Kontent qismiga oʻtish

Kōriyama (Fukushima)

Koordinatalari: 37°24′1.1″N 140°21′34.9″E / 37.400306°N 140.359694°E / 37.400306; 140.359694
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kōriyama

郡山市
Shahar
Skyline of Kōriyama
Kōriyama
Bayroq
37°24′1.1″N 140°21′34.9″E / 37.400306°N 140.359694°E / 37.400306; 140.359694
Mamlakat Yaponiya
{{{mintaqa_turi}}} Tōhoku
Hukumat
 • Mayor Masato Shinagawa
Asos solingan 1889-yil 1-aprel
Maydon 757.20 km2 (292.36 kv mi)
Rasmiy til(lar)i yapon
Aholisi
 (January 2020)
322 996
Zichligi 430 kishi/km2
Vaqt mintaqasi UTC+9:00
Telefon kodi 024-924-2491
Kōriyama xaritada
Kōriyama
Kōriyama
Markaziy K. B. B. ning koʻrinishi
Kōriyama shahar hokimligi

Kōriyama (yaponcha: 郡山市 Kōriyama-shi?) Yaponiyaning Fukushima prefekturasida joylashgan shahardir. 1-yanvar, 2020-yil holatiga koʻra, shaharda 141760 ta xonadonda 322.996 kishi yashaydi. Shaharning umumiy maydoni 757,20 kvadrat kilometr (292,36 mil²). Kōriyama asosiy shahar sifatida belgilangan va Fukushima prefekturasi uchun tijorat markazi sifatida ishlaydi. Kōriyama Tōhoku mintaqasidagi uchinchi yirik aholi punktidir.

Geografiyasi va iqlimi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kōriyama Yaponiyaning Tōhoku mintaqasidagi Fukushima prefekturasining Nakadori viloyati markazida joylashgan. Shimolda Adatara togʻlari, gʻarbda Inavashiro koʻli, sharqda Abukuma togʻlari joylashgan. Abukuma daryosi Kōriyama shahri markazidan oqib oʻtadi. Shahar markazi Kōriyama stantsiyasining gʻarbiy qismida joylashgan.

Qoʻshni munitsipalitetlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sukagava

Aizu-Vakamatsu

Nihonmatsu

Tamura

Motomiya

Ōtama

Ten-ei

Hirata

Miharu

Ono

Inavashiro

Kōriyama nam kontinental iqlimga ega, yozi issiq nam va qishi salqin, juda quruq. Kōriyamada oʻrtacha yillik harorat 11.9 °C (53.4 °F). Yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 1,216 millimetr (47.9 in) eng yomgʻirli oy sentyabr oyidir. Avgustda eng yuqori harorat 25.0 °C (77.0 °F) atrofida va eng pasti yanvarda, taxminan 0.1 °C (32.2 °F) ga tushadi[1].

Demografiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra[2], soʻnggi 60 yil ichida Kōriyama aholisi koʻpaygan.

Aholining oʻsishi
YilAholi±%
1960213,771—    
1970241,726+13.1%
1980286,451+18.5%
1990314,642+9.8%
2000334,824+6.4%
2010338,712+1.2%
2020327,692−3.3%

Kōriyama mintaqaviy hukumat markazi sifatida Nara davrida, hudud Tōhoku viloyatining Yamato aholi punkti chegarasida boʻlganida paydo boʻlgan. Atrofdagi hudud Heian va Kamakura davrlarida turli samuray klanlari tomonidan boshqariladigan shōenga aylandi. Yaqin atrofdagi markazlar, masalan, Nixonmatsu qal’a shaharlariga aylangan, Kōriyama savdo markazi boʻlib qolgan va Edo davridagi transport markazi sifatida ahamiyati tufayli pochta shaharchasi sifatida rivojlangan va Nixonmatsu domenining bir qismi boʻlgan.

1889-yil 1-aprelda zamonaviy munitsipalitetlar tizimining oʻrnatilishi bilan Asaka tumani tarkibida Kōriyama shahri tashkil topdi. Meydzi davrining boshida koʻplab mulksiz samuraylarga oʻzlashtirilmagan yerlar oʻzlashtirildi va buning natijasida aholi soni koʻpaydi va mintaqa qishloq xoʻjaligi markaziga aylandi. Gidroenergetikaning nisbatan koʻpligi mahalliy sanoatning rivojlanishiga ham yordam berdi.

