Seminarski Rad: Tema: Kratkoročni Izvori Finansiranja
Seminarski Rad: Tema: Kratkoročni Izvori Finansiranja
Seminarski Rad: Tema: Kratkoročni Izvori Finansiranja
SEMINARSKI RAD
Tema: Kratkoroni izvori finansiranja
SADRAJ
)0 U!od 0000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 /0 Kr t"oro1ni i2!ori fin nsir n' 00000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 /0)0 U" ("u(is ne o3 !e2e 0000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 /0/0 B n" rs"i "rediti 000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 /0/0)0 Jedno"r tni "rediti 00000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 /0/0/0 Kreditn (ini' 0000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 /0/0*0 Re!o(!in$ "rediti 00000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 /0*0 U4r !(' n'e ost (i5 "r t"oro1ni5 i2!ori5 fin nsir n' 0000000000000000000000000000 /060 Ko5er-i' (ni 4 4iri 000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 /070 Potr 8i! n' od "u4 - " o "o( ter (no o3e23e9en'e 00000000000000000000000000000 /0:0 ; (i&e " o "o( ter (no o3e23e9en'e 000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 /0<0 =in nsir n'e do3 !(' 1"i5 "redito5 000000000000000000000000000000000000000000000000000000000
/ * * 6 6 7 < > ), )) )* )7
)0 UVOD
U4r !(' n'e no!1 ni5 sredst!i5 u 4redu2e#u 4o1i! n n 1e(u rent 3i(nosti i n n 1e(u (i"!idnosti 4redu2e# 0 S o32iro5 n 2n 1 ' i 'edno$ i dru$o$ n 1e( . 4redu2e#e tre3 d 4ron 9e n '4o!o('ni'u "o53in -i'u 2 odr8 ! n'e s!o'e (i"!idnosti u2 isto!re5eno ost! ri! n'e i rent 3i(nosti u s!o5 4os(o! n'u i 2 ost! ren'e o3 n 1e( 4redu2e#e i5 4od'edn " interes 'er o3 5o$u sti5u( ti!no de(o! ti n to" 4os(o! n' 4redu2e# 0 Do s d ?n' 4r "ti1n is"ust! u" 2u'u n to d i u n '(i"!idni'i5 i n 'rent 3i(ni'i5 4redu2e#i5 1esto nedost 'u no!1 n sredst! 0 U t "!i5 s(u1 'e!i5 5en d85ent 4redu2e# 'e u o3 !e2i d 4ron 9e no!e i2!ore no!1 ni& sredst ! . u ?to "r #e5 ro"u. u2 ?to 4o!o('ni'u -enu " 4it ( @" 5 tuA0
r s4o(o8i!e o3(i"e o3 !e2 . 4redu2e#e tre3 d "oristi. e"ono5s"i 4os5 tr no. r 2u5no u -i('u so4st!eno$ fin nsir n' . u2 ?to 5 n'e "reditno 2 du8i! n'e i 5o$u#e 4rodu8en'e ro" n'i&o!o$ (i"!idno$ i25iren' 0 Pores"e u?tede u r 2!i'eni5 2e5(' 5 tr8i?no$ ti4 4ri!re9i! n' i5 'u 4ose3nu sti5u( -i'u 2 on' 5en d85ent 4redu2e# "o'i doti1ne o3 !e2e us4e s!esti n 2 "ons"i 5ini5u50 Interes 'e i 5en d85ent i !( sni" " 4it ( d se 4ores"e o3 !e2e s!edu n 2 "ons"i 5ini5u5 u 5o5entu (i"!idno$ 4( # n' 0
2.2. $ANKARSKI KREDITI 2.2. . Je'nokratni kre'iti Jedno"r tni "rediti su "r t"oro1no$ " r "ter "o'e odo3r ! 'u 4os(o!ne 3 n"e s!o'i5 "o5itenti5 . 1i'i 'e "reditni 3onitet 4ou2d n0 U 4r "si se 4o 4r !i(u o! !rst "redit odo3r ! oni5 4redu2e#i5 "o'i5 su fin nsi's" sredst! 4otre3n s 5o 2 'ed n !re5ens"i 4eriod. u CC?4i-e!i5 CC fin nsi's"o$ u( $ n' r di o3e23e9en' neo4&odni& 2 (i& 5 teri' ( . odnosno odr8 ! n' te"u#e (i"!idnosti0 Pri5er r di. 4redu2e#e CC=ide(in" CC 0d0 i2 Su3oti-e @8ito5(ins" or$ ni2 -i' A ot"u4('u'e $odi?n'i rod 5er" nti(ne 4?eni-e u "o(i1ini od ),0,,, ton . 4o -eni ), din+) $" u "reditno5 i2nosu od ),, 5i(ion din r . s ro"o5 dos4e# "redit n >, d n 0 Kredito5 se ot"u4('u'e "o(i1in 4?eni-e 4otre3ne 2 $odi?n'u 4roi2!odn'u doti1no$ 4redu2e# i st! r 'u re (ne 4ret4ost !"e n'ene "ontinue(ne 4roi2!odn'e. " o i o3e223e9en' tr8i?t s 4re&r 53eni5 4roi2!odi5 0 Jedno"r tni "redit se 4r !no for5 (i2u'e u !idu ! (ir ne 5eni-e @"o'u ! (ir 4os(o!n 3 n" A. "o'u 4ot4isu'e "on"retno 4redu2e#e i 4rod 'e ne"o5 dru$o5 4redu2e#u I do3 !(' 1u siro!in 0 %eni1no5 o3 !e2o5 defini?u se us(o!i "reditir n' . ro" tr ' n' "redit i !isin " 5 tne sto4e. 4re5i' 2 ri2i" "reditir n' i s(0 Visin 4re5i'e 2 ri2i" "reditir n' 'e 4ro5en('i!o$ " r "ter i 2 !isi od 4ro-en'eno$ 4os(o!no$ i fin nsi's"o$ ri2i" 4oten-i' (no$ du8ni" 0 Jedno"r tni "redit se ne 5o8e 4rodu8 ! ti o ro"u s!o$ dos4e# . te sto$ u4r !o i i5 'u " r "ter s4e-i' (no$ r n85 n 0 U 4re2entir no5 &i4oteti1"o5 4ri5eru. 4redu2e#e CC=ide(in" CC 0d0 Su3oti'e ! (ir (o 5eni-e "od 4os(o!ne 3 n"e. CCVo'!o9 ns"e 3 n"eCC 0d0 No!i S d. =i(i' ( Su3oti- . i2!r?i(o 4( # n' 4?eni-e 4o('o4ri!redno5 4redu2e#u ;0;0 CCNo! Br 2d CC Jur9in. "o'e 'e indosir (o 5eni-e n 4redu2e#e CCA2ot r CC 0d0 Su3otir di "u4o!ine !e?t 1"o$ 9u3ri! 0 Predu2e#e CCA2ot r CC 4odne(o 'e 5eni-e n es"ont "od CCVo'!o9 ns"e 3 n"eCC u Su3oti-i. "o' 'e es"onto! ( 5eni-e @u2 es"ontnu 4ro!i2i'uA i (i"!idno 4usti( u te1 ' no!1 n sredst! n te"u#i r 1un 4redu2e# CC=ide(in" CC 0d0 Su3oti- 0 Po dos4e#u ! (ir ni& 5eni- . 8ito5(ins"o 4redu2e#e CC=ide(in" CC 0d0 Su3oti- 43e23edi(o 'e (i"!idn sredst! 2 is"u4 5eni- . te n t ' n 1in i2!r?i(o 4o!r t no!-1 ni& sredst ! CCVo'!o9 ns"o' 3 n-iCC 0d0 u Su3oti-i. "o' su 3i( n$ 8o! n 4o osno!u es"ont 5eni- 0 U "on"retno' 4r "si su 5o$u#e i dru$e ! ri' nte "reditir n' . 4o1e! od "( si1no$ odo3r ! n' "redit 8ito5(ins"o5 4redu2e#u CC=ide(in" CC 0d0. 4 4re"o
