Aleksandr Sizonenko
| Aleksandr Sizonenko | |
|---|---|
| Tavalludi |
21-mart 1959-yil |
| Vafoti |
5-yanvar 2012-yil Sankt-Peterburg |
| Fuqaroligi | SSSR |
| Kasbi | Basketbolchi |
| Boʻyi | 245 sm |
Aleksandr Alekseevich Sizonenko (1959-yil 21-mart, Zaporojye, Xerson viloyati — 2012-yil 5-yanvar, Sankt-Peterburg) — sovet basketbolchisi, Rossiyadagi eng baland odam (balandligi 2 m 45sm), 1990-yilda dunyodagi eng baland odam, basketbol tarixidagi eng baland basketbolchi.
Hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Aleksandr bolaligidan gʻayrioddiy boʻyli edi. Maktab yillarida shu sababdan u gipofiz bezida operatsiya qilingan, ikki marta kraniotomiya qilingan. Ammo Aleksandr oʻsishda davom etdi. U basketbolchi boʻlib hayotda oʻz oʻrnini topdi[1].
1976-yildan 1978-yilgacha u Leningradning „Spartak“ klubida, 1979-yildan 1986-yilgacha esa Kuybishevning „Quruvchi“ jamoasida markaziy oʻrinni egallab, u bilan birinchi ligadan SSSR chempionati oliy ligasiga yoʻl oldi. Mamlakatning eng yaxshi markazlaridan biri sifatida u SSSR terma jamoasiga nomzod boʻldi[2].
Mutaxassislarning taʼkidlashicha, Aleksandrda nozik pozision instinkt bor va toʻp uzatishni puxta egallagan, ammo boʻyi baland boʻlgani uchun unda qoʻshimcha toifadagi oʻyinchi uchun zarur boʻlgan tezlik sifatlari yoʻq edi. Aleksandr Sizonenko 1986-yilda toʻpiq jarohati va notoʻgʻri davolanish natijasida yuzaga kelgan gormonal nosozlik[3] tufayli katta sportni tark etishga majbur boʻldi.
1988-yilda u Chexoslovakiyaning "Jasur kichkina tikuvchi[4] badiiy filmida dev rolini oʻynadi. Keyinchalik Aleksandr Sizonenko nogiron pensioner sifatida tan olindi va Sankt-Peterburgda yashagan. Ogʻir osteoporoz tufayli, hatto uyda ham qoʻltiq tayoqchalarda yurgan. 1999-yilda nemis anatomi Gunter fon Xagens Sizonenkoni tanasini Geydelberg plastinatsiya institutiga topshirishga koʻndirmoqchi boʻldi, ammo Sizonenko oʻz hayotidan qoʻrqib, qatʼiyan rad etdi[5][6].
Aleksandr Sizonenko umrining oxirigacha oʻsishda davom etdi: boʻyi 2,43 m, vazni 186 kg, oyoq oʻlchami 58. U uchun kiyim-kechak va poyabzal buyurtma asosida tikilgan. 2011-yil iyun oyining oxirida u jarohat oldi, shundan keyin Aleksandr mustaqil ravishda harakatlana olmadi. U kasalxonaga yotqizilgan va operatsiya qilmoqchi boʻlgan, ammo oshqozondan qon ketishi boshlangani sababli operatsiya rad etilgan, chunki shifokorlar u qabul qilayotgan dorilarga mos kelmaydigan dori-darmonlarni kiritishgan. 2011-yil 25-iyuldan boshlab u uyda edi va yura olmasdi[7]. Eng baland basketbolchi uchun yordam PBK Spartak Sankt-Peterburg, uning doʻstlari va Volontyorlar tomonidan taqdim etildi[8][9][10].
Aleksandr Sizonenko 2012-yil 5-yanvarda oʻz kvartirasida vafot etdi[10]. U 9-yanvar kuni Shimoliy qabristonga dafn qilingan[11][2].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Александр Сизоненко. Судьба большого человека.“. Спорт-Экспресс (19 ноября 2004). Qaraldi: 25-may 2014-yil.
- ↑ 2,0 2,1 „«Чучелом не буду».“. Новая газета (2005-yil 10-mart). 2014-yil 26-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-may 2014-yil.
- ↑ „«Доктор Смерть» предложил бывшему советскому баскетболисту продать своё тело“. NEWSru.com (2 февраля 2004). Qaraldi: 25-may 2014-yil.
- ↑ „А. Сизоненко на сайте Кино-театр“. Кино-Театр.Ру. Qaraldi: 25-may 2014-yil.
- ↑ „Ya konserviroval luchshego druga“(rus.)
- ↑ „Chelovek-gora“ ne prodast nemsam svoyo telo(rus.)
- ↑ „Самому высокому человеку страны, ветерану баскетбола Александру Сизоненко срочно требуется помощь.“. Эхо Москвы (24 июля 2011). Qaraldi: 25-may 2014-yil.
- ↑ „Ситуация с Сизоненко.“. БК Спартак (Санкт-Петербург) (26 июля 2011). Qaraldi: 25-may 2014-yil.
- ↑ „Госпитализирован бывший игрок «Спартака» и «Строителя» Александр Сизоненко.“. sports.ru (2 августа 2011). Qaraldi: 25-may 2014-yil.
- ↑ 10,0 10,1 „В Петербурге скончался самый высокий человек в России, баскетболист Александр Сизоненко.“. Фонтанка.ру (5 января 2014). Qaraldi: 25-may 2014-yil.
- ↑ „Прощание с Александром Сизоненко“. БК Спартак (Санкт-Петербург) (6 января 2012). Qaraldi: 25-may 2014-yil.