Kuran

“Ah! Cennetin kokusu!” diye mırıldandı; sonra dudakları titreyerek arkadaşı Sa’d bin Muâz’a, “o koku, biliyorum ki, Uhud’un yanında beni bekliyor” diyebildi. Bu sözler Enes’in sözleriydi, Nadr oğlu Enes’in. Uhud savaşının en şiddetli anlarıydı. Gözleri dolmuştu Sa’d’ın. Çünkü Enes’in, Bedir’i kaçırdığını, o günden beri şehit olma arzusu ile yandığını biliyordu. Şimdi Enes, Uhud dağının eteklerine doğru yürüyordu, hayır yürümek denemezdi buna, koşuyordu.

The utterance of “ahl al-kitap” (people of book) as a noun clause, is one of the words that  Quran made it a term and uses for a special meaning. When we analyse the verses that contains  “book” at Quran, we can see, the noun clause “ahl al-kitap” (people of book) ise suitable to be name for every society has a scripture from Allah; but  Quran especially use this noun clause as the name of especially two society : The owns of Torah and the owns of Gospel. When we analyse the informations that Quranic verses give us about duration of going away of the owns of two books, from affirming the unity of God  -the right way that Prophets thought them-; we can meet some belief problems. İn those verses Quran deals with theese problems sometimes in particular events in history of sons of İsrael, and generally in the events lived at the time in Quran revealed. In this thesis we established that Quran uses two words Judaism and Christianity (al-Yahud ve an-Nasara) not for persons that believes affirming to unity of God and saves the original scripture of Torah and Bible and saves the right way of Prophets; but especially uses for only the societies that those belief problems have completely located in. So we think it must be considered the conceptual framework in Quran, If we use the utterance “ahl al-kitap” as a term of Quran. According the outcomes of this thesis it must not be used “Judaism and Chirsitianity” words for describing the peoples that the verses of Quran speak about “ahl al-kitap” in possitive context. We emphasize; in Muslim’s conception “Judaism and Christianity” (al-Yahud ve an-Nasara) words are special terming of Quran’ for the peoples have  negative belief positions against the original  Torah and Gospel and against the affirming to unity of God, the right way that prophets thoght their sincere believers.
Key words: “Ahl al-kitap”(peoplo of book), “Torah”, “Gospel”, “Sons of İsrael”, “Judaism”, “Christianity”.

Özet : “Ehl-i kitap” lafzı bir isim tamlaması olarak, Kur’an’ın nüzul sürecinde kavramsallaştırarak özel bir anlamda kullandığı Kur’an lafızlarındandır. Kur’an ayetlerinde “kitap” kelimesinin geçtiği ayetlerden hareketle “ehl-i kitap” tamlaması kendisine ilahi vahiy verilmiş tüm toplulukları kapsayabilecek bir niteliğe sahip olmakla birlikte, bu kelime özellikle Tevrat ve İncil adlı kutsal kitabı sahiplenen iki gurubu tanımlamak için kullanılır. Bu iki kitabı sahiplenen toplulukların kendilerine bu kitapların vahyedilmesine vesile olan peygamberlerinin getirdiği tevhid yolundan uzaklaşma süreçlerine dair Kur’an’ın bize verdiği bilgilerde yer alan meselelere baktığımızda karşımıza bazı inanç problemleri çıkar. Bu inanç problemlerine temas eden ayetleri Kur’an hem İsrâiloğullarının tarihindeki bazı tikel olaylara atıfla, hem de nüzul sürecinde yaşanmış bazı olaylar üzerinden ele alır. Bu tezimizde Yahudilik ve Hristiyanlık kelimelerini Kur’an’ın Tevrat ve İncil adlı kutsal kitapların tevhide dayanan orijinal halini muhafaza edenler için değil, tespit ettiğimiz inanç problemlerinin yerleşik bir hal aldığı topluluklar için özellikle kullandığını belirledik. Bundan ötürü tezimizde “ehl-i kitap” kavramının itikadî bir terim olarak Kur’an ayetleri referans alınarak kullanılması noktasında, Kur’an’ın ortaya koyduğu kavramsal çerçevenin dikkate alınması gerektiğini düşünüyoruz. Yine bu tezde ulaşılan sonuca göre Yahudilik ve Hristiyanlık kelimeleri de “ehl-i kitap” la ilgili olumlu hususların işaret edildiği ayetlerde anlatılan meselelerde kullanılmamalıdır. Kur’an’ın bu kelimeler için tercih ettiği üzere bu iki kelimenin Müslümanların tasavvurlarında Tevrat ve İncil’e varis olanların inanç açısından olumsuz bir konumda olanlarına yönelik bir özel isimlendirme olduğunu vurguluyoruz.
Anahtar Kelimeler : “Ehl-i kitap”, “Tevrat”, “İncil”, “İsrâiloğulları”, “Yahudilik”, “Hristiyanlık”.

Kur'ân'da İsyan Yakınanlamlıları ve Nüansları

Arap dilinde 40’tan fazla isyan yakınanlamlısı lafız bulunmaktadır. Bunlardan
30 civarında lafız Kur’ân’da isyanla yakın manada kullanılmıştır. Bunların çoğu
birbirinin tam müterâdifi değil, aralarında nüanslar bulunan mütekârib lafızlardır.
İsyan yakınanlamlılarından bazıları genel olarak itaatsizliği ifade ederken,
bazıları direk itaatsizlik bildirmezler. Bazıları siyasi isyan ifade ederken, bazıları da
Allah’a ve onun emirlerine karşı isyanı ifade etmektedirler. Bazıları kuralları
çiğneme, taşkınlıkta bulunma yönüyle isyanla yakınlık gösterirken, bazıları da karşı
çıkma, kabul etmeme ve muhalefette bulunma yönüyle isyanla yakın mana
taşımaktadırlar. Yine bazıları sadece kafirler için kullanılırken, bazıları da hem
müminler hem de kafirler için kullanılan lafızlardır.
Çalışmamız giriş, beş bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Birinci bölümde
teradüf ve tekarüb konusu incelenmiştir. İkinci bölümde Arap dilinde ve Kur’ân’da
furûk konusu ele alınmıştır. Furûkun gelişimi, savunucuları ve delillerine
furûkçuların farkları tespit yöntemlerine yer verilmiştir. Üçüncü bölümde Arap
dilinde isyan yakınanlamlılarını ve zıt anlamlıları tespit edilip bunlara yer verdik.
Dördüncü bölümde isyan yakınanlamlılarının anlamları incelenmiştir. Beşinci
bölümde ise; tespit edilen isyan yakınanlamlıları gruplandırılmış ve aralarındaki
farklar tespit edilmiştir.

Bu üç soruyu bir surenin tefsiri çerçevesinde cevaplamaya çalışacağız. Sure çerçevesi diyorum. Çünkü Kur’anın birçok suresinin ana konusu İslam Dini Nedir, sorusunu cevaplamaktır. Bunlar içinde ikisi çok açıktır. 2. sırada olan Bakara ve 61. sırada olan Saff sureleri.. Bu iki sureyi bir-çok makalemde ve Kur’anın Evrenselliği isimli tefsirimde gücüm nisbetinde tefsir etmişim.

Burada bu üç soruyu yine 59. sure olan Haşir suresi çerçevesinde cevaplayacağız. Bu tesbit ile beraber; Bediüzzaman’ın, Kur’anın dört ana konusu var: Tevhid, Nübüvvet, Haşir ve (İslam yani barıştırmak ve dengelemek demek olan) Adalet.. Her bir surede biri önde ve birinci konu olur; diğerleri 2., 3. ve 4. sırada kalır,  mealindeki tesbitini hatırlatmakta fayda var.

İşte 59. sırada olan Haşir suresinde birinci maksad ve konu adalettir. Adalet, dengelemek demektir. Alacaklı ile verecekliyi, zalim ile mazlumu, haklı ile haksızı dengelediği için mahkeme sistemine de adalet denilir. Kısaca olumlu manada ihkak-ı hak (hakkın yerine getirilmesi) ile ifade edilir.

Evet, İslam zıtların barıştırılması ve dengelenmesi demektir. Aşırı uçları orta yolda dengelemek demektir. Varlığa, hayata ve topluma bahar mevsimini getirmek demektir. Hulasa: İslam zıtları ortadan kaldırmak demek olmadığı gibi; diğer semavî dinleri de kaldırmaya gelmemiştir. Onla-rı dengelemeye gelmiştir.

Bu satırları yazarken gayem siyaset yapmak değildir. Gayem konumuz ile ilgili olan bu 59. surenin mucizevî dizaynını  göstermektir. İnsanlığa sükûnet ve huzur getirmektir. Maalesef günlük siyaset, hem bu huzur ve sükûneti gidermiş; hem yüce mucizevî değerlerin görünmesine ve yaşanmasına engel olmuş; hem Kur’anın sağlıklı anlaşılmasının önünü tıkamıştır.

