Bước tới nội dung

Quan hệ ngoại giao của Đài Loan

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Bài này viết về quan hệ ngoại giao của Đài Loan (Trung Hoa Dân Quốc). Đối với quan hệ ngoại giao của Trung Quốc (Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa), xem Quan hệ ngoại giao của Trung Quốc.
Quan hệ ngoại giao giữa các quốc gia trên thế giới và Đài Loan.
  Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan)
  Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc)
  Các quốc gia chỉ có quan hệ ngoại giao chính thức với Trung Quốc, không có quan hệ ngoại giao với Đài Loan.
  Các quốc gia chỉ có quan hệ ngoại giao chính thức với Trung Quốc, nhưng có quan hệ ngoại giao không chính thức hoặc có đặt lãnh sự quán/đại sứ quán tại Đài Loan.
  Các quốc gia chỉ có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan, không có quan hệ ngoại giao với Trung Quốc.

Trung Hoa Dân Quốc (THDQ), thường được gọi là Đài Loan,[1][2] hiện tại có quan hệ ngoại giao chính thức với 12 trong số 193 quốc gia thành viên của Liên Hợp Quốc cùng Tòa thánh (Thành Vatican).[3] Ngoài ra, Đài Loan còn duy trì các quan hệ không chính thức[4] với 59 quốc gia thành viên của Liên Hợp Quốc, một quốc gia tự xưng (Somaliland), 3 vùng lãnh thổ (Guam, Hồng Kông và Ma Cao) và Liên minh châu Âu thông qua văn phòng đại diện và cơ quan lãnh sự trên nguyên tắc Một Trung Quốc. Đài Loan hiện có mạng lưới ngoại giao lớn thứ 31 trên thế giới với 110 văn phòng.[5]

Trong lịch sử, Đài Loan từng yêu cầu các đồng minh ngoại giao của mình công nhận họ là chính phủ hợp pháp duy nhất của Trung Quốc (cạnh tranh sử dụng độc quyền tên Trung Quốc), bắt đầu từ đầu những năm 1970 khi Trung Hoa Dân Quốc được thay thế bởi Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa theo Nghị quyết 2758 của Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc bao gồm cả vị trí thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.[6] Nhưng kể từ năm 1990, chính sách của Đài Loan thay đổi thành tích cực tìm kiếm sự công nhận kép với Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (CHND Trung Hoa). Nhiều tổ chức quốc tế mà Đài Loan tham gia đã sử dụng cụm từ "Đài Bắc Trung Hoa", như tại Ủy ban Olympic quốc tế.

Bối cảnh lịch sử

[sửa | sửa mã nguồn]

Chính phủ Trung Hoa Dân Quốc đã tham gia Hội nghị Moskva 1943, Hội nghị Dumbarton Oaks và Hội nghị Liên Hợp Quốc về một tổ chức quốc tế và là thành viên hiến chương của Liên Hợp Quốc sau khi tham gia vào phe chiến thắng trong Chiến tranh Thế giới thứ hai. Năm 1949, những người Quốc Dân Đảng thua cuộc trong Nội chiến Trung Quốc ở Trung Quốc đại lục và rút về Đài Loan. Mặc dù bị mất phần lớn lãnh thổ, Trung Hoa Dân Quốc vẫn tiếp tục được Liên Hợp Quốc và nhiều quốc gia phi Cộng sản công nhận là chính phủ hợp pháp của Trung Quốc.[7]

Chính sách đối ngoại của Mỹ từ năm 1950 đến năm 1971 đã kêu gọi sự công nhận và ủng hộ đầy đủ chính phủ Trung Quốc tại Đài Loan. Khi Chiến tranh Triều Tiên (1950-1953) nổ ra, Đài Loan không được phép hỗ trợ quân sự cho Hàn Quốc (Nam Triều Tiên). Tuy nhiên, chính quyền Truman đã nối lại viện trợ kinh tế và quân sự cho Trung Hoa Dân Quốc tại Đài Loan và trung lập hóa eo biển Đài Loan bằng Hạm đội 7 của Hoa Kỳ nhằm ngăn chặn "cuộc xâm lăng" của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCS TQ) cũng như cuộc phản công xâm lược đại lục tiềm năng của Trung Hoa Dân Quốc. Năm 1954, một liên minh quân sự Hoa Kỳ và Đài Loan được ký kết do chiến lược Chiến tranh Lạnh của Hoa Kỳ ở Viễn Đông, với quyết tâm không cho phép Lực lượng Tưởng Giới Thạch của Đài Loan tấn công Trung Quốc, do e ngại sẽ gây ra cuộc chiến lớn hơn giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.[8]

Sự hiện diện quân sự của Hoa Kỳ tại Đài Loan bao gồm Nhóm Cố vấn Hỗ trợ Quân sự (MAAG) và Bộ Chỉ huy Phòng thủ Đài Loan của Hoa Kỳ (USTDC). Các đơn vị đáng chú ý khác bao gồm Sư đoàn Không quân 327. Cho đến khi Hoa Kỳ chính thức công nhận Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa vào năm 1979, Washington đã cung cấp cho Trung Hoa Dân Quốc các khoản tài trợ dựa trên Đạo luật Hỗ trợ Nước ngoài,[9] Đạo luật An ninh Tương hỗ và Đạo luật Phát triển Quốc tế do Quốc hội Hoa Kỳ ban hành. Một Hiệp ước Phòng thủ Tương hỗ Trung-Mỹ riêng biệt đã được ký kết giữa hai chính phủ Hoa Kỳ và Trung Hoa Dân Quốc vào năm 1954 và kéo dài đến năm 1979.[10]

Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ vào năm 1959:

Thủ đô lâm thời của Trung Hoa Dân Quốc đặt tại Đài Bắc, Đài Loan kể từ tháng 12 năm 1949; rằng Chính phủ Trung Hoa Dân Quốc thực thi thẩm quyền đối với hòn đảo; rằng chủ quyền Đài Loan đã không được chuyển giao cho Trung Quốc; và rằng Đài Loan không phải là một phần của Trung Quốc với tư cách là một quốc gia, ít nhất là chưa, và không phải cho đến khi và trừ khi các hiệp ước thích hợp được ký kết. Đài Loan có thể được cho là một lãnh thổ hoặc một khu vực do Chính phủ Trung Hoa Dân Quốc chiếm đóng và quản lý, nhưng không được chính thức công nhận là một phần của Trung Hoa Dân Quốc.[11]

Bị trục xuất khỏi Liên Hợp Quốc

[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 1971, Liên Hợp Quốc trục xuất Trung Hoa Dân Quốc và chuyển vị trí của Trung Quốc cho Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (CHND Trung Hoa).[12] Ngoài việc đa số quốc gia tạm thời thừa nhận Trung Hoa Dân Quốc trước Nghị quyết 2758 của LHQ, Trung Hoa Dân Quốc đã mất tư cách thành viên của mình trong tất cả các tổ chức liên chính phủ liên quan đến Liên Hợp Quốc. Vì Liên Hợp và các tổ chức liên quan như Tòa án Công lý Quốc tế là những nơi phổ biến nhất để thực thi hiệu quả luật pháp quốc tế và đóng vai trò là cộng đồng quốc tế cho các quốc gia có chủ quyền, nên phần lớn các quốc gia liên kết với phương Tây trong Chiến tranh Lạnh chấm dứt quan hệ ngoại giao với Trung Hoa Dân Quốc và mở quan hệ ngoại giao với CHND Trung Hoa.

Điều 23 và 110 của Hiến chương Liên Hợp Quốc, trong Chương II, đề cập rõ ràng đến Trung Hoa Dân Quốc, nhưng vị trí của "Trung Quốc" hiện do CHND Trung Hoa nắm giữ. Trung Hoa Dân Quốc tiếp tục duy trì các mối quan hệ thực chất[13][14] bao gồm với hầu hết các tổ chức phi chính phủ tại Liên Hợp Quốc,[15][16][17][18][19][20][21] thêm vào đó là liên quan của UNESCO.[22] Nghị quyết 2758 của Liên Hợp Quốc không ràng buộc luật pháp quốc tế liên quan đến quy chế quốc tế của Trung Hoa Dân Quốc tại Đài Loan và Trung Hoa Dân Quốc tiếp tục tìm kiếm cơ hội gia nhập các cơ quan chuyên trách của Liên Hợp Quốc để trở thành quan sát viên thường trực[23] dưới sự bảo trợ của Nghị quyết 396 của Liên Hợp Quốc,[24] khuyến nghị hợp lệ các câu hỏi tranh luận về sự đại diện của Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc.

Tuyển cử

[sửa | sửa mã nguồn]

Cuộc bầu cử Tổng thống trực tiếp đầu tiên được diễn ra vào năm 1996 và đưa ông Lý Đăng Huy lên làm Tổng thống đầu tiên của Đài Loan.[25] Tính đến ngày 4 tháng 5 năm 2015, công dân Đài Loan đủ điều kiện để được ưu đãi về thị thực từ 142 quốc gia và khu vực.[26] Trong bối cảnh ngoại giao và ảnh hưởng, các đồng minh truyền thống và ổn định của Đài Loan bao gồm Hoa Kỳ, Canada, Nhật Bản, Úc và New Zealand.[27] Ngoại giao văn hóa của Đài Loan bao gồm việc thành lập Trung tâm Tài nguyên Đài Loan về Nghiên cứu Trung Quốc năm 2012 tại các trường đại học lớn trên thế giới.