3 n" . r di ot"u4
4onu9eno$
2.2.2. Kre'itna (inija Kreditn (ini' 4redst !(' u$o!or i25e9u 4os(o!ne 3 n"e i 4ri!redno$ su3'e"t @4redu2e# A. "o'i5 se ut!r9u'e i2nos neosi$ur ni& "r t"oro1ni& fin nsi's"i& sredst ! . "o' #e 3iti st !('en 'ed n !re5ens"i 4eriod n r s4o( $ n'e "o5itentu @4redu2e#uA 4os(o!ne 3 n"e0 U$o!or o "reditno' (ini'e ne $ r ntu'e "redit 3udu#e5 du8ni"u. !e# n $o!e?t ! d #e 4os(o!n 3 n" . "o 3ude u fin nsi's"o' 5o$u#nosti. odo3riti "redit "o5itentu @4redu2e#uA " "o 3i doti1ni "oristio "redit do odre9eno$ (i5it 0 U$o!or o o! "!o' !rsti "redit s"( 4 se n '1e?#e n 4eriod od $odinu d n i 4od(o8 n 'e 'edno$odi?n'e5 o3n !(' n'u0 Odo3r ! n'e5 "reditne (ini'e 4os(o!ne 3 n"e e(i5ini?u 4otre3u d is4itu'u s! "i 4ut "reditnu s4oso3nost "o5itent . " d isti tr 8i "redit0 Pre ot! r n' "reditne (ini'e "o5itent 'e du8 n 4odneti 4os(o!no' 3 n-i 2 &te! 2 ot! r n'e "reditne (ini'e i fin nsi's" do"u5ent @4( n no!1 ni& sredst ! . 4( n 3i( ns st n' i us4e& . 4os(edn'i fin nsi's"i i2!e?t ' o 4os(o! n'u i s(0A0 N osno!u do3i'eni& fin nsi's"i& do"u5en t . 4os(o!n 3 n" i2!odi o-enu o st! rno' 4otre3i "o5itent 2 "reditno5 (ini'o5 i n'e$o!o5 s4oso3no?#u d ot4( ti "redit 4od do$o!oreni5 us(o!i5 0 K 5 tn sto4 2 "reditnu (ini'u se u$o! r n ni!ou 4ri5 rne " 5 tne sto4e0 S! " 4ro5en 4ri5 rne " 5 tne sto4e i5 dire"tno$ uti- ' n 4os(u4('en'e @r st sto4eA i(i 4o'eftin'en'e @4 d sto4eA "reditne (ini'e0 K 5 t se 5o8e n 4( titi od str ne 4os(o!ne 3 n"e 4o dos4e#u "redit i(i un 4red @ ! nsnoA0 U"o(i"o se " 5 t 4( # 4o dos4e#u "redit . t d 'e efe"ti!n @st! rn A " 5 tn sto4 'edn " u$o!oreno' " 5 tno' sto4i0 U"o(i"o se " 5 t 4(4 # un 4red. t d 'e efe"ti!n @st! rn A " 5 tn sto4 !e# od u$o!orene " 5 tne sto4e0 Krediti 4o "o'i5 se 4( # un 4red n 2i! 'u se u teori'i dis"ontni5 "rediti5 0 Pri5er r di. 4redu2e#e CCSe!er I Ho(din$CC 0d0 Su3oti- @e(e"tro5otorni "o54(e"sA "oristio 'e "reditnu (ini'u u i2nosu od ),0,,,0,,, din r . n $odinu d n "od CC;e4terCC 3 n"e 0d0 Beo$r d. fi(i' ( Su3oti- . u2 " 5 tnu sto4u od ),E n $odi?n'e5 ni!ou0 S o32iro5 d 'e " 5 t 4( #en n d n dos4e# "redit . 4redu2e#e CCSe!er I Ho(din$CC 0d0 'e 4( tio 4os(o!no' 3 n-i i2nos " 5 te od )0,,,0,,, din r 0 Efe"ti!n " 5 tn sto4 3i( 'e identi1n u$o!oreno' " 5 tno' sto4i0 D "(e.
1.000.000 din = 10% 10.000.000 din
%e9uti5. d 'e 4redu2e#e CCSe!er I Ho(din$CC 0d0 i5 (o o3 !e2u d 4( ti " 5 tu un 4red s!o'o' 4os(o!no' 3 n-i. $odi?n'i tro?"o!i " 5 t ost (i 3i indenti1ni " o u 4ret&odno5 s(u1 'u @)0,,,0,,, dinA0 Pro5en 3i n st ( "od efe"ti!ne " 5 tne sto4e. i2 r 2(o$ ?to 3i ist 4or s( s o32iro5 d 3i 4red2ue#e "oristi(o ne ),0,,,0,,, din. !e# s 5o >0,,,0,,, din u to"u $odine0 Efe"ti!n " 5 tn sto4 3i i2nosi( :
D "(e. efe"ti!n " 5 tn sto4 'e 2 ).) 4oen !i? od u$o!orene " 5 tne sto4e @)).)E G ),.,E K ).)EA0 Kreditno5 (ini'o5 4os(o!n 3 n" odre9u'e 5 "si5 (ni i2nos "redit . "o'i "o5itent 5o8e d "oristi u 3i(o "o'e5 trenut"u0 Te&ni1"i 4os5 tr no. 5o$u#e 'e d u"u4n 2 du8enost 4redu2e# 3ude !e# od 5 "si5 (no$ i2nos odo3reno$ "redit . 5e9uti5. s (do "ori?#eno$ "redit ne 3i s5eo 3iti !e#i od !e(i1ine "reditne (ini'e0 N &i4oteti1"o5 4ri5eru 4redu2e# CCSe!er I Ho(din$CC 0d0. "reditn (ini' u 4eriodu od : 5ese-i i2$(ed : %eseJ nu r =e3ru r % rt A4ri( % ' Jun U"u4no KREDITNA LINIJA ; du8en'e Ot4( t /0,,,0,,, , :0,,,0,,, , , /0,,,0,,, , )0,,,0,,, 60,,,0,,, , , >0,,,0,,, )/0,,,0,,, )/0,,,0,,, S (do "redit /0,,,0,,, L0,,,0,,, :0,,,0,,, 70,,,0,,, >0,,,0,,, , ,
Ku5u( ti!n 2 du8enost 4redu2e# CCSe!er I Ho(din$CC 0d0 i2 Su3oti-e. u 4eriodu od ?est 5ese-i i2nosi( 'e )/0,,,0,,, din. i "o 'e u$o!oreni 5 "si5 (ni i2nos "reditne (ini'e i2nosio ),0,,,0,,, din0 %e9uti5. 4rose1 n s (do "redit ni'e ni u 'edno5 5ese-u dosti$ o i2nos "o'i 'e !e#i od u$o!oreno$ i2nos "reditne (ini'e0 U$o!oro5 o "reditno' (ini'e i25e9u 4os(o!ne 3 n"e i "o5itent @4redu2e# A tre3 4red!ideti odred3e "o'i& se 5or 4ridr8 ! ti "o5itent do" tr 'e doti1ni u$o!or0 Ne'2n 1 'ni'e odred3e su: )0 2 dr8 ! n'e 4osto'e#e 4os(o!ne ori'ent -i'e 4redu2e# M /0 dr8 n'e "o54en2 -iono$ s (d $oto!ineM *0 4o!re5en ot4( t u"u4no$ du$ M 60 2 dr8 ! n'e @ne5en' n'eA 5en d8ers"e stru"ture "orisni" "reditne (ini'eM 70 n 5ens"o tro?en'e sredst ! "reditne (ini'e0 Pos(o!n 3 n" i5 4r !o d o4o2o!e u$o!or o "reditno' (ini'i u"o(i"o do9e do 4ro5en u 4os(o!no' ori'ent -i'i "orisni" "redit . 4ro5en u n'e$o!o5 ru"o!ode#e5 @5en d85entA ti5u. 4ro5en u 4os(o!no' "ti!nosti 2 1i'e 'e fin nsir n'e "reditn (ini' n 5en'en 0 D 3i se 4os(o!n 3 n" 2 ?titi( od 5o$u#i& fin nsi's"i& 4ro5en "od "orisni" "redit . on u !e#ini s(u1 'e! us(o!(' ! 4redu2e#e d dr8i "o54en2 -ioni s (do $oto!ine @no!1 ni& sredst ! A n r 1unu de4o2it 4o !i9en'u u ut!r9enu 4ro-enu od u"u4no$ i2nos "redit 0 Pr "ti1n is"ust! u" 2u'u d se "o54en2 -ioni s (do "re#e od ), do /,E od i2nos "redit 0 Bin'eni- 'e d "o54en2 -ioni s (do 4os"u4('u'e "reditnu (ini'u. (i se t "o u odre9eni5 s(u1 'e!i5 1ini n 'efi" sni'i5 sredst!o5 "ori?#en' . i to u s(u1 'e!i5 nedost t" "r t"oro1ni& i2!or fin nsi's"i& 4redu2e# 0 7