АННОТАЦИЯ Кыргызстанда Ислам багытында илимий изилдөөлөр эми гана өнүгүп келе жатат. 1991-жылдан тарта Ислам багытында эмгектер, эгемендикке жеткенге чейинки убакытка салыштырмалуу алда канча көбүрөөк басылып чыккан. Ислам багытындагы китептерди жана ошондой эле Исламдын негизги булагы болгон Куранды, кыргыз тилине которуу аракеттери күч алган. Алгач Куран түздөн түз араб тилинен эмес, орус тилинен кыргызчага которулган. Акырындык менен Куран түздөн-түз араб тилинен кыргыз тилине которула баштаган. Булардын катарында бир канча жыл мурун бир канча адамдан турган редакциялык топ араб тилин негиз алышып, Куранды кыргызчага которуп чыгышкан. Еркам басылмалары тарабынан басылып чыккан кыргызча Куран котормосу көңүлүбүздү бурууда. Динге кызмат кылуу максатында таза ниет менен Кыргызстанда акысыз таратылган бул котормонун котормо жагынан айрым жерлеринде каталар бар экендиги байкалууда. Бул макалабызда Кыргызстандагы Куран котормолоруна салым кошуу максатында жогоруда айтылган котормону анализ кылып, ичиндеги айрым кемчиликтерди баса белгилеп кетүүнү туура көрдүк.
ÖZ
Kırgızistan’da İslami ilimler sahasında yapılmakta olan çalışmalar daha yeni gelişmektedir. Kırgızistan 1991 yılında bağımsızlığını kazandıktan sonra, ülkede İslamî ilimlerle ilgili kitaplar bağımsızlık öncesine göre daha çok yayınlanmaya başlamıştır.  Bu çerçevede Kur’an’ın Kırgızca’ya tercüme edilmesi yönünde çabalar da gündeme gelmiştir. Aslında daha önceden bu yönde çabalar olmuşsa da, bunlar Kur’an’ın doğrudan Arapça metninden değil, Rusça tercümesinden hareketle gerçekleştirilmiştir. Geçtiğimiz yıllarda bir heyet tarafından Arapçası esas alınarak tercüme edilen ve Erkam Yayınları tarafından yayımlanan Kırgızca bir meal bu noktada dikkat çekmektedir. Dini bir hizmet olarak Kırgızistan’da ücretsiz olarak da dağıtılan bu meal, iyi niyet taşıyan bir faaliyet olmakla birlikte, çeviri konusunda bazı hatalarla malüldür. Bu makalede, Kırgızistan’daki Kur’an çalışmalarına bir nebze katkı sunmak amacıyla söz konusu meal tahlil edilmekte ve ihtiva ettiği bazı yanlışlıklara dikkat çekilmektedir.

Abstract
Studies in the field of Islamic sciences in Kyrgyzstan have started recently. After Kyrgyzstan gained independence in 1991, much more works on Islamic studies have been published in the country than ever before. During this new period, much effort has been made towards making a Kyrgyz translation of the Qur’an. Although there were attempts to that end before, those translations were made not directly from the Arabic original but from the Russian translations of the Qur’an. In this sense, a new Kyrgyz translation, which was prepared by a committee based on the Arabic text and recently published by Erkam Yayınları in İstanbul, deserves special attention. This translation, which is distributed in the name of religious services, is an activity undertaken out of good will; however, it contains many errors in terms of translation. This study thus offers a brief introduction of this translation and a linguistic analysis and points out to translation mistakes with a view to contributing to the Qur’anic studies in the country.

Kırâat ilmi, islamî ilimler arasında en şerefli ilim dalı olarak nitelendirilmektedir. Çünkü bu ilim, son ilahî kelam ve mesaj olması itibariyle şerefinde şüphe olmayan Kur'an'ın kıraatiyle alakalı bir ilim dalıdır. Belli şartları haiz kıraat farklılıklarının bizzat Kur'an'dan oldukları ya da en azından nitelik itibariyle Kur'an'a en yakın lafzi hususiyetlere sahip oldukları genel olarak kabul gören bir tespittir. Kıraat ilmi alanında müslimiyle, gayr-i müslimiyle pek çok zevat çalışmalar yapmışlar ve otorite olarak tanınmışlardır. İbnü'l-Cezerî bu alanın tartışmasız otoritelerinden biri olarak kabul edildiği için onun kırâat ilminin meselelerine bakışı şüphesiz ki, ayrı bir önem arz etmektedir. Kıraatlerin mütevâtirliği öteden beri tartışılmış, bu konuda farklı görüşler ileri sürülmüştür. Bu görüşlerin değeri, hiç şüphesiz ki bu görüşleri ileri sürenlerin alanının ihtisas sahibi olup olmadıklarının, o alanda otorite olup olmadıklarının tespitiyle değer kazanacaktır. İşte bu çalışmada biz, alanında otoriterliği ittifakla kabul gören İbnü'l-Cezerî'nin, kırâat alanının önemli meselelerinden biri olan kırâatlerin mütevâtirliği meselesine bakışını tespit ederek kıraatlerin mütevâtirliği konusundaki şüphelerin izalesine, kapalı olan tarafların aydınlatılmasına katkı sağlamış olacağız. Mevzubahis konu erken dönemde usul âlimleri tarafından Kur'an'ın mütevâtirliği bağlamında ele alınmıştır. Kırâat ilminde ise genel olarak Kur'an ve yedi kırâat mütevâtir kabul edilmektedir. İbnü'l-Cezerî yedi kırâatin tevâtüre konu oluşunun ön kabulü olan şartları taşıdığı için diğer üç kırâatin (İmam Cafer, Yakub ve Halefü'l-'Âşir kırâatlerinin) de mütevâtir olduğu görüşündedir. Yine O'na göre mütevâtir kırâatler bu on kırâatle de sınırlanamaz. Bir kırâatin sahih kabul edilmesi için gerekli şartları taşıyan tüm kırâatler sahihtir ve sahih olanda da her zaman tevâtür şartı aranmaz. Mütevâtirlik meselesenin nirengi noktası şudur: "Kıraatler, Hz. Peygamber'e (sav) nispetleri itibariyle mi, yoksa kıraat imamlarına nispetleri itibariyle mi mütevâtirdirler? İbnü'l-Cezerî, bu konuda mütevâtir kıraatleri belirlemek için ilk defa "Kitâbü's-Seb'a" eserini yazan İbn Mücahid'den öncesinin tartışmalı ve karanlık olduğundan bahisle, kırâatleri imamlarından gelişi itibariyle mütevâtir kabul etmektedir. İbnü'l-Cezerî'nin, bu konuda görüş beyan eden Ebû Nasr es-Subkî'den cevaplarını istediği "İleri gelen âlimler bugün okunmakta olan on kırâat hakkındaki görüşleri nedir? Onlar mütevâtir mi değil mi? On kırâatten birinin tek kaldığı vecihlerin tamamı mütevâtir mi değil mi? Şayet mütevâtir ise o kırâati veya o kırâate dair bir vechi inkâr eden kimsenin dinen durumu nedir? gibi birtakım sorularla bu bağlamda ortaya koyduğu tartışma ve yaslandığı deliller kıraatlerin mütevâtirliği meselesinin boyutlarını genişletmiştir.

Faig Alekperov
RELIGION OF ISLAM AND KORAN IN THE 
LEGACY OF 19th CENTURY`S AZERBAIJANI SCHOLARS
SUMMARY
The article explores the topic on attitudes in the activities of 19th century`s
Azerbaijani thinkers to the Islam and Koran.  The author notes that the scholars in the
19th century fought for illiteracy, schism, ignorance and “mullahs” who manipulate the
Islam.
It is noted that the philosophical thought of Azerbaijanis is mainly based on ideas
of national consciousness and modernization. Our intellectuals launched a battle to unite
nation and gain freedom and they try to establish a new life and new style of public
relations in order to protect Azerbaijanis identity as it is disappearing within “Muslim”
community.
XIX əsrdə, xüsusilə həmin əsrin ortalarından etibarən milli ictimai-fəlsəfi fikir əsasən, milli-dini (milli özünüdərk-millətləşmə və əsl İslam dinin, Qurani-Kərimi təbliğ etmək) və müasirləşmək (Qərb mədəniyyətini mənimsəmək) ideyaları ilə bağlı olmuşdur. Xüsusilə, 1830-1900-cu illərdə təməli qoyulan milli-dini və yeniləşmək ideyalarının ilhamvericiləri isə məzhəpərəstlər, ruhanilər, saray şairləri deyil, mədəni millətçilər, mədəni inqilabçılar – A.A.Bakı¬xanov, M.Kazım bəy, M.F.Axundzadə, C.Əfqani, H.B.Zərdabi, «Əkinçi»nin müəllifləri və başqaları olmuşlar. Məhz, ilk dəfə onlar millətin oyanması, birləşməsi və azadlığı üçün savaşa başlamış, milliyyətdən millətə keçməsi prosesində mühüm rol oynamışlar. Eyni zamanda bu ziyalılar, «müsəl¬man» dini mənsubiyyəti içində itib-batan Azərbaycan türklərinin milli varlığını qoru¬ması üçün yeni həyat və yeni ictimai münasi¬bətlər tərzini yaratmağa çalışmışlar. İlk növbədə, köhnə ictimai münasibətləri, sxolastik dünyagörüşü yıxmaq üçün savaşa atılan mədəni inqilabçılar xalqına müasir¬ləşmiş bir ədəbiyyat, mətbuat, sənət, teatr, dünyəvi məktəb və maarif verməyə başlamışlar.
«Dövlət və din» İctimai fikir toplusu. Sayı: 01 (42). Bakı, “Azərbaycan” nəşr., 2016, səh.  96-107

