1) Linear equations and systems of linear equations are an important part of linear algebra. Many problems in linear algebra can be reduced to solving systems of linear equations.
2) There are methods for solving single linear equations and systems of linear equations, such as Gaussian elimination.
3) For a non-homogeneous system of m equations and n unknowns, the system has a unique solution if m = n, and infinitely many solutions involving n - m free variables if m < n. For a homogeneous system, the only solution is the trivial solution if m = n, and there are non-trivial solutions involving m - n free variables if m < n.
1) Linear equations and systems of linear equations are an important part of linear algebra. Many problems in linear algebra can be reduced to solving systems of linear equations.
2) There are methods for solving single linear equations and systems of linear equations, such as Gaussian elimination.
3) For a non-homogeneous system of m equations and n unknowns, the system has a unique solution if m = n, and infinitely many solutions involving n - m free variables if m < n. For a homogeneous system, the only solution is the trivial solution if m = n, and there are non-trivial solutions involving m - n free variables if m < n.
1) Linear equations and systems of linear equations are an important part of linear algebra. Many problems in linear algebra can be reduced to solving systems of linear equations.
2) There are methods for solving single linear equations and systems of linear equations, such as Gaussian elimination.
3) For a non-homogeneous system of m equations and n unknowns, the system has a unique solution if m = n, and infinitely many solutions involving n - m free variables if m < n. For a homogeneous system, the only solution is the trivial solution if m = n, and there are non-trivial solutions involving m - n free variables if m < n.
1) Linear equations and systems of linear equations are an important part of linear algebra. Many problems in linear algebra can be reduced to solving systems of linear equations.
2) There are methods for solving single linear equations and systems of linear equations, such as Gaussian elimination.
3) For a non-homogeneous system of m equations and n unknowns, the system has a unique solution if m = n, and infinitely many solutions involving n - m free variables if m < n. For a homogeneous system, the only solution is the trivial solution if m = n, and there are non-trivial solutions involving m - n free variables if m < n.
Teorijata na linearni ravenki (sistem linearni ravenki) pretstavuva va`en del od
linearnata algebra. Imeno golem broj na problem vo linearnata algebra se ekvivalenti na prou~uvawe na sistem linearni ravenki. Za poednostavuvawe na rezulatite ]e pretpostavuvame deka site ravenki se nad poleto na realni broevi . Pritoa rezultatite i tehnikite na rabota va`at isto taka i za ravenkite nac S ili nad proizvolno pole K. 2.1 Linearni ravenki Pod linearna ravenka podrazbirame ravenki od oblik a1 x1 a2 x2 .. an xn b (1.1) kade ai , b
,a x1 ...xm se nepoznati ili promenlivi.
Skalarite ai se koeficienti soodvetni na xi , a b se vika sloboden ~len. Pritoa
x1 k1 ,...., xm km velime deka e re[enie na (1.1) ako va`i a1k1 a2 k2 .. an kn b za
mno`estvoto vrednosti x1 k1 ,...., xm km velime deka ja zadovoluva ravenkata. Vo toj slu~aj re[enieto go zapi[uvame kako n - torka u (k1 , k2 ,..., kn ) . Za re[avawe na ravenkata (1) mo`ni se 3 slu~ai. 1) Eden od koeficientite ai e nenulti toga[
a1 x1 b a2 x2 ... an xn , x1
a b a2 x2 ... m xm a1 a1 a1
Zemajki proizvolni vrednosti za x2 .,..., xn ja dobivame vrednosta na h1. Na toj
na~in dobivame re[enija ( x1 , x2 ,..., xn ) na dadenata ravenka i osven toa sekoe re[eni emo`e da se dobie na ovoj na~in .Vo specijalen slu~aj ako n =1 ravenkata ax b ima re[enie x b / a 2) Ako site koeficienti vo (1) se nuli no b 0 toga[ dobivame 0+0+0+0= b pa o~igledno ravenkata nema re[enija 3) Ako site koeficienti vo (1) se nuli i b 0 toga[ ravenka 0+0+..+0=0 , taa e zadovolena za sekoja n - torka ( x1 , x2 ,..., xn )
2.2 Sistem od linearni ravenki
Da se razgleda sistemot od m ravenki od n nepoznati x1 , x2 ,..., xn
a11 x1 a12 x2 ... a1n xn b1
a21 x1 a22 x2 ... a2 n xn b2 am1 x1 am 2 x2 ... amn xn bm
(1)
kade aij , bi se realni broevi . Sistemot (1) se narekuva homogen sistem akko bi 0 . Edna n - torka u (k1 , k2 ,..., kn ) se narekuva re[enie ili partikularno re[enie ako ova n - torka e re[enie na sekoja od m-te ravenki vo (1). Mno`estvoto od site takvi re[enija se narekuva op[to re[enie.