Pri5er r di. tr$o!ins"o 4redu2e#e CCCont "t i54eHCC i2 Su3oti-e s"(o4i(o 'e u$o!or s 4os(o!no5 3 n"o5 CCContinent (CC. fi(i' ( u Su3oti-i. o "ori?#en'u "reditne (ini'e u i2nosu od )0,,,0,,, din u2 " 5 tnu sto4u od LE n $odi?n'e5 ni!ou i "o54en2 -ioni s (do $oto!ine od /,E od i2nos "redit 0 N osno!u n 4red n !edeni& us(o! 4redu2e#e CCCont "t i54eHCC 5o8e efe"ti!no "oristiti $odi?n'e s 5o L,,0,,, din "redit . 'er 'e r 2(i" od /,,0,,, din 2 dr8 n " o "o54en2 -ioni s (do. "od $oto!ine n 1e"o!no5 r 1unu0 S o32iro5 d #e se "oristiti @3iti u fun"-i'iA L,,0,,, din. 4redu2e#e CCCont "t i54eHCC 'e du8no 4( titi 4os(o!no' 3 n-i @CCContinent (CC 3 n-iA " 5 tu u i2nosu od L,0,,, din r @)0,,,0,,, H ,.,LA ?to #e efe"ti!nu @st! rnuA " 5 tnu sto4u 4odi#i s LE n ),E @L,0,,, : L,,0,,, dinA odnosno. 2 / 4oen !i?e od ut!r9ene " 5 tne sto4e0 D 3i 4os(o!n 3 n" 3i( si$urn d #e n'en "o5itent odo3renu "reditnu (ini'u n5 5ens"i "oristiti 2 fin nsir n'e "r t"oro1ni& i(i se2ons"i& 4otre3 . 3 n" 2 &te! od "orisni" "redit d u -e(ini i25iri "redit 'edno"r tno u to"u $odine0 T d 'e. s (do "redit "od n'eno$ "o5itent 'edn " nu(i u to"u odre9eno$ 3ro' d n u 4os(o!no' $odini0 Pr "ti1n is"ust! su 4o" 2 ( d 'e i2u2etno "orisno 2 4os(o!nu 3 n"u d 2 &te! od "orisni" "redit d "! rt (no n (i2ir s (do "redit i o3u2d fin nsi's"e CCstr stiCC "o5itent u !e2i tr nsfor5is n' "r t"oro1no$ i2!or u du$oro1ni i2!or fin nsir n' 0 O3ust !(' n'e "reditne (ini'e !r?i se n "on to$ ?to 4os(o!n 3 n" n (i2ir $odi?n'i i2!e?t o 4os(o! n'u du8ni" 0 Visin odo3rene "reditne (ini'e 2 !isi od 4ro-ene "redi3i(itet du8ni" i "reditni& 4otre3 du8ni" 0 Kreditn (ini' o3i1no i5 tret5 n se2ons"o$. odnosno 4ri!re5eno$ fin nsir n' 0 B n" "reditor 5o8e 4ost !iti " o us(o! s!o5 "o5itentu d se u odre9eno5 !re5ens"o5 4eriodu. u to"u $odine. 2 du8u'e d! 5ese- . te" 4oto5 5o8e d !r?i ot4( tu "redit 0 U"o(i"o se odo3ren "reditn (ini' 4rodu8 ! . t d se "o5itent I du8ni" o3 !e?t ! 4is5eno0 2.2.). Revo(vin* kre'iti Re!o(!in$ "redit 4redst !(' $ r nto! nu "reditnu (ini'u0 Pos(o!n 3 n" 4ot4isi! n'e5 u$o!or o re!o(!in$ "reditu 4reu2i5 n se3e o3 !e2u d #e s!o5 "o5itentu st !iti n r s4o( $ n'e i2nos fin nsi's"i& sredst ! . 3e2 o32ir n trenutni nedost t " no!1 ni& sredst ! i n'enu ne(i"!idnost0 Pr "ti1n is"ust! u" 2u'u d se re!o(!in$ "rediti. u odre9eni5 s(u1 'e!i5 . odo3r ! 'u i n du8i 4eriod od $odinu d n 0 Re!o(!in$ @o3n !(' 'u#iA "redit 4redst !(' 2 "ons"u o3 !e2u 3 n"e d 4rodu8i "redit do 5 "si5 (no$ i2nos 0 S!e do" 'e u$o!or o re!o(!in$ "reditu n sn 2i. 4os(o!n 3 n" 'e u o3 !e2i d 4rodu8i "redit " d to od n'e tr 8i "reditir no 4redu2e#e0 U"u4 n i2nos "redit ne 5o8e 3iti !i?i od 5 "si5 (no odre9eno$ re!o(!in$ "redit 0 ; re!o(!in$ "redit 'e " r "teristi1no d se 1esto odo3r ! n ro". n $odinu. 4 do tri $odine0 S o32iro5 d n o! ' n 1in "r t"oro1ni "redit 4re( 2i u sredn'oro1ni "redit. o3r 1un ! se !i? " 5 tn sto4 od /7 do 7,E u odnosu n "r t"oro1ni "redit u o"!iru "reditne (ini'e0 Re!o(!in$ "redit se odo3r ! 4redu2e#u " d isto ni'e si$urno "o(i" #e 3iti n'e$o! 4otre3 2 no!1 ni5 sredst!i5 u 3udu#e5 4eriodu0 Koriste#i s4or 2u5 o re!o(!in$ "reditu. 4oten-i' (ni "orisni" "redit 5o8e "oristiti "redit " d 4ro9u odre9ene nei2!esnosti o"o 4os(o!ni& r n85 n 0 S dr8in u$o!or o re!o(!in$ "reditu 5o8e 3iti t "! . d se 4o dos4e#u "redit 4reost (i deo "reditni& o3 !e2 4ret!ori