Kōriyama 1924-yil 1-sentabrda qoʻshni Odavara qishlogʻining qoʻshib olinishi bilan shahardan shaharga koʻtarildi. Kuvano qishlogʻi ham 1925-yil 1-iyunda anneksiya qilingan. 1930-yillarda Kōriyama harbiy texnika ishlab chiqarish markazi sifatida qayd etilgan. Shunday qilib, Ikkinchi Jahon urushi paytida u amerikalik bombardimonchilar uchun nishon boʻlgan va urush paytida shahar uchta keng koʻlamli havo hujumiga uchragan.

1954-yildan 1955-yilgacha Kōriyama Otsuki shahrini va Tomita va Ivae qishloqlarining bir qismini, 1965-yilda Nishida va Nakata qishloqlarini qoʻshib olish orqali kengaytirildi. 1997-yilda shahar asosiy shahar nomini oldi, bu unga milliy va prefektural hukumatlarning avtonomiyasini oshirdi.

2011-yil 11-martda Sharqiy Yaponiyadagi Buyuk zilzila zarar keltirdi, ammo Kōriyama Fukushima Daiichi yadroviy falokatidan keyin Yaponiya hukumati tomonidan belgilangan majburiy evakuatsiya zonasidan tashqarida joylashgan. Evakuatsiya zonasidan koʻplab odamlar Kōriyamaga koʻchirildi. 2020-yil 30-iyul kuni shabu-shabu restorani portlab, bir necha yuz metrli hududga zarar yetkazdi[3].

Kōriyama toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer va 38 aʼzodan iborat bir palatali shahar qonun chiqaruvchi organi boʻlgan mer-kengash shakliga ega. Shahar Fukushima prefekturasi assambleyasiga toʻqqiz aʼzoni qoʻshadi. Milliy siyosat nuqtai nazaridan, Kōriyama qoʻshni Nihonmatsu, Motomiya va Adachi okruglarini oʻz ichiga olgan Fukushima 2-saylov okrugining bir qismidir.

Kōriyama shahri „Fukushimaning tijorat poytaxti“ deb nomlanadi va iqtisodiy blok Fukushima prefekturasidagi eng yirik hisoblanadi. 

Asosiy kompaniyalar shtab-kvartirasi Kōriyamada joylashgan

XEBIO:sport buyumlari,

Kourakuen: ramen noodle doʻkonlari tarmogʻi,

York Benimaru: janubiy Tōhoku, Nigata va Shimoliy Kantoda tarmoqlarga ega yirik supermarket sotuvchisi.

Banklar shtab-kvartirasi Kōriyamada joylashgan

Daito banki,

Toho banki.

Transport tizimi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kōriyama muhim transport markazidir, chunki u Fukushima prefekturasining markazida joylashgan boʻlib, bir nechta temir yoʻl va tezyurar yoʻllarning aloqasi hisoblanadi. Kōriyama stantsiyasi shaharning markaziy stantsiyasidir. Biroq, Kōriyamada aeroport yoʻq.

JR Kōriyama stantsiyasi

JR Sharq — Tōhoku Shinkansen linyasi

Kōriyama

JR Sharq — Tōhoku magistral liniyasi

Asaka-Nagamori — Kōriyama — Hivada

JR Sharq — Sharqiy Banʼetsu liniyasi

Kōriyama — Mōgi

JR Sharq — Gʻarbiy Banʼetsu liniyasi

Kōriyama — Kōriyamatomita — Kikuta — Akogashima — Bandai-Atami — Nakayamajuku

JR Sharq — Suigun liniyasi

Kōriyama — Asaka-Nagamori — Yatagava — Ivaki-Moriyama

Magistral yoʻllari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kōriyama tutashuvi

Tōhoku magistral yoʻli- Asaka PA — Kōriyama-minami IC — Kōriyama IC — Kōriyama JCT.

Ban-etsu magistral yoʻli- Kōriyama-higashi IC — Kōriyama JCT — Gohyakugava PA — Bandai-Atami IC.

4-milliy yoʻnalish,

49-milliy yoʻnalish,

288-milliy yoʻnalish,

294-milliy yoʻnalish.