Zan, dini literatürde sıkça ifade edilen bir kavramdır. Tek başına mutlak iyi ya da kötü bir anlam
taşımayan zan kavramı, daha çok nötr olarak bir şey hakkına bir kanaate sahip olmaktır. Sahip
olunan kanaate göre iyi ve kötü anlamlar yüklenmiştir. Kur’ân’ın nüzulü ile birlikte İslâmi
literatürde dikkat çeken zan, bireysel ve toplumsal anlamda taşıdığı iyi ve kötü anlamlarından
dolayı, hadislerde de çokça zikredilmiştir. Kur’ân’da daha çok kötü veya iyi kanaat besleme
anlamında kullanılan zan, hadislerde ise hüsn-ü zan ve su-i zan olarak da kullanılmıştır. Hem
Kur’ân’da hem de hadislerde zannın kullanıldığı bağlamlar dikkate alındığında su-i zanna ve
ondan kaçınmaya çokça vurgu yapıldığı dikkat çekmektedir. Kur’ân ve hadislerde ya lafzen ya
da mânâ itibariyle geçen hüsn-ü zan çok ifade edilmemiştir. Hüsn-ü zannın geçtiği yerler ve
ona olan yönlendirmelerde yine su-i zandan kaçınmak üzere hüsn-ü zanna sığınmak olarak yorumlamak
yanlış olmaz. Çalışmada bunlara dikkat çekilmiş ve iki kavramın da kullanıldıkları
bağlamlar âyet ve hadis örnekleri üzerinden yorumlanmıştır. Bu iki kavram hakkında analizler
yapılarak çalışma sonlandırılmıştır.

Özet
Kur’ân-ı Kerîm, Hz. Peygamber’in peygamberliğini desteklemek, vahye karşı dinleyicilerin dikkatini arttırmak ve onların Kur’ân’ı dinlemelerini temin etmek ayrıca Hz. Peygamber’e moral vermek için onu kıssaya dâhil etmiştir. Bu sayede Kur’ân ile muhatap olan herkes, Hz. Peygamber’in şahsında kıssaya dâhil olur ve kıssalar ibret alınması gereken bir konuma taşınmış olur. Kur’ân, Hz. Peygamber’e kendinden önce gönderilen diğer peygamberlerin yolundan gitmesini tavsiye etmiştir. Bunun olabilmesi için Hz. Peygamber’in hayatında karşılaştığı hadiseler ile diğer peygamberlerin hayatları arasında bir benzerliğin olması gerekir. Bu benzerliği ortaya koymak amacıyla kıssa anlatımına Hz. Peygamber de dâhil edilmiştir.

İnsanlık tarihinin daimi sorularından birisi olan "din nedir?" sorusu hep sorulmuş ve sayısız cevaplar verilmiştir. Birçok kişi kendi bakış açısı ve ulaştığı bilgiler neticesinde bu soruya cevap niteliğinde dini tanımlamaya çalışmıştır. Dinin tanımı bir yana dinin mahiyeti ve sınırlarını tespit etmede de zorluklarla karşılaşılmıştır. Üzerinde en çok itilaf edilen konulardan birisi olan din kavramını tanımlamada aşırı öznelliğin hakim olduğunu herkesin kabul edebileceği bir tanımın olmadığını söylemek mümkündür. İnsanlar hislerini ve inançlarını ne kadar düzenlerseler düzenlesinler, kendi dini ve fikrî anlayışlarına göre bir kavramsal tanımlamada bulunuyor ve doğrusunun da kendi tanımladıkları olduğunu ileri sürüyorlar. Din, bireysel ve toplumsal açıdan geniş bir çerçevede güçlü işleve sahip bir kurumdur. İnsanların iç ve dış dünyasını etkileyen, insan ile beraber yaşayan ve hayatı anlamlandıran misyona sahiptir. Bu yüzdendir ki, her devirde filozoflar dini inceleme altına almışlardır. Kimi filozoflar dinin insanların korkularının sonucu olarak ortaya çıktığını; kimisi toplumu uyuşturan afyon olduğunu, kimi de ilahî kaynaklı bir inanç olduğunu ileri sürmüştür. Zaman zaman varlığı inkar dahi edilse de tarih boyunca her dönemde varlığının mevcut olmasından dolayı, yok sayılması mümkün olmamıştır. Dine karşı olumsuz bir tavır takınan filozofların, din sonradan ve dış etkenlerle ortaya çıktığına göre, onun ortadan kalkması da mümkündür; düşüncesiyle dini tanımlıyor olmaları farklılık arz etmektedir. Bu sebepten bu düşüncedeki filozoflar dinin kaynağının ilahi olduğunu da kabullenmek istememekte ve kaynağının dünyada olduğunu düşünerek yorumlamaya yönelirler. Onların kuramları elde ettikleri tarihi veriler veya incelediği topluluk ve kabilelere göre oluşmuştur, bu da genel-geçer sayılmıştır. Yapılan şey bölgesel ve sınırlı olanı evrenselleştirme çabasından ibarettir. Bu kuramların ise tamamen boş olduğunu söylemek elbette mümkün değildir, ancak tamamıyla doğruluğunu kabul etmekte mümkün gözükmemektedir. Bu araştırmanın amacı ise 'dini kavramsal' olarak incelemektir; mamafih dinin kaynağı ve meşruiyeti, dinin amacı, din-inanç, din-ideoloji ilişkisini incelemek ve değerlendirmektir. Batı ve İslam literatüründe din ve inanç tanımlarına değinecek ve bilhassa Kur'an-ı Kerim'in dini kavramsal olarak nasıl tanımladığını incelemeye çalışacağız. Kur'an kaynaklı kavramsal din hakkında kullanacağımız iki kaynağımız mevcut: İsmail Çalışkan'ın "Kur'an'da Din Kavramı" kitabı ile Fatih Orum'un "Kur'an'ın Öğrettiği Kavramlar: Din" kitapçığıdır. Bu konuda müstakil olarak çalışılmış başka kaynak bulunmamaktadır, binaenaleyh mevzubahis konuda atıflarımız bu iki kaynağa olacaktır.