u sredn'oro1ni "redit0 Re!o(!in$ "redit o3e23e9u'e (orisni"u "redit 5 "si5 (nu fin nsi's"u f(e"si3i(nost0 U$o!or o re!o(!in$ "reditu. 4ored redo!ne " 5 tne sto4e 4red!i9 i 4ose3nu 4ro!i2i'u u"o(i"o se "redit ne "oristi u -e(ini i2nos $ r nto! no$ "redit 0 Pose3n 4ro!i2i' n '1e?#e i2nosi od ) do 7 E i o3r 1un ! se n 4rose1 n $odi?n'i s (do neis"ori?#eno$ "redit 0 S5is o u$o! r n' 4ose3ne 4ro!i2i'e i n'eno$ o3r 1un ! n' 'este d se sti5u(i?e "o5itent @4redu2e#eA d 4 8('i!o 4( nir s!o'e 4otre3e 2 fin nsi's"i5 sredst!i5 0 N t ' n 1in st! r se i 5o$u#nost u 4os(o!no' 3 n-i. d s!o' "reditni 4oten-i' ( r s4oredi ?to 'e 5o$u#e r !no5erni'e i r -ion (ni'e0 Pri5er r di. 4redu2e#e CCK!itG4odiu5CC i2 Beo$r d s"(o4i(o 'e u$o!or o re!o(!in$ "reditu s CCVo'!o9 ns"o5 3 n"o5CC 0d0 No!i S d. D( !n fi(i' ( Su3oti- . n i2nos od /0,,,0,,, din. u2 $odi?n'u " 5 tnu sto4u od ),E i 4ro!i2i'u n 4rose1no neis"ori?#en s (do "redit od 7E0 U"o(i"o 4redu2e#e CCK!itG4odiu5CC i2 Beo$r d u -e(ini is"oristi r s4o(o8i!i "redit. tro?"o!i fin nsir n' @" 5 t A i2nosi#e /,,0,,, din @/0,,,0,,, H ,.),A $odi?n'e0 U"o(i"o 4rose1no is"ori?#en'e "redit od 4redu2e# CCK!itG4odiu5CC 3ude )7,0,,, din. tro?"o!i fin nsir n' i2nosi#e )7,0,,, din @)07,,0,,, H ,.),A F 4ro!i2i' n 4rose1ni neis"ori?#eni s (do "redit od /70,,, din @7,,0,,, H ,.,7A0 D "(e. tro?"o!i fin nsir n' re!o(!in$ "redit o4tereti#e 4redu2e#e CCK!itG4odiu5CC i2 Beo$r d 2 i2nos od )<70,,, din r 0 N o! ' n 1in 4os(o!n 3 n" 'e st !i( "o5itentu (i"!idni i2nos 5o$u#e$ re!o(!in$ "redit . 2 s! "i neis"ori?#eni din r o3r 1un ( 'e 4ose3nu 4ro!i2i'u i u odre9eno5 i2nosu n do"n di( s!o' n 4or !e2 n 2 4er5 nentno dr8 n'e te"u#e (i"!idnosti0 Pr "ti1n is"ust! u" 2u'u d 'e re!o(!in$ "redit s"u4('i i2!or od "reditne (ini'e0 Re!o(!in$ "redit 'e d (e"o 5 n'e ri2i1 n i2!or fin nsir n' 2 4redu2e#e s o32iro5 d n'e$o!u te"u#u r s4o(o8i!ost $ r ntu'e 4os(o!n 3 n" 0 Pose3no 4r !o n d sredst!i5 d 'e 4r !o 4o!erio-u d r s4o( 8e s sredst!i5 "o' se 5o$u identifi"o! ti 4o5o#u seri's"i& 3ro'e! i(i te"u#e$ r 1un 0 Kod o!o$ o3(i" "reditno$ r n85 n 4o!eri( - 5or i5 ti 4o!eren'e u du8ni" . ?to 2n 1i d 'e du8ni" u o3 !e2i d s! "u 4ro5enu o"o sredst ! 4ri' !i 4o!erio-u n !re5e0 U"o(i"o du8ni" 4rod t "!o sredst!o @"o'e 'e 4od 2 (o$o5A uto5 ts"i sti1e o3 !e2u d i2 to$ no!1 no$ 4ri(i! ot4( ti sr 25er n deo "r t"oro1no$ "redit s 4ri4 d 'u#o5 " 5 to50 Du8ni" i5 4r !o d u5esto 4o( $ n' no!1 no$ 4ri(i! 4o(o8i no!u 2 (o$u u ne"i5 dru$i5 sredst!i5 iste !rednosti0 U -i('u "ontro(e 4on ? n' du8ni" . 4o!eri( - 5o8e d i2!r?i 4ro!eru sredst ! "o' su u$o!oren " o 2 (o$ 0 Kr t"oro1ni "redit "o'i se odo3r ! n 3 2i s"( di?ni-e 4redst !(' 2 (i&u siro!ine i(i ro3e " o "o( ter (no$ o3e23e9en' 4o!erio- 0 ; o!u !rstu "redit 'e " r "teristi1no d o5o$u# ! 4o!erio-u dr8 n'e 4ot4une "ontro(e n d 2 (o$o5 2 odo3reni "redit0 I25e9u 4o!erio- i du8ni" us4ost !(' se 1!rst 4r !noG e"ono5s"i odnos t "o d du8ni" ne 5o8e 4rod ti us"( di?tenu ro3u 3e2 4is5ene s $( snosti 4o!erio- 0 Po!eri( - 5o8e d ti 4is5enu s $( snost du8ni"u d 4rod ro3u @2 (i&uA "o 'e o! ' de(o5 i(i u -e(ini ot4( tio "redit0 S o32iro5 d se s"( di?ni-o5 o3e23e9u'e si$urni' 2 (o$ . 4o!eri( - 'e s4re5 n odo3riti du8ni"u !e#i i2nos "r t"oro1no$ "redit ne$o ?to 'e to s(u1 ' "od ost (i& o3(i" "r t"oro1no$ o3e23e9en' 0 S o32iro5 d 'e interes 4o!erio- d u ro"u n 4( ti d ti "r t"oro1ni "redit. n'e$o!o o4rede('en'e 'e n re( -i'i o3e23e9en' 2 (o$e sredst ! 1i' se "on!erti3i(nost u $oto!inu u n '!e#o' 5eri 4o"( 4 s ro"o5 dos4e# "redit 0 U
4r "si su sto$ n '!i?e 4ri5en'i! " o "o( ter (no o3e23e9en'e s(ede# o3rtn sredst! : )0 4otr 8i! n' od "u4 - . /0 2 (i&e. *0 "r t"oro1ne & rti'e od !rednosti0 Pri5er r di. "o su 4otr 8i! n' od "u4 - n 4( ti! 2 >, d n . "r t"oro1ni "redit odo3ren n !re5ens"i ro" od :, d n . ist se ne 5o$u 4ri&! titi " o de"! t n o3(i" 2 (o$e 4o!erio-u i o3rnuto0 Bin'eni- 'e. d 4o!eri( - ne odo3r ! "r t"oro1ni "redit u 4uno5 i2nosu u !rednosti 2 (o$e0 Po 4r !i(u. "r t"oro1ni "redit se odo3r ! 4ro-entu (no od !rednosti 2 (o$e i "re#e se od *, do >,E i to u 2 !isnosti od !rste u$o!oreno$ 4r ! r s4o( $ n' 4onu9eno5 2 (o$o5 du8ni" 0 I2 to$ 4roi2i( 2i d 'e 2 (o$ s"oro d! 4ut !e# od odo3reno$ "redit 0 to se ti1e 4os(o!ni& 3 n " . ! 8i 4r !i(o d #e iste 4re odo3riti neosi$ur ni "r t"oro1ni "redit do3ri5 du8ni-i5 . ne$o osi$ur ni "r t"oro1ni "redit (o?i'i5 du8ni-i5 0
2.). !+RA%"JANJE #STA"IM KRATK#R#,NIM I&%#RIMA -INANSIRANJA Kr t"oro1ni "rediti se 5o$u odo3riti du8ni"u od str ne 4o!erio- i n osno!i 2 (o$e & rti' od !rednosti0 Te & rti'e od !rednosti su: "-i'e. o3!e2ni-e i ! (i ne"o$ tre#e$ 4r !no$ i(i fi2i1"o$ (i- 0 ; 4o!erio- su 4ose3no interes ntne "-i'e i o3!e2ni-e "o'e $( se n donosio- . " o i "-i'e i o3!e2ni-e "o'i5 se tr$u'e n or$ ni2o! no5 tr8i?tu " 4it ( 0 U t "!i5 s(u1 'e!i5 4os(o!ne 3 n"e odo3r ! 'u "r t"oro1ne "redite i do >,E od te"u#e tr8i?ne !rednosti "-i'e i(i o3!e2ni-e0 Kr t"oro1ni "rediti odo3reno n 3 2i & rti' od !rednosti i5 'u od / I 7E !e#u " 5 tnu sto4u od 4ri5 rne " 5 tne sto4e0 Kr t"oro1ni "rediti odo3reni du8ni"u 4o osno!u ! ( tre#e$ (i- u dire"tno' su 2 !isnosti od 3onitet ! (iste i 5o$u#e$ n'e$o!o$ 2 du8i! n' 0 D "(e. u"o(i"o du8ni" 4ost ne "reditno nes4oso3 n. t d ot4( tu "redit 4reu2i5 n'e$o! ! (ist 0 Pr "ti1n is"ust! u" 2u'u d ! (ist 5o8e 3iti "u4 -. do3 !