Kontent qismiga oʻtish

Yaren

Koordinatalari: 0°32′0″S 166°55′0″E / 0.53333°S 166.91667°E / -0.53333; 166.91667
Vikipediya, erkin ensiklopediya
Xaritada
0°32′0″S 166°55′0″E / 0.53333°S 166.91667°E / -0.53333; 166.91667

Yaren (inglizcha: Yaren) — shahar va Nauru Respublikasining maʼmuriy va saylov okruglaridan biri, mamlakatning norasmiy poytaxti.

Tabiiy sharoitlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yaren vulqon konusning tepasida paydo boʻlgan marjon atolli Nauru orolida joylashgan. Iqlimi ekvatorial, issiq va nam. Oʻrtacha oylik harorat taxminan 28 daraja. Yiliga taxminan 2000 mm yogʻin tushadi. Koʻpincha qurgʻoqchilik sodir boʻladi va baʼzi yillarda 4500 mm gacha yogʻingarchilik tushadi. Eng yomgʻirli mavsum noyabrdan fevralgacha, gʻarbiy mussonlar hukmronlik qiladi. Tabiiy oʻsimliklar kokos palmalari, pandanuslar, fikuslar, dafnalar va boshqa bargli daraxtlar bilan ifodalanadi. Turli butalar ham keng tarqalgan. Nauru faunasi achinarli holda. Bu yerda sutemizuvchilardan faqat kalamushlar, sudralib yuruvchilardan - kaltakesaklar uchraydi. qushlar va hasharotlar esa koʻp.

Aholisi, tili, dini

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2011-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Yaren aholisi 747[1]. Tuman aholisi orasida Mikroneziya xalqlari guruhi vakillari boʻlgan nauruliklar ustunlik qiladi. Ular aholining taxminan 90% ni tashkil qiladi. Bundan tashqari, Yarenda Okeaniyaning boshqa orollaridan kelgan muhojirlarning taxminan 5%, shuningdek, xitoyliklar 3%, qolganlari esa yevropaliklardir. Rasmiy tillari - nauruan va ingliz . Imonlilar orasida 60% dan ortigʻi protestant diniga eʼtiqod qiladi, qolganlari katolikdir .

Shaharning rivojlanish tarixi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Parlament binosi

Yaren okrugi hududida birinchi Yevropa aholi punktlari XIX asrning 30-yillarida paydo boʻlgan. 1888-yilda Yaren Germaniyaning Marshall orollari protektorati tarkibiga kirdi va 1914-yildan Buyuk Britaniya, Avstraliya va Yangi Zelandiyaning qoʻshma boshqaruvi ostida edi. Ikkinchi jahon urushi paytida 1942-1945 yillarda tuman yapon qoʻshinlari tomonidan bosib olingan. 1968-yilda Nauru davlati mustaqillikka erishdi, ammo Yaren respublikaning rasmiy poytaxti deb eʼlon qilinmadi. Prezident qarorgohi joylashgan Meneng tumani bilan bir qatorda u Nauruning faqat maʼmuriy markaziga aylangan.

Madaniy ahamiyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shaharning yagona diqqatga sazovor joylari - bu Ikkinchi Jahon urushidan beri saqlanib qolgan ikkita yapon qurollari muzeyi va koʻplab bunkerlar va kaponerlar. Orol tom maʼnoda har tomondan choʻkib ketgan samolyotlar va kemalar bilan oʻralgan. Shaharda xalqaro aeroport mavjud va diqqatga sazovor joylar orasiga Mokua Vel kichik yer osti koʻlini ham kirgizish munkin.