Evaluation in Source and Terms of Method of Tafsīr of Basmala Written By Hāccī Bektāş Velī
Anadolu topraklarında yazılan ilk müstakil besmele konulu tefsir, Bektâşî tarikatının kurucusu olan Hacı Bektâş-ı Velî’ye ait “Besmele Tefsîri” adlı eserdir. Bu eser, göçebe veya yarı göçebe bir hayat süren Türkmenlerin yaşadığı bir coğrafyada kaleme alınmıştır. Zor şartlar altında Anadolu’ya tutunma mücadelesi veren Türkmen boylarına umut aşılamak, onları birleştirmek ve hayatın zorluklarına karşı direnmelerini sağlamak, devrin önde gelen âlimlerinin ulaşmak istedikleri gayelerden biridir. Bu neticeyi elde edebilmek için Mevlâna Celâleddin-i Rûmî (öl. 672/1273), Yunus Emre (öl. 720/1320 [?]) ve Hacı Bektâş-ı Velî gibi devrin önde gelen mutasavvıfları, İslam’ın hoşgörülü ve kucaklayıcı vasıflarını ön plana çıkarmışlardır. Hacı Bektâş-ı Velî de bu eserinde besmeledeki Allah Teâlâ’nın rahmet kökenli “Rahmân” ve “Rahîm”  isimlerini ön plana çıkarmak suretiyle bu amaca hizmet etmektedir. Eser, baştan sona bu tema etrafında şekillenmiştir. Dolayısıyla eserin yazılış amacının İslâm’ın kolaylaştırıcı, umut verici ve kucaklayıcı yönünün ön plana çıkarılarak Türkmen aşiretlerinin İslâm dini etrafında birleşmelerini sağlamak olduğu söylenebilir. Ayrıca Hacı Bektâş-ı Velî’nin, eserini Türkçe yazması ve girişte bunu özellikle belirtmesi, müslüman Türklerin dinî hayatına pratik bir fayda sağlamayı amaçladığını göstermesi açısından önemlidir. Erken dönem Anadolu halk kültüründe Allah, Kur’ân ve tefsir algısının şekillenmesinde belli bir yeri olan Hacı Bektâş-ı Velî’nin, bu eserde kullandığı kaynakların tespit edilmesi aynı zamanda Anadolu irfanının bazı kaynaklarının da tespiti anlamına gelmektedir. Ayrıca bu çalışmada eserin kaleme alındığı dönemin sosyal ve ekonomik şartları ile eserin içeriği arasındaki ilişkinin de ortaya konulması hedeflenmiştir. Eserdeki rivayetlerin tefsir kaynaklarında herhangi bir karşılığının olup olmadığı, eserin tefsir literatüründeki konumu belirleyebilmek açısından önemlidir. Çalışmamızda literatür tarama yöntemi kullanılarak eserdeki bu rivayetlerin kaynakları belirlenmeye çalışılmıştır. Hacı Bektâş-ı Velî’nin Besmele Tefsiri, Kur’ân’dan bir âyet olan besmeledeki Allah, Rahmân ve Rahîm isimlerini ele alan, esirgeyen ve bağışlayan Allah’ın günahkâr kullarına karşı lütuflarını anlatan ve genellikle mi‘raç gecesi Allah ile Resûlü Muhammed Mustafa arasında geçen konuşmalara dayanan bir eserdir. Bu kitapta Allah’ın kendisine iman edip içtenlikle yalvarıp yakaran ve sâlih amel işleyen kullarına dünyada ve ahirette sonsuz bir rahmet ile muamele edeceği gerçeği, besmele yorumlanarak aktarılmıştır. Eser, klasik tefsirlerden farklı olarak kelime ve cümle tahlillerine değinmeden, doğrudan besmelenin faziletine ve besmele zikri ile elde edilecek lütuflara değinen, halkın maneviyâtını yükseltmek ve onları dine daha sıkı bağlarla bağlamak amacı güden, Türkçe kaleme alınmış ilk eser olma özelliğini taşıyan bir tefsirdir. Hacı Bektâş-ı Velî, eserinde âyetlere, rivayetlere, latifelere ve hikâyelere dayalı bir anlatım üslûbu tercih etmiştir. Eserde besmeleyi tefsir etmek amacıyla toplam on dokuz âyet metni verilerek, yaklaşık yirmi beş âyet ise metni verilmeden telmihen kullanılmıştır. Dolayısıyla eserin temel kaynağının Kur’ân-ı Kerîm olduğu, müellifin yorumlarında âyetlerden sıklıkla faydalandığı söylenebilir. Hacı Bektâş-ı Velî eserinde çeşitli kıssalardan ve meşhur mutasavvıfların sözlerinden yararlanmıştır. Bu sözlerden oluşan latife bölümleri ve anlatmak istediği fikri halkın daha kolay anlayabilmesi için kurguladığı hikâye bölümleri dikkatleri çekmektedir. Buradan hareket ile eserin, besmelenin fazilet ve önemini öğretmek amacıyla halka yönelik kaleme alındığı görülmektedir. Bilgi vermenin yanı sıra halkın dinî hassasiyetini diri tutmayı ve din ile olan bağlarını kuvvetlendirmeyi amaçladığı anlaşılmaktadır. Çalışmamızda besmelenin faziletine dair eserde aktarılan rivayetlerin kaynağı hakkında literatür taramaları yapılmıştır. Bazı rivayetlerin sahih hadis kaynaklarından metin olarak birebir olmasa da telmih yoluyla alındığı görülmüştür. Ayrıca kaynaklarda tespit edilemeyen bazı rivayetlerin başka eserlerde aynı veya benzer lafızlarla yer aldığını, dolayısıyla müellifin birçok yorumunun hadislerden yaptığı çıkarımlara dayandığı tespit edilmiştir. Hacı Bektâş-ı Velî, eserinde yaptığı yorumlarda, kurguladığı veya naklettiği latife ve hikâyelerde kendinden önceki müfessir ve mutasavvıfların görüşlerinden ve eserlerinden yararlanmaktadır. Eserde metni verilerek veya telmih yoluyla delil olarak kullanılan âyetlerin çokluğunun yanında halkın konuları daha iyi anlayabilmesi ve kendi hayatları ile özleştirebilmesi için sıkça latife ve hikâye tarzı anlatım üsluplarına başvurulması dikkat çekicidir. Bu tarza uygun olarak muhayyel konuşmalara ve hikâyelere de yer verildiği görülmüştür. Bu diyalogların insanlar arasında kurgulanması edebî açıdan kabul edilebilir bir durumdur. Fakat Allah Teâlâ, Hz. Peygamber ve melekler arasında geçen ve sahih kaynaklarda tespit edilemeyen muhayyel konuşmaların eserde yer alması dikkat çekmektedir. Hacı Bektâş-ı Velî, diğer bazı müfessirlerin yaptığı gibi “Burada Allah Teâlâ sanki şöyle demek istemiştir” şeklinde bir giriş yaparak diyaloğun kurgusal olduğunu belirtmemiştir. Aksine bu diyalogları gerçekten olmuş birer hadise gibi takdim etmesi, ilmî açıdan sıkıntılı görülmektedir. Eserin, halkın ilmî seviyesine ve ilgi alanlarına uygun olarak kaleme alınması, belki de şifahî bir anlatımın yazıya geçirilmiş hali olması gibi nedenler göz önünde bulundurulduğunda bu tarz bir anlatım hoş görülebilirse de bu durum, eserin ilmî değeri açısından bir eksiklik oluşturmaktadır. Sonuç olarak eser, yazılış amaçlarına uygun olarak yeni müslüman olan Türkler arasında merhameti geniş olan Yüce Allah’ı sevdirmiştir. Güzel ahlaklı olmanın, sâlih ameller işlemenin asla karşılıksız kalmayacağı fikrinin yerleşmesini sağlayarak halk nezdinde layık olduğu karşılığını görmüş ve günümüze kadar gelebilmiştir.

“Herhangi bir şeyi ağzımıza götürmeden önce rengini ve kokusunu inceleriz. Görüntüsü bozuksa ve kötü kokuyorsa ona dokunmayız. Eğer yiyeceklerimiz göz ve burun testinden başarıyla geçerse, tatma duyumuz devreye girer. Zararlı bir parça bütün bu testleri geçerse, bu defa midemiz imdadımıza yetişir ve isyan ede-rek onları dışarı çıkarır. Vücudumuza aldığımız maddeleri test eden, muayene ve değişimden geçiren birçok başka organımız daha vardır. Son olarak vücudumuzun her an tetikte olan akıllı nano muhafızlarıyla karşılaşırlar: Akyuvarlarla. Elbette alkol ve yağ gibi vücudumuzun tüm sindirim sistemini geçen birçok zararlı ya da belli bir dozdan sonra zararlı olabilecek yiyecek ya da içecekler vardır. Bununla birlikte, düşünme yetimizi fazlaca kullanmamıza gerek kalmadan vücudumuzu zararlı maddelerden koruyan doğuştan gelen bir sisteme sahibiz. O halde bazı bilgi ve savları, özellikle de en tuhaf olanlarını, eleştirel düşünme süzgecinden geçirmeden zihnimize nasıl aldığımız bir gizemdir. Beyinlerimiz asla yanlış fikir-ler, tartışılmaz dogmalar, kutsal virüsler ve hurafeler çöplüğü olmamalıdır. Akıllı olmak zorundayız!” (Edip Yuksel, Critical Thinkers for Islamic Reform, Brainbow Press, 2009, p.5)

Batı bilim tarihinde Epicür ile başlayan ateist felsefe, Thomas Paine ile 18. Yüz-yılda ilk kez popülerleşmiş ve son yüzyılda da Isac Asimov ve Carl Sagan ile bili-mi popülerleştiren kitapları ve televizyon programları yoluyla geniş halk kitleleri-ne ulaşabildiler. Kendini Agnostik olarak tanıtan ve çağımız ateistlerince bir pey-gamber gibi sevilen Sagan’ın ölümünden sonra ateistler büyük bir atağa geçtiler. Ateistlerin Dört Atlısı diye tanıtılan Richard Dawkins, Sam Harris, Daniel Dennett ve Christopher Hitchens İslam dâhil tüm dinlere yönelik güçlü eleştiriler yönelt-mektedirler.  Bunlara ek olarak ateist çevrelerde etkinleşen dört isim daha sayabi-liriz: Stephen Hawking, Steven Pinker, Michael Shermer, ve Peter Singer.  Hris-tiyan Evangelistlerin üç Haçlısı diye çağırabileceğimiz Robert Spencer, Ali Sina ve Sam Shamoun da bu saldırıda sadece İslam'a ve “Müslümanlara” odaklanarak, dini taassup ve tarihi kinlerinin şehvetiyle katılmaktadır. David Wood’u da buna ekleseniz onları da dörtlersiniz. Türkiye'den de Turan Dursun, İlhan Arsel, Arif Tekin, Sevan Nişanyan, Celal Şengör gibi yazarlar aynı ateist cihada katılmakla tanınan birkaç isim.

