आयकर कायद्याच्या विविध कलमांमुळे भारतीय नागरिकांना काही कर सवलतींचा आनंद घेता येतो. असे एक कलम आयकर कायद्याचे 54F आहे ; घराच्या मालमत्तेशिवाय कोणतीही भांडवली मालमत्ता विकून मिळवलेल्या दीर्घकालीन भांडवली नफ्यावर आम्ही कर सूट मिळवू शकतो.
म्हणून, जर आम्ही भांडवली मालमत्ता जसे की शेअर्स, बाँड्स, सोने इ. विकण्याचा पर्याय निवडला आणि नंतर कोणत्याही घराची मालमत्ता खरेदी करण्यासाठी किंवा बांधण्यासाठी विक्रीतून मिळालेल्या रकमेची पुन्हा गुंतवणूक केली, तर आम्ही विक्रीतून कमावलेल्या रकमेवर कर सवलत मिळण्याची अपेक्षा करू शकतो. भांडवली मालमत्ता. या लेखात, आपण आयकर कायद्याच्या कलम 54 च्या चकचकीतपणाबद्दल तपशीलवार चर्चा करू.
आयकर कायद्याच्या कलम 54F अंतर्गत सूटचा दावा कसा करायचा?
-
सूट केवळ व्यक्ती किंवा हिंदी अविभक्त कुटुंबासाठी (HUF) उपलब्ध आहे.
-
निवासी घर वगळता कोणतीही दीर्घकालीन भांडवली मालमत्ता हस्तांतरित करण्यावर भांडवली नफ्याच्या प्राप्तिकर कायद्याच्या कलम 54F साठी सूट उपलब्ध आहे.
-
सवलतीचा दावा करण्यास पात्र होण्यासाठी विक्री पुढील रीतीने पुढे जाणे आवश्यक आहे -
-
मालमत्तेचा केवळ काही भाग गुंतवल्यास भांडवली नफ्याच्या कलम 54F अंतर्गत आंशिक अपवाद मिळेल. गुंतवणूक अपूर्ण असल्यामुळे अशा प्रकरणांमध्ये एकूण सूट देण्याची परवानगी नाही.
NET विचार म्हणजे काय?
आयकर कायद्याच्या कलम 54 नुसार NET विचाराचा अर्थ समजून घेणे अत्यावश्यक आहे . सवलतीचा लाभ घेण्यासाठी, करनिर्धारकाने निव्वळ मोबदला पुन्हा गुंतवणे आवश्यक आहे. हा शब्द 54F अंतर्गत स्पष्टपणे परिभाषित केला आहे.
निव्वळ मोबदला म्हणजे दीर्घकालीन भांडवली मालमत्ता हस्तांतरित करण्यावर आधारित एकूण मोबदला. हस्तांतरणाशी संबंधित इतर कोणताही खर्च यामध्ये समाविष्ट केलेला नाही. अधिक तंतोतंत सांगायचे तर, निव्वळ मोबदला म्हणजे एकूण मोबदला वजा संबंधित खर्च.
आयकर कायद्याच्या कलम 54F ची गैर-लागूता
-
ज्या दिवशी दीर्घकालीन मालमत्तेची हस्तांतरण प्रक्रिया पूर्ण केली जात असेल त्या दिवशी करनिर्धारकाकडे एकापेक्षा जास्त निवासी घरांची मालकी असल्यास.
-
जर करदात्याने कलम 54F अंतर्गत दाव्याच्या संदर्भात खरेदी केलेल्या घराव्यतिरिक्त कोणतेही निवासी घर बांधले तर. याव्यतिरिक्त, दीर्घकालीन भांडवली मालमत्तेचे हस्तांतरण पूर्ण होत असल्याच्या तारखेपासून एका वर्षाच्या आत घडल्यास.
भांडवली लाभ ठेव खाते योजना काय आहे?
मालमत्ता हस्तांतरणाचे परिणाम काय आहेत?
कलम 54 आणि कलम 54f मध्ये काय फरक आहेत?
-
जेव्हा तुम्ही निवासी मालमत्ता विकता तेव्हाच प्राप्तिकर कायद्याचे कलम 54 (आयकर कायद्याचे कलम 54) सूट लागू होते. दुसरीकडे, आयकर कायद्याचे कलम 54F निवासी मालमत्तेव्यतिरिक्त इतर कोणत्याही भांडवली मालमत्ता हस्तांतरणामध्ये उपलब्ध आहे.
