮐﺸﻨﺪ
ﮔﺮﮔﺎن ﮔﺮﯾﺨﺘﻪ ،ﺑﻪ زﻣﯿﻦ ﭘﻮزه ﻣﻰ ﮐﺸﻨﺪ )(36
ﻗﯿﺶ ﮔﺌﺠﻪ ﺳﻰ ﻃﺆﻟﻪ ﻟﺮﯾﻦ اوﺗﺎﻏﻰ
)(36 ﮐﺘﻠﯿﻠﺮﯾﻦ اوﺗﻮراﻏﻰ ،ﯾﺎﺗﺎﻏﻰ
ﺑﺮ اﻫﻞ ده ﺷﺒﺎنِ زﻣﺴﺘﺎن ﺑﻬﺎﻧﻪ اى اﺳﺖ ﺑﻮﺧﺎرﯾﺪا ﯾﺎﻧﺎر اوﺗﻮن ﯾﺎﻧﺎﻏﻰ
وان ﮐﻠﺒﮥ ﻃﻮﯾﻠﻪ ﺧﻮدش ﮔﺮﻣﺨﺎﻧﻪ اى اﺳﺖ ﺷﺒﭽﺮه ﺳﻰ ،ﮔﯿﺮدﮐﺎﻧﻰ ،اﯾﺪه ﺳﻰ
در رﻗﺺِ ﺷﻌﻠﻪ ،ﮔﺮم ﺷﺪن ﺧﻮد ﻓﺴﺎﻧﻪ اى اﺳﺖ ﮐﻨﺪه ﺑﺎﺳﺎر ﮔﻮﻟﻮب -داﻧﯿﺸﻤﺎق ﺳﺴﻰ
ﺳِﻨﺠﺪ ﻣﯿﺎن ﺷﺒﭽﺮه ﺑﺎ ﻣﻐﺰ ﮔﺮدﮐﺎن
ﺻﺤﺒﺖ ﭼﻮ ﮔﺮم ﺷﺪ ﺑﺮود ﺗﺎ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن )(37
ﺷﺠﺎع ﺧﺎل اوﻏﻠﻮﻧﻮن ﺑﺎﮐﻰ ﺳﻮﻗﺘﻰ
)(37 داﻣﺪا ﻗﻮران ﺳﻤﺎوارى ،ﺻﺤﺒﺘﻰ
آﻣﺪ ز ﺑﺎدﮐﻮﺑﻪ ﭘﺴﺮﺧﺎﻟﻪ ام ﺷُﺠﺎ ﯾﺎدﯾﻤﺪادى ﺷﺴﻠﻰ ﻗﺪى ،ﻗﺎﻣﺘﻰ
ﺑﺎ ﻗﺎﻣﺘﻰ ﮐﺸﯿﺪه و ﺑﺎ ﺻﺤﺒﺘﻰ رﺳﺎ ﺟﺆﻧﻤﻤﻪ ﮔﯿﻦ ﺗﻮﯾﻰ دؤﻧﺪى ،ﯾﺎس اوﻟﺪى
در ﺑﺎم ﺷﺪ ﺳﻤﺎور ﺳﻮﻗﺎﺗﯿﺶ ﺑﻪ ﭘﺎ ﻧﻨﻪ ﻗﯿﺰﯾﻦ ﺑﺨﺖ آﯾﻨﺎﺳﻰ ﮐﺎس اوﻟﺪى
از ﺑﺨﺖِ ﺑﺪ ﻋﺮوﺳﻰ او ﺷﺪ ﻋﺰاى او
آﯾﯿﻨﻪ ﻣﺎﻧﺪ و ﻧﺎﻣﺰد و ﻫﺎى ﻫﺎيِ او )(38
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﻧﻨﻪ ﻗﯿﺰﯾﻦ ﮔﺆزﻟﺮى
)(38 رﺧﺸﻨﺪه ﻧﯿﻦ ﺷﯿﺮﯾﻦ-ﺷﯿﺮﯾﻦ ﺳﺆزﻟﺮى
ﭼﺸﻤﺎنِ ﻧﻨﻪ ﻗﯿﺰ ﺑﻪ ﻣﺜَﻞ آﻫﻮى ﺧُﺘَﻦ ﺗﺮﮐﻰ دﺋﺪﯾﻢ اوﺧﻮﺳﻮﻧﻼر اؤزﻟﺮى
رﺧﺸﻨﺪه را ﺳﺨﻦ ﭼﻮ ﺷﮑﺮ ﺑﻮد در دﻫﻦ ﺑﯿﻠﺴﯿﻨﻠﺮ ﮐﻰ ،آدام ﮔﺌﺪر ،آد ﻗﺎﻻر
١٠
ﺗﺮﮐﻰ ﺳﺮوده ام ﮐﻪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ اﯾﻞِ ﻣﻦ ﯾﺎﺧﺸﻰ-ﭘﯿﺴﺪن آﻏﯿﺰدا ﺑﯿﺮ داد ﻗﺎﻻر
اﯾﻦ ﻋﻤﺮ رﻓﺘﻨﻰ اﺳﺖ وﻟﻰ ﻧﺎم ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر
ﺗﻨﻬﺎ ز ﻧﯿﮏ و ﺑﺪ ﻣﺰه در ﮐﺎم ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر )(39
ﯾﺎز ﻗﺎﺑﺎﻏﻰ ﮔﻮن ﮔﻮﻧﺌﯿﻰ دؤﯾﻨﺪه
)(39 ﮐﻨﺪ اوﺷﺎﻏﻰ ﻗﺎر ﮔﻮﷲ ﺳﯿﻦ ﺳﺆﯾﻨﺪه
ﭘﯿﺶ از ﺑﻬﺎر ﺗﺎ ﺑﻪ زﻣﯿﻦ ﺗﺎﺑﺪ آﻓﺘﺎب ﮐﻮرﮐﭽﻰ ﻟﺮ داﻏﺪا ﮐﻮرك زوﯾﻨﺪه
ﺑﺎ ﮐﻮدﮐﺎن ﮔﻠﻮﻟﮥ ﺑﺮﻓﻰ اﺳﺖ در ﺣﺴﺎب ﻣﻨﯿﻢ روﺣﻮم ،اﯾﻠﻪ ﺑﯿﻠﻮن اوردادور
ﭘﺎروﮔﺮان ﺑﻪ ﺳﺮﺳﺮة ﮐﻮه در ﺷﺘﺎب ﮐﻬﻠﯿﮏ ﮐﯿﻤﯿﻦ ﺑﺎﺗﯿﺐ ،ﻗﺎﻟﯿﺐ ،ﻗﺎردادور
ﮔﻮﯾﻰ ﮐﻪ روﺣﻢ آﻣﺪه آﻧﺠﺎ ز راه دور
ﭼﻮن ﮐﺒﮏ ،ﺑﺮﻓﮕﯿﺮ ﺷﺪه ﻣﺎﻧﺪه در ﺣﻀﻮر )(40
ﻗﺎرى ﻧﻨﻪ اوزاداﻧﺪا اﯾﺸﯿﻨﻰ
)(40 ﮔﻮن ﺑﻮﻟﻮﺗﺪا اَﯾﯿﺮردى ﺗﺸﯿﻨﻰ
رﻧﮕﯿﻦ ﮐﻤﺎن ،ﮐﻼفِ رﺳﻨﻬﺎى ﭘﯿﺮزن ﻗﻮرد ﻗﻮﺟﺎﻟﯿﺐ ،ﭼﮑﺪﯾﺮﻧﺪه دﯾﺸﯿﻨﻰ
ﺧﻮرﺷﯿﺪ ،روى اﺑﺮ دﻫﺪ ﺗﺎب آن رﺳﻦ ﺳﻮرى ﻗﺎﻟﺨﯿﺐ ،دوﻻﺋﯿﺪان آﺷﺎردى
دﻧﺪان ﮔﺮگ ﭘﯿﺮ ﭼﻮ اﻓﺘﺎده از دﻫﻦ ﺑﺎﯾﺪاﻻرﯾﻦ ﺳﻮﺗﻰ آﺷﯿﺐ ،داﺷﺎردى
از ﮐﻮره راه ﮔﻠﻪ ﺳﺮازﯾﺮ ﻣﻰ ﺷﻮد
ﻟﺒﺮﯾﺰ دﯾﮓ و ﺑﺎدﯾﻪ از ﺷﯿﺮ ﻣﻰ ﺷﻮد )(41
ﺧﺠﻪ ﺳﻠﻄﺎن ﻋﻤﻪ دﯾﺸﯿﻦ ﻗﯿﺴﺎردى
)(41 ﻣﻼ ﺑﺎﻗﺮ ﻋﻢ اوﻏﻠﻰ ﺗﺌﺰ ﻣﯿﺴﺎردى
دﻧﺪانِ ﺧﺸﻢ ﻋﻤﻪ ﺧﺪﯾﺠﻪ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻓﺸﺮد ﺗﻨﺪﯾﺮ ﯾﺎﻧﯿﺐ ،ﺗﻮﺳﺴﻰ اﺋﻮى ﺑﺎﺳﺎردى
ﮐِﺰ ﮐﺮد ﻣﻼﺑﺎﻗﺮ و در ﺟﺎى ﺧﻮد ﻓُﺴﺮد ﭼﺎﯾﺪاﻧﯿﻤﯿﺰ ارﺳﯿﻦ اوﺳﺘﻪ ﻗﺎﯾﻨﺎردى
روﺷﻦ ﺗﻨﻮر و ،دود ﺟﻬﺎن را ﺑﻪ ﮐﺎم ﺑﺮد ﻗﻮورﻗﺎﻣﯿﺰ ﺳﺎج اﯾﭽﯿﻨﺪه اوﯾﻨﺎردى
