sognî
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje vî francike * « sunnjôn » (minme sinse), pal voye do patwès latén « soniare ».
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /sɔ.ˈŋiː/ /sɔ.ˈŋi/ /su.ˈŋiː/
- (pa rfrancijhaedje) /sɔ.ˈŋi/ /swa.ˈŋe/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /sɔ.ˈŋiː/
- Ricepeures : so·gnî
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | sogne |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | sognîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | sognans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | sognnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | sognrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | sognive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | sogne |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | sognî |
Ôtes codjowaedjes | come waitî |
sognî (viebe å coplemint)
- diner a magnî a (ene djin u ene biesse) et fé åtoû.
- Sognî ses efants et ses vîs parints — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Dji sognive si bén m' pitite gade
Ki m' feme nd a stî djalote, sovint.
Ele mi djheut: «Metoz l' dins del wate,
Et sinez lyi vosse testamint!»
Mins tot ça, c' est des ravådaedjes — François Loriaux (fråze rifondowe).
- fé ene sacwè tot prindant asteme a tot.
- I sogne si ovraedje — Motî Haust (fråze rifondowe).
- s' ocuper di.
- S’ i n’ a nén sognî s’ mônêye,
Cwand les mônîs tapèt djus,
I tome a schate di fornêyes. — Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Terza Rima », 1923, p.42 (fråze rifondowe).
- S’ i n’ a nén sognî s’ mônêye,
- (mot d’ medcén) s' ocuper d' ene maladeye, ene coixheure, pol riweri.
- Si feme l' a bén sognî durant s' maladêye — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Sognî des plåyes et rnovler des compresses — Martin Lejeune, "Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune" p. 111, "Ås vîs djônês" (fråze rifondowe).
- Les infirmires sognèt des prijhnîs låtchîs so parole, etassîs dvins des guetos, divant di dcweli — André Gauditiaubois (fråze rifondowe).
- Les infirmîs sognnut l' tiesse di l' ome, cwand les tchampetes ertchaiynut — Christine Tombeur (fråze rifondowe).
- (v. å coplemint nén direk eployî avou li dvancete « po ») s’ ocuper di.
- Grand-mere, k' a ene grande esperyince,
Sogne pol magnjhon et po l' årdjint— Martin Lejeune, "Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune" p. 126, "Lu famile èst-one île ureûse" (fråze rifondowe).
- Grand-mere, k' a ene grande esperyince,
Parintaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]s' ocuper d' ene maladeye, ene coixheure, pol riweri
Ortografeyes
[candjî]E rfondou walon :