(' 1 i(i !e(i"i "-ion r @4o 3ro'u i !rednosti "-i'eA "o5e 'e od 4ose3ne ! 8nosti o4st n " i 4ros4eritet 4redu2e# du8ni" 0 Cen "redit odo3reno$ 4o osno!u ! ( !e# 'e od / I 7E u odnosu n 4ri5 rnu " 5 tnu sto4u0 Pri5er r di. $r 9e!ins"o 4redu2e#e CCR 2!o'GJ ni#CC i2 Su3oti-e 4odne(o 'e "reditni 2 &te! s!o'o' 4os(o!no' 3 n-i CCHi4o A(4e Adri CC 0d0 Beo$r d. =i(i' ( Su3noti- n i2nos "r t"oro1no$ "redit od ),0,,,0,,, din. u2 " 5 tnu sto4u od ),E n $odi?n'e5 ni!ou i ro" 4o!r t " "redit 2 :, d n 0 Pret4ost !i5o. d 'e 4redu2e#e CCR 2!o'GJ ni#CC i2 Su3oti-e trenutno "reditno nes4oso3no @23o$ ne(i"!idnosti s!o'i& "u4 - i te"u#i& o3 !e2 4re5 3 n-iA. t d se doti1no5 4redu2e#u ne 5o8e odo3riti "r t"oro1ni "redit 3e2 2 (o$e du$oro1ni& & rti' od !rednosti. i(i ! ( ne"o$ tre#e$ (i- 0 S o32iro5 d su "-i' 4redu2e# CCR 2!o'GJ ni#CC 4o !rednosti nedo!o('ne @i2nose L0,,,0,,, dinA 2 osi$ur n'e "r t"oro1no$ "redit . 4redu2e#e se o3r # s!o'i5 "u4-i5 i 4ron ( 2i "u4- 4os(o!no$ 4rostor I tr$o!ins"o 4redu2e#e CCSt rCC i2 Su3oti-e "o'e 'e s4re5no d ti ! ( i 4ri&! titi "redit u"o(i"o ne 3ude u 4redu2e#e CCR 2!oGJ ni#CC d i25iri o3 !e2u 4o dos4e#u0 Odo3r ! n'e5 ! ( od str ne 4redu2e# CCSt rCC i2 Su3oti-e. du8ni"u 4redu2e#u CCR 2!o'GJ ni#CC. 4os(o!n 3 n" odo3r ! 4redu2e#u CCR 2!o'GJ ni#CC
10
n 4os(o!niGr 1un "r t"oro1ni "redit0 Vr?e#i 4ro-enu 3udu#i& 4os(o!ni& "ti!nosti 4redu2e# CCR 2!o'GJ ni#CC. 4os(o!n 3 n" se o4rede('u'e d odo3ri 5 "si5 (no 5o$u#i "redit u i2nosu od >0,,,0,,, din0 K 5 tn sto4 n t "o osi$ur n "redit !e# 'e 2 7E i2n d 4ri5 rne " 5 tne sto4e @i2nosi ),EA i i2nosi )7E n $odi?n'e5 ni!ou0 Be2 o32ir ?to 'e " 5 tn sto4 u!e# n . i 3e2 o32ir ?to 'e st!oren o3 !e2 4re5 4redu2e#u CCSt rCC. d se 4rod 4os(o!ni 4rostor @4o 4o!o('ni5 us(o!i5 A. 4redu2e#e CCR 2!o'GJ ni#CC. do3i' n'e5 "r t"oro1no$ "redit isti i2u2etno u4o?(' ! 4ute5 n 3 !"e re4ro5 teri' ( 4re 4os"u4('en' i ost! ru'e u -e(ini 4os5 tr no 4o2iti! n fin nsi's"i efe" t I 4rofit0 D "(e. do3ri5 4os(o!ni5 odnosi5 s 4redu2e#e5 CCSt rCC 4redu2e#e CCR 2!o'GJ ni#CC us4e?no re? ! s!o'u fin nsi's"u (i"!idnost. isto!re5eno st! r 5o$u#nost d 4redu2e#e CCSt rCC do9e do 4o!o('no$ 4os(o!no$ 4rostor . CCHi4o A(4e Adri CC u Su3oti-i d n 4( ti " 5 te u !e#e5 i2nosu ne$o ?to 'e 4ri5 rn " 5 tn sto4 0 U"o(i"o 3i 4redu2e#e CCR 2!o'GJ ni#CC 3i(o u ne5o$u#nosti d 2 :, d n i25iri s!o'e dos4e(e o3 !e2e 4re5 4os(o!no' 3 n-i. t d 3i 4os(o!n 3 n" dos4e(e o3 !e2e u ro"u n 4( ti( od 4redu2e# CCSt rCC i2 Su3oti-e0
2... K#MER/IJA"NI +A+IRI Ko5er-i' (ni 4 4iri 4redst !(' 'u "r t"oro1ne & rti'e od !rednosti. " o ?to su neosi$ur ne 5eni-e "o'e e5itu'u 4redu2e# s !iso"i5 "reditni5 3oniteto50 Pored to$ n'i& e5itu'u n '1e?#e !e(i" 4redu2e# s !iso"o5 fin nsi's"o5 sn$o50 E5ito! ne 5eni-e u( 2e u 4( tni 4ro5et i dos4e! 'u n n 4( tu n "on ne"o(i"o d n . n 'du8e do de!et 5ese-i0 %eni-e 5o$u "u4o! ti dru$ 4redu2e# . 4os(o!ne 3 n"e. "o54 ni'e 2 osi$ur n'e. s -i('e5 d 4( sir 'u s!o' 4ri!re5eno CCs(o3odn CC fin nsi's" sredst! u & rti'e od !rednosti r di ost! ri! n' ?to !e#i& 4rinos 0 ; "o5er-i' (ne 4 4ire se 5o8e re#i d s4 d 'u u & rti'e od !rednosti !iso"o$ re'tin$ . 'er i& i2d 'u 4redu2e# "o' i5 'u fin nsi's"u sn $u0 Ko5er-i' (ni 4 4iri se 4rod 'u u2 dis"ont @4o4ustA "o'i u5 n'u'e n'i&o!u no5in (nu !rednost0 Ri2i" "u4o!ine "o5er-i' (no$ 4 4ir 2 !isi od 4redu2e# "o'e i& e5itu'e. odnosno 4rod 'e0 Sto$ se tro?"o!i fin nsir n' ne 5o$u st nd rdi2o! ti. !e# su f(u"tir 'u#i @4ro5en('i!iA od s(u1 ' d s(u1 ' 0 K r "teristi"e "o5er-i' (ni& 4 4ir 'esu. d su n'i&o!e 4rinosne sto4e 4o 4r !i(u ni8e od 4ri5 rne " 5 tne sto4e @"o' se o3r 1un ! n "r t"oro1ne "rediteA0 U4r !o i2 ti& r 2(o$ 4redu2e# "o'e e5itu'u "o5er-i' (ne 4 4ire 5o8e d 4ri3 !i "r t"oro1ne i2!ore fin nsir n' 4o ni8o' -eni ne$o ?to 3i 3i( -en 2 du8i! n' "od 4os(o!ni& 3 n " 0 Prinos od 4rod 'e "o5er-i' (ni& 4 4ir 2 r 1un ! se i 4( # u 4ro-entu od n'i&o!e no5in (ne !rednosti do d n n'i&o!o$ dos4e# . 3e2 o32ir d (i su 4ri3 !('en fin nsi's" sredst! 4otre3n i(i nisu 4otre3n 4redu2e#u0 K 5 t n "r t"oro1ne "redite @"o'e odo3r ! 4os(o!n 3 n" A 4( # se n ost t " du$ . te t "o 3 n" rs"i "redit 5 n'e o4tere#u'e du8ni" ne$o ?to to !re5ens"i 4os5 tr no 1ini "o5er-i' (ni 4 4ir0 R 2(o$ 2 ?to "o5er-i' (ni 4 4iri nisu do5in nt n i2!or fin nsir n' (e8i u 1in'eni-i d 4redu2e# @4oten-i' (ni n'i&o!i "u4-iA 1esto " ("u(i?u s u!er ! n'e5 " "o tre3 d r 2!i'u "on"ret n 4os(o!ni odnos @du$oro1no 4os5 tr noA s s!o'o5 4os(o!no5 3 n"o50
11