ﻗﻮرى ﺑﻪ روى ﺳﯿﺦ ﺗﻨﻮر آﻣﺪه ﺑﻪ ﺟﻮش
در ﺗﻮى ﺳﺎج ،ﮔﻨﺪم ﺑﻮداده در ﺧﺮوش )(42
ﺑﻮﺳﺘﺎن ﭘﻮزوب ،ﮔﺘﯿﺮردﯾﮏ آﺷﺎﻏﻰ
)(42 دوﻟﺪورﯾﺮدﯾﻖ اﺋﻮده ﺗﺎﺧﺘﺎ-ﻃﺎﺑﺎﻏﻰ
ﺟﺎﻟﯿﺰ را ﺑﻪ ﻫﻢ زده در ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮده اﯾﻢ ﺗﻨﺪﯾﺮﻟﺮده ﭘﯿﺸﯿﺮردﯾﮏ ﻗﺎﺑﺎﻏﻰ
در ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺨﺘﻪ -ﻃﺒﻘﻬﺎ ﺳﭙﺮده اﯾﻢ اؤزون ﺋﯿﯿﻮب ،ﺗﻮﺧﻮﻣﻼرﯾﻦ ﭼﯿﺘﺪاردﯾﻖ
از ﻣﯿﻮه ﻫﺎى ﭘﺨﺘﻪ و ﻧﺎﭘﺨﺘﻪ ﺧﻮرده اﯾﻢ ﭼﻮخ ﯾﺌﻤﮑﺪن ،ﻻپ آز ﻗﺎﻻ ﭼﺎﺗﺪاردﯾﻖ
ﺗﺨﻢ ﮐﺪوى ﺗﻨﺒﻞ و ﺣﻠﻮاﯾﻰ و ﻟﺒﻮ
١١
ﺧﻮردن ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﭘﺎره ﺷﻮد ﺧُﻤﺮه و ﺳﺒﻮ )(43
ورزﻏﺎن ﻧﺎن آرﻣﻮت ﺳﺎﺗﺎن ﮔﻠﻨﺪه
)(43 اوﺷﺎﻗﻼرﯾﻦ ﺳﺴﻰ دوﺷﺮدى ﮐﻨﺪه
از ورزﻏﺎن رﺳﯿﺪه ﮔﻼﺑﻰ ﻓﺮوشِ ده ﺑﯿﺰده ﺑﻮﯾﺎﻧﻨﺎن اﺋﺸﯿﺪﯾﺐ ،ﺑﯿﻠﻨﺪه
از ﺑﻬﺮ اوﺳﺖ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺟﻮش و ﺧﺮوشِ ده ﺷﯿﻠﻼق آﺗﯿﺐ ،ﺑﯿﺮ ﻗﯿﺸﻘﺮﯾﻖ ﺳﺎﻻردﯾﻖ
دﻧﯿﺎى دﯾﮕﺮى اﺳﺖ ﺧﺮﯾﺪ و ﻓﺮوش ده ﺑﻮﻏﺪا وﺋﺮﯾﺐ ،آرﻣﻮﺗﻼردان آﻻردﯾﻖ
ﻣﺎ ﻫﻢ ﺷﻨﯿﺪه ﺳﻮى ﺳﺒﺪﻫﺎ دوﯾﺪه اﯾﻢ
ﮔﻨﺪم ﺑﺪاده اﯾﻢ و ﮔﻼﺑﻰ ﺧﺮﯾﺪه اﯾﻢ )(44
ﻣﯿﺮزاﺗﺎﻏﻰ ﻧﺎن ﮔﺌﺠﻪ ﮔﺌﺘﺪﯾﮏ ﭼﺎﯾﺎ
)(44 ﻣﻦ ﺑﺎﺧﯿﺮام ﺳﺌﻠﺪه ﺑﻮﻏﻮﻟﻤﻮش آﯾﺎ
ﻣﻬﺘﺎب ﺑﻮد و ﺑﺎ ﺗﻘﻰ آن ﺷﺐ ﮐﻨﺎر رود ﺑﯿﺮدن اﯾﺸﯿﻖ دوﺷﺪى اوﺗﺎى ﺑﺎﺧﭽﺎﯾﺎ
ﻣﻦ ﻣﺤﻮ ﻣﺎه و ﻣﺎه در آن آب ﻏﺮق ﺑﻮد اى واى دﺋﺪﯾﮏ ﻗﻮرددى ،ﻗﺌﯿﺘﺪﯾﮏ ﻗﺎﺷﺪﯾﻖ
زان ﺳﻮى رود ،ﻧﻮر درﺧﺸﯿﺪ و ﻫﺮ دو زود ﻫﺌﭻ ﺑﯿﻠﻤﻪ دﯾﮏ ﻧﻪ وﻗﺖ ﮐﻮﻟﻠﻮﮐﺪن آﺷﺪﯾﻖ
ﮔﻔﺘﯿﻢ آى ﮔﺮگ ! و دوﯾﺪﯾﻢ ﺳﻮى ده
ﭼﻮن ﻣﺮغ ﺗﺮس ﺧﻮرده ﭘﺮﯾﺪﯾﻢ ﺗﻮى ده )(45
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،آﻏﺎﺟﻼرون اوﺟﺎﻟﺪى
)(45 آﻣﻤﺎ ﺣﺌﯿﯿﻒ ،ﺟﻮاﻧﻼرون ﻗﻮﺟﺎﻟﺪى
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،درﺧﺖ ﺗﻮ ﺷﺪ ﺳﺒﺰ و ﺳﺮﺑﻠﻨﺪ ﺗﻮﺧﻠﯿﻼرون آرﯾﺨﻠﯿﯿﺐ ،آﺟﺎﻟﺪى
ﻟﯿﮏ آن ﻫﻤﻪ ﺟﻮانِ ﺗﻮ ﺷﺪ ﭘﯿﺮ و دردﻣﻨﺪ ﮐﺆﻟﮕﻪ دؤﻧﺪى ،ﮔﻮن ﺑﺎﺗﺪى ،ﻗﺎش ﻗَﺮَﻟﺪى
ﮔﺸﺘﻨﺪ ﺑﺮّه ﻫﺎى ﻓﺮﺑﻪ ﺗﻮ ﻻﻏﺮ و ﻧﮋﻧﺪ ﻗﻮردون ﮔﺆزى ﻗﺎراﻧﻠﯿﻘﺪا ﺑﺮَﻟﺪى
ﺧﻮرﺷﯿﺪ رﻓﺖ و ﺳﺎﯾﻪ ﺑﮕﺴﺘﺮد در ﺟﻬﺎن
ﭼﺸﻤﺎنِ ﮔﺮﮔﻬﺎ ﺑﺪرﺧﺸﯿﺪ آن زﻣﺎن )(46
اﺋﺸﯿﺘﻤﯿﺸﻢ ﯾﺎﻧﯿﺮ آﻟﻼه ﭼﯿﺮاﻏﻰ
)(46 داﯾﺮ اوﻟﻮب ﻣﺴﺠﺪﯾﺰون ﺑﻮﻻﻏﻰ
ﮔﻮﯾﻨﺪ روﺷﻦ اﺳﺖ ﭼﺮاغ ﺧﺪاى ده راﺣﺖ اوﻟﻮب ﮐﻨﺪﯾﻦ اﺋﻮى ،اوﺷﺎﻏﻰ
داﯾﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ ﭼﺸﻤﮥ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺮاى ده ﻣﻨﺼﻮرﺧﺎﻧﯿﻦ اﻟﯽ-ﻗﻮﻟﻰ وار اوﻟﺴﻮن
راﺣﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻮدك و اﻫﻞِ ﺳﺮاى ده ﻫﺎردا ﻗﺎﻟﺴﺎ ،آﻟﻼه اوﻧﺎ ﯾﺎر اوﻟﺴﻮن
ﻣﻨﺼﻮر ﺧﺎن ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ و ﺷﺎد ﺑﺎد !
