Prononçaedje

candjî

Etimolodjeye

candjî

Viebe gayel, racuzinåve avou l' manwès haink, gayel sicotch thàinig, irlandès tháinig, roumin hai, kintwès wai.

Mot-fråze

candjî

hay (nén candjåve)

  1. po dner l' ôre d' î aler (di tcheryî, d' avancî).
    • Hay, ki n' estans dj' dedja spozés. Simon li scrinî (fråze rifondowe).
    • -A ça! Nos volans-ns taire?
      -Hay! Rénnvåt! ... Hait-l'-ovraedje!
      — Édouard Remouchamps, Bultén del Societé d' Lidje, Bulletin de 1858, «w:Li savtî», 77-143 (fråze rifondowe).
    • Mins voci ene waide, hay les couperous ! Martin Lejeune, “ Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune” p.148, « Nos ‘nn’ alans » (fråze rifondowe).
    • Tot d' on côp, cwand on pinse aveur vudî l' gofå,
      On s' aparçût k' èn ome : o, ki dji-dju, èn esclåve
      N' est nén rmonté. Mildiu ! hay ! hay ! i fåt k' on l' såve…
      Mins les ôtes sont trop flåwes po raler viè l' shoflå. Louis Lagauche, "L' inmant", Les coraedjeus, (1947), p. 92 (fråze rifondowe).

Ratourneures

candjî
  1. èn pus saveur hay
  2. èn poleur ni l’ hay ni l’ trote.
    • Dji m' a batou come on bon patriyote,
      Dj' a stou blessî, dj' a må tos mes oxheas.
      Dji n' dimande rén, et n' pou dj' ni l' hay ni l' trote,
      Ca l' diåle todi tcheye sol pus gros hopea. — Charles Duvivier de Streel, "Li pantalon trawé" (1849) (fråze rifondowe).
    • Et l' solo toke si télmint roed
      Ki dji n' pou pus ni l' hay ni l' trote!
      Anon, vos biesses m' ont fwait djeryî
      Tot boevant leu stritchon schayete ! Louis Lagauche, "Li ptit hierdî" (1926), p. 61 (fråze rifondowe).
  3. hay evoye !: mostere on bizaedje-evoye.
    • On plakéve lu ptit vea siconte del sitamonêye; on lyi prindeut les roupignoles, froter on pô, pus hay evoye les rostons.
    • On curé, ki passéve par la tot djhant ses oremusses, l' avize mins i fwait l' grand toû. Li mårlî k' el shujheut d' å lon, li voet tot parey mins... hay evoye, sins fé shonnance André Henin (fråze rifondowe).
  4. hay des guetes
  5. sins criyî hay : sins prevni. F. sans crier gare.
  6. et hay vos nd åroz : evnd. F. etc.

Mots d’ aplacaedje

candjî

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

candjî
  • F. allons, en avant..
  • en= go !, let us go

Inglès

candjî

Prononçaedje

candjî

Sustantif

candjî
singulî pluriyal
hay hays

hay

  1. (mot des cinsîs) four.
    • We just finished harvesting hay.
      On-z a djusse tot rmetou l' four.

Espagnol

candjî

Prononçaedje

candjî

Codjowa

candjî

hay

  1. i gn a, i n a.
    • ¿Hay mantequilla?
      Gn a-t i do boure?

Mots vijhéns

candjî

hace ("gn a" dins l' passé, la)