a11 x1 a12 x2 ... a1n xn 0
Sistemot linearni ravenki
a21 x1 a22 x2 ... a2 n xn 0
(2) se narekuva homogen
am1 x1 am 2 x2 ... amn xn 0
sistem asociran so (1). Pritoa sistem (2 ) sekoga[ ima re[enie i toa e trivijalnoto (0,0,0..0), sekoe drugo re[enie se narekuva nenulto/netrivijalno. Zavisnosta me\u re[enijata na (1) i (2) e slednata : Teorema 2.1 : Da pretpostavime deka u e parcijalno re[enie na sistem (1) i neka u e op[to re[enie na asociraniot sistem (2). Toga[
u W {u w : w W } e op[to re[enie na nehomogeniot sistem (1).
Dokaz: Neka U e op[toto re[enie na (1).Neka u =( u 1,, u n) U .Bidejki u e re[enie na (1) imame ai1u1 ai 2u2 ... ainun bi (1 i m) Neka w =( w 1,, w n) w W .Bidejki w e re[enie na (2) imame
ai1w1 ai 2 w2 ... ain wn 0 (1 i m) .Zatoa imame
ai1 (w1 u1 ) ai 2 (w2 u2 ) ... ain (wn un ) = ai1u1 ai 2u2 ... ainun ai1w1 ai 2 w2 ... ain wn bi 0 bi [to poka`uva deka u w e re[enie na (1). Zatoa
u w U , pa u w U Neka V (v1 ,..., vn ) e proizvolen element na U t.e. ai1v1 ai 2v2 ... ainvn bi (1 i m) sega v u (v u ) i ]e poka\eme deka v u W .Navistina
ai1 (v1 u1 ) ai 2 (v2 u2 ) ... ain (vn un ) =( ai1v1 ai 2v2 ... ainvn )-( ai1u1 ai 2u2 ... ainun )= bi - bi =0, pa v u W , zna~i v u W , pa U u w, u w U U u w 2.3. Re[enie na sistemot ravenki Teorema 2. ne dava na~in kako da se najde barem edno od re[enijata na sistemot (1). Ovde ]e izneseme metod za re[avawe na sistemot (1) ^ekor 1: redicite vo (1) gi permutirame a isto i promenlivite x1 , x2 ,..., xn mo`e da gi permutirame taka [to koeficientot pred prvata promenliva da e razli~en od 0. ^ekor 2: Za sekoe i 1 se primenuva operacijata Li ai1L1 a11Li t.e i-tata ravenka se mno`i so a11 a potoa kon nea se dodava prvata ravenka pomno`ena so - ai1 .Toga[ se dobiva ekvivalenten sistem od oblik:
a '11 x1 a '12 x2 a '13 x3 ... a '1n xn b '1
a '2 j 2 x j 2 ... a '2 n xn b '2 a 'mj x j 2 ... a 'mn xn b 'm pri [to a '11 0 i j2 1, ( x j 2 x1 ) .Ovoj proces e poznat kako Gausov proces na eliminacija. Novodobieniot sistem isklu~uvajki ja prvata ravenka formira podsistem koj ima pomal broj ravenki i pomal broj nepoznati za razlika od (1).Pritoa -ako vo novodobienite ravenki se pojavuva 0+0+0+..+0= b toga[ sistemot e protivre~en i nema re[enija - ako vo novodobienite ravenki se pojavuva 0+0+0+..+0=0 toga[ taa ravenka se bri[e kako suvi[na. Prodol`uvajki go prethodniot proces za podsistemot bez prvata ravenka ,po indukcija dobivame deka sistemot (1) ili e protivre~en ili se sveduva na sledniov oblik:
a11 x1 a12 x2 a13 x3 ... a1n xn b1
a2 j 2 x j 2 ... a2 n xn b2 arjr x jr ... arn xn br kade 1 j2 j3 ... jr i a11 0, a2 j 2 0,..., arjr 0 koeficientite ai j odnosno bi vo (3) ne se istite [to i v o (1). Sistemot (3) se narekuva skalesta forma .Nepoznatite xi se narekuvaat promenlivi, slobodni varijabili.Za sistemot (3) va`at slednata Teorema 2.2. : Re[enieto na sistemot (3 )e slednoto: 1) Ako r n odnosno ako postojat kolku ravenki tolku nepoznati toga[ sistemot ima edinstveno re[enie 2) Ako r n odnosno ako brojot na ravenki e pomal od brojot na nepoznati toga[ izbirajki proizvolni vrednosti za slobodnite varijabili davame edno re[enie na sistemot Dokaz: Dokazot e so indukcija po r , za r =1 ja imame ravenkata a1 x1 a2 x2 .. an xn b zemajki za slobodnite promenlivi proizvolna vrednost dobivame x1
a b a2 x2 ... m xm a1 a1 a1
Ako pak n =1 ravenkata ax b ima re[enie x b / a
Da pretpostavime deka r >1 i neka teoremata va`i za r -1 ravenki . Da go razgledame
sistemot od (3) so r -1 ravenki
a11 x1 a12 x2 a13 x3 ... a1n xn b1
a2 j 2 x j 2 ... a2 n xn b2 arjr x jr ... arn xn br Ovoj sistem e vo skalesta forma i od induktivna pretpostavka zemajki (n j2 1))(r 1) n j2 r 2 vrednosti za slobodnite varijabili , dobivame re[enie x j 2 k j 2 ,...., xn kn , zamenuvajki gi ovie vrednosti vo prvatata ravenka vo (3) i zemajki proizvolna vrednost za slobodnite varijabili x2 ,..., x j2 1 se nao\a (
x2 k2 ,...., x j2 1 k j 1 ) , x1 2
1 (b1 a12 k2 ... a1n kn ) Na toj na~in dobivame re[enie na a11
(3) po (n j2 r 2) ( j 2) = n r slobodni varijabili.
Ako r n toga[ j2 2 . Prema induktivnata pretpostavka za r -1 podsistemot od r ima edinstveno re[enie bidejki r 1 n 1 , potoa od prvata ravenka vo (3) h1 e ednozna~no opredelen , zna~i sistemot ima edinstveno re[enie.Da zabele`ime deka so pomo[ na teorema 2.2 se iscrtuvaat site re[enija na (1). 2.4 Re[enie na homogen sistem linearni ravenki Metodot za re[avawe na sistem linearni ravenki se prenesuva i za homogen sistem, vo slu;aj na homogen sistem otpagja samo mo`nosta za protivre~n sistem bidejki trivijalnoto re[enie sekoga[ e re[enie na homogen sistem ravenki. Zatoa sistemot sekoga[ se reducira vo skalesta forma
a11 x1 a12 x2 ... a1n xn 0
a2 j 2 x j 2 ... a2 n xn 0 a2 jr x jr arjr 1 x jr 1 ... arn xn 0 Mo`ni se dva slu~ai : 1) Ako r n postoi samo trivijalnoto re[enie 2) Ako r n toga[ sistemot ima nenylto re[enie , osven toa vo ovoj slu~aj re[enieto zavisi od r n proizvolni vrednosti vo bidejki brojot na slobodni varijabili e r n .