در ﺳﺎﯾﻪ ﻋﻨﺎﯾﺖ ﺣﻖ زﻧﺪه ﯾﺎد ﺑﺎد ! )(47
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﻣﻼ اﺑﺮاﻫﯿﻢ وار ،ﯾﺎ ﯾﻮخ ؟
١٢
)(47 ﻣﮑﺘﺐ آﭼﺎر ،اوﺧﻮر اوﺷﺎﻗﻼر ،ﯾﺎ ﯾﻮخ ؟
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﺑﮕﻮى ﮐﻪ ﻣﻼى ده ﮐﺠﺎﺳﺖ ؟ ﺧﺮﻣﻦ اوﺳﺘﻰ ﻣﮑﺘﺒﻰ ﺑﺎﻏﻼر ،ﯾﺎ ﯾﻮخ ؟
آن ﻣﮑﺘﺐ ﻣﻘﺪسِ ﺑﺮ ﭘﺎيِ ده ﮐﺠﺎﺳﺖ ؟ ﻣﻨﺪن آﺧﻮﻧﺪا ﯾﺘﯿﺮرﺳﻦ ﺳﻼم
آن رﻓﺘﻨﺶ ﺑﻪ ﺧﺮﻣﻦ و ﻏﻮﻏﺎى ده ﮐﺠﺎﺳﺖ ؟ ادﺑﻠﻰ ﺑﯿﺮ ﺳﻼمِ ﻣﺎﻻﮐﻼم
از ﻣﻦ ﺑﻪ آن آﺧﻮﻧﺪ ﮔﺮاﻣﻰ ﺳﻼم ﺑﺎد !
ﻋﺮض ارادت و ادﺑﻢ در ﮐﻼم ﺑﺎد ! )(48
ﺧﺠﻪ ﺳﻠﻄﺎن ﻋﻤﻪ ﮔﺌﺪﯾﺐ ﺗﺒﺮﯾﺰه
)(48 آﻣﻤﺎ ،ﻧﻪ ﺗﺒﺮﯾﺰ ،ﮐﻰ ﮔﻠﻤﻤﯿﺮ ﺑﯿﺰه
ﺗﺒﺮﯾﺰ ﺑﻮده ﻋﻤﻪ و ﺳﺮﮔﺮم ﮐﺎر ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺎﻻم ،دورون ﻗﻮﯾﺎخ ﮔﺌﺪاخ اﺋﻤﻤﯿﺰه
ﻣﺎ ﺑﻰ ﺧﺒﺮ ز ﻋﻤﻪ و اﯾﻞ و ﺗﺒﺎر ﺧﻮﯾﺶ آﻗﺎ اؤﻟﺪى ،ﺗﻮ ﻓﺎﻗﯿﻤﯿﺰ داﻏﯿﻠﺪى
ﺑﺮﺧﯿﺰ ﺷﻬﺮﯾﺎر و ﺑﺮو در دﯾﺎر ﺧﻮﯾﺶ ﻗﻮﯾﻮن اوﻻن ،ﯾﺎد ﮔﺌﺪوﺑﻦ ﺳﺎﻏﯿﻠﺪى
ﺑﺎﺑﺎ ﺑﻤﺮد و ﺧﺎﻧﮥ ﻣﺎ ﻫﻢ ﺧﺮاب ﺷﺪ
ﻫﺮ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪِ ﮔﻢ ﺷﺪه ،ﺷﯿﺮش ﺑﺮآب ﺷﺪ )(49
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،دوﻧﯿﺎ ﯾﺎﻻن دوﻧﯿﺎدى
)(49 ﺳﻠﯿﻤﺎﻧﻨﺎن ،ﻧﻮﺣﺪان ﻗﺎﻻن دوﻧﯿﺎدى
دﻧﯿﺎ ﻫﻤﻪ دروغ و ﻓﺴﻮن و ﻓﺴﺎﻧﻪ ﺷﺪ اوﻏﻮل دوﻏﺎن ،درده ﺳﺎﻻن دوﻧﯿﺎدى
ﮐﺸﺘﯽ ﻋﻤﺮ ﻧﻮح و ﺳﻠﯿﻤﺎن رواﻧﻪ ﺷﺪ ﻫﺮ ﮐﯿﻤﺴﯿﻪ ﻫﺮ ﻧﻪ وﺋﺮﯾﺐ ،آﻟﯿﺒﺪى
ﻧﺎﮐﺎم ﻣﺎﻧﺪ ﻫﺮ ﮐﻪ در اﯾﻦ آﺷﯿﺎﻧﻪ ﺷﺪ اﻓﻼﻃﻮﻧﻨﺎن ﺑﯿﺮ ﻗﻮرى آد ﻗﺎﻟﯿﺒﺪى
ﺑﺮ ﻫﺮ ﮐﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ داده از او ﺳﺘﺎﻧﺪه اﺳﺖ
ﻧﺎﻣﻰ ﺗﻬﻰ ﺑﺮاى ﻓﻼﻃﻮن ﺑﻤﺎﻧﺪه اﺳﺖ )(50
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﯾﺎر و ﯾﻮﻟﺪاش دؤﻧﺪوﻟﺮ
)(50 ﺑﯿﺮ-ﺑﯿﺮ ﻣﻨﻰ ﭼﺆﻟﺪه ﻗﻮﯾﻮب ،ﭼﺆﻧﺪوﻟﺮ
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﮔﺮوه رﻓﯿﻘﺎن و دوﺳﺘﺎن ﭼﺸﻤﻪ ﻟﺮﯾﻢ ،ﭼﯿﺮاﺧﻼرﯾﻢ ،ﺳﺆﻧﺪوﻟﺮ
ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﯾﮏ ﯾﮏ از ﻣﻦ و رﻓﺘﻨﺪ ﺑﻰ ﻧﺸﺎن ﯾﺎﻣﺎن ﯾﺌﺮده ﮔﺆن دؤﻧﺪى ،آﺧﺸﺎم اوﻟﺪى
ﻣﺮد آن ﭼﺮاغ و ﭼﺸﻤﻪ ﺑﺨﺸﮑﯿﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎن دوﻧﯿﺎ ﻣﻨﻪ ﺧﺮاﺑﻪ ﺷﺎم اوﻟﺪى
ﺧﻮرﺷﯿﺪ رﻓﺖ روى ﺟﻬﺎن را ﮔﺮﻓﺖ ﻏﻢ
دﻧﯿﺎ ﻣﺮا ﺧﺮاﺑﮥ ﺷﺎم اﺳﺖ دم ﺑﻪ دم )(51
ﻋﻢ اوﻏﻠﯿﻨﺎن ﮔﺌﺪن ﮔﺌﺠﻪ ﻗﯿﭙﭽﺎﻏﺎ
)(51 آى ﮐﻰ ﭼﯿﺨﺪى ،آﺗﻼر ﮔﻠﺪى اوﯾﻨﺎﻏﺎ
ﻗِﭙﭽﺎق رﻓﺘﻢ آن ﺷﺐ ﻣﻦ ﺑﺎ ﭘﺴﺮ ﻋﻤﻮ دﯾﺮﻣﺎﺷﯿﺮدﯾﻖ ،داﻏﻼن آﺷﯿﺮدﯾﻖ داﻏﺎ
١٣
