Kontent qismiga oʻtish

Hindiston ayollar ligasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Hindiston ayollar ligasi
Davlat Hindiston
Konfederatsiya AFC, Osiyo mintaqasi futbol konfederatsiyasi
Futbol tuzilmasidagi oʻrni Eng yuqori ayollar futbol ligasi
Tashkil etilgan 2016 (8 yil avval) (2016)
Jamoalar soni 12 ta
Xalqaro musobaqalar AFC Womenʼs Club Championship
Amaldagi chempion Gokulam Kerala FC (2nd title)
Eng koʻp marta chempion Gokulam Kerala
(2 marta)
TV hamkorlar Eurosport India telekanali
AIFF (YouTube [ivestreaming)
Veb-sayt the-aiff.com
Joriy mavsum: 2021—2022-yilgi mavsumHindiston ayollar ligasi

Hero MotoCorp bilan homiylik aloqalari uchun Qahramon Hindiston ayollar ligasi sifatida tanilgan Hindiston ayollar ligasi hind futbolidagi ayollarning yuqori darajadagi professional futbol ligasidir. 2016-yilda tashkil etilgan ushbu ligada hozirda mamlakat boʻylab jami 12ta jamoa ishtirok etadi.

Hindiston ayollar ligasini tuzish 2014-yilda rejalashtirila boshlagan va 2016-yilda tashkil etilgan. Birinchi mavsumga 2016-yil oktabr oyida Cuttack shahrida start berilgan[1]. Liga Hindistonning ayollar uchun birinchi professional futbol ligasi sifatida Hindiston terma jamoasi uchun oʻyinchilar zaxirasini koʻpaytirish maqsadida tashkil etilgan. 2021—2020-yildan boshlab chempion boʻlgan klublarga Osiyoning eng yuqori toifali ayollar klublari oʻrtasidagi Osiyo chempionatida ishtirok etish imkoniyati berildi.

Hozirgacha toʻrtta klub chempionlikni qoʻlga kiritdi: Eastern Sporting Union, Rising Students' Club, Sethu va Gokulam Kerala. Ulardan Gokulam Kerala ikki marta chempionlik kubogini qoʻlga kiritgan.

Kelib chiqishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1991-yildan beri Hindistondagi eng yaxshi ayollar futbol turniri Butun Hindiston futbol federatsiyasi tomonidan tashkil etilgan kattalar oʻrtasidagi milliy futbol chempionati hisoblanardi[2]. Birinchi ayollar futbol ligasi Hindiston futbol assotsiatsiyasi (Gʻarbiy Bengal) tomonidan Kalkuttada 1993-yilda Kalkutta ayollar futbol ligasi sifatida tashkil etilgan. 1998 va 1999-yillarda tegishli davlat assotsiatsiyalari tomonidan Mumbay va Goada mintaqaviy ligalar tashkil etilgan[3]. Ammo, afsuski, qoʻllab-quvvatlanmagani sababli, bu havaskorlar ligalari uzoq muddatga saqlanib qolmadi va qisqa muddatdan keyin butunlay tarqatib yuborildi.

2014-yilda Hindiston ayollar terma jamoasining, asosan, SAFF ayollar chempionatidagi muvaffaqiyatidan soʻng, Hindiston Superligasi qatorida ayollar futbol ligasini tashkil etish harakatlari boshlandi[4]. Pune va Bengaluru kabi klublar milliy ayollar ligasiga qoʻshilish istagini bildirishdi[4][5].

Tashkil topishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2016-yilning 21-aprelida AIFF prezidenti Praful Patel Hindiston ayollar ligasi oktabr oyida boshlanishini, oltita jamoani aniqlashini va 2017-yilgacha sakkizta jamoaga kengayishni maqsad qilganini aytdi[1]. Ikki oydan koʻproq vaqt oʻtgach, 5-iyul kuni AIFF Hindiston ayollar terma jamoasi tarkibini muhokama qilish uchun seminar tashkil qildi va bu munozaralar vaqtida ayollar futbol ligasini tashkil etishni taklif qildi. Seminarda Hindiston Superligasining beshta jamoasi — Dehli Dinamos, Chennaiyin, Kerala Blasters, Pune City va Atletiko de Kolkata hamda I-liganing uchta jamoasi — Bengaluru, Aizawl va Mumbay ishtirok etdi. Ligada sakkizta jamoa ishtirok etishi eʼlon qilindi[6]. Turnirning asosiy maqsadi hindistonlik ayollarning imkoniyatlaridan foydalanish va ularni milliy terma jamoaga tayyorlash, natijada OFK ayollar o'rtasidagi Osiyo kubogi va FIFA ayollar oʻrtasidagi Jahon chempionatiga yoʻllanma olish edi[7].

Dastlabki mavsumning dastlabki bosqichi 17-26-oktabr kunlari Cuttack shahrida mamlakat boʻylab 20 ta jamoadan iborat milliy saralash orqali saralashdan oʻtgan 8 jamoa oʻrtasida oʻtkazildi[8].