-
जर दीर्घकालीन भांडवली नफा एक निवासी मालमत्ता बांधण्यात किंवा खरेदी करण्यात गुंतवला असेल तरच कलम 54 सूट लागू होते. दुसरीकडे, AY 2020-21 साठी प्राप्तिकर कायद्याच्या कलम 54F नुसार, दीर्घकालीन भांडवली नफा 2 कोटींच्या आत असेल तरच करदात्याला आयुष्यात फक्त एकदाच दोन निवासी मालमत्तांमध्ये गुंतवणूक करता येईल. कलम 54F मध्ये, भांडवली नफ्याचे कलम 54F कोणत्याही निवासी मालमत्ता बांधण्यासाठी किंवा खरेदी करण्यासाठी वापरणे आवश्यक आहे.
-
कलम 54 अंतर्गत, तुम्हाला तुमच्या मालकीच्या निवासी मालमत्तांची संख्या मर्यादित करण्याची आवश्यकता नाही. तथापि, दीर्घकालीन मालमत्ता हस्तांतरित करण्याच्या तारखेला करदात्याकडे एकापेक्षा जास्त निवासी मालमत्ता असल्यास आयकर कायद्याचे कलम 54F (आयकर कायद्याचे कलम 54) सूट लागू होणार नाही.
-
कलम 54 अंतर्गत सवलतीचा दावा केल्यानंतर, तुम्ही अद्याप कोणतीही अन्य निवासी मालमत्ता खरेदी करण्यास पात्र आहात. तथापि, जेव्हा तुम्ही आयकर कायद्याच्या कलम 54F अंतर्गत सूटसाठी अर्ज केला असेल तेव्हा तुम्ही दुसर्या निवासी मालमत्तेसाठी जाऊ शकत नाही .
शिवाय, हे जाणून घेणे आवश्यक आहे की निवासी मालमत्ता हस्तांतरित केल्यापासून 3 वर्षांच्या आत तुम्ही दुसरी निवासी मालमत्ता खरेदी केल्यास तुमची प्रतिकारशक्ती काढून घेतली जाईल. मागील मालमत्ता बांधल्यानंतर 2 वर्षांच्या आत तुम्ही दुसरी निवासी मालमत्ता खरेदी केल्यास तुम्हालाही हाच परिणाम मिळेल.
आयकर वाचवण्याच्या इतर पद्धती
कलम 54F अंतर्गत कर बचतीव्यतिरिक्त, तुम्ही आयकर वाचवण्यासाठी इतर पद्धती वापरू शकता. यात समाविष्ट
- कलम 80C विविध खर्च आणि गुंतवणुकीसाठी अनेक कपातीची परवानगी देते. काही लोकप्रिय मार्गांमध्ये ELSS योजना, जीवन विमा, गृह कर्जाची मुद्दल परतफेड, मुलांसाठी दिलेली शिकवणी फी, PPF, SCSS, NPS, EPF, इत्यादींचा समावेश आहे. या मार्गांमध्ये गुंतवणूक केल्याने तुम्हाला 5 लाखांपर्यंतच्या सामूहिक कपातीचा दावा करता येतो.
- सेक्शन 80D तुम्हाला आरोग्य विम्याच्या हप्त्यांवरील कपातीचा फायदा घेऊ देते. हे त्यांना लागू होते जे स्वतःसाठी किंवा त्यांच्या कुटुंबासाठी रु. 25,000 पर्यंत प्रीमियम भरतात. तुम्ही ज्येष्ठ नागरिक असाल तर मर्यादा ५०,००० रुपयांपर्यंत वाढते. शिवाय, तुम्ही तुमच्या पालकांचा प्रीमियम भरल्यास, तुम्ही रु. 25,000 च्या अतिरिक्त कपातीचा दावा करू शकता, जे ज्येष्ठ नागरिक असल्यास ते रु. 50,000 पर्यंत वाढू शकते.
- कलम 24(b) ज्यांच्याकडे गृहकर्ज आहे त्यांना सूट देते. हा विभाग गृहकर्जावर 2 लाख रुपयांपर्यंतच्या व्याजावर सूट देतो.
सारांश: आयकर कायद्याचे कलम 54F
थोडक्यात, आयकर कायद्यांतर्गत विविध योजना आणि योजना भारतीय नागरिकांना करातून अनेक सवलतींचा लाभ घेण्यास सक्षम करतात. कर वाचवण्याच्या काही मार्गांमध्ये 80C, 80 D, 24(b), इ.कलम 54 F ही योजनांपैकी एक आहे ज्याचा पुरेसा वापर केल्यास करदात्यासाठी अविश्वसनीयपणे फायदेशीर ठरू शकते. आपण हे लक्षात ठेवले पाहिजे की फायद्यांचा लाभ घेण्यासाठी नमूद केलेल्या नियमांचे आणि नियमांचे उल्लंघन केल्याने एखाद्याला अडचणी येतील. त्यामुळे, आयकर कायद्याच्या कलम 54 एफ (आयकर कायद्याच्या कलम 54) च्या फायद्यांची निवड करण्यापूर्वी तुम्ही सर्व पैलू समजून घेणे आवश्यक आहे .