اﺳﺒﺎن ﺑﻪ رﻗﺺ و ﻣﺎه درآﻣﺪ ز روﺑﺮو ﻣﺶ ﻣﻤﻰ ﺧﺎن ﮔﺆى آﺗﯿﻨﻰ اوﯾﻨﺎﺗﺪى
ﺧﻮش ﺑﻮد ﻣﺎﻫﺘﺎب در آن ﮔﺸﺖِ ﮐﻮ ﺑﻪ ﮐﻮ ﺗﻔﻨﮕﯿﻨﻰ آﺷﯿﺮدى ،ﺷﺎﻗﻘﯿﻠﺪاﺗﺪى
اﺳﺐ ﮐﺒﻮدِ ﻣﺶ ﻣﻤﻰ ﺧﺎن رﻗﺺ ﺟﻨﮓ ﮐﺮد
ﻏﻮﻏﺎ ﺑﻪ ﮐﻮه و دره ﺻﺪاى ﺗﻔﻨﮓ ﮐﺮد )(52
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﻗﺮه ﮐﻮﻟﻮن دره ﺳﻰ
)(52 ﺧﺸﮕﻨﺎﺑﯿﻦ ﯾﻮﻟﻰ ،ﺑﻨﺪى ،ﺑﺮه ﺳﻰ
در درة ﻗَﺮه ﮐﻮل و در راه ﺧﺸﮕﻨﺎب اوردا دوﺷَﺮ ﭼﯿﻞ ﮐﻬﻠﯿﮕﯿﻦ ﻓﺮه ﺳﻰ
در ﺻﺨﺮه ﻫﺎ و ﮐﺒﮏ ﮔﺪاران و ﺑﻨﺪِ آب اوردان ﮔﺌﭽﺮ ﯾﻮردوﻣﻮزون اؤزوﻧﻪ
ﮐﺒﮑﺎنِ ﺧﺎﻟﺪار زرى ﮐﺮده ﺟﺎى ﺧﻮاب ﺑﯿﺰده ﮔﺌﭽﮏ ﯾﻮردوﻣﻮزون ﺳﺆزوﻧﻪ
زاﻧﺠﺎ ﭼﻮ ﺑﮕﺬرﯾﺪ زﻣﯿﻨﻬﺎى ﺧﺎك ﻣﺎﺳﺖ
اﯾﻦ ﻗﺼﻪ ﻫﺎ ﺑﺮاى ﻫﻤﺎن ﺧﺎكِ ﭘﺎك ﻣﺎﺳﺖ )(53
ﺧﺸﮕﻨﺎﺑﻰ ﯾﺎﻣﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﮐﯿﻢ ﺳﺎﻟﯿﺐ ؟
)(53 ﺳﯿﺪﻟﺮدن ﮐﯿﻢ ﻗﯿﺮﯾﻠﯿﺐ ،ﮐﯿﻢ ﻗﺎﻟﯿﺐ ؟
اﻣﺮوز ﺧﺸﮕﻨﺎب ﭼﺮا ﺷﺪ ﭼﻨﯿﻦ ﺧﺮاب ؟ آﻣﯿﺮﻏﻔﺎر دام-داﺷﯿﻨﻰ ﮐﯿﻢ آﻟﯿﺐ ؟
ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﮕﻮ :ﮐﻪ ﻣﺎﻧﺪه ز ﺳﺎدات ﺧﺸﮕﻨﺎب ؟ ﺑﻮﻻخ ﮔﻨﻪ ﮔﻠﯿﺐ ،ﮔﺆﻟﻰ دوﻟﺪورور ؟
اَﻣﯿﺮ ﻏﻔﺎر ﮐﻮ ؟ ﮐﺠﺎ ﻫﺴﺖ آن ﺟﻨﺎب ؟ ﯾﺎﻗﻮروﯾﻮب ،ﺑﺎﺧﭽﺎﻻرى ﺳﻮﻟﺪورور ؟
آن ﺑﺮﮐﻪ ﺑﺎز ﭘﺮ ﺷﺪه از آبِ ﭼﺸﻤﻪ ﺳﺎر ؟
ﯾﺎ ﺧﺸﮏ ﮔﺸﺘﻪ ﭼﺸﻤﻪ و ﭘﮋﻣﺮده ﮐﺸﺘﺰار ؟ )(54
آﻣﯿﺮ ﻏﻔﺎر ﺳﯿﺪﻟﺮﯾﻦ ﺗﺎﺟﯿﯿﺪى
)(54 ﺷﺎﻫﻼر ﺷﮑﺎر اﺋﺘﻤﻪ ﺳﻰ ﻗﯿﻘﺎﺟﯿﯿﺪى
آﻣﯿﺮﻏﻔﺎر ﺳﺮورِ ﺳﺎدات دﻫﺮ ﺑﻮد ﻣﺮده ﺷﯿﺮﯾﻦ ،ﻧﺎﻣﺮده ﭼﻮخ آﺟﯿﯿﺪى
در ﻋﺮﺻﻪ ﺷﮑﺎر ﺷﻬﺎن ﻧﯿﮏ ﺑﻬﺮ ﺑﻮد ﻣﻈﻠﻮﻣﻼرﯾﻦ ﺣﻘّﻰ اوﺳﺘﻪ اَﺳﺮدى
ﺑﺎ ﻣﺮد ﺷَﻬﺪ ﺑﻮد و ﺑﻪ ﻧﺎﻣﺮد زﻫﺮ ﺑﻮد ﻇﺎﻟﻢ ﻟﺮى ﻗﯿﻠﯿﺶ ﺗﮑﯿﻦ ﮐَﺴﺮدى
ﻟﺮزان ﺑﺮاى ﺣﻖﱢ ﺳﺘﻤﺪﯾﺪﮔﺎن ﭼﻮ ﺑﯿﺪ
ﭼﻮن ﺗﯿﻎ ﺑﻮد و دﺳﺖ ﺳﺘﻤﮑﺎر ﻣﻰ ﺑﺮﯾﺪ )(55
ﻣﯿﺮ ﻣﺼﻄﻔﺎ داﯾﻰ ،اوﺟﺎﺑﻮى ﺑﺎﺑﺎ
)(55 ﻫﯿﮑﻠﻠﻰ ،ﺳﺎﻗﻘﺎﻟﻠﻰ ،ﺗﻮﻟﺴﺘﻮى ﺑﺎﺑﺎ
ﻣﯿﺮ ﻣﺼﻄﻔﻰ و ﻗﺎﻣﺖ و ﻗﺪ ﮐﺸﯿﺪه اش اﺋﯿﻠﺮدى ﯾﺎس ﻣﺠﻠﺴﯿﻨﻰ ﺗﻮى ﺑﺎﺑﺎ
آن رﯾﺶ و ﻫﯿﮑﻞ ﭼﻮ ﺗﻮﻟﺴﺘﻮى رﺳﯿﺪه اش ﺧﺸﮕﻨﺎﺑﯿﻦ آﺑﺮوﺳﻰ ،اَردﻣﻰ
ﺷﮑّﺮ زﻟﺐ ﺑﺮﯾﺰد و ﺷﺎدى ز دﯾﺪه اش ﻣﺴﺠﺪﻟﺮﯾﻦ ،ﻣﺠﻠﺴﻠﺮﯾﻦ ﮔﺆرﮐَﻤﻰ
١۴
او آﺑﺮو ﻋﺰّت آن ﺧﺸﮕﻨﺎب ﺑﻮد
در ﻣﺴﺠﺪ و ﻣﺠﺎﻟﺲ ﻣﺎ آﻓﺘﺎب ﺑﻮد )(56
ﻣﺠﺪاﻟﺴﺎدات ﮔﻮﻟﺮدى ﺑﺎﻏﻼرﮐﯿﻤﻰ
)(56 ﮔﻮروﻟﺪردى ﺑﻮﻟﻮﺗﻠﻰ داﻏﻼرﮐﯿﻤﻰ
ﻣﺠﺪاﻟﺴﺎدات ﺧﻨﺪة ﺧﻮش ﻣﻰ زﻧﺪ ﭼﻮ ﺑﺎغ ﺳﺆز آﻏﺰﯾﻨﺪا ارﯾﺮدى ﯾﺎﻏﻼرﮐﯿﻤﻰ
ﭼﻮن اﺑﺮ ﮐﻮﻫﺴﺎر ﺑ ُﻐﺮّد ﺑﻪ ﺑﺎغ و راغ آﻟﻨﻰ آﭼﯿﻖ ،ﯾﺎﺧﺸﻰ درﯾﻦ ﻗﺎﻧﺎردى
ﺣﺮﻓﺶ زﻻل و روﺷﻦ ﭼﻮن روﻏﻦ ﭼﺮاغ ﯾﺎﺷﯿﻞ ﮔﺆزﻟﺮ ﭼﯿﺮاغ ﺗﮑﯿﻦ ﯾﺎﻧﺎردى
ﺑﺎ ﺟﺒﻬﺖِ ﮔﺸﺎده ،ﺧﺮدﻣﻨﺪ دﯾﻪ ﺑﻮد
ﭼﺸﻤﺎن ﺳﺒﺰ او ﺑﻪ زﻣﺮّد ﺷﺒﯿﻪ ﺑﻮد )(57
ﻣﻨﯿﻢ آﺗﺎم ﺳﻔﺮه ﻟﻰ ﺑﯿﺮ ﮐﯿﺸﯿﯿﺪى