Hỗ trợ phát triển

[sửa | sửa mã nguồn]

Kể từ năm 1950, Đài Loan đã dành ưu tiên cao cho viện trợ quốc tế, khiến các đại diện của họ được chào đón ngay cả ở những quốc gia không có quan hệ ngoại giao chính thức. Các chính sách cung cấp viện trợ hào phóng mà không có các điều kiện trách nhiệm giải trình nghiêm ngặt, đặc biệt là ở các quốc gia đang phát triển ở châu Phi, châu Mỹ Latinh và Nam Thái Bình Dương. Xây dựng danh tiếng là một nhà tài trợ có trách nhiệm và hào phóng đã tạo nên uy tín của họ, đặc biệt là trái ngược với vai trò thao túng của viện trợ nước ngoài trong các chính sách của Trung Quốc, chẳng hạn như Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường.[28][29][30]

Tính đến năm 2010, cùng với các đồng minh an ninh khác của Hoa Kỳ bao gồm Úc, New Zealand, Nhật Bản và Hàn Quốc trong khu vực Châu Á-Thái Bình Dương với Đạo luật Quan hệ Đài Loan, các quan chức của Đài Loan đã có các chuyến thăm cấp bán chính thức tới Hoa Kỳ ở cả cấp độ chính phủ và chính trị, bao gồm cả sự chỉ đạo quân sự hợp tác giữa Đài Loan và Hoa Kỳ[31][32][33] trong các cuộc tập trận chung Hán Quang hàng năm.[34]

Tổ chức nghiên cứu

[sửa | sửa mã nguồn]

Hệ thống chính trị của Đài Loan đã phát triển theo hướng tự do hóa chính trị ngày càng tăng. Đến những năm 1990, Đài Loan có một hệ thống dân chủ với sự cạnh tranh đa đảng, một xã hội dân sự mạnh mẽ và nhiều nhóm lợi ích. Các tổ chức nghiên cứu nổi lên nhờ vào uy tín cao về chuyên môn và nhu cầu cao về ngoại giao không chính thức bị bắt buộc do mất đi sự công nhận ngoại giao chính thức. Các tổ chức nghiên cứu đã đóng một vai trò quan trọng trong việc lập kế hoạch và vận hành các mối quan hệ với các nước trên thế giới.[35]

Các trường đại học, trung tâm nghiên cứu và tổ chức tư vấn ở châu Âu đã phát triển một lĩnh vực học thuật mới về nghiên cứu Đài Loan, đặc biệt là ở châu Âu, vì tình trạng độc nhất của Đài Loan trong hệ thống ngoại giao trên thế giới. Các học giả tham gia có cam kết sâu sắc đối với các nghiên cứu về Đài Loan và đã phát triển mạng lưới học giả trên toàn châu Âu.[36]

Chính sách

[sửa | sửa mã nguồn]

Kinh tế

[sửa | sửa mã nguồn]

GDP của Trung Hoa Dân Quốc vượt trước một số nền kinh tế G20 trước năm 2012.[37]

Cơ quan chuyên môn tại Liên Hợp Quốc

[sửa | sửa mã nguồn]

Là một quốc gia không phải là thành viên của Liên Hợp Quốc, bằng cách tham gia với tư cách là thành viên trong một hoặc nhiều cơ quan chuyên trách của Liên Hợp Quốc[38] và hoạt động trong một hệ thống chính trị song song với Đảng Cộng sản Trung Quốc[39] như trường hợp của Đức và Hàn Quốc khi trước, Đài Loan có cơ hội được cấp cơ chế quan sát viên thường trực trong các tổ chức như Quỹ Tiền tệ Quốc tế và Ngân hàng Thế giới.[40][41]

Việc tham gia vào Hội nghị Sáng kiến Châu Á Thái Bình Dương cho phép gặp gỡ với Giám đốc Bộ phận Kinh tế và Thống kê của Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới, đơn vị trực tiếp báo cáo với Tổng Giám đốc.[42][43]

Bị cô lập

[sửa | sửa mã nguồn]

Do "thiếu vắng sự hiểu biết xuyên eo biển" (đồng thuận năm 1992),[44] Trung Hoa Dân Quốc đã bị cô lập quốc tế do áp lực chính trị và kinh tế từ Trung Quốc kể từ những năm 1970. Sự cô lập này vẫn tiếp tục diễn ra dưới thời chính phủ ủng hộ Đài Loan độc lập của Đảng Dân chủ Tiến bộ và Đài Loan không được phép tham dự vào Đại hội đồng Y tế Thế giới, Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế, Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế, Quy chế chứng nhận Quy trình Kimberley của Liên Hợp Quốc, các biện pháp quốc tế có thể chống lại các hoạt động của Ủy ban Olympic Đài Bắc Trung Hoa, Liên hoan phim và Giải thưởng Kim Mã (bị tẩy chay), cấm nhà báo Đài Loan có vé vào Liên Hợp Quốc và cũng như các cuộc họp của UNFCCC.[45][46][47][48][49]

Tranh chấp quốc tế

[sửa | sửa mã nguồn]
Xem thêm: Trung Quốc và Liên Hợp Quốc
Cuộc bỏ phiếu tại Đại hội đồng LHQ về Nghị quyết 2758 (1971) công nhận Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là "đại diện hợp pháp duy nhất của Trung Quốc". Xanh lá = Ủng hộ, Đỏ = Chống, Xanh dương = Trung lập, Vàng = Không bỏ phiếu, Xám = Không phải thành viên của Liên Hợp Quốc.[50]

Trong những năm 1970, nhiều quốc gia đã chuyển công nhận ngoại giao từ Trung Hoa Dân Quốc sang CHND Trung Hoa, bao gồm Hoa Kỳ, Nhật Bản và Canada. Tháng 10 năm 1971, Nghị quyết 2758 được Đại hội đồng Lieen Hợp Quốc thông qua, trục xuất "đại diện của Tưởng Giới Thạch" và chuyển ghế của Trung Quốc trong Hội đồng Bảo an cho CHND Trung Hoa. Nghị quyết tuyên bố rằng "các đại diện của Chính phủ CHND Trung Hoa là đại diện hợp pháp duy nhất của Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc". Tuy nhiên, bản chất suy đoán của Đài Loan và vũ khí hủy diệt hàng loạt vẫn là một vấn đề gây tranh cãi.[cần dẫn nguồn]

Nhiều nỗ lực của Đài Loan để tái gia nhập Liên Hợp Quốc đều không thành công dưới sự phản đối gay gắt của CHND Trung Hoa và bị đe dọa phủ quyết. Tổng thống Trần Thủy Biển của Đài Loan cho rằng Nghị quyết 2758 thay thế Trung Hoa Dân Quốc bằng CHND Trung Hoa vào năm 1971 chỉ giải quyết câu hỏi chiếc ghế Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc của ai, chứ không phải liệu có thể tạo ra một ghế bổ sung cho khu vực Đài Loan để đại diện 23 triệu người đang sống trên đảo Đài Loan và các đảo lân cận.

Kể từ những năm 1970, CHND Trung Hoa và Đài Loan đã tranh chấp nhau để được các quốc gia trên thế giới công nhận về mặt ngoại giao, thường bằng cách cung cấp viện trợ tài chính cho các nước nghèo.[51][52] Như một điều kiện tiên quyết cho quan hệ ngoại giao, CHND Trung Hoa yêu cầu quốc gia kia từ bỏ bất kỳ sự công nhận nào đối với Trung Hoa Dân Quốc. Kể từ khi đưa ra chính sách "ngoại giao thực dụng" (務實外交; Wùshí wàijiāo) vào năm 1991, Trung Hoa Dân Quốc đã không khăng khăng mình là đại diện duy nhất của Trung Quốc và không yêu cầu các quốc gia khác công nhận nước này sẽ phải chấm dứt quan hệ với CHND Trung Hoa.[53] Ví dụ, khi St. Lucia công nhận Đài Loan vào năm 2007, lãnh đạo của nước này bày tỏ hy vọng rằng mối quan hệ của St Lucia với CHND Trung Hoa sẽ tiếp tục.[54] Tuy nhiên, CHND Trung Hoa không chấp nhận và đình chỉ quan hệ với các nước đó.[53]

Ngoài ra, Trung Hoa Dân Quốc còn đang tranh chấp phức tạp về quyền kiểm soát quần đảo Trường Sa với Trung Quốc, Malaysia, Philippines, Việt Nam và Brunei; và trên quần đảo Hoàng Sa, do Trung Quốc chiếm đóng, nhưng Việt Nam và Trung Hoa Dân Quốc tuyên bố chủ quyền. Chính phủ Trung Hoa Dân Quốc cũng tuyên bố chủ quyền đối với quần đảo Senkaku với Nhật Bản.[55][56][57]

Quan hệ ngoại giao

[sửa | sửa mã nguồn]

Quan hệ ngoại giao chính thức

[sửa | sửa mã nguồn]
Một đại sứ quán của Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) ở Mbabane, Eswatini
  Khu vực kiểm soát của Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan).
  Các quốc gia có Đại sứ quán tại Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan).
  Các quốc gia hoặc vùng lãnh thổ có văn phòng đại diện tại Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan).
  Các quốc gia hoặc vùng lãnh thổ có văn phòng đại diện nhưng đã bị hủy bỏ.

Đài Loan hiện đang duy trì quan hệ ngoại giao chính thức với 13 quốc gia có chủ quyền, 12 trong số đó là thành viên của Liên Hợp Quốc và một quốc gia có chủ quyền còn lại là Tòa Thánh (Thành Vatican), một quan sát viên của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.

Quốc gia/Vùng lãnh thổ Châu lục Khu vực Năm đặt quan hệ
 Belize Châu Mỹ Trung Mỹ 1989
 Eswatini Châu Phi Nam Phi 1968
 Guatemala[58] Châu Mỹ Trung Mỹ 1933
 Haiti Châu Mỹ Vùng Caribe 1956
 Tòa Thánh (Thành Vatican) Châu Âu Nam Âu 1942
 Quần đảo Marshall Châu Đại Dương Micronesia 1998
 Nauru Châu Đại Dương Micronesia 1980–2002, 2005
 Palau Châu Đại Dương Micronesia 1999
 Paraguay Châu Mỹ Nam Mỹ 1957
 Saint Kitts và Nevis Châu Mỹ Vùng Caribe 1983
 Saint Lucia Châu Mỹ Vùng Caribe 1984–1997, 2007
 Saint Vincent và Grenadines Châu Mỹ Vùng Caribe 1981
 Tuvalu Châu Đại Dương Polynesia 1979

Các cơ quan đại diện phi ngoại giao

[sửa | sửa mã nguồn]
Văn phòng đại diện của Đài Loan tại Tòa Thánh nhưng được đặt tại Roma của Ý.
Văn phòng đại diện của Đài Loan tại Tòa Thánh nhưng được đặt tại Roma của Ý.
Tổng thống Trần Thủy Biển (ngoài cùng bên trái) đã tham dự lễ tang của Giáo hoàng John Paul II với tư cách là nguyên thủ quốc gia Trung Quốc được Tòa Thánh công nhận.

Một số quốc gia có quan hệ ngoại giao chính thức CHND Trung Hoa nhưng cũng duy trì một số hình thức quan hệ ngoại giao không chính thức với Đài Loan bao gồm 59 quốc gia có chủ quyền, 3 vùng lãnh thổ phụ thuộc hoặc gần như phụ thuộc và Liên minh châu Âu.