Tarihte ilk kez popüler ilgi bulan bu ateistlere karşı son çağda bazı felsefeciler ve bilim adamları popüler kitaplar yazdılar. Örneğin, Richard Swinburne, Paul Da-vies, Michael Behe, William Dembsky, William Lane Craig ve ömrünün son yıl-larında ateistlikten deistliğe saf değiştiren Anthony Flew... Türkiye’den da ateist-lere karşı Tanrı’nın varlığını savunan bir grup felsefeci ve bilim adamı son yıllar-da popülerleşti. Örneğin, Caner Taslaman, Emre Dorman, Sinan Canan ve Enis Doko.

İkinci bin yılın başından itibaren, 57 devlette nüfusun çoğunluğunu oluşturan yaklaşık 2 milyar insan batı emperyalizminin kanlı ve kansız işgalleri, katliamları ve muhteşem propagandası eşliğinde gerçekleşen büyük bir saldırıya muhataplar. Batının işgal ve katliamları ile Sünni/Şii öğretilerinin veled-i zinaları olan Tali-ban, Boko Haram, IŞİD gibi gerici terör örgütleri ve batı kültürünü evrensel mo-daya dönüştüren sosyal medya da bu taarruza büyük katkıda bulunmaktadır.

Nitekim İslam adını kullanan Sünnilik ve Şiilik dinlerine yönelik bu kampanya sonucunda her gün binlerce Sünni ve Şii mukallit dinlerini terk etmekte, ateist, deist ve az da olsa monoteist olmaktadır. Kısacası, şu anda islam dünyası denilen zulüm ve cehalet dünyası tarihi bir değişimi yaşıyor.

Yıllar önce, Ruhi Bakır adlı birisinin emailiyle davet edildiğim popüler bir ateist formuna uğradığım zaman tartışmalara pek katılmak istemiyordum. Hani bir se-lam verip Şubat ayında katılayım diye düşündüm. Ancak provoke edici ilk yazıyı astıktan sonra gösterilen tepkiler benim zamanlamamı değiştirdi.

“Ateistlere 19 Soru adlı dizinin ilk sorusunun taslağını aşağıya asıyorum. Bu foruma katılan birçok kişi büyük olasılıkla soruyu daha okumadan veya oku-salar bile anlamak için gayret göstermeden bu yazıya karşı dogmatik ve fana-tik bir refleksle tepki göstereceklerdir. Hatta bazıları yazdıklarımı tersinden okuyacak ve aklınca dalga geçmeye çalışacaktır. Dinci veya dinsiz fark etmi-yor. Dogmatikler, yobazlar, düşünce özürlüler ister dindar ister din düşmanı olsun, kafa yapılarıyla ve tavırlarıyla birbirlerine çok benziyorlar.

“Ancak, aşağıdaki ilk soruyu (Evrimde Akıllı Tasarımı Göremiyor musu-nuz?) okuyacak, anlamak için biraz gayret gösterecek ve ona karşı bilgiye ve zekâya dayalı bir tepki gösterecek bir azınlık görüyorum burada. İşte onların tepkilerini, eleştirilerini ve yorumlarını merak ediyorum. (Soruyla alakalı gi-bi görünmeyen bölümleri hem felsefe için bir ısınma sağlaması için hem de diğer sorularla bağlantı kurmak için özellikle koydum.)”

The Witnesses Of The Day Of The Judgment In The Quran
Allah her şeyi gören ve bilendir. Bu nedenle kullarını hesaba çekmek için herhangi bir belgeye veya şâhide ihtiyacı olmadığı açıktır. Bununla birlikte Kur’ân’da âhirette kurulacak olan Mahkeme-i Kübrâ'da birçok şâhidin olacağı açıklanmıştır. Bu mahkemenin işleyişinin, insanın dünya hayatında bildiği ve alışık olduğu muhâkeme usullerine benzer ifade edilmesi kulun âhiret ahvâlini kolayca kavraması amacına mâtuftur. Çünkü insanın dünyadaki aklî kapasitesi âhirette meydana gelecek hâdiseleri kavrama yetisine sahip değildir. Bu açıdan Kur’ân’da söz konusu hâdiseler insanın anlayabileceği şekilde semboller ve benzetmeler kullanılarak ifade edilmiştir. Bu makalede mahkeme-i kübrâda kulun lehinde veya aleyhinde şahitlik edeceği bildirilen şahitlerin kimler/neler olduğunu ve bu şahitlerin özelliklerini inceledik. Hesap günü şahitlerine Allah'ın değil kulların ihtiyacı olduğunu, ayrıca bu şahitlerin hem dünyada hem de âhirette onlara büyük yararlar sağlayacağını tespit ettik. Dünya hayatında başıboş bırakılmadığını, her an kendisini görüp gözeten ve yaptığı tüm amelleri kayıt altına alan meleklerin olduğunu, Allah'ın emanet olarak verdiği ve O’na karşı günah işlemekte kullanılan vücut organlarının sahibinden şikâyetçi olacağını bilen bir kul, kesinlikle günah işlemekten çekinecektir. Ayrıca dünyada ile huzur bulacaklar ve er geç zalimlerin hesap vereceklerine olan inançlarını hiç kaybetmeyeceklerdir.

Öz Şeytan, ilm-i kelam geleneğinde sem'iyyat başlığı altında analiz edilmektedir. Kitab-ı Mukaddes ve Kur'an'da; başkaldırının, isyanın, yoldan çıkmışlığın, kötülüğün, fesadın, kısacası bütün olumsuzlukların ilişkilendirildiği müşahhas bir varlık olarak yer almaktadır. Eski Ahit'te şeytan Tanrı tarafından insanları imtihan etmenin bir aracı olarak yaratılan, suçlayıcı, iftiracı ve düşman gibi rolleri bulunan bir varlıktır. Daha sonraları ise kozmik bir güç olarak Tanrı'nın rakibi olmuştur. Yeni Ahit'te Tanrı'ya isyan edip huzurdan ko-vuluncaya kadarki süreçte iyi bir melek olarak tasvir edilmiştir. İsyanının ardından huzur-dan kovulmasıyla birlikte kötü karakterli şeytan meleğe dönüşmüştür. Kur'an'a gelince, melekler ile aynı konumda olan İblis'in Tanrı'ya isyanı neticesinde huzurdan kovulması ve şeytan vasfını kazanması söz konusudur. Ancak o, ateşten yaratılan bir cindir ve ya-ratılış bakımından meleklerden farklı bir kategoride yer almaktadır. Şeytan, üç dinde de insanın huzur ve mutluluğuna engel olmaya çalışan varlık olarak merkezî bir konuma sa-hiptir. Bu yüzdendir ki Tevrat ve İncil pasajları ile Kur'an'daki pek çok âyette şeytandan, yapısal özelliklerinden ve ontolojik nedeninden bahsedilmekte, hem ondan hem de onun yolundan gidenlerden uzak durulması istenilmektedir. Anahtar Kelimeler: Kelam, sem'iyyat,Tevrat, İncil, Kur'an, şeytan DEVIL ACCORDING TO THE BIBLE AND THE QUR'AN Abstract Devil has been analyzed under the title of Sam'iyyat in the tradition of the Ilm al-Kalam. In the Bible and the Qur'an, he plays a part as a concrete entity associated with rebellion, insurrection, perversity, evil, mischief, in short, all the negativities. In the Old Testament, the devil is a being created by God as an instrument of testing people, with roles such as accusing, libelous and enemy. Afterwards, however, he has become God's competitor as a cosmic force. In the New Testament, he was portrayed as a good angel until the process of getting kicked out of subsequent to rebel against God. With the dismissal in the sequel of his rebellion, he tuned into the evil character angel. As for the Qur'an, Iblis, who is in the same position as the angels, is to be dismissed on the back ofhis rebellion against God and to gain the devil's character. However, he is a demon created from the fire and in a different category from the angels in terms of creation. In three religion, devil has a central position as being trying to prevent the peace and happiness of man. Therefore, in the passages of the Torah and the Bible and many verses in the Qur'an have been mentioned about devil, his structural features and ontological cause, and it is desired to keep away from him and those who go out of his way.