)(57 اﺋﻞ اﻟﯿﻨﺪن ﺗﻮﺗﻤﺎق اوﻧﻮن اﯾﺸﯿﯿﺪى
آن ﺳﻔﺮه ﻫﺎى ﺑﺎز ﭘﺪر ﯾﺎد ﮐﺮدﻧﻰ اﺳﺖ ﮔﺆزﻟﻠﺮﯾﻦ آﺧﺮه ﻗﺎﻟﻤﯿﺸﯿﯿﺪى
آن ﯾﺎرﯾﺶ ﺑﻪ اﯾﻞ ﻣﻦ اﻧﺸﺎ ﮐﺮدﻧﻰ اﺳﺖ اوﻧﻨﺎن ﺳﻮرا دؤﻧﺮﮔﻪ ﻟﺮ دؤﻧﻮﺑﻠﺮ
روﺣﺶ ﺑﻪ ﯾﺎد ﻧﯿﮑﻰ او ﺷﺎد ﮐﺮدﻧﻰ اﺳﺖ ﻣﺤﺒﺘﯿﻦ ﭼﯿﺮاﺧﻼرى ﺳﺆﻧﻮﺑﻠﺮ
واروﻧﻪ ﮔﺸﺖ ﺑﻌﺪِ ﭘﺪر ﮐﺎر روزﮔﺎر
ﺧﺎﻣﻮش ﺷﺪ ﭼﺮاغ ﻣﺤﺒﺖ در اﯾﻦ دﯾﺎر )(58
ﻣﯿﺮﺻﺎﻟﺤﯿﻦ دﻟﻰ ﺳﻮﻟﻮق اﺋﺘﻤﻪ ﺳﻰ
)(58 ﻣﯿﺮ ﻋﺰﯾﺰﯾﻦ ﺷﯿﺮﯾﻦ ﺷﺎﺧﺴِﻰ ﮔﺌﺘﻤﻪ ﺳﻰ
ﺑﺸﻨﻮ ز ﻣﯿﺮﺻﺎﻟﺢ و دﯾﻮاﻧﻪ ﺑﺎزﯾﺶ ﻣﯿﺮﻣﻤﺪﯾﻦ ﻗﻮروﻟﻤﺎﺳﻰ ،ﺑﯿﺘﻤﻪ ﺳﻰ
ﺳﯿﺪ ﻋﺰﯾﺰ و ﺷﺎﺧﺴﻰ و ﺳﺮﻓﺮازﯾﺶ اﯾﻨﺪى دﺋﺴﮏ ،اﺣﻮاﻻﺗﺪى ،ﻧﺎﻏﯿﻠﺪى
ﻣﯿﺮﻣﻤﺪ و ﻧﺸﺴﺘﻦ و آن ﺻﺤﻨﻪ ﺳﺎزﯾﺶ ﮔﺌﭽﺪى ،ﮔﺌﺘﺪى ،اﯾﺘﺪى ،ﺑﺎﺗﺪى ،داﻏﯿﻠﺪى
اﻣﺮوز ﮔﻔﺘﻨﻢ ﻫﻤﻪ اﻓﺴﺎﻧﻪ اﺳﺖ و ﻻف
ﺑﮕﺬﺷﺖ و رﻓﺖ و ﮔﻢ ﺷﺪ و ﻧﺎﺑﻮد ،ﺑﻰ ﮔﺰاف )(59
ﻣﯿﺮ ﻋﺒﺪوﻟﻮن آﯾﻨﺎداﻗﺎش ﯾﺎﺧﻤﺎﺳﻰ
)(59 ﺟﺆﺟﯿﻠﺮﯾﻨﺪن ﻗﺎﺷﯿﻨﯿﻦ آﺧﻤﺎﺳﻰ
ﺑﺸﻨﻮ ز ﻣﯿﺮ ﻋﺒﺪل و آن وﺳﻤﻪ ﺑﺴﺘﻨﺶ ﺑﻮﯾﻼﻧﻤﺎﺳﻰ ،دام-دوواردان ﺑﺎﺧﻤﺎﺳﻰ
ﺗﺎ ﮐُﻨﺞ ﻟﺐ ﺳﯿﺎﻫﻰ وﺳﻤﻪ ﮔﺴﺴﺘﻨﺶ ﺷﺎه ﻋﺒﺎﺳﯿﻦ دورﺑﻮﻧﻰ ،ﯾﺎدش ﺑﺨﯿﺮ !
از ﺑﺎم و در ﻧﮕﺎﻫﺶ و رﻋﻨﺎ ﻧﺸﺴﺘﻨﺶ ﺧﺸﮕﻨﺎﺑﯿﻦ ﺧﻮش ﮔﻮﻧﻰ ،ﯾﺎدش ﺑﺨﯿﺮ !
ﺷﺎه ﻋﺒﺎﺳﯿﻦ دورﺑﻮﻧﻰ ،ﯾﺎدش ﺑﺨﯿﺮ !
ﺧﺸﮕﻨﺎﺑﯿﻦ ﺧﻮش ﮔﻮﻧﻰ ،ﯾﺎدش ﺑﺨﯿﺮ ! )(60
١۵
ﺳﺘﺎره ﻋﻤﻪ ﻧﺰﯾﮏ ﻟﺮى ﯾﺎﭘﺎردى
)(60 ﻣﯿﺮﻗﺎدر ده ،ﻫﺮ دم ﺑﯿﺮﯾﻦ ﻗﺎﭘﺎردى
ﻋﻤﻪ ﺳﺘﺎره ﻧﺎزك را ﺑﺴﺘﻪ در ﺗﻨﻮر ﻗﺎﭘﯿﭗ ،ﯾﺌﯿﻮب ،داﯾﭽﺎﺗﮑﯿﻦ ﭼﺎﭘﺎردى
ﻫﺮ دم رﺑﻮده ﻗﺎدر از آﻧﻬﺎ ﯾﮑﻰ ﺑﻪ روز ﮔﻮﻟﻤﻪ ﻟﯿﺪى اوﻧﻮن ﻧﺰﯾﮏ ﻗﺎﭘﭙﺎﺳﻰ
ﭼﻮن ﮐُﺮّه اﺳﺐ ﺗﺎﺧﺘﻪ و ﺧﻮرده دور دور ﻋﻤﻪ ﻣﯿﻨﺪه ارﺳﯿﻨﯿﻨﯿﻦ ﺷﺎﭘﭙﺎﺳﻰ
آن ﺻﺤﻨﮥ رﺑﻮدنِ ﻧﺎن ﺧﻨﺪه دار ﺑﻮد
ﺳﯿﺦ ﺗﻨﻮر ﻋﻤﻪ ﻋﺠﺐ ﻧﺎﮔﻮار ﺑﻮد ! )(61
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،آﻣﯿﺮ ﺣﯿﺪر ﻧﺌﯿﻨﯿﻮر ؟
)(61 ﯾﻘﯿﻦ ﮔﻨﻪ ﺳﻤﺎوارى ﻗﺌﯿﻨﯿﻮر
ﮔﻮﯾﻨﺪ ﻣﯿﺮ ﺣﯿﺪرت اﮐﻨﻮن ﺷﺪه اﺳﺖ ﭘﯿﺮ داى ﻗﻮﺟﺎﻟﯿﺐ ،آﻟﺖ اﻧﮕﯿﻨﻦ ﭼﺌﯿﻨﯿﻮر
ﺑﺮﭘﺎﺳﺖ آن ﺳﻤﺎور ﺟﻮﺷﺎنِ دﻟﭙﺬﯾﺮ ﻗﻮﻻخ ﺑﺎﺗﯿﺐ ،ﮔﺆزى ﮔﯿﺮﯾﺐ ﻗﺎﺷﯿﻨﺎ
ﺷﺪ اﺳﺐ ﭘﯿﺮ و ،ﻣﻰ ﺟﻮد از آروارِ زﯾﺮ ﯾﺎزﯾﻖ ﻋﻤﻪ ،ﻫﺎوا ﮔﻠﯿﺐ ﺑﺎﺷﯿﻨﺎ
اﺑﺮو ﻓﺘﺎده ﮐُﻨﺞ ﻟﺐ و ﮔﺸﺘﻪ ﮔﻮش ﮐﺮ
ﺑﯿﭽﺎره ﻋﻤﻪ ﻫﻮش ﻧﺪارد ﺑﻪ ﺳﺮ دﮔﺮ )(62
ﺧﺎﻧﻢ ﻋﻤﻪ ﻣﯿﺮﻋﺒﺪوﻟﻮن ﺳﺆزوﻧﻰ
)(62 اﺋﺸﯿﺪﻧﺪه ،اﯾﻪ ر آﻏﺰ-ﮔﺆزوﻧﻰ
ﻣﯿﺮ ﻋﺒﺪل آن زﻣﺎن ﮐﻪ دﻫﻦ ﺑﺎز ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﻣﻠْﮑﺎﻣِﺪا وﺋﺮر اوﻧﻮن اؤزوﻧﻰ
ﻋﻤﻪ ﺧﺎﻧﻢ دﻫﻦ ﮐﺠﻰ آﻏﺎز ﻣﻰ ﮐﻨﺪ دﻋﻮاﻻرﯾﻦ ﺷﻮﺧﻠﻮﻏﯿﻼن ﻗﺎﺗﺎﻟﻼر
ﺑﺎ ﺟﺎن ﺳﺘﺎن ﮔﺮﻓﺘﻦِ ﺟﺎن ﺳﺎز ﻣﻰ ﮐﻨﺪ اﺗﻰ ﯾﺌﯿﻮب ،ﺑﺎﺷﻰ آﺗﯿﺐ ،ﯾﺎﺗﺎﻟﻼر
ﺗﺎ وﻗﺖ ﺷﺎم و ﺧﻮابِ ﺷﺒﺎﻧﮕﺎه ﻣﻰ رﺳﺪ
ﺷﻮﺧﻰ و ﺻﻠﺢ و دوﺳﺘﻰ از راه ﻣﻰ رﺳﺪ )(63
ﻓﻀّﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﺧﺸﮕﻨﺎﺑﯿﻦ ﮔﻮﻟﯿﯿﺪى
)(63 آﻣﯿﺮﯾﺤﯿﺎ ﻋﻤﻘﺰﯾﻨﻮن ﻗﻮﻟﯿﯿﺪى
ﻓﻀّﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﮔُﺰﯾﺪة ﮔﻠﻬﺎى ﺧﺸﮕﻨﺎب رﺧﺴﺎره آرﺗﯿﺴﺘﯿﺪى ،ﺳﺆﮔﻮﻟﯿﯿﺪى
ﯾﺤﯿﻰ ،ﻏﻼمِ دﺧﺘﺮ ﻋﻤﻮ ﺑﻮد در ﺣﺴﺎب ﺳﯿﺪ ﺣﺴﯿﻦ ،ﻣﯿﺮ ﺻﺎﻟﺤﻰ ﯾﺎﻧﺴﯿﻼر
رﺧﺴﺎره ﻧﯿﺰ ﺑﻮد ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ و ﮐﺎﻣﯿﺎب آﻣﯿﺮﺟﻌﻔﺮ ﻏﯿﺮﺗﻠﻰ دﯾﺮ ،ﻗﺎن ﺳﺎﻻر
ﺳﯿﺪ ﺣﺴﯿﻦ ز ﺻﺎﻟﺢ ﺗﻘﻠﯿﺪ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ
ﺑﺎ ﻏﯿﺮت اﺳﺖ ﺟﻌﻔﺮ و ﺗﻬﺪﯾﺪ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ )(64
ﺳﺤﺮ ﺗﺌﺰدن ﻧﺎﺧﯿﺮﭼﯿﻼر ﮔَﻠَﺮدى
)(64 ﻗﻮﯾﻮن-ﻗﻮزى دام ﺑﺎﺟﺎدا ﻣﻠَﺮدى
١۶
از ﺑﺎﻧﮓ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ و ﺑﺰ و ﺑﺮّه و ﺳﮕﺎن ﻋﻤﻪ ﺟﺎﻧﯿﻢ ﮐﺆرﭘﻪ ﻟﺮﯾﻦ ﺑﻠَﺮدى
ﻏﻮﻏﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺖ ﺻﺒﺤﺪﻣﺎن ،آﻣﺪه ﺷﺒﺎن ﺗﻨﺪﯾﺮﻟﺮﯾﻦ ﻗﻮزاﻧﺎردى ﺗﻮﺳﯿﺴﻰ
در ﺑﻨﺪِ ﺷﯿﺮ ﺧﻮارة ﺧﻮد ﻫﺴﺖ ﻋﻤﻪ ﺟﺎن ﭼﺆرﮐﻠﺮﯾﻦ ﮔﺆزل اﯾﯿﻰ ،اﯾﺴﯿﺴﻰ
ﺑﯿﺮون زﻧﺪ ز روزﻧﻪ دود ﺗَﻨﻮرﻫﺎ
از ﻧﺎنِ ﮔﺮم و ﺗﺎزه دﻣﺪ ﺧﻮش ﺑﺨﻮرﻫﺎ )(65
ﮔﺆﯾﺮﭼﯿﻨﻠﺮ دﺳﺘﻪ ﻗﺎﻟﺨﯿﺐ ،اوﭼﺎﻟﻼر
)(65 ﮔﻮن ﺳﺎﭼﺎﻧﺪا ،ﻗﯿﺰﯾﻞ ﭘﺮده آﭼﺎﻟﻼر
ﭘﺮواز دﺳﺘﻪ دﺳﺘﮥ زﯾﺒﺎ ﮐﺒﻮﺗﺮان ﻗﯿﺰﯾﻞ ﭘﺮده آﭼﯿﺐ ،ﯾﯿﻐﯿﺐ ،ﻗﺎﭼﺎﻟﻼر
ﮔﻮﯾﻰ ﮔﺸﺎده ﭘﺮدة زرﯾﻦ در آﺳﻤﺎن ﮔﻮن اوﺟﺎﻟﯿﺐ ،آرﺗﺎرداﻏﯿﻦ ﺟﻼﻟﻰ
در ﻧﻮر ،ﺑﺎز و ﺑﺴﺘﻪ ﺷﻮد ﭘﺮده ﻫﺮ زﻣﺎن ﻃﺒﯿﻌﺘﯿﻦ ﺟﻮاﻧﻼﻧﺎر ﺟﻤﺎﻟﻰ
در اوج آﻓﺘﺎب ﻧﮕﺮ ﺑﺮ ﺟﻼل ﮐﻮه
زﯾﺒﺎ ﺷﻮد ﺟﻤﺎل ﻃﺒﯿﻌﺖ در آن ﺷﮑﻮه )(66
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﻗﺎرﻟﻰ داﻏﻼر آﺷﺎﻧﺪا
)(66 ﮔﺌﺠﻪ ﮐﺮوان ﯾﻮﻟﻮن آزﯾﺐ ،ﭼﺎﺷﺎﻧﺪا
ﮔﺮ ﮐﺎروان ﮔﺬر ﮐﻨﺪ از ﺑﺮفِ ﭘﺸﺖ ﮐﻮه ﻣﻦ ﻫﺎرداﺳﺎم ،ﺗﻬﺮاﻧﺪا ﯾﺎ ﮐﺎﺷﺎﻧﺪا
ﺷﺐ راه ﮔﻢ ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﺮازﯾﺮى ،آن ﮔﺮوه اوزاﻗﻼردان ﮔﺆزوم ﺳﺌﭽﺮ اوﻧﻼرى
ﺑﺎﺷﻢ ﺑﻪ ﻫﺮ ﮐﺠﺎى ،ز اﯾﺮانِ ﭘﺮﺷُﮑﻮه ﺧﯿﺎل ﮔﻠﯿﺐ ،آﺷﯿﺐ ،ﮔﺌﭽﺮ اوﻧﻼرى
ﭼﺸﻤﻢ ﺑﯿﺎﺑﺪ اﯾﻨﮑﻪ ﮐﺠﺎ ﻫﺴﺖ ﮐﺎروان
آﯾﺪ ﺧﯿﺎل و ﺳﺒﻘﺖ ﮔﯿﺮد در آن ﻣﯿﺎن )(67
ﺑﯿﺮ ﭼﯿﺨﺌﯿﺪﯾﻢ دام ﻗﯿﻪ ﻧﯿﻦ داﺷﯿﻨﺎ
)(67 ﺑﯿﺮ ﺑﺎﺧﺌﯿﺪﯾﻢ ﮔﺌﭽﻤﯿﺸﯿﻨﻪ ،ﯾﺎﺷﯿﻨﺎ
اى ﮐﺎش ﭘﺸﺖِ دام ﻗَﯿﻪ ،از ﺻﺨﺮه ﻫﺎى ﺗﻮ ﺑﯿﺮ ﮔﻮرﺋﯿﺪﯾﻢ ﻧﻪ ﻟﺮ ﮔﻠﻤﯿﺶ ﺑﺎﺷﯿﻨﺎ
ﻣﻰ آﻣﺪم ﮐﻪ ﭘﺮﺳﻢ از او ﻣﺎﺟﺮاى ﺗﻮ ﻣﻨﺪه اْوﻧﻮن ﻗﺎرﻻرﯾﻼن آﻏﻼردﯾﻢ