Các quan hệ ngoại giao không chính thức thường liên quan đến "Văn phòng Kinh tế, Thương mại và Văn hóa" tại Đài Loan của các quốc gia đối tác, cũng như các "Văn phòng đại diện Đài Bắc/Đài Loan/Trung Hoa Dân Quốc" tương ứng cho đại diện của Đài Loan tại quốc gia đối tác. Các văn phòng không chính thức này thường hoạt động như các đại sứ quán mặc dù tên không phải là vậy. Ví dụ, Hiệp hội Hoa Kỳ tại Đài Loan hoạt động như một đại sứ quán trên thực tế, với chủ tịch và các nhân viên hoạt động như các viên chức lãnh sự không chính thức của chính phủ, những người thực hiện nhiệm vụ mà các đại sứ quán chính thức sẽ đảm nhận.
Nhiều quốc gia cũng có văn phòng đại diện của Đài Loan nhưng không có văn phòng đại diện tại Đài Loan hoặc ngược lại như Luxembourg, có văn phòng đại diện tại Đài Loan nhưng không có văn phòng đại diện của Đài Loan trên lãnh thổ; quyền lợi của công dân Đài Loan tại Luxembourg sẽ do Văn phòng Đại diện Đài Bắc tại EU hoặc Bỉ thực hiện.[59]

Đài Loan cũng có quan hệ ngoại giao không chính thức với Hồng Kông và Ma Cao, mặc dù cả hai đều là đặc khu hành chính của CHND Trung Hoa. Về mặt lý thuyết, Hồng Kông và Ma Cao là các lãnh thổ không thể tách rời của CHND Trung Hoa, được quản lý theo khuôn khổ "một quốc gia, hai chế độ". Điều này có nghĩa Đài Loan có quan hệ không chính thức với các bộ phận của CHND Trung Hoa nhưng không phải là CHND Trung Hoa.

Đài Loan có quan hệ không chính thức nhưng chặt chẽ với Somaliland, một quốc gia tự xưng ở vùng Sừng châu Phi, bị yêu sách là lãnh thổ của nước láng giềng Somalia, trong tình trạng tương tự như với tranh chấp chủ quyền của Đài Loan với Trung Quốc.

Đài Loan có duy trì một "Văn phòng Kinh tế và Văn hóa Đài Loan" tại Guam, một lãnh thổ bên ngoài của Hoa Kỳ nằm ở Châu Đại Dương. Năm 2021, Litva thông báo sẽ mở văn phòng đại diện không chính thức tại Đài Loan và Đài Loan cũng thông báo sẽ mở văn phòng đại diện không chính thức tại Litva. Văn phòng Litva sẽ mở cửa vào mùa thu năm 2021.[60] Sau đó, quan hệ giữa Litva và CHND Trung Hoa đồng thời trở nên xấu đi.[61]

Một số quốc gia có quan hệ ngoại giao không chính thức gián tiếp với Đài Loan thông qua các quốc gia ủy nhiệm của bên thứ ba. Ví dụ, Văn phòng Liên lạc Đài Bắc tại Cộng hòa Nam Phi phục vụ lợi ích của Đài Loan trên một số lượng lớn các quốc gia ở Châu Phi mà không có bất kỳ kênh liên lạc nào với Đài Loan.

Châu Phi (4 quốc gia)

Châu Á (20 quốc gia và 2 vùng lãnh thổ)

Châu Âu (23 quốc gia và 1 liên minh)

Máy bay Luxembourg ở Đài Loan.

Châu Mỹ (9 quốc gia)

Châu Đại Dương (4 quốc gia và 1 vùng lãnh thổ)

Không có đại diện ngoại giao

[sửa | sửa mã nguồn]

Các quốc gia sau đây công nhận Bắc Kinh và không có cơ quan đại diện nào ở Đài Loan (bao gồm mọi cơ quan đại diện phi chính trị, phi ngoại giao, phi chính phủ):

Châu Phi (50 quốc gia)

Châu Á (25 quốc gia)

Châu Âu (21 quốc gia)

Châu Mỹ (18 quốc gia)

Châu Đại Dương (8 quốc gia)

Không có quan hệ với Đài Loan lẫn CHND Trung Hoa

[sửa | sửa mã nguồn]

Một số quốc gia hoặc thực thể có chủ quyền không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan hoặc CHND Trung Hoa, bao gồm 8 quốc gia được công nhận hạn chế, 1 quốc gia thành viên của Liên Hợp Quốc và 1 thực thể chủ quyền phi lãnh thổ (Dòng Chiến sĩ Toàn quyền Malta).

Trong số 8 quốc gia bị hạn chế công nhận không có quan hệ ngoại giao đầy đủ với Đài Loan, một trong số đó là Somaliland, có quan hệ không chính thức nhưng chặt chẽ với Đài Loan, trong khi một quốc gia khác, Kosovo, đã được Đài Loan đơn phương công nhận nhưng ngược lại không công nhận Đài Loan. 6 quốc gia khác với sự công nhận hạn chế đều bị Đài Loan phớt lờ về mặt ngoại giao.

Dòng Chiến sĩ Toàn quyền Malta là một thực thể chủ quyền phi lãnh thổ; tự tuyên bố và không kiểm soát lãnh thổ, không coi mình là một quốc gia nhưng nó tự coi mình có chủ quyền.[69] Dòng Hiệp sĩ Malta có duy trì mối quan hệ ngoại giao với 110 quốc gia có chủ quyền (bao gồm cả Tòa Thánh), quan hệ chính thức với 5 quốc gia có chủ quyền khác và quan hệ cấp đại sứ với Liên minh châu Âu và Nhà nước Palestine.[70][71] Dòng Hiệp sĩ Malta không duy trì quan hệ ngoại giao với Đài Loan hoặc CHND Trung Hoa.[71] Mặc dù không quan hệ ngoại giao với Đài Loan nhưng vẫn tham gia hỗ trợ Đài Loan trong Đại hội đồng Y tế Thế giới trực thuộc Liên Hợp Quốc vào thời điểm đại dịch COVID-19.[72]

Bhutan là quốc gia thành viên duy nhất của Liên Hợp Quốc không có quan hệ ngoại giao với Đài Loan hoặc CHND Trung Hoa, mặc dù Đài Loan đã đơn phương công nhận chủ quyền của Bhutan.

Quốc gia hoặc Thực thể Được Đài Loan công nhận Quan hệ không chính thức Ghi chú
 Abkhazia Không Không Hiện được công nhận bởi 6 nước thành viên Liên Hợp Quốc và 3 quốc gia không phải thành viên Liên Hợp Quốc. Được Gruzia yêu sách chủ quyền.
 Bhutan Có[73] Không Quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc.
 Kosovo Có[74] Không Đài Loan công nhận Kosovo là một quốc gia có chủ quyền.
 Northern Cyprus Không[75] Không Được công nhận bởi Thổ Nhĩ Kỳ. Síp yêu sách chủ quyền.
 Somaliland Có[76] Có[77] Đài Loan và Somaliland cùng thành lập văn phòng đại diện vào ngày 1 tháng 7 năm 2020.[77]
 SMOM Có[72] Không Thực thể không có chủ quyền lãnh thổ.[69] Không có lập trường về chủ quyền của Đài Loan.[71] Trung lập với Đài Loan.[72]
 South Ossetia Không Không Được công nhận bởi 5 quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc và 4 quốc gia không phải là thành viên của Liên Hợp Quốc. Gruzia yêu sách chủ quyền.
 Transnistria Không Không
 Tây Sahara Không Không Quốc gia tự xưng "Cộng hòa Ả Rập Sahrawi Dân chủ".

Chuyển quan hệ ngoại giao từ Trung Hoa Dân Quốc sang CHND Trung Hoa

[sửa | sửa mã nguồn]
Xem thêm: Niên biểu quan hệ ngoại giao Trung Hoa Dân Quốc, Chính sách Một Trung Quốc, và Hai nước Trung Quốc
Nguyên Đại sứ quán Pháp tại Trung Hoa Dân Quốc ở Nam Kinh
Nguyên Đại sứ quán Mexico tại Trung Hoa Dân Quốc ở Nam Kinh
Nguyên Đại sứ quán Liên Xô tại Trung Hoa Dân Quốc ở Nam Kinh
Nguyên Đại sứ quán Vương quốc Anh tại Trung Hoa Dân Quốc ở Nam Kinh
Nguyên Đại sứ quán Mỹ tại Trung Hoa Dân Quốc ở Nam Kinh

Giới học thuật Đài Loan tuyên bố rằng nếu bất kỳ quốc gia nào chuyển quan hệ ngoại giao sang CHND Trung Hoa, nó sẽ tạo ra hiệu ứng domino, khuyến khích các quốc gia khác làm như vậy.[78] Tòa Thánh (Thành Vatican), quốc gia châu Âu duy nhất có quan hệ ngoại giao với Đài Loan đã nỗ lực vào năm 2007 để đặt quan hệ chính thức với CHND Trung Hoa.[79] Các giám mục cấp cao trong Giáo hội Công giáo ngụ ý rằng một động thái ngoại giao như vậy là có thể thực hiện được,[80] dựa trên việc CHND Trung Hoa cho phép tự do tôn giáo nhiều hơn[81] và ít can thiệp hơn vào hệ thống cấp bậc của Giáo hội Công giáo Trung Quốc.[82]