Adnan Oktar (Harun Yahya)

Sevgi, Allah'ın insanlara verdiği en büyük nimetlerden biridir. Her insan hayatı boyunca çok sevdiği, güvendiği, yakın hissettiği kişilerle birlikte olmak ister. Allah'ın verdiği nimetlerin birçoğu, asıl değerini, gerçek sevgilerin ve dostlukların yaşandığı ortamlarda bulur. Örneğin, gördüğü güzel bir manzaradan zevk alan bir insan, duyduğu heyecanı sevdiği biriyle paylaşmak ister. Aynı şekilde en muhteşem ziyafet sofrası ya da en güzel, en şatafatlı ev bile, tek başınayken bir insana çok fazla çekici gelmeyebilir. Çünkü Allah insan fıtratını, sevmekten ve sevilmekten zevk alacak, dostluktan ve yakınlıktan hoşlanacak şekilde yaratmıştır. Kuran ahlakını yaşayan insanlarla birarada olmak, onlarla dostluğu ve sevgiyi yaşamak ise, iman eden bir insana birçok nimetten çok daha fazla zevk verir.

Bu nedenle Allah'ın sevdiği ve hoşnut olduğu kullarına vadettiği cennet, gerçek sevginin, dostluğun ve yakınlığın sonsuza kadar büyük bir coşku ile yaşanacağı olağanüstü güzellikte bir yerdir. Allah'ın Kuran'da cennet hayatına dair verdiği haberlerde hep neşe, arkadaşlık, sevgi, muhabbet, güzel söz ve huzurdan bahsedilmektedir. Sevgi ve dostluğu engelleyecek herşey cennetteki insanlardan uzak tutulmuştur. Örneğin Allah bir ayetinde cennete girecek olan müminlerin kalbinden kinden ne varsa alındığını bildirmiştir. (Araf Suresi, 43) Kıskançlık, düşmanlık, rekabet, öfke, darılma, alınma gibi sevgiyi ve dostluğu engelleyen bütün kötü özellikler cennetin dışında kalacaktır.

Cennette yaşayacak olan Müslümanların önemli özelliklerinden biri, onların dünya hayatındayken de, tüm peygamberleri, Allah'a iman eden, çaba gösteren her salih insanı ve geçmişte yaşamış bütün Müslümanları çok sevmeleridir. İman edenler Allah'ın rızasını kazanmak için çaba gösteren tüm salih müminlere yakınlık duyar, onları kendilerine yakın birer dost ve veli edinirler. Her koşulda ve kayıtsız şartsız onlarla birlikte olmaktan büyük zevk alırlar; bütün Müslümanlara vefa ile bağlıdırlar. Allah, müminlerin kalplerindeki imanlarından, Allah korkularından kaynaklanan bu güzel sevgiye ve Rabbimiz'e olan içten bağlılıklarına karşılık, onları sevginin ve sadakatin en güzel mekanı olan cennetle ödüllendirecektir.

Müminlerin kalplerindeki sevginin asıl kaynağı ise Allah'a olan derin sevgileridir. Müminler, Allah'ı çok severler ve hayatlarının her anında Allah'ın sevgisini ve rızasını kazanmak için ciddi bir çaba gösterirler.

Öz Kur'an-ı Kerim, Allah'ın kelamı olması hasebiyle bizzat kendisi tarafından çok değerli olduğu vurgulanmıştır. Onun bazı ayetlerinin ve surelerinin diğerlerinden daha da faziletli olduğuna dair sünnetten deliller bulunmaktadır. Bu yüzden Rasûlullah (sav.) ve O'nun talim ve telkinleriyle ashabı, Kur'an'ın bu yönünü, bazı isteklerinin kabul edilmesinde, sıkıntılarının giderilmesinde ve şerli varlıklardan korunmakta vasıta kılmışlardır. İlk İslami kaynaklarda Fezâilü'l-Kur'an ismini alan bu konu, sonraki asırlarda Kur'an ilimleri içerisinde Havâssü'l-Kur'an ismiyle müstakil bir başlık altında toplanmıştır. Zamanla bu alan genişlemiş ve küçük, orta ve büyük hacimlerde eserler telif edilmiştir. Birçoğu yazma halde bulunan bu eserlerden birisi de Ali Hıbrî el-Kütâhî'nin klasik kaynaklardan faydalanarak yazdığı Şifâü'l-ebdân isimli kitabıdır. Bu eserin yazma bir nüshası elimize geçmiş ve ona İlhami ismi verilerek onun, müellifine aidiyetini tesbit etmek amacıyla bu çalışma hazırlanmıştır. Anılan nüsha, yurt içindeki yazma kütüphanelerde bulunan beş ayrı nüshasının ve kaynak olarak faydalandığı, alanının en önemli eserlerinden olan Dürrü'n-nazîm isimli eserin muhtevalarıyla karşılaştırılmıştır. Bu mukayese neticesinde İlhami nüshasının, Şifâü'l-ebdân'ın mahtut bir nüshası olduğu yakinen anlaşılmıştır. Ayrıca eserin nüshalarının tam olanlarının tesbiti de yapılmış ve eseri tahkik etmek isteyenler için, itimat edebilecekleri nüshaların hangileri olduğu belirlenmiştir. Anılan eser, Kütahya Vahidpaşa kütüphanesine tarafımızdan hediye edilerek 3243 demirbaş numarası ile kaydedilmiştir. Abstract The Quran, being the word of Allah, emphasizes within itself that it is indeed highly significant. In the Sunnah, there can be found evidence indicating that some suras and ayahs of the Quran are more virtuous than others. Hence, prophet Muhammad (PBUH) and his companions guided by his teaching have used this aspect of the Quran as a means to have some of their wishes granted, hardships resolved and to get protection against malicious beings. Being called Fezâilü'l-Kur'an in the early Islamic literature, this topic, in the following centuries, was categorized under Havâssü'l-Kur'an within the scholarship of the Quran. The field expanded over time and encapsulated many compiled works of varying sizes and lengths, most of which are in handwritten form. One of said works is the book named Şifâü'l-ebdân, written by Ali Hıbrî el-Kütahi in the light of classical literature. We have retrieved one handwritten copy of said work, named it "İlhami" and began a study to verify the ownership to the writer. The copy was compared and tested with the five different copies found in domestic libraries of handwritten works, and the contents of Dürrü'n-nazîm, one of the most prominent works in the field, in the light of which the author worked, and used for reference. It was understood as a result of the comparison that the copy, İlhami, is a definite copy of Şifâü'l-ebdân. In addition, among the copies of the work, the complete ones have been ascertained and determined for purposes of reliability for those who want to study the piece. The said piece was donated by us to the Kütahya Vahidpaşa Library and was registered with the asset ID of 3243.

" تَحْت غطاء إسلام مشوّه حرّف الجهلةُ المتعصبون الدينَ السمح باقتراف أبشع الجرائم ضد الله وضد الإنسانية. وبتشويههم القيم العالمية للإسلام أشعلوا نار الفتنة والكراهية بين الناس وزرعوا الفساد والعنف والطائفية. وإن كان من البدهي أن هؤلاء المجرمين الأشرار يستهدفون ويهددون الحضارة الإنسانية جمعاء فإن المسلمين هم أول ضحايا نظرياتهم وممارساتها الفاجعة"  (فريد قبطاني)

تم نشر كتاب فريد قبطاني ”طلوع الشمس من مغربها“ في مجلدين : الأول ”علم للساعة“ والثاني ”الصدفة المنظمة“. قدمت السيدة فوزية مدني وهي دكتورة في تاريخ وفلسفة العلوم المجلد الأول وقدم الدكتور في تاريخ وفلسفة العلوم إسماعيل عمرجي المجلد الثاني.

هذا الإنجاز العلمي، الذي توسّع لكل القراءات القرآنية ، هو تحفة فريدة من نوعها، و حجة صارمة ودامغة ضد الظلامية. إنه يبرز ويوضّح ، للمسلمين وغيرهم ، الرسالة الأصلية للإسلام.

العلم والوعي والسلام والتسامح؛ ذلك هو شكل ومضمون القرآن والإسلام الذي يعرضه المؤلف ببراعة في هذا الكتاب، من خلال دراسة تطبيقية تقوم على البراهين.

Kur'an eğer Tanrı kelamıysa dünyayla ve evrenle ilgili doğru bilgiler vermesi gerekir. Kur'an bu kıstası kesinlikle karşılamıyor. Kur'an'a baktığımızda dünyaya ve evrene dair sürekli hatalı bilgiler verildiğini görüyoruz. Kur'an, bugün çocuklar için hazırlanan bilim kitaplarının bile yanına yaklaşamayacak bir içeriğe sahip. Daha açık söylemek gerekirse Kur'an'ın dünya, güneş sistemi ve evren anlatımı bugünün bilgileriyle karşılaştırıldığında ilkeldir ve saçmadır.

Ahmet Muhtar Büyükçınar, inandıkları uğrunda rahmete olduğu kadar çileye de talip olan bir hizmet eriydi. Seksen bir yaşına geldiğinde şunları söylüyordu, “Ömür kısa, arzu çok, yaşım seksen bir. Önümde dağlar kadar hizmet var. Ben ise henüz işin başındayım. Bununla beraber ümidim sonsuzdur”. İşte hayatının son demlerinde dahi Muhtar hocanın ümidi dağ kadar hizmetlerini ifa edebilmekti.