Ommaviy axborot vositalari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Fukushima markaziy televideniyasi (Nippon televideniyasi tarmogʻi) Fukushima Broadcasting (TV Asahi tarmogʻi)

CATY

Kōriyama axborot tarmogʻi

FM Fukushima (JFN)

Fukushima Mimpō (Fukushima, Maynichi zanjiri)

Fukushima Minyū (Fukushima, Yomiuri zanjiri)

Kahoku Shinpo (Senday)

Taʼlim tizimi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Universitetlar va kollejlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nihon universiteti, muhandislik fakulteti

Ohu universiteti

Kōriyama ayollar universiteti va kollejlari

Kōriyama ayollar universiteti kichik kolleji

Yaponiya ochiq universiteti, Fukushima oʻquv markazi

Katta oʻrta maktablar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kōriyamada Fukushima prefekturasi taʼlim kengashi tomonidan boshqariladigan oʻnta davlat oʻrta maktabi va oltita xususiy oʻrta maktab mavjud.

Jamoat (prefekturasi)

Asaka oʻrta maktabi

Asaka Mitate filiali o‘rta maktabi

Asaka Reimei oʻrta maktabi

Kōriyama oʻrta maktabi

Kōriyama Xigashi oʻrta maktabi

Kōriyama Shōgyō oʻrta maktabi

Kōriyama Kita Kogyō oʻrta maktabi

Asaka Kaisei oʻrta maktabi

Konan oʻrta maktabi

Kōriyama Hōsei oʻrta maktabi

Nihon universitetining Tōhoku oʻrta maktabi

Shōshi Gakuen Shōshi oʻrta maktabi

Teikyō Asaka oʻrta maktabi

Kōriyama ayollar kollejlari bilan bogʻlangan oʻrta maktabi

Oʻrta maktablar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kōriyama birinchi oʻrta maktabi

Kōriyama ikkinchi oʻrta maktabi

Kōriyama uchinchi oʻrta maktabi

Kōriyama toʻrtinchi oʻrta maktabi

Kōriyama beshinchi oʻrta maktabi

Kōriyama oltinchi oʻrta maktabi

Kōriyama yettinchi o‘rta maktabi

Tomita oʻrta maktabi

Asaka o‘rta maktabi

Asaka ikkinchi o‘rta maktabi

Otsuki oʻrta maktabi

Mihota oʻrta maktabi

Futase oʻrta maktabi

Nishida oʻrta maktabi

Katahira oʻrta maktabi

Kikuta oʻrta maktabi

Midorigaoka oʻrta maktabi

Moriyama oʻrta maktabi

Hiwada oʻrta maktabi

Meiken oʻrta maktabi

Koxarada oʻrta maktabi

Ko‘kken o‘rta maktabi

Miyagi oʻrta maktabi

Ose oʻrta maktabi

Konan oʻrta maktabi

Mitate oʻrta maktabi

Takase oʻrta maktabi

Atami oʻrta maktabi

Xaverio oʻrta maktabi

Koʻp bosqichli maktablar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Fukushima koreys maktabi (Shimoliy Koreya xalqaro maktabi)[4]

Kōriyamada tugʻilgan taniqli odamlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Takeshi Honda, figurali uchuvchi

Toru Iwaya, Mezzotint oʻymakor, rassom

Miki Nagasawa, ovozli aktrisa

Eimi Naruse, yapon kumiri va ovozli aktrisasi

Toshiyuki Nishida, aktyor

Saga, musiqachi

Masashi Ohuchi, Olimpiya ogʻir atletikachisi[5]

Toshio Tamogami, Yaponiya havo oʻzini-oʻzi ximoya qilish mudofaa kuchlari shtab boshligʻi

Joji Yuasa, bastakor

Hidekaz Himaruya, ixtirochi

Takumi Nemoto, siyosatchi (Sogʻliqni saqlash, mehnat va farovonlik vaziri)

Mahalliy diqqatga sazovor joylari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kōriyama Uneme festivali, Kōriyama yozgi festivali — Oktoberfest uslubidagi festival

Kōriyama kuz festivali — bolalar faoliyati, taiko va mikoshi paradlarini oʻz ichiga oladi

Milliy tarixiy joylar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ōyasuba Kofun