Inpero Cołoniałe Todesco

**Inpero Cołoniałe Todesco**
Deutsches Kolonialreich (de)
	; ;
Pozision
	52°31′N 13°23′E
Capitałe	Berlin
Popołasion
Idioma	todesco
Dati istòreghi
Desolvimento	1920

L''Inpero cołoniałe todesco xe stà creà inte el XIX secoło come parte de l'Inpero todesco. Durante ła storia de l'inpero ghe xe stà vari tentativi de cołonixasion che xe durà pòco, ma l'inpero cołoniałe vero e proprio xe sta creà ofisialmente soło inte el 1884^[1] el xe fenìo col Tratato de Versailles a ła fin de ła Prima guera mondiałe inte el 1919.

Storia

Dal XVI al XVII secoło

On primo tentativo de cołonixasion del Venesueła xe ndà in porto inte el XVI secoło da ła fameja austriaca de Anton e Bartholomeus Welser, par conto dei imperatori del Sacro Romàn Inpero. Tra el 1528 el 1556 ła Xermania gaveva ciapà de fato novi teritori in Venesueła. Altri posti xe sta ła ìzoła de Arguin sułe coste atlànteghe de ła Mauritania (5 otobre 1685 ciapà dal Brandeburgo, dal 1701, che łe xe stà perse da ła Prusia el 7 marzo 1721 e łe xe sta dà a ła Fransa).

inte el XVII secoło qualche tentativo de cołonixasion de breve durata xe stà fato da qualche stato todesco. Ła Compagnia brandeburghese-africana del Brandeburgo, che dopo xe deventà parte del Regno de Prusia, ga creà dei insediamenti so ła ìzoła de Arguin, in Mauritania, e longo ła Costa de Oro brandeburgheze (piesè vanti integrà come parte de ła Costa de Oro Ołandese) in queło che ancò xe ciamà Ghana e so ła ìzoła de St. Thomas. La Xermania Baltica - col ducato de Curlandia ga cołonixà Tobago e ła ìzoła de Sant'Andrea. Par via, gnanca un dei Stati todèschi xe deventà na potensa cołoniałe de l'Oseano Atlàntego. Ała stesa manièra, i teritori de ła monarchia asburgica inte el Sacro Romàn Inpero ga formà ła "Compagnia de Ostenda" - co base inte'i Paexi Basi del Sud asburgici, che anco xe el Belzo - che ga cołonixà in India, ła costa del Coromandel e łe ìzołe Nicobare tra el 1719 el 1732, quando che łe xe stà perse a beneficio de ła Fransa.

Inpero Todesco

Dopo ła onificasion de ła Xermania inte el 1871, i todèschi ga scomissià i tentativi par crear on impero cołoniałe (el vegneva ciamà "posto al sołe"). Inte i ani prima del 1870 ła połitica estera del stato prusiàn ła jera insentrà prinsipalmente soła "Question todèsca" in Europa, in manièra da sistemare i intaressi todèschi inte el continente. Ła tradision marinara de ła Xermania xe tacà co ła "Łiga Atlàntega"; anca par via de ła migrasion dei todèschi verso ła Rusia e verso ła Africa, i teritori cołoniałi xe deventà on avamposto vałido anca par łe asion di apostołato dei missionari de ła Xermania del nord. El vero inpero cołoniałe xe scumissià co ła "Corsa a ła Africa", dove ła Xermania ga fato ła gara co łe altre potense europee par conquistar dei territori che no jera mai stà esplorà prima.

Ła Xermania xe rivà in ritardo a ła corsa cołoniałe (visto anca el fato che ła se gaveva onificà tardi), e quindi łe nasion europee come ła Fransa el Regno Unìo gaveva xà in gran parte cołonixà el mondo de łora; in qualche banda del mondo i jera stà anca obligà a mołare le cołonie par via de avegnimenti come ła Rivolusion Americana, ła Rivolusion Franseze e anca a causa de Napołeon Bonaparte.

Quando el popoło indigeno dei Herero inte ła Africa Todèsca del Sud-Ovest (queła che desso se ciama Namibia) se ga revoltà contro el dominio cołoniałe inte el 1904, el xe stà batesto dai todèschi dopo na tramenda represion.

Ona de łe conseguense piesè incizive del Tratato de Versailles xe stà proprio ła fin de l'inpero cołoniałe todesco, che xe stà ciapà da łe potense de l'Intesa e ridistribuìo come mandato de ła Łiga de łe Nasion tra i Stati che gaveva vinto ła Prima Guera Mondiałe.

Ła Africa Todèsca del Sud-Ovest xe passà a ła Uniòn Sudafricana; l'Africa Orientałe Todèsca e Nauru all'Inpero Britanego; qualche parti del'Africa Orientałe Todèsca (Ruanda e Burundi) al Belzo; Palau, Kiau-Tschou/Tsingtau, łe ìzołe Carołine, Mariàne e łe Marshall a l'Giapòn; ła Nova Guinea Todésca a l'Australia; łe Samoa a ła Nova Zełanda. El Camerun el Togo xe stà spartidi tra ła Fransa el Regno Unìo.

Dopo ła Prima Guera Mondiałe in Xermania se ga formà de łe organixasion che vołeva farse dare indrìo łe cołonie, ła piesè importante xe stà ła Reichskolonialbund che vegnarà desfà dai naxisti inte el 1943.

Note

↑ Gann, L.H. & Duignan, Peter. The Rulers of German East Africa, 1884-1914. Palo Alto, California: Stanford University Press. 1977, p. 271

Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Inpero Cołoniałe Todèsco
Scholia el detien schemi gràfeghi so Inpero Cołoniałe Todesco

Controło de autorità	LCCN (EN) sh2008115146 · GND (DE) 7503147-4 · BNF (FR) cb15023008r (data)

[1] Gann, L.H. & Duignan, Peter. The Rulers of German East Africa, 1884-1914. Palo Alto, California: Stanford University Press. 1977, p. 271

[1]