Kontent qismiga oʻtish

Veľký Šariš

Koordinatalari: 49°2′18″N 21°11′30″E / 49.03833°N 21.19167°E / 49.03833; 21.19167
Vikipediya, erkin ensiklopediya
Veľký Šariš
Shaharcha
Skyline of Veľký Šariš
Veľký Šariš
Gerb
49°2′18″N 21°11′30″E / 49.03833°N 21.19167°E / 49.03833; 21.19167
Mamlakat Slovakiya
Asos solingan 1217-yil
Maydon 9.93 km2 (3.83 kv mi)
Aholisi
 (2021)
6 595 kishi[1]
Zichligi 98.04 kishi/km2
Veľký Šariš xaritada
Veľký Šariš
Veľký Šariš

Veľký Šariš (veng.: Nagysáros) — Slovakiyaning sharqiy qismida joylashgan Presov yaqinidagi kichik shaharcha. Shahar Slovakiyadagi eng yirik pivo zavodi — Šariš pivo zavodi bilan tanilgan.

Etimologiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ismning etimologiyasi noaniq hisoblanadi. Vengriya tarixchilari va tilshunoslari uning vengercha sár yoki sáros (loyqa) soʻzidan olinganligi haqidagi nazariyani ilgari surishadi. Slovak tarixchilari va tilshunoslari bu nom Vengriyagacha boʻlgan davrdan kelib chiqqan va slavyan yoki undan ham qadimga borib taqaladi, deb taxmin qilishadi[2].

Veľký Šariš dengiz sathidan 269 metr (883 ft) balandda joylashgan va 25.73 km kvadrat (9.9 sq mi) maydonga ega[3]. Shahar tepasida Sarish qal’asi xarobalari bor, ular soʻnggi yillarda rekonstruksiya qilingan va turli madaniy tadbirlar, masalan, musiqa festivallari, kino festivallari uchun joy boʻlib xizmat qiladi.

Bu hudud oldingi davrlardan beri yashab kelgan. Qal’a etagida joylashgan tepalikdagi slavyan aholi punkti 9-10-asrlarga mansub, shahar hududidan boshqa aholi punktlari topilgan (9-10-asrlar, 10-11-asrlar, keyinchalik tashlab ketilgan 12-13-asrlar). Veľký Šariš haqida birinchi yozma eslatma 1217- yilga toʻgʻri keladi (Sarus)[4]. Bu shahar qirollik shahri hisoblanadi.

Demografiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2001-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, shaharda 4018 nafar aholi istiqomat qilgan. Aholini 91,69% slovaklar, 6,07% loʻlilar, 0,60% ukrainlar va 0,55% chexlar tashkil qilar edi[5]. Diniy tarkib 84,59% Rim katoliklari, 4,55% diniy mansubligi boʻlmagan odamlar, 4,31% yunon katoliklari va 2,56% lyuteranlar edi.

Shaharda Šariš pivo zavodi joylashgan. Pivo zavodi 1964-yilda qurilgan va 1997-yilda pivo zavodini sotib olgan SABMiller guruhining bir qismi sanaladi. Pivo zavodida 550 ga yaqin xodim ishlaydi.

Qardosh shaharlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Veľký Šariš qardoshlari[6]:

  1. „Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne)“ (sk). www.statistics.sk. Statistical Office of the Slovak Republic (2022-yil 31-mart). Qaraldi: 2022-yil 31-mart.
  2. Lexikón stredovekých miest na Slovensku (sk, en) Štefánik: . Bratislava: Historický ústav SAV, 2010 — 552, 563-bet. ISBN 978-80-89396-11-5.  (Wayback Machine saytida 2014-03-02 sanasida arxivlangan)
  3. „Municipal Statistics“. Statistical Office of the Slovak republic. 2008-yil 11-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 26-yanvar.
  4. Lexikón stredovekých miest na Slovensku (sk, en) Štefánik: . Bratislava: Historický ústav SAV, 2010 — 552, 563-bet. ISBN 978-80-89396-11-5.  (Wayback Machine saytida 2014-03-02 sanasida arxivlangan)Štefánik, Martin; Lukačka, Ján, eds. (2010).
  5. „Municipal Statistics“. Statistical Office of the Slovak republic. 2008-yil 11-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 26-yanvar.„Municipal Statistics“.
  6. „Partnerské mestá“ (sk). velkysaris.sk. Veľký Šariš. Qaraldi: 2019-yil 5-sentyabr.