Thời gian chuyển quan hệ ngoại giao
Quốc gia Từ Đến
Afghanistan Afghanistan 1944 1950
 Argentina 1945 1972
 Australia 1941 1972
 Austria 1928 1971
 Barbados 1967 1977
 Bahamas 1989 1997
 Bỉ 1928 1971
 Bolivia 1919 1985
 Botswana 1966 1974
 Brazil 1928 1974
Bulgaria Bulgaria 1947 1949
 Burkina Faso 1961 1973, 1994-2018[83]
 Burma 1948 1950
 Campuchia 1953 1958, 1970-1975
 Cameroon 1960 1971
 Canada 1941 1970
 Cộng hòa Trung Phi 1962 1964, 1968-1976, 1991-1998
 Ceylon 1948 1950
 Ivory Coast 1963 1983
 Chad 1962 1972, 1997-2006
 Chile 1915 1971
 Colombia 1941 1980[84]
 Congo-Brazzaville 1960 1964
 DR Congo 1960 1973 [85]
 Costa Rica 1941 2007[86]
 Cuba 1913 1960
 Cyprus 1960 1972
 Czechoslovakia 1930 1949
 Dahomey 1960 1965, 1966-1973
 Đan Mạch 1928 1950
 Dominica 1983 2004
 Cộng hòa Dominican 1941 2018[87]
 Ecuador 1946 1971
 Egypt 1942 1956
 El Salvador 1941 2018[88]
 Estonia 1937 1940
 Phần Lan 1919 1944[89]
 Pháp 1928 1964
 Gabon 1960 1974
 Gambia 1968 1974, 1995-2013[90]
 Đức (Cộng hòa Liên bang Đức) 1955 1972
 Hy Lạp 1929 1972
 Grenada 1989 2005
 Guinea-Bissau 1990 1998
 Ấn Độ 1947 1949
Iran Iran 1920 1971
 Iraq 1942 1958
 Italy 1928 1970
 Jamaica 1962 1972
 Nhật Bản 1930 1937, 1952-1972
 Jordan 1957 1977
 Kiribati 2003 2019[91]
 Kuwait 1963 1971
 Lào 1958 1962
 Latvia 1936 1940, 1992-1994[92]
 Lebanon 1954 1971
 Lesotho 1966 1983, 1990-1994
 Liberia 1957 1977, 1989-1993, 1997-2003
 Libya 1959 1978
 Luxembourg 1949 1972
 Bắc Macedonia 1999 2001
 Madagascar 1960 1972
 Malawi 1966 2008[93]
 Malaysia 1964 1974
 Maldives 1966 1972
 Malta 1967 1972
 Mauritania 1960 1965
 Mexico 1928 1971
 Hà Lan 1928 1950
 New Zealand 1912 1972
 Nicaragua 1930 1985, 1990-2021[94]
 Niger 1963 1974, 1992-1996
 Na Uy 1928 1950
 Pakistan 1947 1950
 Panama 1912 2017[95]
 Peru 1913 1971
 Philippines 1947 1975
 Ba Lan 1929 1949
 Bồ Đào Nha 1928 1975
 Papua New Guinea 5 tháng 8 năm 1999 21 tháng 8 năm 1999
România Romania 1939 1949
 Rwanda 1962 1972
 São Tomé và Príncipe 1997 2016[96]
 Ả Rập Xê Út 1946 1990
 Senegal 1960 1964, 1969-1972, 1996-2005
 Sierra Leone 1963 1971
 Solomon Islands[97] 1983 2019
 Nam Phi 1912 1998[98]
 Hàn Quốc 1949 1992
 Việt Nam Cộng hòa 1955 1975[a]
 Liên Xô 1929 1949
 Tây Ban Nha 1928 1973
 Thụy Điển 1928 1950
 Thụy Sĩ 1913 1950
 Thái Lan 1946 1975
 Togo 1960 1972
 Tonga 1972 1998
 Thổ Nhĩ Kỳ 1934 1971[99]
 Vương quốc Anh 1928 1950
 Hoa Kỳ 1928 1979
 Uruguay 1957 1988
 Vanuatu 3 tháng 11 năm 2004 10 tháng 11 năm 2004[b]
 Venezuela 1941 1974
 Western Samoa 1972 1975
 Yugoslavia 1945 1955
  1. ^ Mối quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam Cộng Hòa và Đài Loan chấm dứt sau khi chính phủ này sụp đổ vào năm 1975.
  2. ^ Công nhận kéo dài bảy ngày. Bắt đầu vào ngày 3 tháng 11, thỏa thuận được rút lại vào ngày 10 tháng 11.

Các quốc gia chỉ đặt quan hệ ngoại giao với CHND Trung Hoa

[sửa | sửa mã nguồn]
Quốc gia Năm công nhận CHND Trung Hoa
 Albania 1949
 Algeria 1962
 Andorra 1994
 Angola 1982
 Antigua và Barbuda 1983
 Armenia 1992
 Azerbaijan 1992
 Bahrain 1989
 Bangladesh 1975
 Belarus 1992
 Bosnia-Herzegovina 1995
 Brunei 1991
 Burundi 1963
 Cape Verde 1976
 Comoros 1975
 Quần đảo Cook 1997
 Croatia 1992
 Djibouti 1979
 Cộng hòa Dân chủ Đức 1949
 Guinea Xích đạo 1970
 Eritrea 1993
 Ethiopia 1970
 Fiji 1975
 Georgia 1992
 Ghana 1957
 Guyana 1972
 Hungary 1949
 Iceland 1971
 Indonesia 1950
 Ireland 1979
 Israel 1950
 Kazakhstan 1992
 Kenya 1963
 Kyrgyzstan 1992
 Liechtenstein 1950
 Lithuania 1991
 Mali 1960
 Mauritius 1972
 Micronesia 1989
 Moldova 1992
 Mongolia 1949
 Monaco 1995
 Montenegro 2006
 Morocco 1958
 Mozambique 1975
 Namibia 1990
   Nepal 1955
 Nigeria 1971
 Niue 2007
 Triều Tiên 1949
 Oman 1978
 Palestine 1988
 Qatar 1988
 San Marino 1971
 Seychelles 1976
 Singapore 1990
 Slovenia 1992
 Slovakia 1993
 Somalia 1960
 Nam Sudan 2011
 Yemen 1968
 Sudan 1958
 Suriname 1976
 Syria 1956
 Tajikistan 1992
 Tanzania 1961 (Tanganyika)
1963 (Zanzibar)
 Đông Timor 2002
 Trinidad và Tobago 1974
 Tunisia 1964
 Turkmenistan 1992
 Uganda 1962
 Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất 1984
 Ukraine 1992
 Uzbekistan 1992
 Việt Nam 1950
 Yemen 1956
 Zambia 1964
 Zimbabwe 1980

Cáo buộc hối lộ

[sửa | sửa mã nguồn]

Đài Loan đã nhiều lần bị cáo buộc hối lộ các chính trị gia nước ngoài để bắt đầu hoặc duy trì quan hệ ngoại giao.[100] Cựu Tổng thống Guatemala thừa nhận tại tòa án Hoa Kỳ lấy 2,5 triệu đô la từ Đài Loan để đổi lấy việc tiếp tục công nhận hòn đảo về mặt ngoại giao.[101] Về "ngoại giao đô la" của Đài Loan ở Vanuatu, một nhà quan sát cho rằng: "Các phương pháp mà Đài Loan sử dụng, hối lộ các quốc gia và chính trị gia, là bất chính, vi phạm luật pháp quốc tế và làm xáo trộn cộng đồng toàn cầu. Ngoại giao hối lộ sẽ không kéo dài".[102] Đài Loan đã cung cấp cho các bộ trưởng của chính phủ Nauru 5.000 USD để tiếp tục quan hệ ngoại giao của quốc đảo Thái Bình Dương với Đài Bắc. Các chính trị gia Nauru, bao gồm cả Tổng thống Marcus Stephen đã nhận được các quỹ bí mật. Các nghị sĩ khác nhận được 2500 đô la một tháng trong khoản được mô tả là dự án tài trợ yêu cầu kế toán tối thiểu.[103]

Lịch sử

[sửa | sửa mã nguồn]
Xem thêm: Lịch sử Đài Loan và Lịch sử Trung Hoa Dân Quốc
Một loạt bản đồ minh họa đấu tranh giữa Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và Trung Hoa Dân Quốc để được quốc tế công nhận

Đài Loan đã bị Nhật Bản sát nhập vào năm 1895 sau Chiến tranh Trung-Nhật lần thứ nhất. Trong cuộc viễn chinh phương Bắc, quân Quốc dân Đảng đã đánh bại các quân phiệt của bè phái Bắc Dương và thành lập một chính phủ thống nhất cho Trung Quốc ở Nam Kinh. Hoa Kỳ đã công nhận Trung Hoa Dân Quốc (THDQ) vào ngày 25 tháng 7 năm 1928 là chính phủ đầu tiên làm được việc này.[104] Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, Nhật Bản đã chiếm một phần lớn lãnh thổ Trung Quốc. Sau thất bại của Nhật Bản vào năm 1945, Đài Loan được đặt dưới sự quản lý tạm thời của Trung Hoa Dân Quốc để xử lý việc đầu hàng chính quyền Nhật Bản. Nội chiến Trung Quốc lại nổ ra giữa Quốc dân Đảng và Đảng Cộng sản Trung Quốc. Đảng Cộng sản Trung Quốc đã giành chiến thắng và kiểm soát Đại lục vào năm 1949, tuyên bố thành lập Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (CHND Trung Hoa), trong khi đó, Quốc dân Đảng chạy sang Đài Loan cùng chính phủ Trung Hoa Dân Quốc. Năm 1952, Nhật Bản từ bỏ Đài Loan trong Hiệp ước San Francisco mà không nói rõ Đài Loan được nhượng lại cho ai.

Năm 2016, Ap Winston, tác giả cuốn Tài chính Trung Quốc dưới thời Cộng hòa, cho biết, "nguồn thông tin chính về những vấn đề thảo luận vốn là chủ đề ngoại giao" là các ấn phẩm chính từ Anh.[105] Winston giải thích rằng chỉ có một số báo cáo chính thức từ chính phủ Trung Quốc ngoài ngành hải quan hàng hải xuất hiện vào thời điểm đó và chính phủ Trung Hoa Dân Quốc "quá kém, có lẽ vẫn còn quá bí mật, nên không thể công bố thường xuyên và đầy đủ các thống kê".[105]

Trong Chiến tranh Lạnh, Trung Hoa Dân Quốc nhìn chung duy trì lập trường chống cộng sản, tuy nhiên vào cuối những năm 1960 và đầu những năm 1970, chính phủ của Tưởng Giới Thạch đã tiến hành các cuộc đàm phán bí mật với Moskva. Thậm chí đi xa đến mức có bộ trưởng ngoại giao gợi ý rằng Trung Hoa Dân Quốc sẽ có "Cuộc trò chuyện Warszawa" riêng giữa họ và Liên Xô.[106] Trong suốt Chiến tranh Lạnh, Vương Thăng là động lực ngoại giao giữa Trung Hoa Dân Quốc và thế giới chống cộng.[107]

Sau khi rút lui vào năm 1949, Tưởng Giới Thạch không bao giờ rời Đài Loan nữa, điều này đòi hỏi các nhà lãnh đảo muốn gặp Tưởng phải đến Đài Loan. Nguyên thủ quốc gia đầu tiên trong thời Quốc dân Đảng có chuyến thăm cấp nhà nước ra ngoài Đài Loan là Nghiêm Gia Cam vào năm 1977 khi ông đến thăm Ả Rập Xê Út.[108]

Vào tháng 9 năm 2016, Bộ Ngoại giao Đài Loan đã lên kế hoạch giải tán ít hơn 10 đại sứ quán của mình để phân bổ cho "chính sách hướng Nam mới".[109]

Kể từ năm 1990, Trung Hoa Dân Quốc]] đã chứng kiến nhiều quốc gia chuyển quan hệ ngoại giao sang CHND Trung Hoa.