Kuran'ın biri soyut diğeri somut iki konu arasında benzeşim kurarak soyut konu üzerinde tutarlı akıl yürütme şansı oluşturmayı bir yöntem olarak kullandığını düşünüyorum.

Kuran ayetlerinde "gökte indirilen su ile ölü yeri canlandırmak" ve "ilahi kaynaktan indirilen vahiy ile karanlıklardaki insanları aydınlığa çıkarmak" konuları birbirine çok benzer ifadeler ile anlatılıyor. Bu benzeşimi:
- Gökten su indirilmesi...
- Susamış toprak...
- Selin taşıdığı çerçöp ve köpük...
- Aynı su, farklı etki...
- Depolanmış suyun kullanmı... şeklinde beş başlık altında inceledim.

Hucurat ismi, taştan yapılmış odalar, engeller ve bariyerler demektir.. Sure, insanlar ile Allah ve Peygamberinin arasındaki engellerden söz ettiği için bu ismi almıştır. Sure, bütün ayet ve kelimeleriyle bu engelleri tek tek sıralıyor. Yani sadece 4. ayette hucurat kelimesi geçtiği için sure bu ismi almış değildir.

Bu sure ile ilgili eski yeni birçok tefsirde özellikle sebeb-i nüzul açısından çok önemli bilgiler var. Burada bunları bir daha tekrar etmekten ziyade; nazm-ı maani denilen surenin dizaynının ve kelime seçiminin birinci mana olarak insanlığa sunduğu doğru bilgiyi edinmeyi ve bunun önündeki engelleri  işleyeceğiz. Umarım Kur’andan bî-haber olan insanlar, Kur’anın bir mucizeliğini daha görürler. Ve gerçek bilgiye ulaşmadan, bilgiye önem vermeden, dini dar kalıplara indiren bazı dindarlar, kendi ilkelliklerini ve bedeviliklerini görüp insanlığın aydınlığa çıkmasının önündeki bir engeli kaldırırlar.

Türkçe’ye kıyamet (diriliş) diye yanlış geçen el-Saat (o an) konusunda Kuran ayetleri incelendiğinde Sünni ve Şii kaynaklarının iddialarının aksine O AN’ın zamanının Kuran’da gizemli bir biçimde verildiğini görürüz.

Muhammed peygamberin de son vahiy ile birlikte sahip olduğu bu bilgi hadis, sünnet ve mezhep uyduranlar tarafından unutulmuştur ve hakkında bir sürü yalanlar uydurulmuştur.

Türkçe’ye “kıyamet” (ahirette ayağa kalkış) biçiminde yanlış giren SAAT yani dünyanın son bulduğu AN ile ilgili uyduruk rivayetler birçok yanlış inanç oluşturmuştur.

“kıyamet alametleri” başlığı altında uydurulan sayısı belirsiz hadis yolu ile Kuran’daki işaretler gizlenmiş ve Kuran dışında uyduruk mehdi-decal-mesih hikayeleri ile hurafeler yayılmıştır.

Kuran’daki Saat (dünyanın sonu) bilgisi her nedense gizlenmiş ve 1400 yıl sonra misakın elçisi tarafından tekrar keşfedilmiştir

SAATIN GERÇEK ALAMETLERİ

GERÇEKLEŞENLER:
0.  İsa’nın doğumu
1. Ayın yarılması
2. Topraktan yaratılmış dabbenin çıkıp konuşması
3. Kuran'da bildirilen 19 sırrının bir elçi yoluyla belirlenen zamanda açığa çıkarılması

GERÇEKLEŞECEKLER:

4. İnsanlığa uyarı olarak duman çıkması
5. Mağara’da gizlenen rakam-dostu gençlerin gizeminin ortaya çıkması
6. Zül Qarneyn iktidarı
7. Yecüc ve Mecüc saldırısı
8. Dünyadaki teknolojinin zirveye ulaşması

Öz Kur'an'ın en önemli özelliklerinden biri kolay ezberlenmesidir. Onu bütünüyle ezberleyen kimseye hafız denir. Hafızlık bu ezberleme işinin adıdır. İlk dönemden beri Müslümanlar Kur'an'ı ezberleme sürecinde çeşitli yöntemler kullanmışlardır. Ülkemizde yaygın olarak geleneksel hafızlık yöntemi uygulanırken, dünyada hafızlık için uygulanan yöntemler çok çeşitlidir. Burada konu ettiklerimiz daha çok tecrübî uygulamalara dayalı olarak otoritelerce paylaşılan bilgilerden oluşmaktadır. Ülkemizde uygulanan geleneksel yöntem amaca götüren en uygun yöntem gibi gözükmektedir. Dünyadaki uygulamalar çok zahmetli, uzun zamanlar alan ve çabuklaştırıcı bir pratik veçhesi bulunmayan bir nitelik taşımaktadır. Tecrübeye dayalı bu yöntemlerden en yaygını Kur'an'ı baştan başlayıp sonuna kadar sayfa sayfa ezberlemektir. Bunu sureleri baştan başlayıp sırayla sonuna kadar sure sure ezberlemek ve önce son cüzü ezberleyip sonra baştan sona tamamlamak şeklindeki yöntemler takip eder. Uygulanan bir diğer yöntem, surelerin önce Kur'an'ın baş tarafındaki uzun olanlarını ezberleyip bir müddet bunları kuvvetlendirmek, sonra kalanını tamamlamak şeklindedir. Kur'an'ın ezberi için uygulanan yöntemlerde zamanı azaltan, kaliteyi artıran, kalıcılığa yönelik olan ve bunaltıp bıktırmayan bir uygulama daha cazip olacaktır. Dünyada gözlemlediğimiz yöntemler bu özelliklerin bir kısmını barındırsa da ekseriyetle bunlardan uzak yöntemlerdir. Bu nedenle ülkemizde uygulanan yöntem en uygun yöntem gibi gözükmektedir. Anahtar kelimeler: Kur'an, Ezber, Hafız, Hafızlık, Hafızlık Yöntemi.    QUR'AN MEMORISING METHODS SAMPLES IN THE WORLD Abstract One of the most important features of the Koran is its memorization is easy. Anybody is called hafiz it completely memorized. Qur'an memorizing is the name of this business. From the first period it was Muslims have used various methods in the memorization process. Qur'an memorizing our country in general the conventional method, hafiz methods applied to the world is very diverse. These have been identified on the basis of shared information from authorities more experimental application movement.

Çalışmada bilimsel tefsirin geçmişten günümüze serencamına yer verildikten sonra asrımızda bilimsel tefsire dair özgün eserler kaleme alan Mısırlı bir mütefekkir olan Zağlûl en-Neccâr’ın bilimsel tefsire dair görüşleri, diğer âlimlerin görüşleri ile mukayeseli bir biçimde ele alınacaktır. Bilimsel tefsir, en genel ifadesi ile Kur’ân-ı Kerîm’in bilimsel buluşlara işaret ettiği iddia edilen âyetlerine ilişkin yapılan yorumları kapsamaktadır. Tefsir literatüründe bilimsel tefsirin başlangıcına ilişkin birtakım ihtilaflar olsa da tefsir âlimleri, bilimsel tefsirin başlangıcının genel itibariyle Gazzâlî ile başladığını ifade etmektedirler. Gazzâlî’den günümüze kadar ise birçok müfessir doğrudan veya dolaylı bir şekilde bilimsel tefsire atıfta bulunmuştur. Bilimsel tefsir çalışmaları özellikle son iki asırda yapılan keşifler ve buluşlar sebebiyle bir ivme kazanmıştır. Çalışmada bilimsel tefsirin ele alınmasının sebebi, güncelliğini koruyan bir konu olmasıdır. Bununla birlikte çalışmada Neccâr’ın seçilmesinin sebebi ise âyetlere yaklaşımının önceki müfessirlerden araştırmaya değer farklılığının olmasıdır. Çalışmanın bilimsel tefsirin mahiyetine ilişkin bölümünde, konunun daha iyi anlaşılması adına alıntılarla konu zenginleştirilecektir. Bilimsel tefsire dair örneklerin yer alacağı bölümde ise bazı müfessirlerin görüşleri Neccâr’ın görüşleri ile mukayeseli bir şekilde ele alınacaktır. Çalışmanın birkaç amacı vardır. İlki, bilimsel tefsirin her yeni buluş ile ilişkilendirilip ilişkilendirilemeyeceğini ortaya koymaktır. İkincisi ise Neccâr’ın bilimsel tefsirinde yer vermiş olduğu örneklerin, diğer müfessirlerin görüşleri ile mukayese edilmesinden sonra tutarlılığının tespit edilmesidir

(Değerli kardeşimiz Prof. Dr. Neşet Toku’nun “Risale-i Nur’da Felsefe Eleştirisi” adlı kitabının sadece yirmi sayfasındaki (85-104) yanlışların tesbiti ve tashih raporudur.)

