Rete

Rete (prononcî /ʀɛt/, scrijha Feller Rèt´, almand Recht), c' est èn ancyin ptit ban del Walonreye, rebané avou Sint-Vit, el province di Lidje (redîmés payis).

eglijhe

Lingaedje do payis : lussimbordjwès

Djeyografeye

båraedje des nos e francès (Amblève, Trèves) so ene plake di voyes a Rete

pont d' l' otovoye

Metou djusse astok del Viye Såm, li long del Fagne walone.

Prumî et seu viyaedje del kiminålté tîxhon-cåzante, si on vént del Viye Såm, et-z aler so Waime (ou tourner a hintche po prinde l' otovoye).

Raiwî do rew do minme no.

Nos walons di des plaeces di Rete

• e banå-bwès (la-minme : Bènâ-bwès);
• li / å Bambuche (la-minme : â Bambuch, almand Banbuch), ki fwait limite avou Ståvleu
• sol tier di Rete (almand Huhnert)
• Dilbrixhe (la-minme : Dilbrihy, Delbrihy, almand Dillberg)
• li / el Teufagne (la-minme : ol Teûfagne, almand Deetzfenn);
• [Fagne (toponimeye)|Fagne å bwès]]
• Grande Gotale,
• e Vegne å bwès.

Istwere

C' esteut on viyaedje del signorreye di Bûtba. Il a stî atchté på duk di Lussimbork e 1380.

A divni comene e 1801 (Redjime francès).

E 1815, Rete shût l' istwere del Walonreye prûssyinne.

E 1896, on djha k' i gn aveut co d' l' ôr dins l' Retbak, et gn a des cwereus k' î ont-st aploû.

E 1925, rivént al Beldjike avou les Redîmés payis.

Tuzance

Joseph Bastin î a fwait des rcweraedjes po s' live so les plantes.