Pri5er r di. 4redu2e#e 4roi2!o9 1 !e?t 1"o$ 9u3ri! tre3 d e5itu'e "o5er-i' (ne 4 4ire u no5in (no' !rednosti od ) 5i(ion din r . s ro"o5 dos4e# od >, d n i d iste 4rod 4os(o!no' 3 n-i u !rednosti od >L,0,,, din0 Po iste"u >, d n @ro" n'i&o!o$ dos4e# A donosi( - "o5er-i' (ni& 4 4ir n 4( #u'e n'i&o!u no5in (nu !rednost u i2nosu od ) 5i(ion din r 0 Tro? " fin nsir n' "o5er-i' (no$ 4 4ir 4redst !(' r 2(i"u i25e9u no5in (ne !rednosti i n'i&o!e 4rod te !rednosti @)0,,,0,,, I >L,0,,, K /,0,,, dinA To 2n 1i. d tro?"o!i fin nsir n' 4redu2e# i2 doti1no$ i2!or i2nose L.):E n $odi?n'e5 ni!ou @/,0,,, : >L,0,,,A H @*:, : >, d n A0 D "(e. "o5er-i' (ni 4 4iri 1esto 5o$u 2 5eniti 8ir (ni no! - "od 4redu2e# i 5o$u 3iti u fun"-i'i 4( # n' o3 !e2 doti1no$ 4redu2e# . 4od us(o!o5 d su isti 4ri&! #eni od str ne 4 rtner u 4os(o!no5 odnosu. d su (e$ (no e5ito! ni i (e$ (no 4rod ! ni n fin nsi's"o5 tr8i?tu0
2.0. +#TRAI%ANJA #D K!+A/A KA# K#"ATERA"N# #$E&$E1ENJE Potr 8i! n' od "u4 - se 5o$u 2 (o8iti 4rod ti r di o3e23e9en' "r t"oro1ni& i2!or fin nsir n' 4redu2e# 0 Kod 2 (o$e 4otr 8i! n' od "u4- . 4o!eri( - i5 4r !o odo3riti @se(e"ri tiA 4otr 8i! n' i 2 &te! ti d ist 4redst !(' 'u 2 (o$u 2 odo3reni "r t"oro1ni "redit0 U t "!i5 s(u1 'e!i5 4o!erio-i i2ost !(' 'u 4otr 8i! n' 1i'e su 5o$u#nosti n 4( te nei2!esne0 S o32iro5 d 4o!eri( s 5 !r?i 4ro!eru 3onitet 3udu#e$ du8ni" . on u 2 !isnosti od 3onitet odre9u'e i i2nos "redit @od <, do >,E od re (ne !rednosti 2 (o8eno$ 4otr 8i! n' A0 U 4r "si 4osto'e s(u1 'e!i. u "o'i5 3udu#i du8ni" r s4o( 8e !e#i5 3ro'e5 r 1un "u4 - s re( ti!no 5 (i5 4rose1ni5 i2noso5 no!1 ni& sredst ! 0 U t "!i5 s(u1 'e!i5 4o!eri( - se ne o4rede('u'e n se(e"-i'u 4otr 8i! n' 'er 3i ist 3i( i su!i?e s"u4 u2 4osto' n'e 5o$u#nosti 4o$re?no$ i23or 4otr 8i! n' 0 U5esto to$ . 4o!eri( - se o4rede('u'e d od 3udu#e$ du8ni" 4reu25e s! 4otr8i! n' od "u4 - s 4r !o5 o4?te$ r s4o( $ n' n d isti5 0 Pr "ti1n is"ust! u" 2u'u d u2 t " ! o3(i" 2 (o$e 4o!eri( - odo3r ! 3udu#e5 du8ni"u 5 n'e i2nose "r t"oro1no$ "redit 0 Visin odo3reno$ "redit "re#e se do 7,E u odnosu n "n'i$o!odst!enu !rednost u"u4ni& 4otr 8i! n' 0 A"o se 4redu2e#e o3r ti s "reditni5 2 &te!o5 4os(o!no' 3 n-i d 'o' odo3ri "r t"oro1ni "redit nude#i 4ri to5 4otr 8i! n' od "u4- " o 2 (o$u. 3 n" 'e u o3 !e2i d ut!rdi d (i 4o'edin 1ni i2nosi n r 1uni5 "u4 2 (o8no 4o"ri! 'u i2nos tr 8eno$ "r t"oro1no$ "redit 0 B n" 'e t "o9e du8n d 4ro!eri "reditni 3onitet @4o5o#u "reditni& st nd rd A s! "o$ "u4- 0 Kod 4ro!ere 3onitet "u4 - . 4r!o se 4ro!er ! 4rose1 n 4eriod n 4( te 4otr 8i! n' u odnosu n "reditne us(o!e "o'i se nude "u4-i5 0 A"o se 4redu2e#e o3r ti 4os(o!no& 3 n-i 2 "r t"oro1ni "redit u fi"sno5 i2nosu. t d #e 4os(o!n 3 n" i2!r?iti se(e"-i'u 4otr 8i! n' od "u4 - i odo3riti ono 4otr 8i! n'e "o'e 5o8e 4os(u8iti " o n '3o(' 2 (o$ 2 tr 8eni fi"sni i2nos "redit 0 Pri5er r di. 4redu2e#e CCSt rCC d0o0o0 i2 Su3oti-e. 4odnosi "reditni 2 &te! 4os(o!no' 3 n-i @NNPro -reditCC 3 n-iA d odo3ri "r t"oro1ni "redit n ro" od :, d n
12
u i2nosu od /,,0,,, din. s " 5 to5 od )7E n $odi?n'e5 ni!ou0 K o 2 (o$u nudi > r 1un od s!o'i& "u4 - u i2nosu od //,0,,, din r 0 Potr 8i! n' od "u4 - i5 'u s(ede#e " r "teristi"e: POTRAOIVANJA OD KUPACA I2nos 4otr 8i! n' Si$urnost 6,0,,, )60,,, ),0,,, ):0,,, L0,,, /60,,, 7:0,,, 660,,, L0,,, //,0,,, d n /, 7 7, )6 <, ), : /* 67 G
U"o(i"o 'e doti1no 4redu2e#e CCSt rCC d0o0o0 i2 Su3oti-e odo3ri(o "reditne us(o!e s!o'i5 "u4-i5 od /E " s Gs"onto. n 4( ti!ost 2 ), d n . s "on 1ni5 dos4e#e5 o3 !e2e neto *, d n od d n f "turis n' . 4os(o!n 3 n" i2u2i5 i2 "o( ter (no$ o3e23e9en' 4otr 8i! n'e "u4- 4od redni5 3ro'e5 II @1i' 'e 4rose1n n 4( t :, d n A 2 ti5. redni5 3ro'e5 III. redni5 3ro'e5 V. i redni5 3ro'e5 IP0 Ost ( 4otr 8i! n' od "u4 - su interes ntn 2 4os(o!nu 3 n"u i i2nose )L,0,,, din0 S o32iro5 d "u4-i 4redu2e# CCSt rCC d0o0o0 i2 Su3oti-e 5o$u i2!r?iti 4o!r t de( 4rod te ro3e @23o$ re"( 5 -i'eA ost! riti " s Gs"onto @23o$ $oto!ins"o$ 4o4ust A. 4os(o!n 3 n" 'e u o3 !e2i d n 4r !i ! (' nu 4ro-enu o1e"i! no$ s5 n'en' no!1 no$ 4ri(i! od n 4( te 4otr 8i! n' od "u4- 0 Pos(o!n 3 n" #e tu 4ro-enu i2!r?iti n osno!u is"ust! i2 r ni'e$ 4eriod 4os(o! n' s 4redu2e#e5 CCSt rCC d0o0o0 i2 Su3oti-e0 Pro-en se !r?i u fi"sno5 4ro-entu i to u !rednosti se(e"tir ne "o( ter (ne 2 (o$e0 A"o 4ret4ost !i5o d is"ust!en 4ro-en i2nosi *E to 2n 1o d #e se "o( ter (n 2 (o$ i2!r?iti ne n )L,0,,, din r ne$o n )<60:,, din r @)L,0,,, H *E K 76,, dinA0 S o32iro5 d 4os(o!n 3 n" 5o8e odo3riti "r t"oro1ni "redit u 4ro-enu od 7, do >,E od "o( ter (ne 2 (o$e. o4rede('en'e 'e NNPro -reditCC 3 n"e i2 Su3oti-e d t ' 4ro-en t i2nosi L:E0 To 2n 1i d #e 4os(o!n 3 n" 4redu2e#u CCSt rCC d0o0o0 i2 Su3oti-e odo3riti "r t"oro1ni "redit u i2nosu od )7,0)7: din r @)<60:,, H L:EA0 To" n 4( te 4otr 8i! n' od "u4 - 4redu2e# CCSt rCC d0o0o0 i2 Su3oti-e. 4os(o!n 3 n" 5o8e re$u(is ti t "o d se n'e$o!i "u4-i ne o3 !e?t ! 'u o "o( ter (no' 2 (o2i. te d se n 4( t 4otr 8i! n' i d ('e !r?i "o doti1no$ 4redu2e# u2 n'e$o!u o3 !e2u d istu o n 4( ti 4renese n r 1un s!o'e 4os(o!ne 3 n"e0 Pos(o!n 3 n" se 5o8e do$o!oriti s 4redu2e#e5 CCSt rCC do0o0o i2 Su3oti-e d se n'e$o!i "u4-i o3 !este o "o( ter (no' 2 (o2i. ?to 4odr 2u5e! d "u4-i s!o'e u4( te n i5e i25iren' o3 !e2 4re5 do3 !(' 1u. !r?e dire"tno n r 1un 4os(o!ne 3 n"e0 U$o!oren " 5 t i25e9u 4redu2e# CCSt rCC d0o0o0 i2 Su3oti-e i 4os(o!ne 3 n"e CCPro -reditCC !e# 4o i2nosu od 4ri5 rne " 5 te i to 2 *E @)/E F *E K )7EA0 K 5 t se ne n 4( #u'e fi"sno n i2nos odo3reno$ "r t"oro1no$ "redit do 13