Vào tháng 1 năm 2021, Nghị viện Châu Âu đã thông qua hai nghị quyết liên quan đến Đài Loan. Nghị quyết đầu tiên có tuyên bố ủng hộ nền dân chủ của Đài Loan. Điều thứ hai khuyến khích các quốc gia thành viên làm việc để "xem xét lại các chính sách gắn kết của họ với Đài Loan" cũng như hợp tác với các đối tác quốc tế để "bảo vệ Đài Loan dân chủ khỏi các mối đe dọa từ bên ngoài".[110][111]

Số quốc gia công nhận Trung Hoa Dân Quốc và CHND Trung Hoa
Năm Công nhận Trung Hoa Dân Quốc[112] Công nhận CHND Trung Hoa
1969 71 48
1971 68 53
1973 31 89
1978 21 112
1986 23 134
1990 28 139
2012 23 172
2013 22 172
2016 21 174
2017 20 175
2018 17 178
2019 15 180
2021 14 181 [a]
  1. ^ Trong số 193 quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc và 2 quốc gia quan sát viên của Liên Hợp Quốc, 180 quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc và Nhà nước Palestine công nhận Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là chính phủ hợp pháp duy nhất của Trung Quốc. 14 quốc gia công nhận Trung Hoa Dân Quốc bao gồm 13 quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc và Tòa Thánh.

Quan hệ xuyên eo biển

[sửa | sửa mã nguồn]
Xem thêm: Quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan, Vị thế chính trị Đài Loan, và Lịch sử Đài Loan từ năm 1945
Cuộc gặp Mã–Tập 2015.

Hiệp định Song Thập ký ngày 10 tháng 10 năm 1945 là văn bản pháp lý duy nhất giữa hai đảng. Hội nghị hiệp thương chính trị,[113] sau đó bị tiêu tán do lịch sử Chiến tranh Lạnh và chính sách đối ngoại của Mỹ về ngăn chặn ở Đông Á sau Chiến tranh Triều Tiên. Trước khi Chiến tranh Triều Tiên nổ ra, Hoa Kỳ đang chuẩn bị cho một cuộc đảo chính vào giữa năm 1950 để thay thế Tưởng Giới Thạch bằng Hồ Thích, Tôn Lập Nhân và trung lập hóa địa vị pháp lý của Trung Hoa Dân Quốc dưới sự ủy thác của Liên Hợp Quốc để chặn bất kỳ yêu sách pháp lý nào của CHND Trung Hoa đối với Đài Loan, theo đề xuất của quan chức Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Dean Rusk.[114][115][116] Nghị quyết Formosa năm 1955[117] được Quốc hội Hoa Kỳ nhất trí thông qua. Giải quyết mối quan hệ xuyên eo biển đòi hỏi cả hai bên phải xem xét lại các định nghĩa về các khái niệm cơ bản như chủ quyền, "Một Trung Quốc" và thống nhất.[118]

Hai chính thể cùng tồn tại[119] dẫn đến Chiến dịch trấn áp bọn phản cách mạng của CHND Trung Hoa, việc dỡ bỏ thiết quân luật[120] trên lãnh thổ CHND Trung Hoa và gần đây là việc ban hành Luật chống ly khai của CHND Trung Hoa đối với Đài Loan. Hai bên không có các biện pháp xây dựng lòng tin quân sự xuyên eo biển "nhằm cải thiện quan hệ quân sự-với-quân sự theo những cách làm giảm lo ngại bị tấn công và khả năng xảy ra các tính toán sai lầm quân sự".[121][122] Căng thẳng hạt nhân gia tăng kể từ khi CHND Trung Hoa ban hành Luật chống ly khai.[123][124][125][126]

Cả Đài Bắc và Bắc Kinh đều không coi quan hệ của họ là quan hệ đối ngoại.[cần dẫn nguồn] Tuy nhiên, quan điểm của chính phủ rằng cả Đài Loan và Trung Quốc đại lục đều thuộc cùng một nhà nước không được người dân Đài Loan chấp nhận rộng rãi. Đặc biệt, Liên minh Phiếm Lục ủng hộ độc lập coi Đài Loan và Trung Quốc là hai quốc gia khác nhau. Ngược lại, Liên minh Phiếm Lam lại ủng hộ quan điểm cả Đài Loan và Trung Quốc đại lục đều là một phần của Trung Hoa Dân Quốc. Cựu Tổng thống Lý Đăng Huy gọi đây là "Mối quan hệ nhà nước với nhà nước đặc biệt".[127] Chính quyền Trần Thủy Biển mô tả Đài Loan và Trung Quốc bằng câu nói "... với Đài Loan và Trung Quốc mỗi bên của eo biển Đài Loan, mỗi bên là một quốc gia". Cựu Tổng thống Mã Anh Cửu trở lại lập trường của chính phủ vào đầu những năm 1990, gọi quan hệ với Bắc Kinh là quan hệ đặc biệt giữa hai khu vực trong một nước. Nhà nước đó, theo Đài Loan là Trung Hoa Dân Quốc, và vì lý do hiến pháp, cả Đài Bắc và Bắc Kinh đều không công nhận lẫn nhau là một chính phủ hợp pháp.[128][129][130]

Thuật ngữ được chính phủ Đài Loan và Trung Quốc ưa thích là "Quan hệ xuyên eo biển", ám chỉ vùng phân cách địa lý, eo biển Đài Loan. Hiến pháp của Đài Bắc có ghi lãnh thổ Trung Hoa Dân Quốc được chia thành "khu vực đại lục" và "khu vực tự do" (còn được gọi là "khu vực Đài Loan"). Về mặt hành chính, quan hệ xuyên eo biển không do Bộ Ngoại giao Đài Loan tiến hành mà do Hội đồng sự vụ Đại lục, một công cụ của Hành chính viện Trung Hoa Dân Quốc. Mối quan hệ với Hồng Kông và Ma Cao cũng được tiến hành bởi Hội đồng, mặc dù không phải tất cả các quy định áp dụng cho Trung Quốc đại lục đều tự động áp dụng cho các vùng lãnh thổ đó.

Chính phủ Đài Loan và Trung Quốc không trực tiếp tương tác với nhau. Các cuộc đàm phát được tiến hành bởi Hiệp hội Quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan (ARATS) của Trung Quốc và Quỹ Giao lưu eo biển (SEF) của Đài Loan, các cơ quan do tư nhân thành lập chịu sự kiểm soát và chịu trách nhiệm trực tiếp trước các cơ quan hành pháp của chính phủ tương đương.

Cho đến cuối những năm 1990, Hồng Kông và Ma Cao lần lượt là thuộc địa của Anh và Bồ Đào Nha. Những nơi này trở thành điểm quá cảnh trung lập cho người và hàng hóa qua eo biển. Bấy giờ, cả hai khu vực cùng Singapore từng là địa điểm tổ chức các cuộc đàm phán giữa hai bên. Một kết quả rõ ràng cho các cuộc đàm phán như vậy là Đồng thuận năm 1992, nảy sinh từ một cuộc họp năm 1992 tại Hồng Kông. Theo sự nhất trí này, hai bên đồng ý rằng cả Đài Loan và Trung Quốc đại lục đều thuộc chủ quyền duy nhất của Trung Quốc, nhưng hai bên nhất trí không thống nhất xem bên nào là đại diện hợp pháp của chủ quyền đó. Đặt bất đồng đó sang một bên, hai bên đồng ý hợp tác trong các vấn đề thiết thực.[131]

Quan hệ giữa Đài Bắc và Bắc Kinh ấm lên dưới thời chính quyền Mã Anh Cửu với việc thúc đẩy liên kết xuyên eo biển và tăng cường trao đổi kinh tế-xã hội giữa hai bên, nhưng cuộc bầu cử địa phương tại Đài Loan năm 2014 đã làm tình hình lại lạnh đi.[132] Một cuộc họp cấp cao (giữa Vương Uất Kỳ và Trương Chí Quân) được tổ chức vào ngày 11 tháng 2 năm 2014 tại Nam Kinh, đánh dấu lần đầu tiên Trung Quốc công nhận các quan chức chính phủ hàng đầu của Đài Loan về các vấn đề hai bờ eo biển Đài Loan.[133] Liên minh Phiếm Lục ủng hộ Đài Loan độc lập không hoan nghênh việc tan băng căng thẳng, đã diễn ra từ cuộc bầu cử Tổng thống năm 2000 và vì những cơ sở của Luật chống ly khai. Một cuộc họp đã được tổ chức vào ngày 7 tháng 11 năm 2015 giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Mã Anh Cửu để khẳng định về Đồng thuận năm 1992 trước cuộc Tổng tuyển cử Trung Hoa Dân Quốc 2016 và giữa các thuộc thử nghiệm của Hải quân Hoa Kỳ về các tuyên bố chủ quyền trên biển.[134] Sau cuộc bầu cử, Bắc Kinh cắt đứt liên lạc với cơ quan liên lạc chính của Đài Loan vì Tân Tổng thống Thái Anh Văn từ chối tán thành khái niệm một Trung Quốc duy nhất.[135]

Vào tháng 8 năm 2022, Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ, Nancy Pelosi đã đến thăm hòn đảo, một hành động bị Trung Quốc lên án mạnh mẽ.[136]

Cơ quan đại diện nước ngoài tại Đài Loan

[sửa | sửa mã nguồn]

Đại sứ quán

[sửa | sửa mã nguồn]
Khu vực Đại sứ quán.

Châu Mỹ

[sửa | sửa mã nguồn]

Châu Đại Dương

[sửa | sửa mã nguồn]

Châu Âu

[sửa | sửa mã nguồn]

Châu Phi

[sửa | sửa mã nguồn]

Văn phòng

[sửa | sửa mã nguồn]
Khu vực văn phòng.

Châu Phi

[sửa | sửa mã nguồn]

Châu Á - Thái Bình Dương

[sửa | sửa mã nguồn]

Tây Á

[sửa | sửa mã nguồn]

Châu Âu

[sửa | sửa mã nguồn]

Bắc Mỹ

[sửa | sửa mã nguồn]

Mỹ Latinh

[sửa | sửa mã nguồn]

Các tổ chức đa phương tại Đài Loan

[sửa | sửa mã nguồn]
  • Văn phòng Liên minh châu Âu tại Đài Loan – Văn phòng Kinh tế và Thương mại Châu Âu

Các hiệp định thương mại tự do

[sửa | sửa mã nguồn]

Các tổ chức quốc tế

[sửa | sửa mã nguồn]
Cờ thi đấu Olympic Đài Bắc Trung Hoa
Cờ của Đài Bắc Trung Hoa trong Thế vận hội Olympic chính thức
Cờ Paralympic Đài Bắc Trung Hoa
Cờ trường đại học Đài Bắc Trung Hoa

Dưới áp lực của CHND Trung Hoa, Trung Hoa Dân Quốc đã bị loại khỏi hoặc hạ cấp trong nhiều tổ chức quốc tế. Trong nhiều trường hợp khác, Trung Hoa Dân Quốc có thể vẫn tham gia đầy đủ thông qua những cái tên như "Đài Bắc Trung Hoa" hoặc "Đài Loan, Trung Quốc".