ﺑﯿﻨﻢ ﭼﻪ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﭼﻪ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺮاى ﺗﻮ ﻗﯿﺶ دوﻧﺪوران اورﮐﻠﺮى داﻏﻼردﯾﻢ
روزى ﭼﻮ ﺑﺮﻓﻬﺎى ﺗﻮ ﺑﺎ ﮔﺮﯾﻪ ﺳﺮ ﮐﻨﻢ
دﻟﻬﺎى ﺳﺮدِ ﯾﺦ زده را داﻏﺘﺮ ﮐﻨﻢ )(68
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﮔﻮل ﻏﻨﭽﻪ ﺳﻰ ﺧﻨﺪاﻧﺪى
)(68 آﻣﻤﺎ ﺣﺌﯿﻒ ،اورك ﻏﺬاﺳﻰ ﻗﺎﻧﺪى
ﺧﻨﺪان ﺷﺪه اﺳﺖ ﻏﻨﭽﮥ ﮔﻞ از ﺑﺮاى دل زﻧﺪﮔﺎﻧﻠﯿﻖ ﺑﯿﺮ ﻗﺎراﻧﻠﯿﻖ زﯾﻨﺪاﻧﺪى
ﻟﯿﮑﻦ ﭼﻪ ﺳﻮد زان ﻫﻤﻪ ،ﺧﻮن ﺷﺪ ﻏﺬاى دل ﺑﻮ زﯾﻨﺪاﻧﯿﻦ درﺑﭽﻪ ﺳﯿﻦ آﭼﺎن ﯾﻮخ
١٧
زﻧﺪانِ زﻧﺪﮔﻰ ﺷﺪه ﻣﺎﺗﻢ ﺳﺮاى دل ﺑﻮ دارﻟﯿﻘﺪان ﺑﯿﺮﻗﻮرﺗﻮﻟﻮب ،ﻗﺎﭼﺎن ﯾﻮخ
ﮐﺲ ﻧﯿﺴﺖ ﺗﺎ درﯾﭽﮥ اﯾﻦ ﻗﻠﻌﻪ وا ﮐﻨﺪ
زﯾﻦ ﺗﻨﮕﻨﺎ ﮔﺮﯾﺰد و ﺧﻮد را رﻫﺎ ﮐﻨﺪ )(69
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ﮔﺆﯾﻠﺮ ﺑﻮﺗﻮن دوﻣﺎﻧﺪى
)(69 ﮔﻮﻧﻠﺮﯾﻤﯿﺰ ﺑﯿﺮ-ﺑﯿﺮﯾﻨﺪن ﯾﺎﻣﺎﻧﺪى
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﺗﻤﺎم ﺟﻬﺎن ﻏﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﯿﺮ-ﺑﯿﺮوزدن آﯾﺮﯾﻠﻤﺎﯾﻮن ،آﻣﺎﻧﺪى
وﯾﻦ روزﮔﺎرِ ﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﻣﺎﺗﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﯾﺎﺧﺸﯿﻠﯿﻐﻰ اﻟﯿﻤﯿﺰدن آﻟﯿﺒﻼر
اى ﺑﺪ ﮐﺴﻰ ﮐﻪ ﮐﻪ دﺳﺖ ﮐﺴﺎن ﮐﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﯾﺎﺧﺸﻰ ﺑﯿﺰى ﯾﺎﻣﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﺳﺎﻟﯿﺒﻼر
ﻧﯿﮑﻰ ﺑﺮﻓﺖ و در وﻃﻦِ ﻏﯿﺮ ﻻﻧﻪ ﮐﺮد
ﺑﺪ در رﺳﯿﺪ و در دل ﻣﺎ آﺷﯿﺎﻧﻪ ﮐﺮد )(70
ﺑﯿﺮ ﺳﻮروﺷﻮن ﺑﻮ ﻗﺎرﻗﯿﻨﻤﯿﺶ ﻓﻠﮑﺪن
)(70 ﻧﻪ اﯾﺴﺘﯿﻮر ﺑﻮ ﻗﻮردوﻏﻰ ﮐﻠﮑﺪن ؟
آﺧﺮ ﭼﻪ ﺷﺪ ﺑﻬﺎﻧﮥ ﻧﻔﺮﯾﻦ ﺷﺪه ﻓﻠﮏ ؟ دﯾﻨﻪ ﮔﺌﭽﯿﺮت اوﻟﺪوزﻻرى اﻟﮑﺪن
زﯾﻦ ﮔﺮدش زﻣﺎﻧﻪ و اﯾﻦ دوز و اﯾﻦ ﮐﻠﮏ ؟ ﻗﻮى ﺗﺆﮐﻮﻟﺴﻮن ،ﺑﻮ ﯾﺌﺮ اوزى داﻏﯿﻠﺴﯿﻦ
ﮔﻮ اﯾﻦ ﺳﺘﺎره ﻫﺎ ﮔﺬرد ﺟﻤﻠﻪ زﯾﻦ اَﻟَﮏ ﺑﻮ ﺷﯿﻄﺎﻧﻠﯿﻖ ﻗﻮرﻗﻮﺳﻰ ﺑﯿﺮ ﯾﯿﻐﯿﻠﺴﯿﻦ
ﺑﮕﺬار ﺗﺎ ﺑﺮﯾﺰد و داﻏﺎن ﺷﻮد زﻣﯿﻦ
در ﭘﺸﺖ او ﻧﮕﯿﺮد ﺷﯿﻄﺎن دﮔﺮ ﮐﻤﯿﻦ )(71
ﺑﯿﺮ اوﭼﺌﯿﺪﯾﻢ ﺑﻮ ﭼﯿﺮﭘﯿﻨﺎن ﯾﺌﻠﯿﻨﻦ
)(71 ﺑﺎﻏﻼﺷﺌﯿﺪﯾﻢ داﻏﺪان آﺷﺎن ﺳﺌﻠﯿﻨﻦ
اى ﮐﺎش ﻣﻰ ﭘﺮﯾﺪم ﺑﺎ ﺑﺎد در ﺷﺘﺎب آﻏﻼﺷﺌﯿﺪﯾﻢ اوزاق دوﺷَﻦ اﺋﻠﯿﻨﻦ
اى ﮐﺎش ﻣﻰ دوﯾﺪم ﻫﻤﺮاه ﺳﯿﻞ و آب ﺑﯿﺮ ﮔﺆرﺋﯿﺪﯾﻢ آﯾﺮﯾﻠﯿﻐﻰ ﮐﯿﻢ ﺳﺎﻟﺪى
ﺑﺎ اﯾﻞ ﺧﻮد ﮔﺮﯾﺴﺘﻪ در آن ده ﺧﺮاب اؤﻟﮑﻪ ﻣﯿﺰده ﮐﯿﻢ ﻗﯿﺮﯾﻠﺪى ،ﮐﯿﻢ ﻗﺎﻟﺪى
ﻣﻰ دﯾﺪم از ﺗﺒﺎر ﻣﻦ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ ؟
وﯾﻦ آﯾﻪ ﻓﺮاق در آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺧﻮاﻧﺪه اﺳﺖ ؟ )(72
ﻣﻦ ﺳﻨﻮن ﺗﮏ داﻏﺎ ﺳﺎﻟﺪﯾﻢ ﻧَﻔَﺴﻰ