Keyingi mavsumda AIFF Hero MotoCorp bilan hamkorlikni uzaytirdi va liga Qahramon Hindiston ayollar ligasi deb nomlana boshladi. Tashkilotchilar asosiy oʻyinlarda xorijlik oʻyinchilar bilan shartnoma imzolashga ham ruxsat berishdi[9].

Bugungi holati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gokulam Kerala chet ellik futbolchi bilan shartnoma imzolagan birinchi hind klubi boʻldi, chunki ular tarkibida ikki Uganda terma jamoasi oʻyinchilari bor edi: Fazila Ikvaput va Rita Nabbosa[9][10][11][12]. 2018—2019-yilgi mavsumdan boshlab jamoalarning ishtirok etishi tegishli shtat ligalaridagi natijalarga koʻra aniqlanadigan boʻldi va jamoalar soni ham ikki baravar koʻpaytirilib, oʻn ikkitaga yetkazildi.

2019-yildan boshlab OFK va FIFA hamkorlikda ayollar klublari oʻrtasidagi Osiyo chempionatini tashkil qiladi va Hindiston 2021-yilda boʻlib oʻtadigan klublar oʻrtasidagi Osiyo chempionatida ishtirok etishga qaror qildi[13]. Shu bois 2019—2020-yilgi mavsum gʻolibi Hindistonning qitʼa turniridagi ehtimoliy vakili boʻlishga qaror qilindi[14]. Turnir finalida Gokulam Kerala butun turnir davomida magʻlub boʻlmagan holda mavsum chempioni boʻldi va shu tariqa erkaklar va ayollar oʻrtasidagi oliy ligada gʻolib chiqqan birinchi klub hamda OFKda oʻynagan birinchi Hindiston jamoasiga aylandi[14]. 2021-2022 -yillarda AIFF formati bitta davradan iborat turnirga oʻzgartirildi va yakunda turnir jadvalining yuqori qismida qoladigan jamoa chempion deb eʼlon qilinadi. Gokulam Kerala mavsumni magʻlubiyatsiz yakunlab, liga chempionligini himoya qilgan birinchi klub boʻldi va shu tariqa ketma-ket ikkinchi marta qitʼa turniriga yoʻllanma oldi.

Mavsumlardagi chempion jamolar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Mavsum Chempion Ikkinchi oʻrin Mavsumdagi jami

jamolar soni

2016-17 Eastern Sporting Union Rising Students' Club 6
2017-18 Rising Students' Club Eastern Sporting Union 7
2018-19 Sethu Manipur Police 12
2021-2022 Gokulam Kerala KRYPHSA 12
2020-21 Covif-19 tufayli mavsum oʻtkazilmadi
2021-2022 Gokulam Kerala Sethu 12

Joriy klublar roʻyxati

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Klub Manzil Yutugʻi Oxirgi mansumda ishtiroki Eng yaxshi mavsumi
ARA Ahmadobod, Gujarat 2022 IWL Qualifier gʻolibi - -
Gokulam Kerala Kojikode, Kerala 2021-2022 IWL va 2021-2022 Kerala ayollar ligasi gʻolibi 2021-2022 (chempion) Chempion (2021-2022)
Hans Women Yangi Dehli, Dehli 2021-2022 FD Ayollar ligasi gʻolibi 2018-19 (guruhda 3-oʻrin) Guruhda 3-oʻrin (2018-19)
Indian Arrows Bhubanesvar, Odisha AIFF Development Group gʻolibi - -
Kickstart Bangalor, Karnataka 2021-2022 Karnataka ayollar ligasi gʻolibi 2021-2022 (guruhda 3-oʻrin) Guruhda 3-oʻrin (2021-2022)
Mata Rukmani Bastar, Chhattisgarh 2021-2022 Chhattisgarh shtati Ayollar futbol ligasi gʻolibi - -
Odisha Police Bhubanesvar, Odisha 2021-2022 Odisha ayollar ligasi gʻolibi 2021-2022 (guruhda 3-oʻrin) Guruhda 3-oʻrin (2021-2022)
PIFA Sports (Colaba) Mumbay, Maxarashtra 2021-2022 WIFA Ayollar futbol ligasi gʻolibi - -
SSB Siliguri, Gʻarbiy Bengaliya 2021-2022 Kanyashri Kubogi gʻolibi 2018-19 (Yarim finalchi) Yarim finalchi (2018-19)
Sethu Madurai, Tamilnadu 2021-2022 Tamil Nadu ayollar ligasi gʻolibi 2021-2022 (Yarim finalchi) Chempion (2018-19)
Sirvodem Navelim, Goa 2021 Vedanta Ayollar Ligasi gʻolibi - -
Odisha Sporting Bhubanesvar, Odisha 2021-2022 Odisha Ayollar Ligasi ikkinchi oʻrinchisi - -