Ghi chú:

  • Tư cách thành viên trong 39 tổ chức quốc tế liên chính phủ hoặc các tổ chức liên kết của họ
  • Tham gia vào 25 tổ chức quốc tế liên chính phủ hoặc các tổ chức liên kết của họ với tư cách quan sát viên

[137]

Tên gọi
  • Đã tham gia 37 tổ chức quốc tế liên chính phủ với tên gọi "Đài Bắc Trung Hoa".
  • Đã tham gia 8 tổ chức quốc tế liên chính phủ với tên gọi "Trung Hoa Dân Quốc".
  • Đã tham gia vào 6 tổ chức quốc tế liên chính phủ với tên gọi "Đài Loan".
  • Đã tham gia vào 6 tổ chức quốc tế liên chính phủ với tên gọi "Đài Loan (ROC)".
  • Đã tham gia vào 5 tổ chức quốc tế liên chính phủ với tên gọi "Đài Bắc, Trung Quốc".

Các hiệp định quốc tế

[sửa | sửa mã nguồn]

Trung Hoa Dân Quốc đã tham gia các hiệp định quốc tế bao gồm:

  • Điều 33[138][139] của Hiến chương Liên Hợp Quốc.
  • Hiệp ước Thương mại và Hàng hải với Hợp chủng quốc Hoa Kỳ.[140]
  • Công ước mét (với tên "Đài Bắc Trung Hoa")[141]
  • Hiệp định khung về hợp tác kinh tế với CHND Trung Hoa (giữa Hiệp hội Quan hệ qua eo biển Đài Loan và Quỹ trao đổi eo biển – lần lượt cho CHND Trung Hoa và Đài Loan[142] bao gồm về các chuyến bay thẳng,[143] cải thiện quan hệ giữa Đài Loan và Trung Quốc, Văn phòng Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc tại Hồng Kông[144] và Văn phòng Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc tại Ma Cao đã được cho phép xây dựng, cũng như Văn phòng Kinh tế, Thương mại và Văn hóa Hồng Kông[145] và Văn phòng Kinh tế và Văn hóa Ma Cao được mở tại Đài Loan).

Tranh chấp lãnh thổ

[sửa | sửa mã nguồn]

Trung Hoa Dân Quốc tuyên bố chủ quyền các đảo ở Biển Đông trên cơ sở tuyên bố chủ quyền đối với lãnh thổ lịch sử của Trung Quốc, vẫn giữ các biên giới có từ trước khi Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa thành lập bao gồm Tây Tạng và vùng Ngoại Mông. Tuy nhiên, không giống như các tuyên bố chủ quyền của mình đối với lục địa châu Á, Trung Hoa Dân Quốc tích cực theo đuổi và bảo vệ một số yêu sách của mình đối với các đảo này.[146] Bao gồm tất cả các quần đảo Trường Sa, quần đảo Hoàng Sa, bãi Macclesfield và bãi cạn Scarborough. Các đảo này được quản lý bởi một số chính phủ xung quanh Biển Đông. Trung Hoa Dân Quốc cũng tuyên bố chủ quyền quần đảo Senkaku, được quản lý bởi Nhật Bản.[147] Vì ASEAN và Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa không mời Trung Hoa Dân Quốc tham gia "Tuyên bố về ứng xử các bên ở Biển Đông" nên Trung Hoa Dân Quốc đã không công nhận nó.[148]

Ngoài ra, CHND Trung Hoa cũng tuyên bố mình là chính phủ hợp pháp duy nhất của Trung Quốc và tuyên bố chủ quyền với tất cả các lãnh thổ do Trung Hoa Dân Quốc quản lý.[cần dẫn nguồn]