)(72 ﺳﻨﺪه ﻗﺌﯿﺘﺮ ،ﮔﻮﯾﻠﺮه ﺳﺎل ﺑﻮﺳﺴﻰ
ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ ﭼﻮن ﺗﻮ ﮐﻮه ﺑﺮ اﻓﮑﻨﺪه ام ﻧَﻔَﺲ ﺑﺎﯾﻘﻮﺷﻮﻧﺪا دار اوﻟﻤﺎﺳﯿﻦ ﻗﻔﺴﻰ
ﻓﺮﯾﺎد ﻣﻦ ﺑﺒﺮ ﺑﻪ ﻓﻠﮏ ،دادِ ﻣﻦ ﺑﺮس ﺑﻮردا ﺑﯿﺮ ﺷﺌﺮ داردا ﻗﺎﻟﯿﺐ ،ﺑﺎﻏﯿﺮﯾﺮ
ﺑﺮ ﺟﻐﺪ ﻫﻢ ﻣﺒﺎد ﭼﻨﯿﻦ ﺗﻨﮓ اﯾﻦ ﻗﻔﺲ ﻣﺮوت ﺳﯿﺰ اﻧﺴﺎﻧﻼرى ﭼﺎﻏﯿﺮﯾﺮ
در دام ﻣﺎﻧﺪه ﺷﯿﺮى و ﻓﺮﯾﺎد ﻣﻰ ﮐﻨﺪ
١٨
دادى ﻃَﻠﺐ ز ﻣﺮدمِ ﺑﯿﺪاد ﻣﻰ ﮐﻨﺪ )(73
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﻏﯿﺮت ﻗﺎﻧﻮن ﻗﺎﯾﻨﺎرﮐﻦ
)(73 ﻗﺮه ﻗﻮﺷﻼر ﺳﻨﱠﻦ ﻗﻮﭘﻮپ ،ﻗﺎﻟﺨﺎرﮐﻦ
ﺗﺎ ﺧﻮن ﻏﯿﺮت ﺗﻮ ﺑﺠﻮﺷﺪ ز ﮐﻮﻫﺴﺎر او ﺳﯿﻠﺪﯾﺮﯾﻢ داﺷﻼرﯾﻨﺎن اوﯾﻨﺎرﮐﻦ
ﺗﺎ ﭘﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎز و ﻋﻘﺎﺑﺖ در آن ﮐﻨﺎر ﻗﻮزان ،ﻣﻨﯿﻢ ﻫﻤﺘﯿﻤﻰ اوردا ﮔﺆر
ﺑﺎ ﺗﺨﺘﻪ ﺳﻨﮕﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ رﻗﺼﻨﺪ و در ﺷﮑﺎر اوردان اَﯾﯿﻞ ،ﻗﺎﻣﺘﯿﻤﻰ داردا ﮔﺆر
ﺑﺮﺧﯿﺰ و ﻧﻘﺶ ﻫﻤﺖ ﻣﻦ در ﺳﻤﺎ ﻧﮕﺮ
ﺑﺮﮔَﺮد و ﻗﺎﻣﺘﻢ ﺑﻪ ﺳﺮِ دارﻫﺎ ﻧﮕﺮ )(74
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ .ﮔﺌﺠﻪ دورﻧﺎ ﮔﺌﭽﻨﺪه
)(74 ﮐﻮراوﻏﻠﻮﻧﻮن ﮔﺆزى ﻗﺎرا ﺳﺌﭽﻨﺪه
درﻧﺎ ز آﺳﻤﺎن ﮔﺬرد وﻗﺖ ﺷﺎﻣﮕﺎه ﻗﯿﺮ آﺗﯿﻨﻰ ﻣﯿﻨﯿﺐ ،ﮐﺴﯿﺐ ،ﺑﯿﭽﻨﺪه
ﮐﻮراوﻏﻠﻰ در ﺳﯿﺎﻫﻰ ﺷﺐ ﻣﻰ ﮐﻨﺪ ﻧﮕﺎه ﻣﻨﺪه ﺑﻮردان ﺗﺌﺰ ﻣﻄﻠﺒﻪ ﭼﺎﺗﻤﺎرام
ﻗﯿﺮآتِ او ﺑﻪ زﯾﻦ ﺷﺪه و ﭼﺸﻢ او ﺑﻪ راه اﯾﻮز ﮔﻠﯿﺐ ،ﭼﺎﺗﻤﯿﻮﻧﺠﺎن ﯾﺎﺗﻤﺎرام
ﻣﻦ ﻏﺮق آرزوﯾﻢ و آﺑﻢ ﻧﻤﻰ ﺑﺮد
اﯾﻮز ﺗﺎ ﻧﯿﺎﯾﺪ ﺧﻮاﺑﻢ ﻧﻤﻰ ﺑﺮد )(75
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﻣﺮد اوﻏﻮﻟﻼر دوﻏﮕﯿﻨﺎن
)(75 ﻧﺎﻣﺮدﻟﺮﯾﻦ ﺑﻮروﻧﻼرﯾﻦ اوﻏﮕﯿﻨﺎن
ﻣﺮدانِ ﻣﺮد زاﯾﺪ از ﭼﻮن ﺗﻮ ﮐﻮهِ ﻧﻮر ﮔﺪﯾﮑﻠﺮده ﻗﻮردﻻرى ﺗﻮت ،ﺑﻮﻏﮕﯿﻨﺎن
ﻧﺎﻣﺮد را ﺑﮕﯿﺮ و ﺑﮑﻦ زﯾﺮ ﺧﺎكِ ﮔﻮر ﻗﻮى ﻗﻮزوﻻر آﯾﯿﻦ-ﺷﺎﯾﯿﻦ اوﺗﻼﺳﯿﻦ
ﭼﺸﻤﺎنِ ﮔﺮگِ ﮔﺮدﻧﻪ را ﮐﻮر ﮐﻦ ﺑﻪ زور ﻗﻮﯾﻮﻧﻼرون ﻗﻮﯾﺮوﻗﻼرﯾﻦ ﻗﺎﺗﻼﺳﯿﻦ
ﺑﮕﺬار ﺑﺮّه ﻫﺎى ﺗﻮ آﺳﻮده ﺗﺮ ﭼﺮﻧﺪ
وان ﮔﻠّﻪ ﻫﺎى ﻓﺮﺑﻪ ﺗﻮ دﻧﺒﻪ ﭘﺮورﻧﺪ )(76
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،ﺳﻨﻮن ﮔﺆﯾﻠﻮن ﺷﺎد اوﻟﺴﻮن
)(76 دوﻧﯿﺎ وارﮐﻦ ،آﻏﺰون دوﻟﻰ داد اوﻟﺴﻮن
ﺣﯿﺪرﺑﺎﺑﺎ ،دلِ ﺗﻮ ﭼﻮ ﺑﺎغِ ﺗﻮ ﺷﺎد ﺑﺎد ! ﺳﻨﱠﻦ ﮔﺌﭽﻦ ﺗﺎﻧﯿﺶ اوﻟﺴﻮن ،ﯾﺎد اوﻟﺴﻮن
ﺷَﻬﺪ و ﺷﮑﺮ ﺑﻪ ﮐﺎم ﺗﻮ ،ﻋﻤﺮت زﯾﺎد ﺑﺎد ! دﯾﻨﻪ ﻣﻨﯿﻢ ﺷﺎﻋﺮ اوﻏﻠﻮم ﺷﻬﺮﯾﺎر
وﯾﻦ ﻗﺼﻪ از ﺣﺪﯾﺚ ﻣﻦ و ﺗﻮ ﺑﻪ ﯾﺎد ﺑﺎد ! ﺑﯿﺮ ﻋﻤﺮ دور ﻏﻢ اوﺳﺘﻮﻧﻪ ﻏﻢ ﻗﺎﻻر
ﮔﻮ ﺷﺎﻋﺮِ ﺳﺨﻨﻮرِ ﻣﻦ ،ﺷﻬﺮﯾﺎرِ ﻣﻦ
ﻋﻤﺮى اﺳﺖ ﻣﺎﻧﺪه در ﻏﻢ و دور از دﯾﺎرِ ﻣﻦ
١٩
www.SarzaminDownload.com