ro" n'e$o!o$ dos4e# . !e# n deo u5 n'ene $( !ni-e on "o " "o se 2 (o8eno 4otr 8i! n'e s5 n'u'e ot4( to5 "redit 0 D "(e. 4redu2e#e CCSt rCC d0o0o0 i2 Su3oti-e #e s!o'o' 4os(o!no' 3 n-i 4( titi u 5 si 5 n'u " 5 tu ne$o 4to 3i to 3io s(u1 ' d ni'e osi$ur n "r t"oro1ni "redit0 Pored " 5 te 4os(o!n 3 n" #e n 4( titi od doti1no$ 4redu2e# 3 n" rs"u 4ro!i2i'u @n "n duA u 4ro-entu od )E i to od i2nos odo3reno$ "redit 0
2.2. &A"I3E KA# K#"ATERA"N# #$E&$E1ENJE ; (i&e " o instru5ent o3e23e9en' u us(o!i5 "r t"oro1no$ fin nsir n' 4redu2e# ?iro"o su 4ri5en('i!e u 4r "si0 N'i&o! tr "ti!nost 4o1i! u 1in'eni-i. d i5 'e tr8i?n !rednost !eo5 1esto !e# od "n'i$o!odst!ene !rednosti0 S o32iro5 d se 2 (i&e 4ro-en'u'u 4o "n'i$o!odst!eno' !rednosti. one 4redst !(' 'u tr "ti! n o3(i" "o( ter (ne 2 (o$e0 N i5e. n'i&o!o5 4rod 'o5 se u -e(ini 5o$u i25iriti s!e o3 !e2e du8ni" n st (e 4o "r t"oro1no5 "reditu0 Tre3 ist #i. d nisu s!e 2 (i&e 4od'edn "o 4ri&! t('i!e " o instru5ent osi$ur n' "redit 0 R 2(i" i25e9u 2 (i& 4risutn 'e 23o$ n'i&o!i& fi2i1"i& " r "teristi" i n'i&o!e 4oten-i' (ne re (i2 -i'e0 Predu2e#e "o'e u2i5 "r t"oro1ni "redit 4onudi #e "reditoru @4os(o!no' 3 n-iA s!e !rste 2 (i& . do" se "reditor @4os(o!n 3 n" A o4rede('u'e 2 one 2 (i&e "o'e su n '3r8e n 4( ti!e. to su 2 (i&e $oto!i& 4roi2!od i ro3e0 Pos(o!n 3 n" " o "reditor i23e$ ! #e 2 (i&e ( "o 4o"! r('i!e ro3e i 2 (i&e s 4ose3ni5 us(o!i5 us"( di?#en' 0 ; "reditor su interes ntne 2 (i&e " o instru5ent osi$ur n' "redit . "o'e ne i2 2i! 'u !e(i"e tro?"o!e. odnosno "o'e se 5o$u re( ti!no 3r2o 4ret!oriti i2 ro3no$ u no!1 ni o3(i"0 Pr !o 4o!erio- n r s4o( $ n'e 2 (i& 5 5o8e 3iti 4o 4o'edin 1ni5 i(i u"u4ni5 2 (i& 5 0 Po'edin 1ne 2 (i&e " o "o( ter (n 2 (i& s sto'e se od s"u4o-eni& 4red5et "o'i ost 'u n r s4o( $ n'u 4redu2e#u r di o3 !(' n' n'i&o!e redo!ne 4os(o!ne "ti!nosti @to 5o$u 3iti n4r0 di'& 5 nts"u no8e!i 2 3ru?en'e " 5en i(i se1en'e $!o89 i s(0A0 U 4r "si o!e 2 (i&e "u4u'e 4redu2e#e du8ni". ( $eru'e u s"( di?te. 4o!eri( - @4os(o!n 3 n" A !r?i n'i&o!o 4( # n'e do3 !(' 1u i s!o'i5 du8ni"o5 @"u4-e5 2 (i& A 4ot4isu'e u$o!or o "reditu i osi$ur n'u "redit 0 Neo4&odno 'e 4o'edin 1no e!identir ti 2 (o8ene 4ri5er"e 2 (i& s n'i&o!i5 o4iso5 i seri's"i5 3ro'e!i5 0 Predu2e#e I du8ni". 5o8e 4re 4o!r t "r t"oro1no$ "redit t "!e 2 (i&e 4rod ti u2 o3 !e2u d 4os(o!no' 3 n-i ot4( ti du$ i " 5 tu sr 25erno !rednosti 4rod ti& 2 (i& 0 ; i2nos ot4( te du$ s"id se od str ne 4o!erio- @4os(o!ne 3 n"eA 4r !o r s4o( $ n' s doti1ni5 2 (i& 5 0 U"o(i"o 4o!eri( - 4reu25e 4r !o r s4o( $ n' s u"u4ni5 2 (i& 5 t d 4redu2e#e "u4 - 4osedu'e re( ti!no st 3i( n ni!o 2 (i& . 1i'i 4o'edin 1ni 4ri5er-i ne5 'u !iso"e -ene0 S o32iro5 d su o$r ni1ene re (ne 5o$u#nosti 4ro!ere s!i& 2 (i& od str ne 4o!erio- @d ! o- "redit A !isin "r t"oro1no$ "redit se odo3r ! do 7,E od "n'i$o!odst!ene !rednosti 4rose1ni& $odi?n'i& 2 (i& 0 K 5 t " o -en " 4it ( n t "!e "r t"oro1ne "redite "re#e se od )G7E i2n d 4ri5 rne " 5 tne sto4e0 Kr t"oro1ni "redit n osno!u 4ot!rde o us"( di?ten'u 2 (i& @s"( di?ni-eA 4ru8 'u 4o!erio-u @4os(o!no' 3 n-iA 5 "si5 (nu si$urnost u !e2i o3e23e9en' 4o!r t "reditni& sredst ! 0 Po!eri( - 'e du8 n se(e"tir ti 2 (i&e. i2d!o'iti 2 (i&e i iste 4o!eriti n 1u! n'e ' !no5 s"( di?tu u 5estu i(i ! n 5est du8ni" 0 I2d!o'ene
14