Chempionlikka erishgan bosh murabbiylar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
2022-yil 22-may holatiga ko`ra
Bosh murabbiy Klubi Gʻalaba soni Gʻalabali mavsum
Hindiston Oinam Bembem Devi Eastern Sporting Union 1 2016-17
Hindiston Sukla Dutta Rising Students' Club 1 2017−18
Hindiston Amruta Aravind Sethu 1 2018−19
Hindiston Priya PV Gokulam Kerala 1 2021-2022
Hindiston Entoni Endryus Gokulam Kerala 1 2021-2022

Toʻpurar futbolchilar reytingi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Eng yaxshi toʻpurar futbolchilar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
2022-yil 14-iyul holatiga ko`ra
Reyting Futbolchi Oʻynagan mavsumlar soni Gollar
1 Hindiston Ngangom Bala Devi 2 38
2 Nepal Sabitra Bhandari 2 31
3 Hindiston Nongmaithem Ratanbala Devi 3 25
Hindiston Sandhiya Ranganatan 4
5 Hindiston Yumnam Kamala Devi 3 22
6 Hindiston Greys Dangmei 4 15
Hindiston Anju Tamang 4
8 Hindiston Karishma Shirvoikar 2 11
9 Hindiston Manisha Kalyan 3 9
Hindiston Irom Prameshvori Devi 4
Hindiston MS Kashmina 3
12 Hindiston Sanju Yadav 3 8
13 Hindiston Sasmita Malik 1 7
Hindiston Pyari Xaxa 3
Hindiston Soumya Gugulot 1
16 Bangladesh Sabina Xatun 1 6
Hindiston Jabamani Tudu 3
18 Hindiston Fazila Ikvaput 1 5
Hindiston Heigrujam Daya Devi 1
Hindiston Indumati Kathiresan 3
Hindiston Pradeepa Sekar 3
Hindiston Sumitra Kamaraj 2

Mavsum boʻyicha eng yaxshi toʻpurarlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Mavsum Futbolchi Klub Gollari soni
2016−2017 Hindiston Yumnam Kamala Devi Eastern Sporting Union 12
2017−2018 Hindiston Ngangom Bala Devi KRYPHSA 12
2018−2019 Hindiston Ngangom Bala Devi Manipur Plice 26
2021-2022 Nepal Sabitra Bhandari Gokulam Kerala 16
2021-2022 Gana Elshaddai Acheampong Gokulam Kerala 20
  1. 1,0 1,1 Puri, Rohan. „Women's football league from October“. Times of India (21-aprel 2016-yil). 26-sentabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-aprel 2016-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "21April" defined multiple times with different content
  2. „India – List of Women's Champions“. RSSSF. 5-fevral 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-aprel 2016-yil.
  3. Sachin Madaan. „Indian Football: This One Is For The Ladies“ (2011-yil 23-iyul). Qaraldi: 13-noyabr 2012-yil.
  4. 4,0 4,1 Das, Suprita. „Now A Women's Football League?“. NDTV Sports (26-yanvar 2015-yil). 13-may 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-aprel 2016-yil.
  5. „AIFF Plans to Start Indian Super League-Style Women's Football“. NDTV Sports (17-dekabr 2014-yil). 4-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-aprel 2016-yil.
  6. „AIFF conducts workshop for National Women's League“. Times of India (5-iyul 2016-yil). 9-iyul 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-iyul 2016-yil.
  7. „INDIAN WOMEN'S LEAGUE PRELIMS TO KICK-OFF ON OCT 17“. The All India Football Federation (14-oktabr 2016-yil). 19-oktabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-oktabr 2016-yil.
  8. „EASTERN SPORTING UNION CROWNED CHAMPIONS OF INDIAN WOMEN'S LEAGUE“. The AIFF. Qaraldi: 3-may 2022-yil.
  9. 9,0 9,1 Sudevan, Praveen. „Gokulam Kerala look to accomplish mission impossible in their Indian Women’s League debut“. Scroll (26-mart 2018-yil). Qaraldi: 3-may 2022-yil.
  10. Tennyson, Rayson P. „Gokulam rope in two Uganda footballers for Women’s League“. The Times of India (19-mart 2018-yil). Qaraldi: 3-may 2022-yil.
  11. „Krishna, Sabina to fly for India today“. thedailystar.net (25-mart 2018-yil).
  12. Rohit Paniker. „Tanvie Hans slowly and steadily reaching her football dream“ (en). India Today (21-may 2019-yil). 6-dekabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-dekabr 2021-yil.
  13. Joseph. „AIFF keen to host women's league by September in light of continental invite“. The Indian Express. Qaraldi: 3-may 2022-yil.
  14. 14,0 14,1 „Gokulam Kerala FC to represent India in AFC Women’s Club Championship“ (en). The Indian Express (2021-yil 15-iyul). Qaraldi: 2021-yil 16-iyul.