Aller au contenu

same

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye

[candjî]

Bodje tîxhon « sāne » ‎(« crinme »), adon racuzinåve avou l' almand « seim », l' almand « sahne » l' neyerlandès « zeem », l' neyerlandès « zaan »

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
same sames

same femrin

  1. bouyes metowes eshonne.
    • same dèl bîre Motî Haust.
    • dèl same di lèsê, di bouwêye Motî Haust.
    • Li tonê al gotîre èst coviért di same Motî Haust.
    • Åtoû des grossès pires k’ ont des tchabots d’ blanke same,
      Ses flots, hoplèt, corèt come s’ i djouwént al tchame. Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Dizeû Êwaye », 1919, p.87 (fråze rifondowe).
  2. raetchon ki fwait cori ene sakî araedjeye.

Ratourneures

[candjî]
  1. djeter del same: fé rexhe del same
  2. esse tot e-n ene same: esse ramouyî di souweur.
    • Èt l’ mér, lèye, n’ a nin bodjî ; èt là, bin lon, foû dè payis walon, qwand c’èst qui l’ Moûse a-st-arouflé tot-èn ine same, èle l’a bu d’ine alène, sins bambî Henri Simon, Wice va l’êwe ?, novimbe 1907.

Mots d’ aplacaedje

[candjî]

Sinonimeye

[candjî]

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
  • same : E1

Sipårdaedje do mot

[candjî]

w. do Levant

Ratournaedjes

[candjî]
same
djeter del same
tot e-n ene same

Etimolodjeye

[candjî]

Tayon-bodje latén « examen » ‎(« tchôkî foû »), avou l' Sibetchaedje di del prumire voyale, francès « essaim »(minme sinse).

Same dizo on velo

Prononçaedje

[candjî]

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
same sames

same femrin

  1. troke di moxhes al låme.
  2. (pus stroetmint) volêye di moxhes.
    • Ine same di mohes Motî Haust.
    • On gros malton voet l' måhonteus,
      Houze, si måvele, broke foû del ,
      Et lyi vént dner ene boune petche sol mwinMartin Lejeune, "Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune" p. 104, "L’amour atrape lu pètche" (fråze rifondowe).

Sinonimeye

[candjî]

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ôtès ortografeyes (avou des sourdants nén rkinoxhous) :

Ratournaedjes

[candjî]
fijhaedje d' on djonnea
volêye di volantès biesses

Etimolodjeye

[candjî]

S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « same », el pout stitchî vaici.

Sustantif

[candjî]

Loukîz a : « saeyime ».

  1. E cisse pådje ci, n’ a co pont d’ definixha pol mot. El pôrîz radjouter, s’ i vs plait ? Come çoula, l’ årtike rissereut d’ adrame.
    .

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Sipårdaedje do mot

[candjî]

w. do Levant (Djoupeye)