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ “Office of the President, ROC (Taiwan)”. english.president.gov.tw (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 14 tháng 11 năm 2022.
  2. ^ “Ministry of Foreign Affairs, Republic of China (Taiwan) 中華民國外交部”. web.archive.org. 13 tháng 5 năm 2013. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 14 tháng 11 năm 2022.
  3. ^ “Honduras snaps ties with Taiwan in favour of China: Which countries recognise Taiwan currently?”. The Indian Express. 28 tháng 3 năm 2023. Truy cập ngày 31 tháng 3 năm 2023. Only 13 countries recognise Taiwan now: Marshall Islands, Nauru, Palau, Tuvalu, Eswatini, Vatican City, Belize, Guatemala, Haiti, Paraguay, Saint Kitts and Nevis, Saint Lucia, and Saint Vincent and the Grenadines.
  4. ^ “中華民國 國情 介紹”. ey.gov.tw.
  5. ^ “Is Taiwan's International Space Expanding or Contracting?”. thediplomat.com (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 14 tháng 11 năm 2022.
  6. ^ Hale, Erin. “Taiwan taps on United Nations' door, 50 years after departure”. www.aljazeera.com (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 14 tháng 11 năm 2022.
  7. ^ Jonathan, Manthorpe (2008). Forbidden Nation: A History of Taiwan (2008).
  8. ^ Hsiao-ting Lin, "US-Taiwan Military Diplomacy Revisited: Chiang Kai-shek, Baituan, and the 1954 Mutual Defense Pact." Diplomatic History 37.5 (2013): 971–994.
  9. ^ “The Economic Cooperation Authority”. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 2 năm 2007. Truy cập ngày 3 tháng 4 năm 2013.
  10. ^ Richard C. Bush, At Cross Purposes : U.S.-Taiwan Relations Since 1942 (M.E. Sharpe, 2004).
  11. ^ Frank Chiang (2017). The One-China Policy: State, Sovereignty, and Taiwan's International Legal Status. Elsevier Science. tr. 229. ISBN 9780081023150.
  12. ^ Hale, Erin. “Taiwan taps on United Nations' door, 50 years after departure”. www.aljazeera.com (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 14 tháng 10 năm 2022.
  13. ^ Wei-chin Lee (11 tháng 10 năm 2011). “Diplomatic Impetus and Altruistic Impulse: NGOs and the Expansion of Taiwan's International Space | Brookings Institution”. Brookings.edu. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  14. ^ “Taiwan NGOs”. Taiwanngo.tw. 12 tháng 4 năm 2013. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  15. ^ “The United Nations in the Heart of Europe | The United Nations & Civil Society”. Unog.ch. Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  16. ^ “Welcome to csonet.org | Website of the UN DESA NGO Branch. At your service”. Csonet.org. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  17. ^ “Non-governmental organizations”. Unrol.org. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  18. ^ kouraich jaouahdou. “UN – NGO Relations”. Un-ngls.org. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  19. ^ “NGO/DPI Executive Committee | The Executive Committee of Non-Governmental Organizations Associated with the United Nations Department of Public Information”. Ngodpiexecom.org. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 4 năm 2013. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  20. ^ “Non-Governmental Organizations”. Lib.berkeley.edu. 18 tháng 6 năm 2010. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  21. ^ “Non-Governmental Organizations at the United Nations”. Habitat.igc.org. 25 tháng 7 năm 1996. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 6 năm 2013. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  22. ^ “UNESCO. Executive Board; 188th; Decisions adopted by the Executive Board at its 188th session; 2011” (PDF). Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  23. ^ “About Permanent Observers | United Nations”. Un.org. 10 tháng 9 năm 2002. Truy cập ngày 29 tháng 5 năm 2020.
  24. ^ “Recognition by the United Nations of the representation of a Member State”. 14 tháng 12 năm 1950.
  25. ^ Ben Blanchard; Yimou Lee (30 tháng 7 năm 2020). “Taiwan's 'Mr Democracy' Lee Teng-hui championed island, defied China”. Reuters (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 14 tháng 10 năm 2022. Lee's greatest act of defiance was becoming Taiwan's first democratically elected president in March 1996
  26. ^ “ROC nationals now eligible for preferential visa treatment from 142 countries and areas – News and Events”. Ministry of Foreign Affairs of the Republic of China (Taiwan). Truy cập ngày 14 tháng 9 năm 2015.
  27. ^ “UN told to drop 'Taiwan is part of China': cable”. Taipei Times. 15 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2016.
  28. ^ Atkinson, Joel (27 tháng 5 năm 2014). “Aid in Taiwan's foreign policy: putting Ma Ying-jeou's aid reforms in historical perspective”. The Pacific Review (bằng tiếng Anh). 27 (3): 409–431. doi:10.1080/09512748.2014.909524. ISSN 0951-2748. S2CID 153611281.
  29. ^ Atkinson, Joel (tháng 5 năm 2018). “The real East Asian Aid model: Development assistance as an instrument of comprehensive security in Japan, South Korea and Taiwan”. Development Policy Review (bằng tiếng Anh). 36 (3): 265–284. doi:10.1111/dpr.12283. S2CID 157964933.
  30. ^ Tubilewicz, Czeslaw; Guilloux, Alain (tháng 6 năm 2011). “Does size matter? Foreign aid in Taiwan's diplomatic strategy, 2000–8”. Australian Journal of International Affairs (bằng tiếng Anh). 65 (3): 322–339. doi:10.1080/10357718.2011.563777. ISSN 1035-7718. S2CID 153638926.
  31. ^ McDermott, Roger. “The Jamestown Foundation: Operational Changes in Taiwan's Han Kuang Military Exercises 2008–2010”. Jamestown.org. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  32. ^ “Joint 'Han Kuang' cyber war exercise concludes”. Taipei Times. 19 tháng 4 năm 2013. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  33. ^ “EXERCISE HAN KUANG 27 IN TAIWAN | Asian Defence News Articles”. Defence Review Asia. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 10 năm 2013. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  34. ^ Dr. Alexander Chieh-cheng Huang (19 tháng 10 năm 2011). “The United States and Taiwan's Defense Transformation | Brookings Institution”. Brookings.edu. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  35. ^ Pascal Abb and Alan Hao Yang, "The impact of democratization, political culture, and diplomatic isolation on think-tank development in Taiwan." Pacific Affairs 91.1 (2018): 73–94.
  36. ^ Hardina Ohlendorf, "Building a New Academic Field: The Institutionalisation of Taiwan Studies in Europe" International Journal of Asia-Pacific Studies. (2017) 13#2 pp 115–140 online
  37. ^ “Who would replace Argentina on the G20? | The Multilateralist”. Foreign Policy. 19 tháng 4 năm 2012. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  38. ^ “About Permanent Observers”. United Nations. 7 tháng 8 năm 2015.
  39. ^ “Bidding High”. Taiwan Today. Ministry of Foreign Affairs, Republic of China (Taiwan). 1 tháng 12 năm 1994.
  40. ^ “Research study”. commons.allard.ubc.ca. 2009.
  41. ^ “OHCHR – How we work with others”. ohchr.org.
  42. ^ “APIC Board Members”. Asia Pacific Innovation Conference.
  43. ^ “Economics and Statistics Division”. wipo.int.
  44. ^ “What Does the 1992 Consensus Mean to Citizens in Taiwan?”. thediplomat.com. Truy cập ngày 14 tháng 10 năm 2022.
  45. ^ Wu, DD. “WHO Déjà Vu: Taiwan Not Invited to World Health Assembly”.
  46. ^ “China blocks Taiwan EPA head from attending UNFCCC COP 23”. Taiwan News. 13 tháng 11 năm 2017. Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 12 năm 2017. Truy cập ngày 19 tháng 11 năm 2017.
  47. ^ 國際奧會再度來函 強調禁止外力干預體育 | 運動 | 新聞專題 | 中央社 CNA. cna.com.tw.
  48. ^ “Rivals step out of Shadow to win Golden Horse Awards”. The Straits Times. 18 tháng 11 năm 2018.
  49. ^ “RSF calls on the UN to accredit Taiwanese journalists | Reporters without borders”. Reports Without Borders. 18 tháng 9 năm 2018.
  50. ^ “General Assembly, 26th session : 1976th plenary meeting, Monday, 25 October 1971, New York (A/PV.1976)”. United Nations Digital Library System. United Nations Digital Library: 41. 1974. In favour: Ceylon, Chile, Cuba, Czechoslovakia, Denmark, Ecuador, Egypt, Equatorial Guinea, Ethiopia, Finland, France, Ghana, Guinea, Guyana, Hungary, Iceland, India, Iran, Iraq, Ireland, Israel, Italy, Kenya, Kuwait, Laos, Libyan Arab Republic, Malaysia, Mali, Mauritania Mexico Mongolia, Morocco, Nepal, Netherlands, Nigeria, Norway, Pakistan, People's Democratic Republic of Yemen People's, Republic of the Congo, Peru, Poland, Portugal, Romania, Rwanda, Senegal, Sierra Leone, Singapore, Somalia, Sudan, Sweden, Syrian Arab Republic, Togo, Trinidad and Tobago, Tunisia, Turkey, Uganda, Ukrainian Soviet Socialist Republic, Union of Soviet Socialist Republics, United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland, United Republic of Tanzania, Yemen, Yugoslavia, Zambia, Afghanistan, Albania, Algeria, Austria, Belgium, Bhutan, Botswana, Bulgaria, Burma, Burundi, Byelorussian Soviet Socialist Republic, Cameroon, Canada. Against: Central African Republic, Chad, Congo (Democratic republic of), Costa Rica, Dahomey, Dominican Republic, EI Salvador, Gabon, Gambia, Guatemala, Haiti, Honduras, Ivory Coast, Japan, Khmer Republic, Lesotho, Libena, Madagascar, Malawi, Malta, New Zealand Nicaragua, Niger, Paraguay, Philippines, Saudi Arabia South Africa, Swaziland, United States of America, Upper Volta, Uruguay, Venezuela, Australia, Bolivia, Brazil. Abstentions: Colombia, Cyprus, Fiji, Greece, Indonesia, Jamaica, Jordan, Lebanon, Luxembourg, Mauritius, Panama, Qatar, Spain, Thailand, Argentina, Bahrain, Barbados.
  51. ^ Hu, Shaohua (2015). “Small State Foreign Policy: The Diplomatic Recognition of Taiwan”. China: An International Journal. 13 (2): 1–23. doi:10.1353/chn.2015.0013. S2CID 251640214.
  52. ^ Rich, Timothy S. (2009). “Status for Sale: Taiwan and the Competition for Diplomatic Recognition” (PDF). Issues & Studies. 45 (4): 159–188. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 20 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2019.
  53. ^ a b Zou, Keyuan (2000). “Chinese approaches to international law”. Trong Hu, Weixing R.; Chan, Gerald; Zha, Daojiong (biên tập). China's International Relations in the 21st Century: Dynamics of Paradigm Shifts. University Press of America. tr. 171–194. ISBN 978-1-4616-7858-8. p. 179.
  54. ^ “St Lucia chooses Taiwan”. BBC Caribbean.com. 25 tháng 4 năm 2007.
  55. ^ “Đài Loan tập trận ở Trường Sa là xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền Việt Nam”. Tuổi Trẻ Online. 11 tháng 6 năm 2021. Truy cập ngày 14 tháng 11 năm 2022.
  56. ^ “Trung Quốc, Đài Loan đều phản đối Nhật đổi tên khu vực hành chính có đảo Senkaku/Điếu Ngư”. Báo Thanh Niên. 23 tháng 6 năm 2020. Truy cập ngày 14 tháng 11 năm 2022.
  57. ^ “Đài Loan khẳng định chủ quyền trên quần đảo Điếu Ngư”. RFI. 31 tháng 8 năm 2015. Truy cập ngày 14 tháng 11 năm 2022.
  58. ^ “President Ma meets Guatemalan Vice President Fuentes”. Focus Taiwan. 29 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2016.
  59. ^ a b Relations with the EU, Belgium and Luxembourg Lưu trữ 2014-10-31 tại Wayback Machine, Văn phòng đại diện Đài Bắc tại EU và Bỉ
  60. ^ Tai, Ya-chen; Mazzetta, Matthew (20 tháng 7 năm 2021). “Lithuania to open trade office in Taiwan this fall”. Focus Taiwan. Truy cập ngày 14 tháng 11 năm 2021.
  61. ^ Galbraith, Andrew (30 tháng 10 năm 2021). “China warns Lithuania, European officials over Taiwan row”. Reuters. Truy cập ngày 14 tháng 11 năm 2021.
  62. ^ “Taipei to reopen representative office in Ivory Coast - Taipei Times”. Truy cập 8 tháng 8 năm 2023.
  63. ^ “Taiwan reopens rep office in Ivory Coast to boost bilateral trade: MOFA - Focus Taiwan”. Focus Taiwan - CNA English News. Truy cập 8 tháng 8 năm 2023.
  64. ^ “台湾官方回应"驻尼日利亚代表处被摘牌"”. news.ifeng.com.
  65. ^ Shattuck, Thomas. “Taiwan Finds an Unexpected New Friend in Somaliland”. www.fpri.org. FPRI. Truy cập ngày 4 tháng 7 năm 2020.
  66. ^ “Taiwan to open representative office in Aix-en-Provence in Southern France”. Taiwan News. 25 tháng 8 năm 2020.
  67. ^ “首頁 - Taipei Representative Office in Greece 駐希臘台北代表處”. www.roc-taiwan.org. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2021.
  68. ^ “Taiwan representation opens in Vilnius”. 18 tháng 11 năm 2021. Truy cập ngày 22 tháng 4 năm 2022.
  69. ^ a b “About the Order of Malta / FAQ”. Order of Malta (government website). Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 11 năm 2021. Truy cập ngày 15 tháng 11 năm 2021.