2 (i&e 5o$u se s"( di?titi i u 4ose3no5 5 $ -inu du8ni" . 4ri 1e5u su 2 (i&e 4od "ontro(o5 @"('u1e5A 4o!erio- 0 O3 !e2 s"( di?t r 'este. d ne do2!o(i otu9i! n'e 2 (i& "o'e su 4red5et "o( ter (ne 2 (o$e. odnosno "o'e su 2 4is ne u s"( di?ni-i i to 3e2 4is5ene s $( snosti 4o!erio- 0 N t "!e 2 (i&e 4o!eri( - 5o8e odo3riti du8ni"u "r t"oro1ni "redit do >,E od "n'i$o!odst!ene !rednosti 2 (i& e!identir ni& u s"( di?ni-i0 Po ot4( ti de( "redit 4o!eri( - 'e du8 n d i2u25e s!o'e 4r !o n r s4o( $ n'e 'edni5 de(o5 2 (i& i o5o$u#i du8ni"u d te 2 (i&e otu9i i(i "oristi u s!o'e redo!ne 4os(o!ne "ti!nosti0 K r "teristi" t "!i& 2 (i& 'este d su 4renosi!e0 U 4r "si se 4os(o!ne 3 n"e 1esto s(u8e s n !edeno5 "( u2u(o5 i us"( di?tene 2 (i&e 4rod 'u tre#e5 (i-u. t "o d to (i-e 4ost 'e no!i 4o!eri( - u odnosu n "reditno$ du8ni" 0 N t ' n 1in 4os(o!ne 3 n"e !eo5 1esto odr8 ! 'u s!o'u te"u#u i 4ers4e"ti!nu (i"!idnost0 Visin " 5 tne sto4e se "re#e od *G7E i2n d 4ri5 rne " 5 tne sto4e0 O3 !e2 du8ni" 'este. d i25iri tro?"o!e us"( di?ten' 2 (i& . "o'e se "re#u od )G*E od i2nos osi$ur no$ "redit 0 O3 !e2 du8ni" 'este. d 4( ti 4re5i'u osi$ur n' " "o 3i se o3e23edi( n "n d u s(u1 'u o?te#en' i(i uni?ten' 2 (i& 0 Ti4i1 n 4ri5er o! "!o$ o3(i" "o( ter (ne 2 (o$e 'este odo3r ! n'e "r t"oro1no$ "redit 4redu2e#u CCBudu#nostCC 0d0 i2 Su3oti-e od str ne CC%eridi n 3 n"CC 0d0 No!i S d. fi(i' ( Su3oti- . u i2nosu od /,,0,,, din. u2 $odi?n'u " 5 tnu sto4u od )/E. i ro" dos4e# "redit n n 4( tu od >, d n 0 Predu2e#e CCBudu#nostCC 0d0 @f 3ri" n 5e?t ' A 4re 4o!( 1en' "r t"oro1no$ "redit i2d 'e 4ot!rdu @s"( di?ni-uA 4os(o!no' 3 n-i @CC%eridi n 3 n"CC u Su3oti-iA o st !(' n'u n r s4o( $ n'e $oto!i& 4roi2!od @r dni& sto(o! i sto(i- A u"o(i"o doti1no 4redu2e#e n !re5e ne i25iri s!o' du$ 4re5 3 n-i0 Pos(o!n 3 n" !r?i i23or 4onu9ene 2 (i&e i o4rede('u'e se 2 tri !rste r dni& sto(o! i sto(i- : CCACC. CCBCC. CCCCC0 S o32iro5 d 4os(o!n 3 n" ne 4osedu'e de"! t n s"( di?ni 4rostor. o4rede('u'e se. d 2 (o$u ro3e i2nese u 4ose3 n s"( di?ni 4rostor @od!o'en od dru$e ro3eA "o'i 'e st !('en 4od n'enu "ontro(u siste5o5 "('u1 0 Isto!re5eno 4r !nu "ti!nost u4is 2 (o$e 4os(o!n 3 n" s4ro!odi u O4?tins"o5 sudu u Su3oti-i0 N "on o! "!o$ o3e23e9i! n' 4os(o!n 3 n" odo3r ! 4redu2e#u CCBudu#nostCC 0d0 Su3oti- i2nos "redit u 4ro-entu od >,E. ?to "on"retno i2nosi )L,0,,, din r 0 Po iste"u *,Go$ d n od odo3r ! n' "r t"oro1no$ "redit . 4redu2e#e CCBudu#nostCC 0d0 Su3oti- ot4( #u'e CC%eridi n 3 n-iCC u Su3oti-i 7,0,,, din "redit . d 3i 4os(o!n 3 n" 2 t ' i2nos os(o3odi( 4redu2e#e od s!o$ 4r ! n r s4o( $ n'e s de(o5 4roi2!od "o'i se n ( 2i u 2 (o2i0 Po iste"u >,Go$ d n @4reiod dos4e# "redit A. 4redu2e#e CCBudu#nostCC 0d0 Su3oti- !r?i 4o!r t 4reost (o$ "r t"oro1no$ "redit 4os(o!no' 3 n-i i sti1e us(o! 3ris n' 2 (o$e i2 suds"i& " t 0 A"o se 4redu2e#e CCBudu#nostCC 0d0 od(u1i d 2 (o$u 4rod 4o 4o!o('no' -eni 4re !re5en dos4e# "redit . t d ono o isto' tr 8i s $( snost 4o!erio- . "o'i donosi us(o!nu od(u"u n "on u!eren' d 'e n tr8i?tu 4osti$nut 4o!o('n -en i d se i2 n 4( #eno$ 4otr 8i! n' 5o8e i25iriti -e(o"u4ni du$ i 4ri4 d 'u# " 5 t n doti1ni du$0 Vi?"o5 s(o3odni& no!1 ni& sredst ! @4o 4o!r tu du$ i is4( ti " 5 teA 4redu2e#e CCBudu#nostCC 0d0 Su3otis 5ost (no r s4o( 8e0 U"o(i"o 4redu2e#e CCBudu#nostCC 0d0 Su3oti- ne 5o8e i25iriti du$ 4re5 4os(o!no' 3 n-i u 5o5entu n'e$o!o$ dos4e# . t d se od str ne CC%eridi n 3 n"eCC 4ristu4 ' !no' (i-it -i'i. odnosno 4rod 'i $oto!i& 4roi2!od "o'i su 4od 2 (o$o5 @1esto 4o ni8o' -eniA r di n 5iri! n' 4otr 8i! n' 4o!erio- 0
15
Predu2e#e CCBudu#nostCC 0d0 u to"u "ori?#en' "r t"oro1no$ "redit i5 o3 !e2u d redo!no i25iru'e " 5 tu 4os(o!no' 3 n-i u i2nosu od )7E @)/E 4ri5 rn " 5 tn sto4 F *E u!e# n " 5 tn sto4 A n $odi?n'e5 ni!ou. d snosi tro?"o!e us"( di?#en' 2 (i& $oto!e !ode od /E i tro?"o!e 4re5i'e osi$ur n' u i2nosu od )E. ?to u"u4no i2nosi )LE @)/E F *E F /E F )EA0
16
). &AK"J!,AK
Teori's" i 4r "ti1n is"ust! u" 2u'u d 'e 5o$u#e definis ti re?en'e (i"!idnosti "o'e ne#e u$ro2iti rent 3i(nost 4redu2e# . u2 us(o! d se r di o st 3i(ni5 4 rtneri5 @4redu2e#u i 3 n-iA "o'e #e se 5e9uso3no fin nsi's"i is4o5 $ ti0 D "(e. us(o! 'e d 4redu2e#e !odi 2dr !u fin nsi's"u 4o(iti"u. d i5 do3ru fin nsi's"u situ -i'u i fin nsi's"i 4os5 tr no st 3i(nu 4os(o!nu 3 n"u0 U us(o!i5 " d 'e 4ri(i! 5 n'i od od(i! no!1 ni& sredst ! . r 2(i" 3i se 4o"ri! ( i2 fin nsi's"i& sredst ! 4os(o!ne 3 n"e0 U us(o!i5 " d 'e 4ri(i! !e#i od od(i! no!1 ni& sredst ! . r 2(i"u 3i 4redu2e#e u4( #i! (o n r 1un "od 4os(o!ne 3 n"e0 ; e"ono5i'u 2 (i& se 1esto " 8e d 'e dire"tno 2 !isn od 4os(o!ni& 4ote2 "o'e 4o!( 1i 5en d85ent 4redu2e# 0 S! "o u3r2 n'e o3rt 2 (i& dire"tno uti1e n s5 n'en'e -i"(us $oto!ine i s5 n'en'e tro?"o! 4redu2e# 0 Kr t"oro1ni i2!ori fin nsir n' neo4&odni su 2 4ri3 !(' n'e o3rtni& sredst ! u !idu $oto!ine. "r t"oro1ni& & rti' od !rednosti. 4otr 8i! n' od "u4 - i 2 (i& u s!i5 n'i&o!i5 4o' !ni5 o3(i-i5 0 U to"u redo!no$ 4os(o! n' n '!e#i deo n st 'e s4ont no0
17
.. "ITERAT!RA
)0 dr Vun' ". Nen d. =in nsi's"i 5en d85ent. E"ono5s"i f "u(tet. Su3oti- . /,,70 /0 dr Kr su(' . Dr $ nM dr I! ni?e!i#. %i(or d. Pos(o!ne =in nsi'e. E"ono5s"i f "u(tet. Beo$r d. /,,:0 *0 dr Vun' ". Nen d. Pos(o!ne fin nsi'e. E"ono5s"i f "u(tet. Su3oti- . )>>)0 60 dr Pu? r . Kost din. Pos(o!ne fin nsi'e. VP. No!i S d. /,,,0
18