Sh: 85

1- Bediüzzaman hakikat tartışmalarına Kur’anî yolu, müstakil ve asıl yol diye dâhil etmesinin gerekçesini şöyle temellendiriyor… İşte bu sözdeki zaaf ve yanlışlar:

a) Hakikat tartışmaları ifadesi yanlıştır. Doğrusu, Varlıkta ve kâinatta hakikat var mı? Yok mu?” gibi bir deyim olmalı. Ayrıca Bediüzzaman böyle bir tabiri de kullanmaz. Hakikat arşına (semasına) çıkan yolların ve miraçların en sağlamı, en kısası Kur’an’dır, diyor. (Nokta Risalesi)

b) Kur’anın hakikatin şahidi ve belgesi olması, Asr-ı Saadetten beri var olan ve kullanılan asıl bir yoldur. Bediüzzaman ile literatüre dâhil edilmiş değildir.

c) Kur’anî yolun müstakil bir yol olması, anlamsızdır. Çünkü her yol zaten kendine özgü bir yoldur. Ayrıca yazarımız Akli burhanlar üzerine tesis edilmiş olan Kur’an, diyor. Demek Kur’an’ın müstakil ve asıl yol olduğunu kendi kendine çürütmüş oluyor.

Kutsal Kitabımız, Kur’an-ı Kerim, Kutsal Kitabımız Kur’an-ı Kerim, Kur’an, Kur'an ve Jeoloji, Kur'an Jeoloji, Jeoloji Kur'an, Kur'an ve Jeoloji İlişkisi, Bilim ve Jeoloji,  Jeoloji Bilimi, Bilim, İlim, İlmi Gerçekler, Bilimsel Gerçekler, Bilim ve Mühendislik, Bilimsel Keşifler, Mühendis, Mühendislik, Terimler, Kavramlar, Ayetler, Sureler, Açıklamalar, Mucizeler, Müslüman Bilim Adamları, Müslüman Bilim Adamlarının Jeoloji Bilimine Katkıları, Petrol ve Doğalgaz, Fosiller, Paleontoloji, İlk İnsan, Hz. Adem (a.s.), Yaratılış, Evrim, Evrim Teorisi, Evrim Teorisi Gerçekleri, İlahi Kitaplar, Dinim İslam, Kur’an’da Adı Geçen Peygamberler, Ankara, Jeoloji, Yer Bilimi, Jeoloji Bilimi, Jeoloji Mühendisliği, Jeoloji Yüksek Mühendisi, Türkay Ercan Şengöz. (Türkay Ercan Şengöz tarafından yayımlanan her çeşit harita, bilgi ve belgelerin her hakkı saklıdır. Her ne şekilde ve amaçla olursa olsun bu bilgi ve belgelerin kaynak belirtilmeden kullanılması, yazılı izin alınmadan elektronik, optik, mekanik veya diğer yollarla dağıtılması, çoğaltılması, basılması, değiştirilmesi, paylaşılması, kopyalanması ve internet sitelerinde kullanılması durumunda gerekli hukuki yollara başvurulacak ve yasal işlem başlatılacaktır. Önemle duyurulur. Bu platformda veya diğer platformlarda paylaşmış olduğum tez veya akademik kapsamdaki çalışmalarımın içerisindeki bütün bilgilerin etik davranış ve akademik kurallar çerçevesinde elde edilerek sunulduğunu, akademik çalışmalarımın tez yazım kurallarına uygun olarak hazırlandığını hatırlatıyor, bana ait olan her türlü ifade ve bilginin kaynağına eksiksiz atıf yapılması gerektiğini bildiriyor, sevgi ve saygılarımı sunuyorum.)

Bu çalışma, Kur’an’ın temel ahlâkî ilkelerinden biri olan “sabır” konusuna
kelamî bir yaklaşım sergilenmektedir. Kur’an’da “sabır” ile ilgili
ibarelerin geçtiği âyetler yüzden fazladır. İnsanî bir nitelik olmakla
birlikte dinî bir değer içeren sabır kavramı, böylece dünyevî ve uhrevî
bir özelliğe sahiptir. Birçok anlamı bulunan terimin, “iyiliği emretme,
kötülüğü yasaklama” yanında menfî olaylar karşısında, dilini ve kalbini
olumsuz tepkiden uzak tutmak şeklindeki manasıyla, imanî boyutun
göstergesi olmaktadır. Bu nedenle sabır, imanın güçlülüğünün (tahkiki
iman) dünyadaki bir yansımasıdır

Туркиялик тадқиқотчи адиб АҲМАД МУРОД СОҒЛОМ қаламига мансуб янги асар таржимаси.
Асарнинг ғояси қуйидаги қисқа иқтибозда мужассам:

... Шунчалар фарқли дин, шунча мазҳаб, шунча фарқли ақидалар бор экан, бошқалари ҳаммаси уйдирма-ю, биргина сенинг эътиқодинг энг тўғри эканига ЕТАРЛИ ДАЛИЛИНГ борми?
Ёки ер юзидаги кўпчилик каби, ота-онанг ё атрофингдаги одамлар эътиқодига тақлид қилаяпсанми?
Сени яратган зотни, йўл кўрсатишда етарли деб билишинг, Унга ишонишинг, холис Ундан ёрдам сўрашинг, эътиқодингни тафтиш қилишинг, текширишинг, ҳақни топиш ва унга эргашиш дардида бўлишинг, динингга жиддий қарашинг ва ДАЛИЛ АСОСИДА ҳаёт кечиришинг керак эмасмиди?
Бу саволлар устида теран фикр юритишинг лозим

Divan şiirinin kaynaklarından en önemlisi Kur'an-ı Kerim'dir. Kur'an-ı Kerim'de geçen kıssa ve ayetler divan şiirine anlam, meal, telmih ve iktibas olarak konu olmuş, bunların etrafında renkli hayaller yaratılmıştır. Söz konusu kıssalardan biri de Hârût ile Mârût kıssasıdır. Hârût ile Mârût, büyücülükleri dolayısıyla divan şiirine yansıyan iki melektir. Kur'an'da ikisi hakkında melek olmaları ve insanlara büyüyü öğretmeleri dışında ayrıntılı bilgi bulunmamakta; ancak İsrailiyât kaynaklarında Hârût ile Mârût hikayesi geniş olarak anlatılmaktadır. Divan şairleri, İsrailiyat kaynaklarında geçen hikayeyi temel alarak sevgilinin güzellik unsurları arasında türlü ilgiler kurmuşlar, bazen de kendilerini Hârût'a, şiirlerini de büyüye benzeterek sanatlarıyla övünmüşlerdir. Tespit edebildiğimiz beyitlerin tümünde divan şairleri yalnızca İsrailiyât kaynaklarındaki hikayeden faydalanmışlar, Kur'an-ı Kerim'de geçen Hârût ile Mârût hakkındaki ayeti şiirlerinde kullanmamışlardır.
Bu makalede Hârût ile Mârût kıssası üzerinde kısaca durulacak, ardından kıssanın divan şiirinde nasıl kullanıldığı incelenecektir. Amacımız, temelde büyücülükle ilgili olan Hârût ile Mârût kıssasının konu olduğu beyit ve bendleri inceleyerek divan şairinin bu basit hikayeden yola çıkıp ne kadar çeşitli, renkli ve ilginç hayaller kurabildiğini ortaya çıkarmak; divan şiirinin hayal dünyasına Hârût ile Mârût kapısından da girebilmektir.
Yöntem olarak; Kur'an-ı Kerim, Tevrat, çeşitli ansiklopediler ve tefsir kitapları incelenerek Hârût ile Mârût hikayesi hakkında bilgi toplanmış, makalenin başında hikaye hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Bunun ardından farklı yüzyıllara ait olan yüz altmış dokuz divan taranmış, hikaye ile ilgili beyitler fişlenmiş, bulunan beyitler konularına göre sınıflandırılmış ve açıklanmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Hârût, Mârût, çâh-ı Bâbil, Zühre, sihr, sâhir, câdû.


Günümüzde teknolojinin hızla gelişmesi sonucu sosyal medya olarak adlandırılan dijital platformlar, hayatın önemli bir parçası hâline gelmiştir. Sosyal medya platformları, bireyin sanal ortamda diğer kullanıcılarla her an iletişim kurmasına, böylelikle sosyalleşmesine imkân sağlamaktadır. Kullanıcılarının sadece iletişim ihtiyacını değil oyun, eğlence ve bilgi edinme gibi ihtiyaçlarını da karşılaması, bu platformların üye sayılarının hızla artmasına ve yeni platformların piyasaya sürülmesine neden olmaktadır. Günümüzde neredeyse herkesin kullandığı sosyal medya, başta duygu ve düşünce olmak üzere her türlü iletiyi paylaşarak insanın kendisini ifade edebilmesine, böylelikle de mutlu ve faydalı hissetmesine olanak sağlamaktadır.