  70. ^ “Multilateral relations”. Order of Malta (government website). Truy cập ngày 15 tháng 11 năm 2021.
  71. ^ a b c “Bilateral relations”. Order of Malta (government website). Truy cập ngày 14 tháng 11 năm 2021.
  72. ^ a b c “MOFA thanks global partners for backing Taiwan at WHA”. Leave No One Behind (Taiwan MOHW & MOFA). 28 tháng 5 năm 2021. Truy cập ngày 14 tháng 11 năm 2021. In a tweet on its official Twitter account, the MOFA said: "The strong showing of support for #Taiwan's meaningful participation in #WHA74 is greatly appreciated by the government & people. Sincere thanks to the country's allies, as well as like-minded partners including the #US, #Japan, #UKF, #Canada, #Australia, #Germany, #NewZealand, #CzechRepublic, #Lithuania & @orderofmalta, for urging @DrTedros to put politics aside & bring #Taiwan into the @WHO fold. Disease is blind to borders, & it takes #AllHandsOnDeck to combat #COVID19 & achieve #HealthForAll."
  73. ^ 中華民國(台灣)外交部全球資訊網 Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp). Ministry of Foreign Affairs of the Republic of China (Taiwan). 22 tháng 4 năm 2019.[liên kết hỏng]
  74. ^ 中華民國(台灣)外交部全球資訊網 Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp). Ministry of Foreign Affairs of the Republic of China (Taiwan). 19 tháng 2 năm 2008.[liên kết hỏng]
  75. ^ “Diplomatic information–country and region”. Bản gốc lưu trữ ngày 21 tháng 3 năm 2008. Truy cập ngày 21 tháng 3 năm 2008.
  76. ^ Asia West and Africa Department. “Republic of Somaliland”. Ministry of Foreign Affairs of the Republic of China. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 27 tháng 10 năm 2021.
  77. ^ a b “Taiwan and Somaliland to set up representative offices: MOFA”. Focus Taiwan. Truy cập ngày 1 tháng 7 năm 2020.
  78. ^ “Taiwan alarm at Costa Rica move”. BBC News. 7 tháng 6 năm 2007. Truy cập ngày 7 tháng 6 năm 2007.
  79. ^ “Pope offers olive branch to China”. BBC News. 20 tháng 1 năm 2007. Truy cập ngày 7 tháng 6 năm 2007.
  80. ^ “HK bishop hints at Vatican switch”. BBC News. 5 tháng 4 năm 2005. Truy cập ngày 7 tháng 6 năm 2007.
  81. ^ “China welcomes Vatican initiative”. BBC News. 5 tháng 4 năm 2005. Truy cập ngày 7 tháng 6 năm 2007.
  82. ^ “China ordains new Catholic bishop”. BBC News. 30 tháng 11 năm 2006. Truy cập ngày 7 tháng 6 năm 2007.
  83. ^ Blanchard, Ben (26 tháng 5 năm 2018). “China wins back Burkina Faso, urges Taiwan's last African ally to follow”. Reuters. Beijing, China. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2019.
  84. ^ “Colombia y China Popular establecen relaciones”. El Tiempo (bằng tiếng Tây Ban Nha). Bogota, Colombia: Casa Editorial El Tiempo. 9 tháng 2 năm 1980. tr. 8A. ISSN 0121-9987. Truy cập ngày 22 tháng 9 năm 2018.
  85. ^ “Congo (DRC)”. china.org.cn. People's Republic of China. Truy cập ngày 15 tháng 11 năm 2013.
  86. ^ “Costa Rica forges new China ties”. BBC News. 6 tháng 6 năm 2007. Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2007.
  87. ^ “República Dominicana corta relaciones diplomáticas con Taiwán para establecerlas con China”. BBC. 1 tháng 5 năm 2018.
  88. ^ Kuo, Lily (21 tháng 8 năm 2018). “Taiwan Further Isolated as El Salvador Switches Allegiance to China”. The Guardian.
  89. ^ “Suomen suurlähetystö, Peking -Suomen pääkonsulaatti, Shanghai : Tietoa Kiinasta”. Finland.cn (bằng tiếng Phần Lan). Finnish Main Consulate in the People's Republic of China. 22 tháng 1 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 7 năm 2017. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2017.
  90. ^ Smith, David (15 tháng 11 năm 2013). “Gambia severs diplomatic ties with Taiwan”. The Guardian.
  91. ^ Lyons, Kate (20 tháng 9 năm 2019). “Taiwan loses second ally in a week as Kiribati switches to China”. The Guardian (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 19 tháng 8 năm 2020.
  92. ^ Tubilewicz, Czeslaw (7 tháng 8 năm 2007). Taiwan and Post-Communist Europe: Shopping for Allies. Routledge. tr. 76–94. ISBN 9781134100842.
  93. ^ “Asia-Pacific | Malawi severs links with Taiwan”. BBC News. 14 tháng 1 năm 2008. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2016.
  94. ^ “China and Nicaragua re-establish ties in blow to U.S. and Taiwan”. Reuters. 10 tháng 12 năm 2021. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 12 năm 2021. Truy cập ngày 10 tháng 12 năm 2021.
  95. ^ “Panama Cuts Ties with Taiwan in Favour of China”. BBC. 13 tháng 6 năm 2017.
  96. ^ “São Tomé e Príncipe corta relações com Taiwan – São Tomé e Príncipe” (bằng tiếng Bồ Đào Nha). France: Radio France Internationale. 20 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2016.
  97. ^ “Taiwan terminates relations with Solomon Islands: foreign minister”. Hong Kong Free Press. 16 tháng 9 năm 2019. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2019.
  98. ^ “Taiwan loses a major ally”. BBC News. 30 tháng 12 năm 1997. Truy cập ngày 7 tháng 6 năm 2007.
  99. ^ Political Relations with China, Republic of Turkey Ministry of Foreign Affairs.
  100. ^ “China and Taiwan offered us huge bribes, say Solomon Islands MPs”. The Guardian. 7 tháng 12 năm 2019. Truy cập ngày 2 tháng 4 năm 2021.
  101. ^ Raymond, Nate (18 tháng 3 năm 2014). “Ex-Guatemalan leader admits taking Taiwan bribes in U.S. court”. Reuters. Truy cập ngày 2 tháng 4 năm 2021.
  102. ^ Magnier, Mark (13 tháng 11 năm 2004). “China, Taiwan Wooing Vanuatu in Dollar Dance”. Los Angeles Times. Truy cập ngày 2 tháng 6 năm 2022.
  103. ^ Dorling, Philip (29 tháng 8 năm 2011). “Nauru officials' 'friendly payoffs'”. The Sydney Morning Herald. Truy cập ngày 2 tháng 6 năm 2022.
  104. ^ The China White Paper, August 1949 – United States. Dept. of State. tr. 12. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2016.
  105. ^ a b The Quarterly Journal of Economics. tr. 739. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2016.
  106. ^ Tubilewicz, Czeslaw (2005). “From Ideological Foe to Uncertain Friend: Soviet Relations with Taiwan, 1943–82”. Cold War History. 5 (1): 75–86. doi:10.1080/713999981. S2CID 154822714.
  107. ^ Lin, Hsiao-ting (7 tháng 4 năm 2016). “Taiwan's Cold War in Southeast Asia”. wilsoncenter.org. The Wilson Center. Truy cập ngày 21 tháng 7 năm 2019.
  108. ^ Cheung, Han (4 tháng 7 năm 2021). “Taiwan in Time: The last great friend”. www.taipeitimes.com. Taipei Times. Truy cập ngày 7 tháng 7 năm 2021.
  109. ^ “Ministry to shut overseas offices, go 'southbound'”. Taipei Times. 15 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2016.
  110. ^ Staff Writer. “MOFA lauds pro-Taiwan EU bills”. www.taipeitimes.com. Taipei Times. Truy cập ngày 21 tháng 1 năm 2021.
  111. ^ Yeh, Joseph. “EU passes resolutions containing pro-Taiwan clauses”. focustaiwan.tw. Truy cập ngày 21 tháng 1 năm 2021.
  112. ^ Michael Y.M. Kao, "Taiwan's and Beijing's Campaigns for Unification," in Harvey Feldman, Michael Y.M. Kao, eds., Taiwan in a Time of Transition (New York: Paragon House, 1988), 188.
  113. ^ {中華百科全書•典藏版}. Ap6.pccu.edu.tw. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2016.
  114. ^ “Blacklisted by History”. Truy cập ngày 21 tháng 2 năm 2015.
  115. ^ “Taiwan”. Truy cập ngày 21 tháng 2 năm 2015.
  116. ^ “Madame Chiang Kai-shek”. Truy cập ngày 21 tháng 2 năm 2015.
  117. ^ “CQ Almanac Online Edition”. Library.cqpress.com. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2016.[liên kết hỏng]
  118. ^ “CSCAP : Regional Security Outlook” (PDF). Cscap.org. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2016.
  119. ^ “UNTC”. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 21 tháng 2 năm 2015.
  120. ^ “Taiwan Ends 4 Decades of Martial Law”. The New York Times. 15 tháng 7 năm 1987.
  121. ^ Bonnie S. Glaser (tháng 1 năm 2010). “Building Trust Across the Taiwan Strait” (PDF). Center for Strategic and International Studies. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 22 tháng 6 năm 2013. Truy cập ngày 15 tháng 11 năm 2022.
  122. ^ Joseph Cirincione. “No. 10: A Global Assessment of Nuclear Proliferation Threats” (PDF). Weapons of Mass Destruction Commission. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 13 tháng 10 năm 2013.
  123. ^ “Association for Asia Research- Chinese military threatens nuclear war against the United States over Taiwan”. Chinascope. 20 tháng 9 năm 2005. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 12 tháng 7 năm 2014.
  124. ^ “Top Chinese general warns US over attack”. Financial Times. 14 tháng 7 năm 2005. Truy cập ngày 21 tháng 2 năm 2015.
  125. ^ Charles Glaser (March–April 2011). “Will China's Rise Lead to War?”. Foreign Affairs.
  126. ^ Joseph Kahn (15 tháng 7 năm 2005). “Chinese General Threatens Use of A-Bombs if U.S. Intrudes”. The New York Times.
  127. ^ "Taiwan won't broach state-to-state concept again". "The press reports quoted Taiwan's incoming top China policy-maker Tsai Ing-wen as saying Thursday that the special state-to-state label was an adequate description of Taiwan's current ties with China." "'The two-states theory is a good thing. It is a way to describe the current (cross-strait) situation,'" "Tsai said on local television. 'We can refrain from using it as a description, although we cannot deny the existence of the situation described by it,' Tsai said on local television."
  128. ^ “Ma refers to China as ROC territory in magazine interview”. Taipei Times. 8 tháng 10 năm 2008.
  129. ^ 馬總統：兩岸關係是現實關係 [President Ma: Cross-strait relations are relations based on current reality] (bằng tiếng Trung). Central News Agency of the Republic of China. 8 tháng 10 năm 2008. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 2 năm 2009.
  130. ^ 馬：大陸是中華民國領土 [Ma: the mainland is the territory of the Republic of China]. Liberty Times (bằng tiếng Trung). 8 tháng 10 năm 2008. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 10 năm 2008.
  131. ^ “Kuomintang News Network”. Kmt.org.tw. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 4 năm 2012. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  132. ^ “Taiwan's 2014 Local Elections: Implications for Cross-Strait Relations” (PDF). Origin.www.uscc.gov. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 24 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2016.
  133. ^ Jenny W. Hsu (26 tháng 2 năm 2014). “Taiwan, China Talks End Cordially”. The Wall Street Journal. Truy cập ngày 21 tháng 2 năm 2015.
  134. ^ Lubold, Gordon (27 tháng 10 năm 2015). “U.S. Navy Tests China Over Sea Claims”. The Wall Street Journal. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2016.
  135. ^ Bodeen, Christopher (25 tháng 6 năm 2016). “China cuts contact with Taiwan liaison body over Tsai”. Associated Press. Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 9 năm 2016. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2016.
  136. ^ “US House Speaker Nancy Pelosi lands in Taiwan amid threats of Chinese retaliation”. CNN.
  137. ^ “出席國際會議情形”.
  138. ^ “Repertory of Practice of United Nations Organs – Codification Division Publications”. United Nations.
  139. ^ “Official document of the United Nations”. United Nations.
  140. ^ Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên ustraveldocs.com
  141. ^ “Metre Convention Member States and Associates”. Bipm.org. 6 tháng 2 năm 2013. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  142. ^ “201057” (PDF). Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  143. ^ [1] [liên kết hỏng]
  144. ^ 香港 – 外交部領事事務局全球資訊網. Boca.gov.tw. 31 tháng 8 năm 2012. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 9 năm 2017. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  145. ^ 香港經濟貿易文化辦事處 – 歡迎辭. Hketco.hk. Bản gốc lưu trữ ngày 28 tháng 6 năm 2013. Truy cập ngày 25 tháng 4 năm 2013.
  146. ^ “Taiwan's South China Sea Policy Evolution”. Asia Maritime Transparency Initiative (bằng tiếng Anh). 12 tháng 4 năm 2018. Truy cập ngày 12 tháng 5 năm 2021.
  147. ^ “Taiwan's Policy toward the Diaoyu/Senkaku Islands Dispute and the Implications for the US”. Association for Asian Studies (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 9 tháng 5 năm 2021.
  148. ^ “中華民國外交部 - 全球資訊網”. 8 tháng 1 năm 2021. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 1 năm 2021.
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Quan_hệ_ngoại_giao_của_Đài_Loan&oldid=71847134”